,"

TAl LIEU TUYEN TRUYEN KY NIEM. .130 NAM NGAy ouoc TE LAO DQNG (0115/1886-0115/2016)

I. LICH sir NGAy ouoc TE LAO DQNG (MUNG 1 THANG 5)

Til' mra cuoi thS ky XIX, chu nghia nr ban biroc sang giai dean docquyen, san xufrt cong nghiep tang nhanh; a mot s6 mroc nhir Anh, Phap, Dire,My .... phat trien manh me. Cung voi nhlrng buoc tiSn cua nSn kinh tS tir ban,giai cftp ttr san tang cuong b6c lot va ban cung h6a cong nhan lao dong; mauthufrn giai cfrp ngay cang sau sac, dfrn dSn nhieu cuoc dfru tranh gitra giai cfrpvo san voi giai cfrp tu san di6n ra voi quy mo ngay cang Ian.

Trong cuoc dfrutranh d6, vftn dS thai gian lao dong c6 y nghia quan trong.Ngay sau khi thanh lap Quoc tS I nam 1864, C.Mac coi viec rut ngan thai gianlao dong la mot nhiem vu dfrutranh cua giai cfrpvo san. Tai Dai hoi Ifrnthir nhatcua Quoc tS I hop tai Gieneve (Thuy S1) thang 9/1866, vfrn dS dfrutranh d6i ngaylam vi~c 8 gia duQ'ccoi la nhi~m Vl) quan trong. Khfru hi~u "Ngay lam 8 gia"sam xufrt hien a mot s6 nai Cllanuac Anh - nuac c6 nSn cong nghi~p phat triSnsam nhfrt thS gim. Yeu sach nay dfrnIan sang cac nuac khac.

Nuac My, tir mot qu6c gia co nSn kinh t€ l?c h~u, phl,l thuoc van chauAu, da: rna rong san sUfrt,nhanh chong phM tri€n tra thanh nuac cong nghiephang dfru thS giai. Thanh ph6 Chi-ca-go trer thanh trung tam thuang nghiepcua My. Nuac My lao van cuoc ch?y dua c?nh tranh tu bim quySt li~t. Cacgu6ng may ch?y hSt cong sufrt su6t ngay dem, hang V?il cong nhan bi b~tbuoc lam vi~c m6i ngay tir 14-18 gia, phl,l nft qUfrnqu~t lao dong khong kerngi nam giai, nhung d6ng luang chi bftng 1/2 nam giai va su6t tufrn khong c6ngay nghi; tre em phai lam vi~c 12 gialngay.

Khong chiu d\rng ma:i vai chS do boc lot tan kh6c cua giai cfrp tu san,phong trao ba:i cong cua cong nhan My bung len vai d6i hoi buc thiSt la tangluang, giam gia lam, cung vai phong trao dfru tranh cua cong nhan la S\l' ra daiva phM tri@nphong trao Cong doan. Nam 1868, giai cfrm quySn My buoc phaithong qua d?o lu~t ngay lam 8 gia trong cac ca quan, xi nghiep thuoc Chinh phll.Nhung cac xi nghiep tu nhan vfrn gift ngay lam viec ill 11 dSn 12 gia.

Ngay 1-5-1886, t?i th~mh ph6 Chi-ca-go (My), huang irng lai keu gOicua "Lien doan lao d9ngMy", cong nhan toan thanh ph6 tiSn hanh bili cong,t6 chuc mit tinh va bi€u tinh tren duang ph6 (40 ngay kh6ng din nha may lamvi¢c). Khfru hieu "Ngay lam vi~c 8 gia" tra thanh ti@ngn6i chung Clla giai cfrpcong nhan, chinh quYSn tu san rai van thS bi dong.

2

Ngay 3/5/1886, han 6 ngan cong nhan t6 clnrc bffi cong mit tinh, bieutinh nhung nhfmg nguoi bai cong phan d6i, bi canh sat dan ap, 9 cong nhan bigi8t, 50 bi thuang nang, gay ehfrn dong thanh pho,

Ngay 4/5/1886, mot cuoc mit tinh khong 16 di~n ra a Quang tnrongHay-mac-ket dS phan khang hanh dong cua canh sat. Lfry ea do ehinh quyenrna cuoc khung b6 Ion, han 200 ngiroi chet va bi tlnrong, nha ttl chat niehnhfrng ngiroi tham gia dfru tranh.

