Stichting

Vrienden van

Huis Doorn

Verslag over het

jaar 2018

Stichting Vrienden

van Huis Doorn

Jaarverslag 2018 2

Foto’s omslag:

Nieuwjaarsbijeenkomst

Opening tentoonstelling ‘Verzet en Verdriet’

25 jaar vrijwilliger

Rondleiding

Inhoud

Voorwoord ….. 3

1. Bestuur en organisatie ….. 4

2. De vrijwilligers ….. 5

3. Financiën 2018 ….. 10

4. Jaaroverzicht 2018 ….. 11

Colofon

Het Jaarverslag 2018 is een uitgave van de Stichting Vrienden van Huis Doorn

Overname van teksten is niet toegestaan dan na schriftelijke toestemming

© 2019

Stichting Vrienden van Huis Doorn

Langbroekerweg 10

3941 MT Doorn

tel. 0343-421020

vrienden@huisdoorn.nl

www.huisdoorn.nl

tekst: Jolco Brolsma, Lex Minke, Louise Smit, Annemiek Speelman

foto’s: Jolco Brolsma, Theo Scholten, Annemiek Speelman

redactie: Louise Smit

opmaak: Jolco Brolsma

Jaarverslag 2018 3

Voorwoord Voor u ligt het sociaal jaarverslag 2018 van de Stichting Vrienden van Huis Doorn. Wie vindt dat nu

boeiend, zult u misschien denken. Dan zeggen wij: laat u verrassen!

Met gepaste trots vertellen wij in dit jaarverslag het mooie verhaal van die 190 vrijwilligers, die het

ook in 2018 dag in, dag uit, zes dagen per week mogelijk hebben gemaakt dat tienduizenden mensen

per jaar een bezoek brengen aan Museum Huis Doorn. Het waren er dit jaar meer dan ooit in deze

eeuw: ruim 56.000, een geweldig record.

Elke dag weer hangen tientallen vrijwilligers in de spreekwoordelijke touwen om telefoontjes en

mailtjes te beantwoorden, het museum onder de aandacht te brengen, bezoekers te verwelkomen,

tickets te verkopen, toelichting te geven in het Paviljoen, rondleidingen in het Huis te verzorgen,

museumartikelen te verkopen en ga zo maar door. En als het Museum dicht is voor bezoekers, zijn

vrijwilligers achter de schermen druk in de weer om de collectie schoon te houden en te registreren,

om bloemstukken te maken, om textiel te restaureren, om de rozentuin te onderhouden, om zilver

te poetsen, om roosters te maken etc.

Afgezien van deze dagelijkse bezigheden zijn vrijwilligers ook niet weg te denken bij de bijzondere

evenementen die de Stichting Beheer Huis Doorn organiseert, zoals tentoonstellingen, het evene-

ment Living History, de Keizerloop en de Kerstfair.

In dit jaarverslag doen we niet alleen een boekje open over alles wat we in 2018 hebben gedaan,

maar ook over ontwikkelingen in het vrijwilligersbestand en over de financiële stand van zaken.

Bedankt allemaal, voor jullie geweldige inzet, en u donateurs, hartelijk dank voor uw financiële steun.

Bestuur van de Stichting Vrienden

Jaarverslag 2018 4

1. Bestuur en organisatie

Samenstelling bestuur In 2018 veranderde de samenstelling van het bestuur van de Stichting Vrienden niet en bleef als

volgt:

Voorzitter Annemiek Speelman

Secretaris Louise Smit

Penningmeester/donateurs Lex Minke

Vrijwilligerszaken Jolco Brolsma

Marketing, Communicatie, Evenementen Johan Lourens

Het bestuur van links naar rechts: Johan Lourens, Louise Smit, Jolco Brolsma, Annemiek Speelman en Lex Minke

Overzicht taakgroepen en coördinatoren

De vrijwilligers zijn actief in twaalf taak- en werkgroepen. Elke taak- en werkgroep heeft een

coördinator (C) en eventueel een cocoördinator (CC).

Administratie Thea de Man (C)

Balie Anne Marie Kooij (C), Frans van Dijk (CC)

Bloemengroep Trudy Vijverberg (C), Tanja Renes (CC)

Collectiebeheer Tineke Kooij (C), Leon van de Kuil (CC)

Kaartverkoop Joost Henze (C), Paul de Rooij (CC)

Kenniscentrum WO1 Rian van Meeteren (C)

Marketing, Communicatie, Evenementen (MCE) Jaap van der Kemp (C)

Ondersteuning Projecten Conservatoren (OPC) Lideke Peese Binkhorst (C)

Paviljoen Johan Stokkers (C)

Rondleidingen Nanette Mesu (C), Rinus Nederlof (CC)

Rozentuin Tjitske Brolsma (C)

Winkel Marianne Reedijk (C), Els Maat (CC)

Jaarverslag 2018 5

2. De vrijwilligers

Stand van de vrijwilligers

Het aantal vrijwilligers is per december 2018 gestegen tot 188. Onder de 23 binnenkomers zijn vijf

personen die zich en bloc meldden voor de bemensing van het Kenniscentrum Eerste Wereldoorlog.

