TMMOB ELEKTRİK MÜHENDİSLERİ ODASI

TMMOB ELEKTRİK MÜHENDİSLERİ ODASI TMMOB ELEKTRİK MÜHENDİSLERİ ODASI

YILDIRIM VE AŞIRI GERİLİMLERDEN

KORUNMA , TOPRAKLAMA

TESİSATLARI İLE İLGİLİ STANDARTLAR VE YÖNETMELİKLER

Sabri GÜNAYDIN


Uluslararası Standart Hazırlama KuruluşlarıUluslararası Standart Hazırlama Kuruluşları

International Organization for Standardization

Uluslararası Standart OrganizasyonuUluslararası Standart Organizasyonu

International Electrotechnical Commission

Uluslararası Elektroteknik KomisyonuUluslararası Elektroteknik Komisyonu

International Telecommunication Union International Telecommunication Union

Uluslararası Telekomünikasyon BirliğiUluslararası Telekomünikasyon Birliği


AB Standard Hazırlama Kuruluşları AB Standard Hazırlama Kuruluşları

European Committee for Standardization European Committee for Standardization

Avrupa Standardizasyon KomitesiAvrupa Standardizasyon Komitesi

European Committee for Electrotechnical European Committee for Electrotechnical Standardization Standardization

Avrupa Elektroteknik Standardizasyon KomitesiAvrupa Elektroteknik Standardizasyon Komitesi

European Telecommunications Standards InstituteEuropean Telecommunications Standards Institute

Avrupa Telekomünikasyon Standartları EnstitüsüAvrupa Telekomünikasyon Standartları Enstitüsü


Türk Standartları Enstitüsü, Uluslararası (ISO ve IEC) ve Avrupa Türk Standartları Enstitüsü, Uluslararası (ISO ve IEC) ve Avrupa Birliği Standartlar Teşkilatları (CEN ve CENELEC)’nın üyesi ve Birliği Standartlar Teşkilatları (CEN ve CENELEC)’nın üyesi ve ülkemizdeki tek temsilcisidir. ülkemizdeki tek temsilcisidir.

Türk Standartları Enstitümüz tarafından ülkemizdeki TSE Türk Standartları Enstitümüz tarafından ülkemizdeki TSE standartlarının tercümesi ve uyarlanması güncel EN, HD IEC, ISO standartlarının tercümesi ve uyarlanması güncel EN, HD IEC, ISO standartlarına paralel olarak sürekli güncellenmektedir.standartlarına paralel olarak sürekli güncellenmektedir.


Binalardaki elektrik tesisatları ile ilgili temel standartlar IEC Binalardaki elektrik tesisatları ile ilgili temel standartlar IEC tarafından yayınlanan IEC 60364 serisi standartlar, CENELEC tarafından yayınlanan IEC 60364 serisi standartlar, CENELEC tarafından yayınlanan HD 384 serisi, HD 60364 serisi tarafından yayınlanan HD 384 serisi, HD 60364 serisi standartlardır. Bu standartlar ile ilgili CENELEC CLC TC 64 ve standartlardır. Bu standartlar ile ilgili CENELEC CLC TC 64 ve IEC TC 64 çalışma grupları genel olarak paralel çalışmaktadır.IEC TC 64 çalışma grupları genel olarak paralel çalışmaktadır.


CENELEC STANDARDLARI CENELEC STANDARDLARI


HD 60364-1:2008 HD 60364-1:2008 Alçak gerilim elektrik tesisatları- Bölüm 1: Alçak gerilim elektrik tesisatları- Bölüm 1: Ana prensipler, genel karakteristiklerin Ana prensipler, genel karakteristiklerin değerlendirilmesi ve tarifler değerlendirilmesi ve tarifler

HD 60364-4-41:2007 Alçak gerilim elektrik tesisatları - Bölüm HD 60364-4-41:2007 Alçak gerilim elektrik tesisatları - Bölüm 4: Güvenlik için koruma Grup 41 - Elektrik çarpmasına karşı 4: Güvenlik için koruma Grup 41 - Elektrik çarpmasına karşı korumakoruma