Nhtrng cuoc bi@utinh tai Chi-ca-go di~n ra ngay cang quyet liet. Gioichu du6i nhtmg cong nhan bai cong, thue nguoi lam a cac thanh ph6 bencanh, thue bon khieu khieh va canh sat dan ap, pha hoai cuoc dfru tranh ellacong nhan. Cac xung dot xay ra dfr doi khien hang tram cong nhan ehSt va bithuang, nhiSu thu lInh eong doan bi b~t. ..

V\l tan sat dftm mau sau ngay 1/5/1886, gay nen ehfrn dong Ian tronggiai efrp eong nhan thS giai. 0My nhiSu euoe bi6u tinh Ian n6 ra t?i cae thanhph6 len tiSng ung ho yeu saeh eua eong nhan Chi-ea-go. Cong nhan Phap, Y,Tay Ban Nha, Ra Lan ... t6 ehll'e nhiSu euoe mit tinh bay t6 su d6ng tinh vaieong nhan My.

Ran mot nam sau, ngay 11/1111887, cae thu lInh eua euoe dfru tranh biehinh quySn treo e6. Tuy phong trao bi dan ap, nhung ehinh phu buoe phaiban hanh d?o hl~t ngay lam 8 gia.

D6 ghi nh~ nhung thanh qua eua phong trao eong nhan cae nu6e, ngaytrong D?i hoi thanh l~p Qu6e tS thll' II, dm),e trieu t~p ngay 1417/1889, cae d?ibi6u eua giai efrp eong nhan dff thong qua Nghi quySt lfry ngay 1/5 lam ngaydoan kSt dfru tranh eua eong nhan lao dong tren toan thS giai. Ttl' d6 ngay 1/5tra thanh ngay Qu6e tS Lao dong.

Thue hi~n Nghi quySt eua Qu6e tS thu II, ngay 1/5/1890 Ian dau tien,Ngay Qu6e tS Lao dong dUQ'eky niem v6i quy mo thS gi6i. Cong nhan a caenuae My, Canada, Phap, Due, Ao, Dan M?eh, Bi, Th\lY Di@n,Ra Lan, Y vanhiSu nu6e khae tiSn hanh bffi eong, mit tinh, xu6ng duang bi6u tinh mangthea bi6u ngfr "Ngay lam 8 gia", "VO san tM ea cae nuae doan kSt l?i".

Ngay Qu6e tS Lao dong (1/5) dfftra thanh ngay L~ t?i nhiSu qu6e gia trenthS giai, danh d6 ton vinh lao dong va gay d\1'llgdoan kSt lao dong tren thS gi6i;la ngay hoi eua giai efrp eong nhan va nhan dan lao dong tren toan thS gi6i, ngaydoan kSt giai efrp eong nhan va cae dan toe bi ap bue tren thS giai trong euoe dfrutranh vi hoa binh, doc l~p dan toe, dan ehll va tiSn bo xffhoi.

3-I "

II. GIAI cAp eONG NHAN vA NHAN DAN LAO DONG VIET. .NAM Val NGAy Quae TE LAO DQNG (MUNG 1 TRANG 5)

Tir thap nien 30 cua the ky xx, Nguyen Ai Quoc (H6 Chi Minh) datieh eire truyen ba chu nghia Mac-Lenin vao Vi~t Nam qua nhfmg tac phamcua minh, giup cong nhan lao dong Vi~t Nam hieu r5 han v@phong trao congsan, cong nhan, cong dean the gioi, nhfrt la v@Cach mang Thang Miroi Ngava ngay Quoc te Lao dong (1/5), bieu hien su doan k€t voi vo san, c§n laoquoc t€. Ngay liS g~n li@nvoi ca mot qua trinh dfru tranh each mang a trongmroc cling nhu a ngoai nuoc.

Ngay 11511925, cong nhan ChO' Lon, cong nhan dirong sat DI An vacong nhan a Da N~ng bieu tinh bay to y chi bao v~ Lien bang XO viet. Thang8/1925, cong nhan Nha may dong tau Ba Son (Sai Gon) da bai cong doi tangluang va dS ung ho phong trao dfru tranh clia cong nhan ThuO'ng Hai (TrungQu6c). Nhfrng cuoc dfru tranh d~u tien fry danh dfru s\r kSt hgp gifra chil nghlayeu nuac vai chu nghla qu6c te vo san, mot m6c son trong trong trao congnhan Vi~t Nam phat triSn ill tv phat dSn t\r giae.

