TUYN TP NAM CAO

VN HC HIN I VIT NAMTUYN TP NAM CAO

TIU S V TC PHM

NAM CAO (1917 1951) tn tht l Trn Hu Tr sinh ngy 29-10-1917 ti lng i Hong, huyn L Nhn, tnh H Nam. Nam Cao con mt gia nh trung nng ngho. Trc cch mng thng Tm, Nam Cao sng bng ngi bt v ngh dy hc. Tc gi s dng nhiu bt danh trong thi k u vo ngh nh Thy R, Nhiu Kha, Xun Du v n nh hn vi bt danh Nam Cao qua tc phm i la xng i (1941). Nm 1943 Nam Cao tham gia t chc Vn ha Cu quc. Thi k cch mng thng Tm ng tham gia phong tro cch mng a phng, cp chnh quyn ph L Nhn v lm Ch tch x mt thi gian ngn. Sau Nam Cao ln cng tc Hi vn ha cu quc Trung ng l th k ta son tp ch Tin phong ca Hi, c mt trong on qun Nam tin. Nhng nm u khng chin chng Php, Nam Cao lm bo Cu quc Trung ng v ng c kt np vo ng vo nm 1947. T nm 1950 Nam Cao cng tc Hi Vn ngh. L y vin Tiu ban vn ngh Trung ng. ng tham gia chin dch Bin gii (1950) v nm sau i cng tc vo vng su ch hu (Khu III) vng Ninh Bnh v hy sinh y (30-11-1951).

Tc phm: i la xng i (1941) - tp truyn. Na m (1944), Sng mn (tiu thuyt, vit 1944 v bn tho c in vo nm 1956). Nhiu truyn ngn in u k trn bo Tiu thuyt th by, Truyn ngi hng xm ng nhiu k trn Trung Bc ch nht nm 1944, tp truyn Ci (1946), Truyn bin gii 1951), tp truyn i mt (1954). Cc tuyn tp Nam Cao qua nhiu ln tuyn chn Nam Cao tc phm tp I (1976) tp II (1977), Tuyn tp Nam Cao tp I 1987 tp II 1993 v Nam Cao ton tp 1999.

Nam Cao c Nh nc truy tng Gii thng H Ch Minh (t I) 1996.

NAM CAO VN GIA CHNG TA

Trong li gii thiu i la xng i (1941), tp truyn ngn u tay ca Nam Cao, L Vn Trng c con mt xanh, sm nhn ra ti nng ca cy bt tr c o ny: Gia lc ngi ta ang m mnh trong nhng chuyn tnh th mng v ha nhau phng s ci th hiu tm thng ca c gi, ng Nam Cao mnh dn i theo mt li ring, ngha l ng khng thm m xa n ci s thch ca c gi. Nhng cnh ca ti ng em n cho vn chng mt li vn mi, su xa, chua cht v tn nhn, th tn nhn ca con ngi bit tin ti mnh, thin chc ca mnh. Trn vn n Vit Nam thi k 1930-1945, Nam Cao l ngi n mun. Trc ng Nguyn Cng Hoan, Ng Tt T, V Trng Phng, Nguyn Hng xy dng trn nn ca ch ngha hin thc sng sng nhng ta nh p. Nam Cao vn ang tip ni con ng ca nhng ngi i trc. Trong vn chng c mt chn dung ch Du, anh Pha, nhng ngi nng dn ngho kh, cht pht, b ch p v cng giu tinh thn phn khng. Nam Cao trong mt hon cnh mi mt cp mi nhn ra hin tng bin cht ph bin nng thn v lng qu bt u xut hin loi ngi d dng, d hnh v ng ng gp mt Ch Pho. Nguyn Minh Chu cho Ch Pho l mt khm ph mi: Ci d dng ngi trong tnh cch Ch Pho l mt khm ph ca Nam Cao, thc s l mt ng gp ca Nam Cao. Ch Pho khng phi l mt tnh cch n c m thc s l mt kiu ngi v nhn vt mang nng trn vai nhng vn x hi! Vn Ch Pho khng thun ty l vn nng dn, m suy cho cng l vn con ngi. Ci bi kch ca Ch Pho l tn bi kch ca mt con ngi mt dn nhn tnh, khao kht tr li lm ngi v khng c quyn lm ngi. Trn nhng trang vit v ngi tri thc ngho, Nam Cao cng hin nhng mu ngi ng trng ng thng v nhiu khi cng ng gin. H l nh gio, vin chc, nh vn, h c thc xy dng cuc sng, giu hoi bo, nhng b sc p ca hon cnh, mt hon cnh ht sc ti t tm thng y dn con ngi n ch mt thc t trng, mt nhn cch. Nhng nhn vt ny ri vo bi kch v mng nh c nh nghin cu tng ni. H thua cuc trn con ng tin thn xy dng mt s nghip, thc hin mt hoi bo. Nhng h khng thua cuc trn trn a bo v o c v nhn cch. Mc d phi tri qua nhiu cnh ng o le y nghch l v b ming cm manh o hnh h trong cuc sng hng ngy, cui cng h vn l ngi tt, khng bin cht, tha ha. Mc d vit v nhng vn khc nhau, ngi nng dn trong x hi c, ngi tri thc ngho, ri dn ngho thnh th nhng thc cht l Nam Cao vit v con ngi. Cuc i chn thc gn gi hin ra hng ngy v n tng su sc nht chnh l thn phn con ngi ang tng ngy kim sng, b lng nhc, v chu ng v vn nhng ng cay. Nhng trang vit ca Nam Cao nh ln ting ku cu: hy bo v nhn phm ca con ngi. Thn phn v cuc i Ch Pho kt thc, nhng hai ting lng thin v c vng mun c lm ngi lng thin vn cn l d m xt xa. Nhng ngi tr thc ngho u tranh vi hon cnh, vi bn thn mnh cui cng vn gi c con ngi ca mnh sau trc nh mt.

ng bnh din con ngi, th gii nhn vt ca Nam Cao tr nn phong ph l thng, khng ch l ngi nng dn, ngi tri thc m l nhng kiu ngi, nhng thn phn con ngi trong trm ngn cnh ng. iu k diu l Nam Cao khai thc su sc, miu t nhiu cnh ng rt khc nhau, nhng cnh ng ring thc s nho nn v to nn nhng mu ngi. C ngi trong sut cuc i lun gi c hai ch lng thin mt cch trn vn, trong sng nh lo Hc, c ngi phi vt v chng li sc p ca hon cnh bo v c nhn phm cn thit, nh cc nhn vt tri thc ngho, c ngi b tha ha, bin cht. Trong th gii cc nhn vt ca Nam Cao c c nhng mu ngi d dng, d hnh nh Lang Rn, Th N, Trng R H b mt dn nhn tnh v cng ngy nh cng xa l vi mi ngi. Trc y nhn xt v nhng nhn vt ny, khng khi c kin cho rng Nam Cao miu t h nh mt bim ha, nhng con ngi xu x c v ra vi nhiu nt c tnh cht t nhin ch ngha. Thc ra l mt dng ngh thut. Nhng nhn vt d dng, xu x l sn phm ca x hi c. Hon cnh a y h vo chn tm ti vo ci u m, ko di cuc sng na vt na ngi. Bn thn cuc sng v tn ti ca h l mt li t co.

ng gp quan trng ca Nam Cao khi miu t con ngi l nhng trang phn tch tm l sc so. Th gii bn trong ca cc nhn vt c phi by khng thng tic, nht l nhng nhn vt tr thc ngho. Tc gi miu t nhn vt t nhiu gc , bnh din, ri nhn vt li t bc l, t phn tch. Nhiu suy ngh v tnh cm cao p nh an xen vi cc tm trng phc tp, thm ch c nhng ngh tm thng. Cc nhn vt ca Nam Cao lun c thc v mt l tng sng. Song Nam Cao khng l tng ha cc nhn vt. Con ngi trong tc phm Nam Cao khng b y ln mt kch c khc thng, khng b ln gn m l con ngi nh n vn c, con ngi trong cuc sng quen thuc hng ngy. Cng v th, nhng tm trng nhn vt c miu t cng tr nn gn gi. Tm l nhn vt cng khng tru tng, xa vi m gn vi cuc sng ngh nghip, i sng gia nh, tnh yu, chuyn cm o quan h b bn, Nam Cao miu t nhiu dng suy ngh ca nhn vt vn ng theo nhng mch bin chng thc ph phn v t ph phn ca tc gi l c s cc nhn vt mang mu sc t biu hin c khng nh vng chc. C th ni ngh thut miu t tm l t chn ca ti nng trong truyn v tiu thuyt ca Nam Cao. Trc ng v sau ng, thnh cng y khng nhiu trong vn xui thi k hin i.

hn na th k tri qua k t khi tp truyn i la xng i ca Nam Cao c xut bn. Thi gian khng che lp hoc lm hao mn gi tr ca tc phm Nam Cao. ng hn cng ngy ngi c cng phi ngh tip v Nam Cao, tc phm ca Nam Cao cng khng ph lng ngi tm kim. Nhng ngun mch suy ngh v nhng pht hin mi lun c m ra vi hin ti. Nam Cao khng h b c i m lun mi m. Tnh hin i l phm cht ca tc phm Nam Cao. S ha hp gia nhng cht liu hin thc c miu t sc so vi nhng cm ngh v cch nh gi tnh to, khch quan, chn tnh ca ngi vit lm cho trang vit gn gi vi mi ngi nhng thi im khc nhau. Nam Cao ng chm v khi su vo nhng vn t ra khng ch trong mt thi im m dng nh l cho mi thi. Vn ca tc phm Nam Cao l ca hm qua v cng l ca hm nay. Tt nhin l ngi c hm nay tip nhn Nam Cao vi khng kh v ch ng ca hin ti. iu quan trng cn quan tm l khng c nhng ngn cch g ng k gia Nam Cao v cuc sng hm nay. ng vn gia chng ta v nh thu hiu mt phn cuc i hin ti.

T sau Cch mng thng Tm, Nam Cao li c nhng ng gp mi. Nam Cao tip nhn tinh thn cng vn ha Vit Nam t nm 1943 v tham gia vo Vn ha Cu quc. Nam Cao c mt v tham gia khi ngha cp chnh quyn a phng. ng hiu r nhng au kh v thn phn con ngi trong x hi c, nn cch mng l iu ng ch n v nhanh chng ha nhp. Nam Cao vi hnh trnh ng v Nam trong phong tro Nam Tin, Nam Cao l phng vin bo Cu quc v hot ng su trong vng rng ni Vit Bc, Nam Cao trong chin dch Bin gii v cui cng l ci cht ca nh vn chin s trong chuyn i cng tc vo vng ch hu. ng sng vi khng kh ca thi i cch mng v tham gia ht mnh cho phong tro. c nhng trang nht k rng, v tm hiu tm s ca , hnh bng gn gi ca Nam Cao trong i mt, chng ta cng yu qu v trn trng nhng g Nam Cao lm, vit trong chng ng mi ca cch mng. Nam Cao mt i gia lc ti nng chn, ngi bt ti hoa v y sc lc.

Nam Cao cht trn cun tiu thuyt ln ca i mnh. Ngi y, ti y ng cng y sc lc. Nn cn sng, chc chn nhng mong mun ca anh s thnh s tht rc r trn mt tm xa, rt xa.

i vn Nam Cao khng di. Trn mi nm sng tc c hai thi k trc v sau Cch mng. Nam Cao li nhiu tc phm c gi tr. Thi gian tri qua, tc phm ca Nam Cao nh ngy cng bc l thm nhng phm cht mi, nhng gi tr mi. Chng ta cng thm yu qu ng, mt tm hn trung thc v cao p trong cuc i cng nh trn trang sch; mt nh vn chin s vi ngha ch thc v trn vn ca danh hiu ny.

H MINH C

Phn 1. SNG TC TRC CCH MNG

NGHO

- Bu i con i

Ln ny c l l ln th mi, thng cu b chy v i n, ch Chut ang quy mt ni g trong bp, cu tit chy ra mng t n i:

- bo ht cm ri, t na ch chn th n ch m!

Thy m gt, thng cu khng dm i n na, nhng mt nhn nh bu xu nh mun khc. Ch Chut thng hi, du dng bo:

- Con chy ra vn xem ch Gi lm c, lc no ch chn bu gi v m n chng ngoan ri bu thng.

Nhng n khng nhc nhch, m n cn nhc nhch lm sao c: mt nm cm nh n t sng b ci d dy chm ch ca con nh ngho tiu ht nh pho mt ci ri, cn chi. N ngi phch xung t, gc u vo ngng ca, ngp

- Sp chn cha, bu?

Quay ra vn thy con nm phc y, mt l nh cht l, ch Chut chp ming:

- Thi y! Chn ch chn th ng, bc m n ra cho chng my n khng c chng my lm ti cng cht. Chc li nheo nho, chc li nheo nho

Ch va lm bm, va dp la ri bc ci ni trn bp xung, ly mt ci v trai mc vo my ci bt snh st m t tung, t ngay trn mt t. Thng cu B vi vng l xch li gn, hai mt lng lnh dn c vo my bt ch mu nu c, khi bc ln nghi ngt. Mm n nut nc bt ng c, mi n n hn ra nh ht ly hng v ca khi ch ngon ngt. Ch Chut phi a tay cn n li, s n s vo m b bng. Ch bo n:

- Cn nng lm, cha n c. Con ra vn gi ch v cho ch n vi khng c phi ti cht, n lm qun qut t sng ti gi m cha c t g vo bng.

Khng i dn hai ting, ch Gi hn h chy v, li thi lch thch trong my mnh gi rch t ti, va n bp n reo ln:

- Sng qu! Li c n ch kia ch! C ngt khng bu? Bu ly u c mt m li nu ch th?

Ch Chut mng yu con:

- i ch! Tu tt nh con m di y! Tha h n n chn ch, ch s khng sao nut c thi, con .

Ri ch bo thng cu B:

- B li y, bu cho n.

Thng cu ngi xm bn m, hc mt ln, h hc mm ra nh con chim non i m mm mi. Mt ming vo mm, n vi nut thm i, khen ngon qu. Nhng cha kp n ming na, n o mt ci, mi ln, nc mt a ra gin gia.

- Sao th?

N ch h h nhn m m khng ni, cng khng chu h mm n na. Ci Gi nhn m, xu mt ming ch na n th li:

- Nht qu, bu .

Ch Chut mng con:

- Lm g c nhiu mt m ngt. C m n cho no bng l phc ri.

Thng cu chng i qu khng chu c, li h mm ra. M n t cho n mt xu nh na. N nhm mt, dui c, c nut cho tri. Nhng cng nh ln trc, n li o ra, v khc o ln. Ch Chut ly tay o lau nc mt khng cm ni tro ra hai m hm xanh bng nh ngi ng nc. Ci Gi ly ngn tay di mt cc ch. Ri bng ni to ln:

- ! Con bit ri! Khng phi ch, cm m! Cm nu m bu bo ch!

Nhng m n a mt nhn n, ly ngn tay ch ra pha nh ngoi ni kh, nhng hi gt:

- Khe kh ci mm mt t! Ro mi ln, thng b my n nghe th n cht. N m nm y, thuc khng c, m cn bc mnh th n cht.

Ri hai m con lng lng n, c nut nhng bt cm c kh cho i. Thng cu nht nh khng chu n, ngi khc ti t i cm. Ch Chut nh d n:

- Thi nn ngay, bu n xong bu xin thy cho mt ming m n.

***

Ch b con rn rn bc vo ch chng nm. Thng b vn st st. Anh Chut gi mnh, hi nghing mt quay ra. Mt ln nh sng m lt qua lm cho ci mt hc hc v mu da xanh li cng xanh thm. Mi tc di qu xo xung tai v c, hai con mt ng ngc v l , nhng chic rng di v tha ci mm h ra cho d th khin anh c ci v d s ca con ma i. Thy v con, anh c gng nhch ming c gng mt ci ci mo xch v va th phu pho va hi bng mt th ting yu t nh t th gii bn kia a li:

- N lm sao th?

