Sraith Pictiur 2019 Interior CL - EDCO Pictiuir/sraith_pictiur_2019.pdf · SraithPictiúr ScrúdúCaintenahArdteistiméireachta 2019 YvonneO’Toole,ElizabethWade AnComhlachtOideachais

YVONNE O’TOOLE & ELIZABETH WADE

Sraith PictiurScrúdú Cainte na hArdteistiméireachta

2019

An Comhlacht Oideachais 9 781845 367565

ISBN 978-1-84536-756-5

Sraith Pictiur 2019 CoverCL.indd 1 27/09/2017 16:03

Sraith PictiúrScrúdú Cainte na hArdteistiméireachta

2019

YvonneO’Toole, ElizabethWade

An Comhlacht Oideachais

Sraith Pictiur 2019 Interior CL.indd 1 26/09/2017 10:48

Arna fhoilsiú in 2017 ag:

An Comhlacht Oideachais

Bóthar Bhaile an Aird

Baile Átha Cliath 12

Ball de Smurfit Kappa ctp

© Yvonne O’Toole, Elizabeth Wade

Eagarthóirí Barrett Editing, Dog’s-ear

Dearadh agus clóchur Outburst Design

Léitheoirí profaí Dorothy Ní Uigín, Alicia McAuley

Obair ealaíne Coimisiún na Scrúduithe Stáit


Nótaí ........................................................................................................................................... 1

Sraith pictiúr 2019

1 Cuairt ar Aintín i Nua-Eabhrac ..................................................................................................2

2 Imreoir Gortaithe .......................................................................................................................4

3 Post Samhraidh .........................................................................................................................6

4 Ná hÚsáid an Cárta Creidmheasa gan Chead ..........................................................................8

5 Ag Campáil Cois Farraige ........................................................................................................10

6 An Ghaeilge – Seoid Luachmhar agus Cuid dár gCultúr ........................................................12

7 Obair Dhian: Torthaí Maithe san Ardteistiméireacht ..............................................................14

8 Comhoibriú an Phobail ............................................................................................................16

9 Breoite ar Scoil ........................................................................................................................18

10 Madra ar Strae .........................................................................................................................20

11 Turas Scoile .............................................................................................................................22

12 Sláinte na nÓg – Seachtain na Sláinte .....................................................................................24

13 Bua sa Seó Tallainne ...............................................................................................................26

14 Drochaimsir an Gheimhridh – Athrú Aeráide .........................................................................28

15 Lá ag Cluiche Rugbaí i Stade de France ..................................................................................30

16 Na Déagóirí Cróga ...................................................................................................................32

17 Tionscadal ar Fhéilte na hÉireann ..........................................................................................34

18 Ag Toghadh Scoláire na Bliana ................................................................................................36

19 Teip sa Scrúdú Tiomána ..........................................................................................................38

20 Samhradh Iontach ...................................................................................................................40

Clár


Déan cur síos ar an duine

gruaig dhubh gruaig dhonn gruaig liath gruaig fhionngruaig fhada gruaig ghearr gruaig chatach gruaig spíceach

t-léine riabhach striped t-shirt éide scoile school uniformbríste géine jeans geansaí spraoi sweatshirtseaicéad jacket culaith dhubh black suit

cuma bhrónach sad appearance cuma fheargach angry appearancecuma áthasach happy appearance cuma imníoch worried appearance

Bhí siad sceitimíneach. They were excited. Bhí siad uaigneach. They were lonely.Bhí siad áthasach. They were happy. Bhí aiféala orthu. They were regretful.Bhí siad imníoch. They were concerned. Bhí siad brónach. They were sad.Bhí siad bródúil. They were proud. Bhí siad ar mire. They were very cross.

Ceisteanna

1 Cá raibh na déagóirí an lá sin?

2 Céard a bhí ar siúl sa phictiúr sin?

3 Cé mhéad déagóir atá sa phictiúr sin?

4 Déan cur síos ar an mbuachaill.

5 Déan cur síos ar an gcailín.

6 Cén chuma atá ar na déagóirí?

7 Déan cur síos ar an múinteoir.

8 Déan cur síos ar an bhfear / ar an mbean.

9 Céard a tharla sa phictiúr sin?

q Conas a mhothaigh na déagóirí an lá sin?

NótaíFoghlaim na nótaí thíos sula dtosaíonn tú ag déanamh staidéir ar na sraitheanna pictiúr.

Nathanna cainte úsáideacha

1 Ina dhiaidh sin

2 An lá dár gcionn

3 Ansin

4 Ag an bpointe sin

5 Láithreach bonn

6 Go luath ina dhiaidh sin

7 Go tapa

8 Gan a thuilleadh moille

9 Ag deireadh an lae

q Faoi dheireadh

Ag comhaireamh

beirt

triúr

ceathrar

cúigear

seisear

seachtar

ochtar

naonúr

deichniúr

1


Cuairt ar Aintín i Nua-Eabhrac

FuinneamhNua/Fiúntas Nua

2


Bhí Bean Uí Shé agus a hiníon Ailbhe inasuí ar tholg os comhair na teilifíse. Bhí siadag breathnú ar an gCrannchur Náisiúnta.I lámha na mná bhí ticéad agus bhí sí agféachaint ar na huimhreacha ag bun anscáileáin teilifíse. Bhí na huimhreacha goléir ag an mbean agus níor chreid sí gurbhuaigh sí an Crannchur Náisiúnta.

Ansin rinne siad turas timpeall nacathrach in airde ar bhus turasóireachta.Chonaic siad Stocmhalartán Nua-Eabhrac, chomh maith le láthair nan-ionsaithe sceimhlitheoireachta. Bhí láiontach acu ag dul timpeall na cathrach.Lá breá gréine a bhí ann.

Ina dhiaidh sin sheol a hiníon, Ailbhe,téacs chuig a haintín i Nua-Eabhrac.Mhínigh sí gur bhuaigh a mam anCrannchur Náisiúnta. Bhí ionadh andomhain ar a haintín nuair a léigh sían téacs. Gan amhras bhí áthas andomhain uirthi gur bhuaigh a deirfiúran Crannchur Náisiúnta.

Ar deireadh chuaigh siad agsiopadóireacht sa siopa ilrannachMacy’s. Cheannaigh siad a lán rudaíagus tháinig siad amach le málaísiopadóireachta móra. Ba léir gurbhain siad an-taitneamh as an turas goNua-Eabhrac.

1

7

2

8

Go luath ina dhiaidh sin thaistilAilbhe agus a mam go Nua-Eabhrac. Nuair a shroich siadaerfort Uí Chinnéide bhí AintínMáire ann chun fáilte a churrompu. Bhí an-áthas uirthi gurtháinig a deirfiúr agus a neachtar cuairt chuici. Bhí tralaí lán lemálaí móra acu.

Ansin thosaigh Ailbhe agus a mam agsmaoineamh ar na rudaí ar mhaith leo adhéanamh leis an airgead. Smaoinigh siad arcuairt a thabhairt ar Nua-Eabhrac. Bhí sé igceist acu freisin cabhrú leis na páistí bochtasan Afraic. Bhí siad chun airgead a bhronnadhar an eagraíocht Trócaire a chabhraíonn ledaoine bochta san Afraic. Ansin bhí plean acuteach mór galánta le linn snámha a cheannach.

43

Ansin chuaigh siad chuig bialann ghalánta i Nua-Eabhrac. Bhí béile dea-bhlasta acu agus d’ólMam agus Aintín Máire gloine fíona. Phléigh siadna pleananna a bhí acu tar éis an duais mhór abhuachan sa Lotto. Ón bhfuinneog bhí radharciontach acu ar chathair Nua-Eabhrac. Ba léir goraibh siad ag baint taitnimh as an turas.

