VAKlFLAR GENEL MtlDtlRLtl(';t) YAYlNLARI

VAKlFLAR DERGİSİ Metinden hariç 364 Resim, 48 Plln ve Krokl, 43 Fotokopi, 38 Desen ve 13 levha'yı havldlr.

SAYI • IX •

ı

TIPKIBASIM

PYS V AKIF SİSTEM MATBAASI - ANKARA - 2006

IOLEVMANIYE CAMI YE IMARETI TESISLERINE AIT YILLIK BiR MUHASEIE BILANÇOSU IN/984 U515/t588)

· ı - lmandere Alt Yıllik Mıaha~e­.. J1111B9o1anaıa Taribi Bir Valka Ollnk One-•

Tetkikleri türlü bakımlardan ehem· ın.l)'d arı eden tmlret Siteleri'nin ku· ruluş ve ifleyiş tanianna dAir bilgi

edtnmet içln mevcut kaynaldar bir hay· li çok ve çqitlidir ve bunlardan bazı~ lan daha evvel nqredilmek suretiyle arattınemın aözU önüne de konmuş bu­lunmaktadir.

Bahis mevzuu bynaklardan en mUhlmleri, f\iphesi%, vakıflann tesis se­Mcnert ve orpnik sitatü'leri vaziyelin­de olan vüfl,e'lerdir.

Gerçekten, vakfyelerde tesisin gelir kaynaklan etraflı bir tarzda sayıhp tuYir ve teabit edilmekte ve vakfı ya· panan bu aellrlerir. sarfı şekline ve te­ds!n klaresine Ait vazettili esaslar ve koyacalı şartlarla vakfan mAhiyeti, pyesi ve işleyi' tarzı hakkında kaymet· li. blJaller mevcut bulunmaktadır. Fa· bt vaktiyelerden birçolu zlyi olmuş­tur veya henüz nqredilmemiştir. Ayrı· c:a ve bilhassa, vakafların tesıs sened· lıeriDdc (vakfiyelerde) tesbit · edilmiş

olu aellr kaynaklan ile idari esasların zamanla ebemmiyet ve mAhiyetierini kaybetmeleri de~ bu müesseselere mah· sus tarilıt aıelişme kanunlan bakımın­dan, lcletl mukadderdir:

Paranın saun alma gücünün ve fı· atiann delişınesi pbi iktisadt: yangın­lar, salsan hastalıklar, binalann hara­bisi &ibi fiziki veya uzvt olaylar ve ni· hayet idarecilerin yetkilerini kötüye kullanmalan ve hizmetiiierin zamanla

ÖMerlARKAN

vazifelerine şahsi veya zümrevl bir im· tiyaz ve inhisar olaralt sahip çakmala· nyla vakfm aelir kaynaklannın kira­CJlar veya memurlar elinde irst bir mülk haline sokulmasına ve (devre bl· k.m umumt fiat hareketlerine ratmen) kiralann dondurulmasına sebep olan içtimal ve iktisadi temAyilller gibi be­şeri imillerin tesiri altında da vakfın bazı şartlannın yerine getirilmez oldu· lu çok defa görülmüştür.

Bilhassa, burada tetkik mevzuu olan imlret siteleri'nde oldulu &ibi, bü· yük sultan vakıflanmn aelir kaynakla­nııda veya Idare fekilteriyle hiımetliler kadrolannda zamanla esaslı delişiklik­ler yapılmış olması da her zaman müm­kün olmuşdur.

Her padişah dcJiştikçe, mevcut vakaflann durumlaranan sözden geçiti­lerek bozulmuş olan düzenin bir niza­ma sokulmak Uzere yeniden tertibi: si· yasi müiAhazalar; valtfın gelir fazlaJa­nndan yeni memuriyeller lhdlsı veya maaşlara zamlar yapılması: vakfa daha faydalı olacaJı bahanesiyle gelir kay­naklannda bazı mübadeleterin yapıt· ması .. sibi tasarnıflar, umwniyetlc va­kıflar için mukadder olan ~ünye deli­şikliklerini, büyük sultan ve vüzerl va· kıRannda daha fazla kolaylaştırmış gözükmektedir.

Bu sebeple, "vAiufın şartlannm ~ riat vlz'ının nas'Jan aibi" delişmezlifi prensibinin dini ve hukukt bir esas ola­rak umumiyetle kabul edilmiş olması· na raJınen, vakıf testslerinin uzun ömürleri boyunca çok enteresan safha­lar arzeden zensin bir tarihleri olmasi

ttt

l+rrwcıUr. Yakdiana bu ha,at ~

lat'lll ... oalana -·· ~ (tÜilJdllcleD) ~ IDOmkilaa ~~ . .. bunda~ ........... biriDi ........ ... YM M t •• 'lll c ......... lçdiDII we Ittiadi warbtıar olarak maflarm .. YirleriDill uaumf tutlanaa. konjoak· tür ~ ft kaMil ,.....,_ aGn .ana blm~t olaWiectllert ellii­şiklikleri bOCOD telernalt.,ta tAkip w nbaalarta tesbit etiDile ..cldk _... matılllddetmet......_.

Di1er ranltaa. ..... .,.. Yalbk ..... li._ ..... _ .-w Wr ftkıllar caıtWMa ,....,.,... ••• icla 16 olduklin ......... ~ ...... "' .......... ,.danam .... .~ ........ ......... ,.ıleriDI .... ~ ckanuDu­DU ft faaliJet ......... telbit ta.u---~~clol~ maktae cia lWret clellldlr.

o.&ar. wüıf ......._. .tn, derdi Wiıdlea .......... w foebl­,. &IIIIWiriDID tatbikatta akl. '"""" n' ' na .,.. " ..... ..... , , ........... etmlf oa.. ... IJIJOk Wr ........,... Yil buluo­..t ttiMIJie. .w. ..,....._ ar DeD ta.Wk eeliki'leri Ilk clnlrter Için bile, ~......., bGyGt bir 61-dlaiGk an etmektedirler:

a.r;.ktee. 9akftJ lllrde ....-,.. le ,.,._ clllıhlaak ,a •· htstal•ra wrileclk IlAçlan .... ettlqe,.......

cak dıliiriere ..,. ... --- l8ıfe. cW.cet panlana &.allan ....... mik· tarlan Ye Dilbederi ~ JMaluD. mattadar. Pebt, bu bilmedert ,.tae ~ içiıa lliawalu ...... In muhtelif zaman w plyua lnaUDieru. a&c ...... fiederle naad temin ecllJe. blleceilft çe,itleri rakamlarla .,.,. .. b bir teki .. telbit eciiiiMftlllştir.

Tetkfk mnıuumuz Yallak lıfuhae. be Bilançolan'nda i~ vüafua tesbit et· mit oldulu hizmetll kadrolan birn-

-----­lendUilmlf oldulu &ibi, yapdan raflar cia nevi. mikder ve fiat itiba~ w nbm halinde teferrultayla belirt"­IDılt huluıunattaclar. Aynca, bu vesik.. lank ,.ı1r kaynaklannın miktar "e te. nktUb tanlanndaki yıllık delaalan.._ lanA w dmldt masraflannın &eyriaia ft bUMılacak malzemenın nevı -'ltarlan ile iKi ücretlerinin o ~ eldi bareminiD tabit edilmi, ol~ .. "" eecMileri ,.._ ftkfı1ann ,_.... ....... fakat ...., ............. h ~ • ••=+• ~-,.ı ve Qıı. ... koejoakUir du namunu tAyin için .t.. 1ra'' t Wr lldlııl ftllb haline sob llalf buJUIUDakı.dar.

Gerçekten, ayna vakaf testsleriQe llt olmak Uaere -team Mitler a.,. .. ···- ........ dcWI .. tafiiJAda '* ....... ts ............ olan 90k .. ,... l•allk .. aheube BIIAft901an•­W • 'tiiNIIIal ve,a ayrı aerUert.. ••to6a Wr flldWe t.tldk ve mub,.. Illi lktllacll w içtimat tarih araştırın., lan helumandan çok verimli bir iş ola­caktir:

Bu libi çalıtmaler bizim için y» ftll muhtelif vakaf tesislerinin yaptaka.. n hizmetlerin hııclm ve ehemmiyetilt (bpuicalDl) zaman ve mekAn şartları içinele rakamlarla tesbit ve ınukayae w clolaywyla vakaflar hakkanda un» ml bir kı,met hülr.mU vermete yanytt cak objektif w ._tltadf ölçüterin td' bitini mOmkün lulınıyacak, aynı • maacia bu terilere tekabül eden tariM cleYtrlerdeki ftal banbtlert'nin ve muh­telif içtimal zümrelerin &eçim settı ~n tlylnla~ de imkAn verecek­Ur. Ancak bu suretle yazılabilecek olal bir ftu tMthrnin lse, umumiyede *' tludl tarih tetkikleri için hAiz olduil ehemmtyet pek büyüktür.

2-Tetllk Koauu YıUak M~ .. •Ma~Dian ne lçtD ve DUal haDJ'IIı ..,..,

Burada yeni bir örnelini verdil' miz Ydhk Muhasebe Blllnçolan'nın Jt

aumı ))e hazırlanma tarzlan ve onlan hulrlamakla vazifeli memurlar hak· kında, Ait olduklsrı vakfiyelerde, klfi lıabAt mevcuttur.

MeselA. Fltih Sultan Mehmed'in lstaDbul'da hıta ettirdili clmi ve ima· ret tells1erine ve Ayosafya evkafına Ait olup, Vakıflar Umum MüdUrlUlU tara· fından neşredilmiş olan Türkçe Vakfiye· ye• nazaran : bahls mevzuu vakıf tests· lerinin "tevliyet ve nezlret ve cemi umQM vakf·ı şertfe mübaşerct (s. 336)'' eYbfm usul ve şartianna tcbdtl ve tat­yil' ıelahiyeti, saJ kaldıkça vakfı ya­pan sultanın kend' re'yioc tlbi kala­cak, ölümlerinden sonra ise, bu vazi­feler, sultanın yerine pçecek evlldla· nna Ait bulunacakdır. Bu sıfatla vakfın ,elirinin onda yarırnı (nıf-ı öş·i blsd), dhet·l tevliyet olarak, sultaniann hazi· neierlne teslim oJunacakta1•

Bu suretle hakiki mütevelb'nin (mUtevellt-i evvelin) zamanın padişabı olmua llzımıelmekle beraber, sulta· nın fiilen bu itlerlc ınetaul olmasına lmUn bulunmadatından, kendilerine wUleten ayn birer nAzır ve mütevellt tAyin edilmesi lAzımselmiş ve bu nhır w mUtevelUierin emrine de birer kltip wrilınittir.

Ayın vakfiyeye nazan, "ehl·i ka· lem" kimseler arasından seçilmesi ll· zımaelen kAtipler, "ahvlJ.i vakf·ı şertfi ma'rifet-i nlzır ile, erblb-ı sınl'at ml· beyninde mUte'Aref olu tanyk·ı me'·

1. Fadla ı.wı.et Jl. ,...a,..a. Yalın. VIIMilli MU· t1lfiiiA Netri>-etı. Aakanı Jtll. Türlı Y•kıllydcrl Ho. ı.

ı Dftrr bir ..esllı.a)·• ,ııre, Sultan 8c)1ııııc IJ. lım· •ı hhineslne tlt c.oı..... ~~~ bu lıbıcyl ··-k· • · lıMrftde ........ ycawt ıaiiUatıllıa arttınl.abU· -ı tçtıı, ıuec'ÇMiftlr:

"SuiiM Bcyult Haft'a . .,..ıw-.ı ' lmlre-1 DW'Zkt'"' IU'H wlkıf lilıert.e p6eıen ... ._ fu..,..,_ tll.a)oet cyleo .... .,.. ' 111"1 cuilclcriacle •ul·ı .,.,,. ~- lıl tut·t ıı...-t 1'6tıf U.ıiM ewlld .. kintıM ft ....,... ' lıamdaa

...... 'laet w Mrlr·l ~ lılıa dlleü W« be ..ı.reıı Mılııe-1 .,_.rdcrtoe IHıU·ı tt'lfl~t lçUD cnllm ......... id!. Ol ..... cWıl ........... ol~ •• • -ı fıılı.an)'* \'1: ~ IMtnt·l 'lraire ''C cMıl·l ~ ve .edıkls-1 NıllnUc ..Uate\'ft Ylrile, clcyu ferwwı k-..r lnllş" SW..yi Oıewr, Faı6h •tlıMm Tenln6rnc­ll . 1ac.nllul ltSS. s. ).

111

h\f üzen zabt ve lddbet .,ı.yüb" (s. 333) vakhn ayrıcn "her senenin •avt.id-i ihradtını mUstakil bir defterde zabta himmet" ederek vakfın varidlt ve mas· raflannın tefen'U'ltını tesbit c:ttili ee­ae11k Mftert mühürleyip bir kese içine vaz ve keteyi alzar'a teslim edecektir.

Mütevelltnin türlü. tasarruflan bu suretle hazırlanacak "defter-i vakf-ı şe­ı1fde mazbut ve 'Amme-i ahvt.l-ı vakf-ı şerif Defter-i mu'teberi nlzır'a dAir ve man~t" (s. 332) olacak ve bu defter .. sandukça-i mütevelltde dAima mazb6t ve umON vakf ol defter-i mu'tebere merbut kalacakdır" (s. 313)

Bu suretle hazırlanacak ve ayrıca mütevelltnin de mUhürU ile mühürle­necek olan defter, DI'YAIH SultaDI'ye teailm edilere~. her sene "nbır-ı vakf·ı ta1ftn muhuebed DlvAn-1 humay6D'da alrillüb aıdh-u emAileti dhlr olur Ise ibkaa·i ml kln 'AlA mA kAn ta'zim ve tevkıyr, hiWın mütebeyyen olur ise rer ve nasb-ı Ahar ile ıecr-ü tahkiyr-ü ta' zir" (s. 351) olunacaktır.

Büyük sultan ve vüzerl vakıflan bibi zamanlarının mühim işletme ve idare müesseseterindeki defter tutma ve muhasebe usullerile teftlt ve mı.to rakebe yoUan hakkında Bayazid 11. nin Edirne'deki vakıf testslerine lit vakfi. yedCS de şu kayıtlar vardır:

Mütevellt, "kAtibe emr ide ki yeVJPl vekayi' bir deftcrdc tellevi defter-i Aharda lcmilen ve taliilen sebt etdirUb tl ki aluM .enecle mUtevelb MUtevellt-1 Evvele (padlfaba} defterlerden blab vlrc". VAkıfan şartlannın yerine aetiri· IUb getirilmedilini teftiş ve tahktk idüb mütevelltye haber vermekle vazifeli

J Tınt• GltMPt. XV '-e XVI • ...,..,..., Edir­ne w ra. UYhl, Yô~lu, Nılllltler ve rnub4a' ...... E4etMytc F*"lc.t ~ı. htanbW ltSı. Tıpkı '-ı .. "· • ..,....ye aı-.i \'e llMı-eti ~kli)'U'*k • fU b-, ...... -vcuuur: "Ye dl..a. ~t..ırıt ,_,ıl '-e ••ra lur ytl Dt\WH•I 'AJ1'dt ,.,.,., W ~-~trlır W MffiTtllr•

l4r lttlfdl•rlyk "' m«'rl/.,k,Syl• Ilirilk "' Seılt.uı'ıı •r: Gl~ıı•"· Vakanar Unwm MU._ nqıiy•u. l962 ADUnı a. 1.,,

tt2 -=---- --- ----------- -- ---- ·- ......... ... -- --. .. -· --

olan aADr dahi, "Cemr muhaseblt ve vekayi' e ynml ve tthrl ve tmeYl ve ka~ lU ve kesir, her ne ki ola kema yemhali vukufu olub mütevelli-i slnt ve kAtibin defte~ri bili (gibi) bunun dahl def­terleri olup, her muhasebe bunun ma'· rifetiyle ola."

Aynca "şöyle şart itdi: evkaf·ı mez· burede kaYaDID-I defter'de m6hlr ve efantn·i muhasebAta kaadir bir kAdb nasb oluna. Cümle müstegallAt ve 'Am­me-i iclrlt ve mukıtta'At yıl evwllDdm 6hınDa vannca cemi' -..yr yevmt ve şehri ve senevi her ne ki ola, nıkır ve kıtmir ftmt&me'de mufassal kayd ede ve bir defterele dahl müfred!tt ve

.. m le ml bOw 'a)eyb tafstlen yazub c~ 1 k' vıl Ahırında hisab görülicek şoy e ı . --L-' her neden su'll oluna 'alA mA v.- • 'aleyil cevlba kaadır ola". (s. 63)

Burada yeni bir örnetini nqretti· limiz yıllık Muhasebe Billn~u, bu vaktiyelerde bahis mevzuu edılen şek· Jiyle, yıl sonunda taıW~ ve ~vln-ı Hu­mlyunca tetkik ve tasvıp edılerek ra­meD bdyyct hunmat olaa haaplar'a aittir.

3 - N.,e aıt eçıık._,lar.

Bahis mevzuu Yıllık Muhasebe Bi­IAoçolan'nın mAhiyet ve kıymetleri hakkında bir fikir verebilmek için, on­lardan bazı örnekleri neşre hazırJamış bulunuyoruz. Bu örneklerin hususiyeti, İstanbul, Bursa ve Edirne gibi bü~k merkezlerde bu gibi vakıf tesıslerinın en tipik ve büyüklerine Ait nümuneler olmasıdır.

Bu nevi orijinal arşiv vesikalannın ilmt kıymetlerinden bir şey kaybetme­den neşredilmiş olmalan için, bu neş· rin ayııaı ve tam olarak yapılmış olma· sı şarttır. Onlann bazı kısımlannın atılması suretiyle neşirleri bu cedvelle­rin Yıllık Muhasebe BilAnçosu olarak ve ait olduklan idare veya işletmele­rin muhuebe ve deftertutma usulleri hakkında bir fikir vermele yanyacak

örnekler olmak bakımından hAiz bulun­duklan sistem ve mAnl kıymetlerin· kaybettirmektedir.

1

Bu sebeple biz burada bahis mev­zuu vesikaların aynen ve birer bütün olarak ~şri işinin ortaya koydutu tü~ lü müşkülleri yenmete ve onlaran asli şekillerinden ve muhtevllanndan bü. yük bir fedakirlık yapmadan, metni aynen ve tam olarak vermete çalıştık.

Aynca, yine bir hayli emek sarfı suretiyle,• bu nevi cedvellerdeki muha­tebe sistemi'ni meydana koyacak ~ ktlde, onların şemalannı tebArüz etti­recek bir usul de tesis ve tAkip ettik:

Gerçekten, neşrettilimiz Muhase­be BilAnçoları'nın anlaşılabilir bir hale sokulabilmesi için, onlann asit şekille­rindeki tertip tarziarım biraz dcliştire­rek. ıihnimiı.in bugünkü i' tiyAd ve an. layış şemalanna uygun bir tarzda, ra· karolan {cedvel tekniline göre) alt--aha istif etmek llıungelmiştir. Aksi takdi~ de, bu vesikalan tetkik edecek olanla· nn, asıt şeklin (pek alışık olmadıkları) tertip tarzı içinde, rakamiann hakıyki yerini ve manAsını kavramakta zorluk çekmesi muhakkaktı. Bizim hususi bir dikkat ve itinl ile tertipliyebildilimiz tarıda ise; rakamlar, cedvellerin umu­mi şeması içinde kolaylıkla yerlerini bulmakta, kontrol edilip manllandın­JabiJmektedir.

Bu neşirde, ayrıca mevzuun müte­hassısı olmıyan okuyucular düşünüle· rek, lisan hususiyederi ile bazı lCı#at ve ıstılahiann kolay anlaşılabilir bir hAle sokulması için, bir çok yerlerde asit şekiller Arap harfleriyle (taban notlan hAlinde) gösterilmiş, fakat keli­melerin ıshlah manAlan notlar içinde aynca tahlil ve izah edilmemiştir.

Bundan başka. maksadımız lmAret Siteleri hAlinde teşkilltianmış olan bir kısım büyük sultan veya vezir vakıfla·

4 h ~ıa kı,-.cLI4 çahııu ar\~ım Ettvu Ml'i(n'mn yardımları çok faydah olnıuftı.ır.

JiUVMAHIYE CAMi \lt iMARETi TUiSUıtiNE AiT YtU..Ik Silt .w..tWeiE all.klçow m~ (ISI:S/1516) 113

na Ait Yıllık Muhasebe Cedvelleri gi­~i iktisadi ve içtimat tarih tetkikleri ;çin ebemmiyeti büyük bir kısım arşiv vesikalarının mevcudiyeti ve mahiyeti }ıakkmda dikkati: çekecek bazı örnekler vermek olduJundan, bu gibi lmaret Si· eelerine dAhil tesislerden her birine ait türlü meselelerio tahlillerine bu yazıda ytr verilmemiştiı·.

4 - BIIAnçonun tahUil

Süleymaniye cami ve imareti va­kıf tesislerinin burada aynen ve tam olarak neşrctti#imiz Yıllık Muhasebe Billnçosu, İstanbul'da Başbakanlık Ar· şiv Uınum Müdürlülfu\de, Maliyeden clevreclllmlt belgeler arasında, 1954 nu­marada kayıtlı bir defterden (yp. 1-18) alınmış olup, 1585 yılı Mart ayı başın· dan (9 Ra. 993) 1586 Şubatı sonuna ( 19 Ra. 994) kadar tam bir güneş-yalı devresine Ait bulunmaktadır.

Benzeri di#er billnçolarda oldu~ gibi, burada neşrettilimiz bilanço da biri "kasa", dileri "kiler" hesapianna Ait olmak üzere, müstakil iki kısımdan teşekkül etmektedir.

Bir nevi "kasa hesabı" mahiyetin­de telekki ettitirniz birinci kısım, I) Gelirler (Asl·ı mal); II) Masraflar (Vuıa'a min zfılikc) ve lll) Bakiyyeler .. fasılalanndan teşekkül etmiş bulun­maktadır.

• •• Bilinçonun bahis konusu "kasa

hesabı" bölümünün "gelirler" faslanda 1585/1586 Mali yılı için 9 039 602 akçe kaydedilmiştir ve bu paranm içinde:

A) "yedek" namı altında geçen sc­neden devredilmiş olan 3 341 733;

B) Eski yılların hesaplanndan "bakayl" olarak tahsil edilen 420 110;

C) Ve mali-yıl zarfında ·vakıf ida­resinin muhtelif kaynaklardan elde et· miş bulundu~ 5 277 759 akçe mevcud­dur.

Eski senelerden devredilmiş olan hesaplan şimdilik bir kenara bırakıp vakfın asal yıllık gelirini teşkil eden ve bilançoda "'ani'l-mahsulat" nlmı altın­da gösterilmiş olan 5 277 759 akçelik gelirin kaynaklarım tetkik edecek olu~ sak, onlan da aşalıdaki şekilde sıra­lanmış bulmaktayız:

CEDVEL No. 1

Akçe olarak gelir

I) Mukata'a'lar 4286 300 ll) Hamam, dükkan

gibi, binalarm ayhk kiraları ('an mahs~l-i mü· sahare) 126 872

III) "Müteferrik" ge-lirJer 145498

IV) Devir esnasında

kiracılardan alı-

nan "icare-i mu-'accele "ler 222408

V) Vakfa ait re'aya-nın cbye'leri 453 194

VI) Bazı satışların hasılı (el-mebt· 'at) 43487

5rT7759

~.

nisbet i

81,2

2,4

2,8

4,2

8,6

0,8

100,0 --

Bilançomuzun bir şemasını yukarı· ya çıkardıtımız "gelirler" faslınan muh­telif bölümleri hakkında aşalıdaki açık­lamalan kısaca yapmak yerinde olacak­tır :

l. Yukardaki cedvelde göıi.ildügü veçhile; Süleymaniye Cami ve lmareti· ne dahil vakıf tesislerin 1585/1586 yılı­na ait gelirinin % 81,2 si gibi büyük bir kısmı "mukata'a" lardan gelmektedir.

Mukata'aları, memleketin muhtelif bölgelerinde vakfa tahsis edilmiş olan köy ve kasabaların çeşitli gelirlerinin

114 ___ _

tahsili işinin vakıf idaresi tarafandan lllilltedmlere müdyede lle Jallfl .... cest meyclua çıbıı ve:rıl· bölplerl "" ya blrtmlerl olarak tarif etmek müm­kündür, Bu makata'a1ar billnçomuzda 14 gurup halinde tesbit edilmiş ve bu iltizam guruplanndan her birinin mül· tezimi ile, ödenen taksitin iltizam m~ kavelesinin hangi yılına aic bulundutu kayd ve aradan geçen zaman zarfmda sahip deliştiritmiş ise, bölge eski mül· tezimin uhdesinde iken ödenmek te olan senelik "mukata'a bedeli'' ne nazaran, mukata'a'nın yeni bir mültezime devri suretiyle, elde edilen artış miktan da ayrıca tesbit edilmiş bulunmaktadar (Bak. bu bölümde 6 ve 14 numaralı ci· bayet bölgeleri.)

