(1)

การใชกลเซอรนดบเปนสวนประกอบอาหารไกเนอ The Use of Crude Glycerin in Broiler as Feed Ingredient

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญา วทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาสตวศาสตร

มหาวทยาลยสงขลานครนทร A Thesis Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements

for the Degree of Master of Science in Animal Science Prince of Songkla University

2556 ลขสทธของมหาวทยาลยสงขลานครนทร

อดศร เศรษฐพงค

Adisorn Settapong

(2)

ชอวทยานพนธ การใชกลเซอรนดบเปนสวนประกอบอาหารไกเนอ ผเขยน นายอดศร เศรษฐพงค สาขาวชา สตวศาสตร อาจารยทปรกษาวทยานพนธหลก

คณะกรรมการสอบ

.......................................................................... (ผชวยศาสตราจารย ดร.ไชยวรรณ วฒนจนทร)

...........................................ประธานกรรมการ(รองศาสตราจารย ดร.ยทธนา ศรวธนนกล)

อาจารยทปรกษาวทยานพนธรวม

.........................................................กรรมการ (รองศาสตราจารย ดร.เกยรตศกด สรอยสวรรณ)

……………………………………..................(รองศาสตราจารย สธา วฒนสทธ)

.........................................................กรรมการ (ผชวยศาสตราจารย ดร.ไชยวรรณ วฒนจนทร)

…………………………………….................. (ดร.น.สพ.ศรวฒน วาสกศร)

.........................................................กรรมการ (รองศาสตราจารย สธา วฒนสทธ) .........................................................กรรมการ (ดร.น.สพ.ศรวฒน วาสกศร)

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยสงขลานครนทร อนมตใหนบวทยานพนธฉบบนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาวทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาสตวศาสตร ............................................................. (รองศาสตราจารย ดร.ธระพล ศรชนะ) คณบดบณฑตวทยาลย

(3)

ขอรบรองวา ผลงานวจยนมาจากการศกษาวจยของนกศกษาเอง และไดแสดงความขอบคณบคคลท

มสวนชวยเหลอแลว

ลงชอ....................................................................

(ผชวยศาสตราจารย ดร.ไชยวรรณ วฒนจนทร)

อาจารยทปรกษาวทยานพนธ

ลงชอ.....................................................................

(นายอดศร เศรษฐพงค)

นกศกษา

(4)

ขาพเจาขอรบรองวา ผลงานวจยนไมเคยเปนสวนหนงในการอนมตปรญญาในระดบใดมากอน และ

ไมไดถกใชในการยนขออนมตปรญญาในขณะน

ลงชอ.....................................................................

(นายอดศร เศรษฐพงค)

นกศกษา

(5)

ชอวทยานพนธ การใชกลเซอรนดบเปนสวนประกอบอาหารไกเนอ

ผเขยน นายอดศร เศรษฐพงค

สาขาวชา สตวศาสตร

ปการศกษา 2555

บทคดยอ

วทยานพนธนวางแผนการทดลองเพอศกษาสวนประกอบทางเคม ลกษณะทางกายภาพ และคณคาทางโภชนะของกลเซอรนดบ สมรรถภาพการผลต ลกษณะซากของไกเนอทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบระดบตางๆ แบงออกเปน 2 การทดลอง

การทดลองท 1 การวเคราะหหาสวนประกอบทางเคม ลกษณะทางกายภาพ และคณคาทางโภชนะของ กลเซอรนดบทไดมาจากแหลงการผลต 3 แหลงการผลต ทมขนาดก าลงการผลตทแตกตางกน ผลการทดลองพบวา กลเซอรนดบจากแหลงการผลตขนาดเลกมคาความเปนกรดดางสงสด (8.99) รองลงมาคอกลเซอรนดบจากแหลงการผลตขนาดใหญ (6.40) และกลเซอรนดบจากแหลงการผลตขนาดกลาง (6.39) คาความหนด พบวา กลเซอรนดบจากแหลงการผลตขนาดใหญมคาความหนดสงสด (99.20 เซนตสโตกส) รองลงมาคอกลเซอรนดบจากแหลงการผลตขนาดเลก (90.28 เซนตสโตกส) และแหลงการผลตขนาดกลาง (12.52 เซนตสโตกส) ตามล าดบ ส าหรบการวเคราะหคณคาทางโภชนะพบวา กลเซอรนดบจากแหลงการผลตขนาดเลกมความชนเทากบ 3.93 เปอรเซนต คาโปรตนรวมเทากบ 0.65 เปอรเซนต คาไขมนรวมเทากบ 5.05 เปอรเซนต และมคาพลงงานรวมเทากบ 7554.61 กโลแคลอร/กโลกรม ในขณะทกลเซอรนดบจากแหลงการผลตขนาดกลางและแหลงการผลตขนาดใหญมคาความชนเทากบ 13.85 และ 4.27 เปอรเซนต คาโปรตนรวมเทากบ 0.85 และ 0.48 เปอรเซนต คาไขมนรวมเทากบ 0.44 และ 0.22 เปอรเซนต และคาพลงงานรวมเทากบ 4,387.45 และ 4,650.22 กโลแคลอร/กโลกรม ตามล าดบ ส าหรบการวเคราะหปรมาณเมทานอลปนเปอน พบวา กลเซอรนดบจากแหลงการผลตขนาดกลางมปรมาณเมทานอลปนเปอนสงสด (2.87 เปอรเซนต) รองลงมาคอ กลเซอรนดบจากแหลงการผลตขนาดเลก (1.10 เปอรเซนต) และกลเซอรนดบจากแหลงการผลตขนาดใหญ (0.46 เปอรเซนต) ส าหรบกรดไขมนทปนเปอนนนตรวจพบเฉพาะกรดไขมน

(6)

ไขมนอมตว ซงตรวจพบเฉพาะกลเซอรนดบทไดจากแหลงการผลตขนาดเลกเพยงแหลงเดยว (15.95 มลลกรม/มลลลตร) โดยเฉพาะกรดปาลมมตกคอกรดไขมนทตรวจพบมากทสด นอกจากนยงพบอกดวยวา กลเซอรนดบจากแหลงการผลตขนาดเลกมกลเซอไรดปนเปอนอยเพยงแหลงเดยวเชนกน ซงกลเซอไรดทตรวจพบปรมาณมากทสด คอ โมโนกลเซอไรด (2.78 มลลกรม/ มลลลตร) รองลงมาคอ ไตรกลเซอไรด (0.77 มลลกรม/มลลลตร) และไดกลเซอไรด (0.19 มลลกรม/มลลลตร) ปรมาณแรธาตทปนเปอนในกลเซอรนดบ พบวา แหลงการผลตขนาดกลางมการปนเปอนของแรธาตมากทสด ส าหรบการวเคราะหหาคาความบรสทธของกลเซอรนดบจากแหลงตางๆ พบวา กลเซอรนดบจากแหลงการผลตขนาดใหญมคาความบรสทธสงทสด (87.65 เปอรเซนต) รองลงมา คอ กลเซอรนดบจากแหลงผลตขนาดกลาง (80.25 เปอรเซนต) และแหลงการผลตขนาดเลก (72.65 เปอรเซนต)

การทดลองท 2 เปนการน ากลเซอรนดบจากคณะวศวกรรมศาสตรมาผสมในอาหารไกเนอเพอศกษาสมรรถภาพการผลต และลกษณะซาก ใชไกเนอพนธทางการคา (Ross 308®) เพศผ อาย 1 สปดาห น าหนกเฉลย 183.50 ± 0.45 กรม จ านวน 240 ตว แบงเปนออกเปน 3 กลม แตละกลมทดลองประกอบไปดวย 4 ซ า ซ าละ 20 ตว ในโรงเรอนระบบเปด วางแผนการทดลองแบบสมสมบรณ (completely randomized design: CRD) ใหไกทดลองไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบ 3 ระดบคอ 0, 5 และ 10 เปอรเซนต ตลอดระยะเวลาการทดลองใหไกทดลองไดรบอาหารเตมท (ad libitum) ไดรบน าตลอดเวลา และไดรบวคซนตามโปรแกรมของภาควชาสตวศาสตร บนทกการเปลยนแปลงของน าหนกตวและปรมาณการกนไดทกสปดาห เมอไกทดลองอายครบ 3 สปดาห และสนสดการทดลองท 7 สปดาห ท าการสมไกทดลองซ าละ 2 ตว เพอศกษาลกษณะซาก ผลการทดลองพบวา ในชวงอายท 2-3 สปดาห ไกทดลองทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบ 10 เปอรเซนต มปรมาณอาหารทกนสงกวาไกทดลองกลมอนอยางมนยส าคญทางสถต (P<0.05) แตประสทธภาพการเจรญเตบโตไมมความแตกตางกน (P>0.05) ในชวงอายท 4-7 สปดาห ไกทดลองทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบ 10 เปอรเซนต มปรมาณอาหารทกน และประสทธภาพการเจรญเตบโตดอยกวาไกทดลองกลมอนอยางมนยส าคญทางสถต (P<0.05) และไกทดลองกลมควบคม (P>0.05) ในชวงอายท 2-7 สปดาห พบวา ไกทดลองทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบ 10 เปอรเซนต มปรมาณอาหารทกน และประสทธภาพการเจรญเตบโตดอยกวาไกทดลองกลมอนอยางมนยส าคญทางสถต (P<0.05)

ลกษณะซากของไกทดลองทอาย 3 สปดาห พบวา ไกทดลองทกกลมม น าหนกมชวต น าหนกซากรวม น าหนกซากอนและสวนประกอบซากไมแตกตางกน (P>0.05) แตพบวา ไกทดลองทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบ 10 เปอรเซนต มเปอรเซนตของอวยวะภายในสงกวาไกทดลองกลมอน (P< 0.05) ลกษณะซากของไกทดลองทอาย 7 สปดาห พบวา ไกทดลองทไดรบ

(7)

อาหารผสมกลเซอรนดบ 10 เปอรเซนต มน าหนกมชวต น าหนกซากรวม น าหนกกลามเนอ และซากสวนหนาอก ดอยกวาไกทดลองกลมอน (P< 0.05) แตซากมเปอรเซนตไขมนรวม และอวยวะภายใน สงกวาไกทดลองกลมอน (P< 0.05)

การศกษาครงน พบวา การเลยงไกทดลองดวยอาหารผสมกลเซอรนดบ 5 เปอรเซนต มตนทนคาอาหารตอน าหนกตวเพมต าสด (36.68 บาท/กโลกรม ขณะท ไกทดลองกลมทไดรบอาหารทผสมกลเซอรนดบ 0 เปอรเซนต (กลมควบคม) และ 10 เปอรเซนต มตนทนคาอาหารตอน าหนกตวเพม เทากบ 37.04 และ 38.48 บาท/กโลกรม ตามล าดบ

(8)

Thesis The Use of Glycerin in Broiler as Feed Ingredient

Author Mr. Adisorn Settapong

Major Program Animal Science

Academic Year 2012

ABSTRACT

This thesis was conducted in order to determine chemical composition, physical properties and nutritive value of crude glycerin; whereas productive performance and carcass characteristics of broiler received diets containing different levels of crude glycerin were also concerned.

In experiment 1 the analytical of chemical composition, physical properties and nutritive value of crude glycerin from three biodiesel production scales (small, medium and large scale) production were conducted by chemical analytical method and proximate analysis. From the results, pH values of small scale was the highest (8.99) followed by the medium (6.39) and large scale (6.40). The large scale showed the highest kinematic viscosity (99.20 cSt) followed by the small and medium scale (90.28 and 12.51 cSt). In terms of proximate composition, the small scale had 3.93% of moisture, 0.65% of crude protein, 5.05% of crude fat and 7,554.61 kcal of GE/kg while the medium and large scales had 13.85 and 4.27% of moisture, 0.85 and 0.48% of crude protein, 0.44 and 0.22% of crude fat and 4,387.45 and 4,650.22 kcal GE/kg, respectively. For methanol analysis, the medium scale had the highest methanol level (2.87) followed by the small (1.10) and large scale (0.46). Saturated fatty acid was detected only in the small scale (15.95 mg/ml), particularly palmitic acid (C16: 0). In addition, the largest amount of glyceride in this scale consisted of monoglyceride (2.78 mg/ml), diglyceride (0.19 mg/ml), and triglyceride (0.77 mg/ml). For

(9)

dietary mineral determination, the medium scale had almost the highest. For determination of the purity of crude glycerin, the large scale had almost the highest purity (87.65%) follow by the medium (80.25%) and the small (72.65%).

In experiment 2, a total number of 240 males Ross 308 at 1 week old, with 183.50±0.45 grams of initial live weight were randomly distributed into 3 groups (4 replication by 20 birds/group) in completely randomized design (CRD). They were fed with rations containing 0 (control), 5 and 10% of crude glycerin ad libitum for 6 weeks whereas water was available all time. All birds were weighed and feed intake was measured and recorded every week throughout the experiment. At 2 and 6 weeks of experiment (2 and 7 weeks old), eight birds from each treatment (2 replicates) were randomly selected and sacrificed for carcass characteristics study. The results showed that birds received diet with 10% crude glycerin had a significantly higher feed intake than those others. Nevertheless, no significant difference was found in live weight change (P>0.05). During 4 and 7 weeks old, birds fed diet with 10% crude glycerin had significantly lower feed intake and live performance than those feed diets with 0 and 5% crude glycerin (P<0.05).

In terms of carcass characteristics of broiler at 3 weeks old, all groups had no significant difference in slaughter weight, carcass weight and organs (P>0.05). However, birds fed diet at 10% crude glycerin had higher eviscerated yield than those received diets containing 0 and 5% crude glycerin (P<0.05). At 7 weeks of age, bird fed with 10% crude glycerin had lower slaughter weight, carcass weight, meat yield and breast meat yield than others. Nevertheless, fat deposition and eviscerated yield of birds received 10 crude glycerin were the highest (P<0.05).

From this study, the lowest feed cost per gain was found in birds received diet with 5% crude glycerin (36.68 baht/kg) while birds received diets containing 0 (control) and 10% had about 37.04 and 38.48 baht/kg, respectively.

(11)

สารบญ

หนา สารบญ (11) รายการตาราง (13) รายการตารางภาคผนวก (15) รายการภาพ (16) รายการภาพประกอบภาคผนวก (17) บทท 1.บทน า 1 บทน าตนเรอง 1 วตถประสงคของการวจย 3 2.การตรวจเอกสาร 4 3.การทดลองท 1 28 บทน า 28 วตถประสงค 28 วสดและอปกรณ 30 วธการทดลอง 30 ผลและวจารณผลการทดลอง 41 สรปผลการทดลอง 46 ขอเสนอแนะ 47 4.การทดลองท 2 49 บทน า 49 วตถประสงค 49 วสดและอปกรณ 50 วธการทดลอง 50 ผลและวจารณผลการทดลอง 56 สรปผลการทดลอง 65 5.บทสรปและขอเสนอแนะ 67 สรป 67 -ขอเสนอแนะ 69

(12)

สารบญ (ตอ) เอกสารอางอง

หนา 70

ภาคผนวก 75 ก 75 ข 79 ค 81 ประวตผเขยน 83

(13)

รายการตาราง

ตารางท หนา 1 คณสมบตโดยทวไปของกลเซอรนบรสทธ 7 2 ชนดวตถดบและสารเคมทใชในการผลตกลเซอรนดบ 13 3 คาความหนดของกลเซอรนดบทไดจากสารตงตนในการผลตชนดตางๆ 14 4 คาความหนดของกลเซอรนทความบรสทธและอณหภมระดบตางๆ 15 5 ผลการวเคราะหปรมาณแรธาตชนดตางๆในกลเซอรนดบทไดจากสารตง

ตนชนดตางๆ 16

6 สวนประกอบทางโภชนะและคาพลงงานรวมของกลเซอรนดบ 18 7 กลเซอรนดบทไดมาจากแหลงการผลตแตกตางกน 3 แหลง 29 8 เทคนคการวเคราะหและมาตรฐานการทดสอบกลเซอรนดบ 31 9 คาพลงงาน ลกษณะทางกายภาพ และองคประกอบทางเคมของกลเซอรนดบ

จาก 3 แหลง 42

10 ปรมาณเมทานอลปนเปอนและคาความบรสทธของกลเซอรนดบจาก 3 แหลง 42 11 ปรมาณกลเซอไรดของกลเซอรนดบจาก 3 แหลง 43 12 แสดงผลการวเคราะหปรมาณกรดไขมนอสระของตวอยางกลเซอรนดบจาก 3

แหลง 44

13 แสดงผลการวเคราะหปรมาณแรธาตของกลเซอรนดบจาก 3 แหลง 45 14 สวนประกอบของวตถดบอาหารสตว (as-fed basis) และโภชนะในสตร

อาหารไกเนอ ชวงอาย 2-3 สปดาห 52

15 สวนประกอบของวตถดบอาหารสตว (as-fed basis) และโภชนะในสตรอาหารไกเนอ ชวงอาย 4-7 สปดาห

53

16 ปรมาณอาหารทกน น าหนกตวเพม และอตราการเปลยนอาหารเปนน าหนกตวของไกเนอในชวงอาย 2-7 สปดาห ทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบในระดบตางๆ

58

17 สวนประกอบซากของไกเนอทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบระดบตางๆ เมอสนการทดลองท 3 สปดาห

60

18 เปอรเซนตสวนประกอบซากของไกเนอทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบระดบตางๆ เมอสนการทดลองท 7 สปดาห

62

(14)

รายการตาราง (ตอ)

ตารางท 19

ตนทนคาอาหารในการผลตไกเนอทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบระดบตางๆ ในชวงอาย 2-3, 4-7 สปดาห และ 2-7 สปดาห

หนา 64

(15)

รายการตารางภาคผนวก

ตารางภาคผนวกท หนา 1 ราคาวตถดบอาหารสตวทใชในการประกอบสตรอาหารไกเนอ 75 2 น าหนกสวนประกอบซากของไกเนอทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบ

ระดบตางๆ เมอสนการทดลองท 3 สปดาห 77

3 หนกสวนประกอบซากของไกเนอทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบระดบตางๆ เมอสนการทดลองท 3 สปดาห

78

(16)

รายการภาพ

ภาพท หนา 1 ปฏกรยาทรานเอสเตอรฟเคชนในการผลตไบโอดเซลแบบเอสเตอร 5 2 แผนผงการผลตไบโอดเซลแบบเอสเตอรในระดบอตสาหกรรม 5 3 โครงสรางทางเคมและแบบจ าลอง 3 มตของกลเซอรน 7 4 การแยกชนของกลเซอรนดบจากไบโอดเซลหลงจากวางทงไวประมาณ 5-10

นาท 9

5 กระบวนการท าใหกลเซอรนดบมความบรสทธ 11

6 ลกษณะกลเซอรนทผานกระบวนการท าใหบรสทธและกลเซอรนดบ 12 7 กระบวนการยอยและดดซมกลเซอรน 20 8 กระบวนการกลโคนโอเจเนซสโดยใชกลเซอรนเปนสารตงตน 22 9 กระบวนการไกลโคไลซสโดยใชกลเซอรนเปนสารตงตน 23

10 กระบวนการเมแทบอลซมเมทานอล 25 11 เครองวเคราะหความหนดจลนแบบ glass capillary 33 12 เครองวดความเปนกรดดางชนดแทงแกวอเลกโทรด 33 13 เครองสกดซอกหเลต ส าหรบสกดไขมนจากกลเซอรนดบ 34 14 เครองกลนโปรตนส าหรบการวเคราะหโปรตนรวม 35 15 การชงน าหนกกลเซอรนดบกอนน าไปอบ 36 16 การวเคราะหเถากลเซอรนดบตามวธของ AOAC (2005) 37

17 เมดส าลทหยดกลเซอรนดบกอนน าไปวเคราะหหาคาพลงงาน 40 18 ปฏกรยาซาปอนฟเคชนของกรดไขมนอสระกบโซเดยมไฮดรอกไซด 43 19 ปฏกรยาสะเทนระหวางกรดไฮโดรคลอรกกบโซเดยมไฮดรอกไซด 46

(17)

รายการภาพประกอบภาคผนวก

ภาพภาคผนวกท หนา 1 กลเซอรนดบ 79 2 เครองผสมอาหารแนวนอน 79 3 การอดเมดอาหาร 79 4 อาหารทผานการอดเมด 76 5 การอบอาหาร 80 6 อาหารทผานการอบ 80 7 ซากไกทดลองเอาเครองในออก 81 8 ชนสวนของซากเมอผานการตดแตง 81 9 ลกษณะของตบ 81

10 สวนกลามเนอ โครงราง และไขมน 81 11 ซากไกทดลองหลงผาเอาเครองในออก 82 12 ลกษณะเนอสนนอก 82 13 ชนสวนของซากเมอผานการตดแตง 82 14 การเลาะไขมนออกจากซาก 82

1

บทท 1

บทน า บทน าตนเรอง จากวกฤตราคาน ามนเชอเพลงในตลาดโลกทสงขน ท าใหน ามนเชอเพลงปรบราคาสงขนตามไปดวย จงสงผลใหมนษยมการแสวงหาพลงงานทดแทนรปแบบใหมมาทดแทนพลงงานจากเชอเพลงฟอสซล (fossil fuel) ไบโอดเซล (biodiesel) จงเปนเชอเพลงทดแทนชนดหนงทไดรบความนยมในปจจบน ซงสงผลใหอตสาหกรรมการผลตไบโอดเซลเตบโตเพมขนทกป ทงนโดยทวไปกระบวนการผลตไบโอดเซล 100 ลตร จะไดกลเซอรนดบ (crude glycerin) เปนผลผลตพลอยไดในปรมาณ 0.35 กโลกรม (Thompson and He, 2006) ดงนนเมอมการผลตไบโอดเซลเพมขน จงสงผลท าใหกลเซอรนดบมปรมาณเพมขนตามไปดวย เนองจากกลเซอรนดบเปนสารชวมวลทใหพลงงานรวม (gross energy) สงถง 4,100 กโลแคลอร/กโลกรม (Brambilla and Hill, 1966) จงสามารถใชเปนวตถดบในอตสาหกรรมอาหารสตวได (วภา, 2546) โดยเฉพาะอตสาหกรรมการเลยงไกเนอทขยายตวมากขนทกปตามความตองการของผบรโภค ในขณะทตนทนวตถดบอาหารสตวกลบมราคาเพมสงขน โดยเฉพาะวตถดบอาหารสตวประเภทพลงงาน เชนขาวโพด ร าขาว และปลายขาว ส าหรบอาหารไกเนอทไมสามารถขาดวตถดบอาหารสตวทใหพลงงานได จงมแนวคดในการน ากลเซอรนดบทเปนผลผลตพลอยไดจากกระบวนการผลตไบโอดเซล ทมราคาถกและมในปรมาณมาก แตสามารถใชเปนวตถดบทมคณคาทางโภชนะมาใชเพอทดแทนขาวโพดทใชเปนสวนประกอบในอาหารสตว จงนาจะเปนแนวทางหนงทเหมาะสมทจะชวยลดตนทนการผลตไกเนอ โดยเฉพาะตนทนวตถดบอาหารสตว และนอกจากนยงเปนการใชประโยชนและเปนการเพมมลคาของกลเซอรนดบทเปนผลผลตพลอยไดจากกระบวนการผลตไบโอดเซลไดอกทางหนง ส าหรบการศกษาเพอน ากลเซอรนดบมาใชทดแทนวตถดบอาหารสตวทใหพลงงานในอาหารไกเนอนน Dozier และคณะ (2008) ไดศกษาพบวา คาพลงงานใชประโยชนไดโดยประมาณเมอปรบสมดลไนโตรเจน (AMEn) ของกลเซอรนดบในไกเนอสายพนธทางการคา (Ross × Ross 708) ชวงอาย 7-10 วน มคาเทากบ 3,621 กโลแคลอร/กโลกรม ในไกทดลองชวงอาย 21-24 วน พบวา มคาเทากบ 3,331 กโลแคลอร/กโลกรม และในไกทดลองชวงอาย 40-45 วน พบวา

