vfonds

jaarv erslag 2013

3

jaarverslag 2013

Inhoudsopgave

Voorwoord..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 5

We.krijgen.dingen.in.beweging................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 6Ton Heerts, directeur vfonds

Binnen.5.minuten.een.maatje.op.de.stoep.................................................................................................................................................................................................................................................................... 12Hendrik-Jan van Tilburg, voorzitter van de samenwerkende veteranenontmoetingscentraMettes van der Giessen, projectleider versterking nuldelijnsondersteuning veteranen bij het Veteranen PlatformHein Scheffer, voorzitter van het Veteranen Platform

Projecten:.Erkenning.en.Waardering.(Oorlogs)getroffenen.en.Veteranen...........................................................................................................................................................16

Wij.slaan.de.brug.die.overlevenden.niet.meer.kunnen.slaan.....................................................................................................................................................................................................18Jeroen van den Eijnde, directeur van het Nationaal Monument Kamp VughtLiesbeth van der Horst, directeur van het Verzetsmuseum in Amsterdam

Projecten:.Herinneren,.herdenken.en.vieren...............................................................................................................................................................................................................................................................22

Vrede.is.voor.ons.geen.abstract.begrip.................................................................................................................................................................................................................................................................................24Ilco van der Linden, bedenker en oprichter van MasterPeaceTaco Ruighaver, directeur van het Movies That Matter Festival

Projecten:.Vrede,.democratie.en.rechtsstaat..............................................................................................................................................................................................................................................................28

Loterijen,.beleggingen.en.donaties............................................................................................................................................................................................................................................................................................30

Financieel.beleid............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 32

Jaarrekening.2013.........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................36

4

jaar

vers

lag

2013

5

jaarverslag 2013

VoorwoordVoor.u.ligt.het.jaarverslag.2013..Een.bewogen.jaar.waar-in. veel. belangrijke. stappen. genomen. zijn.. Het. vfonds.heeft.bijvoorbeeld.veel.geïnvesteerd.in.de.museumwe-reld..Denk.dan.o.a..aan.de.restauratie.en.inrichting.van.Barak.1B,.het.bouwen.en. inrichten.van.het.Verzetsmu-seum.Junior,.het.verbouwen.en.inrichten.van.het.Enge-landvaardersmuseum,.het.mogelijk.maken.van.het.be-houd.van.Hotel.de.Wereld.in.Wageningen.en.een.forse.bijdrage.aan.het.Verzetsmuseum.Rotterdam..Stuk.voor.stuk. belangrijke. elementen. die. bijdragen. aan. het. be-houd.van.ons.erfgoed.

Daarnaast.hebben.we.in.2013.vele.activiteiten.in.vete-ranenland.mede.mogelijk.gemaakt..Het.Veteranen.Plat-form.coördineert.de.ontwikkeling.van.de.zogenoemde.nuldelijnsondersteuning.. We. mogen. trots. zijn. dat. zo-veel.veteranen.bezig.zijn.met.initiatieven.om.erkenning,.waardering.maar.vooral.ook.onderlinge.kameraadschap.vorm.en.inhoud.te.geven.

Bijzonder.dit.jaar.was.ook.het.Unicef.Kinderrechtenfes-tival.waarin.het.vfonds.investeerde..Een.prachtig.project.waarbij.de.kinderrechten.dóór.en.vóór.kinderen.uitge-beeld. worden.. Kinderen. moeten. in. de. klas. met. elkaar.aan. het. werk:. zij. verzinnen. verhalen,. leren. over. kinder-rechten,.nemen.films.op.en.monteren.deze..In.de.bioscoop.komen.zij.andere.groepen.kinderen.tegen.om.de.verschil-lende.resultaten.met.elkaar.te.bekijken..Een.jury.bepaalt.welk. filmpje. naar. de. nationale. finale. mag.. Een. unieke,..

moderne.en.multimediale.manier.om.jongeren.bewust.te.maken.van.de.rechten.die.er.zijn.en.de.democratie.die.no-dig.is.om.van.die.rechten.gebruik.te.kunnen.maken..

Verder. heeft. het. vfonds. ook. veel. aandacht. besteed.aan.maatschappelijk.draagvlak.en.bekendheid.van.het.vfonds.. Door. de. gezamenlijke. acties. met. de. BankGiro.Loterij. hebben. toch. ruim. zevenduizend. mensen. loten.gekocht.waarvan.de.helft.van.de.inleg.speciaal.voor.het.vfonds.bestemd.is..Onze.dank.daarvoor.is.groot!.Ook.in.het.komende.jaar.gaat.het.vfonds.samen.met.de.Bank-Giro. Loterij. acties. opzetten. waardoor. men. duidelijker.ziet. dat. het. geld. van. de. loten. op. een. goede. en. juiste.manier.ingezet.kan.worden.via.het.vfonds.

Tot.slot.past.op.deze.plaatst.een.dankwoord.aan.de.ver-trekkende.leden.van.de.Raad.van.Toezicht.2013.(tevens.daarvoor. bestuursleden):. Berend-Jan. Baron. van.Voorst.tot.Voorst,.Arnoud.Offers.en.Pauline.Kruseman.zijn.per..1. januari. 2014. afgetreden. als. respectievelijk. voorzitter.en.lid.van.de.Raad.van.Toezicht..Een.speciaal.welkom.is.voor.Job.Cohen.die.per.1.januari.2014.voorzitter.van.de.Raad.van.Toezicht.geworden.is.

Wij.wensen.u.veel.leesplezier.bij.het.doornemen.van.dit.jaarverslag...

Mr.Robert.S..Croll. Ton.J.M..HeertsVoorzitter. Directeur

6

jaar

vers

lag

2013

In 2013 investeerde het vfonds (Stichting Nationaal Fonds voor Vrede, Vrijheid en Veteranenzorg) veel in stenen. Het maakte de opening mogelijk van Barak 1B bij Nationaal Monument Kamp Vught, van Verzets-museum Junior in Amsterdam en van de nieuwbouw van De Basis in Doorn. Daarnaast kreeg het Oorlogs-VerzetsMuseum in Rotterdam 800.000 euro voor de verbouwing tot educatiecentrum voor jongeren. Ook de aankoop van Hotel de Wereld in Wageningen werd met twee miljoen euro financieel mogelijk gemaakt door het vfonds. “Het was voor ons echt iets groots in 2013 en dan bedoel ik dat niet alleen financieel gezien”, zegt Ton Heerts. “Het is belangrijk om erfgoed te be-houden.”

“We.hebben.echt.dingen.mogelijk.gemaakt.in.de.hard-ware..Het.afgelopen.jaar.was.daarom.ook.een.oogstjaar,.omdat. veel. grote. projecten. zijn. afgerond.. Projecten.waarover.in.voorgaande.jaren.is.besloten”,.zegt.Heerts.trots.. 2013. het. jaar. van. stenen. of. gebouwen. noemen,.gaat.hem.echter.te.ver..“We.hebben.ons.terdege.afge-vraagd.of.we.wel.in.gebouwen.zouden.moeten.investe-ren..Juist.in.Doorn.bij.De.Basis.zaten.we.misschien.wel.te.veel.in.gebouwen..Maar.als.het.pand.een.directe.rela-tie.heeft.met.het.behoud.van.erfgoed.en.het.doorgeven.van. onze. boodschap.is.het.belangrijk.en.ge-.oorloofd.. In.Wagenin-gen,. Amsterdam. en.Rotterdam.gaat.het.er-.om.wat.er.is.gebeurd;.in.Doorn.richt.De.Basis.zich. meer. op. de. toe-.komst.en.wat.er.nog.gaat.gebeuren.”“Het. behoud. van. erfgoed. past. ook. uitstekend. bij. de.BankGiro.Loterij”,.zegt.Heerts..Bij.de.lening.voor.de.aan-koop.van.Hotel.de.Wereld.stelde.het.vfonds.wel.eisen..

Zo.moesten.de.drie.stichtingen.in.Wageningen.die.wa-ken.over.het.herdenken.van.de.Tweede.Wereldoorlog.en.het.vieren.van.vrijheid.fuseren..Het.betrof.de.Stichting.Nationaal. Erfgoed. Hotel. De.Wereld,. Nationaal. Comité.Herdenking.Capitulaties.1945.Wageningen.en.Comité.4.en.5.mei.Wageningen..Heerts:.“Ik.ben.blij.dat.het.samen-gaan.van.de.drie.met.de.aankoop.is.geborgd.en.we.met.enige.sturing.van.meerwaarde.zijn.gebleken.”

SubsidietoekenningMeer. sturend,. bekender. en. zichtbaarder;. zo. zou. je. de.koerswijziging. die. werd. ingezet. in. 2011. kort. kunnen.omschrijven.. Een. koerswijziging. die. in. 2012. concreet.invulling.kreeg..En.een.koerswijziging.waarvan. in.2013.de. eerste. vruchten. konden. worden. geplukt.. 2012. om-schreef.Heerts.als.het.jaar.waarin.het.vfonds.definitief.een.nieuw.gezicht.kreeg.en.voor.het.eerst.ging.samen-werken. met. de. Nationale. Postcode. Loterij.. Een. nieuw.gezicht. dat. volgens. Heerts. goed. is. ontvangen.. “Wel.heeft.2013.ons.geleerd.dat.je.het.vfonds-beeldmerk.niet.met.de.logo’s.van.drie.loterijen.moet.verbinden”,.zegt.de.directeur..“Je.kunt.van.de.door.ons.gesubsidieerde.pro-jecten.niet.eisen.dat.ze.het.vfonds.noemen.en.dan.ook.nog.eens.al.die.loterijen..Dat.moeten.we.dus.gerichter.gaan.doen,.zodat.het.aantal.logo’s.afneemt.”

“Bekender. en. zichtbaarder. is.het. vfonds. in. 2013. zeker. ge-worden..Dit.blijkt.ook.duide-lijk.uit.het.toegenomen.aan-tal. subsidieaanvragen”,. zegt.Heerts.. “2013. was. het. jaar.waarin. we. de. meeste. subsi-die.hebben.toegekend..Meer.

dus. dan. begroot,. maar. ook. meer. dan. we. uit. het. lote-rijgeld.kregen..We.hebben.4.miljoen.euro.uit.het.eigen.vermogen..ingezet”,.vertelt.de.directeur..Echt.bekender.worden,.blijft.voor.hem.een.belangrijke.

We krijgen dingen in beweging

We hebben echt dingen mogelijk gemaakt in de hardware

Ton Heerts, directeur vfonds

7

jaarverslag 2013

doelstelling..“Dat.is.beter.voor.het.fonds.en.goed. richting. de. mensen. die. loten. kopen..We. willen. benaderbaar. zijn..We. willen. dat.mensen. weten. dat. ze. bij. ons. terecht. kun-nen.voor.subsidie..De.keerzijde.van.dit.ver-haal. is. wel. dat. het. aantal. afwijzingen. en.dus.teleurstellingen.bij.subsidietoekenning.toeneemt.. Dat. is. altijd. een. dubbel. gevoel”,.zegt.Heerts.Hij. benadrukt. dat. het. vfonds. niet. alleen.grote.projecten.subsidieert..“We.hebben.bij-voorbeeld. in.2013.een.aanvraag.ontvangen.voor. een. loop. over. het.Westerborkpad.. De.route.van.ongeveer.340.kilometer.loopt.van.de.Holland-sche.Schouwburg,.tijdens.de.oorlog.een.verzamelplaats.voor. Joden. in. Amsterdam,. naar. het. voormalig. kamp.Westerbork.in.Drenthe..De.organisatie.van.de.loop.heeft.€.550,-.aangevraagd.en.die.hebben.we.ook.toegekend..Ook.voor.dat.soort.kleinere.projecten.moet.het.vfonds.er.zijn..Het.leuke.is.namelijk.dat.het.pad.wordt.erkend,.Westerbork.weer.aandacht.krijgt.en.mensen.er.weer.even.aan.worden.herinnerd.waar.het.pad.voor.staat..Dat.je.daar.een.activiteit.ontplooit,.is.echt.bijzonder.“

De drie werkveldenMeer. sturend,. bekender. en. zichtbaarder. worden.. Het.was. alleen. mogelijk. door. bij. de. koerswijziging. in. 2011.duidelijke.keuzes.te.maken.en.het.aantal.werkvelden.te.beperken.tot.drie:

•.erkenning.en.waardering•.herinneren,.herdenken.en.vieren•..vrede,.democratie,. rechtsstaat.en. internationale.rechts-.

orde

Het. is.een. indeling.die.volgens.Heerts.zijn.nut.heeft.bewezen..“Wat.we.het.afgelopen.jaar. hebben. gedaan. is. het. nog. beter. en.scherper.definiëren.wat.deze.drie.pijlers.in-houden..We. hebben. de. pijlers. ook. kunnen.toepassen.om.meer.balans.te.krijgen.in.de.toegekende.subsidies..Het.accent.lag.altijd.heel.sterk.op.erkenning.en.waardering.maar.in.2013.is.een. evenwichtigere. verdeling. tot. stand. gekomen.. De.pijlers.sluiten.ook.goed.aan.bij.de.loterijen..Pijler.1.en.3.bij.de.Nationale.Postcode.Loterij.en.pijler.2.bij.de.Bank-Giro.Loterij..De.Lotto.past.bij.alle.pijlers.De.zogenoemde.derde.geldstroom.(de.fondsen.op.naam.en. nalatenschappen). kwam. helaas. nog. niet. helemaal.van.de.grond..“Ik.heb.het.in.het.vorige.jaarverslag.ook.ge-

zegd,.maar.dat.moet.nog.steeds.beter”,.erkent.Heerts..Tijdgebrek.blijkt.hier.een.belangrijke.boos-doener.. “We. zijn. absoluut. te.klein. voor. het. tafellaken,. maar.ook. te. groot. voor. het. servet...In. zo’n. derde. geldstroom. moet.je. veel. tijd. en. energie. steken..Hier. geldt. bovendien. letterlijk.dat. de. kost. voor. de. baat. uit-gaat..Dit.alles.kan.niet.allemaal.gedaan. worden. door. dezelfde.hoeveelheid. medewerkers.. We.

hebben.daarom.in.2013.besloten.om.iets.uit.te.breiden..Men. moet. hierbij. niet. meteen. denken. aan. veel. extra.personeelsleden.maar.wel.aan.een.kleine.uitbreiding”,.legt.de.directeur.van.het.vfonds.uit.

Governance en toezichtMet. het. toezicht. op. het. vfonds. en. de. bestedingen. zit.het.volgens.hem.meer.dan.goed..“We.zijn.topzwaar.op.toezicht.. De. directie. werkt. met. de. Raad. van. Bestuur.en.die.wordt.gecontroleerd.door.de.Raad.van.Toezicht..Naast.de.Raad.van.Toezicht.hebben.we.natuurlijk.te.ma-ken.met.een.onafhankelijk.accountant,.we.zijn.aange-sloten.bij.de.Vereniging.Financiële. Instellingen.en.krij-gen.alleen.maar.geld.van.loterijen.als.we.voldoen.aan.het.CBF-keurmerk..We.hebben.de.ANBI-status.en.vanuit.de.Nationale.Postcode.Loterij.hebben.we.een.meetpun-tenevaluatie..We.worden.dus.uitstekend.gecontroleerd..Het. gaat. nu. goed. maar. moet. ook. niet. meer. worden..Je.kunt.ook.te.veel.willen.reguleren”,.meent.Heerts..Hij.benadrukt.fervent.voorstander.te.zijn.van.een.goede.en..

zorgvuldige.verantwoording..“Dat.staat.voor.mij.buiten.kijf..Van.elke.euro.moeten.honderd.centen.worden.ver-antwoord.”

