หน่�วยการเรยน่ที่� 1ความร��ที่��วไปเก�ยวก�บการบ�ญชีต้�น่ที่�น่ชี�วงการผลิ�ต้(Introduction of process costing)

จุ�ดประสงค"การเรยน่ร�� (ปลิายที่าง)

ผู้��เรี�ยนมี�ความีรี� � ความีเข้�าใจเกี่��ยวกี่�บความีหมีาย ลั�กี่ษณะ ข้��นตอน แลัะวงจรีข้องรีะบบต�นทุ นช่"วงกี่ารีผู้ลั#ต สามีารีถอธิ#บายความีแตกี่ต"างรีะหว"างรีะบบกี่ารีบ�ญช่�ต�นทุ นช่"วงกี่ารีผู้ลั#ต กี่�บรีะบบกี่ารีบ�ญช่�ต�นทุ นงานส��งทุ(า แลัะจ�ดทุ(ารีายงานต�นทุ นกี่ารีผู้ลั#ตอย"างง"ายได�อย"างถ�กี่ต�อง

จุ�ดประสงค"การเรยน่ร�� (น่#าที่าง)

1. อธิ#บายความีหมีายข้องรีะบบกี่ารีบ�ญช่�ต�นทุ นช่"วงกี่ารีผู้ลั#ต แลัะรีะบบกี่ารีบ�ญช่�ต�นทุ น

งานส��งทุ(าได�2. อธิ#บายลั�กี่ษณะข้องกี่ารีบ�ญช่�ต�นทุ นช่"วงกี่ารีผู้ลั#ตได�3. เปรี�ยบเทุ�ยบความีแตกี่ต"างรีะหว"างรีะบบกี่ารีบ�ญช่�ต�นทุ นช่"วง

กี่ารีผู้ลั#ต กี่�บรีะบบกี่ารีบ�ญช่�ต�นทุ นงานส��งทุ(าได�

4. อธิ#บายข้��นตอนข้องกี่ารีจ�ดทุ(ารีายงานต�นทุ นกี่ารีผู้ลั#ตได�

สาระส#าค�ญในกี่ารีค(านวณต�นทุ นกี่ารีผู้ลั#ตส#นค�าส(าเรี,จรี�ปข้องกี่#จกี่ารี

อ ตสาหกี่รีรีมี มี�ว#ธิ�กี่ารีค(านวณได�หลัายว#ธิ�ตามีลั�กี่ษณะกี่ารีผู้ลั#ตข้องกี่#จกี่ารี ซึ่.�งกี่#จกี่ารีสามีารีถเลั/อกี่ใช่�ว#ธิ�กี่ารีค(านวณให�เหมีาะสมีกี่�บกี่ารีผู้ลั#ตได� เช่"น ว#ธิ�กี่ารีบ�ญช่�ต�นทุ นงานส��งทุ(า ว#ธิ�กี่ารีบ�ญช่�ต�นทุ นมีาตรีฐาน ว#ธิ�กี่ารีบ�ญช่�ต�นทุ นจรี#ง แลัะกี่ารีค(านวณต�นทุ นกี่ารีผู้ลั#ตตามีรีะบบกี่ารีบ�ญช่�ต�นทุ นช่"วงกี่ารีผู้ลั#ตกี่,เป1นอ�กี่ว#ธิ�หน.�งทุ��น#ยมีใช่�กี่�นแลัะเป1นว#ธิ�กี่ารีค#ดต�นทุ น

ทุ��เหมีาะส(าหรี�บกี่#จกี่ารีทุ��ผู้ลั#ตส#นค�าอย"างต"อเน/�องเป1นจ(านวนมีากี่ อาจมี�กี่ารีผู้"านกี่ารีผู้ลั#ตหลัายแผู้นกี่ แลัะได�ส#นค�าส(าเรี,จรี�ปเหมี/อน ๆ กี่�น ด�งน��นจ.งต�องเข้�าใจความีหมีาย ลั�กี่ษณะทุ��ส(าค�ญข้องรีะบบกี่ารีบ�ญช่�ต�นทุ นช่"วงกี่ารีผู้ลั#ต แลัะอธิ#บายความีแตกี่ต"างกี่�นรีะหว"างรีะบบต�นทุ นช่"วงกี่ารีผู้ลั#ตกี่�บรีะบบกี่ารีบ�ญช่�ต�นทุ นงานส��งทุ(า เพื่/�อความีเข้�าใจในข้��นตอน แลัะสามีารีถรีวบรีวมีข้�อมี�ลัทุ��ใช่�ในกี่ารีจ�ดทุ(ารีายงานต�นทุ นกี่ารีผู้ลั#ตได�อย"างถ�กี่ต�องแลัะเหมีาะสมี

เน่$%อหา1. ความีหมีายข้องกี่ารีบ�ญช่�ต�นทุ นช่"วงกี่ารีผู้ลั#ตแลัะกี่ารีบ�ญช่�

ต�นทุ นงานส��งทุ(า2. ลั�กี่ษณะข้องกี่ารีบ�ญช่�ต�นทุ นช่"วงกี่ารีผู้ลั#ต3. ความีแตกี่ต"างรีะหว"างรีะบบกี่ารีบ�ญช่�ต�นทุ นช่"วงกี่ารีผู้ลั#ตกี่�บ

รีะบบกี่ารีบ�ญช่�ต�นทุ นงานส��งทุ(า

4. ข้��นตอนในกี่ารีจ�ดทุ(ารีายงานต�นทุ นกี่ารีผู้ลั#ต

ความหมายของการบ�ญชีต้�น่ที่�น่ชี�วงการผลิ�ต้ (Process Costing)

สมีาคมีน�กี่บ�ญช่�แลัะผู้��สอบบ�ญช่�รี�บอน ญาตแห"งปรีะเทุศไทุย ได�ให�ค(าจ(ากี่�ดความีข้องกี่ารีบ�ญช่�ต�นทุ นช่"วงกี่ารีผู้ลั#ตไว�ว"า กี่ารีบ�ญช่�ต�นทุ นช่"วงกี่ารีผู้ลั#ต หมีายถ.ง ว#ธิ�กี่ารีบ�ญช่�ต�นทุ นอย"างหน.�งใช่�ในกี่#จกี่ารีทุ��ผู้ลั#ตส#นค�าหรี/อให�บรี#กี่ารีมี�ลั�กี่ษณะเป1นช่"วง ๆ ว�ตถ ด#บ แรีงงาน แลัะค"าใช่�จ"ายกี่ารีผู้ลั#ตต"าง ๆ อาจจะใส"เข้�ามีาในช่"วงกี่ารีผู้ลั#ตต"าง ๆ ได� (1)

สมีน.กี่ เอ/�อจ#รีะพื่งษ5พื่�นธิ5 กี่ลั"าวว"า กี่ารีบ�ญช่�ต�นทุ นช่"วงกี่ารีผู้ลั#ตถ/อเป1นว#ธิ�กี่ารีในกี่ารีค(านวณต�นทุ นผู้ลั#ตภั�ณฑ์5อ�กี่ว#ธิ�หน.�งทุ��มี�กี่จะถ�กี่น(ามีาใช่�ในโรีงงานอ ตสาหกี่รีรีมี ทุ��มี�กี่ารีผู้ลั#ตแบบต"อเน/�อง เป1นกี่รีะบวนกี่ารีแลัะในสายกี่ารีผู้ลั#ตหน.�งๆ กี่,จะทุ(ากี่ารีผู้ลั#ตส#นค�าเพื่�ยงอย"างเด�ยว หลั�ง

2

จากี่ทุ��ผู้ลั#ตเสรี,จแลั�วกี่,จะน(าไปเกี่,บไว�ในคลั�งส#นค�าเพื่/�อรีอกี่ารีจ(าหน"ายต"อไป (2)

ดวงมีณ� โกี่มีารีทุ�ต อธิ#บายว"ากี่ารีบ�ญช่�ต�นทุ นช่"วงกี่ารีผู้ลั#ต เป1นกี่ารีค(านวณต�นทุ นผู้ลั#ตภั�ณฑ์5อ�กี่ว#ธิ�หน.�งซึ่.�งใช่�กี่�บกี่#จกี่ารีทุ��มี�กี่ารีผู้ลั#ตต"อเน/�องกี่�นไป แลัะในรีะหว"างกี่ารีผู้ลั#ตไมี"สามีารีถแยกี่ได�ว"าส"วนใดข้องกี่ารีผู้ลั#ตเป1นข้องงานช่#�นใด เป1นกี่ารีผู้ลั#ตรีวมีกี่�นไป ปกี่ต#จะผู้ลั#ตส#นค�าเพื่/�อเกี่,บไว�ข้ายในภัายหลั�ง (3)

เรีว�ตรี5 ช่าตรี�ว#ศ#ษฎ์5 กี่ลั"าวว"า กี่ารีบ�ญช่�ต�นทุ นช่"วงกี่ารีผู้ลั#ต เป1นว#ธิ�กี่ารีค#ดต�นทุ นอ�กี่แบบหน.�ง ซึ่.�งเหมีาะส(าหรี�บโรีงงานอ ตสาหกี่รีรีมีทุ��ทุ(ากี่ารีผู้ลั#ตผู้ลั#ตภั�ณฑ์5เป1นจ(านวนมีากี่ ๆ ต#ดต"อกี่�น โดยทุ��จ(านวนหน"วยทุ��ผู้ลั#ตได�ปรีะกี่อบด�วยหน"วยเหมี/อน ๆ กี่�น แต"ลัะหน"วยทุ(ากี่ารีผู้ลั#ตในลั�กี่ษณะเด�ยวกี่�น แลัะเป1นกี่ารีผู้ลั#ตในรีะบบต"อเน/�องกี่�น (4)

เยาวพื่า ณ นครี อธิ#บายว"ากี่ารีบ�ญช่�ต�นทุ นช่"วงกี่ารีผู้ลั#ต ใช่�ส(าหรี�บกี่#จกี่ารีทุ��ผู้ลั#ตภั�ณฑ์5เป1นจ(านวนมีากี่เพื่/�อเกี่,บไว�ข้าย ไมี"ได�ผู้ลั#ตตามีค(าส��งข้องลั�กี่ค�าแต"ลัะรีาย ส#นค�าทุ��ผู้ลั#ตทุ กี่หน"วยจะเหมี/อนกี่�น โดยผู้"านกี่ารีผู้ลั#ตเป1นข้��นตอนต"อเน/�องกี่�นไป แลัะเป1นมีาตรีฐานเด�ยวกี่�น (5)

สร�ป กี่ารีบ�ญช่�ต�นทุ นช่"วงกี่ารีผู้ลั#ต หมีายถ.งว#ธิ�กี่ารีค(านวณต�นทุ นกี่ารีผู้ลั#ตส#นค�าว#ธิ�หน.�งทุ��เหมีาะส(าหรี�บกี่#จกี่ารีทุ��ทุ(ากี่ารีผู้ลั#ตส#นค�าเพื่/�อข้ายเองอย"างต"อเน/�อง เป1นจ(านวนมีากี่ แลัะผู้"านกี่รีะบวนกี่ารีผู้ลั#ตหลัายแผู้นกี่ ส#นค�าทุ��ผู้ลั#ตได�จะเป1นส#นค�าช่น#ดเด�ยวกี่�น แลัะกี่#จกี่ารีไมี"สามีารีถแยกี่ได�ว"าต�นทุ นกี่ารีผู้ลั#ตเป1นข้องงานช่#�นใดช่#�นหน.�งโดยเฉพื่าะ ส#นค�าทุ��ผู้ลั#ตได�จะน(าไปเกี่,บไว�เพื่/�อส"งข้ายต"อไป

