CHEMIA SOS – POMOC Z CHEMII

2008

Testy z chemii 1

h t t p : / / w w w . c h e m i a . s o s . p l 

Osoby zamierzające studiować medycynę muszą zdawać maturę na poziomie rozszerzonym. Testy zwarte w tym arkuszu (100 pytań testowych), wraz z omówionymi dokładnie odpowiedziami umożliwią solidne przygotowanie się do matury z chemii. Do testów dołączony jest arkusz odpowiedzi, oraz arkusz poprawnych odpowiedzi, dzięki któremu w łatwy i szybki sposób możesz skontrolować swoją wiedzę.

Rozwiązania informatyczne

Pomoc i korepetycje z chemii, przygotowanie do matury

rozszerzonej z chemii

Chemia SOS- pomoc i korepetycje z chemii

Omówione odpowiedzi do zestawu 100 pytań, oraz kartę odpowiedzi możesz otrzymać w cenie 2 zł (2,46 zł brutto). Chcę zakupić testy i omówione do nich odpowiedzi.

- 1 -

Karta odpowiedzi

A B C D A B C D 1 512 523 534 545 556 567 578 589 59

10 6011 6112 6213 6314 6415 6516 6617 6718 6819 6920 7021 7122 7223 7324 7425 7526 7627 7728 7829 7930 8031 8132 8233 8334 8435 8536 8637 8738 8839 8940 9041 9142 9243 9344 9445 9546 9647 9748 9849 9950 100

- 2 -

1 Reakcje katalitycznego bromowania benzenu i nitrowania benzenu są przykładami reakcji elektrofilowego podstawienia aromatycznego. Odczynnikami elektrofilowymi w reakcjach są: w reakcji bromowania w reakcji nitrowania A Br- NO3

- B Br2 NO2 C Br+ HSO4

-

D Br+ NO2+

2 Poniższy schemat przedstawia mechanizm reakcji:

H O-

CH3 CH

HCl>

CH3

CH H

OH Cl

- CH3

COHH

H-..

.. : + + Cl: :....

A podstawienia nukleofilowego B podstawienia elektrofilowego C eliminacji D kondensacji 3 Wskaż w poniższym szeregu reakcje podstawienia:

eten etanol bromoetan etanol etanal kwas octowy1 2 3 4 5

A 1, 2, 3 B 2, 3 C 4, 5 D 2, 3, 4 4 W wyniku reakcji addycji 2 moli cząsteczek bromowodoru do 1 mola cząsteczek propynu zgodnie z regułą Markownikowa otrzymano: A 1,1-dibromopropan B 1,2-dibromopropan C 1,3-dibromopropan D 2,2-dibromopropan 5 4 gramy pewnego metalu wypiera z kwasu solnego 2,24dm3 wodoru w warunkach normalnych i powstaje chlorek, w którym metal jest dwudodatni. Masa atomowa tego pierwiastka wynosi: A 20g B 20u C 40g D 40u 6 Przygotowano roztwory wodne trzech substancji: 1 7,5g KNO3 i 30g wody 2 125g 20# CaCl2 i 125g wody 3 155cm3 30% KOH o gęstości 1,29g/cm3 i 400g wody; Wskaż prawidłowo obliczone stężenia procentowe roztworów. 1 2 3 A 20% 17% 13% B 20% 10% 10% C 25% 20% 13% D 20% 20% 10% 7 W pewnym doświadczeniu reakcja: A2 + B2 2AB osiągnęła stan równowagi. Początkowe stężenia substratów były jednakowe. Przereagowało 80% substancji A. Stała równowagi reakcji w warunkach doświadczenia wynosiła: A 16 B 32 C 40 D 64

- 3 -

8 18-procentowy roztwór chlorku sodu krzepnie w temperaturze –14oC, a 18-procentowy roztwór sacharozy w temperaturze –1,3oC. Różnice temperatur krzepnięcia obu roztworów wynikają z tego, że: A chlorek sodu jest solą, a sacharoza węglowodanem B rozpuszczalność chlorku sodu w wodzie jest większa niż rozpuszczalność sacharozy C sacharoza ulega hydrolizie, a chlorek sodu nie ulega hydrolizie D liczba moli jonów w 18% roztworze NaCl jest większa niż liczba moli cząsteczek sacharozy w roztworze o takim samym stężeniu. 9 Jeżeli podziałamy kwasem solnym na miedź bez dostępu powietrza to: A nie zajdzie żadna reakcja chemiczna B miedź ulegnie pasywacji C powstaną jony miedzi dwudodatniej i wydzieli się tlenek chloru D powstanie tlenek miedzi(I), który następnie utleni się do tlenku miedzi(II) 10 Wskaż stopień utlenienia azotu w tlenku, w którym stosunek masowy azotu do tlenu wynosi 1,75:1 A +I B +II C +III D +IV 11 W ilu gramach tlenku azotu(II) znajduje się tyle samo gramów azotu, co w jednym molu azotanu(V) amonu? A 28g B 30g C 60g D 108g 12 Na całkowite rozpuszczenie mieszaniny magnezu i tlenku magnezu zużyto 272,9cm315% roztworu kwasu solnego o gęstości 1,07g/cm3 i otrzymano 8,96dm3 gazu (warunki normalne). Do reakcji użyto: A 0,4 mola magnezu i 0,4mola tlenku magnezu B 9,6g magnezu i 1,2.1024 cząsteczek tlenku magnezu C 9,6g magnezu i 8g tlenku magnezu D 2,4.1023 atomów magnezu i 2,4.1023 cząsteczek tlenku magnezu 13 Podczas reakcji 3,25g cynku z siarką wydzieliło się 19,15kJ energii na sposób ciepła. Entalpia tworzenia siarczku cynku wynosi: A –203kJ/mol B –101kJ/mol C –20,3kJ/mol D 203kJ/mol 14 Wydajność reakcji: 2H2S(g) + 3O2(g) = 2SO2(g) + 2H2O(c) ΔH=-1106kJ/mol wzrośnie jeżeli:

