Subjectivity in Social Analysis

Renato Rosaldo (1989) สรปโดย ผศ.ดร.ยกต มกดาวจตร

• บทความชอ "subjectivity in social analysis" อยในหนงสอ Culture and Truth ของ Renato Rosaldo (1989)

วตถวสยกบอตวสย

• เดมยดถอกนวา งานวชาการจะตองปลอดจากอตวสย ตองเปนกลาง ขจดอคตของผศกษา ตองไมลาเอยง

• แตโรซลโดแยงวา ทงการแยกตวเองออกมาและการยนอยใกลๆ ผศกษา ตางกมขอดขอดอยไปคนละอยาง

• โรซลโดเหนวา นกสงคมศาสตรยากทจะแยกตวเองออกจากสงคมทตนศกษา มกรอบทางวฒนธรรมตนเองครอบอย มอานาจครอบงาอย

• ฉะนน ตองเขาใจตวตนของตนเอง แลวใชตวตนนนเพอการเขาใจสงคม

วพากษเวเบอร• Max Weber (1864-1920) เสนอวา

สงคมศาสตรจะตองปลอดจากอคต ปลอดจากการตดสนเชงคณคา

• แตทจรงเวเบอรไมไดปฏเสธคณคา เพยงแตเขายกยองคณคาแบบ "ผชาย" คอความมมานะ ความกลาหาญ ความเดดเดยว การปลกตว เหนอคณคาแบบ "ผหญง" คอความเจาอารมณ ความออนไหว

• โรซลโดเสนอวา นกสงคมศาสตรตองใชคณคาแบบผหญงบาง จงจะชวยใหเขาใจมนษยไดดขน ตองทงมความรและมความรสก

อารมณกบวฒนธรรม• เจน บรกสใชอารมณของตนเองในการ

ทาความเขาใจสงคมเอสกโมทไปอาศยอยดวย เกด culture shock แลวพยายามทาความเขาใจจากภาวะตระหนกทางวฒนธรรม

• การทจะตองรบตวกบสภาพอากาศทเลวราย เธอไมสามารถควบคมอารมณได แตชาวเอสกโมกลบสามารถปรบตวได

• การถกคกคามความเปนสวนตว ความสมพนธทางสงคมทตองปรบตวมากมาย ทาใหเขาใจวาลกษณะเฉพาะของสงคม เอสกโมแตกตางจากอเมรกนอยางไร

ตวตนทหลากหลาย• ดอรน คอนโดะตางจากบรกสตรงทเธอเปน

ทงคนในและคนนอกไปพรอมๆ กน ตวตนของเธอทมผลตอการศกษาวฒนธรรมญปนจงเปนอกแบบหนง

• คอนโดะสะทอนตวตนออกมาในงานเขยนวา การเปนคนในดทสามารถเขาถงมตลกๆ ของสงคมได

• แตการเปนคนในมากไป กทาใหเธอตองอยในจารตของคนใน เชน การเปนผหญงญปน ทาใหถกคาดหวงวาตองทาบทบาทแมบาน ถกเรยกรองใหบรการครอบครวทไปอยดวย ไมสามารถศกษาเรองผชายได เปนตน

การเปนนกวพากษสงคม• มารกซ (1818-1883) เปนนกวพากษ

สงคม ซงจะตองมจดยน มารกซยนอยขางคนดอยอานาจ คนจน คนถกเอารดเอาเปรยบ สงคมจากมมของคนดอยอานาจจงแตกตางจากสงคมจากมมมองของผมอานาจ

• แมวาจะไมไดใชคณคาอะไรเลย แตหากยนอยในจดยนไหน กจะใหภาพทแตกตางไปได เชน นกวทยาศาสตรสงแวดลอมทศกษาการทาไรหมนเวยน กจะชวยใหคนทวไปเขาใจมากขนวา ไรหมนเวยนไมไดทาลายปา

วพากษสงคมจากใตถนสงคม• Frantz Fanon (1925-1961) วพากษสงคม

อเมรกนทเหยยดผว จากมมมองของตนเองทถกเหยยดผว

• ความมอคต บางทถกมองขามไปเพราะเราไมไดอยในจดยนทจะประสบกบปญหานนโดยตรง กทาใหเราไมเขาใจคนเหลานน ตาแหนงทางสงคมทาใหเราเหนสงคมตางกน (เชน นโยบายรถคนแรก)

• subaltern studies ศกษาสงคมของผไมไดถกนบรบร จากมมมองของพวกเขาเอง การมนกมานษยวทยาจากโลกท 3 โลกท 4 มากขน ชวยใหเขาใจความเหลอมลาจากมมมองของผถกกระทา ผถกเอารดเอาเปรยบไดดขน