tlELENE- SWAP' THNOZG[NzOOD

NEDERL.b)bL[QThEeK

MORGENROOD

N.V. MAATSCHAPPIJ TOT VERSPREIDINGVAN GOEDE EN GOEDKOOPE LECTUUR:,

ONDER LEIDING VAN L. SIMON S ENJHR. DR. N. VAN SUCHTELEN

(WERELDBIBLIOTHEEK)

NEDERL. BIBLIOTHEEK

HELENE SWARTH

MORGENROOD

1929

......... ..................................................................

DRUKKERIJ EN BINDERIJ VAN DEWERELDBIBLIOTHEEK

AAN DEN LEZER

Den 25sten October zou Nederland, indien het bezitvan een dichteres van eerste grootte als HélèneSwarth gevoeld werd als een volksrijkdom, feestvieren ter eere van de dan 70-jarige — een feest,dat de in teruggetrokkendheid levende waarschijn~lijk meer zou verschrikken dan verheugen.Mag nu de menigte voor het bezit van deze begaafdevrouw met haar wonderbaar vermogen om in detaal te penseelen, wat haar gemoed en verbeeldingtreft en vervult, onverschillig zijn, niet aldus, daarhouden wij ons van overtuigd, de ingeteekendenop onze Bibliotheek.Reeds twee malen brachten wij hun een bundel vanhaar. En wij zijn er zeker van, dat men met ons zicher over verheugen zal, dat wij er in slaagden haarlaatsten bundel, als Feestbundel, voor hen machtigte worden.Buiten onze abonné's zullen alleen inteekenaren opde kostbare bizondere uitgaaf die kunnen verwer~ven. Bizonderheden daarover, voor wie daarvan nogeen exemplaar wenscht, vindt men in de inliggendecirculaire.

REDACTIEWERELDBIBLIOTHEEK

KINDERLEVEN

I TUINTJE

En elke lente komt mij heimwee kwellenNaar't kindertuintje, veilig in zijn muren,Waar'k droomde en zong en zag de lucht azuren,Vol witte wolken, vogels en kapellen,Waar'k, zonnedronken, luisterde, wel uren,Naar 't vroom verhaal, dat popelen vertellen,Naar't bloesemblank van peren en morellenMijn reinheid lievende oogen blind kon turen.

O mocht ik weer de rozen en pioenen,In avondzon, met vonklend water drenkenEn later, duizlend, naar de sterren schouwen 1Zou dat ten lest mij met mijn leed verzoenen?Zou'k, niet vergeten, maar getroost herdenkenEn voor de sterren weer de handen vouwen?

E

II BLOEMEN

Hoe droef en zoet komt de adem mij omwarenDer lieve bloemen van mijn kinder-Eden,Waar'kdroomde en zong en liep met lichte schreden,Waarvan ik vroom de erinnring bleef bewaren 1

Reseda, muurbloem, geurend teêr als beden,Jasmijn vol sterren blank in donkre blaren,Maandroosjes vlos, die 'k vlocht in 't blond der haren,Oost-Inje's kers -- o bloemen van 's verleden ]

Mosrozen bleek, die koel naar boschlucht roken,Violen raadslig met haar vraaggelaatjes,Lathyrus, vlinders aan den muur ontloken,Dahliaas zwaar, gestut door groene stokjes,In gele en purpren stijfgeplooide rokjes —En ook de palm, omzoomend de enge paadjes I

10

III MEIDAG

Als lentewolken zijn de bloesemboomen,Teêr roze en blank en geurende in den wind.Naast moederschapen, blatend blij gezind,Uit donkren stal lichtblonde lammren komen.

Ik zoek alom, door lentezon verblind,Mijn kindertuin vol roze en blanke droomen,Waar'k liet mijn ziel van hemelblauw doorstroomen,Waar 'k God nabij was, wijl ik was een kind.

Nu dansend, dan met ingetogen pasjes,Speelde ik en streelde ik bloemen, loof en grasjesEn zong het lied na, dat een vogel floot.

En hoopvol liep ik in den hemelzegen,Dien'k voelde en proefde zoet in lenteregen,Wijl rege'in Mei maakt kleine meisjes groot.

11

IV ZONNEDANS

Kwam blij de Aprilzon met een gouden lansTot in mijn ziel door 't grijs der wolken boren,'k Wou vieren 't feest der lente weergeboren:'k Sloeg de armen uit en danste een zonnedansEn zong een lied met woorden, niet te hooren,Maar 't klonk melodisch — Blauwer blonk de transEn wilder wielde, in juichende cadans,Mijn dans van dank voor zon, zoo lang verloren.

Tot in de kamer éen trad, streng en groot,Die 't zonnedronken zingend kind verboodHaar dans te dansen en haar zang te zoemen.

Dan sprong ik tuimlend, duizlend, naar den tuinEn zocht, vol hoop, aan 't zwellend heesterbruinNaar de eerste blaadjes en de vroegste bloemen.

12

V LENTEWEELDE

Klein blondje feeder streelt met mondje en vinger-[toppen

Den perzikbloesem roze op 't roomblank van den[muur,

Lokt zoet met kusgeluid een vogel, fluitend puurEn groet de popelrij, die wuift met blonde koppen,Oogt zilverwolken na, die zeilen door 't azuurEn drinkt van halm en tak en donzen bladerknoppenJuweelen flonkerpracht van koele regendroppenEn slaat de wimpers neer, verblind van zonnevuur.

Dan — 't bonzend hartje zou van lentevreugd be--[zwijmenl —

Zingt blij ze een melodie met zelfgevonden rijmen,Breidt dansend de armen uit en voelt haar tuintje

[een schat.

Was ik dat blondje nog en liep mijn lied te zingenVoor popels, perzikbloei en knoppen van seringen,Verloren Paradijsje in 't hart der heuvelstad

13

VI SCHEMERAVOND

Uit groenen gieter liet ik regen vloeienOp gras en bloemen, dankend met aroom.Uit de aard, die bruin werd, rees een koele doom,Blij gingen roze en reseda weer bloeien.Een late lijster floot nog in een boom.In zoelen schemer bloemen te besproeienWas zoet en lavend: 'k zag de knoppen groeien.Voor 't avondgrijzen voelde ik héel geen schroom.

Een ster ontlook in hooge hemellanden.Ik vouwde, huivrend van ontzag, de handenEn roerloos bleef ik turen naar die ster.

Een gouden lichtstreep liep uit huis — En veiligVoelde ik de woon, waar 'k slapen zou, maar heiligEn toch mijn thuis, den hemel, duizelver.

14

VII VLAMMEN

Blond Zusje helpt me — ik tel een jaar of vier —De trap ten zolder op, 'k hou vast haar hand.

„Hier zien wij 't mooi l" Voor 't eerst bewondr ikIn rossen rook en hoog oplaaiend vier [brandlZie 'k goud en purper als in droomenland.'t Is of een voorhang scheurt en 'k door een kierDen hemel zie, 't is of 'k een feestdag vier 1 ~'k Word stil van vreugde, als waar 'k met vuur ver-

[want.

En sedert vraag'k, onnoozel kind -- „Wanneer,o 't was zoo prachtig I komt er brand nu weer?"Wat weet mijn onschuld van gevaar en dood

En 't streng verbod begrijp ik niet ~ 'k VerlangAlleen naar schoonheid, trouw mijn grauw gevangVan levens aldag troostend, vlammerood.

15

VIII VERWONDERING

Ik hield uw hand vast en de zon ging onderEn kleurde rood de huizen langs de gracht.De donkre boomen suisden heimlijk zacht.En 'k voelde opeens mijn leven als een wonder.

— Hoe kom ik hier? Wie heeft mij hier gebracht?Vanwaar? En diep bewust en vreemd bizonderVoelde ik dat uur. 'k Zocht niet naar woorden~

[zonderVeel woorden leefde ik, kind dat eenzaam dacht ---'k Zie duidlijk weer, in duizelver verleden,Als toen uw hand er leidde trouw mijn schreden,Dien weg, dien 'k nooit met u meer zal betreden,Dien 'k weer aanschouw in de ure van mijn dood,Waar uit den vrede van mijn kinder-EdenMijn ziel ontwaakte in zomeravondrood.

16

IX PRENTJES KLEUREN.

Ik zie mijzelve als kind, dat prentjes kleurde:Het Westen rood, de verre bergen, blauw,Groen, rood en geel, de late herfstlandouw.Ik rook aan 't plaatje hoe October geurdeEn voor mijn oogen dreef een tranendauw.'k Wist niet waarom mijn hart was blij en treurde,Wijl stille weemoed zoete liedjes neurdeDiep in mijn ziel, doorbeeld van hoop en rouw.

Ik vroeg 't mijn Vader, die mijn vriend wou wezen,Als, warm en veilig, nestlend, handje in hand,'k Zat op zijn knieën ~- Avondneevlen rezen,Een krekel sjirpte, een ruit stond roze in brand.Hij wist geen antwoord. 'k Had geen spot te vreezen,Maar eenzaam bleef ik in mijn droomenland.

17Morgenrood 2

X AVONDTINTEN

De boomen tuilen, zwart op hemelgrijs,Heel even roze en teederpaars getint.En 'k droom van plaatjes, die ik kleurde als kind,Waar 't westeblauw me ontroerde op vreemde wijs,Sering, viool en malve en hyacinth,Bloemkleurig land van weemoedzoet gepeis ---Een muur van bergen stond voor 't Paradijs.~ „Maar als ik groot ben, reis ik tot ik 't vind!"

O de avondkleur, die 't kindje vroom penseelt,Terwijl in 't hartje een blauwe vogel kweelt:

„Rijs op en volg me! ik zweef u zingend voor."

Tot liefde, lokkend, nam mij bij de hand,En 't hoopvol meisje fluisterde in het oor:— „Ik zal u leiden naar 't Beloofde Land!"

18

XI HERFSTTAFEREEL

In 't welkend groen van Doolbosch- bladerbogenZie'k't herfsttafreel weer van mijn klein tooneel.Door sombergroen met vegen brons en geelHoe voelde ik droef en zoet mijn ziel bewogenEn zoele 'tranen rijzen tot mijn keelEn 't landschap neevlen voor mijn weenende bogen,Of, onbewust, voorvoelde smarten wogenIn 't peinzend kind, tevreê met kalm gespeel.

Geen rood en goud als van Octoberbloemen,Die vroolijk valsch de moedloosheid verbloemenVan 't moede bosch, dat voelt den dood nabij;

Maar bruin en geel, die, stemmig, beter voegenBij 't zwartend groen, of alle boomen droegenHun stillen rouw voor Zomer en voor mij.

19

XII ROZEN

'k Weet niet waarom ik rozen openkuste —Ik was een kind en wist niet wat ik deed —En fel de reine zachte blaadjes beet— Haar smaak was bitter — en mijn drift niet rustteEer 'k ze,` éen voor éen, van 't hart der rozen reet.Verwonderd peins ik aan dien onbewuste'Drang tot vernielen. De op genot belusteVerliefde man kust open, wulpsch en wreed,Zoo meisjes mond, die niet kan wederstreven.Dan bijt hij boos met hoon van woorden wondEn rukt hij uit de droomen van haar leven,Strooit ze uit een venster, ziet hen nederzweven,Vertreden sterven op beslijkten grond —Dan lokt hem weer een andre meisjesmond.

20

XIII GEPEINZEN

Ik was een peinzend kind en zelden kuste erEen mond mijn bleek gezichtje. Ik vroeg: — „Is pijnBeproeving, straf?" 'k Dronk bittre medicijnEn leed heel stil. Of, broederschap — bewuster:~ „Waarom heeft elk geen stuk van de aard? 't isMoest ieder zeggen van zijn grond, geruster [mijn,Zou 'k slapen zoo 'k het wist]"

Dan zei een zuster:— „Je zal 't begrijpen als je groot zal zijn."

Wel werd ik groot, maar vruchtloos bleek ik zoeken.Een ander antwoord gaven alle boeken.En, hoe ik peinsde, 't ware vond ik niet.

Mijn hart werd moe en grijs al zijn mijn haren.Ik zing, als toen, om de onvrêe te bedaren,Zooals je in slaap zingt kindjes klein verdriet.

21

XIV SCHLIILVINKJE

Schuilvinkje speelden we in de schemering.Eén kamer was er, waar 'k niet durfde zoeken.Daar lag — ik las 'cl — het gruwbaarste aller boekenEn leek me een levend dreigend monsterding.

Trap óp, trap af, wel dapper alle hoekenVan 't oud geheimvol huis, waar duister hing,Doorzocht ik, doch kilhuivrende angst bevingMij voor die kamer, niets kon mij verkloeken._

Maar 'k borg mijn angst diep in mijn ziel, 'k verriedGeen éen mijn schat van vreemde vreugde en vreezen.In 't huis vol stemmen bleef ik 't eenzaam wezen,Dat juichte alleen en leed alleen verdriet.

'k Bewaarde 't al voor wie me in 't hart zou lezen,Gedroomde vriend, door wien 'k mij troosten liet.

22

XV SPELEN

Struikrooverspel — Uit stoelen groeien boomen.Ik ruik hun geur, ik hoor hun loofgeruisch.Zeeroovers — 't Schip, de tafel, golfgebruis,Dan schipbreuk, bootjes om 't gevaar te ontkomen.En paardespel ] 'k Hoor blij trompetgedruisch,Geklap van zweep, getink van bellentoomen —En blindemanl Ik tast met bevend schromenEn voel me opeens verlaten, ver van huis.

Waar zijn zij nu, de meisjes en de knapen,Die 't spelen deelden? — Ver van huis gaan slapen,Vermoeid ten doode van het levensspel.

Ik zwerf alleen, den blinddoek nog voor de oogenEn zoek en roep --r Heeft de aard hen ingezogenOf zie 'k hen morgen in den Hemel wel?

23

XVI MIjN POP

En plots beving me een vlaag van woede en 'k smeetMijn pop, star lachend met haar wassen mond,De hooge trap af, op den marmergrond,Mij wrekend boos, om half begrepen leed,Op 't zielloos wezen, dat mij niet verstond.Dan kwam berouw en 'k vond mij boos en wreedOm wat 'k mijn mooie domme pop misdeed.'k Vloog af de trap — Daar lag zij, roze en blond.

