*Kieåm tra baøi cuõ :*Kieåm tra baøi cuõ : 1/1/ Coù yù kieán cho raèng : Coù yù kieán cho raèng : ““Truyeän coå tích laø moät giaác mô Truyeän coå tích laø moät giaác mô ñeïpñeïp” cuûa nhaân daân lao ñoäng. ” cuûa nhaân daân lao ñoäng. Theo em ñieàu aáy coù ñuùng Theo em ñieàu aáy coù ñuùng khoâng ? Vì sao ? khoâng ? Vì sao ?

2/2/ Truyeän “Tam ñaïi con gaø” cöôøi Truyeän “Tam ñaïi con gaø” cöôøi ñieàu gì ôû anh hoïc troø ?ñieàu gì ôû anh hoïc troø ? A- Söï doát naùt. A- Söï doát naùt. B- Ñaõ doát laïi hay noùi chöõ. B- Ñaõ doát laïi hay noùi chöõ. C- Söï luoáng cuoáng cuûa thaày C- Söï luoáng cuoáng cuûa thaày ñoà tröôùc chuû nhaø.ñoà tröôùc chuû nhaø. D- Söï daáu doát. D- Söï daáu doát. Giaûi thích vì sao em laïi choïn Giaûi thích vì sao em laïi choïn phöông aùn ñoù ?phöông aùn ñoù ?

TIEÁT 26-27 :Ñoïc vaên

CA DAO Than thaân

Yeâu thöông-Tình nghóa

Tieát1:Tieát1:I/Tieåu daãn :I/Tieåu daãn :*Ñoïc tieåu daãn sgk vaø cho *Ñoïc tieåu daãn sgk vaø cho bieát khaùi nieäm, ñaëc ñieåm bieát khaùi nieäm, ñaëc ñieåm noäi dung – ngheä thuaät cuûa ca noäi dung – ngheä thuaät cuûa ca dao?dao?

1/Khaùi nieäm:1/Khaùi nieäm: Ca dao laø nhöõng lôøi thô tröõ Ca dao laø nhöõng lôøi thô tröõ tình daân gian, thöôøng keát hôïp tình daân gian, thöôøng keát hôïp vôùi aâm nhaïc khi dieãn xöôùng, vôùi aâm nhaïc khi dieãn xöôùng, nhaèm dieãn taû theá giôùi noäi nhaèm dieãn taû theá giôùi noäi taâm cuûa con ngöôøitaâm cuûa con ngöôøi

2/ Nhöõng ñaëc ñieåm veà noäi 2/ Nhöõng ñaëc ñieåm veà noäi dung vaø ngheä thuaät cuûa ca dung vaø ngheä thuaät cuûa ca dao :dao :

a.Veà noäi dung:Ca dao dieãn taû ñôøi soáng taâm hoàn, tö töôûng, tình caûm cuûa nhaân daân trong caùc moái quan heä gia ñình vaø xaõ hoäi (than thaân, yeâu thöông, tình nghóa, haøi höôùc…)

b.Veà ngheä thuaät:Ca dao thöôøng ngaén goïn, ngoân ngöõ thô gaàn guõi vôùi lôøi noùi haèng ngaøy, giaøu hình aûnh so saùnh aån duï,bieåu töôïng truyeàn thoáng vôùi hình thöùc laëp laïi, loái dieãn ñaït coâng thöùc…

II/Ñoïc hieåu :II/Ñoïc hieåu : A/ Ñoïc :A/ Ñoïc : *Caûm nhaän chung cuûa em veà noäi dung *Caûm nhaän chung cuûa em veà noäi dung

cuûa 6 baøi ca dao vaø caùch ñoïc cuûa töøng cuûa 6 baøi ca dao vaø caùch ñoïc cuûa töøng baøi ?baøi ?

* Noäi dung vaø caùch ñoïc :* Noäi dung vaø caùch ñoïc : - Baøi- Baøi 1,2 1,2 : : Lôøi than thaân cuûa ngöôøi phuï nöõ Lôøi than thaân cuûa ngöôøi phuï nöõ

trong xaõ hoäi cuõ trong xaõ hoäi cuõ ñoïc vôùi gioïng xoùt xa, ñoïc vôùi gioïng xoùt xa, thoâng caûm.thoâng caûm.

- Baøi 3- Baøi 3: Duyeân kieáp khoâng thaønh nhöng tình : Duyeân kieáp khoâng thaønh nhöng tình nghóa vaãn beàn vöõng saét son.nghóa vaãn beàn vöõng saét son.

- Baøi 4- Baøi 4 : Noãi nieàm thöông nhôù ngöôøi yeâu da : Noãi nieàm thöông nhôù ngöôøi yeâu da dieát, boàn choàn.dieát, boàn choàn.

-Baøi 5-Baøi 5 : Öôùc muoán maõnh lieät trong tình yeâu. : Öôùc muoán maõnh lieät trong tình yeâu. -Baøi 6-Baøi 6 : Nghóa tình gaén boù thuûy chung cuûa vôï : Nghóa tình gaén boù thuûy chung cuûa vôï

choàngchoàng =>Caùc baøi naøy ñoïc vôùi gioïng tha thieát, =>Caùc baøi naøy ñoïc vôùi gioïng tha thieát,

laéng saâulaéng saâu..

B/Tìm hieåu vaø caûm nhaän caùc baøi ca B/Tìm hieåu vaø caûm nhaän caùc baøi ca dao:dao:

1/ Tieáng haùt than thaân1/ Tieáng haùt than thaân (baøi 1, 2 ): (baøi 1, 2 ): a.Hình thöùc ngheä thuaäta.Hình thöùc ngheä thuaät : : *Em haõy cho bieát ñieåm gioáng vaø khaùc *Em haõy cho bieát ñieåm gioáng vaø khaùc

nhau veà ngheä thuaät bieåu hieän cuûa 2 nhau veà ngheä thuaät bieåu hieän cuûa 2 baøi ca dao?baøi ca dao?

