Upload
angy-petcu
View
283
Download
19
Embed Size (px)
Citation preview
Spis treci
5
SPIS TRECI
STRESZCZENIE..... 9
1. AGENCJA RYNKU ROLNEGO AGENCJ PATNICZ... 20
1.1. Status prawny i zakres dziaalnoci Agencji Rynku Rolnego.......... 20
1.2. Struktura organizacyjna Agencji Rynku Rolnego...... 22
1.3. Ocena dziaalnoci ARR przez jednostki zewntrzne...... 24
2. DZIAANIA ARR PROWADZONE W RAMACH ADMINISTROWANY CH MECHANIZMW.... 26
2.1. Dziaania interwencyjne na rynkach rolno-ywnociowych.. 29
2.1.1. Rynek mleka i przetworw mlecznych 29
2.1.1.1. Mleko surowe.. 30
2.1.1.1.1. Kwotowanie produkcji mleka.......................................................... 31
2.1.1.1.2. Program Mleko w szkole........................................................... 39
2.1.1.1.2.1. Dopaty do spoycia mleka i przetworw mlecznych w placwkach owiatowych.. 41
2.1.1.1.2.2. Dofinansowanie z Funduszu Promocji Mleka do spoycia mleka i przetworw mlecznych w przedszkolach i gimnazjach.. 42
2.1.1.1.2.3. Dopata krajowa do spoycia mleka i przetworw mlecznych w szkoach podstawowych. 43
2.1.1.2. Maso. 46
2.1.1.2.1. Interwencyjny zakup i sprzeda masa 48
2.1.1.2.2. Dopaty do prywatnego przechowywania masa 48
2.1.1.2.3. Wystawianie certyfikatw dla masa przeznaczonego do wykorzystania w ramach mechanizmw WPR w innych pastwach czonkowskich UE. 49
2.1.1.3. Odtuszczone mleko w proszku (OMP)... 50
2.1.1.3.1. Interwencyjny zakup i sprzeda odtuszczonego mleka w proszku 51
2.1.1.4. Sery... 52
2.1.1.5. Handel zagraniczny na rynku mleka 52
2.1.2. Rynek zb.. 53
2.1.2.1. Interwencyjny zakup i sprzeda zb.. 55
2.1.2.2. Handel zagraniczny na rynku zb.. 58
2.1.2.3. Handel zagraniczny na rynku ryu... 59
2.1.3. Rynek misa czerwonego. 59
2.1.3.1. Wieprzowina 59
2.1.3.1.1. Handel zagraniczny na rynku wieprzowiny. 62
2.1.3.2. Woowina i cielcina... 63
2.1.3.2.1. Handel zagraniczny na rynku woowiny i cielciny 65
2.1.4. Rynek drobiu i jaj. 65
2.1.4.1. Handel zagraniczny na rynku drobiu i jaj 67
2.1.5. Rynek cukru. 68
2.1.5.1. Handel zagraniczny na rynku cukru........ 70
2.1.5.2. Monitorowanie produkcji oraz opaty na rynku cukru 72
Spis treci
6
2.1.5.3. Rafinacja cukru przywiezionego spoza UE. 75
2.1.5.4. Przetwarzanie cukru przemysowego.. 75
2.1.5.5. Dywersyfikacja przemysu cukrowniczego.. 77
2.1.6. Rynek skrobi ziemniaczanej.. 78
2.1.6.1. Dopaty w ramach kwotowania produkcji skrobi ziemniaczanej.. 78
2.1.6.2. Patno niezwizana sektor skrobi ziemniaczanej... 78
2.1.7. Rynek tytoniu... 79
2.1.7.1. Patnoci dla producentw surowca tytoniowego.. 79
2.1.7.2. Odbir i przetwrstwo surowca tytoniowego.. 80
2.1.8. Rynek nasion... 81
2.1.8.1. Dopaty do materiau siewnego. 81
2.1.9. Rynek produktw pszczelich. 84
2.1.9.1. Wsparcie rynku produktw pszczelich. 85
2.1.10. Rynek lnu i konopi.. 89
2.1.10.1. Dopaty do przetwrstwa somy lnianej i konopnej na wkno. 89
2.1.10.2. Handel zagraniczny na rynku lnu i konopi.. 90
2.1.11. Rynek owocw i warzyw 90
2.1.11.1. Program Owoce w szkole... 92
2.1.11.2. Administrowanie rozdysponowywaniem owocw i warzyw nieprzeznaczonych do sprzeday 98
2.1.11.3. Handel zagraniczny na rynku wieych owocw i warzyw.. 99
2.1.12. Rynek wina.. 100
2.1.12.1. Administrowanie potencjaem produkcyjnym winoroli i wina. 100
2.1.13. Rynek biopaliw 103
2.1.13.1. Monitorowanie rynku biokomponentw i biopaliw ciekych.. 103
2.1.13.2. Monitorowanie produkcji biogazu rolniczego.. 105
2.1.13.3. Gromadzenie informacji o infrastrukturze energetycznej. 108
2.1.13.4. Kontrola wykorzystania rolin energetycznych.. 108
2.1.13.5. Pomoc do plantacji trwaych.. 109
2.1.14. Dostarczanie nadwyek ywnoci najuboszej ludnoci Unii Europejskiej... 110
2.1.15. Wspieranie promocji ywnoci.. 112
2.1.15.1. Wsparcie dziaa promocyjnych i informacyjnych na rynkach wybranych produktw rolnych. 113
2.1.15.2. Obsuga funduszy promocji produktw rolno-spoywczych. 117
2.1.15.3. Dziaania informacyjne i promocyjne w ramach Programu Rozwoju Obszarw Wiejskich na lata 2007-2013... 122
2.1.15.4. Dziaania ARR w zakresie promocji produktw rolnych i rolno-spoywczych, w szczeglnoci produktw rolnictwa ekologicznego, produktw regionalnych i tradycyjnych oraz innych wytwarzanych w ramach systemw jakoci ywnoci... 124
2.1.15.5. Branowy program promocji brany polskich specjalnoci ywnociowych. 126
2.1.16. Handel zagraniczny w zakresie produktw przetworzonych non-aneks I. 129
2.2. Podsumowanie dziaa ARR w 2013 r. w ramach regulacji handlu zagranicznego 130
2.3. Podsumowanie wsparcia sektora rolno-ywnociowego przez ARR w 2013 r. 133
Spis treci
7
3. SYTUACJA EKONOMICZNO-FINANSOWA ARR... ... 137
3.1. Dziaalno Agencji Rynku Rolnego w 2013 r. w ramach administrowania mechanizmami WPR 140
3.1.1. Obrt rodkami finansowymi na dziaalnoci WPR...... 140
3.1.2. Prefinansowanie.............................. 142
3.1.3. Wspfinansowanie, patnoci uzupeniajce oraz podatek VAT od WPR. 143
3.1.3.1. Dziaalno w zakresie wspfinansowania mechanizmw z udziaem rodkw Unii Europejskiej 143
3.1.3.2. Dziaalno w zakresie patnoci uzupeniajcych dla producentw rolnych.... 144
3.1.3.3. Dziaalno w zakresie rozlicze podatkowych VAT od WPR.. 145
3.1.4. Zabezpieczenia w zakresie mechanizmw WPR.. 145
3.1.5. Wierzytelnoci z tytuu WPR............ 146
3.2. Dziaalno krajowa ARR w 2013 r............... 148
3.2.1. Obrt rodkami finansowymi na dziaalnoci krajowej............ 148
3.2.2. Rozliczenie rodkw finansowych na dziaalnoci krajowej w 2013 r....... 150
3.2.2.1. Dziaalno administracyjna..... 150
3.2.2.2. Dziaalno w zakresie realizacji mechanizmw krajowych.... 152
3.2.2.3. Dziaalno w zakresie realizacji pomocy technicznej PROW 2007-2013.... 153
3.2.3. Wydatki inwestycyjne........ 154
3.2.4. Branowy program promocji brany polskich specjalnoci ywnociowych. 155
3.2.5. Zabezpieczenia na dziaalnoci krajowej........... 156
3.2.6. Wierzytelnoci z tytuu dziaalnoci krajowej......... 157
4. SYSTEM INFORMACYJNY......... 160
4.1. Cele i formy upowszechniania informacji........... 160
4.2. Opracowania i informacje przygotowywane przez ARR...... 166
4.2.1. Raporty rynkowe..... 166
4.2.2. Opracowania analityczno-prognostyczne... 167
4.3. Nagrody i wyrnienia.... 167
4.4. Monitorowanie poziomu zadowolenia klientw ARR. 168
4.5. ARR w opinii badanych mieszkacw wsi.. 168
5. WSPPRACA Z ZAGRANIC ..... 170
5.1. Realizacja programw pomocowych....... 170
5.1.1. Wsparcie techniczne udzielane przez ARR za porednictwem TAIEX..... 170
5.1.2. Projekty programw pomocowych na rzecz wsppracy dwustronnej... 171
5.2. Prowadzenie dziaalnoci informacyjnej o moliwociach wsppracy handlowej i inwestycyjnej z krajami trzecimi w sektorze rolno-ywnociowym... 172
5.2.1. Udzia ARR w midzynarodowych seminariach i spotkaniach gospodarczych 172
5.2.2. Organizacja przez ARR misji gospodarczych dla polskich przedsibiorcw 173
5.3. Wsppraca z instytucjami zewntrznymi 175
5.3.1. Realizacja porozumie o wsppracy z instytucjami sektora rolno-spoywczego 175
5.3.2. Udzia ARR w midzynarodowych konferencjach, seminariach i spotkaniach dotyczcych funkcjonowania agencji patniczych oraz WPR.. 175
Spis treci
8
5.3.3. Organizacja wizyt delegacji zagranicznych w ARR... 176
5.4. Udzia ARR w pracach zwizanych ze stanowieniem prawa Unii Europejskiej 177
5.4.1. Udzia w pracach organw UE oraz w unijnym procesie decyzyjnym 177
5.4.2. Informowanie uczestnikw rynku o udziale ARR w procesie decyzyjnym Unii Europejskiej 179
5.5. Wdraanie w ARR Informatycznego Systemu Monitoringu i Zarzdzania Rynkiem Rolnym (ISAMM) oraz Systemu Europejskiej Wymiany Dokumentw Polska (EWD-P) 179
5.5.1. System ISAMM 179
5.5.2. System EWD-P 180
5.6. Zapewnienie obsugi tumaczeniowej.. 180
6. SYSTEM KONTROLI.... 181
6.1. Audyt wewntrzny...... 181
6.2. Kontrola wewntrzna......... 182
6.3. Suby techniczne...... 185
6.4. Funkcjonowanie kontroli zarzdczej w ARR...... 188
7. SYSTEM ZARZDZANIA W ARR...... 190
7.1. Odnowienie certyfikacji Systemu Zarzdzania.......... 190
7.2. Szkolenia pracownikw ARR w zakresie Systemu Zarzdzania.... 191
7.3. Audity wewntrzne w zakresie nadzoru nad Systemem Zarzdzania w ARR..... 191
7.4. Opracowywanie i weryfikacja dokumentacji Systemu Zarzdzania....... 191
7.5. Ocena skutecznoci Systemu Zarzdzania.. 192
7.6. System Zarzdzania Bezpieczestwem Informacji... 192
7.7. Plan Cigoci Dziaania.... 193
8. ZAGADNIENIA ORGANIZACYJNE.. ..... 194
8.1. Dostosowania legislacyjne........ 194
8.1.1. Akty prawne regulujce organizacj i zadania ARR..... 194
8.1.2. Akty prawne regulujce dziaania ARR na poszczeglnych rynkach rolnych... 195
8.1.3. Monitorowanie regulacji prawnych UE.... 198
8.2. Zarzdzanie kadrami...................................... 199
8.3. Szkolenia..... 200
8.4. Realizacja programu informatyzacji........ 201
8.5. Zamwienia publiczne....... 202
8.6. Zaangaowanie ARR w spk prawa handlowego ELEWARR..... 202
8.7. Rejestracja przedsibiorcw..... 203
SPIS TABEL. 204
SPIS WYKRESW..... 207
ANEKSY....... 210
Streszczenie
9
STRESZCZENIE
Agencja Rynku Rolnego agencj patnicz UE
1. Agencja Rynku Rolnego (ARR), jako akredytowana unijna agencja
patnicza, administrowaa w 2013 r. mechanizmami wsplnej polityki rolnej
(WPR) zgodnie z zasadami okrelonymi w prawodawstwie Unii
Europejskiej i krajowym. rdem finansowania mechanizmw by
Europejski Fundusz Rolniczy Gwarancji (EFRG) i budet krajowy. ARR
obsugiwaa take fundusze promocji produktw rolno-spoywczych.
