Trang A. - pgddtbavi.edu.vnpgddtbavi.edu.vn/upload/21621/20171218/Skkn_KyNangong_Tieuhoc.pdf · Môn Đạo đức là một môn học chính thức ở trường Tiểu học cũng

Nâng cao chất lượng giáo dục Đạo đức – Thực hành Kĩ năng sống cho học sinh lớp 5

1/30

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

“NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC - THỰC HÀNH KĨ

NĂNG SỐNG CHO HỌC SINH LỚP 5 ”

PHỤ LỤC

Trang

A. Phân mơ đâu

I. Lí do chọn đề tài 2

II. Muc đích, nhiệm vu, phạm vi, nghiên cưu 4

1. Muc đích nghiên cưu 4

2. Nhiêm vu nghiên cưu 4

3. Phạm vi nghiên cưu 5

B. Quá trình thực hiện đề tài I. Cơ sơ ly luân 6

II. Cơ sở thực tiễn 7

1. Đánh giá chung 7

2. Thực trạng 8

III. Biên phap thưc hiên

1. Biện pháp 1: Nâng cao chất lượng dạy – học

môn Đạo đưc nhằm giáo duc kĩ năng sống cho học

sinh Lớp 5

10

2. Biện pháp 2: Nâng cao chất lượng giảng dạy bộ

sách Thực hành Kĩ năng sống Lớp 5

12

3. Biện pháp 3: Lồng ghép giáo duc đạo đưc- Kĩ

năng sống qua các môn học

13

4. Biện pháp 4: Vận dung linh hoạt các phương

pháp, hình thưc tổ chưc dạy học trong giờ Đạo đưc

nhằm phát huy tính tích cực và rèn luyện kĩ năng

sống cho học sinh

18

5. Biện pháp 5: Giáo dục đạo đức, kĩ năng sống

qua çc ho¹t ®éng ngo¹i khóa, ngoµi giê lªn líp.

23

6. BiÖn ph¸p 6: Kết hợp cùng gia đình học sinh

trong việc giáo dục đạo dức, rèn kĩ năng sống cho

các em.

28

C. Phần kêt luân

1. Đánh giá chung 29

2. Kết quả cu thể 29

3. Bài học inh nghiệm 29

4. Y kiên đê xuât 30


2/30

A. PHẦN MỞ ĐẦU

I. Lý do chọn đề tài

Đất nước ta đang trong thời đại xây dựng công nghiệp hóa – hiện đại hóa

đất nước, Đảng ta xác định con người vừa là muc tiêu, vừa là động lực của sự

phát triển xã hội. Để thực hiện thành công sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại

hóa đất nước, cần phải có những con người lao động mới phát triển toàn diện,

những con người có tài có đưc, hay nói cách khác là những người “vừa hồng lại

vừa chuyên” mới có thể góp phần xây dựng đất nước vững mạnh giàu đẹp. Vì

vậy vấn đề giáo duc đạo đưc, kĩ năng sống cho thế hệ trẻ hôm nay, những mầm

non của đất nước rất cần thiết và thiết thực.

Đạo đưc là một mặt quan trọng của nhân cách, là “cái gốc” cña con người.

Giáo duc nhân cách hay ta còn nói là đạo đưc cho học sinh là một nhiệm vu

quan trọng của nhà trường Tiểu học nói chung và của mỗi giáo viên nói riêng.

Trong trường Tiểu học nhiệm vu giáo duc đạo đưc cho học sinh được tiến hành

qua tất cả các môn học trong đó đặc biệt quan trọng là môn Đạo đưc vì nó có

khả năng giáo duc đạo đưc, kĩ năng sống cho học sinh một cách có hệ thống.

Môn Đạo đưc là một môn học chính thưc ở trường Tiểu học cũng như các môn;

Toán ,Tiếng việt, Tự nhiên-Xã hội( lớp 1,2,3), môn Khoa học, Lịch sử- địa lí

(lớp 4,5); Thực hành kĩ năng sống giúp các em vừa củng cố hiểu biết của mình

về các kĩ năng đã được học ở các môn học , vừa thực hành, vận dung các tri thưc

ấy vào thực tiễn.

KÜ n¨ng sèng lµ nh÷ng kÜ n¨ng t©m lý - x· héi c¬ b¶n gióp cho ç nh©n tån

t¹i vµ thÝch øng trong cuéc sèng, gióp cho ç nh©n v÷ng vµng tríc cuéc sèng cã

nhiÒu th¸ch thøc nhng còng cã nhiÒu c¬ héi trong thùc t¹i. Cã thÓ nãi kÜ n¨ng

sèng chÝnh lµ nh÷ng nhÞp cÇu gióp con ngêi biÕn kiÕn thøc thµnh th¸i ®é, hµnh

vi vµ thãi quen tÝch cùc, lµnh m¹nh. Ngêi cã kÜ n¨ng sèng phï hîp sÏ lu«n v÷ng

vµng tríc nh÷ng khã kh¨n, thö th¸ch; biÕt øng xö, gi¶i quyÕt vÊn ®Ò mét çch

tÝch cùc vµ phï hîp; hä thêng thµnh c«ng h¬n trong cuéc sèng, lu«n yªu ®êi vµ

lµm chñ cuéc sèng cña chÝnh m×nh. Ngîc l¹i ngêi thiÕu kinh nghiÖm sèng

thêng bÞ vÊp v¸p, dÔ bÞ thÊt b¹i trong cuéc sèng. Nh vËy kÜ n¨ng sèng lµ tÊt c¶

nh÷ng kÜ n¨ng cÇn cã, gióp ngêi ta häc tËp lµm viÖc cã hiÖu qu¶ h¬n, sèng tèt

h¬n. Cã hµng tr¨m kÜ n¨ng sèng kh¸c nhau, tuú theo hoµn c¶nh, m«i trêng

sèng, ®iÒu kiÖn sèng mµ ngêi ta cÇn d¹y cho trÎ nh÷ng kÜ n¨ng thiÕt yÕu kh¸c

nhau. Gi¸o dôc kÜ n¨ng sèng cho trÎ lµ viÖc rÊt quan träng, ¶nh hëng tíi qu¸


3/30

tr×nh h×nh thµnh nh©n çch cña trÎ cho ®Õn tuæi trëng thµnh. Gi¸o dôc kÜ n¨ng

sèng ph¶i ®îc b¾t ®Çu tõ khi trÎ cßn rÊt nhá, ®Æc biÖt ë løa tuæi TiÓu häc. ë løa

tuæi nµy trÎ ®· ®îc h×nh thµnh nh÷ng hµnh vi ç nh©n, tÝnh çch vµ nh©n çch.

ViÖc gi¸o dôc kÜ n¨ng sèng cho häc sinh sÏ h×nh thµnh vµ tËp dît cho çc em

nh÷ng hµnh vi, thãi quen, kÜ n¨ng xö lý çc t×nh huèng diÔn ra trong cuéc sèng.

Gióp çc em t¨ng cêng søc khoÎ, biÕt ph©n tÝch tæng hîp tr¸nh ®îc nh÷ng ¶nh

hëng tiªu cùc cña trÎ tõ x· héi. Gióp trÎ ®èi phã ®îc víi nh÷ng c¨ng th¼ng,

tham gia thùc hµnh nhËn biÕt mäi mÆt trong cuéc sèng nh: m¹nh d¹n, tù tin tù

gi¶i quyÕt ®îc çc vÊn ®Ò trong cuéc sèng, çc vÊn ®Ò vÒ an toµn giao th«ng, tù

nhËn biÕt vÒ thÕ giíi xung quanh, nhËn biÕt b¶n th©n, x©y dùng cho trÎ lßng tù

tin, lßng tù träng, gióp çc em ph¸t triÓn nh©n çch toµn diÖn ®i tíi thµnh c«ng

trong cuéc sèng hµng ngµy. HiÖn nay, víi néi dung ch¬ng tr×nh míi vµ çc

ph¬ng ph¸p d¹y häc tÝch cùc trªn quan ®iÓm häc ®i ®«i víi hµnh ®· tÝch cùc x©y

dùng cho häc sinh çc kÜ n¨ng nµy th«ng qua çc tiÕt häc nhng cha ®îc s©u

vµ réng. Gi¸o viªn chØ chó träng x©y dùng vµ truyÒn thô kiÕn thøc cho häc sinh

lµ chñ yÕu, cßn mét kho¶ng thêi gian ngoµi giê häc gi¸o viªn cha kiÓm so¸t

®îc. Trong khi ®ã, víi chÝnh s¸ch më cöa cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng, chóng ta

®· ®¹t ®îc nh÷ng thµnh tùu to lín vÒ kinh tÕ, nhng theo sau ®ã lµ çc tÖ n¹n x·

héi ngµy cµng t¨ng vµ ®ang x©m nhËp vµo çc nhµ trêng nh: n¹n b¹o lùc,

nghiÖn ngËp, nãi tôc, chöi bậy... th«ng qua çc tµi liÖu, phim ¶nh, trß ch¬i kh«ng

lµnh m¹nh tõ Intnet, b¨ng h×nh, s¸ch b¸o... lµm mét sè bé phËn häc sinh bÞ vÊp

ng·.

KÜ n¨ng sèng cã thÓ h×nh thµnh tù nhiªn, häc ®îc tõ nh÷ng tr¶i nghiÖm

cña cuéc sèng vµ do gi¸o dôc mµ cã. Kh«ng ph¶i ®îi ®Õn lóc ®îc häc kÜ n¨ng

sèng mét con ngêi míi cã kÜ n¨ng sèng ®Çu tiªn. ChÝnh cuéc ®êi, nh÷ng tr¶i

nghiÖm, va vÊp, thµnh c«ng vµ thÊt b¹i gióp con ngêi cã ®îc bµi häc quý gi¸ vÒ

kÜ n¨ng sèng. Tuy nhiªn nÕu ®îc d¹y dç tõ sím, con ngêi sÏ rót ng¾n ®îc thời

gian häc hái qua tr¶i nghiÖm, sÏ thµnh c«ng h¬n.

Häc sinh TiÓu häc lµ nh÷ng häc sinh ®ang ë ®é tuæi 6 - 11 tuæi, ®é tuæi cã

nhiÒu biÕn ®éng vÒ t©m sinh lý rÊt nh¹y c¶m dÔ bÞ ¶nh hëng bëi m«i trêng

sèng bªn ngoµi t¸c ®éng. VËy lµm thÕ nµo ®Ó giáo duc đạo đưc, rÌn kÜ n¨ng

sèng cho häc sinh ngay tõ løa tuæi TiÓu häc ®¹t hiÖu qu¶? §©y lµ vÊn ®Ò cÊp thiÕt

®Æt ra cho ngµnh Gi¸o dôc vµ toµn x· héi cÇn t×m híng gi¶i quyÕt.

