Upload
others
View
3
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
1
Techniki
informacyjne
dr inż. Michał Łanczont Wydział Elektrotechniki i Informatyki
p. E419 tel. 81-538-42-93
[email protected] http://lanczont.pollub.pl
Część 3
Programy
• Aplikacje biurowe
– Edytory tekstu
– Arkusze kalkulacyjne
– Prezentacje
– DTP
– Edytory równań
• Grafika rastrowa
• Grafika wektorowa
– Rysunek techniczny
– Diagramy i schematy 2
2
Pakiety biurowe
• Apple iWork
• Corel WordPerfect Office
• Google Documents
• Gnome Office
• IBM Office Symphony
• KOffice
• Microsoft Office
• OpenOffice
3
Zawartość • Edytor tekstu
Microsoft Word, Writer
• Arkusz kalkulacyjny
Microsoft Excel, Calc
• Edytor grafiki
Microsoft Office Picture Manager, Microsoft Visio, Draw
• Edytor prezentacji
Microsoft PowerPoint, Impress
• Program do tworzenia baz danych
Microsoft Access, Base
• Program do tworzenia wzorów
• Program pocztowy
• Edytor notatek
4
3
Historia Microsoft Word
• Program napisany przez Richarda Brodie dla
komputerów PC z systemem DOS w roku 1983.
• Kolejne wersje powstawały dla Macintosha (1984),
SCO UNIX i Windows (1989).
• Pierwotnie samodzielny program, stał się później
częścią pakietu biurowego Microsoft Office.
• Najpopularniejszy obecnie edytor tekstu,
wyznaczający standardy.
• Format DOC dla Word 97 został publicznie
udokumentowany przez Microsoft, ale kolejne
wersje stały się dostępne tylko dla partnerów,
rządów i instytucji.
• W Microsoft Office 2007 format .docx danych
oparty jest na języku XML. 5
Historia OpenOffice
• Wywodzi się z opublikowanego w 2000 roku kodu
źródłowego StarOffice’a firmy Sun
• 2010 przejęcie Sun Microsystem przez Oracle
• Do 2011 rozwijana przez firmę Oracle
• Udostępnienie kodu źródłowego zapoczątkowało
powstanie całej rodziny pakietów biurowych
opartych na Oracle OpenOffice
– Apache OpenOffice 4.1.4 – (4.1.3)
– LibreOffice 5.4.3 - (5.2.4)
• Od wersji 3.0 obsługuje format .docx
• Środowisko wieloplatformowe (Windows, Linux, Mac
Os X, Android)
• Format zapisu .odt
6
4
Format zapisu
archiwum zip + xml .docx .odt
7
Elementy/części dokumentu
1. Format strony
2. Strona tytułowa
3. Spis treści
4. Literatura
5. Przypisy
6. Treść właściwa
a) Tekst
b) Tabele
c) Wypunktowania
d) Grafika/Wykresy/Diagramy
e) Wzory
8
5
Praca dyplomowa
• Wydział Elektrotechniki i Informatyki
Zakładka STUDENCI/PRACE DYPLOMOWE
http://weii.pollub.pl/pl/studenci/prace-dyplomowe
1. http://weii.pollub.pl/files/18/attachment/2933_proce
dura,dyplomowania,WEiI,zalacznik,7.pdf - wytyczne
2. http://weii.pollub.pl/files/18/attachment/2934_WzorS
tronyTytulowejInz.zip - szablon strony tytułowej
• Wydział Mechaniczny
Zakładka STUDENCI/PRACE DYPLOMOWE
http://wm.pollub.pl/pl/studenci/prace-dyplomowe
1. http://www.wm.pollub.pl/files/24/attachment/3929_Zal
acznik,nr,7,do,WM5-,10-10-2013.doc - wytyczne
9
• Jak pisać teksty techniczne – poradnik:
1. http://www.ien.pw.edu.pl/EIG/instrukcje/teksty_te
chniczne.pdf
System kontroli autorstwa Antyplagiat • Plagiat częściowe lub całkowite przejęcie utworu
(tekst, wykres, grafika, wzory itp.).
