43
หหหหหหหหหหหหหหหห 6 หหหหหหหหหหหหหหหหหห – หหหหหห หหห หหหหห (Cost Volume Profit Analysis) หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห (หหหหหหห) ผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผ ผผผผผผผผผผผผผผผผผ ผผผผผผ ผผผผผ ผผผผผผ ผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผ ผผผผผผผผผผผผ ผผผผผผผผผผผผผผผผ ผผผผผผผผผผผผผ ผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผ หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห (หหหหหห) 1. ผผผผผผผผผผผผผผ ผผผผผผผผผผผผผผผผผผผ ผผผผผผผผผผผผผผผ ผผผผผผ ผผผผผผผผผผผผผผผผ ผผผผ 2. ผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผ ผผผผผผผผผผผผ 3. ผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผ ผผผผผผ ผผผผผ ผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผ ผผผผ ผ ผผผ หหหหหหหหหห ผผผผผผผผผผผผผผ (Profit Planning) ผผผผ ผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผ ผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผ ผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผ ผผผผผผผผผ ผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผ ผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผผ

unit_6 การวิเคราะห์ต้นทุน – ปริมาณ และกำไร

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: unit_6 การวิเคราะห์ต้นทุน – ปริมาณ และกำไร

หน่�วยการเรยน่ที่� 6การว�เคราะห�ต้�น่ที่�น่ – ปร�มาณ และก�าไร

(Cost Volume Profit Analysis)

จุ�ดประสงค�การเรยน่ร � (ปลายที่าง)

ผู้��เรี�ยนสามารีถอธิ�บายวิ�ธิ�การีวิ�เครีาะห์�ควิามส�มพั�นธิ�ของต้�นทุ�น ปรี�มาณ ก!าไรี ค!านวิณห์าจุ�ดค��มทุ�นส!าห์รี�บการีขายส�นค�าชน�ดเด�ยวิ ห์รี&อห์ลายชน�ด และน!าเสนอข�อม�ล เพั&)อใช�ในการีต้�ดส�นใจุวิางแผู้นก!าไรีได�

จุ�ดประสงค�การเรยน่ร � (น่�าที่าง)

1. อธิ�บายควิามห์มาย และข�อสมมต้�ฐานในการีวิ�เครีาะห์�ต้�นทุ�น ปรี�มาณ ก!าไรีได�อย,างถ�กต้�อง

2. อธิ�บายและค!านวิณห์าก!าไรีส,วินเก�นได�อย,างถ�กต้�อง3. สามารีถวิ�เครีาะห์�ควิามส�มพั�นธิ�ของต้�นทุ�น ปรี�มาณ ก!าไรี

และค!านวิณห์าจุ�ดค��มทุ�นในล�กษณะต้,าง ๆ ได�

สาระส�าค!ญการีวิางแผู้นก!า ไรี (Profit Planning) เป/นแผู้นงานทุ�)ผู้��

บรี�ห์ารีจุะให์�ควิามส!าค�ญเป/นอ�นด�บแรีกและถ&อเป/นภารีะห์น�าทุ�)ทุ�)จุะต้�องทุ!าอย,างไรีให์�ก�จุการีบรีรีล�เป2าห์มายม�ผู้ลก!าไรีต้ามทุ�)ได�วิางแผู้นไวิ� โดยผู้��บรี�ห์ารีจุะทุรีาบวิ,าควิรีผู้ล�ต้และจุ!าห์น,ายจุ!านวินเทุ,าใดทุ�)จุะทุ!าให์�ก�จุการีม�ก!าไรีส�งส�ด ห์รี&อถ�าก�จุการีม�ต้�นทุ�นในการีผู้ล�ต้ และจุ!าห์น,ายส�นค�าจุ!านวินห์น4)งแล�วิ ก�จุการีควิรีจุะขายส�นค�าจุ!านวินเทุ,าใด จุ4งจุะไม,ทุ!าให์�ขาดทุ�น ห์รี&อถ�าก�จุการีต้�องการีเพั�)มยอดขายก5ควิรีจุะใช�งบปรีะมาณในการีส,งเสรี�มการีโฆษณาส�งส�ดได�เทุ,าใด ซึ่4)งป8ญห์าต้,าง ๆ เห์ล,าน�9 ผู้��บรี�ห์ารีสามารีถต้�ดส�นใจุได�จุากการีวิ�เครีาะห์�ต้�นทุ�น ปรี�มาณ ก!าไรี

Page 2: unit_6 การวิเคราะห์ต้นทุน – ปริมาณ และกำไร

(Cost Volume Profit Analysis) ห์รี&อทุ�) เรี�ยกย,อ ๆ วิ,า CVP Analysis

นอกจุากน�9ผู้��บรี�ห์ารีย�งใช�ข�อม�ล CVP ในการีวิ�เครีาะห์�การีเปล�)ยนแปลงล,วิงห์น�า เพั&)อจุะได�จุ�ดเต้รี�ยมทุรี�พัยากรี และใช�ทุรี�พัยากรีทุ�)ห์ามาน�9นอย,างเห์มาะสม และ CVP จุะเปล�)ยนแปลงเม&)อเง&)อนไขการีด!าเน�นงานของก�จุการีห์รี&อส�)งแวิดล�อมทุางเศรีษฐก�จุของก�จุการีได�เปล�)ยนไป

เน่#$อหา1. ควิามห์มายและข�อสมมต้�ฐานในการีวิ�เครีาะห์�ต้�นทุ�น ปรี�มาณ

ก!าไรี2. การีวิ�เครีาะห์�เก�)ยวิก�บก!าไรีส,วินเก�น3. การีวิ�เครีาะห์�จุ�ดค��มทุ�น และวิ�ธิ�การีค!านวิณจุ�ดค��มทุ�น4. การีวิ�เครีาะห์�จุ�ดค��มทุ�นเม&)อม�การีเปล�)ยนแปลงของต้�นทุ�นคงทุ�)5. การีวิางแผู้นส!าห์รี�บการีเปล�)ยนแปลงของป8จุจุ�ยต้,าง ๆ

ความหมายและข้�อสมมต้�ฐาน่ใน่การว�เคราะห�ต้�น่ที่�น่ ปร�มาณ ก�าไรวิ�รีวิรีรีณ พั�ลพั�พั�ฒน� กล,าวิวิ,า การีวิ�เครีาะห์�ต้�นทุ�น ปรี�มาณ

ก!าไรี ค&อการีต้รีวิจุสอบอย,างเป/นรีะบบถ4งควิามส�มพั�นธิ�รีะห์วิ,างรีาคาขาย ปรี�มาณขาย และปรี�มาณการีผู้ล�ต้ ต้�นทุ�น ค,าใช�จุ,าย และก!าไรี ผู้ลการีวิ�เครีาะห์�จุะให์�ข�อม�ลทุ�)ม�ปรีะโยชน�ในการีต้�ดส�นใจุ เช,น ก!าห์นดรีาคาขาย เล&อกส,วินผู้สมการีขายส�นค�าชน�ดต้,าง ๆ เล&อกนโยบายการีต้ลาด เป/นต้�น และเน&)องจุากภาวิะแวิดล�อมทุางธิ�รีก�จุในป8จุจุ�บ�น การีต้�ดส�นใจุต้�องเรี5วิและถ�กต้�อง การีวิ�เครีาะห์�ต้�นทุ�น ปรี�มาณ ก!าไรี จุ4งม�ควิามส!าค�ญมากข49น 1

สมน4ก เอ&9 อจุ�รีะพังษ�พั�นธิ� สรี�ปไวิ�วิ,า การีวิ�เครีาะห์�ต้�นทุ�น ปรี�มาณ ก!าไรี จุ�ดเป/นล�กษณะของการีวิ�เครีาะห์�เพั&)อการีต้�ดส�นใจุเก�)ยวิก�บการีวิางแผู้นทุางด�านก!าไรี (Profit Planning) ในรีะยะส�9นอย,าง

175

Page 3: unit_6 การวิเคราะห์ต้นทุน – ปริมาณ และกำไร

ห์น4)งของก�จุการี (Short – Range Decision) ทุ�9งน�9เพั&)อให์�ก�จุการีสามารีถทุ!าการีต้�ดส�นใจุได�อย,างถ�กต้�องถ4งผู้ลกรีะทุบทุ�)จุะม�ต้,อต้�นทุ�นของส�นค�า ปรี�มาณ ห์รี&อจุ!านวินของส�นค�าทุ�)จุะทุ!าการีผู้ล�ต้และจุ!าห์น,ายต้ลอดจุนเป2าห์มาย (Target) ทุางด�านก!าไรีทุ�)ก�จุการีต้�องการี 2

สร�ปการีวิ�เครีาะห์�ต้�นทุ�น ปรี�มาณ ก!าไรี เป/นการีวิ�เครีาะห์�เก�)ยวิก�บ

การีเปล�)ยนแปลงของต้�นทุ�น รีายได� ก!าไรี เพั&)อปรีะโยชน�ในการีต้�ดส�นใจุเก�)ยวิก�บเรี&)องการีก!าห์นดปรี�มาณการีขายทุ�)ไม,ทุ!าให์�ก�จุการีขาดทุ�น และการีขายจุ!านวินเทุ,าใด จุ4งจุะม�ผู้ลก!าไรีต้ามเป2าห์มายทุ�)วิางไวิ� รีวิมทุ�9งการีก!าห์นดรีาคาขายของก�จุการี เป/นการีน!าไปใช�ในการีวิางแผู้นและต้�ดส�นใจุรีะยะส�9น

ประโยชน่�ข้องการว�เคราะห�ต้�น่ที่�น่ ปร�มาณ ก�าไรการีวิ�เครีาะห์�ต้�นทุ�น ปรี�มาณ ก!าไรีของก�จุการีจุะช,วิยต้อบค!าถาม

ของผู้��บรี�ห์ารีในเรี&)องเก�)ยวิก�บ1. ก�จุการีจุะต้�องขายส�นค�าห์รี&อม�รีายได�เทุ,าใด จุ4งจุะอย�,ในจุ�ด

ค��มทุ�นห์รี&อทุ�)เรี�ยกวิ,าจุ�ดทุ�)ก�จุการีไม,ม�ก!าไรีและไม,ขาดทุ�น2. ถ�าม�ค,าใช�จุ,ายเก�)ยวิก�บการีส,งเสรี�มการีขาย ก�จุการีจุะต้�อง

เพั�)มยอดรีายได�อ�กเทุ,าใดจุ4งจุะได�ก!าไรี3. ถ�าก�จุการีต้�องการีก!าไรีต้ามเป2าห์มายทุ�)วิางไวิ�จุะต้�องขาย

ส�นค�าให์�ได�จุ!านวินเทุ,าใด4. ถ�าก�จุการีเพั�)มรีาคาขายห์รี&อลดรีาคาขาย จุะม�ผู้ลต้,อปรี�มาณ

การีขายอย,างไรี5. ถ�าต้�นทุ�นการีผู้ล�ต้เพั�)มข49น ก�จุการีจุะต้�องขายส�นค�าเพั�)มอ�ก