2

มคาเทากบ 3,349 กโลแคลอร/กโลกรม นอกจากนยงพบวา คาพลงงานใชประโยชนไดโดยประมาณเมอปรบสมดลไนโตรเจนมคาสงขนตามระดบของการกนไดทสงขน ในขณะเดยวกนเมอไกเนอไดรบกลเซอรนดบในระดบทสงขนจะสงผลใหไกเนอมอตราการกน และคาพลงงานใชประโยชนไดโดยประมาณเมอปรบสมดลไนโตรเจนใหสงขนดวย นอกจากน Cerrate และคณะ (2006) พบวา ในไกเนอสายพนธทางการคา (Cobb 500) ทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบ 2.5 เปอรเซนต และ 5 เปอรเซนต มน าหนกตว ปรมาณการกนได ประสทธภาพการใชอาหาร และอตราการตายไมแตกตางกบไกเนอทรบอาหารสตรมาตรฐาน (P>0.05) แตไกทดลองทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบ 2.5 เปอรเซนต และ 5 เปอรเซนต มเปอรเซนตซากสวนหนาอกสงกวาไกทดลองกลมควบคม (P<0.05) ส าหรบการผลตไบโอดเซลในประเทศไทย จากขอมลของกรมพฒนาพลงงานทดแทน (2555) พบวา ประเทศไทยมความตองการใชไบโอดเซลเพมมากขนทกป โดยตงแตป 2551 ถงป 2555 พบวา ประเทศไทยมความตองการใชไบโอดเซล (B100) เพมขนจาก 1.35 ลานลตร/วนเปน 3.64 ลานลตร/วน และนอกจากนยง พบวา ปรมาณการผลตไบโอดเซลยงเพมขนอยางตอเนองทกป โดยตงแตป 2550 ถงป 2555 ปรมาณการผลตไบโอดเซลเพมขนจาก 0.12 ลานลตร/วน เปน 2.40 ลานลตร/วน ไบโอดเซลทผลตไดในประเทศสวนใหญจะมาจากแหลงการผลตขนาดใหญของบรษทเอกชนทมก าลงการผลตไมต ากวา 4,000 ลตร/วน จนถง 1,400,000 ลตร/วน นอกจากนนจะเปนไบโอดเซลทผลตจากแหลงการผลตขนาดกลางและขนาดเลกของเกษตรกรในชมชนและหนวยงานสาธตของภาครฐ ทมก าลงการผลตนอยกวา 4,000 ลตร/วน ซงสวนใหญมกจะผลตเพอใชเองในชมชนหรอตามหนวยงานตางๆ จากขอมลดงกลาวเปนสงทยนยนไดวาในแตละปจะมปรมาณกลเซอรนดบทเปนผลผลตพลอยไดจากกระบวนการผลตไบโอดเซลในปรมาณมากและมแนวโนมจะเพมขนทกปตามปรมาณการผลตไบโอดเซลทเพมสงขน แตอยางไรกตามกลเซอรนดบทเปนผลผลตพลอยไดจากแหลงการผลตตางๆ สวนใหญเปนกลเซอรนดบทยงไมผานกระบวนการท าใหบรสทธ เพราะกระบวนการท าใหกลเซอรนดบมความบรสทธนนตองผานกระบวนการทซบซอนและมคาใชจายทสง จงท าใหกลเซอรนดบทไดจากแหลงการผลตตางๆมสงปนเปอนและองคประกอบทางเคมทแตกตางกน ทงนลกษณะกายภาพและองคประกอบทางเคมของกลเซอรนดบทแตกตางกนนน ขนอยกบวตถดบตงตนทใชในการผลต ชนดและปรมาณของสารเคมทใชในกระบวนการผลต (Thompson and He, 2006) ดงนนการน ากลเซอรนดบไปใชเพอเปนสวนผสมในอาหารไกเนอเพอทดแทนวตถดบอาหารสตวประเภทพลงงาน จงมความจ าเปนจะตองศกษาถงลกษณะทางกายภาพสวนประกอบทางเคมของกลเซอรนดบ และการใชกลเซอรนดบในอาหารสตวในระดบตางๆ วาจะ

3

ใหการเจรญเตบโตและลกษณะซากทแตกตางกนหรอไม เพอหาปรมาณทเหมาะสมทจะใชเปนสวนผสมในอาหารไกเนอ การทดลองในครงนจงท าการศกษาผลของการใชกลเซอรนดบในอาหารไกเนอในสตรอาหารระดบตางๆ วตถประสงคของการวจย 1. ศกษาลกษณะทางกายภาพและสวนประกอบทางเคมของกลเซอรนดบเพอใชเปนขอมลส าหรบการน ากลเซอรนดบไปเสรมในอาหารไกเนอ 2. ศกษาถงผลการเสรมกลเซอรนดบระดบตางๆทเหมาะสม ทมผลตอปรมาณการกนได การเปลยนแปลงของน าหนกตว สมรรถนะการเจรญเตบโต ลกษณะซากและคณภาพซาก

4

บทท 2

การตรวจเอกสาร

ไบโอดเซล (biodiesel) ไบโอดเซลในความหมายทวไปแบงออกเปน 3 ประเภท คอ (พนม, 2544) 1. น ามนพชหรอน ามนสตว ไบโอดเซลชนดนไดจากน ามนมะพราว น ามนปาลม น ามนถว น ามนหม ซงสามารถน ามาใชกบเครองยนตดเซลไดเลย โดยไมตองผสมหรอเตมสารเคมอนๆ หรอเปลยนแปลงสมบตใดๆ 2. ไบโอดเซลแบบลกผสม ไบโอดเซลชนดนเปนสวนผสมระหวางน ามนพชหรอน ามนสตวกบน ามนกาด น ามนดเซล เพอใหไดสมบตใกลเคยงน ามนดเซล เชน โคโคดเซล (coco-diesel) ซงเปนการผสมกนระหวางน ามนมะพราวกบน ามนกาด หรอปาลมดเซล (palm-diesel) เปนการผสมกนระหวางน ามนปาลมกบน ามนดเซลเปนตน 3. ไบโอดเซลแบบเอสเตอร คอไบโอดเซลทผลตมาจากสารประเภทไตรกลเซอไรด(triglyceride) ทมโครงสรางโมเลกลเปน C3H5 เชอมตอกบกรดไขมน ทมจ านวนคารบอนตงแต 10 ถง 30 ตว สามารถพบไดในธรรมชาต เชน น ามนจากพช น ามนสตว และไขมนสตว โดยผานปฏกรยาทางเคมทเรยกวา “ทรานเอสเตอรฟเคชน” (transesterification) (ภาพท 1 และ 2) ปฏกรยานจะเปนการท าปฏกรยาทางเคมของไตรกลเซอไรดกบสารประเภทแอลกอฮอลเชน เอทานอล (C2H5OH) หรอเมทานอล (CH3OH) โดยใชกรดหรอดางเปนตวเรงปฏกรยาเคม เมอไตรกลเซอไรดเกดปฏกรยาทรานเอสเตอรฟเคชน โดยใชเอทานอลเปนสารท าปฏกรยาจะไดสารผลตภณฑเปน เอทลเอสเตอรของกรดไขมน (fatty acid ethyl ester) ซงมสตรโมเลกลคอ C20H38O2 แตถามการใชเมทานอลเปนสารท าปฏกรยา กจะไดสารผลตภณฑเปนเมทลเอสเตอรของกรดไขมน (fatty acid methyl ester) ซงมสตรโมเลกลคอ C17H34O2 ทงนชนดของสารผลตภณฑทไดจากปฏกรยาจะขนอยกบประเภทของแอลกอฮอลทใชในกระบวนการผลต แตการผลตไบโอดเซลแบบเอสเตอรสวนใหญนยมใชเมทานอลเปนสารเรงปฏกรยาแทนเอทานอล เนองจากใหประสทธภาพการผลตทสงกวาและมราคาถกกวา (Schumacher, 2007) โดยสารผลตภณฑทไดทงหมดเรยกโดยทวไปวา “เอคลเอสเตอร” หรอ “ไบโอดเซลเอสเตอร” และในกระบวนการผลตไบโอดเซลเอสเตอรหรอปฏกรยาทรานเอสเตอรฟเคชนนจะไดกลเซอรนดบเปนผลผลตพลอยได

5

ภาพท 1 ปฏกรยาทรานเอสเตอรฟเคชนในการผลตไบโอดเซลแบบเอสเตอร

ทมา : Jangerman (1991)

ภาพท 2 แผนผงการผลตไบโอดเซลแบบเอสเตอรในระดบอตสาหกรรม

ทมา : Singhabhandhu และ Tezuka (2010)

+

6

กลเซอรน

กลเซอรนไดถกคนพบครงแรกในป ค.ศ. 1779 โดยนกวทยาศาสตรดานเคมชาวสวเดนชอ K.W. Scheele ในขณะท าการสกดน ามนมะกอกทมออกไซดของตะกวผสม (lead monoxide) ซงไดเรยกชอของกลเซอรนทถกคนพบครงนนเรยกวา "sweet principle of fat" ตอมาจงไดเปลยนมาเปน glycerin ซงตรงกบค าในภาษากรกวา “glykys” ซงแปลวา “ มรสหวาน” ตอมาไดมการคนพบวา กลเซอรน สามารถสกดไดจากน ามนพชและไขมนสตวทอยในรปเอสเตอร ทเรยกกนโดยทวไปวา กลเซอไรด (glyceride) ปจจบนกลเซอรนเปนชอเรยกทางการคาของสารทมชอทางเคมวา 1,2,3-trihydroxypropane, 1,2,3-propanetriol, glycic alcohol, glyceritol หรอ glycerol แตโดยทวไปการเรยกชอกลเซอรนจะเรยกกนตามคาความบรสทธ ถากลเซอรนมคาความบรสทธมากกวา 95 เปอรเซนต จะเรยกวา “กลเซอรอล” (glycerol) แตถาเปนกลเซอรนทมคาความบรสทธต ากวา 95 เปอรเซนต จะเรยกวา “กลเซอรน” (glycerin) (SDA, 1990) กลเซอรนเปนสารประเภทน าตาลแอลกอฮอล (sugar alcohol) ทมสตรโมเลกล C3H5(OH)3 กลเซอรนมโครงสรางเปนสารประกอบไฮโดรคารบอนทโมเลกลมเฉพาะพนธะเดยวหรอทเรยกกนโดยทวไปวาอลเคน (alkane) โดยอลเคนชนดทเปนสวนประกอบของกลเซอรนคอโพรเพน (propane) กลเซอรนเปนสารทมหมไฮดรอกซล (-OH) จบกบหมแอลคล (alkyl group) 3 หม (ภาพท 3) มชอเรยกกนโดยทวไปวาไตรไฮดรกแอลกอฮอล (trihydric alcohol) กลเซอรนเปนสารทมโครงสรางทประกอบดวยหมไฮดรอกซล ดงนนกลเซอรนจงเปนสารทจดอยในประเภทสารทมขว (polar molecule) เนองจากกลเซอรนเปนสารประเภทมขว จงท าใหกลเซอรนสามารถท าละลายไดดในน าและแอลกอฮอล และสามารถละลายไดบางในตวท าละลายชนดอนยกเวนสารเคมประเภทไฮโดรคารบอน กลเซอรนบรสทธ มจดหลอมละลาย (melting point) ท 17.8 องศาเซลเซยส คาจดเดอด (boiling point) เทากบ 290 องศาเซลเซยส สามารถตดไฟได มความถวงจ าเพาะเทากบ (specific gravity) 1.2636 (20ºC) และมมวลโมเลกล (molecular mass) เทากบ 92.09 และมคาพลงงานรวม (gross energy) เทากบ 3,970 กโลแคลอร/กโลกรม (AOAC, 2000) ซงรายละเอยดเกยวกบสมบตทางเคมของกลเซอรนบรสทธทก าหนดโดย AOCS (2000) ไดแสดงไวในตารางท 1 นอกจากนกลเซอรนมความคงตวสงภายใตสภาวะปกต และสามารถท าฏกรยากบสารชนดอนใหสารอนพนธหลายชนด ดงนนกลเซอรนจงถกน าไปประยกตใชในอตสาหกรรมหลายประเภท รวมทงใชในการผสมเปนสวนประกอบอาหารสตว (วภา, 2546)

7

ตารางท 1 คณสมบตโดยทวไปของกลเซอรนบรสทธ คณสมบต คาทวดได

น าหนกโมเลกล (molecular weight) 92.09 ความถวงจ าเพาะ (specific gravity) 1.2636 (20 ◦C) ; 1.2620 (25 ◦C) แรงดนไอ (vapor pressure) 0.0025 mm (50 ◦C) จดเดอดทความดนปกต (boiling point) 150.2 ◦C (5 mm) จดเดอดทความดนต า (boiling point at low pressure) 166.1 ◦C (10 mm) 181.3 ◦C (20 mm) 190.9 ◦C (30 mm) 198.0 ◦C (40 mm) จดหลอมเหลว (melting point) 18.17 ◦C จดเยอกแขง (freezing point) (66.7% glycerin solution) -46.5 ◦C ความหนด (viscosity) 1499 centipoises (20 ◦C) จดวาบไฟ (flash point) (99.0% glycerin) 177 ◦C คาความรอนจากการเผาไหม (heat of combustion) 397.0 kcal/mole แรงตงผว (surface tension) 63.4 dyne cm (20 ◦C) 58.6 dyne cm (90 ◦C) 51.9 dyne cm (150 ◦C) ทมา : ดดแปลงจาก AOCS (2000)

ภาพท 3 โครงสรางทางเคมและแบบจ าลอง 3 มตของกลเซอรน ทมา : Jangerman (1991)

8

การจ าแนกประเภทของกลเซอรน กลเซอรนทมจ าหนายอยในทองตลาดสวนใหญแลวเปนกลเซอรนทใชในเชงอตสาหกรรมซงมความบรสทธตามมาตรฐานของ United State Pharmacopeia (USP) และ Food Chemicals Codex (FCC) นอกจากนยงมกลเซอรนทใชในเชงอตสาหกรรมทมความบรสทธไมเปนไปตามมาตรฐานของ United State Pharmacopeia และ Food Chemicals Codex ซงสามารถจ าแนกตามขอสรปของ Singhabhandhu และ Tezuka (2010) ไดดงน 1. กลเซอรนดบทมความบรสทธ 70-90 เปอรเซนต เปนกลเซอรนดบทไมเปนไปตามมาตรฐานของ USP และ FCC 2. กลเซอรนดบทเปนไปตามมาตรฐานของ USP และ FCC ไดผานกระบวนการท าใหบรสทธ ซงสามารถจ าแนกเปนประเภทยอยๆไดอกดงน 2.1 กลเซอรนทมความบรสทธ 99.5 เปอรเซนต (technical grade) ซงเปนประเภททนยมใชในทางอตสาหกรรม 2.2 กลเซอรนทมความบรสทธ 96 เปอรเซนต (USP) ซงเปนกลเซอรนทใชน ามนพชเปนสารตงตนในการผลตซงมความบรสทธไดตามมาตรฐาน United State Pharmacopeia 2.3 กลเซอรนทมความบรสทธ 99.5 เปอรเซนต (USP) ซงเปนกลเซอรนทใชไขมนสตวเปนสารตงตนในการผลตซงมความบรสทธไดตามมาตรฐาน United State Pharmacopeia 2.4 กลเซอรนทมความบรสทธ 99.5 เปอรเซนต (USP) ซงเปนกลเซอรนทใชน ามนพชเปนสารตงตนในการผลตซงมความบรสทธไดตามมาตรฐาน United State Pharmacopeia 2.5 กลเซอรนทมความบรสทธ 99.5 เปอรเซนต (USP) และ 99.7 เปอรเซนต (FCC) ซงเปนกลเซอรนทมความบรสทธไดตามมาตรฐาน United State Pharmacopeia และ Food Chemicals Codex ลกษณะทางกายภาพโดยทวไปของกลเซอรน กลเซอรนบรสทธมลกษณะใส หนด ไมมส ไมมกลน ไมเปนพษ ดวยโครงสรางทางเคมของกลเซอรนบรสทธทมลกษณะคลายน าตาล จงท าใหกลเซอรนมรสหวาน ซงความหวานจะมคาอยประมาณ 60 เปอรเซนต ของน าตาลซโครส (Budavari, 1989) กลเซอรนดบทไดจากกระบวนการผลตไบโอดเซลทวไปจะมความถวงจ าเพาะเทากบ 1.236 (AOCS, 2000) ในขณะทกลเซอรนดบจะมคาความถวงจ าเพาะอยท 0.86-0.90 (SDA,

9

1990) จงท าใหกลเซอรนดบอยแยกชนกบไบโอดเซลดงแสดงในภาพท 4 กลเซอรนดบทผานกระบวนการแยกไบโอดเซลออกจะมลกษณะ ขนขน หนด มสน าตาลเขม หรอสน าตาลออน มกลนของแอลกอฮอล และน ามนไบโอดเซลเจอปน โดยลกษณะความใส ส หรอกลน ของกลเซอรนดบจะแตกตางกนตามองคประกอบทางเคมทมความแตกตางกน ซงองคประกอบทางเคมทแตกตางกนจะขนอยกบองคประกอบทางเคมของไตรกลเซอไรดทน ามาใชเปนสารตงตน รวมทงปรมาณและชนดของสารเคมทน ามาใชในกระบวนการผลตไบโอดเซล นอกจากน กลเซอรนดบยงมสงปนเปอนอยในปรมาณสง เชน เมทานอล ไบโอดเซล กรดไขมนอสระ สบ และแรธาตชนดตางๆ ดงน นกอนน ากลเซอรนดบไปใชประโยชนในดานตางๆ เชน ผลตอาหาร การผลตยา ผลตเครองส าอาง และผลตน ามนหลอลน จ าเปนจะตองท าใหกลเซอรนดบมความบรสทธเสยกอน

ภาพท 4 การแยกชนของกลเซอรนดบจากไบโอดเซลหลงจากวางทงไวประมาณ 5-10 นาท (ภาพโดย อดศร เศรษฐพงค พ.ศ. 2554)

10

กระบวนการท าใหกลเซอรนดบบรสทธ Jangerman (1991) ไดน าเสนอกระบวนการท าใหกลเซอรนดบบรสทธไว 2 ดงน (ภาพท 5) 1. กระบวนการท าใหกลเซอรนดบบรสทธโดยใชกระบวนการทางเคม การท าใหกลเซอรนดบบรสทธโดยกระบวนการทางเคม เปนการก าจดเกลอและสารเรงปฏกรยาทตกคางจากกระบวนการผลตไบโอดเซล โดยการแยกสารอนทรย (สบ กรดไขมน และเมทลเอสเตอร) ทไมละลายออกจากกลเซอรนดบดวยการเตมกรด จากนนจงท าใหเปนกลางโดยใชดาง นอกจากนนยงมกระบวนการใชสารกรองเรซน (ion exchange resin) มาเพอก าจดสบและเถาทตกคางในกลเซอรนดบ และมการน ากระบวนการฟอก (bleaching) โดยถานกมมนตมาใชเพอปรบปรงสของกลเซอรนดบและชวยก าจดไขมนรวมไปถงกรดไขมนทมมวลโมเลกลต าทตกคางในกลเซอรนดบ 2. กระบวนการท าใหกลเซอรนดบบรสทธโดยกระบวนการทางกายภาพ การท าใหกลเซอรนดบบรสทธโดยกระบวนการทางกายภาพ มวตถประสงคเพอก าจดไขมนและน า โดยวธทนยม คอ การใชกระบวนการกลน เพอแยกและท าใหไดสารทบรสทธ การแยกดวยวธการนมใชกนอยางแพรหลายเพอใหไดผลผลตสดทายทมสมบตตรงตามความตองการ กระบวนการแยกสารผสมของเหลวไป2เปนสวนประกอบแตละสวน ซงเปนกระบวนการทนยมใชกนในอตสาหกรรมเคมและปโตรเลยม โดยอาศยหลกการดงนคอ เมอของเหลวไดรบความรอนจนถงจดเดอด (boiling point) องคประกอบของสารสวนทเปนไอจะแตกตางจากสารทเปนสวนของเหลว

11

ภาพท 5 กระบวนการท าใหกลเซอรนดบมความบรสทธ ทมา : สธารกษ ( 2544)

อยางไรกตามกระบวนการท าใหกลเซอรนดบมความบรสทธมความยงยากและเสยคาใชจายทสง ดงนนปจจบนจงนยมน ากลเซอรนดบทยงไมไดผานกระบวนการท าใหบรสทธไปใชประโยชนในดานตางๆเชน น าไปใชเปนเชอเพลงแทนแกสหงตม น ากลเซอรนดบไปกลนเพอน าเมทานอลทหลงเหลออยกลบไปใชใหม และใชเปนสวนผสมในอาหารสตวเปนตน (วภา, 2546) ส าหรบการน ากลเซอรนดบเพอใชเปนสวนผสมในอาหารสตวยงมขอจ ากด ทงนเพราะในกลเซอรนดบมเมทานอล และกรดไขมนอสระหลงเหลออย ซงจะสงผลตอระดบพลงงานในอาหาร นอกจากนแรธาตบางตวทปนเปอนอยในกลเซอรนดบยงอาจสงผลเสยตอรางกายสตวเมอ

(HCl) (NaOH)

(Evaporation)

(Distillation)

(Bleaching)

12

ไดรบในปรมาณสง เชน โซเดยม และโพแทสเซยม (Cerrate et al., 2006) ยงไปกวานนองคประกอบทางเคมของกลเซอรนดบกยงมความแตกตางกนตามวตถดบในการผลต และสารเคมทใชในกระบวนการผลตไบโอดเซล จะสงผลใหไดกลเซอรนดบทเปนผลผลตพลอยไดมลกษณะทแตกตางกน ดงนนกอนทจะน ากลเซอรนดบมาใชเปนสวนผสมอาหารสตว จงมความจ าเปนทจะตองท าการศกษาเกยวกบองคประกอบทางเคมของกลเซอรนดบทไดมาจากแหลงตางๆ เพอน ามาเปนขอมลส าหรบก าหนดสวนผสมอาหารสตวไดอยางถกตอง

ภาพท 6 ลกษณะกลเซอรนทผานกระบวนการท าใหบรสทธและกลเซอรนดบ

(ภาพโดย อดศร เศรษฐพงค พ.ศ. 2554)

13

ลกษณะทางกายภาพและองคประกอบทางเคมของกลเซอรนดบ

Thompson และ He (2006) ไดศกษาลกษณะทางกายภาพและสวนประกอบทางเคมของกลเซอรนดบทผลตจากน ามนพชชนดตางๆ เชน น ามนมสตารด (mustard oil) ทผลตจากเมลดมสตารดสายพนธ IdaGold (Sinapis alba) และ PacGold (Brassica juncea) น ามนเมลดเรพ (rapeseed oil) น ามนคาโนลา (canola oil) น ามนถวเหลอง (soybean oil) น ามนเมลดแครมเบ (crambe oil) และน ามนพชใชแลว โดยใชเมทานอล (MeOH) เปนสารท าปฏกรยา และโซเดยม-เมทลเลต (CH3NaO) เปนสารเรงปฏกรยา ดงแสดงในตารางท 2 จากผลการศกษา พบวา กลเซอรนดบทผลตจากน ามนชนดตางๆ มความหนดและสวนประกอบทางเคมแตกตางกนตามชนดน ามนทใชในกระบวนการ โดยกลเซอรนดบมคาความหนดนอยกวาน ามนพชแตคาความหนดของกลเซอรนดบทไดมาจากพชน ามนชนดตางๆไมมความแตกตางกนอยางชดเจน สวนกลเซอรนดบทไดมาจากน ามนพชใชแลวมคาความหนดของกลเซอรนดบสงกวากลเซอรนดบทไดมาจากน ามนพชบรสทธชนดอน (ตารางท 3) ทงนเปนผลมาจากกระบวนการผลตไบโอดเซลทใชน ามนพชใชแลวเปนวตถดบ เกดปฏกรยาทรานเอสเตอรฟเคชนทไมสมบรณท าใหม กรดไขมนอสระ สบ แรธาต เมทลเอสเตอรและกลเซอไรดประเภทตางๆทเกดหลงจากปฏกรยาเคมผสมอยในกลเซอรนดบดวย และนอกจากนจากการศกษาของ Dorsey (1940) ยงพบอกดวยวาคาความหนดของกลเซอรนดบมผลมาจากระดบของอณหภม และเปอรเซนต ความชนทปนเปอนในกลเซอรนดบ โดยพบวา เมออณหภมและความชนของกลเซอรนดบสงขน คาความหนดของกลเซอรนดบจะลดลง (ตารางท 4) ตารางท 2 ชนดวตถดบและสารเคมทใชในการผลตกลเซอรนดบ Feedstock IdaGold PacGold Rapeseed Canola Soybean Crambe WVO[a] Oil (g) 91.1 94.8 99.3 90.5 89.5 100.4 89.0 MeOH (g) 19.54 19.54 19.54 19.54 19.54 19.54 19.54 NaOCH3 0.46 0.46 0.46 0.46 0.46 0.46 0.46 Total 117.1 114.8 119.3 110.5 109.5 120.4 109.0

[a] Waste vegetable oil ทมา : Thompson และ He (2006)

ตารางท 3 คาความหนดของกลเซอรนดบทไดจากสารตงตนในการผลตชนดตางๆ[a] Feedstock IdaGold PacGold Rapeseed Canola Soybean Crambe WVO[b] Viscosity at 40 ºC (cs) Oil 43.86±0.02 39.03±0.03 46.69±0.0 35.42±0.02 31.45±0.02 50.16±0.02 38.85±0.05 Crude glycerin 8.80±0.02 8.67±0..01 8.50±0.02 8.86±0.01 8.65±0.02 8.50±0.01 26.50±0.19 Heat of combustion (kJ/kg) Oil 40,104±93 39,854±100 39,784±67 39,508±93 39,223±67 40,418±123 38,877±126 Crude glycerin 18,600±374 19,428±228 19,721±270 20,510±263 19,627±393 19,472±340 25,176±193

