JUGOSLOVENSKO DRUSTVO ZA PROUCA V ANJE I SUZBIJANJE KOROV A

YUGOSLA V WEED SCIENCE SOCITY

TREeI KONGRES o KOROVIMA

THIRD CONGRESS ON WEEDS

ZBORNIK REFERATA PROCEEDINGS

Ohrid 8-10 VI 1988

Treci kongres 0 korovima Third congress on weeds Ohrid 8-10 VI 1988 god Fragmenta herbologica Jugoslavica Vol 16 (No 1-2) 1987 str 129-138

CODE N FHJUDA YU lSSN 0350-361 5 UDK 63311 58111(045)=861 Izvorn i znanstveni rad

Original scient lfic paper

SUZBIJANJE KOROYA I OSTACI HERBICIDA U PROIZVODNn PIRINCA

Ilija KAROV Goran HRLEC i Elizabeta TOMEV A

IZVOD

Ispitivana je efikasnost dejslva herbicida (SoliI 240 EC SoCii combi 45 G Solil combi 600 EC Solil plus 500 EC Ordram 6 E Basagran EC Orizan EC i Garlozor 4 E) na ko rove u pirincu Najbolju bio losku efikasno t su dale kombinacije Solit plus 500 EC + Basagran i Solil combi 600 EC + Basagran

Ispitivani su ostaci herbicida u tlu voda i pirinac pri cemu je konstatovano da su ostaci herbicida u pirincu ispod maksimalno dozvoljenih

Kljucne reci herbicidi korov ostaci pirinac tlo voda

WEED CONTROL AND HERBICIDE RESIDUES IN RICE PRODUCTION

ABSTRACT

The efficiency of herbicide acti~jty o n rice weeds and t he herbicides residues in soil water and rice has been researched

The be t biological efficiency were given by the fo Uowing co mbinations Sofit plus 500 EC + Bashysagran and Sofit co mbi 600 EC + Basagran

Herbicide resid ues in rice are bellow the allowed maximum

UVOD

Za posljednjih 10 godina tehnologija proizvodnje pirin~aje dosta usavr~na u odnosu na raniji period Mehanlzacija se koristi u svakoj fazi rada kao i upotreba herbicida U na~oj zemiji je relativno malo autora prouCavalo herbicide a naro~ito ostatke herbicida u t lu u proizvodnji pirin~a

Biolosectka efikasnost herbicida i herbicidnih kombinacija pracena je u kontinuitetu svake godine a 1986 g utvrden je globalni program istrafivanja ostataka herbicida u proizshyvodnji pirin~a To je bila godina po~etka istrazivanja

129

t

Fragm herbol Jugosl Vol 16 (No 1-2) 1987 Karev I i sur

MATERIJAL I METOD RADA

Ispitivanja eflkasnosti herbieida obavljena su 1987 godine na ZZ Mo~a Pijade - Koshy~ani po blok metodi slu~ajnim rasporedom pareela i u ~etiri ponavljanja Upotrebljeni su herbieidj na bazi triehlopira bentazona moUnata propanila i pretiIahlora Velilina elementame parcele iznosiIa je 200 m2

bull Tretiranje je obavljeno lednom prskaIieom tip Morava uz utrohl rastvora 360 lha

Ocene primenjenih herbieida izvr~ne su u dva navrata Prva oeena je uradena 25 6 1987 brojanjem pojedinih korovskih vrsta po 4 kvadrata a koeflcijent eflkasnosti je izshyralunat po Abbott Druge ocene eflkasnosti izvr~ne su 20 7 1987 godine vizuelnom oeenom po EWRS metodi od 1-9

Zetva pirin~a obavljena je ru~no 17 10 1987 godine ~etiri kvadrata od svakog tretshymana

Hemijske anaIize ostataka herbicida u tIu vode i pirin~a obavljene su na Fakultetu poljoprivrednfu znanosti OOUR - Institut za zasecttitu bilja u Zagrebu

Pregled primenjenih preparata aktivnih supstanci doza preparata i vreme primene prikazan je u Tabeli 1

Tab t Vrste i kolicine herbicida po varijantama Herbicides-Kinds and Amounts per variants

Suzbijanje korova

jodderivata za sve pesticide od metode

njim i njegovim nosu na pesticide cije hidrolizom

Triklopir je kiseljavanjem te ECD) dobivenog hiraju

zistentnost prema 4 ) te ga zato

Br Preparati Aktiv materija am Dosa Primjena No Chemicals Active ingredient ai Doses Application

kgha

l SOFIT 240EC pretilahtor 24 3 post emergence (1 - 2 2 SOFIT combi 45G pretilahloI + 15

molinat 3 60 stage of rice 3 SOFIT combi 600 EC pretilahlor + 20

molinat 40 4 stage of rife

4 SOFIT plus 500 EC pretilahlor + 17 propanil 33 5 stage of rice

5 ORDRAM6E molinar 72 6 stage of rice 6 BASAGRANEC bentazon 48 45 post emergence weeds 7 ORIZAN EC propanil 35 15 post emergence weeds

Kod ostataka 8 GARLOZOR 4E trichlopir 61 25 post emergence weeds aktivnih tvari Pris redbu hlapivosti r

Odredivanje pretilahlora i fenklorima (safener) izvr~no je plinskom kromatograflshy safener 33 aldrin jom uz AFID prema metodi proizvoda~a Metoda ne uklju~uje metabolite pretilaklora Na osnovu kojib ima veci broj jer metabolizira u tri smera kao sli~ni kloraeetanllidi (metoiaklor) znatni i vi~ od S obzirom da se u tolerancu propanila uklju~uje 34-dihloranilin koristili smo metodu pu~ta u vodotok koja se ina~e koristi za odredivanje fenilureja herbicida (B a uno k G e iss b u e hshyI e r 1968) Istovremenom hidrolizom i Bleidner ekstrakcijom iliazotacijom i pripravom

130

Suzbijanje korova i ostaci herbicida u pirin~u

jodderivata odreduje se (GLC ECD) uz vrlo visoku osetljivost Ta metodaje univerzalna za sve pesticide koji hidrolizom daju supstituirane aniline i po na~m misectljenju bolja je od metode opisane u Z wei g u (cetvrta knjiga) i metode koja odreduje sarno propaniI (L a w r e n c e 1976) Propanil se direktno odli~no detektira uz EC-detektor

Nakon kisele hidrolize glukorida 6 i 8-hidrooksibentazona bentazon i njegovi meshytaboliti su u pirin~u odreltleni metiliranjem diazometanom plinskom kromatografijom (AFID) U vodi je vr~no odrelfivanje bez hidrolize

Molinat je odreden u ekstraktu vode plinskom kromatografijom uz kolibracgu sa njim i njegovim salfoksidom koji je na taj na~in uklju~en u rezultat (pobolja~je u odshynosu na pesticide Analytical Manuel V -2) U tlu i pirin~u odreCien je nakon derivatizashycije hidrolizom nastalog heksahidroazepina sa FDNB plinskom kromatografijom uz ECD

Triklopir je odreden nakon alkalne ekstrakcije tla sa metanolom reekstrakcije zashykiseljavanjem te metiliranjem sa BF3 (metanol reagensom plinskom kromatografijom ECD) dobivenog estera Uzorci voda se zasite natrijevim kloridom podesi pH na 6 i ekstrashyhiraju metilenkloridom

REZULTATI ISTRAZIVANJA

Enkasnost herbicida zavisi od vrsta i kombinacija hemijskih sredstava i od florisshykog sastava korova u pirin~u

Analizom Tabele 2 uo~ava se da su herbicidi i njihove kombinacije ispoljili razlishy~ite koeficijente efikasnosti (KE) NajveCi KE prema zastupJjenirn korovskim vrstama u ogledu ispoljio je kombinovani herbicid som plus 500 EC (5 lha) KE 917 Najmanja eftkasnost uvrdena je pri upotrebi Ordrama (6 lha) KE 538 Kombinacija So fit comshybi 600 EC (4 lha) +Basagran 45 lha irnala je koeficijenat eftkasnosti 99 3 Ista eftkasshynost ispoljilaje i kombinacija Sont plus 500 EC (5 lha) + Basagran (4 5 lha)

J aku ntotoksi~nost na pirina~ pokazao je herbicid Garlozor 4E to je izazvalo i smashynjenje prinosa pirin~a

Posebno se izdvaja herbicid Sont plus 500 EC ~ija je eftkasnost veoma dobra Reshyzistentnost prema ovom herbicidu najveca je u vrste Scirpus maritimus (vizuelna ocena 4) te ga zato treba koristiti u kombinaciji sa Basagran-om

Kod ostataka propanila molinata i bentazona u pirin~u prakti~ki nema prisutnih aktivnih tvari Prisutni su sarno metaboliti koje obuhvataju anaJit ski postupci Za usposhyredbu hlapivosti relativna retenciona vremena na 3 - SE 30 koloni iznose molinat 9 safener 33 aldrin 100 propani164 j pretilahlor 208 Bentazonje potpuno nehlapiv

Na osnovu toga moze se zakljuciti da ce i gubiti fertklorirna iz vode hlapljenjem biti znatni i vi~i od propanila Ako se pred drugo tretiranje treba ispustiti voda tada se ne isshypu~a u vodotok vee u rezervnu akumulaciju iii druga polja (K a r 0 v et aI 1984)

131

w I~tv ~

Ef do g

Tab 2 Rezultati herbicidnog delovanja na korove I ocena ItResults of herbicidal effects on weeds The first appraisal

lt Broj na m2 - Number perm m2 KEu

g

Br Varijante - Variants Doza Echinochloa Scirpus Cyperus Heteranthe Phytotox- Coeficient 01-No Doses crus-galli maritimus difformis ra spp icity 1-9 efficacy Z kglha 0

I

I Kontrola-Untreated 0 445 380 190 80 ~ 2 SoBt 240 EC 3 12 21 0 25 0 77 4 3 Soflt comb 45G 60 15 145 10 0 844 0

00

4 Soflt combi 600 EC 4 05 150 25 0 1 835 -I

5 Sofn plus 500 EC 5 05 85 0 0 1 91 7 ~ 6 Ordram 6pound 6 20 290 145 5 0 1 53S R

7 Ordram+Basagran 6+45 25 50 20 30 1 8S5 lt ~

S Orizan+Basagran 15+45 50 50 0 30 1 881 9 Sofit combi 600 EC+ en

EiBasagran 4+4 5 02 05 0 0 993

10 Sofit plus 500 EC + Basagran 5+4 5 02 05 0 0 99 3

II Orizan + Garlozor 15+25 50 48 20 25 4 86 9

en c ~

lR

Q ~ IIgt

Tab 3 Rezultati herbicidnog dclovanja na korove ll ocena po EWRS I_______________~~D_~ l nf hprhiidLn~n wedJLIhe_JecondanDrAisal~E_WASrtlass_Li=2)~ I _~middot~ _

til C N 0shyI

a til

S Tab 3 Rezultati herbicidnog delovanja na korove 11 oocna po EWRS

S

Rezults of herbicidal effects on weeds The second appraisal EWRS class 0-9) 0 S

Br

No Varijante shy Variants

Ooza lha

Doses lk ba

Ecbinochloa crus-galll

Scirpus maritishy

mus

Cyperus difformis

Heterantheshyra spp

Prinos Kgha

Average yield

Relat prinos Relative yield in

~ 0shyomiddots c

1 2 3

Kon trola - Untreated Solit 240 EC Sofit oombi 45G

0 3

60

9 1 1

9 6 6

9 1 1

9 1 1

2650 5700 5900

100 215 222 11

4 Sofit combl 600 EC 4 1 6 1 1 5910 223 5 Solit plus 500 EC 5 1 4 1 1 6000 226 6 Ordram 6 E 6 2 6 6 5 5350 201 7 Ordram+Basagran 6+45 2 3 2 4 5850 220 8 Orizan+Basagran 15+45 2 3 1 4 5900 222 9 So lit combi 600 EC +

Basagran 4+45 6l50 232 10 Sofit plus 500 EC +

Basagran 5+4 5 1 1 1 1 6110 230 11 Orizan + GarlozoT 4E 15+25 2 3 2 4 5010 189

w w

Fragm herbol Jugosl Vol 16 (No 1-2)1987 Karev I i sur Suzbljanje korova i ostacJ

Tab 4 czultati hClIlijskc analizc tlo voda i pirinac Soil water and rice chemical analysis results