จุ!านวินเทุ,าใด จุ4งจุะม�รีายได�มาชดเชยต้�นทุ�นทุ�)เพั�)มข49นด�งน�9นควิามส�มพั�นธิ�ของต้�นทุ�น ปรี�มาณ ก!าไรี เป/นข�อสมมต้�

ของผู้��บรี�ห์ารีวิ,าถ�าม�การีเปล�)ยนแปลงอย,างใดอย,างห์น4)งจุะม�ผู้ลอย,างไรี

176

Page 4: unit_6 การวิเคราะห์ต้นทุน – ปริมาณ และกำไร

ซึ่4)งผู้ลทุ�)ได�จุากการีวิ�เครีาะห์�ต้�นทุ�น ปรี�มาณ ก!าไรี จุะทุ!าให์�ผู้��บรี�ห์ารีทุรีาบผู้ลก!าไรีทุ�)เก�ดข49นได�อย,างรีวิดเรี5วิ และน!ามาใช�ในการีบรี�ห์ารีเพั&) อให์�ก�จุการีได�รี�บก!าไรีส�งส�ดต้ามเป2าห์มายทุ�)วิางไวิ�

ข้�อสมมต้�ฐาน่ใน่การว�เคราะห�ความส!มพั!น่ธ์�ข้องต้�น่ที่�น่ ปร�มาณ ก�าไร 3

1. ต้�นทุ�นห์รี&อค,าใช�จุ,ายทุ�)เก�ดข49นทุ�9งห์มดสามารีถแยกได�เป/นต้�นทุ�นผู้�นแปรี และต้�นทุ�นคงทุ�) ในกรีณ�ทุ�)ม�ต้�นทุ�นผู้สม จุะต้�องสามารีถแยกออกเป/นต้�นทุ�นผู้�นแปรี และต้�นทุ�นคงทุ�)ได� ซึ่4)งต้�นทุ�นคงทุ�)รีวิมจุะต้�องไม,เปล�)ยนแปลงต้ามปรี�มาณการีผู้ล�ต้ห์รี&อปรี�มาณการีขาย และต้�นทุ�นผู้�นแปรีรีวิมจุะผู้�นแปรีโดยต้รีงก�บปรี�มาณการีผู้ล�ต้ห์รี&อปรี�มาณการีขาย

2. รีายได�และต้�นทุ�นทุ�9งห์มดม�พัฤต้�กรีรีมทุ�)เป/นเส�นต้รีง ค&อ สมมต้�ให์�รีาคาขายและต้�นทุ�นผู้�นแปรีต้,อห์น,วิยคงทุ�) และต้�นทุ�นคงทุ�)ให์�คงทุ�)ในช,วิงของการีวิ�เครีาะห์� ทุ�)เรี�ยกวิ,าเป/นการีวิ�เครีาะห์�ในช,วิงทุ�)ม�ควิามห์มาย (Relevant range) กล,าวิค&อ ในช,วิงของการีผู้ล�ต้และจุ!าห์น,ายน�9ไม,วิ,าจุะผู้ล�ต้และจุ!าห์น,ายมากเทุ,าไรี ต้�นทุ�นผู้�นแปรีต้,อห์น,วิย ต้�นทุ�นคงทุ�)รีวิม และรีาคาขายต้,อห์น,วิยจุะไม,ม�การีเปล�)ยนแปลง

3. ปรี�มาณเป/นเพั�ยงป8จุจุ�ยเด�ยวิทุ�)จุะม�ผู้ลกรีะทุบต้,อต้�นทุ�น ห์มายควิามวิ,า จุ!านวินต้�นทุ�นจุะม�มากห์รี&อน�อยข49นอย�,ก�บปรี�มาณการีผู้ล�ต้เพั�ยงอย,างเด�ยวิ ซึ่4)งข�อสมมต้�ฐานน�9ไม,สมเห์ต้�สมผู้ล เพัรีาะย�งม�ป8จุจุ�ยอ&) น ๆ อ�กจุ!า นวินมากทุ�)จุะม�ผู้ลกรีะทุบต้,อต้�นทุ�น เช,น การีเปล�)ยนแปลงวิ�ธิ�การีผู้ล�ต้ ควิามไม,ม�ปรีะส�ทุธิ�ภาพัในการีปฏิ�บ�ต้�งาน

4. ในกรีณ�ม�การีขายส�นค�าห์ลายชน�ด ส,วินผู้สมของการีขายจุะคงทุ�)ในทุ�ก ๆ รีะด�บของการีขาย เช,น ก�จุการีขายส�นค�า 2 ชน�ด ค&อ ส�นค�า A และส�นค�า B โดยถ�าก�จุการีขายส�นค�า A 10 ห์น,วิย จุะขายส�นค�า B ได� 5 ห์น,วิยเสมอ

Page 5: unit_6 การวิเคราะห์ต้นทุน – ปริมาณ และกำไร

5. ไม,ม�การีเปล�)ยนแปลงในรีะด�บของส�นค�าคงเห์ล&อต้�นงวิด และส�นค�าคงเห์ล&อปลายงวิด ห์มายควิามวิ,า ในการีวิ�เครีาะห์�ควิามส�มพั�นธิ�รีะห์วิ,างต้�นทุ�น ปรี�มาณ ก!าไรี จุะสมมต้�ให์�ปรี�มาณการีขายจุะเทุ,าก�บปรี�มาณการีผู้ล�ต้พัอด� น�)นค&อผู้ล�ต้ส�นค�าได�เทุ,าไรีก5ถ&อวิ,าได�จุ!าห์น,ายไปทุ�9งห์มดเทุ,าน�9น

6. ช,วิงรีะยะเวิลาของการีวิ�เครีาะห์� จุะต้�องไม,ม�การีเปล�)ยนแปลงในด�านของม�ลค,าของเง�น เช,น ไม,เก�ดภาวิะเง�นเฟ้2อทุ�)รี�นแรีง ห์รี&อไม,ม�การีปรีะกาศปรี�บค,าของเง�น ในช,วิงทุ�)ม�การีวิ�เครีาะห์�เพั&)อการีต้�ดส�นใจุ

หล!กการเก�ยวก!บต้�น่ที่�น่ ปร�มาณ ก�าไรในการีวิ�เครีาะห์�ควิามส�มพั�นธิ�รีะห์วิ,างต้�นทุ�น ปรี�มาณ ก!าไรี ผู้��

วิ�เครีาะห์�จุะต้�องเข�าใจุควิามห์มายของส,วินปรีะกอบทุ�)เก�)ยวิข�องก�บการีวิ�เครีาะห์� รีวิมถ4งข�อสมมต้�ฐานส!าห์รี�บการีค!านวิณ ด�งน�9

1. ยอดขาย ห์รี&อรีายได�จุากการีขายส�นค�า ซึ่4)งค!านวิณได�จุากจุ!านวินห์น,วิยทุ�)ขายค�ณรีาคาขายต้,อห์น,วิย รีาคาขายอาจุจุะเป/นรีาคาจุรี�ง รีาคาถ�วิเฉล�)ย ห์รี&อรีาคาอ&)นใดทุ�)ใช�วิ�ด

2. ต้�นทุ�นผู้�นแปรี ค&อต้�นทุ�นทุ�)ผู้�นแปรีโดยต้รีงก�บปรี�มาณการีผู้ล�ต้ ถ�าปรี�มาณการีผู้ล�ต้เพั�)มข49น ต้�นทุ�นผู้�นแปรีรีวิมจุะเพั�)มข49นด�วิย

3. ต้�นทุ�นคงทุ�) ค&อต้�นทุ�นทุ�)ไม,เปล�)ยนแปลงต้ามปรี�มาณการีผู้ล�ต้ และม�จุ!านวินรีวิมทุ�)คงทุ�)

4. ก!าไรีส,วินเก�น เป/นก!าไรีทุ�)ค!านวิณได�จุากรีาคาขายห์�กต้�นทุ�นผู้�นแปรี ซึ่4)งก!าไรีส,วินเก�นน�9ถ&อวิ,าเป/นก!าไรีส,วินทุ�)เก�นรีาคาต้�นทุ�นผู้�นแปรีทุ�)จุะน!าไปชดเชยต้�นทุ�นคงทุ�)ได� ซึ่4)งจุ�ดค��มทุ�นจุะอย�,ในรีะด�บทุ�)ก!าไรีส,วินเก�นสามารีถชดเชยต้�นทุ�นคงทุ�)ได�ทุ�9งห์มด

การว�เคราะห�เก�ยวก!บก�าไรส�วน่เก�น่ (Contribution Margin Analysis)

177

Page 6: unit_6 การวิเคราะห์ต้นทุน – ปริมาณ และกำไร

ก!าไรีส,วินเก�น ค&อ ส,วินของรีายได�จุากการีขายทุ�)ส�งกวิ,าต้�นทุ�นผู้�นแปรี ซึ่4)งถ�าก!าไรีส,วินเก�นน�อยกวิ,าต้�นทุ�นคงทุ�) จุะถ&อเป/นผู้ลขาดทุ�นในงวิดบ�ญช�น�9น ๆ แต้,ถ�าก!าไรีส,วินเก�นมากกวิ,าต้�นทุ�นคงทุ�)ถ&อเป/นผู้ลก!าไรีในงวิดบ�ญช�น�9น ๆ ต้�นทุ�นคงทุ�)และต้�นทุ�นผู้�นแปรีทุ�)น!ามาค!านวิณก!าไรีส,วินเก�นจุะห์มายถ4ง ต้�นทุ�นทุ�)เก�)ยวิก�บการีผู้ล�ต้และค,าใช�จุ,ายเก�)ยวิก�บการีด!า เน�นงาน การีวิ�เครีาะห์�เก�)ยวิก�บก!า ไรีส,วินเก�น สามารีถวิ�เครีาะห์�ได�ห์ลายล�กษณะค&อ

1. ก!าไรีส,วินเก�นต้,อห์น,วิย เป/นการีวิ�เครีาะห์�วิ,าเม&)อก�จุการีขายส�นค�า 1 ห์น,วิย จุะม�ก!าไรี ส,วินเก�นทุ�)น!าไปชดเชยต้�นทุ�นคงทุ�)ได�ห์น,วิยละเทุ,าใด โดย

ก!าไรีส,วินเก�นต้,อห์น,วิย = รีาคาขายต้,อห์น,วิย – ต้�นทุ�นผู้�นแปรีต้,อห์น,วิยต้!วอย�าง

บรี�ษ�ทุ เฟ้อรี�) จุ!า ก�ด ผู้ล�ต้และจุ!า ห์น,ายไม�แกะสล�ก จุ!า นวิน 10,000 ช�9น ในรีาคาช�9นละ 20 บาทุ โดยม�ต้�นทุ�นการีผู้ล�ต้ผู้�นแปรีช�9นละ 10 บาทุ ต้�นทุ�นการีผู้ล�ต้คงทุ�)รีวิม 20,000 บาทุ ค,าใช�จุ,ายในการีขายและบรี�ห์ารีผู้�นแปรีต้,อช�9น 5 บาทุ ค,าใช�จุ,ายในการีขายและบรี�ห์ารีคงทุ�) 30,000 บาทุ