Nooit eerder telde de Stichting Vrienden zo veel vrijwilligers.

jaar binnengekomen vertrokken per 31 december

2014 21 17 171

2015 26 17 180

2016 8 16 172

2017 29 20 181

2018 23 16 188

In de loop van 2018 meldden 37 personen zich aan, ongeveer drie per maand. Op enig moment heb-

ben 14 kandidaten zich teruggetrokken, 23 werden daadwerkelijk vrijwilliger. Twee personen staan op

de wachtlijst om opgeleid te worden tot rondleider en drie verkeerden op 31 december in hun proef-

tijd. En dus leidden 16 van de 37 aanmeldingen, 43%, binnen het jaar tot een volledig vrijwilligerschap.

Er zijn in 2018 geen wervingsadvertenties in bladen geplaatst. De aanmeldingen waren geheel spon-

taan en kwamen voor het overgrote deel via het aanmeldingsformulier op de website binnen. Vermoe-

delijk heeft de grote media-aandacht voor Huis Doorn in het jubileumjaar 2018 een stimulerend effect

gehad.

0

15

30

45

60

75

90

jong

er d

an 4

0 ja

ar

40 t/

m 4

9 ja

ar

50 t/

m 5

9 ja

ar

60 t/

m 6

9 ja

ar

70 t/

m 7

9 ja

ar80

jaar

of o

ude

r

Vrijwilligers naar leeftijd medio 2018

Jaarverslag 2018 6

De man-/vrouwverhouding is iets meer gelijk getrokken in vergelijking met vorig jaar, namelijk 41%

man versus 59% vrouw. Een jaar eerder was die verhouding 37/63%.

Wat de verdeling naar leeftijd betreft, is de groep van de zeventigers het sterkst vertegenwoordigd.

Er zijn nog altijd zeven 80-plussers. Sterker nog, één vrijwilliger bereikte de leeftijd van 90 jaar! De

jongste is twintig, een breed spectrum dus. De gemiddelde leeftijd lag medio 2018 op 67,4 jaar, dat

wil zeggen nagenoeg gelijk aan 2017. De binnenkomers waren gemiddeld 61,6 jaar oud, dus ruim zes

jaar jonger dan de reeds aanwezige vrijwilligers. De vertrekkers waren daarentegen gemiddeld

71,8 jaar.

0

20

40

60

80

nieu

w

1 t/m

4 ja

ar

5 t/m

9 ja

ar

10 t/

m 1

4 ja

ar

15 t/

m 1

9 ja

arm

eer da

n 2

0 ja

ar

Aantal jaren in dienst medio 2018

Gemiddeld is men gedurende 8,0 jaar vrijwilliger bij Huis Doorn, maar velen bieden langer hun

diensten aan. De groep mensen die meer dan 20 jaar vrijwilliger is, telt nog altijd 19 namen. In 2018

kregen twee vrijwilligers, Tineke Kooij en Jan Dirk van der Niet, een medaille uitgereikt omdat ze 25

jaar bij Huis Doorn werkzaam waren.

De 188 vrijwilligers vervullen gezamenlijk 280 taken. Bij benadering heeft dus één op de twee

collega’s een dubbele taak en sommigen nemen nóg meer werkzaamheden op hun schouders.

Een ruime meerderheid van de vrijwilligers woont in vijf omliggende dorpen: Doorn (28%),

Driebergen (14%), Maarn (10%), Zeist (5%) of Wijk bij Duurstede (6%). Ruim een kwart komt elders

uit de regio, dat wil zeggen een gebied met een straal van 20 kilometer rond Doorn. Plaatsen als

Utrecht en Amersfoort vallen bijvoorbeeld binnen de regio. En dan is er nog eens 10% die er zelfs

een lange reis voor over heeft, met woonplaatsen als Purmerend, Zeewolde, Leiden of Rotterdam.

Jaarverslag 2018 7

28%

14%

10%5%6%

27%

10% Doorn

Driebergen

Maarn

Zeist

Wijk bij D.

regio

elders

Wat doen de vrijwilligers?

Administratie

De administratie zorgt voor het afhandelen van telefoon- en e-mailverkeer en biedt de staf secre-

tariële ondersteuning. De apart staande groepenadministratie regelt rondleiders voor bezoek op

basis van groepsreserveringen.

Balie

De baliemedewerkers ontvangen bezoekers bij binnenkomst in het Huis, coördineren de rond-

leidingen en bewaken de veiligheid van bezoekers en collectie.

Bloemengroep

De bloemengroep zorgt voor de fraaie bloemstukken en boeketten, die elke week het Huis en het

Paviljoen sieren.

Collectiebeheer

Deze vrijwilligers zorgen er voor dat Huis en collectie altijd op hun best getoond kunnen worden. Zij

stoffen, stofzuigen, poetsen zilver en onderhouden het antieke textiel. Ook worden er onderhouds-

klussen in Huis, Paviljoen en Poortgebouw verricht.

