Tahan Times Journal Vol. 1. No. 1, May 19, 2011

Embed Size (px)

Citation preview

  • 7/30/2019 Tahan Times Journal Vol. 1. No. 1, May 19, 2011

    1/20

    VOL.1 No.1 19 MAY 2011

    BLUES GUITARIST ROPUI BER

    B.B.KING... PAGE.12

    April 29, 2011 khan Englandram lal tupa William chuanKate Middleton chu nupui atan anei ta. An inneihna hmun hi West-minster Abbey a ni a. Receptionan neihna hmun chu BuckinghamPalace a ni. Mo lawmtu mi 19,000vel an tel. A senso zawng zawnghi pound maktaduai 12 a ni tiapmai. TV atangin khawvel mipuibillion 2 velin an lo thlir thap a ni.

    Mo lawmna hmuna lo kal Williampa Prince Charles leh a nupuiCamilla-i te an phur hle a. Mahsemo lawmna hmunah hian lal apa

    Charles-a aw a chhuak hlei theitlat lo.

    England ram Prime MinisterDavid Cameron-a chuan, He in-neihna hian England ram mipuitea tihlim a, ram tan a ropui a, Brit-ish mi nih a chhuang hle, a ti. Keipawhin kan ram kan chhuang takzet a ni a tizui.

    Inkutsuihna hmun hi William nuDiana an vuina leh lal ber nuan vuina kha a ni a. Charles-an Camilla-i a neihna hmunSt. Georges Chapel a tel deuh

    avang-a he hmun hi thlang anni a. Kum 1981-a Charles-anDiana-i a neihna, mi 3500 lailenna St. Pauls Cathedral hmanchu William-a hian a hreh deuhtlat a ni.

    Mo lawmtute hi ram hrang hrangatanga lo kal an ni a. Sweden,Spain, Norway, Holland leh Den-mark atangtein an lo tel. Obama

    pawh a nupui Michelle-i nen lo teltura beisei an ni. Inneih zungbunchu Welsh rangkachaka siama ni. Lal chhungkaw tih dan zuitho siin a design erawh duh an

    thlang a. Honeymoon hi NewZealand rama an hmang ang.Anmahni cheitu chu Brazil de-signer Danielle Helayel a ni. Mothlan a ni. He inneihna ropui takalo lang chu mo leh mo neitu hianan pi leh pu, nu leh pate an zahhle a ni tih hi a ni a. Entawn tlaktak an ni.

    A pasal nen mipui hmaah an

    inlan tumin Catherine chuanlawmna tawngkam Wow tiinduhsakna chibai a buk a.Lal nupa te hlim hmel leh aboruak rimtui chuan mipui a han

    chibai vel chu ropui an ti hlea. A nakin lawk chuan hlimnaroom atang lalnu Elizabeth-i, lalPhilip-a te, Charles-a te nupaleh Catherine-i nu le pate neninnei tuak tharte rawn chhuakchuan mipuite chibai an bukhlawm a.

    Royal Air Force leh BritainMemorial Air line te chuan an

    thlawhin chibai an buk ve bawka. Nupa tuak thar leh a vuavangte hlimna room atang an liamthlengin mipuiten duhsakna en-tirin an hlan mawlh mawlh a ni.

    LIBYA RAM HRUAITU GADDAFI CHU

    AN RAM MI THENKHATIN AN DUH LO ..

    PAGE.6

    VAL SENIOR-A INPUANNA

    PAGE.11

    TAWNGKAM THAIN

    SEPUI A MANPAGE.15

    KAL CHHET CHHET

    PAGE.13

    NATO-TE BEIHNA AH

    GADDAFI-A FAPA THI

    PAGE.6

    RAM CHHUNGA MOTOR

    COMPANY-TE TANGRUALIN

    MOTOR SIAM DAWN

    PAGE.4

    KAWLPUI AH GSMTHEI DAWNC

    DMA ang deuh phone thar GSM an tih mai chu Kalay-ah kar loah a lo thleng dawn ta.

    Tunah pawh Tamu-ah chuan an hmang tan tawh a ni. A man leh mual erawh chiang takin

    a la hriat theih rih loh. Kawlpui leh a chhehvel-ah hian CDMA 450 phone 3000 vel hralh a ni

    tawh. A tirah chuan nuai 15 leh nuai 5 tiin an then a. Nuai 15 man chu Kawlram chhung

    zawng zawng kalpui thei a ni a, nuai 5 man chu local chhung chauh a theih a ni. Mahsetunah chuan nuai 5 man pawh hi Kawlram chhung zawng ken thei a ni tawh a. Nuai

    15 man leitu ho tanah hle a ni. Eng pawh ni se nuai 5 man chu mimal tamtakin kan lei thei ta a, kawng khat lam ah chuan a tha a ni. Nuai 5 man hi

    hralh a tla hle a, lei tur pawh a awm tawh mang lo a ni. Tahan-a chuan

    CDMA phone hi 650,000 (Handset tel loin) thlengin an ngam a ni.

    ENGLAND LAL TUPA INNEIHNA

  • 7/30/2019 Tahan Times Journal Vol. 1. No. 1, May 19, 2011

    2/20

    2 |TAHANTIMES

    Hei le! kan hmuh angin heti hian kan han khawrpum ve ta rawi chu a ni a, eng tak ang maw le? Ni e, kan theih ang tawk leh uluk chuan hmalak kan tum ve sasawia, a thurem leh a kawngkam thu hlaah pawh theipalingkawha tan chu kan tum alawm. Tunlai hun khawsak mila thil thleng chi hrang hrang leh kan chhehvela thilthleng danglam tak takte pawh seng luta, chhiartute tana bengvarna ni bawk, zir tur tha tak takte tar lan tum zel a nih a vangin a hnahchawi pawh a ko ta ve ang.A enga pawh chu lo ni se la, tan kan la ho zel ang chu.

    Kan boruak tawn hi a danglam chak em em a, tunlai khawvel thil hi hriat kan chak em em mai thin a, kan chhehvela thil thleng mai bakah ram danga awm kanunauten thu bengverh tak tak te an rawn khikai zel dawn bawk a, chhiartute tan inhnangakna hmanraw tha tak a nih kan beisei. Ni e a, kan hringnun kal kawng hieng chena thui nge a nih kan hriat loh ang bawkin he Tahan Times (Tt) lamtluang pawh hi beiseina a nei thui hle a ni.

    Khawvel hmel hriat thama duan a nih avang erawh chuan eng emaw dap dun dun (lo ngai kawi lem lo la) a tul lo thei lo va, tukhum lam thlenga mente pawh a tulngei ang le. Ri lova thu sawi ring ber an tih thin thuziak hian mi a tihlimin a tingui thei a, i phunchiar nia tihlimtu leh mite titi kara daw-ha mai lova, i thian kawmngaihzinga a pawimawh ber chu, hei; tunah hian a rawn thleng ta chu a ni a, ngaihtuahna thar a pek loh che chuan khup leh hmak ang che. A pe chiang dawn che alawm,phang suh. Sure

    Eng le khaw le, chhiartute leh keini mi hnaisai loho hian kan han ti nek nek hlawm ang a, eng eng emaw chu kan hai chhuak leh turah ngai ila, kan tisual a rinawmloh. In-t tengtawng laia nula pian nal, hmel tha, tawih deuh kan hmuh thuaka rilruin a lo hisap anga he Jounal hian i ngaihtuahna zam velah hlimna thuk tak a pekche hi kan duhsak tawp che a ni e. Khaw nge in bih tan dawn teh ang hmiang. n

    Han khawpui leh a chhehve-lah ruah a sur zauh zauhavangin khaw lum a ziaawmdeuh hlek a, a sur loh chan pheichuan tlai lamah khaw lum taw-rh tlawk tlawk bak hna a awmmeuh lo. Khaw lum dan tlangpuichu Degree centigrade 35-38inkarah kana wm ber. Zing dar5:00 velah khua a var tan a, tlaidar 6:30 velah ni a tla deuh ber.

    Huau huau thawm riva a awmmeuh lo kan titeh na a, Method-ist leh Prebyterian leh Kohhranunaute Thalai inkhawmpui huna nih avangin hmel thar hmuhtur an awm nual mai. BoardingSchool-a lut turte chu May thlatan tirh atanga khan an invawmlut tan tawh a, Sorkar School

    erawh chu,, 20-29 May ,hunchhunga hming inpek lo chupawm a ni lo vang. June thlatir vel atang khan Bible Schoolhmun hrang hrangah zirna tantum a ni bawk.

    Chhun lamah a sat deuh avan-gin thingpui aiin Fuitui zuarte anlun hle a, khaw laia vak hmuhtur an awm vak lo. Inhnuai hmuhthenkhatah nu upa lamdeuhte

    Kum 2011-2012 June thlaatangin Primary School zir-laiah International Chess lehMyanmar Chess inam dan chuzirlai atan hman tan a ni dawnta.

    He project hi a hlawhtlin theihnan Education Ministry, Myan-mar Chess Association-te aninrawn mek a. InternationalChess Association pawhintanpui a tum. He zirna hi ramchhunga State/Division-a khaw-

    1. Mipa kawrkilh ding lamah aawm a, hmeichhe kawrkilh vei

    lama a awm chhan chu, kawr-kilh hi a tirah chuan mi hausatechauhin an nei thei a. kawrkilhnei kawr ha thei chin hmeichhiachu an awmpui (maid) ten ankilhsak thin a. Kilhsaktuten ankut ding lama an kilh remchangturin an ding lamah an dah a ni.

    2. Eng vangin nge zu indaw-na an Toast (No insiktir) thin?Zu-a tur (poison) lelha inthah hithil thleng o a nih avangin, zubur pakhat atanga ama no leha thian nova thli chhuaktuin aruala an in chuan, tur a awm loentirna a ni. Chutia a ruala anin hmaa toast chu inrintawnnaentirna tihphungah an neih zui

    ta a ni.

    3. Tennis-a zero hi Love an tihtakna chhan chu France ramaan scoreboard-ah hial lian-

    khawhar hnemah zasawm aninchhuh hlawm. Zanah Mizotwang, lm lehlin kan en nasa a,a bik takin Korea fim-in hmun aluah hneh deuh.

    Kohhhran lamah chuan GoodFriday leh Easter Sunday anhmang urhsun a, thingpui ruaiabuatsaih a ni deuh ber. Inkhawmkan awm mumal hlawm lova, achhan chu ram danga kal lehhna lama lut an tam vang niin ahriat. Aizawl LPS neituten Cru-sade an buatsaih a, mi 7 oot-ball Tahan khelmualah tlai tin ankhel bawk.

    Nula incheite an zalen a, enan hreawm em em lo. Kawngchung lam deuh hretin an an

    zuah ur hlawm a, a tlangpuiinistiri tiamin pawh mar deuh veka ni a, an sam rawng erawh chua tlangpuiin a dum lam rawnga kai vek. An kawr hma lam azau hret a, an eng chhing tanhle. Mipa lam thung chu, chuti luauin an hirha lem lo, taw-nzau ha an tam a, a then pheichu kawr ha lova, mu thlan duphmuh tur an awm zauh zauh. n

    ZL

    TUNLAI TAHAN BORUAK SECULAR SCHOOL ZIRLAIAH CHESS INFIAM

    DAN ZIR A NI DAWN

    MAK VE MAI MAIpui, artui ang tak an ziak thina. Frence tawngin artui chu l

    oeu tih a ni a. American hovinsn lsm thiam lo va, love an tit amai a ni.

    4. Kumin Kum 2011 ah hian,ni zat han ziak ila, 2011 Januaryni 1 kha 1/1/11 tia ziah theih ani a, chutiang bawkin 11/1/11kan hmang liam tawh a. 1/11/11leh 11/11/11 kan hmang lehdawn a ni. Tin, 111 hrim hrimhi kumin hian a lal riau. Kumin,2011 atang hian I pian kum paihla. Chumi chhuak leh i pian kumdigit tawp pahnih belh leh la,111 a chhuak leh zel ang. En-tir nan, Times Chie Editor chu1957-a piang a ni a. 2011-1957

    = 54 + 57 = 111. 1980 ah piangta la, 2011-1980 = 31+ 80 = 111a ni tho tho! A mak ve mai maia, a hmanna erawh chu a vangkhawp mai. Lengzem April 2011

    pui deuhvah tan a nih tur thu

    Myanmar Chess Association-ahruaitu pakhat chuan mmDaily-News a hrilh.

    Myanmar Chess dan 90% telAsean Chess inam dan chukumina Indonesia-a buatsaihtur Sea Game atangin Inter-national Chess dana pawm ani tawh dawn a, Myanmar ramatan Chess inam mi hlawh-tling an lo chhuah theih nanahe project hi siam a ni. Kanramah hian Primary Schoolnaupang zirlai maktaduai 8 veltunah an awm a. Mi 100-ah 11velin zirlai tha taka an zir laiinSport lama zirnaah chuan a lachak lo hle avangin siam thatahmasawntir a tul a, he project

    atang hian khawvel huap chess

    thiam an chhuah kan beiseia, thiam taka chess khel turchuan shcool zirlai atanga bultan a tul a. He inamna hi rilrutihhlimna ngawr ngawr tin zawnlovin naupangten thil thliar ahthiamna (Reasoning Skill) an loneih nan te, hringnun lam tlu-ang an zawhnaah nna thar lehpuitlinna an lo neih theih nan atangkai hle tih hrilselna lamaziak thin Dr. Thiha Thit chuan asawi.

    He International Chess inamdan hi sorkar school-ah zir tantur chauh ni mah se, privateschool Horizon, ILBC, TOTALahte chuan an zir tanna a lo reitawh viau.n

    Tahan Kohhran Thalai

    Inkhawmpui Hmun lehHun

    U.P.C KohhranApril 29May 1,2011 khanKanan khuaah Kalay Districthuapin inkhawmpui neih a nia, inkhawmpui kal 180 vel anni.

    E.Y.C Kohhran

    April 810, 2011 khan Vut-buakah inkhawmpui neih ani a, inkhawmpui kal 200 velan ni.

    P.Y.F Kohhran

    April 29May 1, 2011 khanTahan Presbyterian Veng-thlang Biak inah Kalay PYFConerence vawi 20/30-nahman a ni a, inkhawmpui kalchu mi 200 bawr vel an ni.

    Methodist KohhranApril 29May 1 thleng khanMyohla khuaah District huapinkhawmpui a vawi 57-na

    chu ropui taka hman a ni. Mi700-1500 an kal thei.