ความหมายของการบ�ญชีต้�น่ที่�น่งาน่ส��งที่#า (Job order costing)

3

สมีาคมีน�กี่บ�ญช่�แลัะผู้��สอบบ�ญช่�รี�บอน ญาตแห"งปรีะเทุศไทุย ได�ให�ค(าจ(ากี่�ดความีข้องกี่ารีบ�ญช่�ต�นทุ นงานส��งทุ(าไว�ว"าเป1นว#ธิ�กี่ารีบ�ญช่�ต�นทุ นอย"างหน.�ง ทุ��รีวบรีวมีข้�อมี�ลัตามีปรีะเภัทุข้องงาน ส�ญญา หรี/อค(าส��งผู้ลั#ตแต"ลัะงานไว�ต"างหากี่จากี่กี่�น ส"วนใหญ"จะใช่�ว#ธิ�กี่ารีค(านวณต�นทุ นปรีะเภัทุน��ในกี่#จกี่ารีโรีงพื่#มีพื่5 กี่#จกี่ารีบรี#กี่ารีซึ่"อมีแซึ่มี อ ตสาหกี่รีรีมีต"อเรี/อ แลัะอ ตสาหกี่รีรีมีกี่"อสรี�าง ซึ่.�งส"วนใหญ"แลั�วลั�กี่ษณะข้องส#นค�าทุ��ผู้ลั#ตจะถ�กี่กี่(าหนดโดยลั�กี่ค�า แลัะจะด(าเน#นกี่ารีผู้ลั#ตกี่,ต"อเมี/�อได�รี�บค(าส��งซึ่/�อจากี่ลั�กี่ค�า ต�นทุ นรีวมีข้องงานปรีะกี่อบด�วย ว�ตถ ด#บ ค"าแรีงแลัะค"าใช่�จ"ายโรีงงาน ซึ่.�งสามีารีถรีะบ เข้�างานแต"ลัะงานได�โดยตรีง ส"วนค"าใช่�จ"ายโรีงงานทุ��ไมี"สามีารีถรีะบ เข้�างานแต"ลัะงานได�โดยตรีง จะถ�กี่รีวมีเป1นต�นทุ นข้องงานแต"ลัะงานโดยว#ธิ�กี่ารีป;นส"วน (6)

สมีน.กี่ เอ/�อจ#รีะพื่งษ5พื่�นธิ5 อธิ#บายว"า กี่ารีบ�ญช่�ต�นทุ นงานส��งทุ(าค/อรีะบบบ�ญช่�ทุ��ใช่�ในกี่ารีสะสมีข้�อมี�ลัเกี่��ยวกี่�บต�นทุ นกี่ารีผู้ลั#ตข้องงานส��งทุ(าหรี/อส#นค�าทุ��มี�กี่ารีผู้ลั#ตเป1นรี "น ๆ โดยกี่ารีบ�นทุ.กี่แลัะสะสมีต�นทุ นน��น ๆ จะทุ(าโดยแยกี่ตามีงานส��งทุ(าข้องลั�กี่ค�าแต"ลัะรีาย หรี/อตามีรี "นแลัะช่น#ดข้องส#นค�าทุ��ทุ(ากี่ารีผู้ลั#ต (7)

ดวงมีณ� โกี่มีารีทุ�ต ได�ให�ความีหมีายไว�ว"า กี่ารีบ�ญช่�ต�นทุ นงานส��งทุ(า เป1นว#ธิ�เกี่,บรีวบรีวมีแลัะสะสมีต�นทุ นกี่ารีผู้ลั#ตข้องงานตามีค(าส��งผู้ลั#ตข้องลั�กี่ค�า เน/�องจากี่ลั�กี่ษณะข้องค(าส��งผู้ลั#ตแต"ลัะงานแตกี่ต"างกี่�น จ.งมี�กี่ารีรีวบรีวมีแลัะสะสมีต�นทุ นแยกี่ตามีค(าส��งผู้ลั#ตหรี/อช่#�นงาน ทุ(าให�ทุรีาบต�นทุ นกี่ารีผู้ลั#ตข้องแต"ลัะงานได�ทุ�นทุ� (8)

สร�ป กี่ารีบ�ญช่�ต�นทุ นงานส��งทุ(า หมีายถ.ง ว#ธิ�กี่ารีค(านวณต�นทุ นกี่ารีผู้ลั#ตส#นค�าตามีทุ��ลั�กี่ค�าส��ง เหมีาะส(าหรี�บกี่#จกี่ารีทุ��รี �บจ�างทุ(ากี่ารีผู้ลั#ตส#นค�า ซึ่.�งส#นค�าทุ��ผู้ลั#ตจะมี�ลั�กี่ษณะแตกี่ต"างกี่�นตามีค(าส��งข้องลั�กี่ค�า กี่ารีรีวบรีวมีต�นทุ นจะแยกี่ตามีช่น#ดข้องส#นค�าทุ��ผู้ลั#ต โดยสะสมีต�นทุ นต��งแต"เรี#�มีผู้ลั#ต

4

จนเสรี,จเป1นส#นค�าส(าเรี,จรี�ป แลัะเมี/�อผู้ลั#ตเสรี,จแลั�วจะส"งมีอบให�ลั�กี่ค�าทุ�นทุ� ไมี"มี�กี่ารีเกี่,บไว�เพื่/�อข้ายในภัายหลั�ง

ลิ�กษณะของการบ�ญชีต้�น่ที่�น่ชี�วงการผลิ�ต้กี่ารีบ�ญช่�ต�นทุ นช่"วงกี่ารีผู้ลั#ตเป1นกี่ารีค(านวณต�นทุ นกี่ารีผู้ลั#ต ซึ่.�ง

ใช่�กี่�บกี่#จกี่ารีทุ��ทุ(ากี่ารีผู้ลั#ตส#นค�าเป1นจ(านวนมีากี่ มี�กี่ารีผู้ลั#ตต"อเน/�องกี่�นไป ปกี่ต#จะผู้ลั#ตส#นค�าเพื่/�อเกี่,บไว�ข้ายในภัายหลั�ง เช่"น กี่#จกี่ารีผู้ลั#ตป�นซึ่�เมีนต5 น(�ามี�น นอกี่จากี่น��กี่ารีผู้ลั#ตทุ��ต�องผู้"านกี่รีะบวนกี่ารีผู้ลั#ตหลัายแผู้นกี่ กี่#จกี่ารีจะต�องกี่(าหนดกี่รีะบวนกี่ารีผู้ลั#ตทุ��เป1นมีาตรีฐานเด�ยวกี่�น แลัะมี�กี่ารีแบ"งงานกี่�นในแต"ลัะแผู้นกี่ ต�นทุ นกี่ารีผู้ลั#ตทุ��งทุางตรีงแลัะทุางอ�อมีไมี"สามีารีถค#ดเข้�ากี่�บงานช่#�นใดช่#�นหน.�งได� กี่ารีรีายงานต�นทุ นแลัะรีายงานสรี ปต�นทุ นแต"ลัะแผู้นกี่จะทุ(าได�เมี/�อส#�นงวดโดยทุ��วไปน#ยมีรีวบรีวมีต�นทุ นข้องแผู้นกี่ต"าง ๆ ตามีงวดเวลัา 1 เด/อน

ลิ�กษณะส#าค�ญของการบ�ญชีต้�น่ที่�น่ชี�วงการผลิ�ต้ค$อ1. จ�ดเกี่,บแลัะรีวบรีวมีข้�อมี�ลัเกี่��ยวกี่�บต�นทุ นกี่ารีผู้ลั#ตแลัะจ�ดทุ(า

รีายงานแยกี่เป1นรีายแผู้นกี่ ซึ่.�งถ/อว"าเป1นกี่ารีบ�นทุ.กี่แลัะสรี ปต�นทุ นกี่ารีผู้ลั#ตปรีะจ(างวด ตามีปกี่ต#จะจ�ดทุ(าตามีลั�กี่ษณะข้องกี่ารีทุ(างาน เช่"น แผู้นกี่ต�ด แผู้นกี่เลั/�อย เป1นกี่ารีบ�นทุ.กี่แลัะสรี ปต�นทุ นกี่ารีผู้ลั#ตปรีะจ(างวด

2. ต�นทุ นกี่ารีผู้ลั#ต ปรีะกี่อบด�วยต�นทุ นทุ��เป1นว�ตถ ด#บ ค"าแรีงงาน แลัะค"าใช่�จ"ายกี่ารีผู้ลั#ตทุ��เกี่#ดข้.�นจรี#งในแต"ลัะแผู้นกี่จะถ�กี่รีวบรีวมีเป1นงวด ๆ แลัะน(าไปบ�นทุ.กี่บ�ญช่�ด�าน เดบ#ต ข้องบ�ญช่�งานรีะหว"างทุ(าข้องแต"ลัะแผู้นกี่ เมี/�อทุ(ากี่ารีผู้ลั#ตเสรี,จในแผู้นกี่แต"ลัะแผู้นกี่แลั�วจะโอนส#นค�าไปผู้ลั#ตในแผู้นกี่ต"อไป กี่#จกี่ารีจะต�องโอนต�นทุ นทุ��เกี่��ยวข้�องไปด�วย โดยเครีด#ตบ�ญช่�งานรีะหว"างทุ(าข้องแผู้นกี่ทุ��โอนออกี่ แลัะเดบ#ตงานรีะหว"างทุ(าข้องแผู้นกี่ทุ��รี �บโอน

5

3. มี�กี่ารีรีวบรีวมีข้�อมี�ลัจ(านวนหน"วยทุ��ผู้ลั#ตเสรี,จข้องแต"ลัะแผู้นกี่ ในกี่รีณ�ทุ��มี�งานรีะหว"างทุ(าคงเหลั/อต�นงวดแลัะปลัายงวดจะต�องปรี�บหน"วยงานรีะหว"างทุ(าให�อย�"ในรี�ปข้องหน"วยเทุ�ยบส(าเรี,จรี�ป

4. ค(านวณต�นทุ นต"อหน"วยข้องแต"ลัะแผู้นกี่ตามีงวดทุ��จ�ดทุ(ารีายงานต�นทุ น ซึ่.�งต�นทุ นกี่ารีผู้ลั#ตจะปรีะกี่อบด�วย ว�ตถ ด#บ ค"าแรีงงาน แลัะค"าใช่�จ"ายกี่ารีผู้ลั#ต ซึ่.�งตามีว#ธิ�น��จะแยกี่ต�นทุ นทุ��ง 3 ต�ว ออกี่เป1น 2

ส"วน ค/อ ต�นทุ นว�ตถ ด#บ แลัะต�นทุ นเปลั��ยนสภัาพื่ (ค"าแรีงงาน + ค"าใช่�จ"ายกี่ารีผู้ลั#ต)

