4
Ujitja e Pemëve E hëne 2 Dhjetor 2013 21:56 Pema rritet mire nëse ujitet rregullisht. Thatësia shkakton zvogëlimin e madhësisë së frutave dhe vonon rritjen, posaçërisht tek pemët e reja. Simptomat më të ashpra të pamjaftueshmërisë së ujit janë: vyshkja e gjethes, përdredhja e gjethes, djegia nga dielli etj. Reagimi i pemës do te rezultojë me zvogëlimin e madhësisë së saj, rrudhje dhe humbje të lagështisë si dhe djegien nga dielli.Por ujitja e tepërt e përcjellë me drenazhim të dobët shkakton vdekjen e pemës sepse e largon oksigjenin nga rrënja. Periudha kritike për shmangien e lagështisë e mungesës së lagështisë Pemët e reja jo frytdhënëse (fidanët) duhet ti shmangen mungesës së lagështisë. Tek pemët e reja uji është vendimtar për prodhimin e frutave. Kur fillimisht pema fillon ta rrit frytin, zvogëlohet mundësia për rritje të madhësisë dhe zvogëlohet mundësia për fytmëdhënje maksimale. Zhvillimi i pemës: 1) Lulëzimi dhe 6-8 jave pas lulëzimit janë kritike nëse kemi mungese të lagështisë sepse gjatë kësaj periudhe ngjan zhvillimi i hojëzës së frytit. Kur njëherë numri i hojëzave përcaktohet gjatë këtyre javëve të para, hojëza të reja nuk krijohen më, vetëm mbushen këto 2) Mesi i verës është periudhe më pak e rrezikshme për prodhimin e sasisë së gjithmbarshëm të prodhimeve dhe mungesa e lehte e ujit mund te rezultojë në shmangien e mundësisë së rritjes së sythave, mirëpo mungesa e madhe e lagështisë gjate kësaj periudhe do të dëmtoj zhvillimin e sythave të lules që janë të nevojshëm për frytë-dhënie në vitin e ardhshëm. 3) Periudha 6-8 jave para vjeljes: uji është i nevojshëm për rritjen dhe zhvillimin e madhësisë së frutave. Thellësia e sistemit rrënjor Toka mund të mbajë rezerva të ujit.

Ujitja e Pemëve

Embed Size (px)