--GioángGioáng : cuøng söû duïng moät moâ thöùc : cuøng söû duïng moät moâ thöùc môû ñaàu baèng 3 chöõ “môû ñaàu baèng 3 chöõ “Thaân em nhöThaân em nhö”. ”.

- Khaùc- Khaùc : Moãi baøi söû duïng moät hình : Moãi baøi söû duïng moät hình aûnh so saùnh aån duï rieâng :aûnh so saùnh aån duï rieâng :

+Baøi 1+Baøi 1: : Thaân emThaân em ñöôïc so saùnh vôùi ñöôïc so saùnh vôùi ““taám taám luïa ñaøo”gôïi neân moät veû ñeïp meàm luïa ñaøo”gôïi neân moät veû ñeïp meàm maïi, thöôùt tha,duyeân daùng.maïi, thöôùt tha,duyeân daùng.

+Baøi 2+Baøi 2 : : Thaân emThaân em ñöôïc so saùnh vôùi “ ñöôïc so saùnh vôùi “cuû cuû aáu gaiaáu gai”beà ngoaøi xaáu xí, ruoät trong laïi ”beà ngoaøi xaáu xí, ruoät trong laïi traéng ñeïp.traéng ñeïp.

b/Veà noäi dung :b/Veà noäi dung : - Ñieåm chung cuûa hai baøi:- Ñieåm chung cuûa hai baøi: *Caùch môû ñaàu cuøng vôùi hình aûnh so *Caùch môû ñaàu cuøng vôùi hình aûnh so

saùnh aån duï cuûa hai baøi ca dao ñaõ giuùp saùnh aån duï cuûa hai baøi ca dao ñaõ giuùp ta hieåu ñöôïc chuû theå than thaân ôû ñaây ta hieåu ñöôïc chuû theå than thaân ôû ñaây laø ai ? Lôøi than cuûa hoï ñöôïc caát leân vôùi laø ai ? Lôøi than cuûa hoï ñöôïc caát leân vôùi aâm ñieäu nhö theá naøo?aâm ñieäu nhö theá naøo?

-Chuû theå cuûa h-Chuû theå cuûa hai baøi ca dao naøy ai baøi ca dao naøy ñeàu laø ñeàu laø ngöôøi phuï nöõ soáng trong ngöôøi phuï nöõ soáng trong xaõ hoäi cuõ vôùi thaân phaän bò leä xaõ hoäi cuõ vôùi thaân phaän bò leä thuoäc,giaù trò cuûa hoï khoâng ai bieát thuoäc,giaù trò cuûa hoï khoâng ai bieát ñeán.ñeán.

-Lôøi than cuûa hoï mang -Lôøi than cuûa hoï mang aâm ñieäu xoùt aâm ñieäu xoùt xa, ngaäm nguøi .xa, ngaäm nguøi .

- Caû hai baøi ñeàu khai thaùc theo - Caû hai baøi ñeàu khai thaùc theo chieàu höôùng boái caûnh söû duïng : chieàu höôùng boái caûnh söû duïng : ñoù laø “chôï” ôû laøng queâ hoaëc ñoù laø “chôï” ôû laøng queâ hoaëc choán thò thaønhchoán thò thaønh. .

*Thaân phaän coù neùt chung nhöng noãi *Thaân phaän coù neùt chung nhöng noãi ñau cuûa töøng ngöôøi phuï nöõ laïi mang ñau cuûa töøng ngöôøi phuï nöõ laïi mang saéc thaùi rieâng ñöôïc dieãn taû qua h/aû saéc thaùi rieâng ñöôïc dieãn taû qua h/aû aûnh so saùnh aån duï khaùc nhau. Em caûm aûnh so saùnh aån duï khaùc nhau. Em caûm nhaän ñöôïc gì qua moãi h/aû ?nhaän ñöôïc gì qua moãi h/aû ?- - Ñ ieåm khaùcÑ ieåm khaùc : : moãi baøi laïi bieåu hieän moãi baøi laïi bieåu hieän moät saéc thaùi tình caûm rieâng qua h/aû so moät saéc thaùi tình caûm rieâng qua h/aû so saùnh aån duï :saùnh aån duï :+Baøi 1+Baøi 1: ngöôøi phuï nöõ : ngöôøi phuï nöõ yù thöùc ñöôïc saéc yù thöùc ñöôïc saéc ñeïp, tuoåi xuaân vaø giaù trò cuûa mìnhñeïp, tuoåi xuaân vaø giaù trò cuûa mình “… “…nhö taám luïa ñaøonhö taám luïa ñaøo”, ”, nhöng soá phaän cuûa nhöng soá phaän cuûa hoï laïi choâng cheânh, khoâng coù gì ñaûm hoï laïi choâng cheânh, khoâng coù gì ñaûm baûobaûo (… (…phaát phô giöõa chôï bieát vaøo tay phaát phô giöõa chôï bieát vaøo tay ai?” ai?” thaân phaän cuûa hoï nhö moät moùn thaân phaän cuûa hoï nhö moät moùn haøng ñeå mua baùn, tuøy thuoäc vaøo haøng ñeå mua baùn, tuøy thuoäc vaøo ngöôøi söû duïng. ngöôøi söû duïng.

