Tài liệu hướng dẫn về an toàn vệ sinh lao động

Công vic – là vic mà chúng ta dành phn ln thi gian làm vic - có nh hng rt ln n sc khe và kh nng chm sóc bn thân, gia ình và mi ngi xung quanh chúng ta. Nhng nhiu ni trên th gii, ngi lao ng phi i mt vi các iu kin làm vic có hi cho sc khe, nguy him, e da n tính mng và không th giúp h tr lên giàu có. Cun sách này cung cp các công c thay i iu ó, hng n ni làm vic an toàn, lành mnh, công bng và trn vn hn.
Ni dung chi tit và k thut trong cun Hng dn dành cho ngi lao ng này hu ích trong bt k nhà máy nào, c bit là trong các nhà máy may, da giày và in t. Ni dung bao gm:
• Cách xác nh các nguy him t hóa cht, máy móc và t nhng th khác ti ni làm vic
• Các gii pháp thc tin gii quyt các vn thng gp ti ni làm vic
• Các ý tng ào to, cách tr thành mt cán b tuyên truyn sc khe
• Các hot ng và câu chuyn thc t ni làm vic
• Cách chng li nhng iu nh hng n sc khe ngi lao ng nh bo lc, phân bit gii, bóc lt lao ng di trú, tr lng thp
• Thông tin liên quan n công vic nh s cu, dinh dng, sc khe tâm thn, k hoch hóa gia ình, và các phòng tránh bnh HIV, lao, cng nh các cn bnh khác
Cun sách Hng dn dành cho ngi lao ng v sc khe và an toàn này rt d s dng và y các thông tin, nên nó rt thu hút mi ngi và ai cng có th s dng m bo công tác an toàn và sc khe ngh nghip.
health guides
health guides
“n phm mi này ca Hesperian là mt ngun thông tin tuyt vi, nó giúp ngi lao ng có mt công vic an toàn và xng áng...y các cách làm
sáng to và bn vng ngi lao ng, ngi s dng lao ng và ngi tiêu dùng bin nhng iu cn làm thành hin thc”
—Guy Ryder, Tng giám c – T chc lao ng quc t (International Labour Organization - ILO)
“Mt cun sách thc s rt thc t, áng trân trng dành cho ngi lao ng nâng
cao cht lng công vic và cuc sng ca mình. Nhng thông tin chuyên môn chính xác
và nhng câu chuyn mang tính khích l ã chng minh rng, ngi lao ng có th làm
vic trong môi trng c m bo v an toàn v sinh lao ng khi h làm vì iu ó”
—Sharan Burrow, Tng th ký Công oàn quc t (International Trade Union Confederation – ITUC)
“ Hàng trm ngi lao ng ã c tip thêm sc mnh khi tham gia th nghim ni dung ca cun sách này châu Á. Cun sách này cng s cn cho hàng ngàn ngi lao ng và mang li các li ích cho h”
— Sanjiv Pandita, Giám c Trung tâm theo dõi ngun lc châu Á (Asia Monitor Resource Center - AMRC)
SÁCH KHÔNG BÁN
Tài liu hng dn v an toàn v sinh lao ng dành cho ngi lao ng
health guides
iriam Lara-M
eloy M
aggie Robbins
Tài liu hng dn v an toàn v sinh lao ng
dành cho ngi lao ng
Li nói u
Ngi lao ng làm vic trong các nhà máy sn xut qun áo, giày dép và in t c xem là nhng ngi làm vic chm ch nht trên th gii. Hu nh tt c mi ngi trên hành tinh này u ph thuc vào sc lao ng ca h và s dng nhng gì h làm ra. Mc dù vy, nhiu ngi trong s h hàng ngày phi i mt vi các iu kin làm vic không lành mnh, không an toàn và không công bng ti ni làm vic.
Chúng ta có th thit k công vic ti nhà máy giúp ngi lao ng làm vic trong môi trng lành mnh và an toàn, em li cho h thu nhp tt h có th sng àng hoàng và khe mnh cng nh không gây hi cho con ngi hoc môi trng. Chúng tôi ã làm vic vi ngi lao ng, cán b công oàn, chuyên gia v an toàn v sinh lao ng và ngi s dng lao ng xác nh các vn , tìm ra các gii pháp, cng nh a ra các ví d v vic hp tác và tham gia tp th t chc ni làm vic tt hn. Cun sách này chính là kt qu ca quá trình 10 nm ó.
Cun Tài liu hng dn v an toàn v sinh lao ng dành cho ngi lao ng này s dng ngôn ng n gin và rt d hiu. Cho dù ngi c là ai, vi bt k trình hc vn, chuyên môn hoc kin thc v an toàn v sinh lao ng nh th nào cng u có th s dng cun sách này. iu ó rt quan trng vì chúng tôi tin rng bt k ai cng có th tìm hiu v an toàn v sinh lao ng ti ni làm vic và bt k ai cng có th giúp ngi khác hc hi và t chc.
ây không phi là mt cun sách giáo khoa. Nó không th bao quát ht toàn b thông tin v sc khe ngh nghip, cng nh không th thay th cho s h tr và chuyên môn ca các chuyên gia và nhng ngi có kin thc trong lnh vc này. Mc ích khi biên son cun sách này là giúp ngi lao ng có kin thc tích cc tham gia vào vic to ra mt ni làm vic lành mnh và an toàn hn. Cun sách cng là mt công c khuyn khích các chuyên gia và ngi s dng lao ng s dng kinh nghim và kin thc ca ngi lao ng trong quá trình a ra các gii pháp v an toàn trong lao ng. Không có ngi lao ng thì nhng thay i không th tr nên bn vng.
•
• •
•
S thay i lâu dài xy ra khi mi ngi xác nh các vn h ngh là quan trng và có c các công c h cn gii quyt chúng. T ng, khái nim và minh ha d hiu giúp xây dng kin thc và hành ng. Ph n chim mt phn ln trong s ngi lao ng làm vic trong các nhà máy xut khu và nhng gì mà h tri qua th hin tình hình chung ca ngi lao ng. Các chuyên gia quan tâm n nhu cu và nhng vn bên trong ca ngi lao ng có th có nhng hiu bit sâu sc to ra ni làm vic an toàn hn.
Các vn v an toàn và v sinh lao ng phát sinh t các iu kin làm vic và cu trúc ca công vic và chúng có th c ci thin thông qua các gii pháp ch không nên li cho ngi lao ng!
Tài liu hng dn v an toàn v sinh lao ng
dành cho ngi lao ng
do Todd Jailer, Miriam Lara-Meloy và Maggie Robbins
biên son
health guides
Berkeley, California, USA
ây là bn dch ca cun sách do Hesperian biên son
Bn quyn © Hesperian Health Guides gi bn quyn nm 2015.
ây là bn dch ca cun sách do Hesperian biên son
Và c biên dch bi: Center for Development and Intergration Trung tâm Phát trin và Hi nhp Tng 16, s 169 Nguyn Ngc V, Qun Cu Giy, Hà Ni, Vit Nam in thoi: 84 4 35380100 [email protected]
Hesperian khuyn khích các t chc, cá nhân sao chép, to bn sao, iu chnh bt k hoc tt c các phn ca cun sách này bao gm c hình minh ha nu không nhm mc ích thng mi, ghi nhn vic biên son ca Hesperian và tuân theo các yêu cu khác trong Giy phép bn quyn m ca Hesperian (xem www.hesperian.org/about/open-copyright).
Trong mt s trng hp mong mun iu chnh và phân phát c th, chúng tôi yêu cu các t chc, cá nhân phi xin phép ý kin ca Hesperian. Xin vui lòng liên h qua a ch email [email protected] khi mong mun s dng bt k phn nào ca cun sách này: cho mc ích thng mi; vi s lng hn 100 bn in; vi bt k nh dng k thut s nào; hoc vi ngân sách hn 1 triu ô la M.
Chúng tôi cng yêu cu các t chc, cá nhân liên h vi Hesperian xin phép trc khi bt u thc hin công tác biên dch cun sách xem sách ã c dch cha và khi mun có các iu chnh thông tin trong cun sách này. Vui lòng gi cho Hesperian mt bn sao ca tài liu mà trong ó có s dng ni dung hoc hình minh ha t cun sách.
BN CNG CÓ TH GIÚP CUN SÁCH NÀY HOÀN THIN HN. Nu bn là ngi ph trách công tác an toàn v sinh lao ng, chuyên gia v an toàn v sinh lao ng, ngi t chc cng ng hoc bt k ai có ý tng hoc xut v nhng thay i áp ng tt hn nhu cu ca cng ng ca mình, xin vui lòng gi th cho Hesperian. Xin chân thành cm n s giúp ca bn.
health guides
Hesperian Health Guides 1919 Addison St., #304 Berkeley, California 94704 • USA [email protected] www.hesperian.org Berkeley, California, USA
Giám sát biên tp Todd Jailer Sarah Shannon
Qun lý biên tp Catherine Doe Miriam Lara-Meloy Kathleen Vickery
Biên son b sung và nghiên cu Kathleen Bubriski Diane Bush Aryn Faur Michele Gonzalez Arroyo Yelena Ionova Michelle Loya-Talamantes Tara Mathur Tom O’Connor Suzanne Teran
Lp mc lc Victoria Baker
Thit k bìa Kathleen Tandy
Thit k và sn xut Iñaki Fernandez Shu Ping Guan Kathleen Tandy
Phi hp ngh thut Catherine Doe Miriam Lara-Meloy
Phi hp ánh giá cng ng Catherine Doe Todd Jailer Miriam Lara-Meloy Maggie Robbins
ánh giá k thut Garrett Brown Tom Gassert Enrique Medina Rory O’Neill
H tr d án Catherine Doe Yelena Ionova
H tr d án b sung Kathleen Bubriski Lilian Chen Amber Collins Kate Dube Alison Hamburg Sa Liu Lila Marshall Patricia Navarro Candace O’Bryann Sana Patel Maria Rosales Michaela Simmons Nainwant Singh
Hiu ính Sunah Cherwin
Ghi nhn
nh bìa Andrew Biraj/Reuters (Rana Plaza, Bangladesh) Vin nghiên cu lao ng và quyn con ngi toàn
cu (Institute for Global Labour and Human Rights, NL ang ng, Trung Quc)
Miriam Lara-Meloy (nhà máy giày, Indonesia) Marco Longari/AFP/Getty Images (NL ngành may
mc, Châu Phi) R. B. Reed (dây in) Andy Shapiro (ch) Richard Vogel/AP Photo (NL ngành giày dép,
Vietnam) Bobby Yip/Reuters (NL ngành in t, Trung
Quc) Joseph Younis (dây giày)
Chúng tôi xin chân thành cm n Solidarity Center và T chc Lao ng Quc t (International Labour Organization - ILO) vì ã cho phép s dng các hình nh minh ha ca h.