    RAM CHHUNGA MOTOR COMPANY-TE

    TANGRUALIN MOTOR SIAM DAWN

    Kan ram chhunga Motor company-te tangrualin kan ram lei lungleh sik leh sa milin Motor an siam chhuak dawn ta. Tunah hianram chhungah Motor company 40 vel a awm a. Ram pawnaMotor parts-te chah lutin kuminah hian bul tan an tum tih thu PyiShwe Bo Motor company-a mi chuan a sawi.

    Tunlai hian ram pawn atanga lo lut motor tam ber chu bungrawphur motor lian a ni tlangpui a. Ram chhunga No. (2) Indus-trial Ministry leh No. (1) General High Industry-te pawhin Chinapuih-nain ton 10-15 a lian T.E-31 Utility Truck chu ram chhungaan siam chhuah tur thu an sawi bawk. Company 40 tangrual

    chuan ram mite duh zawng luxury motor leh ram lei lung leh sikleh sa mil motor te chu an siam chhuak tam bik ang an ti. Tunahhian ram chhungah motor siam chhuah lam hna 100 chuang aawm a ni.

  • 7/30/2019 Tahan Times Journal Vol. 1. No. 1, May 19, 2011

    3/20

    TAHANTIMES |3LOCALNEWS

    3.5.2011 Tuk khan Tahan F Group (Block14) a awm, IPCM Baby Home khawtzawn kawng chu chho chu hlawh tlangasah thar a hi a, hnatlang an thahnem hlea, ni tlakna lamah t 432, kawng zauhlam t 25 a ni a. Vangtlang then ai hnaleh veng nuam a nih theih nan theih taw-pa mipuite tanrual a tulzia thu Venglal Pulalthuama chuan minpui hmaah a tlang-zarh nghe nghe a ni.

    Myanmar leh India rari, Tahan atanga Mi-zoram pan, Tiau khua tih a ni a, a hmingpakhat zawk chu Khawmawi an ti bawk aMizo khaw tihtheih a ni a, in 500 chuangan awm tawh a ni) panna Gate hi Wesley

    Hospital atanga hmar lam chil chhak phaklek, Tahan tanga Myohla panna kawng,Mann Hardware Store kawta awm a ni a,tuk tin Haimual Motor 10 vel hi an ser-vice reng thin a, mi pakhat chuan manhi Ks. 8000 a ni a, Thawmhnaw phur loJeep chuan man mi pakhatah Ks.10,000atanga Ks.12000 a ni. Thalah phei chuanBus a tlan ve thei a ni.

    Tahan District Methodist Thalai chuanApril 29 May 1, 2011 khan Myohlakhuaah Inkhawmpui neih a ni a, thalaimi 1500 dawn dawn an kal khawm a,an hlim hle a ni. Thu sawi turin Rev.Van-lalzuata sawm a ni na a, rokhawlhna

    avanga an rawn kal thei ta lo chu pawi antikhawp mai. Pandal hi a dung t. tlawn 7,a vang tlawn 5 a sak a ni a, a chungkhuhhi Tarpaulin veka khuh a ni. Thu leh hlaintihsiakna neih a ni a, khaw tinte thlenin a hranpa sem a ni a, chaw erawh chumahni khaw bila inkulhin eiho a ni.

    Tahan thlanmual thlang, chhak lawk,kawlkulh khaw lu-ah hian lehrawihchanrawhna hmunpui buk an khuar nual a.U Aunga leirawhchan rawhna hi tunlaichuan leitu an hnihthum hle a. A vawikhat rawhah hian sing chuang a tling hiala, pakhat hian Ks. 55 in a hralh chhuakthin a ni.

    Khawtlang changkang tur chuan inkal pawh tawna tha neih hi thil tul ber zinga pa-

    khat a ni. Ei leh in lamah te, thu inhriat pawh tawna lam te chak taka hmasawntur chuan inkal pawh tawnna tho tho hi a thupui a ni. Hetiang khawpa pawimawha nih vang hian Bike duh duha hawh theih a nih nan mi thenkhat te chuan hma anla mek. Mi mal, a huho pawhin hawh theih a ni. Bike carry-ho te tana pawimawh emem pakhat chu dawrtute rin talk tak, zukhmuan lamah, sum lamah pawh mirintlaknih hi a ni.

    Tahan Bazar chhak, Meiven in sang bul lawkah hian Bike Gate a awm a, Bike Motor(ke 3 nei) ni tin an service reng a, Bike Motor-ah hian a tlangpuiin mi 15-20 thlenga chuan theih a, Tahan atanga Letpanchaung, chuan man mi Pakhatah Ks.500 a nia, Bike pangngai chuan man erawh mi pakhatah Ks.1000 a ni thung.

    May 5, 2011 atang khan T.U.F.A chuan Tahan eld-ah ootball tournament chu ropui takin a buat-saih a, ni 22-ah khian nal khelh tur a ni. Game ee hi25,000 a ni a, lawmman pakhatna chu 300,000 (nuai

    3), pahnihna 200,000 (nuai 2) a ni. Team 16 an telthei a, an thiam hlawmin entu pawh an tam thei hlea ni. Tahan khawtual chhuak Reree certicate neimi 5,Lalrinsanga, Lalengmawia, Lalhmingchhuangaleh Kyaw Moe ten he tournament-ah hian mawh-phurhna an la a ni ti-in T.U.F.A committee presidentPu Lawmthanga'n a sawi.

    Thuampachaka Lung chawi belhchianna& Hall thar April 7.5.2011 khan T.T thula khawm tuten Zohmun Y.M.A Hallah kalinThuamzalala(Thuampachaka) lung chawi an va

    bel chiang a. A lung hi hetia en mai chuan rit vakhmel pawh a pu lo a, mahse, rit tak a ni. A rihlam hi an khaw ho pawhin an la buk chhin chiahlo. A rih zia chu T.T thu lakhawm tu ten pakhatte tea nam kau an tum pawhin kut zung hnihpawh an nam kau zo lo a ni. Pu Thuama erawhkha chuan a kawng thleng dawrh a chawi kange, an han tih chu!!!. Hei hi tak tak a ni a, a chawilai ngeia, a bula lo awm tu Pu Liandailoa (kum84) chuan a sawi. Tin, Pu Thuama dam lai a, duh tawka am ngam leh nel emem tu Pu Neihthanga chuan ti hian a sawi leh a "A lung chawi mi hi Indiaram,

    Damli khawchhak Zo-hmun atanga mel 5 velah a ni a, anram chhuah laia a chawi a ni" a ti. A sawi zel dan chuan"Thing lawn te hi zawng ang hlauh hlauh, letling zawng tehian thingkungah a lawn thei" a ti. Pu Thuama hian lung hian khaw Zohmun thleng rawk a rawn pu ni lovin, a lung cha-wi kan mi chu Zohmun C-group thalai ten an va laksak a ni e,a ti bawk. Tunah Y.M.A Hall ah an la dah tha a, hall hi 1986 a

    sak daih tawh a ni a, a rei tawh em avangin tun hi Hall thar abulah an sa mek bawk. A vang eet 40, a dung eet 80, A sanlam eet 18 a sak tum a ni a, nakuma zawh tum a ni.

    TAHAN DISTRICT METHODIST THALAI INKHAWMPUI

    TAHAN TO TIAU

    KAWNG THAR SAH

    LEIRAWHCHAN RAWHNA CHU! BIKE GATE

    T.U.F.A TOURNAMENT A HIT TAN HLE

    SORKAR SCHOOL LUH HUN

    Sorkar School luh huna thleng leh tep ta.Nu leh Pa tam tak pawha te tan school luh ee,tuition, school kai nanathil tul tin reng ngaihtua-hin an hmanhlel tan tahle. Heng hunah hian nu

    leh pa ten ate tan zirnalamah a tha thei ang bertur ngaihtuahin an rilrua hah thei hle tih chusawi ngai lo a ni. Schooltha, zirna tha-a a te dahtheih dan ngaihtuahin mitam tak chu an inbuat-saih mup mup ta mai.

    Kalay Township a schoolzawng chu may 20 atang

    hming pek a ni ang a,April 1 atangin zirlai zir tan tura ni.

    M.E.F. RAWNGBAWLNA

    MIPUIIN LAWM

    May thla chawlhkarhmasa ber atangkhan Tahan Methodist

    Mission veng biakin ahM.E.F inkhawmpui ropuitaka neih a ni. Speakerhi Aizawl a mi lar em emPu Lalsawmliana Pachuaurawih a ni. Amah hi Aizawla L.P.S neitu a ni a, annu Pi Zothanpari bakaha thian dang mi langsarem em 5 an rawn hruai a,chung ziangah chuan zaitur hrim hrim hi 3 an rawnhruai tel bawk.

    Chungte chu: P.B Para,Zothankimi,Lalchungnunga

    [LelteaArt and culture in-

    structor], Joy Zairemmawia[singer], C. Lalchhawnkima

    [Chhuantea - Singer], C.Lalnunpuii [Singer] te an ni.Inkhawm an tha hnem theihle a, Biak in-a leng lo pawh

    big screen-in Biak in bul,Chapelah hmun an buatsaih.Pu Sawma lo zuitu thenkhat

    phei hi chu, heta rawn kalhi Lalpa kohnaah ngaiintuna an hna an vawn laite hichawlhsan in Pu Sawma hi

    an lo zui a, an inpekna hi aropui hle.n

    TAHAN TIMES

    Chie EditorNi Lian Sang

    EditorZalianthanga

    MembersSapselthangaC.ZaithankhumaLallianzualaLalengkimaLaldinthariLalnuntluangi

    PublisherNi Lian Sang

    PATRONSLalsawmliana [LPS-Mizoram]

    Vanlalzawma [UAE]

    B. Zarzoliana [Malaysia]

    Laldika [Canada]

    Pachhunga [Yangon]

    Vanlawmsanga [Germany]

    Lalpanliana [Japan]

    Lalrinsanga [Mandalay]

    Lalremsanga [Australia]

    Zoramchhana [Singapore]

    Lallawmthara [Norway]

    THUAMPACHAKA

  • 7/30/2019 Tahan Times Journal Vol. 1. No. 1, May 19, 2011

    4/20

    4 |TAHANTIMES

    TAKSA PAHNIH LEH LU PAKHAT NEI VAWKTE

    Taung U khua, Tayzar No. 3 kawng ah taksa pahnih leh lu pakhatnei vawkte a piang a, a pian atanga minute 3-ah a thi. Pianpui 9 anei a. An vai-in a var vek an ni. A ke hma lam 4 leh hnung lam 4 anei. Hetianga thil nih phung pela thil a lo awm thin hi mak tak mai ani a. He vawkte lo pian ni hi ni 25 March 2011 a ni. He thu hi vawk

    nei tu Ko San Htwe leh Ma War te sawi a ni.

    HAKHA-AH KANG MEI AVANGIN MI PALI THIChin State, Hakha khawpuiah May 2 khan kang mei a chhuak a,mi pali an thi. Kang mei chuahna hmun hi Pyidawta veng, YMCAstreet, No. 337 a ni. May 2 zan lai dar 1-ah thuk mei bang atangakang mei hi chhuak a ni a, kum 80 mi putar kal thei lo leh a anukum 40 te, a tu kum 2 mi pakhat leh thla 9 mi-te thi-a hriat a nihthu mei sipai-ten an sawi. He putar kum 80 mi hi zial zu a ni a, gasthuk an nei bawk. Engti ang taka kang mei hi chhuak nge tih anhre chiang thei lo.

    KOREA-A BABY V.O.X ZAITHIAM GROUP

    HRUAITU RAWN ZAI DAWN

    Korean ram zai thiam group "Baby V.O.X"hruaitunu zaithiam chu May 28, 29 kh-

    ian kan ramah a rawn zai dawn. He nuhi "Mizon chhinchhiah chuang cosmetic"thehlartu Brand Model a ni a, "Mizon "thehlar phaha rawn zai tur a ni. He partyhi May 28, zan lam 6-9 thleng Mandalay-a Sedona hotel-ah leh May 29 tlai lamdar 4-7 thleng Junction Mawtin Centre,Yangon-ah buatsaih a ni ang. He show-ah hian Myanmar zaithiam Bunny Phyoleh Uranium lam group-ten show an neibawk dawn.

    Kum 2005 khan Korea leh Myanmar inthian thatna kum 30 a tlinnachu Myanmar-ah buatsaih a lo ni tawh a, Baby V.O.X group hi anlo kal tawh a ni. Baby V.O.X group hi hmeichhe zaithiamho intel

    tuala din a ni.

    SA [Buk]Bawngsa 5,000Vawksa 5,000Arsa 5,000Sangha 4,000

    BUHFAI [IP]Eyarmin 21,000Pawsan 16,000Masuri 20,000

    CHHITUI & CHI [KG]Pe hriak 3,500Nihawi hriak 3,000Antam hriak 3,000Chi 250

    THLAI RAH [KG]1. Purun sen 5002. Purun Var 1,5003. Arlu 5004. Sawhthing 1,2005. Zikhlum 3006. Bawkbawnthur 4007. Bean 5008. Bawkbawn 2009. Hmarcha hring [no-1] 200

    10. Carrot 80011. Maite 50012. Samtawk 60013. Changkha 60014. Dawnawh [pum-1] 500

    PAWISA RATE [KYATS]EURO 1200.00US$ 838.00FEC 835.00SG$ 670.00BAHT [THAI] 35.85AUSTR 840.00CHINA YUAN 78.40YEN [JAPAN] 10.25Rupee 19.7Gold 676,500

    DIESEL & PETROL

    Kalaymyo Diesel leh Petrolman chuan ngai a la awh rih.

    1 GalPetrol Chhung 5,500

    Pawn 5,800Diesel Chhung 4,650

    Pawn 4,800

    Tahan Motor Chuan ManSchool Bus:

    Kalay University Bus

    Kal lam 100/-, haw lam 100/-

    G.T.I School Bus:Kal lam 100/-, haw lam 100/-

    Khawchhung Motor Chuan

    Man:

    Bike ke thum nei () chuanman chu he tiang hian a ni:

    TahanKalay 300/-

    Tahan9 mile () 500/-TahanLetpanchawng 500/-

    Haimual Motor Chuan man:

    Tahan-Tiau 8,000/-

    (Mihring chauh phur motor)

    Tahan-Tiau 5,000/-

    (Bungraw phur motor)

    Tea 200/-

    Coee 200/-

    Coee Mix 250/-Tea Mix 250/-

    May 13, 2011 ni thil rate a ni.