Uzorak - Sample Vreme uzorkovanja Nadeno PPB Sampling time PPB found

Voda u polju 30 dana nakon tretiranja 59 molinata Field water 30 days after treatment Voda u polju 60 da na nakon tretiranja 17 molinata Voda u polju pred zetvu pirinca 2 molinata (Field water) (Before harvest)

Voda u polju Voda u polju Voda u polju

30 dana nakon tretiranja 60 dana nakon tretiranja pred ietvu pirinca

71 bentazona 26 bentazona

3 bentazona

Voda u polju Voda u polju Voda u polju

30 dana posle tretiranja 60 dana posle tretiranja pred ietvu pirinac

248 triklopira 162 trik lopira

82 trik lopira

Voda u polju

Voda u polju

Voda u polju

30 dana nakon tretiranja

60 dana nakon tretiranja

pred zetvu pirinca

middot60 pret lln klora 18 fenklorima 22 pretilahlora

7 fenklorima 12 pretilahlora 04 fenkJorima

Voda u polju Voda u polju

60 dana nakon tretiranja pred ictvu pirinca

42 propanila 10 pro panila

Voda sa polja tvorniee papira (Waste woter in field coming

Voda u bunaru s CeUnovo (Water in wells at v Ce~inovo) Voda u bunaru s Grdovci (Water in wells at v Grdovci)

from the paper factory) 12 propanila

4 mo lina ta 2 pretiJa hlora

03 propanila

9 propanila 10 molinllta

Tlo rizinog polja navOdnjavano iz tvomice papira (Rice fields soil irrigated with water coming from the paper factory)

17 propan ila

Tlo Soil

So lit

Nakon zetve After harvest Afte r harvest After harvest After harvest

82 pro panila 104 trlklopira

29 molinata 7 bentazona

14 pretilahlora 5 fenklorima

Pirinac Rice

Solit

Nakon ietve After harves t After harvest After harvest After harvest

34 propan ila 158 triklopira

6 molinata 19 bentazona 5 pretilahlor 3 fenklorim

134

Propanil prelazi u t Najvisecta koncentracija be

2 ppb u septembru dok raspadi u tlu polja bili 51

3 do 60 dana za bentio~ 34-dikloramilina se dUI temu daje 6-190kJ od ~ 11 5 dana Biljke pirinc bilo u nevezanom oblikl maci se brzirn nakuplj kojih nije naden u tlu bull vezanill ostataka (73 ( porira u lignin ali se Sl

menje no u probavi (S 1

naei tri godine nakon Zi den u zmu pirinca TK gene i karcinogene odm formulacijama propanili toga se u buduenosti m Veea paZnja se vodi 0 S

pu~tanja vi~i Molinat neke vrste riba vee u k( C ai l eta 1 1987) tome u Japanu u rijeci nab e Ito 1983) Med koji je veci od 100 ~t( nosi vi~ od 200 U liz 15 m dubine 2-3 ppb

Molinat je naden i Najvi~ koncentracije s nalazio do 140 dana u nil je naden u vodi sat se molinat znatno spor

Motinal se u biljkl kiselina i veci broj niii tena pre~lo u CO 2 (G njem (kodestilacijom

tla na istoj temperatUi

Treci kongres 0 korovima Third congress on weeds Ohrid 8-10 VI 1988 god Fragmenta herbologica Jugoslavica Vol 16 (No 1-2) 1987 str 129-138

CODE N FHJUDA YU lSSN 0350-361 5 UDK 63311 58111(045)=861 Izvorn i znanstveni rad

Original scient lfic paper

SUZBIJANJE KOROYA I OSTACI HERBICIDA U PROIZVODNn PIRINCA

Ilija KAROV Goran HRLEC i Elizabeta TOMEV A

IZVOD

Ispitivana je efikasnost dejslva herbicida (SoliI 240 EC SoCii combi 45 G Solil combi 600 EC Solil plus 500 EC Ordram 6 E Basagran EC Orizan EC i Garlozor 4 E) na ko rove u pirincu Najbolju bio losku efikasno t su dale kombinacije Solit plus 500 EC + Basagran i Solil combi 600 EC + Basagran

Ispitivani su ostaci herbicida u tlu voda i pirinac pri cemu je konstatovano da su ostaci herbicida u pirincu ispod maksimalno dozvoljenih

Kljucne reci herbicidi korov ostaci pirinac tlo voda

WEED CONTROL AND HERBICIDE RESIDUES IN RICE PRODUCTION

ABSTRACT

The efficiency of herbicide acti~jty o n rice weeds and t he herbicides residues in soil water and rice has been researched

The be t biological efficiency were given by the fo Uowing co mbinations Sofit plus 500 EC + Bashysagran and Sofit co mbi 600 EC + Basagran

Herbicide resid ues in rice are bellow the allowed maximum

UVOD

Za posljednjih 10 godina tehnologija proizvodnje pirin~aje dosta usavr~na u odnosu na raniji period Mehanlzacija se koristi u svakoj fazi rada kao i upotreba herbicida U na~oj zemiji je relativno malo autora prouCavalo herbicide a naro~ito ostatke herbicida u t lu u proizvodnji pirin~a

Biolosectka efikasnost herbicida i herbicidnih kombinacija pracena je u kontinuitetu svake godine a 1986 g utvrden je globalni program istrafivanja ostataka herbicida u proizshyvodnji pirin~a To je bila godina po~etka istrazivanja

129

t

Fragm herbol Jugosl Vol 16 (No 1-2) 1987 Karev I i sur

MATERIJAL I METOD RADA

Ispitivanja eflkasnosti herbieida obavljena su 1987 godine na ZZ Mo~a Pijade - Koshy~ani po blok metodi slu~ajnim rasporedom pareela i u ~etiri ponavljanja Upotrebljeni su herbieidj na bazi triehlopira bentazona moUnata propanila i pretiIahlora Velilina elementame parcele iznosiIa je 200 m2

bull Tretiranje je obavljeno lednom prskaIieom tip Morava uz utrohl rastvora 360 lha

Ocene primenjenih herbieida izvr~ne su u dva navrata Prva oeena je uradena 25 6 1987 brojanjem pojedinih korovskih vrsta po 4 kvadrata a koeflcijent eflkasnosti je izshyralunat po Abbott Druge ocene eflkasnosti izvr~ne su 20 7 1987 godine vizuelnom oeenom po EWRS metodi od 1-9

Zetva pirin~a obavljena je ru~no 17 10 1987 godine ~etiri kvadrata od svakog tretshymana

Hemijske anaIize ostataka herbicida u tIu vode i pirin~a obavljene su na Fakultetu poljoprivrednfu znanosti OOUR - Institut za zasecttitu bilja u Zagrebu

Pregled primenjenih preparata aktivnih supstanci doza preparata i vreme primene prikazan je u Tabeli 1

Tab t Vrste i kolicine herbicida po varijantama Herbicides-Kinds and Amounts per variants

Suzbijanje korova

jodderivata za sve pesticide od metode

njim i njegovim nosu na pesticide cije hidrolizom

Triklopir je kiseljavanjem te ECD) dobivenog hiraju

zistentnost prema 4 ) te ga zato

Br Preparati Aktiv materija am Dosa Primjena No Chemicals Active ingredient ai Doses Application

kgha

l SOFIT 240EC pretilahtor 24 3 post emergence (1 - 2 2 SOFIT combi 45G pretilahloI + 15

molinat 3 60 stage of rice 3 SOFIT combi 600 EC pretilahlor + 20

molinat 40 4 stage of rife

4 SOFIT plus 500 EC pretilahlor + 17 propanil 33 5 stage of rice

5 ORDRAM6E molinar 72 6 stage of rice 6 BASAGRANEC bentazon 48 45 post emergence weeds 7 ORIZAN EC propanil 35 15 post emergence weeds

Kod ostataka 8 GARLOZOR 4E trichlopir 61 25 post emergence weeds aktivnih tvari Pris redbu hlapivosti r

Odredivanje pretilahlora i fenklorima (safener) izvr~no je plinskom kromatograflshy safener 33 aldrin jom uz AFID prema metodi proizvoda~a Metoda ne uklju~uje metabolite pretilaklora Na osnovu kojib ima veci broj jer metabolizira u tri smera kao sli~ni kloraeetanllidi (metoiaklor) znatni i vi~ od S obzirom da se u tolerancu propanila uklju~uje 34-dihloranilin koristili smo metodu pu~ta u vodotok koja se ina~e koristi za odredivanje fenilureja herbicida (B a uno k G e iss b u e hshyI e r 1968) Istovremenom hidrolizom i Bleidner ekstrakcijom iliazotacijom i pripravom

130

Suzbijanje korova i ostaci herbicida u pirin~u

jodderivata odreduje se (GLC ECD) uz vrlo visoku osetljivost Ta metodaje univerzalna za sve pesticide koji hidrolizom daju supstituirane aniline i po na~m misectljenju bolja je od metode opisane u Z wei g u (cetvrta knjiga) i metode koja odreduje sarno propaniI (L a w r e n c e 1976) Propanil se direktno odli~no detektira uz EC-detektor

Nakon kisele hidrolize glukorida 6 i 8-hidrooksibentazona bentazon i njegovi meshytaboliti su u pirin~u odreltleni metiliranjem diazometanom plinskom kromatografijom (AFID) U vodi je vr~no odrelfivanje bez hidrolize

Molinat je odreden u ekstraktu vode plinskom kromatografijom uz kolibracgu sa njim i njegovim salfoksidom koji je na taj na~in uklju~en u rezultat (pobolja~je u odshynosu na pesticide Analytical Manuel V -2) U tlu i pirin~u odreCien je nakon derivatizashycije hidrolizom nastalog heksahidroazepina sa FDNB plinskom kromatografijom uz ECD

Triklopir je odreden nakon alkalne ekstrakcije tla sa metanolom reekstrakcije zashykiseljavanjem te metiliranjem sa BF3 (metanol reagensom plinskom kromatografijom ECD) dobivenog estera Uzorci voda se zasite natrijevim kloridom podesi pH na 6 i ekstrashyhiraju metilenkloridom

REZULTATI ISTRAZIVANJA

Enkasnost herbicida zavisi od vrsta i kombinacija hemijskih sredstava i od florisshykog sastava korova u pirin~u

Analizom Tabele 2 uo~ava se da su herbicidi i njihove kombinacije ispoljili razlishy~ite koeficijente efikasnosti (KE) NajveCi KE prema zastupJjenirn korovskim vrstama u ogledu ispoljio je kombinovani herbicid som plus 500 EC (5 lha) KE 917 Najmanja eftkasnost uvrdena je pri upotrebi Ordrama (6 lha) KE 538 Kombinacija So fit comshybi 600 EC (4 lha) +Basagran 45 lha irnala je koeficijenat eftkasnosti 99 3 Ista eftkasshynost ispoljilaje i kombinacija Sont plus 500 EC (5 lha) + Basagran (4 5 lha)

J aku ntotoksi~nost na pirina~ pokazao je herbicid Garlozor 4E to je izazvalo i smashynjenje prinosa pirin~a

Posebno se izdvaja herbicid Sont plus 500 EC ~ija je eftkasnost veoma dobra Reshyzistentnost prema ovom herbicidu najveca je u vrste Scirpus maritimus (vizuelna ocena 4) te ga zato treba koristiti u kombinaciji sa Basagran-om

Kod ostataka propanila molinata i bentazona u pirin~u prakti~ki nema prisutnih aktivnih tvari Prisutni su sarno metaboliti koje obuhvataju anaJit ski postupci Za usposhyredbu hlapivosti relativna retenciona vremena na 3 - SE 30 koloni iznose molinat 9 safener 33 aldrin 100 propani164 j pretilahlor 208 Bentazonje potpuno nehlapiv

Na osnovu toga moze se zakljuciti da ce i gubiti fertklorirna iz vode hlapljenjem biti znatni i vi~i od propanila Ako se pred drugo tretiranje treba ispustiti voda tada se ne isshypu~a u vodotok vee u rezervnu akumulaciju iii druga polja (K a r 0 v et aI 1984)