Tranh v Roberto “Galo” Arroyo Heidi Broner Gil Corral Regina Doyle Sandy Frank Shu Ping Guan Jesse Hamm Haris Ichwan Lori Nadaskay Mabel Negrete Chengyu Song Yoly Stroeve Ryan Sweere Kathleen Tandy Christine Wong Kevin Wood Mary Ann Zapalac
Th nghim hin trng
Chile: Centro de Capacitación para la Mujer
Trabajadora (CECAM)
Trung Quc: China Labor Support Network Chinese Working Women’s Network
-CWWN Female Migrant Workers’ Training Project Guangzhou Occupational Health and
Occupational Rehabilitation Resource Center
(ASEPROLA)
Cng hòa Dominica: Centro de Investigación para la Acción
Femenina (CIPAF) Federación Dominicana de Trabajadores
de Zonas Francas y Afines y Project Alta Gracia (FEDOTRAZONAS)
El Salvador: Centro de Estudios y Apoyo Laboral
(CEAL) Movimiento de Mujeres Mélida Anaya
Montes (MAM)
Union (ICU)
Humanos (CALDH) Comisión de Verificación de Códigos de
Conducta (COVERCO) STITCH UNSITRAGUA
Honduras: Central General de Trabajadores (CGT) Centro de Derechos de Mujeres (CDM) Comunicación Comunitaria (COMUN) Equipo de Monitoreo Independiente de
Honduras (EMIH) Equipo de Reflexión, Investigación y
Comunicación (ERIC) International Textile, Garment and
Leather Workers’ Federation (ITGLWF)
Hng Kông: Asia Monitor Resource Center - AMRC Hong Kong Workers’ Health Centre
(HKWHC)
- PTRC Self-Employed Women’s Association
- SEWA
Indonesia: Local Initiatives for OSH Network - LION Social Information and Legal Guidance
Foundation -SISBIKUM
- KEWWO
Research in Korea - SPARK
Malaysia: Women’s Development Collective - (WDC)
Mexico: Alianza Fronteriza de Obreras (ALFO) Casa Amiga Centro de Apoyo al Trabajador (CAT) Comité Fronterizo de Obreras (CFO) Centro de Información para
Trabajadores, A.C. (CITTAC) Colectivo de Obreras Insumisas La Mujer Obrera Servicio, Desarrollo y Paz, A.C.
(SEDEPAC) SITEMEX
(LaRRI)
Nicaragua: Movimiento de Mujeres Trabajadoras y
Desempleadas “Maria Elena Cuadra” (MEC)
Pakistan: Working Women Organization (WWO)
Philippines: Institute for Occupational Health and
Safety Development (IOHSAD) Kilusan Ng Manggagawang Labor Education and Research Network
(LEARN) Resource Center for People’s Development
(RCPD) Trade Union Congress of the Philippines
Nam Phi: Community Health Global Network Industrial Health Resource Group (IHRG) South African Clothing and Textile
Workers Union (SACTWU)
Employee Union (FTZ & CSEU)
Hoa K: ENLACE Environmental Health Coalition - (EHC) Garment Worker Center Madre Mujeres Unidas y Activas
Li cm n Garrett Brown là ngi u cho d án biên son cun sách này. Cun sách c hoàn thành da trên nhng li khuyên tn tình, s h tr không mt mi và kh nng kt ni không ngng thông qua Mng li oàn kt an toàn và sc khe Maquiladora (Maquiladora Health and Safety Solidarity Network) ca ông. Chúng tôi cng không th biên son c Chng v in t nu không có Tom Gassert, Jeong-ok Kong và các thành viên ca KILSH và SHARPS, Ted Smith và Mandy Hawes n t ICRT ã dành rt nhiu thi gian và a ra nhng góp ý v mt chuyên môn. Rory O’Neill n t Hazards Magazine là ngi cung cp rt nhiu thông tin, tài nguyên và mng li kt ni. Chúng tôi rt bit n Apo Leong, Sanjiv Pandita, Omana George, Sally Choi và nhng ng nghip khác làm vic ti Asia Monitor Resource Center cng ã ng hành ngay t khi bt u biên son cun sách này và vì tt c s h tr ca h trong sut nhng nm qua. Jagdish Patel, Noel Colina, Melody Kemp và Darisman Man trong s nhiu ngi trong mng li Mng li châu Á bo v quyn ca các nn nhân b nh hng bi bnh ngh nghip và môi trng (Asian Network for the Rights of Occupational and Environmental Victims - ANROEV), cùng vi Julia Quiñones n t Comité Fronterizo de Obreras Mexico ã chia s kinh nghim và kin thc ca h cng nh thng xuyên nhc nh chúng tôi v lý do cun sách này cn ra i. Lynda Yanz, Ana Enriquez và Kevin Thomas làm vic cho Mng li oàn kt Maquila Canada (Canadian Maquila Solidarity Network) ã chia s mng li và tài nguyên thit yu cho chúng tôi. Chúng tôi cng ánh giá cao s h tr ca Suzanne Teran, Betty Szudy, Laura Stock, Diane Bush, Valeria Velazquez, Robin Dewey và nhng ng nghip ca Chng trình Sc khe Ngh nghip và Lao ng ca UC Berkeley (UC Berkeley’s Labor and Occupational Health Program), Katie Quan ca Trung tâm Lao ng UC Berkeley (UC Berkeley’s Labor Center) và Linda Delp, Deogracia Cornelio, Sarah Jacobs và nhng ngi khác thuc chng trình Sc khe và an toàn lao ng và lao ng ca UCLA (UCLA’s Labor and Occupational Safety and Health) v mt k thut ging dy ph thông cho n gim thiu ri ro. Cui cùng, chúng tôi cng xin chân thành cm n các ng nghip ã và ang làm vic ti Hesperian vì s óng góp ca c cá nhân và tp th cho d án này.