• Korzystanie z cudzych (opublikowanych) wymaga
cytowania – podania źródła.
• W przypadku dosłownego cytowania, zamieszczony
fragment powinien być ujęty w „ ”.
• Kompilacja - polega na tworzeniu nowych układów,
relacji, powiązań i kombinacji elementów na
podstawie bezpośrednich skojarzeń i koncepcji
zaczerpniętych z cudzych prac.
• Kompilacja wymaga podania danych materiałów
źródłowych (cytowania, bibliografia)
• System Antyplagiat, wymaganie sprawdzenia każdej
pracy inżynierskiej i magisterskiej
10
6
Treść + Format = Dokument
11
Format dokumentu • Format strony
– Wymiary strony
– Marginesy
– Nagłówek
– Stopka
– Kolor tła, znak wodny
• Format akapitu
– Wyrównanie
– Wcięcia
– Odstępy
– Podział wiersza i strony 12
7
Format strony Microsoft Word <1>
13
• Marginesy predefiniowane
dostęp
„Układ strony/Marginesy”
• Ustawienie własne –
Marginesy niestandardowe
• Ustawienie:
– Marginesów
– Orientacja
– Na oprawę, położenie
– Marginesy na stronie/ach
– zastosowanie marginesów
Format strony Microsoft Word <2>
14
• Ustawienie wymiarów papieru (strony dokumentu)
• Wymiary standardowe i niestandardowe
• Ustawienie papieru dla sekcji dokumentu
• Ustawienie źródła papieru
8
Format strony Microsoft Word <3>
15
• Ustawienie parametrów
sekcji
• Nagłówki i stopki
• Wyrównanie w pionie
zawartości strony
• Ustawienie układu dla
sekcji dokumentu
16
Format strony OpenOffice Writer <1>
• Dostęp do okna konfiguracyjnego stronę dokumentu
poprzez menu Format/Strona
• Wybór rozmiaru strony (predefiniowany i własny)
• Ustawienie źródła papieru
• Ustawienie marginesów
• Układ strony
• Format numeracji stron
9
17
Format strony OpenOffice Writer <2>
• Ustawienie koloru tła
• Ustawienie znaku wodnego/grafiki tła strony
18
Format strony OpenOffice Writer <3> • Główka lub nagłówek i stopka
• Ustawienie wymiarów i marginesów
• Tła – kolor, grafika lub gradient
• Obramowanie
10
19
Format strony OpenOffice Writer <5>
• Ustawienie krawędzi strony
– Kolor
– Odstęp
– Grubość
– Cieniowanie
– Wybór
20
Format strony OpenOffice Writer <5>
• Ustawienie ilości kolumn
• Ustawienie wymiaru kolumn i odstępu –
automatycznie lub ręcznie
• Ustawienie separatora między kolumnami
11
21
Format strony OpenOffice Writer <6>
• Zdefiniowanie parametrów przypisów dolnych
22
Akapit Microsoft Word <1> • Akapit –Podstawowa jednostka logiczna
dłuższego tekstu, składająca się z
jednego lub wielu zdań stanowiących
pewną całość treściową (myśl).