Thug siad cuairt ar Broadwayansin agus cheap Ailbhe goraibh an chathair dochreidte.Bhí an ceoldráma MammaMia ar siúl san amharclann.Bhí an chathair plódaithe ledaoine.

5 6

Ciorcal oibre: beirt nó triúr le chéile ag plé, ag léamh agus ag scríobh

1 Scríobh amach na briathra san Aimsir Chaite as an tsraith thuas i do chóipleabhar.

2 Scríobh abairtí simplí leis na briathra agus glaoigh amach na habairtí sa rang.

3 Cum sraith de cheisteanna bunaithe ar na pictiúir agus ansin pléigh na ceisteanna sa rang.

4 Cuir na ceisteanna atá cumtha ag do ghrúpa ar na daltaí i ngrúpa eile.

Sraith Pictiúr CDRian 1

Sraith pictiúr Cuairt ar Aintín iNua-Eabhrac

Sraith Pictiúr 2019

3


Imreoir Gortaithe


4


I rith an chluiche gortaíodh imreoiramháin agus fágadh sínte ar an talamhé. Tháinig an réiteoir trasna chuigeagus chonaic sé go raibh an t-imreoirgortaithe. Ghlaoigh sé ar bhainisteoir nafoirne agus rith sé amach ar an bpáircimeartha. Cuireadh fios ar otharcharransin agus tháinig beirt fhear le sínteán.Stopadh an cluiche agus tógadh ant-imreoir den pháirc ar an sínteán.

1 2

Tugadh an t-imreoir chuig an roinntimpiste agus éigeandála san ospidéaláitiúil. Shroich siad an t-ospidéal thart ara trí a chlog agus bhí siad ag feitheamhar an dochtúir. Bhí beirt fhear sa seomrafeithimh agus ba léir gur ghortaighfear amháin a chos. Bhí an buachaill agstrampáil le pian ar an sínteán.

Bhí siad fós ag feitheamh ar a cúig achlog agus ghlaoigh an bainisteoir ar analtra. Ní raibh sé sásta agus mhínigh sédi go raibh siad ag feitheamh ar feadhdhá uair a chloig. Dúirt sé go raibh anbuachaill míchompordach ar an tralaí.Bhí fillteán i lámha na mná agus mhínighsí go raibh siad an-ghnóthach sanospidéal an lá sin.

3 4

Ina dhiaidh sin tógadh X-gha dá chosagus ba léir ón bpictiúr ar an scáileán goraibh cos an bhuachalla briste. Labhairan dochtúir leis an mbuachaill agusd’inis sé dó go raibh a chos briste godona. Dúirt sé go mbeadh air sos fada aghlacadh ón spórt. Ní raibh an buachaillsásta leis an drochnuacht ar chor arbith.

An lá ina dhiaidh sin bhuail anbuachaill lena chara ag an staidiománaíochta. D’inis sé dó gombeadh air sos cúig mhí a ghlacadhón iománaíocht. Bhí plástar timpeallar a chos agus bhí sé an-ghruama.Bhí a fhios aige nach mbeadh sé inann aon spórt a imirt agus smaoinighsé ar fhicheall a imirt. Ba léir nachraibh sé sásta ar chor ar bith.

5 6

Bhí dhá fhoireann ag imirt cluicheiománaíochta. Bhí foireann na scoilechun tosaigh le cúl agus trí chúilínagus ní raibh ach cúl agus cúilínamháin ag foireann an choláiste. Bhílucht leanúna an dá fhoireann sa staidagus bhí atmaisféar beomhar ann.Bhí na himreoirí i lár na páirce agcaitheamh clogad agus éadaí spóirtagus bhí camáin ina lámha acu.







Sraith pictiúr Imreoir Gortaithe


5


Post Samhraidh


6


Chuardaigh siad an t-idirlíon aguschonaic siad go raibh poist ar fáil inóstán i mBaile Átha Cliath. Bhí suim agna buachaillí samhradh a chaitheamhag obair i mBaile Átha Cliath. Bheidísas baile don samhradh agus bheadhsaoirse acu. Dúirt Jeaic go raibh adheartháir imithe don samhradh agusgo mbeadh spás dóibh sa teach.

1 2

Thaistil na buachaillí go Baile Átha Cliathagus labhair siad le bainisteoir an óstáin.Dúirt sé go raibh uaireanta ar fáil sanóstán. D’inis sé dóibh na dualgais a bheadhorthu agus mhol sé dóibh a bheith béasachleis na custaiméirí agus éadaí oibre acheannach. D’iarr sé orthu ansin an raibhaon cheisteanna acu i dtaobh na bpost. ChuirJeaic ceist ar an mbainisteoir ansin. D’iarr séair cathain a bheadh cead acu tosú ag obair.

Go luath ina dhiaidh sin thosaighna buachaillí ag obair i mbialannan óstáin. Bhí Jeaic ag dáileadhdeochanna ag an mbeár agusbhí Mícheál ag freastal ar nacustaiméirí. Thaitin an post gomór leis na buachaillí agus bhísiad cabhrach agus cairdiúil leisna custaiméirí.

3 4

Ar an aonú lá is tríocha de Lúnasachríochnaigh na buachaillí san óstán.Labhair an bainisteoir leo. Mhol sé nabuachaillí as jab iontach a dhéanamhi rith an tsamhraidh. Dúirt sé gombeadh poist san óstán dóibh ag anNollaig nó an samhradh ina dhiaidhsin. Ní raibh orthu ach glao a chur air.Ghabh na buachaillí buíochas leis anmbainisteoir agus dúirt siad gur bhainsiad an-taitneamh as a bheith ag obairsan óstán.

Ag deireadh an tsamhraidh d’fhill nabuachaillí abhaile. Labhair Jeaic lenathuismitheoirí faoin samhradh. D’inisa thuismitheoiri dó go raibh siad an-bhródúil as. Nuair a labhair Mícheállena thuismitheoirí dúirt siad go raibhsiad an-sásta go raibh airgead aigedon choláiste. Mhol siad dó rud éigina cheannach dó féin as an airgead athuill sé. Ba léir go raibh samhradhiontach ag na buachaillí ag obair imBaile Átha Cliath.

5 6

Tús an tsamhraidh a bhí ann. BhíMícheál agus Jeaic ina suí os comhair anríomhaire. Bhí airgead ag teastáil uathule haghaidh saoire, an choláiste aguschun éadaí a cheannach. Chomh maithleis sin ní raibh mórán le déanamh agna buachaillí i rith an tsamhraidh. Bhísiad ag smaoineamh ar phost a fháil donsamhradh chun airgead a thuilleamh.







Sraith pictiúr Post Samhraidh


7


Ná hÚsáid an Cárta Creidmheasa gan Chead


8


5

D’fhreastail Siobhán agus Ciarán aran gceolchoirm. Bhí oíche iontach acuag canadh agus ag damhsa. Bhí anstaid Aviva plódaithe le daoine agus bhíatmaisféar beomhar ann. Thaitin ancheolchoirm go mór leis na déagóirí.Bhí an banna ceoil ar an stáitse agus bhíspotsoilse ag lonrú ar na ceoltóirí i rith nahoíche. Ba cheolchoirm iontach í.

D’inis Daid an scéal dá bhean chéile agus níraibh sí sásta ar chor ar bith. Ina dhiaidh singhlaoigh Mam agus Daid ar Shiobhán agusCiarán. Thaispeáin Daid an bille dóibh. D’iarrsé orthu an bille a mhíniú. Dúirt Siobhán goraibh an-bhrón orthu gur úsáid siad an cártacreidmheasa gan chead. Cheap Ciarán gombeadh sé ceart go leor an cárta a úsáid. Bhían-bhrón air gur úsáid sé an cárta creidmheasa.