ก!าไรีส,วินเก�นต้,อห์น,วิย = 20 – 15

= 5 บาทุ

2. ก!าไรีส,วินเก�นรีวิม เป/นการีวิ�เครีาะห์�ภาพัรีวิมของการีขายส�นค�าทุ�9งส�9น เพั&)อน!ามาใช�ในการีวิางแผู้นและควิบค�มต้�นทุ�น ค!านวิณได�โดย

ก!าไรีส,วินเก�นรีวิม = ยอดขายรีวิม – ต้�นทุ�นผู้�นแปรีรีวิม= (10,000 x 20) – (10,000 x

15)

178

Page 7: unit_6 การวิเคราะห์ต้นทุน – ปริมาณ และกำไร

= 200,000 – 150,000= 50,000 บาทุ

การีค!านวิณห์าก!าไรีส�ทุธิ�จุากก!าไรีส,วินเก�นทุ�)น!าไปชดเชยต้�นทุ�นคงทุ�)

ขาย 200,0000

ห์�ก ต้�นทุ�นผู้�นแปรี ต้�นทุ�นการีผู้ล�ต้ 100,000

ค,าใช�จุ,ายขายและบรี�ห์ารี 50,000150,000ก!าไรีส,วินเก�น 50,000

ห์�ก ต้�นทุ�นคงทุ�) ต้�นทุ�นการีผู้ล�ต้ 20,000

ค,าใช�จุ,ายการีขายและบรี�ห์ารี 30,000 50,000

ก!าไรีส�ทุธิ� -

จุากต้�วิอย,างจุะเห์5นได�วิ,าก!าไรีส,วินเก�นน!าไปชดเชยต้�นทุ�นคงทุ�)ได�พัอด� ซึ่4)งถ�าจุ!าห์น,ายส�นค�า ณ รีะด�บ 10,000 ห์น,วิย ก�จุการีจุะไม,ม�ผู้ลก!าไรีห์รี&อขาดทุ�น

3. อ�ต้รีาก!าไรีส,วินเก�น เป/นการีเปรี�ยบเทุ�ยบวิ,าก!าไรีส,วินเก�นทุ�)เก�ดข49นเป/นรี�อยละเทุ,าใดของยอดขาย ต้ามวิ�ธิ�น�9จุะใช�ในกรีณ�ทุ�)ก�จุการีไม,ทุรีาบจุ!านวินห์น,วิยของส�นค�าทุ�)ขาย ซึ่4)งสามารีถค!านวิณได�โดย

อ�ต้รีาก!าไรีส,วินเก�น = ก!า ไรีส,วินเก�นต้,อห์น,วิย x 100

รีาคาขายต้,อห์น,วิย= 5 x 100 = 25 % 20

ห์รี&อ

Page 8: unit_6 การวิเคราะห์ต้นทุน – ปริมาณ และกำไร

อ�ต้รีาก!าไรีส,วินเก�น = ก!าไรีส,วินเก�นรีวิม x 100

ยอดขายรีวิม= 50,000 x 100 200,000= 25 %

จุะเห์5นวิ,าห์ล�งการีค!านวิณอ�ต้รีาก!าไรีส,วินเก�นจุะเทุ,าก�บ 25 %

ของยอดขาย ทุ�9ง 2 วิ�ธิ�การว�เคราะห�จุ�ดค��มที่�น่ (Break Even Analysis)

เรีวิ�ต้รี� ชาต้รี�วิ�ศ�ษฐ� กล,าวิวิ,า จุ�ดค��มทุ�น ห์มายถ4ง จุ�ด ณ รีะด�บการีด!าเน�นงานของธิ�รีก�จุทุ�)ปรี�มาณส�นค�า ห์รี&อบรี�การีของธิ�รีก�จุม�ผู้ลทุ!าให์�ธิ�รีก�จุม�รีายได�เทุ,าก�บค,าใช�จุ,ายรีวิมทุ�9งส�9นของส�นค�าและบรี�การีน�9น ห์รี&อกล,าวิอ�กน�ยห์น4)งวิ,า ห์มายถ4งจุ�ด ณ รีะด�บการีด!าเน�นงานของธิ�รีก�จุทุ�)ไม,ม�ก!าไรีขาดทุ�น ค&อม�ค,าเทุ,าก�บศ�นย� 4

เยาวิพัา ณ นครี สรี�ปถ4งการีวิ�เครีาะห์�จุ�ดค��มทุ�นวิ,าเป/นการีวิ�เครีาะห์�ด�วิ,าก�จุการีจุะต้�องผู้ล�ต้และขายส�นค�าเป/นจุ!านวินเทุ,าใดจุ4งจุะไม,ขาดทุ�น ห์รี&ออ�กน�ยห์น4)งรีะด�บการีขายค��มทุ�นเป/นรีะด�บการีขายทุ�)ม�รีายได�รีวิมจุากการีขายส�นค�าเทุ,าก�บค,าใช�จุ,ายทุ�9งห์มดจุากการีขายส�นค�า ซึ่4)งก�จุการีจุะไม,ม�ก!าไรีห์รี&อขาดทุ�น 5

สร�ป การีวิ�เครีาะห์�จุ�ดค��มทุ�นเป/นการีวิ�เครีาะห์�เก�)ยวิก�บควิามส�มพั�นธิ�ของต้�นทุ�น ปรี�มาณ ก!าไรี ณ ปรี�มาณการีผู้ล�ต้ และการีขายทุ�)จุะทุ!าให์�ก�จุการีไม,ม�ผู้ลก!าไรีห์รี&อผู้ลขาดทุ�น ซึ่4)งจุ�ดค��มทุ�นจุะเป/นจุ�ดทุ�)ก!าไรีส,วินเก�นน!าไปชดเชยต้�นทุ�นคงทุ�)ได�พัอด� ซึ่4)งถ&อเป/นรีะด�บทุ�)ปลอดภ�ยจุากการีขาดทุ�น

จุากต้!วอย�างเด�ม แสดงการีวิ�เครีาะห์�ควิามส�มพั�นธิ�ต้�นทุ�น ปรี�มาณ ก!าไรี

ปร�มาณ ยอดข้าย ต้�น่ที่�น่ ก�าไรส�วน่ ต้�น่ที่�น่ ข้าดที่�น่ ก�าไร

179

Page 9: unit_6 การวิเคราะห์ต้นทุน – ปริมาณ และกำไร

การข้าย (หน่�วย

)

(บาที่) ผั!น่แปร

เก�น่ คงที่�

110

1001,00010,00

010,00

1

20200

2,00020,00

0200,0

00200,0

20

151501,50

015,000

150,000150,015

550

5005,00050,00

050,00

5

50,000

50,000

50,000

50,000

50,000

50,000

49,995

49,950

49,500

45,000-

-----5

* จุ�ดค��มทุ�น

จุากต้ารีางจุะเห์5นวิ,า ถ�าก�จุการีขายส�นค�าต้�9งแต้, 1 ห์น,วิย ถ4ง 9999 ห์น,วิย ก�จุการีจุะม�ผู้ลขาดทุ�น เพัรีาะก!าไรีส,วินเก�นไม,พัอน!ามาชดเชยต้�นทุ�นคงทุ�) แต้,ถ�าก�จุการีขาย 10,000 ห์น,วิย จุะทุ!าให์�ก!าไรีส,วินเก�นน!ามาชดเชยต้�นทุ�นคงทุ�)ได�พัอด� ด�งน�9นถ�าก�จุการีขายส�นค�าต้�9งแต้, 10,001 ห์น,วิย จุะทุ!าให์�ก�จุการีเรี�)มม�ก!าไรี เน&)องจุากก!าไรีส,วินเก�นจุะมากกวิ,าต้�นทุ�นคงทุ�)

ว�ธ์การค�าน่วณหาจุ�ดค��มที่�น่การีค!านวิณห์าจุ�ดค��มทุ�น เป/นนโยบายห์ล�กทุ�)ผู้��บรี�ห์ารีจุะต้�อง

ค!าน4งถ4งเสมอไม,วิ,าก�จุการีจุะม�การีผู้ล�ต้และขายส�นค�าชน�ดเด�ยวิห์รี&อห์ลายชน�ด เน&)องจุากจุ�ดค��มทุ�นจุะทุ!าให์�ผู้��บรี�ห์ารีทุรีาบถ4งรีายได�และก!าไรีทุ�)ก�จุการีต้�องการี ซึ่4)งวิ�ธิ�การีค!านวิณห์าจุ�ดค��มทุ�นทุ!าได�ห์ลายวิ�ธิ�ค&อ

1. วิ�ธิ�ก!า ไรีส,วินเก�น การีใช�วิ�ธิ�ก!า ไรีส,วินเก�นจุะเล&อกวิ�ธิ�การีค!านวิณได� 3 ล�กษณะ ค&อ ก!าไรีส,วินเก�นต้,อห์น,วิย ก!าไรีส,วินเก�นรีวิม

180

Page 10: unit_6 การวิเคราะห์ต้นทุน – ปริมาณ และกำไร

และอ�ต้รีาก!าไรีส,วินเก�น ต้ามทุ�)ได�กล,าวิมาแล�วิ ในการีค!านวิณห์าจุ�ดค��มทุ�นด�วิยวิ�ธิ�ก!าไรีส,วินเก�น ข�อม�ลทุ�)จุะต้�องน!ามาใช�ในการีค!านวิณปรีะกอบด�วิย รีาคาขายต้,อห์น,วิย ปรี�มาณการีผู้ล�ต้ ต้�นทุ�นผู้�นแปรีต้,อห์น,วิย ต้�นทุ�นคงทุ�) ซึ่4)งส�ต้รีทุ�)ใช�ในการีค!านวิณค&อ

จุ�ดค��มทุ�น = ต้�นทุ�นคงทุ�) ก!าไรีส,วินเก�น

ก!าไรีส,วินเก�น = รีาคาขาย / ห์น,วิย – ต้�นทุ�นผู้�นแปรี / ห์น,วิย

จุากต้!วอย�างเด�มจุ�ดค��มทุ�น = 50,000 = 10,000 ห์น,วิย

20 -15จุากต้�วิอย,างก�จุการีจุะต้�องขายส�นค�า จุ!านวิน 10,000 ห์น,วิย

จุ4งจุะทุ!า ให์�ก�จุการีค��มทุ�น แต้,ถ�าก�จุการีต้�องการีก!า ไรีเพั�)มก5สามารีถค!านวิณห์ายอดขายได�โดย

ยอดขาย = ต้�นทุ�นคงทุ�) + ก!าไรีส�ทุธิ�ก,อน ห์�กภาษ�

ก!าไรีส,วินเก�นก!าไรีส�ทุธิ�ก,อนห์�กภาษ� = ก!าไรีส�ทุธิ�ห์ล�งห์�กภาษ�

1 - อ�ต้รีาภาษ�จุากต้�วิอย,างเด�มถ�าก�จุการีต้�องการีก!าไรีก,อนห์�กภาษ� 20,000

บาทุยอดขาย = 50,000 + 20,000 =

14,000 ห์น,วิย20-15

Page 11: unit_6 การวิเคราะห์ต้นทุน – ปริมาณ และกำไร

จุากต้�วิอย,างถ�าก�จุการีต้�องการีก!าไรี 20,000 บาทุ ก�จุการีจุะต้�องม�ยอดขายส�นค�า 14,000 ห์น,วิย

