Test wyboru - GEOGRAFIA 1. Zadanie Zaznacz parę, w której prawidłowo połączono skałę magmową lub osadową i powstającą z niej skałą przeobraŜoną. A. piaskowiec – kwarcyt, C. wapień – gnejs, B. piasek – piaskowiec, D. torf – węgiel kamienny. 2. Zadanie Podkreśl czas, w jakim Ziemia obróci się wokół własnej osi o kąt 24°. A. 1 h 26 min. B. 1 h 36 min. C. 6 min. D. 24 min. 3. Zadanie Podkreśl nazwę ciała niebieskiego, które krąŜy wokół planety. A. planetoida, B. satelita, C. gwiazda, D. kometa. 4. Zadanie Zaznacz państwa, które w 2004 roku zostały przyjęte do Paktu Północnoatlantyckiego (NATO). A. Hiszpania i Portugalia, C. Łotwa i Estonia, B. Polska i Węgry, D. Rumunia i Turcja. 5. Zadanie Zaznacz cel, na który z budŜetu Unii Europejskiej przeznaczane są obecnie największe środki finansowe. A. wspólna polityka rolna, C. wspólna polityka zagraniczna, B. fundusze strukturalne, D. administracja. 6. Zadanie Podkreśl krainy geograficzne charakteryzujące się duŜą gęstością zaludnienia. A. Nizina Atlantycka i Kotlina Konga, C. Borneo i Jawa, B. Nizina La Platy i Nizina Wschodnioeuropejska, D. Nizina Chińska i delta Nilu. 7. Zadanie Podkreśl nazwę okresu geologicznego, w czasie którego na obszarze Niziny Śląskiej utworzyły się rudy miedzi, a na Kujawach sól kamienna. A. perm, B. jura, C. trzeciorzęd, D. karbon. 8. Zadanie Zaznacz nazwy szczytów znajdujących się w pasie gór. A. Kobyla Góra i Łysa Góra, C. Góra św. Anny i Wielki Dział, B. Babia Góra i Tarnica, D. WieŜyca i Dylewska Góra. 9. Zadanie Zaznacz nazwę dorzecza, na którego obszarze nie leŜy Polska. A. dorzecze Dunaju, B. dorzecze Niemna, C. dorzecze Łaby, D. dorzecze Dniepru. 10. Zadanie Podkreśl nazwę jeziora, które powstało w wyniku erozyjnej działalności wód płynących pod lądolodem. A. Gardno, B. Druzno, C. Morskie Oko, D. Gopło.

Zadania z mapą Mapa poziomicowa do zadań 1–4

1. Zadanie Zaznacz rzeczywistą odległość w linii prostej z leśniczówki do najbliŜszego źródła. A. 330 m, B. 210 m, C. 420 m, D. 630 m. 2. Zadanie Podkreśl wysokość bezwzględną, na której leŜy leśniczówka. A. 930 m n.p.m. B. 1030 m n.p.m. C. 980 m n.p.m. D. 960 m n.p.m. 3. Zadanie Podkreśl wysokość względną pomiędzy leśniczówką a najwyŜej połoŜonym punktem na mapie. A. 403,0 m, B. 375,0 m, C. 409,2 m, D. 365,6 m. 4. Zadanie Zaznacz profil terenu, który ilustruje ukształtowanie powierzchni wzdłuŜ linii A–B. A. profil I, B. profil II, C. profil III, D. profil IV.

profil I profil II

profil III profil IV

Mapa do zadań 5–6 Megalopolis Boston – Waszyngton na wschodnim wybrzeŜu Stanów Zjednoczonych.

Mapa fizyczna Australii do zadań 7–9

7. Zadanie Podkreśl nazwę gór, które oznaczono na mapie literą Y. A. Musgrave, B. Wielkie Góry Wododziałowe, C. Góry Macdonnella, D. Góry Flindersa. 8. Zadanie Podkreśl nazwę morza, które oznaczono na mapie literą X. A. Morze Koralowe, B. Morze Tasmana, C. Morze Timor, D. Morze Arafura. 9. Zadanie Zaznacz współrzędne geograficzne Melbourne i Brisbane. A. Melbourne – 27°30’S, 153°00’E; Brisbane – 37°51’S, 144°56’E B. Melbourne – 37°51’N, 144°56’E; Brisbane – 27°30’N, 153°00’E C. Melbourne – 37°51’S, 144°56’E; Brisbane – 27°30’S, 153°00’E D. Melbourne – 37°51’S, 144°56’W; Brisbane – 27°30’S, 153°00’W 10. Zadanie Zaznacz, która godzina czasu słonecznego jest w Melbourne, jeśli w Brisbane jest 15.00. A. 15.32, B. 14.28, C. 14.20, D. 15.40.