2. W 2013 r. Agencja przekazaa na rzecz sektora rolno -ywnociowego
rodki w kwocie 667,3 mln z. W ramach administrowanych
mechanizmw z EFRG wypacono beneficjentom 435,7 mln z,
a z budetu krajowego 231,6 mln z. Dodatkowo z funduszy promocji produktw rolno-
-spoywczych wydatkowano 51,4 mln z . Warto gotowych artykuw spoywczych
przekazanych w ramach pomocy ywnociowej wyniosa 309,5 mln z . Ponadto ARR
przekazaa na dochody bud etu pastwa kwot 190,5 mln z . W ramach uczestnictwa
w mechanizmach WPR w 2013 r. skadano zabezpieczenia gotwkowe i gwarancje
instytucji finansowych , ktrych najwysza warto w 2013 r. wyniosa 928,2 mln z .
Realizacja wsparcia finansowego kierowanego do uczestnikw rynku nie wyczerpuje zakresu zada
Agencji Rynku Rolnego. Oprcz dziaa skutkujcych patnociami Agencja administrowaa
rwnie szeregiem mechanizmw niefinansowych kwotowaniem produkcji mleka, cukru
i izoglukozy, mechanizmami handlu zagranicznego, a take mechanizmami monitorowania i kontroli
procesu produkcji oraz przetwrstwa (na rynkach: wina, cukru, mleka i przetworw mlecznych,
tytoniu, owocw i warzyw, jak rwnie w zakresie odnawialnych rde energii).
3. Od akcesji Polski do UE do ko ca 2013 r. ARR wypacia beneficjentom funkcjonuj cym
w sektorze rolno- ywno ciowym 11,3 mld z. W ramach realizacji programu pomocy
ywno ciowej przekazano najuboszej ludnoci gotowe artykuy spoywcze o wartoci
2,4 mld z . Dodatkowo z funduszy promocji produktw rolno-spoywczych na dziaania
informacyjno-promocyjne wypacono 235 mln z .
Streszczenie
10
4. W Centralnym Rejestrze Przedsi biorcw prowadzonym w ARR w 2013 r. zarejestrowano
11,6 tys. nowych podmiotw . Od 1 maja 2004 r. do 31 grudnia 2013 r. zostao
zarejestrowanych 612,6 tys. uczestnikw mechanizmw administrowanych przez Agencj.
Wspieranie konsumpcji
1. Z roku na rok wzrasta liczba dzieci i szk podstawowych uczestniczcych w programie
Owoce w szkole . Od jego uruchomienia w roku szkolnym 2009/2010 liczba dzieci
otrzymujcych nieodpatnie owoce i warzywa wzrosa 3-krotnie, a liczba szk uczestniczcych
w programie 4-krotnie. Zainteresowanie beneficjentw programem w II semestrze roku
szkolnego 2013/2014 byo wiksze ni w poszczeglnych
semestrach ubiegych lat szkolnych. Umowy ze 110 zatwierdzonymi
dostawcami podpisao 10,8 tys. szk podstawowych (187 szk
wicej ni w I semestrze), a 8 zatwierdzonych szk samodzielnie
pozyskiwao i udostpniao owoce oraz warzywa. Z programu
skorzystao 976,6 tys. dzieci (8,6 tys. wicej ni w I semestrze), ktre
stanowiy 84% grupy docelowej uczniw objtych programem.
Na realizacj unijnego programu Owoce w szkole ARR w 2013 r.
wypacia 53,3 mln z , z tego 40 mln z (75%) pochodzio ze rodkw UE, a 13,3 mln z (25%)
z budetu krajowego.
2. ARR poprzez realizacj programu Mleko w szkole
wspiera spoycie mleka i jego przetworw, co przyczynia
si do ksztatowania waciwych nawykw ywieniowych
wrd dzieci i modziey szkolnej. W roku szkolnym
2012/2013 z programu Mleko w szkole skorzystao w kraju 2,43 mln dzieci i uczniw , w tym
2,14 mln uczniw ze szk podstawowych. Dzieci i uczniowie uczszczali do 14,16 tys.
placwek owiatowych, spord ktrych 85% stanowiy szkoy podstawowe.
W ramach programu Mleko w szkole w 2013 r. wypacono cznie z tytuu dopaty unijnej,
dopaty krajowej i z Funduszu Promocji Mleka 148 mln z . Z Europejskiego Funduszu
Rolniczego Gwarancji pochodzio 40,2 mln z (27% wydatkowanych rodkw), 106,2 mln z
z budetu krajowego (72%), a 1,6 mln z wynioso dofinansowanie z Funduszu Promocji
Mleka (1%).
Streszczenie
11
Pomoc ywno ciowa
W 2013 r., w ramach realizacji programu pomocy ywnociowej dla najuboszej ludnoci UE,
Agencja wydatkowaa 315,7 mln z z tytuu: zakupu artykuw spoywczych na rynku oraz
kosztw administracyjnych i przechowywania poniesionych przez organizacje charytatywne.
rodki te pochodziy z budetu UE. W ramach programu ywno zostaa przekazana do
144 magazynw zlokalizowanych na terenie caej Polski, skd za porednictwem lokalnych
organizacji charytatywnych bya dystrybuowana do osb najuboszych. Gotowe artykuy
spoywcze w iloci 99 tys. ton , o wartoci 309,5 mln z, dostarczono do ok. 3,5 mln osb
najuboszych w Polsce.
Wspieranie promocji ywno ci
1. Agencja w ramach mechanizmu WPR Wsparcie
dziaa promocyjnych i informacyjnych na rynkach
wybranych produktw rolnych udzielia wsparcia
finansowego na realizacj 11 branowych kampanii promocyjnych i/lub informacyjnych :
Kampania informacyjna na temat misa wieprzowego wieego, schodzonego lub
mroonego produkowanego zgodnie z krajowym systemem jakoci Pork Quality System
(PQS), Tradycja, jako i europejski smak, 5 porcji warzyw, owocw lub soku, Nowa
jako w drobiarstwie, Pokochaj olej rzepakowy, Jabka kadego dnia, Makarony Europy,
Mam kota na punkcie mleka, QMP woowina zawsze dobra, Trzy znaki smaku oraz
Europejskie miso tradycja, jako i smak. Na realizacj powyszych programw ARR
w 2013 r. wydatkowaa 36,6 mln z , tj. o 43% wicej ni w 2012 r. i ponad 4-krotnie wicej
ni w roku 2011. Ponadto rozpoczto dziaania zwizane z nowymi, zaakceptowanymi przez
Komisj Europejsk w 2013 r., programami promocyjno-informacyjnymi Tradycja i jako
europejskiego misa oraz Gwarancja jakoci QAFP.
2. ARR, jako podmiot wdraajcy, uczestniczya w zadaniach delegowanych w ramach dziaa
informacyjnych i promocyjnych w zakresie PROW
2007-2013, przyjmujc i rozpatrujc projekty tych dziaa.
O wsparcie mogy ubiega si grupy producentw
wytwarzajcych ywno wysokiej jakoci w ramach
systemw: wsplnotowego systemu certyfikacji produktw
regionalnych i tradycyjnych (obejmujcego System
Chronionych Nazw Pochodzenia, System Chronionych Oznacze Geograficznych oraz System
Streszczenie
12
Gwarantowanych Tradycyjnych Specjalnoci), Rolnictwa ekologicznego, Integrowanej Produkcji
Rolin, Jako Tradycja, jak rwnie Quality Meat Program (QMP). W 2013 r. w ARR zoono
20 wnioskw o przyznanie pomocy.
3. Agencja w 2013 r. prowadzia ustawowe dziaania promocyjne i informacyjne maj ce na
celu promowanie produktw rolnych oraz ywno ciowych, metod ich produkcji,
a take systemw jako ci ywno ci, m.in. poprzez promocj polskich produktw poza
granicami kraju (gwnie podczas targw midzynarodowych), organizacj stoisk, warsztatw
kulinarnych, wykadw, spotka, konkursw promujcych polskie kulinarne specjalnoci,
prowadzenie dziaa edukacyjnych dotyczcych zasad waciwego ywienia, jak rwnie
przez publikowanie broszur i wydawnictw promujcych polskie produkty regionalne oraz
tradycyjne.
4. ARR kontynuowaa realizacj branowego programu promocji bran y polskich
specjalno ci ywno ciowych w zakresie projektu systemowego Promocja polskiej
gospodarki na rynkach midzynarodowych, Poddziaania 6.5.1 Programu Operacyjnego
Innowacyjna Gospodarka. Celem programu jest wykreowanie polskich silnych marek, ktre
bd rozpoznawalne na wiecie i kojarzone z krajem pochodzenia. Poprzez realizacj programu
umoliwiono przedsibiorcom kompleksow i usystematyzowan promocj ich produktw za
granic, m.in. przez organizacj wystpie przedsibiorcw
na wybranych polskich i zagranicznych imprezach targowo-
-wystawienniczych. Program obejmuje swoim zasigiem
nastpujce rynki docelowe: Rosji, Niemiec, Chin, Francji,
Ukrainy oraz Zjednoczonych Emiratw Arabskich.
5. ARR w 2013 r. obsugiwaa dziewi funduszy promocji produktw rolno-spo ywczych ,
tj.: mleka, misa wieprzowego, misa woowego, misa koskiego, misa owczego, ziarna
zb i przetworw zboowych, owocw i warzyw, misa drobiowego oraz ryb. Celem zada
finansowanych z funduszy jest wspieranie marketingu rolnego, zwikszenie spoycia
i promocja produktw rolno-spoywczych.
Na rachunki bankowe funduszy obsugiwanych przez ARR w 2013 r. wpyno 49 mln z .
Agencja wydaa 434 decyzje w sprawie udzielenia i wypaty wsparcia ze rodkw
finansowych funduszy. Na podstawie tych decyzji na realizacj projektw promocyjno-
-informacyjnych, finansowanych lub wspfinansowanych ze rodkw funduszy promocji,
wydatkowano 51,4 mln z .
Streszczenie
13
Wspieranie producentw na rynkach rolnych
1. Z tytuu dopat do materiau siewnego , w ramach pomocy de minimis
w rolnictwie, producenci zb, ziemniakw i rolin strczkowych
otrzymali w 2013 r. z ARR wsparcie finansowe w wysokoci 86,4 mln z
do 768,5 tys. ha gruntw ornych obsianych lub obsadzonych materiaem
siewnym kategorii elitarny lub kwalifikowany. Producenci rolni zoyli
w 2013 r. w Agencji 62,4 tys. wnioskw o ww. dopaty.
2. ARR bya przygotowana do prowadzenia zakupw interwencyjnych zb. Przedsibiorcy
nie oferowali w 2013 r. do sprzeday pszenicy na zapasy interwencyjne UE z uwagi na cen
rynkow pszenicy, przekraczajc poziom ceny interwencyjnej. Na 31 grudnia 2013 r. ARR
dysponowaa pojemnoci przechowalnicz dla 204,4 tys. ton zb w 22 magazynach.
3. Agencja wspieraa rynek mi sa przez wypat refundacji wywozowych. W 2013 r.
wydatkowano 7,3 mln z refundacji wywozowych do 14 tys. ton wieej i mroonej woowiny
oraz 196 sztuk byda, a take 35 tys. z do 39 ton przetworw wieprzowych. Eksporterom
wypacono rwnie 147 tys. z refundacji do wywozu 138 ton misa drobiowego.
4. W 2013 r. prowadzono szereg dziaa wspierajcych rynek mleka i przetworw mlecznych .
Agencja zarzdzaa kwotowaniem produkcji mleka , realizowaa program Mleko w szkole,
wystawiaa certyfikaty dla masa przeznaczonego do wykorzystania w ramach mechanizmw
WPR w innych pastwach czonkowskich UE, obsugiwaa Fundusz Promocji Mleka
i administrowaa mechanizmem dopat do prywatnego przechowywania masa. Ponadto,
w ramach regulacji handlu zagranicznego na rynku mleka i jego przetworw, ARR wydawaa
pozwolenia na wywz produktw mlecznych bez refundacji.
W zakresie administrowania mechanizmem Kwotowanie
produkcji mleka ARR w 2013 r. wydaa 191,4 tys. decyzji
administracyjnych.
W ramach realizacji dziaa interwencyjnych Agencja
wypacia 181 tys. z dopat do prywatnego przechowywania masa , z tego 177 tys. z
w ramach rozliczenia 15 umw zawartych w 2012 r. i 4 tys. z w wyniku rozliczenia umowy
zawartej w 2013 r. ARR wystawia rwnie 58 certyfikatw, ktre dotyczyy 1,5 tys. ton masa
przeznaczonego do wykorzystania w ramach mechanizmu dopat do prywatnego
przechowywania masa w Holandii i Niemczech.
Streszczenie
14
W zwizku z wyszym poziomem cen rynkowych odtuszczonego mleka w proszku i masa,
w porwnaniu z ich cenami interwencyjnymi, unijni przedsibiorcy w 2013 r. nie zaoferowali
tych produktw do sprzeday na zapasy interwencyjne UE. ARR dysponowaa powierzchni
przechowalnicz dla cznej iloci 1,5 tys. ton masa i 20,1 tys. ton OMP. Na 31 grudnia 2013 r.
autoryzacj ARR posiadao 25 zakadw produkujcych maso i 35 OMP oraz 26 magazynw
i 34 chodnie.
