1

Šifra Kandidata

Ovdje nalijepiti šifru učenika!

BOSNA I HERCEGOVINA FEDERACIJA BOSNE I HERCEGOVINE TUZLANSKI KANTON MINISTARSTVO OBRAZOVANJA/NAOBRAZBE, NAUKE/ZNANOSTI, KULTURE I SPORTA/ŠPORTA PEDAGOŠKI ZAVOD TUZLA

april, 2006. godine

SOCIOLOGIJA (probna matura)

Uputstvo kandidatu:

Test popunjavajte perom ili hemijskom olovkom. Vrijeme izrade testa: 180 minuta. Pažljivo proučite uputstvo. Počnite sa izradom testa, kada Vam dežurni nastavnik da potrebne upute. Pomoćne radnje, u rješavanju zadataka, radite uz tekst zadatka. Ocjenjivač neće uzimati u obzir dodatne listove. Pišite čitko, perom ili hemijskom olovkom. Ako pogriješite, napisano prekrižite. Pazite da Vaš rad bude pregledan i čitljiv. Nejasni i nečitljivi zadaci neće se bodovati. Svaki zadatak brižljivo provjerite. Rješavajte ih promišljeno. Uzdajte se u sebe i svoje sposobnosti. Broj bodova, koje možete osvojiti, je 100. Prema broju osvojenih bodova, ocjene su: Osvojeni bodovi Ocjena

- od 0 – 39 .................................... 1 - od 40 – 54 .................................... 2 - od 55 – 69 .................................... 3 - od 70 – 84 .................................... 4 - od 85 – 100 .................................... 5

Želimo Vam puno uspjeha.

2

I Zaokruži tačan (tačne) odgovor/e: bodovi:

1. Osnivač sociologije je:

a) Imanuel Kant b) Ogist Kont (1) c) Platon

2. Koje od navedenih teorijskih stajališta se smatra savremenim:

a) Funkcionalizam b) naturalistička škola (2)

c) Mehanicistička škola

3. U osnovne elemente morala spada: a. Historija b. Devijantnost (2) c. Moralna norma, sud i sankcija

4. Predstavnik srednjovjekovne teorijske misli je: a) Toma Akvinski b) Imanuel Kant (2) c) Platon 5. Nacije su: a) parcijalne društvne grupe b) globalna društvene grupa (2) c) oblik društvene svijesti 6. Koje su od navedenih univerzalne društvene institucije: a) porodica, škola, religijske organizacije (2) b) politička stranka i sportski klub c) radna organizacija, fabrika, obdaništa 7. M. Veber kaže da je društvo: a) Organizacija ljudi gdje svako zna svoje mjesto b) Ljudi udruženi na osnovu srodstva i kulture (2) c) Prost zbir pojedinaca. 8. Poliandrija je: a) brak jednog muškarca i više žena b) brak jedne žene i više muškaraca (2) c) brak jedne žene i jednog muškarca 9. Urbanizacija je : a) smanjenje gradskog i seoskog stanovništva b) porast seoskog stanovništva (2) c) porast gradskog stanovništva u odnosu na seosko

3

10. Da li su kič i šund proizvodi masovne kulture ?

a) tačno b) netačno (2)

II DOPUNI REČENICE: 11. Monoteističke religije su: _________________________________________________ ______________________________________________________________________ (3) 12. Anketa je : ____________________________________________________________ (3) ___________________________________________________________________________ 13. Kastama nazivamo______________________________________________________ (2) ____________________________________________________________________ 14. Elementi prava su ______________________________________________________ (3) ___________________________________________________________________________ 15. Navesti različite oblike društvene svijesti: ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ (5) 16. Osnovni elementi religije su: _____________________________ _____________________________ _____________________________ (5) _____________________________ 17. Kultura se dijeli na : _____________________________________________________ ___________________________________________________________________________ (2) 18. Navesti tehnike istraživanja društvenih pojava u sociologiji ? ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ (4)

4

19. Različito vrednovan i rangiran društveni položaj nazivamo: _______________________________________________________________________ (3) 20. Devijantnost u ponašanju ljudi definišemo kao:

__________________________________________________________________ __________________________________________________________________ (3) III ODGOVORI NA POSTAVLJENA PITANJA: 21. Kako se prenosi masovna kultura ? __________________________________________________________________ __________________________________________________________________ (4) 22. Kakve oblike braka kroz historiju razlikujemo ? ________________________________________________________________ ________________________________________________________________ ________________________________________________________________ (5) 23. Kako se vrši klasifikacija društvenih grupa ? ________________________________________________________________ ________________________________________________________________ ________________________________________________________________ ________________________________________________________________ (5) 24. Šta je to izborni marketing ? __________________________________________________________________ __________________________________________________________________ __________________________________________________________________ (5) 25. Koji su to kriteriji po kojima se razlikuje selo i grad ? __________________________________________________________________ __________________________________________________________________ __________________________________________________________________ (5) 26. Navedi predstavnike novovjekovne misli o društvu ? __________________________________________________________________ __________________________________________________________________ __________________________________________________________________ (5)

5

27. Navedi vrste ideologija u XIX i XX stoljeću ? __________________________________________________________________ __________________________________________________________________ (5) 28. Nabroj faktore socijalizacije ličnosti: _____________________________________________________________________ 5) 29. Kako Emil Dirkem dijeli društvenu solidarnost ? _________________________ i ______________________________ (4) 30. Nabrojte vrste društvenih pokreta ? __________________________________________________________________ __________________________________________________________________ (5)