งบก�าไรข้าดที่�น่ขาย 280,000

ห์�ก ต้�นทุ�นผู้�นแปรี ต้�นทุ�นการีผู้ล�ต้ 140,000

ค,าใช�จุ,ายขายและบรี�ห์ารี 70,000210,000ก!าไรีส,วินเก�น 70,000

ห์�ก ต้�นทุ�นคงทุ�) ต้�นทุ�นการีผู้ล�ต้ 20,000

ค,าใช�จุ,ายการีขายและบรี�ห์ารี 30,000 50,000

ก!าไรีส�ทุธิ� 20,000

จุากต้!วอย�างเด�ม ถ�าก�จุการีต้�องการีทุรีาบจุ�ดค��มทุ�นวิ,าเป/นจุ!านวินเง�นเทุ,าใด ส�ต้รีทุ�)ใช�ในการีค!านวิณค&อ

จุ�ดค��มทุ�น = ต้�นทุ�นคงทุ�) ( รีาคาขาย / ห์น,วิย – ต้�นทุ�นผู้�นแปรี /

ห์น,วิย ) รีาคาขาย / ห์น,วิย

= 450,000 = 50,000 (20 – 15) 0.25 20= 200,0000 บาทุ

181

Page 12: unit_6 การวิเคราะห์ต้นทุน – ปริมาณ และกำไร

จุากต้!วอย�างเด�ม ถ�าก�จุการีต้�องการีก!า ไรีก,อนห์�กภาษ� 20,000

บาทุยอดขาย = ต้�นทุ�นคงทุ�) + ก!าไรีทุ�)ต้�องการี

( รีาคาขาย / ห์น,วิย – ต้�นทุ�นผู้�นแปรี / ห์น,วิย )

รีาคาขาย / ห์น,วิย= 50,000 + 20,000 =

70,000 (20 – 15) 0.25

20= 280,000 บาทุ

ในกรีณ�ทุ�) ก�จุการีม�การีผู้ล�ต้และจุ!าห์น,ายส�นค�าเก�นกวิ,า 1 ชน�ด การีค!านวิณห์าจุ�ดค��มทุ�นเป/นจุ!านวินห์น,วิย จุะทุ!าได�ยาก เน&)องจุากรีาคาขายต้,อห์น,วิยและต้�นทุ�นผู้�นแปรีต้,อห์น,วิยแต้,ละชน�ดไม,เทุ,าก�น ส,วินต้�นทุ�นคงทุ�)เป/นต้�นทุ�นรีวิมทุ�)ไม,สามารีถแยกเป/นของส�นค�าแต้,ละชน�ดได� ด�งน�9นการีค!านวิณจุ�ดค��มทุ�น จุ4งม�กจุะเป/นการีค!านวิณจุ�ดค��มทุ�นรีวิมทุ�)เป/นจุ!านวินเง�น โดย

จุ�ดค��มทุ�น = ต้�นทุ�นคงทุ�)รีวิม1 - ต้�นทุ�นผู้�นแปรีรีวิม ยอดขายรีวิม

ต้!วอย�าง ก�จุการีผู้ล�ต้และจุ!าห์น,ายผู้ล�ต้ภ�ณฑ์� 2 ชน�ด ซึ่4)งข�อม�ลเก�)ยวิก�บส�นค�า 2 ชน�ด ม�ด�งน�9

ส�น่ค�าหมายเลข้ 18 ส� น่ ค� า

หมายเลข้ 20 รีาคาขายต้,อห์น,วิย 20 บาทุ30 บาทุ

182

Page 13: unit_6 การวิเคราะห์ต้นทุน – ปริมาณ และกำไร

ปรี�มาณขาย 10,000 บาทุ

8,000 บาทุยอดขายรีวิม 200,000 บาทุ 240,000 บาทุต้�นทุ�นผู้�นแปรีต้,อห์น,วิย 15 บาทุ18 บาทุต้�นทุ�นคงทุ�) 50,000 บาทุ

70,000 บาทุ

จุ�ดค��มทุ�น = ต้�นทุ�นคงทุ�)รีวิม1 – ต้�นทุ�นผู้�นแปรีรีวิม ยอดขายรีวิม= 120,000 = 120,000 1 – 294,000 0.332 440,000= 361,445.78 บาทุ

จุะเห์5นวิ,าจุ�ดค��มทุ�นรีวิมของผู้ล�ต้ภ�ณฑ์�ทุ�9ง 2 ชน�ด ค&อ ยอดขายรีวิม 361,445.78 บาทุ

2. การีค!านวิณจุ�ดค��มทุ�นโดยใช�กรีาฟ้ ซึ่4)งการีแสดงจุ�ดค��มทุ�นโดยใช�กรีาฟ้ จุะทุ!าให์�ผู้��บรี�ห์ารีมองเห์5นภาพัได�ด�กวิ,าการีค!านวิณโดยใช�วิ�ธิ�ก!า ไรีส,วินเก�นเพัรีาะรี�ปกรีาฟ้จุะแสดงเส�นต้�ดก�นรีะห์วิ,างรีายได�และต้�นทุ�น โดยเส�นจุะแบ,งแยกส,วินทุ�)เป/นก!าไรีและขาดทุ�นอย,างช�ดเจุน และทุ!าให์�ทุรีาบก!าไรีในแต้,ละรีะด�บปรี�มาณการีขาย

Page 14: unit_6 การวิเคราะห์ต้นทุน – ปริมาณ และกำไร

การแสดงการค�าน่วณจุ�ดค��มที่�น่ด�วยกราฟ ม 3 ข้!$น่ต้อน่ ค#อ1. ก!าห์นดแกน X ห์รี&อแนวิต้�9ง ค&อ เส�นรีายได�ห์รี&อยอดขาย

เพั&)อใช�ก!าห์นดยอดขายในแต้,ละรีะด�บต้ามรีะด�บการีผู้ล�ต้2. ก!าห์นดแกน Y ห์รี&อแนวินอน ค&อ เส�นจุ!านวินห์น,วิยทุ�)ผู้ล�ต้

ซึ่4)งก�จุการีจุะต้�องก!าห์นดรีะด�บการีผู้ล�ต้ห์ลาย ๆ รีะด�บ เพั&)อน!าไปจุ�ดในกรีาฟ้ โดยจุะต้�องค!านวิณค,าใช�จุ,ายทุ�9งห์มด ทุ�9งทุ�)เป/นค,าใช�จุ,ายคงทุ�)และค,าใช�จุ,ายผู้�นแปรีในแต้,ละรีะด�บการีผู้ล�ต้

3. น!าต้�วิเลขทุ�)ได�จุากการีค!านวิณในข�อ 1 และ 2 ไปจุ�ดลงในต้ารีางกรีาฟ้ และลากเส�นรีายได� (X) และค,าใช�จุ,าย (Y) จุ�ดทุ�)เส�น 2

เส�นต้�ดก�น เรี�ยกวิ,า จุ�ดค��มทุ�น (เส�นแกน X ต้�ดก�บเส�นแกน Y)

ต้!วอย�างก�จุการีได�ก!าห์นดรีะด�บการีขายส�นค�าไวิ� 4 รีะด�บ ค&อ 15,000

30,000 45,000 และ 60,000 ห์น,วิย โดยจุะม�รีาคาขายห์น,วิยละ 20 บาทุ ต้�นทุ�นผู้�นแปรีห์น,วิยละ 15 บาทุ และต้�นทุ�นคงทุ�)รีวิม 150,000 บาทุ

ม�ลค,าขาย ณ จุ�ดขาย (X) 15,000 ห์น,วิย @ 20 บาทุ= 300,000 บาทุ

30,000 ห์น,วิย @ 20 บาทุ =

600,000 บาทุ 45,000 ห์น,วิย @ 20 บาทุ =

900,000 บาทุ 60,000 ห์น,วิย @ 20 บาทุ =

1,200,000 บาทุ

ต้�นทุ�นการีผู้ล�ต้รีวิม = ต้�นทุ�นคงทุ�) + ต้�นทุ�นผู้�นแปรี

183

Page 15: unit_6 การวิเคราะห์ต้นทุน – ปริมาณ และกำไร

ณ จุ�ดผู้ล�ต้ (X) 15,000 ห์น,วิย ม�ต้�นทุ�นรีวิม = 150,000

+ 225,000 = 375,000 บาทุ 30,000 ห์น,วิย ม�ต้�นทุ�นรีวิม = 150,000 +

450,000 = 600,000 บาทุ 45,000 ห์น,วิย ม�ต้�นทุ�นรีวิม = 150,000 +

675,000 = 825,000 บาทุ 60,000 ห์น,วิย ม�ต้�นทุ�นรีวิม = 150,000 +

900,000 = 1,050,000 บาทุ

การแสดงใน่กราฟ (อย �ใน่ file กราฟหน่�วยที่� 6) Excel

Page 16: unit_6 การวิเคราะห์ต้นทุน – ปริมาณ และกำไร

จุากรี�ป 6.1 แกนนอน (Y) เป/นจุ!า นวินห์น,วิยทุ�)ผู้ล�ต้ห์รี&อจุ!าห์น,ายของส�นค�า ส,วินแกนต้�9ง (X) แสดงจุ!านวินเง�นของรีายได� และค,าใช�จุ,ายทุ�)เก�ดจุากการีผู้ล�ต้ห์รี&อจุ!าห์น,ายส�นค�า เส�นต้,าง ๆ ในรี�ปแสดงและสรี�างได�ด�งน�9

1. เส�นต้�นทุ�นคงทุ�) จุะเป/นเส�นต้รีงและขนานก�บแกนนอนต้ลอดเวิลา เน&)องจุากค,าใช�จุ,ายคงทุ�)น�9จุะไม,ม�การีเปล�)ยนแปลง ไม,วิ,ารีะด�บการีด!าเน�นงานห์รี&อปรี�มาณส�นค�าทุ�)ขายจุะเปล�)ยนแปลงเพั�)มข49นเทุ,าใด ค,าใช�จุ,ายคงทุ�)จุะเทุ,าก�บ 15,000 บาทุ ต้ลอดช,วิงการีผู้ล�ต้น�9น ๆ จุ4งลากเส�น ณ จุ�ด 15,000

บาทุ ให์�ขนานก�บแกนนอน เส�นทุ�)ลากให์ม,น�9 ค&อ เส�นค,าใช�จุ,ายคงทุ�)2. เส�นต้�นทุ�นผู้�นแปรี จุะเป/นเส�นทุ�) เรี�)มจุากจุ�ดศ�นย� (0)

เน&) องจุากถ�าไม,ม�การีด!า เน�นงานก5จุะไม,ม�ต้�นทุ�นผู้�นแปรี แต้,ถ�าการีด!าเน�นงานเปล�)ยนไป ต้�นทุ�นผู้�นแปรีก5จุะเปล�)ยนแปลงด�วิยอ�ต้รีาการีเปล�)ยนแปลงเด�ยวิก�น จุากกรีาฟ้ต้�นทุ�นผู้�นแปรี ห์น,วิยละ 15 บาทุ