2014.wordt.volgens.Heerts.een.bijzonder.en.spannend.jaar..En.dan.niet.zozeer.vanwege.de.ontwikkelingen.bin-nen.het.vfonds..“2014.wordt.een.heel.spannend.jaar.voor.de.ontwikkeling.van.het.‘Normandië.van.Nederland’.in.

2013 was het jaar waarin we de meeste subsidie

hebben toegekend


8

jaar

vers

lag

2013

Gelderland..De.Liberation.Route,.70.jaar.Market.Garden..Het.wordt.een.belangrijk. jaar..We.komen.nu.ook.in.de.laatste.jaren.dat.mensen.die.de.oorlog.hebben.meege-maakt. nog. leven.”. Bang. dat. de. aandacht. voor. onder-werpen.zoals.oorlog.en.vrede.daarna.afzwakt,.is.Heerts.

niet..“Ik.was.laatst.op.een.school.in.Rotterdam.om.les.te..geven..Het.ging. toen.over.het.OorlogsVerzetsMuseum.en.het.grote.bombardement.dat.de.binnenstad.vernie-tigd.heeft..Er.zaten.toen.kinderen.in.de.klas.die.vertel-den.over.een.oom.die.vocht.in.Syrië..Nederland.gaat.dit.jaar.met.militairen.naar.Mali..Conflict.en.oorlog;.het.lijkt.ver.weg,.maar.is.zo.weer.dichtbij..Dat.is.wat.het.vfonds.ook.zo.bijzonder.en.uniek.maakt..We.zitten.tussen.feest.van.bevrijding.en.oorlog.in..Je.probeert.door.debat.con-flicten. en. oorlogen. te. voorkomen.. Lukt. dat. niet,. dan.heb.je.het.leger.nodig;.waar.ook.ter.wereld.en.dat.leidt.altijd. tot. slachtoffers. en. gewonden.. Die. moet. je. weer.erkennen.en.waarderen..En.als.het.conflict.achter.de.rug.is. hoop. je. dat. mensen. er. lessen. uit. trekken. zodat. het.nooit.meer.gebeurt..Zo.is.de.cirkel.van.het.vfonds.rond..We.zijn.bovendien.een.bijzonder.fonds..We.zijn.niet.een.cultuurfonds.of.beleggingsfonds..Niet.te.klein.maar.ook.niet.te.groot..Wij.krijgen.dingen.in.beweging.en.zijn.het.vliegwiel.”

Communicatie en organisatieHet.vfonds.is.als.goed.doel.voor.een.groot.deel.van.haar.middelen. afhankelijk. van. mensen. die. loten. willen. ko-pen. voor. een. loterij. die. goede. doelen. steunt.. Deelne-mers.aan.de.loterijen.beseffen.nu.nog.niet.goed.dat.een.deel.van.het.geld.naar.het.vfonds.gaat..Er.zijn.plannen.om.de.deelnemers.bij.aankoop.van.het.lot.de.keuze.te.geven.welk.goed.doel.zij.willen.steunen..Daarom.moet.het. vfonds. meer. naamsbekendheid. krijgen.. Een. koers.die.in.2012.al.flink.is.ingezet.maar.echt.bekender.worden.blijft.voor.het.vfonds.een.belangrijke.doelstelling..

Televisie en radioOm. de. naamsbekendheid. kracht. bij. te. zetten,. is. er. in.2013.wederom.een.Ster.&.Cultuurspot.uitgezonden.op.zowel.de.televisie.als.op.de.radio..In.de.periode.mei.t/m.juni. (vanaf.4/5.mei. t/m.veteranendag.eind.juni). is.het.vfonds.via.105.tv-spots,.171.radiospots.en.1.295.000.views.online.zichtbaar.geweest.voor.het.Nederlandse.publiek.

Rondom. de. Indië. herdenking. op. 15. augustus. is. er. via.Socutera.een.tv-spotje.uitgezonden.over.het.Ministerie.van.Vrede,.met.als.Minister.van.Vrede.Jurgen.Raymann..Deze.spot.is.in.één.week.door.923.000.kijkers.bekeken.

Zoals.gebruikelijk.bij.het.vfonds.heeft.elk.project.com-municatieverplichtingen.. Op. deze. manier. komt. het.vfonds.bij.vele.mensen.onder.de.aandacht..Met.de.Te-legraaf.heeft.het.vfonds.een.aparte.band.en.een.aantal.projecten.van.het.vfonds.heeft.speciale.aandacht.van.de.Telegraaf.gekregen..

vfonds BandritzerIn.2013.heeft.de.vfonds.Bandritzer.door.het.land.gereisd..Bij.o.a..verschillende.Oorlogs-.en.verzetsmusea,.bij.her-inneringscentra,. op. het. Bevrijdingsfestival. in. Utrecht,.Veteranendag,.de.50+.beurs.en.bij.Movies.that.Matter.in.Den.Haag..In. de. vernieuwde. vfonds. Bandritzer. worden. de. mo-dernste.technieken.gebruikt.om.de.inhoudelijke.bood-schap.in.een.korte.tijd.op.een.intensieve.manier.over.te.brengen..In.korte.films.(max.3.minuten.per.film).wordt.duidelijk.dat.de.vrijheid.die.wij.kennen.niet.altijd.van-zelfsprekend. is. en. dat. ook. in. Nederland. niet. altijd. de.vrijheid.is.geweest..Inmiddels.is.de.vrijheid.in.Nederland.zo. vanzelfsprekend. dat. we. er. niet. allemaal. meer. over.nadenken.of.bij.stilstaan.

Van elke euro moeten honderdcenten worden verantwoord


9

jaarverslag 2013

Stap.binnen.en.ervaar.en.beleef.vrede,.vrijheid.en.democratie..Vlieg.mee.door.vrijheid.en.onderdruk-king.. Beleef. vrijheid. en. bezetting.. Hoe. komt. het.dat.we.nu.in.vrijheid.leven?.Wat.is.er.allemaal.ge-beurd?.Wat.doe.jij.eigenlijk.voor.je.vrijheid?

Op.enkele.locaties.hebben.we.de.mensen.na.een.bezoek.aan. de. vfonds. Bandritzer. vragen. gesteld:. Wat. doe. jij.voor.je.vrijheid?.én.Wat.is.voor.jou.vrijheid?.De.antwoor-den.hebben.de.bezoekers.opgeschreven.op.een.white-board.en.we.hebben.hier.een.foto.van.gemaakt..De.foto.werd. door. de. camera. direct. verwerkt. en. voorzien. van.een. kader. met. de. boodschap.“Wat. doe. jij. voor. je. vrij-heid?”. Binnen. enkele. minuten. werd. de. foto. geplaatst.op. de. Facebook. pagina. van. het. vfonds. en. konden. de.bezoekers.hem.downloaden.en.delen.met.vrienden.en.familie..Deze.actie.werd.zeer.positief.ontvangen.door.de.bezoekers.

In. 2014. is. de. Bandritzer. uitgeleend. aan. de. Koninklijke.Landmacht.die.in.dat.jaar.haar.200.jarig.bestaan.viert.

OrganisatieDe. Raad. van. Toezicht. is. samengesteld. door. rekening.te.houden.met.de.aard.en.omvang.van.de.stichting..Bij.de.keuze.van.de.gewenste.samenstelling. is.zorgvuldig.gelet. op. kennis,. ervaring. en. affiniteit. met. de. aard. en.cultuur.van.de.stichting..De.Raad.van.Toezicht.heeft.tot.taak.toezicht.te.houden.op.het.beleid.van.de.Raad.van.Bestuur.en.op.de.algemene.gang.van.zaken.in.de.stich-ting..Haar.bevoegdheden,.verantwoordelijkheden.en.ta-ken.zijn.vastgesteld.in.een.reglement..Per.1.januari.2013.is.de.good.governance.code.ingevoerd..Het.vfonds.heeft.naast.de.Raad.van.Toezicht.en.de.Raad.van.Bestuur.eenbeleidsvoorbereidend,.uitvoerend.bureau.onder.leiding.van.een.directeur..Binnen.de.Raad.van.Toezicht.is.een.au-ditcommissie.aangesteld,.welke.bestaat.uit.twee.leden.en.de.controller.van.het.bureau.

10

jaar

vers

lag

2013

De. Raad. van. Bestuur. en. de. Raad. van.Toezicht. hebben.beiden.steeds.drie.jaar.zitting..De.leden.van.de.Raad.van.Toezicht. zitten. maximaal. drie. termijnen. terwijl. de. le-den.van.de.Raad.van.Bestuur.onbeperkt.benoembaar.zijn..Ten.minste.vier.maal.per.jaar.komt.de.Raad.van.Toezicht..bijeen. en. de. Raad. van. Bestuur. minimaal. zes. keer. per.jaar..Een.maal.per.jaar.komen.beide.organen.in.een.ge-meenschappelijke.bijeenkomst.tezamen..De.auditcom-missie.komt.minimaal.twee.maal..per.jaar.bijeen.Oud-burgemeester. Job. Cohen. is. per. 1. januari. 2014. de.nieuwe.voorzitter.van.de.Raad.van.Toezicht.

Raad van Toezicht (tot 31 december 2013)*•..Voorzitter:. de. heer. mr.. B.J.M.. Baron. van. Voorst. tot.

Voorst,.lid.Raad.van.Advies.Oorlogsgravenstichting•..Lid:. de. heer. mr.. M.J.. Cohen,. Voorzitter. Raad. van.Toe-

zicht.Wageningen.UR,.Voorzitter.Amsterdams.4-5.mei.comité,.Vice-voorzitter.Politie.Onderwijs.Raad,.Lid.Cu-ratorium.Leerstoel.vfonds.Tilburg.Law.School.

•..Lid:.mevrouw.P.W..Kruseman,.Vice-voorzitter.Nationaal.Fonds. 4. en. 5. mei,. Lid. Raad. van. Toezicht. Anne. Frank.Stichting.

•..Lid:.de.heer.W.J..Berg,.Lid.dagelijks.bestuur.Vakcentrale.CNV,. Bestuurslid. stichting. CNV-Internationaal,. Vice-voorzitter. Stichting. van. de. Arbeid,. Plaatsvervangend.lid. SER,. Bestuurslid. stichting. pensioenfonds. ABP,. Be-stuurslid.stichting.VUT.fonds,.Lid.ledenraad.en.finan-ciële.commissie.VU.Vereniging.

•..Lid:. de. heer. drs.. H.H.. Hulshof,. Lid. Raad. van. Toezicht.Stichting. Nationaal. Erfgoed. Hotel. de. Wereld. (NEW).per.1-1-2014.

•..Lid:. de. heer. P.A.. Offers,. Plaatsvervangend. voorzitter.geschillencommissie. Klachteninstituut. Financiële.Dienstverlening.

•.Lid:.vacature

De.heren.Mr..B.J.M..Baron.van.Voorst. tot.Voorst.en.P.A..Offers.en.mevrouw.P.W..Kruseman.zijn.per.1.januari.2014.afgetreden. als. respectievelijk. voorzitter. en. lid. van. de.Raad.van.Toezicht.

Raad van Toezicht (per 1 januari 2014)*•.Voorzitter:..de.heer.mr..M.J..Cohen•.Lid:.de.heer.drs..H.H..Hulshof•.Lid:.de.heer.W.J..Berg•..Lid:.mevrouw.drs..M..Scharloo,.Directeur.Teylersmuseum,.

Lid.bestuur.Museumvereniging,.Lid.bestuur.Museum-jaarkaart,.Adviseur.Mondriaan.Fonds.

•..Lid:.de.heer.Vice-admiraal.M.J.M..Borsboom,.Comman-dant.Zeestrijdkrachten,.Admiraal.Benelux

•.Lid:.vacature•.Lid:.vacature

Raad van Bestuur (zowel in 2013 als in 2014)*•..Voorzitter:.de.heer.mr..R.S..Croll,.President.van.de.Oor-

logsgravenstichting. tot. en. met. 16-9-2013,. Voorzitter.van.het.bestuur.van.de.Stichting.Vrienden.van.de.OGS.vanaf.15-8-2014.

•..Secretaris:.de.heer.A.J.M..Heerts,.Voorzitter.Vakcentrale.FNV,..plaatsvervangend.voorzitter.SER.

•..Lid:. de. heer. C.J.M.. de.Veer. Lt-generaal. b.d.,.Vice-voor-zitter. Raad. van. Bestuur. ABP,. Honory. member. Com-mon.Wealth.War. Graves. Commission,. Beschermheer.Nieuw.Guinea.Veteranen,.Voorzitter.Raad.van.Toezicht.Koninklijke.Luchtmacht.Historische.vlucht.

*. .Alleen.de.relevante.nevenfuncties.zijn. in.dit. jaarver-slag.opgenomen.

De. vergoeding. aan. de. leden. van. de. Raad. van.Toezicht.bedroeg.in.2013.volgens.de.toegestane.vrijwilligersver-goeding.€1.200,-.(voorzitter).en.€.900,-.(lid)..De.voorzit-ter.en. lid. van. de.Raad.van. Bestuur. ontvingen.een.ver-goeding.van.respectievelijk.€.15.000,-.en.€.7.500,-..Voor.de.secretaris/directeur.van.het.vfonds.geldt.voor.zowel.2013.als.2014.de.regeling.directeursbeloningen.van.het.VFI.

Bureau: vestigingsplaats Den BoschDirecteur:.Ton.HeertsController:.Maaike.van.der.SteenSenior.beleids-.en.projectadviseur:.Wiard.MolenaarCommunicatie-.en.projectadviseur:.Marineke.WensinkMarketing.en.office.management.medewerker:.Laura.van.SchalmSecretariaatsmedewerker:.Evelyn.Aarts

Register.accountant:.de.heer.W..van.Egeraat.RA.

12

jaar

vers

lag

2013

Hendrik-Jan van Tilburg is voorzitter van de samenwer-kende veteranenontmoetingscentra, de V.O.C. Mettes van der Giessen is projectleider versterking nuldelijns-ondersteuning veteranen bij het Veteranen Platform. Met de voorzitter van het Veteranen Platform, Hein Scheffer, spreken zij over het belang van kameraad-schap voor veteranen en hun relaties. Het vfonds finan-ciert hen, in het kader van de erkenning en waardering van het werk dat veteranen hebben verricht.

“Jij.bent.in.Libanon.geweest”,.zegt.Hendrik-Jan.van.Til-burg. tegen. Mettes. van. der. Giessen.. “Hoe. was. jouw.psycho-indicatie?”. Van. der. Giessen:. “Het. was. Bosnië..Geen.idee.”.Van.Tilburg:.“Heb.je.überhaupt.een.examen.gehad?”.“Nee.”.Van.Tilburg:.“Dat.was.een.wereld.van.ver-schil.met.nu..Kijk.hoe.we.investeren.in.de.militairen.die.naar.Mali.gaan..De.geestelijke.verzorging,.het.bedrijfs-maatschappelijk.werk,.psychologen,.het. thuisfront.dat.erbij.wordt.betrokken,.enzovoort..Er.wordt.van.alles.ge-daan.om.ervoor.te.zorgen.dat.veteranen.niet.jarenlang.wachten. met. hulp. zoeken,. om. zich. dan,. als. het. alleen.maar.erger.is.geworden,.te.laat.te.melden,.als.vaak.al-leen.hospitaliseren.nog.een.oplossing.is.”.Dat. neemt. niet. weg. dat. militairen. getraumatiseerd.kunnen.terugkomen,.of.dat.er.zich.jaren.later.een.trau-ma.bij.hen.kan.openbaren..Mede.daarom.is.het.hoopge-vend. dat. veteranen. steeds. meer. naar. elkaar. omkijken.dan. vroeger.. Via. sociale. media,. maar. ook. via. de. de. 18.ontmoetingscentra.die.zijn.aangesloten.bij.de.V.O.C..en.46. veteranenverenigingen. die. zijn. aangesloten. bij. het.Veteranen.Platform,.dat.door.het.ministerie.van.Defen-sie.is.belast.met.de.coördinatie.van.de.nuldelijnsonder-steuning.voor.veteranen..