Ch Chut xc con ln mt ci:

- N vi y ch c lm sao? Cm go khng chu n, i n cm trng ca thy c.

- Th ly cho n n, ti n lm sao ht?

Ch Chut ly lin cm chc moi cho con mt t. Nhng anh bo:

- Mang c ra cho n n, ti khng n na u. Cn bao nhiu vt cho ci Gi vi bu em n ht i, n thiu ra y.

Ch Chut ci, bo chng:

- Thng cu n d ngi, ch m con ti n cm no ri, n vo u c na?

Anh bit v ni di, chc ni, nhng li thi, bun ru bung mt ting th di. V lo ngi hi:

- By gi ngi th no, ti k vi ng thy lang ly thuc.

- Tin u m thuc thang mi?

- Ti va bn con ch mc vi hai bung chui non c bn ho.

Chng nhn v, ngm ngh mt cht ri bo:

- ng ly thuc na, ti sp kho ri, ch n cho n kho ln chc bnh phi ht. Bu em ong cho ti c bn ho go , ng ong go trng n nht lm.

V gt u:

- Cng c, nhng tht khi cha? Ti trng thy em cn mt lm.

- m lun su thng tri lm m khng mt sao c? i i

- i ngay gi ?

- , i xung nh b ph Cu y, xa mt t nhng c r.

V gt u bo thng cu:

- Con ngi y vi thy cho bu i ong go nh?

N khng chu, s st nhn cha. Ch mng:

- Con nh v phc, li s b! Khn nn, ti i v khng c tin mua bnh cho n nn n gin y m, phi ti cht, con .

Nhng anh Chut bo:

- Cho c n i, ko n khc. Bo ci Gi v ti bo.

* * *

Ngi cha khn nn nhn a con chng chc, th di. Mt git l t t ln xung chiu.

- Thy bo g con ?

- Lc ny m con my n cm phi khng?

Gi gng ci ci:

- n ch y ch.

B n chp ming:

- Khn nn, ch u m n, cm cn khng c na l ch! R my kh t trong bng m

Ci Gi ci u xung khng ni. Anh Chut th di:

- Con i ly cho thy ci gh buc giu, vi si thng gc bp thy mc li ci vng, th ny cao qu.

Ci Gi ly gh v thng vo. Anh bo:

- y cho thy ri ra vn lm c i.

N ra vn, anh gng ngi dy, xung khi ging, mon men ra ng cht ca bung li. Anh ly ci thng, lm mt ci trng chc chn, dng ht sc tn cn li, tro ln gh, hai chn khng khiu run ly by. Anh buc cn thn mt u dy ln x nh, buc xong, mt qu, anh u vo ci thng, gc u xung th. Anh thy lng chua xt, nc mt gin ra hai m lm. Ri anh qu quyt, anh ng thng ngi ln, chui u vo trng, ci thng cng cp c vo c lm anh rng mnh, khc nc ln mt ting. C ci thn hnh mnh d bt u rung chuyn nh mt tu l run trc gi. Bng anh ngng bt, ngy ngi ra nghe ngng. Ting ai va gi ngoi ng, tip n ci Gi tha v chy ra, ting ngi kia the th:

- Bu my u?

Ting ci Gi rt r p li:

- Bm b, bu con i vng.

- i vng! i vng mi! My v bo con m my ni ngy mai khng tr tin tao th tao o m ln y. Ci ging ch bit n khng.

Anh Chut rt hai hm rng li. Hai chn gin d p pht ci gh vng xung t. Ci trng rt mnh li. Ci b xng bc da giy gia nh mt con g b by, sau cng, n ch cn gt tng ci chm di si dy thng lng lng.

***

ngoi ng, m con ch Chut va ku khc va van ly. B Huyn nht nh bt m go mi ong tr su ho ch Chut vay t hai thng trc cho chng ung thuc.

Thu RTiu thuyt th By. S 158, 5-6-1937

UI M

Vo bn n, thy ch c mnh bn vi ti, ti khng sao giu ni s ngc nhin. Hng nh cng on ra iu y, mm ci hi ti:

- Chc anh ly lm l v khng c Nga ngi cng n vi chng ta nh nm trc?

Qu c th. hn ch i chi u?

Hng lc u ci gng:

- Ti b Nga t nm thng trc kia ri!

Ti sng st nh b in git, mt m to, ming h hc. Vn vi n ci chua cht, Hng bo ti:

- Anh khng tin? Anh khng tin l phi, v ti yu Nga lm, yu hn tt c nhng tnh nhn say m nht trn i. Hi y gi c ai bo ti rng mt ngy kia c th b Nga, th ti khng ngn ngh g m cho ngi y l lon c? Ay th m ci vic bt ng y xy ra xy ra mt cch au n lm Nhng anh cm a i ch. Ta va n va ni chuyn.

***

Thng thng nm no cng vy, my thng nng chng ti vn dn ra Cp . Mt ng bc ti c mt ci nh ngoi bao gi cng sn lng cho chng ti mn khng ly tin. Nhng nm nay ti ang son d mt cun tiu thuyt kp cho ng vo t tp ch ca anh Quang mi c php ra, nn cn phi nn li Si Gn vi tun na. D th ti c p Nga i ra Cp trc, v Chu Thnh by gi nng nc kh chu lm, v nht l v ti s bn rn khng sn sc ti Nga lun lun c Nga bun. M chng ni ti anh cng bit, ti mun Nga sung sng lun lun, ti khng th thy nng bun nn, d ch trong vi pht. Bi vy cho nn d Nga nn n i li, i ti v ni ch c th sung sng khi thy ti lun lun bn cnh, ti cng nht quyt ni Nga thu xp ra i. Ti phi ni vi Nga rng ti mun Nga ra Cp sa sang ch trc, v ha vi nng rng s rng lm xong cng vic cho mau chng ra vi nng ngay, nng mi chu nghe theo. Nhng chng ti c cn dng dng mi khng n dt. Nng th lc chc ra i, lc li i li, c lc hai con mt van v nhn ti nh cu xin, on trch khin ti cm ng n y lng, v khng bao gi hiu mt cch su xa ci tnh yu tha thit ca nng i vi ti bng lc y. Nhng ri nng cng chu ra xe. Cn ti, sau khi c gt ht nhng ni bun ly bit, bn lp tc quay vo cng vic lm khuy, v nht l mau ht, c th ra Cp vi ngi yu c. Ngay chiu hm y, ti thu xp sang Th Ngh: Ti cn ci xm lm ni tr ng cho mt phn ng dn lao ng y t lu thu cp ti liu cn n trong cun tiu thuyt ti ang vit, vi ci gi tin nm ng mt thng. V mt bc th may nu cm thng cho nm, su ngi lao ng, cho ti mi ngy hai ba cm thanh m v mt ci bn mt k st ca sau, cnh bc tng lm bng vn mng ghp li vi nhau. Ci bn y mi ngy hai ln dng lm bn n cho c nh n xong, ti ly gi lau sch i, gii mt t nht trnh ln lm bn vit. Ti n th ci bn vit y li tr nn mt ci ging cho ti ng. y th m ti li cn vo hng ng hong kia y? My ngi khc, sau khi vt v sut ngy trong xng th hay ngoi ng nng, ti n ch gii mt manh chiu xung thm, ri ln ra nm vi nhau nh heo vy. Ci cnh kh cc lun lun by ra trc mt ti lm ti thy ni nh nhung, au kh trong lng ti l nh nht, v ti gn khuy ni nh th mt s gp g li lm hnh nh Nga tr v m nh ti. Mt bui tra nng chang chang, ti ang ngi nhn my ngi n b xn qun ln qu u gi em thng ra ging ko nc, bng c ting hi mn ci bnh pha tr. Ti quay li v bng ngc nhin ht sc. Ngi con gi ng sau lng ti ging Nga nh c: cng i mt trong tro, ngy th, cng ci ming nh xinh xinh vi ln mi hi mng v, nu khng c nc da hi xm nng, bn tay hi ln v th, vi dng ngi nng n v quen kh nhc th ti tng chnh l Nga, mc b mc mc y tr li lm ti sng st. S ging nhau y lm ti c cm tnh vi ch ta m sau hi ra ti mi bit l v mt ngi anh ngay nh bn cnh. Ti cng c cm tnh vi ch khi ti bit ch tht l ci hnh phc v song ca ngi chng sung sng n. bao ln ti nhn qua khe nhng tm vn ghp lm tng, sng ci cnh m m, vui v ca i v chng tr quyn luyn nhau v phi mm ci m mng nh li nhng pht say sa ca ti vi Nga trong nhng lc nhn nhau bng con mt y u ym. Nhng ti cm ng nht khi mt bui sng v tnh d vo cuc tm bit ca i uyn ng y. Ti nhn li ht nhng dng iu quyn luyn, dng dng, bun ru khng n dt ca Nga v ti hm n. Ti r nc mt khi nghe thy cu thit tha y v thnh tht ca ngi v tr:

- Thi mnh i i em li nh ngi mong tng pht cho ngy chng ht!

V ti bng ru ru tng n ni nh mong ca Nga mi mt i ngi yu ngoi Cp. Ti li vi vng ly bt mc cm u vit cho mau xong cun truyn. Mi vit c chng mt trang th ting ci rc rch nh bn cnh lm ti ngng vit: Ti mm ci, ngh bng: Chc anh chng ra i mt qung, suy ngh th no li cn mun v hn v thm ci na? Ri ti ci u nhn trm qua khe vn xem iu d on ca mnh c ng khng. Nhng ngi ti bng run ln mt ci. Cy vit ri xung t. Ti gii mt li ba ci v bng hong khng tin mt mnh. Ngi thiu ph c con mt ngy th trong tro kia ang nng nu trn ging, cnh tay trn u ly c mt chng trai tr m ti nhn ra khng phi anh lnh. Mt nng bng bng, u hi ng v ng sau, khoe ci c trn trnh v ci ngc n nang hi hp, hai li mi t h m nh ch mt ci hn. Ti bng thy tri tim nh ngng p, ngi run ry, c kh, u chong vng nh chnh Nga ang qun qui trn ging vi ngi khc vy. Nhng ti cn tc ti hn na khi chiu hm y lc chng v con dm ph li vn gi c v trong tro, ngy th, vn v xon xt chng nh khng c chuyn g xy ra

- Gm! Sao mnh v tr th. Em i mnh tng pht.

***

Ba hm sau ti i Cp d cun tiu thuyt cha xong mt na. Nu ti c li th chc cng khng vit thm c trang no na. Ti ly c rng ti liu thu cp an i lng: ti liu ri th u vit m ch c, ti ngh th ri p xe i ngay, khng do d. Ti ti Cp vo lc 4 gi sng. Tuy ang ngi ng, Nga cng tip ti vn v v cng. Nhng tri vi mi ln, hm nay ti thy s mng r xon xt ca nng hi kh chu. C l nng cho v mt lnh m ca ti lc by gi l do i ng mt nhc nn khng . Cn ti thy b ng qu h ca nng v a mt nhn ln ging mn xc xch th t nhin thy lng nn nao mt cch l thng. Nhng mt gic ng m m n tn mi gi lm ngi ti bnh tnh li. Nhn Nga nhy nht khp nh nh mt con chim, i mt ngy th trong tro nh khng bao gi c iu hi hn, ci ming xinh xinh lu l nhng chuyn khng u khng cui nh con nt, ti thy lng vui v li. Nng nng nu hi ti:

- Nh thi s ca em c mun lm th khng?

Ti mm ci.

- Nu mun th Nga dn n thin thai cho m ngm vnh!

Ci thin thai ca Nga l mt m ct mp m y nhng tng nhn nhi di chn ni, lin mt bin. Cy ci um tm che kn khin n cch bit ra nh mt th gii khc. ngoi sng bin x nhau do dt chy vo v bn tung ln thnh m bi trng xa. Ti khng n v nn th ca cnh, m ch bn khon ngh n s kn o ca mt ni c th che y bao nhiu cuc i n lng mn. Thy Nga nng nu u ly c ti, ti thy trong tim rung ln mt ci nh b mt mi dao chm phi. Ri lun lun ti sng nhng ngy kh s, bn khon trong s nghi ng. V sau cng, ti mun bit:

V ti bit! Phi anh , ti bit! Tr sng sut, s t m, lng t i ti u c tha nhng tri tim ti th tan nt mt ri? Ti ni di Nga l ti phi v Si Gn c vic cn. Nhng i c mt qung, ti bt dng xe ln li, v ln ra ch thin thai np vo trong bi rm. S nghi ng ca ti khng n ni v l. Qu nhin chiu hm y ti c thy Nga nng nu u ly c mt chng trai tr, nh u ly c ti cng tng c.

***

- Th ri anh ly d?

Hng khng p. Anh ngi ci mt, mt m m nhn xung bn, l mt v au n lm. Mt lc anh kh ni, ging chn nn ca mt anh chng b nh cp i tnh:

- Ti hi hn. Th rng ti c chi x thn qu y thm ca tng lng chung thy ca Nga, th rng ti c ui m nh anh lnh n li c hon ton sung sng hn l tm n s thc tht vng v s thc.

Thu RTiu thuyt th by 19-6-1937

CI CHT CA CON MC

Ngi ta nh git Mc lu ri. Mc l con gi hn trong hai con ch ca nh. Nhng cng l con nhiu nt xu. N tc n: l thng. N nhiu vt: ci y kh cho n. N cn cn y l ci kh ca bn n my. Nhng n li sa nh mt con g gy: ci ny th khng th no tha th c. Thot tin ngi ta nh ngy cht cho n vo dp Thanh Minh. May cho n hm y b ch nh b m. Ri th l Tt thng nm. Bng nhin a con t ca b n mnh: b phi king ly sa lnh cho con b. Sau cng ngi ta nht nh tht n vo rm thng by ai m mc. Nhng ln ny Mc vn cn thot nn l v nh c Du. Ngi con c xa xi y va vit th bo chng bao lu s v. B m mng nh tm c mt vt qu b ri v b nht nh li ngy x con Mc li.

By gi th Du v ri. Chiu hm qua con ngi phng ng y kh n xch ci vali rt nng bc vo sn, ming mm ci v mt . Ci nh tranh, my cy cau hnh nh va ng thng hn ln cho chng. Ri n l em m y mnh chy a ra, v b m mng qu ci v khc. Nhng k ln ting trc nht l con Mc. Con ch gi nua y rt ln ci th ting g gy ca n v chy li Du. B m tht ln v l em chi nhng cu th tc. Du b ng nhn mi ngi.

Hnh nh m khng c kho, cc em ln c ri: Thanh, T, a no y? , Tho con chut nht, trng Tho xinh qu nh? ! Con Mc, vn con ch ngy y y ? trng n gi i t!

Con ch nhn ra ngi ch c. N ng lng vy ui, u ci xung, hai mt nhm ng t nhn t nh ti phn. Du thng hi: l ngi bn lng l thui thi bn chng nhng nm xa khi m vng, chng ngi nhn trng m o mng. Chng mun ci xung vut ve. Nhng n bn gh gm qu, lng rng tng mng, tht trng l ra c ni sn mn na. Dng iu th gi nua, c v bun v len ln nh phng b mt cch yu t. Khng cn nhng ci vy ui mnh dn nhng ci nhn rt bn b v nhng ci ht chn v vp nh khi mt con ch vui v khng ng vc. Du thy lng nng nng. Chng a chn chm kh vo con ch t tnh thng. Con ch vy ui mnh hn nhng len ln lnh ra: dng iu mt k s hi c ci vi ngi n s. V tc khc n vn vo mnh v rt ln mt ting ngn v to; a em tng anh ht tr th cho anh bng mt ci mnh vo sn con vt. N lm lt lng dn cng khng dm chy mt cch thng thn i trn na. Du trch em:

- Sao T c th?