• Dostępny pod prawym przyciskiem myszki
po zaznaczeniu akapitu
• Ustawienie orientacji akapitu
• Ustawienie wcięć
• Ustawienie odstępów
12
23
Akapit Microsoft Word <2>
• Ustawienie parametrów
sterowania przepływem
tekstu akapitu na
stronie i w polu
tekstowym
Sierota Bękart
(Szewc) Wdowa
24
Akapit OpenOffice Writer <1> • Dostęp z menu FORMAT lub z menu podręcznego
(prawy przycisk myszki)
• Ustawienie orientacji akapitu
• Ustawienie wcięć
• Ustawienie odstępów
• Panel boczny –
aktywowany w menu Widok
13
25
Akapit OpenOffice Writer <2>
• Wyrównanie akapitu w pionie i poziomie
26
Akapit OpenOffice Writer <4>
• Ustawienie parametrów sterowania przepływem
tekstu akapitu na stronie i w polu tekstowym
14
Strona tytułowa
27
Spis treści
• Utworzenie automatycznego spisu treści
dokumentu zapewni zachowanie
poprawności jego numeracji
• Spis treści tworzony jest na podstawie
zdefiniowanych w dokumencie styli
Nagłówkowych rozdziałów i
podrozdziałów
• Tworzenie zautomatyzowanych spisów
tabel, rysunków i równań
• Spis treści – plan pracy jest jednym z
pierwszych elementów pracy omawianych
na seminarium dyplomowym 28
15
• Rozdziały i podrozdziały mające znaleźć się
w spisie powinny być sformatowane stylem
nagłówkowym
• Poziom zagnieżdżenia ustala się numerem
nagłówka
• Formatowanie stylu
realizuje się poprzez
menu „Modyfikuj”
Spis treści Microsoft Word <1>
29
Spis treści Microsoft Word <2>
30
• Ikona dodania spisu
znajduje się w menu
„Odwołania”
• Dostępne są formy
predefiniowane
• Można samemu
skonfigurować parametry i
wizualną formę
wyświetlania spisu
16
Spis treści OpenOffice Writer <1>
31
• Rozdziały i podrozdziały mające
znaleźć się w spisie powinny
być sformatowane stylem
nagłówkowym
• Poziom zagnieżdżenia ustala się
numerem nagłówka
• Formatowanie stylu realizuje
się poprzez menu „Modyfikuj” w
oknie „Style i formatowanie”
Spis treści OpenOffice Writer <1>
32
• Aktywacja spisu treści dostępna jest w menu
wstaw
• Okno z parametrami spisu umożliwia dodanie oraz
jego wizualną konfiguracje
17
Spisy rysunków, tabel i wzorów
33
• Dodanie podpisów grafiki, tabel i innych
obiektów dostępne jest w menu odwołania
• Można dodać podpis predefiniowanych elementów
lub utworzyć nową etykietę
• Przycisk „Wstaw spis
ilustracji” umieszcza we
wskazanym miejscu spis
elementów o wybranej
etykiecie.
• Możliwe jest konfigurowanie
spisu, analogicznie jak
spisu treści.
Spisy rysunków, tabel i wzorów
34
• Możliwe jest numerowanie
wielopoziomowe podpisów
rysunków, tabel itp.
• Konieczne jest zastosowanie
numeracji wielopoziomowej
przy opisywaniu numerów
rozdziałów
• Numeracja uwzględnia w
takim wypadku tylko numer
rozdziału związany z
wybranym nagłówkiem
18
35
Spisy rysunków, tabel i wzorów
• Podpis może być dodany
tylko dla zaznaczonego
(aktywnego) obiektu
• Poprzez menu „WSTAW” lub
pod prawym przyciskiem
myszki
• Kategoria (etykieta) z
listy lub dowolna
• Numeracja wielopoziomowa
• Dodanie spisu do dokumentu
analogicznie jak spisu
treści – należy tylko
wybrać typ i kategorię
Odwołania Rysunki, tabele i wzory
• Odwołania do rysunków, wzorów i tabel umieszcza
się za pomocą przycisku Odsyłacz w zakładce
Odwołania
• Word nie zapewnia zgodnego ze standardami
umieszczenia odsyłacza
36
19
Odwołania Rysunki, tabele i wzory
• Odwołania do rysunków, wzorów i tabel umieszcza
się za pomocą przycisku Odsyłacz w menu Wstaw
• OpenOffice zapewnia lepszą konfigurowalność
odsyłacza jak Microsoft Office
• Lista typów jest
budowana w oparciu
o zawartość dokumentu
37
Literatura i przypisy
• Literatura, Bibliografia: uporządkowany według
pewnych kryteriów i spełniający określone
zadania informacyjne wykaz (spis) dokumentów
pisanych
• Przypisy – wydzielone fragmenty tekstu w
publikacji, powiązane z tekstem głównym za
pomocą odsyłaczy. Odnoszą się do poszczególnych
wyrazów, zwrotów i fragmentów tekstu głównego.