Cúpla lá ina dhiaidh sin tháinig anbille don chárta creidmheasa isteach.Cheap Daid go raibh an bille an-ard.Ansin chonaic Daid an dá thicéad aran mbille don cheolchoirm agus bhísé ar mire le Ciarán agus Siobhán.Níor chreid sé gur úsáid a pháistí achárta creidmheasa gan chead.

Chun ceacht a mhúineadh do nadéagóirí bhí orthu an seomra suía ghlanadh ó bhun go barr. D’fhanMam agus Daid ag féachaintorthu ag glanadh. Bhí Siobhánag folúsghlanadh agus nighCiarán na fuinneoga. Ba léir gurfhoghlaim siad ceacht an lá sin.

4

6

5

7

Fuair Siobhán an cártacreidmheasa aguschuaigh siad ar ansuíomh idirlín arís.Céad euro an praghasa bhí ar an dá thicéad.Bhí Ciarán beagáinínneirbhíseach ag úsáidan chárta creidmheasaach ar deireadhbhrúigh sé an cnaipeagus cheannaigh sé naticéid don cheolchoirm.

Bhí an-suim ag na déagóirísa cheolchoirm. Phléigh siadan cheolchoirm agus bhíplean ag Ciarán freastal ar angceolchoirm. Dúirt sé go raibhan banna ceoil ar fheabhas.An plean a bhí aige ná cártacreidmheasa Dhaid a úsáid chunna ticéid a cheannach. CheapSiobhán gur phlean iontach éagus dúirt sí go raibh an cártacreidmheasa ar an matal agusgo raibh an uimhir ar eolas aici.

31 2Bhí Siobhán agusCiarán ina suíos comhair anríomhaire. Bhísiad ag cuardachan idirlín aguschonaic siad goraibh ceolchoirm arsiúl sa staid Aviva imBaile Átha Cliath.Caoga euro a bhí arna ticéid.







Sraith pictiúr Ná hÚsáid an CártaCreidmheasa gan Chead


9


Ag Campáil Cois Farraige


10



1 Scríobh na briathra san Aimsir Chaite as an tsraith thuas i do chóipleabhar.


3 Cum sraith de cheisteanna bunaithe ar na pictiúir agus ansin pléigh na ceisteannasa rang.


Ansin chuir na buachaillía gculaith snámhá orthuagus luigh siad ar anngaineamh. Bhí an ghrianag scoilteadh na gcloch.Bhí buachaill amháinag léamh agus bhí anbuachaill eile ag féachaintar na báid seoil amuigh aran bhfarraige.

Ar an dara lá is fiche de Mheitheamhchríochnaigh na buachaillí scrúdú nahArdteiste. Bhí áthas an domhain orthu.Smaoinigh siad ar phlean dul ag campáilgo Loch Garman ar feadh deireadhseachtaine. Cheap a dtuismitheoirí gursmaoineamh iontach é.

Go tobann chonaic siadscamaill mhóra dhúbha osa gcionn. Ansin thosaighsé ag stealladh báistí. Rugna buachaillí greim ar adtuáillí agus rith siad idtreo an phubaill.

Nuair a shroich siadan t-ionad campála,bhí díomá an domhainorthu nuair a chonaicsiad go raibh an puballleagtha. Bhí gaoth láidirag séideadh faoin am seoagus ní raibh a fhios ag nabuachaillí céard ba chóirdóibh a dhéanamh.

Thaistil na buachaillí go Loch Garmanagus ní raibh mórán trioblóide acuan puball a chur suas. Ba phuball an-chompordach é agus bhí siad an-sásta.Bhí an t-ionad campála suite cois trá.

3

1

4 5

2

Ansin chuir buachaill amháin glao ar adhaid. Mhínigh sé dó go raibh sé ag curbáistí go trom agus go raibh siad fliuchgo craiceann. Bhí dea-scéala ag Daiddo na buachaillí. Dúirt sé go raibh óstándeas in aice láimhe agus go raibh aithneaige ar bhainisteoir an óstáin.

Bhí áthas an domhain ar na buachaillíansin. Shiúil siad chuig an óstán agusfuair siad lóistín ann. An oíche sin bhíbéile breá acu i mbialann an óstáin. Bhísiad sásta an deireadh seachtaine achaitheamh san óstán.

6 7


Sraith pictiúr Ag CampáilCois Farraige


11


An Ghaeilge – Seoid Luachmhar agus Cuid dár gCultúr


12


Bhí Cormac agus Niamh taobh amuigh deshiopa ceoil. Léigh siad fógra ar an doras ará go raibh sladmhargadh na Cásca ar siúlsa siopa. I bhfuinneog an tsiopa chonaic nadéagóirí uirlisí éagsúla – an bodhrán, anbainseo, an consairtín, an bosca ceoil agus anchruit. Bhí áthas ar Niamh an fógra a fheiceáili nGaeilge sa siopa agus dúirt Cormac goraibh sé tábhachtach dúinn go léir ár dteangaa labhairt.

Nuair a d’fhill Cormac agusNiamh abhaile shuigh siados comhair an ríomhaire. Bhísuim acu freastal ar chúrsasa Ghaeltacht agus rinne siadcuardach ar Facebook. Bhí siadag féachaint ar na cúrsaí saGhaeltacht agus fuair siad ant-eolas a bhí uathu ar Facebook.

1 2

Thaistil siad chuig an nGaeltacht agus i dtosachbhuail siad le daoine óga eile agus bhí siad aglabhairt leo. Ansin d’fhreastail siad ar chéilí.Bhain siad an-taitneamh as an gcéilí. Bhí siad agdamhsa ar feadh na hoíche. Chaith siad tamall agimirt spóirt ar an trá freisin. D’imir siad eitpheilleis na déagóirí eile ar an gcúrsa. Bhí an aimsir gohálainn i rith an turais. Bhí an ghrian ag scoilteadhna gcloch gach lá.

Nuair a tháinig na déagóiríabhaile ón nGaeltacht thosaighsiad ciorcal cainte ag am lóin.Bhuail siad le daltaí eile sascoil agus chaith siad tamall agcaint leo i nGaeilge. Ba léir goraibh an-suim ag na daltaí anGhaeilge a labhairt.

3 4

D’éist siad le cláir freisin ar Raidió na Gaeltachta. Ina dhiaidh sin d’fhéach siad ar chláirar TG4. Cheap na déagóirí gurbh fhiú féachaint ar TG4. Bhí ionadh an domhain ar nadéagóirí nuair a bhronn an múinteoir Gaeilge gradam orthu as iarracht a dhéanamhan Ghaeilge a neartú sa scoil agus sa cheantar. Ba léir go raibh siad an-bhródúil as adteanga dhúchais.

5







Sraith pictiúr An Ghaeilge – Seoid Luachmharagus Cuid dár gCultúr


13


Obair Dhian: Torthaí Maithe san Ardteistiméireacht


14







Chuaigh Siobhán chuig an ngairmthreoraíchun comhairle a fháil faoi chúrsa adhéanamh sa cheimic in Ollscoil nahÉireann, Gaillimh. Bhí an gairmthreoraíina oifig. Chonaic an cailín leabhragánsan oifig a bhí lán le leabhair. Bhí angairmthreoraí an-chabhrach. Chuir sécomhairle uirthi. Dúirt sé go mbeadhceithre chéad pointe ag teastáil uaithi,chun áit a fháil ar an gcúrsa. Mhol sé difreisin a lán oibre a dhéanamh.