Chương trình môn Đạo đưc bao gồm hệ thống các chuẩn mực hành vi

đạo đưc và pháp luật cơ bản, phù hợp với lưa tuổi học sinh Tiểu học trong các

mối quan hệ của các em với bản thân, với người khác, với công việc, với cộng


4/30

đồng, với đất nước, nhân loại và với môi trường tự nhiên. Môn Đạo đưc có

nhiệm vu tạo dựng cơ sở ban đầu, giúp học sinh xây dựng ý thưc đạo đưc, bồi

dưỡng tình cảm, hình thành các chuẩn mực hành vi, có kĩ năng sống phù hợp với

các quan hệ bản thân, gia đình, nhà trường, cộng đồng xã hội và môi trường tự

nhiên.

Vì những lí do nêu trên, tôi đã chọn đề tài: “Nâng cao chất lượng giáo

dục Đạo đức- Thực hành Kĩ năng sống cho học sinh Lớp 5”

II. Mục đích, nhiệm vụ và phạm vi nghiên cứu

1. Mục đích:

+ Giáo viên

- Giúp cho các em học sinh nắm vững các kiến thưc cơ bản ở bậc Tiểu học

nói chung và các chuẩn mực hành vi Đạo đưc lớp 5 nói riêng.

- Giáo duc, bồi dưỡng hình thành kĩ năng sống cho học sinh qua các bài học

Thực hành kĩ năng sống của các chủ đề: Tự phuc vu, tự quản; tự học tự giải

quyết vấn đề; giao tiếp, hợp tác; tự tin, tự trọng,….

- T×m hiÓu vai trß cña Gi¸o dôc kÜ n¨ng sèng ®èi víi sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn

nh©n çch cña häc sinh TiÓu häc.

- §Ò xuÊt mét sè biÖn ph¸p Gi¸o dôc kÜ n¨ng sèng lång ghÐp trong çc ho¹t ®éng

ë trêng TiÓu häc.

+ Học sinh:

- H×nh thµnh các chuẩn mực hành vi đạo đưc, cã nh÷ng kÜ n¨ng sèng tèi

thiÓu trong häc tËp, vui ch¬i, gi¶i trÝ vµ sinh ho¹t hµng ngµy

- Ph¸t triÓn t duy s¸ng t¹o, tính bạo dạn, tính thần đoàn kết, các kĩ năng

làm việc nhóm.

- RÌn çc phÈm chÊt cÇn thiÕt như: chăm chỉ, yêu con người, có lòng

nhân ái, yêu thương, giúp đỡ mọi người, yêu thiên nhiên, có ý thưc bảo vệ môi

trường … cho häc sinh.

- Cã ph¬ng ph¸p häc tËp s¸ng t¹o, lµm viÖc khoa häc phï hîp víi môc

®Ých häc tËp cña m×nh.

- Yêu con người, thiên nhiên, quê hương, đất nước qua các hình ảnh gần

gũi, các câu chuyện, các buổi học ngoại khóa, hoạt động Đội, Sao Nhi đồng,...

2. Nhiệm vụ

- Nghiªn cøu c¬ së lÝ luËn vµ thùc tiÔn vÒ viÖc d¹y Đạo đưc lớp 5

- Giảng dạy bộ sách Thực hành Kĩ năng sống phù hợp, hiệu quả.


5/30

- Đưa ra các bài học kinh nghiệm trong việc giáo duc đạo đưc, kĩ năng sống cho

học sinh.

- X¸c ®Þnh tÝnh thùc thi vµ hiÖu qu¶ cña viÖc dạy học môn Đạo đưc, thực hành

Kĩ năng sống Lớp 5.

3. Phạm vi nghiên cứu

- Qua môn Đạo đưc lớp 5. Bộ sách Thực hành Kĩ năng sống Lớp 5/ NXB Giáo

duc Việt Nam.

- Sö dông çc giê häc ngo¹i kho¸ trong suèt n¨m häc, các tiết sinh hoạt tập thể,

các giờ dạy Sao,…

- KÕt hîp víi Th viÖn trêng, Tæng phô tr¸ch, §oµn thanh niªn,….

- Thời gian: Năm học 2015 - 2016


6/30

B. QUÁ TRÌNH THỰC HIỆN ĐỀ TÀI

I. Cơ sở lí luận

Môc tiªu cña gi¸o dôc lµ gióp häc sinh ph¸t triÓn tèi ®a nh©n çch, tµi n¨ng

vÒ tinh thÇn vµ thÓ chÊt. RÌn kÜ n¨ng sèng cho häc sinh thùc chÊt lµ çch tiÕp cËn

kÜ n¨ng sèng ®ã lµ: “Häc ®Ó biÕt, Häc ®Ó lµm, Häc ®Ó tù kh¼ng ®Þnh m×nh vµ

Häc ®Ó cïng chung sèng”. Gi¸o dôc kÜ n¨ng sèng cho trÎ tøc lµ x©y dùng cho

çc em tÊt c¶ nh÷ng kÜ n¨ng cÇn cã ®Ó gióp çc em häc tËp, lµm viÖc cã hiÖu qu¶

h¬n, sèng tèt h¬n.

Một phẩm chất đạo đưc bao giờ cũng có 3 khía cạnh là: Một là: ý thưc;

hai là: thái độ, tình cảm và ba là: hành vi, thói quen. Do đó, để đạt được muc

đích đặt ra, môn Đạo đưc ở Tiểu học phải giải quyết 3 nhiệm vu tương ưng: 1.

hình thành ý thưc; 2. hình hành thái độ, tình cảm và 3. hình thành hành vi, thói

quen. Ba nhiệm vu này của môn Đạo đưc có mối quan hệ khăng khít với nhau.

Giải quyết được ba nhiệm vu này là đạt được muc đích của môn học đặt ra.

Bước đầu hình thành cơ sở của phẩm chất đạo đưc cho học sinh Tiểu học

Gi¸o dôc kÜ n¨ng sèng cho trÎ lµ viÖc rÊt quan träng, ¶nh hëng tíi qu¸ tr×nh

h×nh thµnh nh©n çch cho trÎ ®Õn tuæi trëng thµnh. Gi¸o dôc kÜ n¨ng sèng cho

trÎ ph¶i ®îc b¾t ®Çu tõ TiÓu häc, thËm chÝ cã thÓ c¶ ë tuæi MÇm non. Bëi v× löa

tuæi nµy ®· h×nh thµnh nh÷ng hµnh vi çc nh©n, tÝnh çch vµ nh©n çch. ViÖc lµm

quen víi çc m«n häc ®Ó h×nh thµnh vµ x©y dùng cho çc em çc kÜ n¨ng sèng

nh: Giao tiÕp, thuyÕt tr×nh, lµm viÖc theo nhãm, kh¶ n¨ng l·nh ®¹o, thËm chÝ lµ

gi¶i quyÕt çc vÊn ®Ò liªn quan ®Õn tÖ n¹n x· héi, vÊn ®Ò m«i trêng vµ nhiÒu

vÊn ®Ò kh¸c trong cuéc sèng sÏ gióp çc em tù tin, chñ ®éng biÕt çch xö lÝ mäi

t×nh huèng trong cuéc sèng vµ quan träng h¬n lµ kh¬i gîi nh÷ng kh¶ n¨ng t duy

s¸ng t¹o, biÕt ph¸t huy thÕ m¹nh cña çc em. KÜ n¨ng sèng cÇn cho suèt c¶ cuéc

®êi vµ lu«n ®îc bæ sung, n©ng cÊp ®Ó phï hîp víi sù thay ®æi cña cuéc sèng

biÕn ®éng. Ngêi trëng thµnh còng vÉn cÇn ph¶i häc kÜ n¨ng sèng.

Tiểu học là lưa tuổi của các em học sinh mới chập chững làm quen với

mái trường, thầy cô, bạn bè…. Đây là là lưa tuổi rất nhạy cảm và rất quan trọng

để các em định hướng trưởng thành sau này. Chính vì vậy nếu không giáo duc,

không uốn nắn các em ngay từ đầu thì rất dễ để cho các em không nắm vững

kiến thưc, không làm chủ được bản thân và cũng sẽ khó trở thành người có tài,

có đưc phuc vu cho đất nước sau này


7/30

Học tốt các môn học là điều đáng hoan nghênh. Nhưng sẽ là thiếu hut nếu

các em có kết quả học tập tốt mà vẫn bỡ ngỡ, lúng túng trước các tình huống

trong cuộc sống. Chính vì vậy, các em cần phải rèn luyện kĩ năng sống; phải biết

cách áp dung kiến thưc đã học vào thực tiễn, từ đó hình thành các kĩ năng cần

thiết cho mình.

II. Cơ sở thực tiễn

Việc đánh giá kết quả của môn Đạo đưc và các môn học khác theo

Thông tư 30 ( TT30/ BGD- 2014) đây là một hướng đi đúng đắn để không gây

áp lực nặng nề cho học sinh, chủ yếu rèn luyện các kĩ năng sống. Nó giúp các

em hình thành các kĩ năng thực hiện các chuẩn mực đạo đưc thực tế nhiều hơn.

Các Năng lực, Phẩm chất trong việc đánh giá chất lượng giáo duc của học sinh

Tiểu học chính là các muc tiêu cần đạt của môn Đạo đưc. Ở bậc Tiểu học các

hành vi đạo đưc của các em còn mang tính tự phát, có thể điều chỉnh được

nhưng không phải như vậy mà chúng ta xem nhẹ việc giáo duc các chuẩn mực,

hành vi đạo đưc cho các em.

Hiện nay, việc đánh giá chất lượng giáo duc của học sinh theo Thông tư

30( TT30/BGD-2014) đã được gắn liền với việc thực hiện Kiến thưc với các

Năng lực, Phẩm chất. Đó chủ yếu là các kĩ năng sống, kĩ năng giao tiếp, thực

hành hằng ngày của học sinh.

1. Đánh giá chung

- Đa số học sinh đều ngoan.

- Biết hòa đồng, cùng học, cùng chơi với bạn, biết giúp đỡ nhau cùng tiến bộ.

- Có thói quen tốt chào hỏi thầy cô, người lớn có lễ phép.

- Biết chào hỏi ông bà, cha mẹ khi đi học và lúc về, xin phép mỗi khi đi đâu.

- Biết xin lỗi và sửa lỗi.

- Biết nói lời hay, làm việc tốt.

- Đa số học sinh trong lớp tới thời điểm này đã ý thưc được việc gì nên làm và

việc gì không nên làm, từ đó giúp cho việc học tập của các em cũng tiến bộ rõ

rệt.

Bên cạnh đó vẫn còn hiện tượng học sinh chưa ngoan, nhút nhát, chưa

biết hòa đồng với bạn bè, hoặc có những em thái độ học tập chưa đúng đắn, còn

có vẻ chống đối, thờ ơ trước mọi công việc trong lớp,..