Kaartverkoop en Informatie

De mensen van de kaartverkoop verkopen toegangskaarten en geven informatie over Museum Huis

Doorn. De kaartverkoop is ondergebracht in het gerenoveerde Poortgebouw. Vanaf 1 januari 2018 is

Joost Henze de nieuwe coördinator van de kaartverkoop, daarin bijgestaan door Paul de Rooij als

cocoördinator.

Kenniscentrum Eerste Wereldoorlog

Het Kenniscentrum Eerste Wereldoorlog bestaat sinds 2018 en is gevestigd in het Poortgebouw. Hier

is de bibliotheek van de Western Front Association ondergebracht. De collectie is op internet te

vinden en men kan een afspraak maken om de boeken en geschriften in de studiezaal te raadplegen.

De coördinator van het nieuwe Kenniscentrum is Rian van Meeteren.

Woonplaats vrijwilligers

Jaarverslag 2018 8

Marketing, Communicatie en Evenementen (MCE)

MCE zorgt voor zoveel mogelijk publiciteit met behulp van de website, persberichten, advertenties,

folders en social media. Daarnaast ondersteunt de groep de organisatie van evenementen.

Ondersteuning Projecten Conservatoren (OPC)

De naam geeft al aan waar deze groep zich voor een groot deel mee bezighoudt. Bovendien zorgt ze

voor het registreren/inventariseren van de collectie en zijn sommige leden actief op het gebied van

educatie ten behoeve van scholen.

Paviljoen

Het Paviljoen Eerste Wereldoorlog kent geen rondleidingen, maar wel gastheren en gastvrouwen om

bezoekers te verwelkomen, hun kaartjes te controleren en desgewenst de tentoonstelling toe te

lichten.

Rondleidingen

Rondleiders zorgen ervoor dat bezoekers op boeiende en informatieve wijze kennismaken met Huis

Doorn en zijn geschiedenis. Rondleidingen zijn mogelijk in verschillende talen, zoals Duits en Engels

en soms worden thematische rondleidingen aangeboden.

Rozentuin

Deze groep van volhardende werkers houdt de Auguste Victoria Garten in volle en zoveel mogelijk

authentieke glorie en vergroot daarmee de charmes van het park. Het werk gaat het hele jaar door,

zolang het maar niet vriest of stortregent.

Winkel

De museumwinkel verkoopt boeken die betrekking hebben op Huis Doorn, de keizerlijke familie en

de Eerste Wereldoorlog, en ook allerlei leuke hebbedingetjes voor een breder publiek. Vanaf 1 janu-

ari 2018 is Marianne Reedijk de nieuwe coördinator van de winkel. Zij wordt bijgestaan door Els Maat

als cocoördinator.

Hans Goossens neemt na 16 jaar afscheid

Jaarverslag 2018 9

De gaande en komende man/vrouw

Tot slot van dit hoofdstuk noemen we met name degenen die vertrokken zijn en de nieuwkomers. De

16 vertrekkers danken we voor hun inzet in het verleden, de 23 nieuwkomers krijgen een hartelijk

welkom.

vertrokken

Merlijn van Eijk

Wil Gijtenbeek

Hans Goossens

Emilia van Hassel

Marjo van Hoorn

Janneke Louwerse

Wil van Os

Joyce Paardekam

Marcel Roeder

Ellen Rutges

Licia van Stempvoort

Kik den Uijl

Anke van der Valk

Wim Velders

Betty Zeeman

John Zeeman

binnengekomen

Hans Appel

Manon Degenkamp

Corrie van Doorn

Jur Douwes

Kees Dutscher

Evert van Eden

Karel Harpman

Marja Heethaar

Jesper Hommes

Rob Jansen

Peter Kroon

Anne-Marijke Laheij

Ad van der Logt

Rian van Meeteren

Harry Moerkerken

Berend Ponger

Lia van Rijn

Yvonne Schouten

Yvonne Teunissen

Gea Tiemens

Willem Togtema

Nico Verschuur

Olivier Viergever

In memoriam Op 20 januari 2018 overleed Ria Ruijg, van 1992 tot en met half 2012 vrijwilliger. Ria werkte in de

winkel en werd er in 1998 de coördinator van. Bestuurslid Lex Minke was bij haar begrafenis aan-

wezig en heeft er gesproken om nog een laatste keer haar lof te kunnen zingen.

Jaarverslag 2018 10

3. Financiën 2018 Solide jaar 2018 was voor de Stichting Vrienden van Museum Huis Doorn wederom een financieel solide jaar. Er

deden zich noch aan de opbrengsten-, noch aan de uitgavenkant onverwachte ontwikkelingen voor.

Ontvangsten Totaal: € 59.461.

De winkel had een netto-opbrengst van € 20.431, de donateurs droegen € 11.176 bij, de fooienpot

werd gevuld met € 5.800 en de renteontvangsten waren € 45.

Retour ontvangen van de Stichting Beheer € 13.975 vanwege uitgekeerde onkostenvergoedingen

aan de vrijwilligers van de Stichting Vrienden en € 1.827 voor kosten educatie vrijwilligers.