    Tahanah hian lung kerna hmundang pawh awm mah se, tuna

    a bika kan thlur bing tur hiPu Zaihuthanga te lung kerchanchin a ni.

    Tun hma chuan Tahan-ah hiankhawl hmangin lung ker tur tezai a la ni ngai lo a. Mahse,khawvel a changkang chho zela, tunah chuan khawl hmanginlung ker tur te an zai ta! Hehmunah hian lung size hranghrang a awm teuh a. Thlan lungtur, Jubilee lung tur etcan kersak reng a ni. Mi hlun an ni bawka, an kut hnu a mamin belhchian a dawl em em a, TahanThlanmuala lung tam tak bakah

    Tahan leh a chheh vel a Thlan-lung tam tak pawh hi anmahnikersak a ni. Hnam dang unaute pawhin chatlak lovin lung kertur an oder reng a,Tamu atangte, Tiau lam atang te pawhin anchah reng a ni awm a ni.

    Tin, Thlanlung bakah Signboardchi hrang hrang pawh mawi tak

    LUNG KER HMASAWN ZEL

    takin an ziahsak reng bawk. Ankuthnu a nalh bakah an uluk

    thin em avangin a pan tuten anak thin khawp mai. Tin, in saknana lung phek hlai tha tak takhmang duh te pawhin an hmantur lungte chu an zai tirin annawh mam tir thin bawk a ni.

    Lung ker man, zai man etc..te chu khawtlang thil emawkohhran thil emaw a nih chuana tlawm thei ang berin an tihsaka, chhungkua/mimal emaw annih chuan dawrtute in chhunglam din hmun a zirin an tlawmthin bawk. Hetiang lama talentnei tha tak kan khawtlangin kanneih hi hi a lawmawm tak meuh

    a ni. mzt

    MYANMAR RAM TA BIL SATELLITE (N*dKvfwk)BUN HNA A KALTLUANG

    Deence Ministry leh Ministryo POST-te tangkawpin Myan-

    mar Satellte siam hna chu bulan tan ta. He hnaah hian cen-tral committee member 5 anawm a, hna thawh tur commit-tee member 7 an awm. An kepen hmasa ber atan Thailand-a"Thaicom" company nen Satel-lite bun dan tur thuah inremna

    thu Naypyidaw-ah hming an sign el. Myanmar ramah hian tu-nah MRTV, MRTV-3, MRTV-4, MWD, MITV-te hi sorkar ta a ni a,man chawia lak theih "Sky Net" a awm bawk. Hengte hian ramdang Satellite chu man neia an thlun zawm avangin sum chhuaka thahnem hle a. Mahni ngeiin Satellite hi neih a tum ta a ni. Cam-bodia ram pawhin Satellite hi a la nei bik lo va, bun a tum ve meka, Singapore pawhin hman ni deuh lawk khan Satellite hi a neihthu internet atanga thu dawn a ni.

    LOCALNEWS

    MALAY-AH FAKNA KUTPUIKan zohnahthlak te hian nna leh thiamna lama kan lo chang-kan zel theih nan, mahni ram chhuahsan in mi ramah kan in kapchhuak a, Zohnahthlak te hi, kan lo thahnem tham ve tawh hle a,kan tawng hman a lo dan (inan loh) ang bawngin kan rilru put danleh hmuhdan te pawh a lo inang lo nuk mai le. ! Mahse, zohnahth-lak vek kan ni, nunau vek kan ni, tih erawh ka rilru ah hian a chamreng thin. Ram hran hram a kan lo awm takah chuan, kan in rel-bawl dan (politic) lam pawh a lo inang lova, pumkhat kan nihna turkawngah engemaw chen chu harsatna kan nei bawk a ni.

    Ngaihdan leh hmuh dan inang lo, Politice leh ram inkhaihhruai daninang lo pawhin a dan zawh rual loh rimawi khawvel hian hmarawn hruaiin, insuihkhawm lam kawng chu kan thlir mek zawng anih hi. Tunah rampawn a awm Malaysia zohnahthlak ten kan ramchhunga awm zohnahthlak Gospel singer thenkhat chu sawmin"Music Festival o Praise" chu nei tura buatsaih a ni ta.

    The Singers : Sang Pi, Sung Tin Par, Bethsy Lal Rin Sangi, Hute,Steven Lian, Sui Van Pen, Sui Nei Zing, Salai Sui Kolh, Kim Kim.

    Date : June 05,2011 (Sunday) | Time : 6:30Pm-10:30PMVenue : KLBC (Lower Sanctuary Hall) Bukit Bintang, Kuala LumpurTicket Price : Rm- 25 Source: Huivalenthiam

  • 7/30/2019 Tahan Times Journal Vol. 1. No. 1, May 19, 2011

    5/20

    TAHANTIMES |5NEWS & ESSAYMISS TIFFANY'S UNIVERSE 2011

    Mizoin, tuai kan tih mai "Tuai Miss" [Miss Tiany'sUniverse 2011] thlanna chu May 16, 2011 khan

    Pattaya-ah buatsaih a ni a. Contestant 30 an tel.May 15 chhung khan round chi hrang hrangahin el a nia. Ni 6 niah nal round neih a ni. He Missthlanna hi Thailand rama "Red Cross" in a spon-sor vek a ni.

    SIBERIA RAM-AH VAN LAM MI (N*dKvfom;)RUANG CHHAR

    Siberia ramah ruang pakhat chhar anih thu tar lan a ni a. A hmutu hi mi pahnih an

    ni. He ruang hi a kang a ang a, amah hi sei zizet a ni. A chharna hmun hi thlengthlawkthei anhmuhna a ni bawk. He thu hi khawvelah a darhchak hle a, ram mei kang ang mei a ni. TV-a E.Tang deuh a ni a, eet 2 chiah a sei a ni. A ke dinglam a awm lo va, a mit zawnah thuk takin a khuar.Thlengthlawkthei lam mi thiamte chuan heti anghiante hi an chesual ve o a ni an ti.

    LU PAHNIH NEI PIANG

    May chawhma lam khan nu pakhatin China ramSui-ning damdawi inah lu pahnih nei a pian thuDaktor ten an sawi [Associated Press (AP)].Damdawi ina thawk pakhatin a sawi dan chuanhe nausen lu pahnih nei hi a nu leh pa ten anbawihsawm tur leh enkawl turin an harsat thu lehpawisa an neih loh tur thu an sawi a. He naupanglu phir nei hi 51cm a sei, kilo 4 a rit a ni a. Nausenhi hmeichhia a ni a, a hrawk pahnih, hnungzangruh pahnih a nei a. Mahse, a zundawt leh eknachu pakhat chauh a nei a, chuvangin Daktor ten"he lu hnih then tur chuan a ni thei lo ang" tiin asawi. Tunah hian nausen hi damdawi in lian deuhChongquing khua-ah Daktor thiam tak ten an

    enkawl mek a, hetiang nausen piang hi a awmzeuh thin na a, mahse a then chu an zai thei a, athen chu an zai thei lo thung. Hetianga phir a hrinchhan hi nu pum chhunga a awm laiin nau siamtuChhul (Eggcell) a lo inthen loh vang a ni tiin mithiamten an sawi bawk.

    K

    hawvel thuikhawmna Glo-

    balization hi IT age-ahchauh emaw a intan kan timai thei a. New York TimesJournalist Thomas Friedmanchuan a intan dan hun thenhrangin hetiang hian chithu-mah a thliar daih mai.

    1) 1491 atanga 1800 inkarglobalization: La tlawh pawhloh America hmuchhuak turaChristopher Columbus-a teke an penchhuah atangaintan chhovin Globaliza-tion tum khatna kan lo lut a.Mihring pawh bungrua angainhman a, inchhawr a, mitlemte hlawk nana mi tam tak

    tanhona hun (String PowerGlobalization) a ni. Lawngleng te leh lawngpui te, relte motor chhuak hmasa tehmangin khawvel letliamamiten khawvel letliam dangamite an tlawhpawh zel ta a ni.

    2) 1800 atanga 2000 inkarkha Globalization tum hnih-na a ni a. Industrial Revo-lution hunpui a lo inhawnga. Sumdawnna leh indaw-rtawnna a lo chak a, mitekan lo changkang awk awka nih kha. Marketting Glo-balization hunk an tithei ang.

    James Watt-a Steam PowerEngine te, Dynamic HorsePower te, thlawhna chak lehchangkang chi hrang hranglo chhuak thar zelte leh avawrtawp thleng chho mekcomputer technology te chuhe globalization hun hnihna

    atana mellung pawimawh takan ni kan ti thei ang. Inbiaktawnna hmanraw pawimawhRadio, Radar, Telephone, Tel-

    egraph te hmangin kan inbethei ta zung zung a, kan sawilan tak transport hrang hranghmangin kan intlawhpawhzung zung ta bawk. Chu-

    GLOBALIZATION LEH

    ZOFATE DEGLOBALIZATIONJ. KHUMA

    vangin Boruak karhlatnain

    awmzia a nei ta vak lova,chimralin a awm kan titheiang. Khawvel chu a zatvelaiin a lo te ta a ni.

    3) Hun thumna ah chuanInternet technology kawngthar a lo inhawng a, engthleng nge min kalpui

    dawn tih pawh hriat a lani lo. Awmzia a nei ta lo.Khawvel chu khaw te pa-khat ang a lo nit a. Mihringnna pawimawhna Humanpower (intellectual power)Globalization a lo ni ta a ni.Mellung pawimawh taktechu Sotware hmuhchhuahthar lama hmasawnna te

    hi a ni. Online applicationserver leh program hranghrang VZO, MSN, Gmail,Bmail, Hotmail, Yahoo lehFacebook te hi chhinch-hiah tlak an ni ang.

    Keini Zoate-ah engtianginnge heng globalization tehian nghawng a neih lamchu sawi lan a nih o tawhavangin heath hian chuanheng Globalization hi keinithiltih ve dan nen a inkung-kaihin a inphaman chhotha em tih lo en dawn ila.

    Thil dangah kan changkan

    pui ve khat viau. Com-puter hmang thiam te kanlo tam chho tan a. Inter-net leh communicationacility dang dang hand-phone, Notebook, Net-book, leh a dang dang tekan lo chul nel viau ve tamai. Kan silhen ken lehkan nungchang, chezia,kan nitin khawsak duhdan zawng zawngah hianchuan Globalization hi kanthlawp viau a tih theih. Kanthlawp ni lovin min dawlhnge, min thlawhpui daihtih pawh hriat har khawp a

    lo ni ta. Ramdanga chengmihring tlangpuite thiamnanei pha lo leh an neih zatnei pha si lova an chetdananga kan che pha lutuk

    si hian lu a ti hai zawk

    zaw mah. He lam hi churual kan pawlna lam takpawh a ni. Tin ramdangkal pawh nachang kanhriat zual phah a. Khawvelnna leh hausakna kanchawlai ve zel ta a ang a,thil lawmawm tak chu a ni.Darhsarhna min thlentu

    changkannaa chantir lohhram erawh a tul hmel ani!

    Kan umphak lohna lamhan sawi ve bawk ila.Hmasawn belh kan tulnalam a ni a. A pawimawhzawk pawh a tih theihawm e.

    Unity rom Diversity tihchangvawna hamnganunpui thei bawk si lovinethnic group inthliarna(Ethnonationalism) lehkohhran inthliarna (De-

    nominationalism) kan lana em em mai hi chu Glo-balization letling chiah De-globalization rim a nam.

    Khawvelin hnam hrangsawi loh, ram hrang pawhtiam rih lovin khawmualpui(continent) hrangte meuhpawh huama Global vil-lage a siam mek laiin keinichuan, Nangni chu Te-dim, Nangni chu Hakha,keini chu Lushei (Mizo?)anni chu Falam, kan lati neuh neuh vel a. Chu-bakah, Chumite kohhrandana inkutsuih-te chu kankohhran danin a pawm lo.Kan kohhrana an rawn luhdawn chuan kutsuih nawna tul tih emaw chumite

    kohhrana Baptist te chukan kohhrana an rawn luhdawn chuan Baptisma anchan nawn leh a ngai,kan la ti vel bawk. Hetiang

    kan nih chhung chuan

    thildangah globalized nive mah ila kan rilru suk-thlek a global theih chuandawn loh avangin hmakan sawn lovang. Chumaia ni lo. Kan te tial tial anga, kan darh pherh tulhtulh bawk ang. Mi an in-huikhawm sauh sauh a,an intel ruh a, khaw pa-khat lungrual tak ang annih tawh (globalizationperiod) hunah keini chudarhsarh pherh nuaihnun (deglobalization pe-riod) ah kan la awm ang.Kohhran lam hawi zawn-ga sawi pawhin kan duh

    emaw duh lo emaw Re-ligious Fundamentalismkan kutken mek a ni, tih achiang reng bawk.

    Globalization 1-na ai kh-ian 2-na khi a huap zauzawk. Pahnihna ai mahkhian 3-na khi a la zaue zawk a, a thawk na ubawk. Mahse kei erawhthung chuan 4-na tia vuahka duh hial Globalization,mahse Friedman-a Glo-balization 1-na ai pawhaintan hmasa zawk, chuhnam hrang hrang nih

    avanga inanlohna mai nilo, ram hrang hrang maipawh la ni lo, khawmual-pui hrang hrang pawh nirih lo, mizia leh thil dangengkima nihna inang loleh intawm thei lo khawpa

    inmihrang Khawvel miteleh Vanmite min rawnGlobalize-tu Isua KristaGlobalization hi a ro-

    pui ka ti ber mai. Hetahhian thil lungchhiat thlakem em mai han sawi lanhram ka duh chu Isuazuitu inti Chin Kristian tehian kan zui Isua Krista hikan chhun lo uh hle a nitih hi.

    Ani huangah chuanFalam, Hakha, Lushei(Mizo), Falam leh Tedimte ang chhulkhat kualhnam siperte mai ni lo,chungte leh hnam puihlang China, Japan, Aus-tralian leh Negroloid-ho

    pawh mize dang daih puVan khua leh tuite nenmin suihzawm ta si a. n

    Chutianga chakinmin thlawhpui ani. Boruak karhlat lam emawkhawmual hlat lam

    emawin kan inbiakpawhna leh kaninhmuh theihna adal pha lova. Karhlatna leh boruakhlatna chuan nuaichimih a hlawh a.

    Mi an inhuikhawm sauh sauh a, anintel ruh a, khaw pakhat lungrualtak ang an nih tawh...