Stanowią uboczny lub pomocniczy nurt rozważań
albo wskazują dodatkowe informacje o danym
fragmencie utworu
• Pakiety biurowe Microsoft Office i OpenOffice
zapewniają automatyzację tworzenia i cytowania
bibliografii i przypisów
38
20
Literatura Microsoft Word
• Literatura wstawiana jest jako cytat
• Program buduje bazę danych bibliograficznych
• Na Politechnice Lubelskiej obowiązuje styl IEEE 2006
odwołań
• Automatyczne utrzymywanie kolejności numeracji wpisów
bibliograficznych
• Spis bibliograficzny wstawiany w dowolnie wybranym
miejscu dokumentu 39
Przypisy Microsoft Word
• Możliwość wstawiania przypisów dolnych (na dole
strony - stopka) lub końcowych (na końcu
dokumentu – po ostatnim akapicie)
• Możliwość nawigowania (poruszania się) pomiędzy
kolejnymi przypisami
• Kolejność utrzymywana automatycznie
• Numeracja przypisów dolnych cyfrowa (arabska)
• Numeracja przypisów końcowych cyfrowa (rzymskie)
40
21
Literatura OpenOffice
• Wpis bibliograficzny
umieszczany jest w bazie
danych sprzężonej z dokumentem
• W tekście automatyczne
umieszczane jest odwołanie do
pozycji literaturowej w bazie
danych
• Definiowany jest typ pozycji
literaturowej
41
Literatura OpenOffice • Możliwość korzystania z Bibliograficznej Bazy danych
pakietu OpenOffice
• Wpisy literaturowe dostępne dla wszystkich
przygotowywanych dokumentów
• Dostęp poprzez menu Narzędzia/Bibliograficzna Baza
Danych
42
22
Spis bibliograficzny OpenOffice
• Literatura dodawana analogicznie jak Spis
Treści, należy jedynie wybrać Typ: Bibliografia
• Dodatkowo należy wybrać numerowanie wpisów i typ
nawiasów ustawić na []
• OpenOffice umożliwia definiowanie formatowania
każdego rodzaju wpisu 43
Przypisy OpenOffice
• Przypisy dolne i końcowe dostępne w menu Wstaw
• Formatowanie przypisów dostępne jest w menu
Narzędzia
• Możliwość ustawienia własnej numeracji, formy i
kolejności
44
23
• Czcionka komputerowa – font – cyfrowy nośnik
pisma, elektroniczny odpowiednik czcionki
drukarskiej
• Czcionka opisana jest trzema parametrami:
– krój
– stopień
– odmiany
• Definicja fontu:
– Jeden lub więcej plików
– Wektorowe – skalowane
– Bitmapowe - nieskalowane
45
Czcionki
• Ta sama czcionka może być zapisana w róznych
formatach:
– Type 1 (T1) – front postscriptowy opracowany przez
Adobe, stosowane pierwotnie w komputerach Apple,
znaki opisywane za pomocą krzywych Béziera
trzeciego stopnia, litery można przekształcać jak
obiekty graficzne, format nierozwojowy
– TrueType – Opracowane przez Apple, znaki opisywane
za pomocą krzywych Béziera drugiego stopnia
– OpenType – opracowane prze Adobe i Microsoft,
kodowanie znaków w Unicode, zawierają szereg
nowych funkcji niedostępnych w starszych
formatach, jak np. znaki alternatywne, osadzanie
krojów na stronach WWW (umożliwiające wyświetlanie
ich w przeglądarce na komputerze, w którym tych
znaków nie ma zainstalowanych).
