THU THẬP VÀ TRÌNH BÀY DỮ LIỆU - bai-giang.webnode.vn. THU THAP... · được công bố rộng rãi trên các phương tiện thông tin và dữ liệu thu thập từ

THU THẬP VÀ TRÌNH BÀY

DỮ LIỆU

1

CHƢƠNG II

1. Phân loại và thu thập dữ liệu. 2. Trình bày dữ liệu: bảng và

các lọai biểu đồ thống kê.

Chương 2. Thu thập và trình bày dữ liệu

Dữ liệu định tính

Phản ánh tính chất (nam, nữ), sự hơn kém của đối tượng nghiên cứu (mức thu nhập).

Phân loại dữ liệu Dữ liệu định lượng

Phản ánh mức độ hay mức độ hơn kém (thu nhập, năng suất, doanh thu,…).

2

1. Phân loại và thu thập dữ liệu

Chương 2. Thu thập và trình bày dữ liệu

Dữ liệu là kết quả khảo sát của các biến. Hay gọi cách khác là giá trị của biến.

• Thông tin cần thu thập phải phục vụ cho vấn

đề và mục đích cần nghiên cứu.

• Xác định thông tin cần thu thập là xác định rõ

những dữ liệu nào, thứ tự ưu tiên của các dữ

liệu này và phạm vi dữ liệu cần thu thập.

Chương 2. Thu thập và trình bày dữ liệu 3

Ví dụ: Nghiên cứu mối liên hệ giữa vấn đề tự học với

kết quả học tập của sinh viên

Cần

thu

thập

Không

cần thu

thập

4

Nguồn dữ liệu

• Có 2 nguồn dữ liệu thường dùng: dữ liệu

được công bố rộng rãi trên các phương tiện

thông tin và dữ liệu thu thập từ các cuộc điều

tra hoặc thiết kế thực nghiệm.


DỮ LIỆU SƠ CẤP DỮ LIỆU THỨ CẤP

Nguồn dữ liệu


Dữ liệu sơ cấp

Là dữ liệu tự tiến hành, tổ chức thu thập, tự

tạo ra dữ liệu.


Dữ liệu thứ cấp

- Là dữ liệu thu thập được từ những nguồn có sẵn.

- Đa dạng và phong phú. Đối với công ty, doanh nghiệp có thể sử dụng các nguồn sau:

• Nội bộ: báo cáo các phòng, ban công ty

• Cơ quan thống kê nhà nước, cơ quan chính phủ

• Báo đài, tổ chức, hiệp hội cung cấp thông tin

- Đặc điểm: thu thập nhanh, rẻ nhưng không có đủ dữ liệu theo mong muốn, thường ở tầm vĩ mô.


Các phương pháp thu thập dữ liệu


Trực tiếp

- Theo dõi

- Phỏng vấn

- Thực hành, thí nghiệm

Gián tiếp

- Thu thập thông tin qua

trung gian hay khai thác

dữ liệu sẵn có.



a) Theo dõi

• Là thu thập dữ liệu bằng cách theo dõi các hành

động, thái độ, diễn tiến của đối tượng nghiên cứu

trong những tình huống nhất định và ghi nhận lại kết

quả xảy ra.

• Ví dụ: quan sát khách đến nơi trưng bày sản phẩm

công ty trong hội chợ triển lãm

• Phù hợp sự kiện, vấn đề tính chất tự nhiên, không có

sự tác động bên ngoài.



b) Phỏng vấn

• Là trực tiếp hỏi đối tượng được chọn điều tra và tự

ghi chép dữ liệu vào bản câu hỏi hay phiếu điều tra.

• Phù hợp với những điều tra phức tạp cần thu thập

nhiều dữ liệu và đối tượng điều tra là con người.

• Dữ liệu thu thập đầy đủ theo nội dung điều tra và có

độ chính xác cao nhưng đòi hỏi chi phí lớn.



c) Thực hành, thí nghiệm

• Tiến hành các thí nghiệm, thực hành và ghi nhận lại

các dữ liệu kết quả của mỗi lần thực hiện.

• Phù hợp với những vấn đề, sự kiện nghiên cứu lĩnh

vực kĩ thuật, khoa học thực nghiệm, công nghệ.