1. ogrzejemy układ 2. zmniejszymy stężenie tlenku siarki(IV) 3. odprowadzimy wodę z układu 4. zwiększymy ciśnienie 5. zmniejszymy ciśnienie 6. wprowadzimy katalizator

Prawdziwe zdanie powstaje, gdy zostaną zachowane warunki: A 2, 3, 4 B 1, 5, 6 C 1, 3, 5 D 2, 4, 6 15 Do 6,32g KMnO4 dodano stężony kwas solny. Wydzielający się gaz zbierano w 298K i pod ciśnieniem 1013hPa. Otrzymano:

A 2,24dm3 chloru B 0,109mola chloru C 2,44dm3 chloru D prawidłowe są odpowiedzi B i C

- 4 -

16 Wykonano doświadczenie według schematu: nadmiar kwasu solnego o stężeniu 0,1M

1g Zn 1g Cu 1g Mg 1g Fe

I II III IV

Stwierdzono, że: A reakcje zaszły we wszystkich probówkach, a w probówce III wydzieliła się największa objętość wodoru B reakcje zaszły w probówkach I, III i IV, a w probówce III wydzieliła się największa objętość wodoru C reakcje zaszły w probówkach I, III i IV, a w probówce III wydzieliła się najmniejsza objętość wodoru D reakcje zaszły we wszystkich probówkach i objętość wydzielonego wodoru była we wszystkich probówkach jednakowa 17 W tabeli podano wartości temperatur wrzenia związków pierwiastków 17 grupy układu okresowego z wodorem:

Temperatura wrzenia [oC] HF 19,5 HCl -85,0 HBr -66,8 HI -35,4

Temperatura wrzenia HF jest tak wysoka i odmienna od temperatur wrzenia pozostałych związków ponieważ: A masa atomowa fluoru jest mniejsza od mas atomowych fluorowców B cząsteczki HF ulegają asocjacji C długość wiązania H-F jest najmniejsza w porównaniu z długością wiązań H-Cl, H-Br i H-I D żadne uzasadnienie nie tłumaczy tak wysokiej temperatury wrzenia HF 18 Wskaż pH wodnego roztworu amoniaku o stężeniu 0,0001M, jeśli stopień dysocjacji przy tym stężeniu wynosi 10% A 4 B 5 C 9 D 10 19 Do roztworu, zawierającego 4 mole azotanu(V) srebra dodano 6 moli kwasu chlorowodorowego. Osad odsączono, a do przesączu dodano 4 mole wodorotlenku baru i roztwór lakmusu. Roztwór zabarwił się na kolor: A czerwony B fioletowy C żółty D niebieski 20 Który zbiór zaliczysz do kwasów według teorii protonowej Brønsteda? A KOH, H3O+, NO3

-, H2O B NH4+, H2O, HCl, HS-

C [Cu(H2O)4]2+, CO32-; NH4

+, OH- D F-, H2O, H3O+, HSO3-

- 5 -

21 Między formą obojętną i anionową oranżu metylowego ustala się stan równowagi zgodnie z równaniem:

N N SO3H(CH3)2N N N SO3(CH3)2N- +

+ H

forma I forma II

Które z poniższych zdań jest prawdziwe: A w środowisku kwaśnym oranż metylowy występuje głównie w postaci anionu i przyjmuje barwę żółtą B w środowisku zasadowym oranż metylowy występuje głównie w formie I i przyjmuje barwę żółtą C w środowisku obojętnym oranż metylowy występuje głównie w formie II i przyjmuje barwę czerwoną D w środowisku zasadowym oranż metylowy występuje głównie w postaci anionu i przyjmuje barwę żółtą. 22 3dm3 wodnego roztworu kwasu o ogólnym wzorze HX zawiera 5,418.1023 jonów X- i 6moli niezdysocjowanych cząsteczek HX. Stopień i stała dysocjacji kwasu HX wynosi: stała dysocjacji stopień dysocjacji A 13% 4,5.10-2 B 13% 3,9.10-2 C 15% 9.10-2 D 17,6% 4,5.10-2 23 Na roztwór siarczanu(VI) cynku podziałano roztworem wodorotlenku sodu w nadmiarze. Produktami reakcji są: A Na2[Zn(OH)4] i Na2SO4 B Zn(OH)2, Na2O i H2O C Zn(OH)2 i Na2SO4 D Na2[Zn(OH)4], Na2O i H2O 24 Wybierz grupę związków, których wszystkie cząsteczki mają moment dipolowy równy zero: A wodór, tlenek węgla(IV), tlenek siarki(IV) B jod, fluorek boru, 1,4-dimetylobenzen C tlenek węgla(IV), tlenek siarki(IV), nadtlenek wodoru D tlenek węgla(II), metan, chlorometan 25 Wybierz prawidłowe stwierdzenia:

1. zdolność pierwiastka do występowania w kilku postaciach, różniących się liczą atomów w cząsteczce lub sposobem rozmieszczenia atomów w sieci krystalicznej nazywa się alotropią.