Buddysysteem

De.nuldelijn..Geestelijke.mantelzorg,.“maar.dan.minder.beladen.en.minder.vergaand”,.legt.Van.Tilburg.uit..Naast.de.nuldelijn.is.er.de.eerstelijns.reguliere.en.tweedelijns.specialistische. zorg..“Vergelijk. de. nuldelijnsondersteu-ning. met. het. buddysysteem. voor. militairen.. Er. voor.elkaar. zijn,. zorgt. ervoor. dat. mensen. op. de. rit. blijven.”.Van. der. Giessen:.“Bij. oudere. veteranen. zie. je. dat. hun.netwerk. aan. het. afbrokkelen. is;. zij. missen. een. buddy.die.dagelijks.even.een.arm.om.hen.heen.slaat.”.Toch.is.de.nuldelijnsondersteuning.bedoeld.voor.veteranen.van.alle.leeftijden..Ook.die.wordt.verleend.door.de.ontmoe-tingscentra..Die.moeten.we.dan.ook.niet.zien.als.zorg-centra,.zegt.Van.der.Giessen,.maar.meer.als.buurthuizen..“Het. verschil. is. dat. wanneer. veteranen. een. probleem.hebben,.dat.daar.gemakkelijker.wordt.gesignaleerd.dan.

in.reguliere.buurthuizen.”.De.luisterende.oren.zijn.niet.alleen.veteranen,.maar.ook.relaties.en.zelfs.militairen.in.actieve.dienst..Het. vfonds. financiert. de. organisatie. van. deze. buddy-zorg. in. een. landelijk. dekkend. en. kostenarm. systeem.met. gecertificeerde. nuldelijnshelpers.. Daarvoor. is. tot.2016. bijna. driekwart. miljoen. euro. toegezegd..“Onder-steuning”,. corrigeert. Van. der. Giessen. het. woord. zorg..Hein.Scheffer:.“We.zijn.geen.zorgverleners.”.

Binnen vijf minuteneen maatje op de stoep

We zijn geen zorgverleners

Hein Scheffer

13

jaarverslag 2013

14

jaar

vers

lag

2013

VersnipperdDe. nuldelijnsondersteuning. was. altijd. erg. versnip-perd,.zegt.Van.der.Giessen:.“Je.hebt.de.landelijke.ge-organiseerde.veteranenverenigingen.en.de.ontmoe-tingscentra,. die. regionaal. opereren.. Wij. richten. nu.de. nuldelijnsondersteuning. bij. de. verenigingen. en.de.ontmoetingscentra.goed.in..We.geven.de.vrijwil-ligers.een.rugzakje.met.kennis.en.vaardigheden.mee.en.vergoeden.de.onkosten..De.training.wordt.gegeven.door.de. Basis. en. leidt. tot. een. certificaat. van. bekwaamheid.als. nuldelijnshelper.. Daarna. koppelen. we. de. steunsys-temen.van.de.verenigingen.en.ontmoetingscentra.aan.elkaar.tot.een.landelijk.dekkend.systeem.”.Er.zit.strategie.achter.de.financiering.door.het.vfonds,.vermoedt.hij..“In.het.verleden.werd.er.onvoldoende.aan-dacht.gegeven.aan.het.gespecialiseerd.maatschappelijk.werk. voor. veteranen.. Het. vfonds. heeft. daarom. jaren-lang.dat.maatschappelijk.werk.gefinancierd..En.daarna.gezegd:.‘Defensie,.het.staat,.het.loopt,.het.werkt,.het.is.nu. een. verantwoordelijkheid. van. een. ander’..Toen. had.Defensie.maar.één.keus:.overnemen..Ik.denk.dat.nu.het-zelfde.gaat.gebeuren.”.Scheffer.beaamt.dit:.“Het.vfonds.is.een.investeerder..Als.er.een.goed.idee.komt,.investe-ren. ze. er. in.. En. als. het. er. staat,. is. het. tijd. dat. iemand.anders.het.overneemt.”.

Exploitatie

“De. exploitatie. van. een. ontmoetingscentrum. kost. on-geveer.duizend.euro.per.maand”,.weet.Van.Tilburg..“Dat.krijgen.ze.gewoon.niet.binnen,.want.het.zijn.particulie-re.initiatieven..Soms.heb.je.het.geluk.dat.een.gemeente.een.pand.aanbiedt..Maar.alleen.als.de.centra.kostenarm.worden.en.als.de.bedrijfsvoering.op.orde.is,.steunt.het.vfonds.ze.via.ons.project.”.Hij.heeft.daarom.ook.de. le-den.van.het.Veteranen.Platform.uitgenodigd.om.in.de.centra.te.vergaderen.en.er.reünies.te.organiseren,.zodat.geld.van.veteranen.terecht.komt.bij.veteranen..Scheffer.vindt.dat.een.goed.idee.en.zegt.toe.de.ledenvergaderin-gen.van.het.Veteranen.Platform.in.één.van.de.centra.te.houden..“Dat.zijn.toch.een.man.of.50,.60.”.Volgens.Van.der.Giessen.gaat.het.er.vooral.om.dat.de.nuldelijnsondersteuning. laagdrempelig. is.. Helemaal.voor.veteranen.die.teleurgesteld.uit.de.zorg.zijn.gestapt,.of. de. zorg. bewust. mijden..“We. zijn. in. eerste. instantie.gericht. op. ontmoeten.. Dan. komen. we. mensen. tegen.die.zeggen,.die.en.die.is.aan.de.drank,.of.zit.altijd.alleen.thuis..Dan.gaan.we.er.naar.toe,.we.bellen.aan.en.vragen.of.we.een.kop.koffie.mogen.drinken.”.De.volgende.stap.is.dan.om.ze.in.een.ontmoetingscentrum.te.krijgen.of.bij.een.reünie.

Helmen en uniformenIn.de.centra.zelf.draait.het.om.beleving,.legt.Van.Tilburg.uit..“Er.liggen.helmen.en.uniformen.en.dat.doet.iets.met.mensen.. In. termen. van. kleuren,. van. geur,. van. het. los-maken. van. het. verhaal.. Als. dat. niet. lukt,. proberen. we.ze.te.masseren..Krijgen.we.ze.dan.nog.niet.in.die.vibra-tie,.de.sfeer.van.het.centrum,.dan.moeten.ze.misschien.wel.worden.doorverwezen..En.ook.daarna.zijn.wij.er,.na.afloop. van. een. moeilijk. gesprek. met. bijvoorbeeld. een.psychiater..Dan.zeggen.we:.kom.bij.ons.resoneren,.even.bijkomen.van.de.emoties.voordat.je.naar.huis.gaat..En.als.laatste.proberen.we.ze.te.activeren,.met.het.lijf.aan.de.slag.te.gaan..Je.moet.niet.alleen.in.het.hoofd.blijven.zitten.”.Van.der.Giessen.wil.over.anderhalf.jaar.vijfhonderd.ge-certificeerde. nuldelijnshelpers. hebben. opgenomen. in.het.landelijke.systeem..Om.ze.in.te.kunnen.zetten.is.een.digitale.sociale.kaart.bedacht,.de.DiSK-Veteranen..“Zie.je.

Nuldelijnsondersteuning is aandacht en hulp voor je kameraad

Mettes van der Giessen

15

jaarverslag 2013

dat.een.veteraan.hulp.nodig.heeft,.dan.kun.je.via.DiSKV.een.contactpersoon.van.een.vereniging.of.ontmoetings-centrum.bereiken,.en.zeggen:. ik.heb.hier.een.veteraan.met.dat.en.dat.probleem,.zou.een.van.jouw.nuldelijns-helpers.die.bij.hem.in.de.buurt.woont.contact.met.hem.kunnen.leggen.”.“De.kracht.van.DiSKV.is.dat.je.meteen.kunt. bellen,. ook. ‘s. nachts”,. zegt. Van. Tilburg.. “Als. het.netwerk.straks.goed. is.uitgerold,.dan.heb. je.heel.snel,.binnen.een.halfuur.of.zelfs.vijf.minuten,.een.maatje. op. de. stoep. staan.. Een.dreigende. uitslaande. brand. kun.je.meteen.blussen..Zo.voorkom.je.restschade.”.

PolitieDe.DiSKV.is.ook.te.benaderen.door.instanties.die.in.con-tact. komen. met. veteranen,. zoals. huisartsen,. gemeen-ten,.Leger.de.Heils.en.politie..“Als.een.veteraan.doorslaat.en.de.politie.komt.erbij”,.zegt.Scheffer,.“dan.kan.die.hem.oppakken.en.in.de.cel.zetten.of.hospitaliseren..Voeg.je.daar.de.nuldelijnsondersteuning.aan.toe,.dan.is.het.pa-let. breder,. minder. agressief.”. Het. gaat. volgens. hem. te.ver.om,.als.een.veteraan.met.een.mes.staat.te.zwaaien,.er.een.nuldelijnshelper.op.af.te.sturen..“Maar.het.werkt.

de-escalerend.als.een.politieman.zegt,.hé,.ik.heb.ook.in.Libanon.gediend.”Hij.denkt.dat.het.de.politie.de.ogen.opent.voor.de.om-gang.met.mensen.die.problemen.hebben.. In.het.nieu-we. gebouw. waarin. Scheffer. kantoor. houdt,. zit. naast.het. Veteranen. Platform. en. de. Basis. ook. de. Stichting.Waardering.en.Erkenning.Politie,.een. initiatief.van.het.

vfonds.. Het. Vetera-nen. Platform. onder-houdt. daar. nauwe.contacten. mee.. “Bij.de. opening. van. ons.gebouw. merkte. ik.dat. het. bij. de. politie.niet.gebruikelijk.is.om.over. dit. soort. dingen.

te.praten..Dat.wordt.ervaren.als.zwakte.en.daar.schrok.ik.een.beetje.van..Terwijl.je.het.eigenlijk.bij.de.militairen.verwacht,.is.het.bij.de.politie.aan.de.orde.”.Van.der.Gies-sen:.“De. ondersteuning. van. een. politieman. komt. pas.aan.bod.na.een.traumatische.ervaring..Nuldelijnsonder-steuning.is.aandacht.en.hulp.voor.je.kameraad.op.het.moment.dat.hij.slecht.in.zijn.vel.zit..Dat.is.een.slag.die.de.politie.nog.moet.maken.”

Een dreigende uitslaande brand kunnen we straks

meteen blussen

Hendrik-Jan van Tilburg

16

jaar

vers

lag

2013

Erkenning en Waardering (oorlogs)getroffenen en VeteranenTotaal subsidietoekenningen € 6.742.898

jaarverslag 2012

13

Stichting Veteranen-kunst SVKProjectsubsidie 20138500

Stichting Genootschap EngelandvaardersProjectsubsidie 20132.600

Stichting Nederlandse VeteranendagDocumentaire ‘Helden tegen wil en dank’45.000

Vereniging Dragers Militaire Dapperheids-onderscheidingenProjectsubsidie 20134.996

VeteraneninstituutHet interview project Thuisfront20.000

Nederlandse Unifil VerenigingExtra aanvraag project-subsidie Unifil2.950

Wounded Warriors NetherlandsOpstartsubsidie organisatie3.500

COVVSProjectsubsidie 20134.500

Stichting Samenwer-kend Verzet 1940- 1945Dag van het Verzet 20137.500

Oorlogsgravenstich-tingPelgrimsreizen naar Indonesië en Thailand 201330.238

Stichting Nederlandse VeteranendagRidderzaalceremonie Veteranendag 201340.000

Nationale TaptoeTaptoe 2013320.000

Stichting VersPers UitgeverijProject ‘De familie van een veteraan’13.600

Stichting Veteranen ActiefProjectsubsidie 2013 11.330

Algemene vereniging Oud-marinepersoneelProjectsubsidie 201310.750

Bond van Wapen-broedersProjectsubsidie 201444.500

Stichting SobiborHerdenkingsreis 20142.900

Stichting BentengProjectsubsidie 2014 4.165

Nederlands Auschwitz ComitéHerdenkingsreis polen november 20131.750

Federatie van ver-enigingen van Indië MilitairenProject FIM 2014 10.000

VOMI NederlandProjectsubsidie 201431.500

ORS Lek en Linge voor Atheneum -Havo-VMBOCircusvoorstelling op-dat wij niet vergeten3.000

Stichting Veteranen PlatformProjectsubsidie Vetera-nen Ontmoetingscen-tra 201485.000

Stichting Veteranen PlatformProjectsubsidie Nul-delijnsondersteuning 2014100.000

Stichting Veteranen PlatformProjectsubsidie 201418.000

Veteraneninstituut200 jaar Koninklijke Landmacht115.000

Vereniging van Poolse Oudstrijders in NederlandProjectsubsidie 20142.000

Vereniging JINProjectsubsidie 20142.200

Stichting Veteranen PlatformVerhuiskosten20.000

Stichting Genootschap EngelandvaardersProjectsubsidie 20144.500

BNMO VerenigingProjectsubsidie 2014326.900

BNMO VerenigingProjectsubsidie STIMOG 2014250.000

Stichting de BasisProjectsubsidie 20143.259.100

Stichting Miles 4 JusticeMiles 4 Justice Cup 201450.000

SHBSSPelgrimsreis langs traject Birma-Siam Spoorweg4.500

Stg. Indisch Herin-neringscentrum BronbeekGedeeld Verleden, gedeelde toekomst160.000

Stichting Pelita indisch Nederland GroepProjectsubsidie 201416.450

Stichting Veteranen PlatformProjectleider nuldelijns-ondersteuning 201460.000

SMVProjectsubsidie 2014372.903

Bond van Oud-Stoottroepers en StoottroepersProjectsubsidie 201427.386

Stichting Waardering Erkenning PolitieProjectsubsidie 1.000.000

Sociaal Juridisch Loketprojectsubsidie100.000

Vereniging Indië Mili-tairen de ValouweReünie 1 oktober 2013500

Reüniecommissie 3-6 RVAReünie 11 april 2013280

Stg. SobiborHerdenkingsreis 20133.000

Vereniging Nederlands Nieuw Guinea Militai-ren 1945-1962Reünie 25-26 april 20133.240

Staf Chauffeursgroep 403 BIReünie 15 mei 2013150

Reüniecommissie OVW Veluwebataljon 1-8 RIReünie april213

Reünieverband 6e bataljon regiment StoottroepenReünie 14 aug. 2013850

Eerste Hulpverband-plaats 7 december C DivisieReünie 16 mei 503

Comité 4-8 R.I.Reünie 10 okt. 2013400

Reüniecommissie Ex-schrijvers/Logistieke Dienst Administratie der KMReünie 17 april 20131.000

Comité van Toezicht KNIL MonumentenHerdenking 26-07-2013531

Stichting Japanse VrouwenkampenReünie 25 augustus3.600

Stichting Oldenzaalse VeteranenLustrumbijeenkomst400

Stg. Ver. Veteranen Regiment van HeutszVijf jaarlijkse Reünie 13.500

VVRTTReünie 26 sept. 2013550

FIMViering 25 jarig bestaan 10 oktober900

De Gewonde SoldaatReünie 10 mei 2013 400

Stichting Veteranen 4-10 RIReünie 30 aug. 2013710

VOPETReünie 11 mei 2013 en 25 september 20131.800

SHBSSReünie 17 aug. 20133.500

Stichting OranjehotelHerdenkingsbijeen-komst 28-9-2013500

Comité 3-10 RIReünie 6 juli 2013 400

Stg Reünie Bangki-nangReünie 6 april 2014650

Vereniging Oud-Leden 1 (NL) UN Signal Bat-talionReünie 7 september1.500

PG8788 Operatie OctopusReünie op 15-6-2013 415

Stichting Grenadiers en JagersReünie 7 juli 20137.100 Vereniging Huzaren van BoreelReünie 21 sept.20135.000

VVRTTReünie 2 oktober1.600

Reünie en nazorgcom-missie 2-6e R.I. T. BrigadeReünie 28 sept. 20132.000

Noordelijke vereniging Oud en Actiefdienend MarinepersoneelReünie op 5 okt.2013 600

Vereniging 1e Poolse Pantserdivisie Ne-derlandHerdenking bevrijding Breda500

Stichting Japanse JongenskampenHerdenking 23 aug.2.500

Bond van Wapen-broeders / Afdeling Venray e.o.Overkomst Veteranen Venray 20131.000

Regiment bevoorra-dings en transport-troepenReünie 26 september 2013 5.000

Stichting Herinnering LO-LKPReünie 24 mei 2014350

Landelijke kontakt-groep Verzetsgepensi-oneerdenLaatste reünie 4 september 2013820

Vereniging Veteranen Regiment Genie-troepenReünie 15 mei 2014 5.000

Eerste Hulpverband-plaats C. Divisie 7 decemberReünie 15 mei 2014370

Politie Veteranen PlatformSubsidie 201333.333

VOMI NederlandProjectsubsidie 201335.765

VVRBTProjectsubsidie VVRBT 20134.000

Welcome Again VeteransOverkomst veteranen 20131.250

Erkenning en Waardering (oorlogs)getroffenen en Veteranen

A5_circus_folder.indd 1

12-01-14 21:39

18

jaar

vers

lag

2013

Het vfonds financierde de verbouwing van het Ver-zetsmuseum en de restauratie van Barak 1B, en gaf zo letterlijk ruimte aan herinneren, herdenken en vieren. Een gesprek met Jeroen van den Eijnde, directeur van Nationaal Monument Kamp Vught, en Liesbeth van der Horst, directeur van het Verzetsmuseum in Amsterdam.