HD HD 60364-4-443:2006 Alçak gerilim elektrik tesisatları – 60364-4-443:2006 Alçak gerilim elektrik tesisatları – Bölüm 4-44: Güvenlik için koruma – Gerilim bozunumları Bölüm 4-44: Güvenlik için koruma – Gerilim bozunumları ve elektromanyetik bozunumlara karşı koruma – Madde ve elektromanyetik bozunumlara karşı koruma – Madde 443: Atmosfer kaynaklı ve anahtarlamadan kaynaklanan 443: Atmosfer kaynaklı ve anahtarlamadan kaynaklanan aşırı gerilimlere karşı korumaaşırı gerilimlere karşı koruma


STANDARDLARA UYGUN BİR UYGULAMA…!? STANDARDLARA UYGUN BİR UYGULAMA…!?


HD 60364-4-444:2010 Alçak gerilim elektrik tesisatları – HD 60364-4-444:2010 Alçak gerilim elektrik tesisatları – Bölüm 4 - 44: Güvenlik için koruma – Gerilim bozulması ve Bölüm 4 - 44: Güvenlik için koruma – Gerilim bozulması ve elektromanyetik bozulmalara karşı koruma elektromanyetik bozulmalara karşı koruma

HD 60364-5-51:2009 Alçak gerilim elektrik tesisatları - HD 60364-5-51:2009 Alçak gerilim elektrik tesisatları - Bölüm 5 - 51: Elektriksel teçhizatın seçilmesi ve montajı - Bölüm 5 - 51: Elektriksel teçhizatın seçilmesi ve montajı - Ortak kurallar Ortak kurallar

HD 60364-5-534:2008 Alçak gerilim elektrik tesisatları – HD 60364-5-534:2008 Alçak gerilim elektrik tesisatları – Bölüm 5 - 53: Elektriksel teçhizatın seçilmesi ve montajı – Bölüm 5 - 53: Elektriksel teçhizatın seçilmesi ve montajı – Ayırma, anahtarlama ve kontrol – Kısım 534:Aşırı gerilimlere Ayırma, anahtarlama ve kontrol – Kısım 534:Aşırı gerilimlere karşı koruma düzenlerikarşı koruma düzenleri


HD 60364-5-54:2011 Alçak gerilim elektrik tesisatları – Bölüm 5-HD 60364-5-54:2011 Alçak gerilim elektrik tesisatları – Bölüm 5-54: Elektriksel teçhizatın seçilmesi ve montajı – Topraklama 54: Elektriksel teçhizatın seçilmesi ve montajı – Topraklama düzenlemeleri, koruma iletkenleri ve eş potansiyel dengeleme düzenlemeleri, koruma iletkenleri ve eş potansiyel dengeleme iletkenleriiletkenleri

HD 60364-6:2007 Alçak gerilim elektrik tesisatları – Bölüm 6: HD 60364-6:2007 Alçak gerilim elektrik tesisatları – Bölüm 6: DoğrulamaDoğrulama

EN 50522 1 kEN 50522 1 kV a.a'yı aşan güç tesislerin topraklaması

( HD 637 S1 :1999 standardı yerine geçmiştir.) ( HD 637 S1 :1999 standardı yerine geçmiştir.)


SONUÇ SONUÇ


EN 61643-11:2002+A11:2007 Alçak Gerilim Aşırı Gerilim Koruma ( surge protective) Cihazları-Bölüm 11:-Kurallar ve Deneyler

EN 61643-21:2001+A1:2009 Alçak Gerilim Aşırı Gerilim Koruma( surge protective) Cihazları-Bölüm Bölüm 21: Haberleşme ve İşaretleşme Şebekelerine Bağlı Aşırı Gerilim Koruma Cihazları - Özellikler ve Deney Metotları

EN 61643-311:2001 Alçak Gerilim Şok Koruma Cihazlarıyla İlgili Bileşenler-Bölüm 311:Gaz Boşalmalı Tüpler İçin Özellikler