  • 7/30/2019 Tahan Times Journal Vol. 1. No. 1, May 19, 2011

    6/20

    6 |TAHANTIMES

    Islam sakhaw vuantu

    al-Queda rak ralhrat

    pawisak nei lo pawl dintu,

    ni 11 September 2001

    a New York khawvel

    insumdawn tawnna in

    sang (world trade center)

    sutchhiatnaa mawhphur-

    tu Osama Bin Laden-a

    chu ni 1 May 2011 khan

    US sipai ten an kaphlum.

    US Dollar maktaduai 1

    luman nei Bin Laden-a

    thih thu hi U.S. President

    Obama meuhin nemng-

    hetin khawvel mipui hmaa

    a puangzar a, America

    mipui ten al-Qaeda mir-

    akte chunga hnehna ro-

    Libya: Kan hriat tawhtheuh angin Februarythla atanga intan tawh

    Libya ram buaina chu

    a so sang zel a, sorkar

    dinglai dodaltu mipui

    lam pawhin ralthuam an

    hman ve tak avangin ram

    chhung buaina na men lo

    a chhuak a, President Col.

    Muammar Gadda chuan

    Air force hial hmanga kut

    a thlak chiam avangin

    leh mipui tam tak an thih

    phah avangin UN chuan

    March thla ni 19 atang

    khan Libya ram chhunga

    thlawhna thlawh phal loh

    (No y zone) tiin a puang

    ta a ni.

    Tichuan,UN tangrual pawlchuan NATO huaihawt-

    nain zalenna sualtu mi-

    puite chu ral khat atangin

    an lo pui ve a. Gadda-a

    ralthuam dahna hmun

    pawimawh nia an hri-

    at apiang chu ral khat

    atangin missile (roket) in

    an kap a, chu mai duh

    tawk lovin ral do thlawhna

    (ghter chi hrang hrang)

    te hmangin an kap chi-

    am bawk a. Mahse, chu

    Gadda-a sipaiho phena

    an chet that avangin an

    duh angin an ti hlei thei

    lova, dodaltu pawlin an

    lak tawh khawpuite pawh

    Gadda-a sipaite hian an

    la let ta hial zawk a ni.

    Gadda-a hi a tlawm duh

    bik si loh avang- in NATO

    hruaitu pawh an lu a hai

    hle a, ram thenkhatte

    chuan lei hnuai sipai

    tirha luh chilh mai pawh

    pui tak kan channa ni a ni

    e, tiin a sawi.

    U.S. ofcial-in a puan dan

    in Bin Laden-a hi a tawm

    rukna Pakistan khawpui,

    Islambad atanga hmarlam mel 31-a khaw pakhat

    Abbottabat-a a chenna in,

    chhawng thuma sang-

    ah thah a ni. U.S sipaite

    chuan Bin Laden-a hi a lu-

    ah an kap a, Bin Laden-a

    fapa tiamin mi dang pali

    pawh an that tel bawk.

    Bin Laden-a thih thu thang

    avangin, Washington DC,

    White House kawtzawlah

    mipui an pungkhawm a,

    USA, USA tiin an au rual

    thup thup a ni.

    Bin Laden-a kah hlum a

    ni hi US Intelligence re-

    port bawhzuia ama hri-

    atpuina leh tirhnaa hma

    lak a nih thu, President

    Obama-a chuan a sawi.

    President Obama chuan,

    Islam sakhua hi kan haw

    lova, Muslim te pawh kan

    do hek lo; mahse thisen

    Party), 1963 atanga thu-

    neihna chang tawh chu

    paih thlak tumin March

    thla tang khan kawng

    an zawh tan a. April 23,

    Good Friday nia mipui

    pung khawmte chu mit-

    tui tlakna bomb leh silai

    hmanga an hnawh darh

    avangin mi 75 teh meuh

    an kap hlum niin mimal

    zalenna humhalhtu pawl(Human Rights Group

    Amnesty International) te

    chuan a sawi. US Presi-

    dent Obama pawhin sual-

    na nei lo mipuite chunga

    ralthuam hmanga kut a

    tlatk mai avang hian Sy-

    rian President chu a dem

    hle a ni tih thu a sawi a,

    ralthuam hmang tawh lo

    turin a ngen nghal bawk

    a ni.

    UN General Secretary

    Bam Ki Moon-a pawhin

    Syrian President chu a

    demzia thu leh ralthuamchelek lo tura a ngen

    thu a tichhuak ve nghal

    a. Mipui zalennate chu

    ngaipawimawh a, News

    chi hrang hrangte chhuah

    a, an ngaih dante chu

    zalen taka an puan

    chhuah ve theihna leh

    politics vanga lung in tang

    mekte chu chhuahtir turin

    Syrian President chu a

    ngen a ni.

    Syrian ram buaina hi a so

    sang zel a, eng chen nge

    an buai dawn tih leh mi

    eng zatin nge nunna an la

    chan dawn tih pawh hriata ni lova, khawvel hruai-

    tute an tiluhai hle a ni. Eu-

    ropeon ram hruaitute leh

    UN hruaitu ten eng tiang

    chiahin nge an inrawlh

    anga ro an relpui dawn

    tih chu ngaihtuah mek a

    ni. n

    chhuah pawisa lo al-Qae-

    da pawl hi kan do a ni, tih

    uar takin a sawi tel bawk.

    Ni 11 September 2001

    a Islam sakhaw vuantu

    al-Queda rak ralhratpawisak nei lo pawlin

    thlawhna 4 an hruai kawi

    a, 2-in New York khaw-

    vel insumdawn tawnna

    in sang (world trade

    center) a sutchhiat a, pa

    2-in Whashington White

    House a tihbuai hnu,

    President George W.

    Bush-a kaihhruai sorkar-

    in al-Queda rak ralhrat

    pawisak nei lo pawl hotu

    Osama Bin Laden-a man

    tur leh al-Queda rak ral-

    hrat pawisak nei lo pawl

    chu nuai chimit tura Af-

    ghanistan leh Pakistan-a

    ralbeih beihpui an thlak

    vut vut atanga kum 10

    dawn lai liam hnu-ah Bin

    Laden-a hi thah a ni ta a

    ni.n

    Source: CNN, Al Jazeera,Fox News, BBC, The NewYork Times

    Osama Bin Laden-a A Thi LIBYA LEH SIRIA BUAINA

    NATO-te beihnaah Gaddafi-a fapa a thi

    Mahlimtea [Zotuithiang]

    Libya khawpui, Tripoli anbeihnaah, Libya hruaituCol. Muammar Gadda-aapa Sai al-Arab a thi niinsorkar chuan a sawi.

    Sorkar thu puangtu chuanGadda-a apa bakah atute pathum pawh an thiniin a tarlang.

    Libya-a command-and-control building tia hriatan beih thu hi Nato chuana pha lo a, mahse thi lehhliam zat erawh engmaha la puang lo. Lieutenant-General Charles Boucha-rd chuan a mimala beihan neih loh thu a sawi.Bouchard chuan Gadda-a chhungte an thi nia re-

    port chu a hriat thu a sawia, 'Mihring nunna chan anawm chu pawi kan ti a,a bikin Libya tualchhungbuaina avanga pawisawi-lo civil miten an tuar chupawi kan ti takzet a ni' a ti.

    NATO-te beihnaa thi niasawi, Sai al-Arab hi kum29 mi niin Germany-ah

    lehkha a zir thin a, tunh-nai maiah Libya ramahhian a kir leh a ni. Sork-ar thupuangtu, MoussaIbrahim chuan Libya hru-aitu, Gadda-a thah tumabeihna niin sawi a, Nato-ten Libya an beih chu in-ternational law kalh a nihthu a sawi. Ibrahim chuan,'Khawvel ram dangte chu

    he thil thleng hi uluk takangaihtuah turin kan duh ani.

    Sai al-Arab chu civil mi,

    zirlai mai a ni. A nu lehpa leh a unau ate nenan inkawm hlim laiin beiha ni a, a tihsual engmahawm loah rawng takathah a ni' a ti. Kum 1986khan Gadda-a anu lakchu US-in thlawhtheihnahmanga a beihnaah a lothi tawh bawk a ni.

    Kar hmasa khan Gaddachuan TV-ah thu sawiin,inkahhai puan a, inremnazawnga inbiakna neih aduh thu a lo sawi tawh ani. Mahse a thusawi hnu

    ni khat lekah a apa a thia ni. Ibrahim chuan, 'Natochuan kan thutiamte chuengahmah min ngaihsaklo a, khawthlang ramtechuan kan thusawite anngaihven lo a ni. Kanzalenna min lakbo saka, kan hausaknate minchhuhsak dan chiah anngaihtuah a ni' a ti. n

    COVER STORY

    Vanlalzawma [UAE]

    pawi an ti tawh lo hle a

    ni. Libya ram aiawha thu-

    puangtu Moussa Ibrahim

    ve thung chuan tangrual

    sipaite hian min rawn luh

    chilh tak tak a nih chuan

    indona rapthlak tak athleng ang a. Libya ram

    hi hremhmun meipui ang-

    in a alh dawn a ni. Iraq

    ram indona ai khan a let

    10 in a rapthlak ang a,

    mipui tam takin nunna an

    chan phah bawk ang tiin

    a lo puang ve bawk a.

    Chuvangin US President

    Obama chuan khalhtu

    awm lo raldo thlawhna

    (Drones) hmanga do turin

    a phalsak ta a ni. Drones

    hi computer hmanga

    khalh a nih avangin an

    tumna leh an duhna laite

    pawh a kah fuh chat chat

    theih beisei a ni a. April 22

    atang khan an hmang tan

    a, Gadda-a awmna com-

    pound te pawh an kap fuh

    tawh niin an sawi. Amah-

    erawhchu, Gadda-a leh

    a sipaiho hian tlawm an

    tum mai loh avangin eng

    chen nge an la indo dawn

    hriat phak a la ni lo.

    He tih rual hian US Sena-

    tor John Mc Cain chuan

    ral khat atanga rorelpui

    mai chu duh tawk lovin

    Libya rama an indona

    hmun pakhat Benghazi-

    ah chuan amah ngei a

    va kal a. Senoir Senator

    meuh a kal avangin Libya

    ram chhung buainaah

    hian USA a inrawlh thuk

    hle tih a lang chiang em

    em a ni. Senator John Mc

    Cain chuan Tunisia ram ri

    depa awm sorkar dodaltu

    sipai hruaitu thenkhatte

    chu nangni hi ka sipai

    huaisente in ni tiin a fuih

    a, an thlavang chu US in

    an hauh zel dawn a ni tih

    a lantir bawk.

    Syria: sorkar din tumin

    Syrian mipuite chuan

    an President Bashar al-

    Assad leh a Party (Baath

    UN chuan March thla ni 19 atangkhan Libya ram chhunga thlawhnathlawh phal loh (No fy zone) tiin apuang ta a ni.

    Michele Obama-a in Sipai Venhimna dil

    US President Obama-a nupui Michelle-a chuan a ban sawizawi nan White House tualzawl a dil a. Ani hian chhungkaw tana motor a khalh na a, ahim zawh theih nan a ni. The First Lady Michelle-i (kum 47) chuan tennis champion lo ni tawh Billie Jean King, US Olympic gymnast (insawizawithiam) Dominique Dawes leh amah zirtir tu Cornell McClellan-te chu Washingtonah an khawppui-te nen lo kala games khelhpui turin a sawm a.

    Hei hi venhimna hnuai a neih tur a ni. A int-na tura zirtirtu Cornell-i chuan amthu deuhin, "An bante int-na tura mawhphurtu chu an mahni ngeichu an ni!" a ti. n

    INTERNATIONALNEWS

  • 7/30/2019 Tahan Times Journal Vol. 1. No. 1, May 19, 2011

    7/20

    TAHANTIMES |7

    9 & 10

    PAWL

    BOARDINGS C H O O L

    TSO COMPUTER, 14/1, Taung Za Latt Ward, Bogyoke Street, Tahan, Kalaymyo.DEC BOARDING SCHO OL, Taung Za Latt Ward, December Street, Tahan, Kalaymyo.TEL: 073-21448, 09-47073770

    ( G R A C E C H I L D R E N E D U C A T I O N C E N T E R )

    SINCE 2003

    TZR Kawt, Tahan Bazar kiang. Tel. 09-47081388

    MAWITEA

    V I D E O S H O O T I N G S E R V I C E

    Le! Kum danga min duhsak ang bawkinzirlaite tana kal hmang tha taka

    enkawlna hmunah hianinfate tan hawn a ni leh ta e.

    Taung Za Latt (1), Kalaymyo. Tel: 09-47080672

    Sana chi hrang hrang changkang tak tak leh mawi tak takkan nei reng e. Tin, tunlai tarmit chhuak thar mawi tak tak pawh

    kan dawrah hian lei tur a awm reng e.

    Tahan E F C M Biak in kiang

  • 7/30/2019 Tahan Times Journal Vol. 1. No. 1, May 19, 2011

    8/20

    8 |TAHANTIMES

    Mahni Inak A Tha Titu Jennier Lopez

    Jennier Lopez-i chuan mahni inrin tawkna kan neih nan mahniinak a tha a ti. Kum 41 mi Zai thiam leh lm star lar Lopez-i chuancondence (inrinna) kan tih hi inngaihhlutna ata lo chhuak a nihavangin mahni kan in hmu chhe ngai dawn lo a ti. Hmeichhiatehian mahni kan inhmuh that thin loh avangin mahni hlutna inhriathi a tul a ti. A dik lo zawnga inhmuh bansan a, mahni leh mahnikan thiam hle mai, ka nalh hle mai intih o a tul. Hei hian mahniinrintawkna min siam tiin Lopez-I chuan a sawi. Mahni insit hi asam hle a chutiang mi chu ka ni. Mi nuai hnih chuang hmaa hanzaia mipui tlar hmasa lama mi pakhatin min lo ei loh viau chuanka rilru a buai viau thin a ti. Chuvangin mahni chu mi dang aiaspecial bik anga kan inhmuh hian ka rilru hahna chu ka do hnehthin tiin British-a Cosmopolitan Magazine-ah a sawi.

    Ei-in leh Britney Spears

    Pop Singer lar leh sexy Britney Spears-i chu ei-in lam buaipui-tuten chakna awm lo (Junk Food) chi ei an khap tlat mai. Hot Dog,Pizza leh Cookie Dough Vur chhang tih ang chi pawh atan chuanthil hovah an chang zo ta. Britney-i hi zu in an khap tlat avanginshow a neih zawha hah zu in a thiang tawh lo va, Beer tak ngialpawh thawktute hnena in phalna a dil a tul dawn ta.

