10
III aus: Buckup, Klinische Tests an Knochen, Gelenken und Muskeln (ISBN 9783131009944) © 1995, 2009 Georg Thieme Verlag KG Inhaltsverzeichnis Inhaltsverzeichnis Grundlagen................................................... 1 Prinzipien der Untersuchung ................................. 1 1 Wirbelsäule............................................... 5 Bewegungsumfang der Wirbelsäule (Neutral-0-Methode) ......... 7 Fingerspitzen-Boden-Abstand-Test (FBA) ..................... 10 Ott-Zeichen .............................................. 10 Schober-Zeichen.......................................... 11 Kibler-Hautfaltentest ...................................... 11 Thoraxtests ................................................ 12 Sternumkompressionstest ................................. 12 Rippenkompressionstest ................................... 13 Brustumfangtest ......................................... 13 Schepelmann-Test ........................................ 14 Halswirbelsäulentests ....................................... 15 HWS-Rotations-Screening ................................. 16 Kopfrotationstest bei maximaler Extension ................... 17 Kopfrotationstest bei maximaler Flexion ..................... 18 Segmentaler Funktionstest der Halswirbelsäule ............... 19 Soto-Hall-Test ............................................ 20 Perkussionstest .......................................... 21 O’Donoghues-Test ........................................ 21 Valsalva-Test ............................................. 22 Spurling-Test............................................. 23 HWS-Distraktionstest ..................................... 24 Plexus-brachialis-Stresstest ................................ 25 Schulterabduktionstest (Bakody-Test) ........................ 28 Jackson-Kompressionstest ................................. 29 Foramina-intervertebralia-Kompressionstest.................. 30 Flexionskompressionstest .................................. 30 Extensionskompressionstest................................ 31 Lhermitte-Zeichen ........................................ 32 Brustwirbelsäulentests ...................................... 33 Adam-Zeichen ........................................... 33

Thieme: Klinische Tests an Knochen, Gelenken und Muskeln · XIII aus: Buckup, Klinische Tests an Knochen, Gelenken und Muskeln (ISBN 9783131009944) © 1995, 2009 Georg Thieme Verlag

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Thieme: Klinische Tests an Knochen, Gelenken und Muskeln · XIII aus: Buckup, Klinische Tests an Knochen, Gelenken und Muskeln (ISBN 9783131009944) © 1995, 2009 Georg Thieme Verlag

�III

aus: Buckup, Klinische Tests an Knochen, Gelenken und Muskeln (ISBN 9783131009944) © 1995, 2009 Georg Thieme Verlag KG

Inhaltsverzeichnis

Inhaltsverzeichnis

Grundlagen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1Prinzipien der Untersuchung . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1

1 Wirbelsäule. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5Bewegungsumfang der Wirbelsäule (Neutral­0­Methode) . . . . . . . . . 7

Fingerspitzen­Boden­Abstand­Test (FBA) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10Ott­Zeichen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10Schober­Zeichen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11Kibler­Hautfaltentest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11

Thoraxtests . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12Sternumkompressionstest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12Rippenkompressionstest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13Brustumfangtest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13Schepelmann­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14

Halswirbelsäulentests . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15HWS­Rotations­Screening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16Kopfrotationstest bei maximaler Extension . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17Kopfrotationstest bei maximaler Flexion . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18Segmentaler Funktionstest der Halswirbelsäule . . . . . . . . . . . . . . . 19Soto­Hall­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20Perkussionstest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21O’Donoghues­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21Valsalva­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22Spurling­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23HWS­Distraktionstest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24Plexus­brachialis­Stresstest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25Schulterabduktionstest (Bakody­Test) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28Jackson­Kompressionstest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29Foramina­intervertebralia­Kompressionstest . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30Flexionskompressionstest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30Extensionskompressionstest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31Lhermitte­Zeichen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32

Brustwirbelsäulentests . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33Adam­Zeichen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33

Page 2: Thieme: Klinische Tests an Knochen, Gelenken und Muskeln · XIII aus: Buckup, Klinische Tests an Knochen, Gelenken und Muskeln (ISBN 9783131009944) © 1995, 2009 Georg Thieme Verlag