Thang 211930, Dang Cong san Viet Nam duO'c thanh l~p. Ngay trongCuang lInh d~u tien, Dang da xac dinh vai tro va sir m~nh hch slr Clla giai cfrpcong nhan Vi~t Nam la giai cfrp lanh d~o each m~ng, nong c6t trong kh6i lienminh cong - nang. Phong trao dfru tranh ngay 1/5/1930 rna d~u cao trao cachm~ng 1930 - 1931. Tir thanh thi dSn nong thon, tir B~c dSn Nam nhi@unaitreo ca Dang, t6 chirc mit tinh, tu~n hanh thi uy, l~n d~u tien duai S\f lanh d~ocua Dang va huang d~n, v~n dong cua Cong hOi do, cong nhan cung vai nongdan mit tinh biSu tinh ky ni~m ngay Qu6c te Lao dong (1/5), dfru tranh doiquy@n lO'i, bay to tinh doan kSt vai cong nhan lao dong thS giai. Day la l~nd~u tien, giai cfrp cong nhan va nhan dan lao dong tren ph~m vi toan qu6cdoan k€t dfru tranh to r5 sirc m~nh vo dich, nghi hrc phi thuang cua kh6i lienminh cong - nong. D~c bi~t t~i Nha may xe lira Tnrang Thi, Nha may Cua,Nha may diem BSn Thuy (Nghe An), hang nghin thO' thuy@n cung sat canhvai nang dan ngo~i thanh doi ngay lam vi~e 8 gia, giam suu thuS; cuoc dfrutranh cua 4000 cong nhan Nha may sO'iNam Dinh trong 21 ngay gian kh6cling gop ph~n vao cao trao cach m~ng toan qu6c do Dang lanh d~o.

Trong phong trao cach m~ng 1936-1939, thai kY M~t tr~n dan chil DangDuang, ngay Qu6c t€ Lao dong duO'c t6 chirc cong khai. D~c biet la cuoc mittinh ngay 1/5/1938, t~i tnrang Dfru xao Ha NOi (nay la Cung Van hoa Lao dongHuu nghi Vi~t -Xa) , Cuoc mit tinh b~t d~u lilc 16 gia ngay 1/5/1938, nlllmgngay fir xS tnra, tren nhi@unga ph6, nhling dong nguai tham gia mit tinh da cU6n

4" ~

cuon len dirong. T6ng cong co tren 25.000 ngiroi cua 25 doan khac nhau. Day Iacuoc mit tinh IOn nhM trong thai ky van dong dan chu, bi@udirong sire manh cuanhan dan lao dong.

Sau khi gianh duoc doc lap, ngay 18/211946, H6 Chu tich ky S~c lenhs6 22cfNV/CC quy dinh ngay 1/5 la mot trong nhtrng ngay L@chinh tlnrc cuamroc taoNgay 29/411946, H6 Chu tich ky S~c lenh s6 56 quy dinh cong nhdnduac huang luang ngay nghi Ii Qu6c dLao dong (1/5). Ngay 1/5/1946, l~nd~u tien trong lich sir mroc ta, ngay Quoc t~ Lao dong (1/5) diroc t6 clnrc kyniem mit tinh trong th@tai Ha Noi voi sir tham du cua 20 van nhan dan laodong. Nhan dip nay, Chu tich H6 Chi Minh doc loi keu goi: "Cung dang baotoan quoc! Cung anh chi em lao dting! Ngay 1 thong 5 la mot ngay T€t chungcho lao d9ng ca cac nuac tren th€ giai. Do la m9tY nghza doan k€t rdt sau xa.(; nuac ta ldn nay la ldn ddu rnadang bao ta, anh chj em lao d9ng ta, du9'c tl!do don tdp ngay 1 thang 5. Vgy nen no co y nghza dgc bi?t sau xa han nua.D6i vai chung ta no la m9t ngay d~ t6 cho th€ giai bdt rimg ngay nay ch6ngnhirng la ngay Tit lao d9ng, rna no can la ngay toan dan doan kit. Doan k€td~ giu vung tl! do dan chu. Doan k€t d~ ki€n thitt nuac nha. Doan kit d~ xaydl!ng m9t dai s6ng mai ".