[a] Data shows are in format of “average ± standard deviation.” [b] Waste vegetable oil

ทมา : Thompson และ He (2006)

14

ตารางท 4 คาความหนดของกลเซอรนทความบรสทธและอณหภมระดบตางๆ (centipoise/mPa s) Glyc. %

Wt. Temperature (◦C)

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 0* 1.792 1.308 1.005 0.8007 0.6560 0.594 0.4688 0.4061 0.3565 0.3165 0.2838 10 2.74 1.74 1.31 1.03 0.826 0.680 0.575 0.500 - - - 20 3.44 2.41 1.76 1.35 1.07 0.879 0.731 0.635 - - - 30 5.14 3.49 2.50 1.87 1.46 1.16 0.956 0.816 0.690 - - 40 8.25 5.37 3.72 2.72 2.07 1.62 1.30 1.09 0.918 0.763 0.668 50 14.6 9.01 6.00 4.21 3.10 2.37 1.86 1.53 1.25 1.05 0.910 60 29.9 17.4 10.8 7.19 5.08 3.76 2.85 2.99 1.84 1.52 1.28 65 45.7 25.3 15.2 9.85 6.80 4.89 3.66 2.91 2.88 1.86 1.55 67 55.5 29.9 17.7 11.3 7.73 5.50 4.09 3.23 2.50 2.03 1.68 70 76 38.8 22.5 14.1 9.40 6.61 4.86 3.78 2.90 2.34 1.93 75 132 65.2 35.5 21.2 13.6 9.25 6.61 5.01 3.80 3.00 2.43 80 255 116 60.1 33.9 20.8 13.6 9.42 6.94 5.13 4.03 3.18 85 540 223 109 58 33.5 21.2 14.2 10.0 7.28 5.52 4.24 90 1310 498 219 109 60.0 35.5 22.5 15.5 11.0 7.93 6.00 91 1590 592 259 127 68.1 39.8 25.1 17.1 11.9 8.62 6.40 92 1950 729 310 147 78.3 44.8 28.0 19.0 13.1 9.46 6.82 93 2400 860 367 172 89 51.5 31.6 21.2 14.4 10.3 7.54 94 2930 1040 437 202 105 58.4 35.4 23.6 15.8 11.2 8.19 95 3690 1270 523 237 121 67.0 39.9 26.4 17.5 12.4 9.08 96 4600 1580 624 281 142 77.8 45.4 29.7 19.6 13.6 10.1 97 5770 1950 765 340 166 88.9 51.9 33.6 21.9 15.1 10.9 98 7370 2406 939 409 196 104 59.8 38.5 24.8 17.0 12.2 99 9420 3090 1150 500 235 122 69.1 43.6 27.8 19.0 13.3

100 12070 3900 1410 612 284 142 81.3 50.6 31.9 21.3 14.8 ทมา : Dorsey (1940)

15

ตารางท 5 ผลการวเคราะหปรมาณแรธาตชนดตางๆในกลเซอรนดบทไดจากสารตงตนชนดตางๆ Feedstock IdaGold PacGold Rapeseed Canola Soybean Crambe WVO[b] Measurement on oils

Calcium (ppm) 2.7±0.2 4.9±0.5 15.7±0.6 7.6±0.9 3.1±0.2 47.7±0.6 BDL[a]

Potassium (ppm) BDL BDL BDL BDL BDL BDL BDL Magnesium (ppm) 0.8±0.0 1.3±0.1 2.1±0.1 1.6±0.0 1.2±0.1 28.3±2.1 BDL Phosphorus (ppm) BDL 8.0±0.9 13.0±0.9 10.0±0.8 10.0±0.9 256±5.8 BDL Sulfur (ppm) 26.0±2.2 23.0±1.5 24.0±1.1 22.0±1.8 22.0±0.6 44.0±1.2 28.0±2.7 Sodium (%wt) BDL BDL BDL BDL BDL BDL BDL Carbon (%wt) 77.3±0.58 77.0±0.00 77.3±0.58 77.0±0.00 77.0±0.00 77.7±0.58 76.3±0.58 Nitrogen (%wt) 0.22±0.03 0.21±0.02 0.17±0.12 0.22±0.01 0.22±0.06 0.22±0.01 0.25±0.03 Measurement on crude glycerol Calcuim (ppm) 11.7±2.9 23.0±1.0 24.0±1.7 19.7±1.5 11.0±0.0 163.3±11.6 BDL Potassium (ppm) BDL BDL BDL BDL BDL 216.7±15.3 BDL Magnesium (ppm) 3.9±1.0 6.6±0.4 4.0±0.3 5.4±0.4 6.8±0.2 126±5.8 0.4±0.0 Phosphorus (ppm) 25.3±1.2 48.0±2.0 65.0±2.0 58.7±6.8 53.0±4.6 136.7±57.7 12.0±1.5 Sulfur (ppm) 21.0±2.9 16.0±1.4 21.0±1.0 14.0±1.5 BDL 128.0±7.6 19.0±1.8 Sodium (%wt) 1.17 16.0±1.4 21.0±1.0 14.0±1.5 BDL 128.0±7.6 19.0±1.8 Carbon (%wt) 24.0±0.00 24.3±0.58 25.3±0.58 26.3±0.58 26.0±1.00 24.0±0.00 37.7±0.58 Nitrogen (%wt) 0.04±0.02 0.04±0.01 0.05±0.01 0.05±0.01 0.04±0.03 0.06±0.02 0.12±0.01

[a] BDL indicates values that are below the detection limit for corresponding analytical method. The detection limits in ppm were as follow; Calcium – 2, potassium – 40, Magnesium – 0.20, sodium – 80, phosphorus – 5, sulfur – 15, carbon – 200, and nitrogen – 100 Data shows are in format of “average ± standard deviation.” [b] Waste vegetable oil ทมา : Thompson และ He (2006) 16

17

ตารางท 5 แสดงใหเหนวา น ามนพชมปรมาณของคารบอนอยประมาณ 77 เปอรเซนต สวนกลเซอรนดบทผลตไดจากน ามนพชมคารบอนอยประมาณ 25 เปอรเซนต ขณะทกลเซอรนดบทผลตไดมาจากน ามนพชใชแลวมคารบอนอย 37.7 เปอรเซนต ซงเปนระดบทสงกวากลเซอรนดบทไดจากน ามนพชชนดอนๆ ปรมาณของคารบอนทสงดงกลาวน นมาจากสบ สารประกอบกลเซอไรด เอสเตอร และกรดไขมน ทไมเกดปฏกรยา ละลายปนอยในกลเซอรนดบ ส าหรบปรมาณไนโตรเจนทพบในน ามนพช พบวา น ามนพชมไนโตรเจนอยประมาณ 0.22 เปอรเซนต และในกลเซอรนดบพบอยทระดบ 0.05 เปอรเซนต ส าหรบปรมาณ แคลเซยม โพแทสเซยม ฟอสฟอรส และก ามะถนทพบอยในกลเซอรนดบทผลตจากน ามนชนดตางๆ พบวา มอยในปรมาณ 4 ถง 163 ppm ยกเวนโซเดยมทพบในระดบสงกวา 1 เปอรเซนต ซงโซเดยมทพบนน เปนผลมาจากการใชโซเดยมเมทลเลต (NaOCH3) เปนสารเรงปฏกรยาเคมในกระบวนการผลตไบโอดเซล คณคาทางโภชนะของกลเซอรนดบ

Brambilla และ Hill (1966) ไดท าการทดลองศกษาหาคาพลงงานรวม (gross energy) ของกลเซอรนบรสทธ พบวา กลเซอรนบรสทธมคาพลงงานรวม เทากบ 4,100 กโลแคลอร/กโลกรม ขณะท Dozier และคณะ (2008) ไดท าการทดลองหาคาพลงงานรวมของกลเซอรนดบทมความบรสทธ 86.95 เปอรเซนต พบวา กลเซอรนดบมคาพลงงานรวมเทากบ 3,625 กโลแคลอร/กโลกรม จากตารางท 6 แสดงใหเหนวากลเซอรนบรสทธมคาพลงงานรวมมากกวากลเซอรนดบ นอกจากนย งพบวา กล เซอรนดบทมความบรสทธ 86.95 เปอรเซนต มคาพลงงานใชประโยชนไดโดยประมาณเมอปรบสมดลไนโตรเจน (AMEn) เมอท าการทดลองในไกเนอสายพนธทางการคา (Ross × Ross 708) เทากบ 3,434 กโลแคลอร/กโลกรม ซงเปนคาประมาณ 92-95 เปอรเซนต ของกลเซอรนบรสทธ เมอเปรยบเทยบคาพลงงานใชประโยชนไดโดยประมาณเมอปรบสมดลไนโตรเจนของกลเซอรนดบกบคาพลงงานใชประโยชนไดโดยประมาณเมอปรบสมดลไนโตรเจนของไขมนจากไกเนอ พบวา มคาพลงงานใชประโยชนไดโดยประมาณเมอปรบสมดลไนโตรเจนของกลเซอรนดบมคาพลงงานอยทประมาณ 40 เปอรเซนต ของคาพลงงานใชประโยชนไดโดยประมาณเมอปรบสมดลไนโตรเจนทมาจากไขมนไกเนอ (Cullen et al., 1962) และเมอน าเปรยบเทยบกบน ามนขาวโพด พบวา กลเซอรนดบใหพลงงานเทากบ 36 เปอรเซนต ของคาพลงงานใชประโยชนไดโดยประมาณเมอปรบสมดลไนโตรเจนจากน ามนขาวโพด (NRC, 1994) ดงนนกลเซอรนดบจงสามารถทดแทนโภชนะทใหพลงงานไดบางสวน (Dozier et al., 2008)

15

18

ตารางท 6 สวนประกอบทางโภชนะและคาพลงงานรวมของกลเซอรนดบ Specification1 Value Analytical method Analysis 11 Total glycerin,% Methanol,% pH Moisture,% NaCl,% Ash,% Total fatty acid,%

86.95 0.028 5.33 6.63 3.13 3.19 0.29

ASTM D 6584-00E01 (ASTM, 2006) Gas Chromatography (proprietary method) Orion 230 S pH meter with 9107 BN probe AOCS Ca 2e-84 (AOAC, 2000) AOCS Db 7-48 (AOCS, 2000) AOCS Ca 11-15 (AOCS, 2000) AOCS G 4.40, (AOCS, 2000)

Analysis 22 Moisture,% CP,% Crude fat,% Ash,% Na,% Chloride,% K,% Color, fat analysis committee color Standard

9.22 0.41 0.12 3.19 1.26 1.86

<0.005 <1

AOAC 984.20 (AOAC, 1996) AOAC 990.03 (AOAC, 1996) AOAC 920.39 (A) (AOAC, 1996) AOAC 942.05 (AOAC, 1996) AOAC 956.01 (AOAC, 1996) AOAC 9.15.01, 943.01 (AOAC, 1996) AOAC 956.01 (AOAC, 1996) AOCS Cc 13a-43 (AOAC, 2000)

Analysis 33 Gross energy (kcal/kg)

3,625±26

Adiabatic bomb calorimeter

1Values reported by AGP Inc., Sergeant Bluff, IA Lot # GB605-03. 2Analysis by University of Missouri-Columbia experiment Station Chemical Laboratories, Columbia, MO. 3Analysis by USDA, National Swine Research and Information Center, Ames, IA. ทมา : Dozier และคณะ (2008) กระบวนการดดซมกลเซอรน ปกตแลวรางกายไดรบกลเซอรนจากการยอยสารประเภทไขมนจากอาหารและไขมนในรางกาย ไขมนเปนสารประเภทไตรกลเซอไรดทประกอบดวยกรดไขมน 3 โมเลกล จบกบกลเซอรน 1 โมเลกล ดวยพนธะเอสเทอร ไตรกลเซอไรดจดอยในสารประเภททมขวและไมมขวจงละลายน าไดยาก ดงนนกอนทจะถกยอยโดยเอนไซมในล าไสเลก รางกายจงมกระบวนการท าใหไขมนละลายเขากบน าโดยการท าใหขนาดของหยดไขมนมขนาดเลกลง (emulsification) โดยอาศยกรดน าดและเกลอน าด (bile acid and bile salt) เพอชวยกระจายโมเลกลของไขมนใหอยในรปโครงสรางไมเซลลผสม (mixed micelle) ซงจะชวยท าใหไขมนละลายน าไดดขน กอนทจะถก

19

ไฮโดรไลซ (hydrolyze) โดยเอนไซมไลเปส (lipase) จากตบออน ซงเรยกขนตอนในกระบวนการนวากระบวนการไลโปไลซส (lypolysis) หลงจากกระบวนการไลโปไลซสไขมนจะถกยอยสลายไดเปนกรดไขมน 2 ชนดคอ กรดไขมนสายสน (short chain fatty acid) (C4-C6) กรดไขมนสายปานกลาง (medium chain fatty acid) (C8-C12) และกลเซอรน หลงจากนนกรดไขมนทง 2 ชนดและกลเซอรนกจะถกดดซมผานเซลลผนงล าไสเลก (intestinal cell) โดยกระบวนการแพรแบบธรรมดา (simple diffusion) เขาสเสนเลอดฝอย (capillaries) ทงนกลเซอรนทผานเขาสเสนเลอดฝอยจะถกสงผานมายงตบเพอเขาสกระบวนการเมแทบอลซมตอไปดงแสดงในภาพท 7 กลเซอรนสวนหนงทผานเซลลผนงล าไสเลกจะรวมกบกรดไขมนเปนไตรกลเซอไรดขนมาใหม ตอมาจะถกสงผานเขาสกระแสเลอดโดยระบบน าเหลอง กอนทจะผานไปยงระบบเลอดเพอน าไปสตบและเนอเยอไขมนในรางกาย กลเซอรนทรางกายไดรบเปนสารละลายทสามารถละลายน าได (hydrophilic) กลเซอรนจงสามารถดดซมผานชองวางระหวางเซลลดวยวธการแพร โดยไมตองอาศยตวกลางในการผานเขาสเซลลผนงล าไสเลก แตจากการศกษาของ Bartlet และ Schnieder (2002) พบวา กลเซอรนสามารถดดซมไดในล าไสเลกและล าไสใหญของหนโดยอาศยโมเลกลของ Na+ อสระ เปนตวกลางในการสงผาน และนอกจากนยงพบอกวา สารประกอบทเปนแอลกอฮอลและสารทมคณสมบตคลายแอลกอฮอลสามารถยบย งการดดซมของกลเซอรนทเซลลผนงล าไสเลกได ส าหรบคาการดดซมของกลเซอรนในล าไสเลก พบวา ในหนมคาการดดซมในล าไสเลกอยในชวง 70-90 เปอรเซนต และ 97 เปอรเซนต ในสกรและไกไข

20

ภาพท 7 กระบวนการยอยและดดซมกลเซอรน ทมา : Kerr และคณะ (2007) กระบวนการเมแทบอลซมกลเซอรน โดยปกตหลงจากกลเซอรนถกดดซมผานผนงเสนเลอดฝอยเพอเขาสกระแสเลอดกลเซอรนกจะถกน ามายงตบเพอน าเขาสกระบวนการเมแทบอลซม อยางไรกตามมกลเซอรนบางสวนไดถกน ามายงเนอเยอไขมนและกลามเนอลายเพอเปลยนกลบไปเปนไตรกลเซอไรดโดยใชปฏกรยาดเอสเตอรฟเคชน (de-esterification) กลเซอรนทถกสงมายงตบกจะถกเปลยนไปเปนกลโคสโดยกระบวนการกลโคนโอเจเนซส (gluconeogenesis) หรอเปลยนไปเปนพลงงานโดยกระบวนการไกลโคไลซส (glycolysis) และวฏจกรเครบ (Krebs cycle) (Rosebrough et al., 1980) อนงจากผลการศกษาเกยวกบกระบวนการเมแทบอลซมของกลเซอรน พบวา ในสภาวะปกตกลเซอรนจะถกน ามาใชในกระบวนการกลโคนโอเจเนซสไดเพยง 5 เปอรเซนต เทานน แตหากรางกายอยในสภาวะขาดอาหารในระยะเวลา 2-3 วน กลเซอรนจะถกน ามาใชในกระบวน

21

การกลโคนโอเจเนซสในปรมาณสงถง 80 เปอรเซนต ในตบ และ 38 เปอรเซนต ในกลามเนอ การเพมขนของกระบวนการกลโคนโอเจเนซสเมอรางกายอยในสภาวะอดอาหารจะสงผลใหเกดกระบวนไลโปซสเพมขนและในขณะเดยวกนกจะกระตนการท างานของเอนไซมกลเซอรอล คเนส (glycerol kinase) และเอนไซมกลเซอรอล-3-ฟอสเฟต ดไฮโดรจเนส (glycerol-3-phosphate dehydrogenase) ใหเพมมากขนดวย (Hagopian et al., 2008) โดยสวนใหญกระบวนการเมแทบอลซมของกลเซอรนในรางกายจะเกดขนทตบและไต เมอค านวณคาพลงงานทไดรางกายไดรบทงหมดหลงจากกลเซอรนผานเขาสกระบวนการไกลโคไลซส พบวา จะสลายตวใหพลงงานเทากบ 22 ATP ตอกลเซอรน 1 โมล แตถากลเซอรนเปลยนกลบไปเปนกลโคสในกระบวนการกลโคนโอเจเนซส พบวา จะสลายตวใหพลงงานเทากบ 21 ATP ตอกลเซอรน 1 โมล (บญลอม, 2542) ซงกระบวนการเมแทบอลซมของกลเซอรนจะเกดขนมากหรอนอยขนอยกบปรมาณกลเซอรนทไดรบ หรอระยะตางๆของกระบวนการเมแทบอลซมทเกดหลงจากทรางกายไดรบกลเซอรน (Kerr et al., 2007) นอกจากนยงพบวา การใชประโยชนไดของกลเซอรนนนยงขนอยกบปรมาณของเอนไซมกลเซอรอลคเนส และเอนไซมกลเซอรอล-3-ฟอสเฟต ดไฮโดรจเนส (glycerol-3-phosphate dehydrogenase) ทถกใชในกระบวนการเมแทบอลซมของกลเซอรนดงแสดงในภาพท 8 (Lin et al., 1976) จากขอมลทกลาวมานแสดงใหเหนวากลเซอรนสามารถน ามาใชเปนแหลงโภชนะประเภทพลงงานในสตวกระเพาะเดยว เชน ไกเนอ (Dozier et al., 2008) และสกร (Lammer et al., 2008)

22

Glycerol

Glycerol -3- phosphate

ATP

ADP

Dihydroxyacetone - phosphate

Fructose -1,6- biphosphate

Glycerol -3- phosphate

Fructose -6- phosphate

H2O

Pi

Glucose -6- phosphate

GlucoseATP

ADPH2O

Pi

Glyceraldehydes-3-Pdehydrogenase

Glycerol kinase

Kreb’s cycle

ภาพท 8 กระบวนการกลโคนโอเจเนซสโดยใชกลเซอรนเปนสารตงตน ทมา : Robergs และ Griffin (1998)

23

Glycerol

L – Glycerol – 3 -phosphate

Pi

2

ATP

ADP1

Dihydroxyacetone phosphateDihydroxyacetone

Pi

ATP ADP

Glyceroldehyde - 3 - phosphate

Fructose -1,6- biphosphate

1,3-Bisphosphoglycerate

NAD⁺+Pi

NADH+H⁺

Lactate

NADH⁺

NAD⁺

Pyruvate

Oxaloacetate ATP+CO₂ ADP+Pi

GTP

GDP+CO₂

CoA-SH+NAD⁺ NADH+CO₂

Acetyl-CoA

H₂O

CoA-SH Citrate

TCA cycle

5

1

2

3

ATP

ADP

4

10

3-Phosphoglycerate

2-Phosphoglycerate

PhosphoenolpyruvateH₂O

1 Glycerokinase2 Phosphatate3 Mitochondrial L-Glycerol-3-phosphate dehydrogenase4

Phosphoglycerate kinase5 Glyceroldehyde-3-phosphate dehydrogenase

6

6

Phyruvate kinase

7

7 Phosphoglyceromutase

8

8 Enolase

9

9

10 Lactate dehydrogenase

Triglycerol

ADP

ATP

Triosephosphate isomerase

Gluconeogenesis pathway

Phosphorylation in glycolysis

ภาพท 9 กระบวนการไกลโคไลซสโดยใชกลเซอรนเปนสารตงตน ทมา : Robergs และ Griffin (1998)

24

สารเคมทปนเปอนในกลเซอรนดบ เมทานอลในกลเซอรนดบ กลเซอรนดบทไดมาจากกระบวนการผลตไบโอดเซลทใชเมทานอลในการท าปฏกรยาทรานเอสเตอรฟเคชนสวนใหญจะมเมทานอลปนปนอยในปรมาณ 0.01-13.94 เปอรเซนต ทงนปรมาณเมทานอลทปนเปอนในกลเซอรนดบจะแตกตางกนตามชนดของวตถดบทใชเปนสารตงตนในกระบวนการผลต ปรมาณของเมทานอลทใชท าปฏกรยา ปรมาณของสารเคมทใชเรงปฏกรยา และความสมบรณของการเกดปฏกรยาทรานเอสเตอรฟเคชน (Hansen et al., 2009) จากการศกษาของ Roe และคณะ (1982) พบวา เมทานอลเปนสารเคมทเปนพษตอสตวโดยเฉพาะสตวประเภทไพรเมท (primate) และสตวเลยงลกดวยน านม เมทานอลทเขาสรางกายจะถกเอนไซมแอลกอฮอลดไฮโดรจเนส (alcohol dehydrogenase) ในตบเปลยนใหเปนฟอรมลดไฮด (formaldehyde) หลงจากนนฟอรมลดไฮดถกเปลยนเปนกรดฟอรมก (formic acid) อยางรวดเรว (ภาพท 10) กรดฟอรมกทสะสมอยในรางกายจะสงผลใหประสาทตาของสตวถกท าลายจนเกดอาการตาบอด นอกจากนนโคตนาไมดอะดนนไดนวคลโอไทด (NADH) ทเพมขนจะท าใหไพรเวต (pyruvate) ถกเปลยนเปนแลคเตท (lactate) มากขน ซงตอมาแลคเตทจะถกรางกายเปลยนไปเปนกรดแลคตก โดยกรดแลคตกทเกดขนจะเปนสาเหตใหรางกายเกดภาวะโลหตเปนกรดสง (metabolic acidosis) นอกจากนกรดแลคตกจะออกฤทธท าลายเนอเยอสวนตางๆของรางกายและเนอเยอตบออนจนกลายเปนเนอตาย (focal hepatocyte necrosis) และถาสตวไดรบเมทานอลในปรมาณสงอาจจะท าเสยชวตได (Kinoshita et al., 1998) ดงนนกอนทจะน ากลเซอรนดบมาผสมในอาหารสตว จงควรค านงถงระดบของเมทานอลในกลเซอรนดบทน ามาผสมดวย ทงนองคการอาหารและยาแหงประเทศสหรฐอเมรกา (FDA) ไดแนะน าวาไมควรมเมทานอลปนเปอนในอาหารไกเนอเกน 150 มลลกรม/กโลกรม (0.015 เปอรเซนต)

25

ภาพท 10 กระบวนการเมแทบอลซมเมทานอล ทมา : Kinoshita และคณะ (1998) การใชกลเซอรนดบเปนสวนผสมของอาหารไกเนอ

Dozier และคณะ (2008) ไดศกษาหาคาพลงงานใชประโยชนไดโดยประมาณเมอปรบสมดลไนโตรเจน (AMEn) ของกลเซอรนดบในไกเนอสายพนธทางการคา (Ross × Ross 708) ทอาย 7-10 พบวา กลเซอรนดบมคาพลงงานใชประโยชนไดโดยประมาณเมอปรบสมดลไนโตรเจนเทากบ 3,621 กโลแคลอร/กโลกรม และในไกทดลองทไดรบอาหารสตรมาตรฐานผสมกลเซอรนดบ 6 เปอรเซนต พบวา มคาพลงงานใชประโยชนไดโดยประมาณเมอปรบสมดลไนโตรเจนสงกวากลมควบคมอยางมนยส าคญทางสถต (P<0.05) และในไกทดลองชวงอาย 21- 24 วน พบวา กลเซอรนดบมคาพลงงานใชประโยชนไดโดยประมาณเมอปรบสมดลไนโตรเจนเทากบ 3,331 กโลแคลอร/กโลกรม นอกจากนยงพบวา ไกทดลองมการกนไดและคาพลงงานรวมทไดรบสงขน โดยไมมผลตอน าหนกตว พลงงานทเหลอในมล และพลงงานใชประโยชนไดโดยประมาณเมอปรบสมดลไนโตรเจน ส าหรบไกทดลองทชวงอาย 40-45 วน พบวากลเซอรนดบมคาพลงงานใชประโยชนไดโดยประมาณเมอปรบสมดลไนโตรเจนสงขนตามระดบของการกนไดทเพมขน สรปไดวาการเพมระดบกลเซอรนดบในอาหารจะสงผลให อตราการกน และคาพลงงานรวมทไดรบมคาสงขนอยางมนยส าคญทางสถต (P<0.05)