DESCRIPTION

fudir.tehn.2

Citation preview

Ujitja e PemveE hne 2 Dhjetor 2013 21:56Pema rritet mire nse ujitet rregullisht. Thatsia shkakton zvoglimin e mahsis s !rutave he vonon rritjen" #osa$risht tek #emt e reja.%im#tomat m t ash#ra t #amja!tueshmris s ujit jan: v&shkja e gjethes" #rrehja e gjethes" jegia nga ielli etj. 'eagimi i #ems o te rezultoj me zvoglimin e mahsis s saj" rruhje he hum(je t lagshtis si he jegien nga ielli.Por ujitja e te#rt e #r)jell me renazhim t o(t shkakton vekjen e #ems se#se e largon oksigjenin nga rrnja.Periudha kritike pr shmangien e lagshtis e mungess s lagshtisPemt e reja jo !r&thnse *!iant+ uhet ti shmangen mungess s lagshtis. Tek #emt e reja uji sht venimtar #r #rohimin e !rutave.,ur !illimisht #ema !illon ta rrit !r&tin" zvoglohet munsia #r rritje t mahsis he zvoglohet munsia #r !&tmhnje maksimale.Zhvillimi i pems:1+ -ulzimi he 6./ jave #as lulzimit jan kritike nse kemi mungese t lagshtis se#se gjat ksaj #eriuhe ngjan zhvillimi i hojzs s !r&tit. ,ur njher numri i hojzave #r)aktohet gjat kt&re javve t #ara" hojza t reja nuk krijohen m" vetm m(ushen kto2+ 0esi i vers sht #eriuhe m #ak e rrezikshme #r #rohimin e sasis s gjithm(arshm t #rohimeve he mungesa e lehte e ujit mun te rezultoj n shmangien e munsis s rritjes s s&thave" mir#o mungesa e mahe e lagshtis gjate ksaj #eriuhe o t mtoj zhvillimin e s&thave t lules 1 jan t nevojshm #r !r&t.hnie n vitin e arhshm.3+ Periuha 6./ jave #ara vjeljes: uji sht i nevojshm #r rritjen he zhvillimin e mahsis s !rutave.Thellsia e sistemit rrnjorToka mun t m(aj rezerva t ujit.2ima mun ta n3jerr ujin 1 gjenet n zonn e rrnjs.E!ekti i thellsis s rrnjs sht no)ion 1 #roret he tregon thellsin ku a(sor(imiose thithja e ujit nga (ima sht m aktive. Po ashtu ka#a)iteti #r m(ajtjen e ujit varet nga ti#i i toks" $o 30)m thellsi toka mun t #rm(aj: tok ranore 25.3/ mm uj" #jellore 3/.50 mm uj he argjilore 50.63 mm uj.%asia e nevojshm e ujit 1 i nevojitet trungut t #ems varet nga mahsia e #ems he nga ajo se sa te n3ehta jan itt. 4aktor t tjer 1 nikojn n ujitje jan #o ashtuehe lagshtia relative he errat" mir#o kta jan m #ak t rnsishm. Prorimi itor i ujit tregohet me mm.5ji 1 sh!r&tzohet nga ruri he avullimi i ujit nga toka uhet t #r#uthen. 6 ,osov nevojat itore mesatare #r #rorim t ujit jan 5 mm n it. 7vullimi i ujit nga toka nr&shon nga 2.5 mm n #ranvern e !toht he n itt vjeshtore" n 5. 6.5 mm n itt e ngrohta he itt e n3ehta t vers.Pranaj" nse toka m(an 25 eri 50 mm uj n #jesn rrnjore he ruri sh!r&tzon 5mm n it he n 8koht m t vshtira avullohen 6.5 mm" #ema.Matja e sasis s ujit pr ujitje0atja e lagshts n tok mun t (het me 8 tensionetr i )ili tregon sasin e sh!r&tzueshme t ujit n tok.9arsisht nga lloji i toks #r)aktohet ehe tensioni normal i ujit. 6 tokn e leht ranore ujitja uhet t a#likohet kur instrumenti mats tregon 10.35.6 tokat mesatarisht t rna" ujitja uhet t a#likohet kur instrumenti mats tregon 30.50" he n tokat e !orta argjilore ujitja uhet t a#likohet kur instrumenti mats tregon 50.60.,ur trungu i nj #eme z ha#sire 2 m2 he nse n kt ha#sir ka & #ikatoreme ka#a)itet 2.5 - :or he gjat itve t ngrohta t vers shkalla e ujit t sh#enzuar sht rreth 5mm n it: m2 ather sh#enzimi #r nj #em e )ila ka ha#sir 2 m2 o t jet 1o mm ose 10 litra uj n it.Koha e nevojshme pr ujitje6se nevoja itore #r nj #em sht 5- : m2 ather & #ikatore me ka#a)itet 2.5 -:or #r se)iln" ujitja uhet t zgjas 2 or * 2 #ikatore 3 2.5 litra uj 3 2 or ; 10 litra+ 6se shirojm 1 ujitjen ta (jm $o & it ather ujitja uhet t zgjas < or he & #ikatore o ti ja#in (ims 20 litra uj #r 2 m2Ujitja pik-pikPr#arsit e ujitjes #ika=#ike'ritet e!ektiviteti i ujitjes.E!ektiviteti i ujitjes me #ika #rllogaritet n >5.?5 @" kunrejt vetm 25.50 @ t ujitjeve si#r!a1sore me (raza he >0./0 @ t ujitjeve n !orm shiu. 5jitja me #ika minimizon hum(jet e ujit #r shkak t eva#otrans#irimit" rrjehjeve si#r!a1sore he e#rtimit n thellsi t toks.E sho1ruar me mul1irimin" ujitja me #ika #lotson krkesat e (imve #r uj" uke konsumuar vetm 30.50 @ t vllimit t ujit 1 konsumohet nga ujitja n !orm shiu.'ritet e!ektiviteti i sh!r&tzimit t energjis. %istemet e ujitjes me #ika !unksion n #resion t ult he #r kt ars&e krkojn m #ak sh#enzime #r energji.'ritet e!ektiviteti i #rorimit t #lehrave. 5jitja me #ika munson #rorimin e ozave #re)ize t #lehrave he venosjen e t&re #ran sistemit rrnjor t (imve.Avoglohet munsia e sh!a1jes s smunjeve. 0e1ense gjat ujitjes me #ika gjethete (imve m(eten t thata" ku!izohet njeshm munsia e zhvillimit t smunjeve kr#uhore.Avoglohet munsia e zhvillimit t (arrave t k1ija. Pr ars&e se gjat ujitjes me #ika ha#sira miis rreshtave m(etet e that" munsia e rritjes s (arrave t k1ija n kt ha#sir sht e vogl.'ritet #rohimi i (imve he #rmirsohet )ilsia. 6#rmjet ujitjes me #ika #rohuesi ka munsi t kontrolloj me saktsi ozat e ujit he t #lehrave 1 u uhen hn (imve. Pr #asoj"'ritet munsia #r t realizuar #rohime t larta he me )ilsi m t mir.Avoglohet munsia e ngjeshjes s toks" erozionit he sh#larjes s elementve ush1&es nga toka.-ejon munsin e nrh&rjeve t tjera n (im he n tok ehe gjat ujitjeve.Dobsit e ujitjes pika pik5jitja me #ika krkon vmenje m t mahe. ,rahasuar me ujitjen n !orm shiu" ujitja me #ika sht m e kom#likuar" si #r sa i #rket instalimit ashtu he sh!r&tzimit t sistemit. 5jitja me #ika sht shum e njeshme karshi ga(imeve 1 mun t (hen gjat a#likimit t saj. %h#esh ato jan te#r t kushtueshme" ose t #akorrigjueshme.,a nj kosto relativisht t lart t instalimit !illestar t sistemit he t mirm(ajtjes s tij.,a krkesa t larta #r #astrtin e ujit. Tu(at 1 #roren #r ujitje kan vrima shum t vogla t )ilat mun t (llokohen nga grim)a rre" #re)i#itate t #lehrave" kr#uha" (aktere etj. Pr kt ars&e uji uhet t !iltrohet he tu(at uhet t #astrohen #erioikisht. Ber #as here krkohet #rorimi i kimikateve t nr&shm #r zh(llokimine tu(ave t ujitjes.%hkruan:Iniiativa pr Zhvillimin e !uj"sis s Kosovs