IX

aus: Buckup, Klinische Tests an Knochen, Gelenken und Muskeln (ISBN 9783131009944) © 1995, 2009 Georg Thieme Verlag KG

Inhaltsverzeichnis

Rutschhaltetest. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34Segmentaler Funktionstest der Brustwirbelsäule in Extension/Flexion . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34

Lendenwirbelsäulentests . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35Nachlasstest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36Dornfortsatz­Klopftest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36Psoaszeichen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37Loslasstest nach Lasègue . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38Federungstest I (Springing Test) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38Hyperextensionstest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39Einbeinstand­Test (Storch, Lumbal Extension Test) . . . . . . . . . . . . . 40Unterstützter Vorbeugetest (Gürteltest) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41

Nervenwurzelkompressionssyndrome . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42Vorbeugetest (Slump­Test) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45Lasègue­Zeichen (Straight­Leg­Raising­Test) . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46Umgekehrtes Lasègue­Zeichen (Femoralis­Stresstest) . . . . . . . . . . . 48Bonnet­Zeichen (Piriformis­Zeichen) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50Lasègue­Moutaud­Martin­Zeichen (gekreuzter Lasègue) . . . . . . . . 50Bragard­Zeichen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50Differenzialtest nach Lasègue . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52Zeichen nach Duchenne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53Kernig­Brudzinski­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54Fersengang­Zehengang­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55Lasègue­Test im Sitzen (Reklinationstest) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56Hoover­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57

Kreuzbein­Darmbein­Gelenk (Iliosakralgelenk, ISG) . . . . . . . . . . . . . . 58Bändertest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59Federungstest II . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61Patrick­(Fabere­)Test – Viererzeichen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 623­Phasen­Test (3­Stufen­Hyperextensionstest) . . . . . . . . . . . . . . . . 63Spine­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64Vorlaufphänomen (Standing­Flexion­Test) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66Federungstest des Kreuzbein­Darmbein­Gelenks cum femore . . . 67Iliosakralgelenk­Mobilisationstest (Schüttel­, Rüttel­, Hebetest) . . 68Derbolowsky­Zeichen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69Gaenslen­Test (2. Zeichen nach Mennell) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70Ileum­Drucktest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71Mennell­Zeichen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72Yeoman­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72Laguerre­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73Iliosakral­Dehntest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74Abduktionsbelastungstest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75

Page 3: Thieme: Klinische Tests an Knochen, Gelenken und Muskeln · XIII aus: Buckup, Klinische Tests an Knochen, Gelenken und Muskeln (ISBN 9783131009944) © 1995, 2009 Georg Thieme Verlag

X

aus: Buckup, Klinische Tests an Knochen, Gelenken und Muskeln (ISBN 9783131009944) © 1995, 2009 Georg Thieme Verlag KG

Inhaltsverzeichnis

2 Schultergelenk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76Bewegungsumfang Schultergelenk (Neutral­0­Methode) . . . . . . . . . . 79Orientierungstests . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82

Kombinationsbewegungsschnelltest (Apley­Test) . . . . . . . . . . . . . . 82Codman­Griff . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83Handflächenzeichen­Test und Fingerzeichen­Test . . . . . . . . . . . . . . 84

Bursitistests . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85Bursae (Schleimbeutel) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85Bursitiszeichen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85Dawbarn­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86

Rotatorenmanschette (Impingement­Symptomatik) . . . . . . . . . . . . . . 87Null­Grad­Abduktionstest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90Musculus­supraspinatus­Test nach Jobe (Empty­Can­Test) . . . . . . 91Musculus­subscapularis­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93Lift­off­Test nach Gerber . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94Belly­Press­Test (Abdominal­Drucktest) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95Napoleon­Zeichen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96Musculus­infraspinatus­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97Abduktions­Außenrotations­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98Musculus­teres­Test. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98Unspezifischer Musculus­supraspinatus­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99Drop­Arm­Zeichen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100Hornblower­Zeichen nach Walch . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101Apley’s Scratch­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102Schmerzhafter Bogen I (Painful Arc) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103Impingement­Test nach Neer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104Impingement­Test nach Hawkins und Kennedy . . . . . . . . . . . . . . . . 105Impingement­Injektionstest nach Neer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106