2. kryształy jonowe dobrze przewodzą prąd elektryczny 3. substancje kowalencyjne tworzące kryształy cząsteczkowe mają stosunkowo niskie

temperatury topnienia 4. jeżeli łączą się dwa metale o niewielkiej różnicy elektroujemności, to powstaje wiązanie

metaliczne na skutek delokalizacji elektronów 5. wiązanie metaliczne i wiązanie jonowe mają charakter kierunkowy

A 1, 3, 4 B 2, 3, 5 C 1, 2, 3, 4 D 1, 3, 4, 5 26 W którym szeregu wszystkie tlenki reagują z wodą? A CaO, MgO, CuO, CO2 B K2O, BaO, NO2, Cl2O7

C Li2O, CrO, SiO2, SO2 D Na2O, BeO, CO2, P2O5

- 6 -

27 Badano moc kwasów tlenowych i beztlenowych fluorowców i stwierdzono, że zmienia się ona w następujący sposób: A HClO> HBrO>HIO B HClO<HClO2<HClO3<HClO4 C HI>HBr>HCl D wszystkie odpowiedzi są prawidłowe 28 Dane są trzy substancje I, II i III. Substancja I nie daje pozytywnego wyniku próby Trommera. Ogrzewana z wodą w środowisku kwaśnym ulega hydrolizie, w wyniku której powstają substancje II i III, dające pozytywny wynik próby Trommera. Substancja II reaguje z wodą bromową w obecności wodorowęglanu sodu. Substancja III nie ulega tej reakcji. Substancja II jest jednym z najważniejszych związków organicznych w przyrodzie. Substancjami I, II i III są: I II III A maltoza glukoza laktoza B sacharoza glukoza fruktoza C skrobia glukoza galaktoza D sacharoza maltoza galaktoza 29 Liczba izomerów 1,2-dimetylocyklopropanu wynosi: A 7 B 5 C 3 D 1 30 Utlenianie aldoheksozy kwasem azotowym(V) prowadzi do utlenienia grupy aldehydowej i -CH2OH. Wybierz aldoheksozę, której produkt utlenienia kwasem azotowym(V) będzie optycznie nieczynny.

CCCCCH2OH

OHHHOHOHHOHH

CHOCCCCCH2OH

OHHOHHHHOHH

CHOCCCCCH2OH

OHHOHHOHHOHH

CHO

CCCCCH2OH

HOHHOHOHHOHH

CHO

A B C D 31 Ile stereoizomerów posiada związek o wzorze?

CH3

CH2CH

NH

CH3

CH2

CH2NH

CHCH2

CH3

CH3

A 1 B 2 C 3 D 4 32 Podczas rozładowywania akumulatora ołowiowego na elektrodzie ujemnej zachodzi reakcja: A PbSO4 + 2H+ + 2e Pb + H2SO4 B Pb + SO4

2- - 2e PbSO4 C PbO2 + 4H+ + SO4

2- + 2e PbSO4 + H2O D PbSO4 + SO4

2- + 2H2O –2e PbO2 + 2H2SO4 33 Zmieszano roztwory zawierające jednakowe ilości moli siarczanu(VI) miedzi(II) i wodorotlenku sodu. Układ po reakcji zawierał: A CuSO4, Na+, OH- B Cu(OH)2, Na+, Cu2+, OH- C Cu(OH)2, Na+, Cu2+, SO4

2- D tylko Cu(OH)2

- 7 -

34 Reakcja: 2NO + O2 = 2NO2 przebiega według równania kinetycznego: v=k.[NO]2.[O2]. Jak zmieni się szybkość reakcji, jeżeli ciśnienie reagujących gazów wzrośnie dwukrotnie? A nie zmieni się B zmniejszy się 8 razy C zwiększy się trzy razy D zwiększy się 8 razy 35 w 5,0.10-4 mola cząsteczek pewnego związku znajduję się 12,04.1020 atomów tlenu. Związkiem tym jest: A octan magnezu B siarczan(IV) sodu C fosforan(V) magnezu D mrówczan sodu 36 Dla której reakcji przeprowadzonej w warunkach normalnych wartości ΔU i ΔH są takie same? A 3C2H2 C6H6 B Ba2+

(aq) + SO42-

(aq) BaSO4 C H2O(s) H2O(g) D N2O4(g) 2NO(g)

37 Objętość mieszaniny gazów, składających się z metanu, propanu, tlenku węgla(II) wynosi 27,4dm3. Po całkowitym spaleniu mieszaniny otrzymano 51,4dm3 tlenku węgla(IV). Zawartość procentowa propanu w % objętościowych wynosiła: A 12% B 23,3% C 33,3% D 43,8% 38 Dane są dwa węglowodory I i II o tym samym wzorze elementarnym. Węglowodór I odbarwia wodę bromową. Węglowodór II nie odbarwia wody bromowej, reaguje jednak z bromem w obecności katalizatora. Węglowodór II można otrzymać bezpośrednio z węglowodoru I. Opisane węglowodory to: I II A acetylen benzen B etyn cykloheksan C benzen cykloheksan D metylocykloheksan toluen 39 Ze skróconego zapisu tetrapeptydu Ser-Gly-Cys-Leu wynika, że w reakcjach kondensacji udział brały grupy: A aminowa: seryny, glicyny, cysteiny karboksylowa: glicyny, cysteiny, leucyny B aminowa: glicyny, cysteiny karboksylowa: seryny, glicyny, cysteiny C aminowa: glicyny, cysteiny, leucyny karboksylowa: seryny, glicyny, cysteiny D aminowa: glicyny, cysteiny, leucyny karboksylowa: glicyny, cysteiny, leucyny 40 Do całkowitego spalenia pewnego węglowodoru zużyto 784cm3 tlenu. Otrzymany dwutlenek węgla przepuszczono przez płuczkę z wodą wapienną. Otrzymano 2g osadu. Węglowodorem był: A eten B atan C etyn D propyn