5. Zadanie Wypisz nazwy dwóch największych miast megalopolis Boston – Waszyngton. • ................................................................. • .................................................................� 6. Zadanie Zaznacz kierunek, w którym uda się mieszkaniec �Worcester, gdy będzie chciał dojechać do najbliŜszego lotniska. A. zachód,��C. południe,� B. wschód,��D. północ.

Graficzne przedstawienie danych 1. Zadanie Wykonaj wykres słupkowy przedstawiający najdłuŜsze rzeki w Europie. Skorzystaj z danych zamieszczonych poniŜej.

Wołga – 3531 km, Dunaj – 2850 km, Ural – 2428 km, Dniepr – 2201 km.

2. Zadanie Sporządź wykres kołowy przedstawiający procentowy udział lądów w ogólnej powierzchni Ziemi. Skorzystaj z danych zamieszczonych poniŜej.

3. Zadanie Wykresy przedstawiają przyjazdy turystów w wybranych krajach świata w 1998 i 2003 roku.

Podkreśl państwo, w którym nastąpił największy wzrost liczby turystów w latach 1998–2003.

A. Francja, B. Hiszpania, C. USA, D. Włochy. 4. Zadanie

Ziemia ogółem – 510,2 mln km2

Oceany – 361,1 mln km2

Lądy – 149,1 mln km2

..................................... .....................................

Na podstawie danych zawartych w poniŜszej tabeli sporządź klimatogram dla Warszawy.

Warszawa (52°N 21°E, 106 m n.p.m.)

Miesiące I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII

Średnia temperatura powietrza (w oC) –3,8 –2,5 1,0 7,2 13,4 17,0 18,5 17,7 13,4 7,9 2,1 –1,9

Suma opadów (mm) 28,1 25,7 30,9 36,9 50,1 65,5 77,0 71,7 46,5 40,6 37,5 35,3

5. Zadanie Na podstawie danych zawartych w poniŜszej tabeli sporządź wykres liniowy przedstawiający wydobycie węgla kamiennego w Polsce w latach 1946–2003.

Miesiące 1946 1950 1960 1970 1980 1990 2000 2003

Węgiel kamienny (mln t) 47 78 104 140 193 147 102 100

6. Zadanie Na podstawie danych zawartych w tabeli wykonaj kartogram przedstawiający gęstość dróg kołowych w poszczególnych województwach.

Województwo Gęstość dróg

kolowych (km/100 km2)

dolnośląskie 90,7

kujawsko-pomorskie 75,7

lubelskie 71,2

lubuskie 56,3

łódzkie 89,0

małopolskie 141,7

mazowieckie 78,5

opolskie 90,4 podkarpackie 77,6

podlaskie 52,9

pomorskie 61,9

śląskie 161,9

świętokrzyskie 100,1

warmińsko-mazurskie 50,5

wielkopolskie 81,8

zachodniopomorskie 56,9

Tabela do zadań 7 i 8 Produkt krajowy brutto (PKB) na mieszkańca w krajach Unii Europejskiej.

Państwo PKB (USD/mieszk. Państwo PKB (USD/mieszk.

Austria 31 200 Luksemburg 57 400

Belgia 29 300 Łotwa 4 500

Cypr 16 000 Malta 11 800

Czechy 8 800 Niemcy 29 100

Dania 39 500 Polska 5 400

Estonia 6 200 Portugalia 14 600

Finlandia 31 100 Słowacja 6 000

Francja 29 200 Słowenia 13 800

Grecja 15 700 Szwecja 33 900

Hiszpania 20 400 Węgry 8 400

Holandia 31 800 Wielka Brytania 30 400

Irlandia 38 900 Włochy 25 500

Litwa 5 200 x x

7. Zadanie Wykonaj kartogram przedstawiający PKB na mieszkańca w krajach Unii Europejskiej.

8. Zadanie Sporządź wykres słupkowy przedstawiający PKB na mieszkańca w krajach, które przystąpiły do Unii Europejskiej w 2004 roku.

9. Zadanie Na poniŜszej ilustracji wpisz nazwy pięter roślinnych występujących w Tatrach. 10. Zadanie Przedstaw w postaci diagramu ilość chrześcijan Ŝyjących na poszczególnych kontynentach. Skorzystaj z danych zamieszczonych poniŜej.