5. Na rynku cukru ARR monitorowaa produkcj kwotow i pozakwotow
cukru i izoglukozy, przetwarzanie cukru przemysowego, a take rafinacj
surowego cukru trzcinowego przywiezionego spoza UE. W ramach
mechanizmu Monitorowanie produkcji oraz opaty na rynku cukru
pobrano od producentw cukru i izoglukozy opaty w wysokoci
173,9 mln z , ktre zostay przekazane do MRiRW.
6. W ramach mechanizmu Odbir i przetwrstwo surowca tytoniowego ARR
kontynuowaa realizacj zada polegajcych na: zatwierdzaniu pierwszych przetwrcw
surowca tytoniowego, prowadzeniu rejestru pierwszych przetwrcw, zatwierdzaniu punktw
odbioru surowca tytoniowego oraz potwierdzaniu speniania wymaga jakociowych surowca
tytoniowego. Na 31 grudnia 2013 r. zatwierdzenie posiadao 13 pierwszych przetwrcw
surowca tytoniowego oraz 38 punktw odbioru surowca tytoniowego , a w rejestrze byo
wpisanych 14 pierwszych przetwrcw , w tym jeden podmiot prowadzcy dziaalno poza
terenem Polski.
Oddziay Terenowe ARR w 2013 r. wystawiy rolnikom 10,8 tys. zawiadcze zawierajcych
informacje o iloci tytoniu jakociowego dostarczonego do skupu. Sporzdzono wykaz
wydanych zawiadcze, ktry Prezes Agencji Rynku Rolnego przekaza Prezesowi Agencji
Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Wykaz ten by podstaw do naliczania przez ARiMR
tzw. patnoci do tytoniu.
7. ARR, realizujc Krajowy Program Wsparcia Pszczelarstwa
w Polsce, refundowaa koszty poniesione przez podmioty
uprawnione (m.in. zwizki, stowarzyszenia, zrzeszenia,
spdzielnie pszczelarskie) na dziaania w sektorze
pszczelarskim. W ramach unijnego mechanizmu Wsparcie
rynku produktw pszczelich Agencja rozliczya 344 umowy
na realizacj dziaa i wypacia uprawnionym podmiotom 19 mln z . Poniesione wydatki
Streszczenie
15
zostay sfinansowane po 50% z budetu unijnego i krajowego. Najwikszym dofinansowaniem
objto zakup lekw przeciwko warrozie (40,1% wypat), zakup sprztu pszczelarskiego
i szkolenia (34,9%) oraz zakup pszcz (21,8%).
8. W ramach rozliczenia dopat do przetwrstwa somy lnianej i konopnej na wkno z roku
gospodarczego 2011/2012 ARR w 2013 r. wypacia 4 upowanionym gwnym przetwrcom
191 tys. z do 418,5 tony wkna lnianego i konopnego.
9. W roku gospodarczym 2013/2014 (stan z 31 grudnia
2013 r.) w ewidencji prowadzonej przez Prezesa ARR
znajdowao si 49 producentw lub przedsi biorcw
niebdcych producentami , ktrzy wyrabiali wino z winogron pozyskanych z upraw
winoroli pooonych na terytorium Polski przeznaczone do wprowadzenia do obrotu.
Winnice znajdujce si w ewidencji zajmoway powierzchni 99,5 ha. Na podstawie
informacji przekazywanych przez podmioty wpisane do ewidencji produkcj wina w roku
gospodarczym 2013/2014 szacuje si na 2 340,8 hl.
Odnawialne rda energii
1. W ramach monitorowania rynku biokomponentw i biopaliw ciek ych w prowadzonym
przez ARR rejestrze wytwrcw na 31 grudnia 2013 r. znajdowao si 31 podmiotw
wykonujcych dziaalno gospodarcz w zakresie wytwarzania, magazynowania lub
wprowadzania do obrotu biokomponentw. Ze sprawozda kwartalnych zoonych przez
wytwrcw w ARR, a take ze zgromadzonej dokumentacji pokontrolnej wynikao, e
7 przedsibiorcw w 2013 r. wytworzyo 653,6 tys. ton estrw metylowych, a 5 przedsibiorcw
wyprodukowao 185,9 tys. ton bioetanolu. W rejestrze rolnikw wytwarzajcych biopaliwa cieke
na wasny uytek na koniec 2013 r. wpisanych byo 3 rolnikw. Wyprodukowali oni cznie
3 tys. litrw czystego oleju rolinnego oraz 52 litry estrw metylowych.
2. Agencja monitorowaa take produkcj biogazu rolniczego. Na
31 grudnia 2013 r. zarejestrowane byy 42 biogazownie rolnicze
nalece do 35 podmiotw gospodarczych. Do wytworzenia biogazu
rolniczego zuyto 1 574,2 tys. ton surowcw (72% wicej ni
w 2012 r.). W procesie fermentacji metanowej z ww. iloci surowcw
przedsibiorstwa energetyczne wytworzyy cznie 112,4 mln m3
biogazu rolniczego, z ktrego wyprodukowano 227,9 GWh energii
elektrycznej i 246,6 GWh ciepa.
Streszczenie
16
3. W 2013 r. ARR, w ramach realizacji mechanizmu Gromadzenie informacji o infrastrukturze
energetycznej , na podstawie informacji zoonych przez 32 wytwrcw biokomponentw
oraz 27 biogazowni rolniczych, przygotowaa sprawozdanie zawierajce informacje dotyczce
infrastruktury energetycznej sucej do wytwarzania biokomponentw oraz energii elektrycznej
z biogazu rolniczego. Sprawozdanie zostao przekazane Ministrowi Gospodarki.
Administrowanie obrotem towarowym z zagranic
ARR, administrujc obrotem towarowym z zagranic , wydaa
w 2013 r. 1,2 tys. pozwole na wywz i przywz produktw rolno-
-spoywczych, najwicej na rynkach ryu (0,4 tys.), zb (0,3 tys.) oraz
wieych owocw i warzyw (0,2 tys.). Eksporterom towarw do krajw
trzecich wypacono refundacje wywozowe w cznej kwocie 7,5 mln z1.
Funkcja informacyjna
1. ARR prowadzia szereg dziaa informacyjnych o mechanizmach administrowanych przez
Agencj i warunkach uczestnictwa w tych mechanizmach oraz o sytuacji na rynku rolno-
-ywnociowym. Dziaania te suyy jak najlepszemu przygotowaniu beneficjentw do
wykorzystania rodkw unijnych i krajowych.
Agencja, zgodnie z ustaw, gromadzia, analizowaa, przetwarzaa oraz udostpniaa dane
rynkowe dotyczce produktw rolnych i ywnociowych. Informacje zamieszczano na stronie
internetowej Agencji Rynku Rolnego www.arr.gov.pl
(w dziale Analizy i prognozy rynkowe), w raportach
rynkowych oraz opracowaniach analityczno-
-prognostycznych , prezentujcych sytuacj
podaowo-popytow i cenow na wybranych
rynkach rolnych, a take w wydawnictwach
(broszury i Biuletyn Informacyjny ARR).
2. Zgodnie z przyjt Polityk Jakoci i Polityk Antykorupcyjn Agencji Rynku Rolnego
monitorowano poziom zadowolenia klientw, ktrych wikszo stanowili beneficjenci
mechanizmw administrowanych przez ARR. Spord ankietowanych osb 98% nie spotkao
si z trudnociami podczas zaatwiania spraw w Agencji Rynku Rolnego.
1 Rozliczano wnioski zoone w ARR przez beneficjentw w latach poprzednich.
Streszczenie
17
3. Z bada ankietowych przeprowadzonych wrd mieszkacw wsi wynika, e Agencja cieszy
si dobr opini w rodowisku wiejskim . Rolnicy pozytywnie odbieraj dziaania
podejmowane przez ARR w ramach administrowanych mechanizmw. Badanie wykazao due
zainteresowanie dopatami do kwalifikowanego materiau siewnego. Wysoko oceniane s
w rodowisku wiejskim programy: Mleko w szkole i Owoce w szkole.
Wsppraca mi dzynarodowa
1. W ramach wsppracy z zagranic dziaania ARR w 2013 r. koncentroway si na
nastpujcych obszarach aktywnoci: udzielaniu merytorycznego i technicznego wsparcia
zagranicznym instytucjom sektora rolnego, udziale w pracach organw przygotowawczych
Komisji Europejskiej i Rady UE, upowszechnianiu pozytywnego wizerunku polskiego rolnictwa
i krajowych produktw rolno-spoywczych oraz wymianie dowiadcze z partnerami
zagranicznymi, m.in. przez uczestnictwo w konferencjach i spotkaniach.
2. W ramach programw pomocowych , realizowanych ze rodkw wsplnotowych na rzecz
krajw spoza UE, Agencja w 2013 r. udzielaa wsparcia eksperckiego instytucjom sektora
rolnego Turcji, Modawii i Czarnogry.
3. Wsppracujc z agencjami patniczymi UE i Komisj
Europejsk, ARR uczestniczya w pracach nad
ostatecznym ksztatem pakietu legislacyjnego WPR
na lata 2014-2020 . Braa take udzia w pracach organw
UE i debatach dotyczcych: handlu niektrymi towarami
pochodzcymi z przetwrstwa produktw rolnych, opat
produkcyjnych w sektorze cukru, programw wspierania konsumpcji, optymalizacji procesw
audytowych oraz innych zagadnie w zakresie wsplnej polityki rolnej.
4. ARR uczestniczya w wielu konferencjach i spotkaniach powiconych poszerzaniu
wsppracy mi dzynarodowej oraz rozwojowi handlu produktami rolno-spo ywczymi ,
m.in. w konferencjach Dyrektorw Agencji Patniczych UE w Dublinie i w Wilnie, w targach
DJAZAGRO 2013 w Algierii oraz SIAL CANADA 2013 w Toronto, a take w konferencji
AMADEUS w Turcji. ARR bya rwnie organizatorem spotka z przedstawicielami:
organw unijnych, instytucji pastw czonkowskich UE oraz krajw trzecich.
Streszczenie
18
W ramach prowadzenia dziaalnoci informacyjnej dotyczcej moliwoci wsppracy handlowej
i inwestycyjnej z krajami trzecimi w sektorze rolno-
-ywnociowym ARR pozyskiwaa oraz upowszechniaa
informacje w tym zakresie za porednictwem strony
internetowej. Zorganizowano midzynarodowe misje
gospodarcze dla polskich przedsibiorcw, m.in. w Algierii,
Kanadzie, Hongkongu oraz w Kaliningradzie.
Kontrola i System Zarz dzania
1. Zadaniem sub technicznych ARR jest prawidowe wykonywanie kontroli majcych na celu
potwierdzenie speniania wymogw stawianych przez prawodawstwo unijne i krajowe
beneficjentom oraz uczestnikom mechanizmw administrowanych przez Agencj. W 2013 r.
kontrolerzy su b technicznych ARR przeprowadzili w tym zakresie 10,5 tys. kontroli .
2. Funkcjonujcy w ARR od 2010 r. System Zarz dzania obejmuje System Zarzdzania
Jakoci oraz System Przeciwdziaania Zagroeniom Korupcyjnym. W 2013 r. w ARR odby
si audit nadzoru Systemu Zarzdzania, przeprowadzony przez niezalenych auditorw
Polskiego Centrum Bada i Certyfikacji S.A. W jego wyniku Komitet Techniczny ds. Certyfikacji
Systemw Zarzdzania PCBC S.A. podj decyzj o podtrzymaniu w ARR certyfikatw
potwierdzajcych zgodno Systemu Zarzdzania Jakoci i Systemu Przeciwdziaania
Zagroeniom Korupcyjnym z norm PN-EN ISO 9001:2009 oraz z wymaganiami dodatkowymi
do tej normy.
3. W 2013 r. w ARR przeprowadzone zostay dziaania kontrolne, m.in. przez: Najwysz Izb
Kontroli, Ministerstwo Finansw oraz Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Kontrole krajowe
i audyty unijne potwierdziy waciwe rozdysponowanie patnoci w ramach administrowanych
mechanizmw oraz stosowanie wysokich standardw obsugi beneficjentw.
Zagadnienia organizacyjne
1. W Agencji w 2013 r. wydano 301,2 tys. rozstrzygni administracyjnych .
2. ARR kontynuowaa dziaania majce na celu utrzymanie cigoci dziaania i rozbudow
Zintegrowanego Systemu Informatycznego , ktrego zadaniem jest wspomaganie
realizacji mechanizmw wsplnej polityki rolnej oraz mechanizmw krajowych.