185

Page 17: unit_6 การวิเคราะห์ต้นทุน – ปริมาณ และกำไร

ถ�าผู้ล�ต้ 15,000 ห์น,วิย ต้�นทุ�นผู้�นแปรี ค&อ 225,000 บาทุ ถ�าการีผู้ล�ต้เพั�)มเป/น 30,000 ห์น,วิย ต้�นทุ�นผู้�นแปรีค&อ 450,000 บาทุ จุ!านวินต้�นทุ�นผู้�นแปรีจุะจุ�ดในกรีาฟ้ต้ามรีะด�บการีผู้ล�ต้ แล�วิลากเส�นจุากจุ�ด 0 ก�บจุ�ดต้!าแห์น,งผู้�นแปรี จุะได�เส�นให์ม,ทุ�)เก�ดข49นค&อเส�นต้�นทุ�นผู้�นแปรี

3. เส�นต้�นทุ�นรีวิมทุ�9งส�9น ค&อ เส�นทุ�)เก�ดจุากการีรีวิมต้�นทุ�นผู้�นแปรีและต้�นทุ�นคงทุ�)ในแต้,ละรีะด�บ เส�นน�9จุะเรี�)ม ณ จุ�ดต้�นของต้�นทุ�นคงทุ�) ค&อ 15,000 บาทุ และจุะขนานก�บเส�นต้�นทุ�นผู้�นแปรีห์มายควิามวิ,า เม&) อรีะด�บปรี�มาณการีผู้ล�ต้ห์รี&อจุ!าห์น,ายเทุ,าก�บ 0

ห์น,วิย ค,าใช�จุ,ายรีวิมทุ�9งส�9นจุะเทุ,าก�บต้�นทุ�นคงทุ�)ค&อ 15,000 บาทุ แต้,เม&)อรีะด�บการีด!าเน�นงานเปล�)ยนไป ต้�นทุ�นรีวิมก5จุะเปล�)ยนไปด�วิย

4. เส�นรีายได�รีวิมทุ�9งส�9น ค&อเส�นทุ�)จุะเรี�)มต้�นจุากศ�นย� (0)

ห์มายควิามวิ,า เม&)อรีะด�บการีด!าเน�นงานศ�นย� ก5จุะไม,ม�รีายได�รี�บเลย แต้,ถ�ารีะด�บการีด!าเน�นงานเปล�)ยนไป รีายได�ทุ�9งส�9นก5จุะเปล�)ยนไป จุากกรีาฟ้รีาคาขายห์น,วิยละ 20 บาทุ ณ รีะด�บการีผู้ล�ต้และจุ!าห์น,าย 15,000

ห์น,วิย รีายได� เทุ,าก�บ 300,000 บาทุ ถ�าการีผู้ล�ต้และจุ!า ห์น,าย 30,000 ห์น,วิย รีายได�เทุ,าก�บ 600,000 บาทุ ให์�จุ�ดต้!าแห์น,งรีายได�ต้ามรีะด�บการีผู้ล�ต้ แล�วิลากเส�นจุาก 0 ก�บจุ�ดต้!าแห์น,งรีายได�รีวิมแต้,ละรีะด�บจุะได�เส�นรีายได�ทุ�9งส�9น

ด�งน�9นจุ�ดค��มทุ�น ค&อจุ�ดทุ�)เก�ดข49นจุากเส�นรีายได�รีวิมทุ�9งส�9น ต้�ดก�บเส�นต้�นทุ�นรีวิมทุ�9งส�9น ซึ่4)งก5ค&อรีะด�บการีผู้ล�ต้และจุ!าห์น,าย 30,000

ห์น,วิย จุะม�ต้�นทุ�นรีวิมและรีายได�รีวิมเทุ,าก�นค&อ 600,000 บาทุ เส�นรีายได�ทุ�)อย�,ส�งกวิ,าเส�นต้�นทุ�นรีวิมทุ�9งส�9น พั&9 นทุ�)ส,วินน�9ค&อก!า ไรีของก�จุการี ส,วินเส�นรีายได�ทุ�)อย�,ต้!)ากวิ,าเส�นต้�นทุ�นทุ�9งส�9น พั&9นทุ�)ส,วินน�9ค&อขาดทุ�นของก�จุการี

3. การีค!านวิณจุ�ดค��มทุ�นโดยวิ�ธิ�สมการี

Page 18: unit_6 การวิเคราะห์ต้นทุน – ปริมาณ และกำไร

สมการีทุ�)ใช�ในการีค!านวิณจุ�ดค��มทุ�นจุะต้�องย4ดห์ล�กทุ�)วิ,า ม�ลค,าขายรีวิมจุะต้�องเทุ,าก�บต้�นทุ�นรีวิม ซึ่4)งจุะสอดคล�องก�บการีทุ!างบก!าไรีขาดทุ�นแบบแสดงก!าไรีผู้�นแปรี ห์ากเข�ยนเป/นสมการีค&อ

ม�ลค,าขายรีวิม = ต้�นทุ�นคงทุ�) รีวิม + ต้�นทุ�นผู้�นแปรีรีวิม

ม�ลค,าขายรีวิม = จุ!า นวินห์น,วิยทุ�)ขาย X รีาคาขายต้,อห์น,วิย

ต้�นทุ�นผู้�นแปรีรีวิม = จุ!านวินห์น,วิยทุ�)ขาย X ต้�นทุ�นผู้�นแปรีต้,อห์น,วิย

จุากต้!วอย�างรีาคาขายไม�แกะสล�กช�9นละ 20 บาทุ โดยม�ต้�นทุ�นผู้�นแปรีช�9นละ

10 บาทุ ค,าใช�จุ,ายในการีขายและบรี�ห์ารีผู้�นแปรีช�9นละ 5 บาทุ ต้�นทุ�นการีผู้ล�ต้คงทุ�) 20,000 บาทุ ค,าใช�จุ,ายการีขายและบรี�ห์ารีคงทุ�) 30,000 บาทุ ให์�ค!านวิณห์าม�ลค,าขาย ณ จุ�ดค��มทุ�น

สมมต้�ให์�ม�ลค,าขายรีวิม ณ จุ�ดค��มทุ�น = X

ม�ลค,าขายรีวิม = ต้� น ทุ� น ค ง ทุ�) รี วิ ม +

ต้�นทุ�นผู้�นแปรีรีวิม20 X = 50,000 + 15 X 5 X = 50,000 X = 10,000 ห์น,วิย

ม�ลค,าขาย ณ จุ�ดค��มทุ�น = 10,000 รีาคาขายห์น,วิยละ 20

บาทุ ด�งน�9นม�ลค,าขาย ณ จุ�ดค��มทุ�นค&อ 200,000 บาทุ ถ�าก�จุการีต้�องการีก!าไรีก,อนห์�กภาษ� 20,000 บาทุ ม�ลค,าขายค&อ

ม�ลค,าขายรีวิม = ต้� น ทุ� น ค ง ทุ�) รี วิ ม +

ต้�นทุ�นผู้�นแปรีรีวิม + ก!าไรี

186

Page 19: unit_6 การวิเคราะห์ต้นทุน – ปริมาณ และกำไร

20 X = 50,000 + 15 X + 20,000

5 X = 70,000 X = 14,000 ห์ น, วิ ย ห์ รี& อ

280,000 บาทุ

การว�เคราะห�จุ�ดค��มที่�น่เม#�อมการเปล�ยน่แปลงใน่ต้�น่ที่�น่คงที่�การีวิ�เครีาะห์�จุ�ดค��มทุ�นอ�กล�กษณะห์น4)งค&อ เม&)อต้�นทุ�นคงทุ�)ม�การี

เปล�)ยนแปลงต้ามรีะด�บการีผู้ล�ต้ ซึ่4)งไม,เป/นไปต้ามข�อสมมต้�ฐานทุ�)ก!าห์นด และเป/นไปต้ามควิามจุรี�งทุ�)วิ,าต้�นทุ�นคงทุ�)จุ!านวินห์น4)งย,อมม�ควิามสามารีถ ณ รีะด�บห์น4)งเทุ,าน�9น การีค!านวิณจุ�ดค��มทุ�นจุ4งต้�องค!านวิณต้ามรีะด�บของต้�นทุ�นคงทุ�)

จุากต้!วอย�างเด�ม ก�จุการีแบ,งรีะด�บการีผู้ล�ต้ออกเป/น 4 รีะด�บ และม�การีเปล�)ยนแปลงต้�นทุ�นการีผู้ล�ต้คงทุ�)แต้,ละรีะด�บ ด�งน�9

ระด!บปร�มาณการผัล�ต้ ( หน่�วย ) ต้� น่ ที่� น่คงที่�รวม

0 – 15,000 60,000

15,0001 – 30,000 120,000

30,001 – 45,000 200,000

45,001 – 60,000 250,000

จุ�ดค��มทุ�น = ต้�นทุ�นคงทุ�) ก!าไรีส,วินเก�น

1. จุ�ดค��มทุ�น ณ รีะด�บ 0 – 15,000 ห์น,วิย = 60,000 5

187

Page 20: unit_6 การวิเคราะห์ต้นทุน – ปริมาณ และกำไร

= 12,000 ห์น,วิย

2. จุ�ดค��มทุ�น ณ รีะด�บ 15,001 – 30,000 ห์น,วิย = 120,000

5= 24,000 ห์น,วิย

3. จุ�ดค��มทุ�น ณ รีะด�บ 30,001 – 45,000 = 200,000

5= 40,000 ห์น,วิย

4. จุ�ดค��มทุ�น ณ รีะด�บ 45,001 – 60,000 = 250,000

5= 50,000 ห์น,วิย

ณ จุ�ดผู้ล�ต้ 15,000 ห์น,วิย ม�ต้�นทุ�นรีวิม = 60,000 + 225,000 = 285,000

30,000 ห์น,วิย ม�ต้�นทุ�นรีวิม = 120,000 + 450,000 = 570,000

45,000 ห์น,วิย ม�ต้�นทุ�นรีวิม = 200,000 + 675,000 = 875,000

60,000 ห์น,วิย ม�ต้�นทุ�นรีวิม = 250,000 + 900,000 = 1,150,000

จุะแสดงการีวิ�เครีาะห์�จุ�ดค��มทุ�นด�วิยกรีาฟ้โดย

Page 21: unit_6 การวิเคราะห์ต้นทุน – ปริมาณ และกำไร

(อย �ใน่ file กราฟหน่�วยที่� 6) Excel

Page 22: unit_6 การวิเคราะห์ต้นทุน – ปริมาณ และกำไร

จุากกรีาฟ้ จุะเห์5นวิ,าถ�าก�จุการีม�การีเปล�)ยนแปลงต้�นทุ�นคงทุ�)ในแต้,ละรีะด�บจุ�ดค��มทุ�นก5จุะเปล�)ยนแปลงต้ามรีะด�บการีผู้ล�ต้ ซึ่4)งจุ�ดค��มทุ�นจุะปรีะกอบด�วิยณ รีะด�บการีผู้ล�ต้และจุ!าห์น,าย 0 – 15,000 ห์น,วิย ต้�นทุ�นคงทุ�) 60,000 บาทุ จุ�ดค��มทุ�นจุะอย�,ทุ�) 12,000 ห์น,วิยณ รีะด�บการีผู้ล�ต้และจุ!าห์น,าย 15,001 – 30,000 ห์น,วิย ต้�นทุ�นคงทุ�) 120,000 บาทุ จุ�ดค��มทุ�นจุะอย�,ทุ�) 24,000 ห์น,วิยณ รีะด�บการีผู้ล�ต้และจุ!าห์น,าย 30,000 – 45,000 ห์น,วิย ต้�นทุ�นคงทุ�) 200,000 บาทุ จุ�ดค��มทุ�นจุะอย�,ทุ�) 40,000 ห์น,วิยณ รีะด�บการีผู้ล�ต้และจุ!าห์น,าย 45,000 – 60,000 ห์น,วิย ต้�นทุ�นคงทุ�) 250,000 บาทุ จุ�ดค��มทุ�นจุะอย�,ทุ�) 50,000 ห์น,วิย