EN 61643-321:2002 Alçak Gerilim Aşırı Gerilim Koruma Cihazları İçin Bileşenler- Bölüm 21 : Çığ Etkisiyle Kırılma Diyotları İçin Özellikler (ABD)

EN 61643-331:2002 Alçak Gerilim Aşırı Gerilim Koruma

Cihazları İçin Bileşenler - Bölüm 331: Metal oksit varistörler (MOV) için özellikler

EN 61643-341:2001 Alçak Gerilim Aşırı Gerilim Koruma Cihazları İçin Bileşenler - Bölüm 341:Tristör İle Darbe Bastırma Özellikleri



CLC/TS 61643-12:2009 Alçak Gerilim Aşırı Gerilim Koruma Cihazları-Bölüm 12-: Alçak Gerilim Güç Dağıtım Sistemlerine Bağlanan Aşırı Gerilime Karşı Koruma Cihazları : Uygulama ve seçim prensipleri ( IEC 61643-12:2008)

CLC/TS 61643-22:2009 Alçak Gerilim Aşırı Gerilim Koruma Cihazları-Bölüm 12-:Haberleşme ve İşaretleşme Sistemlerine Bağlı Aşırı Gerilim Karşı Koruma Cihazları :Uygulama ve seçim prensipleri

EN 50310 :2010 Eş Potansiyel Kuşaklama ve Topraklama Uygulaması- Bilgi Teknolojisi Donanımı ( cihazları) Bulunan Binalarda

TMMOB ELEKTRİK MUHENDISLERİ ODASI TMMOB ELEKTRİK MUHENDISLERİ ODASI

EN 62305-1 :2011 Yıldırımdan korunma - Bölüm 1: Genel kurallar

EN 62305-2 :2006 Yıldırımdan korunma - Bölüm 2: Risk yönetimi

EN 62305-3:2011 Yıldırımdan korunma – Bölüm 3: Yapılarda fiziksel hasar ve hayati tehlike

EN 62305-4:2011 Yıldırımdan korunma – Bölüm 4: Yapılarda bulunan elektrik ve elektronik sistemler



CENELEC İLGİLİ ÇALIŞMA GRUPLARININ TASLAK STANDARDLARINA ORNEKLER

TMMOB ELEKTRİK MÜHENDİSLERİ ODASITMMOB ELEKTRİK MÜHENDİSLERİ ODASI

FprHD 60364-4-442:2011 Alçak gerilim elektrik tesisatları FprHD 60364-4-442:2011 Alçak gerilim elektrik tesisatları Bölüm 4: Güvenlik için koruma 44: Aşırı gerilimlere karşı Bölüm 4: Güvenlik için koruma 44: Aşırı gerilimlere karşı korunma -Alçak gerilim tesisatının yüksek gerilim sistemleri ile korunma -Alçak gerilim tesisatının yüksek gerilim sistemleri ile toprak arasındaki arızalara karşı korunmasıtoprak arasındaki arızalara karşı korunması

Fpr EN 62305-2:2011 Yıldırımdan korunma - Bölüm 2: Risk Fpr EN 62305-2:2011 Yıldırımdan korunma - Bölüm 2: Risk yönetimiyönetimi

Fpr EN 62561-1:2011 Yıldırımdan korunma sistemi Fpr EN 62561-1:2011 Yıldırımdan korunma sistemi bileşenleri :Bölüm1:Bağlantı bileşenleri için gereksinimler bileşenleri :Bölüm1:Bağlantı bileşenleri için gereksinimler



Fpr EN 62561-2:2011 Yıldırımdan korunma sistemi Fpr EN 62561-2:2011 Yıldırımdan korunma sistemi bileşenleri -Bölüm2: Topraklama elektrodları ve iletkenler bileşenleri -Bölüm2: Topraklama elektrodları ve iletkenler için gereksinimler için gereksinimler

Fpr EN 62561-3:2011 Yıldırımdan korunma sistemi Fpr EN 62561-3:2011 Yıldırımdan korunma sistemi bileşenleri -Bölüm3: Isolating spark gaps ‘ler için bileşenleri -Bölüm3: Isolating spark gaps ‘ler için gereksinimlergereksinimler