Akromioklavikulargelenk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107Schmerzhafter Bogen II (Painful Arc) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108Forcierter Horizontaladduktionstest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109Forcierter Adduktionstest am hängenden Arm . . . . . . . . . . . . . . . . 109Horizontalverschiebetest der lateralen Klavikula . . . . . . . . . . . . . . . 110Gekreuzter Adduktionstest (Cross Body Action – Dugas­Zeichen) . 111Akromioklavikular­Injektionstest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111

Lange Bizepssehne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 112Unspezifischer Bizepssehnentest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 112Abott­Saunders­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113Palm­up­Test (Speed­Biceps­ oder gestreckter Armtest) . . . . . . . . . 114Schnapptest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114Yergason­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 115

Page 4: Thieme: Klinische Tests an Knochen, Gelenken und Muskeln · XIII aus: Buckup, Klinische Tests an Knochen, Gelenken und Muskeln (ISBN 9783131009944) © 1995, 2009 Georg Thieme Verlag

XI

aus: Buckup, Klinische Tests an Knochen, Gelenken und Muskeln (ISBN 9783131009944) © 1995, 2009 Georg Thieme Verlag KG

Inhaltsverzeichnis

Hueter­Zeichen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 116Ligamentum­transversum­humeri­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 116Horizontalflexionstest nach Thompson und Kopell (Cross Body Action) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 117Ludington­Zeichen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 118Lippman­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 118SLAP­Läsion (Superior Labrum Anterior Posterior Läsion) . . . . . . . 119Active­Compression­Test nach O’Brien . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 120Dehnungstest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 121Biceps­Load­Test I . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 121Biceps­Load­Test II . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 122Supine­Flexion­Resistance­Test nach Habermeyer . . . . . . . . . . . . . 123

Schulterinstabilität . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 124Kompressionstest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 126Anteriorer Apprehension­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 126Fulcrum­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 129Werfertest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 129Leffert­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 130Vorderer und hinterer Load­and­Shift­Test (Schubladentest) . . . . . 130Anterior­Drawer­Test nach Gerber­Ganz (vordere Schublade) . . . . 131Posteriorer Apprehension­Test (posteriorer Shift­and­Load­Test) . 132Posterior­Drawer­Test nach Gerber­Ganz (hintere Schublade) . . . . 133Hinterer Apprehension­Test im Stand . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 134Fukuda­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 135Sulkuszeichen, untere Schublade . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 135Rowe­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 137

3 Ellenbogengelenk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 138Bewegungsumfang Ellenbogengelenk (Neutral­0­Methode) . . . . . . . 139Funktionstests . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 142Orientierungstests . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 142

Hyperflexionstest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 142Supinationsstresstest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 142

Stabilitätstests . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 143Varusstresstest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 143Valgusstresstest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 144Lateraler Pivot­Shift­Test (posterior­lateraler Apprehension­Test) . 145

Epikondylitistests . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 146Chair­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 146Bowden­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 146Thomson­Test (Tennisellenbogen­Zeichen) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 147

Page 5: Thieme: Klinische Tests an Knochen, Gelenken und Muskeln · XIII aus: Buckup, Klinische Tests an Knochen, Gelenken und Muskeln (ISBN 9783131009944) © 1995, 2009 Georg Thieme Verlag

XII

aus: Buckup, Klinische Tests an Knochen, Gelenken und Muskeln (ISBN 9783131009944) © 1995, 2009 Georg Thieme Verlag KG

Inhaltsverzeichnis

Mill­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 147Bewegungsstresstest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 148Cozen­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 149Umgekehrter Cozen­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 150Golferellenbogen­Zeichen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 151Unterarmstrecktest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 151

Engpasssyndromtests . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 152Tinel­Test. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 152Ellenbogenbeugetest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 152Supinatorkompressionstest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 154