- 8 -

41 Wykonano doświadczenie według schematu: Mn Cd Ag

wodny roztwór CuSo4 Po pewnym czasie wyjęto płytki z roztworu, osuszono i zważono. Stwierdzono, że masa płytek odpowiednio: Mn Cd Ag A zmalała wzrosła nie uległa zmianie B wzrosła zmalała nie uległa zmianie C nie uległa zmianie zmalała nie uległa zmianie D wzrosła wzrosła wzrosła 42 W celu wykazania utleniających właściwości dwuchromianów, należy do zakwaszonego roztworu K2Cr2O7 dodać: A siarkowodoru lub tlenku siarki(IV) B azotanu(V) sodu lub siarczanu(VI) sodu C związków zawierających jony jodkowe lub żelazowe(II) D substancji wymienionych w punkcje A lub C 43 Które z podanych reakcji nie są reakcjami utleniania i redukcji:

1. 2AsH3 + 3O2 As2O3 + 3H2O 2. CO + NH3 HCN + H2O 3. Cr2(SO4)3 + 3Zn 2Cr + 3ZnSO4 4. CrCl3 + 3NaOH 3NaCl + Na[Cr(OH)4] 5. (NH4)2Cr2O7 Cr2O3 + N2 + H2O 6. K2Cr2O7 + KCl + 2H2SO4 2K2SO4 + CrO2Cl2 + H2O

A 1, 3, 5 B 2, 4 C 2, 4, 6 D 4, 6 44 Wybierz, dla którego związku podano poprawny opis jego cząsteczki: wzór związku hybrydyzacja atomu centralnego ilość wiązań σ ilość wiązań π A SO2 sp 2 2 B HClO2 sp3 3 1 C HNO2 sp2 3 1 D H2SO3 sp3 5 1 45 Oblicz ile elektronów tworzy wiązania w cząsteczkach HSCN, SO2, SO3, COCl2 i CO oraz wskaż poprawną odpowiedź: HSCN SO2 SO3 COCl2 CO A 10 8 12 6 4 B 10 6 8 8 6 C 8 8 10 6 4 D 8 6 10 8 6

- 9 -

46 Atomy czterech pierwiastków mają następującą konfigurację elektronową: 1 1s22s22p63s23p5 2 1s22s22p63s23p3 3 1s22s22p3 4 1s22s22p2 Najwyższą wartościowość w związku z wodorem wykazuje atom o konfiguracji: A 1 B 2 C 3 D 4 47 Rozczepienie uranu 235U zachodzi zgodnie z równaniem:

n3 E Kr n U 10

AZ

9236

10

23592 ++→+

Nuklidem EAZ jest:

A Ba14156 B Ba138

56 C Kr8536 D Kr84

36

48 Rozpatrując substancję o składzie EClx w szeregu zawierającym kolejne pierwiastki E z trzeciego okresu układu okresowego pierwiastków: NaCl, MgCl2, AlCl3, SiCl4, PCl5, SCl6, Cl2 można stwierdzić, że: A pierwsza substancja w tym szeregu jest substancją o wiązaniu jonowym, a ostatnia o wiązaniu typowo kowalencyjnym B następuje stopniowa zmiana właściwości pierwiastków E do sodu do chloru C elektroujemność kolejnych pierwiastków E od sodu do chloru wzrasta D wszystkie odpowiedzi są prawidłowe 49 Zakwalifikuj do koloidów hydrofilowych lub hydrofobowych następujące substancje: 1 albumina 2 kleik skrobiowy 3 koloidalne srebro 4 żelatyna 5 koloidalna siarka koloidy: hydrofilowe hydrofobowe A 1, 2, 4 3, 5 B 3, 5 1, 2, 4 C 2, 4 1, 3, 5 D 1, 3, 5 2, 4 50 Fluor występuje w przyrodzie jako pierwiastek charakteryzujący się jedną liczbą masową, a w skład argonu wchodzą atomy o liczbach masowych 36, 38, 40. Opierając się na powyższym stwierdzeniu wybierz prawidłową odpowiedź:

A F199 jest jednym z izotopów fluoru

B fluor i argon występujące w przyrodzie są nuklidami

C w skład argonu wchodzą nuklidy: Ar3618 , Ar38

18 , Ar4018

D trzy nuklidy argonu mają taką samą liczbę nukleonów 51 Denaturację białek powoduje: A reakcja z formaliną B reakcja ksantoproteinowa C reakcja z siarczanem(VI) miedzi(II) D wszystkie reakcje

- 10 -

52 W podanym schemacie:

X +Cl2

światło

+2NH3Y Z + NH4Cl

substancjami X, Y i Z są:

X Y Z A kwas octowy kwas chlorooctowy glicyna B aldehyd octowy kwas chlorooctowy kwas octowy C aldehyd octowy chlorooctan metylu acetamid D kwas octowy chlorek acetylu octan amonu 53 Które z podanych związków należą do tego samego szeregu homologicznego?

1 pentan-2-on 2 3-metylo-2-butanon 3 2,2-dimetylopropanal 4 aceton 5 2,2-dimetylopropanol A 3, 5 B 1, 4 C 1, 2, 4 D 1, 3, 4 54 Głównym produktem nitrowania aniliny w środowisku kwaśnym jest: A mieszanina o-nitroaniliny i p-nitroaniliny B m-nitroanilina C p-nitroanilina D o-nitroanilina 55 Wybierz zestaw zawierający wyłącznie związki, które mogą być optycznie czynne: A propan-2-ol, kwas 2-chloropropanowy, 2-fenyloetanol B butan-2-ol, kwas 3-hydroksybutanowy, 2,3-dichydroksypropanal C kwas 2-hydroksypropanowy, 2-chlorobutan, 2-metylopropanal D wszystkie wymienione związki są optycznie czynne 56 W wyniku zasadowej hydrolizy próbki tłuszczu otrzymano glicerol oraz 1,505.1022 cząsteczek mydła palmitynowego i 3,01.1022 cząsteczek mydła stearynowego. Który z podanych wzorów odpowiada hydrolizowanemu tłuszczowi?