- Cn g, n mai git tht cho anh n y.

Du thy ci vui on t gim hn i mt na. Hnh nh con ch gh vi ci bun m h c lng vng trong c chng mi mi. Sng hm sau lc n cm chng thong thy n i qua, u ci mt nhn nghing nh nhng ngi gi tr. Chng mun gi n vo kp n vo gia hai bn chn v va n va vy cho n ming cm chung mt bt. Nhng m khng th c: du dng qu l yu tm hn, v ai hiu c rng mnh li c th yu thng mt con ch bn gh gm nh th c?

Ba n xong, con Hoa cm bt cm ra: mt tay n xch ci thng nh ri xp bt. Thy c n, tt c th tnh ca con Mc hon ton ni dy. N nhy ti vy ui hch mm nhn v i. Cm va xung n vi vng chi mm n ngay. Ming cha qua c th ci thng chp quanh trn mnh. N rt ln, vng mnh; nhng Hoa t c ngi ln ci thng ri, v con Mc b thu gn trong va vn n ni khng cn giy v ku c. L tr con ro m ln. Ngi ta ly sn dao tht v dy tri. Phn m thng nh phi v Du: ng ch i vng, c nh ch c chng l n ng, m khng l i mn hng xm tri gim mt con ch p gn gng ch vic hi h cp thng ln, h ch th u ra th mt a em t gy ln c n chn chng dn xung. Nhng tay chng thy run run. V khi con ch va th u ra th n quy lun mt ci mnh, vng ra c.

Con Hoa tm tm ci. L em ng ngc nhn theo con ch va ng ng va chy ngoi vn. Cn Du th mt nh gc chn. Chng thy mnh yu tay hn c con Hoa. C l no chng li du lng hn c mt ngi con gi. V t nhin chng gin con Mc. Ngi ta cn lo con Mc s hi m i mt. Qu nhin sut ngy hm y n khng v. N vn v vn hng xm, ln lt nh mt con ch trc khi ha di. Ngi ta tng mt toi. Nhng ti hm y n ln vo gm ging ri Du li nghe thy ci th ting g gy ca n rt ln pha ng. Sng hm sau n vn b cm. Tra cng th. V c thy bng ngi li cp ui chy mt. Du thng hi sai ngi em cm ra vn. Mt lc sau Mc li gn. N trng trc trng sau, a mm r trn nhng ht cm ri v c git mnh chy thng. C l ci k nim khng khip va le ra v p mnh vo thn kinh n nh lung in. Du thy bn chn v vn v: thng, hi hn hay l thn.

Sau cng th chng bc mnh: chng nhn ra rng mt con ch lm mt sc bnh tnh ca tm hn chng. V t nhin chng mun git con Mc lm. Chng mun c can m git ngi. Phi dm git m khng run tay khi cn phi git. Cn lm c tr g na nu ch git mt con ch m tim cng p?

S do d ht ri. Khi c mt nh th nh y chng thnh mnh m. Du thy lng cng ci. c lc chng tng n ci th d con dao vo sc tht giy ln nh ch mu m pht vo tay. V chiu hm y khi thy con ch vn th chng gn nh mng r. Con vt khn nn i v s mt l i ri. N hin ng bn b giu. Du cm ci gy to rn rn li gn. Nhng gi gy ln chng bng thy tim run mt ci. Chng tng nh ngt th v ngng li mt giy nhn con ch. Gic ng ca n c l y c mng v thnh thong khp mnh n li git ln. Du thy lng qa quyt tiu tn ht. Nhng con ch bng git mnh. Du hong ht thng cnh vt mnh trn mnh n, bng n tht hn vo ri li phnh ra nh mt khi cao su. N rng ln gng dy long chong my vng ri chui ba qua giu trong khi Du vt cung cung theo xung t

m khuya. Du li nghe ting Mc rng ln. Chng thy tot m hi v nht nh khng git con ch na. Nhng tri gn sng chng cn ng m mng, th nghe ting Hoa gi cung cung ln. Con vt khn nn khng bit mi mt th no m ng qun i ngay gia san n ni b Hoa p c. Ln ny th ngi ta cn thn hn. Hai ba ngi nm vo hai u gy tre ngng sn bn cnh thng ri Hoa mi hi h ming thng ln. Thy sng con Mc nh ra ngoi ci mm t ph ph. Hoa nhch ln t na nhng mt ci gi t sn trn thng. Mc lch c ci u ra. Ci gy mnh xung. Con vt khn nn khng cn kp ku.

- cht, tht cht, ng bung n ra n cn y!

Du ku ln nh th nhng ting chng hi run run. Con ch ph mt ci na: hi th mi thot ra mt na b tc. Ci gy st t, mt n trn ln. Lng en n t c dn ri ngc ln ln mt na vo m trn. Lng trng hi c. Lc Hoa tri xong c chn trc, chn sau v buc mm r th con ch mm ra khng cn ca quy na.

Du nghn ngo nn khc

Xun DuH Ni Tn Vn. S ra ngy 14-5-1940

CH PHO

Hn va i va chi. Bao gi cng th, c ru xong l hn chi. Bt u chi tri. C h g? Tri c ca ring nh no? Ri hn chi i. Th cng chng sao: i l tt c nhng chng l ai. Tc mnh hn chi ngay tt c lng V i. Nhng c lng V i ai cng nh, Chc n tr mnh ra! Khng ai ln ting c. Tc tht! ! Th ny th tc tht! Tc cht i c mt! th, hn phi chi cha a no khng chi nhau vi hn. Nhng cng khng ai ra iu. M kip! Th th c ph ru khng? Th th c kh hn khng? Khng bit a cht m no ra thn hn cho hn kh n nng ni ny? A ha! Phi y, hn c th m chi, hn chi a cht m no ra thn hn, ra ci thng Ch Pho! Hn nghin rng vo m chi ci a ra Ch Pho. Nhng m bit a no ra Ch Pho? C tri m bit! Hn khng bit, c lng V i cng khng ai bit

***

Mt anh i th ng ln, mt bui sng tinh sng thy hn trn trung v xm ngt trong mt vy p bn mt l gch b khng, anh ta rc ly v em v cho mt ngi n b ga m. Ngi n b ga m ny bn hn cho mt bc ph ci khng con, v khi bc ph ci ny cht th hn b v, ht i cho nh ny li i cho nh n. Nm hai mi tui, hn lm canh in cho ng l Kin, by gi c b Kin, n tin ch lng. Hnh nh c my ln b ba nh ng l, cn tr lm m li hay m lng, bt hn bp chn, hay xoa bng, m lng g y. Ngi ta bo ng l ra nh th hch dch, c lng phi s, m v nh th li s ci b ba cn tr ny. Ngi b y php php, m b y hy hy, m ng l th hay au lng lm; nhng ngi c bnh au lng hay s v m cha i l kho ghen. C ngi bo ng l ghen vi anh canh in kho mnh m s b ba khng dm ni. C ngi th bo anh canh in y c b ba quyn thu quyn b trong nh tin cn nn ly trm tin trm thc nhiu. Mi ngi ni mt cch. Chng bit u m ln. Ch bit mt hm Ch b ngi ta gii huyn ri bit tm n by, tm nm ri mt hm, hn li l l u ln v. Hn v lp ny trng khc hn, mi u chng ai bit hn l ai. Trng c nh thng sng c! Ci u th trc lc, ci rng co trng hn, ci mt th en m rt cng cng, hai mt gm gm trng gm cht! Hn mc qun o ni en vi o Ty vng. Ci ngc phanh, y nhng nt chm tr rng, phng vi mt ng thy tng cm chu, c hai cnh tay cng th. Trng gm cht!

Hn v hm trc hm sau thy ngi ch ung ru vi tht ch sut t tra cho n x chiu. Ri say kht, hn xch mt ci v chai n cng nh b Kin, gi tn tn tc ra m chi. C b khng c nh. Thy iu b hung hng ca hn, b c n b hai, b hai thc b ba, b ba gi b t, nhng kt cc chng b no dm ra ni vi hn mt vi li phi chng. Mc phi ci thng liu lnh qu, n li say ru, tay n li nhm nhm cm mt ci v chai, m nh lc y ton n b c Thi th c ng ci cng cho tht cht, ri mc thy cha n, n chi th tai lin ming y, chi ri li nghe. Thnh th ch c ba con ch d vi mt thng say r.. Tht l m ! Hng xm phi mt ba ic tai, nhng c l trong bng th h h: xa nay h mi ch c nghe b c, b hai, b ba, b t nh c b chi ngi ta, by gi h mi c nghe ngi ta chi li c nh c b. M chi mi sng ming lm sao! Mi ngoa ngt lm sao! H bo nhau: phen ny cha con thng b Kin cn dm vc mt i u na! M m t tin n ln ln mt. Cng c ngi hin lnh hn bo, Phc i nh n, chc ng l khng c nh. ng l y l ng l Cng, con giai c b ni ting l hch dch, coi ngi nh rm rc. Phi ng l Cng th c nh xem no! Qu nhin h ni c sai u! y, c ting ngi sang sng qut, My mun li thi g? Ci thng khng cha khng m ny! My mun li thi g? bo m! Ci ting qut tho kia l ting l Cng. L Cng v! L Cng v! Phi bit A ha! Mt ci tt rt ku. i! Ci g th n Ting m, ting nhau bnh bch. Thi c gi l tan xng! Bng choang mt ci, thi phi ri, hn p ci chai vo ct cng hn ku! Hn va chi va ku lng nh b ngi ta ct hng. hn ku!

- i lng nc i! Cu ti vi i lng nc i! B con thng Kin n m cht ti! Thng l Cng n m cht ti ri, lng nc i!

V h thy Ch Pho ln ln di t, va ku va ly mnh chai co vo mt. Mu ra loe lot trng gm qu! My con ch xng xo quanh hn, sa rt hng. L Cng hi ti mt, ng nhn m ci nht, ci khinh b. H! Ng l g, chng ho ra nm n v! Th ra hn nh n y nm v!

Ngi ta tun n xem. My ci ng ti chung quanh n ra bit bao nhiu l ngi! Tht n o nh ch. B c, b hai, b ba, b t nh c b vng d v c anh l, cng xng xa ra chi gp. Tht ra, cc b mun xem Ch Pho ra lm sao? Khng kho n c gieo v cho c ng phen ny

Nhng kia c ng v. C ct ting rt sang hi: Ci g m ng nh th ny? Ch ny ly c ch kia ly c, ngi ta knh cn ng gin ra, v Ch Pho bng nm di khng nhc nhch rn khe kh nh gn cht.

Thong nhn qua, hiu c s ri. Lm l trng ri chnh tng, by gi li n lt con c lm l trng, nhng vic nh th ny c khng l g. C hy qut my b v ang xng xa chc tng cng vi chng:

- Cc b i vo nh: n b ch li thi, bit g?

Ri quay li bn ngi lng, c du ging hn mt cht:

- C cc ng cc b na, v thi i ch! C g m xm li nh th ny?

Khng ai ni g, ngi ta lng dn i. V n c b cng c, nhng v ngh n s yn n ca mnh cng c: ngi nh qu vn ght li thi. Ai di g ng ra y, c lm sao h triu mnh i lm chng. Sau cn tr li Ch Pho v cha con c b. By gi c mi li gn hn, kh lay v gi:

- Anh Ch i! Sao anh li lm ra th?

Ch Pho lim dim mt, rn ln:

- Tao ch liu cht vi b con nh my y thi. Nhng tao m cht th c thng st nghip, m cn r t cha bit chng.

C b ci nht, nhng ting ci gin gi lm: ngi ta bo c hn ngi cng ch bi ci ci.

- Ci anh ny ni mi hay! Ai lm g anh m anh phi cht? i ngi ch c phi c ngo u? Li say ri phi khng?

Ri i ging c lm thn mt hi:

- V bao gi th? Sao khng vo ti chi? i vo nh ung nc.

Thy Ch Pho khng nhc nhch, c tip lun:

- No ng ln i. C vo u ung nc . C ci g ta ni chuyn t t vi nhau. Cn g phi lm thanh ng ln nh th, ngi ngoi bit, mang ting c.

Ri va xc Ch Pho, c va phn nn:

- Kh qu! Gi c ti nh th u n ni. Ta ni chuyn vi nhau, th no cng xong. Ngi ln c, ch mt cu chuyn vi nhau l . Ch ti thng l Cng nng tnh khng ngh trc ngh sau. Ai, ch anh vi n cn c h kia y.

Ch Pho ch bit h hng ra lm sao, nhng cng thy lng ngui ngui. Hn c lm ra v nng n, ngi ln. C b bit rng mnh thng, a mt nhy con mt ci:

- L Cng u! Ti my ng cht. Khng bo ngi nh un nc, mau ln!

C dt Ch Pho ng dy, gic thm vi ting na, v Ch Pho chu i; hn ch c khp khing ci chn nh b qu. L v lc y trong ngi hn ru hi nht ri, khng cn ku go chi bi; v khng cn nghe ku go chi bi, hn thy hnh nh khng hng hi na. S ngt ngo lm mm nhn, v li nhng ngi ng xem v c ri, hn thy hn hnh nh tr tri. Ci s c hu trong lng thc dy, ci s xa xi ca ngy xa, hn thy qu to bo. Khng to bo m dm gy s vi cha con l Kin, bn i lm tng l. V ngh th, hn thy hn cng oai. Hn lm ci ng g lng ny? Khng vy cnh, khng h hng thn thch; anh em khng c, n b m cng khng , th m dm c lc chi nhau vi l trng, chnh tng, b h tin ch lng V i, Chnh Hi ng k ho, huyn ho, Bc k nhn dn i biu, kht ting n c trong hng huyn. Th hi c mt no trong ci lng hn hai nghn xut inh ny lm c th? K lm ri c cht cng l cam tm. Vy m khng: ci c b tht ra la y li x nhn, mi hn vo nh xi n+ c. Thi cng h, x nhn th hn vo. Nhng bng hn li hi ngn ngi: bit u ci lo co gi ny n ch li la hn v nh ri li thi? m tht, c th nh th lm! Ny n hy li ngay my ci mm ci ni hay vng, bc ra khoc vo c hn, ri cho v ra ku lng ln ri ct c hn vo, chn cho mt trn om xng, ri vu cho l n cp th sao? Ci thng b Kin ny, gi i c khot, cn p ci nc g m phi chu lp nh tru th? Thi di g m vo ming cp, hn c ng y ny, c ln ra y ny, li ku tong ln xem no. Nhng ngh ngi mt t, hn li bo: ku ln cng khng nc g! Lo b va ni mt ting, bao nhiu ngi ai v nh ny, hn c ln ra ku na, liu c cn ai ra? V li by gi ru nht ri, nu li phi rch mt thm my nht th cng au. Thi c vo! Vo th vo, cn qui g. Mun p u th vo ngay gia nh n m p u cn hn ngoi. Cng lm, n c gi qu, hn cng ch n i t. t th hn coi l thng. Thi c vo

Vo ri, hn mi bit nhng ci hn s l ho c. B Kin qu c mun dn xp cng hn tht. Khng phi c n, chnh tht c khn rc i, th nht s k anh hng, th hai s k c cng liu thn. Ch Pho khng l anh hng, nhng n l ci thng liu lnh. Liu lnh th cn ai thm chp! Th no l mm nn rn bung? Ci ngh lm vic quan, nu nht nht ci g cng u n c th li bn nh i cho sm. C vo bo l Cng nh th y. V dng nh hn m lm c l trng l nh c c. C m cht i ri chng n li khng cho n bn.