Trong cong cuoc xay d\Ing va bao ve T6 qu6c, nhM la trong 30 nam d6imai, cung vai qua trinh phat tri@ncua dAtnuac, giai cApcong nhan Viet Namda: co nhfrng bu&c truang thanh ca v€ s6 lUQ'ngva chAt luqng, dang co m~ttrong tAt ca cac thanh ph~n kinh t~, d6ng gop han 65% t6ng san phfrm xa:hoiva han 70% ngan sach nha nuac. Cong nhan, lao dong nuac ta da: ti~p c~nnhanh vai khoa hoc, cong nghe tien ti~n, tung buac dam duO'ng, lam chu kythu~t va cong ngh~ cao, buac d~u hinh thanh doi ngfi cong nhan tri th(rc.

Nghi quy~t s6 20INQ-TW, Hoi nghi Trung uO'ng 6 (kh6a X) v@"Ti~pt\lC xay dgng giai cAp cong nhan Viet Nam thai ky dfry mt;lnh cong nghi~phoa, hien d~i hoa dAtnuac", Dang ta xac dinh "Giai cdp cong nhan nuac taco su m?nh Itch sir to Ian: La giai cdp lanh dr;1Ocach mc;mgthong qua d9i ti€nphong la Dang C9ng san Vi?tNam; giai cdp agi di?n cho phuang thuc sanxuat tien tdn; giai cdp tienphong trong Slf nghi?pxay dlfng chu nghza xti h9i,IlfClur;rngdi ddu trong S~fnghi?p cong nghi?p hoa, hi?n dgi hoa ddt nuac viml:lctieu dan giau, nuac mgnh, xa h9i cong brmg, dan chu, van minh; ll!clur;rngnang c6t trong lien minh giai cdp cong nhan vai giai cap nang dan vaa9i ngi1trf thuc duai s~lltinh ago cua Dang".

Trong nhfrng nam g~n day, vai l\!'c lUQ'ngg~n 9 tri~u doan vien, g~n130 nghin cong doan cO'sa, t6 chuc Cong doan Vi~t Nam luon vuqt qua moi

5

kh6 khan, tlnr thach; chu dong sang tao, d6i moi t6 clnrc, noi dung, plnrongthirc hoat d~ thu hut, t~p hop ngay cang dong dao cong nhan vien clnrc laodong va hanh dong sat thirc han, y nghia han voi vai tro dai dien, bao v~quyen, IQ'iIch hop phap, chinh dang cua dean vien, cong nhan vien chirc laodong. Voi nhtrng biroc di, hanh dong thi6t thuc, nhfrng chuyen bien manh meva vtrng chac trong 87 narn qua, khang dinh h~ thong Cong doan ca mroc da,dang va se tiSp tuc phat huy r5 vi tri, vai tro, clnrc nang la t6 chirc dai dien,bao v~ quyen, IQ'iich hop phap, chinh dang cho nguoi lao dong; la ch6 duavirng chac, tin cay cua can bo, doan vien voi plnrong cham "0 dau cong nhankh6, a d6 c6 cong doan".

Trong thai gian tai, nguai lao dong va t6 chlTc Cong doan Vi~t Namdung truac thai Co' mai, thach thlTcmai, nh~t la khi Hi~p dinh IPP duQ'ckykSt va th\Ic hi~n.

Van ki~n D~i hoi d~i biSu toan qu6c lftn thu XII clla Dang neu r5:"Quan tam, giao d1:lc,tlcw t(lO,b6i duong, phat tri€n giai cap cong nhan cav€ s6 lur;ng va chat lur;ng; nang cao bem llnh chinh trj, trinh tl9 h9C van,chuyen man, ky nang ngh€ nghi?p, tac phong cong nghi?p, kY luqt lao tl9ngcila cong nhan; bao dam vi?c lam, nang cao thu nhqp, cai thi?n tli€u ki?nlam vi?c, nha 0, cac cong trinh phuc lr;iph1:lcv¥ cho cong nhan; sua tl6i,b6 sung cac chinh sach, phap luqt v€ ti€n luang, bao hi€m xii h9i, bao hi€my d, bao hi€m that nghi?p, ... d€ bao v¢ quy€n lr;i, nang cao tlai s6ng vqtchat va tinh than cila cong nhan ".