“Hier.groeide.de.boom.naar.buiten.”.Jeroen.van.den.Eijnde.wijst.omhoog.in.de.educatieve.ruimte.van.Barak.1B.op.het.kampterrein..“De.architect.heeft.op.de.plaats.waar.eens.een.groot.gat.zat,.nu.een.transparant.glazen.dak.gemaakt...“Voor. de. kampgevangenen. in. oorlogstijd. was. dit. de.postbarak.en.kantine..Er.waren.zelfs.plannen.om.er.een.bordeel.in.onder.te.brengen.”,.zegt.Van.den.Eijnde..Maar.de.barak..werd.na.de.bevrijding.een.kerk,.voor.collabo-rateurs. en. voor. zesduizend. Duitse. burgers. uit. de. Self-kant,.een.streek.ten.oosten.van.Sittard,.die.hier.door.de.Britten. naartoe. waren. ge-stuurd..In. 1951. kwamen. Molukkers.-. voornamelijk. ex-KNIL-mi-litairen. en. hun. gezinnen. -.naar.Nederland..Zij.hadden.aan. Nederlandse. zijde. ge-vochten..Toen.Indonesië.on-afhankelijk.werd,.werden.ze.naar.Nederland.gehaald..“En.wat.doe.je.dan?”,.zegt.Van.den.Eijnde,.“Je.verbouwt.de.barakken..Er.werden.kleine.kamertjes.in.gemaakt.voor.de.duizenden.Molukkers.die.naar.Vught.kwamen...Op.zich.sloot.dat.wel.aan.bij.het.kazerneleven. dat. zij. gewend. waren.. Maar. hun. verblijf.

werd.langdurig..en.veertig.jaar.later.was.de.woonsitu-atie. zeer. verslechterd.. Alle. barakken. werden. toen. ge-sloopt. om. te. wijken. voor. nieuwbouw. in. dezelfde. stijl..Behalve. Barak. 1B,. die. nog. steeds. een. kerkfunctie. had..Totdat.de.kerkgangers.gebruik.gingen.maken.van.barak.1A,.die.wél.was.opgeknapt.”De. organisatie. van. het. naastgelegen. Nationaal. Mo-nument. Kamp.Vught. vroeg. zich. toen. af:. willen. we. dit.oorlogserfgoed. voor. onze. ogen. laten. verkruimelen. of.willen. we. het. behouden?. Ze. koos. voor. het. laatste. en.besloot.er.het.verhaal.van.de.vier.bewonersgroepen.te.vertellen..Met.steun.van.het.vfonds.

Bomen als getuigenIn.dezelfde.periode.meldde.het.Verzetsmuseum.in.Am-sterdam.zich.bij.het.vfonds,.om.ook.daar.een.uitbreiding.van. het. museum. te. financieren.. En. ook. daar. ging. het.vfonds.snel.akkoord.Net.als.in.Vught.zou.hier.de.geschiedenis.van.vier.groe-

pen. worden. verteld:. dat. van. de.Joden,.de.verzetsmensen,.de.colla-borateurs.en.de.omstanders.in.de.oorlog.. Verteld. door. kinderen. uit.die.tijd,.voor.kinderen.uit.onze.tijd..“Het.hele.project.zou.bij.elkaar.3,5.miljoen. euro. gaan. kosten”,. zegt.directeur. Liesbeth. van. der. Horst..“Op.het.moment.dat.wij.voor.het.

moeilijke. besluit. stonden. om. . een. ‘go’. te. geven. voor.de. start. van. de. bouw,. was. dat. nog. eigenlijk. te. tricky..Toen.heeft.het.vfonds.zijn.oorspronkelijke.bijdrage.van.500.000.euro.verhoogd.naar.700.000.euro,.en.konden.wij.dit.besluit.nemen.”

Wij slaan de brug die overlevenden niet meer kunnen slaan

Plekken waar het allemaal gebeurd is, worden steeds belangrijker

Jeroen van den Eijnde

19

jaarverslag 2013

20

jaar

vers

lag

2013

Het.resultaat.is.het.Verzetsmuseum.Junior.waarin.veel.aandacht.is.voor.de.beleving.van.de.oorlog.vanuit.per-soonlijke. ervaringen.. “Dat. is. deels. vanwege. de. doel-groep,.maar.ook.omdat.we.weten.dat.het.goed.werkt..Deze. opzet. stimuleert. bovendien. het. nadenken. over.dilemma’s,.over.goed.en.fout,.over.machteloosheid,.laf-heid.en.moed..En.alles.er.tussenin.”Jeroen.van.den.Eijnde.noemt.de.uitbreiding.van.het.Ver-zetsmuseum.“een.uitstekend.voorbeeld.van.hoe.je.een.abstract.verhaal.dicht.bij.de.mensen.kunt.brengen”..Te-gelijk.worden.volgens.hem.de.plekken.in.Nederland.‘waar.

het.allemaal.gebeurd.is’. belangrijker,. zoals..het.Anne.Frank.Huis,.de. voormalige. kam-pen. Westerbork. en..Amersfoort..en..Vught...“De. bomen. hier. wa-ren.getuigen..Dat.be-sef. levert. een. histo-

rische.sensatie.op.bij.bezoekers,.die.enorm.helpt.om.de.brug.te.slaan.tussen.toen.en.nu,.zeker.wanneer.er.geen.overlevenden.meer.zijn.die.dit.kunnen.doen.”. . Juist.op.deze.plekken.zijn.er.wel.grenzen.in.wat.je.museaal.kunt.doen,. vindt. hij..“De.‘experience’. die. sommige. oorlogs-musea. bieden. is. op. zich. heel. legitiem,. maar. past. niet.op.de.plaatsen.van.vervolging.en.terreur..Je.wilt.mensen.geen.kampbeleving.laten.ondergaan.”

Moedige burgersIn.Barak.1B.krijgen.collaborateurs.evenveel.aandacht.als.de.gevangenen.uit.de.oorlogsjaren,.de.Duitse.burgers.en.de.Molukkers..Van.den.Eijnde.verwacht.weinig.negatie-ve.reacties.van.het.publiek.op.deze.keuze..“We.zien.dat.de.afstand.tot.het.onderwerp.groeit,.waardoor.er.meer.bespreekbaar. wordt.”. Van. der. Horst. kreeg. evenmin.commentaar. op. de. NSB-verhaallijn. in.Verzetsmuseum.Junior..“Tot.mijn.blijde.verrassing.”Van.den.Eijnde:.“Het.gaat.ons.er.om.mensen.bewust.te.laten. worden. van. de. keuzes. die. er. vaak. zijn. en. de. ge-volgen.daarvan..Ons.motto.is.niet.voor.niets:.herdenken.is.nadenken..Een.bezoek.aan.een.herinneringscentrum.of.oorlogs-.of.verzetsmuseum.stimuleert.tot.nadenken.over.heel.wezenlijke.vragen.”Van. den. Eijnde. citeert. uit. een. recente. le-zing. van. Kees. Schuyt.. “Helden. plaats. je.op.een.voetstuk..Daarnaast.heb.je.moedige.burgers..Die.tonen.daadkracht.op.het.juiste.moment..Pas.achteraf.realiseren.ze.zich.dat.wat.ze.gedaan.hebben.heel.erg.riskant.was.”.

“Veel. verzetsmensen. waren. zich. tijdens. de. oorlog. wel.degelijk.bewust.van.het.risico.dat.ze.namen”.relativeert.Van.der.Horst..“Zij.wisten.dat.ze..hun.leven.in.de.waag-schaal. stelden.. En. dat. lang. niet. iedereen. dat. deed,. . is.heel. begrijpelijk”,. vult. Van. der. Horst. aan..“Dat. inzicht.willen.wij.geven.”.

Interessante slingerbewegingVan.der.Horst..vindt.de.visie.op.het.verzet.de.laatste.ja-ren.heel.negatief.geworden..“Het.zouden.maar.klunzen.zijn.geweest,.en.het.was.allemaal.veel.te.weinig..Dat.is.iets. waar. ik. het. stellig. niet. mee. eens. ben..Voor. actief.verzet.was.veel.moed.nodig..Je.kunt.het.niet.van.ieder-een.verwachten...In.de.oorlog.was.dat.vanzelfsprekend...Als.je.passief.anti-Duits.was,.was.je.‘goed’...Nu.wordt..die.passieve.houding.veroordeeld..Het.komt..denk.ik.voort.

uit.schuldgevoel.over.de..Jodenvervolging.. . Daar.had.toch.eigenlijk.ieder-een. zich. tegen. moeten.verzetten,.maar.zo.sim-pel.wás.dat.niet.”.

Actief verzet kun je niet van iedereen verwachten

Liesbeth van der Horst

Tot mijn blijde verrassing kwam er geen commentaar op de NSB-verhaallijn

Liesbeth van der Horst

21

jaarverslag 2013

Er.is.sprake.van.een.interessante.slingerbeweging,.zegt.Van. den. Eijnde..“Direct. na. de. oorlog. was. er. veel. aan-dacht.voor.verzet.en.bestond.het.verhaal.van.de.Joden-vervolging.niet.of.nauwelijks..Maar.de.laatste.jaren.zie.je.dat.die.vervolgingsgeschiedenis.andere.verhalen.naar.de.achtergrond.drukt..”.Van.der.Horst.:.“Ik.kan.wel.begrij-pen.dat.dit.het. langste.blijft.hangen.in.het.collectieve.geheugen.. Het. is. zonder. meer. het. meest. ingrijpend.geweest,.dus.dat.gaat.overheersen..Wij.willen.toch.ook.andere.aspecten.onder.de.aandacht.brengen.”.Van.den.Eijnde:.“Dat.is.onze.verantwoordelijkheid:.historisch.in-zicht. doorgeven. aan. het. grote. pu-bliek,.en.verschillende.kanten.laten.zien.”. Van. der. Horst:.“Er. stond. een.column. in. NRC. Handelsblad;. Mar-griet.Oostveen.was.met.haar.doch-ter. naar. Verzetsmuseum. Junior.geweest,. en. die. had. gezegd. dat. ze.alles.over.dat.NSB-meisje.wilde.we-ten,.want.dat.was.nieuw.voor.haar..Het. Joodse. verhaal. kende. ze. wel. al.. . In. 2015. gaan. we.een. grote. tentoonstelling. wijden. aan. de. Nederlandse.politieke. gevangenen. in. de. concentratiekampen,. want.

het.is.een.beetje.vergeten.ge-raakt.dat.er.niet.alleen.Joden,.maar.ook.opgepakte.verzets-mensen. in. concentratiekam-pen.hebben.gezeten.”

SamenwerkingOp. dit. moment. staat. er. in.het.Verzetsmuseum.een.ten-toonstelling. over. de. kinder-transporten. van. Vught. naar.Sobibor,.die.NM.Kamp.Vught.maakte. met. geld. van. het.vfonds.. “Die. expositie. reist.langs. . meerdere. locaties.”,.zegt. Van. den. Eijnde.. “Dat.was. een. eis. van. het. vfonds.”.Handig. is. het. volgens. Van.der. Horst. dat. het. Verzets-museum,. Kamp. Westerbork.en. Kamp. Vught. redelijk. ver-gelijkbare. expositieruimten.hebben,.zodat.ze.tentoonstel-lingen. kunnen. uitwisselen.“zonder.de.boel.met.veel.ex-tra.kosten.te.veranderen”..

Het.vfonds.stimuleert.ook.andere.manieren.om.samen.te.werken..Zo.financiert.het.sinds.kort.de.projectsecreta-ris.van.de.Stichting.Musea.en.Herinneringscentra.40-45..Van.den.Eijnde.stelt:.“Die.projectsecretaris.biedt.struc-tuur. en. geeft. richting..We. komen. nu. verder. dan. voor-heen.in.de.uitwerking.van.ideeën.voor.mooie.projecten,.deskundigheidsbevordering.en.positionering..Daar.zijn.wij.erg.blij.mee.”