Ting vy, lm tng l khng phi vic d. ci lng ny, dn qu hai nghn, xa ph xa tnh, k n th cng d n nhng khng phi h lm l trng th c vic ngi m khot. Hi nm n, mt thy a l qua y c bo t lng ny vo ci th qun ng tranh thc, v th m bn n anh ch l mt n c tranh mi. Mi th ngon y, nhng m nm b by mi, b no cng mun n. Ngoi mt t t vi nhau, nhng tht ra trong bng lc no cng mun cho nhau ln bi ci ln u ln c. Ngay thng Ch Pho ny n y sinh s bit u li khng c thng no y n? Nu c khng chu nhn, lm cho to chuyn c khi tn tin. Ci ngh quan bm thng c tc ai bm thng trc u? B t n th d ri; nhng b t n, cng c ngy n c ra, liu lc y n c yn mnh khng ch? C phi ci v thng Nm Th, mi n by gi cha qun.

Nm Th vn l mt thng u b u bu. Hi y, b Kin mi ra lm l trng, n hnh nh knh nhau vi lo ra mt; l Kin mun tr nhng cha c dp. c t lu, hn can d v mt v cp b bt giam; l Kin ngm ngm vn ng cho vo t. Vn tng mt ngi vai v nh Nm Th m tht c l vn n ni ti t lm g cn dm vc ci mt mo v lng? L Kin mng thm rng nh c cy inh trc mt. No ng mt bui ti l Kin ang ngi mt mnh son giy m th Nm Th vc dao xc vo. N ng chn ly ca v bo: nu ku ln mt ting th m cht lin, th ra n vt ngc v v y nh ng l mt ci th mang tn mt ngi lng thin v mt trm ng bc trn i. N bo: nghe n th n i bit, m khng nghe n th n m cht, ri mun ra sao th ra; cn mun sng vi v con th nghe n.

L tt nhin l l Kin nghe, Nm Th i phen y l mt tm, cng khng bao gi v na tht. Nhng thi i, tre gi mng mc, c bao gi ht nhng thng du cn? Nm Th va i, li c binh Chc u ln v. M thng ny lc n cn nh, no n c ngo ngc g cho cam! Ngi ta phi gi hn l cc t. Ai bo sao th h lm vy, mi qut mt ting, th i ra c qun, thu b mt ng th ng qu hai, n ni c con v hay hay mt, b ngi ta gho cng ch im im ri v nh hnh v ch chng dm ho hoe g, th y: ci ngh i hin qu cng ho ngu, u ch t ny ngu, nhn th chng n n cho n khng cn ngc u ln c. Hn lm th lm ct lc m quanh nm ngho rt mng ti; ch v mt ming cng khng gi c m n; a no n v n cng xoay, m a no xoay cng chu. Sau cng bc qu, hn ra i lnh. Li cng thm ti! Khng bc cn c v, tuy rng thnh thong c b sy st ra ngoi, nhng vn cn l v mnh. Bc th ho ra mt v. Bi v ch v nh cn tr, mi hai con, ci mt sc nh dao li hng hng i m, bng nhin li sinh ra vng chng, ca ngon tr tr ngay trc mt, ai m chu c?

Nh ch binh gn ng. ng ph i nh bc ban m v cng tt vo; anh trng tun i tun cng tt vo; anh hng xm cng m sang, thm ch n ci thng hng in, u hai th tc, gi i lm y t cho cc ng l trng, cng mon men vo g gm. V binh Chc nghim nhin thnh mt con nh th khng phi tr tin bn l dch ln nh trong lng chuyn i. Chnh ngay l Kin, tuy hi y c n ba v, cng khng n b hoi ci ca khng dng c tri cho; v khng b hoi, ng cn c li. Mi ln ch binh i lnh lng hay lnh mngda ca chng, phi mn ng l i nhn thc. Khng ng l no vc nh i n m nhn thc cho ngi ta, iu y c nhin. Nhng vi l Kin th khng nhng cm ru tin ti, cn phi cho ngi chung xe v con li tnh na.

Th l my ng bc lng i i; my a con ca ch ngy mai ch c my ci ko n mt, hay hu hnh ra th c my cp bnh giy gi n. Thnh th cng lao anh binh, rt li ch cho ch binh mi thng mi ln hng nhng cuc vui vi ng l nh.

Chng hiu anh ta cng bit th m chn cnh nh hay sao m mn hn ba nm cng khng thy v. Ri t lu sau, c trt v lng bt trc n v p gii tn Trn Vn Chc. L Kin khai tn y thuc hng dn lu tn khng v lng. Nhng khai hm trc th hm sau hn v. L Kin sai y t em trt n nh i hn. Hn n ngay, nhng li dn theo c v v hai con. Khng i ng l ni mt cu, hn rt mt con dao chc tit ln ra, nhm nhm cm tay m bo rng: Chng ni du g ng, ti can n git ngi. Nu ng khng thng, m bt gii th v con ti cht i. Thi th ng no chng n cng cht, ti m chng n cht y ri ng bt i t lun th. Mt hn ngu; li dao hn hoa ln loang long, ch trng cng lnh gy. Hn c th git ngi c lm, m khng phi ch git c v v con thi, khi hn c gan m cht v con hn th hn c king g n ci c ca ngi khc na? L Kin ngh ngi mt lc ri bo c v ri ng liu. ng liu ngha l ng che y ci n ca hn cho khng ai bit v mi ln c trt v nhc, ng li khai rng: vn cha c tn Chc v. Th l hn c nghim nhin sng ngay chnh gia qu hng hn. V by gi ngi ta thy v hn rt chnh chuyn m li trung thnh, th chm ch lm nui hn. Nhng ng trng, ng ph t nhin ngh bng rng: ngi ta c chng ri m cn chng mng th phi ti; ai cng sinh t t c ch tr anh binh, bi v Chc by gi li rt mc l ngang ngc. Hn n vn y, nhng chng chu np thu cho ai. Thc hn th hn chi, cm vn hn th hn chm, sinh chuyn vi hn th chnh l trng lng c li bi v c n lu hn l mt tn can phm. y th m hn cng cha va lng u. Mt hm, khng hiu ngh ngi th no, hn vc dao n bo thng vo mt l kin rng:

- Hi ti cn ti ng, ti gi v nh c trm. Khng bit v ti c tiu pha g, hay l cho trai m khng cn mt ng no c. Ti hi th n bo: nh, n b con gi mt mnh, khng dm gi tin, c ng no mang gi ng l c. Ti s n ba ra nn tri sn n nh. By gi ti n tha vi ng, tnh ton xem c bao nhiu cho em v nui chu. Thiu mt ng th ti khng yn cho chng n.

L Kin hiu rng: chng n y c th gm c ng. ng ci nht bo rng:

- Th ny ny anh binh : ch y gi ti th qu l khng c

Hn trn mt ln qut:

- Th th thng no n i?

L Kin vi ni lp ngay:

- Th nhng m anh c thiu tin th c bo ti mt ting. Ch y trt tiu i ri th c git cng chng ra. Li thi lm g sinh ti.

ng m trp ra qung hn nm ng bc. Hn cm ly, ly ng t t, ri xch dao ra v. T hm y hn thnh t t vi l Kin, nhn l ch y t chn tay, nhng l Kin thnh thong vn phi cho hn tin. Cho mi n nm ngoi y, hn cht

***

Th nm nay li ny ra Ch Pho, mt thng hin lnh nh t - ti nghip cho hn, c ln l Kin thy hn va bp i cho b ba, va run run! Bng nhin vng dy gi no t dy. C tin ch lng V i nhn ra rng: nn con em n ni n khng chu c phi b lng i l di. Mi thng i ra th chn thng tr v vi ci v hung , ci tnh ng ngnh hc t phng xa. Mt ngi khn ngoan ch bp n na chng. Hy ngm ngm y ngi ta xung sng, nhng ri li dt n ln n n n. Hy p bn p gh i cho c nm ng, nhng c ri th li vt tr li nm ho v thng anh tng qu! V cng phi ty mt na: nhng thng c mu mt, v p, con n, chnh l nhng thng s quan v d bp; tri li, nhng thng t c v thn, git chng n th d, nhng c ch cn c xng; m gy vi chng l m mt dp tt cho cc phe nghch xoay li mnh. Lng no cng c nhiu cnh, mi cnh kt b ng chung quanh mt ngi: cnh c b Kin, cnh ng i To, cnh ng T m, cnh ng Bt Tng Bng y cnh du li vi nhau bc lt con em, nhng ngm ngm chia r, nh tng ch h m tr nhau. C li nhn ra rng: ci t nh qu, bn dn hin lnh ch c lm nui bn l ho, nhng chnh bn l ho, nhiu khi li phi ngm ming cung cp cho nhng thng cng hn c dn cng liu lnh, lc no cng c th cm dao m ngi hay m mnh.

Nhng c khng phi l mt ngi a than th. Than th chng ch g cho ai, ci bn dn inh sut i b n nn kia s d b nn sut i ch v khi b nn chng ch bit than th ch khng bit lm g khc. C b Kin khng cn than th: tr khng li th c dng. C ngh bng cng phi c nhng thng u b ch? Khng c nhng thng u b th ly ai m tr nhng thng u b? Th lc ca c s d ln t c cc vy cnh khc, mt phn ln cng bi c bit mm bit cng, bit thu phc nhng thng bt mng khng s cht v khng s i t. Nhng thng y chnh l nhng thng c vic. Khi cn n, ch cho n dm ho ung ru, l c th sai n n tc hi bt c anh no khng nghe mnh. Gp ngi bng bnh, anh thp th n la t nh hay cho my lt dao; gp ngi non mt, th n qung chai ru lu, hay gy s ri ln ra ku lng. C chng n sinh chuyn th mi c dp m n, nu khng th gia m dn hin lnh v yn phn ny, kho lm ch bp nn c vo v thu. Thu mt nm c mt ln nu ch trng vo y th bn cha i cng khng b vo ch ba, bn nghn bc chy cht tranh trin ng.

V th, m hm y, nh l Kin ra v, Ch Pho v cng h h! B Kin khng vu v g cho hn, li cn git g mua ru cho hn ung, xong li i thm ng bc v ung thuc. ng bc, lm g n th? Hn long chong va i va ci; hn chng cn n ba xu. Lc ngi t, hn c hc mt c my bi thuc giu: ch vi nm l, l mt hn li u vo y ngay. Cn ng bc li i ung ru

***

Hn ung c c va ba hm, hm th t th hn trn mt ln, bo con m hng ru rng:

- Hm nay ng khng c tin; nh my bn chu cho ng mt chai. Ti ng mang tin n tr.

M hng ru hi ngn ng. Th l hn rt bao dim nh ci xe, chm ln mi lu ca m. M hong ht ku la om xm vi dp tt c ngn la va mi chy. Ri khc khc mu mu, m a chai ru. Hn hm hm, cha vo mt m bo rng:

- Ci ging nh my khng a nh! ng mua ch ng c xin nh my u! My tng ng qut h? My th hi c lng xem ng c qut ca a no bao gi khng? ng khng thiu tin! ng cn gi ng c b, chiu ny ng i ly v ng tr.

M va ko vt o ln qut nc mi, va bo:

- Chng chu khng dm chc lp, nhng qu l t vn.

Hn qut ln:

- t vn ch ti nay ng tr. Nh my cht ngay by gi hay sao?

Ri hn xch chai ra v. Hn v ci miu con b sng, v vn t trc n nay khng c nh. Lc i ng hn vn c nh no bn qu chui xanh, v bc ca mt c hng xn mt rm con mui trng. By gi hn ung ru vi chui xanh chm mui trng v thy rng cng ngon. Hn ung ru vi ci g cng ngon.

Ung xong hn chi ming, ri ngt ng ngt ngng n nh b Kin. Gp ai hn cng bo: hn n nh b Kin i n y! Mi trng thy hn vo n sn, b Kin bit hn n sinh s ri. Ci mt th ngu ln, hai chn th i lo o, ci mi bm li m run bn bt. Cng may, hn khng cm v chai, b Kin cng dng dc hi:

- Anh Ch i u y?

Hn cho to:

- Ly c . Bm c Con n ca c ku c mt vic ! Ging hn l nh v ting gn nh mo m. Nhng b iu th li nh hin lnh; hn va gi u gi tai, va li nhi:

- Bm c t ngy c bt i t, con li sinh ra thch i t, bm c th, con c ni gian th tri tru t dit, bm qu i t sng qu! i t cn cm m n, by gi v lng v nc, mt thc cm di khng c, ch lm g nn n. Bm c, con li n ku c, c li cho con i t

C b qut, bt u bao gi cng qut th dy thn kinh ca ngi.

- Anh ny li say kht ri.

Hn xng li gn, o ngc mt gi tay ln na chng:

- Bm khng , bm tht l khng say. Con n xin c cho con i t m nu khng c th th tha c

Hn mc mi ti, tm mt ci g, hn gi ra: l mt con dao nh, nhng rt sc. Hn nghin rng ni tip:

- Vng, bm c khng c th con phi m cht dm ba thng, ri c bt con gii huyn.

Ri hn ci xung, tn mn gt cnh ci bn lim. C b ci khanh khch - c vn t ph hn i ci ci To Tho y - c ng ln v vai hn m bo rng:

- Anh ba lm. Nhng ny, anh Ch , anh mun m ngi cng khng kh g. i To n cn n ti nm mi ng y, anh chu kh n i cho ti, i c t nhin c vn.

i To l mt tay vai v trong lng. Vy cnh ng ta mnh, vn knh nhau vi cnh nh c b m c b thng phi chu bi hn l cu binh, lng hu tr nhiu, quen thuc nhiu, li n ni gii. Hn vay c b nm mi ng t lu, by gi t nhin tr mt v tut, ly c rng s tin y tnh vo mn tin ch l Cng ra lm l trng cha t hn. C b tc nh chc hng, nhng cha bit lm th no, bi v thng binh Chc, y t chn tay ca c, kh d ng u vi hn c, cht nm ngoi ri. By gi c mi li gp c Ch Pho, c th thay cho binh Chc. C th ni khch xem sao. Nu n tr c i To th tt lm. Nu n b i To tr th c cng chng thit g, ng no cng c li cho c c.

Ch Pho nhn ngay! Hn tc khc n nh i To, v ct ting chi ngay t u ng. Gi gp phi hm khc, th c n mng ri: i To cng c th m chm c, cha bao gi chu hng trc cuc giao tranh. Nhng phc i cho hn, hay l cho Ch Pho, hm y hn m lit ging, khng sao nhc mnh dy c, c l hn cng khng bit Ch Pho chi hn. V hn, thy Ch Pho th ra mi ru, v bit r u ui mn n, ly nm mi ng giu chng a cho ngi nh i theo Ch Pho. n b vn chung ho bnh; h mun yn chuyn th thi, gai ngnh lm g cho sinh s. V li, b i cng ngh rng chng mnh ang m chng mnh c n ngi ta hn hoi V nm chc ng bc i vi nh mnh l my, li thi li ch tn n ba ln nm chc ng!

V th, Ch Pho mi c vnh vnh ra v: hn thy hn oai thm bc na. Hn t c: anh hng lng ny cc c thng no bng ta! C b thy mnh thng bn ch m khng cn n hi ng lm bin bn xem chng thch ch. C a lun cho anh y t chn tay mi lun nm ng.

- C nm chc ng ny phn anh, nhng nu anh ly c th ch ba hm l tan ht. Vy anh cm ly ch ny ung ru cn ti bn cho anh mnh vn; khng c vn t th lm n g?