Mukata'alar bölümü ile dikkati çe­ken mühim bir cihet, Süleymaniye va· Jnf tesislerine tahsis edilen gelirlerin pek büyük bir kısmmm şehirlerdeki bmam, dükkAn, oda .. &ibi gayM men­kullerin kiralanndan ziyade, köylerde ziraade meşgul kalabalık bir re'ayA zümresinin devlete ödemekle mükellef bulundulU vergilerden teşekkül etmiş bulunmasıdır.

Gerçekten, cedvelin V. numaruuı· daki cizye vergisini de aynı mahiyette mütalaa edecek olursak, vakfan seliri­nin OJ. 8 ı ,2 sinin benzeri zirai versiler oldUlU meydana Çikmaktadır. Halbu ki, diler imaretiere ait bilinçolara gö­re\ 1489 • 1491 tarihleri arasında; İstanbul'daki Fatih imareti gelirinin % 17'si, Ayasofya Vakıflannm ~. lOO"ü; Edirne'deki Bayezid I. Imareti ~lirleri· nin Ctto 22'si. Bayezid ll. imaretinin Oıt. 27,6 sı, Murad ll . imaretinin 96 12'si ve DArülhadlsnin % 6l'i, Eski Cami'in gelirinin ise ~ lOO'ü vak1f adına şehi~ lerde inşa edilmiş olan han, hamam, dükUn .. gibi bi.naJann aylık kiralann­dan gelmekte idi.

S. O. llut.tt, ı_... Sildtrioiıı kııNIIIf ve lf,le)iş c.n.... llt .,..ttırıne!M. htlıac P•tQI«al ~. dil X.Xtrı . '*Yı: 1-2. f~ 191eJ. 1 . 2SJ. Tablo No. 1.

Gerçekten, Süleymaniye Cami tesislerine Ait vakfiyede' de göd .. ~e ceti üzere (s. ~7); bu vakfa, he~ e­hepsi Rumeli'den olmak üzere, 217 kea~ dar köy ve .30 mezre'a vakf edilmiş b lunma~t~ idi: ~~ vakfi.yenin mahkern~ de tescılt tanhını (nAşırle birlikte) 9

64 yı h Recep ayı mn yedinci günü ( 6. V 1557) olarak kabul edersek (s. 3, no~ 1), otuı sene kadar sonra tertiplenrn· oldugu anlaşılan bilinçomuzun ait b:! fundulu 993/994 (1585/1586) yaJJannda da durumun aynı olması lazsmgeliı·. Mehmed III (982-1003) devrinde yap ı. d1fı için biiAnçomuzla aynı sencıc:·e rastladı~ı kabul edilebileçek olan b· " b . .. Jl' • 1 lt"

tıt rır e cııt netıce eri tesbit eden d'. ter bir vakıf defterindc' de, bu köyler·

1

bölgeler arasmda da#ıhşı vakfiyeye n~~ zaran bazı farklar arzetmekle berabe 219 köy ve S kasabanın vakfa Ait ve..:i ve reayaları kayıtlı bulunmaktadır :

Bu kaynlara göre, köylerden 75 i ve 2 kasaba Gelibolu sancalına; 3 ka­saba ile ~~4 köy, Paşaeli livası kazala· rından Fılıbe, Drama, Kavala, Ye nice-i karasu ve Samakov .. bölgelerine; 6 kö Çirmen ve 13 köy de Vize sancaklann! Ait olup ve yalnız ıbir köy Anadolu'da Kütahya livasanda bulunmakta idi.

Bu köy ve kasabalarda ise, defte­rin yazaldıla tarihte 6 896'sı Müslüman ve 13 192'si Hıristiyan olmak üzere ce~'an ~~ <7vli veya bekAr) vergi mukellefı yetışkın erkek nüfus yaşıyor ve bunlardan 541 574 akçesi "cizye" versisinden Ve 3 406 193 akçesi di~er Zi· rat gelirlerden olmak üzere, toplanabi­lecek vergi yekönu 3 947 767 akçe ola· rak tahmin edilmiş bulunuyordu'.

6. SCUey!NIIIye VUfi)•Ui, /( , E. KlJ,.A:çiollıt Refri Vakıl1ar u,_m MüdUriU,U ıwıriyacı. Anlara 1~. •

7. f"P'! ~ K.ctaaıro Umwrı MGdUrMIJU Eski Ka\'ll • lar Al'fl•l. Ho. »ı•. . .

t . Yiıw o:ona ~rde IC•nunt Sultan Söl«yman ta· rafıııcSaft f.ıaıı'bul'dıı ın,. •tılrllmlt olan l(jlıthanc au. )'OIIarınuı belıım \'C t!ınıir muraflarına karaıhlı; olmak Ulffe BıulprlatMJ'ın A~ kauaıDdan valtf~llml, olan. 466 wrai mllllrikfl ~rk~k nUfuıunun yatadıtı t ı k6y \'1: IN köyi«ln 9) ot ı ak~llk kntUk ~llrl bu btuptan 1ıariC Wl.

Bilinçomuzdan çıkantıp yukarda· ki cedvele kaydedilmiş olan rakamlara JÖre. 1585/1586 malt yılı içinde, 1) mu· }cata'alardan ve V} cizyeden elde edilmiş olan (4 286 300+453 194 =) 4 739 494 ai.çelik gelir ise, biraz evvel tetkik ko­numuz olı.n "tahrir" i yapanların tah­minlerinin o yıl CVo 20.5 fazlasıyle ta· bakkuk etmiş bulunduAunu göstermek· tedir.

Billnçomuzda '.'mukata'a"lar yo­luy!~ elde edilmiş olan geliriere ait ka· yıtlann tetkikinden çıkan diler mühim bir netice de; bu devirde diler vakıfla· ra da sirayet etmiş oldulunu daha ev· vel de tesbit etmiş oldulumuz umumi bir temayüle uygun olarak'. Süleyma­niye Cami ve imaretine ait vakıf köyler selirierinin de. emniyetli memurlar (emtnler) eliyle dolrudan dolruya va· kıf idaresi nAm ve hesabına cibayet et· tirilecek yerde. açık arttırma usulü ilc mültezimlerc satılmakta olmasıdır.

Bahis mevzuu temAyülü tzah için. devre hAkim ehemmiyetli fiyat hareket­lerine raJmen nevi ve miktarları kolay· ca deliştirilemiyecek bir şekilde kar nuntarla dondurulmuş olan geleneksel zirai vergilerin randmanlarını arttır­mak. kolayca ve emniyetle tahsillerini garanti etmek için bu usulün daha elve­rişli olduJunun tecriibe ile sAbit olmuş bulunması bir sebep olarak hatıra gele­bilir. Gerçekten. sırrını yalnız mülte­zimlerin tanıdılı ve pervasızca kullana· bildili usullerle mevcud nizarnların dı· şma çıkıp reayAdan fazla vergi topla· mak imkAnlarının bulunması dolayısıy le; bazı hallerde "mukata'a" bedelleri· nin müzAyedelerle ehemmiyetli bir şe· kilde arttınlmış oldulu göıiilmektedir. Bu sebeble. muhtelif dereceden çeşitli mültezim guruplanmn ve askeri zümre mensupJannın elinde her sAhada devlet gelirini toplama işini illizama alacak

'· O. ..,k.,, E41nae ve dvanndakl bcw lmuet c.l11cr1Jı1n Ytllık Muha$ebe 8llinÇo&arı, Bdaekr Dcr· clal c. 1. U)'l 2. TQTk Tarih KunırDU yayınları. Aatara ..... 254.

115

büyük serrolyelerin birikmesi ve geniş ölçüde te~kilatlanması olayının bu de­virlerde hızını arttırmış bulundutunu söylemek mümkündür.

Il. Bilinçonun "Gelirler" bölümü· nün " 'an mahs\ll-i müşahare'' faslında (s. 127) vakfa Ait hamam. başhane. dük· kan ve oda .. gibi binaların aylık kiraları olarak 126 872 akçe kaydedilmiştir. Bu kayıtlara göre, vakfın elinde. hepsi de Istanbul'da olmak üzere. ıso dükkln ile 70 oda mevcut bulunmaktadır.

lll. mütefenik gebrler bölümünde ise. 29 290 akçesi Langa bostanlannın kiralarmdan; 82 ısı akçesi (s. 128) Zıh. ne ve J)ı·arna kasabalarında mevcut 1703 parça balm rüsumundan (bk. metinde no. 7); 1 100 akçesi türbe ve cami avlulannda yetiştirilen çiçek ve meyve­lerin satışı mahsulünden (no. S): 16 987 akçesi Imaretin DArüşşifasında ölen kimsesizlerin Beytül'l·mlle kalan eşyalarının satışından ve nihayet 23 ak· çesi de cami ve imaretteki vazifeiiierin devamını kontrol eden "noktacı"run kestirdili cezalardan olmak üzere cem'· an l45 49R akr.e mevcuttur.

IV. Bi,Ançonun gelirler bölümünün IV. faslı (s. 129-131) "icare-i mu'accele" ler başlıtım taşımaktadır. Bu tAbir, bu devirdc çifte-kiralı (icareteynli} olarak kiralanmak ta olan vakıf dükkAn, oda ve bostan .. gibi gayr-ı menkullerin (muta· sarnflannın ölümü vey.ahut gayr-ı men­kuli terki neticesi} yeni bir kiracıya devri esnasında bir nevi "hava parası" mAhiyetinde tahsil edilmekte olan "pe­şin kira" mukabili olarak kullanılmak· tadır. Bu suretle oldukca mühim bir para ödeyerek gayr-i menkulü tasarru· funa geçirmiş bulunan yeni kiracının

bundan sonra ödeyeceli aylıklar (Bk. ll. fasıl. (s. 127) ise, ayhk taksitler ha­linde ödenecek olan "te'cilli" kiralar (icare-i müecceler) ismini almakta idi'0•

10. Niı1 arhl rejiminde topralın warrutu için petln olank öcknen "tapu reıınl" de h16ml Hıikuk lll•

~ ve llsarıı lle bir "k:are-1 nw'aocde" C!Np, ber

116 - -"çifte-kirah" vakıf dükklnlannın

mutasarnflannın bir müddet sonra ki· raalık baklannı evve16 erkek, sonra da kız çocuklanna nakledebilecelderine göre", peştnen ödedikleri "icare-i mu'ac. cele" ile pyl'"i menkulü Adeta "yaşa· dıklan müddet için (ve hatta bilAhare mirasedanna da geçirebilecek şekilde) satın almış bulunduklan ve bu suretle yapalan satışlann, gayr-i menkul ile allkasını temamiyle kesmemiş olan va· kıf idarelerine, ayhk kiralardan başka, sık-sık vukubulacak münhallcr dolayı· sıyla, satış bedellerini defatarla tahsil edebilmek imkAnanı saliadaklan anla· şılmaktadıru.

Bilinçomuzun bahis konusu fash· nm tetkiki, bize "icare-i mu'acoele" gelirlerinin bu devirdeki miktar ve nis· bederi balekında bir fikir edinmemize müsAit oeticeler de vermektedir:

Gerçekten, bu maksatla yapalan ufak bir arqtırmamaza göre, n. bölüm­de s. 126) ayhk-kir-..e (müşahere) selir­leri kayıtlı ıso vakıf dültkin ile 70 oda· dan 35 ve Lanp bostanlanndan 18 ka· dan, billnçomuzım !it olduju yıl için­de türlü sebeplcrk. kiracısız kalarak, yenidenicra-i mu'acceleleri alınmak su· retiyle başka bir mutasarnfa devr edil· mişlerdir ki (bu derecede yüksek bir clevtr Dilbed pek te normal bir tempo sayılamamakla beraber( bu Jibi gelir­Jerin (sıkı bir idare rejimi ve kontrol ile) müeocel icareler gelirine nazaran daima oldukça yüksek bir seviyede tu· tulabileoeli anlaşılmaktadır.

teare-i mu'accele ile aylık kiralar (müeıc:c.el icareler) arasındaki nisbet de

- m·t ı Ur• Wr ı.lste ~klu.lc "Gtür" llbu eıeıada .... "'""''"' ... ....... c.'dlll" lcatal" (klrul) tdtlı:kl ~tedir.

ll . o . .. ,._, l!dinw Aıkm !Caubıı· .. iM ,_ u Od...nm. Ttrt Tarih ICunımıı yayı•lıınııdaft .._ kT o.r.ı.ı. ,.--.ac m. •· s..n. ı• Aat.rıı.

tl. ~ )'UMtlr Tli•ti~ "auttyııli" ,..ııctı.rm

ilıclhı• - limrkr* YÜJI ~ .. llanp o1ınNa lle orura ,..._.. olan UflU'tflcrlc lıalı etmelıtedlr)no .

Burda ~k etııtial.ı bdcc * · emt ıatüıl \"C~ 6iı oWıll- -aıl ~in ııtfltln._ balıımındefı, ı. uw· Kla ~n ISIM bıa$b ~..--ası *­~ ,ılcı-':tedir.

ayrıca allka çekicidir. MeselA, bahis k . nusu yıl içinde tahsil edilmiş olan "p~­şin-kira" ların mahsulü, 35 vakaf dük­Undan 72808 (IV/A.) ve 17 bostandan 1<46600 (IV/B) olmak üzere, cem'an 222 408 akçeyi bulduAıt halde; aynı se­ne içinde tahsil edilmiş olan bütün ay­hk·kiralann yekunu. (62 112 akçes· d ük kAn ve odalardan ve 29 290' ı Lang: bostanlanndan olmak üzere) 91 406 ya geçmemi~ti. Bu hesaba göre, yalnız 35 dükkln ve oda ile 18 bostanm bir sen(.. .... lik icare·i mu'acce)esi, vakfın bütün dükkAn, oda ve bostanlarının aylık-kira. lanndan 2,5 defa kadar daha fazladır.

Netekim, bu fastın 2, 3 ve 16 nu­maralı kayıtlannın telkikinden de .anla­şelacata üzere, 0d~.başı Mehmed'in on yaldanberi fuzult olarak işgal etti~i an­Jaşalan bir dükkln için kendisine, aylık­kira ~~li olarak lS'cr akçe hcsabıyle, on yd ıçın l 800 akçeJik bir tazminat ödetilmiştir. Bu hesaba göre bir dükka­nın senelik kirası 180 akçe olması lAzım. gelir. Halbuki aynı şahsa yeniden kirala. dalı 6 dükkAn için 2 000 akçe (yani hea· dükkln için 333 akçe) "icare-i mu'­accele' ödemiştir Bu hesaba göre de. bahis konusu dükkAnJarm hep aynı kıymette oldukları far?.edifmek şart iy le. bir dükkinın icare-1 mu'accelesi, aynı dükUnın iki senelik aylık kiraları (mü­eccel icareleri) mecmuuna yaklaş1k bir nisbte ulaşmaktadır.

Billnçomuzun gelirler faslının "ica­re-i mu•accele"lerc Ait bulunan IV. bö­lümündeki kayıtlarda dikkati çeken di· ter bir nokta da, bir çok dükk~nların kadın kişilerin tasarrufu altında bu· lunmaleta olmasıdar (Bk. metinde no. 4, 20, 22. 26. 27, 34).

V. "Gelirler" faslının V. bölümü (s. 132) evkafa Ait köy ve kasabalarda oturan reayamn ergin erkeklerinden ah­nan "cizye" vergilerine Aittir. Bu bölüm· deki hesabiara göre, 1585/1586 malt yılı içinde 9 290 evli hınstiyan erkekden (hane başına ortalama 46,7 den) cem'an 433 341 akçe toplanmaştır. Ayrıca, 69

şlUYiıWfiYf CAMi vt iMAAfTi TUiS..taiNr AiT YIU.IIC &IR MUHUUE ei~ 9t$/99A {IS*S/ ISN) 117 ------ - ·-·--- ------'...;...;...

dul kadandan ( biveden) (ölen kocalann­dan kalan ziraf düzeninin fi'ili olarak 'darecisi durumun<b olduklanndan) 16' 1$Jl" akçeden ı 318 akçe; 56 toprak mülk (baştine) sahibinden ortala~ (52,3_'

r akçeden) 2 825 akçe ve cızyc vergı­:ine o sene yeni kaybeditmiş olan (nev­yAfte) 118 kişiden (ortalama 53,5 akçe­den) 6 302 akçe ve aynca, "bive"lerle "baştaine"·ler hariç,. her haneden birer akçe ''resim-i hane" olmak üzere, cem­'an 453 194 akçe tahsil edilmiştir.

Yukarıda babis konusu ettiAimiz7

bir "tabrir" defterine göre de Murad ın. devrinde (983·1003) Süleymaniye vakıflanna Ait köy ve kasabalarda evli ve beklr kanşık olarak kayıtlı bulunan 20088 kt1iden 13 192'si hırıstiyan idi ve bunlardan tahsil edilecek "cizye" vergi­sinin hAsılı 541 574 akçe olarak hesap edilmişti. Bu miktar, vakıf arazisinin yek6nu 3 947 767 akçe tahmin edilmiş olan umumi gelirinin % 1 1,2'sini teşkil etmekte idi.

VI. Gelirler faslının VI. bölümü (s. t3ı) ''cl-mebt'at" n~mı altında vakıf idaresi tarafından bozuk ve işe yaramaz addedilerek veya diAcr bir sebeple sa· tılmış olan bazı zehire ve eşyanın be­delleri kaydedilmiştir. Bunlar ara­smda kilesinin alış fiyatı o sene için ortalama 23,38 oJduAu halde, bir un· cunya kilesi 25 akçeden devir edilen, ı 200 klle buAdayın satış bedeli olan 30000 akçe ile (no. 9), okkası 119,61 akçe<len satın alınmış olduAu halde 14'a satılmış olan 40 okka karabiberin salı· şından h~sıl olan 5 600 akçe (no. 8); kantarı ortalama 401,10 akçeye alındılı halde 440'e satılan 2,18 kantar balın tu· tan ı 222 akçe (no.t2) ve umumiyede kilesi 33 akçe üzerinden satın alınmak­ta olan 40 kile pirinç'in kilesi 3S'er ak­çe hesabıyle imaret kilerinden Darüşşi­fa'ya devredilmesi ile hAsıl olan ı 400 akçe (no. 4) dikkati çekmektedir.

• • • Bilinçomuzun 2 724 536 akçe he­

saplanmış olan masraflar (vuzı'a min

zalike) faslı: A) Cami ve imarete Ait tesislerde vazifeli bulunanların maaş­ları (s. 133·138) ve B) masraflar (el-ih­ra~it) (s. 139-147) bölümlerini ihtiva etmek üzere şu şekli almaktadır:

A) Maaflar : 8) Masraflar:

I)KIIer Için

lll oıoer

.,. 97t 378 65,3

515612 34.7

.,. 1237 548 54.5 1 486 990 45,5

Tot*M 2 724 538 100

A) Maaşisiara Ait tahsisler bölü­münde 936 kişilik bir personel kad­rosunun, ~ene içinde 1 237 546 akçeyi ve yıllık masraflar içinde % 45,5 bulan, ödenekleri ayrı guruplar halinde gös· terilmiştir. Bütün bir seneyi doldura· madan vazifeden ayrılmış olanların ay ve gün hesabına göre ödenmiş olan is· tihkakları da bu y~kunun içinde olarak "el·müşahere" nam ı altında ayrıca bel ir· til miştir.

Vazifemer cedvdinin başında birin. ci numara olarak "müderrislere t~bi cemaatler'' kaydc..-dilmiştir. Başdan beş medresenin 21 'er kişilik kadro mevcut· ları, vakfiyede verilen izahiara da uy­gun olarak (Bk. s. 8), 1 müderris ile ı müzakereci (mu'id) ve "hücrelerde sakin ıs öAfenci, ı kapıcı, ı hademe (ferraş), ı bela temiıleyicisi ve ı kan· dilci olmak üzere cem'an 21 kişiden iba. rettir. Bu kadrolarda, vakfiyeye göre, müderrislerin günlük ücreti medrese­lerden birinde 50, diAeri üçünde 60; mü· zakerecilerin 5, öArencilerle di~er hiz­metiiierin 2'şer akçe olması lazımgelir. Gerçekden, bilançomuzda da gündelik­leri yekunu 103'er akçe olarak hesaplan­mış olan dört medrese için bu hesap dotrudur. Fakat, vakfiyede müderrisi­nin yevıriiyesi SO al;çc olarak tesbit edi· len ve D'rülhadis olması l~ımgelen "medrese-i evvel" in görevlilerinin yev­miyelerinin yekünunun 93 yerine bilan· çomuzda 253 akçe olarak hesap edilmiş bulunmasını tzah etmek güçtür. Çünki, kadro-mevcudunda bir delişiklik yapıl·

1t8

madılına ve şüpheyi dAvet eden "253" rabmının, bahis konusu·medreae men­suplannın J 2 aylık ( 360 pnlük) yey. mi,deri tutannın hesaplanmasında ar neo bir daha kullanı1arak 91 080 raka· ınının tesbit edilmiş bulunmasına göre~ diler medreseler personel'inden farkla olarak bu medrese mensuplannın yev­miyelerine zamanla bazı zamlar yapıl­mış olması llzımaelir. Bu zamlann da­ha ı.iyade şöbretli bir ilim adamınan medreseye kazanıJID&SI için ihtiyar edil­miş olabik:ceti akl~ uyıun bulundu~ dan, Dlrülhadts MUdurisinin vakfiyede tesbit edilmiş olan 5C (Sultan Süleyman Hani) akçelik yevmiyesine ı60 akçe da­ha zam edilerek (belki de yeni para rlyicine uydurmak için) 210 akçeye çı· bnlmış oldutunu kabul etmek zarClre­ti bhtl olmaktadır. (s. 133))

OOrüMifa'dan ayn bir kadroya sa­hip oldulu anlaşılan tıp medresesinin vakfıyeye de uysun düşen ı ı kişilik kadrosu; 20 akçe yevmiyeli bir müder­ria ile, 2'~r akte yevmiyeli 8 dhlt­IDIDCI. bir bpıca ve bir bademeden ibe· rettir. Yüksek öJrenime hazırlık devre­sinde bulunan .ohte'terin müderrisi ise, ıs akçe ynıniye almaktadır.

Görevliler c:edvelinin 2'inci bölümü ite (s. ı 34), cAmiye tit aörevli kadroları­nı ihtiva etmektedir. Bunlar arasında benzeri tatslerin imam, hatip, müezzin, byyum ... aibi asli personeli yanında ailiıün her saatinde camide Kur'An oku­mak, tesbih çekmek .. pbi çeşitli ibadet şekilleriyle mcqul kalabalık bir JÖrev­li zümresillin mevcudiyeti dikbci çek· mektedir:

Sabah, ölle ve ikindi postalan mev­cudu ı2S'i bulan (vakfiyede ııo), Kur'Andan cüz'ler okuyanlan ( cüz. hiıılan); Kur' Anın En'am sClresini oku· makla aörevli (6'sı ''atiyk" ve <tJ'ü "ce-­dtd") "En'amhAnlan"; "salavatt" "mü­sebbih", ''devirhln" ve "musaJU" unvi· nma taŞıyan diJer dukılarla güzel ses­li U müezı.inin ve benzeri aörevlilerin mabedi nasıl ruhant \)jr hava içinde de-

·- ... -....

vamlı olarak şenJendirdikleri tasavvu edilebilmektedir. r

.. 3'' nurnarala bölümde (s. 134) s 1 tan Süleyman'ın. "4" numaralı bölüm~· ıevcesi Hurrem Sultan'ın türbelerind e kayıtlı vazifeliler ise; ıerek adedieri ve gerekse tertipleri bakımından, aync: dikkati çekicidirle":

Bu türbelerin her birinde 3 ı vey 32 kişilik "ecıAhAr." postala ra sabaha öJie ve ikindi vakitlerinde Kur'Anda~ "cüz''ler okum~kla meşguldürler. Ayrı­ca her türbe için buhui'CJ, noktacı, saka ve cüz'Jeri okuyu<'uhna dalıtıp toplayan ve muhafaza edenler şeklinde türlü nAmlar altında aynca 6-7 vazifeli bu­lunduJu gibi; vakf'yede görernedilimiz halde, Sultamn tUrbesinin 40 ve Hur-­rem Sultan'ın tUrbesinin 36 bekçisinin bilAnçomuıda kayıtJı bulunması da dik­kati çekmektedir. Bu suretle, bil~nço­muıun Sultanın türbesi bölümünde 141 ve Hurrem Sultan'an türbesinde 136 aöre,•li kaydedilmiş bulunmaktadır.

