Turk Nijro~irurji Dergisi 7: 82 - 84, 1997

OLGUSUNUMU

Bavbek: VP $ant Sonrasl Kanama

V entrikiiloperitoneal ~ant SOnraSl Ge.; Donemde<:=oklu intraserebral Hematom

Multiple Delayed Intracerebral Hematoma AfterVentriculoperitoneal Shunting

MURAD BA VBEK,MURA T GOKSEL

SSK Ankara Hastanesi 2. Noro~iriirji Klinigi (MB), Ankara,Cumhuriyet Universitesi TIP Fakiiltesi Noro~iriirji Anabilim Dah (MC), Sivas

Ozel: Ventrikiiloperitoneal ~ant somaSI geG donemdegeli~en Goklu intraserebral hematom nadir birkomplikasyondur. YazIda bu komplikasyon goriilen birhasta sunuldu ve kanamamn olasI mekanizmalantartI~lldl.

Anahtar Sozciikler: Beyin omurilik SIVISI ~antI,intraserebral hematom, ~ant komplikasyonlan,ventrikiiloperitoneal ~ant

GiRi~

Ventrikuler ~ant uygulamalan sonucundalateral ventrikullerde, epandim alhnda ve ventrikillerkateter etrafmda az miktarda kan slkhkla rastlananbir bulgudur (3, 6). $ant takllmasmdan somakidonemde beyin dokusu i<;inefazla miktarda kanamaise mutad degildir ve incelenmesi gereklidir.

OLGU SUNUMU

0<; ya~mda erkek hasta konu~ma bozuklugu,~a~lllk ve dengesizlik yakmmalanyla has tan eyeyatmldl. Sinir sistemi muayenesinde iki tarafh papilodemi, sol abdusens sinir felci ve disartri saptandl.Bilgisayarh beyin tomografisinde (BBT) kontrastmadde tutan mural nodillu bulunan rostral vermiyankistik tumor ve ileri hidrosefali gozlendi. Tumore

82

Abstract: Multiple delayed intracerebral hem atom afollowing ventriculoperitoneal shunting procedure is arare complication. In this article a patient with multipledelayed intracerebral hematoma afterventriculoperitoneal shunting is reported and possiblemechanisms of this complication are discussed.Key Words: Cerebrospinal fluid shunt, intracerebralhemorrhage, shunt complication, ventriculoperitonealshunt

arka <;ukur orta hat yakla~lml ve oksipit altlkraniyektomiyle yakla~lldl, tamaml <;lkanldl. Duraa<;lk blraklldl, ok sip it alt! kaslar dikilerek yarakapahldl. Ameliyat somaSl donem sakin seyretti.Patolojik inceleme sonucunda tumorun pilositikastrositom oldugu bildirildi. Hasta bir ay somagergin bir oksipit alh yalancl meningosel nedeniyletekrar yatmldl. Norolojik bulgusu yoktu. BBT'detumor yatagmda porensefali ve iki tarafhfrontoparietal ince subdural hematom gorilldu. Ortabasm<;h ventrikuloperitoneal (VP) ~ant taklldl.YalanCl meningosel <;oktiive hasta ba~ka bir sorunohnadan taburcu edildi. $ant takllmasmdan 18 gunsoma hasta sol fokal motor nobetler ve bilin<;bozuklugu ile u<;uncu kez hastaneye yatmldl. Sinirsistemi muayenesinde hasta uykuya egilimli ve solhemiparetikti. Daha once <;oktiigu gozlenen yalanClmeningoseli de kabarml~h. BBT'de rostral vermiyan

Tiirk Nb"ro§iriirji Dergis\ 7: 82 - 84, 1997

porensefali, sol frontoparietal subdural hematom ve~ok saYlda intraserebral hematom g6rUldii ($ekill).Ventrikiil i~inde kanama yoktu. BBT'de §ant valvive ventrikiiler kateter diizgiince g6riintiilenmi§ti.Kanama diyatezi ve metabolik bozukluklara y6neliklaboratuar incelemeleri normaldi. Hasta antiepileptikve anti6dem tedaviye iyi cevap verdi. Tedavininikinci haftasmda bilin~ tamamen a~lldl, solhemiparezi tama yakm diizeldi ve yalanClmeningoseli ~6ktii. Ond6rdiincii giinde ~ekilenkontrol BBT'de iki tarafh frontoparietal subduralhematom ile sag frontal ve sag parietaldeki eskihematomlann yerinde iki adet porensefalik kistg6riildii. Subdural hematom iki tarafh frontal veparietal deliklerle bo§altlldl ve mevcut orta basm~hVP ;;ant pompasl yiiksek basm~h olamyla degi§tirildi.Ameliyat sonraSl sakin seyretti ve hasta antiepileptiktedaviyle taburcu edildi. D6rt ay sonra ~ekilenkontrol BBT'de iki tarafh ince subdural hematom ilesag frontal paraventrikiiler ve rostral vermianporensefalik bo§luklar g6rUldii ($eki12).