46
Czcionki formaty czcionek (fontów)
24
• Jedno bajtowe – 256 znaków, odmiany regionalne,
konieczność konwersji między różnymi standardami
kodowania tych samych znaków
• Dwu bajtowe – 65 536 znaków, Unicode jeden
standard kodowania znaków
47
Czcionki Kodowanie znaków
Krój pisma - charakterystyczny obraz kompletu
znaków pisma o jednolitych podstawowych
cechach graficznych:
• stylu,
• rytmie,
• proporcji,
• dukcie,
• układzie
• kształcie szeryfów,
• właściwościach optycznych (czytelności) itp.
48
Czcionki Krój pisma
25
49
Czcionki
Czcionki Szeryfy
Niewielkie ozdobniki na końcach liter
(zakończeniach linii znaku) wspomagające
prowadzenie wzroku po tekście
50
Szeryfowe
Times New Roman
Garamond
Georgia
Rockwell
Courier New
Bezszeryfowe
Arial
Tahoma
Calibri
Century Gothic
26
Czcionka Rodzaje szeryfów
51
belkowe jednolite
prostokąty Rockwell
kreskowe cienkie
kreski Bododni
klinowe kliny
(trójkąty)
Times New
Roman
skryte nieznaczne
poszerzenia
Cooper Black
Czcionki Różnica grubości kreski
52
Jednoelementowe
(linearne)
1. znaki zbudowane są z tej
samej grubości linii;
2. nie ma różnicy pomiędzy
lewą stroną litery a jej
środkiem czy dołem,
3. każda litera (cała) jest
tej samej grubości;
Bodoni
Times New Roman
Garamond
Rockwell
Courier New
Arial
Tahoma
Helvetica
Dwuelementowe
1. grubość kreski litery nie
jest jednolita, jej
pionowe linie mogą być na
przykład szerokie a
poziome wąskie;
2. przejścia pomiędzy
grubością kresek liter
mogą też być płynne;
27
Czcionka Szerokość znaku
53
Proporcjonalne
1. każda litera zajmuje tyle
miejsca ile jest jej
potrzebne
2. litera m więcej od u, a
litera u więcej od i;
3. szerokość liter jest
naturalna;
Courier New
Consolas
Georgia
Arial
Garamond
Helvetica
Times New Roman
Nieproporcjonalne 1. każda litera w taki kroju
zajmuje dokładnie tyle
samo miejsca;
2. litery l i w mają
przeznaczone tyle samo
przestrzeni;
3. każdy wiersz zawierał
będzie dokładnie tyle samo
znaków, a poszczególne
wiersze litery będą miały
ułożone w dokładnie takich
samych rzędach;
Czcionki Pismo „odręczne” - Pisanki
54
Bradley Hand Lucida Handwriting
Edwardian Script
Freestyle Script
Kunstler Script
Mistral Segoe Script
Viner Hand
Kontrast
Pisanki wyróżniają się z
szarości tekstu.
Różnorodność
Duży wybór pisanek
sprawia, że zawsze można
dobrać ciekawy wzór
kroju pisma odpowiedni
do każdego dzieła.
Siła oddziaływania
Natychmiastowość
oddziaływania.
Przekaz mówi „To jest
ważne - spójrz na mnie”
28
Czcionki Antykwa renesansowa
55
• szeryfowa
• dwuelementowa, o niewielkim kontraście
pomiędzy liniami poziomymi i pionowymi
Garamond Palatino
(ang. old-style, humanist)
Czcionki Antykwa barokowa
56
• szeryfowa
• dwuelementowa, o średnim kontraście
pomiędzy liniami poziomymi i pionowymi
Times New Roman Georgia Bookman Old Style
(ang. transitional, baroque)
29
Czcionki Antykwa klasycystyczna
57
• szeryfowa
• dwuelementowa, o dużym kontraście pomiędzy
liniami poziomymi i pionowymi
(ang. modern lub Didone )
Garamond
Czcionki Egipcjanka
58
• szeryfowa
• charakteryzuje się prostymi formami
wykorzystującymi prawidła geometrii
(prostokąt, kwadrat, trójkąt, koło, owal) i
pionową lub prawie pionową osią liter
okrągłych
Rockwell Courier
(ang. mechanistic, slab serif lub egyptian )
30
Czcionki Grotesk
59
(ang. sans-serif, gothic )
• bezszeryfowa
• jednoelementowa
Arial, Helvetica,Tahoma, Verdana, Trebuchet MS,
Century Gotic
Czcionki Kerning
Regulowanie odległości pomiędzy konkretnymi parami
znaków w danym kroju pisma i jego odmianie.