8/30

2. Thực trạng việc dạy học môn Đạo đức, Thực hành Kĩ năng sống

+ Giáo viên

* Thuận lợi

Được sự quan tâm giúp đỡ của Ban giám hiệu, giáo viên thường xuyên

được bồi dưỡng, trau dồi chuyên môn qua công tác dự giờ, kiểm tra, chuyên đề,

tạo mọi điều kiện hỗ trợ giúp giáo viên giảng dạy tốt…

Bản thân giáo viên luôn phấn đấu, có lòng yêu nghề mến trẻ, tận tuy với

học sinh, tích cực thực hiện muc tiêu nhà trường đề ra. Nắm bắt phương pháp

giảng dạy và vận dung sáng tạo.

Nhà trường luôn khuyến khích giáo viên giảng dạy bằng phương tiện

công nghệ thông tin để giúp học sinh hưng thú học tập trước phương pháp mới.

Có rất nhiều tài liệu, tư liệu phuc vu cho việc soạn giảng như: Sách giáo

khoa, tư liệu tham khảo, máy tính, máy chiếu, hình ảnh, thông tin, mạng

Internet....

* Khó khăn:

- Đa số GV chỉ thùc hiÖn theo çc bíc lªn líp, ®óng quy tr×nh mµ cha ®i

s©u vµo việc hình thành các chuẩn mực hành vi đạo đưc và kĩ năng sống cho học

sinh.

- Trong các giờ dạy Đạo đưc việc thay đổi các hình thưc dạy học còn rất ít, một

số giáo viên còn ngại tham gia các hoạt động ngoại khóa hoặc tổ chưc các hoạt

động cho học sinh còn chưa hiệu quả, nội dung giáo duc kĩ năng sống còn chưa

thiết thực.

- Việc áp dung CNTT vào giảng dạy của một số giáo viên còn ít, có giáo

viên còn ngại dạy thiết kế bài dạy và dạy trên máy chiếu.

- Bộ sách Thực hành Kĩ năng sống còn rất mới mẻ, mới đưa vào giảng

dạy trong trường Tiểu học. Có những vấn đề mà nhà giáo duc, các bậc phu

huynh còn đang tranh cãi.

+ Học sinh:

- Là học sinh trường miền núi với hơn 70% là con em dân tộc thiểu

số(Mường) nên các em tương đối ngoan, biết tiếp thu lời thầy cô giáo dạy.

Häc sinh TiÓu häc hiÖn nay kÜ n¨ng sèng cña çc em cßn rÊt nhiÒu h¹n

chÕ. Trong qu¸ tr×nh gi¸o dôc chóng ta thêng míi chØ quan t©m tíi viÖc d¹y ch÷

vµ cha quan t©m nhiÒu tíi viÖc d¹y lµm ngêi cho häc sinh. V× vËy viÖc thÝch

øng víi x· héi, víi cuéc sèng xung quanh lµ mét vÊn ®Ò khã víi çc em ®Æ biÖt

lµ víi häc sinh vïng n«ng th«n.


9/30

Qua ®iÒu tra cho thÊy t×nh tr¹ng häc sinh nãi tôc, chöi bËy, ®¸nh nhau vÉn

x¶y ra. Trong ®ã çc kÜ n¨ng nh t¬ng trî nhau, giao tiÕp, diÔn ®¹t tríc ®¸m

®«ng ®îc çc thÇy c« gi¸o tÝch cùc h×nh thµnh vµ cñng cè nhng cha thÓ hiÖn

®îc nhiÒu. Häc sinh ngµy cµng thùc dông, Ých kØ vµ lêi ho¹t ®éng h¬n.

- Những tệ nạn và môi trường thiếu lành mạnh trong xã hội như phim ảnh, điện

tử, bạo lực,... ít nhiều gây ảnh hưởng đến học sinh.

- Đa số các gia đình hiện nay chỉ có 1 đến 2 con nên ở nhà các em hay được

chiều chuộng, các em thích hoặc không thích gì bố mẹ cũng đồng nên cac em

hay ích kỉ, khó chia sẻ với bạn bè....

- Đa số các em nhút nhát, chưa sôi nổi, ít quan tâm đến mọi người.

- Chưa có kĩ năng kết hợp với bạn bè trong học tập, giao tiếp cũng như làm việc

nhóm....


10/30

C. BIỆN PHÁP THỰC HIỆN

1. Biện pháp 1: Nâng cao chất lượng dạy – học môn Đạo đức nhằm giáo dục

kĩ năng sống cho học sinh Lớp 5

Muc tiêu của môn Đạo đưc ở trường Tiểu học nói chung và của môn Đạo

đưc Lớp 5 nói riêng là nhằm giáo duc học sinh bước đầu biết cách sống và ưng

xử phù hợp với các chuẩn mực xã hội. Dạy học môn Đạo đưc là kết hợp hài hòa

giữa việc trang bị kiến thưc với việc bồi dưỡng tình cảm, niềm tin và hình thành

kĩ năng, hành vi cho học sinh.

Dạy học môn Đạo đưc là quá trình chuyển các giá trị đạo đưc xã hội thành

tình cảm, niềm tin và hành vi đạo đưc của học sinh. Điều đó có thể đạt được khi

học sinh hưng thú và tích cực, chủ động tham gia vào quá trình dạy học. Do đó

căn cư vào muc tiêu bài dạy, trình độ học sinh, căn cư vào điều kiện cu thể của

trường, lớp để tôi thiết kế tiết học thành các hoạt động phù hợp. Đồng thời tổ

chưc, hướng dẫn học sinh hoạt động, phát huy vốn kinh nghiệm, thói quen đã

có, để qua đó, các em có thể tự khám phá và chiếm lĩnh tri thưc, kĩ năng mới.

a. Xây dựng thái độ, động cơ học tập đúng đắn và khả năng tự giáo dục cho

học sinh

- Nhận thưc được lời thường khuyên của ông cha ta từ xa xưa trong lĩnh

vực giáo duc như “Tre non dễ uốn” hoặc “Dạy con từ thưở còn thơ…” nên tôi

bắt tay ngay vào việc xây dựng thái độ động cơ học tập và khả năng tự giáo duc

cho các em ngay từ những ngày đầu vào lớp. Tôi thực hiện như sau:

- Dạy học môn đạo đưc lớp 5 luôn gắn với cuộc sống của học sinh. Các câu

truyện, tình huống, tấm gương gần gũi với cuộc sống của học sinh giúp các em

liên hệ và tự liên hệ: phân tích, đánh giá hành vi bản thân và những người xung

quanh theo các chuẩn mực hành vi đã học.

VD: Ban đầu tôi tranh thủ trong các giờ truy bài đầu giờ, giờ sinh hoạt

lớp, trong các giờ phù hợp kể cho các em nghe những câu chuyện về gương vượt

khó, hiếu học thành tài như truyện “Cậu bé đưng ngoài lớp học” theo truyện đọc

lớp 5 nói về cậu bé tên là Vũ Duệ nhà nghèo không tiền ăn học, cậu phải cõng

em đưng ngoài lớp học nghe lỏm… lớn lên thi đỗ Trạng Nguyên. Gương hiếu

thảo như truyện “Bông hoa cúc trắng” theo kể chuyện lớp 1 nói về tấm lòng hiếu

thảo của cô bé với mẹ. Gương người tốt như truyện “Các em nhỏ và cu già” theo

kể chuyện lớp 3 nói về những em nhỏ tốt bung đã giúp đưa cu già lên xe buýt.

Gợi ý cho các em nhận biết và ước muốn làm theo những người tốt, biết phê


11/30

phán những điều sai như : tham lam, lười biếng, nói dối. Rồi liên hệ giáo duc

các em về tầm quan trọng của việc học và hình thành đạo đưc tốt. Trở thành

người tốt sẽ được mọi người thương mến, quý trọng. Ngược lại mọi người chê

bai, xa lánh v.v…

b. Sửa chữa những thói quen và hành vi chưa tốt của các em :

- Đối với các em trả lời “tiếng một” không tròn câu, thậm chí còn có em trả

lời rất gọn “ừ”, xưng hô với bạn “mày tao” hoặc nói trống không, trả lời cô giáo

quá cộc.

- Khi các em vi phạm, tôi tế nhị và nghiêm khắc phê bình và yêu cầu các em

lập lại câu nói cho tròn câu, lập lại lời nói bằng tiếng “dạ” thay vì “ừ”. Sửa ngay

lại cách xưng hô “tôi, bạn” thay tiếng “mày, tao”.

c. Tạo hứng thú cho học sinh khi học bài Đạo đức

ChuÈn bÞ çch vµo bµi g©y høng thó cho ngêi häc. Để chuẩn bị các tiết

dạy, tôi xem xét toàn bộ nội dung chương trình và phân loại các dạng bài cu thể

để có phương pháp vào bài gây hưng thú cho học sinh, cu thể:

- Phân tích các thông tin, sự kiện ( bài 11, 12, 14).

- Xử lí tình huống (bài 1, bài 2, bài 5, bài 6, bài 7, bài 14)

- Đóng vai( bài 2, bài 5, bài 6, bài 7, bài 11).

- Quan sát tranh ảnh, băng hình…( bài 1, 3, 5, 6, 9, 11, 14)

- Phân tích truyện ( Bài 2, 4, 6, 10)

- Tìm hiểu và thảo luận, phân tích một sự kiện có thực ở lớp học, ở nhà, ở

trường hoặc ở địa phương.( Bài 2, 5, 8, 14).

d. X¸c ®Þnh râ môc tiªu cña giê d¹y:

- ViÖc x¸c ®Þnh râ ®îc môc tiªu giê d¹y sÏ gióp cho ngêi gi¸o viªn ®Þnh híng

®îc viÖc d¹y cña m×nh ®ã lµ: D¹y çi g×? D¹y ®Ó lµm g×? D¹y cho ai?.

- Xác định rõ muc tiêu của bài : đây là những gì cần đạt được ở HS sau mỗi bài

đạo đưc về ba mặt trí thưc, thái độ và kỹ năng, hành vi muc tiêu nào ra phải rõ,

dễ hiểu, cu thể và có cánh đánh giá được.

- Sau khi xác đinh rõ muc tiêu muc tiêu chung của bài , GV tiến hành xây

dựng các hoạt động dạy học chủ yếu . Mỗi hoạt động cần ghi rõ tên hoạt động,

muc tiêu, cách tiến hành, và kết luận rút ra từ hoạt động đó .


12/30

* Ở mỗi hoạt động tôi đã dự kiến phương pháp và hình thưc tổ chưc dạy học

để giúp học sinh đi từ lĩnh hội tri thưc về chuẩn mực hành vi đến việc củng cố,

vận dung thực hành.