++Baøi 2Baøi 2 : : Ngöôøi phuï nöõ töï so saùnh Ngöôøi phuï nöõ töï so saùnh mình vôùi “mình vôùi “cuû aáu gai…”- cuï aáu gai cuû aáu gai…”- cuï aáu gai laø thöù bình thöôøng, coù nhieàu ôû laø thöù bình thöôøng, coù nhieàu ôû thoân queâ.Hình daïng cuû aáu gai thoân queâ.Hình daïng cuû aáu gai caùch ví von naøy ñaõ gôïi ra söï caùch ví von naøy ñaõ gôïi ra söï ñoái laäp giöõa hình thöùcñoái laäp giöõa hình thöùc (ñen ñuûi, (ñen ñuûi, xaáu xí) xaáu xí) vôùi phaåm chaátvôùi phaåm chaát (traéng (traéng trong) trong) ñaùng quíñaùng quí cuûa ngöôøi phuï nöõ. cuûa ngöôøi phuï nöõ.** Hình aûnh naøy coù yù nghóa : ** Hình aûnh naøy coù yù nghóa : ngöôøi phuï nöõ bình daân chua xoùt ngöôøi phuï nöõ bình daân chua xoùt cho thaân phaän ngheøo heøn, nhöng cho thaân phaän ngheøo heøn, nhöng ñoàng thôøi cuõng töï haøo veà taâm ñoàng thôøi cuõng töï haøo veà taâm hoàn trong traéng ñeïp ñeõ cuûa mình. hoàn trong traéng ñeïp ñeõ cuûa mình.

****** Toùm laïi, caû hai Toùm laïi, caû hai baøi ca dao khoâng chæ baøi ca dao khoâng chæ noùi leân noùi leân thaân phaän bò thaân phaän bò leä thuoäc cuûa ngöôøi leä thuoäc cuûa ngöôøi phuï nöõ trong XHPK phuï nöõ trong XHPK maø coøn laømaø coøn laø tieáng noùi tieáng noùi khaúng ñònh veû ñeïp khaúng ñònh veû ñeïp vaø giaù trò phaåm vaø giaù trò phaåm chaát cuûa hoï. chaát cuûa hoï.

2/ Tieáng haùt yeâu thöông, tình nghóa (baøi 2/ Tieáng haùt yeâu thöông, tình nghóa (baøi 3,4,5,6) 3,4,5,6) : :

a/ Baøi 3 : a/ Baøi 3 : *Ñoïc vaø nhaän xeùt veà caùch môû ñaàu cuûa *Ñoïc vaø nhaän xeùt veà caùch môû ñaàu cuûa baøi ca dao naøy coù khaùc gì vôùi caùch môû baøi ca dao naøy coù khaùc gì vôùi caùch môû ñaàu cuûa hai baøi treân?ñaàu cuûa hai baøi treân?

- Baøi ca dao duøng loái ñöa ñaåy, gôïi caûm - Baøi ca dao duøng loái ñöa ñaåy, gôïi caûm höùng qua haønh ñoäng cuûa nhaân vaät tröõ höùng qua haønh ñoäng cuûa nhaân vaät tröõ tình :tình :

““Treøo leân caây kheá nöûa ngaøyTreøo leân caây kheá nöûa ngaøy…” (loái môû …” (loái môû ñaàu naøy thöôøng gaëp trong ca dao…)ñaàu naøy thöôøng gaëp trong ca dao…)

*Neáu “Thaân em nhö…” laø söï theå hieän noãi *Neáu “Thaân em nhö…” laø söï theå hieän noãi ñau cuûa ngöôøi phuï nöõ, thì caùch môû ñaàu ñau cuûa ngöôøi phuï nöõ, thì caùch môû ñaàu naøy laïi giuùp em caûm nhaän ñöôïc taâm traïng naøy laïi giuùp em caûm nhaän ñöôïc taâm traïng – noãi nieàm cuûa ai? – noãi nieàm cuûa ai?

--Ñoù laø noãi nieàm chua xoùt vì lôõ duyeân Ñoù laø noãi nieàm chua xoùt vì lôõ duyeân cuûa caùc chaøng traicuûa caùc chaøng trai. .

* Em haõy phaân tích yù nghóa bieåu caûm * Em haõy phaân tích yù nghóa bieåu caûm cuûa töø“ai” trong caâu thôcuûa töø“ai” trong caâu thô “ “Ai laøm chua Ai laøm chua xoùt loøng naøy, kheá ôi!” ?xoùt loøng naøy, kheá ôi!” ?

--Chöõ “Chöõ “aiai” phieám chæ nhöng ôû ñaây laïi ” phieám chæ nhöng ôû ñaây laïi bao haøm yù nghóa xaùc ñònh : bao haøm yù nghóa xaùc ñònh : ñoù laø ñoù laø xaõ hoäi phong kieán xöaxaõ hoäi phong kieán xöa ñaõ töøng laøm ñaõ töøng laøm ngaên caùch bao moái tình cuûa nhöõng ngaên caùch bao moái tình cuûa nhöõng ñoâi löùa yeâu nhau .ñoâi löùa yeâu nhau .

- Moät chöõ “- Moät chöõ “aiai” maø nhö xoaùy saâu vaøo ” maø nhö xoaùy saâu vaøo loøng ngöôøi bao noãi nieàm chua xoùt, loøng ngöôøi bao noãi nieàm chua xoùt, ñaéng cay ñaéng cay ngheä thuaät chôi chöõ taøi ngheä thuaät chôi chöõ taøi hoa, tinh teáhoa, tinh teá : : Kheá chua, loøng ngöôøi Kheá chua, loøng ngöôøi cuõng chua xoùt.cuõng chua xoùt. Chaøng trai hoûi kheá Chaøng trai hoûi kheá ñeå boäc loä loøng mình.Caùch hoûi aáy ñeå boäc loä loøng mình.Caùch hoûi aáy caøng khieán cho lôøi than theâm da dieát, caøng khieán cho lôøi than theâm da dieát, thaám thía. thaám thía.