Görevli kadrolaranın "S" inci bölü­mü (s.l34 ), imaretin tür lU işlerinde ça­hşan 64 kişiye Ait bulunmaktadır. Aşçı, ekmekçi ve bulaşıkcılar ile pirinç ve bulday ayaklayanJar, yemek kAselerini daltdanlar, et ve ekmek tevziAtına neza­ret edenler de bunlar arasındadır.

Cami, türbe ve imaretteki göf\:vli­lerden sonra 6'ıncı bölümde; DArüşşi­fa'daki 40, Cihangir cami'indeki ı~. Ka­ra Bali Cami'inde 4 kişi ile Edirne'de Büklüce ZAviyesi şeyhine ve 1 ı vakıf tamircislne Ait olmak üzere müteferrik vaıifell kadrolarm ın ve İstanbul' da Ha. ktm Efendi Uviyesinin dervişlerinin yi. yecek v~ elbise masrafları ve zaviye mescidinin senede 50 1~ akçe tutan tahsilAtlan mevcuttur.

Görevliler (A: eJ.vezAif) faslının 7'· inci bölümü (s. 136) evkaf mdtemed'­Jerine, 8'inci bölümü ise (s. 136) CAbl ve Ut.iblerin isimli kadrolanna tahsis edilmiştir. MUtemedlerin sayısı, piyade ve süvari olmak uıe~ ıl, Clbilerininki

ise 47 dir. Vakıf idaresinin gelirinin mü· biJn bir kısmının cib~yeti işini, yukarda tayd ettitirniz gibi, mültezimlerc devret­ıni$ olmasına ratmen, bu derecede ka· Iabalık bir m(ktemed ve c!bt kadro~u­nun mevcud bulunuşu dikkati çekmek· tedir. Aynı fastın 9'uncu bölümünde ise (s. 138) kqıthane su-yollarında hizmet­li bulunanlara §it 42 kişilik kadrolar kaydedilmiştir.

• •• BilAnçomuzun mecmuu 2 724 536

akçe tutan Jlderler (Il. Vuzi'a min 7.A· Jike) faslının (senelik tutan 1 237 546 akçe ile % 45,5 ini teşkil eden) maaşlar bölümünden sonra en önemli kısmı, 971 378 akçe ile 1 486 990 akçelik umu­mt masraflar yekOnunun % 65.3 ünü ıeşkil eden imaret kileri için yapılan ıUrlü erıak mübayaalanna mahsus 1. bö­lUmUdUr (s. 139) (Aşaladaki "2" numa· ralı cedvelin birinci kısmı da bölümdeki bilgilere dayanalarak tesbip edilmiştir.) Geriye kalan 515 612 akçe {% 34,7 ise, Il) mUfteferrik diitt'r masraflara aittir. Bwılar arasında da, bazı dint günlerde icra edilen merasirder sırasında verilen ziyafetlerle, DArüşşifanm, cami ve tür­belerin. Hac'ca gidecek olanlarm ve rnektebin bazı masrafları vardır.

Yukandaki 3çıklamalardan anbşı­hyor ki, imaretin kua hesaplan'na göre sene içinde vakıf i~aresinin emrine gir-. miş bulunan 9 039 602 akçeden 2 724 536 akçesi harcanmış ve geriye kalan 6 315 066 akçenin hesapları "bakiyeler" bölümüne aktarılmıştır.

Bununla beraber bu paranın hep­sini tam mAnasiyle "bakiyye" saymak ta dolnı olmıyacaktır. Çünkü "Bakiy· ye" bölümünde kayıtlı bulunan paranın mUhim bir kısmı (2 059 001 akçesi) bu bölümde mevcut kayıtlara göre, sene içinde henUz tahsil edilemeyip mülte­ıimlerin uhtesinde kalmış olan ala· caklardır. Dolayısıyle "kasa"ya gerçek· ten girmiş olan paranın hakiki mevcu­du 4 254 765 akçeden ibarettir.

Bu paradan da 935 164 akçe bi· r.az aşalıda izah edece~imiz vechile. "gelir fazlalarından yeyen" (zevAid-hor) lara sene içinde maaş olarak ödenmiş· tir. Ayrıca 239 822 akçe de padifab ha­zinesine tesilm edilmiştiru. Bu sebeb­le, hakiki kasa mevcudu olarak (yuka­nda tesbit edilmiş olan 4 275 765 akçe­den bu son iki kalem harcamalann ye­künu olan ı 174 986 akçeyi de çıkaracak

ll. "T~Jiiın ~-lla.zirı.: ·ı '.\mi~" dnıı alcında J*lı.ah hazinnine teslim cdllnıl' olan bu paraaın ~ Jçla Odcn· ctiti ek maiCU!ıumwı dclllclir. Bu hu"-'St.a, Hazi-ın paraya Ihtiyacı okiulu hallerde, bO)-ök Sulıan "WC ~ \'llkıflarının ~lir faztalannclaa bir kıaaııM d·koıııalnMaf olabll«etl hatıra ıelebillr Faltaı, &f81ıdatl byıtuın anlaşıldtlı \'e<hik, ... ıııt id~rdfriııd~ır potlilMJ lıo:llıtsl· ııc yapden pllf« d~vlrltrlııi,. dillle eu.slı "- lıulı:ıd;l kU ~ltri de hlmrcıı.llir. Vakfi)'Cd4ı do kayıt odlldllf aibi <•·· 71) hududlen bo:lll köyler, nkı{n6mecle zlkr edilmiş olsun \ 'C)'II olmasıR (mescid. )'Ol, J'ft('ZIII'IIIı:, \'e

pyrln anllltl aibl ~r".n \'8kh ceıiz olma,yıınlu' ctışında) hertürlü huk"kl)'te iıııa~ı~ v.lı:ı( edllmi,flerdir. Palıat, burada lletretılliml& bi\AnçoniiJ\ bulundulll ckfterin W Inci yapratında (lman:tc Ait ııellr lıeuplan aruında) mevcut bir kaymuı anladıtu:nıı:a ,wc . .,.ıı:rı c:ah olıfta. yeın ~Ur kııynolı:lan ansında "ribOm·ı llrfly,oe" de tikır edilmekte \'e bu scbo:ple bu .Sbi r\k(ı111111n )'ine vakıf

fdaırni ıeıreıfınd1111 teıhs11 tdll-lıle benber, vakıf içln uırf fdllmeylp mUtC\-ellt taralanclall ller - Haıinq8 dcw fdllıneai llum Jdooell bcJJrtll-ktedlr. ··ae.,..ı çlll" \'e t.:fernı'aıı "ralyyet rihOmlan" Ue tapu nıtal .• albl e~mml~l verailer de, bir tc\&lı:klyc allft, lJrfl r/ulh11 ıa)•ıldı&andon "WC v.kıOara Ah dtıer ~­ık w vakfiyeierde her uman böyle bir ta)'da ,.ıtlanaıı&· dtıından, bu &(In burada bıı ınWılm '*"knla telabi müRakapsıM ,;~cR bu mUhlm kaydi a)'llefl Ya'o

melı:\c )'dinocetiz:

"Pes ..,ı edUb buyurduler ki,

Asl4 tlls4ııı·ı 'l}f/l1>'ı ,..,., Yd/1 lıall olıuıllt411., dlm\c-i cvlıaftan $er" ·1 $crife 'YC dln·i mUnlfc -wlıt olan mabsWAtını l'ftUıevdlt atıp, bin edl'b ._..rtf-l mu'•Y)-enc>·c uırf cdc.

Amaılı. evltafıD kar~lıtrinlo :rtls:Om·ı ISrilyeılnc " Jspençalı.e \'e sair hutuk·ı ter"lyyes!nc ve H•nıaM \'\l 8t:y1Wmallne ve m41·l tHt/kı.d'm,. w blktlmJe ber uırllı: ile -tk/Ir, ~fer attyr·i -tttlr HtlllunHne ..,,. Ilc· rlcdcn timsruin dalı{ clıtıt1C&, ~~t~tlt.siiWu w klllltyym rils:Om·ı cınlyyesln \'C fbracın m41batlrll\-l evltaf c:cıa' ~d Up mütoYCfll)"c: teslim cd41p, mCltevdıt dahi tc.ınlt·t mu·eı~ mu\tezAsı ~ere vatf :Için ı6yln olullaft nn· nclc:rl \'okf içün ı.abı idUb.

Vakf içl\n t6yin oluomeyııcı maluııllh 111\lıeveln.t evkAf·ı meı'mure-1 rncı\:Orc yedinden Htzan.l •Amın. ye ,·!sıl •ola. Ve bUcl1&1'ılc rUsOm·ı 'öı11yyeyi -ır wt,. (ı 1411tifı ofırtdy«tı IM#ısul4ıı cf«lıl bll·kOIIi~ mG~·t rncıbur ıabt ldüb. aı:nrn6 mai-l vakra bıılt etmeyijb 11l· ~Cim ·ı 6rfl,.oyockn vesalr qtfı ıahih olm&yaa mahwl&l· dan ne kabı !derse mezlu\r mlltevelft aötUrilp Hııano-l • Amlre)-e ıc:sllm cdc." '

Aptıya aynen ckrccUilimi.t 'bir hll\Ont &(lretinln de, "zev6yldl". y•nl IUıumlu _,nnar yapıldıktan -· ra acrlyc kalan ectir fazlalan devlet ta...tuıdaa topla· nan (IIIUM·l Amireye Ait olan) Sulıan, '"""' veya 1-~ v.lı:ıflannılan batı5etınc5i, bu nevi valılfltnn ft1lri

120 ;..= ___ - · ---- -- - ·-·-------

olursak) am~ anealt 3 mm akçe kalmaktadır ki bu paranın da 200 000 akçai "mütevelltnin hayvanlannın ar­pa masrafı" olarak sarf edildiline gö­re, "yedek" (teminAt) olm ı altında ge­lecek yıla devredilecek gerçek "bakiy­ye"nin 3 059 779 akçe olması icab eder.

Tetkik konumuz bilAnçoda bir ev· velki seneden devredilmiş olan akçenin mikt4trımn 3 341 7:3 oldup (s. 125) maliunumuz bu~undutuna göre, vakif idaresinin 1586/1586 malt yıh muhase­besini (ayni yılın fiili ,eliri ne nazaran) 281 954 akçelik b!r açıkla Itapatmış ol· duJu lnlaşılmalttadır. Bununla bera· her bu açıtın nereden ve nasal tcllfi edildiJi ve hiç olmazsa "gelecek yıla devir ~ilen zahi~ fazJasa" olarak an­barda mevcut olur: olmadılı tetkike muhtaÇtır.

6ıılr1rlrtf Mk1 U b \r w UM,..._,. *-ıl~· ... ~~ .. .,... M.ıl~ ·- ııc-. u.... ... ~

MwDIU'a'~ ......_ kl,

Hilıea ~ ............. "" ccn/llflt4,e .. tl. o1uı ,.,w,. ICMdll "" \'ilart 'WC nW·t ~ \'C ilM· tt.,. IA'r ~ H-.t A.ircmc rtcf' olM ·~ ,tr "" cın6nıl' "" ~ 'f'C ulr ....... "" u .. ,...

- ...,..,... "" ·~ ..... tNk"-'e fllıl"""'· ltrt "'** al(Wn ~. ,.,,....,~ SGddt·l s.'Widmck ...._.ol- ... ._. ...... ın , _.,

~ 4i)UCt '' hlk"'l ıı.u~lnc ~·d~t~Wı ~ - ... edWıea ._ ....... '"" ..... ~ otib ..., • ._ ll. ww6f bııaldıiWa ıitroluMD ftbfaa ..U· ......_. w UttWena w d4ıaeria "" lıllr _.._... ._. c..' .- "" .atrcıdk *""lma JriGniGJ, W · --~ $d .ı lt"'- )'Wrll ,.n.- _., rbckrio aa-- ıı.l e&.cft tıftıt w W(..._ ~b ,ıı.at., zlk· rw.. ~ Mr tı4rllııdm M -~ ~k akçe· ... _...... "" ........ "" -te-- llıci~ nnaJdlf "" .. ....., alııça ~. ııkHir "" a~t...ı-ı ~ ...., ..... dWt "" tcftUI tan·• • ., .. --· fı....,r. ıwıulıılllf ~ nkfe uırar tcftttllb Wcr· ... "" 1rillcCMıle ......... nblı -rt(..f ICT"~ llıQ6l .................. fllıraıiA ..... cı .._ -·ıu. llfllaib "" Hulııe-1 A.ıı,.. rtd' otu ant,WI efa' ~r w • ..,..,..,. kcta'HGb ahı w tt.l edcnkri 7*Nb •rı C)'k)'ftfa ki --.. cctlıilüb tr,.. ,.,. tıa•a.nllda., ~tU• ...ırc .-.ı ' lbm ~ ._ Vdllaiıl ftbf ...... '- Ptlllb lal!ıiJı

olıuiM&l ~., ""'te d.,.. '-'" ........ "" ı.tlWil l.lrt'C ~ _,. t«lıb 'W'C IlC ~ile old..,"' ........ ,_b .,. ~ ~ .. ·• ~ ~~ .... . .... trl ~ • .._.. ~· ...... ...., ÇI•

~ Hlhc')'in Çe'N• ıicir bıılrulıu ~ *'yi• ~tur.

~··~ ..,..,...,.. ... ..,._, •• 'f'ftildl l1 $c'Y't'8l fl7.

lq.c,Wırc ArtW u_, MfıclllıtQIQ. MOiıiınNıe Dd· teri No: Jt. lıAU. 1716.

*** BiJAnçomuzun kiler Muhasebeat•

lit son bölümünde (s. 154) lmAret ~ lerinde sene içinde bulunan ve )üz l­

hasıl oldukça sarfedilmiş olan her um şit zehirenin nevi ve miktarları ayrı Çe: n gösterilmiş bulunmaktadır. ay

Bu bölüme ait hesapların türlü b _ kımlardan aiAka çekici oldulu muha~­katır. Bu arada onlardan imaret mutfa. tında hazarlnnmakta olan yemekle ·

· ' kd k a· 1 rın çeşnı, mı ar ve a ıte eri hakkında rih bilsiler elde :..tmek mümkün olma~~ ~a~ar. ~esela, t.SS5(1586 muhasebe yılı ıçınd~ ımaret kalr.rme, herbiri 20 okka olarak h'~saplanmakta olan İstanbul k'. lesi il~ 12 887 kile 3,5 sinik bu~day 8 .

1

. b & ~~ mış v~ ': buldayan 8 405 kilesi ekmek-lik un h:llinc sokularak günlük fodula tevzrAttnda kullanılmıştır. Geriye kalan butdayın ı 743 kiJesi, Cuma, Ramazan ve bayr~m geceleri dışındaki günlerd pişirilmekte olan bulgur çorbalann e sarf edilmiş, 10 kilesi ile Aşurc harcı ya~ pılrnaştır. Geriye kalan buldaydan 1363 kilesi def,irmenci hakkı ve ölütme e . nisındaki zAyi'at '.'e tarh farklan o):. rak hesaptan düiülmüş, 1366 kile buJ­daym da satılmış oldugu kaydedilmiş­tir. (s. lSS).

Imaretin pirinç muhasebesi de aynı yıl için herbiri 10 okkahk 4 378,5 kile pirinci ihtivl etmektedir. Bu mikdarın J 332,5 kilesi senenin Cuma, b~yram ve Ramazan geceleri ( Cem'an 82 gecede ) verilmekte olan piiAva sarfedilmekte­dir. Bu maksatla anb.ardan hergün 16 kile l şinik mikdannda pirinç çıkarı)· mıştır. Bu mikdar pirinç ile ha:zarlan· makta olan pilAv ,için anbardan çıkarı· lan sAde yal mikdan da günde 48 ok ka 300 dirhem olarak gösterilmişdir. TAb­hane de misafir edilenler için o sene içinde dalıtılmış olan dörder kişilik 12 167 sofranın pirinç piAvlan ise her bir sofraya 300 dirht.m pirinç ve t20'şer dirhem slde yaA olarak hesapedilmiş­dir.

I(UVMNCivt CAMi Vf: iiMRfTI T'UiSUıtiNE AiT VIU.IIC eiııt ~...., •i · ~ V L.NfCOSU 99'3/~4 (1$8ı5/1586)

PIAvla birlikte verilmekte olan zer­de için de, bu 82 şerefli-günler için her atüJıde beşerkile pirinç, 10 okka sAde ya~ ve C)()'~r okka bal verilmektedir. Mi­safir)ere verilen zerde için ise, dörder kişilik 1893 sofra için, her sofraya ı so· şer dirhem pirinç, SO'şer dirbem sade ya1 ve lSO'şer dirhem bal hesap edil­mektedir.

Cuma, Bayram ve Ramazan gece­leri gibi dint gecelerde (Cem'an 82 ge­cede) dalıtılmakta olan drbaç d~nilen zamanuı makbul bir tatlısı da, her defa­sanda 62 okka bal, 38 okka nişasta, 7 okka kayısı, 25 okka kırmızı üzüm, 10' ar okka badem \e 7'şer okka siyah erikle hazırlanmakta ve içine aynca kA­fi mikdarda za'afran konmaktadır.

tmaret kilerine ait masraflar bö­lümündeki biiJilerden bazılan, özet ola­rak ••aJıdaki "2" numaralı cedvele ak­tarılmıştır. Bu cedvelin birinci kısmın­da 993/994 (1585/1586) mali yılı için­de satın alınmış bulunan zahirenin her çeşidinin nev'f ve miktarlan ile bu mü· baya'alar için ödenmiş olan akçe tutar­lan (s. 139) kaydedilmiştir. Bu rakam­lardan, bahis konusu malların okka, kanlar, kile veya çeki .. olarak kullanıl­mış bulunan ölçü birimleri'ne göre se­nelik ortalama fiatlan tarafımızdan ay­nca hesaplanarak cedvele illve edil· miftir.

Sene içinde satın alınmış bulunan ıahirenin senelik sarfiyitm tamamını teşkil etmedili, malzemelerden bir kıs· mının ldler baldyyest olarak geçen se­neden devredilmiş bulunması veya bir kısmının sene içinde tamamiyle sarf edilmiyerek fazlasının gelecek yıla bıra­kılması mümkün oldutundan, her nevi zabire için senelik tüketim yekununu billnçomuzun Kiler Hesapları bölü­münden (s. 154-160) ayrıca çıkarmak icab etmiştir.

Bu suretle cedvelimizin ikinci kıs· ınında bahis konusu mutfak malzeme­sinden her birinin .ene Içinde sarfe­dilmit olan miktarlyle daha evvel bil~n-

- ·--··-·-- ·- · - -- 121

çonun "mubaya'lar" (s. 139) kısmın· daki bilgilerden faydalanarak tesbit etmiş oldulumuz btrtm fiatianna gö­re besaplannıış maliyet kıymetiert ve bu kıymetlerin umumi mutfak masraf­ları yekanu Içindeki yüzde nisbetleri kayded~lmitşir. Bu nisbetlere göre, Sü­leymanıye imaretinin mutfalında ha· zırJanmaş olan ekmek ve yemekierin nevi ve çeşitleri icc.bı, yemek masraf­ları içinde % 25,96 ilc ekmeklik un ba~ta gelmekte, un'u % 20,53 ile ct, o/o 12,62 ile pirinç, o/o. 10,34 ile bal, % 9,63 ile sAdeya~, % 9,21 ile çorbalık bu~day ve ·% 5 ile odun takib etmekte ve yalnız bu zahirelerin degeri cedvel­deki 34 maddenin tutarının % 93,20'sini teşkil etmektedir. Geriye kalan nişasta, badem, kayısı, Ü7.üm, karabiber, so~an. yolurt gibi di~er maddeler ise (hepsi bir arada) mutfak masraflannın% 6,71 inden ibaret kalmaktadır.

Gerçi bu suretle hesaplama tarzı­mızda da bir evvelki yılda çok daha ucuz veya pahalı bir fiatJa tedarik edil· miş olan bir kısım malzemeyi cari yıl fiatlarına göre kıyınedendirmiş olma­mız bit· mahzur teşkil etmekte ise de, birbirini tllkip eden iki yılın fiatları arasında her zaman büyük bir farkın mevcut bulunmayışı ve bir eveiki yıldan devredilmiş olması muhtemel zahirenin ehemmiyetsizli~i, zaruri olarak baş,.· urdutumuz bu yol;ı, mahzurlarına rag­men kabullenmemize sebeb olmuştur.

• • • Bil~nçomuzun bu suretle bir ced­

vel· haline sokulmuş bulunan rakam­ları, iktisadi ve içtimai yönleriyle tür­kiye tarthlnln birçok problerlnln aydın­latalabllmesl Için pek lüztimlu olan bir fiatlar tarlht'nin, hiç olmazsa ana. çiz­gilerle, testsine yardımcı olabUecek ni· tellkte blr k1sım 8rflv veslkalannın kıy· metlendlrllme tarzı hakkında bir fikir vermektedir.

Gerçekten, yeniden tesis edilmesin­de zaruret bulunan bir Türkiye Fiatlar Tarlhl üzerin~~ ç~h~acak olanl.aı· için

f22

1 ..__ __ 2

---3

4

s -6 -7

8 ----9 --

10

ll

11

13 1--ı4

r--ıs

1--16

r---19

f--ll f-

CEDVEL No. 2

st)LBYIU.NtYE bWtETIIIUTFACJ IÇtN 1515/1516 MALI YW IÇINDE MnN ALINIO& OlAN ZAHbtENlN lılhtD.ul VE PlYATIAill 1LB SENE IÇINDE JttJLIANIUO$ OlAN MhcTARlAIUNIN DBCERt VB MUI'PAit lıWJilAPIAitl YB'ONV IÇINDE Y1lmE NtSBE'IUid ... ... SeDelik Enüla

lçWe Blırlmba 1\dan

Birilll Içiade tüketlmbı .......,

SUm Fiatı .... dMI ··- cinli (~) (Akça) tiUcetllle tutan de"-... .,.._r (akça) lDiktar ..... ,.

---- '--- -··--·-- --- -Koyun eti 77615 Okka 232 845 3,00 T/615 232845 20,53

. -- - --·- - - -Bulda:v 6749 Kile 157760 23,38 4482.5 104789 9,21 -··-. ·-- -·-- ---- ···- - -· - -

Un 1237,5 Kil e 31590 25,54 ll 521 294~ 25,96 -·-- - ---·· - . 338 ~- -· ı43 154 Masar ı 194,5 Kile 39418 33,00 12,62

Pirinci ---- --- - ·-----·-- - -·--Sedc yal 212,17 Kantar lll 476 525,41 208,40 ı09495 9,63

- ···- --- - ·-- --· · -

Bal 244.56 Kantar 98092 401.10 292.52 117 330 10,34 - -- --- --- ---·-- - -- -- ·-Badem ll. ıs Kantar 13011 462.20 22,34 10326 0,91 - ----- --- -· -- -- - --Kayısı 19,47 Kantar 5996 l(f/,90 14,26 '4391 0,38

·------- ---- ---- - -Slvah erik 12,79 Kantar 1429 111.73 17.70 1978 o,ı7

--·- ----- - ---·- ---- - - ·- - ·---- - ----Niıuta 62,73 Kantar 10892 173,70 71,50 12420 1,09

Kınmza 42,38 Kantar 3792 87,99 50,20 4417 0.39 üzüm lafran 15,30 Dirhem 27963 1,66 74,23 ı2321 1,08 --- - ·---- ----- - - · Nobucl 400 Ki le 12000 30,00 192 5760 o .sı - - ·----Karabiber

ı 25,5 Olli 3050 ıı9,61 66,30 7934 0,70 --- - -- -- -

Mastakt 7 Ok ka 390 ı27,14 7,25 920 0,08 - - --- - ··-· --· $olan 5277 Ok ka 4871 0,92 3762 3461 0.30 ·-- - --- ----- - --·-Ozüın 240 Desti 4020 ı6,75 240 4020 0.35 _nar.usu_ -- -- ---Kunı DAne 20 O kb 80 4,00 8.S 34 --

2S Maydaooız - - '-1 658 :---=- - ı 658 o,ı4 ~r-v~---.400---- 1 Okb-- 2 2401 ı,60 1400 2140 0,20 ---------· n Konak ı 120 Ok ka ı 120 ı ı 120 ı 120 o. ı o · - - - --18 Kabak ı 344 O kb 434 0,32 . ı 344 434 0,04 - ---- - ·· - -·-· ---- -- --· 29 Kimyon ı64 Ok ka ı 461 8,91 124 .s ı 110 o,ıo - --· --- --lO Nlrclenk 2~ Kantar 399 175,77 1,40 412 0,03 r-- -- - -- . -31 Yufb 3080 Adet 494 0,16 3080 494 0,04 f-- - ·· -· 31 Odun 3899 Çeki 47 2S6 12,12 4683 56758 5 ,00

--'--- ·---Yeltan: ı 134078 100

eŞYa ve hizmet fiatianna ait bUyük ...... ve mwıtuam serller tqkll e&lec* tarzda •tanclardlze edUmit ra· ........ ihtiyaç vardır. Elde mevcut nıünferid bazı tariht eşya fiatlan ise, çok defa mahallin piyasa şartlarına, malın kalitesine, mevsimlere, siyasi ~ askert duruma aöre birbirinden çok farklı ve daJınık bazı rakamlardan iba· rettir. Bu sebebJe, tesadüflerle ve gellti ,ure1 derlemnlt olan blrbç rakama da· yanarak fiyat hareketlerinin hakiki sey­rini tAkibe çalaşmak ve hatta benzeri rakamlarla hazırlanacak yetersiz ista· tistik tablolan ve arafikierden hareket­le bütün bir devrin iktisadi ve mali konjonktürünü tAyine ve dolayısiyle si­yası ,;e içtimat olayları tefsire çalışmak, çok tehlikeli ve ekseriya içinden çıkıl· maz, tutarsız bir yol teşkil etmektedir.