2. Biện pháp 2: Nâng cao chất lượng giảng dạy bộ sách Thực hành Kĩ

năng sống Lớp 5 ( Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam. Tác giả Phan Quốc

Việt).

Bộ sách Thực hành Kĩ năng sống Lớp 5 được cấu trúc theo 7 chủ đề: tự

phuc vu, tự quản; Giao tiếp, hợp tác; Tự học và tự giải quyết vấn đề hiệu quả;

Chăm học, chăm làm, tích cực tham gia các hoạt động xã hội; Tự tin, tự trọng,

tự chịu trách nhiệm; Trung thực, kỉ luật, đoàn kết; Yêu gia đình, bạn bè và

những người khác, yêu trường lớp, quê hương đất nước.

Đây là những phẩm chất mà mỗi học sinh cần hình thành trong quá trình

học tập ở tất cả các môn học, đặc biệt là ở môn Đạo đưc nhất là đối với học sinh

lớp 5.

Sách Thực hành Kĩ năng sống được cấu trúc theo 7 chủ đề. Đó là các

Năng lực, Phẩm chất mà mỗi học sinh cần đạt trong quá trình học tập của các

môn học nói chung đặc biệt là môn Đạo đưc. Mỗi chủ đề gồm 2 bài học, được

biên soạn, trình bày phù hợp với học sinh Lớp 5. Mỗi bài học có 5 phần:

Mục tiêu: Kĩ năng, phẩm chất học sinh cần đạt được qua bài học.

Câu chuyện: Mở đầu bài học, có ý nghĩa cuộc sống, chuẩn bị tâm thế vào

bài học một cách tự nhiên, sinh động cho học sinh.


13/30

Trải nghiệm: Những yêu cầu hoạt động nhóm hoặc cá nhân; yêu cầu xử

lý tình huống, thực hiện bài tập, trò chơi,... liên quan đến nội dung bài học.

Bài học: Những giá trị được rút ra từ Câu chuyện và Trải nghiệm. Các bài

học này không đòi hỏi các em phải học thuộc lòng, chỉ cần hiểu và áp dung vào

cuộc sống hiện tại cũng như sau này một cách hiệu quả.

Đánh giá, nhận xét: Gồm có phần tự đánh giá của mỗi học sinh và phần

nhận xét của thầy cô giáo hoặc cha mẹ, anh chị,... về hiệu quả của bài học đối

với bản thân học sinh.

VD: Sau khi học bài Đạo đưc Bài 8 “ Hợp tác với những người xung

quanh” . Ở tiết 2: Luyện tập thực hành với những việc làm thể hiện sự hợp tác

với những người xung quanh tôi đã dạy bài “Tinh thần hợp tác”( Bài 3- Chủ đề

Giao tiếp- Hợp tác)- Sách Thực hành Kĩ năng sống.

* Mối liên hệ giữa các bài học trong phân môn Đạo đức và sách Thực

hành Kĩ năng sống

Đạo đưc Thực hành kĩ năng sống

Bài 2: Có trách nhiệm với việc

làm của mình.

- Bài 2: Hoàn thành xuất sắc nhiệm vu

được giao.

Bài 10: Xây dựng nhãn hiệu

Bài 8: Hợp tác với những người

xung quanh

- Bài 3: Tinh thần hợp tác

- Bài 11: Tinh thần đồng đội

- Bài 12: Kĩ năng phân công công việc.

Bài 9: Em yêu quê hương

Bài 11: Em yêu tổ quốc Việt

Nam.

……………………….

- Bài 13: Giới thiệu di tích lịch sử của quê

hương, đất nước.

- Bài 14: Giới thiệu danh nhân của quê

hương, đất nước.

3. Biện pháp 3: Lồng ghép giáo dục đạo đức- Kĩ năng sống qua các môn học

Gi¸o dôc kÜ n¨ng sèng cho häc sinh TiÓu häc th«ng qua çc m«n häc lµ

mét néi dung thiÕt yÕu mµ bÊt cø nhµ trêng nµo còng ph¶i quan t©m ®Õn. Th«ng

qua néi dung bµi häc, çch tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc gi¸o viªn h×nh thµnh


14/30

vµ x©y dùng cho çc em çc kÜ n¨ng sèng nh: quan s¸t, nhËn xÐt, giao tiÕp,

ph©n tÝch, ....ViÖc Gi¸o dôc kÜ n¨ng sèng cho häc sinh TiÓu häc ®îc thùc hiÖn

th«ng qua d¹y häc çc m«n häc vµ tæ chøc çc ho¹t ®éng gi¸o dôc, nhng kh«ng

ph¶i lµ lång ghÐp, tÝch hîp thªm kinh nghiÖm sèng vµo néi dung çc m«n häc vµ

ho¹t ®éng gi¸o dôc mét çch qu¸ t¶i, mµ theo mét çch tiÕp cËn míi: ®ã lµ sö

dông çc ph¬ng ph¸p vµ kÜ thuËt d¹y häc tÝch cùc ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn, c¬ héi cho

häc sinh thùc hµnh, tr¶i nghiÖm kÜ n¨ng sèng trong qu¸ tr×nh häc tËp. Tõ ®ã lång

ghÐp mét çch nhÑ nhµng nh÷ng kinh nghiÖm sèng vµo bµi häc ®Õn tõng ®èi

tîng häc sinh. Trong qu¸ tr×nh d¹y lång ghÐp kÜ n¨ng sèng cho häc sinh TiÓu

häc th«ng qua çc m«n häc cÇn ph¶i kh¬i gîi vµ ph¸t huy sù tham gia cña çc

em bªn c¹nh sù híng dÉn cña gi¸o viªn. TuyÖt ®èi kh«ng nªn ¸p dông ý kiÕn

hay suy nghÜ chñ quan cña gi¸o viªn. TuyÖt ®èi kh«ng ®îc phª b×nh hay ®¸nh

gi¸ khi çc em lµm g× ®ã cha tèt. Bëi nÕu vËy sÏ lµm mÊt sù chñ ®éng, tù tin vµ

hoµ nhËp cïng b¹n bÌ v× ë løa tuæi nµy çc em rÊt muèn thÓ hiÖn m×nh. Chuyªn

gia t©m lÝ häc ngêi Nga Dorothy Holte ®· nãi: “NÕu trÎ sèng víi sù phª b×nh,

th× trÎ sÏ häc çch chØ trÝch”. Do ®ã ®iÒu trªn lµ tèi kþ trong viÖc gi¸o dôc nãi

chung vµ Gi¸o dôc kÜ n¨ng sèng cho häc sinh TiÓu häc nãi riªng. Trong ch¬ng

tr×nh gi¸o dôc TiÓu häc vÊn ®Ò Gi¸o dôc kÜ n¨ng sèng cho häc sinh Lớp 5 ®îc

thÓ hiÖn râ nhÊt trong mét sè ph©n m«n nh: TiÕng ViÖt, §¹o ®øc, Khoa học

a. Giáo dục Kĩ năng sống trong môn Đạo đức:

Bản thân nội dung môn Đạo đưc đã chưa đựng nhiều nội dung liên quan

đến kĩ năng sống( KNS) như: kĩ năng giao tiếp, ưng xử (với ông bà, cha mẹ, anh

chị em, bạn bè, thầy cô giáo và mọi người xung quanh); kĩ năng bày tỏ ý kiến

của bản thân, kĩ năng ra quyết định phù hợp với lưa tuổi; kĩ năng xử lí thông tin

về các vấn đề thực tiễn trong đời sống ở nhà, ở trừng, ở cộng đồng có liên quan

đến chuẩn mực hành vi đạo đưc,….

Việc giáo duc KNS trong môn Đạo đưc nhằm bước đầu trang bị cho học

sinh các KNS cần thiết , phù hợp với lưa tuổi Tiểu học, giúp các em biết sống và

ưng xử phù hợp trong các mối quan hệ với những người thân trong gia đình, với

thầy cô giáo, bạn bè và những người xung quanh; với cộng đồng, quê hương, đất

nước, và với môi trừơng tự nhiên. Giúp các em bước đầu biết sống tích cực, chủ

động, có muc đích, có kế hoạch, có tự trọng, tự tin, có kỉ luật, biết hợp tá, giản

dị, tiết kiệm, gọn gàng, ngăn nắp, vệ sinh… Để trở thành con ngoan trong gia

đình, học sinh tích cực của nhà trường và công dân tốt của xã hội.


15/30

*Các nội dung giáo dục kĩ năng sống trong chương trình Đạo đức lớp 5

- Kĩ năng giao tiếp ( chào hỏi, cảm ơn, xin lỗi, nói lời yêu cầu,…):Bài 5

- Kĩ năng tự nhận thưc ( xác định giá trị bản thân) : Bài 1

- Kĩ năng xác định giá trị ( có tình cảm và niềm tin vào các chuẩn mực hành vi

đạo đưc đã học): Bài 1, bài 9, bài 11, bài 12

- Kĩ năng ra quyết định, giải quyết vấn đề ( bước đầu biết lựa chọn và thực hiện

cách ưng xử phù hợp …): Bài 1, bài 5, bài 6, bài 7, bài 8, bài 14.

- Kĩ năng tư duy, phê phán ( biết nhận xét, đánh giá các ý kiến, hành động, lời

nói,.. ) : Bài 2, bài 3, bài 5, bài 6, bài 7, bài 8 bài 9

- Kĩ năng từ chối ( biết cách từ chối khi bị rủ rê, lôi kéo làm những điều sai trái):

Bài 2

- Kĩ năng hợp tác (Biết cách hợp tác với bạn bè và mọi người xung quanh thực

hiện các hoạt động tập thể ) : Bài 8, bài 11, bài 12

- Kĩ năng đặt muc tiêu (biết đặt kế hoạch học tập, rèn luyện theo các chuẩn mực

đã học) : Bài 3

- Kĩ năng tìm kiếm và xử lí thông tin về các vấn đề, hiện tượng trong đời sống

có liên quan đến các chuẩn mực đạo đưc, pháp luật đã học:

Bài 9, bài 11, bài 12, bài 14

- Kĩ năng đảm nhận trách nhiệm ( biết nhận và thực hiện trách nhiệm của bản

thân): Bài bài 2, bài 8, bài 12

- Kĩ năng trình bày ( trình bày các suy nghĩ, ý tưởng,hiểu biết,…)

Bài 3, bài 9, bài 11, bài 12, bài 14

b. Giáo dục Kĩ năng sống trong môn Tiếng Việt

M«n TiÕng ViÖt ë trêng TiÓu häc cã nhiÖm vô h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn

ë häc sinh çc kÜ n¨ng: nghe, nãi, ®äc, viÕt ®Ó häc tËp vµ giao tiÕp trong çc m«i

trêng ho¹t ®éng cña løa tuæi. Th«ng qua ho¹t ®éng d¹y vµ häc m«n TiÕng ViÖt

gãp phÇn rÌn luyÖn thao t¸c t duy, gãp phÇn më réng hiÓu biÕt vÒ tù nhiªn, x·

héi vµ con ngêi. KÜ n¨ng sèng ®Æc thï, thÓ hiÖn u thÕ cña m«n TiÕng ViÖt lµ kÜ

n¨ng giao tiÕp, sau ®ã lµ kÜ n¨ng nhËn thøc, bao gåm nhËn thøc thÕ giíi xung

quanh, tù nhËn thøc, ra quyÕt ®Þnh. Trong s¸ch gi¸o khoa TiÕng ViÖt Lớp 5, cã

nhiÒu bµi häc mµ tªn gäi cña nã ®· nãi râ môc tiªu gi¸o dôc çc kÜ n¨ng giao

tiÕp x· héi nh: LËp danh s¸ch häc sinh, LËp thêi gian biÓu, ViÕt b¶n tin, Lµm

b¸o ço thèng kª, Lµm biªn b¶n cuéc häp, LËp ch¬ng tr×nh ho¹t ®éng, Ph¸t

biÓu vµ ®iÒu khiÓn cuéc häp, ThuyÕt tr×nh vµ tranh luËn, KÓ chuyÖn ®îc chøng

kiÕn hoÆc tham gia...