Fpr EN 62561-7:2011 Yıldırımdan korunma sistemi Fpr EN 62561-7:2011 Yıldırımdan korunma sistemi bileşenleri -Bölüm2: Geliştirilmiş topraklama bileşenleri bileşenleri -Bölüm2: Geliştirilmiş topraklama bileşenleri için gereksinimleriçin gereksinimler



IEC, CENELEC TC 64 grup çalışmaları genel olarak paralel IEC, CENELEC TC 64 grup çalışmaları genel olarak paralel olmakla birlikte bazı farklılıklar da bulunabilmektedir. IEC olmakla birlikte bazı farklılıklar da bulunabilmektedir. IEC standartları çalışmaları tümüyle paralel çalışmalar dışında standartları çalışmaları tümüyle paralel çalışmalar dışında genel olarak daha önce yayınlanarak yürürlüğe genel olarak daha önce yayınlanarak yürürlüğe sokulmaktadır.sokulmaktadır.

TSE STANDARDLARI TSE STANDARDLARI Ülkemizde TSE tarafından bazı farklılıklar dışında IEC, EN, Ülkemizde TSE tarafından bazı farklılıklar dışında IEC, EN,

HD standartları yayınlanmıştır.HD standartları yayınlanmıştır.


YILDIRIM VE AŞIRI GERİLİMLERDEN KORUNMA , YILDIRIM VE AŞIRI GERİLİMLERDEN KORUNMA , TOPRAKLAMA TESİSATLARI İLE İLGİLİ YÖNETMELİKLER TOPRAKLAMA TESİSATLARI İLE İLGİLİ YÖNETMELİKLER



ELEKTRİK İÇ TESİSLERİ YÖNETMELİĞİ (1984) ELEKTRİK İÇ TESİSLERİ YÖNETMELİĞİ (1984)

Elektrik İç Tesisleri Yönetmeliği 1984 yılında yayınlanmıştır. 1986, Elektrik İç Tesisleri Yönetmeliği 1984 yılında yayınlanmıştır. 1986, 1995, 1996, 1998, 200, 2004 yıllarında yapılan tüm değişikliklere 1995, 1996, 1998, 200, 2004 yıllarında yapılan tüm değişikliklere rağmen; ilgili , ilişkili güncel standartlar ile güncel HD 384 , HD rağmen; ilgili , ilişkili güncel standartlar ile güncel HD 384 , HD 60364 ve IEC 60364 serisi standartlarını yansıtmamakta olup güncel 60364 ve IEC 60364 serisi standartlarını yansıtmamakta olup güncel standartların , teknolojik gelişmelerin çok gerisinde kalmıştır.standartların , teknolojik gelişmelerin çok gerisinde kalmıştır.

EMO tarafından güncel EN, HD, IEC standartları doğrultusunda EMO tarafından güncel EN, HD, IEC standartları doğrultusunda hazırlanarak Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'na 21.05.2005 hazırlanarak Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'na 21.05.2005 tarihinde gönderilen yönetmelik taslağı maalesef bugüne kadar tarihinde gönderilen yönetmelik taslağı maalesef bugüne kadar bakanlık tarafından yayınlanmamıştır.Çok doğal olarak ta aradan bakanlık tarafından yayınlanmamıştır.Çok doğal olarak ta aradan geçen 6 yıllık süreçte ilgili, ilişkili standartların önemli bir bölümü geçen 6 yıllık süreçte ilgili, ilişkili standartların önemli bir bölümü de güncellenmiştir.de güncellenmiştir.

Can ve mal güvenliği açısından güncel ilgili ve ilişkili standartlara Can ve mal güvenliği açısından güncel ilgili ve ilişkili standartlara uygun Elektrik İç Tesisleri Yönetmeliği” mümkün olabilecek en kısa uygun Elektrik İç Tesisleri Yönetmeliği” mümkün olabilecek en kısa zamanda yayınlanmalıdır. zamanda yayınlanmalıdır.