CH2

CHCH2

OCOC17H35

OCOC17H35

OCOC17H33

CH2

CHCH2

OCOC17H35

OCOC17H35

OCOC15H31

CH2

CHCH2

OCOC17H35

OCOC15H31

OCOC15H31

CH2

CHCH2

OCOC17H35

OCOC17H33

OCOC17H33

A B C D

57 Wskaż w których parach (wierszach) związki mają taką samą rzędowość:

1. C2H5CONH2 i CH3CH2CH(OH)CH2CH3 2. acetamid i (CH3)2CHOH 3. C2H5CONHCH3 i (CH3)2COH 4. C2H5CON(CH3)2 i (C2H5)COH 5. CH3CONHC2H5 i cyklopentanol

A 4, 5 B 1, 2 C 1, 5 D 3, 4 58 Dane są cztery substancje I, II, III i IV. Wszystkie rozpuszczają się w wodzie i roztworach wykazują odczyn obojętny. Substancja I jest w warunkach normalnych gazem. Substancje I, II i IV dają pozytywny wynik próby Tollensa. Tylko substancja II reaguje z bromem w obecności wodorowęglanu sodowego. Substancjami I, II, III i IV są: I II III IV A aldehyd mrówkowy aceton fruktoza glukoza B glukoza dimetyloketon fruktoza metanal C metanal fruktoza propanon glukoza D metanal glukoza aceton fruktoza

- 11 -

59 Przygotowano 0,1M wodne roztwory kwasów: metanowego, etanowego, etanodiowego, aminoetanowego. Uszereguj roztwory kwasów według rosnącego pH: A kwas etanodiowy, kwas metanowy, kwas etanowy, kwas aminoetanowy B kwas aminoetanowy, kwas etanowy, kwas metanowy, kwas etanodiowy C kwas etanodiowy, kwas etanowy, kwas metanowy, kwas aminoetanowy D kwas metanowy, kwas etanodiowy, kwas etanowy, kwas aminoetanowy 60 Aspartam jest stosowany jako środek słodzący tam, gdzie użycie cukru jest niemożliwe lub niewskazane, na przykład do słodzenia leków lub niskokalorycznych deserów i lodów. poniższy wzór przedstawia cząsteczkę aspartamu

NH2 CHCH2

CO

NH

CHCH2

C6H5

CO

O CH3

COOH I II

Jak nazywają się wiązania I i II? I II A peptydowe estrowe B amidowe glikozydowe C peptydowe hemiacetalowe D eterowe estrowe 61 Wskaż określenie prawdziwe dla izotopów danego pierwiastka: A różnią się liczbą protonów B różnią się liczbą neutronów C zawierają taką samą liczbę neutronów D mają taką samą liczbę masową 62 O orientacji przestrzennej obszaru orbitalnego decyduje: A spinowa liczba kwantowa B magnetyczna liczba kwantowa C poboczna liczba kwantowa D główna liczba kwantowa 63 Po reakcji w 100cm3 mieszaniny wodoru i tlenu, oprócz otrzymanego produktu reakcji pozostało 16cm3 tlenu. Objętości substratów i pozostałość tlenu zmierzono w tych samych warunkach ciśnienia i temperatury. jaki był skład procentowy mieszaniny, w % objętościowych, przed reakcją? A wodoru: 84, tlenu 16 B wodoru: 72, tlenu 28 C wodoru: 56, tlenu 44 D wodoru: 44, tlenu 56 64 W zapisie konfiguracji elektronowej atomu w stanie podstawowym liczba niesparowanych elektronów atomu tytanu wynosi: A 3 B 2 C 1 D 0 65 Wykorzystując dane zawarte w „Tabeli rozpuszczalności soli w wodzie w zależności od temperatury” wskaż, jakie jest stężenie procentowe nasyconego roztworu chlorku potasu w temperaturze 30oC. A 27% B 30% C 34% D 37%

- 12 -

66 Konfigurację elektronową identyczną z konfiguracją Ca2+ mają: Jony Atomy A K+, S2-, Cl- Ar B Mg2+, Br-, Se2- Kr C K+, Mg+2, Cr2+ Kr D Cr2+, Se2-, Cl- Ar 67 Do reaktora o pojemności 1dm3 wprowadzono substraty reakcji w stosunku molowym X:Y=1:2 i zainicjowano reakcję opisaną schematem: X(g)

+ Y(g) Z(g) + W(g) Po ustaleniu się stanu równowagi w T=500K (w tej temperaturze Kc=1) stwierdzono, że stężenie produktu Z jest równe 4mol/dm3. Liczba moli substratu X wprowadzona do reaktora wynosiła: A 4 B 6 C 9 D 12 68 126g pewnej substancji X rozłożono całkowicie zgodnie z równaniem: X Y + Z + W W wyniku tej reakcji otrzymano produkty w stosunku masowym Y:Z:W = 4:5:9. Ilość otrzymanej substancji W, jest równa: A 81g B 63g C 35g D 14g 69 Na 300g wapienia zawierającego 10% zanieczyszczeń nie reagujących z HCl, podziałano kwasem solnym w nadmiarze. Objętość CO2 wydzielonego w tej reakcji, mierzona w warunkach normalnych, jest równa: A 151,2dm3 B 108,02dm3 C 60,5dm3 D 11,9dm3 70 W dwóch reaktorach 1 i 2 przebiegają reakcje:

C(s) + CO2(g) 2CO(g) ΔH0=171kJ

3H2(g) + N2(g) 2NH3(g) ΔH0=-91kJ

1

2 Po ustaleniu się stanu równowagi reakcji 1 i 2 w obu reaktorach zwiększono ciśnienie w warunkach izotermicznych. W nowym stanie równowagi można powiedzieć, że liczba moli: CO NH3 A jest mniejsza jest większa B nie zmieniła się jest większa C jest większa nie zmieniła się D jest większa jest mniejsza 71 Do wody wodociągowej dodano AgNO3 i stwierdzono, że w wyniku reakcji strąciło się 0,287g chlorku srebra, na każdą pobraną próbkę o objętości 0,2dm3. Stężenie molowe jonów chlorkowych w badanej próbce wynosiło: A 0,001mol/dm3 B 0,002mol/dm3 C 0,01mol/dm3 D 0,01mol/dm3

- 13 -

72 Rozważ następujący eksperyment. W probówkach oznaczonych numerami od 1 do 6 umieszczono po 5cm3 2% roztworu siarczanu(VI) miedzi(II) i 1cm3 10% roztworu wodorotlenku sodu. Wstrząśnięto, a następnie dodano do oznaczonych probówek po 0,001 mola substancji podanych na rysunku i ogrzewano przez kilka minut każdą z nich.