Suvechha Adhikari Sarah Adler-Milstein Lupita Aguila Nasimul Ahsan Babul Akhter Shirin Akhter Kalpona Akter Donald Aleman Nelly Amaya Karen Andrews Evangelina Argueta Nina Ascoly Syed Asif Nasir Ateeq Jeff Ballinger Jordan Barab Jorge Barajas Sherry Baron Irene Barrientos Enrique Barrios Dinorah Barton-Antonio Nikki Bas Lucrecia Bautista Mary Bellman María de la Paz
Benavides Hernández Blanca Blanco Megan Bobier Suchada Boonchoo Tim Brady David Bronkema Jim Brophy Earl Brown Marianne Brown Lorena Patricia
Cabanillas Sonia Cano Narvaez Silvana Cappuccio Martha Lorena
Cárdenas Teresa Casertano Ariel Castro Carla Castro Jean-Marc Caudron Magdalena Cerda Martha Cervantes Serapina Cha Mi-Kyung Jackie Chan Ka Wai Chan Amber Channer Mirai Chatterjee Esther Chavez Cano
Helen Chen Debby Cheng Yi Yi Maria Chin Abdullah Suetwah Choi Edwin Christiawan Soon-ok Chun Suki Chung Kirsten Clodius Stephen Coats Niza Concepcion Floridalma Contreras Dick Crosbie Andrew Cutz Melona Daclan Glorene Das Enrique Davalos Caoimhe de Barra Cindy de Erazo Leonardo de Leon Carmen Manuela Del
Cid Nelly Del Cid Abdulhalim Demir Kelly Dent Blanca Velázquez Díaz Leonor Dionne Tess Dioquino Alejandra Domenzain Peter Dooley Phil Drew Jonathan Eaton Daniel Edralin David Egilman Howard Ehrman Jill Esbenshade Rosa Marina Escobar Steve Faulker Catherine Feingold Bridget Fellini Maria Antonia Flores Luzviminda Fortuna Virginia Franco Hannah Fritsch Eric Frumin Bartolo Fuentes Homero Fuentes Sugio Furuya Simmi Gandhi Gilberto García Irene Garza Leslie Gates Olimpia Gatica
Pilar Gonzalez Gino Govender Jay Govender Ariane Grau Crespo Elizabeth Grossman Rubenia Guadalupe Marina Gutierrez Catalina Guzmán Catherine Muthoni David Harrington Robert Harrison Katja Hemmerich Nick Henwood Jeff Hermanson Eugenia Hernández Ricardo Hernández Rodrigo Hernández Ygnacio Hernández Josefina Hernández
Ponce Hannah Higginson David Hornung M. Delowar Hossain Jim Howe Emily Ilag Janice Jacobson Lily Jahan Harsh Jaitli Rubina Jamil Herbert Jauch Nityanand Jayaraman Lucia Jayaseelan Ana Jimenes Richard Hirsh Jordi Edwin Jurig Rusti Jutajulu Aanchal Kapur Elizabeth Katz Amarjeet Kaur Margaret Keith Naira Khan Heiner Koehnen Athit Kong Mariano Kramer Eva Kreisler Andre Kriel Yuling Ku Jennifer Kuhlman Evelina Kurki Laura Kurre Joe La Dou Luisa Lange
Chúng tôi xin gi vô vàn li cm n n:
Bill Lankford Bjarne Larsen Ka Mei Lau Kimi Lee Alberto Legall Amparo Lennarduzzi Michael Lesli Parry Leung Chuck Levenstein Pedro Reyes Linares Karen Lo Hui Yu Ling Zhang Ling Belinda Liu Kaiming Liu Joann Lo Rene Loewenson Sandra Lopez Maria Teresa Loyola Pheara Ly Sam Maher Pia Markkanen José Amado Mancía
Leiva Margaret Mandago Nasir Mansoor Anton Marcus Gladis Marroquín Genevieve Martinez Ramon Martinez Rolando Fúnez Mateo Lisa McGowan Ilona Medrikat Racheal Meiers Fred Millar John Miller Nanette Miranda Frank Mirer Sujata Mody Norma Molina Karla Montalvo Dunia Montoya Medina Lisa Moore Gemma J. Moraga Dominique Muller Karen Mulloy Marcela Muñoz Robin Munro Beth Myers Abby Nájera Dulceamor Navarette Sheikh Nazma Jesper Neilson Neil Newman
Nguyen Ngoc Nga Pun Ngai Qu Ning Ganesh Nochur Huberto Juárez Nuñez Patricia Nyman Apollis Dennis O’Brien Liz O’Connor Tom O’Connor Martha Ojeda Juliana Omale Abed Onn Surama Orantes Dara O’Rourke Lida Orta Elisa Ortega Miriam Ortega Pedro Ortega Méndez Mina Palacios Hilda Palmer Madhavi Panda Lourdes Pantaleon Pola Pantoja John Pape Luis Paredes Maritza Paredes Alison Paul José Nelson Paz
Velásquez Robert Perillo Sonia Pernillo Gary Phillips Magaly Pineda Au Mei Po Laura Podolsky
Jackie Pollock Dimu Pratama Malee Pruekpongsawalee Patty Quinlan Carolina Quinteros Richard Rabin Peter Rabinowitz Saeed Rahimi M. Mofizur Rahman Reyna Ramirez Sanchez Sandra Ramos Rey Rasing María Luisa Regalado Marina Ríos Beti Robles-Ortega Yadira Minero Rodas Lumi Rodríguez Rita Isabel Romero Sirajul Rony Mila Rosenthal Shakh Rumana Monica Ruwanpathirana Lilibeth Sabado Omar Salazar Albert Sales Arnel Salvador Raquel Sancho Ratan Sarkin Mary Sayupa Peter Scholz Yoem Seda Ashling Seely Mónica Segobia Moscoso Dharmesh Shah Mashuda Khatun Shefali
Janet Shenk Ruth Sherer Young Shin Carolina Sierra Arist Merdeka Sirait Darius D. Sivin Juliana So Sim Socheata Luis Solano Chun Soon-ok Juliana Soon-ok Stan Sprague Ashwini Sukthankar Emiliana Tapia Dorothy Tegeler Michael Terry Wanee Thitiprasert Trina Tocco Zernan Toledo Anna Torriente Sreyneath Touch Marion Traub-Werner Wilhelmina Trout Rachel True Cecilia Tuico Marco Tulio Juárez Juan Miguel Tumi
Laura Turiano Jane Turner Carmen Valadez Perez Jim Vannoy Clara Velasquez Roberto Vivar A. Viyakulamary Etienne Vlok Norbert Wagner Chan Ka Wai Cathy Walker Phan Wanabriboon Hsing-Chi Wang Deborah Weinstock Wyger Wentholt Heather White Sarah Widmer Dorothy Wigmore Michael Wilson May Wong Monina Wong Michael Wright Emelia Yanti Cheryl Yip Jim Young Chan Yu Wilber Zavala
NHÀ TÀI TR Chúng tôi rt bit n s h tr hào phóng ca: Amnesty International - Ireland Berger-Marks Foundation California Wellness Foundation Church of Sweden Youth Dominican Sisters of Springfield,
Illinois Egilman Family Ford Foundation General Service Foundation Grousbeck Family Foundation/
Lakeshore Foundation He-Shan World Fund Jadetree Foundation Trust Kazan, McClain, Satterley
& Greenwood, PLC Lawson Valentine Foundation Left Tilt Fund
Levi Strauss Foundation Maquila Health and Safety
Support Network Moriah Fund Panta Rhea Foundation Partnership Foundation Public Welfare Foundation Rockefeller Foundation Sidney Stern Memorial Trust Sisters of Charity of the
Incarnate Word Solidarité Mondiale Solifonds United Methodist Church -
Women’s Division West Foundation Women Working Worldwide
Chúng tôi cng xin chân thành cm n các cá nhân ã óng góp tài chính chúng tôi có th biên son cun sách này.
NI DUNG
PHN 1: T chc ngi lao ng vì môi trng làm vic an toàn và công bng
Chng 1: Làm vic kim sng - vì mt cuc sng tt p . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2
Chng 2: Hc và ào to v sc khe ca ngi lao ng ti ni làm vic . . . . 17
Chng 3: T chc ngi lao ng ci thin sc khe ngi lao ng . . . . . . 39
PHN 2: Mt s ngành công nghip
Chng 4: Các nhà máy ch to in t . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72
Chng 5: Các nhà máy sn xut hàng may mc . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101
Chng 6: Các nhà máy sn xut giày . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 116
PHN 3: Các mi nguy ti ni làm vic và gii pháp
Chng 7: Ecgônômi (Công thái hc) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 130
Chng 8: Các mi nguy do hóa cht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 157
Chng 9: Chn thng do máy móc . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 198
Chng 10: in . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 212
Chng 12: Bi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 225
Chng 15: Nhit - Nóng và lnh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 239
Chng 16: Chn thng do b ngã, b vt ri hoc do xe c . . . . . . . . . . . . . . . . . . 245
Chng 17: Thông gió . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 251
Chng 18: Thit b bo v cá nhân (TBBVCN) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 266
PHN 4: Các him ha xã hi và gii pháp
Chng 19: Làm vic vi cng lao ng quá ln và quá nhanh nhng c hng quá ít . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .286
Chng 20: Làm vic ti nhà . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .303
Chng 21: Phân bit i x . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .312
Chng 22: Bo lc . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .327
Chng 23: Lao ng di c . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .344
Chng 24: Lao ng tr em . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .357
Chng 25: Tip cn dch v chm sóc sc khe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .367
Chng 26: Sc khe sinh sn và tình dc . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .383
Chng 27: Cng thng và sc khe tâm thn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .398
Chng 28: n ung y có sc khe tt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .413
Chng 29: Tip cn vi ngun nc sch và nhà v sinh an toàn . . . . . . . . . . . . .421
Chng 30: HIV (Vi-rút gây suy gim min dch ngi) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .426
Chng 32: Mt ni có th sng àng hoàng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .440
Chng 33: Ô nhim t các nhà máy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .445
PH LC A: Pháp lut và cuc u tranh vì vic làm t t, m bo sc khe và công bng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 456
PH LC B: Các hóa cht và nguyên vt liu thng gp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 469
Ngun thông tin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 538
Index . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 547
Lut quc t v quyn ngi lao ng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .11
Quyn thanh tra ni làm vic . . . . . . .34
Quyn t chc và thành lp công oàn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .58
Cm chì và hóa cht c hi . . . . . . . .83
Quyn c bit v hóa cht . . . . . 190