3. W ramach corocznego przegldu zaktualizowano nastpujce dokumenty dotyczce
bezpieczestwa informacji: Polityk Bezpieczestwa Informacji, Zasady Zarzdzania
Streszczenie
19
Bezpieczestwem Informacji oraz Wytyczne Bezpieczestwa Informacji. Zaktualizowano
take procedur Przeprowadzenie analizy ryzyka krytycznoci procesw, braku dostpnoci
siedziby i bezpieczestwa informacji. Opracowano i wdroono now procedur Opracowanie
Planu Postpowania z Ryzykiem, jak rwnie Deklaracj stosowania zabezpiecze
w Systemie Zarzdzania Bezpieczestwem Informacji w ARR.
4. Zgodnie z wymogami normy ISO/IEC 27002:2005 w 2013 r. opracowano i wdroono w ARR
nowe Zasady Zapewnienia Cigoci Dziaania, ktre w istotny sposb usprawniy zarzdzanie
w sytuacji kryzysowej.
Agencja Rynku Rolnego agencj patnicz
20
1. AGENCJA RYNKU ROLNEG O AGENCJ PATNICZ
Agencja Rynku Rolnego od 1990 r. wspiera sektor rolno-
-ywnociowy. Zostaa powoana, aby realizowa dziaania
na rzecz zapewnienia rwnowagi pomidzy popytem na
produkty rolne a ich poda. Mimo, e w cigu ponad
dwch dekad zmienia si zakres dziaalnoci Agencji ulegajc znacznemu poszerzeniu po
akcesji Polski do Unii Europejskiej jej aktywno nieprzerwanie dotyczy bardzo istotnego
obszaru gospodarczego, tj. funkcjonowania rynkw rolnych. W tym okresie produkcja
i przetwrstwo ywnoci stay si jednymi z wiodcych bran polskiej gospodarki.
1.1. Status prawny i zakres dziaalno ci Agencji Rynku Rolnego
Agencja Rynku Rolnego, po uzyskaniu akredytacji oraz statusu agencji patniczej2, zgodnie
z prawodawstwem wsplnotowym administrowaa w Polsce mechanizmami wsplnej polityki rolnej
(WPR) finansowanymi i wspfinansowanymi z budetu UE oraz mechanizmami finansowanymi
z budetu krajowego. Akredytacja w zakresie uruchamiania rodkw pochodzcych
z Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji (EFRG) zostaa przyznana Agencji na mocy
rozporzdzenia Ministra Finansw z dnia 9 listopada 2006 roku3. W wietle przepisw prawa
krajowego ARR jest od 1 stycznia 2012 r. agencj wykonawcz4.
Agencja Rynku Rolnego w 2013 r. realizowaa zadania na podstawie ustawy z dnia 11 marca
2004 r. o Agencji Rynku Rolnego i organizacji niektrych rynkw rolnych (Dz. U. z 2012 r.,
poz. 633, z pn. zm.) oraz statutu Agencji Rynku Rolnego, nadanego rozporzdzeniem
Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 7 lutego 2008 roku5, a take innych obowizujcych
przepisw prawa.
2 Rozporzdzenie Ministra Finansw z dnia 19 kwietnia 2004 r. w sprawie ustanowienia Agencji Rynku Rolnego agencj patnicz (Dz. U. Nr 76, poz. 713, z pn. zm.). 3 Rozporzdzenie Ministra Finansw z dnia 9 listopada 2006 r. w sprawie przyznania Agencji Rynku Rolnego akredytacji jako agencji patniczej w zakresie uruchamiania rodkw pochodzcych z Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji (Dz. U. Nr 204, poz. 1507, z pn. zm.). 4 Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. Przepisy wprowadzajce ustaw o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1241, z pn. zm.) art. 92 ust. 1 pkt 1) lit. f). 5 Rozporzdzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 7 lutego 2008 r. w sprawie nadania statutu Agencji Rynku Rolnego (Dz. U. Nr 30, poz. 181, z pn. zm.).
Agencja Rynku Rolnego agencj patnicz
21
ARR jako agencja patnicza zostaa zobowizana do: wypacania beneficjentom rodkw finansowych,
prowadzenia rachunkw ksigowych oraz penienia nadzoru i kontroli wydatkowanych rodkw
finansowych zgodnie z wymogami EFRG (funkcja patnicza), prawidowej implementacji
prawodawstwa wsplnotowego dotyczcego mechanizmw WPR (funkcja wdraajca), a take
poredniczenia w przekazywaniu informacji midzy organami Unii Europejskiej a uczestnikami
mechanizmw WPR (funkcja informacyjna).
Zadania Agencji ukierunkowane byy gwnie na: popraw konkurencyjnoci unijnych produktw
rolno-spoywczych na rynkach wiatowych, promocj ywnoci i wspieranie konsumpcji, a take
na stabilizacj rynku rolno-ywnociowego.
W ramach administrowania mechanizmami WPR Agencja Rynku Rolnego prowadzia
nastpujce dziaania:
wydawaa decyzje administracyjne zwizane z uczestnictwem beneficjentw w administrowanych
mechanizmach,
wypacaa rodki finansowe uczestnikom poszczeglnych mechanizmw,
prowadzia kontrol w zakresie potwierdzenia prawa przedsibiorcw do uzyskania patnoci
bd praw do produkcji w ramach WPR,
informowaa uczestnikw mechanizmw o decyzjach podjtych na szczeblu UE w odniesieniu
do realizowanych mechanizmw WPR,
przekazywaa do Komisji Europejskiej informacje dotyczce realizacji mechanizmw WPR,
administrowaa rejestrami prowadzonymi na podstawie przepisw prawa krajowego i unijnego.
Uczestniczc w procesie decyzyjnym UE, Agencja monitorowaa i opiniowaa projekty unijnych
aktw prawnych. Jednoczenie, wsppracujc z instytucjami patniczymi innych pastw
czonkowskich UE i z organami unijnymi, zapewniaa harmonijne wdraanie ustawodawstwa
wsplnotowego w zakresie administrowanych mechanizmw WPR. Ponadto ARR opracowywaa
i rozpowszechniaa informacje o biecej oraz prognozowanej sytuacji w sektorze rolnym, a take
prowadzia dziaania informacyjne suce poszerzaniu wiedzy uczestnikw rynku rolnego
w Polsce na temat moliwoci oraz warunkw uczestnictwa w administrowanych mechanizmach.
Agencja udzielaa rwnie wsparcia pastwom kandydujcym do UE oraz pastwom trzecim
przez zapewnienie im pomocy eksperckiej w ramach programw pomocowych, finansowanych
ze rodkw krajowych i unijnych.
Agencja Rynku Rolnego agencj patnicz
22
1.2. Struktura organizacyjna Agencji Rynku Rolnego
Agencj Rynku Rolnego zarzdza Prezes ARR przy pomocy Zastpcw Prezesa i dyrektorw
Oddziaw Terenowych ARR (OT ARR). Prezes Agencji jest powoywany i odwoywany przez
Prezesa Rady Ministrw na wniosek ministra waciwego do spraw rynkw rolnych, w porozumieniu
z ministrem waciwym do spraw finansw publicznych. Zastpcw Prezesa Agencji powouje
i odwouje minister waciwy do spraw rynkw rolnych. Dyrektorw OT ARR powouje i odwouje
Prezes Agencji Rynku Rolnego.
W 2013 r. funkcj penicego obowizki Prezesa sprawowa Lucjan Zwolak (od 10 wrzenia
2012 r. do 2 czerwca 2013 r.), a nastpnie na stanowisko Prezesa Agencji Rynku Rolnego zosta
powoany Radosaw Szatkowski (od 3 czerwca 2013 r.). Funkcj Zastpcw Prezesa ARR penili:
Lucjan Zwolak i Andrzej uszczewski.
Siedziba Centrali ARR mieci si w Warszawie. W skad struktury organizacyjnej Agencji wchodzi
16 Oddziaw Terenowych ARR, ktrych zasig dziaania obejmuje obszar poszczeglnych
wojewdztw. Struktur wewntrzn Agencji okrela Regulamin Organizacyjny Agencji Rynku
Rolnego, zawierajcy m.in. zakres dziaania komrek organizacyjnych Centrali i OT ARR.
Zgodnie ze statutem ARR w Centrali dziaay wydzielone piony, w ktrych wyodrbniono zgodnie
z Regulaminem Organizacyjnym ARR z 2013 r. nastpujce komrki organizacyjne (wg stanu
na 31 grudnia 2013 r.):
1) pion organizacyjno-prawny:
Biuro Prawne,
Biuro Zarzdzania Kapitaem Ludzkim,
Biuro Systemw Jakoci,
stanowiska samodzielne:
Rzecznik Prasowy,
Penomocnik Prezesa ds. Ochrony Informacji Niejawnych i Spraw Obronnych,
Penomocnik Prezesa ds. Nadzoru Wacicielskiego,
Inspektor Bezpieczestwa Systemw Informatycznych,
Penomocnik Prezesa ds. Ochrony Danych Osobowych,
Doradca Prezesa,
2) pion kontrolny:
Biuro Audytu Wewntrznego,
Biuro Kontroli Technicznych,
Agencja Rynku Rolnego agencj patnicz
23
Biuro Kontroli Wewntrznej,
3) pion finansowo-administracyjny:
Biuro Finansowo-Ksigowe,
Biuro Teleinformatyki,
Biuro Administracyjne,
4) pion analiz i interwencji:
Biuro Produktw Rolinnych,
Biuro Wspierania Konsumpcji,
Biuro Produktw Zwierzcych,
Biuro Cukru i Biopaliw,
Biuro Analiz i Programowania,
5) pion wsppracy europejskiej i obrotu towarowego z zagranic :
Biuro Wsppracy Midzynarodowej,
Biuro Wymiany Towarowej z Zagranic,
Biuro Promocji ywnoci,
6) pion kwotowania i innych mechanizmw wsplnej po lityki rolnej lub mechanizmw
krajowych:
Biuro Kwotowania Produkcji Mleka.
Mapa 1. Oddziay Terenowe Agencji Rynku Rolnego
Agencja Rynku Rolnego agencj patnicz
24
W skad struktury organizacyjnej Oddziau Terenowego ARR wchodz Sekcje: Interwencji,
Kwotowania Produkcji Mleka, Finansowo-Ksigowa, Informacji i Promocji, Administracji, Kontroli
Technicznych, a take Stanowisko ds. Obsugi Prawnej oraz Stanowisko ds. Teleinformatyki.
Schemat organizacyjny Centrali Agencji Rynku Rolnego przedstawiono w aneksie 1, natomiast
schemat organizacyjny Oddziau Terenowego ARR w aneksie 2 (schematy wg stanu na
31 grudnia 2013 r.).
1.3. Ocena dziaalno ci ARR przez jednostki zewn trzne
W okresie od marca 2013 r. do stycznia 2014 r. zesp audytowy, skadajcy si z pracownikw
Ministerstwa Finansw oraz kontrolerw Urzdw Kontroli Skarbowej, przeprowadzi coroczny
audyt certyfikacyjny za rok EFRG 2013. Po zakoczonym audycie ARR otrzymaa:
Certyfikat Rocznych Rachunkw Europejskiego Fundusz u Rolniczego Gwarancji
Agencji Rynku Rolnego (z opini bez zastrzee), w ktrym stwierdzono, e
sprawozdania przekazywane do Komisji za rok finansowy EFRG 2013 koczcy si w dniu
15 padziernika 2013 r. s prawdziwe, kompletne i dokadne we wszystkich istotnych
aspektach dotyczcych cakowitych wydatkw netto z EFRG oraz e w oparciu o przegld
zgodnoci procedur Agencji Patniczej z kryteriami akredytacyjnymi, kontrole wewntrzne
Agencji Patniczej funkcjonuj w stopniu zadowalajcym w odniesieniu do EFRG,
Opini bez zastrze e w sprawie po wiadczenia wiarygodno ci rocznych rachunkw
Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji Agencji Rynku Rolnego , w ktrej
stwierdzono, e powiadczenie wiarygodnoci za rok finansowy od 16 padziernika 2012 r.
do 15 padziernika 2013 r. jest zgodne we wszystkich istotnych aspektach z art. 3
rozporzdzenia Komisji (WE) nr 885/2006 oraz wytyczn Komisji nr 4.
W wyniku kontroli przeprowadzonej w ARR w 2014 r. Najwysza Izba Kontroli pozytywnie ocenia
wykonanie planu finansowego Agencji Rynku Rolnego oraz realizacj programw
wspfinansowanych z budetu Unii Europejskiej w 2013 r. Pozytywn ocen uzasadniao:
prawidowe planowanie i wykonanie przychodw oraz dochodw, a take kosztw i wydatkw
w ramach przyznanych dotacji. Prawidowe byo take wydatkowanie rodkw na realizacj
programw finansowanych i wspfinansowanych ze rodkw UE. Nie stwierdzono
nieprawidowoci w zakresie prowadzenia ksig rachunkowych oraz sporzdzania rocznych
sprawozda budetowych i kwartalnych sprawozda w zakresie operacji finansowych.
Sformuowano wniosek dotyczcy usprawnienia obiegu dokumentacji finansowo-ksigowej, ktry
Agencja zrealizowaa.