*Maëc daàu lôõ duyeân, nhöng tình caûm *Maëc daàu lôõ duyeân, nhöng tình caûm cuûa chaøng trai vaãn theá naøo?cuûa chaøng trai vaãn theá naøo? Vì sao Vì sao taùc giaû daân gian laïi phaûi duøng ñeán taùc giaû daân gian laïi phaûi duøng ñeán caû moät heä thoáng so saùnh aån duï caû moät heä thoáng so saùnh aån duï baèng nhöõng h/aû cuûa thieân nhieân, baèng nhöõng h/aû cuûa thieân nhieân, vuõ truï ñeå noùi leân tình caûm aáy?vuõ truï ñeå noùi leân tình caûm aáy?

- - Maëc daàu lôõ duyeân, nhöng tình nghóa Maëc daàu lôõ duyeân, nhöng tình nghóa con ngöôøi vaãn beàn vöõng, thuûy chung con ngöôøi vaãn beàn vöõng, thuûy chung nhö thieân nhieân, vuõ truï vónh haèng :nhö thieân nhieân, vuõ truï vónh haèng :

Maët Maët traêng traêng saùnh vôùi maët saùnh vôùi maët trôøitrôøiSao HoâmSao Hoâm saùnh vôùi saùnh vôùi sao Maisao Mai chaèng chaèng

chaèngchaèng=> Laáy h/aû thieân nhieân, vuõ truï laø => Laáy h/aû thieân nhieân, vuõ truï laø caùi to lôùn vónh haèng khoâng theå ñoåi caùi to lôùn vónh haèng khoâng theå ñoåi khaùc ñeå khaúng ñònh loøng ngöôøi khaùc ñeå khaúng ñònh loøng ngöôøi beàn vöõng, thuûy chung.beàn vöõng, thuûy chung.

*Caûm nhaän cuûa em veà noãi loøng vaø taâm *Caûm nhaän cuûa em veà noãi loøng vaø taâm söï cuûa chaøng trai ôû hai caâu thô cuoái ?söï cuûa chaøng trai ôû hai caâu thô cuoái ?

Mình ôi coù nhôù ta chaêng Mình ôi coù nhôù ta chaêng Ta nhö sao vöôït chôø traêng giöõa trôøiTa nhö sao vöôït chôø traêng giöõa trôøi..

-Chaøng trai caát lôøi hoûi coâ gaùi nhöng chính -Chaøng trai caát lôøi hoûi coâ gaùi nhöng chính laø ñeå töï boäc loä loøng mình. Noãi loøng aáy laø ñeå töï boäc loä loøng mình. Noãi loøng aáy ñöôïc göûi vaøo h/aû “ñöôïc göûi vaøo h/aû “sao Vöôït chôø traêng”sao Vöôït chôø traêng” – – moät söï chôø ñôïi moûi moøn trong coâ ñôn, moät söï chôø ñôïi moûi moøn trong coâ ñôn, voâ voïng nhöng vaãn hy voïng, thuûy chung.voâ voïng nhöng vaãn hy voïng, thuûy chung.

-Aâm ñieäu cuûa caâu ca dao vang leân thaät -Aâm ñieäu cuûa caâu ca dao vang leân thaät tha thieát, traø ngaäp moät noãi nieàm nhôù tha thieát, traø ngaäp moät noãi nieàm nhôù

thöông da dieát. thöông da dieát. => Baøi ca dao ñaõ theå hieän moät => Baøi ca dao ñaõ theå hieän moät caùch saâu saéc veû ñeïp tình ngöôøi caùch saâu saéc veû ñeïp tình ngöôøi cuûa nhöõng moái tình lôõ laøng duyeân cuûa nhöõng moái tình lôõ laøng duyeân kieáp. kieáp.

*Haõy tìm ñoïc theâm moät soá baøi *Haõy tìm ñoïc theâm moät soá baøi ca dao coù cuøng moâtíp vôùi 3 baøi ca dao coù cuøng moâtíp vôùi 3 baøi ca dao treân ?ca dao treân ?

+Moâtip “Thaân em nhö…”+Moâtip “Thaân em nhö…” - - “Thaân em nhö haït möa raøo…”“Thaân em nhö haït möa raøo…” -“Thaân em nhö gieáng giöõa ñaøng…”-“Thaân em nhö gieáng giöõa ñaøng…” - “Thaân em nhö mieáng cau khoâ…”- “Thaân em nhö mieáng cau khoâ…” +Moâtip môû ñaàu baèng caùch gôïi +Moâtip môû ñaàu baèng caùch gôïi

höùnghöùng : : - - “Treøo leân caây böôûi haùi hoa…”“Treøo leân caây böôûi haùi hoa…” - “Treøo leân caây böôûi haùi hoa,- “Treøo leân caây böôûi haùi hoa, Ngöôøi ta haùi heát ñoâi ta beû caønh…Ngöôøi ta haùi heát ñoâi ta beû caønh… - “ - “ Treøo leân caây gaïo cao cao,”Treøo leân caây gaïo cao cao,”

Tieát 2:Tieát 2: b/ Baøi 4b/ Baøi 4: (troïng taâm): (troïng taâm) b1b1-Taâm traïng cuûa nhaân vaät tröõ -Taâm traïng cuûa nhaân vaät tröõ tình :tình :

* Ñoïc baøi ca dao,em coù caûm gì veà * Ñoïc baøi ca dao,em coù caûm gì veà taâm traïng cuûa nhaân vaät tröõ tình ?taâm traïng cuûa nhaân vaät tröõ tình ?