    Britney-i rilru a phur lo viau a nih chuan a zai chawlin MichaelJackson-a hla an ngaithla thin dawn. Amah Britney-i pawn thaw-mhnaw inthlakna room-ah Jackson-a hla hi ngaihthlak a duh thu

    a sawi. Michael Jackson-a DVD-te a khawm a, MJ lam dan a zir a,MJ pawlten an pui bawk. Beyonce-in a hman thin aw thatna atanahman humidier pawh a kalna apiangah Britney-i hian a keng a,Gym te chi pawh a keng tel vel.

    Tuna Ka Awm Ang Hian Ka Lo Piang Titu

    Lady Gaga

    Derek Blasberg nena tlang taka interview Lady Gaga-i (kum 25)chuan taksa mawi nana inzai (operation) lam sawiin a taksa te takte, mit ten an hmuh dan a chhan letna leh zalen taka thu tluknaa siam thu a sawi chu May 2011 chhuak Harpers Bazaar chuana tar lang.

    Vawi khat mah ka taksa mawi nan operation ka la nei ngai lo.Mahni rilru tihsan nana operation luh hi thil hlauhawm tak zawkniin ka hria a ti. Ani hi Pop Singer lar leh hmel tha a ni.

    Mitmu uk, hmui sen-dang, kuttin uk sei leh sam lem sendang-ainthuam thin Magazine eng emaw zata cover girl ni bawk LadyGaga-i chuan ka khabe biang ruh hi mite hneh nan ti hian a awmreng dawn a ni a ti tiap mai.

    Ka an-te leh mi tupawh mahni in tina zawnga awm turin ka uihngai lo, natna tuar laia rilru nawmna an tih ang chi pawh hi ka uarve ngai lo a ti. Hollywood nun dan anga a nun ve thiam loh thuerawh a sawi lang hauh lo. Pop Singer Star Gaga-i chuan ka mi-mal nun dan hi tuman min tihdanglamsak thei lo vang. New York-aka room hluiah ka kir a. Thiante nen hun kan khawhral a. Ka kalthinna bar-ah tho ka kal thin a ti.

    Korea zai thiam leh lm star lar Rain-a chuTime Magazine thlan khawvel mi lar 100thlan zingah vote 444401 hmuin top 100zing- ah a tel. Mi 203 vawrh chhuah an nia. Chhiartuten an thlang a ni.

    Arts lama telte zingah 1-na a ni a. 2006khan mi hipna ngah ber zingah a lo tlingtawh a. 2007-ah phei kha chuan 1-na a nia, 2008-ah 2-na. Thaiwan zai thiam JayChou chu vote 232696 hmuin 2-na a ni a.

    Sap zai thiam Susan Boyle chuan vote170138 hmuin 3-na a ni. Speed Racer lehNinja Assassin lm-a a lem chante khakan theihnghilh thei lo a ni tiin Time chuanRain-a chungchang hi a sawi.

    A hming dik tak chu Jung Ji-hoon a ni.

    Kum 2010 Time Magazine

    Thlan Khawvela Mi Lar 100

    Zingah Rain-a tel

    CELEBRITYNEWS

    Drogba-a nupui tur chu

    Kumin June emaw July-ah emaw Chel-sea Striker Drogba chuan a bialnu LallaDiahite-i chu " tiam tlat e" a tihpui dawn ta.

    He negro nula hi a hmel a tha a, Francechhim lam chhuak a ni awm e. He inneih-naah hian Ivory Coast ram tana a khelhpuiKolo leh Yaya Toure bakah Arsenal playerEmmanuel Eboue-te pawh sawm a tum ani. He inneihna hi chhungkua leh thian thabik zualte nen chauhva buiatsaih a duh thuDrogba-n a sawi.

    P H O T O

    NE

    W

    STiau lamtluang kan pan dawn e.

    A bawr bawrin,Vawkte phurin kan inphur e.

    Luak bawr bawrin..

  • 7/30/2019 Tahan Times Journal Vol. 1. No. 1, May 19, 2011

    9/20

    TAHANTIMES |9ENTERTAINMENT

    Ni kum September thla atangtawh khan Haiti rama raltitnahmunte chu United Nations Fundro Population Activities (UNFPA)chuan electric hmanga eng pekan lo tum tawh a. Tunah USA-azai thiam group Linkin Park tetanpuina avangin a hlawhtling ta.An tum chhan ber pawh tha rumainbeihna a lo tlem theih nan a ni.

    October 2010 khan kawng mei 200vel an chhi thei a. An sum hmuhte hiLinkin Park-ho bul tum Download todorate or Haiti program atanga lo kala ni. UNFPA-a eng chhi tura an pawldin hotu Nabil chemly-an, He kan thilruahman hi hmeichhiate humhimnaatana tih a ni, a ti. Kawnga banah te,in-bual inah te, ek inah te, tui chawinahmunah leh mipui punkhawmna hmu-

    nahte chit zel a ni ang. He project-ah hian US$ 300,000 a tling khawmtawh a. Mamawh erawh thahneme a la awm. UNDP-a Peter Yeo lehLinkin Park band-a an bass guitaristDave Matthew-sten an hmuna IDPcampte pawh an en ah a. An thiltihtawha lawmawm an tih thu an sawi.

    Source:DailyMirror

    HAITI TIENGTU LINKIN PARK DTH &MPSEuro Qualify | Champion League

    England Premiere League | Spain La LigaItaly Serie-A | Germany Bundes Liga

    FA Cup | Carling Cup

    Star Movie | Word Movie | Korea & Asia FilmAmerican Idol | MTV | [V] Channel | Korea Pop

    Discovery Series | Animal Planet&

    Many more...

    Chery:I am so Xcited

    Pop singer lalnu tia an koh mai thin,Chelsea Let back Cole-a nupui hluiCheryl-i chuan American X Facter-a endiktua a tang chu a phur hle tiha sawi. The Sun chanchin bu hnenaa sawi dan chuan, "Mite talent zawn

    chhuah saka hmasawn tura puih hi kaphur hle a ni, hetiang endiktu a minruat ve hi ka lawm hle," a ti.

    Vampire Film Star R-Patz Hlawh Tha

    Vampire lm star Robert Pattinson chu kum2010 chhunga sum hai lut tam ber dawttu ani a.

    Kum 30 hnuai lam lm star zingah a ni hi kum24 mi a ni a, pound maktaduai 32 vel la lutangaih a ni.

    Harry Potter lm star Daniel Rodclie (kum21) mi chu sum la lut tam ber niin pound mak-taduai 48 la luta chhut a ni.

    Hit Movies :Twillight (2008), New Moon (2009)Eclipse (2010), Remember me (2010)

    Lindsay Lohan-i buai zel

    He nu, Mean Girl lm star, zet hi chu drugaddict (Substance abuse) avanga a thubuai chu a kal zel a. Caliornia-a districtattorney pakhat chuan thil chiang tak aawm loh zel chu he thu buai hi ka buaipuizel lovang a ti. He nu hian Venicse, Cal-iornia-a Jewellery dawr atangin pound1500 man thil a ru tia puh a ni a. A hausak

    vei nen hetianga kutkem a nei hi a makkhawp mai.

    Zui rui chunga motor khalh case avangathu buai nei mek Lindsay Lohan-i chu thi ruk thu buai avangin Court-ah koha ni leh a. A thil ruk hi puang tur in an phut. Mahse, Lohan-i hian ukil rawihaa dikna hum a tum tlat mai. He Holywood lm star hmel tha leh sexy chu abuai reng mai.

    Lindsay Lohan lung in tang dawn

    Lindsay Lohan-i chu roreltuin tun hnai a rang-kachak thi ruk chuangchangah leh zu rui lu-tuka motor khalh avangte nen inzawmin ni 120chhung lung in tang in thu a chhuak a, June ni17 atangin lung inah a lut tur thu May 12,2011 ahthu an chhuah a . Lonhan-i chuan,"Hetiang angathil awm hi ka hnung lamah dah in ka hma lamaka nunna leh ka hnathawhnaah tha taka ka awmtur ka ngaihtuah hian ka lawm tho. Roreltuin kathatna tura ka chunga ro a rel ang ang hian kei-mah pawh tha taka awm ka tum ang,tiin a sawi.

    CONTACT TO : Ni Lian Sang 073-21448

    Ko Aung Aung 073-21836

    3 Months :6 Months :

    9 Months :

    12 Months :

    92000 [7 days free]125000 [14 days free]

    154700 [21 days free]

    175000 [30 days free]

    America-in Cheryl Cole Hmangaih

    Girl Aloud Singer, hmel tha leh sexy Cheryl Cole-i(Kum 27) chu Los Angeles TV-ah interviewna a neia. US X-Factor-a Judge a thawhpui tur Paula Abdulchu Cheryl-i hi ngaihna a bei a, a hmel a tha hle a ti.Cheryl-i talent neih thatzia hi a hmutu apiangin an

    ak a ni ber mai. A pasal hlui, Chelsea player Cole-atan chuan "Aw bawihte, lo kir leh rawh," tih vawngvawng na tur a ni.

    Roreltu Sautner-a chuan LindsayLohan-i hi darkar 480 chhungmipui hnathaw naah tha tak a hnathawk turin thu a chhuak a. Darkar480 ah darkar 360 chu Los Ange-les Downtown Womens Center ahthawk tur a ni a, he hmumah hiannihnih chhung a lo thawh tawh thina ni. Lohan-i chuan ni hnih chhunghna ka va thawhnaah lawm tak lehtha taka min lo dawngsawngtu kahnathawhpuite hnenah lawmthuka sawi tak zet a ni, nimahsela, he hna ka thawh laia chanchinbu chhuahtu tein buaina minrawn siam loha ka hna ka thawh zawh hi ka duh a ni. Heng mi te'n a an tihtur zawk chukeimah chungah ni lovin mi rethei leh in nei l te chungah an tih tur zawk a ni. tiin a sawi a,Chuvangin roreltu Sautner-a hian Lohan-i'n a hnathawh mek lai hian a ruka chanchin latuteleh thlalatute a kiangah an awm lohna turin min ngen a ni tiin a sawi bawk.

  • 7/30/2019 Tahan Times Journal Vol. 1. No. 1, May 19, 2011

    10/20

    110 Health&Life Style

    Kan ram sikleh sa awmdan hian karkhatah vawi khatemaw vawi hnihemaw lu suk a phuta. Heti anga kan sulo a nih chuan kan

    sam hi a chhe thei ani. Mahse kan sam a lochhiat (hrisel loh) pawhina enkawl dan a awm thova. Mahni in atanga bultan tur a ni.

    Lu kan sukin "Pro Vit V5"tel lusukna chu kan hmangtur a ni. Sam pan deuhtetan "For thin hair" lusuk-na, sam dum leh khawngtha duh tan "the longback hair" lusukna, samrawng tidanglamte tan"Anti-Dandru" lusuknaleh sam hrisel lo leh chheem emte tan "damaged

    hair" lusuknate hman tura ni. Damaged hair lehthing zung, thing hnah tellusukna kan hmang thin anih chuan kan sam a lo aimai bakah sam a tihrisela, a to bittir a, a tihnawma, ni sa, thli leh sik leh salakah sam a venghim thei.Khawizu tel Shampoohman thin pawh hian sama tihnawng rei thei a. Lu-suk zawh hlim hiam "HairCare" chi khat kan thih tura ni. Sam a vawng thiang-hlim a, a timawiin a ti hri-sel thin.

    Research-er tam bertechu sama kan thihreng reng hi samin a lohip thein a ni tih an pawma. Chemical, Vitamin,thir emaw damdawi engpawh taksaa a luh hiankan sam hmawr thlengin

    chungte chuan a an thin.Protein ang chite hi samacell-ho nen an khawsahothei bawk.

    Lusukna (Shampoo)

    thatnaProtein tel shampoo kanhmang a nih chuan kansam a tichakin a tinemdawn. A hawng lam teltam shampoo chuansam a tinem hnap thin.Thing zung, thing hnahtel shampoo pawhin samengin a tihnawng thin.Vitamin B tel shampoo

    kan hmang thin a nihchuan kan samzai a lolian ang a buk bawk ang.

    Shampoo kan lei dawnchuanShampoo kan lei dawnreng rengin a bur (unna)-a thuziak kan chhiarhmasa tur a ni. Kansamin a mamawh lehthatpui tur ber chu kanthlang thiam tur a ni ang.

    Thil tha tak chu BeautyParlor-a thawk a hrezawkte rawn chu a ni. Anihian kan sam thatpui turshampoo chu an hre bersi a.n

    Kei chu ka naupan tet laiatangin ka nu le pa tenzial leh tuibur zu tura mintirh thin avangin kum 8kan nih atangin ka ching

    daih tawh. Tunah chuanka tawp thei lo a ni, mahsetihtlem chu ka tum dawnnia ti upa tam tak ka hmuthin a. A ni viau tak mai.Hnam nunphung chuana lo in zirtir ber chu a niawm e. Engvanginnge hetawngkamte hi tun laithangthar huna kan hriatphak o tih chuan, mi angsa anga thawmhnaw kaninbel thiamna hun (Civili-zation) a rei rih loh vanga ni ber. He civilization hia hnuaihnung ber atangachangkang zel leh hma-sawn zel a ni a, kan phak

    tawk chinah zel awm niila chuan sawi tur a awmlo vang e. Mahse, Glo-balization an tih khawvelkhua zawng zawngintlawh pawh veka khawkhat anga awm vek tumvanga thil thar chhuak er-awh chuan keini civiliza-tion hniam chu min hriat-pui hauh lo mai. Rak tuartuar chunga hnuk dawrdawr pawha mi hruai atum tlat avang hian, civi-lized hmasate awm danchu kan zui ve a ngai taa ni ber.

    Chu civilization thang zelchuan tun hma piputennungphunga a chawmtel zel thin thilte chununkhaw nawm lohna thila nihzia an hre chhuak tirzel ta a ni. Kum 40-50 velatap bula thu kun reng lotura duhthusamna chuannna siam chhuakin 80ah pawh nula rim theivah vah tura insiam chupaberte duh dan a lo nizel ta a. Chumi in duh vechuan hengte hi zawm verawh u tiin puan chhuahzel a ni ta a ni. A zuitu

    chuan a zar a zo ang tiin.