Thosaigh an cailín ag obair go dian.Shiúil sí abhaile ón scoil lena cara láamháin agus thug a cara cuireadh didul amach in éineacht léi. Níor ghlacSiobhán leis an gcuireadh. Dúirt sí goraibh a lán obair bhaile le déanamh aici.Bhí na cailíní gléasta ina gcuid éidí scoileagus bhí buachaillí ag imirt cispheile igclós na scoile.

1 2

Oíche eile fuair Siobhán glao fóin ónacara Liam. Thug Liam cuireadh doShiobhán dul chuig an bpictiúrlann anoíche sin in éineacht leis. Dúirt Liamgo raibh scannán iontach ar siúl saphictiúrlann. Níor ghlac Siobhán lecuireadh Liam. Dúirt sí go raibh aiste lescríobh aici an oíche sin.

Chaith Siobhán gach tráthnóna ag obairgo dian ina seomra leapa. Shuigh sí agan deasc agus d’oibrigh sí go dian. Bhíleabhair agus cóipleabhair scaipthe aiciar an deasc ina seomra leapa. Bhí atuismitheoirí ag caint fúithi sa chistin.Ba léir go raibh a daid buartha faoinainíon. Bhí sé a rá nár ghlac sí sos ónobair agus nár ghlac sí aer úr le fada.Ní raibh a mam róbhuartha fúithi. DúirtMam go mbeadh sos aici ag an deireadhseachtaine agus go mbeadh na scrúduithethart faoi cheann cúpla mí. Bhí a fhios aga mam go raibh sí ciallmhar.

3 4

Bhí áthas an domhain ar Shiobhán nuaira fuair sí a cuid torthaí. Fuair sí ceithrechéad caoga pointe agus ba léir go raibha tuismitheoirí an-bhródúil aisti. Dúirt acairde go raibh na marcanna maithe tuillteaici. D’oibrigh sí go crua i rith na bliana.

Fuair Siobhán a cúrsa sa cheimic inOllscoil na hÉireann, Gaillimh. Bhí sísona sásta ar a céad lá nuair a shiúil síisteach trí gheata na hollscoile. Bhí síag clárú agus shiúil sí i dtreo an roinneolaíochta.

5 6


Sraith pictiúr Obair Dhian: TorthaíMaithe san Ardteistiméireacht


15


Comhoibriú an Phobail


16


Bhailigh muintir na háite le chéile ag cruinniú deChomhairle an Phobail. Phléigh siad tábhacht natimpeallachta ag an gcruinniú. D’aontaigh gachduine leis an mbean go raibh sé an-tábhachtachan ceantar a choimeád glan. Dúirt bean eile goraibh sé an-tábhachtach do shaol sóisialta nandaoine ceantar deas glan a bheith acu. Rinnesiad cinneadh ag an gcruinniú an ceantar afheabhsú. Shocraigh siad freisin a bheith níoscairdiúla leis na seandaoine sa cheantar.

1 2

An lá ina dhiaidh sin thosaigh muintirna háite ag glanadh an cheantair. Líonsiad málaí móra dubha le bruscaragus bhailigh siad an bruscar go léir abhí timpeall na sráideanna. D’oibrighsiad le chéile agus ní raibh an obairróchrua dóibh.

Ansin thug na daoine cuairt ar naseandaoine sa cheantar. Chuir siadceolchoirm ar siúl dóibh agus bhain naseandaoine an-taitneamh as. Tháinig gardaisteach freisin chun labhairt leis an bpobalfaoi chúrsaí slándála. D’inis sé dóibh gurchóir dóibh a bheith aireach i gcónaí.

3 4

Chuir Comhairle an Phobail rangannaoíche ar siúl do mhuintir an cheantairfreisin. Bhí seans ag muintir na háiteranganna cócaireachta, rangannaríomhaireachta agus rangannagarraíodóireachta a dhéanamh. Ghlac alán daoine páirt sna ranganna éagsúlaagus ba léir gur tháinig feabhas mór aran spiorad pobail sa cheantar.

Bhuaigh an ceantar duais igComórtas na mBailte Slachtmharago luath ina dhiaidh sin. Bhuaigh siadan duais de bharr gur tháinig feabhasmór ar a mbaile beag. Bronnadhseic dhá mhíle cúig chéad euro arChomhairle an Phobail, chomh maithle corn mór. Bhí áthas an domhain argach duine sa bhaile.

5 6

Bhí beirt bhan ag caint faoinan-áit chónaithe agus a rá go raibhsé lofa salach. Dúirt siad go raibhbruscar timpeall an cheantairagus nach raibh sé inghlacthaa thuilleadh. Ba léir nár chuirdaoine a mbruscar sna boscaíbruscair. Bhí na mná chun rudéigin a dhéanamh chun an ceantara fheabhsú.







Sraith pictiúr Comhoibriú anPhobail


17


Breoite ar Scoil


18


Bhí Úna,Caitríona agusÉamonn agdiocsó aguschaith siad anoíche ag damhsa.Bhí oíche iontachacu lena gcairde.

Bhí a máthair sa chistin ag ólcupan caife. Ní raibh trua arbith ag a máthair di mar goraibh sí ag dioscó an oícheroimhe sin. Bhí sí crosta léiagus dúirt sí le hÚna éirí agusa héide scoile a chur uirthi.Ní raibh Úna sásta ar chor arbith. Ní raibh sí ar fónamh.

Ar deireadh chuirÚna suas a lámhagus ghlaoigh síar an múinteoir.D’iarr sí ceadón múinteoir anseomra a fhágáil.Thug an múinteoirfaoi deara goraibh Úna tinnagus thug sé ceaddi an seomra afhágáil.

Dhúisigh Úna anmhaidin ina dhiaidhsin ar a seachta chlog. Bhí sítuirseach. Ghlaoighsí ar a mam agusd’inis sí di go raibh sítuirseach traochta.

I lár an lae bhí scrúdútíreolais ag Úna. Bhína cailíní eile sa ranggnóthach ag déanamhan scrúdú tíreolaisach níor bhraith Únarómhaith. Ba léir gurbhraith sí tinn. Ní raibhsí in ann an scrúdú achríochnú.

Tháinig an dochtúir chuig anscoil. Bhí steiteascóp timpeallar a mhuineál aige agus chuirsé cúpla ceist ar Úna. D’inisÚna dó gur ith sí burgar agussceallóga sa bhialann ghastaagus ansin dúirt an dochtúir goraibh nimhiú bia aici. Dúradhléi cúpla lá a chaitheamhsa leaba. Bhí an-trua ag anbpríomhoide d’Úna agus dúirtsí go mbeadh biseach uirthifaoi cheann cúpla lá.

Nuair a chríochnaigh an dioscóbhí ocras agus tart ar na cailíní.Shiúil siad chuig an mbialannghasta áitiúil agus d’ith siadburgar agus sceallóga agus d’ólsiad cóc. Chaith siad tamall agcaint faoin dioscó. Ba léir go raibhoíche den scoth acu.

Bhí sé ag stealladhbáistí an mhaidinsin. Bhí Úna fliuchgo craiceann agfeitheamh ar anmbus scoile. Ardeireadh tháinig anbus agus chuaighÚna ar scoil.

Shiúil Úna chuig oifigan phríomhoide aguschnag sí ar an doras.Nuair a chuaighsí isteach d’inis sídon phríomhoidegur bhraith sí an-lag agus go raibhpian uafásach inabolg aici. Ba léir goraibh cuma thinn arÚna agus chuir anpríomhoide glao aran dochtúir áitiúil.