- Nhaân vaät tröõ tình trong baøi ca dao - Nhaân vaät tröõ tình trong baøi ca dao laø coâ gaùi ñang soáng trong taâm laø coâ gaùi ñang soáng trong taâm traïng thöông nhôù ngöôøi yeâu khoân traïng thöông nhôù ngöôøi yeâu khoân nguoâinguoâi..

b2.Hình thöùc bieåu ñaïtb2.Hình thöùc bieåu ñaït::* Vaäy thì, noãi nhôù thöông ngöôøi * Vaäy thì, noãi nhôù thöông ngöôøi yeâu cuûa coâ gaùi ñaõ ñöôïc taùc giaû yeâu cuûa coâ gaùi ñaõ ñöôïc taùc giaû daân gian bieåu ñaït thoâng qua nhöõng daân gian bieåu ñaït thoâng qua nhöõng töø ngöõ, h/aû naøo ?töø ngöõ, h/aû naøo ?

Noãi nhôù thöông ngöôøi mình yeâu cuûa coâ Noãi nhôù thöông ngöôøi mình yeâu cuûa coâ gaùi ñöôïc theå hieän qua nhieàu cung baäc, gaùi ñöôïc theå hieän qua nhieàu cung baäc, gaén vôùi nhöõng h/aû giaøu yù nghóa bieåu gaén vôùi nhöõng h/aû giaøu yù nghóa bieåu töôïng :töôïng :

@/-@/- Coâ gaùi göûi noãi nhôù vaøo chieác khaênCoâ gaùi göûi noãi nhôù vaøo chieác khaên::* Vì sao môû ñaàu baøi ca dao, coâ gaùi laïi * Vì sao môû ñaàu baøi ca dao, coâ gaùi laïi choïn h/aû aûnh chieác khaên ñeå baøy toø noãi choïn h/aû aûnh chieác khaên ñeå baøy toø noãi nhôù cuûa mình?nhôù cuûa mình?

**Qua h/aû chieác khaên vôùi caùc traïng thaùi Qua h/aû chieác khaên vôùi caùc traïng thaùi khaùc nhau cuøng vôùi caùch söû duïng moät khaùc nhau cuøng vôùi caùch söû duïng moät loïat caùc thanh baèng trong ñoïan thô, em coù loïat caùc thanh baèng trong ñoïan thô, em coù caûm nhaän gì veà noãi nhôù cuûa coâ gaùi khi caûm nhaän gì veà noãi nhôù cuûa coâ gaùi khi hoûi khaên ?hoûi khaên ?

+ + Caùi khaên thöôøng laø vaät trao duyeân, Caùi khaên thöôøng laø vaät trao duyeân, vaät kyû nieäm gôïi nhôù ngöôøi yeâu cuûa caùc vaät kyû nieäm gôïi nhôù ngöôøi yeâu cuûa caùc coâ gaùi xöa.Noù luoân quaán quyùt beân coâ gaùi xöa.Noù luoân quaán quyùt beân ngöôøi con gaùi nhö cuøng chia seû vôùi hoï ngöôøi con gaùi nhö cuøng chia seû vôùi hoï noãi nieàm thöông nhôù ngöôøi yeâu khi chia xanoãi nieàm thöông nhôù ngöôøi yeâu khi chia xa..

+ 6 caâu thô hoûi khaên ñöôïc caáu truùc + 6 caâu thô hoûi khaên ñöôïc caáu truùc theo loái vaét doøng, laùy laïi 6 laàn töø theo loái vaét doøng, laùy laïi 6 laàn töø ““khaênkhaên” cuøng vôùi ñieäp ngöõ “” cuøng vôùi ñieäp ngöõ “thöông thöông nhôù ainhôù ai” vaø 16 thanh baèng (” vaø 16 thanh baèng (chuû yeáu chuû yeáu laø thanh khoânglaø thanh khoâng) … dieãn taû ñöôïc moät ) … dieãn taû ñöôïc moät caùch sinh ñoäng noãi nhôù trieàn mieân, caùch sinh ñoäng noãi nhôù trieàn mieân, baâng khuaâng, da dieát cuûa coâ gaùi baâng khuaâng, da dieát cuûa coâ gaùi vôùi ngöôøi mình yeâu.vôùi ngöôøi mình yeâu. + Ñaëc bieät hình aûnh vaän ñoäng cuûa + Ñaëc bieät hình aûnh vaän ñoäng cuûa chieác khaên (chieác khaên (rôi xuoáng ñaát, vaét leân rôi xuoáng ñaát, vaét leân vai, chuøi nöôùc maétvai, chuøi nöôùc maét ) gôïi taû taâm ) gôïi taû taâm traïng ngoån ngang cuûa coâ gaùi :traïng ngoån ngang cuûa coâ gaùi :nhôù nhôù tôùi möùc khoâng coøn töï chuû ñöôïc caû tôùi möùc khoâng coøn töï chuû ñöôïc caû böôùc ñi, daùng ñöùng… moät noãi nhôù böôùc ñi, daùng ñöùng… moät noãi nhôù nhö bao truøm leân caû khoâng gian taïo nhö bao truøm leân caû khoâng gian taïo vaät vaät

@/-@/-Coâ gaùi göûi noãi nhôù vaøo aùnh Coâ gaùi göûi noãi nhôù vaøo aùnh ñeønñeøn : :

* Theo böôùc ñi cuûa thôøi gian, noãi nhôù cuûa * Theo böôùc ñi cuûa thôøi gian, noãi nhôù cuûa coâ gaùi cuõng tieáp tuïc keùo daøi töø ngaøy coâ gaùi cuõng tieáp tuïc keùo daøi töø ngaøy sang ñeâm ôû sang ñeâm ôû 4 caâu thô tieáp. 4 caâu thô tieáp. Em coù caûm Em coù caûm nhaän nhö theá naøo veà tình caûm cuûa nhaän nhö theá naøo veà tình caûm cuûa coâ gaùi göûi gaém qua h/aû aûnh ngoïn coâ gaùi göûi gaém qua h/aû aûnh ngoïn ñeøn ? ñeøn ?