131

w I~tv ~

Ef do g

Tab 2 Rezultati herbicidnog delovanja na korove I ocena ItResults of herbicidal effects on weeds The first appraisal

lt Broj na m2 - Number perm m2 KEu

g

Br Varijante - Variants Doza Echinochloa Scirpus Cyperus Heteranthe Phytotox- Coeficient 01-No Doses crus-galli maritimus difformis ra spp icity 1-9 efficacy Z kglha 0

I

I Kontrola-Untreated 0 445 380 190 80 ~ 2 SoBt 240 EC 3 12 21 0 25 0 77 4 3 Soflt comb 45G 60 15 145 10 0 844 0

00

4 Soflt combi 600 EC 4 05 150 25 0 1 835 -I

5 Sofn plus 500 EC 5 05 85 0 0 1 91 7 ~ 6 Ordram 6pound 6 20 290 145 5 0 1 53S R

7 Ordram+Basagran 6+45 25 50 20 30 1 8S5 lt ~

S Orizan+Basagran 15+45 50 50 0 30 1 881 9 Sofit combi 600 EC+ en

EiBasagran 4+4 5 02 05 0 0 993

10 Sofit plus 500 EC + Basagran 5+4 5 02 05 0 0 99 3

II Orizan + Garlozor 15+25 50 48 20 25 4 86 9

en c ~

lR

Q ~ IIgt

Tab 3 Rezultati herbicidnog dclovanja na korove ll ocena po EWRS I_______________~~D_~ l nf hprhiidLn~n wedJLIhe_JecondanDrAisal~E_WASrtlass_Li=2)~ I _~middot~ _

til C N 0shyI

a til

S Tab 3 Rezultati herbicidnog delovanja na korove 11 oocna po EWRS

S

Rezults of herbicidal effects on weeds The second appraisal EWRS class 0-9) 0 S

Br

No Varijante shy Variants

Ooza lha

Doses lk ba

Ecbinochloa crus-galll

Scirpus maritishy

mus

Cyperus difformis

Heterantheshyra spp

Prinos Kgha

Average yield

Relat prinos Relative yield in

~ 0shyomiddots c

1 2 3

Kon trola - Untreated Solit 240 EC Sofit oombi 45G

0 3

60

9 1 1

9 6 6

9 1 1

9 1 1

2650 5700 5900

100 215 222 11

4 Sofit combl 600 EC 4 1 6 1 1 5910 223 5 Solit plus 500 EC 5 1 4 1 1 6000 226 6 Ordram 6 E 6 2 6 6 5 5350 201 7 Ordram+Basagran 6+45 2 3 2 4 5850 220 8 Orizan+Basagran 15+45 2 3 1 4 5900 222 9 So lit combi 600 EC +

Basagran 4+45 6l50 232 10 Sofit plus 500 EC +

Basagran 5+4 5 1 1 1 1 6110 230 11 Orizan + GarlozoT 4E 15+25 2 3 2 4 5010 189

w w

Fragm herbol Jugosl Vol 16 (No 1-2)1987 Karev I i sur Suzbljanje korova i ostacJ

Tab 4 czultati hClIlijskc analizc tlo voda i pirinac Soil water and rice chemical analysis results

Uzorak - Sample Vreme uzorkovanja Nadeno PPB Sampling time PPB found

Voda u polju 30 dana nakon tretiranja 59 molinata Field water 30 days after treatment Voda u polju 60 da na nakon tretiranja 17 molinata Voda u polju pred zetvu pirinca 2 molinata (Field water) (Before harvest)

Voda u polju Voda u polju Voda u polju

30 dana nakon tretiranja 60 dana nakon tretiranja pred ietvu pirinca

71 bentazona 26 bentazona

3 bentazona

Voda u polju Voda u polju Voda u polju

30 dana posle tretiranja 60 dana posle tretiranja pred ietvu pirinac

248 triklopira 162 trik lopira

82 trik lopira

Voda u polju

Voda u polju

Voda u polju

30 dana nakon tretiranja

60 dana nakon tretiranja

pred zetvu pirinca

middot60 pret lln klora 18 fenklorima 22 pretilahlora

7 fenklorima 12 pretilahlora 04 fenkJorima

Voda u polju Voda u polju

60 dana nakon tretiranja pred ictvu pirinca

42 propanila 10 pro panila

Voda sa polja tvorniee papira (Waste woter in field coming

Voda u bunaru s CeUnovo (Water in wells at v Ce~inovo) Voda u bunaru s Grdovci (Water in wells at v Grdovci)

from the paper factory) 12 propanila

4 mo lina ta 2 pretiJa hlora

03 propanila

9 propanila 10 molinllta

Tlo rizinog polja navOdnjavano iz tvomice papira (Rice fields soil irrigated with water coming from the paper factory)

17 propan ila

Tlo Soil

So lit

Nakon zetve After harvest Afte r harvest After harvest After harvest

82 pro panila 104 trlklopira

29 molinata 7 bentazona

14 pretilahlora 5 fenklorima

Pirinac Rice

Solit

Nakon ietve After harves t After harvest After harvest After harvest

34 propan ila 158 triklopira

6 molinata 19 bentazona 5 pretilahlor 3 fenklorim

134

Propanil prelazi u t Najvisecta koncentracija be

2 ppb u septembru dok raspadi u tlu polja bili 51

3 do 60 dana za bentio~ 34-dikloramilina se dUI temu daje 6-190kJ od ~ 11 5 dana Biljke pirinc bilo u nevezanom oblikl maci se brzirn nakuplj kojih nije naden u tlu bull vezanill ostataka (73 ( porira u lignin ali se Sl

menje no u probavi (S 1

naei tri godine nakon Zi den u zmu pirinca TK gene i karcinogene odm formulacijama propanili toga se u buduenosti m Veea paZnja se vodi 0 S

pu~tanja vi~i Molinat neke vrste riba vee u k( C ai l eta 1 1987) tome u Japanu u rijeci nab e Ito 1983) Med koji je veci od 100 ~t( nosi vi~ od 200 U liz 15 m dubine 2-3 ppb

Molinat je naden i Najvi~ koncentracije s nalazio do 140 dana u nil je naden u vodi sat se molinat znatno spor

Motinal se u biljkl kiselina i veci broj niii tena pre~lo u CO 2 (G njem (kodestilacijom

tla na istoj temperatUi

t

Fragm herbol Jugosl Vol 16 (No 1-2) 1987 Karev I i sur

MATERIJAL I METOD RADA

Ispitivanja eflkasnosti herbieida obavljena su 1987 godine na ZZ Mo~a Pijade - Koshy~ani po blok metodi slu~ajnim rasporedom pareela i u ~etiri ponavljanja Upotrebljeni su herbieidj na bazi triehlopira bentazona moUnata propanila i pretiIahlora Velilina elementame parcele iznosiIa je 200 m2

bull Tretiranje je obavljeno lednom prskaIieom tip Morava uz utrohl rastvora 360 lha

Ocene primenjenih herbieida izvr~ne su u dva navrata Prva oeena je uradena 25 6 1987 brojanjem pojedinih korovskih vrsta po 4 kvadrata a koeflcijent eflkasnosti je izshyralunat po Abbott Druge ocene eflkasnosti izvr~ne su 20 7 1987 godine vizuelnom oeenom po EWRS metodi od 1-9

Zetva pirin~a obavljena je ru~no 17 10 1987 godine ~etiri kvadrata od svakog tretshymana

Hemijske anaIize ostataka herbicida u tIu vode i pirin~a obavljene su na Fakultetu poljoprivrednfu znanosti OOUR - Institut za zasecttitu bilja u Zagrebu

Pregled primenjenih preparata aktivnih supstanci doza preparata i vreme primene prikazan je u Tabeli 1

Tab t Vrste i kolicine herbicida po varijantama Herbicides-Kinds and Amounts per variants

Suzbijanje korova

jodderivata za sve pesticide od metode

njim i njegovim nosu na pesticide cije hidrolizom

Triklopir je kiseljavanjem te ECD) dobivenog hiraju

zistentnost prema 4 ) te ga zato

Br Preparati Aktiv materija am Dosa Primjena No Chemicals Active ingredient ai Doses Application

kgha

l SOFIT 240EC pretilahtor 24 3 post emergence (1 - 2 2 SOFIT combi 45G pretilahloI + 15

molinat 3 60 stage of rice 3 SOFIT combi 600 EC pretilahlor + 20

molinat 40 4 stage of rife

4 SOFIT plus 500 EC pretilahlor + 17 propanil 33 5 stage of rice

5 ORDRAM6E molinar 72 6 stage of rice 6 BASAGRANEC bentazon 48 45 post emergence weeds 7 ORIZAN EC propanil 35 15 post emergence weeds

Kod ostataka 8 GARLOZOR 4E trichlopir 61 25 post emergence weeds aktivnih tvari Pris redbu hlapivosti r

Odredivanje pretilahlora i fenklorima (safener) izvr~no je plinskom kromatograflshy safener 33 aldrin jom uz AFID prema metodi proizvoda~a Metoda ne uklju~uje metabolite pretilaklora Na osnovu kojib ima veci broj jer metabolizira u tri smera kao sli~ni kloraeetanllidi (metoiaklor) znatni i vi~ od S obzirom da se u tolerancu propanila uklju~uje 34-dihloranilin koristili smo metodu pu~ta u vodotok koja se ina~e koristi za odredivanje fenilureja herbicida (B a uno k G e iss b u e hshyI e r 1968) Istovremenom hidrolizom i Bleidner ekstrakcijom iliazotacijom i pripravom

130

Suzbijanje korova i ostaci herbicida u pirin~u

jodderivata odreduje se (GLC ECD) uz vrlo visoku osetljivost Ta metodaje univerzalna za sve pesticide koji hidrolizom daju supstituirane aniline i po na~m misectljenju bolja je od metode opisane u Z wei g u (cetvrta knjiga) i metode koja odreduje sarno propaniI (L a w r e n c e 1976) Propanil se direktno odli~no detektira uz EC-detektor

Nakon kisele hidrolize glukorida 6 i 8-hidrooksibentazona bentazon i njegovi meshytaboliti su u pirin~u odreltleni metiliranjem diazometanom plinskom kromatografijom (AFID) U vodi je vr~no odrelfivanje bez hidrolize

Molinat je odreden u ekstraktu vode plinskom kromatografijom uz kolibracgu sa njim i njegovim salfoksidom koji je na taj na~in uklju~en u rezultat (pobolja~je u odshynosu na pesticide Analytical Manuel V -2) U tlu i pirin~u odreCien je nakon derivatizashycije hidrolizom nastalog heksahidroazepina sa FDNB plinskom kromatografijom uz ECD

Triklopir je odreden nakon alkalne ekstrakcije tla sa metanolom reekstrakcije zashykiseljavanjem te metiliranjem sa BF3 (metanol reagensom plinskom kromatografijom ECD) dobivenog estera Uzorci voda se zasite natrijevim kloridom podesi pH na 6 i ekstrashyhiraju metilenkloridom

REZULTATI ISTRAZIVANJA

Enkasnost herbicida zavisi od vrsta i kombinacija hemijskih sredstava i od florisshykog sastava korova u pirin~u

Analizom Tabele 2 uo~ava se da su herbicidi i njihove kombinacije ispoljili razlishy~ite koeficijente efikasnosti (KE) NajveCi KE prema zastupJjenirn korovskim vrstama u ogledu ispoljio je kombinovani herbicid som plus 500 EC (5 lha) KE 917 Najmanja eftkasnost uvrdena je pri upotrebi Ordrama (6 lha) KE 538 Kombinacija So fit comshybi 600 EC (4 lha) +Basagran 45 lha irnala je koeficijenat eftkasnosti 99 3 Ista eftkasshynost ispoljilaje i kombinacija Sont plus 500 EC (5 lha) + Basagran (4 5 lha)

J aku ntotoksi~nost na pirina~ pokazao je herbicid Garlozor 4E to je izazvalo i smashynjenje prinosa pirin~a

Posebno se izdvaja herbicid Sont plus 500 EC ~ija je eftkasnost veoma dobra Reshyzistentnost prema ovom herbicidu najveca je u vrste Scirpus maritimus (vizuelna ocena 4) te ga zato treba koristiti u kombinaciji sa Basagran-om

Kod ostataka propanila molinata i bentazona u pirin~u prakti~ki nema prisutnih aktivnih tvari Prisutni su sarno metaboliti koje obuhvataju anaJit ski postupci Za usposhyredbu hlapivosti relativna retenciona vremena na 3 - SE 30 koloni iznose molinat 9 safener 33 aldrin 100 propani164 j pretilahlor 208 Bentazonje potpuno nehlapiv

