Su Kaynakları Su Kaynakları TeknolojisiTeknolojisi

Su Kaynakları Su Kaynakları TeknolojisiTeknolojisi

DSİ Ve Türkiye Akarsu HavzalarıDSİ Ve Türkiye Akarsu Havzaları

DSİ II. Bölge Müdürlüğü 01.03.1954 tarihinde Kurulmuştur.

• Görev alanı merkez İzmir olmak üzere Manisa ve Uşak İllerinin su ve toprak kaynaklarını geliştirmek amacıyla ön inceleme aşamasından uygulamaya ve işletme aşamalarına kadar bütün hizmetlerin yürütülmesinden sorumludur.

• DSİ  I I . Bölge Müdürlüğü  sınırları içinde 3 il ,  50 ilçe , 1755 köy  bulunmaktadır. Türkiye yüzölçümünün % 4 'ü (İzmir 12 018 km2 , Manisa 13 223 km2 ve Uşak 5 341 km2 ) Toplam 30 582 km2  yi kapsamaktadır. Bu illerimizde toplam Türkiye  nüfusunun   % 7,3 ' ü (İzmir 3 370 866, Manisa 1 260 169 ve Uşak 322 313 kişi) Toplam 4 953 348 kişi yaşamaktadır.

• DSİ II Bölge Müdürlüğü Ege Bölgesinde yeralmakta olup doğusunda  XVII ( Isparta ) , Kuzeyinde  III.      ( Eskişehir ) , XXV  ( Balıkesir ) , Güneyinde XXI  ( Aydın ) Bölge Müdürlükleri ve batısında Ege Denizi ile çevrelenmiştir.

• DSİ II. Bölge Müdürlüğü sınırlarında batıdan doğuya doğru gidildikçe yükselti artmaktadır.Bölge sınırları içindeki en önemli yükseltiler Bozdağ ve Murat dağlarıdır.Tarım arazileri genellikle Bakırçay , Gediz ve Küçükmenderes nehirleri çevresinde olup, bu araziler 100 metre kotunun altındadır.

• DSİ II . Bölge Müdürlüğü sahil kesimlerinde yazları sıcak ve kurak, kışları ılık ve yağışlı geçen akdeniz iklimi etkendir. Uşak dolaylarında yumuşak bir kara iklimi gözlenmektedir. Bölgenin yıllık ortalama yağışı 626 mm ve yıllık ortalama sıcaklığı 15,6 C ' dir.

II . BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ GÖREV ALANI

II . BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ TEŞKİLAT ŞEMASI

Organizasyon

İDARI YAPI ve PERSONEL DURUMU• DSİ II.Bölge Müdürlüğü; Bölge

Müdürü ve ona bağlı 4 adet Bölge Müdür Yardımcısı ile 12 Merkez 5 Taşra Şube Müdürlüğü ve Sivil Savunma Uzmanlığı birimlerini içerir.Bölge Müdürlüğümüzde ; 20.10.2003  tarihi itibariyle 168 adedi Teknik Hizmetler,  64 adedi Genel İdari Hizmetler,  5 adedi Sağlık Hizmetleri,  2 adedi Avukatlık Hizmetleri, 3 adedi Yardımcı Hizmetler sınıfından olmak üzere 243 adet 657 Sayılı Yasaya Tabi çalışan memur ; 1124 daimi, 31 rasatçı olmak üzere 1255 adet 1475 Sayılı Yasaya Tabi çalışan işçi 1 adet sözleşmeli Tabip olmak üzere toplam 1399 personel görevlidir.

DSİ II. BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ MAKİNE GÜCÜ

• Toplam 521 adet iş makinesi, taşıma aracı ve yardımcı ekipman bulunmaktadır.

DSİ II. BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜNÜN

TÜRKİYE'DEKİ YERİ Nüfus2000 (kişi)Yüzölçümü (km2)Su Potansiyeli (milyar m3)Hidroelektrik Enerji Potansiyeli (GWh

Nüfus2000 (kişi) Yüzölçümü (km2) Su Potansiyeli (milyar m3)

DSİll.BölgeMd. İzmir,Manisa,Uşak

4 953 348 30 582 5.26 200

Türkiye 67 803 927 779 500 198.35 123386

Oran (%) 7.3 3.9 2.7 0.16

DSİ 2. BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ GENEL BİLGİLER

Yüz Ölçümü(km2)

Rakım(m)

Yıllık Ortalama Yağış(mm)

Ortalama Akış Verimi(l/s/km2)

Ortalama Akış/Yağış Oranı(%)

