BÀI BÁO CÁO

ĐỀ TÀI: “VẮC-XIN DNA LÀ MỘT CÔNG NGHỆ SINH

HỌC HƯỚNG ĐẾN SỨC KHỎE CỦA CON NGƯỜI VÀ THỬ NGHIỆM LÂM SÀNG”.

Học viên thực hiệnTrần Thị Hải

Giáo viên hướng dẫnPGS-TS Trần Quốc Dung

PHẦN I: MỞ ĐẦU Tiêm phòng vắc-xin để tạo ra miễn dịch nhân tạo.  Tuy nhiên, khi tiêm phòng thường gây cam giac đau chưa

kể đến việc bao quan, vận chuyển với điều kiện rất nghiêm ngặt đối với cac loại vắc-xin.

Vì vậy người ta đang nghiên cứu sâu hơn và phat triển một loại vắc xin mà hiệu qua chi phí thấp và có những đap ứng miễn dịch cụ thể hơn.

Vắc-xin DNA đã ra đời để đap ứng những nhu cầu đó, là vắc-xin thế hệ thứ ba, bao vệ một sinh vật khỏi những bệnh tật bằng cach tiêm (truyền) trực tiếp DNA vào cơ thể sinh vật để tạo ra một đap ứng miễn dịch.

Tuy nhiên cho đến nay việc nghiên cứu và phat triển vắc-xin DNA vẫn còn đang là một phương hướng nghiên cứu rất mới của công nghệ sinh học, đặc biệt là ở những nước đang phat triển và những nước nghèo, nơi mà vấn đề miễn dịch thường là mối quan tâm lớn.

Qua bài tiểu luận tôi muốn cung cấp thêm một số thông tin cơ ban về linh vực mới này, nhằm giup những người quan tâm có thể tham khao thêm. Chính vì vậy tôi chọn đề tài “VẮC-XIN DNA LÀ MỘT CÔNG NGHỆ SINH HỌC HƯỚNG ĐẾN SỨC KHỎE CỦA CON NGƯỜI VÀ CÁC THỬ NGHIỆM LÂM SÀNG”.

PHẦN II: NỘI DUNG Phân loại vắc-xin Lịch sử của vắc-xin DNA Công cụ để tạo ra vắc-xin DNA Sự điều chế vắc-xin DNA Qua trình đưa vắc-xin DNA vào cơ thể động vật Cơ chế hoạt động của vắc-xin DNA Ưu điểm của vắc-xin DNA Hạn chế của vắc-xin DNA

1. PHÂN LOẠI VẮC-XIN

1.1 VẮC-XIN THẾ HỆ THỨ NHẤTVắc-xin bất hoạt: là cac vi sinh vật độc hại bị giết bằng

hóa chất hoặc bằng nhiệt. Vắc-xin sống, giam độc lực: là cac vi sinh vật được nuôi

cấy dưới những điều kiện đặc biệt nhằm làm giam đặc tính độc hại của chung.

Vắc-xin giai độc tố: Loại vacxin này được san xuất từ ngoại độc tố của vi khuẩn đã được làm mất tính độc nhưng vẫn giữ được tính khang nguyên.

1.2 VẮC-XIN THẾ HỆ THỨ HAIVắc-xin thế hệ thứ hai được chế tạo nhằm giam thiểu những rủi ro của vắc xin bất hoạt, sống hay giam độc lực. Vắc-xin thế hệ thứ 2 và thế hệ thứ ba đều là văc-xin tai tổ hợp sẽ thay thế hoàn toàn vắc-xin cổ điển còn được gọi là subunit vắc-xin.

1.3 VẮC-XIN THẾ HỆ THỨ BALà văc-xin tai tổ hợp trong đó cac khang nguyên

đặc hiệu được tổng hợp từ DNA của vi sinh vật. Vắc-xin DNA được phân lập trên cơ sở công nghệ tai tổ hợp DNA

2. LỊCH SỬ CỦA VẮC-XIN DNAVắc-xin được phép sử dụng hiện nay chủ yếu bao gồm

cac loại vắc-xin sống, giam độc lực, subunit vắc-xin. Tuy nhiên những loại vắc xin này có những hạn chế nhất định.

Vắc-xin DNA đầu tiên tạo được sự quan tâm của cộng đồng khoa học trong đầu những năm 1990 và có rất nhiều triển vọng.

Năm 1990, Đại học Wisconsin, Jon Wolff bao cao khi tiêm plasmid DNA vào mô cơ của chuột đã tạo ra một phan ứng protein

Vào năm 1993, Tiến si Margaret Liu bao cao khi tiêm DNA một loại protein khang nguyên từ vi rut cum vào những con chuột, có kha năng tạo miễn dịch bao vệ chuột chống lại virut cum.