Halbuki, imaret tesislerinin bura­da bir örnelini tetkik etmekte oldutu­muz Yıllık Muhasebe BilAnçolarının masraflar faslmda, oldukça seviyeli bir aile mutfaJı için bir senede yapılması lAzım gelen her çeşit masrafları 400-500 defa bUyütülmüş ve aynı şartlar altın­da aynı bölgede bilfiil geçerli olmuş ha­kiki fiatlar üzerinden senelerce yapıl­mala devam edilmiş mübayaalar olarak kaydedilmiş bulmaktayız. Bu bakım­dan, tanzjm ettijtimiz şekliyle "2'' nu­maralı cedvelin rakamlannı, fiat ha­reketleri tarihine ait tetkikler için za­I'UJ"6 olan nitelikte, ilmt usullere olduk· ca uyaun şekilde derlenmiş, büyük ra­kam serileri olarak kabul etmek müm­kündür.

Bu rakamlann zamanımııda oldu­lu gibi, hayat pabalıhJı hesapları için lüzumlu fiyat endeksierini tanzime de mtisiit bulunması ise, onların ayrı bir üstünlüklerini teşkil etmektedir. Ger­çekten, cedvelimizdeki şekillerile bu rakamlar, bilhassa tetkik ettiJimiz ta· riht devirler için, aile bütçelerindeki mevkii çok mühim olan yiyecek madde­leri fiatlanndaki iniş ve çıkışlan her madde için sadece ayrı ayrı tesbit et·

123

mekle kalmayıp, ayrıca (o maddeler­den herbirinin ailenin yiyecek masraf­lannın toplam d<'~eri içindeki ehemmi­yetlerine göre) nisbi delerini de hesap­lamamıza elverişli bir durumdadırlar.

Bilindili gibi, ekmeJe, ete, yallara, süt veya sebzelere ait masrafiann aile bütceleri içindeki nisbet ve ehemmiyeti clevlrlere, beslenme rejimlerine Alt ma­halli örf ve Adedere ve nihayet zümre­nin Içtimal mevkllne göre, birbirinden çok farklı olabilmektedir. Tetkik etti· ~imiz Yıllık Muhasebe Bil~nçolan'nın imaret mutfaJı masraflarana ait rakam­lan ise, o devirde oldukca seviyeli bir aile sofrasında sene Içinde yenlimesi mümkün olan türlü yemekierin nevlle­riyle blrbkt.e çeşnl ve tertiplerini de aksettirmektedir. Bu bakımdan muay­yen bir de\'irde belirli seviyedeki bir aile mutfalanın masrafları arasında etin, yaJın, pirincin, tuzun, biberin mev­ki ve deler nisbeti bilinmek te ve bu mal· zemeden herbirinin fiatında vuku bula. cak bir fiat yükselişinin aile bütçesi ve hayat pahalılıJı üzerindeki tesiri he­sap edilebilmektedir. Aynı surette, ara­dan geçmiş olan kısa zaman süreleri zarfında Türk toplumunun beelenme tekillerinde ve yeımk nevllerinde esas­lı bir delişiklik yapılmadılı farz edil­mek şartıyle, herhangi bir devirde olur ise olsun mutfak zahiresine ait ayn ayrı malum fiatlardan elde meV<:ut tip­lerdeki yemek çeşitlerine ve beslenme itiyAdlarana göre, ailelerin yiyecek mas­raflarınan hakiki deJerini hesaplamak da mümkün olmaktadır.

Aynı imaretin mutfaJmda bütün bir sene zarfında bazarianan türlü ye­tmeklerin aynı hacimde ve aynı miktar ve nisbetlerde kullanılacak aynı mal­zeme ile, fakat bu defa başka bir sene­ye ait fiat listeleri üzerinedn satın alı­nan zahire ile hazırlandıJim farz ettiti­rniz takdirde elde edilecek mutfak mas­raflan yekılnunun her iki halde aynı olmayacaJı aşıkArdır. Aynı nevi ve mik­tarlardaki mutfak malzemesinin, aynı

124

pazarlama şartlan altında tedarik edil· miş olmalarma ra&ınen aradan aeçen zaman ıarfuıda zahire fiatlannda vu· kua gelen fartlardan ileri cclen bu dc­lişiklilin. yi,.cc.ek fiatlannın topla·

mına Ait olmak üzere ve o clevlrler lçln ..,....ıaı.ma.ı mümktbı tek yol olan pra, tik bir usul ile )iyecek maclcleledntn kompoze btr cadekiini ~ milalt bulunmaktadır.

( Blllnçonun metni)

MubaJebe-l mahlul&t ve lhracAt·ı medtum malfurU'n-leh Sultan Süleyman Han •.ıeybl'r-rahmetl ve1-gufran, der mahrasa-1 lataobul Der tahvil·i Bali cd-da'i el­mütevelli ve bi-kalemi'Hakir Sinan el-kltib. 'An evvel·l Mart el· vAkl' ft 9 Ra. s. 993IIA .-ye-l Felvar• el· v61d' ft 19 Ra. s. 994 ( 1585/1586)

1 MAHSUUT VE YEDEK' VE BEKAYA·YI MUHASEBE-i MAZİYE

ASI.rl MAL: JL. J..-\ 9 039 601

A - • An baklyye-l vedek-t muhatebe-1 ma­zlye :

B - 'An bekay&--yı IAbıka, ('an) zariıan·ı Bali \.-d-d~'i, 'an zaman-ı 'Abdi Çelebi mütevellt·i sAbık:

ı) 'An zaman-ı Bali cd-d~'i, 'an vacib-i sene 992 ( 1)

2) 'Abdi Çelebi, mütevelJH slbık (2)

c - • An11 mahsul& ı :

1) 'An mukata'&t

'An mukata'a·l mahsulit-ı :

1) cibayet-i lstanimaka ve Karnofol ve Ddirmen-deresi ve Çepne ve RazloR, der kaza-i Filibe ve Tatar-pazara ve Hasköy, der 'uhde-i Osman b. lbra· him • An evvel·i Mart ve NevrQz, vAcib-i sene 993 'An kıst-ı sene-i sAniye, fl sene-i klınile

(1) 'An cahvll·l :

331 310

88 800

4286300

766666

3341733

420110

5177759

a) 8aU Jkl ve MehrMil, ıa\lhQIIDAA·ı rnubta'a-1 Zıhna 24 79S b) Dtnılırl, mUicc:zlm·l muhca' a·l Evrqıe w tcdbi'ulll 157126 c) Hlbe)in ve M~a~tala, mUitQinıı6ft.l mukata'a-i Kan-yaya~ ıcn W ç) GcyvaA b . AbcluNw, mOitcıim·i mubta'a·l katye·i Yatcı vo tc\-6bi'uh4 3 400 d) Makıicll ,~ T~ltl. mü lleziınln-ı -kata'a·i Çok-.ekbcn \ 't' ı.nlbt'\lhA 33017 ~) HillcYfft b. Abdulleh .er.fuJUf4, 'ııa kare-l dlll.ktn·ı serhane 414 f) M~ dlıl ~ Hasan Utib-l ~. 'an mukata' a·l uıalnhi·l ~e·l Tophene 1 600 t ) Mıua dbl ve ttu.n kAtib-i mlltehcre, ' an mukata' a·l zımünhl·l ~tanbk·ı lanka US h) HUse,itı c:lbl, 'an bah•l aenctüm ki dcr Tnıbhıs funıbt \'C ~'de'l·hlsab ~ :ılnımet·l bocl

N* ~~

m 'An ı.h\6ı.ı:

a) Tlıeur, mUJieıiın·i ul·ı slbık·ı nwkata'a·i Jke.ablld \'t' Karıt..)-aya. ' an vııeib·i r.mc 991 2.l~ b) OUnlırl, mUltnlm-l stıbıt·ı. mukaca'a·i E\-rqe ve te\ibi'uhl, 'an \-.c:lb-1 Jene 990 S2 400 c:) M~a~tafa b. Dawd, mUiteıti&Dol kary~·i Tawlar, 'aıı \'lelb·l scıw 990 U 400

1) J\Jij 2) !) .a._ l) 4S ;\i • & j 4) .; J) .r"

2) ciba~-i Dnma ve tevAbi'uJıj, dor '""*i Ali ve Muslihiddio ve Kara Murad bi'l-iştirak 'An evvel-i Nevt"6%. dcit>.i sene-993 'An kıst-ı• seoe-1 sllise n sene-i kimile (yp. 2/a)

3) abavethi-i Zahna ve Boma ve tevlbi'uha. der 'uhde-i Mebmed b . Pirt ve el-Hac Mustafa bi1-i$tirak 'An evvel-i Mart el·vaki' ft 9 Ra. s. 993 • An kıst-ı seDe-i evvel ft sene-i kimile

a) Ftkısıl 'an ınukata••i mcıburc 476666 b) Ez-dyade, f1 sene-i Umile so 000

4) abayıet-i Yenice-i Karasu. der 'ubde-i Hü~ yi o 'AD evvel-i Mart el·vAki' n 9 Ra. s. 993 'An kıst·ı ~ sAniye n sene-i klınile

5) karye-i Uvsallar. der kaza-i Gümülcine, der 'uhde-i Alımed b. Hasan 'An evvel-i Mart el· vlki' n 9 Ra. s. 993 • An ltıst·l sene-i sAlise n sene-i kAmile

6) cibayet-i Bvreşe ve Sül"K'Ünln·ı Sirem ve mu­kata'a-i Kall""'faya, ve karye-i YaAcı tevlbi· 'uhl,der 'uhde-i Ali Bel 'An evvel-i Mart el· vüi' ft 9 Ra. s. 993 'An kıst·ı sene-i evvel f1 sene-i kimile

a) fi 'l-ua.l 'au mukata'a·i mezburc 661666 b) &ziyade, n sene-i tamile 100000

7) abavet-i Ece-abad der kaza-i Gelibolu, der 'uhde-i Ali b. Mahmud, 'An evvel-i Mart el· vlki' ft 9 Ra. s. 993 'An kast-t sene-i sAnive n sene-i Umile

8) karve-i Çok-sekban ve ÇiçHekban ve Pasalu­ap ve tevAbi'uhA, der 'uhde-i Mavrldi ve Yodrald bi'l-iştirak 'An evvel-i Mart el·vAki' n 9 Ra. s. 993 • An kıst-ı sene-i sAniye tl sene-i kimile

9) cezlre-i lmroz ve Semendirek, der 'uhde-i ls· tefan zimml 'An evveli-i Mart el-vaki' f1 9 Ra. s. 993 • An kıst-ı sene-i sAlise n sene-i kamtle

10) karye-i Ohlaz, der 'uhde-i Mavridi 'An evvel·i Mart el-vA ki' ft 9 Ra. s. 993 'An kıst-ı ~i sAnive fl sene-i kimile

ll) karye-i Tatarlar ve tcvlbi'uhl, der 'uhde-i lstemad zimml 'An evveJ.i Mart el· vA ki' n 9 Ra. s. 993 'An kast-ı sene-i evvel fl sene-i kimile

12) karyo.i Aaani, der viiAyet-i Anadolu der kaza.i Gök~k. der 'uhde-i Ahmed b. Hasan 'An evvel-i Mart el-vAki' fl 9 Ra. s. 993 'An kıst-ı sene-i evvel ft sene-i klınile

13) karye-i Tatarlar ve tevlbi'uhi, der 'uhde-i Şeyh Yusuf b. Sinan 'An evvel-i Mart fl't·tarihi1·mezbur sene 993, n sene-i kAmile

S) ,U

666668

526666

153333

21668

761666

683333

150000

366668

15000

26666

13333

t 300

14) nefs-i kasaba-i Aydos ve tevAbi'uhA, der 'uh­de-i Duralı Çavus • An evvel-i Abril el-vA ki' fi lO R. s. 993 ·An kıst-ı sene-i evvel ft sene-i kAmil e

a) Fi'l-astl 'an mukata'a-i mezbure b) Ez.ziya4e ft se~i Um ile

ıısooo 18133

ll) • AD mahaOJ.t milşahere der ınahra.se-1 İstanbul

'An gurre-i Ra. s 993 ilA gaye-i S. s. 994 Be.zabt·ı Musa cAbi ve Hasan kAtib, ma'a

· mahsul-ı kıst·ı hamam ve icare-i serhane

A) • An mahsul-ı kıst-ı hamam ve icare-i serhan e• a) 'An kast-ı bamam-ı vakf, der 'uhde4

Hacı Mustafa 'An gurre-i R.a. s . 993 ili giye-i S . s. 994. ber-vech-i muhtelife

~) 'An icare-i serhane-i vakf, der 'uhde-i Hasan b . Abdullah 'An gurre-i7 R.a. s . 993 ilA aaye-i S. s. 994, fi yevm 22, fi 12 eşhUr

B) • An mahsul-ı icare-i dekAkin ve odahA, 'an gurre-i Ra. s. 993 ill gaye-i S. s. 994

57 soo

7260

1) 'An mahsul-ı icare-i deklkin (yp. 3/a) 35 292

'AD bi'M 4eUkiD : bl bb n ıı etbUr

a) ma'aodahl-i fev· kani 19 7980

b) dcr mukabcle-i serhane 18 3600

c) der canib-i med· reseteyn, cil% bat-taliye-l• dUkkln-ı börekçi ll 7UO

ç) der mu kabele-i medresetey n 35 6912

d) der mukabcle-i cami' ·i şerif 3S 7080

e) der taht·l rlh·l Ab ı o ııoo

f) der nezd·i ahOr-ı lmaret-i • Amire 2 3(ıO ---

(150)

2) 'An mahsul-i odabl-i vakf-ı serif

'An lcare-l ~=

a) derian-ı Medre-sc-i Tab, cüz oda-i ser ve ferrlş 24 . 6420

26820

133 333

126872

64760

62112

128 --- - · - ·- - ---b) ..Utderrik, c:üz

oda-i Şeyh Hindt 6 Z 2tO c) taht.:a Darii'Hi·

fa-i ma'mure 9 S CMO ç) imameyn ve mü-

aıinin ll ll 010

(70)

nı> 'AD mahsul-a mütaerrl.b-l mc:ık6rm. ma'a mukata'a-i zeminhA-i balçe-i Topha­ne

• AD mahsulol :

1) mukata'a-i sebus·ı' farm·a fodula ve çevriodi-i gendüm10 ve erz" ve tulum­hft.i revRan·a Kefe ve fuçihA·i 'uel ki der kilir teht-mAnde ". der 'uhde-i Mustafa 'An evvel-i Mart, el-vlki' n 9 Ra. s. 993, ft sene 7 333

2) kare-i hane-i vakf. der btMU\-a Blb-t Cebe-Aii 'An ~-i Ra. s. 993 ilA pye-i S. s. 994, ft vevm 8, ft 12 ~şhUr 2 880

3) mukata'a-i zeminhA-i bcsAtt ... i Lanka, 'an vicib-i sene 993 29 290

4 ) icare-i sundurma ve mahzen-1 ptş-i han-ı Cekme-i Kebir, der 'uhdc-i Musta· f :ı cl""racil 'An gurre-i Ra. s . 993 ilA gaye-i S. s. 994, ber-vech·i muhtelife 990

a) 'An icare-i sundurma. 'an aurre-l Ra. s. 993 i&A pye-i s. s. 994, n yevm 2, n 12 cşhür!J 720

b) 'An icarc-i mahzcn, 'an aurre-i Z. s. 993 ilA aaye-i S. s. 994, n ycvm 3, n 3 ~huru 270

S) şükiafe ve meyve-i balçe-i türbe-i şeri· fe ve bajtçe-i harem-i cami' ·i şerif, der 'uhde-i Hacı Hasan Gılman-a 'Acemivln 'An vacllH s. 993 1 100

6) mukata'a-i zeminhA-i balçe-i Tophane, 'an vacib-i s. 993 2 600

7) rüsum-ı baaaat·ı Drama ve Zıhna, vA· cibri sene 993. kıt'a 1703 (yp. 3/b). 82 ısı

8) babA-i Ahen ki slbıkaa mütevelll·i 'attk 'Abdi Çelebi beri-yi neV'"Slhten-i bAb-ı kilar, be-Ahengerln teslim kerde-bud, ne-sihte'• ve semen-i Ahen sitAdendıs 2 100

9) Ocret·i Starar-ı vakf ki ıendüm-i Mav­ridi mültezim, 'an seflnc ilA anbar ke-ştde 44

145 498

t) ıJ Y:- 10) ( .6' ll) j} ll) • ..-;\ .. ~ U).,..:.' 14) 6l-- lS) .a.'.>U.... ~\ .:.i

tO) BeytUl'l·mll-i Darü'ş-şifa·i ma'mure 'An evvel-i Mart, el-vlki' fi 9 Ra. s. 993, ilA -y~i Felvar, fi sene

ll) noktal-i eczl-hlnAn" ve müezzinAn ve gayruhu

IV) 'AD mahaal-t Idre-l mu'acıcele d~ • ;~',. •an cleklkUn·l evbf ve 'an bedttn-t Lanka

A) 'An mahsCll-i idre-i mu'accele, "an de­külo-1 evkaf

1) 'An yed-i Ayşe HAtun ibneti Musta· fa, berA·yi dükkAn-ı Musa ve Hasan

· ki müteveffA·şudend 17, der mu ka· bele-i serhlne, n Za. s. 992 (yp.

16987

23

3/b) 1 ()()()

2) 'An yed-i tlyas, berA·yi dükkAn-ı Mehrned Odabaşı ki fuzuli tasarruf· kerde, fi 4 M. s . 993 600

3) 'An yed-i Mehmed odabaşı, 'an icA· re-i güzeşte-i dükkAn-ı hod ki be-vakf edA ne-kerde •.>.,'\,ı,.ft 10 se-ne, beher sehr n ıs ı 800

4) 'An yed·i 'Abdi, bed-yi dükkAn-ı Rummine Hatun ki müteveffA şud, der mukabele-i cami'-i şertf, ft 26 M. s. 993 3000

5) • An yed-i Manol Sa ve. bed-yi dük­kAn-ı hod ki der asl-ı icate-i mu'ac-cele ne-sitAde, ft selh·i1

' S. s. 993 600

6) 'An yed·i Hristo v. Nikola, bed-yi dükkAn-ı hod, der mukabele-i med .. reseteyn, ft 27 S. s. 993 480

7) 'An yed·i Timo v. Yorgo, bed-yi dükkAn-ı hod, der cAnib-i medrese­teyn, ft 27 S. s. 993

8) 'An yed·i lstemad Polo, berA·yi dük· kAn-ı hod, der mukabele-i medrese-teyn, fi 27. S. s. 993 480

9) 'An yed-i lzor hayyat ve Dimo Niko­la, beri·vi dükkan-ı hodşAn", fi gurre-i Ra. s. 993 ı 000

10) 'An yed·i Miço ve Dimo lstemad ve Apostol ve Mihal ve Angelo zimmi· yAn, berA-yi dükkAn-ı hod, der cA· nib·i medreseteyn, 6 neferen, fi 21 Ra. s. 993 3 000

ı 1) • An yed-i İbrahim Çelebi, müteferri-ka-i DergAh·ı 'Aıt, berA-yi dekAkln-i

222408

72808

bocb&n. der cinib-i medreseteyn, 2 bAbAn. ft 28 Ra. 1. 993

12) 'AD yed-i Ca'fer b. Ba~. bcı*yi clükkln-t bod. der mukabelo-i med­resetevn. n Ra. s. 993

13) 'An ~i lbnhim Celebi, mütefer­rika-i DerPh-t 'All. bed-yi dUkkin-ı hod, der mukabele-i medreseteyn. fl 2 R. s. 993

14) 'An yed-i H.ca Hlbeyin ve Sakine Hltun, beri-vi dökkb-ı hocl, der mukabele ve cinib-i medraeteyn, 2 oefereo, n 26 c. s. 993

15) 'An ved-i Kiro ve Nikola zimmiyln, bert--yi dükkAn-ı hodşln, eler cAr nib-i med.resetevn. ft 26 C. t . 993

16) 'An yed-i Mehmed Odaba4ı, berl")'i dükkAn-ı bod, 2 bAbAn der cAnib-i medreseteyn ve 4 baban der muka­bele-i serh&ne, ft 26 C. s. 993

ı 7) • An yed-i Hamza b. Mabud, berl..yl dültkin-a hod. der mukabele-i med· ıaetevn, n 26 c. s. 993

ıs) 'An yed-i Nikola \fe Manol z1mmı. y&n•. bed-yi dükUn-t hodşln, der cinib-i ve mukabde-i meclreseteyn, n 7 Ş . • . 993, nefereo 2

19) 'An yed-i Murad b. Abdullah, beri· yi dükkAn-ı bod, der zJr-1 kemedn, n tehM ş. s. 993

20) 'An yed-i Zevce-i Hasan Bel mUte­veffl. bed-vi dükk.An-t müteveffA-i mezkclr, der zfl'i lcemertn. ft 15. N. s. 993

21) 'An ,ed-i Mustafa Çelebi, kltib-1 DivlD-ı Hümlyun. berl-yl zemtıH biliye-i mezbelelik der kurb-ı Ca­mi'-i Cihanair. ft ıo Za s. 993

22) 'An yed-i Bmine Hatwı, beri-yi oda-i hod, der canib-i serhane, n $ChN Za. s. 993

23) 'An yed-i Malkoç b. Abdullah, be­d-yi dUtUn-a hod, (der) mukabe­le-i medreseteyn. n ıs z.. s. 993

l4) 'An yed-i Muslihidclin erdcll'1, be­d-yi mabxn-1 muttasal-ı haJri Çek· me-i kebtr. n şehr-i Za. s. 993

25) 'An yecl-1 Mehmed " · Dede-BaU Waıt. berfryi dükkAn-ı Dede Bali ki müte\lelf&-şud, n ıs s. '· 994

ı 170

700

1000

1000

2000

1000

1000

300

4000

1 soo

920

soo

2000

10400

$ÜLlYMANiYt CAMi VE iMAAETi TUiSUAiı« AiT YilliK liR NUH4$!1E ait.ANoo5u 9931994 ( 1515/15116) 131

26) 'An yed·i Fatma Hatun, beri·yi dük­kln der canib-i medrcseteyn, fi 13 S. s. 993 (yp. 4/ a)

27) 'An yed-i Sakine Hatun ibneti Mus­tafa, bera·yi mahlul-i hisse-i dük· kAn·ı torbane-i Hasan Abdullah ki müteveffa şud, fi Ca. s. 993

28) 'An yed-i Usta Sefer dökmei, bcra·vi dükkan·ı hod, der mukabcle-i med­reseteyn

29) 'An yed·i ... ( ?) ve Dimo zinımivan, bcn\·yi dükkan-ı hodşan. fi 22 Za. s. 993

30) 'An yed·i Mehmed ve Ali, veledfm-ı Hayrullah, hera-vi dükkan-ı hodşan, fi c. s. 994

·31) 'An yed·i Miço v. Dimo, bcra·yi dük· kAn·ı hod, fi C. s. 994

32) 'An yed-i Mehmed b. Ali , berA-yi dükkAn·ı hod, fi gurre-i B. s. 994

33) 'An yed·i el·hac Bekir, bera·yi dük· kAn-ı hod, 3 bAbAn, fi evvel-i şehr-i B. s. 994

34) 'An yed·i Sakine Hatun ibneti Mus· taf;l, ben\·yi hisse-i dükkan-ı serha· ne ki Raziye nAm hatun fuzuli ta· sarruf·kerde, mahluleş zahiMud22,

ft 3 Ş. s. 994

35) 'An yed-i Musa, ben\-vi oda ve dük· kAn-ı Mahmud b. Ahmed ki müte­veffA şud, fi şehr-i Ş. s. 994

B) 'An mahsuH icare-i mu'accele, 'an be­altln·l Lanka

ı) 'An yed-i Nikola Pa pa Barminos ve Kostandin Papa Lubro, ben\·yi bostan-ı hod, fi 25 M. s. 993 (yp. 4/a)

2) 'An ye<H Mervem Hatun zimmivve. bera·vi bostan-ı Yakos zimmt ki mürde-şud, mahlul ~ndel', fi 10 Ca. s. 993

3) 'An yed·i Cebeci·başı, beri-yi bos· tAn-ı hod, fi 24 s. 993

4) 'An yed·i Şernsa Hatun, beni-yi (bostan·ı) hod, fi 2 B. s. 993

5) 'An yed-i lliya zimmi, bed·yi bos· tan·ı çizek-i'4 hod. fi 17 Ca. s. 993

---·- ·-·· -- ·-

738

10000

soo

1SOO

soo

640

600

ı 900

16000

2000

149600

6000

5000

4550

5000

2100

t32

6) 'An ved·i GarbU -veled-i Hırsaf Er-meni. bed-vi bostaıH bocl. ft 1 s Ca. s. 993

7) 'An yed-i Avaoos kuyumcu Ermeal, berlv-i bostan-t bod. n gurre-i s. s. 993

8) ·AD ved-i lstemad bo.taDI, bed-yi bostan-ı hod. fl 16 Ca. s. 993

9) 'An ved·i Yani Nikola. beri-yi bos· tan-t hod, n 16 ca. s. 993

10) 'An yed.i Torna lvrana zimmiyye, beri-vi bostarH hod, ft 16 Ca. s. 993

ll ) 'An yed-i Hali Ilahlll Ermeni, be­rl-yi bostan-ı hod. n 16 ea. s. 993

12) 'An yed-i Mısıl'$8h Ermeni , bel'A-vi bostan-ı hod. n 3 c. s. 993

13) 'An ved·i Yani v. Kosta, bel'A-vi bostaiH hod, n 23 Ca. s. 993

s soo

12000

3000 .