26

Cerrate และคณะ (2006) ไดศกษาเกยวกบประสทธภาพเจรญเตบโตและลกษณะซากของไกเนอสายพนธทางการคา (Cobb 500) เมอไดรบกลเซอรนดบระดบตางๆ โดยแบงการทดลองเปน 2 การทดลองดงน การทดลองท 1 เปนการใหไกทดลองไดรบอาหารสตรมาตรฐานทเสรมดวยกลเซอรนดบ 0, 5 และ 10 เปอรเซนต ตามล าดบ จากผลการทดลอง พบวา ไกทดลองทไดรบอาหารทเสรมดวยกลเซอรนดบ 5 เปอรเซนต มน าหนกตวเพม ปรมาณอาหารทกน ประสทธภาพการใชอาหาร และอตราการตาย ไมแตกตางกนทางสถต (P>0.05) กบไกทดลองกลมควบคมในทกชวงอาย ส าหรบไกทดลองทไดรบอาหารทเสรมดวยกลเซอรนดบ 10 เปอรเซนต พบวา น าหนกตวเพมทอาย 2 วน ไมมความแตกตางกนทางสถต (P>0.05) กบไกทดลองทไดรบอาหารทเสรมดวยกลเซอรนดบ 5 เปอรเซนต และไกทดลองกลมควบคม แตในไกทดลองทไดรบอาหารทเสรมดวยกลเซอรนดบ 10 เปอรเซนต พบวา มน าหนกตวเพมทอาย 35 และ 42 วน ดอยกวาไกทดลองทไดรบอาหารทเสรมดวยกลเซอรนดบ 5 เปอรเซนต และไกทดลองกลมควบคมอยางมนยส าคญทางสถต (P<0.05) เมอพจารณาถงลกษณะซาก พบวา ไกทดลองทไดรบอาหารทเสรมดวยกลเซอรนดบ 10 เปอรเซนต มลกษณะซากดอยกวาไกทดลองกลมควบคมอยางมนยส าคญทางสถต (P<0.05) และมเปอรเซนตซากสวนหนาอก เปอรเซนตซากสวนปก เปอรเซนตซากสวนขาลดลงเมอเปรยบเทยบกบไกทดลองกลมควบคม แตพบวา ไมมความแตกตางทางสถตใดๆ (P=0.11) ส าหรบไกทดลองทไดรบอาหารทเสรมดวยกลเซอรนดบ 10 เปอรเซนต พบวา มเปอรเซนตซากสวนปกสงกวาไกทดลองทไดรบอาหารทเสรมดวยกลเซอรนดบ 5 เปอรเซนต อยางมนยส าคญทางสถต (P<0.05) ส าหรบการทดลองท 2 เปนการใหไกทดลองไดรบอาหารทเสรมดวยกลเซอรนดบ 0, 2.5 และ 5 เปอรเซนต ตามล าดบ จากผลการทดลอง พบวา ไกทดลองทไดรบอาหารทเสรมดวยกลเซอรนดบ 5 เปอรเซนต มปรมาณอาหารทกนสงกวาไกทดลองทไดรบอาหารทเสรมดวยกลเซอรนดบ 2.5 เปอรเซนต และไกทดลองกลมควบคมทอาย 35 และ 42 วน อยางมนยส าคญทางสถต (P<0.05) ไกทดลองทไดรบอาหารทเสรมดวยกลเซอรนดบ 2.5 และ 5 เปอรเซนต มน าหนกตวเพม และปรมาณอาหารทกน มากกวาไกทดลองกลมควบคมในทกชวงอาย แตพบวา ประสทธภาพการใชอาหารไมมความแตกตาง (P>0.05) เมอพจารณาถงลกษณะซาก พบวา ไกทดลองทไดรบอาหารทเสรมดวยกลเซอรนดบ 2.5 เปอรเซนต และ 5 เปอรเซนต มเปอรเซนตซากสวนหนาอกสงกวาไกทดลองกลมควบคมอยางมนยส าคญทางสถต (P<0.05) แตพบวา ซากสวนปกมเปอรเซนตดอยกวาไกทดลองกลมควบคมอยางมนยส าคญทางสถต (P<0.05) สวนเปอรเซนตซากสวนขา พบวา ไมมความแตกตางกนทางสถต (P>0.05) และเมอพจารณาดภาพรวม พบวา ซากสวนหนาอก และซากสวนขา มเปอรเซนตมากกวาไกทดลองกลมควบคมอยางมนยส าคญทางสถต (P<0.05)

27

Lammer และคณะ (2008) ท าการศกษาเกยวกบคาพลงงานทยอยได (DE) และคาพลงงานใชประโยชนไดโดยประมาณเมอปรบสมดลไนโตรเจน (AMEn) ของกลเซอรนดบในไกไขพนธ Bovans Brown ทมคาเฉลยน าหนกตวไกอยท 1.37±0.01 กโลกรม (n=24) ตงแตระยะเรมแรกของการทดลองโดยไมมความแตกตางกนทางสถตระหวางทรทเมนต (P=0.06) จากผลการทดลอง พบวา ไกทดลองทไดรบอาหารทเสรมดวยกลเซอรนดบมคาพลงงานใชประโยชนไดโดยประมาณเมอปรบสมดลไนโตรเจน (AMEn) และระดบน าในมลเพมขนอยางมนยส าคญยงทางสถต (P<0.01) ส าหรบคาพลงงานใชประโยชนได พบวา ไกทดลองทไดรบอาหารทเสรมดวยกลเซอรนดบมคาพลงงานใชประโยชนไดเทากบ 3,805±238 กโลแคลอร/กโลกรม ซงไมมความแตกตางทางสถต (P>0.05) กบคาพลงงานรวมของกลเซอรนดบ นอกจากนยงพบวา ไกทดลองมปรมาณการกนไดในแตละวนเทากบ 104±4 กรม/วน จ านวนไขทผลตไดมคาเทากบ 93.0±2.6 เปอรเซนต น าหนกไขมคาเทากบ 56±0.9 กรม และคาพลงงานรวมของกลเซอรนบรสทธ (>99%) เทากบ 4,305±30 กโลแคลอร/กโลกรม

Gianfelici และคณะ (2011) ไดท าการศกษาคาพลงงานใชประโยชนไดโดยประมาณ เมอปรบสมดลไนโตรเจน (AMEn) ของกลเซอรนดบในไกเนอเพศผสายพนธทางการคา (Ross 308) อาย 35 วน จ านวน 35 ตว โดยใหไกทดลองไดรบอาหารทผสมกลเซอรนดบ 4 ระดบคอ 5, 10, 15, 20 เปอรเซนต โดยไดรบอาหารทดลองอยางเตมท (ad libitum) เปนระยะเวลา 3 วน จากการทดลอง พบวา ไกทดลองมปรมาณน าทถกขบออกมาทางมลเพมมากขนเมอไดรบอาหารทมกลเซอรนผสมอยในระดบทสงขน (P≤0.001) และมคาพลงงานใชประโยชนโดยประมาณเมอปรบสมดลไนโตรเจนมความแปรผนตามระดบกลเซอรนดบทผสมลงไปในอาหาร โดยอาหารทผสมกลเซอรนดบในระดบ 15 เปอรเซนต จะคาพลงงานใชประโยชนไดโดยประมาณเมอปรบสมดลไนโตรเจนเทากบ 4,890 กโลแคลอร/กโลกรม ซงเปนระดบทสงสด และจะลดลงเมออาหารมระดบกลเซอรนดบในปรมาณทสงขน

28

บทท 3

การทดลองท 1 การหาสวนประกอบทางเคมและคณคาทางโภชนะของกลเซอรนดบ

บทน า การศกษาหาสวนประกอบทางเคมและคณคาทางโภชนะของกลเซอรนดบทไดจากแหลงการผลตไบโอดเซล นบเปนสงทจ าเปนจะตองศกษากอนทจะน ากลเซอรนดบไปใชเปนสวนผสมในอาหารสตว เพราะกลเซอรนดบทไดจากกระบวนการผลตไบโอดเซลมกจะมองคประกอบทางเคมและคณคาทางอาหารทแตกตางกนตามวตถดบทใชในกระบวนการและสารเคมทใชในการผลต ซงจะสงผลตอคาพลงงานรวมในการน าไปใชค านวณเพอประกอบสตรอาหาร นอกจากนสารเคมตกคางทหลงเหลอจากกระบวนการผลตไบโอดเซล เชน เมทานอล อาจจะเปนอนตรายตอสตวเมอไดรบในปรมาณมาก ดงนนการศกษาหาสวนประกอบทางเคมและคณคาทางโภชนะของกลเซอรนดบจงเปนสงทควรจะตองน ามาศกษาและวเคราะห กอนทจะน ากลเซอรนดบทไดจากแหลงตางๆมาใชเพอเปนสวนประกอบอาหารสตว วตถประสงค 1. เพอศกษาลกษณะทางกายภาพของกลเซอรนดบทไดจากแหลงตางๆทมวตถดบการผลต สารเคม และกระบวนการผลตทแตกตางกน 2. เพอศกษาองคประกอบทางเคมของกลเซอรนดบไดจากแหลงตางๆทมวตถดบการผลต สารเคม และกระบวนการผลตทแตกตางกน แหลงทมาของตวอยางกลเซอรนดบ ในการศกษาครงนใชกลเซอรนดบทไดมาจากแหลงการผลต 3 แหลงการผลต ทมขนาดก าลงการผลตทแตกตางกน โดยท าการเกบตวอยางในชวงระยะเวลาตางกนคอ 1. แหลงการผลตขนาดใหญ เกบตวอยางจากโรงงานผลตไบโอดเซล บรษท นวไบโอดเซล จ ากด อ าเภอทาฉาง จงหวดสราษฏรธาน มขนาดก าลงการผลต 160,000 ลตร/วน ท าการเกบตวอยางเมอวนท 28 พฤษภาคม 2553

29

2. แหลงการผลตขนาดกลาง เกบตวอยางจาก สถานวจยและพฒนาพลงงานทดแทนจากน ามนปาลมและพชน ามน คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร อ าเภอหาดใหญ จงหวดสงขลา มขนาดก าลงการผลต 700 ลตร/วน ท าการเกบตวอยางเมอวนท 10 กรกฎาคม 2553 3. แหลงการผลตขนาดเลก เกบตวอยางจาก โครงการผลตไบโอดเซลชมชนสถานต ารวจภธรรตภม อ าเภอรตภม จงหวดสงขลา มขนาดก าลงการผลต 150 ลตร/วน ท าการเกบตวอยางเมอวนท 14 กรกฎาคม 2553 แหลงการผลตทง 3 แหลงใชวตถดบในการผลต สารเคมในการท าปฏกรยา และสารเคมทใชในการเรงปฏกรยาแตกตางกน ดงแสดงในตารางท 7 ตารางท 7 กลเซอรนดบทไดมาจากแหลงการผลตแตกตางกน 3 แหลง

แหลงการผลต

ปฏกรยาเคม ทใชในการผลต

วตถดบ ตงตน

สารท าปฏกรยา

สารเรงปฏกรยา

ขนาดใหญ[1] ทรานเอสเตอรฟเคชน น ามนพชใชแลวและน ามนหม

เมทานอล โพแทสเซยมไฮดรอกไซด

ขนาดกลาง ทรานเอสเตอรฟเคชน น ามนพชใชแลว เมทานอล โซเดยมไฮดรอกไซด

ขนาดเลก ทรานเอสเตอรฟเคชน น ามนปาลมบรสทธ

เมทานอล โซเดยมไฮดรอกไซด

[1] ผานกระบวนการท าใหบรสทธ (glycerin purification) ดวยกระบวนการกลนจนไดกลเซอรนดบทมความบรสทธ 82-85 เปอรเซนต การสมเกบตวอยางกลเซอรนดบ ส ม เก บต วอย า งกล เซอรนด บ ท ได จ ากแหล งการผล ตไบโอด เซลท ใชกระบวนการทรานเอสเตอรฟเคชนของไตรกลเซอไรดในกระบวนการผลต แลวน าไปเกบไวในภาชนะทปดสนทเพอปองกนการระเหยของเมทานอลและความชนทปนอยในกลเซอรนดบ โดยจะท าการสมเกบตวอยางทมาจากชดการผลตเดยวกนหรอมาจากแบทช (batch) เดยวกน ทงนเพอลดความแปรปรวนอนอาจจะเกดจากความแตกตางของวตถดบหรอสารตงตนในการผลต

30

วสดและอปกรณ วสดและสารเคม 1. กลเซอรนดบ 2. สารเคมส าหรบการวเคราะหองคประกอบทางเคม (proximate analysis) 3. สารเคมส าหรบการวเคราะหหาคาความบรสทธ (purity) อปกรณและเครองมอวเคราะห 1. เครองวดความเปนกรดดางชนดแทงแกวอเลกโทรด 2. เครองวเคราะหพลงงานในอาหาร (bomb calorimeter) 3. เครองสกดซอกหเลตส าหรบการวเคราะหไขมน 4. เครองกลนโปรตนอตโนมตส าหรบวเคราะหโปรตน 5. เตาอบ 6. เครองชง 7. เครองวดความหนดแบบ glass capillary kinematic viscometer 8. เครองแกสโครมาโทกราฟ ส าหรบการวเคราะห เมทานอล กรดไขมนอสระ สารประกอบกลเซอไรด ในกลเซอรนดบ 9. อปกรณส าหรบการวเคราะหหาคาความบรสทธ 10. เครองสเปกโตรมเตอรส าหรบการวเคราะหแรธาต แผนการทดลอง การทดลองนใชตวอยางกลเซอรนดบจาก 3 แหลงการผลต โดยแตละตวอยางท าการวเคราะหทงหมด 6 ซ าแลวน าคาทไดมาหาคาเฉลย (Mean) ตามเทคนคทแนะน าโดย Steel และ Torrie (1980) วธการทดลอง การวเคราะหลกษณะทางเคมและคณคาทางโภชนะของกลเซอรนดบทงหมดไดวเคราะหโดยวธและมาตรฐานการทดสอบดงทไดแสดงไวในตารางท 8

31

ตารางท 8 เทคนคการวเคราะหและมาตรฐานการทดสอบกลเซอรนดบ รายการทวเคราะห เทคนคการวเคราะห มาตรฐานการทดสอบ ลกษณะทางกายภาพ ความหนด (cSt/s) glass capillary viscometer ASTM D445 (ASTM 2003) pH เครองวดความเปนกรดดาง AOAC 981.12 (AOAC 2005) องคประกอบทางเคม ไขมนรวม (%) การสกดแบบตอเนอง ดดแปลงจาก AOAC 954.02 (AOAC 2005) โปรตนรวม (%) วธของเจลดาหล AOAC 981.10 (AOAC 2005) ความชน (%) การวเคราะหโดยน าหนก AOAC 926.12 (AOAC 2005) เถา (%) การวเคราะหโดยน าหนก AOAC 942.05 (AOAC 2005) กรดไขมน (mg/ml) แกสโครมาโทกราฟ ASTM D7638-10 (ASTM 2011) กลเซอไรด แกสโครมาโทกราฟ ASTM EN14105 (ASTM 2003) แรธาต แคลเซยม (ppm) ICP emission spectroscopy AOAC 985.01 (AOAC 2005) ฟอสฟอรส (ppm) ICP emission spectroscopy AOAC 985.01 (AOAC 2005) ก ามะถน (ppm) ICP emission spectroscopy AOAC 985.01 (AOAC 2005) โซเดยม (ppm) ICP emission spectroscopy AOAC 985.01 (AOAC 2005) โพแทสเซยม (%wt) ICP emission spectroscopy AOAC 985.01 (AOAC 2005) แมกนเซยม (%wt) ICP emission spectroscopy AOAC 985.01 (AOAC 2005) ไนโตรเจน (%wt) ICP emission spectroscopy AOAC 985.01 (AOAC 2005) คลอไรด (%wt) การไทเทรต ASTM D512-10 (ASTM 2010) สารเคมปนเปอน เมทานอล (%)

แกสโครมาโทกราฟ

ASTM EN14110 (ASTM 2003)

ความบรสทธ (%) การไทเทรต ASTM D7637-10 (ASTM 2011) คาพลงงาน (kcal/kg) เครองวเคราะหคาพลงงาน adiabatic bomb calorimeter

32

1. การวเคราะหลกษณะทางกายภาพ 1.1 การวเคราะหความหนด (viscosity) การวเคราะหความหนดท าตามหลกการวเคราะหของ ASTM D445 โดยใชเครองวเคราะหความหนดจลน (kinematic viscometer) แบบ glass capillary ยหอ CANNON (ภาพท 16) น ากลเซอรนดบทไดทง 3 แหลงการผลตโดยแบงเปน 3 การทดสอบ แตละการทดสอบม 6 ซ า วธการทดสอบมดงน น าตวอยางกลเซอรนดบใสใน viscometer ดวยปรมาตรทแนนอนตามขนาด และชนดของ viscometer ทใช หลงจากนนน า viscometer ทมกลเซอรนดบไปแชใน viscometer bath ทปรบอณหภมไวท 40 องศาเซลเซยส โดยแชไวประมาณ 5 นาท แลวปลอยตวอยางกลเซอรนดบไหลผานหลอดแกวเลกๆ โดยจบเวลาเมอสวนบน (head level) ของตวอยางกลเซอรนดบไหลถงจดจบเวลาจดแรก (start mark) และหยดเมอถงจดจบเวลาจดท 2 (stop mark) น าเวลาทบนทกไดไปคณดวยคาคงทของ viscometer (viscometer constant) ในสตรค านวณหาความหนด ซงรายงานคาเปน kinematic viscosity มหนวยเปนเซนตสโตกส (cSt)

v = C × t

v = kinematic viscosity มหนวยเปน เซนตสโตกส (cSt) C = คาคงทของ viscometer มหนวยเปนเซนตสโตกสตอวนาท (cSt/s) t = flow time ทไดจากการจบเวลา มหนวยเปนวนาท (s)

33

ภาพท 11 เครองวเคราะหความหนดจลนแบบ glass capillary (ภาพโดย อดศร เศรษฐพงค พ.ศ. 2554)

1.2 การวดความเปนกรดดาง (pH) การวดความเปนกรดดางท าการวดท าตามวธ AOAC 981.12 โดยน ากลเซอรนดบ

50 มลลลตร ไปวดคาความเปนกรดดางดวยเครองวดความเปนกรดดางชนดแทงแกวอเลกโทรดรน Mettler Toledo AG CH-8630 (ภาพท 12) ซงไดมการปรบคามาตรฐานดวยบฟเฟอรทมคาความเปนกรดดางเทากบ 4.00 และ 7.00 ตามล าดบ ท าการวด 6 ซ าตอตวอยาง

ภาพท 12 เครองวดความเปนกรดดางชนดแทงแกวอเลกโทรด (ภาพโดย อดศร เศรษฐพงค พ.ศ. 2554)

34

2. การวเคราะหลกษณะทางเคม

2.1 การวเคราะหไขมนรวม (crude fat) น าขวดสกดสารทสะอาดเขาตอบเปนเวลา 40 นาท น าเขาโถอบแหง ทงไวใหเยนเอาออกมาชงหาน าหนกทแนนอน หยดกลเซอรนดบ 0.5 กรม บนส าลทอยในไสกรอง แลวน าไปอบทอณหภม 100 องศาเซลเซยสเปนเวลา 8 ชวโมง น าไสกรองใสโถอบแหง เพอดดความชน ใสสารเคมไดคลอโรมเทนลงในขวดสกดสาร น าไสกรองและขวดสกดตอกบเครองสกดซอกหเลต (soxhlet extraction) (ภาพท 13) เมอไขมนถกสกดออกมาหมดแลวจงเอาไสกรองออก น าขวดสกดสารทมไขมนไปอบแหงทอณหภม 100 องศาเซลเซยส เปนเวลา 30 นาท และท าใหเยนในโถอบแหงจงน าไปชงน าหนกเพอค านวณตอไป

%ไขมน = a - b

×100w

a = น าหนกของขวดสกดสารกบน าหนกไขมนเมออบแหง b = น าหนกขวดสกดสาร w = น าหนกตวอยางกลเซอรนดบ

ภาพท 13 เครองสกดซอกหเลต ส าหรบสกดไขมนจากกลเซอรนดบ (ภาพโดย อดศร เศรษฐพงค พ.ศ. 2554)

35

2.2 การวเคราะหโปรตนรวม (crude protien) วเคราะหโปรตนรวมโดยวธของเจลดาหล (Kjedahl method) ทอางองตามวธการทดสอบของ AOAC 981.10 โดยใชตวอยางกลเซอรนดบ 0.5 กรม ใสในขวดแกววเคราะหโปรตน เตมสารเรง 3 กรม เตมกรดก ามะถนเขมขน 15 มลลลตร น ามาตมบนเครองยอย โดยครงแรกใหความรอนต าจนกระทงเดอดแลวเพมความรอนใหสงขน จนกระทงสารละลายในขวดใส ปดไฟทงไวใหเยน ปดไฟทงไวใหเยน จากนนน าไปกลนดวยเครองกลนโปรตน (ภาพท 14) กาซแอมโมเนยทเกดขนจากการกลนจะถกจบดวยกรดบอรค ท าการกลนจนกระทงไมมกาซแอมโมเนย น าสารละลายทอยในขวดรปชมพปรมาตรขนาด 250 มลลลตร ไปไตเตรตดวยกรดเกลอมาตรฐานททราบความเขมขน (0.1 นอรมอล) จนถงจดยตเพอหาปรมาณกรดบอรคทเหลอจากการจบกบกาซแอมโมเนย ใชเมทลเรดเปนอนดเคเตอร สารละลายจะเปลยนเปนชมพออน การค านวณหาปรมาณโปรตนใชสตร

%โปรตน = 1 21.4 (V - V ) N × 6.25w

V1 = ปรมาณกรดมาตรฐานทใชในการไตเตรตตวอยาง V2 = ปรมาณกรดมาตรฐานทใชไตเตรตตวอยาง N = เปนความเขมขนของกรดเกลอเปนนอรมอล W = น าหนกตวอยางกลเซอรนดบ

ภาพท 14 เครองกลนโปรตนส าหรบการวเคราะหโปรตนรวม (ภาพโดย อดศร เศรษฐพงค พ.ศ. 2554)

36

2.3 การวเคราะหความชน (moisture) น าขวดเขาตอบเปนเวลา 40 นาท น าขวดชงทอบแลวเขาโถอบแหง ทงไวใหเยน ชงบนทกน าหนกทแนนอน น าตวอยางกลเซอรนมาชงน าหนก (ภาพท 15) แลวใชหลอดหยด (dropper) ดดตวอยางกลเซอรนดบลงในขวดชงใหไดน าหนก 150 กรม แลวน าไปอบทตอบความรอนดวยอณหภม 100 องศาเซลเซยส เปนเวลา 8 ชวโมง น าตวอยางทอบแลวเขาโถอบแหง เพอดดความชน ทงไวใหเยน เอาออกมาชงน าหนก บนทกน าหนกไว ท าซ า 6 ครงจนกระทงไดน าหนกคงท ซงน าหนกทหายไปจะเปนน าหนกของความชนทปนเปอนอยในกลเซอรนดบ

%ความชน = a - b

×100w

a = น าหนกขวดชงกอนอบ b = น าหนกขวดชงกบอาหารหลงอบ w = น าหนกตวอยางกลเซอรนดบ

ภาพท 15 การชงน าหนกกลเซอรนดบกอนน าไปอบ (ภาพโดย อดศร เศรษฐพงค พ.ศ. 2554)

2.4 การวเคราะหเถา (ash) น าถวยกระเบองเคลอบอบ 40 นาท น าเขาโถอบแหงชงน าหนกทแนนอน ชง

ตวอยางกลเซอรนดบ 0.9 กรมใสในถวยกระเบองเคลอบ แลวน าไปเผาบนเตาตมรอนในตดดควน

37

จนกระทงควนหมดไป น าไปเผาตอในเตาเผาทอณหภม 600 องศาเซลเซยส เปนเวลา 3 ชวโมง จนกระทงเถาเปนสขาว (ภาพท 16) แลวน าเขาโถอบแหงเพอดดความชน เมอเถากลเซอรนดบเยนน าออกมาชง

%เถา = (a - b)

×100w

A = น าหนกถวยกระเบองเคลอบกบน าหนกของเถาหลงเผา B = น าหนกของถวยกระเบองเคลอบ W = น าหนกตวอยางกลเซอรนดบ

ภาพท 16 การวเคราะหเถากลเซอรนดบตามวธของ AOAC (2005) (ภาพโดย อดศร เศรษฐพงค พ.ศ. 2554)