จุากการีวิ�เครีาะห์�จุะพับวิ,า การีทุ�)ก�จุการีม�ต้�นทุ�นคงทุ�)ห์ลายรีะด�บ จุะทุ!าให์�เก�ดควิามเส�)ยงทุ�)จุะม�ผู้ลขาดทุ�นในทุ�ก ๆ รีะด�บของการีผู้ล�ต้ จุากจุ�ดน�9ผู้��บรี�ห์ารีจุ4งต้�องให์�ควิามสนใจุในเรี&)องการีวิางแผู้นการีผู้ล�ต้และการีวิางแผู้นการีจุ!าห์น,าย ให์�ม�ควิามสอดคล�องและส�มพั�นธิ�ก�นมากทุ�)ส�ด

การวางแผัน่ส�าหร!บการเปล�ยน่แปลงข้องป0จุจุ!ยต้�าง ๆในการีด!าเน�นธิ�รีก�จุ ป8จุจุ�ยต้,าง ๆ ทุ�)เก�)ยวิข�องก�บการีผู้ล�ต้และ

การีจุ!าห์น,าย จุะม�การีเปล�)ยนแปลงต้ลอดเวิลาต้ามภาวิะเศรีษฐก�จุ ด�งน�9นผู้��บรี�ห์ารีจุะต้�องม�การีวิางแผู้นการีเปล�)ยนแปลงป8จุจุ�ยต้,างๆ ในอนาคต้ เพั&) อเป/นแนวิทุางในการีก!า ห์นดจุ!า นวินห์น,วิยทุ�)ผู้ล�ต้และจุ!าห์น,าย ซึ่4)งป8จุจุ�ยทุ�)ม�การีเปล�)ยนแปลง เช,น รีาคาขาย ปรี�มาณการีขาย ต้�นทุ�นผู้�นแปรี ต้�นทุ�นคงทุ�) ป8จุจุ�ยเห์ล,าน�9จุะม�ผู้ลกรีะทุบต้,อจุ�ดค��มทุ�นทุ�9งส�9น การีค!านวิณจุ�ดค��มทุ�นเม&)อม�การีเปล�)ยนแปลงของป8จุจุ�ยต้,าง ๆ เช,น

189

Page 23: unit_6 การวิเคราะห์ต้นทุน – ปริมาณ และกำไร

1. รีาคาขายเปล�)ยน ถ�ารีาคาขายเปล�)ยนแปลงไป เม&)อป8จุจุ�ยอ&)นๆ เห์ม&อนเด�ม จุ�ดค��มทุ�นจุะเปล�)ยนไป จุากต้�วิอย,างเด�ม รีาคาขายไม�แกะสล�กเปล�)ยนจุาก ช�9นละ 20 บาทุ เป/นช�9นละ 25 บาทุ ต้�นทุ�นคงทุ�) 50,000 บาทุ

จุ�ดค��มทุ�น = ต้�นทุ�นคงทุ�) ก!าไรีส,วินเก�น= 50,000 = 5,000 ช�9น (25 – 15)

ถ�ารีาคาขายเพั�)มข49น ส,วินป8จุจุ�ยอ&)น ๆ ย�งคงเด�ม จุะม�ผู้ลทุ!าให์�จุ�ดค��มทุ�นลดลง เน&)องจุากก!าไรีส,วินเก�นเพั�)มข49นจุากเด�ม

2. ต้�นทุ�นผู้�นแปรีเปล�)ยน ถ�าต้�นทุ�นผู้�นแปรีเปล�)ยนจุะทุ!าให์�ก!าไรีส,วินเก�นเปล�)ยนไป และจุ�ดค��มทุ�นก5จุะเปล�)ยนไป โดยจุ�ดค��มทุ�นจุะเพั�)มข49นห์รี&อลดลงก5ข49นอย�,ก�บการีเปล�)ยนแปลงของต้�นทุ�นผู้�นแปรี ถ�าต้�นทุ�นผู้�นแปรีเพั�)มข49นก!าไรีส,วินเก�นจุะต้!)า จุ�ดค��มทุ�นจุะส�งข49น ในทุางต้รีงก�นข�ามถ�าต้�นทุ�นผู้�นแปรีลดลง ก!าไรีส,วินเก�นจุะส�ง จุ�ดค��มทุ�นจุะลดลง

จุากต้�วิอย,างเด�ม รีาคาขายไม�แกะสล�กช�9นละ 20 บาทุ ต้�นทุ�นผู้�นแปรีช�9นละ 18 บาทุ ต้�นทุ�นคงทุ�) 50,000 บาทุ

จุ�ดค��มทุ�น = ต้�นทุ�นคงทุ�) ก!าไรีส,วินเก�น= 50,000 = 25,000 ช�9น (20 – 18)

3. ต้�นทุ�นคงทุ�)เปล�)ยน ถ�าต้�นทุ�นคงทุ�)เปล�)ยนไป แต้,ก!าไรีส,วินเก�นย�งเทุ,าเด�ม จุ�ดค��มทุ�นก5จุะเปล�)ยนไปด�วิย โดยถ�าต้�นทุ�นคงทุ�)เพั�)มข49น ก!าไรีส,วินเก�นย�งเทุ,าเด�ม จุ�ดค��มทุ�นจุะเพั�)มข49นด�วิย

จุากต้�วิอย,างเด�ม รีาคาไม�แกะสล�กช�9นละ 20 บาทุ ต้�นทุ�นผู้�นแปรี ช�9นละ 15 บาทุ ต้�นทุ�นคงทุ�) 70,000 บาทุ

จุ�ดค��มทุ�น = ต้�นทุ�นคงทุ�) ก!าไรีส,วินเก�น

190

Page 24: unit_6 การวิเคราะห์ต้นทุน – ปริมาณ และกำไร

= 70,000 = 14,000 ช�9น (20 – 15)

4. การีค!านวิณห์ายอดขายโดยม�การีวิางแผู้นก!าไรีทุ�)ต้�องการี ซึ่4)งก!าไรีทุ�)ต้�องการีน�9นจุะเป/นก!าไรีส�ทุธิ�ทุ�)ห์�กภาษ�เง�นได�เรี�ยบรี�อยแล�วิ การีค!านวิณจุะต้�องน!าอ�ต้รีาภาษ�เข�ามาเก�)ยวิข�องทุ�)ค!านวิณก!าไรีส�ทุธิ�ให์�เป/นก!าไรีก,อนห์�กภาษ� แล�วิจุ4งน!าไปบวิกก�บต้�นทุ�นคงทุ�)

จุากต้�วิอย,าง ถ�าก�จุการีต้�องการีก!าไรีห์ล�งห์�กภาษ� 25,000 บาทุ โดยม�อ�ต้รีาภาษ� 30 %

ยอดขายเพั&)อให์�ได�ก!าไรีทุ�)ต้�องการี = ต้�นทุ�นคงทุ�) + (ก!า ไรีห์ล�งห์�กภาษ�)

1 – อ�ต้รีาภาษ� ก!าไรีส,วินเก�น= 50,000 + (25,000)

1 - 0.30 5

= 50,000 + 35,714.28 5

= 17,143 ห์น,วิยสร�ป

การีวิ�เครีาะห์�ต้�นทุ�น ปรี�มาณ ก!าไรี เป/นการีศ4กษาควิามส�มพั�นธิ�ของต้�นทุ�น ปรี�มาณ ก!าไรี เพั&)อใช�ในการีวิางแผู้นการีผู้ล�ต้และจุ!าห์น,าย จุะทุ!าให์�ก�จุการีได�ก!าไรีต้ามทุ�)ต้�องการีและปลอดภ�ยจุากสภาพัการีขาดทุ�น วิ�ธิ�การีวิ�เครีาะห์�ต้�นทุ�น ปรี�มาณ ก!าไรี สามารีถค!านวิณได� 3 วิ�ธิ� ค&อ

1. วิ�ธิ�ก!าไรีส,วินเก�น2. วิ�ธิ�ใช�กรีาฟ้3. วิ�ธิ�สมการีผู้��บรี�ห์ารีจุะใช�ข�อม�ลทุ�)ได�จุากการีวิ�เครีาะห์�ในเรี&)องเก�)ยวิก�บการีก!าห์นดรีาคาขาย ปรี�มาณ

191

Page 25: unit_6 การวิเคราะห์ต้นทุน – ปริมาณ และกำไร

การีผู้ล�ต้ และผู้ลก!าไรีทุ�)จุะได�รี�บ รีวิมทุ�9งการีเต้รี�ยมการีณ�ส!าห์รี�บการีเปล�)ยนแปลงต้ามภาวิะเศรีษฐก�จุ

ข้�อจุ�าก!ดข้องการว�เคราะห�จุ�ดค��มที่�น่การีวิ�เครีาะห์�จุ�ดค��มทุ�นม�ปรีะโยชน�ในการีต้�9งรีาคา การีวิางแผู้น

ก!าไรี การีควิบค�มต้�นทุ�น และช,วิยในการีต้�ดส�นใจุเล&อกโครีงการีขยายงานต้,าง ๆ แต้,ก5ม�ข�อจุ!าก�ดทุ�)ผู้��บรี�ห์ารีจุะต้�องรีะม�ดรีะวิ�ง ค&อ

1. การีวิ�เครีาะห์�จุ�ดค��มทุ�นจุะม�ข�อสมมต้�ฐานให์�รีาคาขายต้,อห์น,วิยคงทุ�) ซึ่4)งจุะทุ!าให์�ยอดขายของก�จุการีผู้�นแปรีในอ�ต้รีาทุ�)คงทุ�)ด�วิย แต้,ในควิามเป/นจุรี�งรีาคาขายไม,คงทุ�)ต้ลอดไป ด�งน�9นการีศ4กษาจุ�ดค��มทุ�นจุ4งต้�องใช�กรีาฟ้เส�นต้รีงห์ลาย ๆ กรีณ� เพั&)อทุ!าการีวิ�เครีาะห์�เปรี�ยบเทุ�ยบ