İzmir 12 018,91 25 685 5 23

Manisa 13 222,51 71 729 3.5 15

Uşak  5 341 919 532 6.5 38

SU VE TOPRAK POTANSİYELİ

Yerüstü Suyu

(km3/yıl)

Yeraltı  Suyu

(km3/yıl)

ToplamSu Potansiyeli(km3/yıl) 

DoğalGöl Yüzeyleri(ha)

Baraj Rezervuar Yüzeyleri(ha)

Seddelemeli Rezervuar Yüzeyleri(ha)

Gölet Rezervuar Yüzeyleri(ha

Akarsu Yüzeyleri

(ha)

ToplamSuYüzeyleri(ha) 

4,23 1,034 

5,264 

83   9 801

6 800 

447  1 461

18592 

İLLERE GÖRE TOPRAK KAYNAKLARI

POTANSİYELİ 

Toprak Kaynaklarının Kullanım Durumu

İzmir (ha)

Manisa (ha)

Uşak (ha)

Bölge Toplamı

(ha) Tarıma Elverişli Arazi 392 485 508 684 240 527 1 141 696

Çayır Mera 191 837 57 597 35 355 284 789 Orman - Fundalık 584 116 713 252 239 186 1 536 554

Meskun Yerler 19 983 10 416 2 682 33 081 Diğer Araziler 8 879 18 793 15 821 43 493 Toplam Arazi 1 197 300 1 308 742 533 571 3 039 613

Toplam Su Yüzeyi 4 591 13 509 492 18 592 İl Yüzölçümü 1 201 891 1 322 251 534 063 3 058 205

DSİ ' ce Gerçekleştirilen Çalışmaların Sonuçları Etüd Edilen Arazi 181 508 206 605 8 411 396 524

Sulamaya Elverişli Arazi 166 472 188 583 7 656 362 711 Ekonomik Olarak Sulanabilir

Arazi 106 124 152 245 4 843 263 212

DSİ'nin GörevleriGörev ve Sorumlulukları

• Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü (DSİ), ülkemizde tüm su kaynaklarının planlanması, yönetimi, geliştirilmesi ve işletilmesinden sorumlu, katma bütçeli ve tüzel kişiliğe haiz en yetkili kuruluştur.

• DSİ, ülkemizdeki su ve toprak kaynaklarının geliştirilmesinden sorumlu ana kuruluş olarak söz konusu doğal kaynakların en akıcı şekilde kullanılmasını amaçlamaktadır.

• DSİ Genel Müdürlüğü 6200 sayılı kanunla, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'na bağlı kuruluş olarak 1953 yılında kurulmuştur. DSİ "yerüstü ve yeraltı sularının tek ve çok amaçlı kullanımı, toprak erozyonunun ve taşkın zararlarının önlenmesi" ile yükümlü kılınmıştır. Bu nedenle DSİ, barajların, hidroelektrik santralların, içme-kullanma suyu temini ve sulama şebekelerinin planlanması, projelendirilmesi, inşa edilmesi ve işletilmesinden sorumludur.

• DSİ'nin "Yurdumuzdaki toprak ve su kaynaklarını geliştirme" yönündeki amacı birbiriyle ilişkili geniş bir alandaki faaliyetleri kapsamaktadır. Bunların başlıcaları; tarım için sulama suyu temini, hiroelektrik enerji üretimi, büyük şehirler için içme ve endüstri suyu sağlama, su kalitesini iyileştirme, taşkın kontrolü, arazi ıslahı, nehir düzenleme ve kontrolü, rekreasyon, su ile ilgili yapıların dizaynı ve yapı malzemeleri üzerine araştırmalar yapmak olarak sayılabilir.

• Su kaynaklarının geliştirilmesi için proje, master plan ve fizibilite raporları hazırlanmaktadır. Bu itibarla; akım ve meteoroloji, toprak sınıflaması, tarımsal ekonomi, erozyon, haritalama, jeolojik koşullar gibi çeşitli konularda gerekli ana veriler, yapılan havza etüdleriyle DSİ tarafından toplanmaktadır.