Quyn hít th không khí sch ti ni làm vic . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 262
Quyn c trang b phng tin bo v cá nhân . . . . . . . . . . . . . . . . . . 283
Quyn có gi làm vic công bng 289
Cm lao ng cng bc . . . . . . . . . 291
Tiêu chun sng . . . . . . . . . . . . . . . . . . 297
Quyn bình ng . . . . . . . . . . . . . . . . . 317
Quyn c sng không có bo lc và quy ri tình dc . . . . . . 337
Quyn ca ngi lao ng nhp c . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 352
Liên Hp Quc và T chc Lao ng Quc t quy nh v vic làm và lao ng tr em . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 363
Quyn c n bù cho các chn thng do công vic gây ra . . . . . . . 371
Quyn c chm sóc sc khe . . 373
Quyn làm vic mà không nh hng n sc khe sinh sn . . . . . . . . . . . . 388
Quyn ca ngi nhim HIV ti ni làm vic . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 434
Hai Công c ca Liên Hp Quc khuyn khích thành lp các t chc ngi lao ng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 460
S cu khi b bng axit hydrofluoric . . . . . . 74
S cu khi hít phi hóa cht . . . . . . . . . . . . . 181
S cu khi hóa cht dây vào da và mt . . . 182
S cu khi hóa cht dây vào ming . . . . . . 183
S cu chn thng do máy móc gây ra . 210
S cu khi in git . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 216
S cu khi b bng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 224
S cu khi b cm nhit . . . . . . . . . . . . . . . . . . 242
S cu ngi b quá lnh . . . . . . . . . . . . . . . . 244
S cu sau khi b hip dâm . . . . . . . . . . . . . . 335
Tra cu thông tin
S cu
Hot ng
t câu hi “Nhng ti sao?” . . . . . . . . . 22
Phân tích các nguyên nhân ca vn sc khe ngi lao ng . . . . . . . . . . . . 24
Trao i trong các nhóm nh . . . . . . . . 42
Tin hành mt cuc kho sát . . . . . . . . 45
V bn c th . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48
V bn nhà máy ca bn . . . . . . . . . 49
Lp bn v cng ng ni bn sng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51
Các mi nguy him v Ecgônômi trong nhà máy ca bn . . . . . . . . . . . . .133
S dng kt qu kho sát ci thin v ecgônômi . . . . . . . . . . . . . . . . .134
Theo dòng không khí! . . . . . . . . . . . . . .260
Kim tra lng ca bn . . . . . . . . . . . . .294
Ai có quyn lc? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 318
Bn làm gì trong mt ngày? . . . . . . . . 321
Chúng tôi cng có quyn! . . . . . . . . . . 325
Cùng i mt vi ni s . . . . . . . . . . . . 329
óng vai xây dng s t tin . . . . . 333
Hc cách t v . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 340
Thu thp thông tin v nhà tuyn dng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 346
Mt k hoch ng phó khn cp trong nhà máy ca bn . . . . . . . . . . . . . 369
Dành thi gian th giãn . . . . . . . . . 412
HIV không lây nhim ti ni làm vic 432
HIV là mt dng khuyt tt, không phi là không có kh nng . . . . . . . . . . 433
Kho sát ô nhim trong cng ng . 451
Làm sch thy ngân b tràn . . . . . . . . . . .79
Làm mt chic m gh . . . . . . . . . . . . 138
To mt chic xe y ti hàng bng lò xo, thùng nghiêng hoc thùng nâng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 145
Gii quyt s c tràn hóa cht nh . . 180
Cách thc ly và c phiu d liu an toàn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 187
Làm bình cha cháy t ch ti nhà . . 223
Kim tra h thng thông gió cc b 259
T may khu trang tránh bi . . . . . . . . 274
Kim tra xem mt n có va và s dng c không . . . . . . . . . . . . . . . . . . 276
Nhét núi tai chng n vào tai . . . . . . . 279
Cách tính tin lng thc ca bn . . 304
Chm sóc tt hn . . . . . . . . . . . . . . . . . . 374
Cách thc
1
Phn 1
T chc ngi lao ng vì môi trng làm vic an toàn và công bng
Chng Trang
1 Làm vic kim sng và sng .....................................................2
2 Hc và ào to v sc khe ca ngi lao ng ti ni làm vic .........................................................................................17
3 T chc ra các nhóm ci thin sc khe ca ngi lao ng .................................................................................39
2 Làm vic kim sng và sng
Làm vic kim sng và sng
Mt công vic an toàn, c i x công bng và nhn c s tôn trng nu nó không gây hi ti sc khe và cuc sng xung quanh chúng ta. Tuy nhiên, hàng triu ngi lao ng trên th gii ang phi làm nhng công vic nguy him gây hi cho sc khe ca h. Tri qua nhng ngày dài lao ng vt v và nng nhc, h không c tr công xng áng có th trang tri cho cuc sng ca mình.
Cun sách này mun cp ti các vn liên quan n an toàn, v sinh lao ng mà nhng ngi lao ng ti các nhà máy xut khu ang phi i mt, ng thi a ra nhng gii pháp cho các vn ó.
Cun sách cng ch ra cách ngi lao ng xây dng các bin pháp ci thin iu kin lao ng, chm dt tin công r mt, lp t các trang thit b m bo an toàn hn, s dng hóa cht ít hn và an toàn hn; trong nhng bin pháp ó, có bin pháp ch doanh nghip ng h có bin pháp ch doanh nghip phn i. Nhng ví d c nêu trong cun sách tp trung ch yu ti các vn tn ti trong các nhà máy xut khu, tuy nhiên ó cng là nhng vn chung ca mi c s sn xut hoc mi loi hình công vic.
Nhng ngành công nghip c cp trong cun sách gm ngành may mc, sn xut giày dép, sn xut thit b in t – ây là nhng ngành sn xut có li nhun, iu kin ci thin iu kin làm vic cho ngi lao ng. Nhng công ty u t tin bc vào vic ci thin vn an toàn, v sinh lao ng s thu c rt nhiu li ích, ví d: khi ngi lao ng cm thy khe mnh và hnh phúc h s làm vic tt hn và gn bó lâu dài hn vi công vic ca mình, cùng vi ó nhà máy s sn xut c nhng sn phm vi cht lng tt hn, gim thiu s lãng phí và to ra mt môi trng làm vic công bng hn.
1
H thng nhà máy toàn cu 3
H thng nhà máy toàn cu Nhng công ty vi quy mô toàn cu (công ty m) u s hu các nhà máy sn xut khp ni trên th gii, c bit các quc gia nghèo to ra sn phm. Nhng công ty này u là nhng “thng hiu” ni ting nh GAP, Walmart, Apple, Adidas và nhiu thng hiu khác – s ch nh mt cách chính xác các nhà máy cn phi sn xut cái gì. Trong h thng sn xut ó, các công ty m thc cht không phi chu trách nhim trc tip vào vic xây dng hay iu hành bt kì nhà máy sn xut nào ca h. Nhng vì có rt nhiu n t hàng nên h có th áp t các iu khon trong hp ng vi các nhà máy (bao gm giá, yêu cu cht lng và tin ) ri ch th cho các nhà máy phi áp ng các yêu cu ó nu các nhà máy mun có công n, vic làm.
nhng nc nghèo, các công ty có quy mô toàn cu luôn t c tha thun vi chính ph nc s ti vi mc ích tránh thu hoc ch phi chu khon thu thp, ch phi tr mc lng thp cho ngi lao ng, tránh c nhng iu kin ca lut pháp trong vn bo v môi trng và quyn ca ngi lao ng và ch phi tr rt ít chi phí cho c s vt cht, in nng, h thng thông tin cng nh h thng ng xá. Nhng s tha thun ó s m bo cho các ch nhà máy – nhng ngi ang to vic làm cho ngi lao ng s ti – sn xut ra sn phm vi chi phí thp và c bit là có li cho nhng công ty m khi h bán sn phm ra vi mc giá cao hn nhiu ln mc giá sn xut.
Rt nhiu các nhà máy xut khu trên khp th gii ang phi cnh tranh vi nhau bng cách a ra mt mc giá thp nht nhm t c hp ng sn xut t các công ty ln có quy mô toàn cu. Hin tng này thng c gi là “cuc chy ua ngc” vì các thng hiu ni ting s ch tha thun vi nhng nhà máy sn xut quc gia mà ti ó h ch phi tr lng thp cho ngi lao ng, ni chp nhn ô nhim cùng vi rt ít quy nh liên quan n vic chi tr làm sch môi trng.
Giá ca chúng tôi thp bng mt na mc chi
phí sng!Giá chúng tôi thp hn, ch bng mt na chi phí sng và không có bo
him y t!
Mt na mc chi phí sng, không bo him y t, t do x rác thi
c hi! Tôi s ch thêm có c tha thun tt hn.
Chính “nhng cuc chy ua ngc” ó ã to ra nhng vic làm không m bo sc khe, không m bo s an toàn và gây mt công bng cho nhng ngi lao ng các nhà máy sn xut trên toàn cu.
Ai ã xây dng nhà máy và to công n, vic làm? Ngi lên k hoch v vic xây dng nhà máy ni bn làm vic và quyt nh s lng máy móc, hóa cht, công c cng nh nguyên vt liu mà bn s dng trong quá trình to ra sn phm: ó có th là ch nhà máy, ngi trc tip qun lý bn hay là ch công ty mua sn phm. ó cng chính là nhng con ngi có ting nói quyt nh v to công n vic làm, v to môi trng làm vic ít c hi, công bng hn và thành công hn, c bit là h s ly ý kin ca ngi lao ng (NL) chia s kinh nghim và cách thc làm sao t c các mc tiêu ó.
Trách nhim ca ch nhà máy là phi m bo ni làm vic và công vic c an toàn. Nu ch nhà máy không thông tho trong vic ó (phn ln là không có chuyên môn trong lnh vc này), thì có th thuê chuyên gia v an toàn, v sinh lao ng giám sát iu kin ti ni làm vic. Ti nhiu nhà máy luôn có phòng, ban chu trách nhim v an toàn, v sinh lao ng, có ban chuyên trách gm c ngi lao ng và ngi qun lý giám sát mc an toàn lao ng, thng xuyên có nhng iu chnh và ci thin iu kin làm vic sao cho hiu qu hn. Khi nhng ngi trong ban chuyên trách cam kt bo v sc khe ngi lao ng, thì h có nng lc to ra nhng s thay i ln cho nhà máy.
Nhng khi các công ty toàn cu ã ký kt vi các nhà máy sn xut, h luôn t c tha thun liên quan n “cuc chy ua ngc”. Nhng công ty này thng không cho nhng ch nhà máy s ti có nhiu la chn có th ci thin iu kin lao ng, tng tin lng cng nh thc hin c các thay i ln cho nhà máy. Các thng hiu ni ting áp t các iu kin lên h thng nhà máy sn xut toàn cu. Chính vì th mà s liên kt gia nhng ngi lao ng vi khách hàng – nhng ngi mong mun có s công bng và n nh, gia ngi lao ng vi chính ph cng nh vi các chuyên gia v an toàn, v sinh lao ng – nhng ngi mong mun bo v sc khe cho ngi lao ng tr nên vô cùng quan trng.