Những hứa hẹn của vắc-xin DNA trong cac nghiên cứu thử nghiệm được sớm thực hiện sau đó. Một số thử nghiệm đanh gia hiệu qua của vắc-xin DNA tiêu diệt virus HIV loại 1 (HIV-1) cho cac ứng dụng điều trị và phòng ngừa bệnh này. Cac nghiên cứu khac ngay sau đó nhằm vào mục tiêu là bệnh ung thư hoặc một số bệnh khac như: cum, u tử cung ở người (HPV), viêm gan, và bệnh sốt rét. Tuy nhiên, kết qua của những thử nghiệm lâm sàng bước đầu vẫn chưa có những thành công nhất định

3. CÔNG CỤ ĐỂ TẠO RA VẮC-XIN DNA

Vắc-xin DNA được phân lập trên cơ sở công nghệ tai tổ hợp DNA

Trong công nghệ này về cơ ban sử dụng cac công cụ sau đây: - Plasmid (Vectors) - Nucleases - Ligases- Enzyme thay đổi DNA

Gen từ chủng gây bệnh

Plasmid

DNA tai tổ hợp

Công ngệ tai tổ hợp DNA

4. SỰ ĐIỀU CHẾ VẮC-XIN DNA

Tế bào vi khuẩn

DNA tái tổ hợp

DNA tai tổ hợp nhân lên

Tinh chiết DNA tai tổ hợp từ vi

khuẩn

San xuất vắc-xin

5. QUÁ TRÌNH ĐƯA VẮC-XIN DNA VÀO CƠ THỂ

Vắc-xin DNA có thể được đưa vào cac mô của cơ thể động vật bằng nhiều phương phap.

- Tiêm DNA trong dung dịch nước muối bằng cach sử dụng kim tiêm dưới da

- Phương phap dùng sung bắn gen

6. CƠ CHẾ HOẠT ĐỘNG CỦA VẮC-XIN DNA

Lợi thế của vắc-xin DNA là rẻ, bền, dễ san xuất ra số lượng lớn nên thích hợp cho những chương trình tiêm chủng rộng rãi.

Bao quan và vận chuyển dễ dàng.Vắc-xin DNA an toàn hơn so với vắc-xin sống giam

độc lực.Đap ứng miễn dịch có thể được gợi lên bởi ca hai

phân tử MCH loại I và II. Đây là một tính năng độc đao của loại vắc-xin DNA.

Kha năng miễn dịch kéo dài hơn.

7. ƯU ĐIỂM

Vắc-xin DNA không được sử dụng cho cac khang nguyên không phai protein.

Vắc-xin DNA có anh hưởng đến hệ gen, từ đó nó kiểm soat sự tăng trưởng của tế bào.

Nó có thể gây nên sự san xuất khang thể chống lại DNA.

8. HẠN CHẾ

PHẦN III:TƯƠNG LAI CỦA VẮC-XIN DNA

VÀ KẾT LUẬN

1. TƯƠNG LAI CỦA VẮC-XIN DNA

Linh vực vắc-xin DNA là 1 linh vực lớn và nó sẽ tiếp tục phat triển, tiếp cận cac phương phap mới để nâng cao kha năng miễn dịch của loại vắc-xin này. 

Việc tiêm chủng vắc-xin DNA là một nhanh nghiên cứu mới của khoa học y tế. Việc nghiên cứu vẫn đang diễn ra nhưng một số vắc-xin DNA đã chuyển sang thử nghiệm lâm sàng.

Vắc-xin DNA có thể san xuất nhiều hơn một khang nguyên, vì vậy có thể san xuất một loại vắc-xin cho nhiều bệnh. 

Vắc-xin DNA trong tương lai có thể chống lại bệnh tật gây chết người như AIDS, ung thư, bệnh dại, sốt rét và bệnh tiểu đường…

Bây giờ, vắc-xin DNA đang trong giai đoạn thử nghiệm nhưng một ngày nó sẽ là loại vắc xin thuộc thế hệ kế tiếp.

2. KẾT LUẬNQua qua trình nghiên cứu tôi xin đưa ra một số kết luận

sau:Vắc-xin là một công cụ đắc lực trong việc phòng chống

cac bệnh do vi sinh vật gây ra ở con người và vật nuôi, nhất là cac loại virut hay vi khuẩn.

Hiện nay con người đã tạo ra nhiều chủng loại vắc-xin phục vụ cho việc phòng ngừa bệnh tật ở người và động vật. Nhưng vẫn chưa đam ứng được nhu cầu của xã hội và chưa thực sự hiệu qua trong việc phòng ngừa.

Vắc-xin DNA được tao ra nhờ công nghệ tai tổ hợp, đây là một hướng đi mới đap ứng được nhu cầu tạo miễn dịch phòng chống bệnh tật trên diện rộng, rẻ, an toàn và dễ san xuất trên quy mô lớn .

Bên cạnh những ưu điểm thì vắc-xin vẫn còn tồn tại những hạn chế nhất định. Vì vậy cần có những nghiên cứu kỹ càng hơn để tranh những hạn chế này và làm cho loại vắc-xin DNA ngày càng phat triển hơn trong thời gian tới-thời đại của công nghệ sinh học.

Mong rằng trong tương lai, thì loại vắc-xin này có thể đap ứng được những nhu cầu của xã hội loài người về việc tạo miễn dịch, phòng chống cac bệnh liên quan.

THE END!