Je wilt mensen geen kampbeleving laten ondergaan

Jeroen van den Eijnde

22

jaar

vers

lag

2013

Herinneren, herdenken en vierenTotaal subsidietoekenningen € 4.652.064

Stadsschouwburg Amsterdam Voorstelling ‘Waarom lijn 8 niet meer rijdt’ 15.000 Stg. Liberation Route Europe Projectorganisatie Liberation Route 2013 889.504 Holy Clips voor Vrijheid 2013-2015 69.000 Stichting Sobibor Archeologische con-ferentie Sobibor 11.820 Stichting Indisch herinneringscen-trum Bronbeek Project 70 jaar Birma-Siam spoorweg 7.940 Stichting I.O. Project 07:05:1945 Kunst en geschiede-nisproject 07:05:1945 20.000 Stichting Herdenking 15 augustus 1945 Herdenking 15 augus-tus 1945 62.150 Nationaal Comité Herdenking Capi-tulaties Herdenking Capitula-ties Wageningen 2013 12.500 Afslag Eindhoven Project ‘Reis naar het einde van de nacht’ 25.000 Oorlogsliefdekind Hosting en web-mastering website Oorlogsliefdekind.nl 5.000 Stichting Sobibor Studiereis okt. 2013 2.650 Stichting Airborne Feelings Projectsubsidie 2013 25.000 Indisch Herin-neringscentrum Bronbeek Manifestatie ‘Gedeeld Verleden, Gedeelde Toekomst’ 49.100 Stichting Nationaal Indië Monument 1945 - 1962 Indië Herdenking Roermond 2013 15.000 Nationaal Comité Herdenking Capitu-laties 1945 Fusie NCHC en het Comité 4 en 5 mei Wageningen 25.000 Stichting Gastdocen-ten WOII Projectsubsidie 2013 5.280 IDFA Progr ‘The first World War: the first War ons screen 9.500 COVVS Conferentie ‘Een wereldoorlog II’ 40.000 Stichting Annemie en Helmuth Wolff Tentoonstelling Annemie en Helmuth Wolff 12.000 Historische Kring Leusden Inrichting Duitse bunker Grebbelinie 5.000

Oorlogs en verzets-museum Rotterdam Project Rotterdam Reset 800.000 Centraal Joods overleg externe belangen Kristallnachtherden-king 2013 6.000 Stichting Nationaal Indië Monumenten Renovatie Monu-ment voor Indische Burgerslachtoffers 1.290 Stichting Kunst aan de Maaskant Dorp aan de rivier plus 18.945 Uitgeverij PENN Website represailles in NL 4.375 Nationaal Comité 4 en 5 mei Campagne De tweede wereldoorlog in 100 voorwerpen 81.145 Stichting Kunsthal Rotterdam Tentoonstelling De tweede wereldoorlog in 100 voorwerpen 75.000 Stichting Museum Engelandvaarders Museum Engeland-vaarders 95.500 Stichting Indisch Herinneringscen-trum Bronbeek Interactieve ten-toonstelling ‘de Indië Express’ 61.550 Stichting Nationaal Monument Kamp Vught Oprichten Herin-neringscentrum Sobibor 1.000.000 Stichting Musea en herinneringscentra 40 - 45 Secretariaatskosten 35.000 NIOD De oorlog in het museum herinnering identiteit verbeelding 9.992 Stichting Liberation Route Europe Projectsubsidie Libe-ration Route 2014 1.011.823 Stichting Westerbork Scholenproject Ruurlo Westerbork scholen-project 2013-2014 1.000 Comité Leefbaarheid Megchelen Lespaketten nood-woning Moezeköttel 10.500 Stichting Koninklijk Apeldoorn Evenement 200 jaar Koninkrijk der Nederlanden 100.000 Nederlands Ausch-witz Comité Holocaust memorial Day 2014 8.500 Nationaal Comité Herdenking Capitu-laties 1945 Fusie stichting NCHC, het comité 4 en 5 mei en stg. NEW 25.000

Herinneren, herdenken en vierenTotaal subsidietoekenningen € 4.652.064

24

jaar

vers

lag

2013

Het vfonds is founding partner van het wereldwijde vredesproject MasterPeace en hoofdpartner van het filmfestival rondom mensenrechten en de rechtsstaat Movies That Matter. Beide projecten passen uitstekend binnen doelstelling Vrede, Democratie, Rechtsstaat. Een gesprek met Ilco van der Linde, de bedenker en op-richter van MasterPeace en Taco Ruighaver, directeur van Movies That Matter Festival.

Beide. heren. blijken. een. lange. geschiedenis. te. hebben.als.het.gaat.om.maatschappelijke.betrokkenheid.en.zelf.in. actie. komen. om. de. positie. van. mensen. in. nood. te.verbeteren..Zo.stond.Ilco.van.der.Linde.aan.de.basis.van.Dance4Life,.dat.door.middel.van.muziek.wereldwijd.jon-geren.betrekt.bij.de.strijd.tegen.HIV.en.AIDS..Op.15-jarige.leeftijd.organiseerde.hij.de.eerste.lokale.Bevrijdingspop..Van. 1980. tot. 1995. was.Van. der. Linde. directeur. van. de.jaarlijks.terugkerende.Bevrijdingsfestivals..Het.vfonds.is.voor.hem.dan.ook.zeker.geen.onbekende..Momenteel.is.Van.der.Linde.de.energieke.aanjager.van.MasterPeace..Binnen.MasterPeace.wil.hij.miljoenen.mensen.wereld-wijd.actief.betrekken.bij.vrede..De.organisatie.krijgt.on-geveer.1000.likes.per.dag.op.internet.December. vorig. jaar. reikte.VN. secretaris-generaal. Ban.Ki-moon.in.New.York.een.certificaat.van.erkenning.uit...aan.Van.der.Linde.en.medeoprichter.Mohamed.Helmy.Taco. Ruighaver. schreef. 10. jaar. als. vrijwilliger. voor. het.jongerenmagazine.van.Amnesty.International,.dat.toen.Frontaal.heette..Inmiddels.is.hij.directeur.en.hoofd.pro-grammering. van. het. Movies. That. Matter. Festival,. het.

Vrede is voor ons geen abstract begrip

............................In.de.westerse.wereld..hebben.we.vrede..geoutsourcet

Ilco van der Linde

vroegere.Amnesty.International.Filmfestival..De.zestien-de.editie.van.het.filmfestival.opende.op.21.maart.met.de. documentaire. Act. of. Killing.. . In. zijn. ‘documentaire.van. de. verbeelding’,. zoals. regisseur. Oppenheimer. de.film.bestempelt,.vraagt.hij.Indonesische.paramilitairen.hun.moorden.uit.1965.en.’66,.tijdens.het.anti-commu-nistische.bewind.in.Indonesië,.na.te.spelen..Dat.doen.zij.aanvankelijk.met.verbazingwekkende.trots,.in.filmische.Hollywood.decors,.totdat.fictie.en.werkelijkheid.door.el-kaar. beginnen. te. lopen. en. het. onbehagen. toeslaat.. In.

het.door.het.vfonds.ondersteunde.programma.Camera.Justitia.presenteert.Movies.That.Matter.films.en.debat-ten. over. de. rechtsstraat,. het. (internationaal). recht. en.juridische.dilemma’s.

Naam“In.principe.doet.elke.film.ertoe..Bovendien.moet.je.uit-.kijken. met. allitereren”,. zegt. Taco. Ruighaver. als. hem.wordt.gevraagd.waar.de.naam.Movies.That.Matter.van-daan.komt..“De.naam.is.niet.door.een.bureau.maar.door.

26

jaar

vers

lag

2013

mijzelf. bedacht.. Een. groot. voordeel. van. de. naam.(als. geen. groot. A-merk,. met. beperkt. communi-catiebudget). is.dat.de.naam.direct.goed.duidelijk.maakt.wat.we.doen.”,.vervolgt.de.directeur.van.het.filmfestival..Hetzelfde.geldt.voor.de.naam.Master-Peace;.een.eigen.idee.van.oprichter.Ilco.van.der.Linde..“Ik.heb. de. naam. een. keer. ’s. nachts. bedacht. na. terugkeer.van.een.lange.reis.door.Afrika.en.het.Midden-Oosten..De.term.masterpiece.verwijst.naar.het.belangrijkste.werk.van.een.kunstenaar..MasterPeace.zou.je.zo.ongeveer.het.belangrijkste.werk.van.iedere.samenleving.kunnen.noe-men:.dialoog.bevorderen,.oorlog.voorkomen..En.muziek.is.dan.een.uitstekende.manier.om.mensen.met.elkaar.te.verbinden..Ze.te.helpen.over.hun.eigen.gelijk.heen.te.stappen,.want.als.dat.niet. lukt,. is.dat.de.basis.van.elk.conflict,”.benadrukt.Van.der.Linde.

Vrede“In.de.westerse.wereld.hebben.we.vrede.geoutsourcet”,.vervolgt.de.bedenker.van.MasterPeace..“Velen.zien.het.als.een.onderwerp.waar.de.Verenigde.Naties.en.diplo-maten.zich.maar.mee.bezighouden..Desmond.Tutu.-één.van. mijn. ambassadeurs-. zegt. nadrukkelijk:. ‘Wereldlei-ders.kunnen.gewapende.conflicten.niet.alleen.oplossen..We.hebben.iedereen.nodig.om.dit.mogelijk. te.maken.’.MasterPeace. is.dan.ook.niet.voor.niets.een.zogeheten.internationale.grassroots-organisatie..Wereldwijd.staan.mensen.en.bedrijven.bij.ons.aan.de.basis.van.verande-ring..En.in.meer.dan.40.landen.gebruiken.MasterPeace.teams. kunst,. muziek. en. dialoog. om. opponenten. bij.elkaar. te. brengen.. Duizen-den.songs,.cartoons,.events,.dialoogprojecten. en. zelfs.‘rapid. interventions’. tussen.strijdende. partijen. worden.ontwikkeld.. Er. is. toch. im-mers.een.Bono.in.elk.land?!.Nee,.voor.ons. is.vrede.geen.abstract.begrip.”Het. begrip. vrede. klein,. concreet. en. behapbaar. maken..Mensen.met.elkaar.rondom.het.thema.verbinden..“Het.is.iets.wat.ook.Movies.That.Matter.doet..Wij.gaan.daar-bij.uit.van.de.kracht.van.film..Film.kan.grote.problemen.op.menselijke.schaal.laten.zien.omdat.de.kijker.zich.kan.identificeren.met.de.personages.op.het.doek”,.vult.Ruig-haver.aan.“Het.succes.van.het.Movies.That.Matter.Festival.begint.met. de. juiste. filmkeuze.. Maar. minstens. zo. belangrijk.is.wat.je.tijdens.en.rondom.het.festival.ziet.gebeuren”,.benadrukt. de. festivaldirecteur. die. jaarlijks. honderden.

films. kijkt.. “Alle. activiteiten. zijn. gebundeld. in. de. het.Haagse.Filmhuis.en.het.Theater.aan.het.Spui..Dat.is.bij-zonder.prettig,.omdat.de.filmmaker,.bezoeker,.minister,.wethouder. en. producent. elkaar. steeds. tegenkomen;.ontmoetingen.die.weer.tot.nieuwe.initiatieven.leiden.”

ObamaDaarnaast. probeert. Movies. That. Matter. steeds. in. te.spelen. op. actuele. ontwikkelingen,. zo. blijkt.. Ruighaver:.“Den.Haag.huisvest.veel.internationale.organisaties.en.wordt.niet.voor.niets.de.internationale.stad.van.vrede.en.recht.genoemd..Een.stad.waar.het.Movies.That.Matter.Festival.zich.niet.alleen.prima.thuis.voelt;.het.is.ook.de.stad.waar.de.Nuclear.Security.Summit.2014.wordt.ge-houden..We.hebben.daarom.een.extra.themaprogram-ma.nucleaire.veiligheid.aan.het.festival.toegevoegd..Dit.programma.biedt.vijf.films,.discussies.en.een.talkshow.waarin.we.ingaan.op.hoe.nieuwe.kernrampen.te.voor-komen,.en.op.onze.verslaving.aan.energie.en.de.illegale.handel. in.uranium..‘Nucleair.materiaal.uit.handen.van.boeven.houden;.het.is.iets.waar.Obama.een.speerpunt.van.heeft.gemaakt”,.vertelt.Ruighaver.De. Amerikaanse. president. blijkt. een. bron. van. inspira-tie.te.zijn.geweest.voor.Van.der.Linde..In.de.Egyptische.hoofdstad. Cairo. hield. hij. in. 2009. zijn. beroemde. toe-spraak. ‘A. New. Beginning’.. De. speech. waarin. Obama.

moslims. en. niet-moslims. oproept.over.angst,.verdeeldheid.en.het.eigen.gelijk.heen. te. stappen,. past. volgens.Van. der. Linde. uitstekend. bij. de. be-ginselen. van. MasterPeace..“Het. was.in. die. tijd. bijzonder. dat. zo’n. groot.land. voor. een. progressieve. man. als.Obama. koos..Tegelijkertijd. tonen. de.speech.en.Obama.aan.dat.je.als.pre-

sident.wel. iets. kunt.willen,.maar. zonder.de.medewer-king.van.burgers.weinig.bereikt..Bij.MasterPeace.gaan.we.er.daarom.vanuit.dat.vrede.van.onderop.en.op.kleine.schaal.begint.”

ConflictpreventieHet. belangrijkste. conflict. van. dit. moment. kunnen. en.willen.Ruighaver.en.Van.der.Linde.niet.benoemen..“Bijna.alle.conflicten.die.je.nu.ziet.kenden.we.vier.jaar.geleden.niet..We.leven.in.een.fragiele.wereld..De.veranderingen.gaan. sneller.. Er. zullen. bovendien. altijd. conflicten. zijn..

.......................Film.kan.grote.problemen..op.menselijke.schaal.laten.zien’

Taco Ruighaver

..................Bijna.alle.conflicten.die..je.nu.ziet.kenden.we..vier.jaar.geleden.niet

Ilco van der Linde

27

jaarverslag 2013

Het.is.alleen.de.vraag:.hoe.ga.je.ermee.om..Als.er.brand.is.hebben.we.een.brandweer,.maar.als.er.een.conflict.is.zit.iedereen.om.zich.heen.te.kijken..We.moeten.daarom.alerter.zijn.als.het.gaat.om.conflictpreventie..Steeds.de.verbindende. factoren. zoeken. en. minder. geld. uitgeven.aan.wapens..Daar.gaat.jaarlijks.het.ongekende.bedrag.van.1500.miljard.euro.naartoe”,.zegt.Van.der.Linde..Zelf.moest.hij.het.voorlopig.hoogtepunt.van.MasterPeace.–.een.groot.Vredesconcert.in.Cairo.op.21.september.2014,.de. Internationale.dag.van.de.Vrede.–.noodgedwongen.verplaatsen.. Inmiddels. vinden. er. op. deze. dag. in. maar.liefst. 50. landen. MasterPeace. concerten. plaats,. die. sa-men.zo’n.1.miljoen.mensen.op.de.been.zullen.brengen..En.overal.geldt:.als.je.er.gratis.bij.wilt.zijn,.dan.kun.je.dat.verdienen.door.lokaal.voor.vrede.aan.de.slag.te.gaan.Ruighaver:.“Conflicten.kun.je.niet.los.zien.van.de.globale.ongelijkheid..Het.verkleinen.van.de.enorme.economische.verschillen.is.een.essen-tieel.onderdeel.van.conflictpreventie.”.

vfonds“Uniek.in.de.wereld”,.noemt.Van.der.Linde.het.vfonds..“Bijzonder.dat.het.fonds.er.ook.voor.kiest.om.via.kunst.bij.te.dragen.aan.vrede.en.bewustwording”,.voegt.Ruighaver.daaraan.toe..“Kunst.houdt.je.een.spiegel.voor,.

het.dwingt.je.om.vragen.te.stellen.en.zorgt.voor.meer.empathie.”. Van. der. Linde. denkt. dat. het. vfonds. in. de.toekomst.alleen.maar.belangrijker.zal.worden..“We.zien.een. groeiende. hardheid. in. de. samenleving.. Het. zoe-ken.naar.vrede.en.verbinding.blijft.daarom.een.actueel.thema..Nederland.mag.zich.dan.ook.meer.dan.gelukkig.prijzen.met.een.fonds.dat.investeert.in.vrede.”