Mi ngi lao ng có th làm vic cùng nhau, có th tranh lun vi nhau nhng u nhm to ra mt ni làm vic tt hn
Ai ã xây dng nhà máy và to công n, vic làm? 5
Ai có th ci thin iu kin lao ng và vic làm an toàn? Ch nhà máy: Ngi s dng lao ng có trách nhim cung cp cho ngi lao ng ni làm vic lành mnh và an toàn. Tìm và gii quyt các vn ATVSL thuc v trách nhim ca ch nhà máy. Mt ngi ch thc s quan tâm n ngi lao ng s luôn bit to ra s khác bit.
i tác mua sn phm ca nhà máy ni bn làm vic: Trong trng hp nhà máy ca bn ký hp ng vi mt nhà máy khác, mi iu kin lao ng – t vic bn sn xut sn phm gì, nhng nguyên vt liu và hóa cht nào mà bn s dng cho n giá ca sn phm c bán ra v.v. u do i tác quyt nh. Và lúc ó, nhà máy ca bn ging nh mt ngi làm thuê cho bên i tác vy.
Ch thng hiu: Các ch thng hiu s thit k sn phm riêng ca h - bng cách làm ni bt lên ni dung sn phm, nhn mnh kiu dáng, cht liu và quy trình to ra sn phm ó v.v. Mi quyt nh ca h tác ng n tng công on sn xut. Nu nh trong quá trình thit k sn phm, các thng hiu ó ã b qua vn an toàn và sc khe ca NL thì h ã to ra iu kin làm vic có hi, tác ng xu n sc khe NL. Các ch thng hiu ó s phi chu trách nhim hoàn toàn v quy trình sn xut cng nh iu kin lao ng.
Thanh tra lao ng ca chính ph: a s các quc gia u có b lut lao ng cng nh c quan thanh tra lao ng chu trách nhim iu tra cng nh tin hành các bin pháp nhm ci thin iu kin lao ng ti các nhà máy. Tuy nhiên, iu tr trêu là lc lng thanh tra thng rt mng và mc lng h nhn c rt thp, vì th ã to iu kin cho vn nn tham nhng xy ra: nhng ngi thanh tra nhn hi l s thm nh không da trên lut pháp, còn nhng ngi liêm chính thng b i x t bc hoc thm chí b sa thi khi h c gng ép buc doanh nghip thc thi các tiêu chun lao ng.
Giám sát c lp và b quy tc ng x: Thanh tra an toàn, v sinh lao ng hay “kim toán c lp” là nhng ngi c các thng hiu cng nh ch nhà máy thuê kim tra iu kin làm vic trong các nhà máy. Do nhng kim toán viên c thuê và tr lng, nên không ngc nhiên là h thng phát hin c rt ít vn . Do ó các thanh tra có làm gì, ch nhà máy thng không ý n h. Ch nhà máy dng nh ch tp trung xây dng các mi quan h xã hi hn là quan tâm ti vic ci thin iu kin lao ng.
T chc lao ng quc t (ILO) và Chng trình Vic làm tt hn ca T chc lao ng quc t: T chc lao ng quc t ã xây dng các tiêu chun quc t v iu kin làm vic và quyn lao ng. Các quyt nh ca h có thm quyn v o c, ch không có thm quyn v thc thi. Chng trình Vic làm tt hn là kt qu ca s hp tác ca các t chc nhà nc và t nhân, ã c áp dng ti 7 quc gia trên th gii trong ó có Vit Nam, trong ó ngun vn quc t c s dng ci thin iu kin lao ng trong các nhà máy may.
Các oàn th, các t chc ca ngi lao ng và các t chc cng ng: S là quá khó khn cho mt t chc lao ng hay mt t chc cng ng có th dành thng li trong mi cuc u tranh cho vn ci thin iu kin lao ng. Kinh nghim ch ra rng có nhng chin thng liên tc cn phi có s hp tác ca các t chc vi nhau. Mt lc lng lao ng có t chc s iu kin u tranh cho mt ni làm vic an toàn và lành mnh hn.
Câu chuyn ca Chakriya Chakriya chuyn t vùng nông thôn vào Phnom Penh, th ô ca Campuchia làm vic trong mt nhà máy. Cô nhanh chóng tìm c mt công vic ti Song Industrial, mt công ty chuyên sn xut qun áo cho các thng hiu quc t. Cô và a con trai bé bng ca mình chuyn n sng cùng mt ngi ph n cùng làng tên Veasna, trong mt cn phòng nh khu chut Canadia gn nhà máy. Mc lng ti thiu mà Chakriya kim c ch tr tin n và tin thuê nhà. gi tin cho b m và các ch gái, cô ã phi làm thêm rt nhiu gi.
Mc lng ti thiu Campuchia không chm sóc sc khe hoc sng àng hoàng, iu này làm cho cuc sng rt khó khn cho ngi lao ng và gia ình ca h, nhng ó là lý do ti sao các thng hiu n vi các quc gia nh Campuchia ngay t u. Các công ty quc t ký hp ng vi các nhà máy Campuchia vì h a ra giá r nht. Khi các nhà máy cnh tranh a ra mc giá thp nht, him khi h u t vào vic bo v sc khe và an toàn cho ngi lao ng.
Nhà máy ni Chakriya làm vic rt nóng. Không khí có cm giác nh mt ám mây ngt ngt, t át không bao gi di chuyn. Mt ngày trong mt tun rt bn rn, Chakriya nhn thy mt mùi hóa cht kinh khng khin u óc cô quay cung. Ri cô ngt i. Mt chic xe ti ã a cô và 20 ngi lao ng khác b ngt ti bnh vin. Hn 2.400 ngi lao ng ngành may Campuchia b ngt ti ni làm vic mi nm, nhng các công ty trong lnh vc này u nói rng h không bit ti sao li có hin tng nh vy.
Các ch s hu nhà máy li cho ngi lao ng phù phép ngt xu, nói rng h là nhng ngi ph n cung lon, nhng ngi nuôi dng nhau bng nhng vn v sc khe tâm thn. Nhng Chakriya không ngh rng vn là trong tâm trí cô. “Chúng tôi làm vic quá nhiu gi và chúng tôi quá mt mi. Tin lng ca chúng tôi không mua thc n. Và nu chúng tôi mua thc n, chúng tôi không th tr hc phí cho con cái ca chúng tôi. Và không còn gì gi v nhà cho cha m.”
ILO Ch nhà máy B phn ngun hàng ca nhãn hàng
B phn trách nhim xã hi ca nhãn hàng
Chúng tôi ng h mc lng
công bng nhng không
c tr lng công bng.
Chúng tôi không kim
Tng mc lng ti thiu s không gây
hi cho li nhun.
Mc lng cao hn
s gi các thng hiu n các quc gia khác, r
hn.
Ai ã xây dng nhà máy và to công n, vic làm? 7
Mt hôm, ông ch gi ngi lao ng li vi nhau. Mt s ngi nc ngoài nói v cách chng trình Vic làm tt hn ca ILO ã tha thun vi nhà máy ca h ci thin các iu kin. Chng my chc ánh sáng và thông gió ã c ci thin nhng tin lng vn gi nguyên. ó là ln cui cùng Chakriya nghe nói v chng trình Vic làm tt hn và là ln duy nht nhà máy thay i tích cc hn.
Chakriya ã gia nhp mt công oàn ti nhà máy ca mình vi hy vng rng bng cách cùng nhau hành ng, ngi lao ng có th nhn c mc lng cao hn và iu kin làm vic tt hn. Công oàn ã tham gia mt cuc tng ình công v tin lng trong nm 2010 và 68.000 ngi lao ng ã ngng làm vic trong mt tun. Công ty ngay lp tc sa thi 160 oàn viên ng ra ình công. Công oàn ã t chc ngi lao ng làm vic chm hn, t chi làm thêm gi và phàn nàn v tình trng máy móc ca h cho n khi công ty cho nhng oàn viên công oàn ã b sa thi i làm li. Sau 5 tháng, nhng ngi lao ng b sa thi ã ly li c công vic ca h nhng nhà máy vn không tng lng.
Vào cui nm 2013, nhng ngi lao ng không th chu ng thêm c na. H yêu cu mc lng ti thiu gp ôi, t 80 ô la lên 160 ô la mt tháng, mt “mc lng c bn” cho phép ngi lao ng tr tin thuê nhà, n thc phm b dng và chm sóc gia ình h. Nhng chính ph, b áp lc bi các ch nhà máy, ch tng lng lên 95 ô la, vn là không ! Ngi lao ng ã t chc tng ình công kéo dài gn mt tháng.
Ln này chính ph phn ng d di. Cnh sát tn công ngi lao ng và git 4 ngi. Nhiu ngi chy trn v làng ca h vì h s hãi. Cui cùng, cn ói và s àn áp ã y ngi lao ng tr li vi công vic ca h. 23 ngi biu tình ã b b tù trong 5 tháng.
Chúng tôi không mong i bo lc vì chúng tôi n vi hai bàn tay trng. Chúng tôi ch yêu cu tng mc lng ti thiu. Chúng tôi không
mong i s i x tàn nhn nh vy.
Cuc u tranh ca ngi lao ng may Campuchia không c chú ý. Các công oàn quc t, ILO, các t chc phi chính ph (NGO) t Châu Âu và Hoa K, và thm chí mt s thng hiu có trách nhim bt u gây áp lc cho chính ph Campuchia và ch s hu nhà máy ci thin iu kin. Quan trng nht, nhng ngi lao ng Campuchia ã oàn kt và mnh m, và vào tháng 11 nm 2014, h ã giành c mt mc tng mc lng ti thiu mi.
Chakriya vn kim c quá ít và làm vic quá sc trong iu kin ti t. Nhng nhng li ích cô y ã t c vi công oàn ca mình và các liên minh mà công oàn ca cô y ã tham gia trên phm vi quc t, ã cho thy rng vic t chc và làm vic cùng nhau thay i là cn thit làm cho mi th c ci thin.