Kontynenty Chrześcijanie (mln)

Afryka 368

Ameryka Północna 262

Ameryka Środkowa i Południowa 487

Azja 318

Europa 560

Australia i Oceania 25

.....................................

.....................................

.....................................

.....................................

.....................................

.....................................

Analizowanie danych Mapa do zadań 1–3 Obszary chronione w Polsce.

1. Zadanie Wymień nazwy województw, w których obszary chronione zajmują mniej niŜ 22% powierzchni w ogólnej powierzchni województwa. ................................................................................................................................................................................ 2. Zadanie Wymień województwo, na którego obszarze znajduje się najwięcej parków narodowych. ................................................................................................................................................................................ 3. Zadanie Wymień liczbę Światowych Rezerwatów Biosfery UNESCO utworzonych w Polsce. ................................................................................................................................................................................ 4. Zadanie Obok zdań prawdziwych wpisz literę P, a obok fałszywych – literę F. Prawdziwość zdań oceń na podstawie informacji zawartych w tabeli.

Państwo Powierzchnia (mln km2) Ludność (mln)

Sudan 2,51 40,2

Algieria 2,38 32,5

RPA 1,22 44,3

Libia 1,76 5,8

a) Najmniej ludzi mieszka w kraju o najmnieszej powierzchni. ....... b) Największa gęstość zaludnienia występuje w Republice Południowej Afryki. ....... c) Powierzchnia Ŝadnego kraju nie przekracza 2,5 mln km2. .......

Państwo Bydło (mln sztuk)

Indie 222,0

Brazylia 176,0

Chiny 106,2

USA 97,0

Świat 1 366,7

6. Zadanie W tabeli przedstawiono średnie temperatury powietrza w Szczecinie i Białymstoku.

Średnia miesięczna temperatura powietrza (oC) Miejscowość I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII

Szczecin –1,3 –0,4 2,5 7,3 12,4 16,4 17,7 17,4 13,8 9,2 3,8 0,6

Białystok –4,3 –3,8 0,1 6,6 12,6 16,2 17,4 16,5 12,1 7,2 2,0 –1,7

a) Oblicz średnie roczne temperatury powietrza dla Szczecina i Białegostoku. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ b) Oblicz roczne amplitudy temperatury dla powyŜszych miejscowości. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ c) Wymień główny czynnik klimatotwórczy, który wpływa na zróŜnicowanie temperatury w powyŜszych miejscowościach. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 7. Zadanie Korzystając z tabeli przedstawiającej liczbę cudzoziemców odwiedzających Polskę w latach 1995–2003, wykonaj poniŜsze polecenia.

Rok Przyjazdy cudzoziemców (tys.)

Indie 222,0

Brazylia 176,0

Chiny 106,2

a) Opisz zmiany liczby cudzoziemców przyjeŜdŜających do Polski w latach 1995–2003. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ b) Wymień dwie przyczyny duŜej ilości cudzoziemców przyjeŜdŜających do Polski w latach 1995–2000. • .............................................................................................................................................................................. • .............................................................................................................................................................................

5. Zadanie PoniŜsza tabela przedstawia państwa o największym pogłowiu bydła w 2002 roku. Podkreśl wartość przedstawiającą procentowy udział powyŜszych państw w światowym pogłowiu bydła.

A. 44,0% C. 36,9%

B. 29,1% D. 16,2%

8. Zadanie Tabela przedstawia stan czystości polskich rzek według kryterium bakteriologicznego w 1995 i 2003 roku.

Woda o klasie czystości

I II III

Wody nadmiernie

zanieczyszczone Rok

% długości kontrolowanych rzek 1995 0,0 3,1 11,8 85,1

2003 0,0 8,3 50,1 41,6

a) Określ zmiany stanu czystości polskich rzek w latach 1995–2003. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ b) Wymień dwie przyczyny zmian stanu czystości polskich rzek w latach 1995–2003. • .............................................................................................................................................................................. • ............................................................................................................................................................................ 9. Zadanie Korzystając z wykresu przedstawiającego strukturę zuŜycia róŜnych źródeł energii w latach 1950–2000, wykonaj poniŜsze polecenia.

a) Wymień nazwę surowca, który dostarczył najwięcej energii w 1950 roku, a który w roku 2000. ................................................................................................................................................................................ b) Napisz, które źródła energii systematycznie zwiększały swój udział w produkcji energii w latach 1950–2000. ................................................................................................................................................................................ c) Wymień trzy przyczyny zmniejszenia udziału węgla, drewna i torfu w produkcji energii w latach 1950–2000. • ............................................................................................................................................................................ • ............................................................................................................................................................................ • ............................................................................................................................................................................ 10. Zadanie NajwyŜszy wskaźnik urbanizacji w Polsce występuje w województwie śląskim (78,9%), a najniŜszy w województwie podkarpackim (40,5%). Wymień główną przyczynę wysokiego odsetka ludności miejskiej w województwie śląskim. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................