- Hình aûnh ngoïn ñeøn gôïi ra caûnh coâ - Hình aûnh ngoïn ñeøn gôïi ra caûnh coâ gaùi trong ñeâm khuya voø voõ canh taøn. gaùi trong ñeâm khuya voø voõ canh taøn. H/aû aùnh ñeøn ñang saùng kia bieåu H/aû aùnh ñeøn ñang saùng kia bieåu töôïng cho noãi nhôùtöôïng cho noãi nhôù ñang chaùy röïc trong ñang chaùy röïc trong loøng coâ gaùiloøng coâ gaùi..

- Ngoïn ñeøn “- Ngoïn ñeøn “khoâng taétkhoâng taét” nhö noãi nhôù ” nhö noãi nhôù da dieát khoân nguoâi traûi daøi theo thôøi da dieát khoân nguoâi traûi daøi theo thôøi gian cuûa coâ gaùi vôùi ngöôøi mình yeâu.gian cuûa coâ gaùi vôùi ngöôøi mình yeâu.

@/- Coâ gaùi baøy toû noãi nhôù qua ñoâi @/- Coâ gaùi baøy toû noãi nhôù qua ñoâi maét :maét : * Möôïn khaên vaø ñeøn ñeå baøy toû noãi nhôù, * Möôïn khaên vaø ñeøn ñeå baøy toû noãi nhôù, nhöng ñoù chæ laø caùch noùi giaùn tieáp theo loái nhöng ñoù chæ laø caùch noùi giaùn tieáp theo loái bieåu töôïng, nhaân hoùa. Ñeå roài, bieåu töôïng, nhaân hoùa. Ñeå roài, ôû 2 caâu tieáp ôû 2 caâu tieáp theo coâ gaùi ñaõ tröïc tieáp theå hieän tình theo coâ gaùi ñaõ tröïc tieáp theå hieän tình caûm cuûa mình nhö theá naøo? caûm cuûa mình nhö theá naøo? - - Noãi nhôù nhö daâng traøo, khoâng kìm loøng Noãi nhôù nhö daâng traøo, khoâng kìm loøng ñöôïc, coâ gaùi ñaõ hoûi tröïc tieáp chính mìnhñöôïc, coâ gaùi ñaõ hoûi tröïc tieáp chính mình : :

“ “Maét thöông nhôù aiMaét thöông nhôù ai Maét nguû khoâng yeân” Maét nguû khoâng yeân”

h/aû “h/aû “ñoâi maétñoâi maét” cuûa coâ gaùi bieåu ñaït ” cuûa coâ gaùi bieåu ñaït moät söùc gôïi caûm saâu saéc taïo neân moät moät söùc gôïi caûm saâu saéc taïo neân moät ñoái xöùng raát ñeïp vôùi “ñoái xöùng raát ñeïp vôùi “ñeøn khoâng taétñeøn khoâng taét”” ôû treân, gôïi taû moät caûnh töôïng raát ôû treân, gôïi taû moät caûnh töôïng raát thöïc : thöïc : coâ gaùi giöõa ñeâm khuya moät mình coâ gaùi giöõa ñeâm khuya moät mình ñoái dieän vôùi ngoïn ñeøn maø nhôù ngöôøi ñoái dieän vôùi ngoïn ñeøn maø nhôù ngöôøi yeâu – moät noãi nhôù thöông vôøi vôïi khoân yeâu – moät noãi nhôù thöông vôøi vôïi khoân nguoâi. nguoâi.

@/ Nhôù thöông ngöôøi yeâu da dieát, @/ Nhôù thöông ngöôøi yeâu da dieát, nhöng keát thuùc baøi ca dao, vì sao coâ nhöng keát thuùc baøi ca dao, vì sao coâ gaùi laïi theå hieän noãi nieàm lo laéng?gaùi laïi theå hieän noãi nieàm lo laéng?

Ñeâm qua em nhöõng lo phieànÑeâm qua em nhöõng lo phieàn Lo vì moät noãi khoâng yeân moät beàLo vì moät noãi khoâng yeân moät beà…… --Coâ gaùi lo cho soá phaän cuûa Coâ gaùi lo cho soá phaän cuûa

mình, cho duyeân phaän ñoâi löùa mình, cho duyeân phaän ñoâi löùa ““khoâng yeân moät beàkhoâng yeân moät beà”, bôûi ”, bôûi haïnh phuùc cuûa ngöôøi phuï nöõ haïnh phuùc cuûa ngöôøi phuï nöõ trong XHPK thöôøng baáp beânh vì trong XHPK thöôøng baáp beânh vì tình yeâu tha thieát coù bao giôø tình yeâu tha thieát coù bao giôø troïn veïn. troïn veïn.

*Veû ñeïp ngheä thuaät cuûa baøi *Veû ñeïp ngheä thuaät cuûa baøi ca dao :ca dao :

-Möôøi caâu thô vôùi 5 caâu hoûi

khoâng coù lôøi ñaùp.- Ñieäp khuùc “Thöông nhôù ai”trôû ñi troû laïi nhö xoaùy

vaøo moät noãi nieàm khaéc khoaûi, da dieát.