1

4

7

3

6

9

2

5

8







Sraith pictiúr Breoite ar Scoil


19


Madra ar Strae


20


Lá amháin fuair Breandán téacsóna chara Síle. Dúirt sí go raibh amadra imithe agus go raibh cabhairag teastáil uaithi. Léigh Breandánan téacs agus chuir sé glao uirthiláithreach a rá go mbeadh sé sástacabhrú léi an madra a aimsiú.

Tháinig Síle chuig teach Bhreandáin goluath ina dhiaidh sin agus bhí sí trína chéilefaoina madra. Bhí sí ag caoineadh agus rugBreandán barróg uirthi. Ansin shuigh siadsíos le cupán caife agus mhínigh Síle céarda tharla do Jojo. Shocraigh an bheirt acu arphlean chun Jojo a fháil ar ais.

1 2

I dtosach chuir Síle glao ar An Raidió Pobail. D’inissí don láithreoir go raibh a madra ar iarraidh. D’iarrsí air fógra a chur amach ar an aer i dtaobh Jojo.Bhí an láithreoir lánsásta fógra a chur amach. Ansinsheol Síle agus Breandán téacs chuig a gcairde goléir. Dúirt siad go raibh madra beag ar iarraidh agusgo raibh dath dubh agus bán ar an madra. Chuir siadfógra ar a leathanach Facebook freisin agus d’iarrsiad ar a gcairde glao fóin a chur orthu má chonaicsiad Jojo.

Thosaigh said ag cuardachar an tsráid. Ghlaoighsiad ar Jojo. Ní raibh sé lefeiceáil in áit ar bith. Goluath ina dhiaidh sin fuairSíle glao fóin a rá go raibhJojo aimsithe.

3 4







Sraith pictiúr Madra ar Strae

Bhí áthas andomhain uirthiagus dúirt sí gorachadh sí chun éa bhailiú láithreachbonn. D’inis sí andea-nuacht doBhreandán agusrug sé barróguirthi.

Bhuail Síle leis an bhfeara chuir glao fóin uirthi.Bhí Jojo aige agus bhí an-áthas ar Shíle a madraa fheiceáil arís. D’inis anfear di gur aimsigh sé Jojotaobh amuigh den ionadsiopadóireachta. Dúirt sé goraibh an-eagla ar Jojo agusba léir go raibh sé caillte.Lean Jojo an fear abhaile.

D’inis Síle an scéal arfad dá tuismitheoirífaoi Jojo. D’inis sí céarda tharla dó agus faoina rudaí a rinne síchun é a fháil ar ais.Mhol a hathair di airea thabhairt dá madraas seo amach. Bhí amáthair an-sásta guraimsigh Síle Jojo. BhíJojo ina baclainn aici.

5 6 7


21


Turas Scoile


22


Shroich na daltaí CampaEachtraíochta Chonamara.Thaistil beirt mhúinteoirí inéineacht leo. Bhí málaí dromaacu agus bhí siad réidh le páirta ghlacadh sna himeachtaíéagsúla. D’fhan na buachaillíi mbrú ar thaobh amháin denchampa agus bhí na cailíní agfanacht i mbrú ar an taobh eileden champa.

1 2

I rith na seachtaine ghlac na daltaí páirtin imeachtaí éagsúla. Chuaigh siad agrothaíocht, ag bádóireacht, ag surfáilagus ag dreapadóireacht. Tugadh compásagus mapa dóibh agus chuaigh siad agtreodóireacht freisin. Chaith siad lá eileag rith sna sléibhte. Ba léir gur bhain siadan-taitneamh as na himeachtaí éagsúla abhí ar siúl acu.

I rith na seachtaine rinne na daltaícúrsa rianadóireachta. Bhí orthu rith tríshléibhte Chonamara an lá sin. Thaitinan rianadóireacht go mór leo. Ansin láeile bhí bac-chúrsa ar siúl acu. Bhainsiad an-spraoi as. Bhí orthu abhainn athrasnú agus cheap na daltaí go raibh anbac-chúrsa an-dúshlánach.

3 4

Gach tráthnóna bhuail na daltaí le chéiletar éis dinnéir sa seomra spraoi sa bhrúóige. Thug dalta amháin a ghiotár leisagus sheinn sé ceol dóibh. Chaith siadtamall ag caint agus ag comhrá faoi nahimeachtaí éagsúla a bhí ar siúl acu.Thaitin léitheoireacht le cailín amháinagus thug sí úrscéal suimiúil léi. Ba léirgur bhain na daltaí an-taitneamh as nahimeachtaí.

Tar éis seachtaine d’fhill na daltaíabhaile. Nuair a shroich siad an scoilbhí an príomhoide ann chun fáiltea chur rompu. Labhair na daltaíleis an bpríomhoide agus dúirt siadgo raibh an turas ar fheabhas –níos fearr ná Páras. Bhí na daltaítuirseach traochta ach ghabh siadbuíochas leis na múinteoirí a thaistilleo.

5 6

Sheas an múinteoir os comhair an ranga aguslabhair sé leis na daltaí faoi thuras scoile. Baléir go raibh na daltaí ag tnúth le dul ar thurasscoile. Bhí buachaill amháin ag iarraidh cuairta thabhairt ar an Róimh agus bhí buachaill eileag smaoineamh ar dhul ag sciáil um Nollag.Luaigh buachaill eile Páras. Bhí idir bhuachaillíagus chailíní sa rang. Ansin dúirt an múinteoir gombeadh sé an-chostasach dul thar lear agus gombeadh sé ní b’fhearr fanacht in Éirinn. Bhí pleanag an múinteoir dul chuig campa eachtraíochta inÉirinn. Bhí na daltaí an-sásta leis an bplean sin.







Sraith pictiúr Turas Scoile


23


Sláinte na nÓg – Seachtain na Sláinte


24







Leathuair tar éis a deich a bhíann agus shuigh an príomhoideina hoifig ar scoil. Ba bheanmheánaosta í agus labhair sí leisna daltaí ar an gcalaire. D’fhógairsí go mbeadh Seachtain naSláinte ar siúl ar scoil. Bhí gruaigdhubh uirthi agus bhí spéaclaí ágcaitheamh aici.

1 2

I rith na seachtaine dhíolceaintín na scoile biasláintiúil leis na daltaí.Bhí deis acu úlla, iógartagus arán donn tí acheannach. Ba léir gurthaitin an bia sin leis nadaltaí agus bhí scuainefhada ag feitheamhle bia slaintiúil acheannach.

Bhí dalta scoile lefeiceáil ag ithe biamíshláintiúil dá lón. Bhíburgar, sceallóga aguscóc aige agus ba léir goraibh sé míshláintiúil aniomarca bia gasta a ithe.

Ina dhiaidh sin chuaigh nadaltaí agus na múinteoiríar shiúlóid urraithe. Bhísiad ag iarraidh airgeada bhailiú chun trealamhspóirt a cheannach donscoil. Bhí an ghrian agscoilteadh na gcloch an lásin. Ba léir go raibh gachduine ag baint taitnimh asan lá.

3 4 5

I rith na seachtaine tháinig comhairleoiristeach chun labhairt leis na daltaí.Thuig sí na fadhbanna éagsúla a bhíonnag daoine óga agus mhol sí do nadaltaí labhairt le daoine faoina gcuidfadhbanna. D’éist na daltaí go géar leisan gcomhairleoir.

Bhí áthas an domhain ar an bpríomhoidele himeachtaí na seachtaine. Labhair síar an gcalaire leis na múinteoirí agus nadaltaí. Ceathrú tar éis a dó a bhí ann aran Aoine. Ghabh sí buíochas le gach duinea ghlac páirt sna himeachtaí. Ba léir goraibh Seachtain na Sláinte an-rathúil.