'k Nam haar in de armen, droef en moederzachtKuste ik en aaide 't vlassen kopje en dacht:~ „Ze is maar een pop, niet zij is dom, maar ik,Die's kon vergeten." 'k Bleef dat kindje altijd,'t Idool verwerpend, bleek van toorn en schrik,Wen zielloos bleek wie 'k had mijn ziel gewijd.

24

XVII BALLET

O de openbaring van mijn eerst ballet]Als dronken wanklend, bevende als van koorts,Voel 'k hoe dat schouwspel 'lijk een gouden toortsIn brand van schoonheid heél mijn leven zet.

Hoe beeld ik, later, Frollo's donkre fronsEn Phoebus' lach, door eigen mooi verblindEn Esmeralda's vlugge als vlam in windZiganerdans, bij klank van klokkenbronsEn Quasimodo's dwergdroef monsterlijf,Dat borg een ziel zoo lentehemelklaar,Met zelfgevonden rhythmen en gebaar]En 'k voelde 't meer dan spel en tijdverdrijf.

En 't arm ballet nog roem ik om de vonkDie 't vuur ontstak, dat héel mijn zijn doorblonk.

25

XVIII SINTER KLAAS

„Neen, kind, dit jaar zal Sinter Klaas niet rijden.''k Verbeet mijn leed en kleurde stil mijn print —En toch, verrassend, zond de milde SintOns elk wat moois, om d'avond hem te wijden.

Maar stug, ondankbaar, bleef ik droef gezind.Pret zonder voorpret kon mij niet verblijden.'k Gaf al mijn kracht aan klachtloos heldelijden.Wie kon mij toovren om tot feestblij kind?

Neen, diepste vreugd was, heimelijk bedenken,In kindereenvoud, rijmen en geschenken,Alleen, in schemer, lakken pak na pak.

En 'k voel mij weer dat kind met blozewangen,Waar voor al geven méer was dan ontvangen,Wanneer ik ruik aroom van vlammend lak.

26

XIX NACHT

De mond, die voorlas, had de lamp gebluscht.'k Verzonk, verdronk in grondloon doiiker badVan nachtzwam — Knielende in mijn bedje, badIk de Englen om bescherming. 'k Vond geen rust.Aan 't venster klopte een jaloezieë-lat.De mond, die lief mij had goe~nacht gekust,Ademde in slaap, van mijn zijn onbewust.Dan, als een vrek naar stil bedolven schat,Naar al de sprookjes greep ik, die ik wist,Ook nooit geleezne, die ik zelf verzon.En voor mij doemde een bonte beeldenrist,Gewadenpraal, moskee, oasebron,Tot 'ic insliep, blij omwolkt van kleurenmist --Dan trouw mij wekte een goudkus van de zon.

27

XX 'K LIG LUI IN'T GRAS....

'k Lig lui, in 't gras, den lentedag te vierenEn adem aarde — en bladergeur — De tuinIs vol van wondrenl Stoet van stemmigbruin,Verhuist een horde zwaarbeladen mieren.Smaragden kevers Honkren. Fladdrend schuin,Als bloesembladen gele vlinders zwieren.Een vogel vroolijk slaat aan 't tierelieren.Een wolkeboot doorzeilt een boomekruin.

Een buil Ik vlucht -- En zoet is 't veilig dwalenDoor al de kamers van het vaderhuis,Verlaten, lijkend plechtig — ruime zalen,Toch lief vertrouwd. 'k Vertel mijzelf verhalen,Sta voor een venster, blank van regenkralenEn neurie zacht bij 't zijig koel geruisch.

28

:XI LEZEN

Op vloerkleed zacht, vol aandacht, lag 'k te lezen,De blonde pop, met roze en blank getooid,Geleend aan zusje of liefdeloos vergooid.Robijn van kersen, goud van stekebezenMijn oogen laafden, voor mijn mond. VermooidDoor vreugd was elke dag. Wat zoude ik vreezen?'k Verlangde niet, als andren, groot te wezen.Toch hoorde ik momplen: —„ „Vreemdl dat kind lacht

[nooit".

O veilig thuis, waar géen mij wou bezeeren+

Dan bij of roosdoorn I Ziek zijn leek niet droef,Eer strenge school mij levens leed moest leeren,Die 't stil blij droomkind maakte bleek en stroef.Mocht in uw vrede ik éen dag wederkeeren,0 veilig thuis, waarvan 'k den geur nog proef l

29

XX1I RIJK

„Zeg, zijn wij rijk?" 'k Hoor nog hoe Broer datTevreden kind, van weelde veilig zeker, [vroeg.Wees ik vol brood de korf, vol melk den beker,De gulden klok, die zonnig de uren sloeg.'k Liep zingend blij door huis en tuin. Geen keek erVijandig --- Ja, toen was ik rijk genoeg.Op al zijn wangen, als hij rozen droeg,Kuste ik mijn roozlaar. Kleurde ziekte bleekerMijn schraal gezichtje, ik leed geduldig vroom,Herdenkend Hem, die voor ons heil kwam lijden.In 't .lieve tuintje omhelsde ik elken boom.Mijn avondbêe was louter dank belijden,Beschermende Englen kalm mijn sluimer wijden.En handenvouwend gleed ik weg in droom.

30

XXIII KERSEN

Ik zag het wel hoe 't vriendlijke oude vrouwtjeHeimelijk kersen aan de struiken bond,Knipoogde en wenkte, een vinger op den mond:--- „Verklap mij niet]" Maar, trotsch gelijk eenWijl ik alleen dien kersengroei verstond, [pauwtje,Deed 'k mee aan 't spel — te veel begrip berouwt je] —En keek verrast toen, benglende aan een touwtje,Aan - donkre heesters 'k roode kersen vond.

En joelend, juichend, plunderden de zusjes't Betooverd boschje en loonden zoet met kusjesHet grijze vrouwtje en speelden met den buit.

Voorzag ik toen dat 'k later zelf zou tooienEn, half in spel en half in ernst, vermooienMijn levenstuin met purpren droomenfruit?

31

:XIV OP ZOLDER

Ik sloop naar zolder, moe van kinderspel.Daar, vochtbevlekt, vond 'k oude staalgravuren,Waar 'k stond bewondrend voor, in aêmloos turen.„Madonna" las ik en „naar Rafaël".

Mijn ziel verzonk in de eedle weeldewel —Hoe lang wel mocht die contemplatie duren?Ik bleef den honing van die schoonheid puren,Als de in een bloem, beslotene kapel.

'k Ruik nog den vochtgeur van die lieve platen,Zoo wreed verbannen, eenzaam en verlaten,Gestraft — waarvoor? -- bij rommel, in een hoek.

't Verweerde glas, ik weet nog hoe ik 't streeldeEn hoe ik stil, na de onbegrepen weelde,De trap afdaalde en lezen ging mijn boek.

32

XXV DOOD

Verschrikt en huivrend, sloeg ik om het blad,Waar grijnsde Dood, skelet met felle zeis.Hoe heugt mij nog, na de al te lange reisDoor 't woud des levens, 't boek vol prentenschat,Nu de asch der jaren blond verkeerde in grijs,En in dat boek, dat blijders wel bevat,Alleen dat blad, waarbij ik riep: --- „Niet dat l"Die éene plaat, waarvan ik nu nog ijs 1

Ik bleef gevangen in den bangen ban,Dien rond mij sloeg de wreede Zeiseman,Meedoogenloos ál maaiend weg wat leeft.

't Was de eerste dreiging van mijn morgenrood —Dat oude boek, zou 't nog bestaan? waar bleef't?'k Deins nog terug voor 't grijnzen van den Dood.

33

Morgenrood 3

XXVI STERVENDE VOGEL

Ik vond een vogel, stervende in den tuin.Geen koestren hielp, hij drinken wou noch eten.Gelijk een bloem, wier stengel werd gereten,Aan 't slappe halsje hing het kopje schuin.

Eén siddering -- en dan, in niets meer weten,Verstrakte 't lijfje, als de aarde grijzigbruin.Wij hebben 't stil begraven in den tuinDien kleinen vogel kan ik nooit vergeten.

Zoo zag 'k voor 't eerst het wonder van den dood— Nu moet die vogel zang en vliegspel derven,Weerloos vergaan tot aarde in aardeschoot.

Toen wist ik: — „Nu nog zijn mijn wangen rood,Nog zing en dans ik, maar ook ik moet sterven 1"'k Voel nog de kou, die héel mijn zijn doorvloot.

34

XXVII ANGST

O dood zijn l blind voor aarde- en hemelkleurenEn doof voor zang van wind en vogel wezen,Geen vrucht meer proeven en geen boek meer lezenEn nooit meer ruiken blade- en bloemegeurenl

Verlammende angst kwam uit mijn ziel gerezen,Géen weet wanneer hem 't leven uit komt sleurenDe stille dood — Vreemd kind, te trotsch voor

[treuren,Verwon ik d'angst, verbood mij, laf te vreezen.

'k Hield mijn geheim in zwijgende' ernst besloten.In schemeravond, ver van speelgenooten,Luisterde en wachtte ik --• Zou de dood nu komen?

' k Was wel héel jong, maar 'k wist: ook kindren[sterven.

Doch hoopvol bleef ik van den Hemel droomen,Waar zou mijn ziel een plekje azuur verwerven.

35

XXVIII LIEFDE GODS

Hoe deed van Alphen't hart van vreugd mij kloppenOm 't vers: — „Ik ben een kind van God bemind" 1Hoe voelde ik liefde in zoelen zomerwind,Azuur en wolken, zon en regendroppen!

Maar in de kerk, waar 'k stijf zat als een print,Toen konde klank van liefde Gods, verkroppenMoest ik de ontroering, 'k beet mijn vingertoppen,Om niet te schreien als een héel klein kind.

^-- „Geen woord begreep zij 1" hoorde ik Moeder[praten,

„Zij beet maar dom haar handschoentoppen stuk:Ze is nog te klein 1"

Maar ik, alleen gelaten,Zag in de wolken zilvren hemelstratenEn de Englen, blank met stralende gelaten,En hief de handen, weenend van geluk.

36

XXIX ROZEROOD

Zoo teeder liefde ik avondrood en rozenDat ik mijn Hemel droomde in rozekleur.'k Hield d'adem in en speurde rozegeur.'k Hield de oogen toe en zag mijn Hemel blozen.

„Geef dat door zonde ik 't heerlijks niet verbeur,Beschermende Engel, voor mijn heil gekozen]Dat Vader~God, die goeden richt en boozen,Mij rein genoeg voor 't Rijk der rozen keur]"

'k Zie weer den Hemel van mijn kinderdroomenEen zomertuin vol bloei van rozeboomen,Een kamerkijn van rozebladfluweel.

Beschermende Engel met uw kroon van sterrenNu daal tot mij en breng mij naar den verrenBeloofden Hemel voor mijn rozedeell

37

XXX HEMELDROOMEN

In 't veiligst hoekje van de schemerkamer,Fluweelig groen als een geheime grot,Droomde ik van Hemel, Engelen en God,In heilig zwijgen. En ik wachtte — 0 kwame erTot mij éen Engell En ik zag — Voor spotBehoedde ik wat ik zag, dat geen beschamerLuid lachte: --- „Leuge' of droom ?" 'k Voelde als

Leen -hamerMijn hart slaan. 'k Overtrad toch geen verbod?

Ik voelde een wiekslag, 'k zag een Engel naadren.Instêe van bloed doorvloeide licht zijn aadren,Zijn aanschijn blonk gelijk een blanke vlam,Zijn haar omspangde een diadeem van sterren.Hij daalde en lachte zacht mij toe van verre --O Engell 'k wou dat je mij halen kwam.

38

XXXI DAL VAN JOSAPHAT

In golvend blauw en goud van vlas en korenLag diep bedolven 't Dal van Josaphat.Ik peinsde: — „Hoe, ten Jongsten Dag, bevatDie dalkom alle zielen, eens geboren ?"En 'k stond verwonderd en ik zweeg en badDat ik door God mocht wezen uitverkoren.Ik vreesde zeer dat ging mijn ziel verloren.En 'k voelde alrêe : mijn ziel was héel mijn schat.

Nu, 't hart vol twijfel, wilde ik wederkeerenIn 't groen valleitje en weer gelooven leeren:God zal geen Richter maar een Vader zijn.

God, die mij sloeg, wil mij genadig wezen,Laat weer me uw kind zijn, wil mijn hart genezenVan biare vreeze en wrange twijfelpijn.

39

XXXII REBELLENDE ENGELEN

Rebellende Englen zag ik, wie verveeldenHet palmenwuiven, 't hallelujah zingen,In overmoed, den troon van God bespringen,Om strijd na de óverzoete hemelweelde.

Maar Serafijnen met robijnen klingenVersloegen de Englen, lachend, of zij speelden —'k Lag overweldigd door die grootsche beelden,'k Lag overlommerd en omzoefd van zwingen.

En de Englen zonken door de wolkenlagen,Op 't wijdgespreide wiekenscherm gedragenEn héel de lucht werd donker van hun vleuglen.

Toen wist ik weer: 'k moest kind zijn en tevredenMet d'engen tuin, die was mijn kinder~Eden,En 't oproer van mijn hoogmoed vroom beteuglen.

40

XXXIII VROOMHEID

'k Wierp bal en springtouw weg om vroom te[droomen

Van vleugelruischende Englen en van God,Op blanken troon van blinkend licht omvlot,In d'eigen Hemel, waar ik éens zou komen,Als 'k héel mijn leven trouw bleef Gods gebod.'k Moest lief en zoet zijn en de zonde schromen,Mijn ouders eeren en mijn drift betoomen,Als 'k om eenzelvig peinzen werd bespot.

'k Had lief den tuin, maar 't mooiste plekje op aardeWas arm aan vreugd bij Hemels heerlijkheid.Eens daalde de Engel, die mijn ziel bewaarde,En droeg mij mee, 'k lag aan zijn hals gevlijd —Ik voelde al blij hoe de adem Gods me omwaarde —Als vleugels hief ik de armen, 'k was bereid.

41

XXXIV MIJN ENGEL

Ik was een kind en zag den Hemel open.Een stralende Engel daalde en, troostend feeder,Boog tot mijn peluw 't lelie~aanschijn neder,Om 't eenzaam meisje met zijn kus te doopen.

Beschermende Engel, keer tot mij nu weder 1'k Heb over de aard mijn voeten wond geloopen.'k Heb van geen ziel meer liefde en vreugd te hopen.Koel weêr mijn oogen met uw vleugelveders

O weet ge nog hoe 'k wegwierp 't mooiste boekjeOm vroom van u te droomen in mijn hoekjeEn, héele nachten, lag van hoop te beven?