• DSİ, faaliyetlerini aşağıdaki kanunlara göre yürütür;• 6200 sayılı Kanun : DSİ Genel Müdürlüğü'nün

Teşkilat ve Vazifeleri Hakkında Kanun- Kanunun kabul tarihi : 18 Aralık 1953- Resmi Gazetede yayımlanmış tarihi : 25 Aralık 1953-Yürürlüğe giriş tarihi : 28 Şubat 1954

• 167 sayılı Kanun : Yeraltı Suları Hakkında Kanun- Kanunun kabul tarihi : 16 Aralık 1960- Resmi Gazetede yayımlanış tarihi : 23 Aralık 1960-Yürürlüğe giriş tarihi : Resmi Gazetede yayımlandığı tarih

DSİ'ye 6200 sayılı kuruluş kanunu ile verilmiş olan sorumluluklar aşağıdaki gibi özetlenebilir:

• Bu amaçla aşağıdaki temel araştırma ve etüdleri yapmak;

-nehir akım ölçümleri,-toprak sınıflaması,-zirai ekonomi,-jeolojik etüdler,-su kalitesi analizleri,su yapılarının modellemesi,

• Su havzalarının geliştirilmesi amacıyla; etüd, planlama ve projelendirme çalışmalarını yürütmek;

• Havzalardaki su kaynaklarına ilişkin projelere ekonomik ve teknik çözümler bulmak amacıyla, fizibilite ve master plan raporları hazırlamak;

• Baraj ve hidroelektrik enerji santralleri inşa etmek;• Sulama ve drenaj tesisleri inşa etmek;• DSİ'ce inşa edilmiş olan tüm yapıları işletmek veya gerçek

veya tüzel kişilere devretmek;• Taşkınlara karşı koruma yapıları inşa etmek;

• Yeraltı suyunun kullanımı, korunması, etüd ve araştırılması için tüm çalışmaları yapmak (167 sayılı Kanunla). Nüfusu 100 000'den fazla olan yerleşim birimlerine su temin etmek ve su arıtma tesisleri geliştirmek üzere tüm çalışmaları yapmak (1053 sayılı Kanunla). (DSİ'ye 7478 sayılı kanunla verilen "Köylere İçme ve Kullanma Suyu Temini"ne ilişkin sorumluluk, 1964 yılından sonra Yol Su Elektrik Genel Müdürlüğü'ne devredilmiştir.)

• Tesislerin işletme ve idaresi için gerekli bina ve yapıları kurmak veya kurdurtmak;

• Yukarıdaki işlerin gerçekleştirilmesi amacıyla emlak ve arazileri kamulaştırma ve/veya geçici olarak kullanmak;

• Malzeme, alet, yedek parça, makine ve daimi ekipmanı işletmek, kiralamak ve temin etmek;

• Bataklıkları ıslah etmek;• Nehirleri ıslah etmek;

Bölge Müdürlükleri

Hizmet Sektörü• DSİ Türkiye’ de 14 büyük ilde yaşayan yaklaşık 20 milyon insana 17

projeyle 2 milyar metreküp içmesuyu sağladı. DSİ şehirlere içmesuyu sağlamak için 17 adet baraj, 15 Adet arıtma tesisi, toplam 1,6 milyon metreküplük 72 adet büyük su deposu ve yaklaşık 1000 km boru hattı inşa etti. 24 İle 850 milyon metreküp daha su temin edecek 25 proje ise inşa halinde.

• DSİ 10 milyon nüfuslu İSTANBUL Kentinin içmesuyu sorununu 2040 yılına kadar çözüyor. İnşa halindeki SAZLIDERE, YEŞİLÇAY ve MELEN I ile kente 468 milyon m3/yıl su sağlanacak. Planlama aşamasındaki MELEN II, III, IV projeleri ile Kente 922 milyon m3/yıl su sağlanacak.

AKARSU HAVZALARI

Akarsu Havzaları• Türkiye geneli hidrolojik çalışmalar için 26 ana akarsu havzasına ayrılmıştır. Ana akarsu

havzalarını gösteren havza listesi ve harita, havza numaralarına göre aşağıdaki gibidir.• 01. Meriç Havzası

02. Müteferrik Marmara Suları Havzası03. Susurluk Havzası04. Müteferrik Ege Suları Havzası05. Gediz Havzası06. Küçükmenderes Havzası07. Büyükmenderes Havzası08. Mütererrik Batı Akdeniz Suları Havzası09. Müteferrik Orta Akdeniz Suları Havzası10. Burdur Gölü Kapalı Havzası11. Afyon Suları Kapalı Havzası12. Sakarya Havzası13. Müteferrik Batı Karadeniz Suları Havzası14. Yeşilırmak Havzası15. Kızılırmak Havzası16. Orta Anadolu Kapalı Havzası17. Müteferrik Doğu Akdeniz Suları Havzası18. Seyhan Havzası19. Hatay Suları Havzası20. Ceyhan Havzası21. Fırat Havzası22. Müteferrik Doğu Karadeniz Suları Havzası23. Çoruh Havzası24. Aras Havzası25. Van Gölü Kapalı Havzası26. Dicle Havzası