Ch Pho vng d ra v. My hm sau, c b bo l Cng cho hn nm so vn bi sng cm thu ca mt ngi lng hm n. Ch Pho bng thnh ra c nh. Hi y hn mi u hm by hay hm tm tui

***

By gi th hn thnh ngi khng tui ri. Ba mi tm hay ba mi chn? Bn mi hay l ngoi bn mi? Ci mt hn khng tr cng khng gi: n khng cn phi l mt ngi: n l mt ca mt con vt l, nhn mt nhng con vt c bao gi bit tui? Ci mt hn vng vng m li mun xm mu gio; n vn dc vn ngang, khng th t, bit bao nhiu l vt so. Vt nhng mnh chai ca bao nhiu ln n v ku lng, bao nhiu ln, hn nh lm sao ni? Bao nhiu vic c hip, ph phch, m chm, mu hi ngi ta giao cho hn lm! Nhng vic y chnh l cuc i ca hn; cuc i m hn cng ch bit di bao nhiu nm ri. Bi v ngay n ci th c bin tui hn cng khng c, trong s lng ngi ta vn khai hn vo hng dn lu tn, lu nm khng v lng. Hn nh mang mng rng c ln hn hai mi tui, ri hn i t, ri hnh nh hn hm nhm khng bit c ng khng? Bi t y th i vi hn khng cn ngy thng na. Bi v t y hn bao gi cng say. Nhng cn say ca hn trn cn ny qua cn khc, thnh mt cn di, mnh mng, hn n trong lc say, thc dy vn cn say, p u rch mt chi bi, da nt trong lc say, ung ru trong lc say, ri say na, say v tn. Cha bao gi hn tnh v c l hn cha bao gi tnh to, nh rng c hn i. C l hn cng khng bit rng hn l con qu d ca lng V i, tc qui cho bao nhiu dn lng. Hn bit u hn ph bao nhiu c nghip, p nt bao nhiu cnh yn vui, p bao nhiu hnh phc, lm chy mu v nc mt ca bao nhiu ngi lng thin. Hn bit u v hn lm tt c nhng vic y trong khi ngi hn say; hn say th hn lm bt c ci g ngi ta sai hn lm. Tt c dn lng u s hn v trnh mt hn mi ln hn qua.

V th cho nn hn chi hay l chng v ci g hn cng chi, c ru xong l hn chi. Hn chi nh nhng ngi say ru ht. Gi hn bit ht th c l hn khng cn chi. Kh cho hn v cho ngi hn li khng bit ht. Th hn chi, cng nh chiu nay hn chi

Hn chi tri v i. Hn chi c lng V i. Hn chi tt c nhng a no khng chi nhau vi hn. Nhng cng mc, ai m hoi hi, tc mnh hn chi a no ra chnh hn, li cng khng ai cn! V hn ly th lm c lm; bi v ngi ta khng th chi nhau mt mnh; chi nhau mt mnh th cn vn v g! Th l chc chn d c mt c tc ti, mt c rt chnh ng hn c th hng h i bo th. Phi, hn phi bo th, bo th vo bt c ai. Hn phi vo nh no mi c, bt c nh no. Hn s r vo bt c ng no hn gp p ph t nh hay ln ra ku lng nc. Phi y, hn s r vo bt c ng no hn gp , u kia ri mau mau

Nhng m mt trng ln, mt trng rm vnh vnh. V nh trng chy trn ng trng tinh. , ci g y, en v mo m trn ng trng nh nhi? N xch xc v bn tri, thu gn vo ri li di loang ra, x rch vi ch. N c qun qut di chn Ch Pho. Ch Pho ng li v nhn n v hn bng nghing ng ci. Hn ci ngt ngho, ci r ri. Gi hn c chi li cn d nghe! Ci vt xch xc trn ng l bng hn. Th l hn ci, v hn qun bo th: hn i qua ng u tin ri. By gi th n ng nh t Lng, mt anh thy cng c mt b ru l ph. Ch pho bng ny ra mt : tt vo y v p ci bn chu ca lo t na ma ny ra. Bi v lo t ny va lm thy cng li va lm ngh hon ln. Ci n ca lo lng phng, nghe cn chi tai hn l ln ku. Nhng lc vo th lo t li ang ung ru; lo ung ru ngay sn, va ung va vut ru, va rung rung ci u. Ch Pho ng li nhn, thy lo cng hay hay. Ri t nhin hn kht, tri i sao m kht! Kht n nh chy hng Khng do d, hn li bn lo t, nhc ly chai ru nga c dc vo mm tu. Lo t dui ci c g vt lng ra, tr mt ln, nhng khng ni g. Li lo ru li ri, cn ni lm sao c? Lo ung ht hai phn chai. Cn mt phn th Ch Pho tu nt. Hn tu c mt hi, ri kh mt ci, chp ci ming nh cn thm. Ri hn nm ly my ci ru l ph ca lo t, nng soi ln trng m ci. Lo t cng ci. Hai thng say ru ng vo nhau m ci, nh mt i tri k cung. Ri t Lng vo nh xch hai chai ru na; lo cn ng hai chai na, lo mi Ch Pho ung na, ung tht say, khng cn g. C vic ung, ng c lo ngi g y! V lo cht n by tm nm nay ri, con gi lo cha hoang b lo i, lo ch c mt mnh, khng cn v con no m nheo c, lo mun ung n bao gi th ung. C ung! C ung, c ung i ng bn lc ng cung trng xung ! Ung tht tn, ung n i ra ru th mi thch. Nhn ung lm g? C giu c sang, c lm nn ng c b ln na, cht cng khng ai gi l c ln m! Lo sng c n hn nm mi ri m cha thy mt c ln m no sng st! Ch c ci m, ci m t. Ai cht cng thnh ci m, say sa cht cng thnh ci m, lo g? C say

Cha bao gi Ch Pho c tha th n th! Hn ly lm l sao mi n hm nay mi ngi ung ru vi thng cha t ny. Chng ung vi nhau rt l nhiu. V rt l nhiu. Ngi ta tng nh c lng V i phi nhn ung ru cho chng ung.

n lc ht c hai chai th t Lng b ra sn. Lo b nh cua v hi Ch Pho rng: ngi ta ng ln bng ci g? Ch Pho vn nga lo ra, vut ci ru l ph ca lo my ci, ri mc lo th, hn lo o ra v. Hn va i va phanh ngc ra m gi. Hn gi ngc ri gi c, gi mang tai v gi ln c u. C lc hn phi ng li gia ng m gi, ghch chn ln m gi, hn bt rt qu, nga ngy qu, v cht ngh n ci b sng gn nh. Bi v ci vn ca hn gn mt con sng con, nc lng v trong, khp bi trng ton du, gi a y nhng thn mm ot o, cun theo nhau thnh ln. Duy c vn nh hn trng ton chui, mt gc vn c tp lu con. Nhng m trng nh m nay, ci vn phng ngn ngang nhng bng chui en en nh nhng ci o nhum vt tung trn bi. V nhng tu chui nm nga, n cong cong ln hng ly trng xanh ri ri nh l t nc, thnh thong b gi lay li giy ln nh ch nh l hng tnh.

Ch Pho va t m nhn nhng tu chui va i xung vn. Nhng hn khng vo ci tp lu p xp m ra thng b sng. Hn nh s nhy xung tm cho khi nga ri ln ngay ra vn m ng. Ti g chui vo lu, bc n khng cn m th c. Mt thng nh hn, p u khng cht, hung h l gi sng n b sng hn dng li, v hnh nh c ngi. C ngi tht, v hn ngy ra nhn.

Hn nhn gia hai l nc v ta lng vo gc chui, mt ngi n b ngi tnh hnh. Chnh l ngi n b, hn bit vy l nh mi tc di bung xa xung vai trn v ngc Hai tay trn ca m bung xui, ci mm m h hc ln trng m ng hay l cht. i chn th dui thng ra trc mt, ci vy en xc xch Bn kia, c l v m giy ci ym xo x trt ra ci sn ny ny. Tt c nhng ci y phi ra trng, ri ri nhng trng lm trng nhng ci c l ban ngy khng trng; trng lm p ln. Ch Pho t nhin thy y ming bao nhiu l nc di, m c th li kh, hn nut ng c, hn thy ci g rn ro ran khp ngi. Bng nhin hn run run. ti sao li nh th c? ng nh chnh ngi n b khn nn kia phi run mi phi, ci ngi n b di dt nm nh ch m ng ngay gn nh hn ny.

Nhng ngi n b y l th N, mt ngi ngn ng nh nhng ngi n trong c tch v xu ma ch qu hn. Ci mt ca th thc l mt s ma mai ca ha cng: n ngn n ni ngi ta c th tng b ngang ln hn b di, th m hai m n li hp vo mi tht l tai hi, nu m n phinh phnh th mt th li cn c hao hao nh mt ln, l th mt vn nhiu hn ngi ta tng, trn c ngi. Ci mi th va ngn, va to, va , va sn si nh v cam snh, bnh bnh mun chen ln nhau vi nhng ci mi cng c to cho khng thua ci mi: c l v c qu cho nn chng nt n nh rn ra. th th li n tru thuc, hai mi dy c bi cho dy thm mt ln, cng may qut tru snh li, che c ci mu tht tru xm ngoch. th nhng ci rng rt to li cha ra: hn chng ngh s cn i cha c mt vi phn cho s xu. th th li d hi, l mt n hu c bit ca Thng ch cng: nu sng sut th ngi n b y s kh s ngay t khi mua ci gng th nht. V th li ngho nu tri li, t nht c mt n ng kh s. V th li l dng ging ca mt nh c m hi: ci ny khin khng mt chng trai no phi phn vn. Ngi ta trnh th nh trnh con vt no rt tm. Ngoi ba mi tui, th vn cha c chng. ci lng V i ny ngi ta kt bn t khi ln tm, v c khi c con t lc mi lm; khng ai i n nm hai mi a con th nht. C nhn tnh hnh y th ta ni quch: th N khng c chng. M th cng khng cn ai thn thch, tr mt ngi c c th gi c l gi, v khng chng nh th. S tri nh th, khng ai phi tr tri trn i ny. Ngi c lm thu cho ngi n b bun chui v tru khng xp tu i Hi Phng, c khi i tn Hn Gai, Cm Ph. Cn th sng bng nhng ngh lt vt lng. Hai c chu trong mt ci nh tre cch vn ca Ch Pho bi mt con ; hn ngoi bi, hai ngi trong xm. C l chnh v th m th N khng s ci thng m c lng s hn. Gn gi lu cng sinh quen, m quen th t khi cn s. Nhng ngi trng coi vn bch th thng bo rng h bo hin y nh mo. V li c l no th s hn u? Ngi ta khng ai s k khc phm n ci xu, ci ngho, ci ngn ng ca mnh, m th li ch c ba ci y Mt phn na cng bi Ch Pho t khi nh, m hn nh li hin lnh, ai c th c trong khi ng? Hn ch v nh ng.

Ngy no th N cng phi qua vn nh hn hai ba ln, l v qua vn nh hn c mt li i nh ra sng; trc kia, c xm vn dng ci ng y ra sng tm, git hay kn nc. Nhng t khi hn n ngi ta thi dn, tm mt li khc i xa hn. Tr th N, th bo th l ngi d hi, th khng thch lm nh k khc. Qu tin ngi, qu tin mnh liu lnh, bng bnh hay c l ch khng chu ri thi quen. Nhng hy bit th c i ng y v vn chng lm sao c. Th ri quen i. C ln trong lc Ch Pho ng, th li vo c nh hn ri nh la na, c ln th xin ca hn mt t ru v bp chn; hn mi ng cu nhu bo th rng: x nh y, mun rt bao nhiu th rt, yn cho hn ng. V lm lc th ngc nhin: sao ngi ta gh hn th?

Chiu hm y th N cng ra sng kn nc nh mi chiu. Nhng chiu hm y, trng li sng hn mi chiu, trng ta trn sng v sng gn bit bao nhiu gn vng. Nhng vng y rung rinh mi trng th p, nhng trng lu mi mt. Gi li mt nh qut hu, th N thy mun ngp m m mt th nng dn, toan dp li. Th vn c mt ci tt khng sao cha c, c lc t nhin mun ng, bt c u hay ang lm g. B c th bo th l mt ngi v tm. Ngp mt ci, th ngh bng: hy khoan kn nc, hy l xung ngi ngh y. Bi v th lut qut p t t tra ti gi. M my khi c mt ni mt th, mt rn da rn tht, sung sng qu! Mt y nh qut hu. Th ci o ra ngi ta vo gc chui, dng ngi khng kn o, nhng khng bao gi th bit th no l l li. Con ngi v tm, khng hay ngh xa xi m. V li y chng c ai. Ch Pho v u, m hn c v th cng say kht ng t na ng v ti nh tc khc chi u vo ng nt. Hn ra lm g y, cho c ra na th sao? Th khng th s hn c th phm n th bi l rt gin d l th cha thy ai phm n th bao gi. Tht ra th th cng chng ngh ngi nhiu n th. Trong c th c mt bng en lan ri. Th khng ngi th khng chu c.

Ngi mt lc th thy rng: nu c ngi mi th ng mt. Nhng th ng n hai phn ri. V th ngh: th ng, ng th lm sao! V nh th cng ch ng, ng ngay y cng vy. B c i theo hng t ra cng dm hm mi v. Th c ngi y cho mt. V th ng. Th ng ngon lnh v say sa.

Ch Pho vn say say nhn v run run. Bng nhin hn rn rn li gn th N: ln u tin hn rn rn, t khi v lng. Thot tin, hn hy xch ci l xa xa, ri hn lng lng ngi xung bn sn th

V th N git mnh. Th N mi kp git mnh th thng n ng bm vu ly th Th vng vy y ra, th m mt, th tnh hn, th nhn ra Ch Pho. Th va th, va vt nhau vi hn va hn hn: hay Bung ra Ti ku Ti ku lng Bung ra. Ti ku lng ln by gi! Thng n ng li ph ci. Sao th li ku lng nh? Hn vn tng ch c hn mi ku lng thi, ngi ta li ku tranh ca hn, bng nhin hn la ln, ku lng. Hn ku nh mt k b m va ku va dn ngi n b xung. Th N tr hai mt ngy ra nhn. Th N kinh ngc: sao hn li ku lng nh? M hn vn cha chu thi ku lng. Cng may ngi quanh y khng c ai l g ting hn, m khi hn ku lng th khng ai cn ng dng, h lu bu chi ri li ng, hn ku lng cng nh ngi khc bun, ht ngao. p li hn ch c l ch cn xao ln trong xm.

Th N bng nhin bt ci. Th N va ra va p tay ln lng hn. Nhng ci l ci p yu, bi v p xong, ci tay y li gii lng hn xung V chng ci vi nhau

By gi th chng ng bn nhau a b b no th ng. Ngi ta ng say sau khi lm vic yu. Chng ng nh cha bao gi c ng Trng vn thc vn trong tro Trng rc bi trn sng, v sng gi bit bao nhiu vng. Nhng gn n sng, bng nhin Ch Pho chng mt tay xung t, ngi ln mt na. Hn thy nn nao, chn tay bn rn, nh n ba ngy nhn i. Th m bng li phinh phnh y, hnh nh bng hi au. Cn hnh nh g na, thi ng au bng ri. au tht, au mi lc mt d! N c cun cun ln. m tri lnh lnh. H c gi th kinh kinh. Mi ln gi, hn rn rn ngi. Hn mun ng ln. Sao u nng qu m chn th by ry. Mt hn hoa ln. Bng qun li, au g ngI. Hn o. Hn o ba bn ci. O mi. Gi ma ra c th d chu. Hn cho mt ngn tay vo mc hng. Hn o ra mt ci to hn, rut hnh nh ln ln. Nhng cng ch nh ra ton nc di. Hn ngh mt t ri li cho tay vo mm. Ln ny th ma c. Tri i! Ma thc, ma tho, ma ng c, ma n c rut. n ni ngi n b phi dy. Th ngi nhm dy v ng ngc nhn. Ci c nng n y phi lu mi nh ra v lu mi hiu.

By gi th Ch Pho ma xong. Hn mt qu, li vt ngi ra t. Hn hai mt ra kh rn; hn ch cn sc rn khe kh. T ng ma bay li mt mi g thong nh mi ru, hn bng nhin rng mnh.

Th N li t mt tay ln ngc hn (th suy ngh n by gi mi xong). Th hi hn:

- Va th h?

Mt hn o ln nhn th, nhn mt long ri li ra ngay.