..................Kunst.houdt.je.een.spiegel..voor,.het.dwingt.je.vragen..te.stellen

Taco Ruighaver

28

jaar

vers

lag

2013

Vrede, democratie en rechtsstaatTotaal subsidietoekenningen € 2.853.365

Vrede, democratie en rechtsstaatTotaal subsidietoekenningen € 2.853.365

Felix Meritis Project Vrede, Veilig-heid en Burgerschap 150.000 Stichting Vrede van Utrecht Making Peace en Festival de Basis 150.000 Netwerk Democratie Projectondersteu-ning Netwerk Democratie 2013 100.000 IKV Pax Christi Minsterie van Vrede 2013 150.000 Stg. Hope XXL Project join the future Future 2013 110.000 R.G. Ruijs Stichting De Haagse Vrijheids-weken 10.000 Stichting Nationaal Monument Kamp Vught Foto expositie ‘Kracht en Onschuld’ 10.000 MasterPeace Founding partner-schap MasterPeace 75.000 MasterPeace Educatieprogramma MasterPeace 2013 50.000 MasterPeace Sing for MasterPeace 135.000 Prodemos Nacht van de dicta-tuur 2013 29.780 SIB Utrecht Congres ‘a struggle for Peace 2014’ 25.000 Residentie Bach Ensembles Feestcantate i.k.v. 200 jaar Koninkrijk 22.500 Stichting Tafel van Vijf Muziektheatervoor-stelling ‘Mijn broer en ik’ 15.000

MasterPeaceEducatieprogramma MasterPeace 201350.000

Stichting HOPE XXLJongeren Lagerhuis 2014185.000

Stichting en……ActieUnicef Kinderrech-tenfestival20.000

SIB UtrechtReeks lezingen Vrede en Democratie2.950

Stichting Maltezer ProjectenKamp gehandi-capte jongeren 2014 ‘Friendship in Freedom25.000

Theater StuiterEducatieproject over Vrede ‘Wanneer is het voorbij’3.000

Stichting Alliance for UpeaceOpbouw Upeace cen-tre the Hague 201350.000

Stichting Kunstfort VijfhuizenProject SWEEP9.310 Stichting HOPE XXL HOPE XXL ‘Join the future’ 2014 110.000

Stichting Comité Herdenking Februa-ristaking Herdenking Februa-ristaking 2014 6.000 Stichting Peace Con-cert The Hague The Peace Concert 21 september 2013 Den Haag 4.000 IKV Pax Christi Ministerie van Vrede 2014 157.825

Stichting Movies that MatterFilmfestival Movies that Matter 2014300.000

Stroom Den HaagForum ‘See you in the Hague’50.000

Stichting De Europese Stem 10-daagseEuropese Stem 10-daagse450.000

Stichting Geuzen-penning 2014Uitreiking Geuzen-penning 201418.000

Felix MeritisProject Vrede, Veilig-heid en Burgerschap150.000

De BalieProject de Vrijheids-lezingen20.000

ProdemosProject 200 jaar koninkrijk ‘Nederland is jarig’135.000

MasterPeaceFounding partner-schap MasterPeace 201475.000

30

jaar

vers

lag

2013

De. inkomsten. voor. het. vfonds. bestaan. uit. meerdere.bronnen..Op.de.eerste.plaats.vanuit.de.loterijen:.de.Na-tionale.Postcode.Loterij,.de.BankGiro.Loterij.en.de.Lotto..Daarnaast.uit.opbrengsten.van.het.vermogen.en.giften.

Nationale Postcode LoterijIn.2013.ontving.het.vfonds,.op.basis.van.een.vastgesteld.percentage,. van. de. Nationale. Postcode. Loterij. een. be-drag.van.€.5.315.254,-..Een.bedrag.dat.ten.goede.is.geko-men.aan.projecten.die.binnen.twee.pijlers.van.het.vfonds.vallen:. ‘erkenning. en. waardering’. en.‘vrede,. democratie.en.rechtsstaat’..Deze.pijlers.vallen.onder.de.noemer.mens.en.welzijn.van.de.Nationale.Postcode.Loterij.

BankGiro LoterijIn.2013.ontving.het.vfonds,.ook.op.basis.van.een.vast-gesteld. percentage,. van. de. BankGiro. Loterij. een.bedrag. van. €. 3.384.192,-.. Een. bedrag. dat. ten. goe-de. komt. aan. projecten. binnen. de. andere. pijler. van..het. vfonds:. ‘herinneren,. herdenken.en. vieren’.. De. verschillende. bevrij-dingsfestivals,.de.oorlogs-.en.verzets-.musea.en.herinneringscentra.vallen.immers.onder.de.noemer.cultuur.

Naast. dit. percentuele. bedrag. heeft.het.vfonds.samen.met.de.BankGiro.Loterij. enkele. geoormerkt. werven.acties. opgezet. in. 2013.. Deelnemers.die.een. lot.hebben.gekocht. .via.spe-ciale.acties.(zoals.het.speciale.vfonds.lot). spelen. geoormerkt. mee.. Dit.houdt. in. dat. de. opbrengst. van. deze.loten.rechtstreeks.naar.het.vfonds.gaat..De.opbrengst.van.deze.acties.bedroeg.in. 2013. €. 96.321,-. . waaruit. blijkt. dat.deze.acties.succesvol.zijn.

Met.de.flinke.bezuinigingen.waar.het.kabinet.op.inzet,.neemt.het.belang.van.particuliere.fondsenwervers.zoals.de.Nationale.Postcode.Loterij.en.BankGiro.Loterij.toe..De.goededoelenloterij.is.een.bewezen.en.succesvol.middel.tot.fondsenwerving..De.bijdrage.van.de.loterij.en.haar.deelnemers.is.uniek,.want.deze.is.niet.alleen.meerjarig,.maar.goede.doelen.bepalen.ook.zelf.de.besteding.ervan,.op.basis.van.hun.expertise.

Inmiddels. wordt. er. jaarlijks. door. de. Goede. Doelen. Lo-terijen. (Nationale. Postcode. Loterij,. BankGiro. Loterij. en.VriendenLoterij).ruim.400.miljoen.euro.geworven.voor.het.goede.doel,.dat.is.meer.dan.1.miljoen.euro.per.dag..De.Goede.Doelen.Loterijen.zijn.hiermee.de.grootste.fond-senwerver.van.Nederland:.25.procent.van.alle.private.gif-ten.in.Nederland.komt.van.de.deelnemers.van.de.Goede.Doelen.Loterijen..Maandelijks.spelen.3,5.miljoen.huishou-dens.in.Nederland.met.deze.loterijen.mee,.en.met.de.helft.van.hun.lot.dragen.ze.bij.aan.een.betere.wereld..

Loterijen, beleggingen en donaties

v.l.n.r.: Marieke van Schaik (Managing Director Nationale Postcode Loterij), Ton Heerts (directeur vfonds), Maaike van der Steen (controller vfonds)

31

jaarverslag 2013

De.drie.loterijen.hebben.als.missie.het.steunen.van.goe-de.doelen.die.werken.aan:•..een. rechtvaardige. en. groene. wereld:. Nationale. Post-

code.Loterij;•..cultuur.en.behoud.cultureel.erfgoed:.BankGiro.Loterij;•..verbetering.van.welzijn.en.gezondheid. in.Nederland:.

VriendenLoterij.

Het.huidige.kabinet.heeft.aangegeven.het.kansspelbe-leid. te. willen. moderniseren..Wij. hopen. dat. de. voorge-stelde.wijzigingen.in.het.kansspelbeleid.de.loterijen.vol-doende. ruimte. geeft. om. de. succesvolle. fondswerving.op.dit.niveau.voort.te.zetten..Zonder.de.Postcode.Loterij,.de.BankGiro.Loterij.en.hun.deelnemers.zouden.wij.im-mers.een.groot.deel.van.onze. initiatieven.niet.kunnen.realiseren.

Lotto

De.Lotto.ondersteunt.het.werk.van.19.goede.doelen.op.het. gebied. van. sport,. cultuur,. maatschappelijk. welzijn.en. volksgezondheid,. waaronder. het. vfonds.. Alle. winst.van.Lotto.en.de.andere.merken.van.De.Lotto.(Toto,.Lucky.Day,.Krasloten.en.Eurojackpot).gaat.al. ruim.vijftig. jaar.naar.deze.goede.doelen.Al. sinds. de. oprichting. van. De. Lotto,. in. 1961,. krijgt. het.vfonds.een.jaarlijkse.bijdrage.. In.2013.bedroeg.deze.bij.benadering.€.336.000,-.

BeleggingenOp.de.tweede.plaats.zijn.er.opbrengsten.uit.beleggin-gen,.zie.ook.hoofdstuk.’Financieel.beleid’..Tot.slot.heeft.het. vfonds. het. project. Nalatenschappen,. legaten. en.schenkingen.onderhanden.om.de.mogelijkheid. te.bie-den. aan. nabestaanden. van. veteranen. en. politiemen-sen. om. gelden. te. doneren. aan. het. vfonds..Vervolgens.kunnen.deze.ontvangen.middelen.ertoe.leiden.dat.een.

concreet,. gewenst. doel. mogelijk.gemaakt. kan. worden.. Deze. derde.geldstroom.kwam.helaas.nog.niet.goed. genoeg. van. de. grond.. Hier.geldt. bovendien. letterlijk. dat. de.kost.voor.de.baat.uitgaat..Dit.alles.kan. niet. allemaal. gedaan. worden.door. dezelfde. hoeveelheid. mede-werkers.. Er. is. daarom. in. 2013. be-sloten. om. het. bureau. iets. uit. te.breiden.

.

v.l.n.r.: Imme Rog (Managing Director BankGiro Loterij), Robert Croll (voorzitter Raad van Bestuur vfonds), Marineke Wensink (communicatie- en projectadviseur vfonds), Cees de Veer (lid Raad van Bestuur), Michiel Verboven (Managing Director BankGiro Loterij)

32

jaar

vers

lag

2013

VermogensbeheerEind. 2012. is. het. vfonds. gestart. met. de. wijziging. van.haar. vermogensbeheer.. Naast. de. statutenwijziging. en.wijziging. van. reglementen. voor. directie,. Raad. van. Be-stuur.en.Raad.van.Toezicht,.is.ook.het.vermogensbeheer.met.toezicht.ingrijpend.gewijzigd.in.2013..Dit.proces.is.begeleid. door. de. externe. vermogensregie-partner. ISIS.Capital. Counsel. waardoor. vfonds. zich. in. september.2013.na.een.uitvoerige.selectieprocedure.heeft.verbon-den.met.twee.nieuwe.vermogensbeheerders;.Lombard.Odier.en.Optimix..Het.herziene.beleggingsstatuut.met.statutaire-.en.vermogensdoelstellingen.is.het.resultaat.van.een.gewijzigd.beleggingsbeleid..Per.kwartaal.wor-den.de.vermogensrapportages.getoetst.door.de.externe.vermogensregiepartner. waarna. deze. worden. bespro-ken.met.de.directie.en.controller.van.het.vfonds.bureau..Extra.aandacht.gaat.hierbij.naar.de.duurzaamheidscri-teria.en.de.impact.op.het.rendement.

BeleggingsbeleidHet.vfonds.heeft.als.doel.op.lange.termijn.de.statutaire.doelstellingen.te.kunnen.ondersteunen.en.waarborgen..Zoals. ook. beschreven. in. de. Toekomstvisie. 2013-2017.streeft. vfonds. naar. vermogensbehoud,. gecorrigeerd.voor. inflatie,. op. middellange. termijn.. Onder. deze. ter-mijn.verstaat.het.bestuur.een.periode.van.5-10.jaar..Het.vfonds.streeft.ernaar.om.het.risico.van.de.portefeuille.te.beperken.door.te.beleggen.in.verschillende.categorieën..Wat.betreft.de.duurzaamheid.wil.vfonds.niet.beleggen.in. bedrijven. en/of. landen. met. activiteiten. die. sociaal.en.maatschappelijk..niet.aanvaardbaar.zijn..Daarom.zal.het. vfonds. beleggen. op. basis. van. de. ESG-maatstaven.(Environmental-,.Social-.en.Corporate.governance)..Het.vfonds.zal.uitsluitend.beleggen. in.bedrijven.of. landen.die.voldoen.aan.de.zogenaamde.Global.Compact.Prin-ciples. van. de.Verenigde. Naties.. Belegging. in. onderne-mingen. en. beleggingsfondsen. worden. uitgesloten,.wanneer.deze.betrokken.zijn.bij.de.productie.van.con-troversiële.wapens..In.het. laatste.kwartaal.van.2013.zijn.de.nieuwe.porte-feuilles.vanwege.de.onzekere.politieke.en.economische.situatie. in. de. Verenigde. Staten. voorzichtig. ingevuld..

Lombard. Odier. kocht. aan. vanuit. contante. gelden. (de.portefeuille.van.Schretlen.is.medio.oktober.2013.geheel.verkocht),. waarbij. steeds. de. afweging. is. genomen. of.het. risico. wel. voldoende. werd. beloond.. Optimix. heeft.de.portefeuille.van.ABN.AMRO.MeesPierson.overgeno-men.en.vervolgens.getoetst.op.de.duurzaamheidscrite-ria,.liquiditeit.en.transparantie..Vervolgens.is.gekeken.of.de.middelenverdeling.in.overeenstemming.was.met.de.visie.van.Optimix.en.het.beleggingsstatuut.van.vfonds..Gedurende. 2014. zullen. de. liquiditeiten. per. balansda-tum.2013.verder.worden.ingezet.voor.een.verantwoord.beleggingsbeleid.

VrijwilligersbeleidHet.vfonds.kan.gezien.worden.als.een.‘vliegwiel’.waar-door.diverse.projecten.die.binnen.de.doelstellingen.val-len. en. een. juiste. onderbouwing. aanleveren,. voorzien.worden. van. de. financiële. steun.. De. uitwerking. van. de.activiteiten. gebeurt. door. de. projectorganisaties,. nooit.door. vfonds. zelf.. Hierdoor. is. er. bij. vfonds. geen. sprake.van.een.vrijwilligersbeleid..Wel.zijn.bij.vele.projecten.die.worden.ondersteund.vrijwilligers.betrokken.

Saldo van baten en lasten over 2013 (in euro’s)Over.het.boekjaar.2013.is.een.positief.saldo.behaald.van..0,5. miljoen. ten. opzichte. van. 6,7. miljoen. in. 2012.. Door.de. toevoegingen. aan. de. continuïteitsreserve. van. 2,3.miljoen.en.aan.de.bestemmingsreserve.van.3,6.miljoen.bedraagt.het.reguliere.resultaat.1,1.miljoen.ten.opzichte.van.1,4.miljoen.in.2012..

Ten.opzichte.van.de.begroting.2013.zijn.de.baten.in.to-taal..3.miljoen.hoger..Deels.wordt.dit..veroorzaakt.door.de. . gerealiseerde. baten. bij. de. verkoop. van. de. aande-len-. en. obligatiefondsen. (0,7. miljoen),. alsook. door. de.verwerking.van.de.ontvangen.WVF.gelden.(1,7.miljoen)..Deze. mutatie. is. via. de. resultaatbestemming. toege-voegd.aan.de.bestemmingsreserve..Het.ongerealiseerde.koersresultaat.op.de.beleggingen.na.de.overgang.naar.de.nieuwe.vermogensbeheerders.van.€.285.000,-.is.via.de.resultaatbestemming.gedoteerd.aan.de.herwaarde-ringsreserve.

Financieel beleid

33

jaarverslag 2013

De.begrote.bijdragen.van.de.BankGiro.Loterij,.Nationale.Postcode. Loterij. en. de. Lotto. samen. bedroegen. in. 2013.8,9.miljoen..In.werkelijkheid.is.9.miljoen.van.de.loterijen.ontvangen..Het.budget.voor.subsidietoekenningen.be-droeg..in.2013.12.miljoen..In.2013.zijn.door.de.Raad.van.Bestuur. verdeeld. over. zes. rondes. 160. subsidies. toege-kend.voor.totaal.13,8.miljoen..Hiervan.is.0,5.miljoen.ten.laste.van.de.bestemmingsreserve.gebracht.ten.behoeve.van. . het. oorlogs-. en. verzetsmuseum. te. Rotterdam,. en.1,4.miljoen.ten.laste.van.de.subsidieverplichtingen.aan.Stichting.WEP.en.Stichting.SMV..Per.saldo.is.1,3.miljoen.meer.aan.doelstellingen.toegekend.dan.begroot.