2. ควิามส�มพั�นธิ�ของต้�นทุ�นจุะใช�ไม,ได�ก�บปรี�มาณการีผู้ล�ต้ห์รี&อการีด!าเน�นงานในทุ�กๆ ช,วิง เม&)อปรี�มาณการีขายส�งข49น และม�การีขยายการีด!าเน�นงาน จุ4งจุ!าเป/นต้�องจุ,ายค,าล,วิงเวิลาและจุ�างคนงานเพั�)ม จุะม�ผู้ลทุ!าให์�ต้�นทุ�นผู้�นแปรีเพั�)มข49นอย,างรีวิดเรี5วิ และถ�าก�จุการีต้�องการีขยายโรีงงานและเครี&)องจุ�กรีก5จุะทุ!าให์�ต้�นทุ�นคงทุ�)เพั�)มข49นด�วิย การีวิ�เครีาะห์�จุ�ดค��มทุ�นแบบเส�นต้รีงจุะม�ป8ญห์าย�,งยาก จุ4งต้�องใช�แบบเส�นโค�งแทุน

3. การีเปล�)ยนแปลงในค�ณภาพัและปรี�มาณของส�นค�าทุ�)ผู้ล�ต้ จุะม�อ�ทุธิ�พัลต้,อต้�นทุ�นเช,นก�น ด�งน�9นการีวิ�เครีาะห์�จุ�ดค��มทุ�นแบบเส�นต้รีง จุ4งม�ปรีะโยชน�ทุ�)จุะใช�ส!าห์รี�บการีต้�ดส�นใจุพั&9นฐาน เช,น การีต้�9งรีาคา แต้,ถ�าจุะต้�ดส�นใจุในเรี&)องทุ�)ละเอ�ยดมากข49นก5จุะต้�องใช�ป8จุจุ�ยอ&)น ๆ ปรีะกอบ

Page 26: unit_6 การวิเคราะห์ต้นทุน – ปริมาณ และกำไร

ต้�าราและหน่!งส#ออ�าน่ประกอบก�)งกนก พั�ทุยาน�ค�ณและคณะ การีบ�ญช�ต้�นทุ�น กรี�งเทุพั : โรีงพั�มพั�ชวินพั�มพั�, 2536. ห์น�า

230-245.เรีวิ�ต้รี� ชาต้รี�วิ�ศ�ษฐ� การีบ�ญช�ต้�นทุ�นเพั&)อการีแสวิงห์าก!าไรี กรี�งเทุพั : บรี�ษ�ทุส!าน�กพั�มพั� ธิรีรีมน�ต้�

จุ!าก�ด, 2539. ห์น�า 145 – 162.

เยาวิพัา ณ นครี การีบ�ญช�ต้�นทุ�น 2 กรี�งเทุพั : ส. เอเช�ยเพัรีส (1989) จุ!าก�ด, 2545. ห์น�า 188 –

190.วิ�รีวิรีรีณ พั�ลพั�พั�ฒน� เอกสารีการีสอนช�ดวิ�ชาการีบ�ญช�ต้�นทุ�นและการีบ�ญช�เพั&)อการีจุ�ดการี

นนทุบ�รี� : โรีงพั�มพั�มห์าวิ�ทุยาล�ยส�โขทุ�ยธิรีรีมาธิ�รีาช พั�มพั�ครี�9งทุ�) 2, 2545. ห์น�า 20 - 44.

สมน4ก เอ&9อจุ�รีะพังษ�พั�นธิ� การีบ�ญช�ต้�นทุ�น แนวิค�ด และการีปรีะย�กต้�เพั&)อการีต้�ดส�นใจุเช�งการี

บรี�ห์ารี กรี�งเทุพั : ห์จุก. สยามสเต้ช�)นเบอรี�)ซึ่�พัพัลายส�, 2535.

ห์น�า 130 – 170.

192

Page 27: unit_6 การวิเคราะห์ต้นทุน – ปริมาณ และกำไร

แบบที่ดสอบที่�ายหน่�วยการเรยน่ที่� 6

จุงอธ์�บายค�าถามต้�อไปน่$ให�เข้�าใจุ1. การีวิ�เครีาะห์�ต้�นทุ�น ปรี�มาณ ก!าไรี ค&ออะไรี2. การีวิ�เครีาะห์�ควิามส�มพั�นธิ�รีะห์วิ,างต้�นทุ�น ปรี�มาณ ก!าไรี ม�ข�อสมมต้�ฐานทุ�)ส!าค�ญอะไรีบ�าง3. ก!าไรีส,วินเก�นห์มายถ4งอะไรี การีวิ�เครีาะห์�จุ�ดค��มทุ�นด�วิยวิ�ธิ�ก!าไรีส,วินเก�นทุ!าอย,างไรี4. จุ�ดค��มทุ�นค&ออะไรี5. สมการีเก�)ยวิก�บการีวิ�เครีาะห์�ต้�นทุ�น ปรี�มาณ ก!าไรี เป/นอย,างไรี6. บรี�ษ�ทุการีะเวิก จุ!าก�ด ม�ต้�นทุ�นผู้�นแปรีต้,อห์น,วิย 150 บาทุ รีาคาขายห์น,วิยละ 300 บาทุ ต้�นทุ�นคงทุ�)ทุ�9งส�9น 1,500,000 บาทุ ก�จุการีจุะม�จุ�ดค��มทุ�นก�)ห์น,วิย7. จุากข�อม�ลต้,อไปน�9 จุงเต้�มต้�วิเลขในช,องวิ,าง โดยแต้,ละข�อเป/นอ�สรีะต้,อก�น

193

Page 28: unit_6 การวิเคราะห์ต้นทุน – ปริมาณ และกำไร

หน่�วย

ข้าย(หน่�ว

ย)

ยอดข้าย

(บาที่)

ต้�น่ที่�น่ผั!น่แปรรวม

(บาที่)

ก�าไรส�วน่เก�น่

ต้�อหน่�วย

ต้�น่ที่�น่คงที่�รวม

ก�าไรส�ที่ธ์�(ข้าดที่�น่

)

10,000

70,000 13 12,000

15,000

180,000

120,000 50,000

6,000

300,000

100,000

(10,000)

100,000

10 32,000 8,000

แบบฝึ4กห!ดที่�ายหน่�วยการเรยน่ที่� 6

ข้�อ 1 จุากข�อม�ลต้,อไปน�9 จุงเต้�มต้�วิเลขลงในช,องวิ,าง โดยแต้,ละข�อเป/นอ�สรีะต้,อก�น

คก

จุ

ข้

194

Page 29: unit_6 การวิเคราะห์ต้นทุน – ปริมาณ และกำไร

ยอดข้าย ต้�น่ที่�น่ผั!น่แปร ต้�น่ที่�น่คงที่� ต้�น่ที่�น่รวม ก�าไรส�ที่ธ์� อ!ต้ราก�าไรส�วน่เก�น่

(บาที่) (บาที่) (บาที่) (บาที่)

(บาที่) (%)

ก ………. 50,000 ………… 80,000 120,000 …………….ข 100,000 70,000 .............. 100,000 ............ ...................ค ........... .......... 30,000 180,000 20,000 …………….ง 150,000 .......... 30,000 ............ ............ 40 %จุ 300,000 ……… ……….. 260,000 ……….. 30 %

ข้�อ 2 บรี�ษ�ทุ อ�ดม จุ!าก�ด ม�ต้�นทุ�นคงทุ�)ต้ลอดทุ�9งปAโดยปรีะมาณ 540,000 บาทุ ต้�นทุ�นผู้�นแปรี

โดยเฉล�)ยห์น,วิยละ 70 บาทุ รีาคาขายโดยเฉล�)ยห์น,วิยละ 150 บาทุ ก�จุการีม�การี

จุ!าห์น,ายส�นค�าเพั�ยงชน�ดเด�ยวิ

ให�ที่�า 1. ค!านวิณจุ�ดค��มทุ�นเป/นห์น,วิย2. ค!านวิณจุ�ดค��มทุ�นเป/นบาทุ

ข้�อ 3 บรี�ษ�ทุ พั�ฒนา จุ!าก�ด ผู้ล�ต้และจุ!าห์น,ายส�นค�าชน�ดเด�ยวิ รีาคาขายห์น,วิยละ 25 บาทุ

ต้�นทุ�นคงทุ�) 60,000 บาทุ อ�ต้รีาก!าไรีส,วินเก�น 30 %

Page 30: unit_6 การวิเคราะห์ต้นทุน – ปริมาณ และกำไร

ให�ที่�า 1. ค!านวิณห์าต้�นทุ�นผู้�นแปรีต้,อห์น,วิย2. ค!านวิณห์าจุ�ดค��มทุ�นโดยวิ�ธิ�สมการีเป/นจุ!านวินห์น,วิยและ

จุ!านวินเง�น3. ถ�าก�จุการีต้�องการีก!าไรีก,อนห์�กภาษ� 12,000 บาทุ จุะต้�อง

ขายจุ!านวินก�)ห์น,วิย4. ถ�าอ�ต้รีาก!าไรีส,วินเก�นเพั�)มเป/น 40 % ให์�ค!านวิณห์าจุ�ดค��ม

ทุ�นเป/นจุ!านวินห์น,วิย

ข้�อ 4 บรี�ษ�ทุช�ยพั�ฒนา จุ!าก�ด ม�ต้�นทุ�นต้,าง ๆ เก�ดข49นด�งน�9ขาย (10,000 x 100)1,000,000

ต้�น่ที่�น่คงที่� ต้�น่ที่�น่ผั!น่แปรวิ�ต้ถ�ด�บทุางต้รีง - 100,000

ค,าแรีงงานทุางต้รีง - 200,000

ค,าใช�จุ,ายการีผู้ล�ต้ 80,000 300,000

ค,าใช�จุ,ายขายและบรี�ห์ารี 90,000 40,000

ค,าใช�จุ,ายอ&)น ๆ 100,000 60,000 970,000ก!าไรีส�ทุธิ�

30,000

ให�ที่�า 1. ค!านวิณห์าจุ�ดค��มทุ�นทุ�9งจุ!านวินเง�นและจุ!านวินห์น,วิย2. ถ�าต้�องการีก!า ไรีส�ทุธิ� 48,000 บาทุ จุะต้�องขายส�นค�า

จุ!านวินก�)ห์น,วิย

195

Page 31: unit_6 การวิเคราะห์ต้นทุน – ปริมาณ และกำไร

3. ถ�าต้�นทุ�นคงทุ�)เพั�)มข49นอ�ก 18,000 บาทุ รีายการีอ&)น ๆ ย�งคงเด�ม จุะต้�องเพั�)มห์รี&อลด

ยอดขายจุ!านวินเทุ,าใดจุ4งจุะค��มทุ�น

ข้�อ 5 บรี�ษ�ทุ พัารีา จุ!าก�ด จุ!าห์น,ายส�นค�า 2 ชน�ด ค&อ แก�วิ และก�)ง ซึ่4)งข�อม�ลทุ�)เก�)ยวิข�องม�ด�งน�9

แก�ว ก��งรีาคาขายต้,อห์น,วิย 20 25

ปรี�มาณขาย (ห์น,วิย) 5,000 4,000

ต้�นทุ�นผู้�นแปรีต้,อห์น,วิย 12 7.5

ต้�นทุ�นคงทุ�) (บาทุ) 30,000 50,000

ให�ที่�า 1. วิ�เครีาะห์�จุ�ดค��มทุ�น2. ถ�าแก�วิขายได�เพั�)มข49น 10 % จุ�ดค��มทุ�นเป/นเทุ,าใด