    Mei ZialZuk leh hmumah hian thiltam tak a un tel theia,

    mahse zial leh kuva (Pan)chauh hi thlur ta ila. Pa-khat te tea chhui aiin anbawlhlo telh lama chhui hia el zawk ka beisei hle a.Zial hi kan sawi tak anginpipute rothil zingah thilhlulo ber pakhat chu a nive ngei ang. Hnamtininmahni tawk theuhin zuk-tur an nei thin a. Vaihlo aawm hma chuan Tahhamphorova zuk mai hi tlang-mite tih dan a ni ber awme. Vairam atanga vai hohlo chuan tuna kan hmanthin (khawvelin a zuk thin)

    chu ka nei pha ve ta a ni.Kuva pawh hi vai dan ani a, vai dan la vai thlahkan unau kawl chuan andan ngai chu lain Kwuen-et Bu tiin inlengte chhawptur thil hluah an hmangber ta a ni. He dan hianThai mite pawh a kangkaive zel bawk. Heng thilte hitun lai thangtharte chuanmihring tan tr (Poison) anih zia an hriat a tul ta emem a ni. Hnam changkangzawk kan en chuan ha varhi thianghlimna tehnan anhman ber ni awm takin antithupui em em thin.

    Vaihlo chu ziala zuk tura siamchuan Meizial alo ni ta. Meizialzuk hi khawvelinpawimawh a tihnaa rei vak rih lova.Kum 40 kal taUS ramah chuanT h l a w h t h e i h -na leh, ocechhung, hmun-tihah hian zialkhu a zam chuahchuah mai thin.Mahse 1973atang erawhchuan a chanveang hu laiin a tlemta a ni an ti. Vaih-

    loah hian Nicotine a tel a,chu thil chu kan zuk lai lehka hmuam hian kan kaatang thisenah a lut thin.

    Thisen level a phak (limit)hma loh chuan kham tihawm loin kan hmang rengthin. Chu nicotine chuanlu a ti hai a, lungphu a ti-rangin thisen zamte pawha tizim vek thin. Chuvang-chuan thisen kal darh turchu a dang ta vek a ni.Chutia lung leh thisenzam a khawih danglamthin avangin thisen sangleh lung natna a siamina tizual thei bawk. BritishMedical Council chuan kahnung thla lawk khan heti hian a puang. Zial zukvangin tlangval 120,000

    chu an mipa thei lova,hmeichhia 1200 chuanChhul kawngka kansaran vei bawka, mi 5000vel chuan nau an chhiatbakah nupa tuak tam tak-in naupai thei loin buainaan tawk a ni tiin. Chu-vang-chuan nupa rengreng nau nei duh in nihchuan zial zuk loh a thaan ti. Naupiang 14,000-19,000 vel chu nau poundkim lo leh cher an hringan ti bawk. Tin, pian tirhatanga thi sa 420 an awm

    See Page 18

    ZUK HMUAM LEH

    HMAWMSAWMTEDR. ZAR LIAN

  • 7/30/2019 Tahan Times Journal Vol. 1. No. 1, May 19, 2011

    11/20

    TAHANTIMES |11

    T A H A N T I M E S

    Essay &Cartoon

    C A R T O O N LALZARLIANA

    MANN Watch, Tahan, Kalaymyo. Tel. 21792

    DIGITAL AUDIO WORKSTATION

    S.THANG BOIH

    Tunlai bungraw

    changkang tak tak hmanga

    i aw record I duh em?

    I zai dawn apianga Musician

    zawn buai ngai lo a,

    Soundtrack mawi tak

    siam fel et i duh em?

    Lo kal la, i duh thusamin

    kan lo siam sak ang che.

    Thla la duh te tan englai pawhakoh theih reng kan ni.

    S.THANG BOIH

    MIXO Home StudioTahan F Group, Varparh Veng, Methodist Quarter bul

    VAL SENIOR-A INPUANNA: A Pa Rim NamTattooed Basser

    IntroThlabial zan.....Thlabial zan chuan thlachu a bial ang chu. A bial

    thlawt lo, tia hnial rual vani suh. Mihring pakhat, keika tan zawng thla hi a biallova... Chhum dum chhahmupin a hliah, Awklemzante nen. Ka hring nunahthla a la bial ve mawlh lo.

    Verse-1"Pangpar i hmuhin lomai suh, kal zel la, parhuan ropui i hmu ang".Het, sala-maitalh-tui! Hethu vawrh chhuaktu hi anung chunga a vun lihsakveka a hnuk chah hmaloh pawhankuala perh

    ngat ngat ka chak. Anialawm, Enga ti nge? Valdang chu ka hre lo le...Keive chu par huan ropui th-lir chungin nghal m rawlphung leh kephah durhhrepin he thu-lawi-lo hika um a, inchhirin ban aiasei a chen ta. A par hmuh

    leh a rim hriat chu sawiloh, a hmun pawh ka daihmain par mawi chhiarsen loh chu miin min tawn

    khalh hi. Eng vang nge, tuvang nge, khawiah nge,rilruah question mark hlir(Whys? Whos? Whens?).Chil puta ui chunga thlirdauh dauh chungin ka uichuang that mai mai.

    Verse-2A thlawn liau liaua dawnPSI lukhum (cap) khuma,tih tur vak hre lova buaive em em tho...Polite lohhlau ve nui hmel ui ngailo, HRB-a chan tawk col-umn khat vela kut thlakvak vak. 5:00 pm ootball

    khel huna inlan loh tummaih lo, a dang zawngaia 'Ka' in-t zawk...6:00pm-a thil siam rim tinrengkara a rim thahna nentang khap chunga za-hawmna derthawng hauhlo tura inhmuam up vangvang....

    Verse-3Sira ianga zar khata lengaSa-um nih pawha bur khataluangza turin.....

    Pian tirah atan la bo vangvang Nak-ruh bo chu kiltin

    hrutin hmuntin dapin kazawng ruai a, tawn ni awmlo. (A tu ber nge ka tawn lohloh pawh chu ka hre chiahlo). He lama talent dawn hia chau hrim hrim a nih hi.Van a duai a ni. An ti, "Lenrei chu thil hlui nihna a nia, an man pawh a sanginmi pangngai neih phak chian ni lo", inhriat loh chuanlo ngawi hmak tawh rawh u.Tlin lohna mi hriat hlauvinhna cover-a hmangin 'Arbiru' angin taksa dang langkuauvin kan hai der maimai, zap lovah chuan na-kruh kim thap thawpa awm

    tur kan ni ve tawh, kumpawhin a tlin val val. Anzun theih tek tek chuan heingei hi a nih hi ka 'some-thing' ve tur chu, tia 'Amen'hreh lo tur dinhmunahhian...Aw Lalpa i apa na-kruk retheite hi min ensanlul suh ang che (Tawngtaithupui). He 'Love withoutLover' story hi Mawitea(Hello), Babuu(Minuamsa)te'n theih tawp chhuahinshooting han bei leh se,kei zawng ka thlir ngamlovang.

    Verse-5Inthlahrung deka khuachuanin...W.Clinic-a stanaupang tawh miah loteleh WY-a vanglai pel hrettawhte zarah khuar-khu-ruma tla bo mai tur ka rilruriangvai tak mai chu chhanchhuaha awmin tuama

    hnem lohin inhnem phurchawp a lo tul ta a. Beiseinasang tak nen chuan ding-di-hip meuhin tan ka huam a.Mi chimawm, ram dang ehchhuak, nakruh keng nghalmai lote lah hian min zawh-

    na nei miah lovin 'Parcel'hripui an lentir chiam a. Chuhri chuan tleirawl tuai tharleh beiseina rem mek nulate chu Flashy Virus angina an chhuak a. an mitmeileh tawngkam tha kam hnihkhat lo um vete pawh puanang hnawlin kan awm leh ta.Beisei a san tawh vaih vaihnen, tlakna a va sang takem! He 'Parcel' hri leng puiroh hian tlangval hun pawtseiin Hattrick hmang takmeuhvin min tlawm ta...

    Outro

    'Parcel' tia a hmei a pa in-

    thliarna awm lova ngaihdamhlui tak Berlin khulhpui chhutchhiat a nih anga chhutchhiat a, remna siamtu, ramdanga eh chhuak nakruhduhawm tak takte hnenah,he ta hi 'Ready Made Pack-ing' ngat kan la awm, tih himin lo hriatpui ve teh u.

    Mamawh hun inneih pawhmai thei a nia aw...(Duh-sakna aw maw). G-talk ahtelo leng thu ve teh u, InternetCae-ah zan dar 9 atanginReady standby-in tlangvalsenior sih-hnip tak takin

    la hmuh ngai loh mumangman tumin 'A pa rim namhum humin' kan lo welcomea che. My dear Nakruh teu..... Klome...n

    Source: beiseibo.blogspot.com

    NUI LAWKS..

    Tisual Ve Hle

    [Hre sual ve te!]Kan hun tawnghi amak lu-tuk, lu buk ang chhep chhup...kekawr bul leh kawr rang angneih nuaih... hmeichhia nge...

    mipa pawh ka hre thei lo ve..

    Kafanuanihsaw.

    Aw..kapuminngaidamrawh,ka hriat loh vang nia.

    Khaia...anuasinkanih!

    HISTORY

    HistoryzirtirtuKum 1915-ah eng nge thleng?ZirlaiGeneral Aung San-a pian kum

    a ni.History zirtirtuA tha. 1920 kumah teh eng ngethleng?ZirlaiGeneral Aung San-a kum 5 a tlinkum a ni. [Ben a hlawh chiang!]

  • 7/30/2019 Tahan Times Journal Vol. 1. No. 1, May 19, 2011

    12/20

    12 |TAHANTIMES

    B.B.King tiha hriatlar, Americanblues guitarist leh singer-songwriter , Riley B.King chu Sep-tember 16, 1925 khan khawvela bluesmusician thiam ber leh zah kai ber niturin a lo piang a. Mahse rhythm a perhngai miah lo. A guitar ( Lucille ) chusolo perh nan chauh a hmang thin.Perh chungin a zai thei lo bawk. Kum82-a upa tawh Kinga hi zu in lo leh zial

    zu lo mi a ni. Tunah hian zunthlum nat-na veiin a awm mek .

    1947-ah Los Angeles khua-a R P MRecords ah hla a thun tan a, 1950chho velah chuan R & B music-ah mipawimawh be rte zingah a tel pha dermai. November 1964 khan Chicago,Illinois-a Regal Theater-ah a chatuanrotling tur Live at the Regal a record.1969 khan blues market piah lamah, R& B artist-ten an tawn ngai zen zenloh, Pop leh R & B char t-a hit nih kawp-na chu The Thrill is Gone chuan atawng riap mai. Kum1970 chho lamahpawh a hla To Know Is to Love You-te leh I Like to Live the Love-te chuan

    a hlawhtlinna lui pui an la luan tir humhum reng a. 1951 atanga 1985 inkar,kum 34 chhungin Billboards R & Bcharts-ah vawi 74 the meuh a han lanchu!

    1980, 1990, 2000 chho lamah chuanKinga hla thar ngaihthlak tur a vangchho tial tial a, mahse television showlamah a lar tulh tulh ve thung.Kum khatchhungin zan 300 lek lek te mawle alan thin le!Kum 1998-a Irish band U2nena an thun Rattle and Hum album-a single, When Love Comes to Townzarah thangtharten Kinga an hre larthar leh a. Kum 2000 khan guitaristEric Clipton nen Riding with the Kingrecord-in an inkawp bawk.Khawvel ram

    tin hmun tinah B.B.Kinga concert 100

    chuang TV leh Radio atangin tihchhuaha ni tawh.

    Farewell TourKum 80 a pelh hnu, March 29, 2006khan England ram Sheeld khua Hal-lam Arena-ah UK leh Europe tanaarewell (inthlahna) tour chu a tan a.He tour-ah hian Gary Moore a hruai tel.April 4 khan Wembley Arena-ah con-

    cert hnuhnung ber neiin he tour hi atitawp ta.

    Mahse July thla-ah Europe-ah kal lehinSwitzerland rama khawvel ngaihsanMontreux Jazz Festival vawi 40-na-ahtum hnih (July 2nd-leh 3rd-ah) inshow-in inthlahna a va hmang leh a. July14th-ah Germany rama Zurich khuaaBlues at Sunset-ah a inlan bawk.

    November leh December chhunginBrazil-ah vawi ruk show a nei bawk. No-vember ni 29 khan Sao Paulo khuaahjournalist pakhatin Kinga hnenah Chumi tum chu a arewell tour a nih tak takleh tak tak loh a zawt a, a ni chuan Filmstar zingah chuan Sean Connery hi kaduh ber a, a lm siam pakhat hmingchu Never Say Never Again tih a ni tiina chhang daih.

    Honors and Awards1990-ah National Medal of Arts

    award a dawng. 2004-ahblues tana a thawhhlaw-

    kna avangin University o Mississipiatang honorary Ph.D nihna leh Roy-al Swedish Academy o Music atangPolar Music Prize a dawng.

    December15,2006khanPresidentGeorge W. Bushan PresidentialMedal o Freedom a hlan.

    Grammy Awards

    1987-ah Grammy Lifetime Achieve-ment Award a dawng.

    BestTraditionalBluesalbum-ahvawikua Grammy Award a dawng. Chungte chu : (i) 1984 (or Blues N Jazz), (ii)1986(or My Guitar Sings the Blues),(iii) 1991(or Live at San Quentin),(iv) 1992(or Live at the Apollo), (v)1994(or Blues Summit), (vi)2000 (orBlues on the Bayou), (vii) 2001(orRiding with the King), (viii) 2003(or AChristmas Celebration o Hope), (ix)

    2006 (or B.B.King & Friends:80). 1982khan BestEthnicor Tradition-

    al Folk Recording-ah Grammy (orThere Must Be a Better World Some-where) a dawng.

    1997 khan Best Rock InstrumentalPerormance-ah Grammy (or SRVShufe) a dawng.

    1971khanBestMaleR&BVocalPer-ormance-ah Grammy (or The Thrillis Gone) a dawng.

    1998-ah TheThrill isGone albumvangin Grammy Hall o Fame Awarda dawng. He award dawng tur chuana tlem berah kum 25 tal that danglambikna nei album a nih a ngai.

    1995-ah Kennedy Center Hon-ors award hlan a ni. Hei hi a damchhung hna thawh that leh a thiamnadanglam bik vanga dawng a ni.

    Trivia 2003kumaRollingStonemagazine

    puan danin Kinga hi nung dama laawm zinga guitarist ropui bera thlan ani. 100 greatest guitarists o all time-ah pathumna a ni bawk. (1st = JimiHendrix, 2nd = Duyane Allman-an thive ve tawh:R.P-a)

    Kum tinJunethlachawlhkarhmasaber chhungin Indianola-ah B.B.Kinghomecoming estival an hmang ziah.