•litera-cyfra,
•cyfra-cyfra,
•cyfra-znak interpunkcyjny.
60
31
Czcionki Stopień
Dany stopień to wysokość między górną i
dolną linią pisma.
61
Czcionki Odmiana • Odmiana jest modyfikacją kroju danego fontu poprzez
zmianę grubości jego kresek oraz zmianę szerokości i
pochylenia całych znaków
• Wszystkie odmiany danego kroju to rodzina fontów (lub
rzadziej – garnitur), sierota zaś to krój, który
powstał tylko w jednej odmianie.
62
32
Czcionki Odmiana
63
Black – grubszy od Heavy.
Bold – font pogrubiony, półgruby
Condensed – font ściśnięty.
Cursive – równorzędnie do Italic
Elongated – font wydłużony w pionie.
Extended – font szerszy od podstawowego.
Heavy – grubszy ("cięższy") od Bold, ale lżejszy od Extra
Bold.
Italic – italik, kursywa, czyli font pochylony w prawo.
Light – lekki, cieńszy od kroju podstawowego.
Medium – lekko pogrubiony
Outline – składający się z samego obrysu (konturu).
Oblique – font pochylony, zazwyczaj słabiej od Italic.
Regular – font, który w kroju podstawowym wygląda inaczej niż
można by zakładać, np. zbyt gruby, jak na typowy krój
podstawowy.
Roman – podstawowa odmiana fontu,
Rounded – font o zaokrąglonych końcach kresek.
Thin – krój jeszcze cieńszy niż Light.
Czcionki Microsoft Word
• Okno zarządzania
czcionkami Ctrl+Shift+F
• Okno formatowania
dostarcza więcej narzędzi
niż wyprowadzono na pasek
64
33
Czcionki OpenOffice • Ograniczona funkcjonalność skrótów na pasku
głównym
• Rozszerzenie funkcjonalności poprzez panel
boczny
• Okno zarządzania czcionkami w menu Format\Znak
65
Formatowanie tekstu Style
66
• Styl – ciąg znaków formatujących, które mogą być
stosowane do tekstu w dokumencie w celu szybkiej
zmiany jego wyglądu. Stosując styl, stosuje się
tym samym całą grupę znaków formatujących w
jednej prostej operacji.
• Znaki formatujące zawarte w stylu:
– Czcionka
– Akapit
– Tabulatory
– Obramowanie
– Język
– Ramka
– Numerowanie
34
Formatowanie tekstu
• Automatyzacja formatowania – definiowanie i
ustawienie stylu
• Style ułatwiają zachowanie założonego
formatowania w różnych sekcjach dokumentu:
tekście, podpisach rysunków i tabel,
zawartości tabeli
67
Formatowanie tekstu
• Dostęp do definicji styli w menu Format
(skrót F11) lub na Panelu Bocznym
• Możliwe jest dodawanie i modyfikowanie styli
• OpenOffice dostarcza bogatych
narzędzi konfiguracji styli
68
35
Formatowanie tekstu Style
• wymaga zdefiniowania ich na początku
tworzenia dokumentu,
• podnosi efektywność pracy podczas tworzenia
dużych, zróżnicowanych dokumentów (np. praca
licencjacka, książka, referat),
• pozwala na łatwą i szybką (jednoczesną)
zmianę formatowania różnych części
dokumentu,
• pomaga w konsekwentnym stosowaniu
formatowania w dokumencie,
• ułatwia tworzenie dynamicznych spisów
treści, tabel, rysunków itp.