ข้�อ 6 บรี�ษ�ทุ ก�ต้ต้�อ�ต้สาห์กรีรีม จุ!าก�ด เป/นบรี�ษ�ทุผู้��ผู้ล�ต้และจุ!าห์น,ายผู้ล�ต้ภ�ณฑ์�ชน�ดห์น4)ง โดยใน

ปA 2548 บรี�ษ�ทุได�ปรีะมาณวิ,าจุะม�ยอดขายเทุ,าก�บ 15,000

ห์น,วิย ในขณะทุ�)ม�รีาคาขายโดยเฉล�)ยห์น,วิยละ 25 บาทุ ต้�นทุ�นและค,าใช�จุ,ายผู้�นแปรี 15

บาทุ ต้,อห์น,วิย ต้�นทุ�นและค,าใช�จุ,ายคงทุ�)ต้ลอดปAเทุ,าก�บ 1,000,000 บาทุ

ให�ที่�า 1. ค!านวิณห์าอ�ต้รีาก!าไรีส,วินเก�น

2. ถ�าบรี�ษ�ทุต้�องการีผู้ลก!าไรีส�ทุธิ�ห์ล�งภาษ�จุากการีด!าเน�นงานต้ลอดทุ�9งปAเทุ,าก�บ 500,000

196

Page 32: unit_6 การวิเคราะห์ต้นทุน – ปริมาณ และกำไร

บาทุ อ�ต้รีาภาษ�เง�นได� 35 % ข�อม�ลเก�)ยวิก�บต้�นทุ�นอ&)น ๆ ย�งคงเด�ม จุ!านวินห์น,วิยทุ�) ขายเพั&)อให์�ก!าไรีส�ทุธิ�ต้ามต้�องการีเป/นเทุ,าใด

ข้�อ 7 บรี�ษ�ทุ ปากกาทุอง จุ!าก�ด เป/นผู้��ผู้ล�ต้และจุ!าห์น,ายปากกาชน�ดห์น4)ง โดยบรี�ษ�ทุจุะม�

ยอดขายโดยปรีะมาณปAละ 500,000 ด�าม ม�รีาคาจุ!าห์น,ายด�ามละ 50 บาทุ ต้�นทุ�นผู้ล�ต้

และค,าใช�จุ,ายในการีด!าเน�นงานผู้�นแปรีเทุ,าก�บ 30 บาทุต้,อด�าม และม�ต้�นทุ�นผู้ล�ต้และ

ค,าใช�จุ,ายในการีด!าเน�นงานคงทุ�)ปAละ 2,400,000 บาทุ

ให�ที่�า 1. ค!านวิณห์าก!าไรีจุากการีด!าเน�นงานโดยปรีะมาณในแต้,ละปA (ไม,ค!าน4งถ4งภาษ�เง�นได�)

2. ค!านวิณห์าจุ�ดค��มทุ�นทุ�)เป/นจุ!านวินห์น,วิย และจุ!านวินเง�น3. ค!านวิณห์าก!าไรีจุากการีด!าเน�นงานให์ม,ทุ�)จุะเก�ดข49น ถ�า 3.1 ต้�นทุ�นและค,าใช�จุ,ายผู้�นแปรีเพั�)มข49น 4 บาทุต้,อด�าม

3.2 ต้�นทุ�นและค,าใช�จุ,ายคงทุ�)เพั�)มข49น 10 % และยอดขายเพั�)มข49น 10 %

4. ค!านวิณห์าจุ�ดค��มทุ�น (ห์น,วิย) ให์ม,ทุ�)จุะเก�ดข49น ถ�า 4.1 ต้�นทุ�นและค,าใช�จุ,ายคงทุ�)เพั�)มข49น 10 %

4.2 รีาคาขายเพั�)มข49น 10 % และต้�นทุ�นต้ลอดจุนค,าใช�จุ,ายในการีด!าเน�นงานคงทุ�)

ต้,าง ๆ จุะเพั�)มข49น 20,000 บาทุ1.3 รีาคาขายลดลง 5 % ต้�นทุ�นและค,าใช�จุ,ายผู้�นแปรีลด

ลง 5 % ในขณะทุ�)ต้�นทุ�นและ ค,าใช�จุ,ายคงทุ�)เพั�)มข49น 30,000 บาทุ

Page 33: unit_6 การวิเคราะห์ต้นทุน – ปริมาณ และกำไร

ข้�อ 8 บรี�ษ�ทุ รี�นลดา จุ!าก�ด ได�ม�การีจุ�ดทุ!างบก!าไรีขาดทุ�นโดยปรีะมาณต้ามวิ�ธิ�ต้�นทุ�นผู้�นแปรี

(Variable Costing) ส!าห์รี�บปA 25XX ไวิ�ด�งน�9

บร�ษั!ที่ ร�น่ลดา จุ�าก!ดงบก�าไรข้าดที่�น่โดยประมาณ

ส�าหร!บป8 ส�$น่ส�ดว!น่ที่� 31 ธ์!น่วาคม 25XX

ขาย (100,000 ห์น,วิย)

4,000,000 บาทุห!ก : ต้�นทุ�นและค,าใช�จุ,ายผู้�นแปรี

2,400,000 บาทุก!าไรีส,วินเก�น

1,600,000 บาทุห!ก : ต้�นทุ�นและค,าใช�จุ,ายคงทุ�)

180,000 บาทุก!าไรีก,อนห์�กภาษ� 1,420,000

บาทุให�ที่�า 1. ค!านวิณห์าจุ�ดค��มทุ�นทุ�)เป/นจุ!านวินห์น,วิย ส!าห์รี�บปA

2. ถ�าก�จุการีต้�องการีก!าไรีห์ล�งห์�กภาษ�เทุ,าก�บ 1,600,000

บาทุ และให์�อ�ต้รีาภาษ�เทุ,าก�บ 35 % ก�จุการีจุะต้�องขายส�นค�าจุ!านวินเทุ,าไรี3. ถ�าก�จุการีต้�องการีก!าไรีก,อนห์�กภาษ�เทุ,าก�บ 42,000 จุะ

ต้�องขายส�นค�าให์�ได�จุ!านวิน เทุ,าไรี

ข้�อ 9 ข�อม�ลเก�)ยวิก�บส�นค�าของบรี�ษ�ทุ เอก และบรี�ษ�ทุ โทุ ม�ด�งน�9

197

Page 34: unit_6 การวิเคราะห์ต้นทุน – ปริมาณ และกำไร

บร�ษั!ที่เอก

บร�ษั!ที่โที่รีาคาขายต้,อห์น,วิย 10 บาทุ

12 บาทุต้�นทุ�นผู้�นแปรีต้,อห์น,วิย 4 บาทุ

7 บาทุต้�นทุ�นคงทุ�)ต้,อปA 48,000 บาทุ50,000 บาทุ

ให�ที่�า 1. ค!านวิณห์าห์น,วิยค��มทุ�นของบรี�ษ�ทุเอกและบรี�ษ�ทุโทุ2. ค!านวิณห์าก!าไรีของแต้,ละบรี�ษ�ทุถ�าปรี�มาณการีขายเพั�)มข49น

10 % จุากจุ�ดค��มทุ�น

ข้�อ 10 บรี�ษ�ทุ เบเกอรี�) จุ!าก�ด ผู้ล�ต้เบเกอรี�)ขายในรีาคาช�9นละ 5

บาทุ ซึ่4)งต้�นทุ�นผู้�นแปรีต้,อช�9นปรีะกอบด�วิย

แป2งและน!9าต้าล 0.40 บาทุไข, 1.00 บาทุอ&)น ๆ 0.60 บาทุ

2.0 บาทุต้�นทุ�นคงทุ�)ต้,อวิ�น ปรีะกอบด�วิย

ค,าจุ�างพัน�กงานขาย 2 คน ๆ ละ 80 160

บาทุค,าเช,ารี�าน 200 บาทุ

360 บาทุให�ที่�า ค!านวิณรีะด�บการีขายต้,อวิ�น ด�งน�9

ก. รีะด�บการีขาย ณ จุ�ดค��มทุ�นข. รีะด�บการีขายเพั&)อให์�ได�ก!าไรีก,อนห์�กภาษ� 240 บาทุ

Page 35: unit_6 การวิเคราะห์ต้นทุน – ปริมาณ และกำไร

ทุ�9งน�9ภายใต้�ข�อสมมต้�ฐานด�งต้,อไปน�91. ใช�ข�อม�ลข�างต้�น2. ถ�ารีาคาขายต้,อช�9นเพั�)มเป/น 6 บาทุ3. ถ�ารีาคาแป2งและน!9าต้าลเพั�)มเป/น 2 เทุ,า4. ค,าเช,าเพั�)มเป/น 240 บาทุ

ข้�อ 11 งบปรีะมาณปรีะจุ!าปAของบรี�ษ�ทุ ม�ด�งน�9ขาย (40,000 ห์น,วิย)

120,000 บาทุต้�นทุ�นการีผู้ล�ต้คงทุ�) 26,000

ค,าใช�จุ,ายในการีขายคงทุ�) 20,000

ต้�นทุ�นการีผู้ล�ต้ผู้�นแปรี 20,000

ค,าใช�จุ,ายในการีขายผู้�นแปรี 12,000

78,000 บาทุก!าไรีส�ทุธิ� 42,000

บาทุ

ให�ที่�า ต้อบค!าถามต้,อไปน�9 โดยแต้,ละข�อเป/นอ�สรีะต้,อก�น1. จุ�ดค��มทุ�นของบรี�ษ�ทุเป/นจุ!านวินเง�น2. จุ�ดค��มทุ�นเป/นจุ!านวินห์น,วิย3. บรี�ษ�ทุ ม�โครีงการีใช�เครี&)องจุ�กรีแทุนคนงาน ถ�าทุ!างานต้าม

โครีงการีน�9แล�วิต้�นทุ�นการี ผู้ล�ต้คงทุ�)จุะเพั�)มข49น 3,000 บาทุ และต้�นทุ�นการีผู้ล�ต้ผู้�นแปรี

จุะลดลง 2,000 บาทุ ซึ่4)ง จุะขายได� 120,000 บาทุ จุ�ดค��มทุ�นจุะม�จุ!านวินเทุ,าใด

ข้�อ 12 จุงเต้�มข�อม�ลในช,องวิ,างให์�สมบ�รีณ�

198

Page 36: unit_6 การวิเคราะห์ต้นทุน – ปริมาณ และกำไร

ข้าย(บาที่)

ต้�น่ที่�น่ผั!น่แปร(บาที่)

ต้�น่ที่�น่คงที่�

(บาที่)

ต้�น่ที่�น่รวม

(บาที่)

ก�าไรส�ที่ธ์�

(บาที่)

อ!ต้ราก�าไรส�วน่เก�น่(%)

1,000

1,500

...ช.....

2,000

700......ง......

...500

.....ญ……..

........ก.......300

.......ซึ่........300

1,000.....จุ...

...800

.....ฒ......

....ข.......

.....ฉ.......

1,200200

........ค........30 %

…….ฌ.......

........ด........