Ontfermende Engel, kom uw kind nu halen,Zoo bang en moe van 't gaan door donkre dalenEn breng mij waar mijn lieven zalig leven]

42

XXXV ADORATIE

'k Hield d'adem in, de handen vouwde ik samen.'k Aanbad de Ziel, die eeuwig is geweestEn eeuwig zijn zal onder duizend namen.Zoo vierde ik vroom mijn Godeliefdefeest.

Op elk gebeuren zei mijn hart nog Amen.Zon, wolken, sterren, bloemen, boom en beest,'k Vond alles wondren van die nooit te omvámenAlliefde Gods -- En God was louter geest.

'k Zei tot mijzelve: — „O laat ik nooit vergetenDat God niet is een toornig dwingeland.Als 'k in den blauwen hemel ben gelandZal Hij mij leiden zoetjes bij de hand,Langs bloemeweiden — Alles zal ik wetenWat nu te groot is voor mijn klein verstand."

43

XXXVI ZINGEND KIND

Heel zachtjes zong ik, zoo dat géen 't kon hooren,Half open's mondje in roze en blank gelaat.'t Gezoem, gedempt door's luid rumoer der straat,Was niet bestemd voor wijze menschenooren.Mijn stil geneurie wilde ook niet verstorenVan wie mijn handen vasthield druk gepraat —•Was ik dat kind, dat zingend, droomverloren,Meeliep, tevrêe, op harte-jubelmaat?

En 't heugt mij nu, wijl 'k altoos ben geblevenHet rhythmisch kind, dat zingend liep door's leven,Maar zoo zacht zong dat géen het kon verstaan,Gedwee en zoet, door sterker wil gedreven,Omveiligd kalm door de aura zielgeweven,In luid rumoer van leegen wereldwaan.

44

XXXVII GEDROOMDE SPEELNOOT

Den lieven speelnoot moet ik vroom herdenken,Den vriend, die enkel in mijn droom bestond.Doch hoopte ik heimlijk dat ik éens hem vond.'k Zou hem mijn liefde en héel mijn leven schenken,Alom hem volgen als een trouwe hond.Beschermen zou hij en mijn hart niet krenken —Omboogd van boomen, zag 'k van ver hem wenkenEn 't was of God beloofde en hem mij zond.

Herkende ik hem? Hoe rende ik opgetogen]Maar hij was 't niet — En 'k vlood met stroomendeHoe kon ik lieven wie niet leek op hem? [oogen.

Als bleeke schimmen zijn in 't Niet vergledenDe vele beelden van 's geliefd verleden ~'k Zie zijn gelaat nog en hoor nog zijn stem.

45

XXXVIII MEDELIJDEN

'k Voel wêer de pijn van 't eerste medelijden,Toen sloeg zijn moeder 't vriendje, fel mijn borstMet pijn doorboren, dat me uit de oogen borstEen tranenspringvloed -- 'k Moest hem vreugd be~

[reidenlEn 'k vloog tot hem, van schroom bevrijd en dorstMet teedren kus mijn hart zijn leed te wijden.En bleeke wang en blonde lokkenzijdeZoet streelde ik — lavend leek 't zijn arme dorst.

~ „Als géen mij noemt mag jij voortaan mij noemen:Stefánia, mijn koninklijke naam 1"In 't wit gezichtje de oogen, blauw als bloemen,Zie 'k wêer mij aanzien, 'k voel mijn troostberaam.

Geslagen knaap, uit welken nevel doemenWêer je oogen op? Hoe roept je stem me aan 't

[raam?

46

XXXIX VRIENDJE

Na wilde spelen liet zich willig tillenDoor d'oudsten buurknaap, teedre speelgenoot,Het bloode blondje, veilig blij, op schoot,'t Kopje aan zijn hart en wist geen ander willenDan droomend zwijgen, waar zij kalm genoot.Zij zag den tuin in schemerblauw verstillen.Goud blonk een ster, de wind deed blaadjes trillen —Zij was zoo klein, hij, Zusjes vriend, zoo groot.

Zijn lieve lippen aaiden zacht haar wangenAls vleugelvêertjes, wekkend zoet verlangenNaar hemelsfeer, waar engel engel mint.

Ze onthield geen woord van babbelpraat der zusjes,Maar, héel haar leven, heugden haar die kusjes,Aalmoes van knaap aan liefdehongrend kind.

47

XL ZONDAGSREGEN

--- Waarom, op Zondag, was ik blij met regen?Dan mocht ik mee langs schilderijen dwalen,In 't blanke licht der stille hooge zalen,Niet wandlen stijf, in stof van menschenwegen.

De beelden kende ik langs de- voorportalen —Verwonderd peinsde ik hoe uit kleurenvegenEn brons en marmer kon zoo vreemd een zegenZoo diep in 't vroom doorhuiverd hart mij dalen.

Dan proefde ik weemoed, droesem van verblijden.O mocht ook ik ^-• maar kon ik meer dan droomen?Mijn dwaas begeer kon evengoed benijdenDen God, die schiep de bloemen en de boomen.En ook in deemoed tot dat wonder komenWas mooi -- En 'k boog het hoofdje en liet mij

[wijden.

48

XLI MUZIEK

Betooverd stond ik, in het park, te luistren,Bij de muziektent, die me een tempel was.Zoel geurde aroom van bloemen, loof en gras.En 't bladerflappen leek geheimvol fluistren.

Mijn weemoed zwaar, die's leven nooit genas,Mijzelf bevreemdend, zwol in 't avondduistren,Doch iets in mij sprong los, dat lag in kluisaren,Of 'k mooie verzen of een sprookje las.

Dan doolde ik eenzaam door verlaten lanen.In de oogen voelde ik onbegrepen tranen —Tot, als in droom, 'k liep zwijgend mee naar huis.

En 'k dorst geen éen, zelfs Vader niet, te vragenWaarom mijn ziel de weelde niet kon dragenVan melodie in scheemr en bladgeruisch,

49

Morgenrood 4

XLII TELEURSTELLING

En dapper stap ik langs de blanke wegen,Die spieglen weer den hemel zonder kleur,Langs boomen druipend, sluik van zwaar getreur,Met blonde Zusje, in zilvren zondvloedregen.

Beloofde boschdag, zoel van zomergeur,Vaarwel 1 En Zusje wij sgeert : ~ Ja,'t valt tegen 1Verwachte vreugd wordt zelden maar verkregen.Dan, kalm verdragen ] 't Leven stelt teleur l"

Onnoozel hart vol reinen kindervrede l'k Begreep haar niet, ik zag haar vragende aan.

Maar later, weldra leerde 't hoonend wreedeVerraad van's Leven mij dat woord verstaan.

Waarom, o Leven] moest gij zooveel malenMijn hardleersch hart die strenge les herhalen?

50

XLIII VERJAARDAG

'k Was heimlijk blij als, brons en gouden, vielHet dorre loof van olme~ en popelrekenEn spreidde een bruine en gele ritseldekenEn bleeker licht straalde af van 't zonnewiel.

De trage dagen staaplen zich tot weken ~'k Voel nog hoe vroom ik in mijn bedje knielEn Vader~God smeek vurig voor mijn zielOm groot geluk, dat niet is uit te spreken.

Dan o die laatste nacht voor 't zalig feest]Ik waak en hoop — welk wonder zal gebeuren?

Dien zelfden avond, lag ik stil te treuren,'kweet niet waarom —'t Was toch wel mooi geweest.Maar onbevredigd bleef mijn diep verlangen.Droef sliep ik in, met tranen op de wangen,

51

XLIV IN SLUIMER

Klein Blondje, in sluimer, voelt voor 't mondjeDe weeke streeling van een meisjeshand. [zwevenEen stem leest voor, de lampvlam veilig brandtEn Zusje lacht, maar Blondje is blij gebleven,Kalm, de oogen toe, in 't mooie droomenland,Waar Elfen dansen, Feeën waden weven.Zij weet niet wie haar lippen kusjes geven:Zij ademt liefde als geur een lelieplant.

O lieve kamer, wazig in 't verleden!Mocht Blondje, al grijs nu, zoetjes u betreden,Van bede in slaap verzinken, als weleer,Op 't hart weer vroom de handen samenvouwen,Geloken de oogleên, kussen, vol vertrouwen,Een hand geheiligd door gebedensfeerl

52

XLV GEKLEURDE RUITEN

'k Stond voor de glazen tuindeur — lucht als lood,Verschrompeld dof de struiken, aan weerskant.Maar 't kleurloos glas verborg ik met de handEn tuurde door een zijruit vlammerood:En 't armlijk tuintje stond in pracht van brand.Dan door die groene: en slangvalsch loerde dood.'t Laatst door die gele: en gouden glans doorvlootDen schaamlen tuin, die leek een zonneland.

Zoo heb ik, trotsch, mijn leven omgedicht,Als 't ál te grauw voor mijn verlangen lag.In tragisch rood, in giftig slangegroenZag ik meer schoonheid dan in aldagslichc.Maar zonnegoud van liefde's tooverlachVermooide't al tot hemelvisioen.

53

XLVI ZUSJE'S LIED

't Bewonderd blonde Zusje rijmde een lied.Ik liep het luid door héel het huis te zingen.'t Bedwelmde mij als de adem van seringen --Tot blonde Zusje zei: --- „Dat mag je niet:'t Versje is van mij, rijm zelf]"

En huiveringenDoortrilden mij, 'k verschool me in mijn gebied,Mijn vensterhoekje en rijmde een vers.

Zoo lietZeer vroeg, het lot tot de eigen ziel mij dringen.

Voor 't eerste lied geen oogst van lof, maar blaam i~ „Een liefdevers 1 wat weet zoo'n kind van liefde ?"

Neen, 'k wist nog niet hoe liefde lokte en griefde,Maar 'k gaf mijn droomvriendje al gestalte en naam.

O kleine ridder van mijn prille drooment.Waarom toen niet naar 't eenzaam kind gekomen?

54

XLVII DE OOIEVAREN

'k Liep, aan je hand, door de eindelooze laan.Door mul en blaadren sleepten loom mijn voeten.Toen zei je een vers, om 't wandlen te verzoeten,Van de ooievaren, die naar 't Zuiden gaan.Zoo trekt de ziel, om haar Zon te gemoeten,Ten hemel heen, is levens plicht voldaan ---Vóorvoelde ik al hoe 't leven mij zou slaan,Hoe wreed ik zou voor waan van liefde boeten?

Ik was een kind — En nog, als 'k van je droom,Hoor 'k weer dat vers vol hemelheimwee vroom,Hoor 'k weer je stem, van liefde Gods bewogen,Zie 'k weer hoe, trouw aan 't eeuwig godsgebod,Die blanke vogels naar het Zuiden vlogen —Zoo vloog je ziel naar 't Zonneland van God.

55

XLVIII MIJIvIERIvIEISJE

Klein mijmermeisje vlijt haar bleeke wangAan Vaders hand en klimt op Vaders schoot.Dan voelt zij losser d'arm, die haar omsloot,Wijl Moeder maant: --- en ze is voor Moeder bang ---,,Speel jij voor schootkind? schaam je, al veel te groot]"En 't meisje glijdt, verbijtend schreiensdrang,Van Vaders knie en vlucht den tuin in — LangDwaalt ze in de laantjes. 't Hartje weegt als lood. —

Tot dorst van bloemen stoort haar week getreur.Zij laaft ze mild, zij danken haar met geur.Een strenge stem roept en zij komt, gedwee.

Moe slaapt zij in — Maar in den zwarten nacht,Uit bange droomen wekt haar vlijmend weeEn, 't mondje in 't kussen, weent ze, onhoorbaar zacht.

56

XLIX BEDE VOOR VADER

Trouw, eiken avond, vouwde ik op mijn borst,Innig en vroom, mijn kinderhanden samen:Voor Vader bad ik ~- Sliep ik in voor 't Amen,'t Was in den gloed, die uit mijn bede borst.

Als roovers slopen jaren tot me en namenGeloof en hoop, al - bleef mijn hemeldorst.En 'k peins, bevreemd, hoe 'k nooit beleiden dorstHoe 'k bad voor hem, of'k mij er voor moest schamen.

O Vader ] Vader ] zoo nog leeft uw ziel,Zie hoe ik nu, geslagen, nederkniellHoor hoe ik roep tot u en kom mij halenl

'k Verhaal u alles, reik me uw zachte hand.'t Wordt bang en donker in mijn levensdalen.Nu neem mij mee naar 't eeuwig Vredeland 1

57

L HERFSTWANDELING

De popels lijken laaiende flambouwen.Een koele bries jaagt blaadren over 't zand.Praalt mooi de tuin, hoe mooier 't bosch in brand]'k Rep mij met Vader door de herfstlandouwenEn op zijn arm rust liefdewarm mijn hand.Veerkrachtig stappend, keuvlen wij en schouwen.Ik lach hem toe, vol harmonie — vertrouwen,Zijn kind mij voelende, innig zielverwant.

Door stuivend mul van stille gele padenBereiken wij 't metalig loof beladenMatgouden, bronzen, blauw omwaasde woud.

'k Zou meer berusten, mocht ik zeker wetenDat Vader nooit die uren kon vergetenEn, waar hij leeft, nog feeder van mij houdt.

58

LI KNOPPEN

Aan Vaders arm hoe sleepte ik mij, gebogenVan leed om regen van Novemberblad,Of nimmermeer het woud, dat ik aanbad,Met vroolij k groen verblijden zou mijn oogenl

Toen wees mij Vader op den knoppenschatVan sierloos bruin, die sluimerde ingetogen,Doch zwellen zou tot grootsche bladerbogen,Wijl elke herfstboom lentegroen bevat.

Hoe moet ik nu dien lieven troost herdenken,Dien Vader met éen woord vermocht te schenken,Zoodat ik danste door de ontloofde laan

Hoe moet ik droomen van 't herlevingswonder 1Mijn blaadren vielen en mijn zon ging onder —Mijn knoppen, Vader, zullen ze opengaan?

59

LII DIE BANK

Kastanje en meidoorn bloeien, roze en blank.Heél in de verte schetteren fanfaren.In 't groen plantsoen zingt zoete hemelmarenEen bedeklok met noodend~vromen klank.

Aroom van wierook komt mij zoel omwaren,Als openkiert de kerkdeur — BloemendankMaria brengen vrouwen. Op een bank,Naast Vader rust ik, wind licht op mijn haren.