De reserves voor de reizen van de Stichting Vrienden 2017-2018 bedraagt € 6.207. Echter, enkele

rekeningen zijn pas begin 2019 ontvangen en betaald, waardoor de reserve voor reizen feitelijk op

€ 1.975 uit kwam.

Uitgaven Totaal: € 42.919.

Kosten bestuur: bijeenkomsten, verzekering, promotie-, wervings-, en advertentiekosten en

eindejaarspresentje € 3.756.

Kosten administratie/organisatie: porti, kopieer- en drukwerk, kleine kantoorartikelen, accountant,

bankkosten en kosten postbus € 3.877.

Kosten vrijwilligers organisatie: € 35.286, waaronder onkostenvergoedingen € 14.474, lustrum-

nieuwjaarsreceptie € 3.219, jaarlijks uitje € 5.140, klein materiaal/vergoeding onkosten € 702,

verzekeringen € 700, bijdragen museumjaarkaart € 2.370, Bulletin/porti € 617, bloemengroep

€ 4.169, reservering Lustrum 2022 € 1.500, educatie plus bijdrage boekje WOI € 2.173 en attenties

zieke vrijwilligers € 221.

Daarnaast wordt met de Stichting Beheer ook voor komend jaar weer overlegd of er, binnen zekere

grenzen, bestedingen voor hen kunnen plaatsvinden die verband houden met de verfraaiing of

noodzaak van het ensemble (Huis, Paviljoen, Poortgebouw of park). Begroting voor 2019 is ongeveer

€ 7.500.

De cijfers zijn akkoord na formele en definitieve goedkeuring van de accountant, die nog een

rapport betreffende de jaarrekening 2018 zal indienen.

Jaarverslag 2018 11

4. JAAROVERZICHT 2018 Nieuwjaarsbijeenkomst Op 12 januari hieven we met zijn allen in de Oranjerie het glas op een hopelijk heel mooi 2018.

Daarna schoven we aan om van een gezellig nieuwjaarsbuffet te genieten en traditioneel kregen we

na afloop allemaal de nieuwe ‘Wie is Wie’ aangeboden én lag er een eindejaarscadeautje voor ons

klaar, het boek ‘Canon van Nederland’. Dat maakte gelijk duidelijk wat het doel was van het voor

16 april aangekondigde vrijwilligersuitje: het Openluchtmuseum in Arnhem.

Kenniscentrum WOI Vanaf februari 2018 heeft de Stichting Vrienden een nieuwe taakgroep: het Kenniscentrum Eerste

Wereldoorlog. Deze taakgroep, zorgt ervoor dat de uitgebreide bibliotheek van de Western Front

Association (WFA), samen met Huis Doorns eigen uitgebreide collectie, op woensdagen is openge-

steld voor het publiek. De groep bestaat uit vrijwilligers van de WFA en onze eigen vrijwilligers met

als coördinator Rian van Meeteren.

Bezoekers in het Kenniscentrum Eerste Wereldoorlog

Rondleiding Poortgebouw Vrijwilligers die het gerestaureerde Poortgebouw nog niet van binnen hadden gezien en bovendien

nieuwsgierig waren naar het Studiecentrum, kregen er op 8 en 15 februari een rondleiding, verzorgd

door huismeester en poortwachter Jeroen. Het werd zeer gewaardeerd.

Roemenië

Op 15 februari opende de Stichting Beheer in het Paviljoen de tentoonstelling “Roemenen in de

Grote Oorlog” en de vrijwilligers waren daarbij van harte welkom. Deze tentoonstelling vertelt de

geschiedenis van het koninkrijk Roemenië tijdens de Eerste Wereldoorlog. Bij het uitbreken van de

Eerste Wereldoorlog is Roemenië een monarchie met, net als in het Duitse keizerrijk, een Hohen-

zollern als staatshoofd. Om de kennis over Roemenië nog te verdiepen, gaf Rian van Meeteren op 6

maart een lezing over Roemenië in de Eerste Wereldoorlog, eveneens in het Paviljoen.

Jaarverslag 2018 12

VriendenSoos Op 23 maart was het tijd voor de eerste VriendenSoos van 2018. Heel gezellig en een prima gele-

genheid om contact te houden met oud-vrijwilligers. Die mogelijkheid werd ook nu weer ten volle

benut. Op 5 oktober was de volgende SooS, ook weer een succes.

Vrijwilligersuitje naar het Nederlands Openluchtmuseum

Op maandag 16 april om 09.15 uur verliet de bus de parkeerplaats van Huis Doorn en ging een grote

groep vrijwilligers op weg naar het Nederlands Openluchtmuseum in Arnhem. Eerst genoten we

daar van koffie of thee met wat lekkers. Vervolgens kregen we in groepen buiten een rondleiding

van ca. vijf kwartier langs de hoogtepunten van het museum en aansluitend een introductie op de

Canonpresentatie, die we later zouden gaan bekijken.

Tineke Kooij en Jan Dirk van der Niet: 25 jaar vrijwilliger

Terug in het restaurant werden we toegesproken door de directeur van het Openluchtmuseum, dr.