- i vo nh nh?

Hn lm nh gt u. Nhng ci u khng ng y, ch c ci m mt l nhch thi.

- Th ng ln.

Nhng hn ng ln sao c. Th qung tay vo nch hn, cho hn gng ngi. Ri th ko hn ng ln. Hn u vo c th, hai ngi lo o ri i v lu.

Khng c ging, ch c mt ci chng tre. Th hn nm ln v i nht nhnh tt c nhng manh chiu rch p ln cho hn. Hn ht rn. Hnh nh hn ng. Th cng lim dim chc ng. Nhng trong nh nhiu mui qu. Mui nhc cho th ci o qun ngoi vn. Th ra vn. i l nhc cho th vic i kn nc, th mi mt mc o, kn nc, ri xch i l nc i v nh.

Trng cha ln, khng chng tri cn khuya. Th ln ging nh ng. Nhng li nh vic l lng ti qua. Th ci. Th thy khng bun ng, v th c ln ra ln vo.

Khi Ch Pho m mt th tri sng lu. Mt tri cao, v nng bn ngoi chc l rc r. C nghe chim ru rt bn ngoi bit. Nhng trong ci lu m thp vn ch hi t m. y ngi ta thy chiu lc x tra v gp m th bn ngoi vn sng. Cha bao gi Ch Pho nhn thy th bi cha bao gi ht say.

Nhng by gi th hn tnh. Hn bng khung nh tnh dy, hn thy ming hn ng, lng m h bun. Ngi th bn rn, chn tay khng bun nhc, hay l i ru, hn hi rng mnh. Rut gan li nn nao ln mt t. Hn s ru cng nh ngi m thng s cm. Ting chim ht ngoi kia vui v qu! C ting ni ca nhng ngi i ch. Anh thuyn chi g mi cho ui c. Nhng ting quen thuc y hm no ch c. Nhng hm nay hn mi nghe thy Chao i l bun!

- Vi hm nay bn my?

- Km ba xu d !

- Th th cn n thua g!

- C ko co mi c mt tm nm xu

- Tht th y. Nhng chng l rng li chi.

Ch Pho on chc rng mt ngi n b hi mt ngi n b khc i bn vi Nam nh v. Hn nao nao bun, l v mu chuyn y nhc cho hn mt ci g rt xa xi. Hnh nh c mt thi hn ao c c mt gia nh nho nh. Chng cuc mn cy thu, v dt vi, chng b li mt con ln nui lm vn ling. Kh gi th mua dm ba so rung lm.

Tnh dy hn thy gi m cn c c. Bun thay cho i! C l no nh th c? Hn gi ri hay sao? Ngoi bn mi tui u Du sao, khng phi tui m ngi ta mi bt u sa son. Hn ti ci dc bn kia ca i. nhng ngi nh hn, chu ng bit bao nhiu l cht c, y a cc nhc m cha bao gi m, mt trn m c th gi l du hiu bo rng c th h hng nhiu; n l mt cn ma gi cui thu cho bit tri gi rt, nay ma ng n. Ch Pho hnh nh trng trc thy tui gi ca hn, i rt m au, v c c, ci ny cn ng s hn i rt v m au.

Cng may th N vo. Nu th khng vo, c hn vn v suy ngh mi, th n khc c mt. Th vo cp mt ci r, trong c mt ni g y vung. l mt ni cho hnh cn nng nguyn. L v lc cn m, th trn trc mt lt, th bng nhin ngh rng: ci thng liu lnh y k ra th ng thng, cn g ng thng bng au m m nm cng queo mt mnh. Gi th m qua khng c th th hn cht. Th kiu ngo v cu sng mt ngi. Th thy nh yu hn: l mt ci lng yu ca mt ngi lm n. Nhng cng c c lng yu ca mt ngi chu n. Mt ngi nh th N cng khng qun c. Cho nn th ngh: mnh b hn lc ny th cng bc. Du sao cng n nm vi nhau! n nm vi nhau nh v chng. Ting v chng, thy ngng ngng m thinh thch. vn l iu mong mun m thm ca con ngi khn nn y chng! Hay s khoi lc ca xc tht lm ni dy nhng tnh tnh m th cha bao gi bit?

Ch bit rng th mun gp Ch Pho, gp hn m nhc li chuyn m qua th chc bun ci lm. Gm! Sao li c th ngi u m l qu th! Ngi ta ngi y m dm xn ln ngay vo, n ch ngang ngc m ngi ta ku b, n li lm to hn. M k th cng ng ng. Ci thng tri nh khng cht y, n cn s ai m hng ku. Nhng m ng kip. Th trn y tht l phi bit. C gi hm nay nhc . Phi cho hn n t g mi c. ang m th th ch n cho hnh. Ra c m hi th l nh nhm ngi ngay m Th l va sng th chy i tm go. Hnh th nh th may li cn. Th nu b vo ci r, mang ra cho Ch Pho.

Thng ny rt ngc nhin. Ht ngc nhin th hn thy mt mnh n t. Bi v ln ny l ln th nht hn c mt ngi n b cho. Xa nay, no hn c thy ai t nhin cho ci g. Hn vn phi do nt hay l git cp. Hn phi lm g cho ngi ta s. Hn nhn bt cho bc khi m bng khung. Th N th ch nhn trm hn, ri li toe tot ci. Trng th th m c duyn. Tnh yu lm cho c duyn. Hn thy va vui va bun. V mt ci g na, ging nh n nn. Cng c th nh th lm. Ngi ta hay hi hn v ti c khi khng sc m c na. Th N gic hn n nng. Hn cm ly bt cho a ln mm. Tri i cho mi thm lm sao! Ch khi xng vo mi cng lm ngi nh nhm. Hn hp mt hp v nhn ra rng: nhng ngi sut i khng n cho hnh khng bit rng cho n rt ngon. Nhng ti sao li mi n by gi hn mi nm v mi cho.

Hn t hi ri li t tr li: v c ai nu cho cho n u? M cn ai nu cho m n na! i hn cha bao gi c sn sc bi mt tay n b. Hn nh n b ta, ci con qu ci hay bt hn bp chn m li bp ln trn, trn na, n ch ngh n sao cho tha n ch c yu hn u. Hi y hn hai mi. Hai mi tui, ngi ta khng l , nhng cng khng ton l xc tht. Ngi ta khng thch ci g ngi ta khinh. V li b mt con n b gi n nh m bp chn! Hn thy nhc hn l thch, hung hi li s. Qu tht, t khi bit rng con v ch sai hn lm mt vic khng chnh ng, hn va lm va run. Khng lm th khng c: mi vic trong nh, quyn n b. Ch hn, hn c lng no u. n ni ngi n b pht cu. B thy xa xi khng c, phi lm n ni. B bo hn rng: My thc th qu! Con trai g hai mi tui m nh ng gi. Hn vn gi v khng hiu. B lng l bo: Ch nh tao gi my vo ch bp chn th ny thi ? v thy hn ging ging b mng xi xi vo mt. Hn ch thy nhc, ch yu ng g. Khng, hn cha c mt ngi n b no yu c. V th m bt cho hnh ca th N lm hn suy ngh nhiu. Hn c th tm bn c, sao li ch gy k th?

Bt cho hp xong ri, th N ly bt cho v mc thm bt n Hn thy mnh m bao nhiu m hi. M hi chy ra trn u, trn mt, nhng git to nh git nc. Hn a tay o qut ngang mt ci, qut mi, ci ri li n. Hn cng n, m hi li cng nhiu. Th N nhn hn, lc u thng hi. Hn thy lng thnh tr con. Hn mun lm nng vi th nh vi m. i sao m hn hin, ai dm bo l thng Ch Pho vn p u, rch mt m m chm ngi? l ci bn tnh ca hn, ngy thng b lp i. Hay trn m thay i hn v sinh l, cng thay i c tm l na. Nhng ngi yu ui vn hay hin lnh. Mun c, phi l k mnh. Hn u cn mnh na. V c lc hn ngm mnh m lo. Xa nay hn ch sng bng git cp v da nt. Nu khng cn sc m git cp, da nt na th sao? nh, hn ch mnh v liu. Nhng hn m h thy rng s c mt lc m ngi ta khng th liu c na. By gi mi nguy! Tri i! Hn thm lng thin, hn mun lm ha vi mi ngi bit bao! Th N s m ng cho hn. Th c th sng yn n vi hn th sao ngi khc li khng th c. H s li nhn hn vo ci x hi bng phng, thn thin ca nhng ngi lng thin Hn bn khon nhn th N, nh thm d. Th vn im lng, ci tin cn, hn thy t nhin nh ngi. Hn bo th:

- Gi c th ny mi th thch nh?

Th khng p, nhng ci mi ca th nh cng bnh ra. Hn thy th cng khng c g l xu. Bng mt ci ging ni v mt v mt rt phong tnh theo hn, hn bo th:

- Hay l mnh sang y vi t mt nh cho vui.

Th lm hn. Mt ngi tht xu khi yu cng lm. Hn thch ch khanh khch ci. Lc tnh to, hn ci nghe tht hin. Th N ly lm bng lng lm. By gi th my bt cho chng ngm. Hn thy lng rt vui. Hn bo th N mt ci lm th giy ny ngi ln. V hn ci, hn li bo:

- ng y cn nh g hm qua khng?

Th pht kh hn mt ci, lm ci v khng a a. Sao m e l th. Xu m e l th cng ng yu. Hn ci ngt, v mun lm th thn thng hn na, hn vo th mt ci tht au vo i. Ln ny th khng nhng th ny ngi. Th ku ln choe cho. Th nm c hn m gii xung. Chng t tnh vi nhau, khng cn n nhng ci hn. Ai li hn, khi c nhng ci mi nc n nh b rung vo k i hn v ci mt rch ngang dc nh mt tht. V li, c nhng cch u ym bnh dn hn, chng cu vo hoc pht nhau thit thc bit my

Chng s lm thnh mt cp rt xng i. Chng cng nhn thy th, v nht nh ly nhau. Nh th nm ngy chn, th nh hn c ngy ln m, tr nhng lc i kim tin. Hn khng cn kinh ru nhng c ung cho tht t. cho khi tn tin, nhng nht l tnh to m yu nhau. n b khng c men nh ru, nhng cng lm ngi say. V hn say th lm. Nhng th li l ngi d hi. n hm th su, th th bng nh rng th c mt ngi c i. Ngi c y ni ngy nay s v. Th ngh bng: hy ng yu, hi c th .

Thy th hi, b gi kia bt ci. B tng chu b ni a. Nhng cht nh ra rng chu b vn d hi. B bng tr nn hong ht. B nhc cho ng cha nh b. Cng c l b ti thn b. B ngh n ci i di dng dc ca b, khng c chng. B thy chua xt lm. B ut c, ut c vi ai khng bit. Nhng ri ci ut c ngay ln chu b! Ngi n b c hnh thy chu b sao m th! Tht n mt. Ngoi ba mi tui m cha trt i. Ngoi ba mi tui ai li cn i ly chng. Ai i li cn i ly chng! ! m c ly th ly ai ch? n ng cht ht c ri hay sao, m li m u i ly mt thng khng cha. Ai li i ly thng ch c m t ngh l rch mt ra n v. Tri i! Nhc nh i l nhc nh! Hi ng cha nh b! B go ln nh con m di. B xa xi vo mt ci con chu gi ba mi tui m cha trt i. B bo pht n:

- nhn c n bng ny tui th nhn hn, ai li i ly thng Ch Pho!

Th nghe thy th m ln rut. Nhng th bit ci b lm sao. Con ngi y c quyn ni th, bi con ngi y nm mi tui ri cn ai ly chng. Th bit ci lm sao. M khng ci c th gin d ni ln ng ng. Th tc lm! Th tc lm! Th cn ci tc y ln mt ngi. Th lon ton chy sang nh nhn ngi. Th thy hn ng ung ru, v va ung va lm bm chi th v nh lu. Hn khng quen i; bi phi i, hn li li ru v ung cho bun. Ung vo th phi chi, quen mm ri! Nhng chi th? , th in ln mt! Th gim chn xung t, ri li nhy cng ln nh thng ng. Hn th v qu, lc l ci u ci. Li cn ci! N nho th, tri i! Th in ln mt. Tri i l tri! Th chng hai tay vo hng, vnh vnh ci mt, v n ci mi v i ln, trt vo mt hn tt c li b c. Hn ngh ngi mt t ri hnh nh hiu. Hn bng nhin ngn ngi. Thong mt ci, hn li nh ht ht thy ni cho hnh. Hn c ngi ngn mt, khng ni g. Th trt xong gin ri. Ci mi ca th d xung ri li bnh ra. Th h h lm. Th ngoay ngoy ci mng t ra v. Hn sng st, ng ln gi li. Ai m thm li! Cn mun li thi g? Hn ui theo th nm ly tay. Th gt ra, li gii thm cho mt ci. Hn ln kho xung sn. ln ra th hn phi ku: bao gi ch th. Hn nht mt hn gch v, toan p u. Nhng hnh nh hn cha tht say. V hn ngh p u y ch thit: p u y m nm n v ai? Hn t phi n ci nh con N kia. n m cht c nh n, m cht ci con khm gi nh n. Nu khng m c, lc y hy p u ku lng. Mun p u, phi ung tht say. Khng c ru, ly g lm cho mu n chy? Phi ung thm chai na. V hn ung. Nhng tc qu, cng ung cng tnh ra. Tnh ra, chao i bun! Hi ru khng sc sa. Hn c thoang thong thy hi cho hnh. Hn m mt khc rng rc. Ri li ung. Hn ra i vi mt con dao tht lng. Hn lm nhm: Tao phi m cht n! Nhng hn li c thng ng m i. Ci g lm hn qun r vo nh th N? Nhng thng in v nhng thng say ru khng bao gi lm nhng ci m lc i chng nh lm.

Tri nng lm, nn ng vng. Hn c i, c chi v da git n, v c i. By gi n ng nh c B. Hn xng xng i vo. C nh i lm ng vng, ch c mnh c B ang nm ngh tra? Nghe hn, c thy bc mnh qu! Chnh tht th c ang bc mnh. Bi c thy u hi nhc. C ang mun c mt bn tay man mt xoa ci u. Cng c l, c ch mun b T ng i lu qu th, khng bit rng i u? Sao b y cn tr qu! Gn bn mi ri m trng cn phy phy. Cn phy phy qu i na! C nm nay ngoi su mi. Gi yu qu, ngh m chua xt. Gi th th b y ch cng gi cho xong. B y li c tr, c phy phy, c p nh mi ngoi hai mi tui, m sao a tnh. Nhn th thch nhng m tng tc l. Khc g nhai ming tht b lt xt khi rng gn ht rng. Mt b, ming b c duyn, nhng trng lm. Hi mt t l ci toe tot, tt c mt li, ci m th hy hy. M thy ght nhng thng trai tr, gi lm con b khng ng, m thy u cng a. Chng a nht nh nc c, ch c ci th tc, m gp ai u cng ci! Chng ngh n a v c, ngi u m v tm! Tc l! C ch mun cho tt c nhng thng trai tr i t Nhng lc nh th, th mt ngi du khn ngoan cng khng bnh tnh c. Nht l khi trng thy mt thng ch n vi tin ung ru nh Ch Pho. Tuy vy, c cng mc sn nm ho. Th mc sn tng n i cho chng. Nhng mc ri, c cng phi qut mt cu cho nh ngi:

- Ch Pho y h? L b va ch ti khng phi l ci kho.

Ri nm bt nm ho xung t, c bo hn:

- Cm ly m ct i cho rnh. Ri lm m n ch c bo ngi ta mi ?

Hn trn mt ch tay vo mt c:

- Tao khng n y xin nm ho!

Thy hn toan lm d c nh du ging:

- Thi cm ly vy, ti khng cn hn.

Hn vnh ci mt ln, rt kiu ngo:

- Tao bo khng i tin.