5. ต�นทุ นข้องหน"วยทุ��ผู้ลั#ตเสรี,จจะโอนออกี่จากี่งานรีะหว"างทุ(าไปย�งบ�ญช่�งานรีะหว"างทุ(าข้องแผู้นกี่ถ�ดไป หรี/อส#นค�าส(าเรี,จรี�ป ต�นทุ นกี่ารีผู้ลั#ตแต"ลัะแผู้นกี่จะถ�กี่สะสมีไว�ต��งแต"แผู้นกี่แรีกี่จนถ.งแผู้นกี่ส ดทุ�ายทุ��ผู้ลั#ตส#นค�าน��นเสรี,จ ซึ่.�งต�นทุ นทุ��สะสมีไว�ในแผู้นกี่แรีกี่ เมี/�อโอนไปแผู้นกี่ทุ�� 2 จะเรี�ยกี่ว"าต�นทุ นโอนมีา แลัะเมี/�อสะสมีไปจนถ.งแผู้นกี่ส ดทุ�ายเมี/�อผู้ลั#ตส#นค�าเสรี,จกี่,จะเรี�ยกี่ว"าต�นทุ นผู้ลั#ตส#นค�าส(าเรี,จรี�ป

6. กี่ารีสะสมีต�นทุ นรีวมีแลัะต�นทุ นต"อหน"วยในแต"ลัะแผู้นกี่จะน(าไปแสดงไว�ในรีายงานต�นทุ นกี่ารีผู้ลั#ต ซึ่.�งจ�ดทุ(าแยกี่ตามีแผู้นกี่กี่ารีผู้ลั#ต

ลิ�กษณะการผลิ�ต้ต้ามว�ธีการบ�ญชีต้�น่ที่�น่ชี�วงการผลิ�ต้กี่ารีผู้ลั#ตตามีว#ธิ�กี่ารีบ�ญช่�ต�นทุ นช่"วงกี่ารีผู้ลั#ต มี�หลัายแบบทุ��แตกี่

ต"างกี่�นตามีลั�กี่ษณะกี่รีะบวนกี่ารีผู้ลั#ต ซึ่.�งแยกี่ออกี่เป1น1. กี่ารีผู้ลั#ตแบบเรี�ยงลั(าด�บ (Sequential processing)

เป1นกี่ารีผู้ลั#ตทุ��ผู้ลั#ตภั�ณฑ์5ทุ��งหมีดผู้"านกี่รีะบวนกี่ารีผู้ลั#ตทุ กี่แผู้นกี่ตามีลั(าด�บ ต�นทุ นจะเกี่,บสะสมีจากี่แผู้นกี่ทุ�� 1 โอนไปจนถ.งแผู้นกี่ส ดทุ�าย แลัะเมี/�อผู้ลั#ตเสรี,จในแผู้นกี่ส ดทุ�าย ต�นทุ นทุ��ได�จะเรี�ยกี่ว"าต�นทุ นผู้ลั#ตส#นค�าส(าเรี,จรี�ป กี่ารีผู้ลั#ตแบบน��เหมีาะส(าหรี�บกี่#จกี่ารีทุ��ผู้ลั#ตส#นค�าเพื่�ยงอย"างเด�ยว หรี/อผู้ลั#ตส#นค�าทุ��เหมี/อน ๆ กี่�น เช่"น โรีงงานผู้ลั#ตข้นมีป;ง โรีงงานผู้ลั#ตน(�าตาลั

6

1.1 ร�ปแบบกระบวน่การผลิ�ต้แบบเรยงลิ#าด�บ

ต� ต�นทุ นโอนไป ต�นทุ นข้าย ตทุ น ข้าย

งานรีะหว"างทุ(าแผู้นกี่ทุ�� 1 งานรีะหว"างทุ(าแผู้นกี่ทุ�� 2 ส#นค�าต�นทุ น ต�นทุ นข้ายว�ตถ ด#บ ต�นทุ นโอนไป ต�นทุ นโอนมีา (1) ต�นทุ นโอนไป ต�นทุ นกี่ารีผู้ลั#ต ต�นทุ นข้าย ส#นค�าส(าเรี,จรี�ปค"าแรีงงาน งานรีะหว"างทุ(า- ว�ตถ ด#บ งานรีะหว"างทุ(า-ค"าใช่�จ"าย- ปลัายงวด ค"าแรีงงาน ปลัายงวดกี่ารีผู้ลั#ต ค"าใช่�จ"ายกี่ารีผู้ลั#ต

2. กี่ารีผู้ลั#ตแบบข้นาน (Parallel Processing) เป1นกี่ารีผู้ลั#ตผู้ลั#ตภั�ณฑ์5มีากี่กี่ว"าหน.�งช่น#ดเหมีาะส(าหรี�บผู้ลั#ตภั�ณฑ์5ทุ��มี�ส"วนปรีะกี่อบหลัาย ๆ ส"วน ผู้"านกี่รีะบวนกี่ารีผู้ลั#ตในแผู้นกี่ทุ��ต"างกี่�น ซึ่.�งอาจจะด(าเน#นกี่ารีผู้ลั#ตไปพื่รี�อมีกี่�นหรี/อไมี"กี่,ได� แลัะจะน(ามีารีวมีเป1นส#นค�าส(าเรี,จรี�ปในแผู้นกี่ส ดทุ�าย เช่"น อ ตสาหกี่รีรีมีกี่ารีผู้ลั#ตรีถยนต5 จะแยกี่กี่ารีผู้ลั#ตเป1นแผู้นกี่ต"าง ๆ แลัะน(ามีาปรีะกี่อบเป1นรีถยนต5ในแผู้นกี่ส ดทุ�าย

1.2 ร�ปแบบการผลิ�ต้แบบขน่าน่

7

แผน่กผลิ�ต้ที่� 1

ว�ตถ ด#บค"าแรีงงานค"าใช่�จ"ายกี่ารี

แผน่กผลิ�ต้ที่� 2ต�นทุ นโอนมีา(ว�ตถ ด#บ)

ค"าแรีงงานค"าใช่�จ"ายกี่ารี

ส�น่ค�าส#าเร,จุร�ป

ต�นทุ นแผู้นกี่ทุ�� 1

+ต�นทุ น

แผน่กที่� 1ว�ตถ ด#บค"าแรีงงานค"าใช่�จ"ายกี่ารีผู้ลั#ต

แผน่กที่� 2ว�ตถ ด#บค"าแรีงงานค"าใช่�จ"ายกี่ารีผู้ลั#ต

แผน่กที่� 3ต�นทุ นโอนมีาแผู้นกี่ 1, 2

ว�ตถ ด#บค"าแรีงงานค"าใช่�จ"ายกี่ารีผู้ลั#ต

ส#นค�าส(าเรี,จรี�ป ต�นทุ น

ข้าย

งานรีะหว"างทุ(าแผู้นกี่ 1 งานรีะหว"างทุ(าแผู้นกี่ 3 ส#นค�าส(าเรี,จรี�ป ต�นทุ นข้ายว�ตถ ด#บ ต�นทุ นโอนไป ต�นทุ นโอนมีา 1 ต�นทุ นโอนไป ต�นทุ นกี่ารีผู้ลั#ต ต�นทุ นข้าย ส#นค�าส(าเรี,จรี�ปค"าแรีงงาน งานรีะหว"างทุ(า- ต�นทุ นโอนมีา 2 งานรีะหว"างทุ(า-ค"าใช่�จ"าย- ปลัายงวด ว�ตถ ด#บ ปลัายงวดกี่ารีผู้ลั#ต ค"าแรีงงาน ค"าใช่�จ"ายกี่ารี-

งานรีะหว"างทุ(าแผู้นกี่ 2 ผู้ลั#ตว�ตถ ด#บ ต�นทุ นโอนไปค"าแรีงงาน งานรีะหว"างทุ(า-ค"าใช่�จ"าย- ปลัายงวดกี่ารีผู้ลั#ต

3. กี่ารีผู้ลั#ตแบบจ(าแนกี่ (Selective Processing) เป1นกี่ารีผู้ลั#ตผู้ลั#ตภั�ณฑ์5ทุ��เรี#�มีกี่รีะบวนกี่ารีผู้ลั#ตในแผู้นกี่ทุ�� 1 เหมี/อนกี่�น ใช่�ต�นทุ นว�ตถ ด#บ ค"าแรีงงาน แลัะค"าใช่�จ"ายกี่ารีผู้ลั#ตด�วยกี่�น แต"ได�ผู้ลั#ตภั�ณฑ์5ทุ��แตกี่ต"างกี่�น เช่"น โรีงงานอ ตสาหกี่รีรีมีเน/�อส�ตว5แช่"แข้,ง กี่ารีผู้ลั#ตทุ��งหมีดจะเรี#�มีในแผู้นกี่แรีกี่ค/อแผู้นกี่ช่(าแหลัะ จะได�เน/�อส"วนต"าง ๆ เน/�อแต"ลัะส"วนจะแยกี่ส�"กี่รีะบวนกี่ารีผู้ลั#ตแต"ลัะช่น#ด แลัะได�ส#นค�าส(าเรี,จรี�ปแตกี่ต"างกี่�นไปเกี่#นกี่ว"า 1 ช่น#ด

1.3 ร�ปแบบการผลิ�ต้แบบจุ#าแน่ก

แ ผ น่ ก ผ ลิ� ต้ ที่� 1งาน่ระหว�างที่#าแผน่กที่� 1 งาน่ระหว�างที่#าแผน่กที่� 2

ส�น่ค�าส#าเร,จุร�ป ต้�น่ที่�น่ขายว�ตถ ด#บ ต�นทุ นโอนไป ต�นทุ นโอนมีา ต�นทุ นโอนไป ต�นทุ นผู้ลั#ตส#นค�า ต�นทุ นข้าย ส#นค�าส(าเรี,จรี�ป

8

งาน่ระหว�างที่#าแผน่กที่� 1

ว�ตถ ด#บค"าแรีงงานค"าใช่�จ"ายกี่ารีผู้ลั#ต

แผน่กผลิ�ต้ที่� 2ต�นทุ นส"วนโอนมีาจากี่แผู้นกี่ 1

ว�ตถ ด#บค"าแรีงงานค"าใช่�จ"ายกี่ารีแผน่กผลิ�ต้ที่� 3ต�นทุ นส"วนโอนมีาจากี่แผู้นกี่ 1

ว�ตถ ด#บค"าแรีงงานค"าใช่�จ"ายกี่ารี

แผน่กผลิ�ต้ที่� 4ต�นทุ นส"วนโอนมีาจากี่แผู้นกี่ 1

ว�ตถ ด#บค"าแรีงงานค"าใช่�จ"ายกี่ารี

ส#นค�าส(าเรี,จรี�ป

ส#นค�าส(าเรี,จรี�ป

ส#นค�าส(าเรี,จรี�ป

ต�นทุ นข้าย

ต�นทุ นข้ายต�นทุ นข้าย

ค"าแรีงงาน งานรีะหว"างทุ(า- ว�ตถ ด#บค"าใช่�จ"าย- ปลัายงวด ค"าแรีงงานกี่ารีผู้ลั#ต ค"าใช่�จ"ายกี่ารีผู้ลั#ต งาน่ระหว�างที่#าแผน่กที่� 3

ส�น่ค�าส#าเร,จุร�ป ต้�น่ที่�น่ขาย ต�นทุ นโอนมีา ต�นทุ นโอนไป ต�นทุ นผู้ลั#ตส#นค�า ต�นทุ นข้าย ส#นค�าส(าเรี,จรี�ป ว�ตถ ด#บ ค"าแรีงงาน ค"าใช่�จ"ายกี่ารีผู้ลั#ต งาน่ระหว�างที่#าแผน่กที่� 4