1 2 3 4 5 6

aceton glukoza heksanalkwas

octowy propanal sacharoza

Po ogrzewaniu zaobserwowano zmianę zabarwienia spowodowaną redukcją jonów miedzi(II) w probówkach oznaczonych numerami: A 1, 2, 5 B 2, 3, 4 C 2, 3, 5 D 2, 3, 6 73 Wskaż zbiór tlenków amfoterycznych, czyli takich układów, które wszystkie mogą reagować zarówno z kwasami, jak i zasadami. A Al2O3, As2O3, MnO2, ZnO B Al2O3, CuO, SO2, ZnO C As2O3, CuO, CrO3, MgO D CrO3, CuO, MnO, FeO 74 Przeprowadzono oddzielnie elektrolizę: wodnego roztworu chlorku sodu i stopionego wodorku sodu. Na anodzie otrzymano odpowiednio: NaCl(aq) NaH A wodór wodór B wodór sód C chlor sód D chlor wodór 75 Przeprowadzono badanie zachowania się metali w 1-molowych roztworach soli, w sposób podany na rysunku:

1 2 3 4 5

Fe Fe Pb Pb Ag

Cu2+ SO42- Ag+ NO3

- Mg2+ 2Cl- Sn2+ 2Cl-Zn2+ SO42-

Po 5-ciu minutach zauważono zmiany w probówkach oznaczonych numerami: A 1 i 3 B 1, 3 i 5 C 2 i 4 D 2, 4 i 5 76 Dane są następujące równania reakcji połówkowych: 1 H2O2 O2 + 2H+ + 2e2 MnO4

- + 8H+ + 5e Mn2+ + 4H2O Wskaż ile moli jonów MnO4

- zużywa się przy utlenianiu 1 mola H2O2: A 0,1 B 0,4 C 0,8 D 1,2

- 14 -

77 W którym z poniższych związków znajduje się pierwiastek o tym samym stopniu utlenienia, co mangan w K2MnO4? A Cl2O7 B Ca3(PO4)2 C K2Cr2O7 D Na2SO3 78 Jeżeli 4,32g kwasu szczawiowego (COOH)2 znajduje się w 1,2dm3 roztworu, to stężenie tego roztworu wynosi: A 0,02 mol/dm3 B 0,04 mol/dm3 C 0,002 mol/dm3 D 0,004 mol/dm3 79 Chlorowodór można otrzymać w reakcji: 1. NaCl + H2SO4 2. NH4Cl + NaOH 3. NaCl + H2CO3 A 1, 2 i 3 B tylko 1 i 3 C tylko 1 D tylko 3 80 W 5 dm3 wody rozpuszczono 2,5 dm3 gazowego amoniaku (objętość zmierzono w warunkach normalnych). Stężenie molowe otrzymanego roztworu jest w przybliżeniu równe: A 0,5 mol/dm3 B 0,33 mol/dm3 C 2,23.10-2 mol/dm3 D 1,49.10-2 mol/dm3 81 O tlenkach zapisanych w następującym porządku: Na2O, MgO, Al2O3, SiO2, P2O5, SO3 Cl2O7 możemy powiedzieć, że uszeregowane są zgodnie z: A narastającą różnicą elektroujemności składników B wzrostem jonowości wiązań i zasadowości związków C wzrostem jonowości i wzrostem kowalencyjności wiązań D wzrostem kowalencyjności i spadkiem jonowości wiązań 82 W którym zestawie jony mają jednakową konfigurację elektronową? A Ca2+, F-, K+, S2- B Al3+, Mg2+, Na+, F- C As3-, Ca2+, Se2-, Br- D Cl-, Mg2+, Na+, S2- 83 Przeprowadzono trzy reakcje, których substraty podane są poniżej: 1. Na i H2O 2. Na2O i H2O 3. NaH i H2O Wodorotlenek sodu można otrzymać w reakcjach: A wszystkich B tylko 1 i 2 C tylko 1 i 3 D tylko 2 i 3 84 Spośród następujących związków: 1. octan etylu; 2. mrówczan propylu; kwas butanowy izomerami propionianu metylu są: A 1, 2 i 3 B tylko 1 i 2 C tylko 2 i 3 D tylko 1 i 3 85 Pewien aldehyd po przeprowadzonej redukcji daje alkohol, który po odwodnieniu przechodzi w 2-metylobut-1-en. Wskaż uproszczony wzór tego aldehydu. A CH3CH2C(CH3)2CHO B CH3CH(CH3)CH2CHO C CH3CH2CH(CH3)CHO D CH3C(CH3)2CHO

- 15 -

86 Rozważ następujące równania reakcji chemicznej:

1 CH3CH2Cl + OH- X + Cl-

2 CH3CH2Cl + NH3 Y + HCl

Z + Cl- + H2O3 CH3CH2Cl + OH-

H2Otemp. pok.