Cách gii quyt các vn an toàn, v sinh lao ng ti ni làm vic Cun sách này s giúp bn xác nh và ci thin nhng vn tn ti ni làm vic ca bn và nó là công c ca ngi tuyên truyn sc khe ca ngi lao ng (xem trong Chng 2: Hc và ào to v sc khe ca ngi lao ng ti ni làm vic). Ngi lao ng trong các nhà máy u phi hng chu nhiu vn , nên mi ngi u óng vai trò quan trng trong vic ci thin iu kin lao ng. Mt s phng pháp tip cn hiu qu hn trong vic gii quyt các vn cng s c cp.
Nhng chính sách không bo v ngi lao ng Làm cho ni làm vic c an toàn là trách nhim ca ch nhà máy. Tuy nhiên, mt khi phi i mt vi nhng nguy him ti ni làm vic, nhng ngi ch nhà máy thng phn ng theo nhiu cách khác nhau. Thng thì h s li cho nhng ngi lao ng ã khiu ni vô cn c hoc ã không tuân th theo các quy nh ã có. Trong trng hp h tha nhn vn ca mình, h cng s tìm kim gii pháp c xem là ít chi phí hn thay vì a ra gii pháp hiu qu nht nhm ci thin sc khe và an toàn lao ng.
Chính sách “tng l” Ch nhà máy có th ph nhn nhng công vic c coi là nguy him và không làm gì ci thin. Khi có mt ngi lao ng b chn thng hoc b bnh, ch nhà máy s sa thi h và thuê mt ngi khác. D nhiên, ch nhà máy s không lp biên bn hoc giu hoàn toàn s vic ó.
Chin lc “Thay i ngi lao ng” Ngi ch s dng lao ng có th c gng thay i ngi lao ng bng cách bt làm công vic theo cách khác hoc buc phi mc thit b an toàn không thoi mái. Và khi ngi lao ng không th làm c, h s b cho là li bing và t gây ra thng tích hoc bnh tt. “Thay i ngi lao ng” thng ch có ngha là “ li cho ngi lao ng.”
Ngi qun lý thúc gic tôi phi
làm vic nhanh hn, nhng cht
làm sch này khin tôi thc s
rt mt mi!
Bây gi tôi thy rt nóng và bt tin. Tht khó khi phi làm
vic trong iu kin này.
Cách gii quyt các vn an toàn, v sinh lao ng ti ni làm vic 9
Các chin lc giúp công vic an toàn hn Vi s giúp ca các chuyên gia ATVSL, mt ch s dng lao ng cam kt v sc khe và s an toàn ca ngi lao ng s hi: nhng nguy him nào mà ngi lao ng thc s phi i mt và h nguy him nh th nào? Mt ch s dng lao ng tt s thay i ni làm vic bng cách sa cha hoc thay th thit b, công c và quy trình loi b các nguy him và làm cho công vic an toàn hn. Bit rng nhng ngi lao ng là nhng chuyên gia thc s v công vic ca h, mt ngi ch s dng lao ng tt s cho phép ngi lao ng tham gia vào tt c các bc giúp cho công vic an toàn hn. Các y ban sc khe và an toàn bao gm qun lý và ngi lao ng là cn thit làm cho công vic an toàn hn và h hot ng tt nht khi mi ngi có th nh các chuyên gia ATVSL giúp trong vic tìm kim gii pháp.
Chin lc “Thay i ni làm vic” Ngn chn tác hi mà nhng nguy him trong công vic có th gây ra.
Loi b s nguy him. Các máy móc và sn phm ci tin ang c phát trin mi lúc giúp công vic an toàn hn. Chúng có th có giá cao hn, nhng nu chúng ngn nga ung th hoc cu sng mt a tr thì chúng cng áng giá. Nó cng quan trng ào to ngi lao ng trong các quy trình mi và trong cách s dng các h thng cnh báo và báo ng.
Khoanh vùng s nguy him, loi b nó hoc bo v ngi lao ng khi nó. Lp t thùng, rào chn, khu vc làm vic riêng bit, bo v máy, thông gió, và bt c iu gì khác là cn thit.
Thay i cách t chc công vic. Gim thi gian cá nhân ngi lao ng tip xúc vi công vic nguy him. Làm cho công vic bt nhàm chán. Nhng công vic hp dn và c hoàn thành có xu hng dn n ít tai nn hn.
Cung cp thit b an toàn khi cn thit. Khi 3 bc trc thành công, s không cn thit b bo v cá nhân (TBBVCN, xem Chng 18). Nhng nu vn còn nguy him trong công vic, TBBVCN có th c s dng làm cho công vic an toàn hn min là ni làm vic có chng trình m bo TBBVCN:
• Phù hp vi tng ngi lao ng s dng nó. • Là loi thích hp cho nhng nguy him phi i mt trong mi công vic. • c làm sch hoc thay th thng xuyên khi cn thit.
H thng thông gió mi này thay i mi th! Và bàn chi làm
sch tt hn!
Loi b các mi nguy him v mt xã hi làm cho công vic an toàn hn Các vn ti ni làm vic không ch gây ra bi tip xúc hóa cht, in không an toàn, các thit b không c che chn và các mi nguy him khác mà có th ci thin c bng cách sa cha các máy móc thit b hoc cung cp các máy móc thit b tt hn. Ngoài ra, các vn ti ni làm vic còn có th bt ngun t vn xã hi nh k th ph n, phân bit chng tc, thái , li sng, cách hành x và các iu kin làm vic t chi quyn và nhân phm ca nhng ngi lao ng. a s nhng mi nguy him v mt xã hi phn ánh mi quan h quyn lc trong cng ng và ôi khi khó nhn bit hn c nhng mi nguy him trong công vic. Nu trong cng ng không có s công bng và minh bch thì ti ch làm vic cng không th òi hi có c iu ó. Thay i nhng iu kin trên cho ni làm vic c an toàn và lành mnh hn là rt cn thit và ôi khi vic x lý phân bit giàu nghèo, phân bit i x, phân bit chng tc, phân bit gii tính ti ni làm vic d dàng hn là thc hin trong cng ng.
Anh y là ngi da màu nhng không có ngha là ông
giao cho anh y công vic nng n, bn thu nht.
tôi giúp anh.
Chung tay làm s khin công vic thun li hn Mt ngi ngi lao ng có th to ra c s thay i nho nh nhm ci thin công vic, ví d: t thêm mt chic m di gh ngi hoc m lng trong khi làm vic. Nhng mt ngi lao ng không th thay i c tt c nhng vn cp bách ang gây hi n sc khe ca nhng ngi lao ng trong nhà máy, chng hn nh: s dng hóa cht nào ty ra; có nên khoanh vùng khu vc máy móc hot ng nguy him không; làm th nào m bo rng không có ngi nào hay nhóm ngi lao ng nào phi i mt vi nhng công vic c bit nguy him, c hi hay nhàm chán. Phi hp lc cùng vi nhng ngi thc s mun óng góp vào s thay i ca nhà máy thì ngi lao ng mi có th quyt nh c iu mà h mun thay i cng nh t chc các chin dch thuyt phc và gây sc ép lên ch nhà máy v nhng yêu cu ó.
Chung tay làm s khin công vic thun li hn 11
Quyn ca ngi lao ng Mi quc gia u có các quy nh lut pháp riêng ca mình nhm bo v ngi lao ng không làm vic trong iu kin thiu an toàn và thiu công bng. Thông qua s t vn ca lut s, ca quan chc nhà nc, ca liên oàn lao ng hay các t chc lao ng, t chc cng ng, hoc nghiên cu qua mng, u có th tìm c các thông tin v vn này.
Mt b lut lao ng c bn thng có các iu khon quy nh v mc lng ti thiu, thi gian ngh phép, thi gian ngh thai sn, bo him y t và các iu khon liên quan n an toàn, v sinh lao ng (ATVSL). a s các b lut u quy nh rõ ràng v vic các iu khon thc thi: quy nh ai s là ngi trc tip thanh tra ti các nhà máy, cách trình khiu ni lên chính ph và cách chính ph gii quyt các vn . mt s quc gia, h có b lut rt cht ch và nghiêm ngt, tuy nhiên vic thc thi lut li không c tt.
Lut quc t v quyn ngi lao ng
T chc Liên Hp Quc (UN) c xem là cu ni gn kt chính ph các quc gia trên th gii nhm thúc y mi quan h hp tác và phát trin trong vic gii quyt các vn kinh t, vn hóa, xã hi và các vn nhân quyn. Công c Liên Hp Quc (hay lut quc t) bo v
nhân quyn và s t do c cp trong cun sách ging vi biu tng ca Liên Hp Quc
Công c Liên Hp Quc v Xóa B Mi Hình Thc Phân Bit i Vi Ph N (CEDAW) là mt công c c lc trong vic giúp ph n c i x công bng ni làm vic cng nh trong xã hi.
T chc Lao ng Quc T (ILO) là mt phn ca Liên Hp Quc nhm thúc y quyn ca nhng ngi lao ng và thit lp nên các tiêu chun quc t v quyn, iu kin lao ng cng nh quy nh v sc khe ngi lao ng. ILO thúc y s phát trin ca các t chc
ngi lao ng, liên oàn lao ng hot ng dân ch, c lp. Các tiêu chun mà ILO thit lp c chp nhn nhiu quc gia trên th gii, mà trong cun sách này c tham chiu rt nhiu, c biu th nh các hình trên trong ó có biu tng ca ILO. ILO tài tr cho mt chng trình có tên là “Vic làm tt hn” cho nhiu quc gia trên th gii; chng trình ó c thc hin da vào s hp tác gia các t chc nhà nc và t nhân (PPP) trong vic ci thin iu kin lao ng trong các nhà máy may.
bit thêm thông tin v các Công c ca ILO và cách s dng chúng, hãy xem Ph lc A.
bit thêm thông tin v chng trình Vic làm tt hn ca ILO, xem trang 464.