2.5 การวเคราะหกลเซอไรด (glyceride) ส าหรบการวเคราะหกลเซอไรดไดสงตวอยางกลเซอรนดบไปวเคราะหทศนยเครองมอวทยาศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตหาดใหญ การวเคราะหไดใชเทคนคการวเคราะห ออโตเฮดสเปซ แกสโครมาโทกราฟ (auto headspace gas chromatography) ทท าตามหลกการวเคราะหของ ASTM EN14105 (ASTM, 2003) โดยใชเครองแกสโครมาโทกราฟ ยหอ HEWLETT PACKARD รน HP 6850 gas chromatography with flame ionization detector

38

2.6 การวเคราะหกรดไขมน (fatty acid) ส าหรบการกรดไขมนไดสงตวอยางกลเซอรนดบไปวเคราะหทศนยเครองมอวทยาศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตหาดใหญ การวเคราะหไดใชเทคนคการวเคราะห ออโตเฮดสเปซ แกสโครมาโทกราฟ (auto headspace gas chromatography) ทท าตามหลกการวเคราะหของ ASTM D7638-10 (ASTM, 2011) โดยใชเครองแกสโครมาโทกราฟ ยหอ HEWLETT PACKARD รน HP 6850 gas chromatography with flame ionization detector 3. การวเคราะหแรธาต

3.1 การวเคราะหแรธาตหลกและไนโตรเจน (macro element and nitrogen) การวเคราะหแรธาตแรธาตหลก ไดสงตวอยางไปท าการวเคราะหทศนยสอบเทยบเครองมอวด คณะอตสาหกรรมเกษตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตหาดใหญ โดยแรธาตทท าการวเคราะหคอ แคลเซยม ฟอสฟอรส ก ามะถน โซเดยม โพแทสเซยม และแมกนเซยม ส าหรบแรธาตอนๆทท าการวเคราะห คอ ไนโตรเจน ทงหมดใชเทคนคการวเคราะห inductively coupled plasma optical emission spectrometry (ICP-OES emission spectroscopy) ทท าตามหลกการวเคราะหของ AOAC 985.01 (AOAC, 2005) ส าหรบการวเคราะหคลอไรดไดสงตวอยางไปท าการวเคราะหทหนวยเครองมอกลาง คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร ในการวเคราะหหาคลอไรดไดใชการไตเตรตเปนเทคนคการวเคราะห โดยท าตามหลกการวเคราะหของ ASTM D512-10 (ASTM, 2010) 3. การวเคราะหสารเคมปนเปอน

3.1 การวเคราะหเมทานอล (methanol) ส าหรบการวเคราะหหาปรมาณเมทานอลทปนเปอนในกลเซอรนดบ ไดสงตวอยาง

กลเซอรนดบไปวเคราะหทศนยเครองมอวทยาศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตหาดใหญ การวเคราะหไดใชเทคนคการวเคราะห ออโตเฮดสเปซ แกสโครมาโทกราฟ (auto headspace gas chromatography) ทท าตามหลกการวเคราะหของ ASTM EN14110 (ASTM, 2003)โดยใชเครองแกสโครมาโทกราฟ ยหอ HEWLETT PACKARD รน HP 6850 gas chromatography with flame ionization detector

39

4. การวเคราะหหาความบรสทธ

4.1 การวเคราะหความบรสทธของกลเซอรนดบ (purity) การวเคราะหความบรสทธกลเซอรนดบ ไดสงตวอยางกลเซอรนดบไปวเคราะหทศนยเครองมอวทยาศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตหาดใหญ การวเคราะหไดใชการไทเทรต (titration method) เปนเทคนคการวเคราะห โดยท าตามหลกการวเคราะหของ ASTM D7637-10 (ASTM, 2011) 5. การวเคราะหหาคาพลงงาน

5.1 การวเคราะหหาคาพลงงานรวม (gross energy) ท าการวเคราะหคาพลงงานในอาหาร โดยใชเครองวเคราะหคาพลงงาน (Bomb calorimeter) ยหอ Gallenkamp รน CBA-305K โดยวธ adiabatic calorimeter เรมท าการชงกรดเบนโซอก (benzoic acid) ประมาณ 0.98-1.00 กรม น ามาอดเมดเพอหาพลงงาน อานคาอณหภมทเพมขน และวดลวดทใชไปเพอเขาสตรค านวณพลงงานตอไป ซงในการทดลองนจะท ากบกรดเบนโซอก 2 ซ า ท าครงแรกและครงสดทายของแตละวนทท าการหาคาพลงงาน น าส าลกอนขนาด 5 กรมไปอบทอณหภม 100 องศาเซลเซยสเปนเวลา 30 นาท แลวน ามาอดเปนเมดหลวมๆ ดวยเครองอดเมด (pellet press) หยดกลเซอรนดนดบทระเหยความชนออกแลวลงไปทกอนส าลอด 3 กรม แลวน าไปเกบในโถดดความชน กอนทจะน าไปวเคราะหหาคาพลงงานดงแสดงในภาพท 17 หลกจากการวเคราะหหาคาพลงงานของกลเซอรนดบ น าคาพลงงานรวมของกลเซอรนทไดหกลบคาพลงงานรวมของส าล สตรการค านวนหาคาพลงงาน Heat capacity = (26441.6 × นน.ของ benzoic) + พลงงานดาย + พลงงานลวดทใชไป อณหภมทเพมขน

40

คาพลงงาน = (Heat capacity × อณหภมทเพมขนของตวอยาง) – พลงงานดาย – พลงงานลวดทใชไป น าหนกของตวอยาง หมายเหต : พลงงานดายมคาเทากบ 58.58 J/g Benzoic มน าหนกประมาณ 1 กรม คา heat capacity ทไดประมาณ 9,300 – 9,900 คาทไดมหนวยเปน J/g ของอาหาร

ภาพท 17 เมดส าลทหยดกลเซอรนดบกอนน าไปวเคราะหหาคาพลงงาน (ภาพโดย อดศร เศรษฐพงค พ.ศ. 2554)

41

ผลและวจารณผลทดลอง

ผลการศกษา พบวา คาความเปนกรดดางของกลเซอรนดบทไดจากแหลงการผลตขนาดเลกขนาดกลาง และขนาดใหญ มคาความเปนกรดดางเทากบ 8.99, 6.39 และ 6.40 ตามล าดบ ส าหรบคาพลงงานของกลเซอรนดบทไดจากแหลงการผลตขนาดเลกขนาดกลาง และขนาดใหญ พบวา มคาเทากบ 7,554.61, 4,387.45 และ 4,650.22 กโลแคลอร/กโลกรม ตามล าดบ ส าหรบสวนประกอบทางเคมของกลเซอรนดบทง 3 แหลง พบวา กลเซอรนดบทไดมาจากแหลงการผลตขนาดเลกมคาความชนเทากบ 3.93 เปอรเซนต โปรตนรวม 0.65 เปอรเซนต ไขมนรวม 5.05 เปอรเซนต และ เถา 10.38 เปอรเซนต ส าหรบกลเซอรนดบทไดจากแหลงการผลตขนาดกลางและขนาดใหญ พบวา มคาความชนเทากบ 13.85 และ 4.27 เปอรเซนต โปรตนรวม 0.85 และ 0.48 เปอรเซนต ไขมนรวม 0.44 และ 0.22 เปอรเซนต และ เถา 5.62 และ 1.44 เปอรเซนต ตามล าดบ ส าหรบคาความหนด พบวา กลเซอรนดบทไดจากแหลงการผลตขนาดใหญมคาความหนดสงสดคอเทากบ 99.20 (cSt/s) สวนคาความหนดของกลเซอรนดบทไดแหลงการผลตขนาดกลาง พบวา มคาเทากบ 12.52 (cSt/s) และแหลงการผลตขนาดเลกมคาเทากบ 90.28 (cSt/s) ส าหรบคาความหนดของกลเซอรนดบทไดจากแหลงการผลตขนาดใหญทมคาสงนน นาจะเปนผลมาจาก กลเซอรนดบทไดจากแหลงผลตขนาดใหญมคาความบรสทธสงกวากลเซอรนดบจากแหลงอน (ตารางท 9) และนอกจากนกลเซอรนดบทไดจากแหลงผลตขนาดใหญมเปอรเซนตความชนอยต า จงสงผลใหกลเซอรนดบมคาความหนดสงดวยเชนกน ซงสอดคลองกบผลการศกษาของ Dorsey (1940) ทพบวา กลเซอรนจะมคาความหนดสงขนตามคาความบรสทธและคาความชน ส าหรบคาความเปนกรดดาง ทพบวา กลเซอรนดบทไดจากแหลงการผลตขนาดเลกมคาสงกวาแหลงอนนน นาจะเปนผลมาจาก กลเซอรนดบมสารละลายทเปนดาง (โซเดยมไฮดรอกไซด, โพแทสเซยมไฮดรอกไซด) ทหลงเหลอจากปฏกรยาทรานเอสเตอรฟเคชนไมสมบรณปนเปอนอยในปรมาณสง ส าหรบคาโปรตนรวม พบวา กลเซอรนดบทไดจากแหลงการผลตขนาดกลางมคาสงกวากลเซอรนดบทไดจากแหลงอนนน นาจะเปนผลมาจาก แหลงการผลตขนาดกลางมการใชน ามนพชใชแลวเปนวตถดบหลกในการผลต ซงน ามนพชใชแลวอาจจะมสงตกคางทหลงเหลอจากการทอด จงสงผลใหกลเซอรนดบทไดมเปอรเซนตโปรตนรวมสงกวาไดจากแหลงอน ส าหรบเถา พบวา กลเซอรนดบทไดจากแหลงการผลตขนาดเลกมเปอรเซนตสงกวากลเซอรนดบทไดจากแหลงอนนน นาจะเปนผลมาจากสงปนเปอนในกลเซอรนดนดบ ซงคาความบรสทธในตารางท 10 คอสงทบงชถงปรมาณสารปนเปอนทผสมอยในกลเซอรนดบ ส าหรบคาพลงงานรวม พบวา กลเซอรนดบทไดจากแหลงการผลตขนาดเลก มคาสงกวากลเซอรนดบจากแหลงอน นนเปนผลมาจาก กลเซอรนดบทไดจากแหลงการผลตขนาดเลกมการ

42

ใชน ามนสตวเปนวตถดบในการผลต (ตารางท 7) สวนใหญแลวน ามนสตวจะมปรมาณของกรดไขมนอสระสงกวาการใชน ามนพชใชแลว ซงจะสงผลใหมกรดไขมนอสระทไมท าปฏกรยาปนเปอนอยในกลเซอรนดบในปรมาณสง (ตารางท 11) นอกจากนอาจจะรวมถงสบทเกดขนจากกรดไขมนอสระท าปฏกรยาซาปอนฟเคชน (saponification) กบโซเดยมไฮดรอกไซด สอดคลองกบผลการศกษาของ Ma และคณะ (1998) ทพบวา กระบวนการผลตไบโอดเซลทใชสารตงตนเปนไขมนสตว จะท าใหเกดปฏกรยาทรานเอสเตอรฟเคชนทไมสมบรณ ซงจะสงผลใหมกรดไขมนอสระและสบปนเปอนในกลเซอรนดบในปรมาณสง

ตารางท 9 คาพลงงานรวม ลกษณะทางกายภาพ และองคประกอบทางเคมของกลเซอรนดบจาก 3 แหลง

การวเคราะห แหลงการผลต ขนาดเลก* ขนาดกลาง** ขนาดใหญ***

คณสมบตทางกายภาพ สงเกตดวยตาเปลา สน าตาลเขม ขน สน าตาลเขม ขน สเหลองออน ใส คาความหนด (cSt/s) 90.28 12.52 99.20 คาความเปนกรดดาง (pH) 8.99 6.39 6.40 สวนประกอบทางเคม ไขมนรวม (%) 5.05 0.44 0.22 โปรตนรวม (%) 0.65 0.85 0.48 ความชน (%) 3.93 13.85 4.27 เถา (%) 10.38 5.62 1.44 คาพลงงานรวม (kcal/kg.) 7554.61 4387.45 4650.22

*โครงการผลตไบโอดเซลชมชน สภ.รตภม **โครงการผลตไบโอดเซลจากผลผลตปาลมน ามน มหาวทยาลยสงขลานครนทร ***โรงงานผลตไบโอดเซล บรษทนวไบโอดเซล

ตารางท 10 ปรมาณเมทานอลปนเปอนและคาความบรสทธของกลเซอรนดบจาก 3 แหลง

การวเคราะห แหลงการผลต

ขนาดเลก* ขนาดกลาง** ขนาดใหญ*** เมทานอล (%) 1.10 2.87 0.46 ความบรสทธ (%) 72.65 80.25 87.65

*โครงการผลตไบโอดเซลชมชน สภ.รตภม **โครงการผลตไบโอดเซลจากผลผลตปาลมน ามน มหาวทยาลยสงขลานครนทร ***โรงงานผลตไบโอดเซล บรษทนวไบโอดเซล

43

ภาพท 18 ปฏกรยาซาปอนฟเคชนของกรดไขมนอสระกบโซเดยมไฮดรอกไซด ทมา : สธารกษ ( 2544) ตารางท 11 ปรมาณกลเซอไรดของกลเซอรนดบจาก 3 แหลง (mg/ml)

การวเคราะห แหลงการผลต

ขนาดเลก* ขนาดกลาง** ขนาดใหญ*** โมโนกลเซอไรด (g/ml) 2.78 ND ND ไดกลเซอไรด (g/ml) 0.19 ND ND ไตรกลเซอไรด (g/ml) 0.77 ND ND

*โครงการผลตไบโอดเซลชมชน สภ.รตภม **โครงการผลตไบโอดเซลจากผลผลตปาลมน ามน มหาวทยาลยสงขลานครนทร ***โรงงานผลตไบโอดเซล บรษทนวไบโอดเซล หมายเหต : ND = Not Detection Limited (พบในปรมาณนอยกวา 0.05 mg/ml) จากการวเคราะหกลเซอไรดในกลเซอรนดบ พบวา จากตวอยางกลเซอรนดบทงสามแหลง มเพยงกลเซอรนดบทไดจากแหลงการผลตขนาดเลกเทาน นทพบกลเซอไรดเปนสวนประกอบ ชนดของกลเซอไรดทตรวจพบในปรมาณสงทสดคอ โมโนกลเซอไรด โดยมปรมาณทตรวจพบเทากบ 2.78 กรม/มลลลตร สวนไดกลเซอไรด และไตรกลเซอไรด ตรวจพบในปรมาณ 00.19 และ 0.77 มลลกรม ตามล าดบ เนองจากกลเซอไรดคอเอสเทอรทประกอบไปดวยกลเซอรนและกรดไขมน (Thompson and He, 2006) ดงนนสารประกอบประเภทกลเซอไรดทปนเปอนในกลเซอรนดบเปนสงทบงบอกถงความไมสมบรณในการเกดปฎกรยาทรานเอสเตอรฟเคชนของกระบวนการผลตไบโอดเซล ปฎกรยาทเกดไมสมบรณน เกดจากมกรดไขมนอสระปนอยในสารตงตนทใชในกระบวนการผลตของแหลงการผลตขนาดเลกอยในปรมาณมาก ซงจะท าใหเกดปฏกรยาสะปอนนฟเคชน จนเกดสบในกระหวางกระบวนการเกดปฏกรยา ซงท าใหเมทานอลทใชในการท าปฏกรยามไมพอเพยงตอการเกดปฏกรยากบไตรกลเซอไรด และจะสงผลใหกลเซอไรดอสระทไมท าปฏกรยาเขาไปปนเปอนอยในกลเซอรนดบ (Thompson and He, 2006)

44

ตารางท 12 แสดงผลการวเคราะหปรมาณกรดไขมนอสระของตวอยางกลเซอรนดบจาก 3 แหลง (มลลกรม/มลลลตร)

ชนดกรดไขมนอสระ แหลงการผลต

ขนาดเลก* ขนาดกลาง** ขนาดใหญ*** Caprylic acid (C8 : 0) ND ND ND Capric acid (C10 : 0) ND ND ND Lauric acid (C12 : 0) 0.3136 ND ND Myristic acid (C14 : 0) 0.6423 ND ND Palmitic acid (C16 : 0) 12.6091 ND ND Stearic acid (C18 : 0) 2.1895 ND ND Arachidic acid (C20 : 0) 0.1987 ND ND Behenic acid (C22 : 0) ND ND ND Linoceric acid (C24 : 0) ND ND ND Total saturated fatty acid 15.9502 ND ND

*โครงการผลตไบโอดเซลชมชน สภ.รตภม **โครงการผลตไบโอดเซลจากผลผลตปาลมน ามน มหาวทยาลยสงขลานครนทร ***โรงงานผลตไบโอดเซล บรษทนวไบโอดเซล หมายเหต : ND = Not Detection Limited (พบในปรมาณนอยกวา 0.05 มล./มก) จากการวเคราะหกรดไขมนจากกลเซอรนดบทไดจาก 3 แหลงการผลต พบวา มเพยงกลเซอรนดบทไดจากแหลงการผลตขนาดเลกเทาน นทตรวจพบกรดไขมนอสระเปนสวนประกอบ โดยกรดไขมนอสระทตรวจพบสวนใหญเปนกรดปาลมตก ซงพบในปรมาณเทากบ 12.6091 มลลกรม/มลลลตร สวนกรดไขมนทพบในปรมาณทรองลงมาคอ กรดสเตยรก (2.1895) กรดไมรสตก (0.6423) กรดเลารก (0.3136) และกรดอะราคดก (0.1987) ตามล าดบ กรดปาลมตก กรดสเตยรก กรดไมรสตก กรดเลารก กรดอะราคดก คอกรดไขมนชนดอมตว (saturated fatty acid) ทพบไดในน ามนทผลตจากจากเนอปาลม (palm kernel oil) และน ามนหม (lard) โดยเฉพาะกรดปาลมตก กรดสเตยรก กรดไมรสตก ซงพบอยในน ามนทงสองชนด เมอดขอมลสารตงตนทใชในกระบวนการผลตไบโอดเซลของแหลงการผลตขนาดเลกในตารางท 6 พบวา สารตงตนทใชในกระบวนผลตคอน ามนพชใชแลวและน ามนหม จงสามารถสรปไดวากลเซอรนดบทไดจากแหลงการผลตขนาดเลก มน ามนพชทไมท าปฏกรยาปนเปอนอย เนองจากปฏกรยาทรานเอสเตอรฟเคชนทเกดขนกบสารตงตนนนเกดขนไมสมบรณ ซงจากการศกษาของของ Ma และคณะ (1998) พบวา สารตงตนทใชไขมนสตวและน ามนพชทมสวนประกอบเปนกรดไขมนอสระในปรมาณสง จะ

45

สงผลท าใหเกดสบแทนการเกดปฏกรยาทรานเอสเตอรฟเคชนทสมบรณ แตทงนปฏกรยาทเกดนนจะมากหรอนอยนนขนอยกบประเภทของสารตงตนทใช ปรมาณสารเคม ชนดของสารเคม และสดสวนของสารเคมทใชในการท าปฏกรยาดวย (Thompson and He, 2006) ตารางท 13 แสดงผลการวเคราะหปรมาณแรธาตของกลเซอรนดบจาก 3 แหลง

การวเคราะห แหลงการผลต

ขนาดเลก* ขนาดกลาง** ขนาดใหญ*** แคลเซยม (ppm) 634.98 783.84 723.62 ฟอสฟอรส (ppm) 106.17 212.82 7.99 ก ามะถน (ppm) 2.89 3.70 2.39 โซเดยม (ppm) 6.76 116.13 172.69 คลอไรด (%wt) 0.30 0.25 0.30 โพแทสเซยม (%wt) 2.40 0.32 0.03 แมกนเซยม (%wt) 0.20 0.09 0.20 ไนโตรเจน (%wt) 0.12 0.20 0.13

*โครงการผลตไบโอดเซลชมชน สภ.รตภม **โครงการผลตไบโอดเซลจากผลผลตปาลมน ามน มหาวทยาลยสงขลานครนทร ***โรงงานผลตไบโอดเซล บรษทนวไบโอดเซล

จากการวเคราะหแรธาตในกลเซอรนดบจาก 3 แหลงการผลตพบวา กลเซอรนดบจากแหลงการผลตขนาดกลางมการปนเปอนของแคลเซยม (783.84 ppm) ฟอสฟอรส (212.82 ppm) ก ามะถน (3.70 ppm) และไนโตรเจน (0.20 %wt) สงทสดเมอเปรยบเทยบกบกลเซอรนดบจากแหลงการผลตอน จากขอมลในตารางท 8 สามารถสรปไดวา แคลเซยมและฟอสฟอรสทปนเปอนมาในกลเซอรนดบนนมาจากสงทปนเปอนจากกระบวนการปรงอาหารของน ามนพชทใชแลว ซงวตถดบหลกทใชในกระบวนการผลตไบโอดเซลของแหลงการผลตขนาดกลางนนคอน ามนพชทใชแลว ส าหรบการปนเปอนของก ามะถนในกลเซอรนดบทไดจากแหลงขนาดกลางนน เกดจากใชกรดซลฟวรก (H2SO4) ในการแยกชนสารอนทรยของวตถดบกอนทจะเขาสกระบวนการผลต และการปรบคาความเปนกรดดางของกลเซอรนดบในกระบวนการปรบสภาพ ส าหรบปรมาณโซเดยมทปนเปอนในกลเซอรนดบ พบวา กลเซอรนดบทไดจากแหลงการผลตขนาดใหญการปนเปอนในปรมาณสงสด (172.69 ppm) โซเดยมทปนเปอนในแหลงการผลตขนาดใหญนนมาจากกระบวนการปรบสภาพโดยใชกรดไฮโดรคลอรก (HCl) และโซเดยมไฮดรอกไซดในการแยก

46

สารอนทรยและการปรบคาความเปนกรดดางในกระบวนการท าใหกลเซอรนดบมความบรสทธ จงท าใหเกดปฏกรยาสะเทน (neutralization reaction) และไดสารผลตภณฑเปนโซเดยมคลอไรดทเปนสารประกอบเกลอกบน า (ภาพท 19) ส าหรบกลเซอรนดบแหลงการผลตขนาดเลกทมการปนเปอนของโพแทสเซยมสงทสดน นอาจจะมาจากสงปนเปอนจ าพวกเนอสตวหรอพชทมโพแทสเซยมสงในระหวางกระบวนการประกอบอาหาร

ภาพท 19 ปฏกรยาสะเทนระหวางกรดไฮโดรคลอรกกบโซเดยมไฮดรอกไซด ทมา : Singhabhandhu และ Tezuka (2010)

สรป ลกษณะทางกายภาพ ผลการวเคราะหลกษณะทางกายภาพของกลเซอรนดบทไดจาก 3 แหลงการผลต พบวา กลเซอรนดบทไดจากแหลงการผลตขนาดเลกมคาความเปนกรดดางสงกวากลเซอรนดบทไดจากแหลงการผลตอน ส าหรบคาความหนด พบวา แหลงการผลตขนาดใหญมคาความหนดสงกวากลเซอรนดบทไดจากแหลงการผลตอน สวนประกอบทางเคม ผลการวเคราะหสวนประกอบทางเคมของกลเซอรนดบทไดจาก 3 แหลงการผลต พบวา กลเซอรนดบท ไดจากแหลงการผลตขนาดเล กมค าพลงงาน ไขมนรวม เถ า และโพแทสเซยม สงทสดเมอเทยบกบกลเซอรนดบทไดจากแหลงการผลตอน โดยพบวา คาพลงงานรวมทสงนนเปนผลมาจากคาไขมนรวมทตรวจพบในกลเซอรนดบ ส าหรบการวเคราะหคากรดไขมนอสระ และกลเซอไรดนน พบวา ตรวจพบไดในแหลงแหลงการผลตขนาดเลกเพยงแหลงเดยว โดยชนดของกลเซอไรดทพบมากทสดคอ โมโนกลเซอไรด และกรดไขมนทพบมากทสด คอ กรดปาลมตก ขณะทแหลงการผลตขนาดกลาง พบวา มคาโปรตนรวม ความชน เมทานอล สวนประกอบของแรธาตทเปน แคลเซยม ฟอสฟอรส ก ามะกน และไนโตรเจน ในปรมาณทสงแหลงการผลตอน ในขณะทผลวเคราะหลกษณะทางเคมของแหลงการผลตขนาดใหญ พบวา ม

47

ธาตโซเดยมสงกวาแหลงการผลตอน และเมอพจารณาถงคาความบรสทธกบสวนประกอบทางเคมทปนเปอนในกลเซอรนดบ พบวา มความสมพนธกน ขอเสนอแนะ