Willem Bijleveld. Daarna was het tijd voor de lunch en die bestond uit een keur van heerlijke warme

en koude gerechtjes, Hollandse tapas, en dat was een schot in de roos. De lunchpauze was een

goede gelegenheid twee jubilarissen in het zonnetje te zetten: Tineke Kooij en Jan Dirk van der Niet

ontvingen uit handen van de voorzitter de gedenkpenning voor 25 jaar vrijwilligerschap. Na de lunch

bekeek het gezelschap de Canonpresentatie en ter afronding kreeg ieder een drankje. Het was een

zeer geslaagde dag met Kaiserwetter als extraatje.

De eerste ontruimingsoefening van het jaar

In 2017 was al aangekondigd dat elke vrijwilliger die in het Huis en/of Paviljoen werkt, elk jaar ver-

plicht is, mee te doen met een ontruimingsoefening. Op maandag 23 april werd de eerste, dubbele

mogelijkheid van dit jaar geboden: naar keuze ‘s middags of ’s avonds. De oefening werd begeleid

door de brandweer en door huismeester Jeroen Simonis en er was een hoge opkomst: zestig deel-

nemers. Er zouden nog twee ontruimingsoefeningen volgen, op 16 juni en 6 augustus.

Jaarverslag 2018 13

Koningsdag Op vrijdag 27 april was het landgoed van Huis Doorn door de Stichting Beheer opengesteld voor de

viering van Koningsdag. Ook Huis en Paviljoen profiteerden mee van de extra bezoekers in het park

en daarbij waren vrijwilligers uiteraard inmisbaar.

Corfu

Van 16 tot en met 20 mei maakte een groep van dertig vrijwilligers, donateurs en stafleden een

vijfdaagse excursie naar Corfu, het eiland waar keizer Wilhelm II in de periode 1907-1914 in het

voorjaar regelmatig verbleef. In 1907 kocht hij er het Achilleion, eigendom van de dochter van de

Oostenrijkse keizerin Elisabeth (Sissi), die het paleis tussen 1889 en 1892 had laten bouwen. Op

het programma stond natuurlijk een uitgebreid bezoek aan het Achilleion en aan andere plekken,

waar Wilhelm sporen heeft nagelaten.

Het gezelschap op de trappen van het Achilleon

Tijdens zijn verblijf op Korfu was de keizer betrokken bij archeologische opgravingen. Daarom

bezocht het gezelschap de plek waar hij in 1911 meewerkte aan de opgraving van de tempel van

Artemis. En ook een bezoek aan het favoriete uitzichtpunt van keizer Wilhelm II was natuurlijk in

het programma opgenomen.

Bescherming persoonsgegevens Op 25 mei trad in Europa een nieuwe privacywet in werking, de Algemene Verordening Gegevens-

bescherming (AVG). Omdat die wet ons voorschrijft dat onze vrijwilligers expliciet toestemming

moeten geven voor het gebruik van persoonsgegevens, zond het bestuur iedereen per mail een

verzoek om door middel van een handtekening de gevraagde toestemming te verlenen. Nagenoeg

iedereen vulde het formulier zonder mankeren in. De Stichting Vrienden voldoet dus aan de

nieuwe wet!

Jaarverslag 2018 14

Living History 2018 In een verzengende hitte vond op 26 en 27 mei de zesde editie van WOI Living History plaats. Burge-

meester Frits Naafs opende het evenement met een daverend kanonschot. Ruim tweehonderd re-

enactors zorgden voor bijzondere verbeeldingen, zodat de bezoekers zich terug in de tijd waanden:

een bruiloft anno 1900, vredesactivisten die tegen oorlog demonstreerden, muziekoptredens, een

veldhospitaal met bijzondere medische hulp en veel militair vertoon. Vooral de cavalerieshows en de

oldtimers van Pionier Automobielen Club trokken veel aandacht.

Ook voor kinderen was er van alles te doen, zoals een speurtocht langs de verschillende kampemen-

ten, een minikermis en een spannend voorleesverhaal over een piloot en een spion. Er waren weer

vele handen (en benen…) nodig om dit evenement gladjes te doen verlopen en wij zijn er als Stich-

ting Vrienden trots op dat onze vrijwilligers zich er zo massaal en met enthousiasme voor hebben

ingezet.

Rinus Nederlof leidt de familie Hohenzollern rond

Prins van Oranje op bezoek

Op 1 juni opende Georg Friedrich Ferdinand Prins van Pruisen op Kasteel Amerongen de tentoon-

stelling “Help, de Keizer komt!”. Deze nazaat van ex-keizer Wilhelm verbleef het hele weekeinde op

de Utrechtse Heuvelrug en bracht twee keer een bezoek aan Huis Doorn. Op zaterdag 2 juni leidde

Leon van de Kuil de Prins van Oranje langs de uniformen in de Maarschalkskamer en op de zolder. Op

zondag 3 juni kwam de Prins terug met een gevolg van ca. vijftig gasten, waaronder vele voormalige

prinsen en prinsessen, om het museum te bezoeken. Vanwege de sterfdag van Wilhelm II op 4 juni

werd ook het mausoleum bezocht.

Hercules is terug!