Vi v~y, t6 chuc Cong doan Vi~t Nam duai S\I lanh d~o cita Dang Congsan Vi~t Nam s~n sang sat canh cling doan vien va nguai lao dong - d~i di~nbao v~ quy€n IQ'icho nguai lao dong, giai quySt tranh ch~p lao dong; ti6p tlled6ng hanh vai doanh nghi~p, dong vien eong nhan vien ehue lao dong phathuy vai tro cua minh va e6 nhung d6ng g6p to Ian vao s\!' nghi~p xay dll'ng,bao v~ T6 qu6c, gift vfrng chu quy€n bi~n dao; phat triSn kinh t6 - xa hoi dfttnuac va ehu dong hoi nh~p qu6c t€.

Ky ni~m 130 nam ngay Qu6c t€ Lao dong (1/5) g~n vai ky ni~m 70nam Ngay Bae H6 ky S~e l~nh 56 quy dinh nguai lao tl9ng tlur;cnghi tamvi?c va co huang luang trong ngay Qu6c d Lao tl9ng diSn ra vao thai di~mtoan Dang, toan dan, toan quan ta t6 ehlTehoc t~p, quan tri~t va triSn khai thll'ehi~n Nghi quy€t D~i hoi d~i bi~u toan qu6c lftn thlTXII cua Dang, ky ni~m 41nam Giai ph6ng mi€n Nam, th6ng nhftt dM nuae (30/4/1975-30/4/2015), namthu 5 t6 ehlTeCong doan et'mg toan xa hoi t6 ehlTeThang Cong nhan thea K€tlu~n s6 77/IB- TW elta Ban Bi thu dS cham 10 eho can bo, doan vien, cong

6

nhan vien clnrc lao dong va dip bfru cir dai bieu Quoc hoi kh6a XIV, bfru ctrdai bieu Hoi d6ng nhan dan cac cfrp nhiem ky 2016-2021. Day la dip dS cactang lap nhan dan on lai truyen thong, nhtrng cong hien, dong g6p to 1611cua cacth~ he giai Cfrpcong nhan Viet Nam va t6 clnrc Cong dean trong Sl,Jnghiep dfrutranh gianh doc lap dan toe, xay dung va bao ve T6 quoc Vi~t Nam xa hoi chunghia; biSu duong nhimg tap thS, ca nhan diSn hinh tien tien trong cong nhanvien clnrc lao dong. D6ng thai, la dip dS cong nhan vien chirc lao dong bay tolong bi~t an sau s~c toi Dang quang vinh, Bac H6 vi dai cling cac th~ he lanhdao cua Dang, Nha mroc da luon quan tam, cham 10, xay dung giai cfrP congnhan Vi~t Nam han tam thap ky qua.

PhM huy truySn th5ng quy bau cua dan toc va giai c~p cong nhanVi~t Nam, ky ni~m 130 nam ngay Qu5c t€ Lao dong, giai cfrp cong nhanva nhan dan lao dong nu6'c ta nguy~n docln k~t, sat canh clIng cong nhanva nhan dan lao dong tren toan th€ gi6'i trong cuoc dfru tranh vi hoa binh,doc lap dan toc, dan chll va ti~n bo xa hoi, quy€t tam cung toim Dang,toan dan, toim quan thl,Jc hi~n th~ng 19i Nghi quy€t D?i hoi d<;libiSu toimqu5c Ifrn thu XII cua Dang.

III. MOT s6 KHAu HIEU TUYEN TRUYEN. .1. Tinh thfrn ngay Giai ph6ni miSn Nam, th5ng nhfrt dfrt nu6'c (30/4) va

va ngay Qu5c t€ Lao dong (1/5) bfrt diet!

2. Nhiet li~t chao mung 130 nam ngay Qu5c t€ Lao dong (1/5/1886 -1/5/20 16)!

3. Cong doan d6ng hanh vi S\Tphat triSn 6n dinh, bSn vii'ng Clla doanhnghiep, vi vi~c lam, dO'is6ng cua nguai lao dong! .

'. 4. Nhiet li~thu6'ng lTngThang C6ng nhan nam 2016! ~

BAN TUYEN GIAO TRUNG liONG­

TONG LIEN DoAN LAO DONG VI~T NAM