C2H5OH

Δ Wskaż nazwy produktów X, Y i Z. X Y Z A eten nitroetan etanol B etanol etyloamina eten C eten nitroetan eten D etanol etyloamina etanol 87 O pewnym związku organicznym można powiedzieć, że: 1. podczas reakcji tego związku z węglanem sodu wydziela się CO2 2. daje pozytywny wynik próby z odczynnikiem Tollensa Związkiem tym może być: A kwas mrówkowy B fenol C aceton D kwas salicylowy 88 Atraktant płciowy karalucha, którego uproszczony wzór umieszczono poniżej poddano reakcji uwodornienia:

CH3(CH2)17 CCH3

H(CH2)7 C

H

CH3

C CH3

O

Otrzymany produkt należy do rodziny: A alkoholi I-rzędowych B alkoholi II-rzędowych C hemiacetali D ketali 89 Na moc kwasów karboksylowych wpływa liczba obecnych w cząsteczce atomów o dużej elektroujemności oraz ich położenie względem grupy karboksylowej. Wpływ ten jest następujący: 1. im większa liczba takich atomów, tym moc kwasu jest większa 2. im bardziej atomy te są oddalone od grupy karboksylowej, tym moc kwasu jest mniejsza Na tej podstawie wybierz szereg, w którym kwasy ułożono według malejącej mocy: A C3H7COOH, CH3CHClCH2COOH, C2H5CHClCOOH, C2H5C(Cl)2COOH B C2H5C(Cl)2COOH, C2H5CHClCOOH, CH3CHClCH2COOH, C3H7COOH C C3H7COOH, C2H5CHClCOOH, C2H5C(Cl)2COOH, CH3CHClCH2COOH D CH3CHClCH2COOH, C2H5CHClCOOH, C2H5C(Cl)2COOH, C3H7COOH 90 Stosunek masowy C:H:O w pewnym alkoholu jest równy 9:2:12. Zawartość procentowa tlenu w tym alkoholu wynosi: A 63,6% B 52,2% C 34,8% D 26,7% 91 Izomerem węglowodoru cyklicznego o wzorze:

CC

CCC

C HH

HH

H H

H

H

HH

H H

jest związek o nazwie: A cykloheksen B heksan C heks-1-en D heks-1-yn

- 16 -

92 W wyniku spalenia 36mg węglowodoru nasyconego X otrzymano 110mg CO2 i wodę. Węglowodór X to: A etan B propan C butan D pentan 93 Wskaż, ile różnych aldehydów można otrzymać przez utlenianie alkoholi o wzorze sumarycznym C4H9OH A 1 B 2 C 3 D 4 94 Ustalenie budowy cholesterolu od czasu wydzielenia go z kamieni żółciowych zajęło chemikom prawie półtora wieku, obecnie wiadomo, że jego struktura ma postać:

OH

CH3

CH3 CH

CH3

CH2 CH2 CH2 CH

CH3

CH3

Wskaż liczbę pierwszorzędowych atomów węgla w cząsteczce cholesterolu: A 4 B 5 C 6 D 7

95 Adamantan może występować w ropie naftowej i posiada, jak na węglowodory wysoką temperaturę topnienia 268oC. Oto wzór strukturalny cząsteczki adamantanu:

C

CC C

C

CC

CC C

H

H

H

H

H

H

H H

H

H

HH

HH

Ile moli zawiera 0,68g tego węglowodoru: A 5.10-5 B 5.10-4 C 5.10-3 D 5.10-2

96 Spośród następujących alkanów: 1 2-metylopropen, 2 but-2-en, 3 2,3-dimetylobut-2-en, 4 pent-2-en w postaci izomerów trans występują: A wszystkie B tylko 2, 3 i 4 C tylko 1 i 2 D tylko 2 i 4 97 W celu otrzymania alkenów o konfiguracji trans, prowadzi się uwodornienie wiązań potrójnych za pomocą sodu w ciekłym amoniaku według następującego równania reakcji:

C C R2R1 C CR1

H R2

H+ 2Na + 3NH3

+ 2NaNH2

Wskaż wzór produktu uwodornienia heks-2-ynu tą metodą:

C CC2H5 C2H5

HHC C

H C2H5

HC2H5

C CC3H7 CH3

HHC C

H CH3

HC3H7

A B C D

- 17 -

98 Podstawowymi cegiełkami struktury białka są reszty α-aminokwasowe o określonej konfiguracji przestrzennej. Poniżej wybrano cztery aminokwasy oznaczone numerami od 1 do 4

COOCH

H3N H

-+ COO

CCH3

H3N H

-+

COOCCH2OH

H3N H

-+

COOCCH2SH

H3N H

-+

1 2 3 4 Wskaż aminokwas, który nie może występować w postaci izomerów optycznych. A 1 B 2 C 3 D 4 99 Ile możliwych tetrapeptydów można otrzymać z połączenia dwóch cząsteczek alaniny i dwóch cząsteczek fenyloalaniny. Wskaż prawidłową odpowiedź A 3 B 5 C 6 D 8 100 Niektóre wyroby spożywcze zamiast cukru zawierają aspartam, który jest syntetycznym środkiem słodzącym 160 razy słodszym od cukru. Uproszczony wzór cząsteczki aspartamu jest następujący:

CH2 CHNH2

CO

NH

CHCH2C6H5

HOOC COOCH3

Wskaż produkty hydrolizy tego związku: A CH3CH2NH2, C6H5CH2CH2NH2, CH3OH, CO2 B HOOCCH2CH2NH2, C6H5CH2CH2NH2, CH3COOH C HOOCCH2CH2COOH, C6H5CH2CH3, CH3COOH, NH3 D HOOCCH2CH(NH2)COOH, C6H5CH2CH(NH2)COOH, CH3OH

- 18 -

ODPOWIEDZI  1 Odp. D Reagentami w tych reakcjach są elektrofile – czyli cząsteczki (jony) ubogie w elektrony (elektrofil – cząsteczka lubiąca elektrony). Takimi cząsteczkami (jonami) są brom, Br2 i jon bromoniowy, Br+, oraz jon nitroniowy – NO2