ส�น่ค�าส#าเร,จุร�ป ต้�น่ที่�น่ขาย ต�นทุ นโอนมีา ต�นทุ นโอนไป ต�นทุ นผู้ลั#ตส#นค�า ต�นทุ นข้าย ส#นค�าส(าเรี,จรี�ป ว�ตถ ด#บ ค"าแรีงงาน ค"าใช่�จ"ายกี่ารีผู้ลั#ต

วงจุรการบ�ญชีต้�น่ที่�น่ชี�วงการผลิ�ต้กี่ารีบ�นทุ.กี่บ�ญช่�เกี่��ยวกี่�บต�นทุ นกี่ารีผู้ลั#ตตามีว#ธิ�กี่ารีบ�ญช่�ต�นทุ นช่"วงกี่ารีผู้ลั#ต ปรีะกี่อบด�วย

1. บ�นทุ.กี่กี่ารีจ�ดหาว�ตถ ด#บเพื่/�อใช่�ในกี่ารีผู้ลั#ตโดย เดบ#ต บ�ญช่�ว�ตถ ด#บ แลัะจ�ดทุ(าบ�ตรีว�ตถ ด#บเพื่/�อใช่�ในกี่ารีควบค มีว�ตถ ด#บเมี/�อมี�กี่ารีรี�บ – จ"ายว�ตถ ด#บ

2. เมี/�อเบ#กี่ว�ตถ ด#บไปใช่� กี่ารีบ�นทุ.กี่บ�ญช่�จะต�องรีะบ แผู้นกี่ทุ��เบ#กี่ไปใช่� แลัะกี่ารีบ�นทุ.กี่บ�ญช่�เกี่��ยวกี่�บกี่ารีเบ#กี่ว�ตถ ด#บไปใช่� จะเดบ#ต งานรีะหว"างทุ(า-แผู้นกี่ทุ��เบ#กี่ใช่� เครีด#ต ว�ตถ ด#บ

3. รีวบรีวมีค"าแรีงงานทุ��เกี่#ดข้.�นเป1นค"าแรีงงานทุางตรีง แลัะค"าแรีงงานทุางอ�อมี ตามีบ�ตรีบ�นทุ.กี่กี่ารีทุ(างานข้องคนงาน แลัะบ�นทุ.กี่บ�ญช่�โดย เดบ#ตบ�ญช่�งานรีะหว"างทุ(า-แผู้นกี่ทุ��เกี่#ดค"าแรีงงาน

9

เครีด#ต ต�นทุ นเปลั��ยนสภัาพื่ เน/�องจากี่ค"าแรีงงานแลัะค"าใช่�จ"ายกี่ารีผู้ลั#ตตามีว#ธิ�ต�นทุ นช่"วงกี่ารีผู้ลั#ตจะรีวมีเรี�ยกี่ว"าต�นทุ นเปลั��ยนสภัาพื่

4. เมี/�อโอนต�นทุ นกี่ารีผู้ลั#ตจากี่แผู้นกี่หน.�งไปสะสมีในแผู้นกี่ถ�ดไป จะต�องบ�นทุ.กี่บ�ญช่�กี่ารีโอนต�นทุ น โดย เดบ#ต งานรีะหว"างทุ(าแผู้นกี่ทุ��รี �บโอน แลัะเครีด#ต งานรีะหว"างทุ(าแผู้นกี่ทุ��โอน

5. ในแผู้นกี่ส ดทุ�ายทุ��ทุ(ากี่ารีผู้ลั#ตเสรี,จเป1นส#นค�าส(าเรี,จรี�ป แลัะน(าเข้�าเกี่,บในคลั�งส#นค�า จะต�องบ�นทุ.กี่ต�นทุ นกี่ารีผู้ลั#ตส#นค�า โดยเดบ#ต ส#นค�าส(าเรี,จรี�ป เครีด#ต งานรีะหว"างทุ(า

6. เมี/�อน(าส#นค�าออกี่จ(าหน"ายจะต�องบ�นทุ.กี่ต�นทุ นข้องส#นค�าด�วยโดย เดบ#ต ต�นทุ นข้าย เครีด#ต ส#นค�าส(าเรี,จรี�ป

ความแต้กต้�างระหว�างระบบการบ�ญชีต้�น่ที่�น่งาน่ส��งที่#าแลิะระบบการบ�ญชีต้�น่ที่�น่ชี�วงการผลิ�ต้

รีะบบกี่ารีบ�ญช่�ข้องทุ��ง 2 ว#ธิ�น�� มี�ว�ตถ ปรีะสงค5อย"างเด�ยวกี่�นค/อ กี่ารีค(านวณต�นทุ นกี่ารีผู้ลั#ต ต�นทุ นส#นค�าคงเหลั/อ แลัะคาดคะเนผู้ลักี่(าไรีทุ��จะได�รี�บ ว#ธิ�กี่ารีรีวบรีวมีต�นทุ นข้องว#ธิ�กี่ารีบ�ญช่�ต�นทุ นงานส��งทุ(ากี่�บว#ธิ�กี่ารีบ�ญช่�ต�นทุ นช่"วงกี่ารีผู้ลั#ตจะแตกี่ต"างกี่�นตามีว�ตถ ปรีะสงค5ในกี่ารีหาต�นทุ น แลัะว�ตถ ปรีะสงค5ในกี่ารีผู้ลั#ตส#นค�า ซึ่.�งสามีารีถสรี ปข้�อแตกี่ต"างได� 2 ปรีะกี่ารีค/อ

1. ว�ตถ ปรีะสงค5แลัะกี่รีะบวนกี่ารีสะสมีข้�อมี�ลั

รายการ ว�ธีการบ�ญชีต้�น่ที่�น่งาน่ส��งที่#า

ว�ธีการบ�ญชีต้�น่ที่�น่ชี�วงการผลิ�ต้

1. กี่ารีผู้ลั#ต - เพื่/�อข้ายโดยทุ��วไปเป1น - เพื่/�อข้ายโดยทุ��วไป

10

ส#นค�าเฉพื่าะ- ตามีค(าส��งข้องลั�กี่ค�าเฉพื่าะรีาย- จ(านวนกี่ารีผู้ลั#ตมี�มีากี่หรี/อน�อยกี่,ได�

- ผู้ลั#ตเป1นจ(านวนมีากี่- ไมี"มี�ค(าส��งให�ผู้ลั#ตเฉพื่าะรีาย

2. ลั�กี่ษณะข้องส#นค�า

- ลั�กี่ค�าเป1นผู้��กี่(าหนดค ณลั�กี่ษณะข้อง ส#นค�า- มี�ความีแตกี่ต"างข้องส#นค�า

- มี�ลั�กี่ษณะเหมี/อนกี่�นหรี/อคลั�าย ๆ กี่�นตามีปรีะเภัทุส#นค�าข้องกี่#จกี่ารี ไมี"สามีารีถแยกี่ความีแตกี่ต"างได�

3. กี่ารีรีายงานต�นทุ น กี่ารีผู้ลั#ต

- จะแยกี่ต�นทุ นข้องงานแต"ลัะงาน ตามีทุ��ลั�กี่ค�าส��ง- มี�บ�ตรีต�นทุ นงาน เป1นบ�ญช่�แยกี่ ปรีะเภัทุย"อยงานรีะหว"างทุ(า ในกี่รีะบวนกี่ารีผู้ลั#ต

- รีายงานต�นทุ นตามีกี่รีะบวนกี่ารี ผู้ลั#ตรีายแผู้นกี่- โอนกี่ารีสะสมีต�นทุ นจากี่แผู้นกี่ แรีกี่จนถ.งแผู้นกี่ส ดทุ�าย- รีายงานต�นทุ นแต"ลัะแผู้นกี่เป1น บ�ญช่�ย"อย

4. กี่ารีรีวบรีวมีต�นทุ น ทุ��เกี่#ดข้.�น

- ต��งแต"เรี#�มีผู้ลั#ตข้องงานแต"ลัะงานจน ผู้ลั#ตเสรี,จพื่รี�อมีส"งมีอบ

- รีวบรีวมีเป1นงวด ๆ ทุ��วไปน#ยมี รีวบรีวมีต�นทุ นตามี

11

ให�ลั�กี่ค�า งวดเวลัา 1 เด/อน

รายการ ว�ธีการบ�ญชีต้�น่ที่�น่งาน่ส��งที่#า

ว�ธีการบ�ญชีต้�น่ที่�น่ชี�วงการผลิ�ต้

5. ต�นทุ นกี่ารีผู้ลั#ต

- มี�กี่ารีแยกี่ต�นทุ นกี่ารีผู้ลั#ตออกี่เป1น ว�ตถ ด#บทุางตรีง ค"าแรีงงานทุาง ตรีง แลัะค"าใช่�จ"ายกี่ารีผู้ลั#ต- เน�นหน�กี่ทุ��รีาคาต�นทุ นแต"ลัะรีาย ข้องใบส��งทุ(า- จะค#ดรีาคาต�นทุ นเข้�ากี่�บงานแต"ลัะ งานโดยตรีง เมี/�องานเสรี,จแลั�ว

- จะไมี"แยกี่ปรีะเภัทุต�นทุ นเป1น ทุางตรีงหรี/อทุางอ�อมี แต"จะแบ"ง ต�นทุ นกี่ารีผู้ลั#ตออกี่เป1น 2 ส"วน ค/อ ต�นทุ นว�ตถ ด#บแลัะต�นทุ น เปลั��ยนสภัาพื่ (ค"าแรีงงาน + ค"า ใช่�จ"ายกี่ารีผู้ลั#ต)

- เน�นหน�กี่ทุ��ค"าใช่�จ"ายข้องแต"ลัะ แผู้นกี่งาน- จะค#ดต�นทุ นกี่ารีผู้ลั#ตเข้�าแผู้นกี่ ผู้ลั#ตกี่"อน แลั�วจ.งค(านวณเข้�า เป1นต�นทุ นส#นค�าภัายหลั�งตามี

12

จ(านวนส#นค�าทุ��ผู้ลั#ตเสรี,จ

2. ผู้ลัปรีะโยช่น5ทุ��ได�รี�บ

รายการ ว�ธีการบ�ญชีต้�น่ที่�น่งาน่ส��งที่#า

ว�ธีการบ�ญชีต้�น่ที่�น่ชี�วงการผลิ�ต้

1. กี่ารีบ�นทุ.กี่บ�ญช่�

- ย "งยากี่แลัะซึ่�บซึ่�อนเพื่รีาะต�องแยกี่ ค(านวณต�นทุ น ว�ตถ ด#บทุางตรีง ค"าแรีงงานทุางตรีง แลัะค"าใช่�จ"าย กี่ารีผู้ลั#ต

- ปรีะหย�ดแลัะง"าย เพื่รีาะไมี"ต�อง แยกี่ต�นทุ นทุางตรีง แลัะต�นทุ น ทุางอ�อมี

2. กี่ารีปรีะเมี#นปรี#มีาณ ผู้ลักี่ารีผู้ลั#ต

- เป1นกี่ารีปรีะเมี#นปรี#มีาณผู้ลักี่ารี ผู้ลั#ตแต"ลัะช่#�นหรี/อแต"ลัะรี "น

- เป1นกี่ารีปรีะเมี#นปรี#มีาณผู้ลักี่ารี ผู้ลั#ตทุ��งแผู้นกี่

1.4 เปรยบเที่ยบจุ�ดม��งหมายระหว�างการบ�ญชีต้�น่ที่�น่งาน่ส��งที่#า แลิะการบ�ญชีต้�น่ที่�น่ชี�วง การผลิ�ต้