69
Tabulatory Tabulator – miejsce na linijce poziomej,
które wskazuje, jakie ma być wcięcie
tekstu lub gdzie ma się zaczynać kolumna
tekstu.
70
1. Początek akapitu
2. Nowy wiersz akapity
3. Koniec wiersza
1. 2. 3.
36
Sekcje dokumentu Sekcje, to oddzielone fragmenty dokumentu pozwalające
na różnicowanie formatowania układu dokumentu pomiędzy
stronami lub w obrębie jednej strony.
Dla każdej sekcji można niezależnie ustawić elementy
formatowania:
• marginesy,
• rozmiar lub orientację strony,
• źródło papieru w drukarce,
• obramowania stron,
• wyrównanie pionowe,
• nagłówki i stopki,
• kolumny,
• numerowanie stron,
• numerowanie wierszy,
• przypisy dolne i końcowe
71
Sekcje dokumentu
72
37
Sekcje dokumentu
73
Tabele
• Tabela – jeden lub wiele wierszy komórek
używanych zazwyczaj do wyświetlania liczb i
innych elementów w celu szybszego ich
znajdowania i ułatwienia ich analizy.
• Elementy tabeli są zorganizowane w wiersze i
kolumny.
74
38
Tabele Tworzenie
75
Tabele Edycja
• Tło i krawędzie komórek
• Budowa tabeli, układ wierszy i
kolumn
• Formatowanie zawartości
komórek
• Obróbka danych w tabeli 76
39
Tabele Tworzenie
77
Tabele Edycja
78
40
Grafika
79
Grafika
80
41
Równania
81
Równania
82
42
Równania OpenOffice Math
83
Równania OpenOffice Math
84
43
Równania OpenOffice Math
85
Równania OpenOffice Math
86
44
Równania OpenOffice Math
87
• System do składanie tekstu
• Możliwość osadzania wzorów
matematycznych, chemicznych
• Preferowany przez wydawnictwa
• Jest rozwinięciem systemu TeX
• Treść zapisana jest formatowana w
sposób podobny do HTML
• Uzyskanie wizualne formy dokumentu
wymaga kompilacji (pdf)
• Jest rozbudowaną o makra postacią
systemu TeX0 88
45
• W systemach linux’owych jest
instalowany domyślne
• W systemie Windows konieczna jest
instalacja środowiska (TeX Live
lub MiKTeX)
• Dokument (z rozszerzeniem .tex)
tworzyć można w dowolnym edytorze
tekstowym lub dedykowanym
środowisku programowania
(integrującym się z systemem TeX) 89
- edytory
• Tex Live
– https://www.tug.org/texlive/
• MiKTeX
– https://miktex.org/
• TexStudio
– https://www.texstudio.org/
• Texmaker
– http://www.xm1math.net/texmaker/
• Scientific WorkPlace (komercyjny)
– https://www.mackichan.com/ 90
46
- HTML
• Struktura kodu analogiczna
– Obszar nagłówkowy
– Obszar treści (html – body)
• Podział na sekcje – bloki(p, div)
• Znaczniki definiujące właściwości
tekstu, obiektów (obrazki,
tabele)
• Znaczniki-makra: realizujące
złożone zadania
91
- przykład
92
Dane nagłówkowe
Treść
Wzór
47
- Klasa dokumentu
\documentclass[opcje]{klasa}
• article, raport, book, letter,
slides
93
Rozmiar podstawowej
czcionki 10pt, 11pt, 12pt
Rozmiar papieru letterpaper, legalpaper, executivepaper,
a4paper, a5paper, b5paper
Typ publikacji draft, final
Stron na kartce oneside, twoside
Liczba kolumn onecolumn, twocolumn
Strona tytułowa titlepage, notitlepage
inne landscape, leqno, fleqn, openbid,
openright, openany, clock