De.overige. lasten.als.personeelskosten,.communicatie,.werving. baten. en. kosten. beheer. en. administratie. be-droegen.per.saldo.0,25.miljoen.meer.dan.begroot..Met.name. de. inzet. voor. meer. naamsbekendheid. middels.extra. gezamenlijke. lotenacties,. marketinginzet. en. het.vermogensbeheer.zijn.hier.de.oorzaak.van.

Ontwikkeling vermogenHet.resultaat.over.2013.van.0,5.miljoen.is.als.volgt.toe-gevoegd. aan. het. eigen. vermogen:. 1,1. miljoen. aan. de.rendementsreserve. waarborg. doelstelling;. 2,3. miljoen.aan.de.continuïteitsreserve.en.3,6. .miljoen.aan.de.be-stemmingsreserve.. Tot. slot. bedraagt. de. vrijval. op. de.herwaarderingsreserve.per.saldo.6,5.miljoen..De. continuïteitsreserve. is. met. 2,3. miljoen. opgehoogd.naar. aanleiding. van. het. besluit. door. de. Raad. van. Be-stuur.om.deze.reserve.te.waarderen.voor.drie.maal.de.jaarlijkse. kosten. van. de. bureauorganisatie.. . Het. eind-saldo.van.de.continuïteitsreserve.bedraagt.3,6.miljoen.De. ongerealiseerde. resultaten. . per. eind. 2012. . van. 6,7.miljoen.is..in.2013.als.gevolg.van.de.overgang.naar.twee.nieuwe.vermogensbeheerders.uit.het.vermogen.gehaald,.en.opgenomen.voor.het.nieuwe.onstane.ongerealiseerde.deel.koersresultaat.per.eind.2013.van.€.285.000..De.muta-tie.bestemmingsreserve.bedraagt.in.2013.3,6.miljoen.(zie.verdere.toelichting.bij.Bestemmingsreserve).

Per.saldo.is.het.eigen.vermogen.gestegen.met..0,5.mil-joen,.waardoor.de.solvabiliteit.is.toegenomen.van.51,5%.

naar..52,7%..Het.vermogen.zal.in.de.komende.jaren.con-form. de. toekomstvisie. 2013-2017. afnemen. door. ener-zijds.een.verwachte.afname.van.de.loterijbijdragen.en.anderzijds. onttrekkingen. als. gevolg. van. grote. ontwik-kelprojecten.als.Vrijheidsmuseum.WO2,. .Herinnerings-centrum. Loenen. en. oorlogs-. en. bevrijdingsmusea. als.Rotterdam.en.Zeeland.

BestemmingsreserveOorlogs-. en. verzetsmusea:. Vrijheidsmuseum. WO2. en.Herinneringscentrum.Loenen.De.samenwerking.met.provincie.Gelderland,.Gemeente.Nijmegen,.Stichting.Museum.WO2.en.vfonds.is.in.2013.intensief. voortgezet.. Na. een. verkenningsfase. is. met.het.besluit.op.12.november.2013.door.alle.partijen.inge-stemd.met.de.investeringsopzet.van.circa.25.miljoen,.af-hankelijk.van.de.uitwerking.van.het.ondernemingsplan..Met.een.nieuw.gekozen.bestuur.en.projectteam.wordt.de.realisatiefase.in.het.voorjaar.2014.voortgezet.waarna.in. september. 2014. definitief. zal. worden. besloten. over.de.ontwikkeling.in.2014-2015...In.september.2013.is.besloten.om.0,5.miljoen.ten.laste.te.brengen.van.de.bestemmingsreserve.voor.de.ontwikke-ling.van.het.oorlogs-.en.verzetsmuseum.te.Rotterdam..Voor.de.ontwikkeling.van.het.Vrijheidsmuseum.WO2.is.2,75. gedoteerd,. het. eindsaldo. van. de. bestemmingsre-serve.bedraagt.hierdoor.7,9.miljoen.Internationale.projecten.VeteranenHet.in.2012.ontvangen.bedrag.van.1,7.miljoen.vanuit.de.World. Veterans. Federation. is. in. 2013. via. de. resultaat-bestemming..toegekend..aan.specifiek.voor.dit.doel..te.ontvangen. projectaanvragen.. Hiervoor. . is. een. termijn.gesteld.van.maximaal.twee.jaar...

Subsidieverplichtingen (meerjaren)In.2013.heeft.vfonds.de.meerjarenafspraken.met.BNMO,.Stichting.de.Basis.te.Doorn,.Nationaal.Comité.4.en.5.mei.en. de. Stichting. Herdenking. 15. augustus. gehandhaafd.voor.de.periode.van.telkenmale.drie.jaar..De.in.2013.toe-gekende.subsidies.aan.Stichting.Waardering.Erkenning.Politie.(WEP).voor.1.miljoen.en.aan.Stichting.Maatschap-pij.en.Veiligheid.(SMV).voor.€.372.903.zijn.verwerkt.ten.

34

jaar

vers

lag

2013

laste.van.deze.voorzieningen..Het.beginsaldo.2013.van.18. miljoen. is. hierdoor. afgenomen. met. 1,4. miljoen. tot.16,6.miljoen.voor.de.voorzieningen.subsidieverplichtin-gen.

Per.februari.2013.is.een.intentieverklaring.gesloten.met.Stichting.Liberation.Route.Europe.(SLRE).. In.de.periode.2013.tot.en.met.2015.wordt.deze.samenwerking.gecon-tinueerd. en. versterkt.. Onlangs. is. aan. SLRE. toegezegd.dat. gerekend. mag. worden. op. een. eenmalig. afzonder-lijk.bedrag.voor.de.verdere.exploitatie.van.de.Liberation.Route. en. diverse. projecten. rondom. Operation. Market.Garden.70.jaar..Deze.financiële.steun.zal.in.2015.voort-gezet.worden.rondom.de.bevrijding.70.jaar..

Begroting 2014Voor.het.jaar.2014.verwacht.vfonds.een.beperkte.daling.van.de.bijdragen.loterijen.en.een.lichte.stijging.van.de.baten. uit. gezamenlijke. lotenacties.. De. gerealiseerde.koersresultaten. en. rentebaten. van. uitgeleende. geld-leningen.aan.Stichting.de.Basis.en.Stichting.Nationaal.Erfgoed.Hotel.de.Wereld.zijn.begroot.op.2,38.miljoen..In.totaal.zijn.de.baten.begroot.op.ruim.11.miljoen.euro..Het. subsidiebudget. is. vastgesteld. op. 11. miljoen. ver-spreid.over.de.drie.pijlers:.erkenning.en.waardering. (6.miljoen),.herinneren,.herdenken.en.vieren.(3.miljoen).en.vrede,. democratie. en. rechtsstaat. (1,5. miljoen).. Onvoor-zien.0,5.miljoen..Met. de. uitbreiding. van. de. bureauorganisatie. met. een.bestuurssecretariaat. en. medewerker. fondsenwerving.bedragen.de.begrote.personeelskosten.0,4.miljoen..Uit-gaven. communicatie. zijn. begroot. op. 0,25. miljoen.. Per.saldo. is. een. negatief. saldo. begroot. van. 1.060.000.. De.begroting.2014.is.opgenomen.in.de.jaarrekening.2013.

14.000.000 -

12.000.000 -

10.000.000 -

8.000.000 -

6.000.000 -

4.000.000 -

2.000.000 -

0 -2013 2012 2011

13.8

22.12

9

11.2

05.3

55

12.6

13.16

7

Uitgekeerde subsidie

120.000 -

100.000 -

80.000 -

60.000 -

40.000 -

20.000 -

0 -2013 2012 2011

86.6

03

83.0

02

98.5

40

Gemiddelde per toekenning

80-

70-

60-

50-

40-

30-

20-

10-

0 -2013 2012 2011

51,9

66,1

69,7

Percentage toekenning

35

jaarverslag 2013

0

50

100

150

200

250

0

50

100

150

200

250

0

50

100

150

200

250

2010 20092011

0

50

100

150

200

300

250

2013 2012 2011

Aanvragen, afwijzingen en toekenningen

afgewezen toegekend aantal aanvragen uitgesteld naar 2014

146

69 55

160

135128

308

204

183

90 -

80 -

70 -

60 -

50 -

40 -

30 -

20 -

10 -

0 -38 35

Verdeling per pijler toegekende aanvragen

87

Erkenning en Herinneren, Vrede,waardering herdenken democratie en vieren en rechtsstaat

2

36

jaar

vers

lag

2013

ALGEMEENDe.jaarrekening.2013.is.opgesteld.in.overeenstemming.met.de.Richtlijn.RJ.650.Verslaggeving.Fondsenwervende.Instel-lingen.van.de.Raad.van.de.Jaarverslaggeving.Middels. statutenwijziging. op. 31. december. 2012. is. de. Go-vernance-structuur.gewijzigd..Daarnaast.heeft.de.stichting.per.1.januari.2013.de.naam.‘Stichting.Nationaal.Fonds.voor.Vrede,.Vrijheid.en.Veteranenzorg’.(korte.naam.‘vfonds’).

GRONDSLAGEN VAN WAARDERING EN RESULTAATBEPALINGVoor. zover. niet. anders. vermeld,. zijn. activa. en. passiva. ge-waardeerd. tegen. de. nominale. waarde.. Baten. en. lasten.worden. toegerekend. aan. het. jaar. waarop. ze. betrekking.hebben,.met.uitzondering.van.toegekende.bijdragen.die.als.last.worden.verantwoord.in.het.jaar.van.toekenning.

MATERIËLE VASTE ACTIVADe.materiële.vaste.activa.worden.gewaardeerd.tegen.ver-krijgingprijzen,.verminderd.met.de.cumulatieve.afschrijvin-gen..De.afschrijvingen.zijn.gebaseerd.op.de.geschatte.eco-nomische.levensduur.en.worden.berekend.op.basis.van.een.vast.percentage.van.de.verkrijgingspijs.

FINANCIËLE VASTE ACTIVADe.beleggingen.in.obligaties.en.aandelen.worden.gewaar-deerd.tegen.de.beurswaarde.ultimo.boekjaar..Het.verschil.tussen. de. beurs-. of. marktwaarde. en. de. aanschafwaarde.is. verantwoord. in. de. staat. van. baten. en. lasten.. Ongerea-liseerde. koersresultaten. worden. via. de. resultaatbestem-ming.onder.de.staat.van.baten.en.lasten.verantwoord.in.de.herwaarderingsreserve.De. leningen. worden. gewaardeerd. tegen. geamortiseerde.kostprijs,. indien. nodig. verminderd. met. een. voorziening.voor.oninbaarheid.

VORDERINGENDe.vorderingen.worden.gewaardeerd.tegen.geamortiseerde.kostprijs,. indien. nodig. verminderd. met. een. voorziening.voor.oninbaarheid.

RENDEMENTS- EN CONTINUÏTEITSRESERVEDe.rendementsreserve.ter.waarborging.van.de.doelstelling.wordt.aangehouden.om.voor.maximaal.drie.jaren.de.sub-sidiëring.aan.instellingen,.behoudens.de.instellingen.waar-voor.de.voorziening.subsidieverplichtingen. is.gevormd,. te.kunnen.continueren.ook.in.het.geval.dat.de.jaarlijkse.baten.daartoe.niet.toereikend.blijken.te.zijn.De.continuïteitsresererve.is.gevormd.ter.waarborging.van.de. continuïteit. van. de. eigen. bureau. organisatie. en. be-draagt.drie.maal.de.jaarlijkse.kosten.van.de.bureau.organi-satie.(CBF-richtlijn.met.extra.dotatie).

HERWAARDERINGSRESERVEVia. de. resultaatbestemming. worden. ongerealiseerde. koers-.resultaten.verantwoord.in.de.herwaarderingsreserve..Bij.de.overdracht. respectievelijk. verkoop. van. de. beleggingspor-tefeuilles.van.Schretlen.en.ABN.AMRO.Mees.Pierson.naar.Lombard.Odier.en.Optimix.zijn.de.gerealiseerde.koersresul-taten.verantwoord.als.baten.

BESTEMMINGSRESERVEDe.bestemmingsreserve.wordt.aangehouden.wanneer.het.bestuur. een. deel. van. de. reserves. heeft. afgezonderd. voor.een. toekomstig,. speciaal. doel.. De. bestemmingsreserves.zijn. bedoeld. om. voorgenomen. bestemmingen. van. subsi-dies.waarvoor.door.de.stichting.nog.geen.afdwingbare.ver-plichtingen.zijn.aangegaan,. tot.uitdrukking.te.brengen.in.de.balans.

VOORZIENING SUBSIDIEVERPLICHTINGENVoorzieningen.voor.subsidieverplichtingen.worden.gevormd.tegen.nominale.waarde.voor.feitelijke.verplichtingen.voor.meerdere.jaren.die.op.balansdatum.bestaan..Deze.zijn.niet.in. rechte. afdwingbaar,. doch. heeft. het. vfonds. de. gerecht-vaardigde. verwachting. gewekt. bij. de. subsidieontvanger.dat.zij.haar.verantwoordelijkheden.zal.nakomen.

BESTEDINGENToegekende.bijdragen.worden.als.last.in.de.staat.van.baten.en.lasten.opgenomen.in.het.jaar.waarin.het.besluit.tot.toe-kenning.is.genomen.