Na osnovu toga moze se zakljuciti da ce i gubiti fertklorirna iz vode hlapljenjem biti znatni i vi~i od propanila Ako se pred drugo tretiranje treba ispustiti voda tada se ne isshypu~a u vodotok vee u rezervnu akumulaciju iii druga polja (K a r 0 v et aI 1984)

131

w I~tv ~

Ef do g

Tab 2 Rezultati herbicidnog delovanja na korove I ocena ItResults of herbicidal effects on weeds The first appraisal

lt Broj na m2 - Number perm m2 KEu

g

Br Varijante - Variants Doza Echinochloa Scirpus Cyperus Heteranthe Phytotox- Coeficient 01-No Doses crus-galli maritimus difformis ra spp icity 1-9 efficacy Z kglha 0

I

I Kontrola-Untreated 0 445 380 190 80 ~ 2 SoBt 240 EC 3 12 21 0 25 0 77 4 3 Soflt comb 45G 60 15 145 10 0 844 0

00

4 Soflt combi 600 EC 4 05 150 25 0 1 835 -I

5 Sofn plus 500 EC 5 05 85 0 0 1 91 7 ~ 6 Ordram 6pound 6 20 290 145 5 0 1 53S R

7 Ordram+Basagran 6+45 25 50 20 30 1 8S5 lt ~

S Orizan+Basagran 15+45 50 50 0 30 1 881 9 Sofit combi 600 EC+ en

EiBasagran 4+4 5 02 05 0 0 993

10 Sofit plus 500 EC + Basagran 5+4 5 02 05 0 0 99 3

II Orizan + Garlozor 15+25 50 48 20 25 4 86 9

en c ~

lR

Q ~ IIgt

Tab 3 Rezultati herbicidnog dclovanja na korove ll ocena po EWRS I_______________~~D_~ l nf hprhiidLn~n wedJLIhe_JecondanDrAisal~E_WASrtlass_Li=2)~ I _~middot~ _

til C N 0shyI

a til

S Tab 3 Rezultati herbicidnog delovanja na korove 11 oocna po EWRS

S

Rezults of herbicidal effects on weeds The second appraisal EWRS class 0-9) 0 S

Br

No Varijante shy Variants

Ooza lha

Doses lk ba

Ecbinochloa crus-galll

Scirpus maritishy

mus

Cyperus difformis

Heterantheshyra spp

Prinos Kgha

Average yield

Relat prinos Relative yield in

~ 0shyomiddots c

1 2 3

Kon trola - Untreated Solit 240 EC Sofit oombi 45G

0 3

60

9 1 1

9 6 6

9 1 1

9 1 1

2650 5700 5900

100 215 222 11

4 Sofit combl 600 EC 4 1 6 1 1 5910 223 5 Solit plus 500 EC 5 1 4 1 1 6000 226 6 Ordram 6 E 6 2 6 6 5 5350 201 7 Ordram+Basagran 6+45 2 3 2 4 5850 220 8 Orizan+Basagran 15+45 2 3 1 4 5900 222 9 So lit combi 600 EC +

Basagran 4+45 6l50 232 10 Sofit plus 500 EC +

Basagran 5+4 5 1 1 1 1 6110 230 11 Orizan + GarlozoT 4E 15+25 2 3 2 4 5010 189

w w

Fragm herbol Jugosl Vol 16 (No 1-2)1987 Karev I i sur Suzbljanje korova i ostacJ

Tab 4 czultati hClIlijskc analizc tlo voda i pirinac Soil water and rice chemical analysis results

Uzorak - Sample Vreme uzorkovanja Nadeno PPB Sampling time PPB found

Voda u polju 30 dana nakon tretiranja 59 molinata Field water 30 days after treatment Voda u polju 60 da na nakon tretiranja 17 molinata Voda u polju pred zetvu pirinca 2 molinata (Field water) (Before harvest)

Voda u polju Voda u polju Voda u polju

30 dana nakon tretiranja 60 dana nakon tretiranja pred ietvu pirinca

71 bentazona 26 bentazona

3 bentazona

Voda u polju Voda u polju Voda u polju

30 dana posle tretiranja 60 dana posle tretiranja pred ietvu pirinac

248 triklopira 162 trik lopira

82 trik lopira

Voda u polju

Voda u polju

Voda u polju

30 dana nakon tretiranja

60 dana nakon tretiranja

pred zetvu pirinca

middot60 pret lln klora 18 fenklorima 22 pretilahlora

7 fenklorima 12 pretilahlora 04 fenkJorima

Voda u polju Voda u polju

60 dana nakon tretiranja pred ictvu pirinca

42 propanila 10 pro panila

Voda sa polja tvorniee papira (Waste woter in field coming

Voda u bunaru s CeUnovo (Water in wells at v Ce~inovo) Voda u bunaru s Grdovci (Water in wells at v Grdovci)

from the paper factory) 12 propanila

4 mo lina ta 2 pretiJa hlora

03 propanila

9 propanila 10 molinllta

Tlo rizinog polja navOdnjavano iz tvomice papira (Rice fields soil irrigated with water coming from the paper factory)

17 propan ila

Tlo Soil

So lit

Nakon zetve After harvest Afte r harvest After harvest After harvest

82 pro panila 104 trlklopira

29 molinata 7 bentazona

14 pretilahlora 5 fenklorima

Pirinac Rice

Solit

Nakon ietve After harves t After harvest After harvest After harvest

34 propan ila 158 triklopira

6 molinata 19 bentazona 5 pretilahlor 3 fenklorim

134

Propanil prelazi u t Najvisecta koncentracija be

2 ppb u septembru dok raspadi u tlu polja bili 51

3 do 60 dana za bentio~ 34-dikloramilina se dUI temu daje 6-190kJ od ~ 11 5 dana Biljke pirinc bilo u nevezanom oblikl maci se brzirn nakuplj kojih nije naden u tlu bull vezanill ostataka (73 ( porira u lignin ali se Sl

menje no u probavi (S 1

naei tri godine nakon Zi den u zmu pirinca TK gene i karcinogene odm formulacijama propanili toga se u buduenosti m Veea paZnja se vodi 0 S

pu~tanja vi~i Molinat neke vrste riba vee u k( C ai l eta 1 1987) tome u Japanu u rijeci nab e Ito 1983) Med koji je veci od 100 ~t( nosi vi~ od 200 U liz 15 m dubine 2-3 ppb

Molinat je naden i Najvi~ koncentracije s nalazio do 140 dana u nil je naden u vodi sat se molinat znatno spor

Motinal se u biljkl kiselina i veci broj niii tena pre~lo u CO 2 (G njem (kodestilacijom

tla na istoj temperatUi

Suzbijanje korova i ostaci herbicida u pirin~u

jodderivata odreduje se (GLC ECD) uz vrlo visoku osetljivost Ta metodaje univerzalna za sve pesticide koji hidrolizom daju supstituirane aniline i po na~m misectljenju bolja je od metode opisane u Z wei g u (cetvrta knjiga) i metode koja odreduje sarno propaniI (L a w r e n c e 1976) Propanil se direktno odli~no detektira uz EC-detektor

Nakon kisele hidrolize glukorida 6 i 8-hidrooksibentazona bentazon i njegovi meshytaboliti su u pirin~u odreltleni metiliranjem diazometanom plinskom kromatografijom (AFID) U vodi je vr~no odrelfivanje bez hidrolize

Molinat je odreden u ekstraktu vode plinskom kromatografijom uz kolibracgu sa njim i njegovim salfoksidom koji je na taj na~in uklju~en u rezultat (pobolja~je u odshynosu na pesticide Analytical Manuel V -2) U tlu i pirin~u odreCien je nakon derivatizashycije hidrolizom nastalog heksahidroazepina sa FDNB plinskom kromatografijom uz ECD

Triklopir je odreden nakon alkalne ekstrakcije tla sa metanolom reekstrakcije zashykiseljavanjem te metiliranjem sa BF3 (metanol reagensom plinskom kromatografijom ECD) dobivenog estera Uzorci voda se zasite natrijevim kloridom podesi pH na 6 i ekstrashyhiraju metilenkloridom

REZULTATI ISTRAZIVANJA

Enkasnost herbicida zavisi od vrsta i kombinacija hemijskih sredstava i od florisshykog sastava korova u pirin~u

Analizom Tabele 2 uo~ava se da su herbicidi i njihove kombinacije ispoljili razlishy~ite koeficijente efikasnosti (KE) NajveCi KE prema zastupJjenirn korovskim vrstama u ogledu ispoljio je kombinovani herbicid som plus 500 EC (5 lha) KE 917 Najmanja eftkasnost uvrdena je pri upotrebi Ordrama (6 lha) KE 538 Kombinacija So fit comshybi 600 EC (4 lha) +Basagran 45 lha irnala je koeficijenat eftkasnosti 99 3 Ista eftkasshynost ispoljilaje i kombinacija Sont plus 500 EC (5 lha) + Basagran (4 5 lha)

J aku ntotoksi~nost na pirina~ pokazao je herbicid Garlozor 4E to je izazvalo i smashynjenje prinosa pirin~a

Posebno se izdvaja herbicid Sont plus 500 EC ~ija je eftkasnost veoma dobra Reshyzistentnost prema ovom herbicidu najveca je u vrste Scirpus maritimus (vizuelna ocena 4) te ga zato treba koristiti u kombinaciji sa Basagran-om

Kod ostataka propanila molinata i bentazona u pirin~u prakti~ki nema prisutnih aktivnih tvari Prisutni su sarno metaboliti koje obuhvataju anaJit ski postupci Za usposhyredbu hlapivosti relativna retenciona vremena na 3 - SE 30 koloni iznose molinat 9 safener 33 aldrin 100 propani164 j pretilahlor 208 Bentazonje potpuno nehlapiv

Na osnovu toga moze se zakljuciti da ce i gubiti fertklorirna iz vode hlapljenjem biti znatni i vi~i od propanila Ako se pred drugo tretiranje treba ispustiti voda tada se ne isshypu~a u vodotok vee u rezervnu akumulaciju iii druga polja (K a r 0 v et aI 1984)

131

w I~tv ~

Ef do g

Tab 2 Rezultati herbicidnog delovanja na korove I ocena ItResults of herbicidal effects on weeds The first appraisal

lt Broj na m2 - Number perm m2 KEu

g

Br Varijante - Variants Doza Echinochloa Scirpus Cyperus Heteranthe Phytotox- Coeficient 01-No Doses crus-galli maritimus difformis ra spp icity 1-9 efficacy Z kglha 0

I

I Kontrola-Untreated 0 445 380 190 80 ~ 2 SoBt 240 EC 3 12 21 0 25 0 77 4 3 Soflt comb 45G 60 15 145 10 0 844 0

00

4 Soflt combi 600 EC 4 05 150 25 0 1 835 -I

5 Sofn plus 500 EC 5 05 85 0 0 1 91 7 ~ 6 Ordram 6pound 6 20 290 145 5 0 1 53S R

7 Ordram+Basagran 6+45 25 50 20 30 1 8S5 lt ~

S Orizan+Basagran 15+45 50 50 0 30 1 881 9 Sofit combi 600 EC+ en

EiBasagran 4+4 5 02 05 0 0 993

10 Sofit plus 500 EC + Basagran 5+4 5 02 05 0 0 99 3

II Orizan + Garlozor 15+25 50 48 20 25 4 86 9

en c ~

lR

Q ~ IIgt

Tab 3 Rezultati herbicidnog dclovanja na korove ll ocena po EWRS I_______________~~D_~ l nf hprhiidLn~n wedJLIhe_JecondanDrAisal~E_WASrtlass_Li=2)~ I _~middot~ _

til C N 0shyI

a til

S Tab 3 Rezultati herbicidnog delovanja na korove 11 oocna po EWRS

S

Rezults of herbicidal effects on weeds The second appraisal EWRS class 0-9) 0 S

Br

No Varijante shy Variants

Ooza lha

Doses lk ba

Ecbinochloa crus-galll

Scirpus maritishy

mus

Cyperus difformis

Heterantheshyra spp

Prinos Kgha

Average yield

Relat prinos Relative yield in

~ 0shyomiddots c

1 2 3

Kon trola - Untreated Solit 240 EC Sofit oombi 45G

0 3

60

9 1 1

9 6 6

9 1 1

9 1 1

2650 5700 5900

100 215 222 11

4 Sofit combl 600 EC 4 1 6 1 1 5910 223 5 Solit plus 500 EC 5 1 4 1 1 6000 226 6 Ordram 6 E 6 2 6 6 5 5350 201 7 Ordram+Basagran 6+45 2 3 2 4 5850 220 8 Orizan+Basagran 15+45 2 3 1 4 5900 222 9 So lit combi 600 EC +