- Tytuł i autor
94
\title{Tytuł dokumentu}
\author{Imie i Nazwisko autora}
\date{Data} – przy braku generuje
\maketitle
Przy aktywny trybie titlepage:
\begin{titlepage}
…
\end{titlepage}
48
- rozdziały, sekcje,
paragrafy i spis treści
1.\section{nazwa}
1.1.\subsection{nazwa}
1.1.1.\subsubsection{nazwa}
\paragraph{nazwa}
\subparagraph{nazwa}
Dla dokumentu typu {book} można
zdefiniować:
\chapter (nadrzędny wobec powyższych)
\tableofcontents – dwukrotna kompilacja
95
- bibliografia
\cite{identyfikator} – w tekście
\bibliographystyle{styl}
{plain, unsrt, abbrv,alpha}
Na poczatku dokumentu \begin{document}
\begin{thebibliography}{liczba}
\bibitem{ident1} Wpis bibliograficzny
\bibitem{ident2} Wpis bibliograficzny
\bibitem{ident3} Wpis bibliograficzny
\end{thebibliography}
96
49
- tekst
97
/resizebox{wysokość}{szerokość}{tekst}
/resizebox{5cm}{!}{Cześć}
-rozmiar czcionki
98
50
- Polskie znaki
\usepackage{cp1250}{inputenc}
\usepackage{english,polish}{babel}
\usepackage{polski}
Polskie znaki dialektyczne
wprowadzane kombinacją z klawiszem Alt
System umożliwia pisane tekstów
dwujęzycznych, zapewnia prawidłowe
łamanie tekstu na końcu wiersza.
99
- czcionki
\usepackage{nazwa czcionki}
100
1. antiqua
2. avant
3. bookman
4. chancery
5. charter
6. courier
7. grotesq
8. helvet
9. lubright
10.lucida
11.newcent
12.nimbus
13.palatino
14.utopia
15.times
Nie wszystkie czcionki posiadają
polskie znaki dialektyczne oraz
kroje pisma
(\textrm{},\textdf{},\texttt{})
51
-Listy
101
Lista Lista numerowana
\begin{itemize}
\item Punkt pierwszy
\item Punkt drugi
\item Punkt trzeci
\end{itemize}
\begin{enumerate}
\item Punkt pierwszy
\item Punkt drugi
\item Punkt trzeci
\end{enumerate}
• Punkt pierwszy
• Punkt drugi
• Punkt trzeci
1. Punkt pierwszy
2. Punkt drugi
3. Punkt trzeci
-tabele
102
52
-tekst preformatowany
• Analogicznie jak w HTML
<PRE></PRE>
• Tekst zostanie tak wyświetlony
jak został zapisany
• Zazwyczaj stosowany gdy w tekście
cytujemy fragment kodu
programistycznego
\begin{verbatim}
…
\end{verbatim} 103
-równania
\begin{equation}
…
\end{equation}
Bogata biblioteka dostępnych symboli i
oznaczeń matematycznych funkcji
(literatura w Internecie)
104
\begin{equation}
m = \frac{m_0}{\sqrt{1-\frac{v^2}{c^2}}}.
\end{equation}
\begin{equation}
\sum_{i=0}^{i=\infty}(i-7)^3
\end{equation}
53
-równania
105
-grafika
• Grafika w formacie .eps
• Należy dodać pakiet graphicx
\usepackage{graphicx}
• Osadzanie w tekście
\includegraphics{plik.eps}
\includegraphics[width=5cm]{plik.eps}
\includegraphics[bb = 0 0 100 200]{plik.eps}
\includegraphics[bb = 0 0 100 200, scale=0.75]{plik.eps}
• Latex dostarcza także narzędzi
graficznych do programowego
rysowania (literatura) 106
54
-grafika
107
-odwołania
• Możliwe jest automatyczne
odwoływanie się w tekście do
wzorów, tabel, rysunków,
rozdziałów
\label{identyfikator} – oznacza
obiekt do odwołania
\ref{identyfikator} – wstawia
odwołanie w tekście
108