    LiveattheRegalhiKingaalbumthabera ngaih ni o mahse a ni chuan MyKind o Blues chu a kut chhuak tha

    berah a ngai. KingahiBluesvillekhawMayorani. A hminglemB.Bhi Beale Street

    Blues Boy kaih tawi a ni.n

    Blues Guitarist Ropui Ber

    The RENGS

    12 |TAHANTIMES people

  • 7/30/2019 Tahan Times Journal Vol. 1. No. 1, May 19, 2011

    13/20

    TAHANTIMES |13ARTICLE

    Nausen piang hlimtezan laiah an thangharh a, an tap thin hi a dan

    ve tur reng anga ngaih ani. Nimahsela, thla 3 tlingtawh nausen tah belh lu-tuk, chaw/hnute tui hraileh muttir kawnga thununharsa lutukte chu an upathnu-ah enkawl harsa tak,naupang khawlh takahan chhuak tam bik, niinLondon zirchiangtu mithiamten an sawi. He thuhi Archives o Disease inChildhood journal ah tih-chhuah a ni.

    Nausen Tahbelh Lutuk Chu Naupang

    Khawlh Takah A Chhuak Thei

    Zirchiangtu mi thiamtehian naupang 17,000 anzir chian hnuin, nausen

    laia tah belh lutuk, chawhrai harsa lutuk, zan mutharsa lutukte chu nausentlei leh thunun nuamteaiin naupang khawlhahan chhuak tam bik a ni,tih an hmu chhuak.

    Nausen tet laia tah belhlutuk leh chaw hrai lehmuttir kawnga thununharsa lutukte chu skullut rual naupang an lonihin, naupang hlimlo, rilru thunun thei lo,nungchang mawi lo, mu-mal lo, inchengvawng loleh enkawl harsa takahan chhuak duh bik a ni.Chhui mite chuan naus-en zawng zawng 20% velchu nausen tah belh lutukleh chaw hrai leh mutirkawnga thunun harsa an

    ni, niin an chhut a. Chu-ti a nih chuan nausen5 zingah 1-ah nau-

    pang khawlh takachhuah theihna

    a tam bik tih-na a ni.

    Zirchiannaa tel ve, Uni-versity o Warwick Pro-essor Dieter Wolke-a

    chuan, Nausen chu a tahbelh lutuk a, chaw hraileh muttir kawnga thununharsa lutuk a nih chuan anungchang a tha lo tihnaa ni a, chu nungchangchu a than lenpui zelangaiah a neih chuannaupang thunun harsatakah a chhuak thin a ni.Chuvangin nu leh patennausen tet atanga tanan lak a, nunchan zawia-wi leh mawi an zirtir apawimawh a, a tul chuandaktorte leh mi thiamtepawh rawih a tha a ni,tiin a sawi. Tin, he zirchi-anna hi pawm tawp theiha la ni chiah lo a, zirchianbelh zel a pawimawh thua sawi tel bawk.

    The Royal College o Pae-diatrics and Child HealthProessor Mitch Blair-achuan, he zirchianna hizirchianna pawimawh taka nih thu sawiin, Nau-pang tha chher chhuakturin nausen tet atangainzirtirna a pawimawhziaa tarlang chiang hle a ni,a ti.n

    Mahlimtea [Zotuithiang]

    Thil thar apiang hitha vek kher lo mahse, hmasawnna awmnahmun apiangah thil thar aawm ngei thin. Hmasawn-na chu thil thar leh dang-lamnaah a lang chhuakthin a ni. Danglamnatel lova changknna aawm theih loh avangincheng aiin change kanmamawh hmasa zwktihna a ni mai lo em ni?Thiltih engkim hi rilruatanga intan a nih avan-

    gin hma kan swnnatura danglamna siam turchuan kan rilru a dan-glam hmasak a ngai ang.Intlnsiakna khawvelachng an nih inhrechi-angtute chu an awm maimai thei lo va, danglamnaan zawng thin.

    Kum 2010 chawhmalam atang khan Kawl-phaiah chanchinbu lamaharh tharna a intan a,chanchinbu chhuah thara awm nual a, kohhranhminga chhuah chanchin-bute pawhin vun hlui lipin

    vun thar hml an phochhuak nasa hle. TunahTahan Time a lo piangleh a, silhen hmanga kantaksa kan tinalh thar thinangin Tahan Time hiankan hmaiah make-up tharmin belsak a, silhen tharmawi tak min hktir bawka, kan va nalh phah nasadawn em!

    Khawvela ram changkang(developed)-ah chuan thilengkimah khwl (elec-tronic) thiltihtheihna anhmang tawh a, zirnaahe-education, ei-bar zawn-naah pawh e-commercete an ti ta nuk mai. Elec-tronic media hmasawn-nain print media hlutna atinp then a, chanchinbukawpi chhuah zt pawha tla hniam nasa hle.Mahse, keiniho zingahchuan chawhrualin, e-mail thawn thei ngawrngawrte pawh chhiar telvekin, internet khawihthei puitling 5% pawh kanawm ngt lo vang. Tahanleh khawpuia chngte-aherawh chuan hei ai hiankan sng deuh ang. Tin,

    kan chhehvlah hian in-

    ternet awmna khua chukuttang thliaka chhiartham lek a la ni. Chu achhapah, internet hmangthin nula/tlangvlte hianinternet hi tangkai takinkan hmang vek lo tihchu cyber ca lt thintechuan an hre chiang hleang. A then chuan intih-hlimna (entertainment)-ah ngaiin computer gamete an khl a, mi tamtakin zahmawh rawngkaithlalk leh video en nanan hmang a, chanchinpawimawh mi dang hrilhnana kan hmang tihlovah chuan, hriatna thazawn nan leh hmasawnnana hmang hi chu atlm zwk kan ni hial thei.Satellite dish hmanga TVpawt erawh khawtahpawh kan pung chak hlea, DVD player leh homesound system pawh kannei changkang u hlawm.Mahse, heng media tang-kai tak takte hi intihhlimnanah chauh hman kantum leh pek a, Korea lmleh Cigar-a lm en nan

    bk kan hmang leh thiamsi lo. Khawvela thil thlengte, thil hmuh chhuah lehsiam chhuah thar leh thutha hriat tuma BBC, CNN,MRTV 4, DoordarshanAizawl, etc. en nachanghria chu kan tlm hle. Iawih loh chuan zan 7:30atanga 9:30 hi han vkkual vl la i hre mai ang.

    Chutianga dinhmunchhuan tlk loh taka kanla tn rih avangin, elec-tronic media hlutna chusawi loh, print mediahlutna pawh hi kan la temtlm hle a ni. Chanchinbu(News papers, journal,magazine) hian mihringtehmasawn nan a thawhhlwk hle a, hriatna tamtak min pe a ni. Hriat-na hrisel leh tha chuanhuaisenna te, remhriat-

    na te leh hmathlir tha te

    min siamsak thin. Tun laikhawvela thil thlengtehian kan hun tawn mkchanchin min hrilh satliahmai lo va, tuna awm dan

    tur leh nakina thil lo thlengtur hmachhawn dan turte min zirtir zwk a ni.Ka hmarcha thak takintaksa pum a an chhuakthuai ang hian hriatna thachuan hringnun hi a anchhuak a, kan bn tha lehngal thate a tichak thin.

    Finna leh thiamna hi zirnapangngai (ormal educa-tion) atanga zir chhuah nideuh ber mah se, kawngawmchhun a nih lohziachu kan hre theuh awme. Lehkha zir sng vaklo pawhin thu tha dahkhwmna lehkhabute tai-ma taka a chhiar a, thil azir chk peih chuan grad-uate aiin a rwn tlk zwkthei a, a hman tlk zwke thei bawk a, a hlawh-tling zwk thei bawk.Amaherawh chu, miinlehkhabu hlutzia leh tang-kaina hre ringawt mah se,sum-pai harsatna avang-in a duhna a tipuitling theinghal ngawt lo. Mimalnun chawisnga khawt-lang tana thatna tam takthlentu chu Library hi ani. Library tangkaizia hre-

    chiang hmasatu Sap-hochuan Library hi ThwmNei Lo Zirna Rn Sng(Silent University) an lo tihial rng a.

    Hmanah chuan mitdeltechauhvin khua an hmuthei lo va, bengngawngtechauhvin mi thu sawi anhre thei lo thin. Mahse,

    Age o Knowledge an tihAge o Inormation Tech-nology leh Digital Worldtia an koh thin tun hunachng mkte chuan thilnihna tam tak inthlk-thleng mk kan hmunual ta mai. Tun lai hma-sawnna man pha lo lehhmang thiam lo chuan mitmeng reng chungin khuaan hmu thei tawh lo va,beng nei reng siin mi thusawi an man pha tawh

    lo. Kan hnr atanga thaw

    KAL CHHET CHHETB. ZOSANGLIANA

    hk hk chungin mitthikan lo ni thei reng ta mai.Computer thiam lo lehinternet hmang tangkaithiam lo, thingpui no khatin chhng daih tal Saptawnga titi thei lo thalaitechu an kaiza tha chhah-sak ang mai an lo ni ta.Chu hun chu tun hi a ni.

    Mi tam takin chhun lehzana hna an thawh tluttlut laiin kan rama thalai(pa valai leh nu valaitepawh telin) tam tak chunilnga carom board,king leh lehkhaden khlhman an la ni hlawm.Hna thawh tur hre lo intitehian thawh tur an hmulo tak tak nge, an thawhduh zawng hna an hmulo zwk? Kan ramah hianhna thawh tur zawng taktak, mi taima tan chuanthawh tur a awm lo tih hichhuanlam tlingah ngaiha va har e. Sorkar tharinhma a la mk a, thalailehkhathiam tan thawh tura inchhawp chho zl ang.A thiam thiamin hmun lailian chang ang a, a thiamlo leh thatchhia apiang

    chu nk chhuah an ni

    ang. Chu chu khawvelnihphung a ni tlat si a.

    Ram danga kal kan intihh-muh a, chhungkuain hmakan swn phah a, khawt-lang pawh a changkanphah nasa hle. Mahse,hei aia hlwk zwka tihdan a la awm. Ram dangakal tam zwk hi thiam bknei lm lo, a ram neitutethawh duh loh hna hnuai-hnung, hlawh tlm tainhlawh an ni deuh vekti ila kan sawi sual lmlo vang.Hotel/restaurant-a hna thawh tum chuantawnhriat tha tak nei turininbuatsaih sela, compu-ter lam tui mi chuan ramdanga hman tlk ni turincomputer a thiam hle atul ang. Doctor rau raupawh, Engineer rau raupawh tawnhriat nei lehnei lo chu an tawm hleihthei hle a, hna zawnnaahtawn-hriat neite chuanhna an hmu awlsam bkthin. Eng pawh thawkdawn ila, nl (expert) takathawh theih a ngai. Kanthawh ngai loh nl takintuman kan thawk thei lo.

    Kum 1930-a World Cup

    Final-ah khan Argentinaleh Uruguay an inkhla, mahni ram siam ballhman an inchuh avanginhun hmasa (rst hal)-ahArgentina ball an hmanga, Argentina-in 2-1-inhma a hruai a, hun hnuh-nung (second hal)-ahUruguay ball an hmangve leh a, 4-2-in Uruguayan chak ta a. Mahnikhawih than, thawh thanleh chlnl tawh chu kanlo hnehsawh deuh ngenge zl thin. Ram dangahhna tha tak tak kan hmuhtheih nana thil pawimawhchu tawnhriat tha neiha nih avangin kan ramchhungah hian harsa takchung pawhin tuarchheltaka hna thawh hma-sak nachang kan hriata pawimawh. Vawi khatlwn tawhna thingkungahlwn nawn leh a har tawhlo ve, an lo tih rng thinkha.

    Hma kan swnna turabeihpui kan thlkna hma-sa ber tur chu mihringchakna (human resource)

    See Page-17

    Tunlai hmasawnna man pha lo lehhmang thiam lo chuan mit mengreng chungin khua an hmu thei

    tawh lo va, beng nei reng siin mithu sawi an man pha tawh lo.

    FAKNADawr, thil zawrh chi hrang hrang, fakna (Advertise), in leh lo, mipui hnenatlangzarh tur bakah zualko chenin kan thehdarh thei reng e.

    Tel. 09-47072770

    HNA A AWMAgent thawk duh tan hmun a awm.News Collector kan mamawh bawk.

  • 7/30/2019 Tahan Times Journal Vol. 1. No. 1, May 19, 2011

    14/20

    14 |TAHANTIMES

    Zing ni chhuak atang rengin a nelawm lo tan nghal pang a. To uhlo tan phei chuan ner nawk nawk paha tum deuh hmuk lo chu

    tih duh dang awm hek lo le. Tenkhat chuan thlasik aiin a tawrha nuam zawk e an ti a nih pawhin dem theih ngawt chi va ni suh le. itikarchheh, a thunawn ang hrima A va lum ve tia kan han ham bui buimai hi chu, ngaiah kan neih a niahming, a tu khaw khain barah kankhawn lem hlei lova. Hla phuah thiam chu ni i lang;

    Tur nipui kan chen e, inhnuaian,Kaiza thlan dupin mu zangthal e;Hmaizah, tui hal, men rei inchhawkin,Kan phun, kan chiar nitin zantin e.

    i vela kil khata iak iak an lo awma nih pawhin an awm a ni maitalawng. ukthuan ei khama vawksachum kher ni lo, anhling tlak maimai hmeh pawha mut tichhuak huna ni pek a, chhehchhawl mai maiainthuam hun a nih avangin mut suala tam a, posi mawi lo taka mut pheichu a nuihzatthlak duh phiang. Zanatukverh hawng huau a, ruaka mutphei chu a mawi lovin, a boruak a tha

    lova, kawr ha lova, leng chiam lah atha bawk hek lo. Tosilen zar lovamut phei chu thosi-te birth-day a nia, mei chhit timit lova, mutsan pheichu a chi hian a chi lo hrim hrim a ni.

    Tal awllen kan titak na a, khawi lamlama awllen, a chang chuan zasawmpawh chhuh hman a ni hlei nem.Eng eng inkhawmpui emaw kan ti a,hla zir ti-na emaw (ekawkite thian-za phei chu duh duh huna hla zirtean tum ta mai mai leh nghal a), chumi kha mi chu tihtur an lo tithlazenbawk nen.