13

ระบบการบ�ญชีต้�น่ที่�น่งาน่ส��งที่#า

ต�นทุ นกี่ารีผู้ลั#ต จ ดมี "งหมีายข้องต�นทุ น

ค(านวณต�นทุ นต"อหน"วยข้องแต"ลัะงานเมี/�อผู้ลั#ตเสรี,จ งานหน.�ง ๆ อาจใช่�เวลัาผู้ลั#ตเกี่#นกี่ว"า 1 งวดบ�ญช่�

ระบบการบ�ญชีต้�น่ที่�น่ชี�วงการผลิ�ต้

ต�นทุ นกี่ารีผู้ลั#ต จ ดมี "งหมีายข้องต�นทุ น

1.5 เปรยบเที่ยบว�ธีการรวบรวมต้�น่ที่�น่ระหว�างระบบการบ�ญชีต้�น่ที่�น่งาน่ส��งที่#าแลิะระบบการบ�ญชีต้�น่ที่�น่ชี�วงการผลิ�ต้

ระบบการบ�ญชีต้�น่ที่�น่งาน่ส��งที่#า บ�ญช่�ค มียอด

บ�ญช่�ย"อยระบบการบ�ญชีต้�น่ที่�น่ชี�วงการผลิ�ต้

14

ว�ตถ ด#บทุางตรีงค"าแรีงงานทุางตรีงค"าใช่�จ"ายกี่ารีผู้ลั#ตส#นค�าเข้�างาน

แผู้นกี่ผู้ลั#ต

งานทุ��ผู้ลั#ตเพื่/�อข้ายหรี/อตามี

ค(าส��งข้องลั�กี่ค�า

ว�ตถ ด#บค"าแรีงงานค"าใช่�จ"ายกี่ารีผู้ลั#ตส#นค�าเข้�างาน

ผู้ลั#ต

1. ค(านวณต�นทุ นต"อหน"วยจากี่หน"วยทุ��น(าเข้�า ไปแต"ลัะแผู้นกี่2. เมี/�อส#�นงวดเวลัาหน.�ง จะค(านวณต�นทุ นโดย

งานรีะหว"างทุ(า

ส#นค�าส(าเรี,จรี�ปงาน A

งาน B

ผู้ลั#ตภั�ณฑ์5 Aผู้ลั#ตภั�ณฑ์5 B

งานรีะหว"างทุ(า

ส#นค�าส(าเรี,จรี�ป

งานรีะหว"างทุ(า

งานรีะหว"างทุ(า

ผู้ลั#ตภั�ณฑ์5

ข�%น่ต้อน่ใน่การจุ�ดที่#ารายงาน่ต้�น่ที่�น่การผลิ�ต้ในกี่ารีสรี ปต�นทุ นกี่ารีผู้ลั#ตตามีรีะบบต�นทุ นช่"วงกี่ารีผู้ลั#ต จะแสดง

ในรี�ปข้องงบรีายงานต�นทุ นกี่ารีผู้ลั#ต ซึ่.�งปรีะกี่อบด�วยรีายลัะเอ�ยดเกี่��ยวกี่�บปรี#มีาณแลัะต�นทุ นกี่ารีผู้ลั#ตทุ��เกี่#ดข้.�นในแต"ลัะแผู้นกี่ โดยจ�ดทุ(ารีายงานแยกี่แผู้นกี่ตามีลั(าด�บ ต�นทุ นกี่ารีผู้ลั#ตจะสะสมีจากี่แผู้นกี่แรีกี่ทุ��เรี#�มีกี่ารีผู้ลั#ตจนถ.งแผู้นกี่ส ดทุ�ายทุ��ผู้ลั#ตเป1นส#นค�าส(าเรี,จรี�ป ซึ่.�งตามีว#ธิ�รีะบบกี่ารีบ�ญช่�ต�นทุ นช่"วงกี่ารีผู้ลั#ต ป;จจ�ยกี่ารีผู้ลั#ตจะแบ"งออกี่เป1น 2

ส"วน ค/อ ต�นทุ นว�ตถ ด#บ กี่�บค"าแรีงงานแลัะค"าใช่�จ"ายกี่ารีผู้ลั#ตรีวมีกี่�น เรี�ยกี่ว"า ต�นทุ นเปลั��ยนสภัาพื่

รี�ปแบบงบรีายงานต�นทุ นกี่ารีผู้ลั#ตอาจจ�ดทุ(าได�หลัายแบบ ข้.�นอย�"กี่�บความีต�องกี่ารีข้องกี่#จกี่ารี แต"ไมี"ว"าจะจ�ดทุ(าในรี�ปแบบใดข้�อมี�ลัทุ��ใช่�แสดงในรีายงานต�นทุ นกี่ารีผู้ลั#ตจะแบ"งข้��นตอนในกี่ารีรีวบรีวมีแลัะค(านวณต�นทุ น เป1น 5 ข้��น ค/อ

ข�%น่ที่� 1 แสดงจ(านวนหน"วยทุ��ผู้ลั#ต ปรีะกี่อบด�วย ปรี#มีาณหน"วยทุ��เรี#�มีผู้ลั#ต ปรี#มีาณหน"วยทุ��ผู้ลั#ตเสรี,จในงวดแลัะปรี#มีาณหน"วยทุ��ย�งผู้ลั#ตไมี"เสรี,จ โดยทุ(าในรี�ปข้องรีายงานจ(านวนหน"วยน�บได� กี่ารีค(านวณปรีะกี่อบด�วย

งานรีะหว"างทุ(าต�นงวด xx

หน"วยทุ��เรี#�มีผู้ลั#ต xx

หน"วยทุ��ต�องจ�ดให�ครีบ xx

หน"วยทุ��ผู้ลั#ตเสรี,จแลัะโอนออกี่ xx

หน"วยทุ��ผู้ลั#ตเสรี,จแลัะคงอย�" xx

งานรีะหว"างทุ(าปลัายงวด xx

หน"วยทุ��จ�ดได� xx

ข�%น่ที่� 2 ค(านวณผู้ลัผู้ลั#ตทุ��ได�รี�บในรี�ปข้องหน"วยเทุ�ยบส(าเรี,จรี�ปซึ่.�งเปรี�ยบเสมี/อนเป1นส#นค�าส(าเรี,จรี�ป โดยแจกี่แจงรีายลัะเอ�ยดกี่ารีใช่�ต�นทุ น

15

กี่ารีผู้ลั#ตตามีปรี#มีาณข้องหน"วยทุ��จ�ดได�ในข้��นทุ�� 1 แยกี่ตามีป;จจ�ยกี่ารีผู้ลั#ตทุ��ใช่�ไป โดยถ/อว"าจ(านวนหน"วยทุ��ผู้ลั#ตเสรี,จแลั�วจะใช่�ป;จจ�ยกี่ารีผู้ลั#ตเต,มี 100 % ส"วนงานรีะหว"างทุ(าปลัายงวดจะเปลั��ยนสภัาพื่ตามีข้��นตอนความีส(าเรี,จ

ว�ตถ ด#บ ต�นทุ นเปลั��ยนสภัาพื่หน"วยทุ��ผู้ลั#ตเสรี,จแลัะโอนออกี่ xx xx

หน"วยทุ��ผู้ลั#ตเสรี,จแลัะคงอย�" xx xx

งานรีะหว"างทุ(าปลัายงวด xx xx xx xx

ข�%น่ที่� 3 รีวบรีวมีต�นทุ นกี่ารีผู้ลั#ตทุ��เกี่#ดข้.�นทุ��งหมีดในแต"ลัะแผู้นกี่ปรีะจ(างวดหน.�ง ๆ โดยสรี ปแยกี่เป1นต�นทุ นรีวมีข้องว�ตถ ด#บ แลัะต�นทุ นรี ว มี ข้ อ ง ต� น ทุ น เ ป ลั�� ย น ส ภั า พื่ ซึ่.� ง เ รี�ย กี่ ว" า ต� น ทุ น ป; จ จ บ� น

ข�%น่ที่� 4 ค(านวณต�นทุ นกี่ารีผู้ลั#ตต"อหน"วยเทุ�ยบส(าเรี,จรี�ป โดยกี่ารี หารี ข้�อมี�ลัในข้��นทุ�� 3 ด�วย หน"วยเทุ�ยบส(าเรี,จรี�ปทุ��ค(านวณได�ในข้��นทุ�� 2 ผู้ลัลั�พื่ธิ5ทุ��ได�กี่,ค/อต�นทุ นต"อหน"วยเทุ�ยบส(าเรี,จรี�ป

ว�ต้ถุ�ด�บ ต้�น่ที่�น่เปลิ�ยน่สภาพ ต้�น่ที่�น่รวม

ต�นทุ นป;จจ บ�น xx xx xx

หารี หน"วยเทุ�ยบส(าเรี,จรี�ป xx xx

ต�นทุ นกี่ารีผู้ลั#ตต"อหน"วย xx xx xx

ข�%น่ที่� 5 เป1นกี่ารีสรี ปต�นทุ นทุ��ได�แจกี่แจงป;จจ�ยไว�ในข้��นทุ�� 2

ค(านวณต�นทุ นรีวมีข้อง

16

ผู้ลั#ตภั�ณฑ์5ทุ��ผู้ลั#ตเสรี,จแลัะงานรีะหว"างทุ(าปลัายงวด โดยใช่�ต�นทุ นต"อหน"วยทุ��หาได�ในข้��นทุ�� 4 ค�ณผู้ลั#ตภั�ณฑ์5ทุ��ผู้ลั#ตเสรี,จ แลัะงานรีะหว"างทุ(าปลัายงวดทุ��แจงไว�ในข้��นทุ�� 2 จ(านวนรีวมีทุ��ได�ในข้��นทุ�� 5 น��จะต�องเทุ"ากี่�บจ(านวนรีวมีทุ��ได�ในข้��นทุ�� 3 ซึ่.�งปรีะกี่อบด�วย

1. หน"วยทุ��ผู้ลั#ตเสรี,จแลัะโอนออกี่ (จ(านวนหน"วย ต�นทุ นต"อหน"วย) XX

2. หน"วยทุ��ผู้ลั#ตเสรี,จแลัะคงอย�" (จ(านวนหน"วย ต�นทุ นต"อหน"วย) XX

3. งานรีะหว"างทุ(าปลัายงวด ปรีะกี่อบด�วย- ว�ตถ ด#บ XX

- ต�นทุ นเปลั��ยนสภัาพื่ XX XXXX

การบ�น่ที่1กบ�ญชีเก�ยวก�บต้�น่ที่�น่ชี�วงการผลิ�ต้1. บ�นทุ.กี่ต�นทุ นกี่ารีผู้ลั#ตได�จากี่ต�นทุ นป;จจ บ�นในข้��นทุ�� 3 แลัะ 4 งานรีะหว"างทุ(า – แผู้นกี่ 1 XX

ว�ตถ ด#บ XX

ต�นทุ นเปลั��ยนสภัาพื่ XX________________________________________________2. บ�นทุ.กี่กี่ารีโอนต�นทุ นกี่ารีผู้ลั#ตจากี่แผู้นกี่ทุ�� 1 ไปแผู้นกี่ทุ�� 2

เพื่/�อน(าไปผู้ลั#ตต"อ ได�จากี่ข้��นทุ�� 5

งานรีะหว"างทุ(า – แผู้นกี่ 2 XX

งานรีะหว"างทุ(า – แผู้นกี่ 1 XX________________________________________________3. บ�นทุ.กี่ทุ นทุ��เกี่#ดข้.�นในแผู้นกี่ทุ�� 2 งานรีะหว"างทุ(า – แผู้นกี่ 2 XX