Quyn ca ngi lao ng c nhn mnh rt rõ ràng trong mt s b lut quc t, ví d nh trong công c ca Liên Hp Quc (UN) và T Chc Lao ng Quc T (ILO). Các quc gia là thành viên ca Liên Hp Quc và T Chc Lao ng Quc T s ng ý ký vào các công c ó và cam kt quyn ngi lao ng nh là mt phn quan trng trong b lut ca mi quc gia. Công c ca Liên Hp Quc và T Chc Lao ng Quc T nhn mnh rng mi ngi u có quyn c làm vic trong iu kin an toàn và công bng, nhng ngi lao ng s c tr lng tha áng, gia ình ca h cng nhn c s tôn trng. Nhng công c ó có vai trò quan trng trong vic giúp ngi lao ng u tranh cho mt môi trng làm vic tt hn và khuyn khích chính ph các nc ci tin và thc thi các b lut lao ng. (Nhng thông tin chi tit hn v công c ca Liên Hp Quc và T Chc Lao ng Quc T và các b lut quc t v quyn ngi lao ng c cp trong phn ghi chú trc ó và trong phn Ph lc A trang 456).
Quyn ca lao ng n Vic hiu và bo v nhng quyn ca lao ng n trong các nhà máy xut khu là vô cùng quan trng vì lao ng n thng chim a s. Công c ca Liên Hp Quc và T chc Lao ng Quc T hay nhiu b lut khác trên th gii u khng nh rng luôn có s công bng trong a v kinh t, chính tr và xã hi gia n gii và nam gii. Nhng quyn c bn c cp gm:
• c tr thù lao nh nhau khi làm nhng công vic nh nhau. • c ào to và có c hi thng tin nh nhau. • không phân bit i x vi nhng lao ng n cha và ã làm m. (xem
trang 317 và trang 388). Yêu cu v sc khe ca lao ng n, bao gm c vic mang thai và chm
sóc con cái u phi c quan tâm khi thit k công vic.
Công oàn và các t chc ca ngi lao ng Lut quc t cng nh b lut mt s quc gia u tha nhn s tn ti ca công oàn vi t cách là mt t chc ca ngi lao ng, có quyn và trách nhim bo v quyn ca các thành viên trong t chc ca mình. Ngi s dng lao ng (NSDL) phi tha hip các iu khon lao ng vi t chc công oàn i din cho NL. Công oàn có quyn và trách nhim trong vic àm phán các vn liên quan n tin lng, s gi làm vic, ATVSL và i x công bng vi ngi lao ng. Mt s t chc công oàn còn chu trách nhim tha thun vi NSDL v cách t chc, sp xp công vic. NSDL và chính quyn b nghiêm cm có nhng hành vi quy ri hoc e da NL là thành viên ca t chc công oàn.
Quyn c thành lp các t chc công oàn: Phi mt nhiu nm u tranh, ngi lao ng mi giành c quyn hp pháp trong vic thành lp các t chc công oàn, tuy nhiên mt s quc gia, vic thành lp các t
Chung tay làm s khin công vic thun li hn 13
chc công oàn vn c xem nh là mt hành ng bt hp pháp. Ngay c nhng ni cho phép s hot ng ca các t chc công oàn, nhng ngi lao ng u tranh có c ni làm vic lành mnh hn cng phi i mt vi rt nhiu nhng mi e da, bo lc, s phân bit i x t nhng ch nhà máy, nhng tên côn c nhà máy thuê, cnh sát và c quân i. Tuy nhiên, nhng quc gia mà hot ng ca phong trào công oàn din ra mnh m, nhng ngi lao ng không ch thành công trong vic òi quyn li c ci thin i sng, iu kin lao ng mà còn c u tranh cho công lý trong xã hi.
Các t chc công oàn c lp và dân ch: mt s quc gia, t chc công oàn hot ng di s kim soát ca nhng ngi ch bo v li ích cho các ch nhà máy và các công ty hn là bo v li ích ca NL. S xut hin ca t chc công oàn khi ó ch mang tính hình thc, i din tng trng cho ngi lao ng và mang li rt ít li ích cho nhng thành viên trong t chc. Trong nhng tình hung ó, NL s thành lp các t chc công oàn c lp, dân ch hay các dng t chc khác ca NL nh: trung tâm ca ngi lao ng, hi nhng ngi b tai nn lao ng, hi ph n và các t chc cng ng nhm bo v quyn li chính áng cho h.
Mt s t chc khác ca ngi lao ng Tri qua nhiu nm, nhng ngi ph n ã thành lp ra Hi ph n ào to và tìm hiu v quyn ca ph n và bo v ph n và m rng Hi. Hi ph n có vai trò quan trng trong vic giúp nhng lao ng n tham gia thành lp công oàn cng nh nhn c s tôn trng. ôi khi lao ng n t thành lp ra t chc công oàn riêng ca h vì thng nhng ngi lãnh o công oàn là nam gii thì b qua nhng yêu cu ca lao ng n hoc h không cho phép lao ng n tham gia công oàn công bng nh lao ng nam.
nhng khu vc làm vic mà công oàn chu s kim soát ca các tp oàn và chính ph, ngi lao ng s thành lp các nhóm nh khác nhau u tranh cho s thay i mà không cn n s can thip ca công oàn. Ví d, khi công oàn không ng h vic bi thng cho nhng ngi b tai nn lao ng, nhng ngi lao ng s lp hi “nn nhân do tai nn lao ng” òi công lý và s bi thng tha áng cho bn thân và gia ình h. Khi công oàn không phn i vic các nhà máy gây ô nhim, nhng ngi lao ng s lp ra các hi bo v môi trng u tranh cho vic s dng nng lng và trang thit b sn xut sch hn và an toàn hn.
Da vào các yu t sc tc, vn hóa, ngôn ng hoc nn tng quc gia, nhng ngi lao ng ã thành lp nên các hi khác nhau nhm h tr và tng cng s oàn kt. Nhng hi này s hng dn nhng thành viên trong hi và các thành viên khác v quyn cng nh cách bo v bn thân nhng ngi lao ng ti ni làm vic và trong xã hi. Yu t truyn thng cng nh si dây gn kt NL vi quê hng và t nc cng s c chú trng.
Ngi lao ng thng thành lp liên minh vi các nhóm khác tng sc mnh t chc ca h. Mt liên minh có th t chc mt chin dch c th hoc tp hp nhau li trong mt thi gian dài vì các mc tiêu vn ng chính sách và mc tiêu t chc liên minh. Các liên minh này có th bao gm các oàn th công oàn, hi ph n, t chc tín ngng, hi nhân quyn, sinh viên, nhng ngi v hu và các hi xã hi, cng ng và các hi ngi lao ng khác.
T chc ca ngi s dng lao ng Các công ty thng liên kt vi nhau bo v cho li ích ca h. H àm phán t c gim thu, thúc y vic thi hành các quy nh lut pháp, iu kin lao ng cng nh t c tha thun óng góp cho s phát trin a phng và thng mi quc t và nhng vic ó giúp cho các công ty hot ng n nh và thu c li nhun. Các công ty này thng làm mi cách gia tng li nhun, k c vic phi mua chuc các c quan chc nng, chng i hay pht l các công c ca Liên Hp Quc và T chc Lao ng Quc T, các quy nh quc gia v bo v môi trng và iu kin lao ng và i ngc li li ích ca ngi lao ng.
Mt s công ty ã xây dng B quy tc ng x cho ngi s dng lao ng và ngi lao ng ti các nhà máy gia công sn phm cho h. Theo B quy tc này, các công ty s ch c làm vic vi các nhà máy sn xut cng nh các i tác khi mà h tuân th theo các tiêu chun v lao ng và nhân quyn. B quy tc ng x ó không có hiu lc bng tiêu chun ca Liên Hp Quc và T chc Lao ng Quc T xét trên khía cnh v vic làm bn vng hay bo v quyn ca ngi lao ng, tuy nhiên b quy tc c xem nh mt gii pháp hu hiu cho các vn xy ra ph bin trong mt ngành công nghip c th.
Chng hn nh, b quy tc yêu cu ngi s dng lao ng phi tr cho ngi lao ng ít nht phi bng mc lng ti thiu và phi da trên s gi lao ng c pháp lut nc s ti quy nh. Tuy nhiên mt s quc gia, ti mt s nhà máy xut khu, mc lng ti thiu thng mc rt thp trong khi s gi lao ng c quy nh li rt dài. Vì vy, nu ngi s dng lao ng tuân th theo nhng b quy tc này, ngi lao ng s luôn trong tình trng làm vic kit sc và mc lng không sng.