16/30

Kh¶ n¨ng Gi¸o dôc kÜ n¨ng sèng cho häc sinh cña m«n TiÕng ViÖt 5

kh«ng chØ thÓ hiÖn ë néi dung m«n häc mµ cßn ®îc thÓ hiÖn qua ph¬ng ph¸p

cña gi¸o viªn. §Ó h×nh thµnh çc kiÕn thøc vµ kÜ n¨ng mµ ch¬ng tr×nh m«n

TiÕng ViÖt 5 ®Æt ra víi häc sinh TiÓu häc, ngêi gi¸o viªn ph¶i vËn dông nhiÒu

ph¬ng ph¸p d¹y ph¸t huy tÝnh tÝch cùc chñ ®éng s¸ng t¹o cña häc sinh nh:

thùc hµnh giao tiÕp, trß ch¬i häc tËp, ph¬ng ph¸p nªu vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò,

ph¬ng ph¸p tæ chøc ho¹t ®éng nhãm, ph¬ng ph¸p hái - ®¸p...Th«ng qua çc

ho¹t ®éng häc tËp, ®îc ph¸t huy tr¶i nghiÖm, rÌn kÜ n¨ng hîp t¸c, bµy tá ý kiÕn

ç nh©n, ®ãng vai... HS cã c¬ héi rÌn luyÖn, thùc hµnh nhiÒu kinh nghiÖm sèng

cÇn thiÕt.

* Các nội dung giáo dục kĩ năng sống của môn Tiếng Việt:

- Phân môn Tập làm văn: Có ở các bài: Làm báo cáo thống kê; Viết đơn;

Làm báo cáo hoạt động; làm biên bản cuộc họp; làm biên bản vu việc, thuyết

trình tranh luận; lập chương trình hoạt động; ….

Các kĩ năng sống được thể hiện ở đây bao gồm: Thu thập, xử l y thông tin,

hợp tác, thuyết trình kết quả, chia sẻ, ra quyết định, cảm thong, tự tin, lắng nghe

tích cực, dảm nhận trách nhiệm…

- Phân môn Kể chuyện: Ở các bài kể chuyện được chưng kiến, tham gia,

kể 1 câu chuyện (VD: Tiếng vĩ cầm ở Mỹ Lai; Lớp trưởng lớp tôi).

Các kĩ năng sống được thể hiện như: Sự cảm thông; phản hồi/ lắng nghe

tích cực; tự nhận thưc; giao tiếp ưng xử phù hợp; tư duy sang tạo,…

- Phân môn: Tập đọc : Ở các bài như: Những con sếu bằng giấy; Người

gác rừng tí hon; Trí dũng song toàn; Một vu đắm tàu; Con gái.

Các kĩ năng sống được thể hiện: Xác định giá trị; Thể hiện sự cảm thông;

ưng phó với căng thẳng; đảm nhận trách nhiệm với cộng đồng; tự nhận thưc; ,

tư duy sáng tạo; kiểm soát cảm xúc; ra quyết định; gia tieepps ưng xử phù hợp

giới tính;….

c. Giáo dục Kĩ năng sống trong môn Khoa học

M«n Khoa häc ë líp 5 lµ mét m«n häc gióp HS cã mét sè kiÕn thøc c¬

b¶n ban ®Çu vÒ con ngêi vµ søc khoÎ, vÒ mét sè sù vËt, hiÖn tîng ®¬n gi¶n

trong tù nhiªn - x· héi. Chó träng ®Õn viÖc h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn çc kÜ n¨ng

trong häc tËp nh: quan s¸t, nªu nhËn xÐt, th¾c m¾c, ®Æt c©u hái vµ diÔn ®¹t hiÓu

biÕt cña b¶n th©n vÒ çc sù vËt, hiÖn t¬ng ®¬n gi¶n trong tù nhiªn vµ trong x·

héi; §Æc biÖt m«n häc gióp HS x©y dùng çc quy t¾c gi÷ vÖ sinh, an toµn cho


17/30

b¶n th©n, gia ®×nh vµ céng ®ång; yªu gia ®×nh, quª h¬ng, trêng häc vµ cã th¸i

®é th©n thiÖn víi thiªn nhiªn.

* Các nội dung giáo dục kĩ năng sống của môn Khoa học:

- Kĩ năng nhận thức: Khả năng tự nhận thưc về bản thân: Xác định được các

điểm mạnh, điểm yếu của bản than; Nhận thưc được vai trò, vị trí của bản than

trong gia đình, nhà trường và xã hội; Tự trọng; Suy nghĩ tích cực, tự tin, làm chủ

bản thân để có quyết định , hành vi thích nghi / phù hợp ưng phó trước tình

huống khó khăn trong cuộc sống.

Cu thể ở Bài 2,3: Năm hay nữ. Bài 8: Vệ sinh tuổi dậy thì….

- Kĩ năng giao tiếp và hợp tác: Lắng nghe và phản hồi tích cực; Trình bày suy

nghĩ của bản thân ; Cảm thông chia sẻ ; Xử l y cảm xúc và ưng xử phù hợp trong

một số tình huống có liên quan đến sưc khỏe của bản thân, gia đình và cộng

đồng; Cùng nhau hợp tác bảo vệ môi trường xung quanh.

Thể hiện qua các bài: bài 9,10; bài 16, bài 66.

- Kĩ năng tư duy bình luận: Phản ánh và trình bày / bày tỏ kiến của bản than

về các tác nhân của tự nhiên, xã hội có hại cho sưc khỏe. Vận dung những kiến

thưc khoa học về con người , về tự nhiên để so sánh, phân tích nhận diện những

dấu hiệu chung và riêng của một số sự vật hiện tượng đơn giản trong tự nhiên.

Phân tích và phán đoán những nguy cơ với bản thân, tự nhiên.

Các kĩ năng trên được thể hiện qua các bài: Bài 31, bài 32, bài 36, bài 42-

43, bài 48, bài 65,

- Kĩ năng ra quyết định và giải quyết vấn đề: Khả năng quan sát, tìm kiếm

các thông tin, phân tích và đánh giá các lựa chọn, từ đó phán đoán các nguy cơ,

tư duy sáng tạo để ưng xử thích hợp trong một số tình huống có liên quan đến

sưc khỏe của bản thân, gia đình và môi trường xung quanh. Kĩ năng trên được

thể hiện ở Bài 31, bài 32, bài 48,

- Kĩ năng làm chủ bản thân: Khả năng tự phuc vu. Đặt muc tiêu. Lập kế hoạch

cho bản thân. Đảm bảo trách nhiệm, tự giác thực hiện các quy tắc vệ sinh, an

toàn cho bản thân, gia đình và cộng đồng, tích cực tham gia bảo vệ môi trường

xung quanh. Kiểm soát cảm xúc, ưng phó phù hợp. Tự bảo vệ bản thân trước các

tác nhân từ môi trừơng, tự nhiên.

Kĩ năng này có ở Bài 5, bài 7, bài 8, bài 11, bài 12, bài 13, bài 15, 65, bài 66,

bài 67, bài 68.


18/30

4. Biện pháp 4: Vận dụng linh hoạt các phương pháp, hình thức tổ chức dạy

học trong giờ Đạo đức nhằm phát huy tính tích cực và rèn luyện kĩ năng

sống cho học sinh

a. VËn dông linh ho¹t çc ph¬ng ph¸p d¹y häc trong giê học.

Để các chuẩn mực đạo đưc trở thành tình cảm, niềm tin, hành vi và thói

quen của học sinh thị phương pháp dạy học Đạo đưc phải được đổi mới theo

hưng phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của người học. Quá trình dạy

học tiết Đạo đưc là quá trình tổ chưc cho học sinh thực hiện các hoạt động học

tập phong phú, đa dạng như: kể chuyện; quan sát tranh xử lí tình huống; chơi trò

chơi; đóng tiểu phẩm; múa hát, đọc thơ, vẽ tranh,... Thông qua các hoạt động đó,

sự tương tác giữa GV- HS, HS-GV được tăng cường và HS có thể tự phát hiện

và chiễm lĩnh tri thưc mới.

- Huy ®éng kh¶ n¨ng cña tõng häc sinh ®Ó kh¸m ph¸, t×m tßi ra néi dung

cu¶ bµi học.

- T¹o ®iÒu kiÖn vµ cã ph¬ng tiÖn ®Ó häc sinh ph¸t hiÖn ra çc t×nh huèng

vµ cã çch gi¶i quyÕt çc t×nh huèng ®ã theo híng tÝch cùc.

- Ph¸t triÓn n¨ng lùc cña mçi ç nh©n, t¹o cho çc em cã niÒm tin, høng

thó vµ sù say mª trong häc tËp.

* Một số phương pháp dạy học, kĩ thuật dạy học tích cực môn đạo đức nhằm

giáo dục kĩ năng sống cho học sinh

PPDH, KTDH tích cực KNS HS được rèn luyện

1. Thảo luận nhóm -Hợp tác

- Giao tiếp

- Tư duy phê phán

2. Xử lí tình huống -Ra quyết định

- Tư duy phê phán và tư duy sáng tạo

3. Đóng vai -Giao tiếp

- Giải quyết vấn đề

- Hợp tác

4. Trò chơi -Hợp tác

- Tư duy sáng tạo

5. Dự án -Hợp tác

- Tư duy sáng tạo

- Tìm kiếm và xử lí thông tin

6. Động não - Tư duy sáng tạo

7. Khăn trải bàn …..

8….