+. Brom mimo, że jest elektrofilem jego aktywność jest zbyt mała by reagować z benzenem, ale jest wystarczająco aktywny by reagować z alkenem. 2 Odp. A Jon OH- jest bogaty w elektrony – jest więc nukleofilem (nukleofil – cząsteczka lubiąca jądra atomowe). Jon ten podstawia się za chlor, mamy do czynienia z reakcją podstawienia nukleofilowego (substytucji nukleofilowej SN). 3 Odp. B

CH2 CH2CH3 CH2

OHCH3 CHO CH3 COOHCH3 CH2

BrCH3 CH2

OHreakcja addycji

wody do wiązaniapodwójnego C=C

brom podstawiłsię za grupę hydroksylową

grupa hydroksylowapodstawiła się za

brom utlenienie alkoholudo aldehydu

utlenienie aldehydudo kwasu karoboksylowego

1 2 3 4 5

4 Odp. D Zgodnie z regułą Miarkownikowa cząsteczki niesymetryczne H-X przyłączają się do podwójnego wiązania C=C w taki sposób, że wodór przyłącza się do tego atomu węgla, który jest bogatszy w atomy wodoru:

CH C CH3C C

H

H Br

CH3

CH3 CBr

BrCH3+ HBr

atom węgla bogatszy w atomy wodoru

atom węgla bogatszy w atomy wodoru

+ HBr

5 Odp. D Zapiszmy równanie reakcji i przeczytajmy je: Me + 2HCl MeCl2 + H2 Jeżeli 4g metalu wypiera 2,24dm3 wodoru z kwasu, to x g tego metalu będzie wypierać 22,4dm3 wodoru (1mol) x=40g 40g metalu wypiera 1mol wodoru z kwasu, czyli masa molowa tego metalu (zgodnie z równaniem reakcji) wynosi 40g/mol, a masa atomowa wynosi 40u. 6 Odp. B

1. 20%100%37,57,5100%

mm

c%roztwor.subst. =⋅=⋅=

2. W 125g 20% roztworu CaCl2 znajduje się 0,2.125g=25g substancji. Po dodaniu 125g wody otrzymamy 250g roztworu, c%=10% 3. 155cm3 roztworu o gęstości 1,29g/cm3 waży m=200g (d=m/V) i znajduje się w nim 60g KOH. Masa roztworu mroztw.=600g. c%=10%.

- 19 -

7 Odp. D

Stała równowagi reakcji A2 + B2 = 2AB opisana jest wzorem: ]][B[A

[AB]K22

2= . Zakładając, że początkowo

mieliśmy po 1 molu substratów, to w stanie równowagi pozostało: [A2]=0,2mola, [B2]=0,2mola, oraz powstało [AB]=1,6mola. Podstawiając te dane do wzoru na stałą równowagi otrzymamy: K=64 8 Odp. D Temperatura wrzenia oraz temperatura krzepnięcia roztworów zależą od liczby moli jonów (cząsteczek) w roztworze. Podwyższenie temperatury wrzenia (obniżenie temperatury krzepnięcia) w stosunku do czystego rozpuszczalnika jest proporcjonalne do stałej ebulioskopowej (stałej krioskopowej) i stężenia molalnego roztworu (stężenie wyrażone w ilości moli substancji na kg rozpuszczalnika m=n/mrozp.): ΔT=m.Ke (ΔT=m.Kk). W 18% roztworze NaCl znajduje się więcej jonów (Na+ oraz Cl-) niż w 18% roztworze sacharozy. 9 Odp. A Miedź w szeregu napięciowym metali znajduje się za wodorem i jeżeli podziałamy na nią stężonym kwasem solnym bez dostępu powietrza nie zajdzie żadna reakcja. 10 Odp. A Wzór tlenku azotu NxOy. Jeżeli stosunek masowy azotu do tlenu wynosi 1,75:1 Po pomnożeniu stronami przez 16 otrzymamy stosunek mas: 28:16. Związkiem tym jest N2O, stopień utlenienia azotu w tym gazie wynosi +I. 11 Odp. C W 1 molu NH4NO3 znajduje się 2mole atomów azotu (N) czyli 28g. Tlenku azotu(II), NO, musimy wziąć 2 mole by znalazło się w nim 2 mole atomów azotu, czyli 2.(14+16)=60g. 12 Odp. C Magnez i tlenek magnezu reagują z kwasem solnym wg. równania reakcji: Mg + 2HCl MgCl2 + H2 MgO + 2HCl MgCl2 + H2O Tylko w reakcji z magnezem wydziela się wodór w ilości mol (22,4dm3 ) wodoru na mol magnezu. Jeżeli wydzieliło się 8,96/22,4=0,4mola wodoru, to musiało przereagować 0,4mola (9,6g) magnezu, zużywając 0,8mola HCl. Zużyto 272,9cm3 kwasu o gęstości 1,07g/cm3, czyli m=292g (d=m/V). W tej ilośći 15% roztworu znajduje się m=0,15.292g=43,8g HCl, czyli 1,2mola. Jeżeli na rozpuszczenie magnezu zużyto 0,8mola, to na rozpuszczenie tlenku magnezu zużyto 0,4mola kwasu. Tlenku magnezu było zatem 0,2mola (8g). 13 Odp. A Zn + S ZnS Jeżeli podczas reakcji 3,25g (0,05mola) wydzieliło się 10,15kJ energii na sposób ciepła, to w reakcji 1mola cynku wydzieli się x energii. x=203kJ/mol Entalpia tworzenia ZnS wynosi zatem ΔH=-203kJ/mol (ciepło się wydziela, entalpia jest mniejsza od 0).