3000

6000

6000

14) 'An yed-i Süleyman Aaa ııewlk.. 12 000 berl·vi bostan-ı Mehmed Çavuş. n 3 c. s. 993 s 000

IS) 'An yed-i Manol v. YAni, berl·yi bostan-ı hod. fl 22 Ca. s. 993

16) 'An ~-i Mehmed b. Sinan müenin. berl-yi bostan·• hod, fi 3 C. s. 993 10 000

17) 'An ved·i Y"-i v. Kosta boal, beri­yi bostan-ı çizek·i' 4 hod der Sulu· manastır, n 3 c. s. 993 3 000

18) 'An yed-i Süleyman Aaa zevvAk·ı DcrPh-s Alt, beri-yi bostan-ı Ayşe Hatun ki der vakt-i mahlal-i muay. ven mezlda hA-ziyade-i icare-i mu· 'accele sitade. n evAbir-i şehri Za. s. 993 50000

V) etzye.t ~ evbf, 'an vAcib-i sene 993 (yp, 4/b) 453194

Hane Ba$tina Bt ve N~te Resm·i hane, ft ı

VI) El-mebtit» :

9290 54 69

118

O&ye

433341 2825 ı 318 6302 9408

1) ·An baha·i «endUm21• • an unbar funıh be-muka· bele-i vaıtf~i zevAvid-i Sev h Y ozaadt ve Mehmed ve Hasan: 10 kile. n ıs

. 43487

ı oso

2) 'An bah6·i levse-i z.eyt• 'an anbar, furuht be-Mus­Uhiddin 'attar: 43ı lnyye fl 4,5

3) 'An babA-i bakrac-ı köhne, furubt 'an matbab-ı 'Amire, be-' Abdi kal't-ger2': 2 'aded, 7 vakıyye, ft 16

4) 'An bahl·i erz ki 'an kill~ı 'lmAret-i 'Amire füruht be-DArüş-şifA·i ma'mure: 40 kile, ft 35

S) 'An bahA·i revpn·ı bezir furuht l»lsmail Çavuş, nAzli'-I rlh·ı Ab, berAy-i ta'mlr-i klriz: 50 müdre, ft~ .

6 )· 'An bahA·i keten-i n\h·ı Ab, füruht be-nazır-ı müşa­r'ün ileyh, berA·vi ta'mir-i kiriz•: 30 vakıvve, ft 8

7) • An babA-i resen-i keten, furuhtı' be-nazır-ı müşar'. ün·ileyh, ber6-yi ta'mir·i k~riz: 28 'aded, fi 9

8) 'An babA-i fUlfüP2 ki 'an kilAr füruht be-Ali Çelebi·: 40 valuyye. ft 140

9) 'An babA-i ıendüm ki 'an anbar funıht, be-Yavaş· Ali daktykt» : ı 200 kile, ft 25

10) 'An baba-i nişadır ki 'an kilıtr furuht be-'Abdi kal't. •r: 500 dirbem

11) 'An Baba-i revpn·ı bezir, 'an anbar furuht be­Mustafa Çelebi el-nıüderris : 25 müdre, fi 42

12) 'An baha·i 'asel ki 'an kilAr furuht be-Darü'ş.şifari ma'mure: 2 kantar 18 lodra, ft 440

ll

133

ı 939

ııı

ı 400

1750

240

252

5600

30000

94

ı 050

ı 222

V1JZI' A Ml N zALlKE ~!Al .i ~ r3'' 2 724 536

A- El-vezalf (Vl). 5/a)

NefenD pt yevm pt 12 e:efıUrM El-mütahere

936 3253 ı 171080 66466 ı 237 546

ı) Cema'at-i müderrist~i m~Aris-i şerife :

Jle.dbet-1: Deleren ft yevm n ı2 ethUr

a) Medrese-i evvel 21 253 91080 b) Medrese-i sAniye 21 103 37080 c) Medrese-i sAlise 21 103 37080 ç) Medrese-i rAbi'a 21 103 37.080 d) Medrese-i hAmise 21 103 37"080 e) Medrese-i ob ll 40 14400 f) Müderris·i sClhtegAn ı ıs 5400

YekCln 117 72Ô 259200

21) ~j ,_, lt) .f' ~ı; lO) j)) )1) ..:.> ,, ).2) ""'~ ll)~~ 34) •\ .;.,...

2) (lıılubteUf vuifeliler) :

Cema'at1 : --- ft ,.... fl 12 ...... .. ................

a) lıılutefe.rrib. ca­mr -t telif. pyrez tcYiiyet 36

b) musaJliylnl' eler ca-mr-i fCrif 6

ç) Bo'~ 'adk 6 ç) 'Bo'~ ce-~ 43

cl)~m.b-fil.i cami' -i terif ı o

e) ecd-baDlıH ~ llH end, ft vakti'• ~ 31

f) ec::z.A.baDAD1 mec-UH UDI. der vakti'· ..subb• 31

•> ecd-haDAIH vaktl'z-zulr' 32

h) ecz&.baDAıH eler Yakt~ 'asr 31

1) lllUICbbihJD.aJI der vakti'HUhr 20

1) salavlttvtD-ı• der ftktl'HUbr 10

n mUerzlnAJH camı·-t teri~ 24

k) linıclyb-t• cami'-i ..u 8

1) byyunb-a cami'-i ~ ll

m) ferTafln•• ve 'beY· vtbln-ı cami' ·l to-rif 4 y... 303

215 77 400

41 15120 30 10800

160 (57 600) (3) 98

44 ıs 840

62 12320

61 22320

62 12310

62 12320

41 14760

ll 7 560

1<40 50400 ı 837

40 14400

55 19800

16 5 760

ı 052 378720 3119 (4)

3) V ... la...,. tirttM tcrife1 merhum w mqfuril'...W. Saltall SQ. leJW Han dbe serthu•:

Cema'at·a : -'•• ft ,..m ft 12 eelaGr

a) ~vakti'· wubb 31 62 n 320

b) ec:zt.baDAD.ı vakti'· HUbr 31 62 22'320

., ~ ., ~·-:;, ,, ~·~, ., ~ ., \JY'Y- ., ~~'r

., ~') ., ·'J~

c) eczi.banAıH vakt-i ..... 31 62 2Z320 ç)~l tUrbe1

..0 80 28800 cl) müteferrika-i ·~ be-l eerife 7 29 10440

141 195 106200

4)Vulf........._ tGıbH ...U... mıeduDe IUita tlbe serüu : eema'at·ı : nefeR~~

a) eczl..Jıanb.ı vakti'· ..subh 31

b) ecıi-baDAıH vakti'· HLihr der türbe-i Şehzade Sultan MehmedHan 33

c) ecza..hanlD.ı vakt-i •asıM (yp, 6/a) 30

ç) bek~AıH tUrbe-i teri 36

d) mtıtdenika-l tUr-be-l eerife 6

136

S) (Comaat1 mUtefeni ka-i lmaret-i

Cema'at·ı:

a) mUtefenikai ima-ret-i 'Amire

b) tlbbalıtn-i.. imaret c) habbaıln-l41 'imaRt ç) naktbAn nin ve aa, ı-d> nakkadAn·ı 47 en . w aenciUm e) khe-keşln.-f) kAse-ş(lyln ..

•> ~ tabJıa. h) fernşb-ı tlbhane a) alraclvAıı·ı tabhane l) ferraşln-ı heiAhA·i

harem·i cami'-i şe­rif ve ııezd·i hamam ve odüt-1 JDOited­JDID~f~ ha­rem-i btnın ve ibri· w•

23 6 6

s 6 .. 2

2 2 2

7

ft,.....

74

66

67

72

23

302

lınlre):

90 32 25

12

12 4 4

6 6 6

21 .

218

ftıı....-

26640

23 7tJ>

24120

·25920

8280 108720

32400 ll 520 9000

4320

4320 1440 1440

2160 2160 2160

7560 78480

t35

es,~ .. , ~l:J. • ~j~ ., ~~, $~~ m ~'~to. ., # .,, .:,~,r ._.'{' ., ~~ :A! St) ~J)

6) (Muhtelif vazlfeliler) :

eema•at-t :

a) Daril'Hif•i ma• • mure

b) hüddlm-ı Cami' -i Cihanlir tlbe seri­bu

c) JDel'eiDIDetçiyiD-t evkaf ve kAtib-i evkaf ve kAtibi me­remmlt ve kAtib-i anbar ~ anbart ve mani'·i nukuşsı ve meremmltl-i IyiDe­ha-i tob-ı cami'-i şe­rif

BeodheH :

ç) mevaclb-i zavi~i Hakim Efendi ma'a ~~ ta'am-ı sAki­DlD-l zaviye ve mel· busat ve baba-t .1U$C : ft şehr 3 010

d) vezaif-i huddam-ı cami'·i şerif-i zavi­ye: ft şehr 1 170

e) hudd&I1H mesad-i KaraBali

f) Seyyid Mustafa b. Seyyid Ali, şeyh-i zaYive-i Büklüce". der kurb-ı Edirne, muteYeffl . şud, n şehM N. s. 993 El­müşahe~. n 16 eş­hUr

19

ll

4

ı

75

7) eema·ac-ı anı'temedaıH evbf:

177 63720

70 25200

42 ıs 120 960 (5)

36120

ı4040

14 5040

360

303 109080 sı 480

ft yevm ft ı2 ethUr el11llltahere

a) .t.bdullah b. Mustafa, suvari ( 6) b) Ahmed b. Abdullah c) Hasan. mu'temed, suvari (7)

s 5 5

(1800)

,•) • _,-C... ~ ....._ ftlihtcrlnc Mdln bir tecıe .w- o6nı ım't olu JDCDNrlarm IDMf•

lin ., ..... oluU 'alfk ak ~ olllJ'I)NU.

S) ,_,, ' -.& - ıd-1 ~ tob 'l't H.a Nuub. ~-t ~~ tuflc. 6) ·Aa prno~ k s. tb IlA .-,.ı ıa. .-.ı aı.lıı, tl·~ n lO ethllr. 1) 'Aa ........ L s. m IlA S. ı. fM, cl• llE~ ft S qlıilr.

$2) "',.cl. S)) ~ ~ ~1.

ı 500

750

ç) Fazlullah, mu'temed suvari (8) s d) Haydar b . Abdullah mu'temed

suvari 5 e) Şaban b. Bayez(id), mu'temed

suvari 5 f) Mehmed, mu' temed suvari (9) 5

~) Muzaffer b . Abdullah, mu'temed · suvaui 5

h) Perviz·b. Abdullah, mu'temed·'Pi-vade 4

ı) Perruh b. Abdullah, 'Pivade 4 i) Husrev b. Abdullah 5

8) Cema'at-ı cabiyln ve kAtibAn-ı evkaf :

(1800)

(1800)

(1800)

(1440)

cr 440) (1 800}

137

750

ıso

3150

ft )WIIl

ı) Musa b. Nasuh, cA bt-i mUşahere 5

ft 12 ethür eJ.mUf&}ıere

{1800} (10) 2) Hasan, kAtib-i müşahere 6 3) Ali b . . Abdullah, cAbt-i ( karve-i)

Paşalu-ala 6 4) llvas. kAtib-i Paşaht-ala < ı ı) 4 S) Sinan b. Abdullah, cAbt-i Çok-

sekban (12) 5

6) lbrahim b. Abdulkerim. kAtib-i Co~kban ( 13) 5

7) Ahmed, clbi-i Kıruklu .5 8) Ali, ser-kAtib-i Kınıktu 9) Mahmud b . lsfendiyar, clbt·i

perakende (14 ) 6 lO) Ptr Mehmed b. Ali, kAtib-i pera·

kende (lS) S

ll) Mevlud b. Abdullah, dbt·i Bce-abad (16) ·6

12) Yusuf b. Abdullah, kAtib-i Ece­abad

!3) CAbl·i Bce-abAd 14) KAtib-i diter·i Ece-lbad

6 6

5

(2 ı60)

(2 ı60)

(1 800)

(1440)

<i 160) (2 160)

(1800)

1) ~ lııkıtCafa b.~. AmecS n L. s. ,ı. 'An .I'Jrre·i L. s . 99l i 'l pre·l s. s. 9M. cl·ıaüta· ııı.r.ns....,..

t) lledrlt Mllılmıcl b. bf~. '"*' n l4 L. ' · 99), d·mG~ n $dır·l Snval. 10) Not: MGfNdita ~Öre n ~ ». n 12 eebUr u~ ak~· ofmua lbimcrır. : ll) 'Aa ...,.... ll. s. 99) ıa ..,.ı L . ıen.l mlnll. el·mllphere fl 5 e$11Qr.

11) 'Aa turte-l llta. 1 . ") ıa p,e-1 N. sene-l mioh, d-..Upbere· ft 5 qlıür.

U) ..._. Mdıme4 Huçerlt 6ınc4 ' an aurre·i Ra. ' · 99J lll p,.e-1 B. KOe-1 mlnb, ci·.,Upkre·i ....... , .aWar n s qhelr.

14) ~ 8etınm b. Abchalaa., tır-s n 6 Za. '· 99). IS)~ ,._..,.. b . $G)eyıaaa, amect n u Ca. ' · " l 'An pnc-i Ca. ' · 99l 111 p.ye-1 s. sarıe-i

-... n ao Clflıür. . 16) ~ Ruan ~. AbduUah '-d n Ca. s. 99) 'All ~1 R.t. a. 99J Ili p,.e-i Z.. -i nılııh,

......... Cft n l t eelııQr •. . . . . . • . .

960

750

750

(?)

ı 500

ı 800

1. cı.. .....

IS) Pcniz b. Abckallah, dbH Kara-w,. 6 (2160)

16) Mehmed b. Mustafa. kltlb-i Ka· n-baba s (1800)

17) Hamza b- Abdullah, clbH tnor 6 C2160) ll) Omer b. Dervlf. kltılrilzvor s (1800)

19) Hızır b. Hüsevin. Utib-i Yenice-i Karatu 4 (1440)

20) Behram b. Abdullah, clbl-i Yeni· eri ICanau ( 17) 6 (?)

21) KAtib-i Zahna s (1800)

22) Cibl.l Bonıa s (1800)

23) Ci bl-i Zılma 6 (2 160)

24) Mustafa, kAtib-i Boma 5 (1800)

25) Nurullah, clbt.. Drama (ll} 6 S40 26) Peniz b. Abdullah. kAtib-i

Drama s (1800)

27) Cibl-i cebel·i Drama 6 (2160)

21) KAtib-i cebeJ.l Drama s (1800)

29) Cibl-i baz'ı karve-iDrama 6 (2160)

JO) CAbl·i lataDJmab 6 (2 160) ll) Vell, Utlb-i latanimab s ( l 800)

32) Mebmecl b. Kemal. dbl-i ~ne (19) 6 (?)

33) Mahmud b. Naiml. kAtitH Ceone Ye Jt.azbı 5 (ı 800)

34) Osman b. MU$tafa. clbH Ka~ fol 6 (2160)

35) Veli, kAtib-i Kamafol s (1800)

36) Ahmed b. Ali. clbl-l Delirmen-de-l'fti 6 (2160)

37) Mahmud, UtitH Delirmen-deresl s (1800) 31) KAtib-i Evrqe s (1800)

39) Hüseyin b. Mustafa. dbl-i diler-i Evrete 6 (2 160)

..0) Denl$ Mehmed, dbl·i ellAer-i Ev-rete 6 (2160)

41) Hamza b. Yusuf, dbl·i Sülldi-Din-ı Sirem 6 (2 160)

42) Peniz b. Abdullah, kltlb-i Sür-' ..

aUDAıH Siran 5 (1800) 43) Musa b. Nuuh, dbt~ Avdo. (20) 6 180

.,. a.:t,..- .......,. ~- ......... ._. n ...,.... ı. •· '"· ll) ·• ..,.,.,... ı.., .. .., • ..,.. s. .. ,., .a .. ,,, • n u ....., . ., ._.. 111ıa ,..., ._.. n ..a.t $ . .. tM .

., 8Hipt HMiıft ... ............. ft Jl • • •. ,.,, 'Alı pm:-1 • • • . ,., "' ..,.., ..........

siUYMNftY( CAMi V! iMARETi lESiSURiNE AiT YIU.IK tiıt ~U ell.ANQO$u 9'13/W. (f58S/I$86) ..------- - - ---··--- -------- · ·-·--- 139

44) Yusuf b. Abdullah, k!tib-i ~ mendirek

4S) Pir Mebmed, kAtib-i Aydos (21)

46) Hızır b. Kulfal, cAbi-i Apni (22)

47) CAbt-i karve-i lzvor

Yekun, 47 neferen

s 5

4 2

160 (23)

(1880)

(720)

57600

(?)

840

7320

9) (Diler hizmetliler):

eema•at·l: aeferen ftyevm ftl2-ür ~

a) rlh·ı Ablytn.'l54 cami'·i $Crif ve çeşmeh!·ı Hisari u ve Cami' ·i Cihangir ıs

b) dh·ı AbiyAn-ı Ka· tıdhane (yp. 7/b) 17

c) mu'temedln-ı rah-ı AbiyAn-ı KAltdhane ve kAtib-i mercm· mAt 4

ç) bennAyln ve necca· dn-ı ~h-ı Ab-ı KA· Aıdhane

d) meremmetçiyAn-ı cis~i Çekme-i Ke-blr ma'a rih-i Abi ve kArbansaravi

B - El-ihracat :

3

3

42

59 21240

74 26640

22 7920

tl 3960 1397

9 3240

175 63000 1397

ı 486990

Bed-yi mübaya'At-ı kilaN lmaret-j 'Amire ve ihracat-ı lAzıme-i Cami'-i şerif ve türbeteyn ve pyn.ıhu ve barc-ı mukarrere-i Darü'ş·şifa-i ma'mure ve harc-ı hAn· den·i"l• mevludü'n-Nebi 'an M. ve akçe·i hacc-ı şerife ve harc-ı ta'am-ı 'Aşurl ve ta'am·ı hatme-i56 şerife-i devir-hanan ve ihracat-ı rneremmat-ı evkaf ve rnüba· va'At·ı anbar ve ihracat-ı lAzıme-i birunis7 ve ihracat-ı müteferrika ve gayn.ıhu

I) Be-cihet-i mUbaya'At.ı ldlAr-ı lmaret-i 'Amire ve baba-i guşt-ı yevmiye ve navlun-ı seftne-i dakıyk ve ihracAt-ı hammalan-ı esb ve piyade ve resm-i kapan ve gaynıhu ve harc-a ziyafet-i eşraf-ı misafirtn 971 378 (24)

m ~ Malılnud b. AbcluUalı. 4med n u a. s. 99). 2a. &.cl,et Huaa b. Dwmu,, bwd fl 2 C a. 993. 'An aurn:·i C. s. 993 i\l p)·e·i Ulbicco-i mlnb.

eıo~~~p~ıere n 7 C11ıQr. U) Not: MUfreclil ,. ballannın toplamları bu Msölba ıöre n )'e\111 llS. \'e fl 12 qhUr 66 aıG akçıe

tder. ıt) Not: MilimSit rüamlarııun topbmı. 1 0'76 SS4 akçe eder. Bu besabe aöre 4e an4atl 105 176 alıçelik

teıtıa. aıra mınıaralan ...tıda ptentmı, olan ~ kayıtların besaba katılmaınış olrııı&stndan tkrl aeWill ~ıyor:

210) ısıo 21) ., ll) 47256 36) 56 3210

(•) ~~ muhtcllle ~ • "\ 105 l76 ,J •

S4)~~T ·'ı SS) ~tf. SS/a ~.;;',> 56) ~ S7) vJ~

140

ar• t: ı) «U$t-ı pneın•: 361 vevmen. 215 vakıvve.

77 615 kavve, ft 3 2) gendüm-i dakıvk·ı" sAde• 3) dakıvk: ım kile 2..5 $inik• 4) en-i .. Masri : ı t<M,5 kiJe, fl 3J

biltar

5) revpn-t 61 sAd.: 212 , ) 'a.sel" 244 7) badem 28 8) kayısa 19 9) ll~i" siyah 12 10) nişasta 62 ı 1 ) Mevlz·i sürb.. 42 12) za'fran, 15 030 dirhem* 13) nobud. 400 k ile. ft 30 14) fü)fü~. 25.S vakıyye 15) mastakt-, 7 kıvve 16) piyaz", S ın v&)uyye (-) 17) karı-. -42 (-) 18) paçe-t aanem beri-vi bisafir1n,

3 387 Use. fl 2 19) IUI'$•1 enıürt". 240 sebu,,., ft 16 ve 6 pul 20) şem'-i 'asel-i sefld. 40 vakıyye, n 38

21) oa'na·i buşk", 20 vakıyye, 84 (yp· 8/a) 22) penbe, bed-vi mü himm-i kal't~rn 23) 'ald"*. 800 kile, ft 7 24) şem' ·i revptl-ı pth7

" 2SO des te ıs) mavdanos, 287 vevmen (-)? 26) mast", berA·vi ı~urbA-i erz, J 400 kıyye,

beher 250 dirhem. n ı 27) P.U~,.. beıi·vi şurbl-i crz, 120 vakıvve. ft 1 28) kedu". berA-vi şurba-i en, 1344 kıvve (-}(-) 29) kemmCan,., 164 ,·nkıvve (-) .lO) nlrdenc", 2 kantar 27 lodra, ft 176 31} rikak•. beıi·vi bakJava-i misafh1n, 3 080 'aded 32) hiymel', 3 899 vezne, ft 12

a.dhet..f : 33) hai"C'ı turş-ı kedu" ve batıncan ve g. 34) barc-ı ıivafet-i eşraf-ı misafir1n, beri-yi

baba-i mAkivAn ve aavruhu 3"5) becleJ.t ta'am-ı taleb.l medarta ve sair

huddtm-a cami'-i şerif ve 'imaret·i 'lmi· re ve huddAm-ı darü•ş-şifa-i ma'mure ve ~avruhu: 284 ta'am. 'an gurre-i Ra. s. 993 ila aave-i S. s 994, ft sene ber-v~b-i muhtelife

36) El·tdrlt :

a) Be<ihet-i aavlun-a amcltım ve cia· kıyk,.\ lmlret·i Amire, bi'd-defe'At 35 825 -----

loclra

17* 56* ıs· 47. n 308 79* 73* 38, f188

80 206

5600 2500 ı 658

2240 ı 120

434 ı 461

399 494

47256

538

737

189290

. ·-- ·-- ----

232 845 157 760 31590 39418

lll 476 98092 13011 5996 ı 429

10896 3729

24963 12 000 3050

89() 4871 ı 871

6794 4020 ı 520

56320

S&l(i-.:-!/' ,, ~~r.~....< ..,, jı' •n ~Jı .,, 4o.ou. 6)) ~,ır .. , trj_r 65> Jili .. , ~... 6"1) j~ 61) ~ 69) )~'c..i j 10) r.- "ll)~;.~ 72) _; ~ 73) -e1e.