19/30

* Đổi mới phương pháp dạy học là một yêu cầu cần thiết trong xu thế dạy học

hiện nay. Vì vậy GV phải biết lựa chọn, phối hợp một cách hợp lí, nhuần nhuyễn

nhiều phương pháp trong một tiết học.

Có nhiều phương pháp dạy học được sử dụng trong giờ học Đạo

đức như Phương pháp đóng vai, Phương pháp thảo luận nhóm và phương pháp

Kĩ thuật mảnh ghép…. Một trong những phương pháp mới nhằm tích cực hóa

hoạt động học tập của HS mà tôi sử dụng có hiệu quả trong các tiết dạy Đạo

đức đó là Phương pháp kĩ thuật các mảnh ghép

* Kĩ thuật các mảnh ghép

“Kĩ thuật các mảnh ghép” là một hình thưc học tập kết hợp giữa cá nhân,

nhóm và liên kết gữa các nhóm nhằm:

- Giải quyết 1 nhiệm vu phưc hợp (có nhiều chủ đề).

- Kích thích sự tham gia tích cực của học sinh.

- Nâng cao vai trò của cá nhân trong quá trình hợp tác ( Không chỉ hoàn

thành nhiệm vu ở Vòng 1 mà còn phải truyền đạt lại kết quả vòng 1 và hoàn

thành nhiệm vu ở Vòng 2).

* Cách tiến hành Kỹ thuật các mảnh ghép

VÒNG 1: Nhóm chuyên gia:

- Hoạt động theo nhóm 3- 8 người ( số nhóm được chia theo chủ đề)

- Mỗi nhóm được giao 1 nhiệm vu.

- Mỗi cá nhân làm việc độc lập trong khoảng vài phút , suy nghĩ về câu hỏi , chủ

đề và ghi lại những kiến của mình.

- Khi thảo luận nhóm phải đảm bảo mỗi thành viên trong từng nhóm đều phải trả

lời được tất cả các câu hỏi trong nhiệm vu được giao và trở trành “ chuyên gia”

của lĩnh vực đã tìm hiểu và có khả năng trình bày lại câu trả lời của nhóm ở

vòng 2.

VÒNG 2: Nhóm các mảnh ghép

- Hình thành nhóm 3 đến 6 người mới( 1-2 người từ nhóm 1, 1-2 người từ nhóm

2, 1-2 người từ nhóm 3,….


20/30

- Các câu trả lời và thông tin của vòng 1 được các thành viên trong nhóm mới

chia sẻ đầy đủ với nhau.

- Khi mọi thành viên trong nhóm mới đều hiểu được tất cả nội dung ở vòng 1 thì

nhiệm vu mới sẽ được giao cho các nhóm để giải quyết.

- Các nhóm mới thực hiện nhiệm vu, trình bày và chia sẻ kết quả.

* Một số lưu ý khi tổ chức dạy học theo Kỹ thuật các mảnh ghép:

Đảm bảo những thông tin từ các mảnh ghép lại với nhau có thể hiểu được

bưc tranh toàn cảnh của một vấn đề và là cơ sở để giải quyết một nhiệm vu phưc

hợp ở vòng 2.

Các chuyên gia ở vòng 1 có thể có trình độ khác nhau, nên cần xác định

yếu tố hỗ trợ kịp thời để tất cả mọi chuyên gia có thể hoàn thành nhiệm vu ở

vòng 1, chuẩn bị cho vòng 2.

Số lượng mảnh ghép không nên quá lớn để đảm bảo các thành viên có thể

truyền đạt lại kiến thưc cho nhau.

Đặc điểm của nhiệm vu mới ở vòng 2 là một nhiệm vu phưc hợp và chỉ có

thể giải quyết được trên cơ sở nắm vững những kiến thưc đã có ở vòng 1. Do đó

cần xác định rõ những yếu tố cần thiết về kiến thưc, kĩ năng, thông tin,…cũng

như các yếu tố hỗ trợ cần thiết để giải quyết nhiệm vu phưc hợp này.

- Phiếu học tập mỗi chủ đề nên sử dung trên giấy cùng màu có đánh số 1,2,…,n

(nếu không có giấy màu có thể đánh thêm kí tự A, B, C, ... . Ví du A1, A2, ...

An, B1, B2, ..., Bn, C1, C2, ..., Cn)

- Sau khi các nhóm ở vòng 1 hoàn tất công việc giáo viên hình thành nhóm mới

(mảnh ghép) theo số đã đánh, có thể có nhiều số trong 1 nhóm mới. Bước này

phải tiến hành một cách cẩn thận tránh làm cho học sinh ghép nhầm nhóm

- Trong điều kiện phòng học hiện nay việc ghép nhóm vòng 2 sẽ gây mất trật tự.

Ví du: Bài 5: Tình bạn

Ở phần xử lý tình huống, tôi cho cả lớp thảo luận theo nhóm 6.

* Các em sẽ sử dụng kĩ thuật mảnh ghép:

- Vòng 1: Vòng chuyên gia:

Trong nhóm các em bốc thăm ngẫu nhiên mỗi người 1 tình huống, sau đó các

bạn có cùng câu hỏi sẽ về nhóm chuyên gia để thảo luận. Sau khi thảo luận xong


21/30

trong nhóm chuyên gia chúng ta trở về nhóm ban đầu để chia sẻ và đưa ra cách

xử lý của từng tình huống và lựa chọn hình thưc báo cáo

- Vòng 2: Nhóm các mảnh ghép

- Các em ở nhóm chuyên gia về tại nhóm mảnh ghép ban đầu của mình.

- Chia sẻ tình huống mà mình đã thảo luận ở nhớm chuyên gia.

- Lựa chọn cách xử lý tình huống ( hỏi và trả lời, phỏng vấn, sắm vai…)

- Trình bày trước lớp.

b. Vận dụng linh hoạt các hình thức dạy học ®Ó kÝch thÝch høng thó häc tËp

trong giê häc

+ Tæ chøc lµm viÖc theo cÆp, theo nhãm: nh»m tÝch cùc ho¸ ho¹t ®éng häc

tËp cña häc sinh, t¹o c¬ héi cho tõng ç nh©n ®îc luyÖn tËp. Gi¸o viªn cÇn thùc

hiÖn tèt çc yªu cÇu sau:

- X¸c ®Þnh sù cÇn thiÕt ph¶i tæ chøc cho häc sinh lµm viÖc theo cÆp, nhãm;

tÝnh to¸n thêi gian, sè lÇn cho hîp lÝ.

- X¸c ®Þnh râ môc ®Ých, nhiÖm vô cña tõng nhãm, cÆp. Thùc hµnh luyÖn

tËp trong cÆp, nhãm, chia sÎ kinh nghiÖm, bµy tá ý kiÕn trong nhãm...

- H×nh thµnh ý thøc tù gi¸c lµm viÖc tinh thÇn kØ luËt cña çc cÆp, nhãm…

- Gi¸m s¸t, ®éng viªn gióp ®ì häc sinh trong qu¸ tr×nh luyÖn tËp cña

nhãm, cÆp.

Thùc tÕ ë líp t«i, t«i ®· h×nh thµnh cho häc sinh nhãm ngay tõ khi vµo ®Çu

n¨m häc. Mçi bµn lµ mét nhãm nhá, mçi tæ lµ mét nhãm lín, khi ®a ra bµi tËp

hoÆc yªu cÇu ®Ó häc sinh thùc hiÖn, çc em ®· cã thãi quen thùc hiÖn theo nhãm

cña m×nh.

+ Tæ chøc trß ch¬i häc tËp:

- Néi dung trß ch¬i g¾n liÒn víi víi nội dung bµi häc, phôc vô cho các

chuẩn muc đạo đưc đã học.

- H×nh thøc tæ chøc trß ch¬i: gän nhÑ, çch tiÕn hµnh ®¬n gi¶n ®Ó tÊt c¶

häc sinh ®Òu cã kh¶ n¨ng tham gia( nhất là những học sinh nhút nhát), luËt ch¬i

râ rµng, chÆt chÏ ®Ó ®¶m b¶o tÝnh c«ng b»ng.

- ChuÈn bÞ ®ñ ph¬ng tiÖn, ®iÒu kiÖn tríc khi tæ chøc trß ch¬i.

- Tuú thuéc vµo thêi gian, néi dung bµi häc mµ gi¸o viªn tæ chøc trß ch¬i

sao cho phï hîp. Cã thÓ lµ thi ®äc truyÖn, kÞch theo vai, vẽ tranh, thi hùng biện

về một vấn đề mà em hiểu biết ( Quê hương đất nước, về bảo vệ tài nguyên thiên

nhiên ở địa phương em,...)


22/30

- Hình thưc đi tham quan, dã ngoại ( Bài Em yêu Tổ quốc Việt Nam, Bài:

UBND xã, phường em )

c. Sö dông có hiệu quả các đồ dùng trực quan

Trong việc đổi mới phương pháp dạy học môn Đạo đưc, tinh thần chung

là khuyến khích sử dung các đồ dùng, thiết bị dạy học, chống khuynh hướng dạy

chay. Các đồ dùng dạy học sử dung trong tiết Đạo đưc có thể là:

- Tranh, ảnh.

- Băng hình, các- sét;

-Máy tính, máy chiếu;

- Con rối, mô hình, vật mẫu.

- Đồ dùng để chơi đóng vai, chơi hái hoa dân chủ,...

- Phiếu giao việc;

- Giấy khổ to, bút dạ.

Trùc quan lµ çc yÕu tè cã kh¶ n¨ng t¸c ®éng ®Õn tÊt c¶ çc gi¸c quan cña

häc sinh trong giê häc. Trùc quan trong mét giê häc cã rÊt nhiÒu. Chóng ta nãi

®Õn trùc quan kh«ng cã nghÜa chØ lµ tranh ¶nh, vËt mÉu mµ trùc quan bao gåm:

- Tµi liÖu häc tËp ( v¨n b¶n, c©u hái, h×nh thøc tr×nh bµy bµi trong s¸ch

gi¸o khoa) ®©y lµ trùc quan ®Çu tiªn cã t¸c dông kh«ng nhá ®èi víi häc sinh.

- Bên cạnh đó tôi còn tôi có sử dung thêm tư liệu trong đĩa “Khoảnh khắc

kì diệu” . Đĩa do Ngân hàng VIETBANK phát hành: Đó là các câu chuyện rất

hay mang tính giáo duc đạo đưc cao và một số video được phát trên chương

trình “ Quà tặng cuộc sống” VTV3- Đài truyền hình Việt Nam.

Các nội dung giáo duc qua các đoạn video:

VD: Ở bài Có trách nhiệm với việc làm của mình: Lời khuyên của Hitachi;

Lòng dũng cảm,…


23/30

Ở bài 3: Có chí thì nên: Số lần đưng lên; Bay lên từ vực thẳm; Điểm sáng sau

thất bại; Từ người làm thuê trở thành ông chủ.