กลเซอรนดบเปนผลผลตพลอยไดจากกระบวนการผลตไบโอดเซล มปรมาณเพมสงขนตามปรมาณการผลตไบโอดเซลทผลตเพมขนในแตละป ผลจากการวเคราะหเบองตน พบวา คาพลงงานรวมของกลเซอรนดบทไดมาจากแตละแหลงการผลตน นมความแปรปรวนสง เนองมาจากการใชวตถดบในแตละแหลงการผลต สารเคมทใชในปฏกรยาตางชนด และนอกจากนปรมาณทใชในการผลตกยงแตกตางกนอกดวย แตอยางไรกตามสงทควรจะพจารณาเปนประการแรก คอ ปรมาณเมทานอลทปนเปอนอยในกลเซอรนดบซงอาจจะเปนพษตอรางกายสตว เมอพจารณาขอมลจากการวเคราะหเบองตน พบวา กลเซอรนดบจากแหลงการผลตขนาดเลก กลาง และใหญ มปรมาณเมทานอลปนเปอนอยในปรมาณ 1.10, 2.87 และ 0.46 เปอรเซนต ตามล าดบ ดงนนเมอน าไปผสมในอาหารสตว จงไมควรผสมเกนระดบ 10 เปอรเซนต ถงแมวาในตอนนจะยงไมไดรบรายงานถงระดบเมทานอลทเปนอนตรายตอสตวปก แตอยางไรกตามขอก าหนดขององคการอาหารและยาแหงประเทศสหรฐอเมรกา (FDA) ไดแนะน าวา ในอาหารไกเนอไมควรมปรมาณเมทานอลปนเปอนเกน 150 มลลกรมตอกโลกรม (150 ppm) ตอน าหนกอาหาร และเมอดผลการวเคราะหเมทานอลของกลเซอรนดบทงสามแหลงการผลต พบวา กลเซอรนดบจากทงสามแหลงมปรมาณเมทานอลปนเปอนอยในระดบทเกนขอก าหนดขององคการอาหารและยาแหงประเทศสหรฐอเมรกา ดงนนหากจะน ากลเซอรนดบจากแหลงการผลตทงสามแหลงไปใชเพอประกอบเปนสตรอาหารสตวควรจะน ากลเซอรนดบไปอบดวยความรอนเพอระเหยเมทานอลออก ดวยอณหภมทไมต ากวา 64.7 องศาเซลเซยส ซงเปนอณหภมทเปนจดเดอดของเมทานอล ความหนดของกลเซอรนดบทมผลกระทบตอคณภาพเมดอาหารเมอน าไปผานกระบวนการอดเมด หรอการน าอาหารทผสมกลเซอรนดบไปใชในระบบใหอาหารแบบอตโนมต ความหนดของกลเซอรนดบจะสงผลเรองระบบการไหลของอาหาร ดงนนกลเซอรนดบทมความหนดเกน 26.5 (cSt/s) การผสมอาหารสตวเพอใชในการอดเมดหรอระบบใหอาหารอตโนมตจงไมควรเกน 3 เปอรเซนต (Groesbeck et al., 2008) แตจากการทดลอง พบวา กลเซอรนดบทไดจากแหลงการผลตขนาดเลกและขนาดใหญมคาความหนดสงถง 90.28 (cSt/s) และ 99.20 (cSt/s) ตามล าดบ ซงอาจจะเปนปญหาเมอน ากลเซอรนดบไปผสมกบอาหารสตวเพออดเมด แตทงน

48

สวนประกอบทางเคม คณคาทางโภชนะของกลเซอรนดบ และความหนดมความแตกตางกนตามวตถดบทน ามาใชในการผลตไบโอดเซล องคประกอบทางเคม คาพลงงาน และคาความเปนกรดดาง ของกลเซอรนดบจากการวเคราะห พบวา ตวอยางกลเซอรนดบทไดจากแหลงการผลตขนาดเลกมคาความชน เทากบ 3.93 เปอรเซนต คาโปรตนรวม เทากบ 0.65 เปอรเซนต และคาไขมนรวม เทากบ 5.05 เปอรเซนต องคประกอบทางเคมของตวอยางกลเซอรนดบทไดจากแหลงการผลตขนาดกลางและขนาดใหญพบวา มคาความชนเทากบ 13.85 และ 4.27 เปอรเซนต คาโปรตนรวมเทากบ 0.85 และ 0.48 เปอรเซนต คาไขมนรวมเทากบ 0.44 และ 0.22 เปอรเซนต ในสวนของคาความเปนกรดดาง พบวาแหลงการผลตขนาดเลกมคาความเปนกรดดางเทากบ 8.99 แหลงการผลตขนาดกลางเทากบ 6.39และแหลงการผลตขนาดใหญเทากบ 6.40 จากขอมลการวเคราะหดงกลาวสามารถพจารณาไดวา องคประกอบทางเคม คาพลงงาน และความเปนกรดดาง ของกลเซอรนดบทไดจากแหลงการผลตทตางกน มคาทไดจากการวเคราะหทแตกตางกนคอนขางสง ซงอาจจะสงผลตอคณคาทางโภชนะเมอน าไปผสมในอาหารสตว ดงนนกอนทจะน ากลเซอรนดบจากแหลงตางๆไปเปนสวนประกอบในอาหารสตว จงควรมการวเคราะหหาองคประกอบทางเคมเบองตนของกลเซอรนดบทไดจากแหลงทไดนนเสยกอน ในการน ากลเซอรนดบไปผสมอาหารสตวถาพจารณาขอมลจากการวเคราะหทางเคมเบองตน พบวา มปรมาณเมทานอลปนเปอนในกลเซอรนดบเกนขอก าหนด หรอมปรมาณกรดไขมนอสระและน าผสมอย ซงจะเปนขอจ ากดในการน ากลเซอรนดบไปผสมในอาหารสตว ดงนนควรจะมการปรบสภาพทางเคมเบองตนกอน ซงมวธการดงน คอ เตมกรดฟอสฟอรกเขมขน หรอกรดซลฟวรกเขมขนลงในกลเซอรนดบเพอแยกกรดไขมน แลวน ามาท าใหเปนกลางดวยสารละลายโซเดยมไฮดรอกไซด แลวน าไปกลนหรอตมทอณหภม 100-110 องศาเซลเซยส ดวยชดการกลน เพอท าการแยกน า และเมทานอล น าสารละลายทเหลอจากการกลนหรอตมมาตงทงไวเปนเวลา 1 สปดาห เพอใหเกดการตกตะกอนของเกลอ แยกตะกอนของเกลอออกดวยการกรอง ซงวธการดงกลาวนจะชวยใหไดกลเซอรนดบมความบรสทธมากขน

49

บทท 4

การทดลองท 2 ผลของการเสรมกลเซอรนดบระดบตางๆในอาหารตอสมรรถภาพการผลตและลกษณะซากของไกเนอ บทน า การนากลเซอรนดบมาใชทดแทนวตถดบขาวโพดในอาหารไกเนอนน นอกจากจะตองศกษาถงองคประกอบทางเคมและลกษณะทางกายภาพของกลเซอรนดบซงดาเนนการไปแลว ยงจาเปนตองศกษาถงการใชประโยชนไดและระดบทเหมาะสมกบตวสตวดวย การศกษาผลของการใชกลเซอรนดบทดแทนวตถดบอาหารสตวในสภาพการเลยงจรงจงเปนสงทจาเปน ดงนนการทดลองท 2 จงเปนการทดลองนากลเซอรนดบทไดจาก สถานวจยและพฒนาพลงงานทดแทนจากน ามนปาลมและพชน ามน คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร ซงเปนโรงงานผลตไบโอดเซลขนาดกลาง ทมขนาดกาลงการผลต 700 ลตร/วน มาผสมในอาหารไกเนอสตรมาตรฐาน 2 ระดบ คอ 5 เปอรเซนต และ 10 เปอรเซนต นาไปเลยงไกเนอเพศผสายพนธทางการคา (Ross 308®) จานวน 240 ตว เพอประเมนการตอบสนองของไกเนอทมตออาหารทดลอง ใชเวลาการทดลองทงหมด 7 สปดาห โดยวดสมรรถภาพการผลต ไดแก ปรมาณอาหารทกนตอวน น าหนกตวทเพมขน ประสทธภาพการใชอาหาร อตราการเจรญเตบโตตอวน อตราการตาย และลกษณะซาก วตถประสงค เพอศกษาผลของการใชกลเซอรนดบทระดบ 5 เปอรเซนต และ 10 เปอรเซนต ในอาหารไกเนอสตรมาตรฐาน เพอวดสมรรถภาพการผลต โดยประเมนจากปรมาณอาหารทกนตอวน นาหนกตวทเพมขน ประสทธภาพการใชอาหาร อตราการเจรญเตบโตตอวน อตราการตาย ลกษณะซาก และตนทนการผลตของไกเนอทอาย 1 สปดาห จนสนสดการทดลองท 7 สปดาห

50

วสด อปกรณ และวธการทดลอง 1. วสด 1.1 สตวทดลอง ในการทดลองครงนใชไกเนอเพศผสายพนธทางการคา (Ross 308) อาย 1 สปดาหจานวน 240 ตว 2. อปกรณ 2.1 เครองผสมอาหารชนดถงนอน 2.2 เครองอดเมดอาหาร 2.3 โรงเรอนและอปกรณในการเลยงไก 2.3.1 อปกรณในการกกลกไก 2.3.2 อปกรณในการเลยงไก ไดแก ถาดอาหาร ถงอาหารแบบแขวน กระตกนา และถงพลาสตกทมฝาปดสาหรบใสอาหารทดลอง 2.3.3 ไฮโกรมเตอรสาหรบวดอณหภมและความชนสมพทธภายในโรงเรอนระหวางการทดลอง 2.3.4 เครองชงอาหาร และเครองชงน าหนกไก พรอมดวยอปกรณในการชงนาหนก 2.4 วคซนปองกนโรคหลอดลมอกเสบ นวคาสเซล กมโบโร ของกรมปศสตว 2.5 อปกรณในการฆาชาแหละซาก ไดแกมด เตาไฟพรอมกะทะตมน ารอน เครองถอนขนไก เครองชงกะละมง ถงพลาสตก 2.6 เครองมอและอปกรณสาหรบการวเคราะหซาก 2.6.1 อปกรณวเคราะหคาความเปนกรด-ดาง (pH meter) ชนดแทงแกวอเลกโทรดรน Mettler Toledo AG CH-8630 วธการทดลอง 1. การเตรยมตวอยางกลเซอรนดบ นาดบกลเซอรนดบทใชในการผสมอาหารไปเกบไวในภาชนะทปดสนทเพอปองกนการปนเปอนความชนจากอากาศ แลวนาไปเกบไวในอณหภมหองทควบคมอณหภม 25 องศาเซลเซยส โดยกลเซอรนดบทใชเปนสวนผสมอาหารไกเนอเปนกลเซอรนดบทผลตจากชดการผลตหรอมาจากแบทชเดยวกน

51

2 การวางแผนการทดลอง

ใชไกสายพนธทางการคา (Ross 308) เพศผ อาย 1 วน จานวน 240 ตว เลยงเปนเวลา 1 สปดาห เพอใหไกมความสมาเสมอ ดวยอาหารสตรไกเลก (0-3 สปดาห) ทมโปรตน 23 เปอรเซนต และพลงงานใชประโยชนได (ME) จากการคานวณเทากบ 3,200 กโลแคลอร/กโลกรม จากนนสมไกเขาทดลองตามแผนการทดลองแบบสมสมบรณ (completely randomize design: CRD) โดยแบงไกทดลองออกเปน 3 กลม แตละกลมประกอบไปดวย 4 ซ าๆ ละ 20 ตว ไกทดลองมนาหนกเฉลย 183.50 ± 0.45 กรม เลยงในโรงเรอนระบบเปด โดยไกทดลองแตละซ าเลยงในคอกทมขนาดความกวาง 1.5 เมตร ยาว 3 เมตร ในระยะทดลองไกทดลองไดรบวคซนปองกนโรคหลอดลมอกเสบ โรคนวคาสเซล และโรคกมโบโร ตามโปรแกรมของฟารมสตวปก ภาควชาสตวศาสตร คณะทรพยากรธรรมชาต มหาวทยาลยสงขลานครนทร ไกทกกลมไดรบอาหารเตมท (ad libitum) และนาสะอาดตลอดเวลา แบงการทดลองออกเปน 2 ระยะ คอ 2-3 สปดาห และ 4-7 สปดาห โดยกาหนดใหมอาหาร 2 สตร ดงน ระยะท 1 อาหารสาหรบไกทดลองชวงอาย 2-3 สปดาห ประกอบดวยอาหาร 3 สตร แตละสตรมคาพลงงานใชประโยชนได (ME) จากการคานวณเทากบ 3,200 กโลแคลอร/กโลกรม และมระดบโปรตนรวมเทากบ 23 เปอรเซนต โดยประกอบดวยอาหารสาหรบไกทดลองกลมควบคม (ไมผสมกลเซอรนดบ) อาหารสาหรบไกทดลองทผสมกลเซอรนดบ 5 เปอรเซนต อาหารสาหรบไกทดลองทผสมกลเซอรนดบ 10 เปอรเซนต ซงสวนประกอบสาหรบสตรอาหารและสวนประกอบทางเคมของอาหารทง 3 สตร ไดแสดงในตารางท 14 ระยะท 2 อาหารสาหรบไกทดลองชวงอาย 4-7 สปดาห ประกอบดวยอาหาร 3 สตร แตละสตรมคาพลงงานใชประโยชนได (ME) จากการคานวณเทากบ 3,200 กโลแคลอร/กโลกรม และมระดบโปรตนรวมเทากบ 20 เปอรเซนต โดยประกอบดวยอาหารสาหรบไกทดลองกลมควบคม (ไมผสมกลเซอรนดบ) อาหารสาหรบไกทดลองทผสมกลเซอรนดบ 5 เปอรเซนต สาหรบอาหารไกทดลองทผสมกลเซอรนดบ 10 เปอรเซนต ซงสวนประกอบและราคาอาหารตอกโลกรมของสตรอาหารทง 2 ระยะไดแสดงในตารางท 14 และ 15

ในการเตรยมอาหารแตละครงจะสมเกบตวอยางอาหารสตรละ 100 กรม และนาอาหารแตละสตรทสมเกบไวแตละครงมารวมกนแลวสมเกบตวอยางสตรละ 200 กรม เกบใสขวดแกวเกบตวอยาง นาไปแชไวในตเเชแขงทอณหภม -20 องศาเซลเซยส เพอรอการวเคราะหทางเคมตอไป

52

ตารางท 14 สวนประกอบของวตถดบอาหารสตว (as-fed basis) และโภชนะในสตรอาหารไกเนอ ชวงอาย 2-3 สปดาห

วตถดบอาหาร สตรอาหาร

กลมควบคม กลเซอรนดบ 5 % กลเซอรนดบ 10 % ขาวโพดบด 55.23 49.14 42.78 กากถวเหลอง 29.60 30.65 31.86 ปลาปน 8.00 8.00 8.00 นามนพช 5.00 5.00 5.00 ไดแคลเซยม ฟอสเฟต 1.00 1.00 1.00 เกลอปน 0.30 0.30 0.30 วตามนแรธาตพรมกซ1 0.50 0.50 0.50 ดแอล-เมทโธโอนน 0.12 0.12 0.12 แอล-ไลซน 0.25 0.25 0.25 กลเซอรนดบ - 5.00 10.00 แกลบ - 0.04 0.19 รวม 100.00 100.00 100.00 ราคา2 16.78 16.63 16.48 โภชนะจากการวเคราะห (% ของน าหนกแหง) โปรตนรวม 24.22 24.11 24.46 ไขมนรวม 6.71 6.94 8.47 เยอใยรวม 3.66 3.83 4.31 เถา 5.88 6.19 6.20 โภชนะจากการค านวณ (% ของน าหนกแหง) พลงงานใชประโยชนได (ME: kcal/kg)

3,200 3,200 3,200

แคลเซยม 1.00 1.00 1.00 ฟอสฟอรส 0.45 0.45 0.45 โซเดยม 0.20 0.20 0.20 ไลซน 1.00 1.00 1.00 เมทไธโอนน + ซสทน 0.90 0.90 0.90 ธรโอนน 0.80 0.80 0.80 ทรปโตเฟน 0.20 0.20 0.20

หมายเหต 1 กโลกรมประกอบดวย วตามนเอ 2,000,000 หนวยสากล, วตามนด 3 400,000 หนวยสากล, วตามนอ 500 มลลกรม, วตามนเค 3 100 มลลกรม, วตามนบ 2 400 มลลกรม, วตามนบ 12 2 มลลกรม,ไบโอตน 5 มลลกรม, โคลนคลอไรด 40 มลลกรม, โคบอลต 10 มลลกรม, ทองแดง 88 มลลกรม, ไอโอดน 120 มลลกรม, แมงกานส 5.5 กรม สงกะส 3 กรม, เหลก 2.3 กรม, ซลเนยม 1.4 กรม, ดแอลเมทไธโอนน 10 กรม

2 คานวณราคาสตรอาหารตามราคาวตถดบ (ตารางภาคผนวกท 1)

53

ตารางท 15 สวนประกอบของวตถดบอาหารสตว (as-fed basis) และโภชนะในสตรอาหารไกเนอ ชวงอาย 4-7 สปดาห

วตถดบอาหาร สตรอาหาร

กลมควบคม กลเซอรนดบ 5 % กลเซอรนดบ 10 % ขาวโพดบด 62.53 56.79 50.59 กากถวเหลอง 21.80 22.91 24.03 ปลาปน 8.00 8.00 8.00 นามนพช 5.00 5.00 5.00 ไดแคลเซยม ฟอสเฟต 1.00 1.00 1.00 เกลอปน 0.30 0.30 0.30 วตามนแรธาตพรมกซ1 0.50 0.50 0.50 ดแอล-เมทโธโอนน 0.076 0.076 0.076 แอล-ไลซน 0.144 0.144 0.144 กลเซอรนดบ - 5.00 10.00 แกลบ 0.65 0.28 0.36 รวม 100.00 100.00 100.00 ราคา2 15.84 15.73 15.58 โภชนะจากการวเคราะห (% ของน าหนกแหง) โปรตนรวม 21.49 21.79 20.32 ไขมนรวม 7.82 7.35 8.53 เยอใยรวม 4.20 3.49 3.44 เถา 6.89 7.91 7.81 โภชนะจากการค านวณ (% ของน าหนกแหง) พลงงานใชประโยชนได (ME: kcal/kg) 3,200 3,200 3,200

แคลเซยม 0.90 0.90 0.90 ฟอสฟอรส 0.45 0.45 0.45 โซเดยม 0.15 0.15 0.15 ไลซน 1.00 1.00 1.00 เมทไธโอนน + ซสทน 0.72 0.72 0.72 ธรโอนน 0.80 0.74 0.74 ทรปโตเฟน 0.18 0.18 0.18

หมายเหต 1 กโลกรมประกอบดวย วตามนเอ 2,000,000 หนวยสากล, วตามนด 3 400,000 หนวยสากล, วตามนอ 500 มลลกรม, วตามนเค 3 100 มลลกรม, วตามนบ 2 400 มลลกรม, วตามนบ 12 2 มลลกรม,ไบโอตน 5 มลลกรม, โคลนคลอไรด 40 มลลกรม, โคบอลต 10 มลลกรม, ทองแดง 88 มลลกรม, ไอโอดน 120 มลลกรม, แมงกานส 5.5 กรม สงกะส 3 กรม, เหลก 2.3 กรม, ซลเนยม 1.4 กรม, ดแอลเมทไธโอนน 10 กรม

2 คานวณราคาสตรอาหารตามราคาวตถดบ (ตารางภาคผนวกท 1)

54

3.การบนทกขอมล 3.1 ชงและบนทกนาหนกตวไกทดลองเมอเรมทาการทดลอง จากนนชงน าหนกตวไกทดลองทกสปดาหเพอคานวณหาน าหนกตวเพม (body weight gain, BWG) จนสนสดการทดลอง BWG = นาหนกตวเมอสนสดสปดาห – นาหนกตวเมอเรมตนสปดาห 3.2 บนทกปรมาณอาหารทไกทดลองกนทกวนตลอดการทดลอง โดยชงน าหนกอาหารทใหกน และนาหนกอาหารทเหลอทกวน 3.3 บนทกจานวนและชงน าหนกไกทตายตลอดการทดลอง รวมทงปรมาณอาหารทเหลอในวนทไกทดลองตาย อตราการตาย (%) = จานวนไกทตาย (ตว) × 100 จานวนไกเรมตน 3.4 บนทกอณหภมและความชนสมพนธในโรงเรอนระหวางการทดลอง ทกวนตลอดการทดลอง 4. ลกษณะทศกษา

4.1 อตราการเจรญเตบโตตอวน (average daily gain: ADG) ADG = นาหนกเมอสนสดสปดาห (กรม) – นาหนกเรมตนสปดาห (กรม)

จานวนวนททดลอง 4.2 ประสทธภาพการใชอาหาร (feed conversion ratio) FCR = ปรมาณอาหารทไกทดลองกนทงหมดตลอดการทดลอง (กรม) นาหนกตวทเพมขนระหวางการทดลอง (กรม)

55

4.4 ตนทนคาอาหารตอการเพมนาหนก 1 กโลกรม (feed cost per gain) FCG = ประสทธภาพการใชอาหาร × ราคาอาหารตอ 1 กโลกรม 4.5 ศกษาลกษณะซาก ไดแกน าหนกมชวต (น าหนกกอนฆาหลงอดอาหาร 24 ชวโมง) น าหนกซากรวม (ซากทถอนขนไมเอาเครองในออก) น าหนกซากอน (เอาเครองในออก) น าหนกกลามเนอ และน าหนกของสวนตางๆ ไดแก สนนอก (pectoralis major) เนอสนใน (pectoralis minor) สะโพก (thigh) นอง (drumstick) ปก (wing) โครงราง (skeleton structure) หวและคอ (head and neck) แขงและเทา (feet) น าหนกเครองในรวม (viscera) ตบและมาม (liver and spleen) กระเพาะแท (proventriculus) กน (ventriculus) กระเพาะพก (crop) ลาไส (intestine) ถงนาด (gallbladder) หวใจ (heart) นาหนกกระดกรวม (bone) หนง (skin) ไขมนรวม (whole fat) โดยการสมตวอยางไกทดลองทอาย 3 สปดาห และ 7 สปดาห ซ าละ 2 ตว มาเพอทาการวเคราะห 5. การวเคราะหทางเคม สมตวอยางอาหารทดลองทง 3 สตรทกซ า เพอไปวเคราะหสวนประกอบทางเคม โดยวธวเคราะหโดยประมาณตามวธของ AOAC (2005) 6. การวเคราะหทางสถต นาขอมลทงหมดมาวเคราะหความแปรปรวน (analysis of variance) และเปรยบเทยบความแตกตางคาเฉลยโดยวธ Duncan’s new multiple range test (DMRT) ตามคาแนะนาของ Steel and Torries (1980) 7. สถานทท าการวจย การวจยครงนดาเนนการทหมวดสตวปก โรงผสมอาหาร โรงเรอนปฏบตการวทยาศาสตรเนอสตว หองปฏบตการวเคราะหคณภาพอาหารสตว และโครงการใชสมนไพรในสกร ภาควชาสตวศาสตร คณะทรพยากรธรรมชาต มหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตหาดใหญ

56

ผลและวจารณผลการทดลอง

ผลของการใชกลเซอรนดบระดบตางๆ ตอปรมาณอาหารทกน น าหนกตวเพม อตราการการเปลยนอาหาร และอตราการเจรญเตบโตตอวน

ผลของการใชกลเซอรนดบระดบตางๆ ตอปรมาณอาหารทกน น าหนกตวเพม อตราการเจรญเตบโตตอวน และประสทธภาพการใชอาหารของไกกระทงในชวงอาย 2-3, 4-7 และ 2-7 สปดาห ไดแสดงไวในตารางท 16 โดยเมอเรมตนการทดลองท 1 สปดาห ไกทดลองมน าหนกตวเฉลยเทากบ 183.50 ± 0.45 กรม ซงน าหนกตวเฉลยของไกทดลองแตละกลมไมมความแตกตางกนทางสถต (P>0.05)โดยมผลทดลองแตละชวงอายดงตอไปน

ผลของระดบกลเซอรนดบในกลเซอรนดบในอาหารตอปรมาณอาหารทกน น าหนกตวเพมเฉลย ประสทธภาพการใชอาหาร และอตราการการเจรญเตบโตตอวนของไกเนอชวงอาย 2-3 สปดาห จากผลการทดลองในชวงอาย 2-3 สปดาห (ตารางท 16) พบวา ไกทดลองทไดรบ

อาหารผสมกลเซอรนดบ 10 เปอรเซนตมปรมาณอาหารทกนสงกวาไกทดลองกลมอนอยางมนยสาคญยงทางสถต (P<0.01) สวนน าหนกตวเพม ประสทธภาพการใชอาหาร และอตราการเจรญเตบโตตอวน พบวาไมมความแตกตางกบไกทดลองกลมอน (P>0.05)

ผลของระดบกลเซอรนดบในกลเซอรนดบในอาหารตอปรมาณอาหารทกน น าหนกตวเพมเฉลย ประสทธภาพการใชอาหาร และอตราการการเจรญเตบโตตอวนของไกเนอชวงอาย 4-7 สปดาห