Een kindje speelt in blonde wolken stof.Zwaar zoemen bijen, zuiver juicht en luid,Of Mei zong zelf, een blijde lijsterfluit.

De vrome vrouwen komen weer van 't lof,De handen leeg, de ziel vol vrede blank —O kind weer zijn, bij Vader, op die bank!

•1

LIII VERTREKKENDE TREINEN

Hoe toog ik blij, klein meisje, aan Vaders hand,Als naar een feest, naar't heengaan — zien der treinen,Zoo diep ontroerd door stoomwolk, fluit en seinenOf elke trein vlood naar een sprookjesland,Waar vreugde bloeide en altijd zon bleef schijnen).En als een vogel aan zijn traliewandMijn ziel klapwiekte, vol verlangenbrand,Wen 'k zag den trein, een donkre slang, verdwijnen.

Gedwee en zwijgend, met een diepen zucht,Ging 'k mee naar huis, het kopje moe gebogen,Van bloemen droomende en van blauwe lucht.

Heb 'k daar als gif dien weemoed ingezogen,Die de avondtrein met gouden vensteroogenNog altoos wekt, mij lokkende als ten vlucht?

61

LIV IN VADERS KAMERTJE

Hoe vlijde ik blij, klein meisje op Vaders schoot,'t Kopje in zijn arm, kwam geen dat uur verstoren]Een krekel zong, héel ver, haast niet te hoorenEn schemer daalde als bange levensnood.

Maar zielverwant en heimlijk uitverkoren,Verwon ik d' angst, die woog in mij als lood.En Vader zei een lied van liefde en dood,Waarin Lenore weende om 't lief verlorenOfwel een vreemd en huivermooi verhaal:Vermomde mannen, die naar schatten delven,Bij fakkellicht, in donkere gewelven ~

In bleeken schemer blonk de spiegel vaal.Ik dorst er niet en moest er toch in staren.'t Was of mijn oogen van een vreemde waren.

3X

LV VADERS VIOOLSPEL

Hij speelde viool, in de schemering ~En de weemoed doorbeefde mijn kinderziel.En ik voelde mij veilig .als _hij mij omvingEn 'k begrijp niet waarom hij zoo vroeg mij ontviel.

O ik danste aan zijn arm als hij bracht mij naar schoollZelfs in regen en storm leek de weg mij niet lang —Waarom moet ik nu droomen van die vioolEn verlangen zoo droef naar zijn kus op mijn wang?

Ik was nog zoo jong, een zoo argeloos kind]'k Had zóozeer nog van noode zijn liefde en zijn

[steun.'k Riep, toen 'k hém niet meer had: — „Is er géen,

[die mij mint?„En ik tastte, in het donker, naar d'arm, waar 'k op

[leun.

Wel waren wij stil, voor elkaar wat schuw.Maar hij had mij gered, eer mijn vrede verging,Uit de greep van het leven, zoo hard, zoo ruwMet zijn zoete viool, in de schemering.

63

LVI GEKLEURDE KLANKEN

A blauw, e wit, i geel, o rood, u groenZag 'k lang de klanken voor 't beroemd sonnet.Maar voor mijn lippen had 'k een wacht gezetWijl 'k wist mij anders dan al de andren, toenAls nu ~ En 'k voelde, in droomensfeer van bed,De wang, op 't kussen, warm van d'avondzoen,Hoe 'k had van lach om 't kind, dat vreemd kon doen,Mijn onbegrepen schuwe ziel gered.

En troostrijk waande ik: — „Eens toch geef ik alWat leeft in mij den vriend, die komen zal,Veel jaren later — die bespot mij niet]"

En altijd zweeg ik en beschermde bangMijn Ik voor spot, verwonderd, wijl zoo langDe vriend nog wegbleef, die mij nooit verliet.

64

LVII KUNST

Bij 't wandlen blijf ik achter en ik luisterNaar hollen stapklank, dartlen meisjespraatEn zoelen wind, die, eer hij slapen gaat,De blaadren zoent met zingend zoet gefluister.

Dan jaagt mij schrik aan 't zilverkil gelaatDer volle maan, besneeuwend met haar luisterDe zwarte bergen van het wolkenduister.En 'k voel mij trotsch, wijl geen mijn peinzen raadt.

Als 'k nu 't gebabbel van mijn vrool'ke zusjes,Dat bladgeflap, die zingzang têer als kusjes,Die stappenklikklak, hol in de olmenlaan,Ging, woord voor woord en klank voor klank be

[schrijven,Zou 't worden kunst, die eeuwig mooi zou blijven?

Op marmertroon van wolken lacht de maan.

65Morgenrood 5

LVIII MINNEBRIEF

En pooplend koos ik 't mooiste roze blaadjeEn schreef: ^- „O kom] ik wacht, ik heb je lief I"En gooide 't briefje omhoog en, als een dief,School weg in 't bloemhout van het donkerst paadje,Terwijl ik de oogen vroom en hoopvol hiefNaar 't hemelblauw, of'k daar zou zien 't gelaatjeVan 't enkl in droom aanschouwde kameraadje.Dan lag een roos daar? — Neen, dat was mijn brief.

Doch lang nog hoopte ik: eens toch zou hij komen,'t Verwachte Prinsje van mijn lieve droomenEn 'k zou hem geven al wat ik bezat:Tol, glazen knikkers, kralen, plaatjes, boeken,En, hand in hand, dan zouden blij wij zoekenNaar 't Land der Feeën en den tooverschat.

LIX DROOMEKIND

Ik was het krank verlangend droomekind,'t Koortsbrandend mondje aan 't koele ruiteglas.— Als 't vroolijk veulen nu, door bloeiend gras,In wedstrijd rennen met den lentewind,Tot ze eindlijk hem, van wien ze in boeken las,Haar redder, ridder, troost en vreugde vindt,Die héel haar leven blijven zal haar vrind,Wijl met een kus hij alle pijn genas]

En morgen schrijnt de zon haar smal gelaat,Als hijgend, wanklend, ze uit de dorre straat't Plantsoen bereikt — Daar zit zij, moe en stil.

Dan veert zij op en roept : — „O kom toch 1 kom l"Een sarrende echo kaatst haar roep weerom —Dan lokt haar thuis weer, waar zij weenen wil.

67

LX LEVENSANGST

In d' ouden leunstoel veilig diep gedoken,Voorvoelde ik grootzijn als een wreede ramp.Bij open venster of bij licht van lamp,Blij kleurde ik prenten, las ik tooversproken.Maar groot zijn, dapper in den levenskamp,Daar was ik bang voor, banger dan voor spoken,Maar 'k zweeg, al trilde om angst onuitgesprokenTusschen mijn boek en mij een tranendamp.

En toch, hoe voelde ik flitsen door mijn spelenGedachtenwonder, dat 'k met géen kon deelenEn, tien jaar oud, of leefde ik honderd wellHoe deed een luide lach terug mij deinzen,Hoe op een traptrêe, zat ik lang te peinzen,Tolde als een derwisch, mijn bedwelmingsspell

68

LXI HEIMWEE

Hoe droef herdacht ik. heimwee -overmand,In d'ouden zetel, bang voor luid een zucht,Met tranen vloeiend zonder snikgerucht,In 't vreemde huis, mijn lief verloren land!

Hoe schuw dan nam 'k, voor streng vermaan beducht,Het hart beklemd, het- kloppend kopje in brand,De stroomende oogen schuttend met de hand,Uit volle kamer naar de trap de vlucht l

Daar school ik lang, verslonden in Betreur —„ 0 had ik maar éen enkle handvol aardVan d'onvergeetlijk lieven tuin bewaard,Ik dronk mij dronken aan den frisschen geur,Ik hoorde weer der boomen koel geruisch,'k Zag, zonverguld, de ramen weer van thuis!"

.•

LXII ZWART POESJE

Hoe troostend welkom, na doorwoelden nacht,Waar 'k lag te hijgen onder vracht van droomen,Als 't blanke licht de kamer kwam doorstroomen,Was mij de hand, die 't zwarte poesje bracht 1

't Sprong op mijn bed, 't wou vroolijk spelen komenBij 't zieke meisje, lijdend zonder klacht.En feeder aaide ik zijn fluweelen vacht --Maar 't levend speelgoed werd me inéens ontnomen.

Met zoete namen riep ik lang mijn poes.'k Weet niet waarom ~ o voorspel van mijn leven! ---Mijn lieve troost een vreemde was gegeven.Ik zocht bedwelming in een tranenroes.

Hoe voel ik nog uw smart mijn hart doorbeven,Ziek weerloos kind, om liefs, geleend voor even

70

LXIII NAAR SCHOOL

Naar school l 'k Was bang. Waarom? Daar zou ik[vinden

^-- 't Werd mij beloofd 1 ^– mijn vriendschap~ideaal.Als aarde en hemel bindt een zonnestraalZou mij een blik van Meiblauwe oogen binden,Vergeetmijniet in blank gelaat-ovaal.Hoe warm en trouw, als vrienden nimmer minden,Zou zij met mij haar leven samenwinden,We elkaar begrijpen door onze oogentaal i

Dien avond, bevend, bleef ik lang doorzoekenMijn armen schat van prentjes en van boeken,Wat moois te vinden, dat haar waardig bleek.

Herkende ik haar uit vorig zijn? — Wij vielenElkander niet in de armen. Stil en bleekAanschouwde ik haar — 0 droom van zusterzielen!

71

LXIV SCHUCHTERE VRIENDSCHAP

En trillend vulde ik 't zelfgevlochten mandjeMet bloemen, zelfgeknipt van vloeipapier,Mooi roze en blauw en, schaamrood Huistrend: --

„Hier,Voor jou 1" lei 'k mijn geschenk in 't lieve handje.

En blozend oogde ik door een wimperkierNaar blij een blik uit de oogen van mijn santje —Geen loon van lof kreeg 't schamel offerandje.Zij dankte schamper ~ Doch zij bleef mij dier.

Ik vroeg beschroomd: —,,Hou je ook van sprookjeslezen?"

-- „Lees jij nog sprookjes? Ik ben veel te groot."Half trotsch, half bang, gaf'k mijn geheim haar bloot:

„Ik maak er zelf well" Killer dan mijn vreezen,Verstolde een hoonlach liefde en hoop tot ijs.~ Jij? klein dom kind, maak dat een ander wijs 1"

72

LXV JEZUS' NAAM

Weer droom ik op de schoolbank. Fluistrend noem'k Den naam van Jezus en ik beef en doopMijn vinger in den traan, die heimlijk sloopMij langs de bleeke wang en wacht mijn doem,Wijl ik mij niet door God verkoren hoopEn schrijf den naam met -d' eigen traan -- Den roemVan mensch-zijn ruilde ik om te weze' een bloemOf' c arm insect, dat in haar blaadjes kroop.

Op 't leez'naarhout spat tranedrop bij dropEn de angst ^– die 'klater wiegde in slaap met zang —Doorkoortsc mijn bloed en jaagt mijn harteklop.

O Heiland! kom 1 Uw eenzaam kind is bang.Schrijf in mijn hart met teedren vingertopUw naam en streel de tranen van mijn wang.

73

LXVI MIJN BROEDER

Ik zag hem aan, mijn zielverwanten broeder ---En wist alrêe dat jong hij sterven moest.Wel gillen wilde ik: — „Weet je 't zelf niet ?" woest.Maar 'k beet mijn lip en zweeg: mijn hart was vroeder.

Die stralende oogen, moest hun blauw vergaan?Zijn ziel zou rijzen naar den hoogen verrenGewijden hemel, englen zien op sterren,Vervreemd van mij — Ik zag hem peinzend aan.

'k Hield d'adem in en luisterde, eiken morgen,Door andre kindren jubelblij begroet,Van vreeze bevend dat hij sliep voorgoedEn mannen zwart zijn lijf in de aard verborgen,Waaruit, in droom, zijn blanke ziel vloog heen.Ik droeg dit lijden zwijgende en alleen.

74

LX VII NA ZIJN VERTREK

Gemarteld bang door smart, te zwaar voor tranen,Door héel het huis zocht ik wat troosten kon.Mijn liefste Broer toog, ziek, naar Zuiderzon.Eenzelvig kind, zag ik mijn vreugdzon tanen —

Tot scheppingsdrang bevrijdend spel verzon.Een sprookje ontlook en, als door rozenlanen,Een fee een kind leidt, voerde in schoone wanenMij fantasie, die --- even — leed verwon.

En hoonen hoorde ik: — „Nóo is Broer getogen,Daar schrijft ze alweer! Geen traan ontvloeit haar

[oogenlVreemd hartloos kind! zij heeft geen grein gevoel!"

'k Verbood mijn trots, te luistren naar die woorden.'k Bleef zwijgend schrijven, hoe ze in 't hart mijMiskend te lijden leek mijn levensdoel. [boorden.

75

LXVIII VRIENDSCHAP

Door 't open venster drongen luide kretenVan uit den tuin, waar meisjes zich vermeiden.Blond kopje aan kopje, droomden stil wij beiden,Als bange duiven, op een tak gezeten.

De droeve toekomst, die wij huivrend beidden,Versomberde onze jeugd met zéker weten:Nooit zal geluk ons vroolijk welkom heeten,Naar 't rozenmelde Sprokenland ons leiden.

'k Zie d'ouden vlierboom weer, die zomerzoelenAromenadem door de school liet zwevenEn 't spel van zon en schaduw op de banken.

Hoe wreed, hoe zuiver was dat voorgevoelenVan donker noodlot, zwevend boven 't leven,Waarvoor een God nog eischt dat wij hem danken.

76

LXIX DICHTER WOORDAimer, prier, chanter, voilà zoute ma vie.

A. de Lamartine.

~ „Is liefde, bede en zang het dichterleven,Dan 't mooist van al wel dunkt mij dichter zijn!"Van zoet mysterie dronken als van wijn,Door de eigen ziel als door een god gedreven,Voelde ik mijn roeping, die, in vreugde en pijn--- Wel meest in pijn — 'k altoos ben trouw gebleven.Een kindje was ik, ouder niet dan zeven,Acht jaar, verliefd op wind en zonneschijn.

Weer las mij voor 't bewonderd blonde zusje't Melodisch lied met gouden stemgeluid.

'k Stormde in den tuin, gaf elke bloem een kusjeEn streelde elk blaadje en zong mijn jubel uit,Oogde een kapel na, floot met meerle en muschje,Voelde in mijn ziel de snaren van een luit.