Hercules staat weer op zijn voetstuk! Oftewel: het beeldje in de rozentuin, dat twee jaar geleden

door vandalen werd vernield, is gerepareerd en in juni eindelijk teruggeplaatst. Dat is grotendeels

de verdienste van Willem Knijff. Toen de professionele reparateur het liet afweten, pakte hij de

brokstukken op en wist ze met groot geduld vrijwel onzichtbaar aan elkaar te passen. De rozen-

tuingroep en alle vrijwilligers zijn hem hier zeer erkentelijk voor.

Jaarverslag 2018 15

Bezoek aan Amerongen Op 2 augustus waren alle vrijwilligers uitgenodigd voor een bezoek aan Kasteel Amerongen in het

kader van de tentoonstelling “Help, de keizer komt!”. Ruim zestig vrijwilligers maakten gebruik van

die uitnodiging. Wij werden in het kasteel ontvangen door conservator Lodewijk Gerretsen en daarna

rondgeleid door onze Amerongse collega’s.

Het was bijzonder interessant! Tenslotte weten we heel goed hoe keizer Wilhelm II in Huis Doorn

leefde, maar hoe was dat toen hij te gast was in Amerongen? Met veel enthousiasme vertelden onze

collega's van Kasteel Amerongen over de logeerpartij van de keizer. We hebben bijzonder genoten

van ons bezoek en de wijze waarop we ontvangen zijn.

Rondleiders rondgeleid

Kastelentocht

Op zaterdag 19 augustus vond onder auspiciën van de Stichting Beheer de jaarlijkse Kastelentocht

weer plaats en dit jaar als vanouds op het landgoed van Museum Huis Doorn. Als nieuwtje waren er

nu niet alleen koetsen, maar ook vele klassieke Bentleys en Rolls Royces, en die trokken veel extra

publiek. Veel werk hadden wij er als vrijwilligers niet aan, maar natuurlijk moest er wel voldoende

bemensing in Huis en Paviljoen zijn.

Jaarverslag 2018 16

Vorstelijk bezoek aan het tentoonstellingspaviljoen

Vorstelijke opening beeldententoonstelling

Op 24 augustus was het zover: H.K.H. Prinses Beatrix opende de tentoonstelling “Verzet en verdriet

in Beeld” en het werd een dag met een gouden randje. Prachtig weer, koninklijk gezelschap, in de

Maartenskerk een feestelijk, maar toch ingetogen programma, passend bij de thematiek van de

tentoonstelling. We hebben ervan genoten en de prinses blijkbaar ook, want ze bleef langer dan

oorspronkelijk was doorgegeven, sprak uitgebreid met vrijwilligers en wilde ook naar het Paviljoen

om daar de rest van de tentoonstelling te zien.

Prinses Beatrix in gesprek met enkele vrijwilligers

Jaarverslag 2018 17

Na de officiële opening op 24 augustus was de tentoonstelling vanaf 25 augustus ook voor het

publiek geopend. Het publiek kon er een fraai vormgegeven beeldengidsje over kopen en voor iedere

vrijwilliger lag er een gratis exemplaar van het gidsje klaar in de museumwinkel. In het Paviljoen was

het door de tentoonstelling drukker dan gewoonlijk en in het Huis was voortdurend een extra

rondleider nodig om een oogje te houden op de kostbare objecten.

Keizerloop Op 25 augustus vormde het park van Museum Huis Doorn opnieuw het traject voor de Keizerloop.

Het was met 340 deelnemers (waaronder ook veel jonge) weer een absoluut succes te noemen: er

waren dit jaar ongeveer 100 deelnemers meer dan vorig jaar. Een aantrekkelijk nieuw onderdeel was

de RTV-Utrecht Familie Estafetteloop. Tot de deelnemers behoorden dit jaar ook Huis Doorns Wendy

Landewé en Frank Louhenapessy!

Start van de familieloop

De lange, hete zomer van 2018 Hoe warm het was, en hoe ver… (vrij naar Hildebrand). De zomer van 2018 was heet, bijzonder heet,

en dat had consequenties voor Huis Doorn. Sommige bezoekers meenden de warmte te kunnen ont-

vluchten door het Huis te bezoeken, maar dat historische Huis heeft geen airconditioning, zoals het

publiek in de meeste musea gewend is. Op de eerste verdieping bereikte de thermometer record-

waarden van 31° C of zelfs nog hoger. Veel te warm om bezoekers in rond te leiden.

Bij 27° C of hoger geldt de regel dat deze verdieping wordt afgesloten en voor half geld kunnen de

bezoekers dan rondgeleid worden over de bel-etage. Heel jammer, zowel voor de inkomsten als voor

het publiek, maar deze zomer was het noodzakelijk voor ieders welzijn en veiligheid. De hitte weer-

hield bezoekers er overigens niet van om naar het museum te komen, want het was een zeer drukke

zomer. Voor veel vrijwilligers was werken in de hitte vaak geen pretje, maar ze stonden hun manne-

tje/vrouwtje.