Bài 5 : Tình bạn. Video: Trái táo nhỏ; Bài học cho kiến con

Bài 6: Kính già, yêu trẻ. Video: Nu cười của thiên thần.

Bài 7: Hợp tác với những người xung quanh . Video: Sự giúp đỡ đúng lúc; Chú

sẻ nâu…

Các video trên có thời gian khoảng từ 4- 6 phút, thời lượng này rất phù hợp để

ta đưa vào mỗi bài đạo đưc. Hình ảnh của các video này rất đẹp, sống động có

thể là con người nhưng cũng có thể là các con vật đựơc làm bằng phim hoạt hình

nên các em rất thích xem mà nội dung giáo duc được đúc kết qua từng video rất

xúc tích, bổ ích.

Trùc quan cã rÊt nhiÒu nhng chóng ta cÇn sö dông trùc quan nh thÕ nµo

®em l¹i hiÖu qu¶ tèi u nhÊt, ®ã lµ vÊn ®Ò mµ çc nhµ gi¸o chóng ta cÇn lu t©m.

ViÖc sö dông ®å dïng trùc quan h×nh ¶nh( nh tranh ¶nh, vËt mÉu..) cÇn ®óng

lóc, ®óng chç, ®Ó lµm næi bËt nh÷ng g× gi¸o viªn cÇn t¸c ®éng ®Õn häc sinh. §èi

víi nh÷ng bµi kh«ng cã tranh ¶nh, vËt mÉu th× trùc quan ë ®©y lµ ngêi thÇy ®ã

lµ: mÉu mùc trong çch ¨n mÆc, c xö c«ng b»ng, yêu quý và t«n träng ®èi víi

häc sinh.

5. Biện pháp 5: Giáo dục đạo đức, kĩ năng sống qua çc ho¹t ®éng ngo¹i

khóa, ngoµi giê lªn líp.

Nh©n çch häc sinh ®îc h×nh thµnh qua hai con ®êng c¬ b¶n: Con ®êng

häc trªn líp vµ con ®êng ho¹t ®éng ngoµi giê lªn líp.

Ho¹t ®éng ngoµi giê lªn líp lµ mét ho¹t ®éng quan träng, gãp phÇn n©ng

cao chÊt lîng gi¸o dôc toµn diÖn, thùc hiÖn môc tiªu gi¸o dôc cña nhµ trêng.

ChÝnh tõ nh÷ng ho¹t ®éng nh: lao ®éng, sinh ho¹t tËp thÓ, ho¹t ®éng x· héi ®·


24/30

gãp phÇn rÊt lín trong viÖc h×nh thµnh nh©n çch cña HS. Gióp em biÕt tù gi¸o

dôc , tù rÌn luyÖn, tù hoµn thiÖn m×nh. Cã thÓ nãi viÖc tæ chøc çc ho¹t ®éng

ngoµi giê lªn líp lµ x©y dùng cho çc em çc mèi quan hÖ phong phó, ®a d¹ng

mét çch cã môc ®Ých, cã kÕ ho¹ch, cã néi dung vµ ph¬ng ph¸p nhÊt ®Þnh, g¾n

gi¸o dôc víi céng ®ång, t¹o sù th©n thiÖn trong mäi t×nh huèng. BiÕn çc nhu

cÇu kh¸ch quan cña x· héi thµnh nh÷ng nhu cÇu cña b¶n th©n HS.

Nh©n çch trÎ ®îc h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn th«ng qua çc ho¹t ®éng cã ý

thøc. ChÝnh trong qu¸ tr×nh sèng, häc tËp, lao ®éng, giao lu, vui ch¬i gi¶i trÝ...

con ngêi ®· tù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn nh©n çch cña m×nh.

§Ó gi¸o dôc kÜ n¨ng sèng cho HS th«ng qua ho¹t ®éng ngoµi giê lªn líp

trong nhµ trêng, g¾n gi¸o dôc nhµ trêng víi céng ®ång, x©y dùng trêng häc

th©n thiÖn, häc sinh tÝch cùc mçi nhµ trêng,…

a. Tổ chức các giờ sinh hoạt tự quản:

Vì các em là học sinh lớp 5 nên ngay đầu năm tôi đã hướng dẫn các em tự

sinh hoạt và thường xuyên tổ chưc, dần dần đi vào nề nếp. Mỗi tuần đều có một

chủ đề riêng. Mỗi tiết sinh hoạt lớp đều có xen vào các tiết muc vui nhằm vừa

thu hút gây hưng thú vừa giáo duc các em như : biểu diễn văn nghệ, kể chuyện.

Tôi yêu cầu các bạn tổ trưởng, lớp trưởng ghi chép đầy đủ để theo dõi sự tiến bộ

của từng thành viên trong tổ mình. Việc thi đua giữa cá nhân, giữa các tổ nhằm

nhắc nhở các em phải biết ngày càng cố gắng nhiều hơn.

- Tổ chưc giờ sinh hoạt tự quản, sinh hoạt Đội, Sao, Đại hội Chi đội,.... với

nhiều hình thưc phong phú, giúp phát huy tính tự lập của các em. Trong tiết sinh

hoạt: tôi để cho đội ngũ cán bộ lớp điều hành, các thành viên trong lớp được nêu

kiến, được tham gia văn nghệ, kể chuyện hay đóng kịch,… chính vì vậy nhiều


25/30

kĩ năng sống thực tế của các em được bộc lộ: như tự tin, tự trọng, tinh thần đồng

đội, kĩ năng phân công công việc, tinh thần hợp tác,…

- Tổ chức tốt tiết sinh hoạt lớp có gắn với phong trào thi đua khen thưởng

của lớp:

- Bắt đầu tuần thực học đầu tiên, tôi đã phát động phong trào thi đua “nói lời

hay, làm việc tốt, không tham lam của rơi, không nói tuc chửi bậy” ở lớp. Tổng

kết vào cuối tuần ở tiết sinh hoạt lớp có khen thưởng cho những em tham gia tốt

phong trào. Đó là nguồn động lực giúp các em ham thích và thực hiện tốt những

điều qui định mà cô đã sinh hoạt, bằng những tiếng vỗ tay, khen ngợi, tuyên

dương, khuyến khích các em bằng các phiếu khen… giúp các em cảm thấy được

cô quan tâm mà ngày càng ham thích học tập và luôn làm tròn nhiệm vu của một

học sinh.

Chẳng những thế tôi còn phân lớp ra bốn nhóm theo nơi ở của học sinh. Sau

đó phân công nhóm trưởng theo dõi hoạt động ở nhà lẫn ở lớp xem các em có lễ

Giờ sinh hoạt tự quản


26/30

phép với ông bà, cha mẹ không, các em có đi thưa về trình không, có nói tuc,

thiếu lễ phép khi ở nhà không… để kịp thời sửa chữa và uốn nắn.

Việc giáo duc đạo đưc, kĩ năng sống cho học sinh không ở riêng bộ môn nào

cả, mà nó phải được hình thành thường xuyên trong mọi điều kiện, mọi lúc mọi

nơi. Vì vậy không những giáo duc học sinh qua hành động mà còn giáo duc qua

tư tưởng. Chẳng hạn vào thời gian giải lao, chuyển tiết, tôi cho học sinh hát

những bài : “Tiếng chào theo em”, “Con chim vành khuyên” “ Lớp chúng ta

đoàn kết”… để hướng các em có thói quen tốt như nội dung bài hát. Ngoài ra tôi

còn lồng ghép vừa khen thưởng vừa giáo duc đạo đưc cho các em bằng cách cho

thi đua, nếu đến tiết sinh hoạt lớp, các em học tập chăm chỉ, ngoan ngoãn vâng

lời cô, không vi phạm nội quy của lớp,

b. Tham gia các hoạt động Đội, tham quan, du lịch,…

Các hoạt động ngoại khóa như: nghe nãi chuyÖn vÒ çc vÒ çc anh hïng liÖt

sÜ; thăm nghĩa trang liệt sĩ, đi du lịch cùng bố mẹ, nhà trường tổ chưc các đợt

tham quan: Khu di tích lịch sử K9( Ba Vì), Viện bảo tàng, …

Đây là một trong những biện pháp không sử dung trực tiếp trong các giờ

học nhưng chúng mang lại một hiệu quả rất lớn giúp các em có điều kiện vui

chơi, thể hiện bản thân trước đám đông. Trong các giờ hoạt động ngoại khóa đi

tham quan hay dã ngoại các em dù có nhút nhát hay ngại giao tiếp với bạn bè,

không có tinh thần nhóm thì ở đây các em cũng đã cởi mở hơn, có tinh thần

nhóm, khi được sự phân công của các bạn thì hăng hái tham gia còn có em thực

hiên rất tốt.

Tæ chøc các diễn đàn, hội thi như ng©m th¬, ®äc th¬, thi vẽ tranh, diễn

kịch, đóng tiểu phẩm,… Năm học này Đội TNTP HCM đã tổ chưc Hội thi : Cán

HS khối 5 tham quan dã ngoại Khu di Lịch sử K9- Đá Chông- Ba Vì


27/30

bộ phu trách sao giỏi năm 2016. Đây là một cơ hội tốt giúp các em rèn luyện kĩ

năng sống cũng như các hành vi đạo đưc của học sinh được trau dồi.

Khi các em đã làm được một việc có hiệu quả, tạo được niềm tin cho các

em vào khả năng của bản thân từ đó các em sẽ hòa đồng cùng các bạn và tích

cực tham gia vào các hoạt động khác trong đó có hoạt động học tập.

Một số biện pháp để hoạt động ngoại khóa đạt hiệu quả

- Ban gi¸m hiÖu ph¶i cã nhËn thøc ®óng ®¾n vÒ tÇm quan träng cña ho¹t

®éng gi¸o dôc ngoµi giê lªn líp vµ ®a néi dung ho¹t ®éng gi¸o dôc ngoµi giê

lªn líp vµo kÕ ho¹ch n¨m häc cô thÓ, tr¸nh qua loa vµi dßng chung chung.

- §a kÕ ho¹ch ho¹t ®éng ra bµn b¹c thèng nhÊt trong ®éi ngò çn bé cèt çn, råi

triÓn khai trong héi ®ång s ph¹m cïng víi kÕ ho¹ch n¨m häc nh»m thèng nhÊt

néi dung ho¹t ®éng, biÖn ph¸p thùc hiÖn, tõng bé phËn cã kÕ ho¹ch cô thÓ.

- X©y dùng cô thÓ ch¬ng tr×nh ho¹t ®éng ngoµi giê lªn líp phï hîp víi t×nh

h×nh cña trêng cña ®Þa ph¬ng trªn c¬ së híng dÉn cña cÊp trªn.