77

LXX DICHTERBRIEF

Verwonderd stond ik voor den spiegel, stilVan vreugd — Wie, ik, die d'aanblik bang vermeedVan 't bleek gelaat en de oogen zwaar van leed?Nu dreef me een warme stroom van levenswilMijn aanschijn blij te zien.

~ „Hoe 'k mij vermeetTe zenden 't arm gestamel, kunstloos pril,Wijl 't is van Broer, op Zusje trotsch, een gril,Den aangebeden Ziener en Poëet d"~ „Die grijze dichter heeft de kindren lief,Gelijk de Heiland] "

Broer verwon mijn schroom.

O was 't geen droom, dien 'k niet gelooven dorst,Dat hij, die Groote, schreef dat kind dien briefMet de eigen hand, die schreef zijn werk? -~ En vroomZijn woorden kuste ik, borg ik aan mijn borst.

78

LXXI DIE EENE DANS

Hoe doemt nu plots uit nevel van verleden't Ivoren masker van uw aangezicht,Omwuifd van sombre lokken en verlichtDoor oogen zwart als onverhoorde beden,O knaap ontroerend als een droef gedicht ]Ten rappen dans omving me uw arm, wij gledenDoor de oude zaal als door een bloeiend Eden —u wachtte waanzin, wreed als godsgericht.

Klein meisje in 't blank, een roze in blonde haren,Hoe trotsch en blij om d'éenen dans met hem]Hij zou van mij geen heugenis bewaren.Ik loofde in liedjes zijn gelaat, zijn stemEn grifte diep zijn naam in vele boomen --Uit welken afgrond zie 'k hem tot mij komen?

79

LXXII WEG NAAR SCHOOL

In 't lommer licht der wuivende olmenlaanZie 'k weer het blij klein meisje, dat ik was,Omstraald van goudhaar, zwaaiend met haar tasch,Op Fanny, Lise en Hélo wachten staan,Met zusje Hilda ---- Saam, met vluggen pas,Op rij, naar school 1

En allen zijn vergaan-- Hoe lang geleden all --- in d'oceaanVan dood of eeuwig leven. 'k Volg wel ras.

O blonde blauwoog, blank, naief en jong,Die weende en lachte en zoet van liefde zong!'k Lijk nu je moeder, grijs en loom van leed.

Hélo en Hilde, Elise en Fanny, 'k wachtOp de oude plek — Omvangt me in armen zacht,Belovend troostrijk dat ik al vergeet]

80

II MEISJESLEVEN

Morgenrood 6

I HUIS VAN JONKHEID

Waarom moet mijn ziel nu, van heimwee krank,Door het huis van mijn jonkheid dwalen?Op het marmer zoo blank van de vensterbankDe roze begonia's pralen.

Op hun oude plek nog de meubelen staan,De tapijten weer dempen mijn schreden.De blinkende spiegels kijken mij aanEn ik adem den geur van 't verleden.

Maar geen enkele stem en geen enkele stap —En'k word bang en ik ren naar beneden,Naar den sneeuwwitten gang en de steenen trap,De trap met de zeven treden.

Hoe vaak heb ik, spelend te vliegen, blijDie treden wel afgesprongenNaar den tuin met de suizende popelenrijEn de vogelen nagezongen 1

En nu weet ik waarom ik er weder kom,In het huis van mijn meisjesleven:Al vind ik er geen van mijn lieven weerom,Mijn jonkheid is er gebleven.

In mijn veilige cel met mijn rijmenspelZat ik eenzaam van 't leven te droomen.En 't beloofde me een hemel en 't gaf mij een hel —Daarom moet ik er weder komen.

83

II OP HET BALKON

Vleermuizen fladdren laag, in breeden kring,Als bange droomen van de schemering.Ik sta te peinzen, op het hoog balkonEn drink den weemoed van den dood der zon.Fluweelig streelend laat, gelijk in droom,Een gele roos vol perzikenaroom,Terwijl ik tuur naar 't grijze wolkenland,Haar koele blaadjes vallen in mijn handEn mengt haar geur met d'adem van het woud —Reeds, in de kamer, straalt het lampegoud,Maar ik blijf talmen, of de sterrennachtMijn brandend hart vol onrust vrede bracht.

84

III IvIIjN KAMERTJE

Het kamertje van mijn verleden,Dat glijdt er mijn oogen voorbij --O laat mij het éens nog betreden,Het doorkruisen met zeven schreden!Hoe jong was ik daar en hoe blij!

O kamertje van mijn verleden!Ontvang mij, uit medelij 1O wil mij weer veilig omvreden 1Laat droomend mij strekken de ledenOp mijn sponde vol mijmerij.

'k Sluit, o kamertje van mijn verleden?Het gordijn voor de huizenrij.Laat mij 't grijs van uw wanden bekleedenMet tafreelen uit Jonkheids Eden,Dat getroost ik en hoopvol zij.

'k Heb in 't kamertje van mijn verledenGezongen, nu droef dan blij.Ik heb er zoo brandend gebeden,'k Heb, als Jacob, met d'Engel gestreden —En hier voel ik nog hem nabij.

O kamertje van mijn verleden!Hoe drijf je als een droombeeld voorbij 1 ---O blijf, tot ik al heb beleden]O blijf tot mijn leed is vergledenEn de dood zich ontferme over mij.

85

IV AAN HET VENSTER

De melodie der blanke beiaardtonen,Met weemoed zoet doorsprenkelend de lucht,Wekte in mijn ziel de ontroerend bange zuchtNaar ver een land, waar 't zalig waar, te wonen.

Met holleblokjes kletterblij geruchtHolde een blond kind voorbij. In de olmekronen,Als leliebloei uit hemelregionen,Met koel geklapwiek sneeuwde een duivenvlucht.

Ik zat bij 't raam te luistren naar 't gekletter,Het wiekgezoef en 't kinderengekwetter —Wanneer zou 't Leven kloppen aan mijn cel?

Waarom nu kwelt wij heimwee — sterk verlangenNaar de oude stad, die hield mijn ziel gevangenIn zilvermazen van haar klokkenspel?

86

V LENTEMORGEN

Het open raam omlijst een blauw vierkant.Ik drink azuur met blij ontloken mond.Een zonnestraal lekt me als een lieve hond,Wind streelt mij zeegnende als een engelhand.

In vlamrood mouwvest, keert den grijzen grondMet blanke spá, een boer op 't akkerland.Voor 't blauw kanaal verrijst, een gouden wand,De popelrij, van jonge blaadjes blond.

Een zwaluw zwiert, een merel fluit en zoet,Zoo roerend feeder dat ik weenen moet,Roekoet een woudduif in de knoppenlaan.

En 'k voel hoe 't ijs, dat in mijn hart woog, smelt,Mij wild doorstroomt en breekt zich met geweldAls tranenregen door mijn oogen baan.

87

VI SERINGEN

Ik zwelg bedwelming in van geurende seringen.'k Laat zinken 't geel gordijn voor blindend wit van

[muurEn strak metaalhard blauw van al te fel azuur.'k Sla open's blanke blad en wil mijn aandacht

[dwingen.

Maar, loom van lente-aroom, verdroom ik uur na uur.Een vogel treurt in mij, die in geen kooi wil zingen---In 't broeiend eng vertrek staan vreemd de kamer~

[dingen,Als wachtten ze. — En de dag lijkt eindeloos van

[duur.

't Is Mei 1 'k Verhaal 't mijn hart en wil den honing[proeven

Van 't blij belovend woord, maar 't kan me alleen[bedroeven —

0 nu met d'Eene alleen in schaduw van een Bosch!

Ik voel als ademgloed een windvleug van het Zuiden,En tranen wellen op ~ 'kweet niet wat zij beduiden --En dropplen, regenzoel, in koelen bloemenbos.

88

VII KASTANJELAAN

Kastanjeboomen dragen, als markiesjes,Te zware pruiken voor hun stammen rank.Geelblonde kindren spelen, op een bank.De zon bezoomt de laan met gouden biesjes.Vêerlichte wolkjes drijven, bloesemblank,In lenteblauw, gewiegd door loome briesjes.Vergeet nu, hart, verdrietjes en verliesjes]De vogels juichen, hart, zing mee en dank]

O 't was wel zoet, zoo warm te voelen kloppenMijn hoopvol hart tot in mijn vingertoppen,Vol teedre liefde, al wist ik niet voor wien,Voor éen, die éens bezaligend zou komen,Voor éen, van wien ik zingend liep te droomen,Eén, wien ik nooit dan in mijn droom zou zien.

89

VIII ZONDAG

De vlaskop bloot, de klompjes in de hand,De duif in 't zakje, rent de ranke jongenDe veste langs, van vogelen doorzongen,De bloote voeten grijs van wolkend zand.

Op 't teelgroen grasveld kaatst, met wilde sprongen,Een blonde knaap de houten bol, die strandtOp ' t zandpad wel of treft de huizenkantHemdmouwen glanzen, krijtwit, zondoordrongen.

De meisjes wandlen, fier om Zondagstooi.De wind licht op het lenteloof der lindenEn plekt met zon en schaduw 't prille gras.

O mocht ik eens — 't verleden lijkt zoo mooi! —Den vrede van dien Zondag wedervinden,In 't gele huis, waar 'k 't zingend meisje was!

.0

IX ZOMERSCHEMER

Bij 't wilde --- wingerdloof -- omslingerd raamAdemde ik in den zoeten zomeravend,Het bloeiend tuintje in donker floers begravend,En op mijn hart vouwde ik de handen saam,Rein meisjeshart, door smart nog ongehavend —Eens kwam mijn lief — nog wist ik niet zijn naam,Mijn schoone held, die wanhoop fier beschaam.Warm streelde wind mijn lippen, loom en lavendEn zoetjes zoemde verre krekelzang.De popels suisden heimelijk beloven.Blank vonkte een ster in blauw fluweel, daarboven.En roerloos bleef mijn jonge liefde langIn zoel bedwelmende avondgeuren droomenVan hém, die éens bezaligend zou komen.

91

X ZOMERAVOND

In wolkenrozen lag de zon gebluscht.Ik dronk, bij vlagen, honingzoete aromenVan de als vermoede verre lindeboomen.Het spel der kindren zweeg — elk ging te rust.

'k Liet als een bad mij d'avond zoel doorstroomen.Door hemeladem voelde ik mij gekust.Extase-duizlend, de aarde al onbewust,Bleef, blij en roerloos, 'k van den hemel droomen.

Tot maande een stem: ik moest nu slapen gaan.Loom rees ik op ~ 'k Liet open de gordijnen,Dat zou de blankheid van mijn bed beschijnenDe blanke glimlach van de zomermaan.En, licht of 'k op zou zweven, bleef ik, uren,In 't blauw mysterie van den hemel turen.

M

XI IN DIEPEN ZETEL

In diepen zetel peinzend neer gevlijd,Voor de open glasdeur, zwijg ik stil en luisterNaar 't zoet geheimvol nachtlijk zacht gefluisterDer boomen zwart, langs de oprijlaan gerijd,

Ik adem d'avond in, ik drink het duister,Van schoonheid droom ik, liefde en eeuwigheid --Daar zie ik zweven, over 't grint gespreid,Tusschen de boomen, bevend gouden luister.

Daar nadert snel, bewogen bron van licht,'t Roodgeel lantarentje op de borst, de bode.

'k Ontvlood de wereld, 'k heb geen nieuws van[noode:

Mijn blik blijft trouw op de eigen ziel gericht.

Blank rijst de maan, ze is bleek gelijk een doode.Acaciageur omzoelt mijn aangezicht.

93

XII AVONDDAUW EN STERREVONKEN

Avonddauw en sterrevonken,Nachtegalen --• liefdelof —Zalig dwaal ik, lentedronken,In den blanken bloesemhof.

Hef ik de oogen naar de sterren,Fel doorflitst mij hartepijnOm dien éénen sterreverren,Die mijn weelde nooit mag zijn.

Hooploos droomen, zoet bedroeven,Duizlend drinken dauw als wijn 1 --O nog éens de lente proevenAls 't verliefde maagdelij n 1

94

XIII AAN TAFEL

Heel stil gezeten aan den blanken disch,Bebloosd van fruit, omkransd van kopjes blondEn bronzig, mijmrend tuur 'k de tafel rond,Bepeinzend ieders lot, waarnaar ik gis.En geen verwondert zwijgen van mijn mond,Bij zóoveel stemgezwatel geen gemis.'k Verzink wel diep in droom en heugenis,Doch zie hoe de avond bloemen têer bezont.

Begonias vlammen, rood als droppels lak,De albasten calla heft haar kelkpracht kuisch.

'k Bezie mijn bord, waar, blauw op blauwen tak,Een vogel poost — Vloog 'k wég met hem van huis 1

'k Voorvoel nog niet hoe 'k naar 't beschermend dakVerlangen zal en 't vroolijk stemgeruisch.

95

XIV GEKRUISIGD

Ik sta gekruisigd -- Naaglen voel 'k doorborenMij hande'en voeten, 'k voel de speer doorstekenMijn zijde en welig uit mijn wonden lekenDe purpren tranen van mijn bloed — VerkorenVoel 'k mij door God. Mijn aanschijn voel ik glorenVerzaligd in mijn doodsmart:'k Werd geborenVoor redding van wat lag in nacht verloren:Héel 't menschdoml Hart en oogen voel ik breken.

Vroom zwijgend kind, dat blij wel wilde sterven,Zoo liever sterven en mijn leven gevenOm allen 't eeuwig heil te doen ververven,Dan, ziek en laf, aan 't leven blijven klevenEn, zoekende, eenzaam over de aarde zweven,Uw Christus -- liefde voel 'k mij nog doorheven.

XV ZIEKETROOST

Op 't vloerkleed, door de store-latten, schijnVan lentezon, in reepen goud verdeeld.'k Voel nog hoe koestrend veilig warm fluweeltDie lieve leunstoel rond mijn stage pijn.

Ik zucht om ziek-zijn, dat mijn vreugde steelt-Eén zusje brengt me een blanken tuil jasmijn,

Aardbeien, de andre, aromig karmozijnOp wit van schaal. Daarbuiten 'n vogel kweel.

Diep in mijn hart de kille wrok versmeltIn zoele tranen, wellend met geweld,Die welig vloeien me over 't bleek gezicht.

O zachte handen, al zoo lang vergaan]Nu laat me u zeegnen om dat liefs, gedaanAan mij, wie 't leven lijden gaf tot plicht.