จากผลการทดลองในชวง 4-7 สปดาห (ตารางท 16) พบวา ไกทดลองทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบ 10 เปอรเซนต มปรมาณอาหารทกน น าหนกตวเพม ประสทธภาพการใชอาหาร และอตราการเจรญเตบโตตอวนดอยกวาไกทดลองกลมควบคม และไกทดลองทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบ 5 เปอรเซนต อยางมนยสาคญยงทางสถต (P<0.01) อยางไรกตาม ระหวาง ไกทดลองกลมควบคม และไกทดลองทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบ 5 เปอรเซนต พบวามคาเหลานไมมความแตกตางกนทางสถต (P>0.05)

57

ผลของระดบกลเซอรนดบในกลเซอรนดบในอาหารตอปรมาณอาหารทกน น าหนกตวเพมเฉลย ประสทธภาพการใชอาหาร และอตราการการเจรญเตบโตตอวนของไกเนอชวงอาย 2-7 สปดาห จากผลการทดลองในชวงอาย 4-7 สปดาห (ตารางท 16) พบวา ไกทดลองทไดรบ

อาหารผสมกลเซอรนดบ 10 เปอรเซนต มปรมาณอาหารทกน น าหนกตวเพม ประสทธภาพการใชอาหาร และอตราการเจรญเตบโตตอวนดอยกวาไกทดลองกลมควบคม และไกทดลองทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบ 5 เปอรเซนต อยางมนยสาคญทางสถต (P<0.05) แตระหวางไกทดลองกลมควบคม กบไกทดลองทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบ 5 เปอรเซนต มคาเหลานไมแตกตางกนทางสถต (P>0.05)

จากผลการทดลองน พบวา ในชวงอาย 2-3 สปดาห ไกทดลองทไดรบอาหารผสม

กลเซอรนดบ 10 เปอรเซนต มปรมาณอาหารทกนมากกวาไกทดลองกลมอนอยางมนยสาคญทางสถต (P<0.05) แตพบวา น าหนกตวเพม ประสทธภาพการใชอาหาร และอตราการเจรญเตบโตตอวนไมแตกตางกน (P>0.05) ซงเปนไปไดวา ไกทดลองทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบ 10 เปอรเซนต มการใชประโยชนไดของกลเซอรนดบตากวาไกทดลองกลมอน สงผลใหไกทดลองกนอาหารเพมขนเพอใหไดพลงงานพอเพยง (Hunton, 1995) สอดคลองกบการทดลองของ Dozier และคณะ (2008) ทพบวา ไกทดลองในชวงอาย 7-24 วน จะมการกนไดและคาพลงงานทใชประโยชนไดสงขนตามระดบของกลเซอรนดบในอาหาร นอกจากนการทดลองของ Simon และคณะ (2006) และ Robergs และ Griffin (1998) ยงพบวา ในสภาวะปกต ไกเนอสามารถนากลเซอรนไปใชประโยชนได (ME) ประมาณ 60-65 เปอรเซนต แตทงนคาการใชประโยชนไดขนอยกบความบรสทธและสงปนเปอนในกลเซอรนดบดวย สาหรบคาพลงงานใชประโยชนไดในสตรอาหารทใชในการทดลองครงน เปนคาทไดจากการคานวณ ซงอาจจะมความแปรผนตามสวนประกอบทางเคมและสงปนเปอนดงทไดสรปไวในบทท 3 ดงนนคาพลงงานทใชประโยชนไดของอาหารทผสมกลเซอรนดบ 10 เปอรเซนต ทใชในการทดลองครงน จงอาจจะเปนคาทตากวาคาทไดจากการทดลองในตวสตวจรง

สาหรบไกทดลองในชวงอาย 4-7 สปดาห และ 2-7 สปดาห พบวา ไกทดลองทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบ 10 เปอรเซนต มปรมาณอาหารทกน น าหนกตวเพม ประสทธภาพการใชอาหาร และอตราการเจรญเตบโตตอวน ดอยกวาไกทดลองกลมควบคม และไกทดลองทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบ 5 เปอรเซนต ซงการกนไดทลดลงจะสงผลตอน าหนกตวเพม ประสทธภาพการใชอาหาร และอตราการเจรญเตบโตตอวน สาหรบการกนไดทลดลงน อาจเปนผลมาจากอาหารทผสมกลเซอรนดบ 10 เปอรเซนต มลกษณะเมดอาหารทคอนขางปนเปนฝ นผง และบางสวนจบตวกน

58

เปนกอนแขง ซงสงผลใหไกทดลองมการกนไดลดลง สอดคลองกบการทดลองของ Cerrate และคณะ (2006) ทพบวาคณภาพเมดอาหารไกเนอจะมลกษณะดอยลงตามระดบกลเซอรนดบในอาหารทสงขน และจะสงผลใหการกนไดของไกเนอลดลง นอกจากนยงพบอกวา กลเซอรนดบทไดจากจากแหลงการผลตขนาดกลางมการปนเปอนโซเดยมในปรมาณสง (ดงแสดงในตารางท 13) ซงนาจะมผลทาใหไกทดลองกนอาหารลดลง สอดคลองกบ รายงานของ NRC (1994) ทสรปวาหากอาหารมปรมาณโซเดยมในระดบสง จะสงผลใหปรมาณอาหารทกนและการเจรญเตบโตของไกเนอลดลง ตารางท 16 ปรมาณอาหารทกน น าหนกตวเพม ประสทธภาพการใชอาหาร และอตราการเจรญเตบโตตอวน ของไกเนอในชวงอาย 2-7 สปดาห ทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบในระดบตางๆ

ลกษณะทศกษา สตรอาหาร

SEM P-Value สตรท 1 สตรท 2 สตรท 3 เฉลย

จานวนไกทดลอง 80 80 80 183.50 นาหนกเรมตน 183.67 183.82 182.51 183.50 0.549 0.5654 ปรมาณอาหารทกน (กรม/ตว) ชวงอายท 2-3 สปดาห 951.18b 950.08b 966.62a 952.62 0.9339 0.0001 ชวงอายท 4-7 สปดาห 5,343.77a 5,320.26a 4,913.77b 5,192.60 24.6876 0.0001 ชวงอายท 2-7 สปดาห 6,386.65a 6,359.97a 5,839.05b 6,195.22 30.5866 0.0001 น าหนกตวเพม (กรม/ตว) ชวงอายท 2-3 สปดาห 653.658 654.073 655.125 654.28 5.6370 0.9822 ชวงอายท 4-7 สปดาห 2,093.24a 2,090.52a 1707.97b 1,963.909 35.0456 0.0001 ชวงอายท 2-7 สปดาห 2,813.15a 2,806.07a 2,434.07b 2,684.43 37.7395 0.0001 ประสทธภาพการใชอาหาร ชวงอายท 2-3 สปดาห 1.44 1.45 1.476 1.45 0.1222 0.2692 ชวงอายท 4-7 สปดาห 2.55b 2.54b 2.88a 2.66 0.0543 0.0025 ชวงอายท 2-7 สปดาห 2.271b 2.267b 2.401a 2.31 0.0325 0.0281 อตราการเจรญเตบโตตอวน (กรม) ชวงอายท 2-3 สปดาห 46.69 46.72 46.79 46.73 0.4026 0.9822 ชวงอายท 4-7 สปดาห 74.76a 74.66a 60.99b 70.13 1.2516 0.0001 ชวงอายท 2-7 สปดาห 66.98a 66.81a 57.95b 63.91 0.8985 0.0001

หมายเหต : a, b, c อกษรในแนวนอนทแตกตางกนมความแตกตางกนทางสถต

59

อตราการตายและผลจากการตรวจซาก จากการทดลองระยะเวลา 1-6 สปดาห พบวา ไกทดลองไมมการตาย หรอเกดความผดปกตทเกดจากการกลเซอรนดบในอาหาร และจากการตรวจซาก โดยสตวแพทยประจาฟารมของภาควชาสตวศาสตร พบวา มาม หวใจ กระเพาะอาหาร ลาไส และตบออนของไกทกกลมไมพบความผดปกตเนองมาจากเมทานอลทปนเปอนอยในกลเซอรนดบ แมวา Kinoshita และคณะ (1998) ไดรายงานวา ไดตรวจพบเนอตายบนเนอเยอตบออน (focal hepatocyte necrosis) และเนอเยอสวนตางๆของรางกาย อนเนองมาจากการออกฤทธทาลายของกรดแลคตก ทเกดจากกระบวนการเมแทบอลซมของเมทานอล (ดงแสดงไวในภาพท 10) ซงการทเมทานอลทปนเปอนในกลเซอรนดบทผสมในอาหารไมสงผลใหตบออนและเนอเยอสวนตางๆของรางกายเกดความผดปกต อาจเนองจากการทดลองนไดใชอาหารอดเมดทผานกระบวนการอบดวยความรอน จนทาใหเมทานอลทสามารถระเหยไดในอณหภมหองไมหลงเหลออยในกลเซอรนดบ

ผลของการใชกลเซอรนดบในอาหารทระดบตางๆ ตอคณภาพซากของไกเนอ ผลของการใชกลเซอรนดบในอาหารทระดบตางๆ ตอคณภาพซากของไกเนอ เมอ

อายครบ 3 สปดาห แสดงในตารางท 17 พบวา นาหนกมชวต น าหนกซากรวม น าหนกซากอน ของไกทดลองทง 3 กลมไมมความแตกตางกนทางสถต (P>0.05) และพบวา เปอรเซนตซากสวนกลามเนอ กลามเนอ หนง ไขมนรวม ชนสวนหนาอก สนใน สะโพก ชนสวนนอง ชนสวนปก โครงราง หว แขงและเทา ของไกทดลองทงสามกลมไมแตกตางกน (P>0.05) แตพบวาเปอรเซนตซากอวยวะสวน ตบและมาม กน ลาไส และหวใจ ของไกทดลองทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบ 10 เปอรเซนต สงกวาไกทดลองกลมอนอยางมนยสาคญทางสถต (P<0.05)

60

ตารางท 17 สวนประกอบซากของไกเนอทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบระดบตางๆ เมอสนการทดลองท 3 สปดาห (เปอรเซนต)

สวนประกอบของซาก สตรอาหาร

SEM P-Value สตรท 1 สตรท 2 สตรท 3

นาหนกมชวต* (กรม) 708.00 680.25 675.25 8.89 0.4508 นาหนกซากรวม (กรม) 555.50 537.75 513.00 15.71 0.2144 นาหนกซากอน 78.46 79.05 75.96 0.597 0.074 นาหนกกลามเนอ 49.50 50.59 50.10 0.03 0.13 หนง 8.58 8.53 8.11 0.07 0.018 ไขมนรวม 6.18 6.25 6.23 0.02 0.001 นาหนกกระดก 52.59 53.03 52.72 0.04 0.71 ชนสวนหนาอก 19.58 19.34 19.71 0.02 0.003 สนใน 3.92 3.67 3.75 0.10 0.571 สะโพก 14.04 14.04 13.74 0.02 0.282 ชนสวนนอง 12.87 12.60 12.77 0.03 0.005 ชนสวนปก 10.31 10.38 10.67 0.03 0.005 โครงราง 22.28 20.97 21.54 0.01 0.0001 หวและคอ 10.17 10.27 10.28 0.08 0.001 แขงและเทา 5.72 5.76 5.85 0.09 0.003 นาหนกเครองในรวม 3.89b 4.03b 4.75a 0.03 1.61 ตบและมาม 1.81b 1.84b 2.14a 0.01 0.0001 กระเพาะแท 0.32 0.33 0.38 0.02 0.1446 กน 1.90b 1.95b 2.28a 0.03 0.0001 กระเพาะพก 1.05 1.11 1.20 0.05 0.1453 ลาไส 4.10c 4.32b 5.10a 0.03 0.0001 ถงนาด 0.13 0.13 0.15 0.02 0.5905 หวใจ 0.51b 0.50b 0.60a 0.03 0.0472 หมายเหต * นาหนกมชวต หมายถง นาหนกไกเนอทอดอาหาร 12 ชวโมง a, b อกษรในแนวนอนทแตกตางกนมความแตกตางกนทางสถต

61

ผลของการใชกลเซอรนดบในอาหารทระดบตางๆ ตอน าหนกมชวต และคณภาพซาก เมอสนสดการทดลองท 7 สปดาห แสดงไวในตารางท 18 จากผลการศกษา พบวา ไกทดลองทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบ 10 เปอรเซนต มน าหนกมชวต และน าหนกซากรวม ดอยกวาไกทดลองกลมควบคม และไกทดลองทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบ 5 เปอรเซนต อยางมนยสาคญทางสถต (P<0.05) โดยไมพบความแตกตางระหวางไกทดลองทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบ 5 เปอรเซนต กบไกทดลองในกลมควบคม (P>0.05) สอดคลองกบผลการศกษาของ Cerrate และคณะ (2006) ทรายงานวา ไกเนอทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบ 5 เปอรเซนต ในชวงอาย 6 สปดาห มนาหนกซากรวมไมตางกบไกเนอกลมควบคม และสอดคลองกบผลการศกษาของ Lessard และคณะ (1993) ทรายงานวา ไกเนอทไดรบอาหารผสมกลเซอรน 5 เปอรเซนต มเปอรเซนตซากรวมไมตางกบไกเนอกลมควบคม (P>0.05) นอกจากนพบวา ไกทดลองทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบ 5 เปอรเซนต และไกทดลองทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบ 10 เปอรเซนต มเปอรเซนตซากอน น าหนกกลามเนอ น าหนกกระดก สะโพก และนอง ดอยกวาไกทดลองกลมควบคมอยางมนยสาคญทางสถต (P<0.05) สาหรบชนสวนหนาอก พบวา ไกทดลองทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบ 10 เปอรเซนต มเปอรเซนตชนสวนหนาอกดอยกวาไกทดลองกลมอนอยางมนยสาคญทางสถต (P<0.05) แตพบวา เปอรเซนตซากสวนสนในไมมความแตกตางกนทางสถต (P>0.05) สอดคลองกบผลการทดลองของ Cerrate และคณะ (2006) ทรายงานวาไกเนอทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบ 10 เปอรเซนต มน าหนกของเนอสวนหนาอกนอยกวาไกเนอทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบ 5 เปอรเซนต สาหรบซากสวนอวยวะภายใน พบวา อวยวะภายในบางสวน เชน ตบและมาม กน ด และหวใจ ของไกทดลองทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบ 10 เปอรเซนต มเปอรเซนตสงกวาไกทดลองกลมอนอยางมนยสาคญทางสถต (P<0.05) สาหรบซากสวนไขมนรวม พบวา ไกทดลองทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบ 10 เปอรเซนต มเปอรเซนตซากสวนไขมนรวมสงทสด รองลงมาคอ ไกทดลองทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบ 5 เปอรเซนต และไกทดลองกลมควบคมตามลาดบ ซงสอดคลองกบผลการทดลองของ Lessard และคณะ (1993) ทพบวา ไกเนอทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบ 5 เปอรเซนต มเปอรเซนตของไขมนชองทองเพมขน ซงการเพมขนของปรมาณไขมนชองทองนน อาจจะเปนไปไดวากลเซอรนดบทไกทดลองไดรบ สงผลตอการเพมขนของไขมนในพลาสมา (plasma lipids) และไลโพโปรตน (lipoprotein) ในกระแสเลอด (Narayan et al., 1977) ทงนเ น องจาก กล เซอรนท รางกายสตวไดรบจะไปกระตนการเกดปฏก รยาเอสเตอรฟ เคชน (esterification) หรอปฏกรยาการเกดไขมนภายในเซลลเพมมากขน ซงปฏกรยาเอสเตอรฟเคชนทเกดขนภายในเซลลจะสรางพนธะเอสเทอรระหวางกลเซอรนและกรดไขมนอสระทไดรบจากอาหาร

62

หรอจากภายในรางกายไดเปนไตรกลเซอไรด (ภาพท 7) นอกจากน จากการวเคราะหคาไขมนรวมของอาหารทผสมกลเซอรนดบ 10 เปอรเซนต (ตารางท 15) พบวา มคาสงกวาอาหารสตรอน ซงอาจจะสงผลตอการสะสมของไขมนในรางกายดวยอกทางหนง ตารางท 18 เปอรเซนตสวนประกอบซากของไกเนอทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบระดบตางๆ เมอสนการทดลองท 7 สปดาห (เปอรเซนต)

สวนประกอบของซาก สตรอาหาร

SEM P-Value สตรท 1 สตรท 2 สตรท 3

นาหนกมชวต* (กรม) 2,416.67a 2,450.00a 2,166.67b 51.28 0.0001 นาหนกซากรวม (กรม) 2,056.67a 2,015.67a 1,806.67b 37.37 0.0008 นาหนกซากอน 85.61a 82.27b 83.36b 0.33 0.157 นาหนกกลามเนอ 42.47a 40.80b 40.90b 0.26 0.0029 หนง 8.91b 8.88ab 9.26a 0.02 0.0587 ไขมนรวม 3.14c 4.13b 7.73a 0.02 0.0001 นาหนกกระดก 15.10c 15.82b 17.98a 0.03 0.0010 ชนสวนหนาอก 19.85a 20.26a 19.69b 0.06 0.0070 สนใน 4.46 4.29 4.19 0.09 0.1387 สะโพก 15.79a 14.83b 14.95b 0.07 0.0001 ชนสวนนอง 12.46a 12.29a 11.39b 0.10 0.7110 ชนสวนปก 9.22 9.24 9.26 0.04 0.8045 โครงราง 21.71 21.77 21.78 0.09 0.8288 หวและคอ 6.32 6.35 6.30 0.04 0.7270 แขงและเทา 4.30 4.37 4.52 0.026 0.2248 นาหนกเครองในรวม 3.89b 4.03b 4.75a 0.03 1.6100 ตบและมาม 1.81b 1.84b 2.14a 0.01 0.0001 กระเพาะแท 0.32 0.33 0.38 0.02 0.1446 กน 1.90b 1.95b 2.28a 0.03 0.0001 กระเพาะพก 1.05 1.11 1.20 0.05 0.1453 ลาไส 4.10c 4.32b 5.10a 0.03 0.0001 ถงนาด 0.13 0.13 0.15 0.02 0.5905 หวใจ 0.51b 0.50b 0.60a 0.03 0.0472 หมายเหต * นาหนกมชวต หมายถง นาหนกไกเนอทอดอาหาร 12 ชวโมง a, b อกษรในแนวนอนทแตกตางกนมความแตกตางกนทางสถต

63

ตนทนอาหารในการผลตไกเนอทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบในระดบตางๆ ตนทนคาอาหารในการผลตไกตอน าหนกตว 1 กโลกรม แสดงในตารางท 19 เมอพจารณาตนทนคาอาหารในชวงระยะเวลาการเลยง 2-3 สปดาห พบวา ไกทดลองทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบ 5 เปอรเซนต มตนทนคาอาหารตอน าหนกเพมตาสด (24.11บาท/กโลกรม) รองลงมา คอ ไกทดลองกลมควบคม (24.16บาท/กโลกรม) โดยทไกทดลองทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบ 10 เปอรเซนต มตนทนคาอาหารตอนาหนกเพมสงสด (24.32 บาท/กโลกรม) ชวงอายท 4-7 สปดาห พบวา ไกทดลองทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบ 5 เปอรเซนต มตนทนคาอาหารตอน าหนกเพมตาสด (39.95 บาท/กโลกรม) รองลงมา คอ ไกทดลองกลมควบคม (40.39 บาท/กโลกรม) ขณะทไกทดลองทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบ 10 เปอรเซนต มตนทนคาอาหารตอนาหนกเพมสงสด (44.87 บาท/กโลกรม) เมอคดตนทนคาอาหารตอน าหนกเพมตลอดชวงอาย 2-7 สปดาห พบวา ไกทดลองทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบ 5 เปอรเซนต มตนทนคาอาหารตอน าหนกเพมตาสด (36.68 บาท/กโลกรม) รองลงมา คอ ไกทดลองกลมควบคม (37.04 บาท/กโลกรม) โดยทไกทดลองทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบ 10 เปอรเซนต มตนทนคาอาหารตอน าหนกเพมสงสด (38.48 บาท/กโลกรม) จากการคานวณคาอาหารดงแสดงในตารางท 19 เหนไดวา ไกทดลองทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบ 5 เปอรเซนต มตนทนคาอาหารตอน าหนกเพมตาทสด ขณะทไกทดลองทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบ 10 เปอรเซนต มตนทนคาอาหารตอน าหนกเพมสงทสด ทงนเนองจากปจจยในเรองประสทธภาพการใชอาหาร ทพบวา ไกทดลองทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบ 10 เปอรเซนต มประสทธภาพการใชอาหารตากวาไกทดลองกลมอน (ตารางท 16) นอกจากน การทตนทนคาอาหารตอน าหนกเพมของไกทดลองทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบ 5 เปอรเซนต ยงตากวาตนทนคาอาหารตอน าหนกเพมของไกทดลองกลมควบคม เพราะกลเซอรนดบทใชเปนสวนผสมมราคาถกกวาขาวโพดบด (ตารางภาคผนวกท 1) ดงนนเมอนากลเซอรนดบมาผสมในระดบ 5 เปอรเซนต โดยทประสทธภาพการใชอาหารไมมความแตกตางกน ตนทนคาอาหารตอน าหนกตวเพมของไกทดลองทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบ จงตากวาไกทดลองทไดรบอาหารกลมควบคม

ตารางท 19 ตนทนคาอาหารในการผลตไกเนอทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบระดบตางๆ ในชวงอาย 2-3, 4-7 สปดาห และ 2-7 สปดาห

ลกษณะทศกษา สตรอาหาร

ชวงอาย 2-3 สปดาห ชวงอาย 4-7 สปดาห ชวงอาย 2-7 สปดาห สตรท 1 สตรท 2 สตรท 3 สตรท 1 สตรท 2 สตรท 3 สตรท 1 สตรท 2 สตรท 3

ราคาอาหาร (บาท/กก.) 16.78 16.63 16.48 15.84 15.73 15.58 16.31 16.18 16.03 ตนทนอาหารตอนาหนกเพม (บาท/กก.) 24.16 24.11 24.32 40.39 39.95 44.87 37.04 36.68 38.48

หมายเหต ราคากลเซอรนดบเทากบ 4 บาท/กโลกรม

64

65

สรป 1. สมรรถภาพการผลต

การศกษาผลของการใชกลเซอรนดบในอาหารไกเนอระดบตางๆตอสมรรถภาพ

การผลตของไกเนอทมระเวลาการเลยงตงแต 2-7 สปดาห สามารถสรปไดดงน

ในชวงอายท 2-3 สปดาห ไกทดลองทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบ 10 เปอรเซนต มปรมาณอาหารทกนสงกวาไกทดลองกลมอนอยางมนยสาคญทางสถต (P<0.05) แตพบวา ประสทธภาพการเจรญเตบโตไมมความแตกตางกน (P>0.05) ในชวงอายท 4-7 สปดาห ไกทดลองทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบ 10 เปอรเซนต มปรมาณอาหารทกน และประสทธภาพการเจรญเตบโตดอยกวาไกทดลองกลมอนอยางมนยสาคญทางสถต (P<0.05) แตไมพบความแตกตางระหวางไกทดลองทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบ 5 เปอรเซนต และไกทดลองกลมควบคม (P>0.05) เมอดภาพรวมในชวงอายท 2-7 สปดาห พบวา ไกทดลองทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบ 10 เปอรเซนต มปรมาณอาหารทกน และประสทธภาพการเจรญเตบโตดอยกวาไกทดลองกลมอนอยางมนยสาคญทางสถต (P<0.05) แตไมพบความแตกตางทางสถตระหวางไกทดลองทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบ 5 เปอรเซนต และไกทดลองกลมควบคม (P>0.05) 2. ลกษณะซากและความผดปกตของซาก

การศกษาผลของการใชกลเซอรนดบในอาหารไกเนอระดบตางๆตอลกษณะซากและความผดปกตของซากของไกเนอ สามารถสรปไดดงน

ไกทดลองทง 3 กลมไมมการตายในตลอดชวงระยะเวลาการเลยง และเมอทาการผาซากวเคราะหไมพบความผดปกตของซากแตอยางใด ลกษณะซากของไกทดลองทอาย 3 สปดาห พบวา ไกทดลองทกกลมม น าหนกมชวต น าหนกซากรวม น าหนกซากอนและสวนประกอบซากไมแตกตางกน (P>0.05) แตพบวา ไกทดลองทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบ 10 เปอรเซนต มเปอรเซนตของอวยวะภายในสงกวาไกทดลองกลมอน (P< 0.05)

ลกษณะซากของไกทดลองทอาย 7 สปดาห พบวา ไกทดลองทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบ 10 เปอรเซนต มน าหนกมชวต น าหนกซากรวม และน าหนกกลามเนอ ดอยกวาไกทดลองกลมอน (P< 0.05) แตพบวา ซากสวนไขมนรวม และซากสวนอวยวะภายใน มเปอรเซนตสงไกทดลองกลมอน (P< 0.05)