'•> ~ J. J 1 n> .:..-l. ,.,. 1; m ,~ "> ~,.> ,, cl;.> .;~ •> Jli ı· ••> " .......

b) Ocret-i hammalAn-ı es b ve piyade ve resm·l D'Pilll ve ~ı:ayruhu, ben\y-ı ha· vlyic-i kilar ma'a harnmalAn ve ır­~ı:adiye ve nafaka·l yasakçıyAn ve mu'-temedan-ı hiyme ve ücret-i kal'tger ve ıavruhu

c) Ocret-i hammailn-ı es b ve piyade ve keyyll ve kilekesln, ben\y.ı keşiden·i ıendüm·i ta'am ve sa'ir ve 'alef. 'an anbar-ı yalu ill 'lmAret-i Amire

ll) Beoclhet·llhrtcAt~ IAzune.l cami'-I ~rtf ve 'lmlret·i 'Amire ve türbe-i şerife ve gaynıhu ve hinden-1 mevladü'n-Nebl,w 'an M. ve akçe-i hacc-ı şerife ve adet·i baklava-i imameyn ve müezzinan ve Rayruhu ve melbudt·ı sıbyin-ı mekteb ve har<>ı mukarrere-i Darüş-şifl-i ma'-mure ve harc-ı ta'am1. 'AşurA ve ta'am·ı hat me

A) Be<ihet·i akçe-i hacc-ı şerif ve hln· den-i mevlödü'n-Nebi 'an M. ve 'adet-i bakiava ve melbusat-ı sıbyAn ve hare·ı mukarrere-i Darü'ş-şifa·i ma'mure ve ta'am·ı 'Aşu~ ve ıavruhu

Bedbet·l: ı - akçe-i hacc-ı şerif şerrefeh'allahu te­

'lll ili yevmil'l·ahire.,, ben\-vi ruh-ı revln·ı merhum Sultan Süleyman Han, 'an vlcib·i sene 993, neferen S,

18897

1610

ft s 000 2S 000 2 - harc·ı hlnden· iı. mevludü'n·Nebi 'an

M. 'aleyhi's·sallt ve's-sellm Fi şehr-i Ra. s. 993 ve Ra. s. 994, 2 defa 42 607

a) F1 şehr·l Ra. s. 993 19 836 b) Ft şehr-i Ra. s. 994 22 771

3 - ldet·l baklava·l imamevn ve müezzi· nAn ve kayyımln ve siracivAn ve ha· faıln-ı mesahif ve mu'arrif ve hlnen· de-i cami'-i şerif, fi şehr-i N. s. 993 6 800

Be-dhet-1: neteren a) lmameyn b) müezzinln c) kayyamln ve kayyım·ı tabaka ç) sirac:yln ve hafı~in·i rnesahif•s d) mu'arrif'M ve hAnende

4 - har<>ı ta'am-ı 'Aşuri, der mah·ı M. s. 994,ıayr-eimesarif-i kilar (yp. 9/a)

5 - harc-ı ta'am·ı hatme-i 17 şerif-i devir· hlnln·ı mahfil-i cami' .. i şerif. ft 28 B. s. 993, gayr-ez·mesarif·i kilar

6 - melbuslt·ı sıbyln·ı mekte&t" şerif, fi 16 Ra. ve 22 N. s. 993 ve fi 18 Ra. ·s. 994,

lı) ~n,,ı,.. ~~,,~ ll) ._,>-'Yt t-"_JtJt..;.ıi\ y r 11) ~~ .. , ":":G~~.., .:,l-~

2 ı 000 24 ı 000 ll 1000 10 3000

(?) 800

2824

724

13 323

ısı 612

216089

142

a) Baba-l d.Jneb6.t bopsi b) Baba-i «afta-i ltutnf1'P c) Baha·i mi)'Anbend ç) Baba-i pabuç ..-e iç~ik cl) Baha·i plr6hm'O e) Baha.i nalça 'Ve dülme

~..m 9% 'ldcd 9% 'llded 92 'ldecl 32 sevb"

7 - harc-ı mukarrere-~ Darü'ş-şifa-i ma'· ınure 'An aurre-t Ra. s. 991 ilA l{aye.i S. s. 994, beher şehr f1 9 000. ma'a

7735 1 OJ5 .385

3090 761 250

mahsuh BeytU'l-mal-i Darü'ş,şifa 124 987 a) Han:·• mukarrcTC 108000 b) BeytW-mal 16987

B) Be- cihet-i ihracAt-ı lizime-i cami-'i şerif ve tün,eteyn ve ~vruhu ma'a harc·ı lhım-ı cami' ·t ~erif-i Şehıade Sultan Cihan«ir tlbe serthu ve zaviye-i Ha· ktm Efendi 44 727

1) Bocihet·i harc-a Ibime-i Cami'i şerif: a - Be-cihet-i harc-ı ta'mir ve tenntm-i tob-ı AvinehA·i derüun-1

aami'·i şerif ve harc-ı tob-a mukavva der mihrab 417 b - tkret-i u·•adAn. beri-yi gusteriden-iaı hasarhA-i Mısr1 ve ef.

şanden-i kaliçehA-i cami-i şerif ve barc-ı şClytden-i0 şadıl' van ve kenden·i aivah,. ve ~N fevk·ı dı var-ı harem-i ke­btr-i cami' i şerif ve aavruhu

c - Be-cihet-i babA-i kufl ve meremmet·i kufl·ı bAb-ı harem·i kebir·i cami' ·i şerif ve baba-l sabun, mUhimm-i şClytden-i ~· kaliçıehA.

ç - Be-cihet-i babl-i ri~te-i penbe'5, berA·vı fitil-i şem'hA·i mih• rab ve şem'l*i hurde.

d - Be-cihet-i bahl·i badya·i hlk, berl-yi sebtl der ptş-i bAbbl-i cami'-i şerif, der l.!yllt-i Ramazan ma'a Ucret-i Ab-keşln ve lb-dadet •t•

e - Be-cihet-i baba-i diz'-i 'Amme-i şerlf ve 'an eczA-i cami'·i şe­rif zlyi' şude ve harc-ı meremmet·i cild-i eczA-i şerife.

f - Be-cihet-i baha·i ha,sırhA-i Mihaliç ve hammAlive-i o, 71 kıt'a 1 - Ucret-i siract, berl-vi efrCıhtcn·i.. kanadtl-i şerefe-i minAre

ve kanadU-i tabaka-i der6n ve efnıhten-i kandil-i mahye h - Ocret-i siract. beri-yi efruhten-i kanadil-i resm-i servhA17 ve

resm-i serv-i mu'allak ve efrohten-i kanadtl-i minare der le:vle-i donanma-i şehr

ı - Be-cihet-i babl-i çıbık·ı billur, beri-yi termtm-i fener ve babl-i çubuk-t ahen, bel'A-yi sahten-i çatal·ı fener ve babl-i tel·i pirinç ve mertek. berA·yl sAhten-i resm-i serv-i keblr

- &cihet-i babA-i resm-i servhl·i11 lhen der tabaka-i derilıl-ı cami'-i şerif ve mahfil·i mUezzinAn: 12 'aded. ft 65, ma'a harc-ı reng-i sürh

i - Ocret-i şem'ger-1', berA·yı rıhten·i" şem'hl-i mihrab-ı cami'i şerif ve ıavive ve Cihanair ve mescidi Kara Bati ve nhten·i şem'hA-i hurde

321

71

ıso

358

50 2257

5 168

650

209

988

640

,, ~ üı; ., ~'~

IS/e) J •.> l.>.~.J J ~l!.) .,l ll) '-!; 12) ~.Jt. ;.f ll) ~~ ,_! M) .lf~-6' •> ~, )\ .,, lll,.,... eıı .f'-.! .,, J$-_J

• 15) ü 4i.!. . • J

ı ı

ı ı

' 1

1

\ 1 1

k - Be-cihet·i bahl·i lb-ı limon ve teneke-i çub ve sabun, be­rA-vi şC.yiden-ı sincefh~·i90 tob-ı lvinehA-i deriin-ı cami' -i şe. rif ve gayruhu 115

ı - ~ihet·i harc-ı reng-i sürh ve sebz ve mukavva ve çiriş ve tutka), bed-yi reng-zeden·i'' kanadil der piş-i milırab-ı cami 127

m- BC>"Cihet·i babA-i since{hl·i harir-i reng-imiz, beri·yi tob-i ayinehl·i derun-1 cami ki z.lyi'·süde, fi 12 N. s. 993: 107 'aded, be-esman-ı92 muhtelif e 4 065

82 'aded, fi 45 25 'aded, fi ıs

n - Be-cihet-i ücret-i Ostld Sefer dökmei, bera-vi cilakerden-i kurade•ı ve şem'dan-ı büzürk-i tarafevn·i milırab-ı cami'-i şerif ma'a tecdtd·i kapak-ı kuı·ade-i, mezbur, ber-vech~i maktu' (yp. 8/a) SOO

2) Be-cihet·i harc-ı tazirne-i türbe-i şerife-i kebir:

a - B~ihet·i harc-ı reng-i cengAti-i94 sem'hl-i büzürk-i türbe-i şerife,ma'a ücret-i nakkaş, fi şehr-i Ra. s . 993 285

b - ~ihet·i ihracAt-ı zer-mtihre-kerden-i ser-Ayineh'-i tob-ı bUzürkn Avihten-i.,. derun-ı türbe, ma'a zer-mühre-i'7 'alem-i sel'-i şem'hl·i büzürk ve bahA·i varak-ı zeheb ve çitb-ı ka· pakhl ve ücret-i nakkaş 2 716

c - Baba-i kanadU-i Firengt ve zincir-i pirinç ve sicim ve ma· kara ve tob-ı çub, berl·vi lvihten·i derun-ı türbe 292

ç - Be-cihet·i baba-i hüve-i .. mu san na', bera-vi avihten 'an me-ıaı--ı şerife>i merhum, ma'a ihraclt·ı lizime ve üstadive ve babl-i sincaf-ı" reng-Am;z.j harir-i hüVP.·i" mezbure 990

d - Be-cihet-i .bahA-i varak-ı zeheb ve sim ve reng-i sürh ve mu-kavva ve çiriş ve tutkal, beri-yi renk-zeden-i kanadil-i $a· mt ve İstanbul der devr-i türbe 248

e - . Be-cihet·i baha-i verd100 ve zerrin- kadeh'0', bera-yi tezvtn·i etraf-ı mezar-i şerife-i merhum, ma'a baba-i şişe-i sUkufe. bi'd-defe'lt 400

f - ~ihet-i bah2t-i kufl, beri-vi sanduk·i Ecza-i türbe-i serife ve ücret·i ırgadAn efşlnden-i'02 kaliçeM-i türbe ve bahA·i nAn-ı Gıtman-ı 'AcemiyAn ki balçe-i türbe timar-kerdend 126

g - Be-cihet-i babl-i delv103 ve resen, beri-vi sakkav-i türbe-i şe-rife ki der eyyAm-ı sayf, 'an serdAb-ı104 mekteb Ab-ı serd ke-ştde ill türbe-i şerife, ma'a bahA·i miftah-i babrı mekteb 63

b - Be-cihet·i balıl-i hasıM Mısri, bera·vı mühimm-i türbe-i şe-rife, 3 kıt'a 350

ı-· · Be-cihet-i baba-i şem'·i 'asel', bera-yi rıhten·i derun-ı şem'· . dan li.ectilos istihkam-ı şem'-i 'aset-i büzürk·i türbe-i şerife:

4 vakıyye, fi 38 . 152 i - Ocret·i kal'iger. berl-yi kal'i-kerden·i evAnt-i türbe. ma'a

bahl-i kal'-i ve penbe ve engişt 77 .i - Be-cibet·i ldet·i sabun, beri·yi şC.yiden-i'06 destarha-i mer-

30 hum, fi sene-i klmile

.,~ ti}~Jjto!tı 92).)\.c\ .. 9))•.>') M>"'ı~~) 9S>:l)j, 96)~JT 97).~,;) "> :~ fP) _j~ 101>) ~)J lOl) oU~;j 101) .J_.;l!.f\ IOJ) }.> 104) "':"\.,)/""~ lOS)~~ 106) .J"'::'.,_!.

--Be dhet.a barc-lbuiH: !

3) Türbe-i ~i merhume Sultan tAbe serAhu ( 25) 4) Mediris-i şerif e ( 26) · S) Cami-i rif-i Cihanair tibe sedhu (27) 6) KilAr-ı l:.eı-; 'Amire ( 28)"' 7) Fınn-ı fodula-i tmlret-i 'Amire (29) · 8) Matbab-ı lmAret-i 'Amire (30) 9) Zlvive-i Hlktm Efendi ( 31) ıo) Han-ı Çekme-i Keblr (32)

21 ııo

ı 187 332

ı 43', 4632

580 1402

ı ı ) ferraşln-ı tAbhane ve ferraşln-ı harem-i btrlln·ı cami' ·i şerif (33)

12) Hamam·ı vakf-ı şerif (34) 13) Serhane-i vakf-ı şerif ( 35) ı 4) Mekte&i şerif ( 36)

89 13338

ı54 84

ZS) ~-~ ......... bcf6.)'1 ef1f fı ,.., l~ıU 1 tlltıe-1 tettfe 21 Jt) • - BeocDıet-t ........ Uid, tııed-)i ...... ınedrae-1 tıp "' _......_.., lJikl-1 ~. rııed,_..ı EMir

H _ _..,._. •

b - Dent-t ...... ..,.._,. ııw.c-Un~aı.ı scac·l IIIOb. ' an ~~ Su'Ydt ltlcncll 10 ff) a - a..ce.t..& Mlı6-6 lııM&IM·I lıliMIIÇ, l6 lıt'a ~ı -"telllfo, .... .......,..,,.., o 929

.. - ~-~ *-1. '*'"" et'rMeeft• UMd8-l ...-ı. ... ae,.Jt-1 a-aıaa 2!ıt c - UcnH a....ı w ~. berf..)'l ~ı* fftll' .f ._,.. lif caml'-1 IUtf a

Jl) • - Ocnt-1 1 ·!fe.t ,.,.., Ml-:ri ~~ en-I .,.._., 'u ....,. llt Mbar·t ...... w teN-~·• ~ .-.~ . ..... beM-1 p1ıU" ~~ ... ~..uıa.ı tn ua

b - a.ca.t-1 W-l ,...... ..-... ..: ,....., ...-. .... mer-.nct·l ,_.., pJWa·l en-I 'atik (Jf'. ,,.), ,.

Jf) • - Ocnc-i ...-..... ...,. ~· .............. 16 .... 96 tt - -..a~ııeco~ w-1 .... wt-:ri .......... 1 fod!M: aa .,, n .s. - ·· .,....., ....,..... 116 c- ae.dıd4 ha1ı6-i ~ fod.ala w.,. ..... emt Mn.:ri .cllüıftı·l....... -ç - Be<Uıea.ı ,.,.... .., "' ~· r~ı bl'r41J w lııiW-1 ~,... a~mı• w lbab6-l

lak·l ~~~ w Ilin lU d - Be<ıaı.t.f ...... ...,..., ...... bat·)'( ..... _ 1 ala.t fodula 60

ll) e- Be-cAıet-6 ~ ~ ....... cecllcl, Ml-)'1 MIIJıl.,.l t•bbllala. 2 lu&'a: '1 wtı,.. ISO .,._, ft lS 2SS

.. - ._... ........ ,.,...,. -- "' .............. , ...... tııed·)'l ....,.. ... ._.. ft _.. ....... .

.... .., ,. -· r&-1 ........ ·.aa . . 141 c - Be-dkc-4 ............ ....,.. ..... ..aunıta w ...... ~ ,. tf,qiH .., "' ...... tufl

"' ...... ~. batr-I ......_., fenit-ı .. , ....... hillret . llt ç - ~-~ ııı.ro.. 1a'lllbH tuRN t.utııa ,. lfıcnt.l w..-. '*"" bl·t terdea-ı s1a0ı1 ..

...._.. w ~adı& w bılıuH «ı w .,.... w 46nc . ..: yelıni \T ..,-rubu ..... tıalı&-l kal'l w petllM 1250

c1- Bc-dlıcl-t "-"'"' ...w-t ... w.. su~ıtcaan. 1111'a ......,_, \aslıf w lkftt·l lı.al'ftw, "' 'adet un Jl) a - Ocnw And, '*'"' el nalilaH lwıciW twefe-1 Cllllll' ·1 tcrll ~~ ltuıailıa UO

-. - Bodıılc-' bdı6.ı clehtı6'" """" ..uw...ı ..... , ,... aavbo: 4 ·.-.. n " · ıeo c-~ Wfllr, bert·)'l bl'l·-.s.-t ~~ •• " fC'IIl' clio-a caniCJD-1 mbınıb-a c:uıl'·l

..... .... baJııl.l bl'1 ft "* ... eecb&· -JZ).- ~"' ~ lft'IINH ba1t "' llılft>.a noı " Gıem·l ainıct·l tuclll·l ...... meıbar, •an

...,... ..... . . '" lll .. ,.., Ş . .. "'· 1 010 ~-~ ... ~ıuc .. -~a-kcldcn-l ....,.., ... clcn\IH baD·• -'*· eı.vAJU' n ew&ll·l tdır·l ıa .

•. m . _..,. acnt-l .....,... kqlclee-1 bAt ,. Gcnt·l ......... (yp. 9/b). ~ı

U ) ~-1 .,_.._. ......,, çu-6b•• w tenler ,,. 111)-nıhu; 'an pane-t llL 1 . 99l lll .. re-ı IIIDe·l

u... " ,_, a - .. dlıet·l lııllı&.ı alp , .. tu11a w •'- .,. Ulll \"C uıc-a ikil ..: lıuc·ı tahll,..l lwıllll6-i

..._ .. tkftt.ı ..........,._ ••. bqu. m b - Be<Uad-4 .......,..ta ...,_, a• ..,_ tl &a' rnlr ·..: &erral•l 411frme-l kUıea w ta'aalrol

bleııa ... ... • ............... , Ib .... ,, •• ..,. ... : 41 ,__.. ber-wdt-1 cnulıtdll~. 6 5.50 c- lte<ibct-1 ~ ....... der 'fU&·I la'elr·l blt&all,.e-lll t eaW~. Oclel'a 6000

JS> Uent-& w...-.'*'"' wı.~ t~qea w ..ır edal·l serllıbıe, n ..,.. a..u.nıı-aG·

baı'ct ... '"· -·· ....... tart ... pcllM. 154 ., Be<Uıec-i ~ me'kQit&·a balıari,.... .. ., ..... ındı~ ,.,. d·vül' n tdır·l Ca ... ,,, ..,....

..arif-i tlltr. . "

aa7) .;:...:L!.i\ 101) ;.p. J)' 109) ~J. 110) ~~.f ~ lll) J'. JJ 112) ~.;.

IUJ ;~Ve J ":"'T~,; 114> i;j_JJ., US> "":JJ':'!J'/ 116> r:;_j~\~ m>~,) Ji lll) la}~ Ut) ~G lJO) "":J})~ lll)~':=--~ lU)~~ lU) ":':S::~~)"-:~~ .f\..

--C) 9e'dhet-i harc-ı lhime-i bir6ni ( 37)

Ç) Be-cihet·i ihrAcAt-ı müteferrika:

a - Bo-cihet·i harc-ı cild-kerden-i defter-i mu'· temeciAıH evical ve cild-i defte~l vedlf ve bahA·i taltvtm-l cedid ve ücret-i kösemi1~, beri-vi averden-i alllAm-ı kurban-ı 'tyd-i edha127

b - Be-cihet·i baha·i kalıd-ı haşebt ve mürek­keb, bera·vi defatir ve rnekatih-i evkaf, bi' d. defe'At

c - B~ihet-i harc-ı ahk:'\m-ı şertfe, beriy-ı mü· himm-i evkaf ve harc-ı söret-i huccet ve ttaYruhu, bi'd·defe'At

ç - Be-cihet-i baba-i astar ve si cim ve şem' -i mühür, bera-yi vezaif-i mevMt-i ' izlm, bi'd· defe'At (yp. 10/b)

d - Be-cihet·i baha·i kufl',., bera-yi oda·i tah· tant ve fevkani-i 'imaret ve bab-ı ahur ve meremmet-i sepetha-i mezbelekcş ve baba-i sepet-i cedid-i mezbelekeş

e - ~ihet·i teslim be-Hacı Mehmel tabib-i Hassa, bera-yi ta'mir -i divar-ı hod ve ta'mir-i kAriz-i helaha-i Cami'-i CihanJ{ir ki der zir-i di var-ı mezbur .va ki' -şude, fi 27 $. s. 993

f - Ocret·i ırgadan, beri-yi keştden·i kereste­hA-i hane-i Şeyh Kaya ki kal' -kerden ve J)Ak-kerden-i cA-yi hane-i mezbur Ve babA-i şinik-i çöb, bed-yi mUhimm·i 'alik-ı misa· firln ve bahA·i vezne-i dinar ve gayruhu

lt - Bc-cihct·i baba-i sandık-ı kösele, bera-yi hıfz·kerden·i vakf (iye), smurname ve def· ter·i vilayet-i evkaf ve sair temessükAt der kilAr-ı imaret ma'a baha·i kilid

h - Be-cihet·i ihracat-ı me'kulat ve harc-ı saire der vakt-i tahmin-i bina·vi Abdi Çelebi, mü­tevellt·i sAbık, der kemerha-i KAltdhane ve cisr-i Çekme-i Kebir ve sedd-i rah-ı ab-ı çeş· mehA·i Hasırlu ve gayruhu

ı - Btxihet-i mukata'a-i zemln·i anbar-ı gallAt ve zemin-i hane-i vakf, der birCm-ı bab-ı Cebe Ali, 'an vacib·i sene 993

- ~ihet·i bah~i boJtasi-i mat, herA-vi mü­himm·i vasdık-ı odaha-i 'imaret

j - Bo-cihet-i harc-ı lazım der vakt-i teslim-i · nukre bc-Hızlne-i J',mire, 'an bekayA-yi 'Ab·

di Çelebi müteveiiH sabık k - Be cihet-i mukata'a-i zemin-i kariz li-vakf-ı

merhum Monla Güranl, 'an vAcib-i sene 993

135

195

238

104

172

1000

124

160

1680

756

62

140

300

145

8978

7 566

)7} • - Bo-clbel·l harc>ı ritı \ 'C nafaka·l mu·ccmecUn, ~rt.-yi mt(n1M be-muu-ıa'Ac \'C AYCI'dtD·I

Dultfeol' u vakf ' an muk:ıııa'At , bi'd-dctc·•ı l JGO b - Be-clhcl·l klrt.ye-1 nulm:·i vatC tl •an mukala' l i Avcrcknd bi'd-dcfe' lı. 7 671

u.> ~ı~'J. ııs> ._;;ı:_r;,T 126> ~ ..... f' ım ~'""'!' ıu> JAi

146

D)

OMa IAIIWH -- Be-cihet·i bedel-i a·~ı müsellimln·ı Has·

köv. der liva-i Cirmen. 'an vlcil>i sene 993 2400

Be-cibet·i mubava'lt-ı anbar·ı mühimmlt: 17879)

a - Be-cihet-i babl-i ıeyt, 263 ı müdre 2 valuy-ve. ~min-ı muhtelife ı ll 652

b - IJe.cibet-i baba-i keten ve resen-i keten. 292 kıyye, be-esmln-ı muhtelife 3623

c - Be-cihet·i babl-i kufa ve Use-i cClb ma'a hammaliye ve parU-yi çtib ve bahA·i sünger v~ fuçı-i • asel ve pyruhu ı ıs7

ç - Be-cihet·i babA-i astar, beri-yi mühimm-i rAh·ı Ab ve resen-i ıhlamur ve resen-i Tire ve balıA-i peobc-i lökün ve bah4·i alçı, mü-himm-i camhl ve pyruhu 1618

d - Be<ibet·i ücret-i mtiytAb. berl-yi tlften-i resenhA-i'~ rlh-ı Ab, 'an keten; 110 'adet, n ı ı 10

e - Be-cihet·i bahl·i carQ~ı minder, berl-yl mü· himm-i ferraşAn, SO 'aded 95

f - Be-cihet-i babl-i keç·i'• Rumeli, bef'l.yl zahire-i mübimm-i lökün ve .-yruhu. 249.5 kaotar, n 6 (yp. 10/a) ı 767