- Giao cho tæ trëng chuyªn m«n thèng nhÊt trong tæ néi dung, bµi d¹y theo thùc

tÕ, thèng nhÊt tríc khi vµo n¨m häc míi.

- Lång ghÐp ch¬ng tr×nh vµo néi dung sinh ho¹t Sao §éi vµ chµo cê ®Çu tuÇn

cña Liªn ®éi.

- X©y dùng ngay tõ ®Çu n¨m häc ch¬ng tr×nh, lÞch tr×nh çc ho¹t ®éng lín, çc

héi thi liªn quan ®Õn HS.

- Ph©n c«ng cô thÓ, phèi kÕt hîp ph©n c«ng cho tõng thµnh viªn trong nhµ trêng

thùc hiÖn çc néi dung ho¹t ®éng ngoµi giê lªn líp.

- KÕt hîp hµi hoµ trong viÖc thùc hiÖn çc phong trµo thi ®ua.

Tiết mục thi Phụ trách sao giỏi- Sao nhi đồng chăm ngoan

của lớp 5A


28/30

- §Èy m¹nh c«ng t¸c híng vÒ céng ®ång:Tuyªn truyÒn vÒ An toµn giao th«ng;

thùc hiÖn gi÷ vÖ sinh c¶nh quan m«i trêng, c«ng tr×nh m¨ng non; c«ng t¸c hç

trî ñng hé çc b¹n nghÌo; gi¸o dôc truyÒn thèng “Uèng níc nhí nguån”

- §Çu t çc ®iÒu kiÖn cho tæ chøc çc ho¹t ®éng ngoµi giê lªn líp

- Phèi hîp chÆt chÏ, nhÞp nhµng gi÷a çc lùc lîng trong vµ ngoµi nhµ trêng.

- ViÖc tæ chøc çc ho¹t ®éng gi¸o dôc ngoµi giê lªn líp trong trêng TiÓu häc lµ

®iÒu kiÖn tèt nhÊt gióp HS tÝch luü vµ rÌn kÜ n¨ng sèng cã hiÖu qu¶. Th«ng qua

çc ho¹t ®éng ngoµi giê lªn líp çc em ®îc hîp t¸c, tr¶i nghiÖm çc kÜ n¨ng

sèng. VËy gi¸o viªn cÇn thiÕt kÕvµ tæ chøc thùc hiÖnçc ho¹t ®éng ngoµi giê lªn

líp sao cho HS cã c¬ héi thÓ hiÖn ý tëng ç nh©, tù tr¶i nghiÖm vµ biÕt ph©n tÝch

kinh nghiÖm sèng cña chÝnh m×nh vµ ngêi kh¸c.

6. BiÖn ph¸p 6: Kết hợp cùng gia đình học sinh trong việc giáo dục đạo dức,

rèn kĩ năng sống cho các em.

Vào đầu năm học, khi bắt đầu nhận lớp, tôi tìm hiểu qua tình hình nhận thưc

về kiến thưc, kĩ năng; năng lực ; phẩm chất của từng học sinh. Ghi lại tên các

em phân ra các nhóm cu thể: Nhóm học sinh tích cực, học hỏi; nhóm học sinh có

khả năng nhưng chưa thực sự cố gắng; nhóm học sinh chưa ngoan, chưa có ý

thưc học bài; học sinh còn chưa ngoan;…

Việc làm tiếp theo là trong buổi tổ chưc họp phu huynh học sinh đầu năm

của lớp để bầu ra Ban đại diện Chi hội phu huynh của lớp để tiện việc liên hệ

phu huynh học sinh, thông báo cho phu huynh nắm được những qui định của

trường, của lớp và cách đánh giá Chất lượng học sinh theo Thông tư 30. Để tiện

theo dõi học sinh, hàng tháng đều phát phiếu liên lạc về gia đình để giáo viên

chủ nhiệm và phu huynh học sinh phản hồi qua lại, nắm được tình hình học tập,

đạo đưc và kĩ năng sống của học sinh ở nhà, ở lớp… để nhắc nhở con em mình.

Tôi thường xuyên liên hệ gia đình thông qua sổ liên lạc, điện thoại và đến

từng gia đình có học sinh chưa ngoan để nhờ gia đình cùng giáo duc các em.

Với sự đánh giá chất lượng giáo duc học sinh theo Thông tư 30/2014 thì cha

mẹ học sinh cùng tham gia đánh giá chất lượng giáo duc của con em mình nên

việc kết hợp với cha mẹ các em là một yêu cầu không thể thiếu.Vì vậy các bậc

phu huynh cũng thường xuyên cùng giáo viên quan tâm sự về kiến thưc, kĩ năng

cũng như phẩm chất của con em mình.


29/30

C. PHẦN KẾT LUẬN

1. §¸nh gi¸ chung:

Qua qu¸ tr×nh thùc nghiÖm b»ng ph¬ng ph¸p trªn, mÆc dï kÕt qu¶ ®¹t ®îc

cha thËt sù như mong muốn nhng ®ã còng lµ bíc ®¸nh dÊu mét phÇn kh¶

n¨ng vµ sù nç lùc cña c¶ thÇy vµ trß trong thêi gian qua.

- Sö dông ®å dïng trùc quan mét çch hîp lÝ, kÝch thÝch ®îc sù chó ý cña

HS.

- Nâng cao khả năng áp dung công nghệ thông tin vào giảng dạy.

- Có thêm vốn hiểu biết về cuộc sống của học sinh.

- HÖ thèng c©u hái võa søc, phï hîp víi tr×nh ®é nhËn thøc vµ t duy cña

häc sinh. §a sè çc c©u hái häc sinh ®Òu tr¶ lêi ®îc.

- Líp häc t¬ng ®èi s«i næi, hµo høng.

- Chiều hướng tiến bộ tích cực, ý thưc tự giác của các em được nâng cao

dần; các em tham gia các hoạt động, phong trào nhiệt tình, mạnh dạn, tự tin, sôi

nổi . Nhiều em khá tự tin trong giao tiếp

2. KÕt qu¶ cô thÓ:

Bằng các biện pháp dạy học nói trên ngay trong lớp tôi giảng dạy chất

lượng giáo duc của học sinh cũng đã có sự chuyển biến rõ rệt.

- Kiến thưc, kĩ năng: 32/32 HS hoàn thành chiếm 100%

- Năng lực : 32/32 HS Đạt chiếm 100%

- Phẩm chất : 32/32 HS Đạt chiếm 100%

Đa số học sinh trong lớp đều hăng hái học tập, nhiệt tình tham gia vào các

phong trào của lớp, trường như văn hóa, văn nghệ, thể thao, bóng đá,...

Lớp đoàn kết, có tinh thần hợp tác, tương thân tương ái lẫn nhau.

Các nền nếp khác cũng được thực hiện tương đối tốt.

- 1 HS được giải Nhất hội thi Cán bộ phu trách sao Giỏi cấp trường.

3. Bài học kinh nghiệm

Việc giáo duc đạo đưc, kĩ năng sống cho học sinh Tiểu học nói chung và

học sinh Lớp 5 nói riêng là một công việc diễn ra thường xuyên thông qua hầu

hết tất cả các môn học; thông qua tất cả các hoạt động trong lớp cũng như ngoài

giờ lên lớp.

Muốn quá trình giáo duc đạt hiệu quả, giáo viên cần sáng tạo, linh hoạt

trong việc sử dung các biện pháp dạy học qua môn học và các hoạt động ngoài

giờ lên lớp nhằm giáo duc kĩ năng sống cho học sinh. Tùy thuộc vào từng loại

bài mà giáo viên lựa chọn phương pháp dạy học, hình thưc tổ chưc khác nhau.


30/30

Mçi tiÕt d¹y gi¸o viªn nªn chuÈn bÞ tèt vÒ néi dung còng nh ®å dïng

trùc quan. Lu«n coi häc sinh lµ nh©n vËt trung t©m cña mäi ho¹t ®éng, gi¸o viªn

chØ lµ ngêi híng dÉn, ®iÒu khiÓn, tæ chøc häc sinh ph¸t hiÖn t×m ra kiÕn thøc.

HÖ thèng c©u hái ®îc sö dông trong giê d¹y ph¶i ng¾n gän, dÔ hiÓu vµ gîi më

t duy cña häc sinh. §iÒu chØnh çc c©u hái phï hîp víi tr×nh ®é nhËn thøc cña

trÎ nhng vÉn ®¶m b¶o néi dung yªu cÇu cña bµi. Cần tạo điều kiện cho học sinh

tự do bày tỏ ý kiến của mình, cần động viên kịp thời bằng lời khen để tạo sự

phấn khởi và tạo không khí thi đua lành mạnh.

Tổ chưc nhiều hoạt động ngoài giờ lên lớp, ngoại khóa, quan tâm học sinh

trong những giờ ra chơi,…Tạo sự gần gũi giữa giáo viên và học sinh để học sinh

giám bày tỏ ý kiến của mình và rèn luyện các kĩ năng sống cần thiết.

Ngoµi ra, mçi ngõ¬i gi¸o viªn ph¶i lu«n lu«n tù häc hái, tù rÌn luyÖn ®Ó

trang bÞ cho m×nh vèn hiÓu biÕt, kiÕn thøc cho phï hîp víi xu thÕ ph¸t triÓn cña

thêi ®¹i. Kh«ng ngõng n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n, thay ®æi h×nh thøc tæ chøc

d¹y häc, ®æi míi ph¬ng ph¸p ®Ó gãp phÇn ®a chÊt lîng gi¸o dôc lªn tÇm cao

míi, giáo duc một thế hệ tương lai của đất nước vừa có đưc vừa có tài.

4. Kiến nghị

Hiện nay trường tôi đã được trang bị về phòng học, sân chơi, điện chiếu

sáng, các phòng chưc năng đảm bảo phuc vu cho việc giảng dạy của giáo viên

và học sinh.

Với xu thế phát triển của thời đại, sự nỗ lực của giáo viên chúng tôi rất

muốn trong mỗi phòng học được trang bị 1 thiết bị trình chiếu để giáo viên có

thể tiếp cận các phương pháp dạy học hiện đại một cách thường xuyên giúp cho

quá trình dạy học thuận lợi mà hiệu quả dạy học đạt chất lượng cao.

Ngµy 8 th¸ng 5 n¨m 2016

Tôi xin cam đoan đê tai la do chinh tôi

nghiên cưu va thưc hi ện, không sao chep

của người khác. Nếu sai tôi hoàn toàn

chịu trách nhiệm trước Hội đồng khoa

học các cấp.

Documents

Trang A. - pgddtbavi.edu.vnpgddtbavi.edu.vn/upload/21621/20171218/Skkn_KyNangong_Tieuhoc.pdf · Môn Đạo đức là một môn học chính thức ở trường Tiểu học cũng