66

3. ตนทนการผลต การศกษาผลของการใชกลเซอรนดบในอาหารไกเนอระดบตางๆตอตนทนการ

ผลตของไกเนอทมระเวลาการเลยงตงแต 2-7 สปดาห สามารถสรปไดดงน ในชวงระยะเวลาการเลยงท 2-3 สปดาห และ 4-7 สปดาห พบวา ไกทดลองท

ไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบ 10 เปอรเซนต มตนทนการผลตสงสด และเมอมาคดตนทนรวมตลอดระยะเวลาการเลยง 2-7 สปดาห พบวา ไกทดลองทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบ 10 เปอรเซนต มตนทนการผลตสงสด

67

บทท 5 สรปและขอเสนอแนะ

สรปผลการทดลองท 1

การศกษาหาสวนประกอบทางเคมและคณคาทางโภชนะของกลเซอรนดบทไดจากแหลงการผลตไบโอดเซลในการทดลองท 1 สามารถสรปไดดงน ลกษณะทางกายภาพ

กลเซอรนดบทไดจากแหลงการผลตทง 3 แหลง มลกษณะทางกายภาพตางกน ซงพบวา กลเซอรนดบทไดจากแหลงการผลตขนาดใหญมคาความหนดสงสด รองลงมา คอ กลเซอรนดบทไดจากแหลงการผลตเลก และกลเซอรนดบทไดจากแหลงผลตขนาดกลาง ตามล าดบ ส าหรบ ส าหรบคาความเปนกรดดาง พบวา กลเซอรนดบทไดจากแหลงการผลตเลก มคาความเปนดางสงกวากลเซอรนดบทไดจากแหลงอน สวนประกอบทางเคม กลเซอรนดบทไดจากแหลงการผลตทง 3 แหลงการผลต มคาพลงงานรวมและองคประกอบทางเคมทแตกตางกน โดยกลเซอรนดบทไดจากแหลงการผลตขนาดเลกมคาพลงงานสงสด และเปนเพยงแหลงเดยวทพบการปนเปอนของกลเซอไรดและกรดไขมน ส าหรบกลเซอรนดบทไดจากแหลงการผลตขนาดกลาง พบวา มคาโปรตนรวม ความชน เมทานอล และสวนประกอบของแรธาตทเปน แคลเซยม ฟอสฟอรส ก ามะกน และไนโตรเจน ปรมาณทสงแหลงการผลตชนดอน ส าหรบกลเซอรนดบทไดการผลตขนาดใหญ พบวา มโซเดยมปนเปอนในปรมาณสงสด สรปผลการทดลองท 2 การศกษาผลของกลเซอรนดบทไดจากแหลงผลตขนาดกลางในอาหารระดบตางๆตอสมรรถภาพการผลตและลกษณะซากของไกเนอในการทดลองท 2 สามารถสรปไดดงน

68

สมรรถภาพการผลต 1. ไกทดลองทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบ 10 เปอรเซนต ในชวงอาย 2-3 สปดาห มปรมาณการกนอาหารสงกวาไกทดลองกลมอน (P<0.05) เนองจากไกทดลองมการใชประโยชนไดของพลงงานในอาหารต ากวาสตรอน ซงมขอสงเกตวา ปรมาณการกนอาหารไดทสงไมสงผลใหประสทธภาพการเจรญเตบโตดกวาไกทดลองกลมอน 2. ไกทดลองทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบ 10 เปอรเซนต ในชวงอาย 4-7 สปดาห มปรมาณการกนอาหารต ากวาไกทดลองกลมอน (P<0.05) ทอาจจะเปนผลมาจากคณภาพเมดอาหารทดอยลงตามปรมาณกลเซอรนดบทสงขน ซงปรมาณการกนอาหารทต าลงจะสงใหประสทธภาพการเจรญเตบโตดอยกวาไกทดลองกลมอน 3. ไกทดลองทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบ 5 เปอรเซนต มปรมาณการกนอาหาร และประสทธภาพการเจรญเตบโตไมแตกตางกบไกทดลองกลมควบคมทงสองชวงอาย (P>0.05) ลกษณะซาก

1. ลกษณะซากของไกทดลองทอาย 3 สปดาห พบวาระดบของกลเซอรนดบไมสงผลตอ น าหนกมชวต น าหนกซากรวม น าหนกซากอน และสวนประกอบซากของไกทดลองทง 3 กลม (P>0.05) แตพบวา ซากสวนอวยวะภายในของไกทดลองทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบ 10 เปอรเซนต มเปอรเซนตสงกวาไกทดลองกลมอนอยางมนยส าคญทางสถต (P<0.05)

2. ลกษณะซากของไกทดลองทอาย 7 สปดาห พบวา ไกทดลองทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบ 10 เปอรเซนต มน าหนกมชวต และน าหนกซากรวม ดอยกวาไกทดลองกลมอนอยางมนยส าคญทางสถต (P<0.05) และพบวา ไกทดลองทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบ 5 เปอรเซนต และไกทดลองทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบ 10 เปอรเซนต มเปอรเซนตซากอน น าหนกกลามเนอ น าหนกกระดก สะโพก และโครงราง ดอยกวาไกทดลองกลมควบคมอยางมนยส าคญทางสถต (P<0.05) แตพบวาไขมน และซากสวนอวยวะภายในของไกทดลองทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบ 10 เปอรเซนต มเปอรเซนตสงกวาไกทดลองกลมอน ซงเปนไปไดวาระดบของกลเซอรนดบในอาหารทสงขนสงผลใหคาไขมนในซากสงขนตาม นอกจากนยงพบวา อาหารทผสมกลเซอรนดบ 10 เปอรเซนต มคาไขมนรวมในอาหารทสงกวาอาหารสตรอน ซงไขมนรวมในอาหารอาจจะสงผลตอปรมาณไขมนในซากดวย

69

ขอเสนอแนะ 1. กระบวนการผลตไบโอดเซลมการใชวตถดบทมคณภาพและความบรสทธ

แตกตางกน ซงจะสงผลใหคณสมบตทางเคมและคณคาทางโภชนะ และคาพลงงานใชประโยชนไดของกลเซอรนดบทไดแตละแหลงการผลตหรอแตละแบทชการผลตแตกตางกนไปดวย ดงนนในการน ากลเซอรนดบมาใชเปนสวนผสมอาหารสตวแตละครง จงควรมการวเคราะหหาคณคาทางโภชนะ สวนประกอบทางเคม และคาพลงงานใชประโยชนไดของกลเซอรนดบทจะน ามาผสมทกครง

2. กลเซอรนดบอาจจะมคาความเปนกรดดางและสารเคมปนเปอนตางกน ตามสารตงตนและสารเคมทใชในกระบวนการผลต เชน มคาความเปนดางสง มไบโอดเซล สบ และเมทานอลปนเปอน ซงอาจจะเปนอนตรายกบสตว หากไดรบในปรมาณสง ดงนนกอนทจะน ากลเซอรนดบไปใชเปนสวนผสมอาหารสตว ควรน ากลเซอรนดบไปปรบสภาพกอน เชน น าไปสลายสบ (soap spliting) เพอเปลยนสบใหกลบไปเปนกรดไขมนอสระ (free fatty acid) ซงสามารถท าไดโดยเตมกรดฟอสฟอรก (H3PO4) 98 เปอรเซนต และปรบใหเปนกลางโดยการเตม NaOH นอกจากน ควรน ากลเซอรนดบไปอบดวยความรอนประมาณ 80 องศาเซลเซยส เพอระเหยเมทานอลออกกอนทจะน าไปใชเปนสวนประกอบอาหารสตว

3. กลเซอรนดบเปนสารทดดความชนและอาจจะมสวนประกอบเปนกรดไขมนอมตว เมอน ามาเปนสวนประกอบอาหารสตว อาจจะท าใหอาหารสตวขนรา และมกลนหนได ดงนนเมอน ากลเซอรนดบผสมเปนสวนประกอบอาหารสตวแลว ควรจะรบน าไปใหสตวกนใหหมดภายใน 3 วน

70

เอกสารอางอง กรมพฒนาพลงงานทดแทน 2555 สถตพลงงานและรายงานประจ าป. (ออนไลน) สบคนจาก :

http://www.dede.go.th/dede/ [เขาถงเมอ 24 เมษายน 2555]. บญลอม ชวะอสระกล. 2542. ชวเคมทางสตวศาสตร. เชยงใหม.: มหาวยาลยเชยงใหม. 178 น.

พนม ถนอมทรพย. 2544. ไบโอดเซลเชอเพลงแหงยค. วารสารหมออนามย. ก.ย.-ต.ค. : 31-34.

วภา สโรจนะเมธากล. 2546. คณสมบตและประโยชนของกลเซอรน. วารสารอาหาร. เม.ย.-ม.ย. :87-89.

สธารกษ บญโชต. 2544. การท ากลเซอรนทไดจากปฏกรยาทรานสเอสเตอรฟเคชนของน ามนพชให

บรสทธ. วทยานพนธวศวกรรมศาสตรมหาบณฑต. มหาวทยาลยสงขลานครนทร. AOAC. 2005. Official Method of Analysis of Official Analysis Chemist 17th ed. Washinton,

D.C. : Association of Official Analytical Chemist, Inc.

AOCS. 2000. Official Method and Recommend Practice of The American Oil Chemists’ Society. 5thed. Washington, D.C. American Oil Chemists’ Society, Inc.

ASTM. 2003. Fat and oil derivatives Fatty Acid Methyl Esters (FAME) Determination of

methanol content. EN 14110. Philadelphia. ASTM International, Inc. ASTM. 2003. Standard test Method for Kinematic Viscosity of Transparent and Opaque

Liquids. D445. Philadelphia. ASTM International, Inc. ASTM. 2006. Annual Book of American Society for Testing and Materials Standards

International, Vol. 05.04, Petroleum Products and Lubricants (IV): D6557. West Conshohocken. ASTM International, Inc.

ASTM. 2010. Standard Test Methods for Chloride Ion In Water. D512-10. Philadelphia.

ASTM International, Inc.

71

ASTM. 2011. Standard Test Method for Determination of Fatty Acids and Esters in Glycerin. DD7638 - 10. Philadelphia. ASTM International, Inc.

ASTM 2011. Standard Test Method for Determination of Glycerin Assay by Titration

(Sodium Meta Periodate). D7637-10. West Conshohocken. ASTM International, Inc.

Bartlet, J., and Schneider, D. 2002. Investigation on the energy value of glycerol in the feeding of poultry and pig. Meat Science 81 : 15-36.

Brambilla, S. and Hill, F.W. 1966. Comparison of neutral fat and free fatty acids in high lipid

low carbohydrates diets for the growing chicken. J. Nutr. 88 : 84-92.

Budavari, S. 1989. The Merck Manual. 11thed. New Jersy.: Merck & Co. pp. 132.

Cerrate, S., Yan, F., Wang Z., Cotto, C., Sacaki, P. and Waldroup, P.W. 2006. Evaluation of glycerine from biodiesel production as feed ingredient for broiler. J. Poult. Sci. 5 : 1001-1007.

Cullen, M.P., Rasmussen, O.G. and Wilder, O.H.M. 1962. Metabolizable energy value and

utilization of different types and grade of fat by the chick. J. Poult. Sci. 41 : 360-367. Dorsey, N.E. 1940. Viscosity of water taken from ordinary water substance, New York. p 184. Dozier, W.A., Kerr, B.J., Corzo, A., Kidd, M.T., Weber, E. and Bregendals, K. 2008.

Apparent metabolism energy of glycerine for broiler. J. Poult. Sci. 87 : 317-322. FDA. 2006. Code of Federal Regulations. Title 21, Vol. 6, 21CFR582.1320.

Gianfelici, M.F., Ribeiro, A.M.L., Penz Jr, A.M., Kessler, A.M., Vieira, M.M. and

Machinsky, T. 2011 Determination of Apparent metabolizable energy of crude glycerin in broilers chickens. Brazilian J. Poult Sci. 13 : 255-258

72

Groesbeck, C.N., McKinney, L.J., DeRouchey, J. M., Tokach, M.D., Goodband, R. D., Dritz, S.S., Nelssen, J.L., Duttlinger, A.W., Fahrenholz A.C. and Behnke, K.C. 2008. Effect of crude glycerol on pellet mill production and nursery pig growth performance. J. Anim. Sci. 86 : 2228-2236.

Hagopian, K., Ramsey, J.J. and Weindruch, R. 2008. Enzymes of glycerol and glyceraldehyde

metabolism in mouse liver and effects of caloric restriction and age on activities. J. Biosci. 28 : 107-115.

Hansen, C.F., Hernandez, A., Mullan, B.P., Moore, K., Murray, M., King, R.H. and Plusk,

J.R. 2009. A chemical analysis of samples of crude glycerol from the production of biodiesel in Australia, and the effects of feeding crude glycerol to growing-finishing pigs on performance, plasma metabolites and meat quality at slaughter. J. Anim. Sci. 49 : 154-161.

Hunton, P. 1995. Poultry production. World Animal Science 9th. pp. 82-84. Amsterdam :

Elsevier. Jangerman, E., 1991. Glycerine : A key cosmetic ingredient. New York. Mercel Dekker, Inc. Kerr, B.J., Dozier, W.A. and Bregendahl, K. 2007. Nutrition value of crude glycerin for

nonruminant. In Proceeded proceeding of 23rd annual Carolina swine nutrition, pp. 6-18. North Carolina : Iowa State University Press.

Kinoshita, H., Ijiri, I., Ameno, S., Tanaka, N., Kubota, T., Tsujima, M., Watanabe, R. and

Ameno, K. 1998. Combined toxicity of methanol and formic acid. J. Legal. Med. 111 : 334-335.

Lammer, P.J., Kerr, B.J., Honeyman, M.S., Dozier, W.A., Weber, T.E., Kidd, T.E. and

Bregendahl, K. 2008. Nitrogen corrected apparent metabolism energy value of crude glycerol for layer hens. Poult. Sci. 87 : 104-107.

73

Lessard, P., Lefrancois, M.R. and Bernier, J.F. 1993. Dietary addition of cellular metabolic intermediates and carcass fat deposition in broilers. Poult. Sci. 72: 535-545.

Lin, M. H., Romsos, D. R. and Leveille, G. A. 1976. Effect glycerol on enzyme activities and

on fatty acid synthesis in the rat and chicken. J. Nutr. 106:1668-1677. Ma, F., Clement, L.D., and Hanna, M.A. 1998. Biodiesel fuel from animal fat. Ancillary

studies on tranesterification of beef tallow. Ind. Eng. Chem.Res. 37 : 3768-3771 McDowell, L. R. and J. H. Conrad. 1977. Trace mineral nutrition in Latin America. World

Anim. Rev. : 22-24.

Moreng, R. E. and Avens, J. S. 1985. Poultry Sciences & Production. Verginia : Reston Publishing Company, Inc.

Narayan, K.A., McMullen, J.J. Wakefield, T. and Calhoun, W.K. 1977. Influence of dietary

glycerol on the serum lipoproteins of rats fed a fat-free diet. J. Nutr. 107 : 2153-5163. National Research Council. 1994. Nutrient Research of Poultry. 9th rev. ed. Washington D.C. :

National Acadamy Press. Robergs R.A. and S.E. Griffin. 1998. Glycerol: Biochemistry, pharmacokinetics and clinical

and practical applications. Sports Med. 26(3) : 145-167. Roe, O. 1982. Species Differences in Mehtanol Poisoning, CRC Critical Reviews In

Toxicology : 275-286. Schumacher, Joel. 2007. Small Scale Biodiesel Production. Paper presented at Agricultural

Marketing Policy Center. Montana: Montana State University. 6 p. SDA 1990. Glycerine: an overview. Washinton, D.C. The Soap and Detergent Association,

Inc.

74

Singhabhandhu, A. and Tezuka, T. 2010. A perspective on incorporation of glycerin purification process in biodiesel plants using waste cooking oil as feedstock. J. Energy 35 : 2493-2504.

Simon, A., H Bergner and M. Schwabe, 1996. Glycerol feed ingredient for broiler chicken.

Arch. Anim. Nutr. 49: 103-112.

Steel, R.G.D. and Torrie, J.H. 1980. Principles and Procedures of Statistics (A Biometrics Approach). 2nd ed. New York : McGraw-Hill.

Thompson, J.C. and He, B.B. 2006. Characterization of crude glycerol from biodiesel

production from multiple feedstock. Appl. Eng. Agric. 22 : 261-265.

75

ภาคผนวก ก

ตารางภาคผนวกท 1 ราคาวตถดบอาหารสตวทใชในการประกอบสตรอาหารไกเนอ วตถดบอาหารสตว ราคา (บาท/กก.)1

ขาวโพดบด 9.00 กากถวเหลอง 18.60 ปลาปน 34.00 น ามนพช 40.00 ไดแคลเซยม ฟอสเฟต 6.00 เกลอปน 6.70 วตามนแรธาตพรมกซ 150.00 ดแอล-เมทโธโอนน 129.00 แอล-ไลซน 75.00 กลเซอรนดบ 4.002

หมายเหต 1 ราคาวตถดบอาหารสตวททดลองโดย เฉลยระหวาง เดอนกรกฎาคม 2552 ถง เดอนสงหาคม 2554 จากรานขายวตถดบอาหารสตวใน อ. หาดใหญ จ. สงขลา

2 เปนราคากลเซอรนดบทผานกระบวนการปรบสภาพ

วธการฆาและช าแหละซาก

วธการฆาและช าแหละซากท าตามวธของ Moreng และ Avens (1985) มขนตอนดงน (ภาพภาคผนวก) 1. อดอาหารไก (โดยยงคงใหกนน า) เปนเวลา 12 ชวโมง 2. ชงและบนทกน าหนกมชวตกอนฆา (live body weight) 3. ฆาโดยวธตดเสนเลอดทคอ (jugular vein) และปลอยเลอดใหไหลออกจากตวประมาณ 3 นาท 4. จมซากไกลงในน ารอน อณหภมประมาณ 70 องศาเซลเซยส เปนเวลาประมาณ 2 นาท 5. ถอนขน โดยน าตวไกลงในเครองถอนขนอตโนมต เปนเวลา 30 วนาท แลวน าออกมาถอนขนทเหลอกบมออกครงจนหมด เพอใหซากสะอาดยงขน ชงและบนทกน าหนกซากอนทงตว (รวมทงเครองใน)

76

6. ผาเอากระเพาะพกออกจากซากไกและผาชองทองเอาอวยวะภายในออกชองทอง และแยกสวนทกนได (gibblets) เชน ตบ หวใจ กน มาม และกระเพาะแท ออกมารวมไวอกพวกหนง จากนนชงน าหนกซากอนทงตว (ไมรวมเครองใน) และชงน าหนกเครองในทกนไดบนทกน าหนก 7. น าซากอนทไดแยกออกเปนสวนตางๆดงน 7.1 ตดแยกสวนของขาทงหมด (leg quarter) ออกจากสวนของล าตวตรงบรเวณขอตอระหวางกระดกตนขา (femer) กบกระดกสะโพก (ilium) จากนนจงตดแยกสวนของหนาแขงและเทาทง 2 ขาง ออกไปตรงบรเวณระหวางกระดกขาตอนลาง (tibia) กบกระดกหนาแขง (tarsometatarsus) หรอตรงบรเวณขอตอ (hock joint) แลวจงตดแบงอกครงตรงบรเวณขอตอระหวางกระดกตนขากบกระดกขาตอนลาง กจะไดเปนสวนของขาตอนบนหรอสะโพก (thigh) กบสวนของนอง (drumstick) ท าการชงและบนทกน าหนก 7.2 ตดแยกสวนของปก ตรงบรเวณรอยตอของกระดกบน (humerus) ทตดกบล าตวในบรเวณหวไหล ท าการชงและบนทกน าหนก 7.3 ตดแยกสวนของเนอหนาอก (breast) ซงหมายถงแผนกลามเนอหนาอกทงหมด คอ สวนของสนนอก (pectoris major) และ สนใน (pectoris minor) โดยสามารถลอกออกมาจากกระดกหนาอก และซโครงไดงายโดยไมตดกระดกภายหลงหลงจากกรดเนอตามแนวกระดกสนหลงและตามแนวสนกระดกหนาอก

77

ตารางภาคผนวกท 2 น าหนกสวนประกอบซากของไกเนอทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบระดบตางๆ เมอสนการทดลองท 3 สปดาห (กรม)

สวนประกอบของซาก สตรอาหาร

เฉลย สตรท 1 สตรท 2 สตรท 3

น าหนกมชวต* 708.00 680.25 675.25 687.83 น าหนกซากรวม 555.50 537.75 513.00 535.42 น าหนกกลามเนอ 275.00 274.00 257.00 268.66 ชนสวนหนาอก 108.75 104.00 96.00 102.92 สนใน 21.75 19.75 19.25 20.25 ชนสวนสะโพก 78.00 75.50 70.50 74.67 ชนสวนนอง 71.50 67.75 65.50 68.25 ชนสวนปก 57.25 54.75 54.75 55.58 โครงราง 123.75 112.75 110.50 115.67 หว 56.50 55.25 52.75 54.83 แขงและเทา 31.75 31.00 30.00 30.92 น าหนกเครองในรวม 102.00 98.75 98.25 99.67 ตบและมาม 17.00 16.25 16.00 16.42 กระเพาะแท 5.50 5.25 5.25 5.33 กน 24.25 22.75 21.00 22.67 กระเพาะพก 6.50 5.75 5.25 5.83 ล าไส 43.75 42.00 41.75 42.50 ถงน าด 1.50 1.25 1.25 1.33 หวใจ 3.75 3.75 3.75 3.75 น าหนกกระดก 365.25 360.75 356.00 360.67 หนง 60.75 58.00 54.75 57.83 ไขมนรวม 40.85 42.50 42.07 45.14

หมายเหต * น าหนกมชวต หมายถง น าหนกไกเนอทอดอาหาร 12 ชวโมง

78

ตารางภาคผนวกท 3 น าหนกสวนประกอบซากของไกเนอทไดรบอาหารผสมกลเซอรนดบระดบตางๆ เมอสนการทดลองท 7 สปดาห (กรม)

สวนประกอบของซาก สตรอาหาร

เฉลย สตรท 1 สตรท 2 สตรท 3

น าหนกมชวต* 2416.67 2450.00 2166.67 2377.78 น าหนกซากรวม 2056.67 2015.67 1806.67 1963.00 น าหนกกลามเนอ 878.91 824.05 742.98 815.31 ชนสวนหนาอก 408.33 404.33 357.67 390.11 สนใน 91.83 86.50 74.67 84.33 ชนสวนสะโพก 324.67 299.00 271.67 298.45 ชนสวนนอง 256.26 247.72 205.77 236.58 ชนสวนปก 189.83 186.33 167.83 181.33 โครงราง 446.50 438.83 393.57 426.33 หว 130.00 128.12 113.83 123.98 แขงและเทา 88.50 88.17 78.67 85.11 น าหนกเครองในรวม 260.33 249.67 246.00 252.00 ตบและมาม 47.33 45.00 44.17 45.50 กระเพาะแท 8.33 8.17 7.83 8.11 กน 49.67 47.83 47.17 48.22 กระเพาะพก 27.50 27.17 24.83 26.50 ล าไส 107.17 105.83 105.5 106.17 ถงน าด 3.33 3.17 3.17 3.22 หวใจ 13.33 12.17 12.00 12.50 น าหนกกระดก 395.17 387.5 371.67 384.78 หนง 183.33 179.29 159.17 173.93 ไขมนรวม 64.67 83.17a 133.83 93.89

หมายเหต * น าหนกมชวต หมายถง น าหนกไกเนอทอดอาหาร 12 ชวโมง

79

ภาคผนวก ข

วธประกอบอาหารสตวโดยการใชกลเซอรนดบเปนสวนผสม

ภาพภาคผนวกท 1 กลเซอรนดบ

ภาพภาคผนวกท 2 เครองผสมอาหารแนวนอน

ภาพภาคผนวกท 3 การอดเมดอาหาร

ภาพภาคผนวกท 4 อาหารทผานการอดเมด

80

ภาพภาคผนวกท 5 การอบอาหาร

ภาพภาคผนวกท 6 อาหารทผานการอบ

81

ภาคผนวก ค

ลกษณะซากของไกทดลองทอาย 3 สปดาห

ภาพภาคผนวกท 7 ซากไกทดลอง เอาเครองในออก

ภาพภาคผนวกท 8 ชนสวนของซากเมอผานการตดแตง

ภาพภาคผนวกท 9 ลกษณะตบ

ภาพภาคผนวกท 10 สวนกลามเนอ โครงราง และไขมน

82

ลกษณะซากของไกทดลองทอาย 7 สปดาห

ภาพภาคผนวกท 11 ซากไกทดลอง หลงผาเอาเครองในออก

ภาพภาคผนวกท 12 ลกษณะเนอสนนอก

ภาพภาคผนวกท 13 ชนสวนของซากเมอผานการตดแตง

ภาพภาคผนวกท 14 การเลาะไขมนออกจากซาก