Agencja Rynku Rolnego agencj patnicz
25
We wrzeniu 2013 r. Polskie Centrum Bada i Certyfikacji S.A. przeprowadzio w ARR audit
nadzoru Systemu Zarzdzania. W jego wyniku Komitet Techniczny ds. Certyfikacji Systemw
Zarzdzania PCBC S.A. podj decyzj o podtrzymaniu w ARR certyfikatw potwierdzajcych
zgodno Systemu Zarzdzania Jakoci i Systemu Przeciwdziaania Zagroeniom Korupcyjnym
z norm PN-EN ISO 9001:2009 oraz z wymaganiami dodatkowymi do tej normy.
O skali prawidowoci obsugi beneficjentw wiadczy m.in. liczba uchylonych decyzji
administracyjnych, w stosunku do liczby decyzji wydanych. W ostatnich latach ARR wydawaa
redniorocznie ponad 300 tys. decyzji, z ktrych sdy administracyjne uchylay rednio poniej
20 decyzji rocznie. W 2013 r. w Agencji wydano 301,2 tys. rozstrzygni administracyjnych,
z tego 293,1 tys. w OT ARR i 8,1 tys. w Centrali.
Dziaania ARR prowadzone w ramach administrowanych mechanizmw
26
W 2013 r. koczcym unijne negocjacje dotyczce ksztatu wsplnej
polityki rolnej na lata 2014-2020 oraz w roku rekordowego poziomu
polskiego eksportu produktw rolno-spoywczych6 ARR realizowaa
powierzone zadania w celu stabilizacji rynku rolno- ywno ciowego
i poprawy konkurencyjno ci produktw rolno-spo ywczych, a tak e
zmiany wzorcw konsumpcji oraz promowania ywno ci, w tym
rodzimych tradycji kulinarnych i lokalnej produkcji produktw ywno ciowych .
Administrowaa rwnie mechanizmami w zakresie odnawialnych rde energii, a tak e
innymi dziaaniami, istotnymi spoecznie i gospodarczo .
Beneficjentami dziaa ARR s producenci rolni (rolnicy indywidualni, grupy producenckie),
przedsibiorcy zajmujcy si produkcj, przechowywaniem lub przetwrstwem artykuw rolno-
-spoywczych oraz zakupem i sprzeda tych artykuw na terenie UE lub z/do krajw trzecich,
a take organizacje zrzeszajce ww. podmioty. Znaczna cz udzielanej pomocy kierowana jest do
konsumentw za porednictwem placwek owiatowych oraz organizacji charytatywnych.
W ramach ustawowych zada ARR realizowaa mechanizmy wsplnej polityki rolnej zgodnie
z zasadami okrelonymi w prawodawstwie unijnym i krajowym. rdem finansowania mechanizmw
byy: Europejski Fundusz Rolniczy Gwarancji (EFRG) i budet krajowy. ARR obsugiwaa take
fundusze promocji produktw rolno-spoywczych.
W 2013 r. Agencja Rynku Rolnego realizowaa dziaania w zakresie:
wspierania konsumpcji ARR propagowaa spoycie mleka i jego przetworw wrd dzieci
i modziey szkolnej (program Mleko w szkole) oraz owocw i warzyw wrd uczniw klas
I-III szk podstawowych (program Owoce w szkole);
pomocy ywno ciowej w ramach mechanizmu WPR Dostarczanie nadwyek ywnoci
najuboszej ludnoci Unii Europejskiej;
wspierania promocji ywno ci Agencja udzielaa wsparcia finansowego na branowe
kampanie promocyjne i informacyjne, obsugiwaa dziewi funduszy promocji produktw rolno- 6 W 2013 r., wg danych Ministerstwa Finansw, wyeksportowano produkty rolno-spoywcze o wartoci blisko 20 mld EUR (wobec 17,9 mld EUR w 2012 r.), a dodatnie saldo polskiej wymiany handlowej wynioso 5,7 mld EUR (wobec 4,3 mld EUR w 2012 r.).
2. DZIAANIA ARR PROWADZONE W RAMACH ADMINISTROWANYCH MECHANIZMW
Dziaania ARR prowadzone w ramach administrowanych mechanizmw
27
-spoywczych, realizowaa dziaanie delegowane w ramach Programu Rozwoju Obszarw
Wiejskich na lata 2007-2013, inicjowaa dziaania promocyjne majce na celu rozwj produkcji
lokalnej (ze szczeglnym uwzgldnieniem produktw ywnociowych regionalnych, tradycyjnych
i ekologicznych oraz wytwarzanych w ramach systemw gwarantowanej jakoci ywnoci),
a take realizowaa program promocji brany polskich specjalnoci ywnociowych;
kwotowania produkcji mleka, cukru i izoglukozy;
wspierania producentw i rynkw rolnych ARR realizowaa dopaty do materiau siewnego
oraz wspieraa rynek produktw pszczelich;
administrowania wymian towarow z zagranic Agencja wydawaa i rozliczaa pozwolenia
na przywz/wywz produktw rolno-spoywczych na rynkach: cukru, drobiu i jaj, mleka
i przetworw mlecznych, lnu i konopi, wieych owocw i warzyw, zb oraz ryu, a take
wydawaa zawiadczenia P2 w zakresie produktw przetworzonych non-aneks I. Wypacaa
rwnie refundacje do wywozu7 wybranych produktw rolno-spoywczych, tj. woowiny,
przetworw wieprzowych oraz misa drobiowego;
dopat do prywatnego przechowywania masa;
dopat do przetwrstwa somy lnianej i konopnej na wkno;
odnawialnych rde energii ARR monitorowaa rynek biokomponentw i biopaliw ciekych
oraz produkcj biogazu rolniczego, pozyskiwaa i gromadzia informacje dotyczce istniejcej,
bdcej w budowie lub planowanej do budowy infrastruktury energetycznej sucej do
wytwarzania biokomponentw oraz energii elektrycznej z biogazu rolniczego, a take
kontrolowaa przetwarzanie rolin energetycznych oraz utrzymywanie plantacji trwaych;
monitorowania i kontrolowania procesw produkcji or az przetwrstwa ARR
administrowaa potencjaem produkcyjnym winoroli i wina, jak rwnie odbiorem
i przetwrstwem surowca tytoniowego, wystawiaa certyfikaty dla masa przeznaczonego do
wykorzystania w ramach mechanizmw WPR w innych pastwach czonkowskich UE,
administrowaa rozdysponowywaniem owocw i warzyw nieprzeznaczonych do sprzeday,
monitorowaa produkcj na rynku cukru, kontrolowaa przetwarzanie cukru przemysowego oraz
rafinacj surowego cukru trzcinowego przywiezionego spoza UE.
Administrowanie mechanizmami WPR wizao si z szeregiem dziaa o charakterze
organizacyjno-technicznym, rnych w przypadku poszczeglnych mechanizmw. Naleay do
nich m.in.: kontrole techniczne, prowadzenie rejestrw oraz ewidencji, wybr uczestnikw (m.in.
w drodze przetargu), autoryzacja i kontrola magazynw przechowalniczych oraz chodni,
7 Rozliczano wnioski zoone w ARR przez beneficjentw w latach poprzednich.
Dziaania ARR prowadzone w ramach administrowanych mechanizmw
28
autoryzacja producentw (dostawcw), a take zatwierdzanie (rejestracja) dostawcw,
beneficjentw, przetwrcw i punktw odbioru.
W 2013 r. ARR wypacia ogem 667,3 mln z. W ramach prefinansowania mechanizmw WPR
wydatkowano 435,7 mln z, a na realizacj mechanizmw finansowanych z budetu krajowego
231,6 mln z. Z funduszy promocji produktw rolno-spoywczych wypacono 51,4 mln z . W ramach
realizacji programu pomocy ywnociowej najubosza ludno otrzymaa gotowe artykuy spoywcze
o wartoci 309,5 mln z . Agencja Rynku Rolnego w 2013 r. przekazaa na dochody bud etu
pastwa kwot 190,5 mln z .
Wykres 1. Wsparcie przekazane przez ARR na rzecz sektora rol no-ywno ciowego w 2013 r.
rdo: dane ARR.
Wsparcie finansowe kierowane do beneficjentw to niejedyny obszar realizowanych przez ARR
zada. Poza dziaaniami skutkujcymi patnociami Agencja administruje szeregiem
mechanizmw niefinansowych kwotowaniem produkcji, mechanizmami handlu zagranicznego,
a take mechanizmami monitorowania i kontroli procesu produkcji oraz przetwrstwa (na rynkach:
wina, cukru, mleka i przetworw mlecznych, tytoniu, owocw i warzyw, jak rwnie w zakresie
odnawialnych rde energii).
Producenci rolni, przetwrcy, eksporterzy oraz inni beneficjenci uczestniczcy w mechanizmach
administrowanych przez Agencj Rynku Rolnego zobowizani s do zarejestrowania si
w Centralnym Rejestrze Przedsibiorcw (CRP) prowadzonym przez ARR. Od akcesji Polski do UE
do koca 2013 r. w CRP zarejestrowano 612,6 tys. przedsi biorcw, w tym w 2013 r.
11,6 tys. nowych uczestnikw mechanizmw.
Pomoc ywno ciowa315,7 mln z
47%
Wsparcieproducentw
rolnych105,4 mln z
16%
Wsparcie konsumpcji199,8 mln z
30%
Wsparcie dla przedsi biorcw
i eksporterw46,4 mln z
7%
Ogem 667,3 mln z
Funduszepromocji produktw
rolno--spo ywczych
51,4 mln z
Warto gotowychartykuw
przekazanych na pomoc
ywno ciow 309,5 mln z
Dziaania ARR prowadzone w ramach administrowanych mechanizmw
29
W ramach realizacji zada ustawowych ARR prowadzia take dziaania o charakterze
informacyjno-analitycznym . Sporzdzaa m.in. cykliczne i dora ne analizy rynkowe,
prognozy oraz informacje , majce na celu systematyczne dostarczanie danych uczestnikom
rynku rolno-ywnociowego. Szeroko zakrojone dziaania informacyjne miay na celu
poszerzanie wiedzy o zasadach realizacji mechanizmw WPR administrowanych przez ARR oraz
o warunkach uczestnictwa w tych mechanizmach. Ponadto, w ramach wsppracy
midzynarodowej , ARR uczestniczya w unijnym procesie decyzyjnym oraz udzielaa wsparcia
pastwom kandydujcym do UE przez zapewnienie im pomocy eksperckiej w ramach programw
pomocowych finansowanych ze rodkw krajowych i unijnych. Prowadzia rwnie dziaania
wspierajce nawizywanie i umacnianie kontaktw handlowych z zagranic przez polskich
producentw artykuw rolno-spoywczych.
Od akcesji Polski do UE do ko ca 2013 r.:
ARR wypacia beneficjentom funkcjonuj cym w sektorze rolno- ywnociowym 11,3 mld z ,
w ramach realizacji programu pomocy ywnociowej przekazano najuboszym gotowe artykuy
spoywcze o wartoci 2,4 mld z ,
z funduszy promocji produktw rolno-spoywczych wypacono 235 mln z 8.
2.1. Dziaania interwencyjne na rynkach rolno- ywno ciowych
2.1.1. Rynek mleka i przetworw mlecznych
Zgodnie z prawodawstwem unijnym oraz na podstawie krajowych
aktw prawnych ARR w 2013 r. administrowaa na rynku
mleka i przetworw mlecznych nastpujcymi mechanizmami:
Kwotowanie produkcji mleka,
Dopaty do spoycia mleka i przetworw mlecznych w placwkach owiatowych (w ramach
programu Mleko w szkole),
Dopata krajowa do spoycia mleka i przetworw mlecznych w szkoach podstawowych
(w zakresie programu Mleko w szkole),
Dopaty do prywatnego przechowywania masa",
Interwencyjny zakup i sprzeda masa,
Interwencyjny zakup i sprzeda odtuszczonego mleka w proszku,
Handel zagraniczny na rynku mleka.
8 Od 2004 r. do 30 czerwca 2009 r. ARR obsugiwaa Fundusz Promocji Mleczarstwa, a od lipca 2009 r. dziewi funduszy promocji produktw rolno-spoywczych.
Dziaania ARR prowadzone w ramach administrowanych mechanizmw
30
ARR wystawiaa take certyfikaty dla masa przeznaczonego do wykorzystania w ramach
mechanizmw WPR w innych pastwach czonkowskich UE oraz obsugiwaa Fundusz Promocji
Mleka, w tym m.in. rozliczaa dofinansowanie do spoycia mleka i przetworw mlecznych
w przedszkolach oraz gimnazjach w ramach programu Mleko w szkole.
2.1.1.1. Mleko surowe
Duy popyt na artykuy mleczarskie w 2013 r. spowodowa, e po spadku cen skupu mleka
w 2012 r. wykazyway one tendencj wzrostow. W grudniu 2013 r. (wedug danych GUS) cena
skupu mleka w Polsce osigna nienotowany dotychczas poziom 153,93 z/hl, tj. o 22,4% wyszy
ni rok wczeniej. Przecitnie w 2013 r. dostawcy za mleko uzyskiwali 135,64 z/hl, o 13,2% wicej
ni w roku 2012.