    Eng emaw chan phei chuan zankhata Meeting kohna pali nga dawngnawlh nawlhte pawh an awm mahnale. Chhun nisen sat vanglaia, kawr

    ha lova tei nulh nulh an lo awm anih pawhin ngei vak duh teh suh,a lie style ve a nih kha. ih emah

    chuan Korea style kan ti a, thal laiasam thur bembum leh kekawrtlawnhnawk remrum ha, han hmuh hichuan e kang mei an tichhuak palhang tih phanawm tak asin. Khaw luman tizual, kan lo tithla rawk a ngeaw, teuh lo mai, a duh ang angin in-thuam ang hmiang, nanga buhai nokhat pawh an hrawkhrui em ni? Awikarei, Bawihhlir.

    He hunah kher kher hi chuan In sakthla kan ti mai a ni ang chu. An sasup sup a, a neite hian chuan neilah an nei narawh le. Keinin chengza, kut zum deuha kan hman laiinthenkhatte chuan an lungte hmanhmiah hmiah mai a, Vantei pa dantakah Hnathawh hi eizawn nan atlak lo a nih hi, enzawn nan chuanChoka hi a tha ber a tih famthutepawh hi awm ang ve deuh asin ni.Mitiri basam ngam tak tak lah kantam.

    Mitiri puitling nge a nih a, puitlingmitiri tih pawh hriat hran awlai lo taka ni. Pensil an bengzeh tawh phei hichuan an namnul phei bawrh bawrhmai tawh a ni lawm ni. Ban tun ni lehrangva chhih nia Ui an talh lo vek leh

    vawksa hi chu a sure ngei ngei tlatavangin nghahhlehawm tak tur chua ni. Hei hi ziak loh dan a ni chek a niang chu tirawh Dawnglukir.

    Han thu khawm deuh let let ila, titiinphaman mang hlei lo inkarkik taktak phuh chhuah phawng phawng

    tur lah a lo awm thlazen bawk nen.Tenkhat dak thei deuh Hnehtu Edi-tor te tan phei chuan manhla tham

    tak tur chu a ni. lak duah lo la, miel i ni mai tih thu hi a dik a nih ngaichuan U El-a (A cher zawk) rilremzawng tak a ni ang. Khaw lum tawrhnawm nan chuan Anhling tlak aiaSazu kap nam ngat, lo duh tawk lahbang hek suh. Uisa phei chu kua aham duh an tih teh na a, Mawikebalachuan thialpawn mawi lo zekin a la

    veng lawih thei asin. Sala.

    Inkhawm thulh phunga, Bawlpetenhrat hi kan tam sawt a ni awm a,eng eng Club emaw, nghate rep angmaia kan en doh doh laiin U Chawn-zovate phei chu, lai an thai atangina mut a chhuak ngal mai chu a ni a,inkhelh zawhah a hneh zawk hriattumin thiante zawh ziah ringawt maichu a buai an thlak zawng chu a ni e.Champion League an sawi laite hianBrazil te kha eng nge an dinhmuntihten thiante a zawh leh nulh nulhlehzel hi chu, khua a var lo mai maiteh asin aw.

    iti thiam loh tih takah kamsir phuanluanna a piangah kan pakai nuaimai thin hi chu, a zia lo khawp mai.Tal khaw lum rum elul tawrh phaha, tideuh kengkunga an han mu zalhuau mai hi chu a nuam dan a nuamhranpa ve reng reng a. Hriatna aiinatawnzau zau zawk te, thluak aia Bikekhalh chak zawk te, ei in aia zasawmchuh ta zawk te leh thenkhat awm-herhte nen lam hian he hun hi kanhan hmang leh nek nek ang a, engemaw titi chuan kan tlingtla ve thei

    mai ang chu maw. A dam hi hauhphawt ila, a kawng kawng a awm maiang. n

    ia, han chham mai tak hi kannap mai mai khawp a. He hun a lothlen meuh hi chuan inlarna chi

    hrang hrang a lo awm thin a, hmunthenkhatah chuan hnah thar chawrinkhawvel a rawn mawi phawt a. Chuchuan boruak tibawlhhlawh tur chua rawn vai kiang a, chhehvel tan thli-fm duhawm a rawn thlen thin a ni.Hei vang hian a ni ahmiang khawveldawnril tena thingkung phun uartura mi an nawr chamchin tak ni.Tlai hring bula awm leh thing hlimhnuaia awmte chuan a ruka hriselnaan dawn ngei ngei thin an lo ti renga. Mizo thufng pakhatah pawh khanKhiang hlim leh nuthlawi laibu belha nuam an lo ti thin emaw ni kha.

    Hmeichhe nalh duhin vawt an hrelo, mipa nalh duhin lum an hre loan ti emaw teh reng ni. He thu hi chu,thu dik bawmah khung luh dawn taila, tihdanglam a ngaih kher ka ringhlawl lo mai. A nih si chuan thalkhaw lumlai boruak velah hi chuanmipa nalh duh hun a ni kan ti thei angem? Nge, hmeichhiate inlar hun kantizawk dawn? Le(h) li thuk lamahpan dawn ta ila; khaw lum chhuan-lam changchawia, kawr ban bul panhaa, nau chaw bawm kak phir hahzaa sawm leh a chanven dawn dawnapho lang, kekawr bul chhing deuhhlek, a unna lang dawn dawna in-thuam leh laipawng vuakvet hlimth-la lang iar iara nula thenkhat hmuhtur an awm tawh hi chuan kan demphal dawn em? Ngaih melh hi uiretih chu hre mah ila, khaw lum tawrhtinuamtu a nih leh nih loh chu Patla-ah buk dawn ta ila, chhiartu nang,khawi lamah nge i tan dawn le? (Aziaktu hi chuan mipui lamah a tangphawt a, rokhawlhna a awm chuankhua a lum bawk a, vote (vawt) laka tul chuan vote lehkha them HRB

    Editor-in a rawn sem mai dawn nia).Ruahtham loh hla bilbawk angin;

    KHAW LUM TAWRH NUAMZALIANTHANGA

    Kabingchumchum,leitir i eng chhing lua,

    Chhingmit a tlai, hisapna a vak vel;Dawn a tam, kei zawng ka tuiral dawn e,

    ARTICLE

    chhun nisen sat vang-laia, kawr ha lova teinulh nulh an lo awma nih pawhin ngei vakduh teh suh..

  • 7/30/2019 Tahan Times Journal Vol. 1. No. 1, May 19, 2011

    15/20

    TAHANTIMES |15

    E L E C T R O N I C S T O R E

    No. 24/1, Bogyoke Street, Taung Za Latt Ward, Kalaymyo. Tel. 073-22655

    LCD TV | LED TV | Plasma TV | Tube TVDVD, EVD Player | MP3, MP4 PlayerWoofer Speaker | Portable SpeakerCDMA Handset | Fixed Phone DialerTransformer | Stablizer | Step -UpWire Cable | Power Plug | ScramblesCandle | Bulb | Spotlight | Torch LightMemory Stick | SD Card | CardReader

    Solar and Accessories | BatteryDVD Copy & PrintingDVD Disc Sales and DistributionSatellite Reciever Top-up Service

    Choka bungrua & inchhung bungrua China, India,Thiland, Burma chhuak etc man tlawm takin lei tura awm reng e.

    A bikin inneih present pe duh te tan bungrua nalhtak tak, chi hrang hrang kan pack sak thei rengbawk.

    Whole sale (azmufonf) & retail (vufvD) pawhin kan zuarreng e.

    Bungrua tha leh tlawm tak lei I duh chuan min rawnpan mai rawh.

    2011-2012 zirna kuma thiam fal bik ni duh tan

    S. NGURTHANZAUABUNGRUA THA LEH TLAWM

    Pu S. Ngurthanzaua Dawr

    Zodi kawt, Tahan Bazaar bul (vrf;axmifh)Tel: 21319

    09-6472730

    LCD TV and Multimedia Showroom - ydawmufNrdKifvrf;? awmifZvyf&yf? uav;NrdKU /

    Yuzana Building, Zodi Computer kawt, Tahan, Kalaymyo. Tel. 21452

    KRISTIAN LEHKHA BU CHI HRANG HRANG;

    ENGLISH, MYANMAR, MIZO, ETC A AWM RENG E.

    TIN, LEHKHABU LO PAWH HENG TE HI KAN NEI RENG E:

    STATIONARY

    SACRAMENT TRAY, CHHANG LEH UAIN, NO CHANGKANG TAK TAK

    THAWHLAWM IP, BAPTISMA NO

    NAUPANG INFIAMNA BUNGRUA TE LEI TUR KAN NEI RENG E.

  • 7/30/2019 Tahan Times Journal Vol. 1. No. 1, May 19, 2011

    16/20

    16 |TAHANTIMES

    Unau piang tlang ngatpawh hian inang lovasiam danglam thiam

    Pathian themthiam dan emem hi chu a thiam lu deuh ani tih mai chak chang ka ngahlutuk. Pathian mawhchhiatademlah ka ngam thlawt si lo.Mahse keini Mongolian thlah-ho hi zawng siam thiamtuahian min siam duhdah deuhvinmin siam tawngchham deuhzawng a nih hi maw! Ka ti thotho. A bikin keiniho hnam zin-gah nula pian dawlhkai lehnalh zeih zawih hmuh tur antlem a nih ber mai hi! Kan nula

    Keini Mizo Tlangmi mah-ni ngaiha intichangkang,chhawr tlaka changkangtak tak si lo tlangvaltemawi lohna lam chuhawh u, i ngaihtuah duhlo phawt zawng ang u.Kan vai mai hian kanchhe tlang em mai. Kanchhiat naka laia nula piannalh lo hlir pek-khawm,

    han thlan lak tak tak turawm chuang lo nula bilh-bawlawk kara nupui turzawn ngai leh nghaltehi a nia vanduai thlakmai mai ni. Khawvelahmeichhe si-khaw zualleh chawmpang kara mipawh chhuah ni awm hlirpek khawm kan han nikher kherte hi aw a vanpawi take m! En the mah Kan khawlaia vak velleh Kohhran inkhawm-puia inti nula ve ahranauankhawmhote saw:Khawvel nula hmeltha(Miss Universe) ni turapho lan tur i hmu em? Ekhai Keiniho hi zawngPianhmang mawina lehHmel mawina reng rengnei lo nula hlir pek khaw-mah kan tang a nih berhi. HuiHah!

    Kan nulaho hi an nalhlo a nia.!! Chutih nakalaia mahni taksa pian

    mawina nei hlawl lo nu-laho silhen inbel hanhmuh phei hi chuanThasiama ang maiaThangthar nun ninga thihphung mai palh hlau-hawm a tling. Hmai kemrikrek, hmui chhah tilhtelh, mahni taksa hrawldan tawk nen inphu rengreng lova Awm bawr unpuar pung, nau thla 3 velpai ni awm taka Tai bawrlah ek eih lo, mawng-bawr arh leih, Ek-thlakhniam ahran, Malpuikhap chen vel, kechawnpuar ling leng hlir an nimai lo maw? Henghozingah hian mahni hmuhmawi theih an gang chuan nih ang tawk tawkinnupui tur melh a tul.Tlangval vanduai vekkan nih ber hi!

    Kan nula hmel tha lo-hovin ka inchei an hanti leh nghal phei hi chuengtin nge maw kan lo endawn le? A chang pheihi chuan lehlam hawiinen mai ang tih loh theihlohva insiam chhe thiamkan han hmu ta thin a ni

    a. Chutianga insiam chhethiam nula lah chu kanhawina lam apiangahan leng noh noh, miten

    NULA INSIAM CHHIA

    KA HMU TEUHF.LALRAMMAWIA

    Nulaho pianhmang leh hmel mawi-na reng reng nei loho hi an incheichhe zo...

    mum tulh, Kechawn puarpung an nih lain, nulathenkhat chu: Malpui Ban-puam tiat lek un puartham nei lo, Bawp kau hik-hek lah tam bawk. Inhmehhmuh tur awm reng renglo. An insiam chhe ai veka ni ringawt.

    Nulaho pianghmang leh

    hmel mawina reng rengnei loho hi an inchei chhezo, an inthuam mawi lo zokan han tih bakah an insi-am chhiatna chi khat sawitur a la awm cheu mai. Nu-laho hian Ka pakhat chi-ah an nei hlawm. Mahse,an hmui, an ha, an hani,an ka chhung hrim hriman hnawh chingpen zovinan barh bawlhhlawh a. Anka chu Puk rimchhe tawplutukah an siam leh ta zel.Tlangval thianghlim deuhawhna tlak hmui leh Kanei pawh an awm mumallo ve. Kan nula tam bertehian hmai bawlhhlawh pumi ka ni a, tlangval hmeltha leh nausente hmuiawhna tlak hmui thiang-hlim ka nei ta lo ti ngeitur an ni vek mai. An hmuisen dan, an ka sen dan,an chil send an chu maw Hmai piangsual sen, kapiangsual sen, ka hrisello piangsual atanga lochhuak chil piangsual ani zo. A rapthlak lu deuhzawng a ni.

    Nula insiam chhia hmuhtur tlem thuai se tih hi

    kan vaia duhthusama nih a rinawm. Tunahzawng nula insiam chhiaka hmu teuh si a. Awheng Ramhuai nula angainsiam chhe thiamhote hiLasi nula hmel tha angaan insiam nalh thiam huna van nghahhlehawm takem!n

    Lasi nula nalhzia an sawinen lo tehkhin ralah pheichuan hmuh an nuam lolutuk hi lei hnuai pukakhalh luh vek chak hi kantam ka ring thin. Khawlaianula vak vel hi miin mawihawih dawn lovin zawt tachawt chawt sela: Khawilai Ramhuai veng atangalo kal nge i nih? tih tur an

    tam awm!

    Arian thlah leh Europe-an thlah Nulaho (TV &Video) darthlalang hmaialo langho hi zawng anhmel that leh that loh chudah that an ruangam asei, an dawlhkai tha, anruakhau tha zaih mai a.An awmbawr un a liantha, an kawng [tai] a ek,an malpui tlawn a sei, ankhup hnuai lam lah seitha thluang hi an ni deuhtlangpui a. Sap/Vai nulat-en kekawrtlawn an ha .

    An Kawng bawr atangaNgalrek inkarah a tlawnsei zarh.A arh, a zuih. A enga pawh hi a aninhmeh zaih vek mai. Kananu, kan nulaten Kekaw-rtlawn an ha ve. Awi.. atawp hun hmain a tawp

    hawt. A tlawn sei hmanthlawn lo. An mawngbawr an un lui