Voor een betere luchtcirculatie werden de schuiframen op de overlopen van het Huis weer

functioneel gemaakt. Direct na de bouwvakvakantie nam de aannemer de eerste twee schuiframen

onder handen. Hoewel ‘slechts’ het roltouw vervangen moest worden, had de timmerman er zijn

handen vol aan, maar de diverse vrijwilligers die regelmatig werkzaam zijn in het Huis, waren hem

bijzonder dankbaar.

Jaarverslag 2018 18

Studiereis Berlijn en Potsdam Van 8 t/m 13 oktober maakte een groep vrijwilligers, donateurs en medewerkers een zesdaagse

studiereis naar Berlijn en Potsdam, georganiseerd door de Stichting Vrienden. In Potsdam stond in

Park Sanssouci een bezoek aan Schloß Charlottenhof, de Römische Bäder, het Chinesische Teehaus

en het Neues Palais op het programma. Ook werd er een excursie gemaakt naar Schloß Babelsberg,

Schloß Glienicke en Bornstedt. Eén dag werd doorgebracht in Berlijn, waar het gezelschap zich con-

centreerde op de herbouw van het Berliner Schloß. Op de terugweg werd ten slotte nog Braun-

schweig aangedaan.

Rondleiding in het Neues Palais met conservator Jörg Kirschstein

Wijziging openingstijden Op voorstel van de Stichting Vrienden heeft de Stichting Beheer ingestemd met het wijzigen van de

openingstijden van Huis en Paviljoen. Vanaf 1 november zijn beide locaties ook in het weekend open

van 13.00-17.00 uur, net als door de week, en niet meer al om 12.00 uur. De nieuwe tijd geldt in elk

geval tot 1 mei 2019. In maart 2019 komt er een evaluatie van.

Canon van Nederland Op 11 november trad Museum Huis Doorn ook officieel toe tot de Canon van Nederland, als

Canonmuseum voor het venster Eerste Wereldoorlog. Alle vrijwilligers van Museum Huis Doorn

waren uitgenodigd voor het speciale toetredingsprogramma.

Herdenkingsbijeenkomsten 100 jaar einde Eerste Wereldoorlog

Op zondag 11 november 2018 was het precies 100 jaar geleden dat er een einde kwam aan de Eerste

Wereldoorlog. Aan de vooravond ervan, dus op zaterdag 10 november hield de Stichting Beheer in

de Maartenskerk een speciale herdenkingsbijeenkomst met verschillende sprekers en een optreden

van de Konrad Koselleck Big Band.

Jaarverslag 2018 19

Directeur Herman Sietsma spreekt in het Vredespaleis

Na de Eerste Wereldoorlog worden supranationale initiatieven ondernomen die vrede in de wereld

moeten handhaven. Deze vormen van internationale samenwerking waren decennialang vanzelf-

sprekend, maar staan de laatste jaren ter discussie. Waar hebben de samenwerkingsverbanden toe

geleid? Voldoen de huidige vormen van geïnstitutionaliseerde samenwerking nog wel?

Welke oplossingen zijn er voor een tijd waarin supranationale samenwerking en angst voor verlies

van soevereiniteit met elkaar lijken te botsen? De interdisciplinaire conferentie in het Vredespaleis,

mede geoprganiseerd door Huis Doorn, belichtte de opbrengst van 100 jaar internationale samen-

werking vanuit historisch en hedendaags perspectief.

Dr. Frans Timmermans, prof. dr. Nico Schrijver en prof. dr. Wim van Meurs stonden stil bij de heden-

daagse problematiek, door terug te kijken naar de Eerste Wereldoorlog en de jaren daarna. Prof. dr.

Beatrice de Graaf zocht in haar V-fondslezing naar antwoorden op vragen over vrede en stabiliteit.

Diverse experts, waaronder prof. dr. ir. Joris Voorhoeve, reflecteerden op de lezingen en nodigden

het publiek, waaronder een aantal van onze vrijwilligers, uit deel te nemen aan de discussie.

Donateursdag

Die 11e november was natuurlijk ook een prima gelegenheid

om onze gewaardeerde donateurs te ontmoeten. We ont-

vingen ze in de Koningshof, waarna het programma gele-

genheid gaf om de Canonbijeenkomst bij te wonen en de

tentoonstelling ‘Verzet en verdriet’ te bezichtigen. Tussen

de beide programmaonderdelen door dronken we in de

Oranjerie koffie of thee en hadden verschillende bestuurs-

leden van de Stichting Vrienden een gezellig onderhoud met

de donateurs.

Donatie rododendrons De rozentuin ontving een donatie van mevrouw Oude Wan-

sink. Haar overleden man maakte gedurende vele jaren

wandelingen door het park en de rozentuin van Huis Doorn

en beleefde daar veel genoegen aan. Voor zijn overlijden

gaf hij aan een schenking aan de rozentuin te willen doen.

In overleg met mevrouw Oude Wansink is gekozen voor

Mevrouw Oude Wansink

mèt rododendrons

Jaarverslag 2018 20

rododendrons om een aantal lege plekken, een gevolg van de droge zomer, in te vullen.