Tính chất Gửi thư Phỏng vấn qua

điện thoại

Phỏng vấn trực

tiếp

Mức độ linh hoạt Kém Tốt Tốt

Khối lượng thông tin Đầy đủ Hạn chế Đầy đủ

Tốc độ thu thập thông tin Chậm Nhanh Nhanh

Tỷ lệ câu hỏi được trả lời Thấp Cao Cao

Chi phí Tiết kiệm Tốn kém Tốn kém


2. Trình bày dữ liệu

2.1. Bảng phân phối tần số

2.2. Biểu đồ

2.3. Phương pháp nhánh và lá


2.1. Bảng phân phối tần số

Gồm có 2 phần

• Trị số của biến nghiên cứu (Xi)

• Số lần xuất hiện của trị số - Tần số (ni hay fi)

Hay tần số còn có thể thể hiện bằng hình thức %,

gọi là 𝑡ầ𝑛 𝑠ố 𝑡ươ𝑛𝑔 đố𝑖 (ℎ𝑎𝑦 𝑡ầ𝑛 𝑠𝑢ấ𝑡) =𝑓𝑖

𝑛


Ví dụ 1

Dữ liệu về giới tính của công nhân ở xí nghiệp A

được ghi nhận:

Giới tính Số công nhân

Tần số tương đối (tần suất)

%

1. Nam 80 80%

2. Nữ 20 20%

Tổng 100 100%


Ví dụ 2

Bảng phân bố tần số về nhóm ngành của 60 SV

được ghi nhận:


Nhóm ngành Tần số (số SV) Tần suất

Tự nhiên 9 15%

Xã hội 22 36.67%

Kỹ thuật 19 31.67%

Kinh tế 10 16.67%

Tổng 60 100%

Ví dụ 3

Kết quả kiểm tra môn Toán ở lớp 12A như sau:

Điểm (Xi) Số HS

1 2

3 5

4 8

5 15

7 10

8 7

10 3

Tổng 50


Ví dụ 4

Mức điện sinh hoạt tiêu thu hàng tháng của 100 hộ gia

đình ở Phường Tân Hưng được ghi nhận:

Lượng điện tiêu thụ (Kwh)

Số hộ gia đình

Tần suất %

≤100 14 14%

100-120 16 16%

120-140 28 28%

140-160 20 20%

160-180 9 9%

180-200 8 8%

≥ 200 5 5%

Tổng 100 100% Chương 2. Thu thập và trình bày dữ liệu 19

Ví dụ 5

Phân phối tần số năng suất (tạ/ha) của một

loại cây trồng được quan sát trên 40 điểm thu

hoạch như sau:

Năng suất ( tạ/ha) Số quan sát

152-159 7

159-166 19

166-173 8

173-180 6

Tổng 40


Trong trường hợp phân nhóm có khoảng cách

đều nhau:

• Số nhóm 𝒌 = 𝟐𝒏 𝟏/𝟑

n: số đơn vị trong mẫu nghiên cứu

• Khoảng cách tổ

𝒉 =𝑿𝒎𝒂𝒙 − 𝑿𝒎𝒊𝒏

𝒌

Xmax : giá trị lớn nhất của biến

Xmin : giá trị nhỏ nhất của biến


Ví dụ 1

Năng suất (tạ/ha) của một loại cây trồng được

quan sát trên 40 điểm thu hoạch như sau:

153 154 156 157 158 159 159 160 160 160

161 161 161 162 162 162 163 163 163 164

164 164 165 165 166 166 167 167 168 168

170 171 172 173 174 175 176 177 178 179

Hãy lập bảng phân bố tần số, tần suất với khoảng cách tổ đều nhau.


Năng suất

(tạ/ha)

Tần số (ni)

Tần số tích lũy

Tần suất (%)

Tần suất tích lũy

(%)

152-159 7 7 17.5 17.5

159-166 19 26 47.5 65

166-173 8 34 20 85

173-180 6 40 15 100

Tổng 40 100


24

VÍ DỤ 2

Một trường đại học tiến hành một cuộc điều tra xem

trung bình một sinh viên của trường tiêu hết bao nhiêu

tiền gọi điện thoại trong một học kỳ. Một mẫu ngẫu

nhiên gồm 59 sinh viên được chọn và số tiền chi cho

việc gọi điện thoại của họ như sau : (đvị:1.000đ)

• Hãy phân dữ liệu thành 5 tổ với khoảng cách tổ đều

nhau.

7 11 14 15 15 15 18 23 27 28

16 18 20 25 26 26 29 29 35 41

22 22 23 27 28 30 30 31 36 52

26 31 32 33 33 36 37 37 58 72

35 35 40 41 42 47 60 63 70 73

37 48 57 79 85 95 111 127 147

2.2. Biểu đồ

• Biểu đồ hình cột

• Biểu đồ hình gấp khúc

• Biểu đồ hình tròn


• Những vấn đề chú ý khi xây dựng biểu đồ và đồ thị

thống kê: Yêu cầu của một đồ thị hay biểu đồ thống

kê là chính xác, đầy đủ, dễ hiểu và thể hiện tính thẩm

mỹ.

• Lựa chọn đồ thị cho phù hợp với nội dung, tính chất

của các số liệu cần diễn đạt.

• Xác định quy mô của đồ thị cho thích hợp.

• Các thanh đo tỷ lệ cần thống nhất và chính xác.