Basagran 4+45 6l50 232 10 Sofit plus 500 EC +

Basagran 5+4 5 1 1 1 1 6110 230 11 Orizan + GarlozoT 4E 15+25 2 3 2 4 5010 189

w w

Fragm herbol Jugosl Vol 16 (No 1-2)1987 Karev I i sur Suzbljanje korova i ostacJ

Tab 4 czultati hClIlijskc analizc tlo voda i pirinac Soil water and rice chemical analysis results

Uzorak - Sample Vreme uzorkovanja Nadeno PPB Sampling time PPB found

Voda u polju 30 dana nakon tretiranja 59 molinata Field water 30 days after treatment Voda u polju 60 da na nakon tretiranja 17 molinata Voda u polju pred zetvu pirinca 2 molinata (Field water) (Before harvest)

Voda u polju Voda u polju Voda u polju

30 dana nakon tretiranja 60 dana nakon tretiranja pred ietvu pirinca

71 bentazona 26 bentazona

3 bentazona

Voda u polju Voda u polju Voda u polju

30 dana posle tretiranja 60 dana posle tretiranja pred ietvu pirinac

248 triklopira 162 trik lopira

82 trik lopira

Voda u polju

Voda u polju

Voda u polju

30 dana nakon tretiranja

60 dana nakon tretiranja

pred zetvu pirinca

middot60 pret lln klora 18 fenklorima 22 pretilahlora

7 fenklorima 12 pretilahlora 04 fenkJorima

Voda u polju Voda u polju

60 dana nakon tretiranja pred ictvu pirinca

42 propanila 10 pro panila

Voda sa polja tvorniee papira (Waste woter in field coming

Voda u bunaru s CeUnovo (Water in wells at v Ce~inovo) Voda u bunaru s Grdovci (Water in wells at v Grdovci)

from the paper factory) 12 propanila

4 mo lina ta 2 pretiJa hlora

03 propanila

9 propanila 10 molinllta

Tlo rizinog polja navOdnjavano iz tvomice papira (Rice fields soil irrigated with water coming from the paper factory)

17 propan ila

Tlo Soil

So lit

Nakon zetve After harvest Afte r harvest After harvest After harvest

82 pro panila 104 trlklopira

29 molinata 7 bentazona

14 pretilahlora 5 fenklorima

Pirinac Rice

Solit

Nakon ietve After harves t After harvest After harvest After harvest

34 propan ila 158 triklopira

6 molinata 19 bentazona 5 pretilahlor 3 fenklorim

134

Propanil prelazi u t Najvisecta koncentracija be

2 ppb u septembru dok raspadi u tlu polja bili 51

3 do 60 dana za bentio~ 34-dikloramilina se dUI temu daje 6-190kJ od ~ 11 5 dana Biljke pirinc bilo u nevezanom oblikl maci se brzirn nakuplj kojih nije naden u tlu bull vezanill ostataka (73 ( porira u lignin ali se Sl

menje no u probavi (S 1

naei tri godine nakon Zi den u zmu pirinca TK gene i karcinogene odm formulacijama propanili toga se u buduenosti m Veea paZnja se vodi 0 S

pu~tanja vi~i Molinat neke vrste riba vee u k( C ai l eta 1 1987) tome u Japanu u rijeci nab e Ito 1983) Med koji je veci od 100 ~t( nosi vi~ od 200 U liz 15 m dubine 2-3 ppb

Molinat je naden i Najvi~ koncentracije s nalazio do 140 dana u nil je naden u vodi sat se molinat znatno spor

Motinal se u biljkl kiselina i veci broj niii tena pre~lo u CO 2 (G njem (kodestilacijom

tla na istoj temperatUi

w I~tv ~

Ef do g

Tab 2 Rezultati herbicidnog delovanja na korove I ocena ItResults of herbicidal effects on weeds The first appraisal

lt Broj na m2 - Number perm m2 KEu

g

Br Varijante - Variants Doza Echinochloa Scirpus Cyperus Heteranthe Phytotox- Coeficient 01-No Doses crus-galli maritimus difformis ra spp icity 1-9 efficacy Z kglha 0

I

I Kontrola-Untreated 0 445 380 190 80 ~ 2 SoBt 240 EC 3 12 21 0 25 0 77 4 3 Soflt comb 45G 60 15 145 10 0 844 0

00

4 Soflt combi 600 EC 4 05 150 25 0 1 835 -I

5 Sofn plus 500 EC 5 05 85 0 0 1 91 7 ~ 6 Ordram 6pound 6 20 290 145 5 0 1 53S R

7 Ordram+Basagran 6+45 25 50 20 30 1 8S5 lt ~

S Orizan+Basagran 15+45 50 50 0 30 1 881 9 Sofit combi 600 EC+ en

EiBasagran 4+4 5 02 05 0 0 993

10 Sofit plus 500 EC + Basagran 5+4 5 02 05 0 0 99 3

II Orizan + Garlozor 15+25 50 48 20 25 4 86 9

en c ~

lR

Q ~ IIgt

Tab 3 Rezultati herbicidnog dclovanja na korove ll ocena po EWRS I_______________~~D_~ l nf hprhiidLn~n wedJLIhe_JecondanDrAisal~E_WASrtlass_Li=2)~ I _~middot~ _

til C N 0shyI

a til

S Tab 3 Rezultati herbicidnog delovanja na korove 11 oocna po EWRS

S

Rezults of herbicidal effects on weeds The second appraisal EWRS class 0-9) 0 S

Br

No Varijante shy Variants

Ooza lha

Doses lk ba

Ecbinochloa crus-galll

Scirpus maritishy

mus

Cyperus difformis

Heterantheshyra spp

Prinos Kgha

Average yield

Relat prinos Relative yield in

~ 0shyomiddots c

1 2 3

Kon trola - Untreated Solit 240 EC Sofit oombi 45G

0 3

60

9 1 1

9 6 6

9 1 1

9 1 1

2650 5700 5900

100 215 222 11

4 Sofit combl 600 EC 4 1 6 1 1 5910 223 5 Solit plus 500 EC 5 1 4 1 1 6000 226 6 Ordram 6 E 6 2 6 6 5 5350 201 7 Ordram+Basagran 6+45 2 3 2 4 5850 220 8 Orizan+Basagran 15+45 2 3 1 4 5900 222 9 So lit combi 600 EC +

Basagran 4+45 6l50 232 10 Sofit plus 500 EC +

Basagran 5+4 5 1 1 1 1 6110 230 11 Orizan + GarlozoT 4E 15+25 2 3 2 4 5010 189

w w

Fragm herbol Jugosl Vol 16 (No 1-2)1987 Karev I i sur Suzbljanje korova i ostacJ

Tab 4 czultati hClIlijskc analizc tlo voda i pirinac Soil water and rice chemical analysis results

Uzorak - Sample Vreme uzorkovanja Nadeno PPB Sampling time PPB found

Voda u polju 30 dana nakon tretiranja 59 molinata Field water 30 days after treatment Voda u polju 60 da na nakon tretiranja 17 molinata Voda u polju pred zetvu pirinca 2 molinata (Field water) (Before harvest)

Voda u polju Voda u polju Voda u polju

30 dana nakon tretiranja 60 dana nakon tretiranja pred ietvu pirinca

71 bentazona 26 bentazona

3 bentazona

Voda u polju Voda u polju Voda u polju

30 dana posle tretiranja 60 dana posle tretiranja pred ietvu pirinac

248 triklopira 162 trik lopira

82 trik lopira

Voda u polju

Voda u polju

Voda u polju

30 dana nakon tretiranja

60 dana nakon tretiranja

pred zetvu pirinca

middot60 pret lln klora 18 fenklorima 22 pretilahlora

7 fenklorima 12 pretilahlora 04 fenkJorima

Voda u polju Voda u polju

60 dana nakon tretiranja pred ictvu pirinca

42 propanila 10 pro panila

Voda sa polja tvorniee papira (Waste woter in field coming

Voda u bunaru s CeUnovo (Water in wells at v Ce~inovo) Voda u bunaru s Grdovci (Water in wells at v Grdovci)

from the paper factory) 12 propanila

4 mo lina ta 2 pretiJa hlora

03 propanila

9 propanila 10 molinllta

Tlo rizinog polja navOdnjavano iz tvomice papira (Rice fields soil irrigated with water coming from the paper factory)

17 propan ila

Tlo Soil

So lit

Nakon zetve After harvest Afte r harvest After harvest After harvest

82 pro panila 104 trlklopira

29 molinata 7 bentazona

14 pretilahlora 5 fenklorima

Pirinac Rice

Solit

Nakon ietve After harves t After harvest After harvest After harvest

34 propan ila 158 triklopira

6 molinata 19 bentazona 5 pretilahlor 3 fenklorim

134

Propanil prelazi u t Najvisecta koncentracija be

2 ppb u septembru dok raspadi u tlu polja bili 51

3 do 60 dana za bentio~ 34-dikloramilina se dUI temu daje 6-190kJ od ~ 11 5 dana Biljke pirinc bilo u nevezanom oblikl maci se brzirn nakuplj kojih nije naden u tlu bull vezanill ostataka (73 ( porira u lignin ali se Sl

menje no u probavi (S 1

naei tri godine nakon Zi den u zmu pirinca TK gene i karcinogene odm formulacijama propanili toga se u buduenosti m Veea paZnja se vodi 0 S

pu~tanja vi~i Molinat neke vrste riba vee u k( C ai l eta 1 1987) tome u Japanu u rijeci nab e Ito 1983) Med koji je veci od 100 ~t( nosi vi~ od 200 U liz 15 m dubine 2-3 ppb

Molinat je naden i Najvi~ koncentracije s nalazio do 140 dana u nil je naden u vodi sat se molinat znatno spor

Motinal se u biljkl kiselina i veci broj niii tena pre~lo u CO 2 (G njem (kodestilacijom

tla na istoj temperatUi

til C N 0shyI

a til

S Tab 3 Rezultati herbicidnog delovanja na korove 11 oocna po EWRS

S

Rezults of herbicidal effects on weeds The second appraisal EWRS class 0-9) 0 S

Br

No Varijante shy Variants

Ooza lha

Doses lk ba

Ecbinochloa crus-galll

Scirpus maritishy

mus

Cyperus difformis

Heterantheshyra spp

Prinos Kgha

Average yield

Relat prinos Relative yield in

~ 0shyomiddots c

1 2 3

Kon trola - Untreated Solit 240 EC Sofit oombi 45G

0 3

60

9 1 1

9 6 6

9 1 1

9 1 1

2650 5700 5900

100 215 222 11

4 Sofit combl 600 EC 4 1 6 1 1 5910 223 5 Solit plus 500 EC 5 1 4 1 1 6000 226 6 Ordram 6 E 6 2 6 6 5 5350 201 7 Ordram+Basagran 6+45 2 3 2 4 5850 220 8 Orizan+Basagran 15+45 2 3 1 4 5900 222 9 So lit combi 600 EC +

Basagran 4+45 6l50 232 10 Sofit plus 500 EC +

Basagran 5+4 5 1 1 1 1 6110 230 11 Orizan + GarlozoT 4E 15+25 2 3 2 4 5010 189

w w

Fragm herbol Jugosl Vol 16 (No 1-2)1987 Karev I i sur Suzbljanje korova i ostacJ

Tab 4 czultati hClIlijskc analizc tlo voda i pirinac Soil water and rice chemical analysis results

Uzorak - Sample Vreme uzorkovanja Nadeno PPB Sampling time PPB found

Voda u polju 30 dana nakon tretiranja 59 molinata Field water 30 days after treatment Voda u polju 60 da na nakon tretiranja 17 molinata Voda u polju pred zetvu pirinca 2 molinata (Field water) (Before harvest)