- Gii! Hm nay mi thy anh khng i tin. Th anh cn g?

Hn dng dc:

- Tao mun lm ngi lng thin!

B Kin ci ha h:

- tng g! Ti ch cn anh lng thin cho thin h nh.

Hn lc u:

- Khng c! Ai cho tao lng thin? Lm th no cho mt c nhng vt mnh chai trn mt ny? Tao khng th l ngi lng thin na. Bit khng! Ch c mt cch bit khng! Ch c mt cch l ci ny bit khng!

Hn rt dao ra, xng vo. B Kin ngi nhm dy, Ch Pho vng dao ti ri. B Kin ch kp ku mt ting. Ch Pho va chm ti bi va ku lng tht to. Hn ku lng, khng bao gi ngi ta vi n. Bi th khi ngi ta n th hn cng ang giy nh ch gia bao nhiu l mu ti. Mt hn trn ngc. Mm hn ngp ngp, mun ni nhng khng ra ting. c hn, thnh thong mu vn cn ra.

C lng V i nhao ln. H bn tn rt nhiu v v n khng ng y. C nhiu k mng thm, khng thiu k mng ra mt! C ngi ni xa xi: Tri c mt y, anh em ! Ngi khc th ni toc: Thng no ch hai thng y cht th khng ai tic! R tht bn chng n git nhau, no c cn phi n tay ngi khc u. Mng nht l bn k ho trong lng. H tun n hi thm, nhng chnh l nhn l Cng bng nhng con mt tha mn v khiu khch. i To, khng cn kn o, ni toang toang ngay ngoi ch, trc mt bao ngi: Thng b cht, thng con lp ny khng khi ngi ta cho n bn. Ai ch hiu ngi ta l chnh ng. Bn n em th bn nh: Thng mt gi y cht, anh mnh nn m mng. Nhng ngi bit iu th hay ng vc, h chp ming ni: Tre gi mng mc, thng y cht, cn thng khc, chng mnh cng chng li t g u

B c th N ch vo tn mt chu m ay nghin:

- Phc i nh my, con nh! Ch m ly ng Ch Pho.

Th ci v ni lng:

- Hm qua lm bin bn, l Cng nghe u tn gn mt trm. Thit ngi li thit ca.

Nhng th li ngh thm:

- Sao c lc n hin nh t.

V nh li nhng lc n nm vi hn, th nhn trm b c ri nhn nhanh xung bng:

- Ni di, nu mnh cha, by gi hn cht ri, th lm n th no?

t nhin th thy thong hin ra mt ci l gch c b khng, xa nh ca v vng ngi qua li

Tn c i la xng iNXB i mi 1941

CI MT KHNG CHI C

Sng hm nay ang ngi vit vi nhau, chng bit ci ngh lan man no d xui anh Sen t ngt bo ti:

- Ny! Tri , ci mt anh trng th no y. Qu thc khng chi c!

Ti ngng u ln. Anh ang ci mm nhn ti. Ti ci gng. V t nhin ti bun. Ti nh n ci ln u tin ti c gp anh a. Sen gii thiu chng ti, chng ti bt tay nhau. Cu chuyn rt chng tr nn thn mt. Bi anh a v ti l ngi ng qun. Nht l ti c xem nhng bc v ca anh ngay t hi ti cha ra khi trng.

Ti mn anh ngay. Anh ni chuyn rt c duyn. Cng nh tt c nhng ngi chu nhiu au kh qu, anh c ti lm cho ngi nghe chuyn anh phi ci. Ci khng nhn c. Nhng ci ri m ngao ngn lng. Chng bit nhng ngi khc c nghe chuyn anh a c th khng! Ti th ti thy bun. Ti c ngh n ba ci bun ca i anh, ci bun th nht, lm th no m ni c ra y? M c ni s ngi ta cng ch ci anh a, hoc ci ti l thch lm b iu. Ci bun th hai d ni hn bi ngi ta hiu c hn: y l ci bun cnh nh ngho. Ci bun th ba khi nhm tai, y l mt ci bun m ngi ta phi nghe ni n nhiu qu mt ri: ci bun nhn tnh i ly chng. Ci bun nhn tnh i ly chng! Ti ci v c l by gi ti cng cn ci, nu anh a, nu anh a ch l mt cu hc tr mi ln ln. ng ny anh ngoi tam tun. M khng v khng con. Chao i! C th rng ci bun kia m trong lng anh nhng t ngy anh cha hai mi tui. Mt ci bun dng dc. V ti thy ti thng lm: thng anh, thng ti, thng cho i hai ta. Ti li cng mn anh thm na. Mn nh mt tm hn khao kht gp mt tm hn khao kht. Nhng c bao gi anh hiu th hi anh a m i c nhng ba mi bun!

Anh khng hiu tht. Cch y t lu, mt hm i chi ph anh Sen bo ti:

- Ti va gp anh a. Ti r anh a n chi vi anh. Nhng a t chi. Anh y bo ti: anh y s Tri lm. Trng ci mt Tri khng chi c. a hi ti mi: Tri lm sao th? Hay l Tri khng thch a? Mt hn c mt ci g kh t!

Kh t? l mt cch ni. Ti th ti hiu ri. Ti hiu anh mun bo: ci mt ti lnh nh nc v ngng nghu v v duyn, v l bch v ht. Ti ci gng v ti bun Chao i l bun!

Hi Thng m ngi ta n l rt cng bnh v ch lm ton nhng iu nhn, sao Ngi li cho ti mt ci mt tai hi cho ti n th? Mt ci mt n th no! Ai ch gp ti c mt ln cng phi c mt cm tng kh chu v ti, mc d ti gp ai cng c lm mnh khng n ni l mt thng ng ght. Ti l php, ti nh nhn, hay thn mt ty tng trng hp. Ti la mi ngi chiu ngi. Tht cng toi! Bi ri ngi ta c phi ght ti, ght ti tuy khng c c m ght mi kh cho ti ch. Ti khinh khnh ? Ti ngo ngh ? Ti lo l qu ? Hay tri li ti khm nm, ti tin qu. Hay l ti th tc. Khng, khng, h khng ni th. H bit ti khng c mt t g nh th. Nhng, ci mt ti trng lm sao y. Chao i, chao i th th ti cn bit lm sao by gi! Sinh ra ci mt ti l gii.

Hi cn nh ti phi xa nh t khi mi by tm tui u. Ti ra tnh hc. Ti tr ti mt nh b d. C mt cn gc mng mnh ch c ti v c ngi con trai ca d ti. c xp x tui ti v hc cng mt trng vi ti. Th m chng bao gi cng i hc vi ti. Anh thch i sm hn hoc mun hn. V bao gi anh cng i vi Knh con ng i Tho bn hng xm. D ti thy ti c li thi mt mnh, chng ngh cng thng. Mt hm d gi c vo mng c:

- My h qu! Sao i hc khng bo em i vi? Nh c hai anh em cng a i trc, a i sau. T mai cn th ri tao bo!

Ri d ti du dng bo ti:

- Chu c i vi n. Nu n khng chu i vi chu hay bt nt chu th chu c bo d. D tr cho n bit.

Ti ci u. Tuy cn b ti hiu rng: d ti lm th chng ch g. M li c hi cho ti l khc na. S yu hay s ght cng nh nhng ngh ca ngi ta khng th dng quyn m p buc. Khng thch i vi ti th no c chng sinh hn on ti. Ngh th nn khi ch c mt mnh ti vi c, ti phi bo:

- D ni th nhng anh khng mun i vi ti th c i mt mnh. D chng bit u m s.

Khng bit ngh th no m c bo:

- S th tao khng s. Nhng t mai tao c i vi my cng c. Chng ta gi thng Knh na. C ba thng cng i.

Ti rt mng. Ti mua ko v i c. Chng ti va nhai ko va ci ci ni ni, vui nh ngy tt mc ci o kp mi v ci qun trc bu cn st sot chy thi nhau trn ng n mng tui y.

Sng hm sau chng ti dn sch v ca c hai vo mt ci cp. c i trc, ti cp cp theo sau. Chng ti i t nh trong ra. D ti trng chng ti mm ci. Mt ti hn h! Nhng th tht cng c hi ngng ngng. Th cng nh mt c con gi mc ci o mi mnh cha quen. Chng ti sang nh bn cnh gi Knh. Knh cn ang n xi, ming phm phm chy ra. Chng ti mm ci v gt u cho nhau. Knh hi:

- C Tri cng i y ?

c gt u. Knh c v ngh ngi mt long. Ri anh bo:

- Thi hai a chng my i trc. T n ri i sau. Ti vi bo:

- Anh c n chng ti ng i.

Anh xua tay v lc u lia la:

- Khng, khng. T n cn lu lm. Chng my c i. C i i nh.

Knh chy tt vo nh trong. c bo ti:

- My ng i y mt t. Tao vo nh xem sao.

Anh vo nh. Hai anh ni chuyn vi nhau n hn mi pht. Ri c chy ra ko ti i.

- Thi k n. Chng mnh i i.

- Anh y cha n xong kia ?

- Xong ri. C mt nm xi va bng qu sung

- Th th ta i anh y mt lt.

- Khng i. N bo: chng mnh i trc.

i c mt qung, c but ming bo ti:

- N khng thch i vi my.

Ti sng st:

- V sao vy? Ti xu chi n th?

- Khng phi. Khng phi.

- Hay l ti v mch lng anh y iu g?

- Cng khng phi nt. Nhng n bo trng my lm sao y. N khng thch my.

* * *

Mt chc nm sau. Ch cn vi ba nm na l ti hai mi - c cng th. Ti thy chng ti thay i. Ting ni khc i. Mt hi trng c. c thch long qung i chi ph. Cn ti t nhin sinh ng tr v rt lm lc thnh vn v. Mt ngi na cng thay i nh c v ti y l c Nhung. Nhung con b Thy Thnh, bn ca d ti. Nh Nhung lin bn. Trc kia nhng ngy ngh Nhung vn sang nh d ti nh hay nh ri gianh vi c. Ti khng c r chi bao gi c. Ti ch lng lng ng nhn h chi. By gi Nhung cng nhn vt ln. Tc b ri ng nh nh t v kh di. Mt long lanh. M ng hng. Ting ni mm hn cng nh qun o sa sang hn trc. Tuy vy Nhung vn qua li nh d ti mt cch t nhin nh thng. Nhung qua li nh c ging cho mt ci tnh kh, hay gip cho mt vi lm mt bi lun vn. Nhung ngh hng bui cha ra cu no. Ti ngm ngm ghen vi c. V ti thm mong cho c khi no Nhung em sch sang m khng gp c ti c gip Nhung mt ln. Nhng khng khi no c. Bi Nhung c chc chn l c c nh th mi sang.

May cho ti, mt ln Nhung sang th c ang bn hc bi thi. Ti th hc xong ri, ang tp v. c bo Nhung:

- Ti mi qu. Ch Tri y ri. C a sch ch y ging cho m lm. Ti thy tim p mau thon tht. y l ti sung sng. Ti c ti ci, ngng bt v ngng u ln lng i. Nhung ngp ngng mt cht. Ri Nhung ku ln:

- thi em ngh ra c ri. Em v lm y.

Ti toan mu, ti au n lm. Nhng cng cha au n bng hm sau c va cui hi h va khoe vi ti.

- C Nhung hm nay phi pht. Ci tnh hm qua cha lm. Lc by gi ku ngh ra ri. K tnh th c c ngh ra c ci nm kia. N on ti gh lm nh

Ti sm mt. Ti cn ang tm mt ci g ni lng cho ngng th c bo:

- Cho ng kip. Ai bo hi Tri khng chu hi. Ri anh nhn ti ni tip:

- Ny Tri . Khng hiu sao Nhung n s Tri lm nh. N bo n khng dm hi Tri. Trng Tri th no!

- Vng, vng! Ti bit ri!

* * *

Nm sau ti bng tt nghip thnh chung. Nh ngho nh nh ti m c hc hnh n bc y cng l may lm. K tn km c n na c nghip ri. Ti b hc. Ti ngh n Nhung, tri tim rm rm mu. Ti ngh n nhng thiu n khc p hay xu m ti gp. Ti ngh n s h ca bao ngi. Lng ti bun nh mt con chim lc vo ci lc chiu thm cho t tri thnh mnh mng.

Nhng nhng ngi tr tui nh ngho nhng ci bun thng phi sm nhng ch cho nhng ci lo. Ton l nhng ci lo tm thng m n lm ta bc mnh. y l ci lo khng c go n, khng c tin mua thuc cho mt ngi m m hay mua mt bt canh cng cha, khng c o cho thng em trai vo v rt sp ti ny, hay khng tm c ch g chng cho mt a em gi nhan sc km li khng c vn. Nhng ci lo nh nht, tn mn hn na th nhng vn l phi lo.

Mt hm ti xch mt ci va li nh v c k p xe la mt mnh vo Nam. Ln u tin ti c i xe. Lng ti php phi bao nhiu l hy vng. Ti hy vng kim c cm n v kim c tin. Ti hy vng c nhn rng bit xa. Hy vng c th mua sch hc thm, c bo ch cho tha thch, c xt ci tr c th s ca ti vi tr c ngi thin h. Cng c c ci hy vng gp mt mt ngi n b khng th vi ti. Ngi ta bo vo Nam K, l t b nh hng nhiu ca Ty phng. Tnh cm y bng bt, nhng c ch b ngoi t khp np rt r; n ng n b giao thip t do hn; nhng tm hn khng thiu s nng nn cng nh tri c nhiu mu rc r. Nh th th nhng cuc trao duyn phi d dng. Lo g ti khng tm c bn?

Ti sa vo mt hiu th may. Cng vic ca ti rt linh tinh. Ti gi s sch v vit th t. Ti cp cp n nhng nh ngi Php, n cc tri lnh cc tu binh nhn hng v gii thiu hng. Ti li p my hoc lm khuy. Ti n ti dy my ngi th hc kim thm mt thng vi chc bc. Hi y tin, ti khng thiu thn qu nh trc na, nhng m tnh

Bao nhiu ln tht bi, khin by gi ti s nhng thiu n i ng. Nhng n sinh nh nhnh khng cn hp vi la tui ti v ngh nghip ca ti. V ti rt trng nhng tm hn trong trng. Nhng c bn hng dnh ring cho nhng k mua hng v nhng cu c nhiu th gi pht ph. Gi giang h th bn thu. Ti phi lnh xa tt c nhng hng ngi va mi k. Ti nh tm nhng ngi gn gi hn, gn gi ti hn. Ti n nhng c gi lm khuy nt. Sau khi quan st r tnh hnh xng th ti tnh vi ti nh th ny: Th gi c nm c th c Tm c chng. Cn li bn c. Th trai c by ngi nhng may mn cho ti l c n bn ngi c v. Nu cn nhng bn ngi cha c v th ti nh l khng c phn. Phc m li cn tha mt c th gi, ti s c chim lng c T Bnh. Gi ti yu ti hn cht na th ti phi t Bnh vi mt ci dng hnh mng th hn. Nhng ti yu s tht th. M mun tht th th phi ni l Bnh khng p lm. Bo c xu cng c. Mt thiu v du dng. i mt xch qu. Ci mi li to, cn ci ming th li c du ra ng trc. Tai hi na l c li c mt chic rng bc vng. th ngi trng li thn thn thn. Un o chng ra un o. Cng nhc chng ra cng nhc. Chnh ra th ti mun cha ci n bng ci kia. Ti an i ti bng cch bo ti rng: bn tay c dng thon thon v ting ni ca c nghe rt m. Th l c, cn g p, min l c duyn. Vy ti nht nh cho l c c duyn lm lm. V ti li dng tng dp c th ngi gn c, chuyn tr cng c. Nhng lc khng bn i u cng khng bn coi hng ti thch lm khuy. C Bnh dy ti lm. Ti sng run ngi mi khi ti c th chm tay ti vo tay c mt ci. Tri t i, mt ci tay n b. Nhng bui sng thy c n, ti mm ci cho c. Nhng bui chiu lc c v, ti cng mm ci cho c. Nhng ngy cui thng c thay ch pht lng ti hay bo nh vi cu ny:

- C T y h? Ti phi m sn ring cho c trong ti ti y ri.