• Cần ghi số liệu, đơn vị tính, thời gian không gian

của hiện tượng nghiên cứu sao cho thích hợp với

từng loại đồ thị cụ thể. Đặc biệt cần ghi chú rõ các

ký hiệu, màu sắc quy ước được dùng trong đồ thị Chương 2. Thu thập và trình bày dữ liệu 26

Năng suất

(tạ/ha)

Tần số (ni)

Tần số tích lũy

Tần số tương

đối (%)

Tần số tương

đối tích lũy (%)

152-159 7 7 17.5 17.5

159-166 19 26 47.5 65

166-173 8 34 20 85

173-180 6 40 15 100

40 100

Ví dụ: Vẽ biểu đồ biểu diễn các dữ liệu sau:


0

2

4

6

8

10

12

14

16

18

20

152-159 159-166 166-173 173-180

Biểu đồ phân phối tần số S

ố q

uan

sát


0

2

4

6

8

10

12

14

16

18

20

152-159 159-166 166-173 173-180

Biểu đồ phân phối tần số S

ố q

uan

sát


0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

152-159 159-166 166-173 173-180

Biểu đồ tần số tích lũy Số

qu

an s

át

Năng suất (tạ/ha)


0

20

40

60

80

100

120

152-159 159-166 166-173 173-180

Biểu đồ Tần số tƣơng đối tích lũy (%)

Tần

số t

ươ

ng đ

ối …

Năng suất (tạ/ha)


17%

48%

20%

15%

Biểu đồ tần số tƣơng đối (%)

(tạ/ha) 152-159 159-166 166-173 173-180


33

Ví dụ 2

Cho bảng phân bố tần số về số tiền điện thoại sử dụng trong tháng của 59 sinh viên.

Xi Fi

7-35 31

35-63 18

63-91 6

91-119 2

119-147 2

n = 59

Hãy vẽ biểu đồ tần số, tần số tích lũy, tần suất và tần suất tích lũy biểu diễn dữ liệu trên.

2.3. Phương pháp nhánh và lá

• Để trình bày dữ liệu theo PP nhánh và lá, mỗi

trị số được tách thành 2 phần:

Phần nhánh: Bao gồm một hay nhiều số đầu

tiên. Phần nhánh sẽ được đặt ở cột đầu tiên theo

thứ tự tăng dần. Số nhánh được chọn sao cho có

ít nhánh so với lá. (thông thường số nhánh

khoảng từ 5 - 20)

Phần lá: gồm các số còn lại. Lá ở một nhánh

cũng được sắp xếp theo thư tự tăng dần.


Ví dụ 1

• Số liệu về tuổi của 30 công nhân trong Cty A

như sau:

28 19 19 23 24 30 21 33 32 34

28 29 19 30 31 32 32 18 20 22

22 25 26 27 29 28 29 30 38 39

Hãy trình bày dữ liệu theo PP nhánh và lá


Ví dụ 2

• Số liệu về chiều dài(cm) của 40 sản phẩm như sau:

30 30,4 30,2 30,1 30 30,9 30,5 31 31 31

32 31,2 30,4 30,8 30,9 31,2 31,2 32 30,4 30,3

30,5 30,7 31,1 32 30,1 30,4 30,5 31,2 31,8 30,9

30,5 31,2 32 31,3 31 31,4 30,3 30,9 31 30,8


a/ Hãy trình bày dữ liệu theo PP nhánh và lá

b/ Hãy lập bảng phân bố tần số, tần suất về chiều dài của SP

(theo khoảng cách tổ đều)

c/ Vẽ biểu đồ tần số, tần suất về chiều dài của SP


BÀI TẬP Tập dữ liệu thô của một mẫu, gồm các biến sau: - Biến 1: Giới tính 1. Nữ 2. Nam - Biến 2: Tuổi - Biến 3: Mức độ hài lòng của người dân khi giao tiếp nơi công sở 1. Hài Lòng 2. Bình thường 3. Không hài lòng

Chương 2. Thu thập và trình bày dữ

liệu 38

STT Giới

tính

Tuổi Mức độ

hài lòng 1 1 32 2 2 1 28 1 3 2 24 2 4 2 31 3 5 2 27 1 6 1 32 2 7 2 32 2 8 2 31 3 9 1 32 1 10 2 33 2 11 1 28 3 12 1 32 2

Chương 2. Thu thập và trình bày dữ

liệu 39

Hãy thực hiện:

1. Lập bảng tần số cho biến Giới tính (Biến 1), biến

Tuổi (Biến 2), Biến Mức độ hài lòng ( Biến 3)

2. Lập bảng mô tả sự liên hệ giữa Mức độ hài lòng

của người dân khi giao tiếp nơi công sở (Biến 3)

với Giới tính (Biến 1).

Documents

THU THẬP VÀ TRÌNH BÀY DỮ LIỆU - bai-giang.webnode.vn. THU THAP... · được công bố rộng rãi trên các phương tiện thông tin và dữ liệu thu thập từ