ว�ตถ ด#บ XX

ต�นทุ นเปลั��ยนสภัาพื่ XX

17

________________________________________________4. บ�นทุ.กี่ต�นทุ นกี่ารีผู้ลั#ตส#นค�าส(าเรี,จรี�ป ส#นค�าส(าเรี,จรี�ป XX

งานรีะหว"างทุ(า – แผู้นกี่ 2 XX________________________________________________

ต้�วอย�าง กี่ารีรีายงานต�นทุ นกี่ารีผู้ลั#ต - กี่รีณ�ไมี"มี�งานรีะหว"างทุ(าต�นงวด บรี#ษ�ทุอรี โณทุ�ย จ(ากี่�ด ทุ(ากี่ารีผู้ลั#ตส#นค�าช่น#ดหน.�งออกี่จ(าหน"าย กี่ารีผู้ลั#ตแบ"งเป1น 2 แผู้นกี่ ค/อ แผู้นกี่ต�ด แลัะแผู้นกี่ผู้สมี ว�ตถ ด#บจะถ�กี่ส"งเข้�าในตอนต�นข้องแผู้นกี่ต�ดเทุ"าน��น ต�นทุ นเปลั��ยนสภัาพื่จะเกี่#ดข้.�นสมี(�าเสมีอตลัอดช่"วยกี่ารีผู้ลั#ตข้องทุ��ง 2 แผู้นกี่ รีายลัะเอ�ยดเกี่��ยวกี่�บกี่ารีผู้ลั#ตในเด/อน มี#ถ นายน 25xx ปรีะกี่อบด�วย

แผน่กต้�ด แผน่กผสมงานรีะหว"างทุ(าต�นงวด 0 0

หน"วยทุ��เรี#�มีทุ(ากี่ารีผู้ลั#ต 5,000 4,250

หน"วยทุ��ทุ(าเสรี,จแลัะโอนออกี่ 4,250 3,500

หน"วยทุ��ผู้ลั#ตเสรี,จแลัะคงอย�" - 250

งานรีะหว"างทุ(าปลัายงวด 750 500

แผน่กต้�ด แผน่กผสม ข้��นความีส(าเรี,จ 1/3 1/2 ข้�อมี�ลัต�นทุ นทุ��เกี่#ดข้.�น (บาทุ)

ว�ตถ ด#บ 5,000 0

ต�นทุ นเปลั��ยนสภัาพื่ 13,500 3,750

18

ให�ที่#า1. รีายงานต�นทุ นกี่ารีผู้ลั#ตทุ��ง 2 แผู้นกี่2. บ�นทุ.กี่รีายกี่ารีในสมี ดรีายว�นทุ��วไป

บร�ษ�ที่อโณที่�ย จุ#าก�ดรายงาน่ต้�น่ที่�น่การผลิ�ต้แผน่กต้�ด

ส#าหร�บเด$อน่ ส�%น่ส�ด 30 ม�ถุ�น่ายน่ 25xx

1. รายงาน่จุ#าน่วน่หน่�วยงานรีะหว"างทุ(าต�นงวด -

หน"วยทุ��เรี#�มีผู้ลั#ต 5,000

หน"วยทุ��ต�องจ�ดให�ครีบ 5,000

หน"วยทุ��ผู้ลั#ตเสรี,จแลัะโอนออกี่ 4,250

งานรีะหว"างทุ(าปลัายงวด 750

หน"วยทุ��จ�ดได� 5,000

2. หน่�วยเที่ยบส#าเร,จุร�ปว�ต้ถุ�ด�บ ต้�น่ที่�น่เปลิ�ยน่สภาพ

หน"วยทุ��ผู้ลั#ตเสรี,จแลัะโอนออกี่ 4,2504,250งานรีะหว"างทุ(าปลัายงวด 750

250 (1/3) 5,000 4,500

3 – 4 ต้�น่ที่�น่รวม / ต้�น่ที่�น่ต้�อหน่�วยว�ต้ถุ�ด�บ ต้�น่ที่�น่เปลิ�ยน่สภาพ

ต้�น่ที่�น่รวมต�นทุ นป;จจ บ�น 5,000 13,500 18,500หารี หน"วยเทุ�ยบส(าเรี,จรี�ป 5,000 4,500

19

ต�นทุ นกี่ารีผู้ลั#ต / หน"วย 1 3 4

5. สร�ปต้�น่ที่�น่1. หน"วยทุ��ผู้ลั#ตเสรี,จแลัะโอนออกี่ (4,250 4)

17,0002. งานรีะหว"างทุ(าปลัายงวด 750 หน"วย ปรีะกี่อบด�วย

2.1 ต�นทุ นว�ตถ ด#บ (750 1) 750

2.2 ต�นทุ นเปลั��ยนสภัาพื่ (250 3) 750 1,500

18,500

บร�ษ�ที่อโณที่�ย จุ#าก�ดรายงาน่ต้�น่ที่�น่การผลิ�ต้แผน่กผสม

ส#าหร�บเด$อน่ ส�%น่ส�ด 30 ม�ถุ�น่ายน่ 25xx

1. รายงาน่จุ#าน่วน่หน่�วยงานรีะหว"างทุ(าต�นงวด -

หน"วยทุ��เรี#�มีผู้ลั#ต 4,250

หน"วยทุ��ต�องจ�ดให�ครีบ 4,250

หน"วยทุ��ผู้ลั#ตเสรี,จแลัะโอนออกี่ 3,500

หน"วยทุ��ผู้ลั#ตเสรี,จแลัะคงอย�" 250

งานรีะหว"างทุ(าปลัายงวด 500

หน"วยทุ��จ�ดได� 4,250

2. หน่�วยเที่ยบส#าเร,จุร�ปต้�น่ที่�น่โอน่มา ต้�น่ที่�น่

เปลิ�ยน่สภาพ

20

หน"วยทุ��ผู้ลั#ตเสรี,จแลัะโอนออกี่ 3,5003,500หน"วยทุ��ผู้ลั#ตเสรี,จแลัะคงอย�" 250

250งานรีะหว"างทุ(าปลัายงวด 500

250 (1/2) 4,250 4,000

3 – 4 ต้�น่ที่�น่รวม / ต้�น่ที่�น่ต้�อหน่�วย ต้�น่ที่�น่โอน่มาต้�น่ที่�น่เปลิ�ยน่สภาพ

ต้�น่ที่�น่รวมต�นทุ นป;จจ บ�น 17,0003,750 20,750หารี หน"วยเทุ�ยบส(าเรี,จรี�ป 4,250 4,000

ต�นทุ นกี่ารีผู้ลั#ต / หน"วย 4 0.9375 4.9375

5. สร�ปต้�น่ที่�น่1. หน"วยทุ��ผู้ลั#ตเสรี,จแลัะโอนออกี่ (3,500 4.9375)

17,2812. หน"วยทุ��ผู้ลั#ตเสรี,จแลัะคงอย�" (250 4.9375)

1,2343. งานรีะหว"างทุ(าปลัายงวด 500 หน"วย ปรีะกี่อบด�วย

- ต�นทุ นโอนมีา (500 4) 2,000

- ต�นทุ นเปลั��ยนสภัาพื่ (250 0.9375) 235 2,235

20,750การบ�น่ที่1กบ�ญชี

21

งานรีะหว"างทุ(า – แผู้นกี่ต�ด ว�ตถ ด#บ ต�นทุ นเปลั��ยนสภัาพื่บ�นทุ.กี่ต�นทุ นว�ตถ ด#บแลัะต�นทุ นเปลั��ยนสภัาพื่ทุ��เกี่#ดข้.�นในแผู้นกี่ต�ด

18,500

-5,000

13,500

--

งานรีะหว"างทุ(า – แผู้นกี่ผู้สมี งานรีะหว"างทุ(า – แผู้นกี่ต�ดบ�นทุ.กี่ต�นทุ นกี่ารีผู้ลั#ตทุ��โอนจากี่แผู้นกี่ต�ดไปแผู้นกี่ผู้สมี

17,000

-17,

000-

งานรีะหว"างทุ(า – แผู้นกี่ผู้สมี ต�นทุ นเปลั��ยนสภัาพื่

บ�นทุ.กี่ต�นทุ นเปลั��ยนสภัาพื่เกี่#ดข้.�นในแผู้นกี่ผู้สมี

3,750

-3,750

-

ส#นค�าส(าเรี,จรี�ปงานรีะหว"างทุ(า – แผู้นกี่ผู้สมี

บ�นทุ.กี่ส#นค�าทุ��ผู้ลั#ตเสรี,จแลัะโอนออกี่เข้�าคลั�งส#นค�าส(าเรี,จรี�ป

17,281

-17,281

-

ข�อส�งเกต้ หน"วยเทุ�ยบส(าเรี,จรี�ปข้องแผู้นกี่ต�ด ส(าหรี�บว�ตถ ด#บไมี"เทุ"ากี่�บข้องต�นทุ นเปลั��ยนสภัาพื่ (ค"าแรีงงานทุางตรีงแลัะค"าใช่�จ"ายในกี่ารีผู้ลั#ต) เพื่รีาะสมีมีต#ว"าว�ตถ ด#บน��นจะถ�กี่ส"งเข้�า ณ ตอนต�นช่"วงกี่ารีผู้ลั#ต ส"วนต�นทุ นเปลั��ยนสภัาพื่จะถ�กี่ใช่�ไปโดยสมี(�าเสมีอตลัอดช่"วงกี่ารีผู้ลั#ต ข้��นความีส(าเรี,จจ.งไมี"เทุ"ากี่�น ส(าหรี�บกี่ารีผู้ลั#ตในแผู้นกี่ผู้สมี ไมี"มี�กี่ารีใช่�ว�ตถ ด#บเพื่#�มีเต#มี เน/�องจากี่โจทุย5บอกี่ว"าว�ตถ ด#บจะถ�กี่ส"งเข้�าในตอนต�นข้องแผู้นกี่ต�ดเทุ"าน��น ด�งน��นจ.งไมี"ต�องค(านวณหน"วยเทุ�ยบส(าเรี,จรี�ปส(าหรี�บว�ตถ ด#บ แต"จะค(านวณต�นทุ นทุ��

22

โอนมีาจากี่แผู้นกี่ต�ดตามีหน"วยทุ��โอนมีา ส"วนหน"วยทุ��ผู้ลั#ตเสรี,จแลัะคงอย�"จะใช่�กี่ารีค(านวณต�นทุ นเช่"นเด�ยวกี่�บหน"วยทุ��ผู้ลั#ตเสรี,จแลัะโอนออกี่ เน/�องจากี่กี่#จกี่ารีได�ผู้ลั#ตเสรี,จเรี�ยบรี�อยแลั�วแต"ย�งไมี"ได�โอนไปคลั�งเกี่,บส#นค�า

ป;ญหาในกี่ารีควบค มีต�นทุ น ค/อ กี่ารีผู้ลั#ตส#นค�าให�ได�ตามีจ(านวนแลัะค ณภัาพื่ทุ��ต�องกี่ารีโดยมี�ต�นทุ นกี่ารีผู้ลั#ตต(�าทุ��ส ด ส#�งส(าค�ญค/อจะต�องบ�นทุ.กี่กี่ารีผู้สมีต�นทุ นแต"ลัะแผู้นกี่อย"างลัะเอ�ยดในแผู้"นต�นทุ นข้องแผู้นกี่ทุ��ปรีากี่ฎ์อย�"ในแยกี่ปรีะเภัทุย"อย