4 Handgelenk, Handwurzel und Finger . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 155Bewegungsumfang Hand (Neutral­0­Methode) . . . . . . . . . . . . . . . . . . 156Funktionstests . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 160Hand-/Beugesehnentests . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 160

Musculus flexor digitorum profundus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 160Musculus flexor digitorum superficialis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 161Musculus flexor pollicis longus und Musculus extensor pollicis longus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 162Muckard­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 162Finkelstein­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 163Grind­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 164Linburg­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 164Bunnell­Littler­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 165Watson­Test (Skaphoid­Shift­Test) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 166Skapholunarer Ballottement­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 167Fingerextensions­(Shuck­)Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 168Dorsaler Os­capitatum­Verschiebe­(Apprehension­)Test . . . . . . . . 168Reagen­Test (lunotriquetraler Ballottement­Test) . . . . . . . . . . . . . . 169Stabilitätstest bei ulnarer Kollateralbandruptur am Daumengrundgelenk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 170Supination­Lift­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 171

Kompressionssyndrome der Armnerven. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 172Pronatorlogensyndrom . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 172Kompressionssyndrom der Loge de Guyon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 172Karpaltunnelsyndrom (KTS) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 173Sulcus­ulnaris­(Kompressions­)Syndrom . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 174

Motorische Funktionstests an der Hand . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 174Prüfung des Spitzgriffs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 174Prüfung des Schlüsselgriffs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 174Prüfung des Grobgriffs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 175

Page 6: Thieme: Klinische Tests an Knochen, Gelenken und Muskeln · XIII aus: Buckup, Klinische Tests an Knochen, Gelenken und Muskeln (ISBN 9783131009944) © 1995, 2009 Georg Thieme Verlag

XIII

aus: Buckup, Klinische Tests an Knochen, Gelenken und Muskeln (ISBN 9783131009944) © 1995, 2009 Georg Thieme Verlag KG

Inhaltsverzeichnis

Prüfung des Hohlhandgriffs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 175Prüfung der Griffstärke . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 175Radialis­Schnelltest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 177Daumenstrecktest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 178Supinationstest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 178Hoffmann­Tinel­Zeichen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 179Medianus­Schnelltest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 180Ochsner­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 181Karpaltunnelzeichen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 181Phalen­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 182Zirkelzeichen (Nagelzeichen) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 182Flaschentest nach Lüthy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183Umgekehrter Phalen­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 184Pronationstest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 184Froment­Zeichen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 185Ulnaris­Schnelltest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 186Intrinsic­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 186O­Test (Pinch Sign) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 187Handgelenkbeugetest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 188

5 Hüftgelenk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 189Bewegungsumfang Hüftgelenk (Neutral­0­Methode) . . . . . . . . . . . . . 191Funktionstests . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 194

Fingerspitzentest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 194Musculus­rectus­femoris­Kontrakturtest (Beurteilung einer Kontraktur des M. quadriceps) . . . . . . . . . . . . . . 195Hüftgelenkextensionstest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 196Thomas­Handgriff . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 197Kompressionstest nach Noble . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 199Ober­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 200Drehmann­Zeichen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 201Anvil­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 202Axialer Beinstauchungsschmerz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 203Piriformis­Test (Beurteilung einer Kontraktur des M. piriformis) . . . . . . . . . . . . . . 204Trendelenburg­Duchenne­Zeichen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 205Fabere­Patrick­Zeichen (Hinweis auf einen Morbus Perthes) . . . . . 207Teleskopzeichen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 208Roser­Ortolani­Barlow­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 209Galeazzi­Ellis­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 211Antetorsionstest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 212

Page 7: Thieme: Klinische Tests an Knochen, Gelenken und Muskeln · XIII aus: Buckup, Klinische Tests an Knochen, Gelenken und Muskeln (ISBN 9783131009944) © 1995, 2009 Georg Thieme Verlag

XI�

aus: Buckup, Klinische Tests an Knochen, Gelenken und Muskeln (ISBN 9783131009944) © 1995, 2009 Georg Thieme Verlag KG