ELEKTRİK KUVVETLİ AKIM TESİSLERİ YÖNETMELİĞİ (2000)ELEKTRİK KUVVETLİ AKIM TESİSLERİ YÖNETMELİĞİ (2000)

Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliği 2000 yılında Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliği 2000 yılında yayınlanmış ve yayınlandığı tarihte güncel teknolojik gelişmeler yayınlanmış ve yayınlandığı tarihte güncel teknolojik gelişmeler doğrultusunda güncel bir yönetmelikti. Ancak aradan geçen 11 yıl doğrultusunda güncel bir yönetmelikti. Ancak aradan geçen 11 yıl boyunca güncel teknolojik gelişmeler, güncel standartlar boyunca güncel teknolojik gelişmeler, güncel standartlar doğrultusunda, güncel standartlar atıf edilerek yenilenmelidir.doğrultusunda, güncel standartlar atıf edilerek yenilenmelidir.

ELEKTRİK TESİSLERİNDE TOPRAKLAMALAR YÖNETMELİĞİ (2001)ELEKTRİK TESİSLERİNDE TOPRAKLAMALAR YÖNETMELİĞİ (2001)

Elektrik Tesislerinde Topraklamalar Yönetmeliği 2001 yılında çok Elektrik Tesislerinde Topraklamalar Yönetmeliği 2001 yılında çok uzun süren çalışmalar sonucunda yayınlanmıştır. . Ancak aradan uzun süren çalışmalar sonucunda yayınlanmıştır. . Ancak aradan geçen 10 yıl boyunca güncel teknolojik gelişmeler, güncel geçen 10 yıl boyunca güncel teknolojik gelişmeler, güncel standartlar doğrultusunda, güncel standartlar atıf edilerek standartlar doğrultusunda, güncel standartlar atıf edilerek yenilenmelidir.yenilenmelidir.



BİNALARIN YANGINDAN KORUNMASI HAKKINDA YÖNETMELİK BİNALARIN YANGINDAN KORUNMASI HAKKINDA YÖNETMELİK (2002)(2002)

Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik 2002 Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik 2002 yılında çok uzun süren, çok detaylı çalışmalar sonucunda yılında çok uzun süren, çok detaylı çalışmalar sonucunda (2002) yılında yayınlanmıştır. 2007 ve 2009 yılında da (2002) yılında yayınlanmıştır. 2007 ve 2009 yılında da yönetmelikte değişiklik ve güncelleme çalışmaları yapılmıştır.yönetmelikte değişiklik ve güncelleme çalışmaları yapılmıştır.

Güncel teknolojik gelişmeler ve güncel standartlar Güncel teknolojik gelişmeler ve güncel standartlar doğrultusunda, güncel standartlar atıf edilerek yenilenme doğrultusunda, güncel standartlar atıf edilerek yenilenme çalışmaları yönetmeliğin “dünden daha da iyi olması” çalışmaları yönetmeliğin “dünden daha da iyi olması” amacıyla devam etmektedir.amacıyla devam etmektedir.


TMMOB ELEKTRİK MUHENDİSLERİ ODASI TMMOB ELEKTRİK MUHENDİSLERİ ODASI

ELEKTRİK İÇ TESİSLERİ PROJE HAZIRLAMA YÖNETMELİĞİ (2003)ELEKTRİK İÇ TESİSLERİ PROJE HAZIRLAMA YÖNETMELİĞİ (2003)

Elektrik İç tesisleri Proje Hazırlama Yönetmeliği 2003 yılında çok Elektrik İç tesisleri Proje Hazırlama Yönetmeliği 2003 yılında çok uzun süren, detaylı çalışmalar sonucunda 2003 yılında uzun süren, detaylı çalışmalar sonucunda 2003 yılında yayınlanmıştır. Ancak yönetmelik taslağında ikinci bölümde yayınlanmıştır. Ancak yönetmelik taslağında ikinci bölümde bulunan standartlar bölümü, detayları açıklanmaksızın tek bir bulunan standartlar bölümü, detayları açıklanmaksızın tek bir madde ile yazılmıştır.madde ile yazılmıştır.