Inmiddels staan de nieuwe rododendrons in de grond. Het zijn vijfentwintig stuks in zes soorten, van

de witte Cunninghams White tot de zalmroze Yakushimanum Percy Wiseman en de fraaie Roseum

Elegans. Mevrouw Oude Wansink is uitgenodigd te komen kijken bij het planten, wat haar duidelijk

plezier deed. Kerstfair 2018 Van 13 tot en met 16 december was het landgoed weer de feeërieke achtergrond voor de inmiddels

traditionele KerstFair. Voor het Huis was het een daverend succes: publiek stond voordat het muse-

um zelfs maar open ging, tot op de brug in de rij en er waren vrijwilligers nodig om de enorme toe-

stroom buiten al in goede banen te leiden. Ook het Paviljoen profiteerde mee van de extra belang-

stelling.

Het was zo nu en dan zwaar werk voor de vele vrijwilligers die er die dagen nodig waren, maar er was

een enorme inzet om de klus te klaren en we konden met tevredenheid terugkijken op onze bijdrage

aan een mooi hoofdstuk van de Huis Doornsage.

Recordjaar 2018! Voor het museum was 2018 een ongekend succesvol jaar met opnieuw een recordaantal bezoekers.

Medio december werd al de 50.000ste bezoeker feestelijk ontvangen.

Op basis van de einduitdraai van de kassa bleken uiteindelijk 56.163 bezoeken te zijn geteld! Dat zijn

er ruim 8.000 meer dan in het vorige recordjaar, 2017. Het museum wist met zijn activiteiten goed in

te spelen op en te profiteren van de grote publicitaire aandacht voor het laatste herdenkingsjaar van

de Eerste Wereldoorlog. Ook de beeldententoonstelling ‘Verzet en Verdriet in Beeld’, is een groot

succes gebleken.

Jaarverslag 2018 21

En dit deden we ook nog...

Interne communicatie

Elke eerste maandag van de maand ontvangen alle vrijwilligers en medewerkers per mail de

bestuursmededelingen, met actuele informatie over activiteiten, komende en gaande vrijwilligers.

Per taakgroep vinden in verschillende frequenties bijeenkomsten plaats met als doel informatie-

uitwisseling en overleg. Enkele voorbeelden: voor de rondleiders waren er drie bijeenkomsten,

verspreid over het jaar. De MCE-groep kwam maandelijks op de tweede woensdag van de maand

bijeen. Ook de vrijwilligers die de registratie doen, kwamen verschillende keren bij elkaar. Voor

sommige taakgroepen zijn geen bijeenkomsten nodig, omdat de gehele groep elkaar wekelijks

ontmoet. Dit geldt bijvoorbeeld voor de rozentuin en collectiebeheer.

Het bestuur zelf houdt eenmaal per maand een bestuursvergadering en eveneens eenmaal per

maand een vergadering met de Stichting Beheer als gemeenschappelijk managementteam (GMT).

Daarnaast vinden er regelmatig ander vormen van overleg plaats, zoals bijvoorbeeld twee maal per

jaar een vergadering met alle coördinatoren en cocoördinatoren.

Rozentuin: stamroos Aprikola

Jaap van der Kemp

verwelkomt de

50.000ste bezoeker

Jaarverslag 2018 22

In 2018 volgden bestuursleden en coördinatoren in verschillende samenstellingen enige trainings-

sessies onder leiding van Trainingscentrum Schoonderwoerd. De trainingen waren er vooral op

gericht de gastvrijheid te bevorderen en iedereen individueel inzicht te geven in zijn/haar moge-

lijkheden en talenten, met het doel ze zo goed mogelijk te benutten. Het werden intensieve, maar

interessante bijeenkomsten. Ook voor de vrijwilligers van de balie en de winkel is een trainingsbij-

eenkomst gehouden. Centrale vraag was: hoe verleid je bezoekers te kopen in de winkel en hoe speel

je het aan de balie klaar bezoekers er toe te brengen zonder morren hun tas en jas op te bergen.

Deze training ging vooraf aan de ontruimingsoefening.

Living History

Externe communicatie

Drie keer per jaar geeft Huis Doorn het Bulletin uit, een coproductie van de Stichting Beheer en de

Stichting Vrienden. Sinds begin 2015 is de formule voor het Bulletin vernieuwd. Het aantal bladzijden

is verminderd en naast de achtergrondartikelen wordt de agenda nu prominenter gepresenteerd,

met een toelichting op de activiteiten en evenementen in het komende kwartaal.

In 2018 heeft de MCE-groep, inmiddels versterkt met een door de Stichting Beheer aangestelde vaste

medewerkster, met een klein aantal mensen wederom vele activiteiten ontplooid om bezoekers te

trekken. In dit kader werd actief gebruik gemaakt van zowel de traditionele als de nieuwe media.

Ook in 2018 is er weer extra aandacht besteed aan het verkopen van arrangementen aan vereni-

gingen en bedrijven, maar ook grote evenementen, zoals bijvoorbeeld de tentoonstelling ‘Verzet en

verdriet in Beeld’ en de Kerstfair.

Jaarverslag 2018 23

Jaarverslag 2018 24

www.huisdoorn.nl