6 7

Bhí imeachtaí éagsúla ar siúl i rith Sheachtainna Sláinte do dhaltaí agus do mhúinteoirí.Thosaigh Seachtain na Sláinte le lá spóirt agusd’imir na daltaí agus na múinteoirí cluichepeile in aghaidh a chéile. Ina dhiaidh sin fuairna daltaí deis páirt a ghlacadh i rang aeróbachsa halla. Taobh thiar de na daltaí bhí ciseáncispheile le feiceáil.


Sraith pictiúr Sláinte na nÓg–Seachtain na Sláinte


25


Bua sa Seó Tallainne


26







Chonaic na buachaillí fógra do sheótallainne ar an mballa sa scoil.Ceathrar buachaillí ar fad a bhíbailithe timpeall an fhógra. Léighsiad ar an bhfógra go raibh duaismíle euro ann don bhuaiteoir. Babhuachaillí ceolmhara iad agusléirigh siad suim sa seó tallainne.

Thosaigh na buachaillí ag cleachtadh. I míFeabhra, Márta agus Aibreáin d’oibrigh siadgo dian. An Criú Craiceáilte an t-ainm a bhí ara ngrúpa. Sheinn na buachaillí uirlisí éagsúlasa ghrúpa. Sheinn buachaill amháin an fhidil,buachaill eile na drumaí agus an tríú buachaillan giotár. B’amhránaí an ceathrú buachaill saghrúpa.

1 2

Tar éis trí mhí tháinig an múinteoirceoil chun an grúpa a chloisteáil. Dúirtsé go raibh feabhas mór tagtha ar anngrúpa agus thug sé moladh mór dóibhas an obair dhian a rinne siad. Chuir sécomhairle orthu ansin. Bhí an-áthas arna buachaillí leis an gcomhairle a chuiran múinteoir orthu. Bhí an seó tallainnear siúl i Halla an Phobail. Bhí slua mór agdul isteach sa halla agus bhí dhá charr sacharrchlós. Ba léir go raibh gach duineag tnúth go mór leis an seó tallainne.

Bhí an láithreoir ina sheasamh ar anstáitse. Bhí culaith dhubh á caitheamhaige. Ag deireadh na hoíche d’iarr sé aran lucht féachana bualadh bos mór athabhairt don ghrúpa deiridh, An CriúCraiceáilte. Bhí an halla plódaithe ledaoine. Bhí gach duine ag éisteachtgo géar leis an ngrúpa deiridh. Ba léirgo raibh an-chleachtadh déanta ag nabuachaillí. Bhí siad ar fheabhas ar fad.Thug an slua bualadh bos mór dóibh.

3 4

Bhuaigh na buachaillí an seó tallainneagus bhronn an láithreoir seic míle euroorthu. Dúirt sé go raibh caighdeán an-ard sa seó tallainne agus thug sé moladhmór do gach duine a ghlac páirt ann. Bhíáthas an domhain ar na buachaillí gurbhuaigh siad an seó tallainne.

An lá ina dhiaidh sin chuaigh triúr ónngrúpa isteach sa siopa ceoil An FonnMall. Bhí a fhios ag an bhfreastalaí gurbhuaigh siad an seó tallainne. D’inis sédóibh go raibh rudaí ar leathphraghassa siopa. Bhí an-áthas ar na buachaillí.Ní raibh an buachaill eile ag iarraidh achuid airgid a chaitheamh sa siopa. Bhísé ar intinn aige an t-airgead a chur idtaisce sa bhanc. Shiúil sé isteach sabhanc leis an seic.

5 6


Sraith pictiúr Bua sa Seó Tallainne


27


Drochaimsir an Gheimhridh – Athrú Aeráide


28


Oíche amháin shuigh Aoife agus Antaine oscomhair na teilifíse. Bhí an clár faisnéisePrime Time ar siúl. Chonaic siad teach faoiuisce ar an gclár agus bhí an clár ag plé cúrsaítimpeallachta agus athrú aeráide. CheapAoife gurbh fhadhb chasta í agus d’aontaighAntaine léi. Thosaigh Antaine ag smaoineamhar an drochaimisr a bhí againn sa tír seo angeimhreadh roimhe sin.

Ansin thosaigh na déagóirí ag caintfaoin bpoll sa chiseál ózóin os cionnan Antartaigh. Dúirt siad nach raibhan t-ózón in ann muid a chosaint ónngrian de bharr go raibh poll ollmhórann.

I dtosaigh smaoinigh sé ar ansneachta a bhí againn ar fudna tíre i rith an gheimhridh.Bhí an teocht ocht gcéim faoinreophointe. Thit sneachta i ngacháit agus smaoinigh Antaine ar abhungaló faoin tuath. Bhí brat bánsneachta ar na sceacha agus oscomhair an tí.

Ba léir go raibh Aoife agus Antaine an-bhuartha faoin timpeallacht. Phléighsiad na cnapáin oighir agus dúirt siadgo raibh siad ag leá. Dá bharr dúirt siadgo raibh leibhéal na bhfarraigí ar fud andomhain ag ardú.

1

7

2

8

Ansin smaoinigh na déagóirí ar nastoirmeacha uafásacha a bhí againntimpeall na tíre i rith an gheimhridh.Tharla timpiste amháin ar bhóthariargúlta faoin tuath. Leagadh crannmór sa timpiste. Thit an crann ardhíon cairr. Ba thimpiste uafásach é.Leagadh línte leictreachais timpeallna tíre freisin.

De bharr na drochaimsire phléasc píobánuisce thuas staighre sa teach. Bhí braonaíluisce ag teacht tríd an tsíleáil. Bhí armháthair Antaine glao a chur ar phluiméir.Nuair a tháinig an pluiméir chuig an teachd’fhág sé a veain amuigh ar an mbóthar.D’íoc máthair Antaine dhá chéad euro chunan píobán a dheisiú. Tháinig méadú ar abpolasaí árachais ina dhiaidh sin.

43

I rith an gheimhridh thit báisteachthrom timpeall na tíre. I gCorcaighbhí ar dhaoine éalú óna dtithe imbáid de bharr na dtuilte. Tháinigna seirbhísí éigeandála i gcabhairar na daoine a bhí sáinnithe.

Tharla an rud céanna i mBaile Átha Cliath. Bhísé ag cur báistí go trom ar fud na cathrach. Bhísiopaí agus carranna faoi uisce agus bhí daoinesáinnithe ina gcarranna.

5 6







Sraith pictiúr Drochaimsir an Gheimhridh–Athrú Aeráide


29


Lá ag Cluiche Rugbaí i Stade de France


30







Ina dhiaidh sin thug na buachaillí cuairtar an Arc de Triomphe. Bhí ionadh orthunuair a chonaic siad é. Cheap siad goraibh sé dochreidte. Ba léir go raibh nabuachaillí ag baint taitnimh as an turastimpeall na cathrach. Ansin thug siadcuairt ar shiopa rugbaí. Bhí bróga rugbaí,geansaithe rugbaí agus liathróidí ar díolsa siopa.

Um thráthnóna thug na buachaillíaghaidh ar Stade de France. Bhí luchtleanúna an dá fhoireann sa staid. Baléir go raibh gach duine ar bís. Ní raibhfoireann na hÉireann rómhaith sa chéadleath. Ní raibh ach trí phointe ag foireannna hÉireann agus bhí dhá phointe dhéagag foireann na Fraince.