1 - &<:ihet·i bahA·i kanadtl·l Istanbul ve bahA·i telhi-i kaz-p&ym ve kandll·i Efrenal ve kaıı-dll·i minare ve babA-i cambl-i büzürk ve ktiçıek, bi'd-defe'At 15098

h - Be-c:i~t-i bahl·i revaı-n-t bezlr, beri-yi za· bire-i an bar: ı 108 müdre. n 40 40720

ı - Be-cihet-i carre-i'*' Mısr1, beri-vi mühimm·i anbar, ıo 'aded, ft 60 600

- Be-cihet·i hammaliye-i zeyt ve revaan-ı be-zir ve harc-ı saire 2658

- Be-c:ihet-i babA-i lüleha·i tuç, bel'A-yi za. hire-i anbar, lO 'aded, ft 17 464

E) Ehbeıeuaıııat: 59454

ı) Meremmlt·ı müteferrika-i evkaf: 22 579

a - Be-cihet-i harc-ı meremmAt·ı tol>ı lytne-i dertin-ı cami' ·i şerif ve tecdtd ve tenntm-l sandulthA-l kanadil-i minare ve şUytden·i'11 mihrab-ı cami' ·i serif ve tahliye-i helAlıl-i canib-i yemtn-i cami' -i şerif ve termtm-i kaldınma fevk-i bacah!-i kAriz ve nev-sAhten-i IdrithA-i sakiye',. ve me­remmAt·ı camhA-i Cami' ·i şerif ve türbe ve tlmtr ve ter­mlm-i bAb-ı medrese-i Dtrül'hadts ve tahliye-i kAriz-i helahi-i medaris ve ~yrubu, bi'd-defe'lt, bA-tevarih·i muhtelife, 'an 25 C. s. 993 S 065

1) Mubaya'lt l 116 2) telrAt 3 949

IJI) \S~ jli IJ.2) • )~ IJJ) :.J.J..:-.,:.. U4) ~l-•

b - B~ihet-i harc-ı nev-sahten-i kapakht-i kazgan-ı matbah ve ücret-i ırpd!n·ı keç·i lmroz ( ?) , der an bar ve baba-i miyz!b-ıus fevk-ı hane-i iskele-i vakf ve nev-sAhten-i lak·i hamir-i fodula ve sair, tahliye ve termim·i kAriz-i rnek· teb ve gayruhu 'an tevarih-i muhtelife, 'an 2ı Ra. s. 993 4 805

1) Mubava'At 2658 (yp. ll/a) 2) tearat 2 ı47

c - Be-cihet-i harc-ı meremm!t-ı kaldırım-ı kariz-i serhAne ve piş-i BAb-ı Mimar Alta ve tecdid ve termim·i deriın-ı külhan-ı hamam-ı vakf ve mercmmat-ı derün-ı hazine·i Ab ve kazgan ve verdaşten·i'34 bina-i hane-i fevkaani, ca­nib·i serhane ve mcremm!t-ı ı~h-ı Ab-ı kerm ve serd137

ve tecdid·i künkha-i derun-ı hamam, bi'd-defa'at, 'an 27 R. s. 993 (yp. ı O/b). 6 962

ı) Mubaya'At 2 688 2) tearat 4 274

ç - Be-cihet-i harc-ı tecdid ve ta'mir-i dolabhi ve pencere­ha-i ima~-ı cedid ve ta'mir ve termim-i hane der iskele ve meremm!t·ı hane-i imam Mahmud Çelebi bi'd-defe'at ve bazı termim-i kaldının ve mercmmat-ı elv~ h-ı hamam ve ne~sihten-i sehpa-vi derün-ı cami'-i şerif -i zavive ve meremmat-ı ateşdan'" ve nev-sAhten-i perde-i bab ve p!lşiş-i hankah ve hane ve ateşdan-ı şeyh-i zaviye ve gay-ruhu, 'an 4 C. s. 993 S 747

1) Mubava'lt 3 694 2) tearat 2 os3

2) Be-cihet·i ihracat-ı rah·ı ab-ı cami'-i şerif:

a - Be-cihct-i baba-i lüleha ve ücret-i kaldmmi ve merem· mM-ı r!h·ı Ab, kurb-ı hane-i Hz. Siyavuş Paşa ve merem­mAt·ı musluk-ı türbe ve şadırvan ve meremm!ı.t rah-ı Ab-ı tabhane ve meremm!t-ı rih-ı ab der divar-ı hamam ve meremmat-ı rah-ı Ab der yayiak-ı büzürk ve gayruhu,

10244

der hizmet-i Oveys ser-bölük, 'an ıs Ra. s. 993 2 113

1) M\lbaya'At 938 2) ldrat (1 175)

b - Bc-cihet·i ücret-i laAımcıyan ve harc-ı meremmat-ı rah-ı Ab ve tahliye-i kariz ve kalay-kerden-i tas-ı musluk ve ihracat-ı rah·ı ab-ı müteferrika-i Hisarlu der hizmet-i Hüseyin ve Yusuf ve Murad rah·ı abivan, 'an 1 ı Ca. s. 993 6 548

ı) Mubaya'at ı 550 2) tearat 4 998

c - Be-cihet-i harc-ı meremmat-ı rah-ı Ab-ı zaviye ve ter­mim-i kaldının-ı fcvk-ı rah-ı ab ve meremmat-ı rah·ı ab-ı çeşme-i Kebir ve meremmat-ı rah-ı ab-ı cami'-i merhum Şehz!de Sultan Cihangir tabc serahu 1 583

1) Mubaya' At 392 2) tearat ı J9ı

3) Be-cihet-i ihracat-ı rah-ı ab-ı KAAıthane: a - Be-cihet-i harc-ı meremm!t·ı r~h-ı ab-ı çeşme-i kasaba-i

hz. Eba Eyyub-ı Ensari ve meremm!t·ı lüle-i Çeşme-i

62631

t48 .·

plf-i Bab-a Davud Çavuş ve meremmlt-ı sedd-i plş-i ke-mer-i Dı.rb ma'a babA-i keç•• ve meremmlt-ı kowk·ı ke­merve k~i Yanık-zade ve kemerha·t kurb-t Ayvad ve kemeı-bA-t saire ve baba-i keç-i zahire der anbar-ı kacy~i 8urpz der bizmet·i Hamza ser-bölük, ft rı Ca •. s. 993 16 664

1) Mubava'lt 10950 (yp. ll/b) 2) telrAt 5 714

b - Be-cihet-t harc-t meremmli-• rih-ı lb-t bi'~i mA-i cltı.ı•• Ka-ptly-ı Ala der kurb-ı saray-ı Rüstem Paşa ve me­remmlt-ı rllH Ab-ı çe$Ine-i Çarşu-vi Mahmud Paşa ve meremmAt·ı rlb-t Ab-ı çeıme-i mahalle-i Aşık Paşa ve tahliye-i derilo-ı kAriı·i çeşme-i mezbClre ve meremmlt-ı rth-a lb-ı çeşme-i binın-t BAb-ı Hlme ve çeşme-i şerbet· ciytn ve meremmlt-s rlh-ı lb-ı ÇC$me-i Kapan-ı Dakıvk. 'an tevarlb-i muhtelife, 'an 15 Ra- s. 993 4 095

ı) Mubava'lt 158 2) teArAt 3 937

c - Be-cibet-i harc-ı meremmAt·ı rth·ı lb-t mahalle-i Ekşi· dut ve çe$nıe-i clnib-i Yedi-kulle ve meremmlt·ı IlAım-ı Uriz-i cAnib-i hamam-a Ali Paşa ve meremmlt-a rlh-ı lb-J mahalle-i Çerakça ve meremmlt·a ... h·ı Ab-ı bi'r·i mA-i kurb--ı Blb-ı lsa ve ba'zı termtm-i kaldınm ve me­renun.At·ı rth-1 lb-a çıeşme.i Menner Musluk ve merem­mlt-ı rlh-ı kurb-ı hane-l HUsevin Paşa, 'an 21 Ra. s . 993 5872

1) Mubava'At 508 2) lcArtt 5 364

lll EJ...BAKt: 6 313 766

-

A - Min zalikc'l bik1141 : be-cihet·i zevlid-hor6n·ı 1.ı vakf ve tes­limAt be-Hızane-i 'Amire ve aavruhu ve vczaif..i aüzeşte-~ ba'zı huddAın-ı evkaf. . l ı 74 986 1 - Be-cihet·i aevtld·boran-t evkaf·ı $erife, 'an aurre-i Ra.

s. 993 ila aave-i S. s. 994, fl 12 eşhür.

Cema'ah : ıwfer-:n ft yeym ft 12 ethUr el·mu.ahere (Yekan)

a) mevali-P4a 'izam (A) 9

b) mevalf.zlde. dıı (B) 37

c) slcüt\44 ve me$Ayih (C) 65

c;) sulehl-i14s müceferrik:a (D) 43

d) sipahi vMII (E) 27

e) havatt:ı• .. ~ (P) 7

188

930

547

162

89

41

334800

237600

196920

58320

32040

14760

(334 800)

308.30 (268130)

18794 (215714)

4350 (62 670)

2 250 (34 290)

4 500 .._(1~_25m._ (935 164)

U') T:!( ,.., •• ~ .ı... ... ~ 141) J~ ·~;~.. lU) :ı' JJ .. ~ 'J ) 14l) Jl,... , .. ) .:.,1-)l- 145) 6..1""'

••> 0-i\~

149

fllevm

A - ı) MevlAnA Şeyh i Çelebi Efendi

2) MevllnA Muhiddin Efendi. kadı'asku-l sAbık-ı Ana· dolu

~) Mevlana Abdülgani Efendi, kadı'eskct'·l sAbık . ı : · · 4) MevlAnA Bahaüddin Efendi, bclı'aaker-1 aAbık

5) Mevlana Abdülkerim Efendi, lm.fun·ı padlşaJı .

6) Mevlana Muslihiddin Efendi, luıdı'asker·l sabık·ı Me· dlne··i Münevvere

7) MevlAnA Şernsüddin ·Efendi, kAdt'askc•·-1 (?) sA bak-ı Bursa

8) MevlAna Muhiddin Efendi, kadı-ı aAbık·ı Medine-ol Münel'Wft

9) Mevlana Abdülvehhab Efendi, kadı·l tzmir

Cema'lt-ı mevAll·dde&An ftyevm

B- 1) Mehmed Çelebi b. Yahya 16) Derviş Ali Çelebi b. Şeyh i Efendi (yp:12/a) 3S Çelebi

2) Mdımed Çelebi zidc SS 17) Ccl!\eddin Çelebi b . Mu· biddin Efendi

3) Mebmcd Çeleb-i diler zAde 18) İbrahim Çelebi b. M onla (1) SQ Çelebi Efendi

4) Mehmed Çelebi b. Muhid· 19) Abdullah Çelebi b. Şeyh

din 35 Muhiddin

S) Ahmed Çelebi b. Abdülke· 20) Abdulbakl Çelebı b. 'İvez rim 35 Efendi

· 6) Mustafa Çelebi Bostan-zA. 21) Mchmcd Çelebi b . Abdulga. de (2) 30 ni Efendi

· 7) Mehmed Çelebi b . Boslan· 22) Mehmcd Çelebi b . Mustafa d~ Efendi (l) 30 23) İbrahim Çelebi b. Muhid·

8) Yahya Çelebi b. Bostan· . ıAde erendi (4) 25

din Efendi

24) Me h med Çelcıbi b. Musli· · 9) Mehmed Çelebi b. Abdül·

kerim Efendi 20 hiddin Efendi

25) Mchmed Çelebi b . ı\bdUl·

·· 10) Yusuf Çelebi · b. Ahmed lah Efendi Efendi 20 26) Ahmed Çelebi b . Abdullah

· U) Yabya Çelebi b . Ali Çelebi !fendi 20

Efendi

27) Mahmud Çelebi Hoca-zlde 12) Mebmed Çelebi b. Şemsüd·

din !fendi ıs 28) Mehmed Çelebi b. Şemsü<\·

din Efendi ~ 13) Hasan (:elebi b. Ahlz!de 30

. . . 29) Mustafa Çelebi b . Abdur-

14) Hüseyin Çelebi b . Ahizlde 30 rabman el-mütevellt

15) lbrah}m Çelebi b. Mizlde ıs 30) lbrahim. Çelebi. Ptri

1 nıtld& p14 •aa ll b . ı. 99). El·mU$&htro n 2 ..ıınr U )oevıne.. 3650 9000 900!)

uıo

ı 'Alı ~·1 b . t . 99l 1\l pye·l Zilhkce z. sene-i minh, et-mu..ııere n ıo e$11Ur

l 'Alı ~~ b ; '· 99) lll pyc·i z. llefteol minb, cl-mUşabero n · lO CfhUr 4 'Alı p.ıno-l:b. s. 993 116 pye·l Z. ıt~·l mWı, el·mUft,bere n lO e.aıUc ·

20

ıso

ıso

ıso

100

100

90

90 80

n yevm

30

ıs

31

2()

30

20

. ıo

10

20

ıs

lO 20

25

20

1

150

)ı) Mlıbmud b. Mahmud

3Z) lshat b. Cemal Efendi

ll) $eJh Mebmecl b. Ultfullah

34) lbnbim Çelebi b. Yabya

c - ı) Scyyid Bmir Gui

2) Şeyh AbiDed Semerbacti

)) Seyyid Şa"bu

4) Mustafa b. lbnhinı

S) AbcMrabnım b. lbrahim 6) ..,. Abclurrahim Kefe~

7) Şeyh Abclı..uTabmaD b. s. yuicl

1) lll;" o ..,. Mehmod

9) Seyyid ICasun

10) Şeyh Yusuf b. Sinan

ı ı) Şeyh AhrMd b . Mahmud

IZ) Seyyid !smail Şeyh Y oqadl

13) Scnid MduDed b. Seyyid ~smail

14) Şeyh Ahmed Na...,_.

IS) Mualihklclin

16) Şeyh Hüaam

17) ŞeJtı MeMMd b. Sinan (6)

ll) Şeyh İbnhim

19) Ha.Ul b. Owys

20) HUsam b . CelAleddin.

21) Şeyh AbdWkeriın wt'l& (7)

22 > Abdur'rabim

23) Olmaa ..

2~) Mduned b. H.cı Bebram

lS) Muslala. a"ID&

26) Şeyh MduDed Seydi b. Şeyh Ahmed

27) Şeyh Ncbmed Hqlml

21) Yusuf 1>. lüa Meluned

10

1

ı o lO

.. ,... 40

20

20

lO lO IS

s lO

ı

10

ll

lO

lO

ll

s ~

!O

30

• .. 5

6

s 7

2S

ıs

7

20

35) Yahya Çelebi b. Musı.fa

36) Senl4 Hasan b . Seyyid Mustafa

37) Mebmccl Çelebi b. Burhan Efeodi (S)

lO

s

8

n J'eVIIl

29) Ahmed V. Kuseyrf 10

30) Hüslm 6

31) E.bubeklr s 32) Ali Dede 2

~3) Yunus Dede 20

l4) Seyyid Zeynıel·'ltadln s 35) Rec:eb HaUfe 10

lS) Seyyid Ahmed 4

S7) Şeyh Hasan Vefat 9

38) Şeyh Süleyman s

39) Muhiddln M111MdMD 25

40) Beytutlah Decle 15

41) Ali b. Murad s 42) Şeyh AbdOivehhab ttrecrl (9) ıo

43) Mustafa b. Şeyh Abdullah ~

44) Scyyid Ahmed b. Scyyid M~ S

4S) Şeyh Abdullah 10

46) Monla Huan JO

47) Seyyid Mustafa b. Scyyid Mebmed ( 10) 8

48) Mehmtd, mütevelH-1 dbtk 10

49) Mevlinl Abdi 2

SO) Şeyh Ebu1-hayr 10

SI) Halil b. İbrahim 5

52) MeviW Mehmecl 2

S3) M eviini Karabat-zAde (ı ı) s 54 > Sinan Dede 2

SS) Şeyh NizaınUclclin 2

~)MMIDucl, m.m 7

57) Şeyh Ramazan, a'IIIA 2

S r•ı , ...... ft f'lw-i Z. t . ta, ...... hcft 116 .. ,., N. ft 7 eti* ltiO 1100 • 1"' .. " ..... ı. "'· .. ........._ ft 'etlılr

1 'Aa,....... aa. •. ta •..,.... N . .--4 ..-.. et-~ n 1 qllQr

1 W ı ........ ft LS S. 1.. tM, el ........ ft ll ttisir w 14 "'""*' ' ......... " ..tü-1 .......... .. ,.,, .....-.o,.· ı ... n • ..-.ar .. 'Aa ,.....H b. 9fS la_.,., M. ı. tM, eiiiiUG .... re ft ll ~

ll 'A.a ........ b. • · fn..,.... L ~Cfte-1 allolı. el·ı 1' ''"n 1 tt1ıUr

•• 206f ·­ı .. Illit

1

58) Abdurrahman (12) 59) Şeyh Muılihlddin Bayati 60) Mahmud b. Mustafa 61) Abdurrahim, d'l&

c:-a'at.a tuJehlı.l mütentka (yp.

3 lO !\ ...

13/a) : n~

ı> _ 1) Süleyman Hall re 5

2) Mustafa b . llecıeb 4

. 3) Şertte-dde Receb 4

.ı) Meluned b. Ahmed 3

S) Mustafa, enılnol tul'n-l'" kaftencıyan s

6) Mahmud, ltet...,l kaftan. ay6ll 5

7) Mebmed b. Ahmed S

8) Ridvan b. Abdullah Yozgadt 5

9) Haca Şa'ban YoıcadJ

tO) Hacı İbrahim Yozpcli (14) S

J J ) Sinan, emiD-t IW'I'e-1 ~ halin ..

m Memi b . Mustafa, ketbu-dM berberfıft 4

U) Behram b . Abdullah, şeyh-i berbedn (lS) 4

194) Mehmed b. A~ (16) S IS) faik b. Abdullah 5 16) Mahmud b . ~nhim 5 l7) Hacı AU. ketbuda 5 IS) Mehmed b. Şa'ban (17) S

19) Ferbad, mei'CICbiH .Wtan 8 20) lbrahim, tona-t dlw

~~Çorlu 5

B-1) Fetbad b. Abdullah (18)

2) Ali Canik l) Şah-Murad

4) HUseyjn b. Mustafa 5) Musa, allahdir

------

5

s lO 4

4

62) Seyyid Mustafa b . Abdul· gani

63) Şeyh Ahmed 64) Haca Mehmed ŞucA ( 13)

21) Pcrvtz b. Abdullah

22) Behram ıb. Abdullah

23) Mustafa b. Mehmed, .UtU~

24) Scyyld Mansur

25) Mahmud, keınhlı(f)

26) Hız.ar b. Oveys

27) Reccb Dede, a'mi

2S) femad Dede 29) Hacı Billl 30) Ahmed Tatar 31) Mahmud b. 'Ali 32) Mustafa. mUillın.l nev 33) Pir Ali, hadım

?-4) Aydın, lDU'taned-I rMH ,~.Çorlu

35) Ali, kötürUm ~6) Emin, a'm' 37) Mustafa, Kötürüm 38) Mehmed b . Mlrlb! 39) Elmas. hadatı '.()) Mehıned, yellm

41) HUs!m, kethUdl-l kefltle. dniSJ

42) Hasan, emtn.l •~• k• ıı..-

43) Muha~m. lwnaml

6) Yunus Delvine (yp. 13/a)

7) Süleyman. alpahi 8) Hasan Bosna 9) Ali Konya ıo~ Mahmud Yeni~hir (19)

11 'Aa ıurrc·l b . ' · ,_l UA ,.)'0·1 Ş. serıe-l Minh, el·mlltahenı fı 6 etbilr

u " Net 14 'Aa prre-1 b . ' · tU IlA p)"e·l Ca. MM·l mlnh, el raQ~ n l etb'lr 15 MU&tYattA • ..,.cl n ll Ş. '· .-J, el.müphere fl S qbOr

t6 'AA par~l b . • · 99) ilA pye-l Za. senc·l minh, cl·mllfahere ll 10 etbür

17 MG~A·tu4 R edhir·l M. ' · 9M, d·~ O lt qllUr ll 'Alı prre-1 Ra. '· !lt) llıl pye·l z.a. sene-l mlnh, ek1ıUşabcre n 1 etilUr

lt 'Aa prrc·l Ra. 1 . ,_l ıı• P>~l L. senc-l mlntı, el·Müphere n ı qhQ,

ıcıoo

s lO

151

s s s

• s s ı

.3 s 4 2 ~

4

s 3 2 2 1 J

4

s 2

4

s .. 6 5

152

J 1) Neb-.ed b. JC.asım. tll6ıf

12) Mustafa b . Abdullah. JIMh. -13) Bctir Al* 14) Mustafa Dimetob

IS) Ahmed

16) Yusuf Vardar 17) Süleyman Vodina

ll) Ferbd Abdullah

F - ı) Neftse Hatun 2) Ane Hatwı 3) Bspe Hat.un (20)

4) Sakine Hatun

ı

10 a 8 3 s 2

n JCYrD

s IS

ı o a

19) Hasan, mehter

20\ Hüseyin, auJAaw Der 21 ) Süleyman birader-i Yusuf 22) Matsud Kethucla 23) Mustafa 24) Nasrullah. 8lpaht 25) lskcnder, alpül

26) Ken'nn, ÇaYUf

27) Hoca Mchmc:d

5) Safiye Hatun 6) Cemile llatun 7) O mm iye Hat un (ll)

3 4

6 3 2

6 JO ı

3 ı o s

2 - Et·teslimAt : 239 822 a) Teslim be-Hizane-i 'Amire 'ammereha' llahu

te'all ilA yevmi'l·ahire147, an bekavl·vı 'Abdi Çe-

lebi mütevellt·i sAbık, ft 3 M. s . 994 204 060 b) Teslim t»lsmail Çavuş ztdc kadrühu' ... , nazır-ı st.

bık-ı rAb-ı lb, bcrl-vi ta'mir-i kAriz-i rlh·ı Ab, ft şeh~i B. s. 993 32 862

c) Teslim be-Hasan Bfendi, cl·müdcrris be-medrese-i Çorlu, beri-yi ihracAt-i termtm-i rAh-ı Ab, ft 13 B. s. 993 ı 000

ç) Mevacib-i ~zeşte-i Fazla, mu'temcd·i evkaf ki 'an vacib-i sene 993 baki mAnde, 'an gurre-i L. ~. 992 ilA .ıave-i S. s. 993 ma'a ta'amivve-i o 1 000

d) Mevacib-i auzeşte-i Osman. dbi'·i Kamafol ki 'an vacib-i sene 992 bAki mlnde, 'an gurrc-i L. s . 992 ili pye.i S. s. 993, ft yevm 6, ft 5 eşhUr. 900

B - Nass.ı' l·bAkt'" 5 138 730 ı - Min zalike'n-nass130 der zirnem-i 'ummll-1151

mukata'At-ı evkaf (yp. 14/a) a) 'An vacib-i sene 992. Der zimmet-i:

1) Bali Bel ve Mehmed, mültezimAn·ı mu· kata'a-i Zıbna

2) Dimitri, mültezim-i mukata•a-i Evrese ve tevabi'uhu

3) Hüsevin ve Mustafa, müheıim·i muka· ta'a·i Kan-baba

4) Kevvan b. Abdulhıh, mülteıim·i mu ka· ta' a-i karve-i Yalcı

5) Mavıidi ve Todoraki, mültezimin·ı mu· kata'a-i Cok-sekban ve tevAbi'uhu

6) Hasan b. Abdullah, ser-furuş'~. 'an ica· re-i dükkAn-ı serhane

• WDeewlfl fiMie ft nWr S. s. tM.cl~ ft ll otbQr

2059001 331 310

247795

ı57 826

107 833

3400 ,

330ı7

414

21 'All ..,...... ll.a. s. ") lll p~l L. KM-1 11111111 cl·mOtalwre rı 1 ~ ı 2100

In) •J• \'l('j~JI jt..;~ .;p t•) • ; ..Ü ·~i 149) j~II...,.-J 150) ~I~.)..J .. t51) ~1\.Jr-.i 15ll J-J) r

7) Musa ve Hasan, kAtib-i müşahere. 'an mukata'a-i zeminhi-i ba~çe-i Tophane

8) Musa Cabi ve Ht.san, katib-i müşahcre·i mukata'a-i zeminhfl ·ua balçe-i Top­hane

9) Hüseyin cabi, 'an beha-i ~endüm ki dcr Trablus furuht~. ba'del-hisab baki man­de1"

b) 'An vacib-i sene 993

Der-zimmet·i :

ı) Osman b. İbrahim, mültezim-i muka· ta' a-i Filibe

2) Muslıhiddin ve Ali ve Murad, mültezi· mön-ı mukata'a-i Drama

3) Mehmed b . Piri ve Hacı Mustafa , mül· teziman-ı mukata'a-i Zıhna

4) Hüseyin, mültezim-i mukata'a-i Yenice-i Karasu

S) Ali · BeJt, mültezim·i mukata'a-i Evşerc ve Karr-baba ve karve-i Yakı

6) Ali Veli, mültezim-i mukata'a-i Ece-abad der kaza-i Gelibolu .