- Naêm laàn töø “thöông nhôù”vaø 5 laàn töø “ai”

gôïi leân moät noãi nhôùthöông saâu thaúm

meânh moâng khoâng coù giôùi haïn

-Caùch gieo vaàn Linh hoïat:

vaàn chaân,vaàn löng xen keõ nhau;

vaàn baèng –vaàn traéc luaân phieân nhau…

Taát caû taïo neân moät aâm ñieäu luyeán laùy

lieân hoøan khieán noãi nhôù cuûa coâ gaùi nhö neùn laïi,vöøa nhö keùo daøi meânh

moâng voâ taän theo khoâng gian

vaø thôøi gian.

Toùm laïiToùm laïi,, Baøi ca dao laø Baøi ca dao laø tieáng haùt tieáng haùt

ñaày yeâu thöông cuûa moät ñaày yeâu thöông cuûa moät taám loøng ñoøi hoûi phaûi taám loøng ñoøi hoûi phaûi ñöôïc yeâu thöôngñöôïc yeâu thöông, khieán cho , khieán cho noãi nhôù cuûa nhöõng noãi nhôù cuûa nhöõng ngöôøi yeâu nhau khoâng bi ngöôøi yeâu nhau khoâng bi luïy maø vaãn luïy maø vaãn chan chöùa tình chan chöùa tình ngöôøi nhö moät neùt ñeïp ngöôøi nhö moät neùt ñeïp taâm hoàn cuûa nhöõng coâ taâm hoàn cuûa nhöõng coâ gaùi Vieät ôû laøng queâ xöa.gaùi Vieät ôû laøng queâ xöa.

c/ Baøi 5c/ Baøi 5 : : * Ñoïc vaø trình baøy caûm nhaän cuûa em veà * Ñoïc vaø trình baøy caûm nhaän cuûa em veà

veû ñeïp noäi dung vaø ngheä thuaät baøi ca veû ñeïp noäi dung vaø ngheä thuaät baøi ca dao ?dao ?

-Baøi ca dao duøng h/aû “chieác caàu”, -Baøi ca dao duøng h/aû “chieác caàu”, “daûi yeám” laø nhöõng hình töôïng ñaëc “daûi yeám” laø nhöõng hình töôïng ñaëc saéc, quen thuoäc trong ca dao. Noù saéc, quen thuoäc trong ca dao. Noù gaàn guõi vaø gaén boù vôùi ñôøi soáng gaàn guõi vaø gaén boù vôùi ñôøi soáng taâm hoøân tình caûm cuûa ngöôøi bình taâm hoøân tình caûm cuûa ngöôøi bình daândaân..

=> Baøi ca dao giaõi baøy öôùc muoán => Baøi ca dao giaõi baøy öôùc muoán khaù taùo baïo vaø tha thieát cuûa ngöôøi khaù taùo baïo vaø tha thieát cuûa ngöôøi con gaùi trong tình yeâu : con gaùi trong tình yeâu : ñoùn ngöôøi ñoùn ngöôøi yeâu baèng daûi yeám meàm maïi, mang yeâu baèng daûi yeám meàm maïi, mang hôi aám cuûa cô theå vaø nhòp ñaäp traùi hôi aám cuûa cô theå vaø nhòp ñaäp traùi tim mìnhtim mình – moät caùch theå hieän tình – moät caùch theå hieän tình yeâu bình dò, maõnh lieät nhöng teá nhò yeâu bình dò, maõnh lieät nhöng teá nhò vaø duyeân daùng.vaø duyeân daùng.

@/ Moät soá baøi ca dao coù cuøng moâtip @/ Moät soá baøi ca dao coù cuøng moâtip ngheä thuaät:ngheä thuaät:

aa- Hai ta caùch moät con soâng- Hai ta caùch moät con soâng Muoán sang anh ngaû caønh hoàng cho Muoán sang anh ngaû caønh hoàng cho

sang.sang. b-Caùch nhau coù moät con ñaàmb-Caùch nhau coù moät con ñaàm

Muoán sang anh beû caønh traàm cho Muoán sang anh beû caønh traàm cho sangsang

Caønh traàm laù doïc laù ngang,Caønh traàm laù doïc laù ngang, Ñoá ngöôøi beân aáy böôùc sang caønh Ñoá ngöôøi beân aáy böôùc sang caønh

traàmtraàm.. c- Gaàn ñaây maø chaúng sang chôic- Gaàn ñaây maø chaúng sang chôi

Ñeå em ngaét ngoïn moàng tôi baéc caàuÑeå em ngaét ngoïn moàng tôi baéc caàu Sôï raèng chaøng chaû ñi caàuSôï raèng chaøng chaû ñi caàu

Cho toán coâng thôï cho saàu loøng emCho toán coâng thôï cho saàu loøng em

d/ Baøi 6 :d/ Baøi 6 : *Nghóa tình gaén boù thuûy chung trong *Nghóa tình gaén boù thuûy chung trong

ñôøi soáng vôï choàng cuûa ngöôøi bình ñôøi soáng vôï choàng cuûa ngöôøi bình daân ñöôïc theå hieän nhö theá naøo qua daân ñöôïc theå hieän nhö theá naøo qua baøi ca dao?baøi ca dao?

- - Baøi ca dao chæ coù 4 doøng, nhöng hai Baøi ca dao chæ coù 4 doøng, nhöng hai doøng ñaàu taùc giaû daân gian laïi noùi doøng ñaàu taùc giaû daân gian laïi noùi veà tính naêng cuûa göøng vaø muoái.veà tính naêng cuûa göøng vaø muoái.