TÜRKİYE'nin TOPRAK ve SU KAYNAKLARI

• TOPRAK KAYNAKLARI ( milyon ha )• Türkiye'nin Yüzölçümü (İzdüşüm Alanı).......................................................... .77,95

Tarım Alanı........................................................................................................ 28,05Sulanabilir Alan.................................................................................................25,85Ekonomik Olarak Sulanabilir Alan......................................................................8,50DSİ'ce inşa edilerek sulamaya açılan alanlar (2002 yılı başı) ...........................2,334 milyon ha

• SU KAYNAKLARI•  Türkiye Yıllık YağışOrtalaması ( aritmetik ).................................................. 642,6 mm

Türkiye'ye düşen yıllık ortalama yağış miktarı...............................................501,0 km3• YERÜSTÜ SULARI• Yıllık yüzey akış miktarı....................................................................................186,05

km3Yıllık yüzey akış / Yağış oranı........................................................................ ...0,37Yıllık tüketilebilir su miktarı.............................................................................. .95,00 km3Fiili yıllık tüketim............................................................................................. ..33,90 km3

• YERALTI SULARI• Yıllık çekilebilir su potansiyeli........................................................................13,66 km3

DSİ'ce tahsis edilen yıllık miktar....................................................................10,39 km3 Fiili yıllık tüketim............................................................................................... 6,23 km3

• 1 km3 = 1 milyar m3

TÜRKİYE DRENAJ SAHALARI BAKIMINDAN HAVZALARA GÖRE YILLIK ORTALAMA SU

POTANSİYELİ

Havza Adı

Ortalama yıllık akış (km3)

Potansiyel oranı

% (***)Ortalama yıllık verim

(1/s/km2) Fırat Havzası (*)

31.61 17.0 8.3 Dicle Havzası (**)

21.33 11.5 13.1 Doğu Karadeniz Havzası 14.90 8.0 19.5 Doğu Akdeniz Havzası

11.07 6.0 15.6 Antalya Havzası

11.06 5.9 24.2 Batı Karadeniz Havzası

9.93 5.3 10.6 Batı Akdeniz Havzası

8.93 4.8 12.4 Marmara Havzası

8.33 4.5 11.0 Seyhan Havzası

8.01 4.3 12.3 Ceyhan Havzası

7.18 3.9 10.7 Kızılırmak Havzası

6.48 3.5 2.6 Sakarya Havzası

6.40 3.4 3.6 Çoruh Havzası

6.30 3.4 10.1 Yeşilırmak Havzası

5.80 3.1 5.1 Susurluk Havzası

5.43 2.9 7.2 Aras Havzası

4.63 2.5 5.3 Konya Kapalı Havzası

4.52 2.4 2.5 Büyük Menderes Havzası 3.03 1.6 3.9 Van Gölü Havzası

2.39 1.3 5.0 Kuzey Ege Havzası

2.09 1.1 7.4 Gediz Havzası

1.95 1.1 3.6 Meriç - Ergene Havzası

1.33 0.7 2.9 Küçük Menderes Havzası 1.19 0.6 5.3 Asi Havzası

1.17 0.6 3.4

devamı

Çoruh Havzası 6.30 3.4 10.1

Yeşilırmak Havzası 5.80 3.1 5.1

Susurluk Havzası 5.43 2.9 7.2

Aras Havzası 4.63 2.5 5.3

Konya Kapalı Havzası 4.52 2.4 2.5

Büyük Menderes Havzası 3.03 1.6 3.9 Van Gölü Havzası

2.39 1.3 5.0 Kuzey Ege Havzası

2.09 1.1 7.4 Gediz Havzası

1.95 1.1 3.6 Meriç - Ergene Havzası

1.33 0.7 2.9 Küçük Menderes Havzası 1.19 0.6 5.3 Asi Havzası

1.17 0.6 3.4 Burdur Gölleri Havzası

0.50 0.3 1.8 Akarçay Havzası

0.49 0.3 1.9

TOPLAM 186.05 100.0 (*) Fırat nehri anakol yıllık akışı 30.25 km3'dür. (**) Dicle nehri anakol yıllık akışı 16.24 km3'dür.

(***) Bu değerler havzaların en mansabındaki baz istasyon akışlarından elde edilmiştir.

Havza Adı

Ortalama yıllık akış (km3)

Potansiyel oranı

% (***)Ortalama yıllık verim

(1/s/km2)

TÜRKİYE'DE ARAZİ KULLANIMI