Klucz odpowiedzi

Test wyboru

Nr zad.

Standard wymagań

Oczekiwana odpowiedź

1. III 1 A

2. III 1 B

3. I 1 B

4. II 2 C

5. II 2 A

6. II 2 D

7. II 2 A

8. II 2 B

9. II 2 D

10. II 2 D

Zadania z mapą Nr

zad. Standard wymagań

Oczekiwana odpowiedź

1. I 2 D

2. II 1 A

3. I 2 C

4. II 2 C

5. II 1 Nowy Jork, Filadelfia

6. II 1 B

7. II 1 B

8. II 1 B

9. II 1 C

10. III 1 B

Graficzne przedstawienie danych Nr

zad. Standard wymagań Oczekiwana odpowiedź

1. II 2 Prawidłowe wykonanie wykresu słupkowego

2. II 2 Prawidłowe wykonanie wykresu kołowego

3. II 2 B

4. II 2 Prawidłowo wykonany klimatogram

5. II 2 Prawidłowe wykonanie wykresu liniowego

6. II 2 Prawidłowo wykonany kartogram

7. II 2 Prawidłowo wykonany kartogram

8. II 2 Prawidłowe wykonanie wykresu supkowego

9. II 2

piętro pogórskie: poniŜej 650 m n.p.m. regiel dolny: 650m n.p.m.

regiel górny: 1050m n.p.m. kosodrzewina: 1450m n.p.m.

hale: 1850m n.p.m. turnie: powyŜej 2250 m n.p.m.

10. II 2 Prawidłowo wykonany diagram

Analizowanie danych Nr

zad. Standard wymagań Oczekiwana odpowiedź

1. II 1 zachodniopomorskie, dolnośląskie, śląskie, łódzkie

2. II 1 małopolskie

3. II 1 9

4. II 2 a) – F, b) – P, c) – F

5. I 2 A

6. I 2 I 2

III 1

Szczecin: 8,3oC; Białystok: 6,7oC Szczecin: 19,0oC; Białystok: 21,7oC

Odległość od mórz i oceanów

7. III 1

a) W latach 1955–2000 nastąpił niewielki wzrost liczby cudzoziemców odwiedzających Polskę, jednak po 2000 roku ich liczba wyraźnie się zmniejszyła.

b) np. Zdecydowaną większość przyjeŜdŜających stanowili handlowcy odwiedzający Polskę na krótko, czasami przekraczający granicę naszego kraju kaŜdego dnia. W grupie przyjeŜdŜających byli równieŜ

turyści, którzy chcieli poznać ojczyznę Lecha Wałęsy i Jana Pawła II. Dodatkowym atutem były równieŜ niskie ceny usług turystycznych i artykułów w kraju.

8. III 1

III 4

a) o ponad połowę zmniejszył się udział wód nadmiernie zanieczyszczonych. Poprawił się stan czystości rzek w Polsce.

b) np. upadek zakładów przemysłowych będących największymi trucicielami; wprowadzanie nowoczesnych, „czystych” technologii; kary finansowe dla zakładów odprowadzających nieoczyszczone

wody do rzek; budowa komunalnych i przemysłowych oczyszczalni ścieków.

9. II 1 II 1 III 4

a) 1950 r. – węgiel, 2000 r. – ropa naftowa b) gaz ziemny, woda i inne źródła odnawialne

c) np. zmniejszenie zasobów drewna, wprowadzanie ochrony obszarów leśnych, zmniejszanie wydobycia węgla z przyczyn ekonomicznych, wyczerpywanie pokładów węgla i zamykanie kopalń, korzystanie z

czystych źródeł energii, rozwój energetyki atomowej

10. III 1 np. rozwój konurbacji górnośląskiej spowodowany został eksploatacją węgla kamiennego

i rozwojem przemysłu przetwórczego.