Inhaltsverzeichnis

Beinlängendifferenztest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 213Zeichen der Hüft­Lenden­Strecksteife . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 215Trochanter­Irritationszeichen (Bicyle­Test) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 216Hinterrandtest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 217Hüftdysplasietests nach Kalchschmidt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 218Femoro­azetabulärer­Impingementtest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 220

6 Kniegelenk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 222Tests des Kniegelenks . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 223Muskeldehnungstests . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 226

Quadrizeps­Dehnungstest (Rigiditätstest) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 226Musculus­rectus­Dehnungstest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 226Hamstring­Dehnungstest (ischiokrurale Muskulatur) . . . . . . . . . . . 227

Kniegelenkschwellung . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 228Brush­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 230„Tanzende Patella“­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 230

Patella . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 231Q­Winkel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 232Patella­Verschiebetest (Glide­Test) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 233Zohlen­Zeichen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 235Facettendruckschmerztest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 236Krepitationstest („Knirschtest“) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 236Apprehensiontest nach Fairbank (Smilie­Test) . . . . . . . . . . . . . . . . . 237McConnell­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 238Subluxationssuppressionstest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 240Tilt­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 241Dreyer­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 242Mediopatellarer Plica­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 242Hughston­Plica­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 243

Meniskus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 244Apley­Distraktions­ und Kompressionstest (Grinding­Test) . . . . . . 245McMurray­Test (Fouche­Zeichen) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 246Bragard­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 247Payr­Zeichen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 248Payr­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 249Steinmann­I­Zeichen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 250Steinmann­II­Zeichen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 251Böhler­Krömer­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 252Merke­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 253Cabot­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 255Finoschietto­Zeichen (Signo del Salto). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 256Childress­Zeichen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 257

Page 8: Thieme: Klinische Tests an Knochen, Gelenken und Muskeln · XIII aus: Buckup, Klinische Tests an Knochen, Gelenken und Muskeln (ISBN 9783131009944) © 1995, 2009 Georg Thieme Verlag

X�

aus: Buckup, Klinische Tests an Knochen, Gelenken und Muskeln (ISBN 9783131009944) © 1995, 2009 Georg Thieme Verlag KG

Inhaltsverzeichnis

Turner­Zeichen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 258Medialer und lateraler Kompressionstest nach Anderson . . . . . . . . 258Rotationskompressionstest nach Pässler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 260Tschaklin­Zeichen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 261Wilson­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 261

Kniebänder­Stabilitätstests . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 262Abduktions­Adduktions­Test (Valgus­Varus­Test) . . . . . . . . . . . . . . 262

Funktionstests zur Prüfung des vorderen Kreuzbandes . . . . . . . . . . . 264Lachmann­Test (extensionsnahe Schublade) . . . . . . . . . . . . . . . . . . 264Prone­Lachmann­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 265Stabiler Lachmann­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 267No­Touch­Lachmann­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 268Aktiver Lachmann­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 269Vorderer Schubladentest in 90° Kniebeugung . . . . . . . . . . . . . . . . . 270Maximaler Schubladentest nach Jakob . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 272Pivot­Shift­Test (Galway­Test) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 273Graded Pivot­Shift­Test nach Jakob . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 274Modifizierter Pivot­Shift­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 276Medialer Shift­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 278Soft Pivot­Shift­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 278Martens­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 280Losee­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 280Slocum­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 281Cross­Over­Test nach Arnold – Überkreuzungstest . . . . . . . . . . . . . 282Noyes­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 282Giving­Way­Test nach Jakob . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 283Lemaire­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 284Jerk­Test nach Hughston . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 285

Funktionstests zur Prüfung des hinteren Kreuzbandes . . . . . . . . . . . . 286Hinterer Schubladentest in 90° Kniebeugung – hinterer Lachmann­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 286Reversed Pivot­Shift­Test nach Jakob – umgekehrter Pivot­Shift­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 287Quadrizepskontraktionstest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 288Dorsaler Durchhangtest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 288Weicher posterolateraler Schubladentest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 289Gravity­Sign­Rekurvatum­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 290Außenrotationsrekurvatumtest nach Hughston . . . . . . . . . . . . . . . . 291Godfrey­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 292Dynamischer posteriorer Shift­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 293Loomers posteriorer­lateraler Rotationsinstabilitätstest . . . . . . . . . 293