- Dy h?

V c nhch mp h ra ci rng bc vng. Ti phi c bo ti rng; y l mt n ci. Ri ti m mng Nh th c na nm, ti st rut. Ti thy cn phi ni. Nhng ni ra th no? Ti ngp ngng lu lm. C nht nh ni ri li nht nh thng thnh ri hy ni. Ri li nht nh l phi ni. Mi ln ti nht nh l mt ln tim ti nhy chm ln nh mt m n b ghen tung. N mt. N b au khng bit chng. Thi th ti ni i cho n ri!

Mt bui tra ti ngh th. Ti hi hp i vo xng th. Bn th n cm xong chy sang hiu c-ph c. Ch cn vi anh ng mt, khng ng ngi. Ti rn rn li gn c T. C ngi ta lng vo ci t ang cm chic ko ct mng tay. Ti ngi xung trc mt c. Ngi ti st rt ln. C lc ti thy vng vt nh ng l lng trn khng kh. Mt lc lu ti mi run run gi kh.

- C T !

C vn nhn ci ko.

- G dy anh?

Ti khng ni na. Ti nhn c trng trc. Ti c dng ci nhn ca ti thay li ni. C ngc mt ln. C sng st hin ra nt mt. Ti chong vng ngi khi thy c ku ln rng:

- Tri i! n Ba ng g m k dy? Ch! Coi s ga! Ri c lay By Hu nm ng ngay gn y:

- n By, n By! N. Dy coi n Ba Tr, n ng ti n! Coi k ga heng!

Mt ti nng rc. Ti chy trn. C T ci r ln Ngay chiu hm y ti n nm nh mt ngi bn. Ti s gp c T v bn th ni ti lm qu. C l by gi h vn cn bn chuyn ti m ci. Ti thn cht. Mi gi khuya hm y ti v thu xp qun o v xin vi ch cho ti khng lm na. Sng sm hm sau ti khun hm ra i.

* * *

Ti tng sut i ti chng gp tnh. Nhng m ti gp. V gp mt cch gin d khng ai ng.

Ti v Bc. M ti bo ti nn ly v. Ti ly v. V ti l mt c gi nh qu khng p, c l xu nhng c ci cng l n b m li thuc ci hng t u ngi y. Hnh nh y cng nhn thy ci mt ti lm sao y. Bi my thng u ti thy y bun b. Ti cng bun. Nhng ri cng quen i. Ci g lu m li chng quen? K c mt ci mt khng chi c.

Mt hm ti thy y nhn ti mm ci. Ti gn ngt i. Ti lo o. Thiu mt cht na ti ng ln t trn ging xung t. Y s hi v ly u ti.

- hay! Lm sao th, lm sao th?

- Khng, khng

- Th sao o ng o a? Hay say ru?

Ti mm ci:

- Say em!

V ti nm ly bn tay y li. Y vi rt bn tay. Y mt. Y p tay vo u ti bo:

- N lm!

Ti mun va chy va ku ln nh nh bc hc:

- Ti thy! Ti thy, ti thy ngi tnh ca ti y ri.

Tiu thuyt th by. S 427 (22-8-1942)

NH NHEN

Bn h c bn ngi. Nhng h lm m bng mi ngi khc. Nh h, ci tim n tha khch ny c v nh ng ngi. Tht ra, c tim n no vo gi ny m li khng tha khch? Ba im tm qu ri. Ba n tra th cha ti. Hung chi li l mt bui sng th hai. Mt vi ngi l t vo y u l nhng k vi vng. H mi mt ung mt cc c ph, n vi chic bnh hay mt bt m, ri li mi mt ra, ci tm ngm trn ming va i va xa

Ch bn ngi ny l c v ung dung. H n ung ngh nga, va n va ci a tr chuyn, c khi li ngm th na. Ch v h l nhng chng tr tui thch lm ngang. H nm khn nh sut c ngy ch nht th hai mi r nhau i ph phn. Nh th h cho l ngc i, m ngc c i th thch lm. Tht ra, h ngc i ch v khng c cch m theo dng i. Giang l mt hc sinh ngho n ni khng tin n trng; chng hc nh bi ca bn v xem thm trong th vin. T sut ngy nghin ngm ci d nh m mt trng t tn c n vi ba vn bc, ti n dn thn n mt nh giu, km my a tr hc thm, kim mi thng vi chc tr tin n, tin git. Du cn ang tm ch bn ly bc trm nhng tiu thuyt chng cn mang trong u. H s m mt nh xut bn tht to; hin nay, chng hy cm ci vit sut nhng truyn ngn, truyn di, bn mt gi r mt cho nhng nh xut bn bun vn. H l nhng k i thi. C bn u mc chnh mng nh nhng k khng quan tm n ci i vt cht. H khinh ci s ng loi ngi.

Ti g i chi vo nhng lc ph ng ngi? H, h c trnh ci bn ngi tm thng i i li li nh mc ci. M nu gp khng trnh c, th h s km ra trc mt bn y ci v p ngo ngh ca mt ci u xn hi ngn v khng cn mt, ca mt b qun o gin d v c l nhu, ca ci ngc khng ca vt phanh ra n gi, nht l ca mt ci mt khng ph nn, khng trng tro, nhng khinh khnh, ma mai v ch nho. Th c th ci mt ca bn chng trai tr y l mt th mt v cng c kha.

Nh th, h cn cn g ra ph? Khn ni, h cn gp nhau v tr chuyn vi nhau. Nhng gp nhau u cho tin? H ch cn c cch l a nhau i ph, v i chn th li vo nhng tim n r tin, gi nhng mn n r tin. Khng phi ch nhng mn n t tin mi c th ngon. Tht th. Ngon hay khng l ti ming. M ci ming ngi i th n g cng ngon. , th th cn g phi n sang. Ny, ch dm ba ho ch, cng lm l ng bc, h cng c th i nhau mt ba n ngon bng mt ba ng hng chc bc trong mt hng cm ty. n, ch ct ngon l c, c cn g sang? Ngon, th h thy ngon r rng

H ang sung sng l lun vi nhau nh th, th hai ngi ng tui - c l nh qu, hay tnh nh v y c vic - va gi tin xong i ra ca, nhn nhau mm ci. Giang kh say. Chng gm gm nhn theo hai ngi va ra v, nh gy s:

- Cc ng y nh nho bn mnh hay sao?

Cng may, hai ngi i mi qu, nn cha nghe ht cu ra gia ng ri? n v ng bn kia, h nhn vi vo tim n mt ci, ri vi r ra ph khc. Giang hm hc:

- cc anh thy cha? C phi ng chng n nh nho bn mnh y khng?

Du mm ci, hi lc u:

- Khng phi u. H va c nh hng tnh nhm cho vi ho.

H bt ci:

- Qui l? Sao anh bit c?

Du vn mm ci v bnh tnh.

Ti bit, v chnh ti cng mt vi ln, c ngi ta tr nhm cho vi ho. Gi ti l ngi khch ngi quy kia, th ch trng ci mt c lm ra v thn nhin ca ngi mi tr tin, n ci ca ngi y khi ra ca, v ci v cung qut c che y ca hn, t lc mi ng ln cho n lc ra ng, l ti gi git ngay li i thm tin na.

T c ci tht ln:

- Tri i, Anh Du rt sng sut ca ti i! Anh a nghi nh con chut. C anh, ha ch c anh mi cung qut ln v mt vi ho tht. Tht l nh nhen

- Nh nhen, th nh nhen t ui i ri! Nhng ti hi anh: chnh anh bao gi ch vi, ba xu m bn khon hay tm tc mi khng yn, th d nh khi i mt qung xe in hai xu m anh ch c ng nm xu a cho ngi bn v? Ngi bn v khng c xu tr li, cm ly ng nm xu ca anh, ri c vic i, i li u toa, ri sang toa di, ri v ng qu anh khng thy hn u na. Sp ti ch anh phi xung ri. Chen ht ngi ny ngi n i tm hn th anh ngi: ngi chen ln, nhng nht l ngi t ra anh l ngi chc lp, ngi nh nhen. Ci i tm vi khng i c chin u vi nhau trong khi c anh rt lu, anh phi bc mnh, ch v ba ng xu m c mt i anh cng khng cht g. V anh phi rt sung sng nh trt c mt khi nng trong lng khi ngi bn v tr li v thn nhin hi anh: Ti cn chu ca ng ba xu y nh ri xa tin ra tr. Nu ngi y khng tr li anh nh xung m chu mt ba xu, th ti chc ch v ba xu y anh phi tm tc n hng gi mt, tuy - ti nhc li - mt ba xu y, anh cng khng cht g!

T bng bnh, va xua tay va ci:

- Khng i no! Ti dm ni chc: khng i no!

- Th th anh l thnh. Cn ti ti th thc vi cc anh, ti nh nhen hn th nhiu. Vng, chnh ti, ti c gan n cp, n cp ch v bn ng xu, trong lc ti kim tin bc trm l thng.

V Du k:

- Hi y ti cn Si Gn. Mt ci th nh nht ca ti l chiu chiu do qua ch Bn Thnh, mua nhng t bo mi v mt vi quyn sch. Mua c mua, th thi, cha chc g ti c, bi v hi y ti c nhiu sch bo qu, c khng ht c. Mt hm, tm mi khng cn mt quyn mi xut bn no ti cha c, ti nht mt quyn th Baudelaire in trong loi r tin Ri ti v nh. Trong lc ti thay qun o, anh Th vn ng cng mn vi ti, cm ly cun th xem, ku ln:

- Anh mua lm g ci th c ny? Ti thy nh c Fleurs du Mal ri kia m?

- C mt quyn kh to thi. Mua thm mt quyn kh nh ny xem trong mn V li ch c mt cc, mua m vt i

Th khng i ti ni ht, trn mt ln:

- Anh bo rng mt cc?

- Ti ni di anh lm g, khng tin a tin ti mua gim.

- Th th anh l mt con b. Loi sch ny mi quyn gi c su xu ti va mua mt quyn kch ca Musset cch y hai hm. Anh b ngi ta bp ri!

Ni xong, hn ci m ln. Ting ci ch nho nghe tc y ln c. m hm y, ti hm hc rt khuya mi ng. Sng hm sau, vic th nht ca ti sau khi tm ra, mc qun o, chi u xong, l n ci hng sch v lng tm bp mnh bn xu. Anh hng sch quen c mt ti, nn mc sc cho ti lc, chn. Nhn lc anh ta mi nhn tin ca mt ngi khch khc, ti chun c mt quyn vo ti o, kp mt quyn na vo gia mt t tun bo gp i ti cm theo t nh (ci t tun bo ngoi ba y nhng ch ti vit ln by ngi ta mi trng g bit l bo c), nht hai quyn na cm tay, ri qung cho nh hng ng bc. Ti c tin l hn hoi, c a ng bc, nu vic gian bi l th cng c cch m bnh vc mnh. Nhng anh bn sch ch nhn qua hai cun sch ti cm ri m ngn ko tr li ti tm ho. Ti nh lng c ngi. Ti nhy ln xe v nh. Thy Th ang nhai ko cao su ca, ti nm cnh tay hn, li vo. Ri by c bn cun sch mi em v vi quyn ti hm qua, ti o mo tnh cho hn nghe nh th ny:

- Mt, hai, ba, bn, nm? Nm quyn, anh c bit khng? (hn ph ci v tng ti toan lm tr qu thut). Mi quyn su xu, l ci gi ca anh tr. Nm su ng ba mi, ba mi xu hay l ba cc. Th m ti tr mt cc hm qua vi hai cc hm nay, cng li t l ba. Vy l cn. Anh xem, thin h bp mt thng nh ti, kh lng!

Ri ti ci tong ln. Th hi ti u ui nh th no. Ti ct ngha. Hn nghe. V khi hn hiu, th li n lt hn ci tong ln. Hn bo ti rng:

- Anh khng b thin h bp, th li b chnh thng ti bp: v tht ra th loi sch ny mi quyn ng mt cc, du ti hay ngi khc mua th cng th, chng ai bn su xu bao gi. Anh khng trng thy gi t bn Php 75 centimes y ?

Ti ngn ngi. Ri mt ti bng ln. Nu Th khng l bn rt thn ca ti ngay t hi cn ngi bn nhau trn gh nh trng, v nht l nu hn khng khe hn ti nhiu lm, th ti m vo ci mi bnh bnh ca hn vi chc ci. Nhng gii sinh ra hn l bn ti v khe hn ti, nn ti ch bo hn l ti, v nh rng ngay ti ngy hm y, lc ra mua sch, ti s liu k tr nhm cho anh hng sch ca ti hai ho.

Giang t ny n gi ngi nghe Du chm ch, c v suy ngh, ri bng nhin bt ci. Chng ci sng sc, ting ci lm ny c ngi ln. V nhng ngi khc ci, v thy hai ci vai chng ci. Du c ch lm, v tng cu chuyn ca mnh rt c duyn. Chng vn t ph bit cch dng nhng cu chuyn chng c g ni nhng ci su sc lm. Nhng chng ct hng ngay. Giang ci, ch v chng ngh n chuyn ring ca chng.

- Anh Du nh th vn cn may. Cn ti, c ln ch v hai ng bc m phi tuyt giao vi mt ngi yu, mt ngi yu

- i ch?

- Ci ngy y, ti cn tr nh b bn m ti trn Yn Ph. B ta c mt c con gi cng xinh xinh, qun lnh, rng en thi nhng c ci chm lm lm. K ly lm v cng c. Chng ti yu nhau, yu nhau m khng bit, nh

- Tri i? Tri i! Anh lm n ct phng gim chng ti on gio u y i

- , th ct. Vy ti ni: chng ti yu nhau, ri vn vn

B m nng cng bit, nhng v nh khng bit. B tha hiu con gi b cng ch ly c n hng nh ti l cng. M ti th ngy y ngy th thnh thc. Nhng mt hm nng hi vay ti hai ng bc may o, hay sm sanh g vng m, ti khng bit r. Khng th t chi, ti a hai ng cho nng nhng ti th thc vi nng ch cn c hai ng y thi Chiu hm y, nng bun b bo ti: Em nh mt c hai ng ri.

- Mt?

- Vng, en em qu. Em b vo ti ci o cnh, ch ci ra treo trn bp mt lt vo sau nh tm xong li mc ngay, th m lc ny s n tin th mt

Ri h thp ging, nng bo nh ti: Em ng cho con Lng qu, anh . Anh tnh, nh ny th cn c ai. Chng l m em li ly ca em. Con n a th khng c. Ch c Lng, lc em ang tm, n sang bp hi mn ci siu sc thuc; em ang tm d khng ra c, nn bo n: gm chn, ch vo m ly. Anh th ngh xem: khng phi con Lng th cn ai? Chu, ngi th m gian tham!. Ti bt u chn nng ngay t lc nghe xong cu y. Chn, v ti nhn r ci b trong nh nhen ca nng. Cc anh tha hiu y: ch c nhng k n cp c, th mi dm m ming bo bn l ngi n cp

- ! Nhng nu c bn y n cp tht th sao?

Giang ci ranh mnh:

- Khng? ng ng oan ngi ta m phi ti! Lng khng th n cp hai ng bc y, ti bit chc.

- Ly c g m anh bit chc?

- Ly ci c rt gin d ny: l k ly cp hai ng bc y, chnh l ti!

Mi ngi ci m ln. Ai cng tng Giang va k mt chuyn khi hi, ba t kho lm vui cc bn. Ch c Du l c v nh ngh ngi; chng i ting ci ngt, mi gt gt ci u m bo:

- Ti hiu ci