Avrupa’daki standartlar doğrultusunda güncel standartların atıf Avrupa’daki standartlar doğrultusunda güncel standartların atıf edilerek yenilenmesi, bazı maddelerin gözden geçirilerek enerji edilerek yenilenmesi, bazı maddelerin gözden geçirilerek enerji bakanlığına gönderilen taslak yönetmelikte olduğu gibi bakanlığına gönderilen taslak yönetmelikte olduğu gibi düzenlenmesi ihtiyacı vardır.düzenlenmesi ihtiyacı vardır.


SONUÇ SONUÇ


Bildiğiniz gibi standartlar teknolojik gelişmeler doğrultusunda Bildiğiniz gibi standartlar teknolojik gelişmeler doğrultusunda sürekli güncellenmektedir. Yeni, ek veya düzeltilmiş TS, EN, HD ve sürekli güncellenmektedir. Yeni, ek veya düzeltilmiş TS, EN, HD ve IEC Standartlarının yönetmeliklerde yer alması için yönetmeliklerde IEC Standartlarının yönetmeliklerde yer alması için yönetmeliklerde sürekli olarak güncellenmeli veya yönetmeliklerde ilgili standartlar sürekli olarak güncellenmeli veya yönetmeliklerde ilgili standartlar açıkça belirtilerek bu standartların en güncel haline uyulacağı açıkça belirtilerek bu standartların en güncel haline uyulacağı belirtilmelidir. belirtilmelidir.

Aksi takdirde yönetmelikler her zaman teknolojik gelişmelerden Aksi takdirde yönetmelikler her zaman teknolojik gelişmelerden uzak kalacak ve hiçbir zaman güncel olamayacaktır.uzak kalacak ve hiçbir zaman güncel olamayacaktır.

Standartların, yönetmeliklerin, şartnamelerin, can ve mal Standartların, yönetmeliklerin, şartnamelerin, can ve mal güvenliğinin temel unsurları olduğunu asla unutulmamalıdır.güvenliğinin temel unsurları olduğunu asla unutulmamalıdır.


Yıldırımdan korunma- Erken akım yayan hava bağlantı uçları kullanılarak yapıların ve açık alanların yıldırıma karşı korunması-Aktif paratonerler

TMMOB ELEKTRİK MUHENDISLERİ ODASI TMMOB ELEKTRİK MUHENDISLERİ ODASI Son on yılda, geleneksel LPS( Yıldırımdan Korunma

Sistemi) , tüm dünyada yıldırımdan korunma uzmanları tarafından gerçekleştirilen çalışmalarda onaylandı.

Öte yandan, benzer çalışmalar geleneksel olmayan LPS’yi( Aktif ve diğer paratonerler) güvenilmez kıldı ve bu onların çeşitli bilimsel kuruluş ve standart kurumlarınca reddedilmelerine yol açtı. 2005’te Uluslararası Yıldırımdan Korunma Konferansı (ICLP) geleneksel olmayan LPS’nin son kullanıcılar için bir tehlike içerdiğini belirten bir uyarı yayınladı. Ancak, geleneksel olmayan LPS satışı yapan yerel bayilerin ve bu, LPS’yi savunanların bu faaliyetlerinden vazgeçmelerini sağlayamadı ve tehlikeli ürünlerini halka pazarlamaya devam ettiler ve hatta yenisini icat ettiler.



Amerika’da NFPA tarafından , mahkemelerce bir çok kez bilimsel olmadığı için reddedildi.

2004’ten beri, geleneksel olmayan LPS’nin ardındaki hipotezleri destekleyecek yeni bir kanıt sunulmadı.

Bütün yıldırımdan korunma kod ve standartları sürekli değişime açık dokümanlardır. Yıldırımdan korunmaya yönelik yeni ve doğrulanabilir bilgiler anlaşılır hale geldikçe , ulusal ve uluslararası standartlarda değişiklikler yapılacaktır.