7) İstefan, mültezim-i mukata'a-i lmroz ve serneodirek

8) Mavridi, mültezim·i mukata'a-i karve-i Oh laz

9) Mavridi ve Todoraki, mülteziman-ı mu· kata'a-i Çok-sekban ve tevabi'uha

10) lstemad; ·mültezirn·i mukata'a-i karve Tatarlar

ll) Ahmed, mühezim·i mukata'a-i karye-i A~ani

12) Musa cabi ve Hasan katib-i müsahere, 'an mukata'a-i zeminha-i bostanlık Lanka

J3) Hasan b . Abdullah ser-füruş, 'an icare-i dükk~n-ı serhane

14) Musa cabi ve Hasan. katib-i müşaherc , 'an mukata'a-i zeminha-i ba~çc-i Top­hane (yp. 14/b)

2 - Sahha'l-baki

. Be-dhet-J : a) Şa'ir-baha, be-ntukabele-i hizmet .. i tevliyet·i

evkaf b) ihracAt-ı sene-i ative. ber-vech-i vedek ·

Ez'af'tl·l-'lbAd Ball el-mütevelll ( Okuna· mavan bir mühür) Tahdren fl evAll~l fChr-1 Ramazaril'l· mübarek ft suhfuo-1 sene erba'a ve tls'ln ve tls'a ml'e

153

425

2600

ı 000 ı 727 691

408.054

136075

58682

84303

389 816

297 874

291 505

15000

19 590

3536

7028

13 162

466 .

2600

3079779

20000 . 3 059 779.

154

(Aabar helaplan) Phh eiJe.l plllt-ı halde•" ki eler bAlA mukayyeciMt, ma'a bakıyy~l muhatebe-1 mul,e 'AD eweJ.l Mart el-v1Jd'ft'Naı1hl'l-mezbur lll pye-1

FelYW teDe 994.

I

~~ aall&t ma'a bakıyye-i muhasebc-i_mazive (-)

<ta) n ' Aa beltyye-t ••ıar 14 .. 16 J) ·Aa 1ıebn'e-l pere-l tanıle)'ll·l mfhr~ı cami' ·1 tcrtl w e.nıl' ·1 ahanair J 29 116

1") •.ltı_~,:_,~ ISl) t~'~ ISI) J:'~r6' 1!9) j/'J\ 160) ....,.&1.J~.!. 161) &' 162) J.-}\

ı.ı> .s}T 164> trj_r w, c.fJ-... t66> ~ 167) :,,..> 161> .:>':-. 169> ~~.; 110, .:..~j

111) ~JJJ In)~

$1)LıYMAHiYl CAMi VE iMAAni lUiSlERiNE AiT YILLIK &i lt MLHASCtE &ILANÇ051J 993/~~ (1585/15e6) 155 --- -Il

Vuz-ı•a min :r.Altkeant•

A- Ed dakıyk112 ma'a ~endüm-J dakırk ve ta' am 12 887 klle 3,5 flnnlk

1) Ed-daluyk be-clhet·l nin-ı fodula" .. ve fodula·l zavtye ve MevUkd ve hatme ve zl· ya fet, 8 405 k lle ı etnik

BKlJaet-l : Klle Şbılk

a) Nln·1 Codula·i 'imaret·i amire,cüz battaı;ye-i yevmeyn-i iyd-i şerif 'An evvel-i Mart ehlki' fi 21 M.: 362 yevmcn (63)

c) Çötek·i tl'Am-ı mevludü'n·Ncl>i 'an M. fi'd-def ateyn f1 3 şinik

c) Çörek·i tl'Am-ı mevludü'n·Nebi 'an M. fi'd <ief 'ateyn ç) Nln·ı ziyafet-i hatme-i şerifc d) Nln·ı ziyafet-i Mi'mar Ap

l) El-bınta: 4 482ldle 2,5 şlnik: a) ~ihet-i şurba·i mukam:re, cüz175 rnı\h·ı Ramazani'l~mübarek

ve 'iydeyn: 36 yevmen, fi S kile 1 şinik b) ~ihet-i ca'Am·ı 'Aşurn

8094

274

l4 2

170

lO

2

3

c) Be-cihet·i halck.ı AsiyAb176 ve çevrindi ve Mk177 ve kesr-i miyum ç) Puruht ki der bAl! mukayyed est

1363 2,5 J 366

B - El-erz, be-cthet·l dane ve urde ve şurba·l mukarrere ve zlyafet4 mllaflrtn.l tAbhane ve Mevlad ve hatme ve ta' am-ı • ~urA ve gaynıhu:

4 378 klle 2 flnlk Klle Şlnlk

1) Be<:Jhet·i d1ne171 ve zerde-i mukarrere der Jeyall-i Cum'1t179 ve Re. plb ve Berat ve leyali·i Ramaz.ani'l mübarek ve yevmeyn-i 'iyd-l şe­rif ve şurbi-i multarrere der eyyAm·ı saire (yp. lS/a)

Be-dhet-1: a) dane-i mukarrere der leyalf-i cum'At ve Regaib ve Berat ve

leyall-i R.amaıan ve 'iydeyn110 : 82 yevmcn, ft 161cile ı şinik b) zerde-i mukarrerc dcr leyali-4 eşraf·ı 1 11 ınezk<kre : 82 yevmen, ft 5

. kUe c) şurt>a·i mulcarrere der eyyAm-ı saire : 280 yevmen (64)

2) Zi~afet·i misafirin-i tAbhaneıtl:

:ı) :&.cihet·t c!Ane·i misafirtn : 12 167 sofra, ft 300 dirhem b) Boahe~i zerde-i misafir1n: 1.893 sotra, fl 150 dirbem c) Be-cihet·i ta'am•t tUfŞ·t 1U misafirin : ) 998 sofra, ft 50 dirhem ç) B«ihet1i ziyafet.! mevJCldU'n-Nebi 'an M., ft 2 def'a d) Be-cihet-i ta'am·ı hatme-i şerife e) Bedhet·i ta'am-1 Aşurl f ) &cihet·i ta'am-1 ziyafet-i Mi' mar Ala a> Furuht' .. ki der bl.!! mukayyed e:\L

(6l) 1) 2U Yevmcn n 22 lı lle 1 •lnlk: 6 296 Id le l flnlk h T9 Ye\'mcn ft ll ldle l flnlk: 1 197 lıUe 1 .. ~lk

(64) 1) m ~ n s ııııo ı ,ınlk: ı m klle 1) 6a ~ n 5 lılk 2 şlaik: 374

3229

KU e

l 332

410 1487

Klle-

912 71 25 93 3 3 ı

40

Ş lDik

Ş lDik

ırua> ~~~ ~, m> J:i..-.n 174> "',.uı:,t 175) r:- 176) ":"'~'~ 177) !1~ 171) ~,,

Jlt) .j~J':' 110) ~-~ lıt) .j\J'!.\Jl:J tU) ~~l; lll) ~j('\J, ta4) ~ ,.,.

2

2

2

2

1~ _ -· --· _________ _ ___ OMI_ a_ aAa_KAH _ ______ _

C - EN'e\ıpdl-ı .ade, be-clhet-1 c:laDe ve zıenle..t mubrrue ve cllıae ve JDel'de-4 mllaftr1n ve pynahu : 201 kantar, 40 loclra, 73 cl1rbem

Kanter loclra dlriı~

1) Be.cihec-i dinc: ve ııerde-i muk.a~ der leylill-i cum'it ve Regaib ~ Be rat ve rnlh-t Ramazani'l-mübarek ve 'iydeyn 109 47

&dhet-l: k. ı. d.

a) Dane-i multarrcrc der cyyim·t eı· raf-• ~ıbure: Bl yevmcn, n 48 vaktyyc .100 dirhem 90 ss

b) Inde.. i nıukan-ere, der leyili·i eşraf-ı mczbure: 82 yevmen, ft 10 vaktyye 18 62 112

2) Ziyafet-i misafirin-i tibhane \"e II"Y' ruhu : 92

Be<lhet-1: k. 1. d.

a)

b)

C)

. ç)

d) e)

Dane-i misafirtn, ı2 161· s.otnı. n tlO (dirhem) 12 9S 120 Zerde-i misafirfn ı 89J sofra, n 50 dirbem 5 31 138 Ta' am-t mev:MU'n-N~i 'on M., f1 def'ataeyn 1 4S 80 llatme.i şerife S6 144 Baldava-i misafirin 2 29 86 Ziyafet-i Mi'mar Ata 27 47

Ç - El· 'uel, b~t-1 zerele ve ztrba9-ı mukarrere der teyAll-i ~raf-ı mabure ve horden-1' .. mluflı1n ve ta'~ı mev1~dü'n·Nebt, 'an M. ve batıM-l ~e ve 'Adet-1 (lerbet-1 mUezztnAn der lev1All·1 N. ve baldava-i

. mlaaftıtn

295 kantar, 30 lodra, 108 djrhem

-ısı

97

Kutar lodnı dbbem

1) Bocihet-i b!r<!e ve ı.irb3ç-t 1 .. mukar . rerc dcr leyt•r-i cum'aic ve Regaib ve Bernt ve mth·• R:ım:lZ.\ni1 '-müban:k ve 'iy<le~·n

Be-dhet-1 : K.

3) zıerde-i mukarrere der leyall-i eş. raf-ı maküre : 8.2 Ye\men, ft SO ~tınc H

b) zirbac-1 mukarrere <ler leyall-i qo r.lf·l mnköre: 8l yevmen, n 62 vakıyye llS

2) Ziyafet-i nıisafirln-i tlbhane ve p.y· nıhu

------

J.

ıs

208 72 128

d.

86 51 156

sli.fYMAHtYf CAMi \lt iMAAffi Tt:Sist.ERiNE AiT YtU.Iıc ai~ ~St&€ ai• i.o.ırow ..--. --· -... "'~, ...... (1~/1586) 157

~Jeodbet·l : a) ıerde-i misafirin, 1893 sofra, fi

ISO dirhem 16 b) hurden-i ml·hazar·ı misafirln,

ıs 230 neferen, f1 SO dirhem 43 c) ı.iyafet·i mevJudü' n·Nebi 'an M.,

n defateyn ıs d) 'Adet·i şerbet·i müeuinAn der

leyAlW N. e) ra'am·ı batme-i şcrife f ) baklava.i misafirin 6 ı> ziyafet.i Mi'maY Ata b) ş'Gyiden-i'11 saçaklıA-i hartr-i rob-ı

lyine-i denm-ı cami'-i şerif 1 ) Furuht ki dcr bAlA mukayyed cst 2

13

36

38

86 36 36

31 78

62

124

152

64 64 64

154

D- Nltast.a .. (*): 71 kanlar, 50 lodra, 96 dirhem

BedheH: Kantar

1) Zirbac·t mukarrcre der leyAll·i cum'At ve Rcgaib \'C 10 mAb-ı Ramazan ve 'ickyn, 82 ycvmen, fi 38 vakıyyc

2) Ta'am·• mevlOdU'n-Nebi, 'an M., fi'd-def 'atcyn 3) Ziyafet·l Mi'mar Ap

E- Kayısı .. : 14 Kantar, 26 lodra, 24 dırhem

Bedhet-t: Kantar

l) Zirbac·ı mukarrere, dcr teyali-i cum'at ve Regaib ve Berat ve rnAh·ı R~mazanü'l-müharek ve 'iydcyn: 82 yev· men, fi 7 vakıyye 13

l) M.evludün'n-Nebi, 'an M., fi'd·dcf'ateyn l) Hatme-i :şerife 4) ta'am·ı A.şuro S) Ziyafet-i Mi'mar Ala

F - Badem .. : 22 kanlar, 34 lodt'a, 16 dirhem

Be-elhet-t:

1} Zirbaç, der leylli·i e.şraf·ı m~bure: 82 yevmcn. ft 10 2) Ta'am.a mevludü'n-Nebi, ':ın M., fi def'ateyn 3) Ta'am·ı •Aşura

4) Ziyafet·i batme.i şerife S) Baltlava..i misafirin 6) Ziyafet-i Mi'mar Ala

Kantar

18 ı

2

Lodra

68 4

Lodra

4 70 ll 34 5

Lodra

63

34 6 ıs

4

G- Meviz.t sürh .. : 50 kantar, 20 lodra, 30 dirbem

Be-elbet-i : Kantar Lodra

ı) . Zirbac·ı mukaı·ı-ere, der lcyAli·i eşraf-ı mcı.burc: 82 yevmen. fi 25 kayye 46 59

2) Ta'am-ı turş-ı misafirin: 1998, tl 25 dirhem 2 .84 3) Ziyafet-i mevJödü'n.Nebi, 'an M., f1 2 dcf'a 63 4) Et'ime.i hatme.i şerif 6 5) Ta'am.ı '.\şurA so 6) Ziyafet-i Mi'mar A#a 2

----- ·· -

Dirnem

144

32 96

Dirhem

96 80 64 16

120

Dırhem

122

16 144

96

Dirhem

16 86

112 144

48

(•) ·Be,bldarcla bulunupıa •falıd• aynen te~rar edilen söıler yan yana i~i nokta ile Itaret edilip all;ın;nı,ıır.

ım~-M~ ..

158

H - Meviz.l tlyah .. : 34 bııtar, 75 lodra, 352 dlrbem

Be-dhet.f:

1) . Ta'am-a l\lJl"t misafirfn : 1998 sofra, n 200 dirhem 2) Et'imc-i mevJudü'n-Nebi, 'an M., n 2 def 3) Ta'am-ı hatme.i şerife 4) Ta'am·t .\şurl

Kantar

22 8

s

Loclre

72

ll

ı- Alll-yi siyah .• : 17 kantar, 70 lodra, 70 dirhem

Be-dhet-i: Kantar

1) Zirbac:--ı mukarrere, der leyali-i eşraf-i meıkurc, 82 ycv. men. tt 7 kayye

2) Ta'am·t turş-ı misafirtn: 1998 sofra, fi 25 dirhem 3) Ta'am·i mevludü'n.Nebi, 'an M., fi 2 dcra 4) Ta'am·t .(şurl 5) Ta'am·ı hatme-i şerife

t - Nohud .. : 191 kUe 3,5 tlnlk

&-elbet-i:

ı) Ta'am-ı mukarrere-i imaret-i '!mire, 362 yevmen, ft 2 şini k 2) Ta'am.a mevlüdü.'n·Nebi, 'an M., fi 2 dı:f'a 3) Ta'am·ı hatme 4) Ta' am-ı lşuri S) Baktava-l misafir1n

J - Nemek .. : 390 ldle, 2 tlnık

IJe.dhet-1 :

13 2

1) Ta'am-ı imaret ve ta'am-ı misafirin ve eayrubu: 362 ycvmcn, fi 2,5

.. 34 65 34 ll

KI &e

181 s

3 2

~~k ~· 2) Ntın.a fodula : 362 yevmen, n 2 şini k 181 J) Ta'am.a mevl6dü'n·Nebi, 'an M., fl2 defa 6 4) Hatmo-i şerif S) . Ta'am-a ·.~rl 2

K - Ptyaz.. : 3.762 kayye

IJe.dhet-1:

1) Ta'am.ı muka~re-i imaret-i •Amire, 362 yevmen, ft 10 k ıyyc 2) Ta'am-ı mcvlüdü'.n-Nebi, 'an M. 3) Hatme-i şerifc 4) Z1yafet·i Mi'mar Ala

L - Za'fnn .. : 7 423 elirhem

1) Ta' am-a zirbaç, der leytlt-i cum'it ve Rcgaib ve Berat ve ' tdeyn: al yevmcna 'all kadri'l-kifiye' ..

2) Zerde-i mukarrere dcr cyylm·ı eşraf-ı mC'Zbure : 82 ycvmen 'all kadri'l·kifAyc 3) Zerde-i misafirin. all kadri'I-kitlye 4) Ta'am.ı mcvJQdü'n·Ncbi, 'an M., 2 defa 5) Ta'am-ı hatmc ve ta.'am.a Mimar Ata

--Dirhem

128 160 64

96 86

160 16 64

$lDik

ı

1

o .s

$1alk

3620 128

8 6

487.5 244.5

673 JOO 15

M - Fülfül..: 66 vakıyye 130 dirhem

JJedhet-l: Vakıyye

ı) . :ra•am·ı mukarrere-i ima ret, cüz eyyAm-ı mast'" ve kedu : 29C yevme!'l, n 30 21

2) DAne-i misafinn: 12167 sof~. beher 8 sofra fi 1 (?) 3 )) Ta'am· ı mevlud, 2 def'~ 4) Ziyafet.i Mimar Ata 5) Furuhl ki der bAlA mukayyet est 49

N - MastaJd, be-clhet-l ta'am·a mukarre~l tmaret, cüz eylrn·ı ması ve kedu',.: 290 vevmen, fi 10 7

O - Kemmö.n, be-clhet-1 şurbA-laendüm-1 mpkarrere-1 linaret: 362 vevmen. ft 150 c:llrhem 124

O - Nirdeng •. : 2 kantar, 40 loclra, 134 dirhem

Be-clhet-1:

1) Ta'am·ı turş·\ misafirin: 1998 sofra, ri 13 dirhem 2) Et'ime·i mevludürn-Nebi, 'an M., fi 2 dera 3) Et'ime·i hatmc

&clhet·l:

P - Na'ne-1 hu,k'" : 8 vakıyye, ı 97 dirhem

Valayye

1) Ta' am-ı şerif-i misafirin: 1998 sofra, fi I,S dirhem 2) Et'ime-i nıevludü'n-Nebi, 'an M., ve hatme-i şerif

8 1

&clhet-1:

R- Ntşadır .. : 13 vıkıyye, 350 dirhem

Vwyye

J) EvAni-i imaret ve misafirin-i tAbhane 2) EvAni-i serhane 3)" EvAnt-i tUrbe 4) Şem'dan.ı carafeyn·J mihr~ı Cihangir S) furuht ki der bMA mukayyed est

S - Kal'l, be-cl.het-1 evanl·l im.aret bl'd-defa'At

ş - Şem' ·l 'asel·l seftd, be-clhet-1 şe.m' ·1 büzürk-1 mlhrab-ı cam!' ·l şerif ve cami' ·l Cihan~ ve zavlye ve

ı o

2 2

Vakıyye

42

meseld-t Kara Ball 33

Loclra

47 7S 81

T - Şem-1 'asel:-l ard .. : 10 kantar, 83 loclra, 24 dirhem

Be-dhet·l: Kantar Lodra

1) Şe m' ·i büzürk·-i tarafeyn-i mi h~ b-ı cami' -i şerif 4 77 2) Cami'-i Cihangir ı 27 3) Cami'-6 ıaviye 90 4) Mescid-i Kara Bali 7S S) Şcm'·i ·hurde, beı-.i_y·i tarafcyn-i mihrab·ı cami'.i şerif 9

119) .:..-La 190) J~ 191) ~~

Dirbem

300 345 ıso

w

JOO

200

Dirhem

102 32 !2

Dirbem

197

Dirbem

200 200 ıoo

200 200

Dirbem

Dirbem

28 48 60

16

160 . ------· 6) Türbe-i şerife-i merhum ...e malfur~b 7) Rih·ı Ab-ı cami ve Kilıthanc 8) Mühimm-i tabbahinder leyali·i 'iyd ve •Aşurc 9) Tabbahtn ...e habbazJn der Jeyle-i mevlOdü'n-Nebi, 'ao M.,

n 2 dera

1

U - Şem'·l revau·ı plh'": 2 313 akçe

Be.clhet·l:

1) Türbe-i şerife-i merhum padişab 2) Türbe-i şerife-i merhum Sultan 3) Cami'·i şerif-i Cihansir 4) Siraciylo-ı tAbhane-i misafirin S) BAsbanln ve guşt·t imaret 6) Habbazin·i 'imaret: 362 yevmen, ft 2 7) Tabbabtn-i ' imaret : 362 yevmen, ft 1 8) Karfz.i rih-ı 41>-ı cami'·i şerif ve tAJıdhanc ve ı. 9) Tabbahtn ve habbAztn der leyali·i 'iyd·i şerif ve ·A,url

10) Tabbahtn ve habbazin der leyo\Ji.i mcviC.d, fi 2 dera

Beher tehr n

8 akçe 7.5 akçe S akçe 4 akçe 2 akçe

U - Hlyme •• :· 4 683 veme

Be-dheM

ı ) Ta'am·ı •tma ret-i •Amire: 362 ~en. H 6 Vezııc

9 75

ıs

16 JOO ı24

60

n 12 ethür

96 90 60 4$ 24

724 362 817 30 62

ı 172 2) DAne ve zerde-i mukarrerc ve zirbaç d.:r leyAlt·i c:um'fıt ve Reaalb ve Berat ve

mlh-ı Ramazan ...e 'fdeyn: aı yevmeo, ft 4 vezne 3) Nln-t fodut.i 'lmaret·i 'Amire: 362 yevmco, n 3.S 4) Ta'am·ı misafirtn: 362 yevmeo, n l.S vezne 5) KJse.şöyin·ı ' lmaret: 362 yevmen, ft 1 V.!'Zlle

6) Kızdınna1 fınn·ı focluta der 'ideyn, ft 3 vezne 7) Sıbytn.a mektcb der eyylm-ı şitl · · 8) KaJ'f,kerden.i evAnt.t •tmaret·i •Amire, bi'd..dcfa'lt 9) Et'im~i mevludü'o-Nebl, 'an M., ft 2 defa

10) Ta'am-ı .~rt ll) 1'a'am·ı batme-i ferifc 12) R.lhten-i şem'-i mihrab ve şem'-i hurdc

V -Şa'Jrve 'alef: 3190 kJie ltlnlk

Be.dhet·l:

ı) 'Altk-ı esbll\.ı misafiı-tn.i tabhane: 2 888 re' s, fl 3 yevmen

Ynmea

2) 'Allk-i csb-i Utib-i evkaf l62 3) 'AUk .. i esbJi şeyh-i 'imaret 362 4 ) • Alik-4 e sl>i Jcltib-i meremmlt 362 S) 'Aiflt·i esb-i U~b-i kilar-ı imaret 362 6) 'Aitkf.i esbf. vekil-i harç 362 7) 'Aitk·i esb-i ser-bölük-i rlh·ı 11>-ı K.llıdhane 362 8) 'AIJJc.j es be set'-bölük-i yasaJccıyAn-ı 'lmaret-J

Amire 362 9) 'Altk·i esb-i hammal-ı guşt-ı imarct-i 'Amire 362

10) 'Altk-i csbin·t mezbelekeş.A 'lmaret·i 'Amier 362 ll) 'Altk-i esbln·ı mu'temedAn-ı evkaf, 7 neferen 362

192) ~.0'-J)

ldle

2556

ft fiDlk

1 90 ı 90 1 90 ı 90 ı 90 1 90

1 90 ı 90 2 181 7 633

328 ı 167

543 362

6 ıs 20 49 IS 3 3

tlnlk

3

2 2 ı 2 2 2

2 2

2

SÖLEYMANiYE CAMi VE iMARETi TESiSLERiNE AiT YI LLIK BiR MUHASEBE BiLANÇOSU 993/994 ( 1585/1586) 161

Y - Zeyt, beni-yi kanadil-i cami' -1 şerif ve g. Kıvve

9444

El-baki mevcud, der kUar ınande19'

Kil e Sinik

1) El-hınta ma'a dakıyk-ı safi 4272 0,5 2) El-erz 1162 2 3) Nohud 409 o .s 4) Sa'ir ve 'alef 710 3 S) Nemek, her-vech-i tahmin 449 2

Kantar Lodra Dirhem

6) Er-revgan-ı sade 148 31 131 7) El~asel 80 98 60 8) Nişasta 8 s 80 9) Kayısı 13 61 152

10) Badem 12 95 80 ı ı ) Alu-yi siyah 2 27 26 12) Meviz-i sürh 43 61 146 13) Meviz-i siyah 16 ı 112 14) Nardeng 3 59 106 15) Sem'-i 'asel-i zerd 4 90 88

Vakıyye Dirhem

16) Piyaz, her-vech-i tahmin 2543 17) Za'fran: 18) Mastald 11946 19) Fülfül 2 220 20) Kemmfın 2 66 21) Sem'-i sefid 68 94 22) Na'na-i huşk 7 23) Nişadır 13 27 25) Şem'-i revgan-ı pih, 504,5 akçe 43 178 25) Şem'-i rcvgan-ı pib 504,5 akçe 6395

193) .~L.