Wykres 2. Ceny skupu mleka w kraju
rdo: opracowanie ARR na podstawie danych GUS.
W 2013 r. odnotowano dalszy spadek pogowia krw, ale wysokie ceny skupu mleka przyczyniy
si do osabienia jego dynamiki. Wedug danych GUS w grudniu 2013 r. liczba krw mlecznych
wynosia 2 299 tys. szt. i w porwnaniu z grudniem 2012 r. zmniejszya si o 47 tys. szt. (2%).
Wzrost mlecznoci w 2013 r. by mniejszy ni rok wczeniej i nie zrekompensowa w caoci
spadku pogowia krw. W efekcie, wedug szacunkw IERiG-PIB, cakowita produkcja mleka
w 2013 r. bya nieznacznie (o 0,5%) mniejsza ni w 2012 r. i uksztatowaa si na poziomie
12,24 mld litrw.
Wzrosa towarowo produkcji. W 2013 r. (wedug danych GUS) do podmiotw skupujcych
dostarczono 9,64 mld litrw mleka, o 0,6% wicej ni w 2012 r. Zakady przetwrcze zwikszyy
1,00
1,05
1,10
1,15
1,20
1,25
1,30
1,35
1,40
1,45
1,50
1,55
I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII
z/li
tr
2010 2011 2012 2013
Dziaania ARR prowadzone w ramach administrowanych mechanizmw
31
produkcj mleka spoywczego oraz serw niedojrzewajcych i twarogw, a zmniejszyy produkcj
jogurtw, odtuszczonego mleka w proszku i mietany niezagszczonej. Na poziomie zblionym
do notowanego w 2012 r. utrzymano natomiast produkcj serw dojrzewajcych, masa oraz
penego mleka w proszku (dane wstpne GUS).
Wykres 3. Skup mleka w kraju
rdo: opracowanie ARR na podstawie danych GUS.
W Polsce utrzymuje si wzrostowa tendencja spoycia mleka i jego przetworw. Wedug
szacunkw IERiG-PIB w 2013 r. ze wzgldu na mniejszy wolumen eksportu9 produktw
mleczarskich, pomimo nieznacznie mniejszej produkcji mleka bilansowe spoycie mleka (cznie
z mlekiem przeznaczonym na przetwory, bez mleka przerobionego na maso) byo o 1% wiksze
ni w 2012 r. i wynioso 195 litrw na mieszkaca.
2.1.1.1.1. Kwotowanie produkcji mleka
Gwnym celem systemu kwotowania produkcji mleka jest zachowanie
rwnowagi midzy popytem a poda na rynku mleka oraz zapewnienie
dostawcom korzystnej ceny zbytu za wyprodukowane mleko. Rok
kwotowy obejmuje okres od 1 kwietnia danego roku kalendarzowego do
31 marca nastpnego roku kalendarzowego. W ramach kwotowania
produkcji mleka okrelana jest ilo mleka, ktr dany kraj czonkowski
UE moe wprowadzi do obrotu w ww. okresie.
9 Wielkoci dotyczce eksportu i importu towarw na poszczeglnych rynkach rolno-spoywczych za 2013 r. obliczono na podstawie danych wstpnych Ministerstwa Finansw, a za rok 2012 wg danych ostatecznych Ministerstwa Finansw.
600
650
700
750
800
850
900
I'11 III V VII IX XI I'12 III V VII IX XI I'13 III V VII IX XI
mln
litr
w
skup mleka trend
Dziaania ARR prowadzone w ramach administrowanych mechanizmw
32
Agencja Rynku Rolnego, m.in. zgodnie z ustaw z dnia 20 kwietnia 2004 r. o organizacji rynku mleka
i przetworw mlecznych (Dz. U. z 2013 r., poz. 50, z pn. zm.), prowadzia w 2013 r. dziaania
dotyczce: rozdziau krajowej rezerwy kwoty krajowej (KRKK), obsugi transferw i konwersji kwot
indywidualnych (KI), zmniejszania lub cofnicia kwot indywidualnych, kontrolowania iloci mleka lub
przetworw mlecznych wprowadzonych na rynek, a take stopnia wykorzystania i rozliczenia kwot
krajowych, monitorowania liczby producentw mleka w kraju, monitorowania zawartoci tuszczu
w mleku, kontroli iloci mleka wprowadzonego do obrotu w danym roku kwotowym oraz rejestracji
podmiotw skupujcych mleko. W zakresie zarzdzania systemem kwotowania produkcji mleka ARR
w 2013 r. wydaa 191,4 tys. decyzji administracyjnych.
Wykres 4. Liczba dostawcw mleka (na pocz tku danego roku kwotowego)
rdo: dane ARR.
W cigu dziesiciu lat funkcjonowania w Polsce mechanizmu kwotowania produkcji mleka przyznana
Polsce kwota krajowa wzrosa o 12% (z 8,96 mld kg w roku kwotowym 2004/2005 do 10,06 mld kg
w roku kwotowym 2013/2014). W tym okresie liczba dostawcw10 hurtowych mleka zmniejszya si
o 60%, a dostawcw bezporednich o 86%. Przeoyo si to na zwikszenie redniej kwoty
indywidualnej dostaw przypadajcej na hurtowego producenta mleka (z 24 tys. kg na pocztku roku
kwotowego 2004/2005 do 69 tys. kg KI na pocztku roku kwotowego 2013/2014).
10 Porwnujc liczb dostawcw mleka wg danych na pocztku (tj. na 1 kwietnia) danego roku kwotowego.
355,2
294,5279,3
246,7
201,0182,8
170,1157,7 148,6 141,8
78,149,8
34,1 27,7 21,1 17,2 15,5 13,8 12,4 11,00
50
100
150
200
250
300
350
400
2004/2005 2005/2006 2006/2007 2007/2008 2008/2009 2009/2010 2010/2011 2011/2012 2012/2013 2013/2014
Licz
ba d
osta
wc
w (w
tys.
)
liczba dostawcw hurtowych liczba dostawcw bezpo rednich
- 60%
- 86%
Dziaania ARR prowadzone w ramach administrowanych mechanizmw
33
Rok kwotowy 2012/2013
Zgodnie z rozporzdzeniem Rady (WE) nr 72/200911 pastwa czonkowskie UE uzyskay prawo do
zwikszania kwot krajowych o 1% rocznie w kolejnych latach kwotowych a do roku kwotowego
2013/2014. Wobec powyszego krajowa kwota mleczna przysugujca Polsce na rok kwotowy
2012/2013 wynosia 9 956 235 tys. kg. Polska dysponowaa szstym co do wielkoci limitem w UE
(po Niemczech, Francji, Wielkiej Brytanii, Holandii i Woszech). Zgodnie z rozporzdzeniem
wykonawczym Komisji (UE) nr 341/201312 krajowa kwota dostaw przysugujca Polsce w ww. roku
kwotowym wynosia 9 808 185 tys. kg, a krajowa kwota sprzeday bezporedniej 148 050 tys. kg.
Na podstawie rozporzdzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 13 listopada 2012 r. w sprawie
wysokoci krajowej rezerwy kwoty krajowej w roku kwotowym 2012/2013 (Dz. U. z 2012 r.,
poz. 1280), KRKK zostaa ustalona na poziomie 331 646 387 kg, z tego wysoko KRKK dla
dostawcw hurtowych wyniosa 259 852 060 kg, natomiast dla dostawcw bezporednich
71 794 327 kg. Warunkiem przyznania kwoty z krajowej rezerwy w roku kwotowym 2012/2013 byo
wykazanie przez producenta zwikszenia sprzeday mleka lub przetworw mlecznych w roku
kwotowym 2011/2012.
W zwizku z tym, e zapotrzebowanie na dodatkowe kwoty
indywidualne z krajowej rezerwy kwoty krajowej, przeznaczonej
dla dostawcw hurtowych w roku kwotowym 2012/2013, byo
wysze od krajowej rezerwy okrelonej na ten rok kwotowy,
Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi okreli wspczynnik
przydziau kwot indywidualnych z krajowej rezerwy przeznaczonej dla dostawcw hurtowych na 0,55413.
Po uwzgldnieniu wspczynnika przydziau w roku kwotowym 2012/2013 wydano 33,9 tys. decyzji
w sprawie przyznania KI z krajowej rezerwy dostawcom hurtowym na czn kwot 255 856 tys. kg,
co stanowio 98% krajowej rezerwy dostaw. W przypadku rozdziau krajowej rezerwy sprzeday
bezporedniej wielkoci kwot przyznane z krajowej rezerwy rwne byy wielkociom zapotrzebowanym
wydano 16 decyzji na kwot 146 tys. kg mleka.
11 Rozporzdzenie Rady (WE) nr 72/2009 z dnia 19 stycznia 2009 r. w sprawie zmian we wsplnej polityce rolnej poprzez zmian rozporzdze (WE) nr 247/2006, (WE) nr 320/2006, (WE) nr 1405/2006, (WE) nr 1234/2007, (WE) nr 3/2008 oraz (WE) nr 479/2008 i uchylajce rozporzdzenia (EWG) nr 1883/78, (EWG) nr 1254/89, (EWG) nr 2247/89, (EWG) nr 2055/93, (WE) nr 1868/94, (WE) nr 2596/97, (WE) nr 1182/2005 i (WE) nr 315/2007, z pn. zm. 12 Rozporzdzenie wykonawcze Komisji (UE) nr 341/2013 z dnia 16 kwietnia 2013 r. w sprawie podziau midzy dostawy i sprzeda bezporedni krajowych kwot mlecznych ustalonych na rok 2012/2013 w zaczniku IX do rozporzdzenia Rady (WE) nr 1234/2007. 13 Rozporzdzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 19 listopada 2012 r. w sprawie wspczynnika przydziau kwot indywidualnych z krajowej rezerwy przeznaczonej dla dostawcw hurtowych w roku kwotowym 2012/2013 (Dz. U. z 2012 r., poz. 1290).
Dziaania ARR prowadzone w ramach administrowanych mechanizmw
34
W prowadzonym przez ARR rejestrze producentw mleka na pocztku roku kwotowego 2012/2013
wpisanych byo 148,6 tys. dostawcw hurtowych mleka (dysponowali oni kwot 9 540 847 tys. kg mleka)
i 12,4 tys. dostawcw bezporednich (dysponowali kwot 83 492 tys. kg mleka). Na koniec ww. roku
kwotowego w rejestrze znajdowao si 144,7 tys. dostawcw hurtowych (dysponowali kwot
9 792 739 tys. kg mleka) i 11,7 tys. dostawcw bezporednich (dysponujcych kwot 76 223 tys. kg).
Wykres 5. Liczba dostawcw mleka (na koniec danego roku kwot owego) oraz rednia wielko dostaw mleka w Polsce
rdo: dane ARR.
W prowadzonym przez ARR Rejestrze Podmiotw Skupujcych Mleko (RPSM) na pocztku roku
kwotowego 2012/2013 znajdowao si 298 podmiotw (z tego: 161 spdzielni mleczarskich,
89 spek prawa handlowego, 44 osoby fizyczne wykonujce dziaalno w zakresie skupu mleka,
3 oddziay zagranicznych przedsibiorstw i 1 rolnicze zrzeszenie branowe). Na koniec ww. roku
kwotowego w RPSM znajdowao si 313 podmiotw (15 podmiotw wicej ni w porwnywalnym
okresie roku kwotowego 2011/2012), z tego: 166 spdzielni mleczarskich,
100 spek prawa handlowego, 43 osoby fizyczne wykonujce dziaalno
w zakresie skupu mleka, 3 oddziay zagranicznych przedsibiorstw i 1 rolnicze
zrzeszenie branowe.
Dostawca mleka posiadajcy kwot indywidualn dla dostawcy bezporedniego
i/lub KI dla dostawcy hurtowego mg dokona zamiany (konwersji) czci lub
caoci jednej kwoty na drug. Konwersja moga by staa lub tymczasowa. Zamieni mona byo tylko
niewykorzystan w danym roku kwot indywidualn lub jej cz. ARR w roku kwotowym 2012/2013,
311,1
284,5
255,9
206,6191,8
177,7 167,7155,7
144,7
76,0
36,5 29,7 24,4 18,8 16,8 15,0 13,5 11,7
2731
36
43
49 5155
6168
0
10
20
30
40
50
60
70
80
0
50
100
150
200
250
300
350
2004/2005 2005/2006 2006/2007 2007/2008 2008/2009 2009/2010 2010/2011 2011/2012 2012/2013
tony
na
dost
awc
Licz
ba d
osta
wc
w (
w ty
s.)
liczba dostawcw hurtowychliczba dostawcw bezpo rednichrednia wielko dostawy mleka w Polsce (tony na dostawc )
Dziaania ARR prowadzone w ramach administrowanych mechanizmw
35
na wniosek producentw mleka, zatwierdzia 682 konwersje stae KI z bezporedniej na hurtow na
7 660 tys. kg oraz 24 konwersje stae KI z hurtowej na bezporedni na 216 tys. kg mleka.