Voda u polju Voda u polju Voda u polju

30 dana nakon tretiranja 60 dana nakon tretiranja pred ietvu pirinca

71 bentazona 26 bentazona

3 bentazona

Voda u polju Voda u polju Voda u polju

30 dana posle tretiranja 60 dana posle tretiranja pred ietvu pirinac

248 triklopira 162 trik lopira

82 trik lopira

Voda u polju

Voda u polju

Voda u polju

30 dana nakon tretiranja

60 dana nakon tretiranja

pred zetvu pirinca

middot60 pret lln klora 18 fenklorima 22 pretilahlora

7 fenklorima 12 pretilahlora 04 fenkJorima

Voda u polju Voda u polju

60 dana nakon tretiranja pred ictvu pirinca

42 propanila 10 pro panila

Voda sa polja tvorniee papira (Waste woter in field coming

Voda u bunaru s CeUnovo (Water in wells at v Ce~inovo) Voda u bunaru s Grdovci (Water in wells at v Grdovci)

from the paper factory) 12 propanila

4 mo lina ta 2 pretiJa hlora

03 propanila

9 propanila 10 molinllta

Tlo rizinog polja navOdnjavano iz tvomice papira (Rice fields soil irrigated with water coming from the paper factory)

17 propan ila

Tlo Soil

So lit

Nakon zetve After harvest Afte r harvest After harvest After harvest

82 pro panila 104 trlklopira

29 molinata 7 bentazona

14 pretilahlora 5 fenklorima

Pirinac Rice

Solit

Nakon ietve After harves t After harvest After harvest After harvest

34 propan ila 158 triklopira

6 molinata 19 bentazona 5 pretilahlor 3 fenklorim

134

Propanil prelazi u t Najvisecta koncentracija be

2 ppb u septembru dok raspadi u tlu polja bili 51

3 do 60 dana za bentio~ 34-dikloramilina se dUI temu daje 6-190kJ od ~ 11 5 dana Biljke pirinc bilo u nevezanom oblikl maci se brzirn nakuplj kojih nije naden u tlu bull vezanill ostataka (73 ( porira u lignin ali se Sl

menje no u probavi (S 1

naei tri godine nakon Zi den u zmu pirinca TK gene i karcinogene odm formulacijama propanili toga se u buduenosti m Veea paZnja se vodi 0 S

pu~tanja vi~i Molinat neke vrste riba vee u k( C ai l eta 1 1987) tome u Japanu u rijeci nab e Ito 1983) Med koji je veci od 100 ~t( nosi vi~ od 200 U liz 15 m dubine 2-3 ppb

Molinat je naden i Najvi~ koncentracije s nalazio do 140 dana u nil je naden u vodi sat se molinat znatno spor

Motinal se u biljkl kiselina i veci broj niii tena pre~lo u CO 2 (G njem (kodestilacijom

tla na istoj temperatUi

Fragm herbol Jugosl Vol 16 (No 1-2)1987 Karev I i sur Suzbljanje korova i ostacJ

Tab 4 czultati hClIlijskc analizc tlo voda i pirinac Soil water and rice chemical analysis results

Uzorak - Sample Vreme uzorkovanja Nadeno PPB Sampling time PPB found

Voda u polju 30 dana nakon tretiranja 59 molinata Field water 30 days after treatment Voda u polju 60 da na nakon tretiranja 17 molinata Voda u polju pred zetvu pirinca 2 molinata (Field water) (Before harvest)

Voda u polju Voda u polju Voda u polju

30 dana nakon tretiranja 60 dana nakon tretiranja pred ietvu pirinca

71 bentazona 26 bentazona

3 bentazona

Voda u polju Voda u polju Voda u polju

30 dana posle tretiranja 60 dana posle tretiranja pred ietvu pirinac

248 triklopira 162 trik lopira

82 trik lopira

Voda u polju

Voda u polju

Voda u polju

30 dana nakon tretiranja

60 dana nakon tretiranja

pred zetvu pirinca

middot60 pret lln klora 18 fenklorima 22 pretilahlora

7 fenklorima 12 pretilahlora 04 fenkJorima

Voda u polju Voda u polju

60 dana nakon tretiranja pred ictvu pirinca

42 propanila 10 pro panila

Voda sa polja tvorniee papira (Waste woter in field coming

Voda u bunaru s CeUnovo (Water in wells at v Ce~inovo) Voda u bunaru s Grdovci (Water in wells at v Grdovci)

from the paper factory) 12 propanila

4 mo lina ta 2 pretiJa hlora

03 propanila

9 propanila 10 molinllta

Tlo rizinog polja navOdnjavano iz tvomice papira (Rice fields soil irrigated with water coming from the paper factory)

17 propan ila

Tlo Soil

So lit

Nakon zetve After harvest Afte r harvest After harvest After harvest

82 pro panila 104 trlklopira

29 molinata 7 bentazona

14 pretilahlora 5 fenklorima

Pirinac Rice

Solit

Nakon ietve After harves t After harvest After harvest After harvest

34 propan ila 158 triklopira

6 molinata 19 bentazona 5 pretilahlor 3 fenklorim

134

Propanil prelazi u t Najvisecta koncentracija be

2 ppb u septembru dok raspadi u tlu polja bili 51

3 do 60 dana za bentio~ 34-dikloramilina se dUI temu daje 6-190kJ od ~ 11 5 dana Biljke pirinc bilo u nevezanom oblikl maci se brzirn nakuplj kojih nije naden u tlu bull vezanill ostataka (73 ( porira u lignin ali se Sl

menje no u probavi (S 1

naei tri godine nakon Zi den u zmu pirinca TK gene i karcinogene odm formulacijama propanili toga se u buduenosti m Veea paZnja se vodi 0 S

pu~tanja vi~i Molinat neke vrste riba vee u k( C ai l eta 1 1987) tome u Japanu u rijeci nab e Ito 1983) Med koji je veci od 100 ~t( nosi vi~ od 200 U liz 15 m dubine 2-3 ppb

Molinat je naden i Najvi~ koncentracije s nalazio do 140 dana u nil je naden u vodi sat se molinat znatno spor

Motinal se u biljkl kiselina i veci broj niii tena pre~lo u CO 2 (G njem (kodestilacijom

tla na istoj temperatUi

Suzbijanje korova i ostaci herbieida u pirin6u

DISKUSUA

Propanil prelazi u tlu pirineanog polja u 3 4-dikloranilin koji dalje metabolizira Najvi~ koncentraeija bentlokarba u rijeci uz polja pirinea bila je 40 ppb u julu i same

2 ppb u septembru dok je molinata bilo dva puta vie iako se koriste u istoj dozi Polu shyraspadi u tlu polja bili su ispod 11 dana za propanil i motinat 15 dana za bentazon od 3 do 60 dana za bentiokarb i tri puta vi~ za parakvat (K u w a t s u k a 1983)Ostaci 34-dikloramilina se dugo zadrfavaju u tlu Najvetirn dijelom naJazi se u sedimentu pri cemu daje 6-19 od koriUene kolicine 33 4 4-tetraklorazobenzena (TKAB) nakon 115 dana Biljke pirinca su akumuliraJe sarno 05 pocetne doze od cega je 35-55 bilo u nevezanom obliku (I sen se e eta I 1982) Nastanak TKAB iz propanila tushymaei 50 brzim nakupljanjem njegovog metabolita za razliku od dikJorfenilureja kod kojih nije naden u tlu Poznato je da se matne kolieine propaniJa nalaze u tlu u obliku vezanih ostataka (73 od une~ne kolieine K h an 1980) U pirincu se takoder inkorshyporira u lignin ali 50 sarno 24 vezanlh ostataka izlucuje urinom a 76 ostaje nepeoshymenjeno u probavi (S u th e r I and 1976) TKAB je vrl0 sorptivan u tlu j mofe se naci tri godine nakon zadnje primjene u tlu (K ear n eye t a I 1970) Tako nije nashyden u zrnu pirinea TKAB priviacenti veliku pafnju ekologa jer se svrstava u snafne mutashygene i karcinogene odmah iza s-TCDD-a (daje i klorakne) KoUko je poznato javlja se i u formulacijarna propanila (do 10 ppm) te llnuronu i diuronu malih proizvodaca Zbog toga se u buduenosti mogu oeekivati odrec1ena ogranieenja iako ih do sada u svetu nema Veca pafnja se vodi 0 sudbini ispustene vode sa polja pirineajer su ostaci kod eanijeg isshyputanja vW Molin at 34-ltlikloranilin i propanil su toksieni kod dufe ekspozicije za neke vrste riba vet u koncentracijama manjim od 10 ppb (N ish i u chi eta I 1982 Cal l et a I 1987) To se prvenstveno odnosi na pilenje jaja riba i mlade ribe Unatoe tome u Japanu u rijeei na podrueju uzgoja pirinca motinat nije naden u ribama (W a t ashyn ab e Ito 1983) Medutirn propanil iskazuje negativan efekt biokoncentraeije u ribama koji je veei od 100 ~to je vezano uz njegov kumulativni toksicki efekat dok za alge izshynosi vi~ od 200 U lizirnetrijskom ispitivanju ispirljivosti kroz t10 propanil je prodro na 15 m dubine 2-3 ppb a 34-dikloraniJin u koncentraeiji od 30 ppb

Molinat je naden i u vodi oa 35 m dubine tlall ppb a oa DS m dubine 430 ppb Najvi~ koncentracije su nadene u drenanim vodama u prvib mje50c dana ali se molinat nalazio do 140 dana u njima (V er n i i e n k 0 eta 1 1979) Nakon 45 dana propashynil je naden u vodi sabirnih kanaJa do 20 ppb i do 5 km udaJjenosti U anaerobnom tlu se motinat znatno sporije razgraduje

Molinat se u bilJkama pirinca intenzivno metabolizira u 16 metabolita (sedam aminoshykiselina i veci broj naih karboksilnih kiselina) tako da je 13 dan iak 11 4 cikliekog prsshytena prdlo u CO (G ray 1969) Mjesec dana nakon tretiranja iz vafnog tla hlapljeshy

2

njem (kodestilacijom sa vodenom parom) izgubi se ietiri puta vi~ molinata nego iz suhog tla na istoj temperaturi Gubici hlapljenjem su izrazito visoki i u toku navedenog razdobshy

135

Fragm herbol Jugosl Vol 16 (No 1-2) 1987 Karev I i sur

lja iznose do 50 od kori~ene kolitine oa 2SoC u polju (R e ed Wei e r i e h 1965) Visoko hlapive tvari su visoko mobilne u Uu Zbog toga postoji povisecten rizile za kontamishynaeiju podzemnib voda bilo ispiranjem kroz tlo bilo atmosfersklm ta]ozenjem oborinashyrna (H e r z e 1 S c h mi d t 1987) Tiolkarbamati u tIu prelaze u nosioce herbicidnih delovanja mikrobiolokom oksidaeijom tj tiolkarbamatsulfokside manje hlapive ali izrashyzito ispirljive Mogu se lako pripraviti oksidaeijom sa m-klorperoksibenzojevom kiselishynom (C a s ida eta 1 1974)

Bentazon je kontaktni herbicid jer se slabo transloeira preko li~a i preko korena akropetalno To znati da najveci deo ostane u tretiranom listu Zbog toga se za dobro suzbijanje korova zahteva dobro tretiranje Brzo se metabolizira u li~u i korenu iita tako da nakon 6 dana 85 ostataka u li~u i 96 u korenu prede u pol arne metabolite od koshyjih se 6- hldroksibentazoo ukljutuje u MDK i anali tiku Iz tla fito usvaja do 6 Ostaci u zrnu iznose do 0 04 od kori~tene kolitine (M U ) 1 e r San ad 1975)

Razgradnja u vodi pirintanih polja je znatoo bna nego u tistoj vodi zahvaljujuci efektima intenzivne mikrobiolo~e razgradnje i isto toliko efektu fotohernijske senzibishylizaeije Tako na pl MCPA ima fa toUtitki poluraspad u destiliranoj vodi 20 dana a u vodi pirintanih polja svega 6 dana (S 0 n d e r qui s t C r 0 s by 1975) Unatot toshymu mali ostaci se mogu naci nalcon 2 meseea

ZAKLJuCAK

Rezultati istraZivanja ukazuju da irna izuzetnih razloga i opravdanja primena novih herbicida u kombinaciji sa vee poznatirn u proizvodnji pirinta