Nhiu ngi ã t câu hi rng ti sao các công ty a quc gia li phi t xây dng mt b quy tc ng x ca riêng h thay vì s dng các tiêu chun quc t c thit lp bi Liên Hp Quc và T chc Lao ng Quc T. Tuy nhiên, trong mt s trng hp, các b quy tc ng x ó li tr nên hu ích giúp ngi lao ng trong vic ci thin iu kin lao ng tt hn.
u tranh dành c s thay i 15
Mt s công ty cng quan tâm ti vn nhân quyn, môi trng và bin i khí hu, giúp h kp thi to ra nhng thay i trong vic kim soát ngun nguyên vt liu u vào cng nh quy trình sn xut. Các t chc nh BizNGO s giúp cho các công ty loi b các hóa cht c hi ra khi qui trình sn xut, nh vy ci thin sc khe ca ngi lao ng cng nh bo v môi trng. Mô hình Doanh nghip vì Trách Nhim Xã Hi ã tài tr cho d án HER vi mc ích giáo dc các vn sc khe cho lao ng n. Vin nghiên cu v Vic Làm và Nhân Quyn nghiên cu các vn nhân quyn ti ni làm vic cng nh các chính sách ca chính ph, vn nhân quyn ca ngi lao ng nhp c, các mi e da giám sát t xa ngi lao ng và các vn khác.
Khi các tp oàn ln chp nhn và tuân th các giá tr quc t v nhân quyn, quyn ngi lao ng cng nh quyn ca ph n, h s thay i cách nhìn ca mình óng góp sc lc vào cuc u tranh cho mt môi trng làm vic an toàn hn và th gii bn vng hn.
u tranh giành c s thay i Công oàn là t chc có ting nói, i din cho nhng ngi lao ng mi quc gia trên toàn th gii, u tranh cho quyn c làm vic trong môi trng lành mnh hn và ng thi sát cánh cùng vi nhng t chc khác bo v cho s u tranh ó. Tri qua rt nhiu nm, công oàn mi giúp cho nhng ngi lao ng c hng mc thù lao cao hn, hn ch c s gi làm vic, c làm vic trong môi trng an toàn hn, c hng các chính sách v bo him xã hi và chm sóc sc khe – iu này rt quan trng cho nhng ngi lao ng b m, b tai nn lao ng hay nhng ngi ã ngh hu. ôi khi, công oàn còn giúp chính ph có cái nhìn ci m hn vi li ích ca ngi lao ng.
Ngi lao ng Trung Quc phát trin nhng cách thc mi u tranh
iu kin làm vic trong các nhà máy Trung Quc thng rt kém nh lng thp, làm thêm gi, ca làm vic không n nh, quy ri và bo lc và sc khe và an toàn ít c m bo. Ngi lao ng di c n các thành ph làm vic trong các nhà máy thì thng h không có quyn chính tr và không tip cn c các dch v công. Mc dù chính ph Trung Quc có thành lp và lãnh o t chc công oàn nhng ngi lao ng vn có ít quyn cùng nhau u tranh làm thay i iu kin làm vic. Các cuc ình công ây là bt hp pháp và b àn áp. Ngi lao ng Trung Quc b buc phi làm vic nhiu nht có th, không c phàn nàn, h buc phi chuyn n mt ni làm vic khác vi iu kin làm vic cng t nh nhà máy hin ti ca h khi h không th chu ng c công vic hin ti và ri sau ó h tr v quê khi h ã suy sp v th cht hoc tinh thn.
Nhng nh mt nhà lãnh o ni ting ca Trung Quc ã tng nói: “ âu có áp bc, ó có u tranh” và ngi lao ng ang tìm mi cách u tranh cho quyn li ca h. Mi nm, ngi lao ng thc hin hàng chc ngàn hành ng, bày t s tc gin và yêu cu ci thin. Các cuc ình công “t phát” là các cuc ình công din ra bt ng, ging nh mt cái ni ang sôi c xem là mt công c rt hu ích cho ngi lao ng.
S gián on gây ra bi các cuc ình công t phát cng ã giúp ngi lao ng thy công vic ca h c kt ni vi công vic c thc hin trong các nhà máy khác nh th nào. Khi mt nhà máy sn xut pin không hoàn thành n t hàng do ngi lao ng ình công, thì nhà máy nhp nhng pin ó không th hoàn thành n hàng ca h. Ngi lao ng trong các nhà máy lp ráp in t ang bt u s dng các kt ni trong “chui cung ng” này a ra các yêu cu ca h rng hn và hiu qu hn.
Các hình thc u tranh mi ca ngi lao ng Trung Quc ang bt u tng lên vì các công oàn chính thc ca h không bo v h nên h ã thành lp các trung tâm ngi lao ng. Vì h không th u tranh công khai nên kt ni thông qua các phng tin truyn thông xã hi hoc in thoi. Mc dù còn ó các cuc ình công t phát nhng ã có nhiu cuc ình công có chin lc và t chc tt. Nhu cu ca ngi lao ng là toàn din và rõ ràng, h ang tin xa hn vic phn ng vi các iu kin ti t tr thành nhà lãnh o v sc khe và tng lai ca chính mình.
Hc và ào to v sc khe ca ngi lao ng
ti ni làm vic
Mi ngi u có th hc cách nhn bit c nhng tác hi ca công vic n sc khe cng nh tìm ra nhng s thay i cn thit làm cho ni làm vic tr nên an toàn hn, công bng hn và lành mnh hn. Cn phi có s tham gia ca rt nhiu ngi làm nên s thay i, nên iu quan trng là hc hi giúp nhng ngi khác hc.
Cun sách s cung cp cho bn nhng công c t ó bn có th tr thành mt ngi tuyên truyn v sc khe ca ngi lao ng. Nhng công c ó s cho phép bn:
• xác nh c nhng vn v an toàn, v sinh lao ng ti nhà máy ca bn.
• tìm ra nhng nguyên nhân gây nh hng ti sc khe ca ngi lao ng ti nhà máy.
• suy ngh và tin hành nhng gii pháp trc mt cho nhng vn ó.
• lên k hoch cng nh t chc thc hin các gii pháp dài hn cho các vn ó.
2
17
Công vic nhà máy có th gây hi n sc khe ca bn nh th nào Có rt nhiu mi nguy him có th gây nh hng ti sc khe ca NL trong các nhà máy. Trong phm vi ca cun sách, cm t “mi nguy him” phn ánh nhng iu kin ti ni làm vic (hay trong xã hi) mà có th gây hi cho sc kho ca bn. Không phi tt c ngi lao ng u b chn thng, b mc bnh hay b nh hng t nhng mi nguy him mà h phi tip xúc, nhng mt vài trong s h b chu hu qu ó. Vn sc khe ca ngi lao ng (thng bao gm vic mc bnh hoc b chn thng do lao ng) có th tác ng ti nhng ngi lao ng tc thì hoc cng có th xut hin sau nhiu nm. Mt ví d in hình là, mt ngi lao ng khi tip xúc vi các hóa cht có th b mn nga nhng mt ngi khác s mc bnh ung th vì nhiu nm lin tip xúc vi các hóa cht.
Mt s vn v sc khe do công vic gây ra thng không xy ra ngay sau khi kt thúc công vic và bn cng không ngh rng nhng vn sc kho ó do công vic gây nên. Ví d, mt s hóa cht s làm gim ham mun cng nh kh nng tình dc ca con ngi. Mt s mi nguy him khác trong các nhà máy cng khá ph bin trong cuc sng thng ngày. Ví d nh nc ung b nhim bn hoc không khí b ô nhim.
Mt s vn sc khe tn ti là do “nhng mi nguy him trong công vic”. Nhng mi nguy him ó rt d nhn bit và cng không khó gii quyt và nhng mi nguy him ó có th là:
• nhng thao tác lp i lp li • các v ha hon trong nhà máy • tip xúc vi hóa cht • h thng thông gió kém • thc phm ôi thiu, nc ung không v sinh, thiu phòng v sinh
sch s Mt s vn sc khe gây ra bi “nhng mi nguy him mang tính
xã hi” nh s không công bng và bt công v a v xã hi c trong và ngoài khu vc nhà máy. Các mi nguy him mang tính xã hi này là:
• mc thù lao thp • các ca làm vic liên tc b thay i theo tng tun và thng xuyên
phi làm ca êm • s e da hay quy ri t ch nhà máy và nhng ngi lao ng khác • phi làm vic quá nhiu gi • có s phân bit i x v gii tính, sc tc, tình dc, tôn giáo • phi làm nhiu công vic khác nhau
18 Hc và ào to v sc khe ca ngi lao ng ti ni làm vic
Trong khi các mi nguy him xut phát t công vic, t xã hi thng ch c xem là nh hng ti tng cá nhân riêng bit, thì vn sc khe ca ngi lao ng không n thun ch là vn riêng ca mi cá nhân. Nhng vn ó s làm nh hng xu ti nhng nhóm, ti nhng ngi lao ng làm vic cùng nhau trong nhà máy. Ch khi nhng ngi lao ng trc tip u tranh và t gii quyt các vn liên quan n iu kin lao ng khin h b chn thng và b bnh thì vn an toàn, v sinh lao ng mi c ci thin. Vn này c xem là quan trng nht trong các vn có liên quan ti khía cnh sc khe ngi lao ng.
Các vn sc khe ca ngi lao ng do nhiu nguyên nhân gây ra Có rt nhiu nguyên nhân gây ra các vn ti ni làm vic. Khi quan sát và trao i v các vn ó, bn s nhn ra c mt vài nguyên nhân trc tip, nhng khi tìm hiu sâu bn s tìm thy nhng nguyên nhân sâu xa hn ca các vn ó.
Th tng tng có mt con sông b ô nhim ang a rác thi ra các i dng. i ngc dòng chy, bn s tìm thy mt ngi ném nhng cái chai và can nha xung dòng sông ó. Cht nhìn, bn s thy anh ta chính là nguyên nhân gây ra hin tng ô nhim cho dòng sông. Sau khi bn ch cho anh ta cách làm th nào tái ch và tái ch mt phn rác thành phân bón, mc dù lng rác thi ã gim i nhng dòng sông vn b ô nhim. Bn tip tc i ngc d&ograv

Documents

Tài liệu hướng dẫn về an toàn vệ sinh lao động