4 5

Bhí na buachaillí agcaint faoi fhoireannrugbaí na hÉireann igceaintín na scoile agam lóin. Bhí cluiche móridirnáisiúnta ar siúl ibPáras an Satharn sin.Cheap siad go raibhseans maith ag foireannna hÉireann an cluiche abhuachan.

Bhí plean ag na buachaillífreastal ar an gcluiche.Shroich siad aerfortBhaile Átha Cliath go luathar maidin agus bhí siadréidh don turas. Bhí málaídroma ar na buachaillí goléir agus bhí siad ag tnúthgo mór leis an deireadhseachtaine.

Roimh an gcluichethóg na buachaillíbus turasóireachtatimpeall na cathrach.Chonaic siad na radhaircstairiúla. Cheap siadgo raibh an Túr Eiffelgo hálainn. Bhí a lánturasóirí ag féachaint aran túr.

1 2 3

Sa dara leath ba léirgo raibh feabhas mórtagtha ar fhoireann nahÉireann. Scaoil imreoiríÉireannacha an liathróidamach as an gclibirt. Bhían slua ag screadaíl inard a gcinn is a ngutha.

Go luath ina dhiaidhsin, d’éirigh le himreoirÉireannach úd a scóráil.Ba chluiche iontach é agusba léir go raibh foireannna hÉireann ag cur brúar na Francaigh. Ansinfuair imreoir Éireannachpreabchúl iontach.

Ag deireadh an chluichebhí an bua ag foireannna hÉireann. An scórdeireanach a bhí ann náÉire pointe is fiche agusan Fhrainc cúig phointedhéag. Bhí áthas andomhain ar na buachaillígo raibh siad ag angcluiche. Cheap siad gurlá stairiúil a bhí ann.

6 7 8


Sraith pictiúr Lá ag Cluiche Rugbaíi Stade de France


31


Na Déagóirí Cróga


32





3 Cum sraith de cheisteanna bunaithe ar na pictiúir agus ansin pléigh na ceisteanna sarang.


Lá geimhridh a bhí ann. Bhí Séamus inachodladh sa leaba. Bhí sé ag stealladhbáistí an lá sin. Bhí na cuirtíní ar oscailtina sheomra leapa agus ba léir go raibhsé ag cur báistí go trom ar feadh nahoíche.

Dhúisigh Séamus agus chuaigh séisteach sa chistin. Bhí ionadh andomhain air nuair a thug sé faoi dearago raibh uisce i ngach áit. Bhí Séamusfós gléasta ina chuid pitseámaí agus baléir go raibh fadhb mhór aige.

1 2

D’oscail sé an fhuinneog agus ghlaoigh séar bheirt déagóirí a bhí ina suí ar bhallaar an taobh eile den bhóthar. Bhí cótaítroma agus hataí á gcaitheamh ag nadéagóirí. Chonaic na déagóirí Séamus aglorg cabhrach. Bhí tuile uisce ar fud ancheantair.

Tháinig na déagóirí i gcabhair arShéamus. Chuaigh an buachaill trídan uisce chun cabhrú le Séamus agusghlaoigh an cailín ar an mbriogáiddóiteáin. Ba léir go raibh an-áthas arShéamus na déagóirí a fheiceáil.

3 4

Tar éis tamaill bhig tháinig an bhriogáiddóiteáin agus chabhraigh siad le Séamuséalú ón teach trí fhuinneog na cistine.D’fhan na déagóirí ar an mbóthar fad is abhí Séamus ag fágáil an tí.

Chaith Séamus an oíche san ospidéal.Thug na déagóirí cuairt air agus bhíáthas ar Shéamus iad a fheiceáil. Ghabhsé buíochas leo. Níor gortaíodh Séamusgo dona. Bhí na déagóirí sásta go raibhsiad ábalta cabhrú leis.

5 6


Sraith pictiúr NaDéagóirí Cróga


33


Tionscadal ar Fhéilte na hÉireann


34







Bhí na daltaí sa rang ag éisteacht leis anmúinteoir ag labhairt faoi thionscadalar fhéilte na hÉireann. Seachtar daltaíar fad a bhí sa rang, idir chailíní agusbhuachaillí. Chuir an múinteoir ceistorthu faoi na féilte is tábhachtaí dúinnin Éirinn. Bhí siad gléasta ina gcuid éidescoile agus bhí siad ag éisteacht go géarleis an múinteoir. Bhí geansaí dubh agusléine bhán á gcaitheamh ag an múinteoir.

1 2

D’fhreagair an chlann a gcuid ceisteannaagus dúirt siad go ndeachaigh siad chuigan bparáid Lá Fhéile Pádraig. Bhí anbaile plódaithe le daoine ag féachaint aran bparáid. Chonaic siad Naomh Pádraig.Bhí hata mór ar a cheann agus bachallina láimh aige. Ina dhiaidh sin d’fhreastailsiad ar sheisiún ceoil. Bhí buachaillamháin ag seinnt na fidle, duine eile agseinnt an bhodhráin agus bhí an phíbuillinn á seinnt ag an mbuachaill eile.

Dúirt an chlann gur thaitin OícheShamhna go mór leo. Tháinig páistíón gceantar chuig an doras ar OícheShamhna ag bailiú milseán. Bhí napáistí gléasta in éide bhréige. Chonaican chlann cailleach, taibhse aguscnámharlach ag an doras. Bhí babhlamór le milseáin ag Mam agus thug sí namilseáin do na páistí. Bhí dhá dhamhánalla le feiceáil ar an mballa chomh maithle dhá ialtóg.

3 4

Dúirt an chlann ansin gur thaitin anNollaig go mór leo. Chuaigh siadisteach sa bhaile mór ag siopadóireachtroimh an Nollaig agus cheannaigh siadbronntanais. Chonaic siad cór ag canadhcharúil na Nollag agus bhí a lán daoineag éisteacht leis an gcór ag canadh.Chonaic siad Daidí na Nollag agusbronntanais i bhfuinneog an tsiopa agusbhí lánúin i mbialann ag ithe dinnéir.

Ghabh na daltaí buíochas leis an gclannansin. Bhí áthas orthu leis na freagraía fuair siad agus d’inis siad don chlanngur chabhraigh siad go mór leo. Bhíáthas ar na daltaí leis an eolas a fuairsiad agus d’fhill siad ar scoil chun antuairisc a scríobh.

5 6

Phléigh na daltaí an tionscadal inadhiaidh sin agus shocraigh siad archeisteanna a chur ar theaghlachamháin faoi na féilte is fearr leo. Ansinbhí plean acu tuairisc a scríobh bunaithear na freagraí a fuair siad. Chuir na daltaíagallamh ar an gclann agus d’fhiafraighsiad díobh céard a rinne siad anuraidh.Bhí na tuismitheoirí ina suí ar an tolglena n-iníon.


Sraith pictiúr Tionscadal ar Fhéiltena hÉireann


35


Ag Toghadh Scoláire na Bliana


36


Bhí toghchán ar siúl sa rang do scoláirena bliana. Labhair an múinteoir leis nadaltaí sular chaith siad a gcuid vótaí. Bhíidir bhuachaillí agus chailíní ag éisteachtgo géar leis an múinteoir. Mhínigh anmúinteoir na tréithe ba chóir a bheith agscoláire na bliana. D’iarr sí ar na daltaísmaoineamh sular chaith siad a gcuidvótaí.

Ina dhiaidh sin chaith na daltaí a gcuidvótaí. Bhí bosca mór ag an múinteoir agbarr an ranga agus chuir na daltaí navótaí isteach sa bhosca. Bhí an múinteoirina seasamh taobh thiar den bhosca agféachaint ar na daltaí.