ข�อควรระว�งใน่การจุ�ดที่#ารายงาน่ต้�น่ที่�น่ชี�วงการผลิ�ต้1. ในกี่ารีค(านวณต�องไมี"ลั/มีรีวมีต�นทุ นทุ��โอนมีาจากี่แผู้นกี่กี่"อน

ด�วยต�นทุ นด�งกี่ลั"าว ควรีถ/อเสมี/อนหน.�งเป1นต�นทุ นว�ตถ อ�กี่อย"างหน.�ง ทุ��งน��เพื่รีาะแผู้นกี่แต"ลัะแผู้นกี่หรี/อช่"วงกี่ารีผู้ลั#ตแต"ลัะช่"วงถ/อเป1นหน"วยงานแยกี่จากี่กี่�น กี่ลั"าวอ�กี่น�ยหน.�งเมี/�อมี�แผู้นกี่ผู้ลั#ตหลัายแผู้นกี่ต#ดต"อกี่�นผู้ลั#ตภั�ณฑ์5ทุ��โอนจากี่แผู้นกี่หน.�งจะกี่ลัายเป1นว�ตถ ด#บข้องแผู้นกี่ถ�ดไปทุ��งหมีดหรี/อแต"เพื่�ยงบางส"วน แมี�ต�นทุ นน��จะถ�กี่เรี�ยกี่ว"าต�นทุ นโอนมีาไมี"ใช่"ว�ตถ ด#บกี่,ตามี

2. ต�นทุ นว�ตถ หรี/อต�นทุ นเปลั��ยนสภัาพื่ มี�กี่ถ�กี่ค#ดเข้�างานในอ�ตรีาทุ��ไมี"เหมี/อนกี่�น ด�งน��น จ.งควรีรีะว�งเป1นพื่#เศษในกี่ารีแจกี่แจงงานรีะหว"างทุ(าออกี่เป1นหน"วยเทุ�ยบส(าเรี,จรี�ป ข้� �นความีส(าเรี,จข้องว�ตถ จะเทุ"ากี่�บ 100 % หากี่ว�ตถ ทุ��งหมีดส"งเข้�าผู้ลั#ตในตอนต�นช่"วงกี่ารีผู้ลั#ต แลัะข้��นความีส(าเรี,จเทุ"ากี่�บ 0 % ส(าหรี�บว�ตถ ซึ่.�งส"งเข้�าตอนปลัายช่"วงกี่ารีผู้ลั#ต ในข้ณะเด�ยวกี่�นกี่ารีใช่�ต�นทุ นเปลั��ยนสภัาพื่อาจเป1น 50 %

หรี/อ 75 % กี่,ได�3. จ(านวนหน"วยในแต"ลัะแผู้นกี่อาจมี#ใช่"หน"วยเด�ยวกี่�น เช่"น เป1น

กี่#โลักี่รี�มีในแผู้นกี่ทุ�� 1 แลัะเป1นลั#ตรีในแผู้นกี่ทุ�� 2 ในกี่รีณ�น��ให�พื่#จารีณาแต"ลัะแผู้นกี่แยกี่จากี่กี่�น ต�นทุ นต"อหน"วยจะค#ดตามีหลั�กี่กี่#โลักี่รี�มีใน

23

แผู้นกี่ทุ�� 1 แลัะค#ดตามีหลั�กี่ลั#ตรีในแผู้นกี่ทุ�� 2 เมี/�อแผู้นกี่ทุ�� 2 ได�รี�บผู้ลั#ตภั�ณฑ์5จากี่แผู้นกี่ทุ�� 1 ผู้ลั#ตภั�ณฑ์5น��นจะถ�กี่เปลั��ยนจากี่กี่#โลักี่รี�มีเป1นลั#ตรีทุ�นทุ�

ต้#าราแลิะหน่�งส$ออ�าน่ประกอบ

กี่#�งกี่นกี่ พื่#ทุยาน ค ณแลัะคณะ กี่ารีบ�ญช่�ต�นทุ น กี่รี งเทุพื่ฯ :โรีงพื่#มีพื่5มีหาว#ทุยาลั�ยธิรีรีมีศาสตรี5, 2527, หน�า 56 – 61

ดวงมีณ� โกี่มีารีทุ�ต กี่ารีบ�ญช่�ต�นทุ น กี่รี งเทุพื่ฯ : ส(าน�กี่พื่#มีพื่5แห"งจ ฬาลังกี่รีณ5มีหาว#ทุยาลั�ย, 2543, หน�า 283 – 305

เยาวพื่า ณ นครี กี่ารีบ�ญช่�ต�นทุ น 2 กี่รี งเทุพื่ฯ : ส เอกี่ช่�ยเพื่รีส (1989) จ(ากี่�ด, 2545, หน�า 12 – 19

เรีว�ตรี5 ช่าตรี�ว#ศ#ษฐ5 กี่ารีบ�ญช่�ต�นทุ นเพื่/�อแสวงหากี่(าไรี กี่รี งเทุพื่ฯ : บรี#ษ�ทุส(าน�กี่พื่#มีพื่5ธิรีรีมีน#ต# จ(ากี่�ด, 2539, หน�า 38 – 47

ว�ฒนา ทุองปรีะย�รี กี่ารีบ�ญช่�ต�นทุ น 2 กี่รี งเทุพื่ฯ : ส(าน�กี่พื่#มีพื่5มีหาว#ทุยาลั�ยรีามีค(าแหง, 2536, หน�า 337 – 350

สมีน.กี่ เอ/�อจ#รีะพื่งษ5พื่�นธิ5 กี่ารีบ�ญช่�ต�นทุ น แนวค#ดในกี่ารีค(านวณ ต�นทุ นผู้ลั#ตภั�ณฑ์5แลัะหลั�กี่กี่ารีบ�นทุ.กี่บ�ญช่� กี่รี งเทุพื่ฯ : หจกี่.สยามีเตช่��นเนอรี��ซึ่�พื่พื่ลัายรี5, 2538, หน�า 306 – 319

24

สมีาคมีน�กี่บ�ญช่�แลัะผู้��สอบบ�ญช่�รี�บอน ญาตแห"งปรีะเทุศไทุย ศ�พื่ทุ5บ�ญช่� กี่รี งเทุพื่ฯ : บรี#ษ�ทุ พื่�. เอ. ลั#ฟว#�ง จ(ากี่�ด, 2538, หน�า 60 – 75

แบบที่ดสอบประเม�น่ผลิที่�ายหน่�วยการเรยน่ที่� 1

ให�น�กี่ศ.กี่ษาอธิ#บายค(าถามีต"อไปน��1. ธิ รีกี่#จปรีะเภัทุใดเหมีาะส(าหรี�บกี่ารีใช่�รีะบบกี่ารีบ�ญช่�ในรีะบบต�นทุ นช่"วง

กี่ารีผู้ลั#ต จงยกี่ ต�วอย"างมีาส�กี่ 5 ปรีะเภัทุ2. อธิ#บายลั�กี่ษณะส(าค�ญข้องรีะบบกี่ารีบ�ญช่�ต�นทุ นช่"วงกี่ารีผู้ลั#ต3. ลั�กี่ษณะกี่ารีผู้ลั#ตตามีรีะบบกี่ารีบ�ญช่�ต�นทุ นช่"วงกี่ารีผู้ลั#ตแบบจ(าแนกี่

เป1นอย"างไรี4. กี่ารีรีายงานต�นทุ นกี่ารีผู้ลั#ตตามีรีะบบต�นทุ นช่"วงกี่ารีผู้ลั#ตแบ"งออกี่

เป1นกี่��ข้� �น อะไรีบ�าง5. ข้�อควรีรีะว�งในกี่ารีจ�ดทุ(ารีายงานต�นทุ นช่"วงกี่ารีผู้ลั#ต มี�อะไรีบ�าง

25

19

แบบฝึ4กห�ดที่�ายหน่�วยการเรยน่ที่� 1

ข�อ 1 บรี#ษ�ทุ เอบ� จ(ากี่�ด ผู้ลั#ตแลัะจ(าหน"ายผู้ลั#ตภั�ณฑ์5ทุ��มี�กี่รีะบวนกี่ารีผู้ลั#ตทุ��งหมีด 5 แผู้นกี่ ข้�อมี�ลั เกี่��ยวกี่�บกี่ารีผู้ลั#ตทุ��เกี่#ดข้.�นในเด/อนมี�นาคมี 25xx ซึ่.�งมี�บางส"วนย�งไมี"สมีบ�รีณ5 ด�งน��

แผน่ก1 2 3 4 5

หน"วยทุ��เรี#�มีผู้ลั#ตหน"วยทุ��ผู้ลั#ตเสรี,จแลัะโอนออกี่

20,0001

29,000

45

1,2

7,8006

7-

1,0

26

หน"วยงานรีะหว"างทุ(าปลัายงวดหน"วยทุ��โอนไปเป1นส#นค�าส(าเรี,จรี�ป

8,000-

3-

00-

200-

008

ให�ที่#า ค(านวณหาปรี#มีาณหน"วยผู้ลั#ตทุ��หายไปต��งแต" ข้�อ 1-8 โดยสมีมีต#ว"าบรี#ษ�ทุมี�กี่รีะบวนกี่ารี ผู้ลั#ตแบบเรี�ยงลั(าด�บ แลัะไมี"มี�งานรีะหว"างทุ(าต�นงวด

ข�อ 2 ข้�อมี�ลัเกี่��ยวกี่�บกี่ารีผู้ลั#ตข้องแผู้นกี่ B ในรีะหว"างเด/อนมี�นาคมี มี�ด�งน��

หน"วยทุ��น(าเข้�า 55,000 หน"วยหน"วยทุ��ผู้ลั#ตเสรี,จแลัะโอนออกี่ 48,000 หน"วยงานรีะหว"างทุ(าปลัายงวด 7,000 หน"วย ข้��นความีส(าเรี,จ - ว�ตถ ด#บ 100 %

- ต�นทุ นเปลั��ยนสภัาพื่ 70 %

ต�นทุ นทุ��เกี่#ดข้.�น (บาทุ)

- ต�นทุ นทุ��รี �บโอนมีา 24,750 บาทุ - ว�ตถ ด#บ 19,250 บาทุ - ต�นทุ นเปลั��ยนสภัาพื่ 29,095

บาทุ

ให�ที่#า ให�ค(านวณหา 1. ต�นทุ นต"อหน"วยทุ��โอนมีา

2. ต�นทุ นว�ตถ ด#บต"อหน"วย3. ต�นทุ นเปลั��ยนสภัาพื่ต"อหน"วย4. ต�นทุ นกี่ารีผู้ลั#ตต"อหน"วย

27

ข�อ 3 ให�ทุ"านค(านวณหน"วยเทุ�ยบส(าเรี,จรี�ป เพื่/�อใช่�ในกี่ารีค(านวณต�นทุ นต"อหน"วยโดยมี�เง/�อนไข้ใน กี่ารีใส"ต�นทุ นกี่ารีผู้ลั#ต ค/อ

1. ว�ตถ ด#บ กี่ จะเบ#กี่ใช่�ทุ��งหมีดเพื่�ยงครี��งเด�ยว ณ ตอนต�นช่"วงกี่ารีผู้ลั#ต