IEC tarafından yayınlanmış olan IEC 62305 Serisi Standartlar CENELEC tarafından da paralel çalışma kapsamında EN olarak yayınlanmış ve Fransa dahil Avrupa Birliği üyesi ülkelerce de yürürlüğe sokulmuştur.

EN 62305-1 :2011 Yıldırımdan korunma - Bölüm 1: Genel kurallar

EN 62305-2 :2006 Yıldırımdan korunma - Bölüm 2: Risk yönetimi

EN 62305-3:2011 Yıldırımdan korunma – Bölüm 3: Yapılarda fiziksel hasar ve hayati tehlike

EN 62305-4:2011 Yıldırımdan korunma – Bölüm 4: Yapılarda bulunan elektrik ve elektronik sistemler


EN 62305 standartları” Türk Standartları Enstitümüz tarafından da , yürürlükten kaldırılmış olan IEC 61024 serisi Standardlar , ENV 61024 taslak standartları esas alınarak hazırlanmış olan TS 622 standardı iptal edilerek 2006 yılında İngilizce, 2007 yılında Türkçe olarak yayınlanmış ve yürürlüğe sokulmuştur.

NFC 17.102 halihazırda Fransa’da ve Avrupa Birliğinde kullanılmakta olan IEC ve CENELEC yıldırımdan korunma EN, IEC 62305 standartlarının hiçbirisine uymamaktadır.

TS EN 62305 standartları kapsamında aktif paratoner ve tesisatı hiçbir şekilde bulunmamaktadır.


İlgili IEC ve CENELEC “TC 81” paralel komisyonlarına aktif paratoner ile ilgili soru sorulduğunda IEC, EN 62305 serisi standartlarının kapsamında aktif paratonerlerin şu an için yer almadığı ve bu tür bir çalışmada olmadığı çok kolay bir şekilde öğrenilecektir.

Geçmişte bu soru TSC 81 komisyonuna sorulmuş ve cevabı yukarıda belirttiğimiz şekilde alınmıştır.


Dear Sir,

ENV61024 will be issued after the 5 parts of IEC 62305.IEC 62305 should be ready for publication at the end of 2005.Concerning ESE and charge dissipation array, of course, the new standard will ignore them since...

Ambitions and potential earnings involved in the design of more effective lightning receptors is an obvious motivation for the invention and presentation of a lot of different lightning protection systems and items, where the claimed advantages have often been advertised, unfortunately without verification of their functions and validation of their effects. So far parallel tests with simple Franklin rods and various ESE (Early Streamer Emission) devices exposed to natural lightning have shown no significant difference in the attraction distance nor in the number of strokes to the different types of rods. Hopefully in the future more effective lightning protection components and systems could be developed but until such systems are proven in a scientific sense their use should not be allowed for objects where protection is required. We have to remain reasonable and to be careful when issuing standards and guides. Of course IEC TC81, following confirmed scientists, does not advertise such devices.


Is it enough to ignore ESE (French PDA,...), repellers, eliminators,... or just to say

that if they are installed they have to be positioned as conventional ones? My answer is no! Radioactive air terminals are forbidden nowadays; they had no preferential

interception effect but they were only forbidden for their radioactive pollution. Lightning repellers, dissipation array systems and other eliminators cannot

prevent the initiation of lightning in the thundercloud, nor avert any lightning strike. ESE systems have never shown any superiority over conventional systems and this should be emphasised in all scientific conferences on lightning protection.

With my best regards, Prof. Dr Ir Christian BOUQUEGNEAU,Pro-recteur de la FPMsRue de Houdain, 9, B-7000 MONS (Belgium)Phone: 32 65 374040Fax: 32 65 374045


STANDARTLARA UYGUN TASARIM ...!STANDARTLARA UYGUN TASARIM ...!

STANDARTLARA UYGUN UYGULAMA...!STANDARTLARA UYGUN UYGULAMA...!

SORULARINIZ..?SORULARINIZ..?

Documents

TMMOB ELEKTRİK MÜHENDİSLERİ ODASI