97Morgenrood 7

XVI ZIEK IN DE LENTE

In d'ouden zetel, die me omvangen houdt,Geloken de oogen, lig ik stil en streel,Gelijk een vacht, zijn bleek gestreept fluweel.'k Voel me in zijn armen veilig en vertrouwd.

Op tafel praalt een ruiker, stralend geel,Narcissenpracht in weemlend zonnegoud —O de anemonen bloeien blank in 't woud lWanneer krijg ik 't beloofde weeldedeel?

Hoor! kinderstappen klinken blij op straat!Zij rennen 't bosch in, dol op lentemoot.Hoe droef dat geitje, vastgebonden, blaat!Hoe klagend koert die tortel in zijn kooi]

Neen, klaag niet mee, arm kind vol levenswil]Eens lacht je lente! Wacht maar, vroom en still

98

XVII HERLEVEN

Met duizend meien wuifde blij April,Maar zwijmend lag ik, koud in zonneschijn,Alleen te sterven, in mijn kamerkijn,Wijl, diep gewond, vloot weg mijn levenswil.

Te zwak voor strijd, te moe van hartepijn,Als éen, die doodbloedt, voelde ik, bleek en stil,Me ontvloeien zoet mijn leven lentepril.

„Ik leed te veel: 't zal goed zijn, niet te zijn] "

Doch toen 'k zag vlammen als het braamboschvuurDe azalea in karmozijnen pracht,Verzonk mijn ziel, bedwelmd, in kelkenrood.

En turen bleef ik, zwijgend, uur aan uur,En dronk uit schoonheid leven weer --• En zachtSloop weg wiens adem me al omwoei, de Dood.

XVIII SLAAPLOOZE NACHTEN

O luistren, droomende op mijn peluw, thuis,Naar schippers langgerekt en zoet AhooylDat klonk, in stilte alom, melodisch mooi,Naar klotsend water, kabblend aan de sluis,Naar wind in linden, mild met bladgestrooi,Met zomerblij of najaarsdroes geruisch,Naar 't koor van vorschen, 't eerste kargedruisch,Naar lentbelovend lokken van den dooil

In blauwfluweelen manezilvren nacht,Weemoedig fluiten van een verren trein —'t Leek nu een lokroep, dan een heemweeklacht.

O éens nog 't argloos hoopvol meisje zijn,Versmadend heden vredevol en zacht,Dat niet kan slapen, wijl ze een hemel wacht!

100

XIX LANGS DE RAMEN

't Is lang geleden — 'k Was een eenzaam meisje.In lenteschemer liep ik langs de ramen.Hier, hand in hand, zat vroolijk te beramenEen lievend paar een plan voor 't huwlijksreisje.Daar wiegde een moeder 't kind met zoete namen,Speelde een vrouw piano, zong een knaap een wijsje.En elke woning leek me een paradijsje.0 niet alleen zijn, maar in liefde samen]

En de avondzon verguldde ros de ruitenEn de avondwind was zoel van bladergeuren.Van 't sluimrend woud kwam 't laatste vogelneuren,

Ik voelde opeens hoe 't leven sloot mij buiten.Ik toog naar huis, alleen, met loonre schreden.Hoe heugt die avond me uit zoo ver verleden?

101

XX VOORBIJGANGER

'k Sla de oogen neer, dat geen mijn droom kan[storen —

Daar neemt mijn hand een man, die langs mij gaat.'k Sla de oogen op en zie een bleek gelaatMet trotschen mond en oogen, die bekoren,Zoo droef en diep --- Doch als, bij dageraad,Een mooie droom voor altoos gaat verlorenEn laat den droomer armer dan tevoren,Verdwijnt die vreemde in 't wild gewoel der straat.

Waarom komt nu uit neevlen van verledenDat lang vergeten bleeke beeld getredenEn voel ik weer de warmte van die handEn zie ik weer den weemoed van die oogen?Verwante ziel, die vroeg mijn mededoogen,Zie 'k eens u weder in het Eeuwig Land?

102

XXI IN 'T PLECHTIG PARK

In 't plechtig park, waar sombre boomen staanEn grijze banken rond den vijverkom,Zat mijmrend, trotsch, ver van den menschendrom,Een donkre man --- Ik zag verschrikt hem aan.Mij zag hij niet. „Aanschouw ik wederomDie oogen van mijn droom ?" Bleek als de maanWas 't zwart. omlokt gelaat. En héel de laanWerd vreemd, ik beefde en wist toen niet waarom.

Veel jaren later zag dien man ik weer.Mij zag hij niet. Een bleeke smartlach gleedOver den hoogmoed van zijn aangezicht.En van een meisje nam hij afscheid têer.

Hij bleef me een held van schoonheid en van leed,Gevloekte held van somber mooi gedicht.

103

XXII IN DE BLANKE GANG

'k Vlucht, als een vogel uit zijn kooigevang,De kamer uit, die 'k langer niet verduur —In lampe-goudwaas ademt, koud en puur,De blanke sfeer der sneeuwwit-marmren gang.

Na 't praatgezwatel, aan den gladden muur— Een blinkende ijswand — koel ik mond en wang.Dan, weidsch gebarend, geef met dichterzangIk schoonheidswijding aan dit avond-uur —

Tot stoort die vrome vreugde barsch vermaan:„Kind, zwijg toch l" 'k Spring den tuin in. Hoog

In blauw kristal bloeit wit de wintermaan. jen stil,

'k Drink lavend maanlicht, loutrend vorstaroom,Roep zacht: „Goê nacht]" klim naar mijn slaapcel kil.De ruiten vonklen -- Slaap, nu troost met droom!

104

XXIII WINTERAVOND

De winteravond teekent, blank en hard,Een blinkend woud van varens op mijn ruit.En, hoe 't gordijn hem willig buitensluit,Blaast fel zijn adem, die mijn vreugd verstart.

Maar 'k daag den vijand trotsch en dapper uit,Terwijl 'k zijn toom met lenterijmen tart —De gouden lampvlam brandt gelijk mijn hart,Mijn wangen vlammen en mijn hart klopt luid.

De koude cel verwarm ik met den gloedVan 't zomergloeiend vogelzingend bloed.En 'k rust niet eer mijn arbeid is volbracht.

Dan, moe, verwonderd over eigen moed,Met slaaplooze oogera staar ik in den nachtEn voel: — 't Is goed] Dit wil mijn God, ik moet]

105

XXIV VERPOOZINO

'k Versmeet mijn pen, ik daalde van mijn toren.'k Verdroeg niet meer mijn cel van eenzaamheid.Nog brandden fel mijn oogen roodbeschreid.Maar met geen klacht den vrede wilde ik storenVan 't woonvertrek, waar had mij geen verbeid.Eén enkel woord van liefde moest ik hooren.Dan rees ik op weer, sterker dan te voren,Voor d'onbegrepen, nooit voldongen strijd.

Maar ver en vreemd vertrouwde stemmen klonken —'k Zat neer, onzichtbaar, in mijn wolk van wee,Als 't kind, betooverd door een booze feeEn wankelde op de trap weer, tranendronken.'k Beet stuk mijn pen, ik sloot mijn torenpoort —Neen, bedel nooit om de aalmoes van een woord!

106

XXV BIJ ZLISJE'S ZIEKBED

Als lentewolken, boven groene hovenRees perelblank de bloei der perelaren.Een merel zong, van vreugd niet te bedaren.De boomgin vlagden om den Mei te loven.

Doch 'k zat, van smart vermarmerd, dof te staren,Terwijl haar pijn meewarig slaap kwam dooven,Naar 't bleek gelaat, dat dra zou dood mij rooven,Dien 'k voelde al sluipend rond haar peluw waren.

Ik vouwde niet, ik balde, in wrok, de handen.-- Waarom, o God 1 eer 't eindelijk mag sterven,Dit leliekind in hel van pijn verbranden?Kan zoo alleen zij 't eeuwig heil verwerven?Vergoedt uw liefde in hemelsche warandenHet liefdeleven, dat ze op aard moest derven?

107

XXVI MORGENROOD

En eindlijk vloeide, als bloed, fel morgenroodDe kamer in, waar vroom en plechtig stilMijn wake was, waar, dreigend, ijzig kilOmwoei mijn Vader de adem van den dood.

Door's sluimrend huis voer weerzindroef Beril,Wijl, luid en vroolijk als een vogel, flootDe prille knaap, die bracht ons daaglijksch broodEn, willoos, wekte bomen levenswil.

Ik doofde 't goud der trouwe lampevlam,Stond af mijn plaats wie mij vervangen kwamEn sloop naar boven, nu 'k mocht slapen gaan --

Neen, slapen niet: hij lag zoo roerloos bleek 1O zoo ik sliep en Vader nu bezweek iDe winterzon zag, traanrood oog, mij aan.

108

XXVII AFSCHEID

En, bleek als hij, vol eerbied, éen voor éen,Wien gaf ons 't leven kusten wij vaarwel,ik 't laatst — Voor tranen beet mijn smart te fel.Reeds lag hij koud gelijk zijn gravesteen.Doch mijn kus riep hem weer tot levens hel,Wijl 'k bad: -- „O Vader ] laat mij niet alleen 1"En de oogen sloeg hij op — Hij toog niet heen.Maar keerde stil in de al verlaten cel.

't Leek of mijn liefde een wonder had volbracht.Nog tien jaar leed hij, dulder droef en zacht,Een vreemde op aarde, in zwijgende eenzaamheid.

En nog verschrikt me als wroeging, in den nacht,Waar 'k wacht op rust, de slaaplooze oogen wijd,Die blik van Vader, tragisch, vol verwijt.

109

XXVIII HEIMWEE

Mijn heimwee fladdert naar mijn ver verleden,Toen 'k was een bleek en zwijgend droomekind,Dat rijmenkralen rijgt en sprookjes mint,Ten hemel heft haar ziel vol reine bedenEn engelvleugels voelt in zomerwind —Was dat verleden mijn verloren Eden?Is dit mijn smart, het nooit meer te betreden,Wijl 'k aan de poort een werende' engel vind?

Mijn heimwee fladdert van die kindervroomheid,Half sluimrend wachten, kalm en onbewust,Naar de eerste weelde van mijn jongen droomtijd.

O schoone knaap, die nooit mij heeft gekust,Waar 't rozeneiland in mijn levensstroom leid0 schoone knaap, die onder rozen rust]

110

XXIX JULI-AVOND

De maan is al bovenDe zomerlaan —O kon ik geloovenEn droomen gaan 1

Nu heugt mij een avendVan lang voorheen.De lucht was er lavend,De mane scheen,

Al over de daken,Als een koperen zon.Ik bleef er maar waken,Op mijn hoog balkon.

O mij uitgelezen]Door mij bekoord 1Hoe blij moest ik wezenOm zijn liefdewoord 1

Hoe trilde in mijn handen,Ontblaadrende roos,In mijn handen, die brandden,Zijn têer : — „Voor altoos 1"

Zal ik van hem droomen,In mijn doodsslaap?Zal hij tot mij komen,Mijn godeknaap?

111

XXX WACHTEN

Héel dien morgen stond ik blij te droomen,Bij den gelen roozlaar, op 't balkon.Koele woudguer woei van verre boomen,'t Gouden zandveld stuivelde in de zon.

'k Dronk mij zalig aan de zoele aromen.'t Blauw omvloeide me als een weeldebron.Heden, stralend, zou de liefste komen 1't Ware leven sprookjesmooi begon.

Turend meisje met je azuren oogen,'t Blonde haar doorwoeld van zomerwind,'k Zoek je alom — Waar ben je heengetogen?

'k Dool, vervreemd, door 't stratenlabyrinth.Waar bleef 't huis — heeft de aarde 't ingezogen?—'t Huis van jeugd, waar 'k was dat droomenkind?

112

XXXI DE DONZEN PERZIK

De donzen perzik vlij ik aan mijn wang,Terwijl ik loom in blonde halmen woel.'t Is me of ik zoo mijn wang weer streelen voelDe wang van hem, naar wien ik stil verlang,Of'k weer zijn haar streel, korenblond en koelEn 't goud zie van zijn aura, blij en bang.Hij was mijn bloem, mijn lentevogelzang,Mijn zon, mijn jeugd, mijn hoop, mijn levensdoel.

Wij droomden, schroomvol zedig, naast elkaar.Hij speelde feeder met mijn golvend haar,Doch heeft zijn mond mijn lippen nooit gekust.

O langverloren godeschoone knaap 1Ik zie uw oogen, tusschen wake en slaap,Vol blauwen weerschijn van den hemelkust.

113Morgenrood 8

XXXII SAMEN DROOMEN

Wij keken, droomende, in den spiegel saamWie van ons beiden blanker was en blonder.'k Had lief zijn oogen zielvol en bizonder,Zijn eedlen mond, zijn stemklank en zijn naam.

Ik bleef alleen, mijn vreugdezon ging onder.Hij, spelend, won én vrouwenmin en faam ,--Vaak droom ik nog, bij 't zonnig lenteraam,Van onze jonkheid en haar liefdewonder.

Wij zouden wonen in een huisje wit,Omrankt van klimopgroen en roode rozen.In 't vroolij k tuintje zouden juichend blozenEen knaap, een meisje, blond en blij bezit.

Nu, peinzend, plukt mijn heimwee herfst -tijloozenVan 't bloeiend graf, waar 'k nederkniel en bid.

114

XXXIII LIJSTERSTRIKKEN

O weet je nog hoe vroolijk wij verstoorden,In 't najaarswoud, die mooie vogelstrikken ?Veel lijsters vlogen, argeloos te pikken't Koraal der bessen, waar ze een lokfluit hoorden,Aan 't glanzend rood zich hopend te verkwikken —Wij redd'en heimlijk, zonder ijdle woorden,Dien dag, veel lijsters van het vrijheidsmoorden,'k Zie nog de blijheid in je blauwe blikken.

De lanen welfden, hoog als kathedralen,Doorzweefd van teedre blanke zonnestralen,Zoo zilverblond als engelengewemel.

Ontroerd volbrachten we, als twee ingewijden,Het vrome werk van vogelen — bevrijden —0 weet je 't nog, mijn lieveke in den Hemel?

115

XXXIV GEBONDEN

Met lenteblauwe stralende oogen zagDe knaap mij aan en, feeder spelend, bondHij rond mijn hals het blinkend lokkenblond,Dat los me omvloot, een gulden vrijheidsvlag.