- Kombinaeija preprata Sofit combi 600 EC + Basagran u primenjenim dozama od 4 i 45 I ha i Sofit plus 500 EC + Basagran u dozama od 5 i 45 lha su pokazale svoju nesumnjivu vrednost

- NajboJje vreme prirnene za Sofit sambi 600 EC i So fit plus 500 EC je nakon nishyeanja pirinta u fan izmedu prvog i drugog lista

- Najuspe~nije kombinacije iz ovih istrativanja treba primenjivati u ~iroj proizvodnoj praksi

- Najsporije opadanje ostataka u tlu i u vodi nadeno je kod triklopira To ukazuje na njegovu sporu anaerobnu razgradnju Ostaei ostalih herbicida u pirintu su oiii od maksishymalno dozvoljenih 0 nalazu herbieida u pitkoj vodi ne moze se dati zak1jucak jer nisu utvroene MDK za propanil 34-dik1oranilin i molinat (Pravilnik S1 1 SFRJ 33 1987) Prema dobivenirn rezultatima ne preporuta se ispu~tati vodu iz polja u vodotok u prvih 42 dana odnosno ne preporuta se koristiti voda iz reke za uzgoj ribe Ostaei triklopba u vodi nisu opasni za rme ali su u dugom razdoblju moguee Mete oa drugim usevirna ako se koristi voda za zalivanje

Suzbijanje korova i

periods of time there is

9 Kh an S U

Suzbijanje korova i ostaci herbicida u pirin(ju

SUMMAR Y

Research results show that there are exceptional reason and justification for application of new herbicides in combinat ion with already known ones is rice production

The combinations of Sont eombi 600 EC + Basagran in dosages of 4 and 45 Iha and Solit plu 500 EC + Basagran in dosages of 5 + 45 Iha have shown their unquestionable value

The best period of application for Sofil combi 600 EC and So Cit plus 500 EC is after rice emer shygence during the I st and 2nd leaf stage

The most ucce sful combinations in th is research should be checked and tested in other ecoloshygical conditions in Maccdonia too

The slowest ra te of re iduc disintegration in the soil and wateI was found with triehlopir This showes its anaerobic disintegration Residues of other herbicides in rice are below the the allowed maximum A conclusion about herbicides found in drinking water cant be given because the maxishymum allowed quantit ie (MAQ) for propanil 3 4 - dichlorllmlin and mo linate havent been e ta shybUshed as yet According to the obtained relu Its it is not recommended to realcase the water from the fields in the rivers during the first 42 days of application that is the water in the rivers are not recoshymmended for fich breeding The trichlopir residues in the water are not dangerous for f15b but in long periods of time tbere is a possibility of damaging other crops if Uli~ water is used for irrigation

UTERATURA

1 B au n 0 k I G e iss b u e hi e r H (l968) Specific determination of urea hershybiciden residues by EC Gas chromatography after hydrolYSiS and jodine derivate forshymation Bull Environm Contnm Toxicology 3 (1) 7-17

2 C a II D J Poi r i e r SH K nu t h ML H art i n g SL Li n d b erg C A (1987) Toxicity of 34-dichloraniline to fathead minnows Piroephales proshymelas in acute and early life-stage exposurea Bull of Environm Cont and Toxi shycology 38 (1) 352- 358

3 Cas ida JE G ray RA Till e s H (1974) Thiocarbamate sulfoxides potent selective and biodegradable herbicides Science (USA) 184573-574

4 G ray R A (1 969) Metabolism of radioactive molinate in rice plant Abstr Meet Weed Sci Soc Am 174 pp

5 Her z e I F S c h mid t G (1987) Fluchtigkeit herbizider thiolcarbamata aus boden Nachrichtenbl Deut Pflanzenschutzd 39 (10) 155 -158

6 I s e ns e e AR K auf m an F D Jon e s GE (1 982) Fate 34-dichloshy[aniline in a rice (Oryza sativa) paddy microecosystem Weed Science 30 (6) 608-613

7 Kar o v I G eor gievaD Dogazanski I Jovanovic U(1984) Prilog kon proucavnnjeto na nekol herbicidini kombinacii vo orizot Sv 6147-150 Jugoslavensko savjetovanje 0 pcimjeni pesticida Struga

8 Kea rney PC bull Sm it h R J Plimmer JR GUardia FS (1970) Propnnil and TCAR residues in rice soils Weed Sci 18464

9 K han S U (1 989) Pesticides in the soil environment Elsevies Sci Pub Co

137

l

I

Fragm herbol Jugosl Vol 16 (No 1-2) 1987 Karev I i sur

10 K u w a t s u k a S (1938) Fate of herbicides in flooded paddy soils Pesticide Chern Human Welfare Environrn (Oxford 2 347-354

11 Law r e n ce J F (1976) Comparison of EC-GLC eiectrolytlc~nductivity GLC and UV-absorp tion HPLC for the analysis of some herbieidein food J Quoshymatogr Sci 14 (12) 557-559

12 M iili e r F San adA (1975) Verhalten von 14 C-bentazon in weizen hafer und mais predavanje na 40 Deutsche Pflanzenschutztagung u Oldenburgu

13 N i chi u chi Y N ish i m u raT A sa n 0 K N a k a m u r a H (1 982) Haematoiogicai effects oflong- tenn Low-level exposure of carp Cyprinus carpio L to molinate herbicide Bull Agric Chem Insp Station

14 R e e d A G W ei e ric h A J (1965) Behavior and persistance ofmolinate in soils Stauffer Chem Compo

15 Son d erquist C J Crosby DG(1975)Dissipationof MCPAinarice field Pesticide Science 617-33

16 S u the ria n d M L (1976) u knjizi Bound and conjugated pesticide residues Am Chern Soc Symp Ser No 29153-155 pp

17 Vernitenko A A Zatula A I Kovtun VG(1979)Migracija berbieidov v e1ementah risovih orositelnih sistem Sovjetsko ameritki simpozij Tbishylisi 1976 Migracija i prevrasecttenija pesticidov v okrutaju~tej srede Hidrometeoizdat Moskva

18 Wa tan ab e S Ito K (1983) Investigation on the cont~mination of freshshywater flSh with herbicides J Pestie Sci 8 (1) 47-53

Adutorll - AuthorslIddISeS PrimlJeno - Received dr llij Krov 1003 1988 1111 Elizeeta Tomeva Inltltut n plrine 92300 Koteni

1111 bull Gorn Hrlec FPZOOUR Inltitut ze zaltltu bilj8 41000Zb

138

spltivano je u kombinadji sa kombinadjl sa malIDns~o ne doze lznimku tin liforme val ltubalutinall$

Treci kongres 0

Third congress on Ohrid 8-10 VII Fragmenta helbOlloglca

CODEN FHJUDA YU

Es WUIdc die allefn und mit Malonsll~ bizide alIeln odel mit Ausnahme davon ist $ubglutinans Wr et

Herbicidi u

pre nicanja ill posle rnima u tIu te se toksitno

Poznato je vee izrateno fungistatitn Ijaka za bolesti (I b Long ch amp upotrebe Da razliCitE fitopatogene organi Ebne r 1965 v 0 j 1978 Mil a I 1984) koje

Fragm herbol Jugosl Vol 16 (No 1-2) 1987 Karev I i sur

lja iznose do 50 od kori~ene kolitine oa 2SoC u polju (R e ed Wei e r i e h 1965) Visoko hlapive tvari su visoko mobilne u Uu Zbog toga postoji povisecten rizile za kontamishynaeiju podzemnib voda bilo ispiranjem kroz tlo bilo atmosfersklm ta]ozenjem oborinashyrna (H e r z e 1 S c h mi d t 1987) Tiolkarbamati u tIu prelaze u nosioce herbicidnih delovanja mikrobiolokom oksidaeijom tj tiolkarbamatsulfokside manje hlapive ali izrashyzito ispirljive Mogu se lako pripraviti oksidaeijom sa m-klorperoksibenzojevom kiselishynom (C a s ida eta 1 1974)

Bentazon je kontaktni herbicid jer se slabo transloeira preko li~a i preko korena akropetalno To znati da najveci deo ostane u tretiranom listu Zbog toga se za dobro suzbijanje korova zahteva dobro tretiranje Brzo se metabolizira u li~u i korenu iita tako da nakon 6 dana 85 ostataka u li~u i 96 u korenu prede u pol arne metabolite od koshyjih se 6- hldroksibentazoo ukljutuje u MDK i anali tiku Iz tla fito usvaja do 6 Ostaci u zrnu iznose do 0 04 od kori~tene kolitine (M U ) 1 e r San ad 1975)

Razgradnja u vodi pirintanih polja je znatoo bna nego u tistoj vodi zahvaljujuci efektima intenzivne mikrobiolo~e razgradnje i isto toliko efektu fotohernijske senzibishylizaeije Tako na pl MCPA ima fa toUtitki poluraspad u destiliranoj vodi 20 dana a u vodi pirintanih polja svega 6 dana (S 0 n d e r qui s t C r 0 s by 1975) Unatot toshymu mali ostaci se mogu naci nalcon 2 meseea

ZAKLJuCAK

Rezultati istraZivanja ukazuju da irna izuzetnih razloga i opravdanja primena novih herbicida u kombinaciji sa vee poznatirn u proizvodnji pirinta

- Kombinaeija preprata Sofit combi 600 EC + Basagran u primenjenim dozama od 4 i 45 I ha i Sofit plus 500 EC + Basagran u dozama od 5 i 45 lha su pokazale svoju nesumnjivu vrednost

- NajboJje vreme prirnene za Sofit sambi 600 EC i So fit plus 500 EC je nakon nishyeanja pirinta u fan izmedu prvog i drugog lista

- Najuspe~nije kombinacije iz ovih istrativanja treba primenjivati u ~iroj proizvodnoj praksi

- Najsporije opadanje ostataka u tlu i u vodi nadeno je kod triklopira To ukazuje na njegovu sporu anaerobnu razgradnju Ostaei ostalih herbicida u pirintu su oiii od maksishymalno dozvoljenih 0 nalazu herbieida u pitkoj vodi ne moze se dati zak1jucak jer nisu utvroene MDK za propanil 34-dik1oranilin i molinat (Pravilnik S1 1 SFRJ 33 1987) Prema dobivenirn rezultatima ne preporuta se ispu~tati vodu iz polja u vodotok u prvih 42 dana odnosno ne preporuta se koristiti voda iz reke za uzgoj ribe Ostaei triklopba u vodi nisu opasni za rme ali su u dugom razdoblju moguee Mete oa drugim usevirna ako se koristi voda za zalivanje

Suzbijanje korova i

periods of time there is

9 Kh an S U

Suzbijanje korova i ostaci herbicida u pirin(ju

SUMMAR Y

Research results show that there are exceptional reason and justification for application of new herbicides in combinat ion with already known ones is rice production

The combinations of Sont eombi 600 EC + Basagran in dosages of 4 and 45 Iha and Solit plu 500 EC + Basagran in dosages of 5 + 45 Iha have shown their unquestionable value

The best period of application for Sofil combi 600 EC and So Cit plus 500 EC is after rice emer shygence during the I st and 2nd leaf stage

The most ucce sful combinations in th is research should be checked and tested in other ecoloshygical conditions in Maccdonia too

The slowest ra te of re iduc disintegration in the soil and wateI was found with triehlopir This showes its anaerobic disintegration Residues of other herbicides in rice are below the the allowed maximum A conclusion about herbicides found in drinking water cant be given because the maxishymum allowed quantit ie (MAQ) for propanil 3 4 - dichlorllmlin and mo linate havent been e ta shybUshed as yet According to the obtained relu Its it is not recommended to realcase the water from the fields in the rivers during the first 42 days of application that is the water in the rivers are not recoshymmended for fich breeding The trichlopir residues in the water are not dangerous for f15b but in long periods of time tbere is a possibility of damaging other crops if Uli~ water is used for irrigation

UTERATURA

1 B au n 0 k I G e iss b u e hi e r H (l968) Specific determination of urea hershybiciden residues by EC Gas chromatography after hydrolYSiS and jodine derivate forshymation Bull Environm Contnm Toxicology 3 (1) 7-17

2 C a II D J Poi r i e r SH K nu t h ML H art i n g SL Li n d b erg C A (1987) Toxicity of 34-dichloraniline to fathead minnows Piroephales proshymelas in acute and early life-stage exposurea Bull of Environm Cont and Toxi shycology 38 (1) 352- 358