- Song, baøi ca dao khoâng heà noùi - Song, baøi ca dao khoâng heà noùi chuyeän muoái –göøng. chuyeän muoái –göøng. Ñoù chæ laø caùi Ñoù chæ laø caùi côù ñeå so saùnh noùi veà nghóa naëng côù ñeå so saùnh noùi veà nghóa naëng tình daøy cuûa ñoâi vôï choàngtình daøy cuûa ñoâi vôï choàng : giaù trò : giaù trò cuûa göøng cay, cuûa muoái maën so cuûa göøng cay, cuûa muoái maën so saùnh vôùi nghóa tình cuûa con ngöôøi laø saùnh vôùi nghóa tình cuûa con ngöôøi laø söï maën noàng, ñaäm ñaø, traûi qua thôøi söï maën noàng, ñaäm ñaø, traûi qua thôøi gian vaãn nhö thuôû ban ñaàugian vaãn nhö thuôû ban ñaàu..

**Qua nhöõng baøi ca dao vöøa hoïc, em haõy neâu Qua nhöõng baøi ca dao vöøa hoïc, em haõy neâu nhöõng ñaëc ñieåm ngheä thuaät noåi baät cuûa nhöõng ñaëc ñieåm ngheä thuaät noåi baät cuûa ca dao noùi chung ?ca dao noùi chung ?Nhöõng hình thöùc ngheä Nhöõng hình thöùc ngheä thuaät aáy coù gì khaùc vôùi ngheä thuaät theå thuaät aáy coù gì khaùc vôùi ngheä thuaät theå hieän cuûa vaên hoïc vieát?hieän cuûa vaên hoïc vieát?

- - Ca dao coù söï laëp laïi moâ thöùc môû ñaàu Ca dao coù söï laëp laïi moâ thöùc môû ñaàu ..

- Söû duïng caùc moâtip coù tính bieåu - Söû duïng caùc moâtip coù tính bieåu töôïng truyeàn thoáng. (töôïng truyeàn thoáng. (caùi caàu, taám caùi caàu, taám khaên, ngoïn ñeøn, göøng cay, muoái khaên, ngoïn ñeøn, göøng cay, muoái maënmaën…).…).

- H/aû so saùnh aån duï laáy töø cuoäc soáng - H/aû so saùnh aån duï laáy töø cuoäc soáng ñôøi thöôøng hoaëc töø thieân nhieân.ñôøi thöôøng hoaëc töø thieân nhieân.

- Hình thöùc thô luïc baùt hoaëc luïc baùt - Hình thöùc thô luïc baùt hoaëc luïc baùt bieán theå.bieán theå.

=> => Ngheä thuaät ñaëc thuø rieâng cuûa ca Ngheä thuaät ñaëc thuø rieâng cuûa ca dao in ñaäm maøu saéc daân gian khoâng dao in ñaäm maøu saéc daân gian khoâng coù hoaëc ít xuaát hieän trong vaên hoïc coù hoaëc ít xuaát hieän trong vaên hoïc vieátvieát. .

III/ GHI NHÔÙ :III/ GHI NHÔÙ : - Noãi nieàm chua xoùt, ñaéng - Noãi nieàm chua xoùt, ñaéng

cay vaø tình caûm yeâu thöông cay vaø tình caûm yeâu thöông chung thuûy cuaû ngöôøi bình chung thuûy cuaû ngöôøi bình daân trong xaõ hoäi cuõ ñöôïc daân trong xaõ hoäi cuõ ñöôïc boäc loä chaân tình vaø saâu saéc boäc loä chaân tình vaø saâu saéc qua chuøm ca dao than thaân, qua chuøm ca dao than thaân, yeâu thöông- tình nghóa .yeâu thöông- tình nghóa .

- - Ngheä thuaät daân gian ñaõ toâ Ngheä thuaät daân gian ñaõ toâ ñaäm theâm veû ñeïp taâm hoàn ñaäm theâm veû ñeïp taâm hoàn cuûa ngöôøi lao ñoäng trong caùc cuûa ngöôøi lao ñoäng trong caùc caâu ca dao. caâu ca dao.

@/ Höôùng daãn hoïc baøi@/ Höôùng daãn hoïc baøi : : - - Naém vöõngNaém vöõng khaùi nieäm, ñaëc ñieåm khaùi nieäm, ñaëc ñieåm

noäi dung vaø ngheä thuaät cuûa theå loaïi noäi dung vaø ngheä thuaät cuûa theå loaïi ca dao.ca dao.

- - Hoïc thuoäcHoïc thuoäc caùc baøi ca dao ñaõ hoïc caùc baøi ca dao ñaõ hoïc ñoàng thôøi phaân tích ñöôïc nhöõng veû ñoàng thôøi phaân tích ñöôïc nhöõng veû ñeïp veà noäi dung vaø ngheä thuaät cuûa ñeïp veà noäi dung vaø ngheä thuaät cuûa töøng baøi ca dao.töøng baøi ca dao.

- - Söu taàmSöu taàm theâm nhöõng baøi ca dao coù theâm nhöõng baøi ca dao coù cuøng moâtíp vôùi caùc baøi ca dao ñaõ hoïc cuøng moâtíp vôùi caùc baøi ca dao ñaõ hoïc vaø ñoùng thaønh taäp san ( theo nhoùm ).vaø ñoùng thaønh taäp san ( theo nhoùm ).

@/ Höôùng daãn soïan baøi:@/ Höôùng daãn soïan baøi: Soïan baøi “Soïan baøi “Ñaëc ñieåm ngoân ngöõ noùi Ñaëc ñieåm ngoân ngöõ noùi

vaø ngoân ngöõ vieátvaø ngoân ngöõ vieát” theo höôùng daãn ” theo höôùng daãn baøi hoïc trong sgk.baøi hoïc trong sgk.