2. ว�ตถ ด#บ ข้ จะเบ#กี่ใช่�ทุ��งหมีดเพื่�ยงครี��งเด�ยว เมี/�อทุ(างานไปแลั�ว 70 %

3. ต�นทุ นเปลั��ยนสภัาพื่เกี่#ดข้.�นสมี(�าเสมีอตลัอดช่"วงกี่ารีผู้ลั#ตให�ค(านวณหน"วยเทุ�ยบส(าเรี,จรี�ปตามีข้�อมี�ลัด�งต"อไปน�� (แต"ลัะข้�อแยกี่

จากี่กี่�น)

กี่. หน"วยทุ��เรี#�มีผู้ลั#ต 10,000 หน"วย หน"วยทุ��ผู้ลั#ตเสรี,จแลัะโอนออกี่ 8,000 หน"วย

งานรีะหว"างทุ(าปลัายงวด 2,000 หน"วย ข้� �นความีส(าเรี,จ 1/2

ข้. หน"วยทุ��เรี#�มีผู้ลั#ต 25,000 หน"วย หน"วยทุ��ผู้ลั#ตเสรี,จแลัะโอนออกี่ 18,000 หน"วย

หน"วยทุ��ผู้ลั#ตเสรี,จแลัะคงอย�" 3,000 หน"วย งานรีะหว"างทุ(าปลัายงวด 4,000 หน"วย ข้��นความี ส(าเรี,จ 3 / 4

ค. หน"วยทุ��เรี#�มีผู้ลั#ต 7,500 หน"วย หน"วยทุ��ผู้ลั#ตเสรี,จแลัะโอนออกี่ 6,000 หน"วย งานรีะหว"างทุ(าปลัายงวด 1,000 หน"วย ข้� �นความีส(าเรี,จ 3 / 4 แลัะอ�กี่ 500 หน"วย ข้��นความีส(าเรี,จ 2 / 5

ข�อ 4 รีายกี่ารีทุ��เกี่#ดข้.�นในแผู้นกี่ปรีะกี่อบข้องบรี#ษ�ทุ เอกี่อ ตสาหกี่รีรีมี จ(ากี่�ด มี�ด�งน��

1. เบ#กี่ว�ตถ ด#บไปใช่�ในกี่รีะบวนกี่ารีผู้ลั#ต 48,000 บาทุ

28

2. บรี#ษ�ทุได�จ"ายค"าแรีงงานทุ��งส#�น 18,000 บาทุ3. ค"าใช่�จ"ายกี่ารีผู้ลั#ตจะจ�ดสรีรีตามีเปอรี5เซึ่,นต5ข้องต�นทุ นค"าแรีงงาน

ทุางตรีง ส(าหรี�บในป@น��บรี#ษ�ทุได�ปรีะมีาณค"าใช่�จ"ายกี่ารีผู้ลั#ตไว�ทุ��งส#�น 250,000 บาทุ ปรีะมีาณต�นทุ นค"าแรีงงานทุางตรีง เทุ"ากี่�บ 125,000 บาทุ

4. งานรีะหว"างทุ(าคงเหลั/อในแผู้นกี่ปรีะกี่อบมี�จ(านวนต�นทุ นเทุ"ากี่�บ 17,500 บาทุ ส"วนงานทุ��ผู้ลั#ตเสรี,จจะโอนไปคลั�งเกี่,บส#นค�าส(าเรี,จรี�ป ไมี"มี�งานรีะหว"างผู้ลั#ตต�นงวด

ให�ที่#า บ�นทุ.กี่รีายกี่ารีในสมี ดรีายว�นทุ��วไป ตามีรีะบบบ�ญช่�ต�นทุ นช่"วงกี่ารีผู้ลั#ตข้องแผู้นกี่ปรีะกี่อบ

ข�อ 5 ต"อไปน��เป1นข้�อมี�ลัทุ��เกี่#ดข้.�นในแผู้นกี่ผู้ลั#ต ส(าหรี�บเด/อน กี่รีกี่ฎ์าคมี 25xx มี�ด�งน��

งานรีะหว"างทุ(า 1 กี่.ค. -

หน"วยทุ��เรี#�มีผู้ลั#ต 50,000

หน"วยทุ��ผู้ลั#ตเสรี,จโอนไปเป1นส#นค�าส(าเรี,จรี�ป35,000

ต�นทุ นกี่ารีผู้ลั#ตทุ��เกี่#ดข้.�น (บาทุ)

ว�ตถ ด#บ พื่ 200,000

ว�ตถ ด#บ ค 70,000

ต�นทุ นเปลั��ยนสภัาพื่ 135,000

ว�ตถ ด#บ พื่ จะถ�กี่ส"งเข้�าในตอนต�นช่"วงกี่ารีผู้ลั#ต ว�ตถ ด#บ ค จะถ�กี่ส"งเข้�าทุ��งหมีด เมี/�อทุ(ากี่ารีผู้ลั#ตไปได� 3 / 4 ข้องข้��นความีส(าเรี,จ ต�นทุ นเปลั��ยนสภัาพื่เกี่#ดข้.�นสมี(�าเสมีอตลัอดช่"วงกี่ารีผู้ลั#ต

29

ให�ที่#า รีายงานต�นทุ นกี่ารีผู้ลั#ต (5 ข้��น) ส(าหรี�บเด/อนกี่รีกี่ฎ์าคมี สมีมีต#ว"างานรีะหว"างทุ(าปลัายงวด

ได�ทุ(าส(าเรี,จไปแลั�ว 2 / 3

ข�อ 6 ในรีะหว"างเด/อน พื่ฤษภัาคมี ข้�อมี�ลัเกี่��ยวกี่�บกี่ารีผู้ลั#ตข้องบรี#ษ�ทุมี�ด�งน��

แผน่ก ก แผน่ก ขหน"วยทุ��เรี#�มีผู้ลั#ต 50,000 ?

หน"วยทุ��ผู้ลั#ตเสรี,จแลัะโอนออกี่ ? 14,000

หน"วยทุ��ผู้ลั#ตเสรี,จแลัะคงอย�" - 4,000

งานรีะหว"างทุ(าปลัายงวด 20,000 12,000

ข้��นความีส(าเรี,จ - ว�ตถ ด#บ 80 % 60 %

- ต�นทุ นเปลั��ยนสภัาพื่ 65 % 75 %

ต�นทุ นกี่ารีผู้ลั#ต (บาทุ)

ว�ตถ ด#บ 25,300 21,924

ต�นทุ นเปลั��ยนสภัาพื่ 37,410 32,940

ให�ที่#า 1. รีายงานต�นทุ นกี่ารีผู้ลั#ตส(าหรี�บเด/อน พื่ฤษภัาคมี ข้องแต"ลัะแผู้นกี่

2. ถ�าต�นทุ นส#นค�าส(าเรี,จรี�ปต�นงวดเทุ"ากี่�บ 35,000 บาทุ แลัะต�นทุ นส#นค�าส(าเรี,จรี�ปปลัายงวด

เทุ"ากี่�บ 12,000 บาทุ ต�นทุ นข้ายส(าหรี�บงวดจะเทุ"ากี่�บเทุ"าใด

30

ข�อ 7 บรี#ษ�ทุ รี "งอรี ณ จ(ากี่�ด ใช่�รีะบบกี่ารีบ�ญช่�ต�นทุ นช่"วงกี่ารีผู้ลั#ตในกี่ารีค(านวณต�นทุ นกี่ารี ผู้ลั#ตข้องกี่#จกี่ารี ซึ่.�งมี�แผู้นกี่ผู้ลั#ต 2 แผู้นกี่ ค/อ แผู้นกี่ A

แลัะแผู้นกี่ B ว�ตถ ด#บจะถ�กี่ใส" ทุ��งหมีดตอนต�นกี่รีะบวนกี่ารีผู้ลั#ตในแผู้นกี่ A ข้�อมี�ลักี่ารีผู้ลั#ตทุ��เกี่#ดข้.�นในเด/อน เมีษายน 25xx มี�ด�งน��

แผน่ก A แผน่ก Bงานรีะหว"างทุ(าต�นงวด -

-หน"วยทุ��เรี#�มีผู้ลั#ต 150,000

?หน"วยทุ��ผู้ลั#ตเสรี,จแลัะโอนออกี่ ?105,000งานรีะหว"างทุ(าปลัายงวด 30,000

? - ข้��นความีส(าเรี,จเกี่��ยวกี่�บว�ตถ ด#บ 100 %

- - ข้��นความีส(าเรี,จข้องต�นทุ นเปลั��ยนสภัาพื่ 60 %

80 %ต�นทุ นทุ��เกี่#ดข้.�น (บาทุ)

ว�ตถ ด#บ 450,000 -

ค"าแรีงงาน 276,000292,500 ค"าใช่�จ"ายกี่ารีผู้ลั#ต 138,000

175,500

31

ให�ที่#า 1. รีายงานต�นทุ นกี่ารีผู้ลั#ตข้องแผู้นกี่ A แลัะ แผู้นกี่ B 2. บ�นทุ.กี่รีายกี่ารีในสมี ดรีายว�นทุ��วไป

ข�อ 8 บรี#ษ�ทุได�ทุ(ากี่ารีผู้ลั#ตรีถยนต5ข้องเลั"นทุ��ทุ(าด�วยพื่ลัาสต#กี่ โดยมี�แผู้นกี่ผู้ลั#ต 2 แผู้นกี่ ซึ่.�งแผู้นกี่ ผู้ลั#ตทุ�� 1 จะทุ(ากี่ารีผู้ลั#ตต�วถ�งรีถยนต5ทุ��ทุ(าด�วยพื่ลัาสต#กี่ ส(าหรี�บแผู้นกี่ทุ�� 2 จะรี�บต�วถ�ง พื่ลัาสต#กี่จากี่แผู้นกี่ทุ�� 1 น(ามีาใส"ลั�อ 4 ลั�อ กี่,เป1นอ�นส#�นส ดกี่รีะบวนกี่ารีผู้ลั#ต กี่ารีผู้ลั#ตทุ�� เกี่#ดข้.�นในแผู้นกี่ทุ�� 2 ข้องเด/อนมี�นาคมี 25xx มี�ด�งน��

หน"วยทุ��เรี#�มีผู้ลั#ต 15,000

หน"วย ต�นทุ นโอนมีา 135,000 บาทุ งานรีะหว"างทุ(าปลัายงวด 3,000

หน"วยข้��นความีส(าเรี,จ - ว�ตถ ด#บย�งไมี"มี�กี่ารีใช่�

- - ต�นทุ นเปลั��ยนสภัาพื่

60 % ต�นทุ นกี่ารีผู้ลั#ตทุ��เกี่#ดข้.�น (บาทุ)

ว�ตถ ด#บ 0.50 บาทุ / ลั�อยาง 1 ลั�อ

ค"าแรีงงาน 52,100 บาทุค"าใช่�จ"ายกี่ารีผู้ลั#ต 44,500 บาทุ

ให�ที่#า 1. ต�นทุ นว�ตถ ด#บทุางตรีงทุ��เกี่#ดข้.�นทุ��งหมีดในแผู้นกี่ทุ�� 2 เด/อนมี�นาคมี มี�จ(านวนเทุ"าใด

2. ต�นทุ นกี่ารีผู้ลั#ตส#นค�าส(าเรี,จรี�ป เด/อนมี�นาคมี มี�จ(านวนเทุ"าใด

32

33