3 Cas ida JE G ray RA Till e s H (1974) Thiocarbamate sulfoxides potent selective and biodegradable herbicides Science (USA) 184573-574

4 G ray R A (1 969) Metabolism of radioactive molinate in rice plant Abstr Meet Weed Sci Soc Am 174 pp

5 Her z e I F S c h mid t G (1987) Fluchtigkeit herbizider thiolcarbamata aus boden Nachrichtenbl Deut Pflanzenschutzd 39 (10) 155 -158

6 I s e ns e e AR K auf m an F D Jon e s GE (1 982) Fate 34-dichloshy[aniline in a rice (Oryza sativa) paddy microecosystem Weed Science 30 (6) 608-613

7 Kar o v I G eor gievaD Dogazanski I Jovanovic U(1984) Prilog kon proucavnnjeto na nekol herbicidini kombinacii vo orizot Sv 6147-150 Jugoslavensko savjetovanje 0 pcimjeni pesticida Struga

8 Kea rney PC bull Sm it h R J Plimmer JR GUardia FS (1970) Propnnil and TCAR residues in rice soils Weed Sci 18464

9 K han S U (1 989) Pesticides in the soil environment Elsevies Sci Pub Co

137

l

I

Fragm herbol Jugosl Vol 16 (No 1-2) 1987 Karev I i sur

10 K u w a t s u k a S (1938) Fate of herbicides in flooded paddy soils Pesticide Chern Human Welfare Environrn (Oxford 2 347-354

11 Law r e n ce J F (1976) Comparison of EC-GLC eiectrolytlc~nductivity GLC and UV-absorp tion HPLC for the analysis of some herbieidein food J Quoshymatogr Sci 14 (12) 557-559

12 M iili e r F San adA (1975) Verhalten von 14 C-bentazon in weizen hafer und mais predavanje na 40 Deutsche Pflanzenschutztagung u Oldenburgu

13 N i chi u chi Y N ish i m u raT A sa n 0 K N a k a m u r a H (1 982) Haematoiogicai effects oflong- tenn Low-level exposure of carp Cyprinus carpio L to molinate herbicide Bull Agric Chem Insp Station

14 R e e d A G W ei e ric h A J (1965) Behavior and persistance ofmolinate in soils Stauffer Chem Compo

15 Son d erquist C J Crosby DG(1975)Dissipationof MCPAinarice field Pesticide Science 617-33

16 S u the ria n d M L (1976) u knjizi Bound and conjugated pesticide residues Am Chern Soc Symp Ser No 29153-155 pp

17 Vernitenko A A Zatula A I Kovtun VG(1979)Migracija berbieidov v e1ementah risovih orositelnih sistem Sovjetsko ameritki simpozij Tbishylisi 1976 Migracija i prevrasecttenija pesticidov v okrutaju~tej srede Hidrometeoizdat Moskva

18 Wa tan ab e S Ito K (1983) Investigation on the cont~mination of freshshywater flSh with herbicides J Pestie Sci 8 (1) 47-53

Adutorll - AuthorslIddISeS PrimlJeno - Received dr llij Krov 1003 1988 1111 Elizeeta Tomeva Inltltut n plrine 92300 Koteni

1111 bull Gorn Hrlec FPZOOUR Inltitut ze zaltltu bilj8 41000Zb

138

spltivano je u kombinadji sa kombinadjl sa malIDns~o ne doze lznimku tin liforme val ltubalutinall$

Treci kongres 0

Third congress on Ohrid 8-10 VII Fragmenta helbOlloglca

CODEN FHJUDA YU

Es WUIdc die allefn und mit Malonsll~ bizide alIeln odel mit Ausnahme davon ist $ubglutinans Wr et

Herbicidi u

pre nicanja ill posle rnima u tIu te se toksitno

Poznato je vee izrateno fungistatitn Ijaka za bolesti (I b Long ch amp upotrebe Da razliCitE fitopatogene organi Ebne r 1965 v 0 j 1978 Mil a I 1984) koje

Suzbijanje korova i ostaci herbicida u pirin(ju

SUMMAR Y

Research results show that there are exceptional reason and justification for application of new herbicides in combinat ion with already known ones is rice production

The combinations of Sont eombi 600 EC + Basagran in dosages of 4 and 45 Iha and Solit plu 500 EC + Basagran in dosages of 5 + 45 Iha have shown their unquestionable value

The best period of application for Sofil combi 600 EC and So Cit plus 500 EC is after rice emer shygence during the I st and 2nd leaf stage

The most ucce sful combinations in th is research should be checked and tested in other ecoloshygical conditions in Maccdonia too

The slowest ra te of re iduc disintegration in the soil and wateI was found with triehlopir This showes its anaerobic disintegration Residues of other herbicides in rice are below the the allowed maximum A conclusion about herbicides found in drinking water cant be given because the maxishymum allowed quantit ie (MAQ) for propanil 3 4 - dichlorllmlin and mo linate havent been e ta shybUshed as yet According to the obtained relu Its it is not recommended to realcase the water from the fields in the rivers during the first 42 days of application that is the water in the rivers are not recoshymmended for fich breeding The trichlopir residues in the water are not dangerous for f15b but in long periods of time tbere is a possibility of damaging other crops if Uli~ water is used for irrigation

UTERATURA

1 B au n 0 k I G e iss b u e hi e r H (l968) Specific determination of urea hershybiciden residues by EC Gas chromatography after hydrolYSiS and jodine derivate forshymation Bull Environm Contnm Toxicology 3 (1) 7-17

2 C a II D J Poi r i e r SH K nu t h ML H art i n g SL Li n d b erg C A (1987) Toxicity of 34-dichloraniline to fathead minnows Piroephales proshymelas in acute and early life-stage exposurea Bull of Environm Cont and Toxi shycology 38 (1) 352- 358

3 Cas ida JE G ray RA Till e s H (1974) Thiocarbamate sulfoxides potent selective and biodegradable herbicides Science (USA) 184573-574

4 G ray R A (1 969) Metabolism of radioactive molinate in rice plant Abstr Meet Weed Sci Soc Am 174 pp

5 Her z e I F S c h mid t G (1987) Fluchtigkeit herbizider thiolcarbamata aus boden Nachrichtenbl Deut Pflanzenschutzd 39 (10) 155 -158

6 I s e ns e e AR K auf m an F D Jon e s GE (1 982) Fate 34-dichloshy[aniline in a rice (Oryza sativa) paddy microecosystem Weed Science 30 (6) 608-613

7 Kar o v I G eor gievaD Dogazanski I Jovanovic U(1984) Prilog kon proucavnnjeto na nekol herbicidini kombinacii vo orizot Sv 6147-150 Jugoslavensko savjetovanje 0 pcimjeni pesticida Struga

8 Kea rney PC bull Sm it h R J Plimmer JR GUardia FS (1970) Propnnil and TCAR residues in rice soils Weed Sci 18464

9 K han S U (1 989) Pesticides in the soil environment Elsevies Sci Pub Co

137

l

I

Fragm herbol Jugosl Vol 16 (No 1-2) 1987 Karev I i sur

10 K u w a t s u k a S (1938) Fate of herbicides in flooded paddy soils Pesticide Chern Human Welfare Environrn (Oxford 2 347-354

11 Law r e n ce J F (1976) Comparison of EC-GLC eiectrolytlc~nductivity GLC and UV-absorp tion HPLC for the analysis of some herbieidein food J Quoshymatogr Sci 14 (12) 557-559

12 M iili e r F San adA (1975) Verhalten von 14 C-bentazon in weizen hafer und mais predavanje na 40 Deutsche Pflanzenschutztagung u Oldenburgu

13 N i chi u chi Y N ish i m u raT A sa n 0 K N a k a m u r a H (1 982) Haematoiogicai effects oflong- tenn Low-level exposure of carp Cyprinus carpio L to molinate herbicide Bull Agric Chem Insp Station

14 R e e d A G W ei e ric h A J (1965) Behavior and persistance ofmolinate in soils Stauffer Chem Compo

15 Son d erquist C J Crosby DG(1975)Dissipationof MCPAinarice field Pesticide Science 617-33

16 S u the ria n d M L (1976) u knjizi Bound and conjugated pesticide residues Am Chern Soc Symp Ser No 29153-155 pp

17 Vernitenko A A Zatula A I Kovtun VG(1979)Migracija berbieidov v e1ementah risovih orositelnih sistem Sovjetsko ameritki simpozij Tbishylisi 1976 Migracija i prevrasecttenija pesticidov v okrutaju~tej srede Hidrometeoizdat Moskva

18 Wa tan ab e S Ito K (1983) Investigation on the cont~mination of freshshywater flSh with herbicides J Pestie Sci 8 (1) 47-53

Adutorll - AuthorslIddISeS PrimlJeno - Received dr llij Krov 1003 1988 1111 Elizeeta Tomeva Inltltut n plrine 92300 Koteni

1111 bull Gorn Hrlec FPZOOUR Inltitut ze zaltltu bilj8 41000Zb

138

spltivano je u kombinadji sa kombinadjl sa malIDns~o ne doze lznimku tin liforme val ltubalutinall$

Treci kongres 0

Third congress on Ohrid 8-10 VII Fragmenta helbOlloglca

CODEN FHJUDA YU

Es WUIdc die allefn und mit Malonsll~ bizide alIeln odel mit Ausnahme davon ist $ubglutinans Wr et

Herbicidi u

pre nicanja ill posle rnima u tIu te se toksitno

Poznato je vee izrateno fungistatitn Ijaka za bolesti (I b Long ch amp upotrebe Da razliCitE fitopatogene organi Ebne r 1965 v 0 j 1978 Mil a I 1984) koje

l

I

Fragm herbol Jugosl Vol 16 (No 1-2) 1987 Karev I i sur

10 K u w a t s u k a S (1938) Fate of herbicides in flooded paddy soils Pesticide Chern Human Welfare Environrn (Oxford 2 347-354

11 Law r e n ce J F (1976) Comparison of EC-GLC eiectrolytlc~nductivity GLC and UV-absorp tion HPLC for the analysis of some herbieidein food J Quoshymatogr Sci 14 (12) 557-559

12 M iili e r F San adA (1975) Verhalten von 14 C-bentazon in weizen hafer und mais predavanje na 40 Deutsche Pflanzenschutztagung u Oldenburgu

13 N i chi u chi Y N ish i m u raT A sa n 0 K N a k a m u r a H (1 982) Haematoiogicai effects oflong- tenn Low-level exposure of carp Cyprinus carpio L to molinate herbicide Bull Agric Chem Insp Station

14 R e e d A G W ei e ric h A J (1965) Behavior and persistance ofmolinate in soils Stauffer Chem Compo

15 Son d erquist C J Crosby DG(1975)Dissipationof MCPAinarice field Pesticide Science 617-33

16 S u the ria n d M L (1976) u knjizi Bound and conjugated pesticide residues Am Chern Soc Symp Ser No 29153-155 pp

17 Vernitenko A A Zatula A I Kovtun VG(1979)Migracija berbieidov v e1ementah risovih orositelnih sistem Sovjetsko ameritki simpozij Tbishylisi 1976 Migracija i prevrasecttenija pesticidov v okrutaju~tej srede Hidrometeoizdat Moskva

18 Wa tan ab e S Ito K (1983) Investigation on the cont~mination of freshshywater flSh with herbicides J Pestie Sci 8 (1) 47-53

Adutorll - AuthorslIddISeS PrimlJeno - Received dr llij Krov 1003 1988 1111 Elizeeta Tomeva Inltltut n plrine 92300 Koteni

1111 bull Gorn Hrlec FPZOOUR Inltitut ze zaltltu bilj8 41000Zb

138

spltivano je u kombinadji sa kombinadjl sa malIDns~o ne doze lznimku tin liforme val ltubalutinall$

Treci kongres 0

Third congress on Ohrid 8-10 VII Fragmenta helbOlloglca

CODEN FHJUDA YU

Es WUIdc die allefn und mit Malonsll~ bizide alIeln odel mit Ausnahme davon ist $ubglutinans Wr et

Herbicidi u

pre nicanja ill posle rnima u tIu te se toksitno

Poznato je vee izrateno fungistatitn Ijaka za bolesti (I b Long ch amp upotrebe Da razliCitE fitopatogene organi Ebne r 1965 v 0 j 1978 Mil a I 1984) koje