Page 9: Thieme: Klinische Tests an Knochen, Gelenken und Muskeln · XIII aus: Buckup, Klinische Tests an Knochen, Gelenken und Muskeln (ISBN 9783131009944) © 1995, 2009 Georg Thieme Verlag

X�I

aus: Buckup, Klinische Tests an Knochen, Gelenken und Muskeln (ISBN 9783131009944) © 1995, 2009 Georg Thieme Verlag KG

Inhaltsverzeichnis

7 Sprunggelenk und Fuß . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 295Bewegungsumfang Sprunggelenk – Fuß (Neutral­0­Methode) . . . . . 296Funktionstests . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 300

Grifka­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 300Strunsky­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 300Zehenverschiebetest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 301Knirschtest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 302Gänsslen­Handgriff . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 303Mittelfußklopftest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 303Thompson­Drucktest (Wadenkneiftest) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 304Hoffa­Zeichen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 305Achillessehnenklopftest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 306Coleman­Seitenblocktest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 307Fußflexibilitätstest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 308Vorfuß­Adduktionskorrekturtest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 309

Kollateral­/Syndesmosebänder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 309Talar Tilt Test 1 (Inversions­ oder Varusstresstest) . . . . . . . . . . . . . . 311Talar Tilt Test 2 (Eversions­ oder Valgusstresstest) . . . . . . . . . . . . . . 312Vordere Schublade (anteriorer Drawer­Test) und hintere Schublade (posteriorer Drawer­Test) . . . . . . . . . . . . . . . . . . 312Kleiger­(Außenrotationsstress­)Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 314Squeeze­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 314Dorsalflexionstest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 315Fersendrucktest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 316

Impingement oberes Sprunggelenk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 317Posteriorer Sprunggelenk­Impingement­Test (Hyperplantar­Flexionstest) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 317Anteriorer Sprunggelenk­Impingement­Test (Hyperdorsoflexionstest) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 319

Nervenschädigungen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 319Nervus­interdigitalis­Dehnungstest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 319Mulder­Klicktest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 320Tinel­Zeichen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 321Tourniquet­Zeichen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 322

Fraktur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 323Fersenkompressionstest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 323

Page 10: Thieme: Klinische Tests an Knochen, Gelenken und Muskeln · XIII aus: Buckup, Klinische Tests an Knochen, Gelenken und Muskeln (ISBN 9783131009944) © 1995, 2009 Georg Thieme Verlag

X�II

aus: Buckup, Klinische Tests an Knochen, Gelenken und Muskeln (ISBN 9783131009944) © 1995, 2009 Georg Thieme Verlag KG

Inhaltsverzeichnis

8 Haltungsstörung . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 325Kraus­Weber­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 326Haltungsleistungstests nach Matthiaß . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 328

9 �enenthrombose . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 330Lowenberg­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 331Trendelenburg­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 332Perthes­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 333Homans­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 334

10 Arterielle Durchblutungsstörungen – neurovaskuläres Engpasssyndrom . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 335

Allen­Test (Faustschluss­Test) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 336Arteria­vertebralis­Test nach George (De­Klyn­Test) . . . . . . . . . . . . 336Ratschow­Boerger­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 338Thoracic­Outlet­Syndrom (TOS) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 338Kostoklavikulärer Test (Geisel­Handgriff) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 340Hyperabduktionstest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 341Claudicatio­intermittens­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 342Allen­Manöver . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 343Allen­Handgriff . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 344Wright­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 344Adson­Test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 346

11 Zentralnervöse Störungen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 347Armhaltetest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 347Beinhaltetest. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 348

Literatur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 349Sachverzeichnis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 364

Das Literaturverzeichnis mit den Primärtextstellen finden Sie online unterhttp://www.thieme.de/specials/buckup-tests/