TARTI~MA

VentrikUler §anti§lemleri sonrasmda lateralventrikiillerde ve epandim altlnda ventrikiiler kateterboyunca az miktarda kan g6rUlmesi olagandlr (3, 6).$ant komplikasyonu olarak beyin dokusu i~indehematom ilk defa Udverhelyi ve ark. tarafmdanbildirildi (7). Bu seride yen trikiiloa trial ve

Bavbek: VP $ant SonraSI Kanama

lumboperitoneal §ant uygulanml§ olan iki hastadaintraserebral hematom geli;;tigi bildirilmi§ ancakyazarlar bu komplikasyonla §ant tipi arasmda birbaglantl ara§tlrmaml§lardlr. Ivan ve ark. (2) birolguda VP §ant revizyonu sonraSl talamik kanamageli§tigini bildirdiler. Kuwamura ve Kokunai (3) VP§anta bagh bir ventrikiil i<;i hematom olgusubildirdiler ve §ant kateterinin biiyiik beyin damarlaniizerindeki olasl mekanik etkilerini makalelerinde

tarh§tllar. Matsumura ve ark. (5) VP §ant sonraSl ge<;d6nemde geli§en bir intraserebral hematombildirdiler ve bu komplikasyonun ilk BBTg6riintiilerini yaYlmladllar. Bu olguda ameliyatsonraSl yedinci giinde, kas giicii muayenesi srrasmdaventrikUler kateterin etrafmda kiitlesel beyin i<;ikanama geli§tigi bildirilmektedir. Yazarlar ge<;geli§en bu kanamamn, egzersiz slrasmda artan kafai<;i basmcmm, ventrikiiler kateterin beyindokusundan ge<;mesi esnasmda olu§turduguparankim harabiyeti nedeniyle hassasla§ml§ b6lgeyeyanslmasl sonucu olu§tugunu ve bu mekanizmamntravma sonraSl geli§en ge<;beyin i<;ihematomluparankim nekrozuna benzedigini iddia ettiler.Derdeyn ve ark. 0), VP §anttan sonra geli§en ikiintraserebral hematom olgusu bildirdiler. Her ikiolguda da diiz kafa grafilerinde, ventrikUler kateterinseyrinin degi§tigi izlenmekteydi. Mascalchi (4) VP§anttan 15 giin sonra geli§en ve 6liimle sonu<;lananbir intraserebral hematom olgusu sundu ve VP §anttakllmasml takiben olu§an kafa i<;ive interstisiyel

$ekill, a-f: BBT'de rostra 1vermiste porensefalik kist, sol frontoparietal subdural hematom ve ventrikUler kateterdenuzakta geli;;en <;oksaYlda beyin i<;ikanama g6riintiisii.

83

Turk Noro~irurji Dergisi 7: 82 - 84, 1997 Bavbek: VP $ant Sonrasl Kanama

$ekil 2, a-f: Dort ay soma Gekilen kontrol BBT'de sag frontal paraventrikiiler ve rostral vermian porensefalik bo~luklar,kontrast madde tutan subdural zarlar ve normal ventrikiiler yapl goriilmektedir.

basm<;lardaki ani du:;;u:;;un hipertansif beyin damarhastahgl olanlarda parankimal ve damar i<;ibasme;degi:;;ikliklerine yol a<;arak intraserebral hematomukolayla:;;tmcl rol oynayabilecegini one surdu.

Bizim olgumuzda ge<; geli:;;en intraserebralhematom ventrikuler kateter etrafmda ve beyninba:;;ka yerlerinde mevcuttu. Kaynake;a taramasmdayalmzca iki adet ge<; geli:;;en intraserebral hematomolgusu bulduk (4, 5). ilk olgu kas gucu muayenesislrasmda bedensel zorlanma sonucu ventrikiiler

kateter bolgesinde geli:;;mi:;;ti (5). ikincisi isehipertansif kalp hastahgl olan 68 ya:;;mda bir erkekhastada kateter bolgesinden uzakta geli:;;en gee;intraserebral hematomdu. Bu hastadaki kanamamn

aslmda basit bir hipertansif intraserebral hematomolabilecegi de du:;;unulmu:;;tur (4). Bizim olgumuzdakanama diyatezi, sistemik damarsal veya metabolikhastahk veya beyin damar hastahgl gibikolayla:;;tmcl bir neden yoktu. Beyin parankimindeolu:;;an basm<; degi:;;iklikleri, parankim ve beyin ie;idamarsal yaprlar arasmda artml:;; olan basm<;farklan ve hipotetik hipoksik beyin alanlan gee;intraserebral hematoma neden olabilecek

kolayla:;;tmcl nedenler olabilir. Uzun sureli kafa i<;ibasm<; artl:;;l ve <;ok saYlda dekompresif cerrahigiri:;;im sonucu geli:;;en basm<; farklan vedegi:;;iklikleri bizim olgumuzdaki olasletkenlerdir.

84

YaZli?ma Adresi: Murad BavbekKaranfil Sokak 34/106640 Bakanhklar, AnkaraTel: (312) 352 3920Faks : (312) 431 7462

KAYNAKLAR

1. Derdeyn CP, Delashaw JB, Broaddus WC, Jane JA:Detection of shunt-induced intracerebral hemorrhageby postoperative skull films: A report of two cases.Neurosurgery 22: 755-57, 1988

2. Ivan LP, Choo SH, Ventureyra ECG: Complications ofventriculoatrial and ventriculoperitoneal shunts in aNew Children's Hospital. Can J Surg 23: 566-68, 1980

3. Kuwamura K, Kokunai T: Intraventricular hematomasecondary to a ventriculoperitoneal shunt.Neurosurgery 10: 384-5, 1982

4. Mascalchi M: Delayed intracerebral hemorrhage afterCSF shunt for communicating 'normal-pressure'hydrocephalus. Case report. Ital J Neurol Sci 12: 109­112, 1991

5. Matsumura A, Shinohara A, Munekata K, Maki Y:Delayed intracerebral hemorrhage afterventriculoperitoneal shunt. Surg Neurol 24: 503-6, 1985

6. Palmieri A, Pasquini U, Menichelli F, Salvolini U:Cerebral damage following ventricular shunt forinfantile hydrocephalus evaluated by computedtomography. Neuroradiology 21: 33-35, 1981

7. Udvarhelyi GB, Wood JH, James AE, Bartelt D: Resultsand complications in 55 shunted patients with normalpressure hydrocephalus. Surg Neurol3: 271-5, 1975