Zarejestrowano take 118 konwersji tymczasowych KI z bezporedniej na hurtow (na 1 627 tys. kg)
oraz 117 konwersji tymczasowych KI z hurtowej na bezporedni (na 2 004 tys. kg mleka).
W roku kwotowym producenci mleka mog dokona transferu prawa do przyznanych kwot przez
zbycie kwoty indywidualnej (sprzeda, darowizna), oddanie w uywanie KI (dzierawa) bd przez
zbycie gospodarstwa rolnego z przyznan kwot (sprzeda, darowizna, dzierawa). W roku
kwotowym 2012/2013 ARR, na wniosek producentw mleka, zatwierdzia ponad 28,8 tys. transferw
prawa do kwoty mlecznej na 471 170 tys. kg mleka, z czego na wniosek dostawcw hurtowych
28,3 tys. transferw na 467 368 tys. kg mleka, a na wniosek dostawcw bezporednich
457 transferw prawa do KI na 3 803 tys. kg mleka.
Po zakoczeniu kadego roku kwotowego dostawcy s rozliczani z wykorzystania swoich limitw.
W przypadku dostawcw, ktrzy nie wykorzystaj swoich kwot w iloci co najmniej 70%, kwota jest
zmniejszana o cz niewykorzystan. Jeeli dostawca w danym roku kwotowym nie wprowadzi do
obrotu mleka lub przetworw mlecznych, wwczas jego kwota zostaje cofnita. Zredukowane
i cofnite iloci zasilaj kadego roku krajow rezerw kwoty krajowej. W roku kwotowym 2012/2013
kwoty cofnito ponad 3,1 tys. dostawcw, a 5,6 tys. dostawcw zmniejszono przysugujce limity.
W wyniku cofnitych i zmniejszonych KI krajow rezerw kwoty krajowej dostaw w roku kwotowym
2013/2014 zasilia kwota w cznej wysokoci ponad 40 mln kg mleka, natomiast krajow rezerw
sprzeday bezporedniej kwota blisko 3 mln kg mleka.
Wykres 6. Ilo mleka skupionego od dostawcw hurtowych (po przeli czeniu na mleko o referencyjnej zawarto ci tuszczu) w roku kwotowym 2012/2013 wg OT ARR
rdo: dane ARR.
0
200 000
400 000
600 000
800 000
1 000 000
1 200 000
1 400 000
1 600 000
1 800 000
2 000 000
2 200 000
tys.
kg
Ogem9 821,2 mln kg
55% skupionego mleka
Dziaania ARR prowadzone w ramach administrowanych mechanizmw
36
Wysoko dostaw mleka zrealizowanych przez dostawcw hurtowych do
podmiotw skupujcych w roku kwotowym 2012/2013 uksztatowaa si na
poziomie 9 821 234 tys. kg (po przeliczeniu na mleko o referencyjnej
zawartoci tuszczu14), natomiast sprzeda bezporednia (mleko i przetwory
mleczne wprowadzone do bezporedniego spoycia) wyniosa
69 312 tys. kg. Wykorzystanie kwoty krajowej w roku kwotowym
2012/2013 wynioso 99,34%, w tym wykorzystanie krajowej kwoty dostaw
uksztatowao si na poziomie 100,14%, za krajowej kwoty sprzeday
bezporedniej 46,70%. W zwizku z powyszym krajowa kwota dostaw zostaa przekroczona
o 13 425 tys. kg, czyli o 0,14%15. Przysugujce kwoty indywidualne przekroczyo ponad 57 tys.
dostawcw hurtowych mleka. Krajowa kwota sprzeday bezporedniej nie zostaa przekroczona.
Najwicej mleka w roku kwotowym 2012/2013 skupiono od dostawcw hurtowych w wojewdztwach:
mazowieckim (21% skupu ogem), podlaskim (20%), wielkopolskim (14%) oraz dzkim, warmisko-
-mazurskim i kujawsko-pomorskim (po 8%).
Wysoko opaty za 100 kg przekroczenia kwoty krajowej w roku kwotowym 2012/2013 okrelono
na 27,83 EUR. Wobec powyszego opata z tytuu nadprodukcji, jak Polska przekazaa do budetu
UE, wyniosa 3,7 mln EUR (15,6 mln z).
Rok kwotowy 2013/2014
W roku kwotowym 2013/2014 po raz ostatni zwikszona zostaa krajowa kwota mleczna
przysugujca Polsce, ktra wyniosa 10 055 797 tys. kg. Na tym poziomie pozostanie rwnie
w roku kwotowym 2014/2015. Zgodnie z rozporzdzeniem wykonawczym Komisji (UE)
nr 266/201416 krajowa kwota dostaw przysugujca Polsce w ww. roku kwotowym wynosia
9 909 801 tys. kg, a krajowa kwota sprzeday bezporedniej 145 996 tys. kg.
Na podstawie rozporzdzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 6 grudnia 2013 r. w sprawie
wysokoci krajowej rezerwy kwoty krajowej w roku kwotowym 2013/2014 (Dz. U. z 2013 r., poz.
1555), KRKK zostaa ustalona na poziomie 231 633 434 kg, z tego wysoko KRKK dla dostawcw
hurtowych wyniosa 156 081 524 kg, natomiast dla dostawcw bezporednich 75 551 910 kg.
14 Referencyjna zawarto tuszczu jest to zawarto tuszczu przypisana do kwoty indywidualnej (KI) dla dostawcy hurtowego. 15 W poprzednich latach Polska przekroczya krajow kwot mleczn w roku kwotowym 2005/2006 krajowa kwota dostaw przekroczona zostaa o 2,4%. 16 Rozporzdzenie wykonawcze Komisji (UE) nr 266/2014 z dnia 14 marca 2013 r. w sprawie podziau midzy dostawy i sprzeda bezporedni krajowych kwot mlecznych ustalonych na rok 2013/2014 w zaczniku IX do rozporzdzenia Rady (WE) nr 1234/2007.
Dziaania ARR prowadzone w ramach administrowanych mechanizmw
37
Wykres 7. Krajowe kwoty mleczne przysuguj ce pastwom czonkowskim UE w latach kwotowych 2004/2005 i 2013/2014
rdo: opracowanie ARR na podstawie danych Komisji Europejskiej.
W zwizku z tym, e zapotrzebowanie na dodatkowe kwoty
indywidualne z krajowej rezerwy kwoty krajowej, przeznaczonej
dla dostawcw hurtowych w roku kwotowym 2013/2014, byo
wysze od krajowej rezerwy okrelonej na ten rok kwotowy,
Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi okreli wspczynnik
przydziau kwot indywidualnych z krajowej rezerwy
przeznaczonej dla dostawcw hurtowych na 0,324717. W roku kwotowym 2013/2014 zoono
38 tys. wnioskw o przyznanie kwoty z KRKK. Po zastosowaniu wspczynnika przydziau ARR
wydaa 31,6 tys. decyzji w sprawie przyznania KI z krajowej rezerwy dla dostawcw hurtowych,
a ich wysoko wyniosa 152 951 tys. kg, co stanowio 98% krajowej rezerwy dostaw.
W przypadku rozdziau krajowej rezerwy sprzeday bezporedniej wielkoci kwot przyznane z krajowej
rezerwy rwne byy wysokociom zapotrzebowanym wydano 12 decyzji na kwot 196 tys. kg mleka.
W rejestrze producentw mleka prowadzonym przez ARR na pocztku roku kwotowego
2013/2014 wpisanych byo 141,8 tys. dostawcw hurtowych mleka (dysponowali oni kwot
9 751 666 tys. kg mleka) i ponad 11 tys. dostawcw bezporednich (dysponowali kwot
72 498 tys. kg mleka). 17 Rozporzdzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 6 grudnia 2013 r. w sprawie wspczynnika przydziau kwot indywidualnych z krajowej rezerwy przeznaczonej dla dostawcw hurtowych w roku kwotowym 2013/2014 (Dz. U. z 2013 r., poz.1556).
8 96
410
056
0
2 500
5 000
7 500
10 000
12 500
15 000
17 500
20 000
22 500
25 000
27 500
30 000
32 500
tys.
ton
2004/2005 2013/2014
OgemUE 25 2004/2005 137 341 tys. tonUE 28 2013/2014 155 235 tys. ton
Dziaania ARR prowadzone w ramach administrowanych mechanizmw
38
Wykres 8. Liczba podmiotw skupuj cych mleko w Polsce na koniec danego roku kwotowego
rdo: dane ARR.
W prowadzonym przez ARR Rejestrze Podmiotw Skupujcych Mleko na pocztku roku kwotowego
2013/2014 znajdowao si 313 podmiotw (z tego: 166 spdzielni mleczarskich, 100 spek prawa
handlowego, 43 osoby fizyczne wykonujce dziaalno w zakresie skupu mleka, 3 oddziay
zagranicznych przedsibiorstw i 1 rolnicze zrzeszenie branowe). Na koniec ww. roku kwotowego
w RPSM znajdowao si 345 podmiotw (32 podmioty wicej ni w porwnywalnym okresie roku
kwotowego 2012/2013), z tego: 166 spdzielni mleczarskich, 130 spek prawa handlowego,
45 osb fizycznych wykonujcych dziaalno w zakresie skupu mleka, 3 oddziay zagranicznych
przedsibiorstw i 1 rolnicze zrzeszenie branowe.
Wykres 9. Struktura podmiotw skupuj cych mleko wg stanu na 31 grudnia 2013 r.
rdo: dane ARR.
316303 294 297 292 284 287
298313
345
0
50
100
150
200
250
300
350
2004/2005 2005/2006 2006/2007 2007/2008 2008/2009 2009/2010 2010/2011 2011/2012 2012/2013 2013/2014
Licz
ba p
odm
iot
w s
kupu
jcy
ch
Spdzielnie mleczarskie
48,4%
Spki prawa handlowego
37,4%
Osoby fizyczne13,0%
Oddziay zagranicznych
przedsi biorstw0,9%
Rolnicze zrzeszenia bran owe
0,3%
Ogem347 podmiotw
skupuj cych mleko
Dziaania ARR prowadzone w ramach administrowanych mechanizmw
39
Wedug stanu na 31 grudnia 2013 r. w RPSM byo zarejestrowanych 347 podmiotw skupujcych
mleko (z tego: 168 spdzielni mleczarskich, 130 spek prawa handlowego, 45 osb fizycznych
wykonujcych dziaalno w zakresie skupu mleka, 3 oddziay zagranicznych przedsibiorstw
i 1 rolnicze zrzeszenie branowe).
Mapa 2. Liczba podmiotw skupuj cych mleko na 31 grudnia 2013 r.
W 2013 r. do rejestru podmiotw skupujcych mleko wpisano 47 nowych jednostek skupujcych,
wykrelono 6 podmiotw oraz odnotowano 1 przypadek konsolidacji podmiotw skupujcych mleko.
Biorc pod uwag ukad regionalny, najwicej podmiotw skupujcych mleko znajdowao si w woj.
wielkopolskim (24% ogu zarejestrowanych podmiotw), mazowieckim (15%) i lubelskim (8%).
Najmniej podmiotw miao swoj siedzib w woj. warmisko-mazurskim i opolskim (po 2%)
oraz witokrzyskim i dolnolskim (po 3%).
2.1.1.1.2. Program Mleko w szkole
Od dziesiciu lat ARR administruje programem Mleko w szkole,
ktrego celem jest wzrost spoycia mleka i jego przetworw
w placwkach owiatowych oraz ksztatowanie waciwego modelu
konsumpcji wrd dzieci i modziey. Program jest popularny wrd
beneficjentw, a tym samym wpisa si na stae w codzienne
funkcjonowanie wikszoci placwek owiatowych na terenie kraju.
28
1214
84
12
9
8
13
17
20 9
29 21
53
10 8
Dziaania ARR prowadzone w ramach administrowanych mechanizmw
40
Wykres 10. Finansowanie programu Mleko w szkole
Program Mleko w szkole finansowany jest z trzech rde. Wprowadzona od 2004 r. dopata ze rodkw
UE obejmuje dostarczanie mleka i jego przetworw do wszystkich rodzajw uprawnionych placwek
owiatowych. Poza dopat unijn spoycie mleka i przetworw mlecznych jest dofinansowywane
ze rodkw z budetu kraju (dopata krajowa uruchomiona od roku szkolnego 2007/2008 obejmuje
dostarczanie mleka i jego przetworw do szk podstawowych) oraz ze rodkw zgromadzonych
w Funduszu Promocji Mleka przez podmioty skupujce mleko (dofinansowanie obejmuje dostarczanie
mleka i jego przetworw do przedszkoli oraz gimnazjw).