De donkre groep van grijze vrouwen stondRondom ons beiden, zwijgend, vol ontzagVoor jonge liefde en zoet een moederlachOmbevende even d'uitgebloeiden mond.

Stil vlocht ik los dien levensvollen band,Waarmee voor eeuwig bond aan hem zijn handMijn ziel, symbool van liefde's wil: — „Wees mijn]"

Uit huis getreden, in den sterrennacht,Bedwelmd, verwonderd, dronken als van wijn,Hoorde ik muziek, melodisch, ver en zacht.

116

XXXV ZANG

Ik sluip de gang in — Aan den blanken muur,Vlij 'k 't om een aalmoes vleiend oor en luister.In 't huis der buren zang zoo lentig ruischt erAls juichte een leeuwrik, stijgende in lazuur.

O lief gelaat, omlokt van gouden luister 1a lieve roosmond, zingend vogelpeur lMijn hart doet pijn, verschroeid van liefdevuur.Mijn turende oogen zijn van tranen duister.

U zoo nabij en toch zoo ver van hem 1Waarom sta 'k hier, verbannen uit zijn bijzijn?'k Berg aan de trapzuil, die 'k voor steun omklem,Mijn brandende oogen — Still 'k wil trotsch en vrij

[zijn 1Maar 'k weet dat 'k nooit vergeten zal en blij zijnlDoch, héel mijn leven, droomgin van die stem.

117

XXXVI BOOZE WOORDEN

Als kwade geesten, die de sfeer verkillen,Aan voel ik sluipen al de booze Woorden,Die met hun gif mijn vrede en hoop vermoordden,En, dat ik niet mijn wanhoop uit zal gillen,Omsnoeren zij mijn keel met felle koorden.Vermag mijn leven niet hun wrok te stillen,Mijn zoo droef leven dat 'k den dood moet willen,Maar zoeken niet, wijl God mijn dagen 'hoorden?

O booze Woorden 1 wijl ik heb vergeven,Blijft met uw haat mijn ziek moe hart niet wonden.Als voor demonen moet ik voor u beven,Waar 'k op mijn pijnbank weerloos lig gebonden.Gij drinkt mijn bloed, maar laat mij 't vreugdloosHoe kan ik vluchten voor uw martelvonden? [leven.

118

XXXVII HET SFINXBEELD

En voort granieten Sfinxbeeld droomend stondIk, bevende, in het bleek museumlicht.Zijn blinden blik voelde ik op mij gericht,Op mij, den glimlach van zijn raadselmond.

En plots herkende ik in zijn aangezicht't Gelaat van hem, die nooit mijn ziel verstond,Demoneschoon, omaureoold van blond,Gelijk een engel Gods van morgenlicht.

O vreemde wreede godeschoone knaap,Die lachend speelde met mijn meisjeshartEn schroeide heel mijn lenteleven zwart 1Herleefde in u de Sfinx? Toont daarom slaapMij nog uw oogen afgronddiep en teerAls bloemen en uw glimlach van weleer?

119

XXXVIII ZIJN BEELD

Ik zag uw beeld, omwuifd van zomerboomen.'t Was vreemd en schoon. Lang bleef ik peinzend

[talmen.'k Benijdde 't beeld den trotschen marmerkalmenVerheven glimlach. Maar mijn hart bleef droomenVan de oogen, blauw als bloei van maagdepalmenEn van die hand, waarin, vol liefdeschromen,Mijn hand gevangen lag in zoet verloomenEn van die lokken, blond als korenhalmen.

Hem liefde een god: die nam met gouden harenEn rooden mond zijn blonden gunstling weder.Zoo bleef hij jong, zoo zal 'k hem wedervinden.

Als 'k hem vertel van al mijn lijdensjarenZal hij 't begrijpen? zal hij warm en feederMij aanzien weer, als toen we elkander minden?

120

XXXIX NAAR ZUSJE'S GRAF

Een Zondagmorgen — Tusschen jou en Broer,Wandelde ik traag naar 't landlijk kerkhof. BroosHing herfstgebladert, 't wêer was windeloos.Een verre duif zong treurig zoet gekoer.

Naar 't graf der zuster, die 'k herdenk altoos,Togen wij liefdevol. En met ons voer,Vol boomenbrons en wolkenparelmoer,Het vestewater — 'k Plukte een blanke roosVan 't graf in 't lommer van het grauwe kruis.Ontroerd en zwijgend toog ik mee naar huis.Mijn wil was stil, mijn hart was droef maar vroom.

'k Weet niet waarom, nu 't herfst en Zondag is,Ik weemoed voel wijl ik mijn lieven mis,Gewijd door 't sterven en den hemeldroom.

121

XL BIJ MOEDER'S STERFBED

Haar kille hand lag in mijn warme hand,Als wilde ik mild wat gloed haar wedergevenVan 't mij geschonken leeddoorvlamde leven,Dat vreugde en liefde en vrede en hoop verbrandt.

-- „O ?Moeder] 'k wil mijn leven u vergevenEen droef geschenkl —wijl, doodsangst~overmand,

Ge in zwarte schaduw van het Doodenland,Hoe levensmoe, voor levens eind moet beven.O Moeder] neem de troost aan van uw kind,Dat aan Gods liefde zelf niet kan gelooven,Maar, sterk van deernis, de echte woorden vindt."

Gaf God mij kracht? -- Zij kwam haar vrees te boven.En 't stervensuur, hoe smartvol, moet ik loven,Wijl zij door mij zich voelde Godbemind.

122

XLI MEIDAG

't Was laat in Mei al. Olmenbloesems vielen.Over een tuinmuur, zongeel, paarsblauw, hingenDe trossen gouden-regen en seringen.Verblindend wit gelijk bevrijde zielen,Door 's stralend blauw zag ik, in wijde kringen,Een zwerm van duiven spelemeiend wielen.'k Had willen weenen, feeder nederknielenOf als een nachtegaal van liefde zingen.

Hoe voel ik weer, na zóoveel droeve jaren,Den adem van dien Meidag mij omwaren?

Onze arme liefde mocht geen liefde heeten,Maar, wijs en kalm, tot vriendschap koel bedaren.En diep in mij al lag profetisch weten:Ik moest en kon niet, maar hij zou vergeten.

123

XLII NACHTWAKEN

Voor't raam, wijd open, schrijf ik ^- geen die 't weet! --rIn gouden lamplicht, linden suizlen, zachtOmzoelt mij de adem van den zomernacht.Mijn oogen schrijnen en mijn hand is heetVan 't rustloos reppen. Trotsch verbijt ik klachtOm 't heimlijk branden van mijn harteleed.Eer blauwt de dag moet de arbeid zijn gereed,Mij toevertrouwd door hem. Ik waak, hij wacht.

En blad na blad met blijde woorden vult,Ontcijfrend vlug 't hem zelf onleesbaar schrift,-- Arm slavewerkl --- mijn liefdevol geduld.

Hoe scherp en diep bleef in mijn ziel gegrift't Beeld van dien nacht, mijn verren vriend gewijd,Dien zomernacht van liefde en eenzaamheid!

124

XLIII BRIEVEN

Als een klepelend klokje, in het morgenblauw,Was de kloppende klank van de brievenbuskiep.Met mijn wangen vol gloed en mijn oogen vol dauw,Sprong ik op uit mijn sluimer met vroolijk gerep.

Als een vogelewekroep na duisteren nachtZoo melodisch en welkom die éene toon lEn hoe lief werd de hand, die den brief mij brachtEn hoe leek mij het leven zoo lentelijk schoon]

Mijn oogen, die streelden 't beschreven blad,Mijn lippen, die kusten den lieven naam.En ik las of ik wijn dronk en honing at,Achter 't blonde gordijn, bij het zonnig raam.

En ik zong, in mijn kamer vol zonneschijn,Gestamelde liedjes van liefdevreugd,Tot de vreugde verzonk in ontberingspijn,Wijl zoo eenzaam verbloeide mijn zingende jeugd.

Maar die brief maakte rhythmisch veerkrachtig mijnEn verwarmde mijn hart als een zonnevlam. [tredO wel menigmaal heeft zijn brief mij geredVan de wanhoop, die sluw mij besluipen kwam.

Toch heeft er niet éen van die brieven bevatEen onstuimig of teeder liefdewoord.Maar ik voelde zijn liefde, een verborgene schat,Die mij nog in den droom van 't verleden bekoort.

En nog hoor ik het knetteren van het papier,Aan mijn borst, in mijn kleed, als van heimelijk vuur.En wel riep mijn verlangen: — „O was hij nu hier]"Maar ik danste den tuin in en loech naar 't azuur.

125

En bonsde mijn hoofd van den klop van mijn bloed,'k Vlijde er een van zijn brieven als'tbladvaneenroos,In den kuil van mijn kussen, te koelen den gloed —En dan vloeiden mijn tranen, dat hielp wel altoos.

Tot de dag van het afscheid voor eeuwig kwam.—0 de zon, hoe die zengde in het laaiend azuur l ~En ik, om te vergeten, als vlam in vlam,Verbrandde zijn brieven -- in Vagevuur.

126

XLIV JONGE LIEFDE

Als een klaproos in goudenen korenWas zijn bloeiende roode mond.En zijn woord was muziek in mijn ooren.En ik stond in verwondring verloren,Toen ik hem en toen hij mij vond.

En ik wist: ik zou nooit hem behooren,Om den plicht, die voor altoos hem bond.'k Was tot eenzaam verlangen verkoren ^-En toch voelde ik mij wedergeboren,Wijl ik hem en hij mij verstond.

En 'k sloot op me in ivorenen toren,Vanwaar ik mijn meeuwen hem zond.En de branding vol ruischende korenKon den zang van mijn ziel niet verstorenEn die welde uit een brandende wond.

En een leeuwrik rees op uit zijn vorenEn ik dreef in mijn droombootje rond —Tot 'k mij liet door een lokroep bekorenEn verliet mijn ivorenen torenOm een waan, die in damp verzwond.

En zoo hebben we elkander verloren —Weldra rusten wij onder den grond.En nu mag hij, nu mag hij 't wel hoorenDat zijn woord was muziek in mijn ooren,Toen wij bloeiden, zoo jong en zoo blond.

127

XLV ONDER DE VESTEBOOMEN

De lucht is zoel, de vesteboomen suizen.Ik teeken droomende in het mulle zandDe eenzame woning, ver in heideland,Waar 'k heel mijn leven met mijn lief zal huizen.

Verliefde paren fluistren, hand in hand.'k Voorvoel nog niet hoe hij mij zal verguizen —'k Hoor 't bronzen water klotsen aan de sluizen.De schemer dooft d'oranje zonnebrand.

Je zwijgt en zucht, je trouwe moederoogenZien droef mij aan met teeder mededoogen.Ik denk: „'t Verdriet haar dat ik haar verlaat."Maar 'k troost je niet ~ 'k Geef mild en wild mijn

[liefdeDen vreemden man, die reeds mijn ziel doorgriefdeEn die mijn liefde bonen zal met haat.

128

XLVI LIEFDEDROOM

Aan hooge ranken bloeiden blank de boonen,Als witte vlinders, even neergezegen.Wij tuurden stil elkander aan en zwegen,Om vroom te luistren naar de vogeltonen.

Verloomd van liefde als van te zwaar een zegen,Leunde ik aan 't hart van hem, met wien 'k zou wonenIn 't landlijk huisje ombloeid van lindekronen.Blij blonk op 't gras juweelgestrooi van regen.

~ 'k Zaai reseda onder je kamervenster.Ik plant een bed vol karmozijnen tulpen.Blauwregen, rozen laat ik 't huisje omwinden.En, dooft de zon haar laatste purpergenster,Komt luwe nacht ons moederzacht omfulpen,Dringt lente-aroom door halfgeloken blinden.

129Morgenrood 9

XLVII DROEVE LIEFDE

„0 ware ik dood]" ~~ „Ach] ware ik nooit geboren]"~ „Still rafel niet de brooze weelde stukVan twee verrezen hoog uit levens drukEn laat niet gaan den schoonen dag verloren!

Ziel wie ons zien benijden ons geluk.Blond meisje in 't blauw, een bloem in zomerkoren,Aan darm van hem, door wien zij werd verkoren,Dat haar zijn kracht steun, hém haar vreugd verukk'1"

Doch stil benijd ik wie ons luid benijden.Van deze liefde wie zal ons bevrijden,Die droef wij dragen als een folterkruis?

Hoe zal ik, zelf verscheurd alrêe door 't leven,Zijn kranke ziel den blijden moed hergeven?'k Voel waanzin dreigen — Ware ik veilig thuis!

130

XLVIII ANGST

Het landlijk huis, den zandweg en 't kasteel,Den blonde' en groenen tuin, 'k zie alles weer.Maar 't meest nog heugt mij 't lokkend-mooie meer,Nu grauw gefronsd, dan week als blauw fluweel.Daar zou 'k in vluchten als mijn lief niet meerMij liefde en laten, wijl ik had mijn deel,Mij 't grijze water rijzen tot de keelEn zwijgend zinken zonder wederkeer.

Nog kon ik zalven 't schrijnen van mijn leedMet godverleenden balsemtroost van zang.Maar voor zijn donkre liefde, wrang en wreed,Die vreugd beloofde en smart gaf, was ik bang.'t Gemarteld hart bleef trouw voor hem gereed —Maar 't vroolijk landhuis leek me een eng gevang.

131

XLIX VAARWEL

De klankenstreeling van den laatsten groet,Het klagend fluiten van den blanken stoom,'t Wordt al muziek, wijl de eigen liefdedroomMij blij bezielt met pooplende' overmoed.

Ik hoor geen afscheid in den droeven schroom,Waarmee hij noemt mijn naam, zoo warm en zoet,-- De naam, dien hij mij gaf] — en tegemoetIjl ik mijn noodlot, in den morgendoom.

En zie ik vloeien over .winterveldRood zonnegoud, waar witte rijp in smeltEn hoor ik 't zwaar geklapwiek van een raafEn 't zingend zoeven van den morgenwind,Als harpaccoorden, in den telegraaf,Zoo voel 'k mij weer dat hoopvol droomekind.

132

L DE KERSEN BLOEIEN

De kersen bloeien — En ik spoor voorbijHet dorp, waar't laatst je mond brandde op mijn mond.'k Herdenk de sombre min, die ons verbond.Nu ben je al sterrever aan gene zijVan 't aardeleven, waar geen vreugd je vondt,O droeve ziel, die 'k mild wou maken blijEn die je wanhoop óverstortte in mijlNog schrijnt de erinnring als een oude wond.