1 2

Thóg an múinteoir an bosca ansin aguschuaigh sí chuig an oifig ghinearálta.Chabhraigh múinteoir eile leis anmúinteoir an bosca a oscailt. Scaip siadna vótaí amach ar an deasc. Thosaighan bheirt acu ag comhaireamh na vótaíansin. Taobh thiar díobh bhí fógraí ar anmballa agus bhí ríomhaire ar an deasc inaice leo.

Ansin bhailigh na múinteoirí, anpríomhoide agus na daltaí sa halla.Bhí gach duine ar bís ag feitheamh arthoradh an toghcháin. Bhí corn mór donbhuaiteoir in aice leis an múinteoir ar anstáitse. Labhair an múinteoir i dtosachagus ansin ghlaoigh sé amach ainmscoláire na bliana.

3 4

Ba í Sandra Ní Cheallaighscoláire na bliana. Baineadhgeit as Sandra nuair a chualasí a hainm. Thug an sluabualadh bos mór di. Bhí áthasar gach duine gur bhuaigh sían gradam.

Chuaigh Sandra suas ar an stáitse agusbronnadh an corn uirthi. Dúirt sí go raibh ionadhan domhain uirthi an gradam a bhuachan.Mhínigh an múinteoir go raibh an gradam tuillteaici. Ba léir gur dhalta den scoth í. Thaispeáin sídea-shampla do na daltaí eile agus d’oibrigh sí godian. Ba chailín cabhrach í freisin. Bhí an-áthasar Sandra gur bhuaigh sí scoláire na bliana.

5 6







Sraith pictiúr Ag Toghadh Scoláirena Bliana


37



38







1 2

Ansin chonaic Pól a bheirt chairdeina seasamh ar an gcosán. Bhían-áthas air Aisling agus Daithía fheiceáil. Bhain sé a lámh denroth stiúrtha agus bheannaigh sédóibh. Ba léir ó aghaidh chrosta anscrúdaitheora nach raibh sé sástale hiompar Phóil ar chor ar bith.

Go tobann chuala siad pléascadh ollmhór.Bhuail carr Phóil cúl an chairr a bhí roimhear an mbóthar. Baineadh geit as an bhfearmeánaosta a bhí ag tiomáint an chairr eile. Níraibh an scrúdaitheoir sásta le Pól ar chor arbith. Bhí a chairde fós ina seasamh ar thaobhan chosáin. Chonaic siad an timpiste. Ba léir goraibh Pól i dtrioblóid tar éis na timpiste.

3 4

Tháinig na gardaí ansin chun an scéala fhiosrú. Bhí fearg an domhain ar antiománaí eile gur scriosadh a charr.Rinne an scrúdaitheoir iarracht a mhíniúdon gharda go raibh Pól ag déanamha scrúdú tiomána nuair a tharla antimpiste. Bhí Pól ina sheasamh in aiceleis an scrúdaitheoir agus bhí cumabhrónach ar a aghaidh.

Ina dhiaidh sin d’fhill Pól agus anscrúdaitheoir ar an ionad tástála.D’inis an scrúdaitheoir dó gur theipair sa scrúdú tiomána. Labhair anscrúdaitheoir le Pól faoin scrúdú agusmhol sé dó níos mó cleachtaidh adhéanamh sula ndéanfadh sé an scrúdútiomána arís. D’inis sé dó freisin go raibhsé an-tábhachtach a bheith aireach arna bóithre i gcónaí. Bheadh seans eileag Pól an scrúdú tiomána a dhéanamh.Thug an scrúdaitheoir an tuairisc dósular imigh sé abhaile.

5 6

Bhuail Pól leis an scrúdaitheoir sanionad tástála. Bhí spéaclaí á gcaitheamhaige agus bhí féasóg air freisin. Chuir anscrúdaitheoir cúpla ceist air i dtosach.Ina dhiaidh sin shuigh an bheirt acuisteach sa charr. Tar éis a gcriosannasábhála a chur orthu, thiomáin Pól síosan bóthar. Bhí a dhá láimh ar an rothstiúrtha agus bhí sé an-chúramach.

Bhí Pól ar tí a scrúdú tiomána adhéanamh. Shroich sé an t-ionad tástálalena dhaid agus ba léir go raibh sé an-neirbhíseach. Ghuigh a dhaid ádh mórar Phól sular thosaigh sé an scrúdú. Bhía charr le feiceáil ar thaobh an ionaidagus bhí fógra foghlaimeora ar anngaothscáth. Bhí Pól réidh don scrúdú.


Sraith pictiúr Teip saScrúdú Tiomána


39


Samhradh Iontach


40


Chaith Muireann agus Laoise tamall ansinag cabhrú leis na bochtáin. D’oibrigh siad leCumann Naomh Uinseann de Pól agus thaistilsiad timpeall na cathrach ag tabhairt amachceapairí agus anraith do na bochtáin. Bhí nabochtáin an-bhuíoch díobh. Ba léir gur bhainsiad an-taitneamh as an obair dheonach.

Ag deireadh an tsamhraidhchaith na cailíní tamall agféachaint siar ar na rudaí a rinnesiad i rith an tsamhraidh. Bhísamhradh den scoth acu. BhíMuireann agus Laoise ag tnúthgo mór leis an samhradh inadhiaidh sin.

7 8







Sraith pictiúr Samhradh Iontach

Tús an tsamhraidh a bhí ann.Bhuail Laoise agus Muireannle chéile taobh amuigh denséipéal. Bhí an ghrian agscoilteadh na gcloch an lásin. Bhí na cailíní ag tnúthgo mór leis an samhradhagus bhuail siad le chéilechun a gcuid pleananna donsamhradh a phlé. Ba léirgur dhlúthchairde iad Laoiseagus Muireann.

Cúpla mí ina dhiaidh sinchuaigh Laoise agusMuireann ar thuras chuigan Róimh. Chaith siad nalaethanta ag siúl timpeall nacathrach agus ag féachaintar na radhairc stairiúla. Bhían aimsir te agus grianmharagus thaitin an chathair gomór leis na cailíní. Chaithsiad tamall ag siopadóireachtfreisin.

Thosaigh siad ag obairsan óstán go luath inadhiaidh sin. Bhí áthasorthu go bhfuair siadna poist agus d’oibrighsiad go dian. Chaith siadan lá ag folúsghlanadhagus ag cur snas ar natroscáin. Chóirigh siadna leapacha agus ghlansiad na seomraí folctha.

Ina dhiaidh sinchuaigh siad chuigan bpictiúrlann. Bhíscannán iontachar siúl agus bhían phictiúrlannplódaithe le daoineóga. Cheannaigh nacailíní grán rósta agusdeoch agus bhain siadan-taitneamh as anscannán.

Ba mhaith leo poistpáirtaimseartha a fháilagus mar sin chuaighna cailíní chun labhairtleis an mbainisteoir sanóstán áitiúil. Mhínighan bainisteoir dóibh goraibh poist ar fáil sanóstán ag glanadh naseomraí leapa. Bhí nacailíní sásta glacadhleis na poist sin.

Nuair a tháinig nacailíní abhaile ónRóimh, d’imir siadpeil leis an gclubáitiúil. Bhí Laoiseagus Muireann an-sásta gur bhuaighsiad an chraobhagus d’ardaigh siadan corn tar éis anchluiche ceannais.

1

4

3

6

2

5


41



42



43



44


Documents

Sraith Pictiur 2019 Interior CL - EDCO Pictiuir/sraith_pictiur_2019.pdf · SraithPictiúr ScrúdúCaintenahArdteistiméireachta 2019 YvonneO’Toole,ElizabethWade AnComhlachtOideachais