Wykres 11. Placwki o wiatowe obj te dofinansowaniem w ramach programu Mleko w szkole
Dopata unijna
Dofinansowanie z Funduszu Promocji
Mleka
Dopata krajowa
Szkoy podstawowe
Przedszkola i gimnazja
Szkoy ponadgimnazjalne
rda
finansowania
programu
Mleko
w szkole
Dopaty (unijne) do spo ycia mleka
i przetworw mlecznych w placwkach o wiatowych
(uruchomione w 2004 r.)
Dofinansowanie z FPM (uruchomione w 2005 r.)
Dopata krajowa do spo ycia mleka
i przetworw mlecznych w szkoach podstawowych
(uruchomion a w 2007 r.)
Obejmuje rok szkolny w okresie wrzesie -czerwiec
Obejmuje rok szkolny w okresie
padziernik-maj
Dziaania ARR prowadzone w ramach administrowanych mechanizmw
41
Wprowadzenie dopaty krajowej i dofinansowania z Funduszu Promocji Mleka zdecydowanie zwikszyo
zasig oddziaywania programu Mleko w szkole. Polska znajduje si w czowce pastw UE
uczestniczcych w programie pod wzgldem iloci mleka i przetworw mlecznych dostarczanych
dzieciom oraz modziey uczcej si w placwkach owiatowych, a take pod wzgldem pozyskiwania
rodkw finansowych na ten cel z budetu unijnego.
2.1.1.1.2.1. Dopaty do spo ycia mleka i przetworw mlecznych w placwkach owiatowych
ARR realizuje mechanizm WPR finansowany ze rodkw UE na podstawie art. 42 ustawy
o organizacji rynku mleka i przetworw mlecznych18. Jego gwnym zaoeniem jest promowanie
zasad zdrowego odywiania oraz wzrost spoycia mleka i jego przetworw wrd dzieci oraz
modziey szkolnej uczszczajcych regularnie w cigu roku szkolnego do placwek
owiatowych, tj. do: przedszkoli, szk podstawowych, gimnazjw i szk ponadgimnazjalnych
(z wyczeniem szk wyszych). Dziki dopacie unijnej wszystkie dzieci, ktre uczszczaj do
ww. placwek owiatowych, mog otrzyma w kadym dniu nauki szkolnej maksymalnie 0,25 litra
mleka lub przetworu mlecznego po cenach niszych ni rynkowe. Ceny tych produktw nie mog
przekracza cen maksymalnych, okrelonych w rozporzdzeniu Rady Ministrw na dany rok
szkolny (dla roku szkolnego 2012/2013 byo to rozporzdzenie z 30 maja 2012 r.19, a dla roku
szkolnego 2013/2014 rozporzdzenie z 23 maja 2013 r.20 oraz z 27 listopada 2013 r.21).
Zgodnie z rozporzdzeniem Komisji (WE) nr 657/200822 i z ww. rozporzdzeniami krajowymi
uczniowie w ramach mechanizmu mog spoywa:
mleko, mleko smakowe, o rnej zawartoci tuszczu,
jogurty naturalne, smakowe, z owocami,
smakowe i niesmakowe twarogi, twaroki, serki topione,
smakowe i niesmakowe sery.
Warunkiem uczestnictwa w mechanizmie jest uzyskanie przez wnioskodawcw (organizujcych
dostawy mleka i produktw mlecznych do placwek owiatowych) zatwierdzenia przez dokonanie
wpisu do rejestru podmiotw ubiegajcych si o dopaty. W roku szkolnym 2012/2013 w programie 18 Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o organizacji rynku mleka i przetworw mlecznych (Dz. U. z 2013 r., poz. 50, z pn. zm.). 19 Rozporzdzenie Rady Ministrw z dnia 30 maja 2012 r. w sprawie maksymalnych cen mleka i przetworw mlecznych dostarczanych do przedszkoli i szk w roku szkolnym 2012/2013 (Dz. U. z 2012 r., poz. 656). 20 Rozporzdzenie Rady Ministrw z dnia 23 maja 2013 r. w sprawie maksymalnych cen mleka i przetworw mlecznych dostarczanych do przedszkoli i szk w roku szkolnym 2013/2014 (Dz. U. z 2013 r., poz. 623). 21 Rozporzdzenie Rady Ministrw z dnia 27 listopada 2013 r. zmieniajce rozporzdzenie w sprawie maksymalnych cen mleka i przetworw mlecznych dostarczanych do przedszkoli i szk w roku szkolnym 2013/2014 (Dz. U. z 2013 r., poz. 1494). 22 Rozporzdzenie Komisji (WE) nr 657/2008 z dnia 10 lipca 2008 r. ustanawiajce zasady stosowania rozporzdzenia Rady (WE) nr 1234/2007 w odniesieniu do pomocy wsplnotowej na rzecz dostarczania mleka i niektrych przetworw mlecznych dla uczniw w instytucjach owiatowych, z pn. zm.
Dziaania ARR prowadzone w ramach administrowanych mechanizmw
42
uczestniczyo 312 wnioskodawcw (z tego: 146 dostawcw, 160 placwek owiatowych, 5 gmin
i 1 organizacja poytku publicznego).
W 2013 r. z tytuu dopaty unijnej do spoycia mleka i jego przetworw w placwkach owiatowych
ARR wypacia 40 222 tys. z do 53,5 tys. ton mleka i przetworw mlecznych. W roku szkolnym
2012/2013 dzieci najczciej spoyway mleko biae (84% ogu mleka i przetworw mlecznych
spoytych w placwkach owiatowych), a nastpnie mleko smakowe (14%), jogurty oraz sery
(cznie 2%).
2.1.1.1.2.2. Dofinansowanie z Funduszu Promocji Mle ka do spo ycia mleka i przetworw mlecznych w przedszkolach i gimnazjach
Zgodnie z art. 46 ustawy o organizacji rynku mleka i przetworw mlecznych23, poza dopatami
unijnymi, spoycie mleka i przetworw mlecznych w placwkach owiatowych jest dofinansowywane
(od 2005 r.) ze rodkw Funduszu Promocji Mleka (FPM)24. Celem dofinansowania programu Mleko
w szkole ze zgromadzonych w funduszu rodkw jest obnienie ceny paconej przez uczniw za
mleko i jego przetwory spoywane w ramach mechanizmu unijnego. Od roku szkolnego 2007/2008
dofinansowanie z FPM udzielane jest do mleka i przetworw mlecznych spoywanych przez dzieci
uczszczajce do przedszkoli i gimnazjw. Produkty objte dofinansowaniem to: mleko biae, mleko
smakowe, jogurty oraz sery (twarogi, twaroki, sery topione i inne).
Decyzje o sposobie przyznawania i wydatkowania kwot na poszczeglne zadania finansowane
z FPM podejmuje Komisja Zarzdzajca funduszem. Rola ARR polega na zapewnieniu obsugi
administracyjnej funduszu. O dofinansowanie z FPM do mleka i jego przetworw spoywanych
w przedszkolach i gimnazjach mog si ubiega wnioskodawcy, ktrzy:
posiadaj zatwierdzenie uczestnictwa w mechanizmie WPR Dopaty do spoycia mleka
i przetworw mlecznych w placwkach owiatowych oraz speniaj wymagania okrelone
w przepisach UE,
organizuj dostawy mleka i przetworw mlecznych do przedszkoli oraz gimnazjw po cenach nie
wyszych od cen maksymalnych okrelonych przez FPM,
ubiegaj si o dopaty do mleka i przetworw mlecznych dostarczonych do przedszkoli oraz
gimnazjw w ramach mechanizmu unijnego.
W roku szkolnym 2012/2013 dziki wsparciu z FPM mleko i przetwory mleczne spoywao
ok. 220 tys. dzieci uczszczajcych do 2 tys. przedszkoli i gimnazjw. W 2013 r. ARR wypacia
ze rodkw Funduszu Promocji Mleka dofinansowanie w wysokoci 1 552 tys. z, ktre objo
4 tys. ton mleka i jego przetworw. 23 Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o organizacji rynku mleka i przetworw mlecznych (Dz. U. z 2013 r., poz. 50, z pn. zm.). 24 Do 1 lipca 2009 r. Fundusz Promocji Mleczarstwa.
Dziaania ARR prowadzone w ramach administrowanych mechanizmw
43
2.1.1.1.2.3. Dopata krajowa do spo ycia mleka i przetworw mlecznych w szkoach podstawowych
Zgodnie z art. 46 ustawy o organizacji rynku mleka i przetworw mlecznych25, poza dopatami unijnymi,
spoycie mleka i przetworw mlecznych w szkoach podstawowych dofinansowywane jest (od roku
szkolnego 2007/2008) przez dopat krajow, pochodzc z dotacji budetowej. Mechanizm pozwala
kademu dziecku uczszczajcemu do szkoy podstawowej na otrzymywanie bezpatnie mleka bez
dodatkw smakowych lub umoliwia spoycie innych przetworw mlecznych po obnionych cenach.
Przyczynia si tym samym do zwikszania konsumpcji tych produktw przez dzieci i do ksztatowania
poprawnych nawykw ywieniowych.
Dopata krajowa do 1 litra mleka i przetworw mlecznych spoytych w szkoach podstawowych nie
moe przewysza 100% maksymalnej ceny mleka zawierajcego co najmniej 1% tuszczu,
poddanego obrbce cieplnej, w opakowaniach o pojemnoci od 0,20 litra do 0,23 litra. Ceny
maksymalne dla przetworw objtych mechanizmem okrela rozporzdzenie Rady Ministrw
obowizujce w danym roku szkolnym (dla roku szkolnego 2012/2013 byo to rozporzdzenie
z 30 maja 2012 r.26, a dla roku szkolnego 2013/2014 rozporzdzenie z 23 maja 2013 r.27 oraz
z 27 listopada 2013 r.28).
Zgodnie z regulacjami krajowymi29 w mechanizmie mog uczestniczy wnioskodawcy, ktrzy:
posiadaj zatwierdzenie uczestnictwa w mechanizmie WPR Dopaty do spoycia mleka
i przetworw mlecznych w placwkach owiatowych i speniaj wymagania programu okrelone
w przepisach UE,
organizuj dostawy mleka i przetworw mlecznych do szk podstawowych bezpatnie lub w cenie
nie wyszej ni rnica pomidzy cen maksymaln dostarczonego produktu a cen maksymaln
okrelon dla mleka o zawartoci co najmniej 1% tuszczu, poddanego obrbce cieplnej,
w opakowaniach o pojemnoci od 0,20 litra do 0,23 litra,
ubiegaj si o dopaty do mleka i przetworw mlecznych dostarczonych do szk podstawowych
w ramach mechanizmu WPR Dopaty do spoycia mleka i przetworw mlecznych w placwkach
owiatowych.
25 Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o organizacji rynku mleka i przetworw mlecznych (Dz. U. z 2013 r., poz. 50, z pn. zm.). 26 Rozporzdzenie Rady Ministrw z dnia 30 maja 2012 r. w sprawie maksymalnych cen mleka i przetworw mlecznych dostarczanych do przedszkoli i szk w roku szkolnym 2012/2013 (Dz. U. z 2012 r., poz. 656). 27 Rozporzdzenie Rady Ministrw z dnia 23 maja 2013 r. w sprawie maksymalnych cen mleka i przetworw mlecznych dostarczanych do przedszkoli i szk w roku szkolnym 2013/2014 (Dz. U. z 2013 r., poz. 623). 28 Rozporzdzenie Rady Ministrw z dnia 27 listopada 2013 r. zmieniajce rozporzdzenie w sprawie maksymalnych cen mleka i przetworw mlecznych dostarczanych do przedszkoli i szk w roku szkolnym 2013/2014 (Dz. U. z 2013 r., poz. 1494). 29 Rozporzdzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 6 sierpnia 2007 r. w sprawie szczegowych warunkw i trybu wypacania dopaty krajowej oraz szczegowego zakresu kontroli wykorzystania tej dopaty (Dz. U. Nr 147, poz. 1039, z pn. zm.).
Dziaania ARR prowadzone w ramach administrowanych mechanizmw
44
Dopata krajowa przysuguje do mleka lub przetworu mlecznego spoytego
przez dzieci w szkoach podstawowych (w okresie od 1 padziernika do
31 maja danego roku szkolnego) przez 3 dni nauki szkolnej w tygodniu30.
Zgodnie z ustaw o organizacji rynku mleka i przetworw mlecznych
wysoko rodkw finansowych przeznaczonych na realizacj dopaty
krajowej w danym roku szkolnym okrelana jest przez Rad Ministrw
corocznie do 15 czerwca w drodze rozporzdzenia (w latach szkolnych
2010/2011 2013/2014 limit wynosi po 118 000 tys. z, z tego 1%
przeznaczano na ewentualne odwoania31). Wnioskodawcy posiadajcy
zatwierdzenie uczestnictwa w programie dopat, tj.:
- dostawca (np. firma handlowa, zakad mleczarski),
- szkoa podstawowa samodzielnie organizujca dostawy,
- wadza lub organizacja dziaajca w imieniu szkoy pods