De kersen bloeien — Lang geleden brakJe van je boom voor mij een bloesemtak,Die lag te stralen op het tafelkleed.Elk bloempje leek een kleine wilde roos.En elke' April herdenk ik nog altoos —Zoo 'k eens je weerzie, vraag of ik't nog weet.

133

LI IN HET HERFSTLIJK PARK

Op hooge zuilen staan Brabants hercogenkoppen,Verweerd en grauw, omsluitend als in tooverringDe ronde vijverkom, zij zelf in boomenkring.En stil, als trage zware vrouwetranen, droppenDe rosse blaadren neer, in zilvren schemering,Op 't bronsgroen water -- Bonzend voel 'k mijn hart~

[bloed kloppenEn door mijn leden herfstlijk rilt een huivering.

De blaadren zijgen zacht in 't zand, rondom mijn[voeten,

En lijnen vreemd op vijverbrons en bankengrij s.Mijn oogen turen strak, of ze er in lezen moetenDe raadselrunen van mijn noodlot — En ik ijs,Of 'k voórvoel hoe ik eens — voor welke schuld? —

[zal boeten,Verdreven uit mijn vrede, omdolen 't Paradijs.

134

LII VEILIG

Voelde ik mij niet veiligIn het zilverlicht,Aureole-heilig,Rond uw aangezicht?

Ware ik vroom geblevenIn ons kamerkijn,Kalm vervloot mijn leven,Blank als maneschijn.

Lang verlangde liefdeRiep met lippen rood.Hoe weerstond ik liefde,Die me een hemel bood?

Blij als voor een kroning,Ver van u gesleurd,Heb 'k uw vredewoningArgeloos verbeurd.

Donkre wanhoopsdagenLeed ik zonder klacht,Zonder troost te vragen,Eenzaam, droef en zacht.

Moeder, wil nu komen 1_Je arme kind is moe.Dat 'k niet bang zal droomen,Dek me als vroeger toe.

135

LIII IN VLAANDEREN STOND EEN HUIS...

In Vlaanderen stond een huis,In lommer van lindeboomen.Een maagdeken zat er te droomen,Bij maanlicht en bladergeruisch.

In Vlaanderen stond een huisToen is er de minnaar gekomen,Heeft het maagdeken medegenomenNaar het klagende zeegebruisch.

In Vlaanderen stond een huis —Daar zijn de Vandalen gekomen.Een bom heeft het huis bij de boomenVersplinterd tot puin en gruis.

In Vlaanderen stond een huis —Zij blijft er nog altoos van droomenO woonde ze er nog, bij de boonren 1Nu doolt zij en vindt er geen thuis.

EINDE

136

INHOUD

I KINDERLEVEN Blz.

Aan den Lezer . . . . . . . . . . . . . . . 5I Tuintje . . . . . . . . . . . . . . 9II Bloemen . . . . . . . . . . . . . 10III Meidag . . . . . . . . . . . . . . 11IV Zonnedans . . . . . . . . . . . . 12V Lenteweelde . . . . . . . . . . . . 13VI Schemeravond . . . . . . . . . . . 14VII Vlammen . . . . . . . . . . . . . 15VIII Verwondering . . . . . . . . . . . 16IX Prentjes kleuren . . . . . . . . . . . 17X Avondtinten . . . . . . . . . . . . 18XI Herfsttafereel . . . . . . . . . . . 19XII Rozen . . . . . . . . . . . . . . 20XIjI Gepeinzen . . . . . . . . . . . . . 21XIV Schuilvinkje . . . . . . . . . . . . 22XV Spelen . . . . . . . . . . . . . . 23XVI Mijn Pop . . . . . . . . . . . . . 24XVII Ballet . . . . . . . . . . . . . . 25XVIII Sinter Klaas . . . . . . . . . . . . 26XIX Nacht . . . . . . . . . . . . . . 27XX 'k Lig lui in 't gras . . . . . . . . . . 28XXI Lezen . . . . . . . . . . . . . . 29XXII Rijk . . . . . . . . . . . . . . . 30XXIII Kersen . . . . . . . . . . . . . . 31XXIV Op Z older . . . . . . . . . . . . 32XXV Dood . . . . . . . . . . . . . . 33XXVI Stervende Vogel . . . . . . . . . . 34XXVII Angst . . . . . . . . . . . . . . 35XXVIII Rozerood . . . . . . . . . . . . . 36XXIX Liefde Gods . . . . . . . . . . . . 37XXX Hemeldroomen . . . . . . . . . . . 38XXXI Dal van Josaphat . . . . , . . . . . 39

137

Blz.XXXII

.................

Rebellende Engelen . . . . . . . . . 40XXXIII Vroomheid . . . . . . . 41. . . . 41XXXI V Mijn Engel . . . . . . . . . . . . 42XXXV Adoratie . . . . . . . . . . . . . 43XXXVI Zingend Kind . . . . . . . . . . . 44XXXVII Gedroomde Speelnoot . . . . . . . . 45XXXVIII Medelijden . . . . .. . . . . . . . 46

:XXIX Vriendje . . . . . . . . . . . . . 47XL Zondagsregen . . . . . . . . . . . 48XLI Muziek . . . . . . . . . . . . . . 49XLII Teleurstelling . . . . . . . . . . . 50XLIII Verjaardag . . . . . . . . . . . . 51XLIV In Sluimer . . . . . . . . . . . . . 52XLV Gekleurde Ruiten . . . . . . . . . . 53XLVI Zusje's Lied . . . . . . . . . . . . 54XLVII De Ooievaren . . , , . . . . . . . 55XLVIII Klein Mijmermeisje . . . . . . . . . 56XLIX Bede voor Vader . . . . . . . . . . 57L Herfstwandeling . . . . . . . . 58LI Knoppen.. . . . . . . . . . . . 59LII Die Bank . . . . . . . . . . . . . 60LIII Vertrekkende Treinen . . . . . . . . . 61LIV In Vaders Kamertje . . . . . . . . . 62LV Vader's Vioolspel . . . . . . . . . . 63LVI Gekleurde klanken . . . . . . . . . . 64LVII Kunst . . . . . . . , . . . . . . 65LVIII Minnebrief . . . . . . . . . . . . 66LIX Droomekind . . . , , , , . . . . . 67LX Levensangst . . , . . . . . . . . . 68LXI Heimwee . . . . . . . . . . . . . 69LXII Zwart Poesje . . . . . . . . . . . . 70LXIII Naar School . . . . . . . . . . . . 71LXIV Schuchtere Vriendschap . . . . . . . . 72LXV Jezus' Naam . . . . . . . . . . . . 73

138

Blz.LXVÍ Mijn Broeder . . . . . . . . . . . 74LXVII Na zijn Vertrek . . . . . . . . . . 75LXVIII Vriendschap . . . . . . . . . . . 76LXIX Dichterwoord . . . . . . . . . . . 77LXX Dichterbrief . . . . . . . . . . . . 78LXXI Die éene Dans . . . . . . . . . . . 79LXXII Weg naar School . . . . . . . . . . 80

II MEISJESLEVEN

I Huis van Jonkheid . . . . . . . . . 83II Het Balkon . . . . . . . . . . . . 84III Mijn Kamertje . . . . . . . . . . . 85IV

.............Aan het Venster . . . . . . . . . . 86

V Lentemorgen . . . . . . . . . . 87VI Seringen . . . . . . . . . . . . . 88VII Kastanjelaan . . . . . . . . . . . 89VIII Zondag . . . . . . . . . . . . . 90IX Zomerschemer . . . . . . . . . . . 91X Zomeravond . . . . . . . . . . . 92Xl In diepen Zetel . . . . . . . . . . 93XII Avonddauw en Sterrevonken . . . . . . 94XIII Aan Tafel . . .. . . . . . . . . . 95XIV Gekruisigd . . . . . . . . . . . . 96XV Zieketroost . . . . . . . . . . . . 97XVI Ziek in de Lente . . . . . . . . . . 98XVII Herleven . . . . . . . . . . . . . 99XVIII Slaaplooze Nachten . . . . . . . . . 100XIX Langs de Ra men . . . . . . . . . . 101XX Voorbijganger . . . . . . . . . . . 102XXI In 't plechtig Park . . . . . . . . . . 103XXII In de blanke Gang . . . . . . . . . 104XXIII Winteravond . . . . . . . . . . . 105XXIV Verpoozing . . . . . . . . . . . 106XXV Bij Zusje's Ziekbed . . . . . . . . . 107

139

Blz.XXVI Morgenrood . . . . . . . . . . . 108XXVII Afscheid . . . . . . . . . . . . . 109XXVIII Heimwee . . . . . . . . . . . . . 110XXIX Juli-avond . . . . . . . . . . . . 111XXX Wachten . . . . . . . . . . . . . 112XXXI De donzen Perzik . . . . . . . . . . 113XXXII Samen droomen . . . . . . . . . . 114XXXIII Lijsterstrikken . . . . . . . . . . . 115XXXIV Gebonden . . . . . . . . . . . . 116XXXV Zang . . . . . . . . . . . . . . 117XXXVI Booze Woorden . . . . . . . . . . 118X:XVII Shnxbeeld . . . . . . . . . . . . 119XXXVIII Zijn Beeld . . . . . . . . . . . . 120XXXIX Naar Zusje's Graf . . . . . . . . . . 121XL Aan Moeders Sterfbed . . . . . . . . 122XLI Meidag . . . . . . . . . . . . . 123XLII Nachtwake . . . . . . . . . . . . 124XLIII Brieven . . . . . . . . . . . . 125.-6XLIV Jonge Liefde . . . . . . . . . . . 127XLV Onder de Vesteboomen . . . . . . . 128XLVI Liefdedroom . . . . . . . . . . . 129XLVII Droeve Liefde . . . . . . . . . . . 130XLVIII Angst . . . . . . . . . . . . . . 131XLIX Vaarwel . . . . . . . . . . . . . 132L De kersen bloeien . . . . . . .' . . . 133LI In 't herfstlijk Park . . . . . . . . . 134LII Veilig . . . . . . . . . . . . . . 135LIII In Vlaanderen stond een huis . . . . . 136

140

VAN HELENE SWARTH VERSCHEEN REEDSEERDER BIJ DE N.V. MIJ. TOT VERSPREIDINGVAN GOEDE EN GOEDKOOPE LECTUUR:

MARA EN DOLOROSA„Welk een heerlijke lyrische verzen]"

Het Vaderland

IN SLAP LUSTERENKEURBANDJE f 2.50

AL ONDER DE BOOMENLuxe uitgaaf in oblong formaat, mooien druken keurigen band.

IN SLAP LUSTERENKEURBANDJE f 2.50

NIEUWE VERZEN„Altijd opnieuw welt de dichterlijke muziekuit haar hart". Onze Eeuw

IN KEURBAND F2.--

EVENEENS VERSCHEEN BIJ DE N.V. MIJ. TOTVERSPREIDING VAN GOEDE EN GOEDKOOPELECTUUR:

ELISABETH BARRET BROWNINGPORTUGEESCHE SONNETTENVrij bewerkt naar het Engelsch door Hélène Swarth

„Het is de vertaalster gelukt, zeer veel van de diepe enteedere schoonheid, die Mrs. Browning in haar verzenwist te leggen, te behouden. De Tijdspiegel

GEBONDEN f 1.

ALFRED DE MUSSETDE NACHTENVertaald en ingeleid door

HÉLÈNE SWARTH

„Rhythme en klank van De Musset's verzen hebben bijdeze overbrenging in het Hollandsch al zeer weinig ge^leden". De Telegraaf

HELEN VACARESCOROEMEENSCHE

VOLKSLIEDEREN EN BALLADENNaar de Fransche Prozavertaling van H é l è n e Swart h„Heel de natuur leeft, handelt, denkt en voelt met demenschen mee in deze verzen van een, tot rooden harts-tocht, maar ook tot sneeuwblanke teederheid vormendepoëzie van landbouwers". N. Rott. Crt.

GEBONDEN F 1.25

ABONNEMENTEN„NAAR VRIJE KEUZE"UIT DEN VOLLEDIGEN BOEKENCATALOGUS VAN

DE WERELDBIBLIOTHEEK(ruim 750 werken )

Om ieder gelegenheid te geven zich ook onze reeds verschenenuitgaven tegen aanmerkelijk verlaagden prijs aan te schaffen.hebben wij onze ABONNEMENTEN NAAR VRIJE KEUZE inge-steld, opklimmend van f 15.- tot f 250.-, met kortingenvan i 62/s tot 36 °le.Dat wil zeggen: Wie uit onzen volledigen catalogus een aantalwerken uitkiest ter waarde van:

Prijs Betaaltin eens

Of in 4 Driemaande-lijksche Termijnen

Of in i o Maande -lijksche Termijnen

Gld. Gld. Gld. Gld.

15.- 12.50 4.- + 3 X 3.- 1.75 + 9 X 1.25

25.- 20.- 5.50 + 3 X 5.- 2.50 + 9 X 2.-

35•- 27.5 0 7.- + 3 X 7.- 3.25 + 9 X 2 .7550.- 37.5 0 9.5 0 + 3 X 9.5 0 4. 2 5 + 9 X 3.7575.- 55.- 15.--+ 3 X 13.50 6.--+ 9 X 5.50

ioo.- 70.- i8.-- + 3 X 17.50 7.50 + 9 X 7.-

150.-- I00.- 25.50 + 3 X 25.- 10.50 + 9 X 'o.-200.- '3o.- 33.-+ 3 X 32.50 13.50 + 9 X 13.-250.-- ,6o.- 40.50 + 3 X 40.- 16.50 + 9 X i6.-

Als de prijs der gekozen boeken de genoemde bedragen ietsoverschrijdt wordt bet surplus (zonder korting) bij den eerstentermijn gevoegd. B.v. kosten de boeken f 15.65, dan betaaltmen f 13.15 in eens, of f 4.65 plus 3 maal f 3.- of f 2.40plus 9 maal f 1.25.Van elken titel mag slechts één exemplaar worden gekozen inelk abonnement. De volledige VONDEL- uitgave kan niet in eenAbonnement NAAR VRIJE KEUZE worden opgenomen.

De boeken worden direct bij betaling van deneersten termijn geleverd.

Geïllustreerde uitvoerige catalogus 50 cents!