Jaarrekening 2013

37

jaarverslag 2013

BALANS PER 31 DECEMBER 2013 (in euro’s)(na resultaatbestemming)

31-12-2013 31-12-2012

ACTIVAVASTE ACTIVAMATERIËLE VASTE ACTIVA (1)Inventaris 22.763 29.677Vervoermiddelen 15.021 - 37.784 29.677FINANCIËLE VASTE ACTIVA (2)Obligaties 23.439.581 30.332.759Aandelen 16.656.346 19.915.465 40.095.927 50.248.224Leningen u/g 8.000.000 6.000.000 48.095.927 56.248.224

VLOTTENDE ACTIVAOVERLOPENDE ACTIVA (3)Rente beleggingen 325.938 583.527Overige vorderingen 2.123.857 2.301.580 2.449.795 2.885.107

LIQUIDE MIDDELEN (4) 11.748.149 3.676.595

62.331.655 62.839.603

PASSIVA

RESERVES (5)Stichtingskapitaal 45 45Rendementsreserve waarborg doelstelling 19.370.627 18.256.677Continuïteitsreserve 3.600.000 1.300.000Herwaarderingsreserve 284.947 6.765.014Bestemmingsreserve 9.622.674 6.013.024 32.878.293 32.334.760

VOORZIENINGEN (6)Voorziening subsidieverplichtingen 16.652.097 18.025.000

KORTLOPENDE SCHULDEN (7)Schulden op korte termijn 12.801.265 12.479.843

62.331.655 62.839.603

38

jaar

vers

lag

2013

STAAT VAN BATEN EN LASTEN BOEKJAAR 2013 (in euro’s)

BATEN Realisatie Begroting Realisatie 2013 2013 2012Baten:- Baten uit eigen fondsenwerving (8) 693 - -- Baten uit gezamenlijke acties (9) 96.321 - 62.280- Baten uit acties van derden (10) 9.035.385 8.900.000 9.098.926- Rentebaten en baten uit beleggingen (gerealiseerd) (11) 2.734.844 2.000.000 2.190.519- Baten uit beleggingen (ongerealiseerd) (11) 284.947 - 2.377.578- Opbrengst vruchtgebruik De Basis (12) 530.000 530.000 1.060.000- Overige baten (13) 1.722.674 - 8.350.000Som der baten 14.404.864 11.430.000 23.139.303

LASTEN:

Bestedingen aan doelstellingen (14)Erkenning en waardering (oorlogs)getroffenen en Veteranen: 5.406.297 6.765.000 7.180.959Herinneren, Herdenken en Vieren 4.687.064 3.320.000 2.351.879Vrede, Democratie en Rechtsstaat 2.853.365 1.200.000 1.577.126Flexibel budget - 700.000 87.891Projectontwikkeling 63.539 15.000 7.500 13.010.265 12.000.000 11.205.355- Restitutie projecten 13.049- - 24.540-- Dotatie voorziening Stichting Waardering Erkenning Politie (WEP) - - 4.000.000- Dotatie voorziening Stichting Maatschappij en Veiligheid (SMV) - - 1.500.000- Afboeken/vrijval projecten 352.556- - 1.362.469-

Tussentelling subsidie 12.644.660 12.000.000 15.318.346

- Personeelskosten (15) 374.537 360.000 386.311- Communicatiekosten (15) 277.143 250.900 243.985

Totaal 13.296.340 12.610.900 15.948.642

Werving baten (15)- Kosten eigen fondsenwerving 632 - -- Kosten gezamenlijke acties 169.441 50.000 60.065- Kosten acties derden 25.409 50.000 23.667- Kosten van beleggingen 150.520 150.000 128.948 346.002 250.000 212.680

Beheer en administratie (15)- Kosten beheer en administratie 218.989 161.600 241.505 218.989 161.600 241.505

Som der lasten 13.861.331 13.022.500 16.402.827

Saldo van baten en lasten 543.533 1.592.500- 6.736.476

Resultaatbestemming

Toevoeging/onttrekking aan:Continuïteitsreserve 2.300.000 - 100.000Herwaarderingsreserve 6.480.067- - 2.377.578Rendementsreserve waarborg doelstelling 1.113.950 1.592.500- 1.408.898Bestemmingsreserve 3.609.650 - 2.850.000 543.533 1.592.500- 6.736.476

39

jaarverslag 2013

Percentage bestedingen aan doelstellingen ten opzichte van totale baten (exclusief ongerealiseerd beleggingsresultaat en vrijval voorzieningen): 102,00% 104,99% 123,42%Percentage bestedingen aan doelstellingen ten opzichte vantotale lasten: 91,22% 92,15% 93,39%Percentage kosten eigen fondsenwerving ten opzichte van de baten eigen fondsenwerving: 91,20% 0,00% 0,00%Percentage kosten beheer en administratie ten opzichte vantotale lasten (de norm is vastgesteld op 5%): 1,58% 1,24% 1,47%

KASSTROOMOVERZICHT

Om.een.inzicht.te.geven.in.het.verloop.van.de.kasstromen.in.2013,.is.onderstaand.een.kasstroomoverzicht.opgenomen.(.bedragen.x.€.1.000).

. 31-12-2013. ...............31-12-2012

Saldo van baten en lasten, inclusief mutatie reserves. . 1.114. . 1.409

Mutatie.overlopende.activa. 435. . 348-Mutatie.schulden.op.korte.termijn. 321. . 4.754-Mutatie.voorziening.subsidieverplichtingen.op.lange.termijn. 1.373-. . 2.850-. . 617-. . 7.952-

Kasstroom uit operationele activiteiten. . 497. . 6.543-

Mutatie.materiële.vaste.activaInvesteringen. 19-. . 11-Afschrijvingen. 11. . 29

Kasstroom uit investeringsactiviteiten. . 8-. . 18

Mutatie.financiële.vaste.activa. 8.152. . 4.318-Mutatie.continuïteitsreserve. 2.300. . 100Mutatie.bestemmingsreserve. 3.610. . 2.850Mutatie.herwaarderingsreserve.beleggingen. 6.480-. . 2.378

Kasstroom uit beleggingsactiviteiten. . 7.582. . 1.010

Netto-kasstroom. . 8.071. . 5.515-Beginstand.liquide.middelen. . 3.677. . 9.192Eindstand.liquide.middelen. . 11.748. . 3.677

40

jaar

vers

lag

2013

TOELICHTING OP DE BALANS PER 31 DECEMBER 2013 (IN EURO’S)

VASTE ACTIVA

ACTIVA

Materiële Vaste Activa.(.1). .. Inventaris. Vervoermiddelen. TotaalBoekwaarde.per.1.januari.2013. 29.677. -. 29.677Investeringen.2013. 1.302. 17.672. 18.974. 30.979. 17.672. 48.651Afschrijving.2013. 8.216-. 2.651-. 10.867-Boekwaarde.31.december.2013. 22.763. 15.021. 37.784

Het.afschrijvingspercentage.bedraagt.20%.

FINANCIELE VASTE ACTIVA (2)

Obligaties 31-12-2013De.ontwikkeling.van.deze.post.in.het.boekjaar.kan.als.volgt.worden.weergegeven..Dit.overzicht.is.inclusief.de.overdracht.naar.de.twee.nieuwe.vermogensbeheerders:

Waardering.per.1.januari.2013. . . 30.332.759Aankoop. . . 25.974.276. . . 56.307.035Aflossing.respectievelijk.verkoop/overdracht. . . 30.491.080. . . 25.815.955Koersmutaties. . . 2.376.374-Waardering.per.31.december.2013. . . 23.439.581

Aandelen

Waardering.per.1.januari.2013. . . 19.915.465Aankoop. . . 21.275.920. . . 41.191.385Aflossing.respectievelijk.verkoop/overdracht. . . 23.197.538. . . 17.993.847Koersmutaties. . . 1.337.501-Waardering.per.31.december.2013. . . 16.656.346

Medio.oktober.2013.heeft.de.overdracht.c.q..verkoop.plaatsgevonden.van.de.beleggingsportefeuilles.van.Schretlen.en.ABN.AMRO.Mees.Pierson.naar.respectievelijk.Lombard.Odier.en.Optimix..De.gerealiseerde.koersresultaten.bij.de.transitie.zijn.verantwoord.in.de.staat.van.baten.en.lasten.

Leningen u/gDoor.vfonds.zijn.de.volgende.leningen.verstrekt:. Saldo. Nieuwe.lening. Aflossing. Saldo. Aflossing. Langlopend. 1-1-2013. 2013. 2013. 31-12-2013. 2014. 31-12-2013Stichting.de.Basis.t.b.v.nieuwbouw. 6.000.000. -. -. 6.000.000. -. 6.000.000Stichting.NEW.t.b.v..Hotel.de.Wereld. -. 2.000.000. -. 2.000.000. -. 2.000.000. 6.000.000. 2.000.000. -. 8.000.000. -. 8.000.000

41

jaarverslag 2013

TOELICHTING.OP.DE.BALANS.PER.31.DECEMBER.2013.(vervolg)

Lening.ten.behoeve.van.nieuwbouw.voor.Stichting.de.Basis.te.Doorn.is.op.6.juni.2011.overeengekomen..De.eerste.aflossing.vindt.plaats.op.1.juli.2016.en.wordt.in.113.gelijke.termijnen.afgelost..Op.14.januari.2013.is.de.notariële.akte.gepasseerd.bij.Heuvelrug.Notaris-sen.te.Driebergen-Rijburg..Als.zekerheid.voor.deze.lening.geldt.een.tweede.hypothecaire.inschrijving.op.de.nieuwbouw.ten.bedrage.van.6.miljoen..De.rente.bedraagt.5%.per.jaar.met.een.eerste.renteperiode.van.6.juni.2011.tot.en.met.6.juni.2016..Hierna.wordt.de.rente.bepaald.door.de.5-jaars.IRS.rente.te.verhogen.met.2,5%.

Lening.ten.behoeve.van.Stichting.Nationaal.Erfgoed.Hotel.de.Wereld.(NEW).is.op.13.december.2013.overeengekomen.voor.de.aankoop.van.Hotel.de.Wereld.te.Wageningen..De.looptijd.is.25.jaar,.waarbij.de.eerste.aflossing.plaatsvindt.op.1.februari.2015.(maandelijks.ach-teraf)..Gedurende.de.periode.van.16.december.2013.tot.en.met.31.december.2014.wordt.niet.op.de.lening.afgelost..De.rente.bedraagt.4%.per.jaar,.maandelijks.achteraf.te.voldoen.voor.het.eerst.op.1.januari.2014..De.aflossing.vanaf.2015.tot.en.met.2027.bestaat.uit.het.saldo.van.huurinkomsten.na.aftrek.van.de.exploitatiekosten.en.rentelasten..Dit.bedrag.zal.halfjaarlijks.worden.herrekend.en.worden.gecorrigeerd..Gedurende.de.resterende.looptijd.van.2028.tot.en.met.16.december.2038.wordt.maandelijks.een.evenredig.deel.van.het.nog.openstaande.gedeelte.van.het.krediet.afgelost.conform.aflosschema.

VLOTTENDE ACTIVA

OVERLOPENDE ACTIVA (3). . 31-12-2013. 31-12-2012

Rente beleggingenObligaties.Schretlen. . -. 445.178Obligaties.ABN.AMRO.Mees.Pierson. . -. 138.349Obligaties.Lombard.Odier. . 195.429. -Obligaties.Optimix. . 130.509. -. . 325.938. 583.527Overige vorderingenBijdrage.Bank.Giro.Loterij. . 435.665. 2.008.498Bijdrage.Nationale.Postcode.Loterij. . 1.330.647. -Bijdrage.Lotto. . 146.093. 171.194Rentebaten.banken. . 3.637. 33.149Vruchtgebruik.Stichting.de.Basis. . -. 88.333Rente.lening.u/g.Stichting.NEW. . 3.333. -Pensioenfonds. . 11. 297Verkoop.aandelen/dividend. . 155.400. -Dividendbelasting. . 10.973. -Doorbelaste.advieskosten. . 36.582. -Overige.vorderingen. . 1.516. 109. . 2.123.857. 2.301.580

LIQUIDE MIDDELEN (4)

Triodos.bank. . 1.399.499. 2.035.271Triodos.bank.donaties. . 674. -Triodos.bank.rendementsrekening. . 223.877. 368.154Lombard.Odier. . 5.278.061. -Optimix. . 4.846.038. -Schretlen.&.Co.. . -. 35.465ABN.AMRO.Mees.Pierson.vermogensbeheerrekening. . -. 1.234.742ABN.AMRO.Mees.Pierson.beleggingsrekening. . -. 2.971ABN.AMRO.Mees.Pierson.bestuurrekening. . -. 8-. . 11.748.149. 3.676.595

42

jaar

vers

lag

2013


PASSIVA

RESERVES (5)

Rendements- en continuïteitsreserveDe.continuïteitsreserve.bestaat.uit.twee.delen..Een.continuïteitsreserve.ten.behoeve.van.de.eigen.organisatie.en.een.rendements-reserve.ter.waarborging.van.de.doelstelling.

Het.verloop.van.deze.reserves.is.als.volgt:

Saldo.1.januari.2013. . . 19.556.677Resultaatbestemming.2013. . . 1.113.950Mutatie.continuïteitsreserve. . . 2.300.000Saldo.31.december.2013. . . 22.970.627

Bestaande.uit:Continuïteitsreserve.ten.behoeve.van.de.bureau.organisatie. . . 3.600.000Rendementsreserve.ter.waarborging.van.de.doelstelling. . . 19.370.627. . . 22.970.627

Herwaarderingsreserve € 284.947,-De.herwaarderingsreserve.heeft.als.doel.schommelingen.op.te.vangen.in.de.waarderingen.van.de.beleggingen.(aandelen.en.obliga-ties).ultimo.boekjaar.als.gevolg.van.ongerealiseerde.koersresultaten.Per.16.oktober.2013.zijn.de.beide.beleggingsportefeuilles.bij.Schretlen.en.ABN.AMRO.Mees.Pierson.overgedragen.aan.respectievelijk.Lombard.Odier.en.Optimix.

Het.verloop.van.deze.reserve.is.als.volgt:. . 31-12-2013. 31-12-2012

Saldo.1.januari. . 6.765.014. 4.387.436Bij:.ongerealiseerd.koersresultaat.boekjaar. . 284.947. 2.377.578Af:.transitie.naar.nieuwe.beleggingsportefeuilles. . 6.765.014-. -Saldo.per.31.december. . 284.947. 6.765.014

Bestemmingsreserve € 9.622.674.. . 31-12-2013. 31-12-2012

Oorlogs-.verzetsmusea. . 7.900.000. 5.650.000Internationale.Projecten.Veteranen. . 1.722.674. 363.024. . 9.622.674. 6.013.024

Bestemmingsreserve Oorlogs- en verzetsmusea € 7.900.000.In.2008.is.een.bestemmingsreserve.gevormd.voor.investeringen.die.verband.houden.met.de.infrastructuur.van.musea.en.herinnerings-centra.


Saldo.1.januari. . 5.650.000. 2.800.000Dotatie. . 2.750.000. 2.850.000Vrijval. . 500.000-. -Saldo.31.december. . 7.900.000. 5.650.000

In.2012.is.door.het.bestuur.besloten.om.€.2.850.000.te.doteren.voor.de.nieuwbouwprojecten.Vrijheidsmuseum.WOII.teNijmegen.en.het.Herinneringscentrum.te.Loenen.In.september.2013.is.besloten.om.€.500.000.ten.laste.te.brengen.van.de.bestemmingsreserve,.dit.betreft.een.deel.van.detoekenning.aan.Oorlogs-.en.verzetsmuseum.Rotterdam.ad.€.800.000.

43

jaarverslag 2013


De.investeringsopzet.van.het.Vrijheidsmuseum.WO2.van.totaal.circa.25.miljoen.euro.heeft.geleid.tot.het.volgende.besluit:Provincie.Gelderland,.Gemeente.Nijmegen.en.vfonds.dragen.ieder.bij.voor.6.miljoen.euro,.conform.brief.d.d..12.november2013..Door.alle.partijen.zijn.uitgangspunten.en/of.voorwaarden.gesteld..Het.vfonds.hecht.o.a..waarde.aan.een.realistischeexploitatieopzet,.een.sluitende.financiering.met.bijdragen.vanuit.overige.fondsen.en.private.financiering,.alsook.dat.deorganisatorische.structuur.van.het.Vrijheidsmuseum.WO2.een.centrale.en.regisserende.rol.kan.vervullen.in.de.basisinfrastructuurvan.oorlogs-.en.verzetsmusea.en.verbonden.sites..In.ieder.geval.zal.het.Bevrijdingsmuseum.in.Groesbeek.en.Hotel.de.Wereldeen.plek.moeten.krijgen..Ook.zal.het.Vrijheidsmuseum.WO2.nadrukkelijk.moeten.worden.gepositioneerd.binnen.de.LiberationRoute.Europe..Voor.de.ontwerp-.en.realisatiefase.is.circa.€.600.000.benodigd,.welke.door.de.drie.hoofdfinanciers.gelijkelijk.zalworden.verdeeld.

Bestemmingsreserve Internationale Projecten Veteranen € 1.722.674.De.bestemmingsreserve.World.Veterans.Federation.ad.€.363.023. is.opgebouwd.uit.éénmalige.bedragen.door.het.ALN.en.vfonds,.waarvan.de.jaarlijkse.opbrengst.(fictief.gesteld.op.10%).is.uitbetaald.aan.World.Veterans.Federation.Het.bestuur.van.vfonds.is.in.juni.2013.met.ALN.overeengekomen.tot.volledige.afwikkeling.van.deze.reserve.middels.een.betalingvan.€.125.000.

Het.in.2012.ontvangen.bedrag.ad.€.1.722.674.is. in.2013.bestemd.als.reservering.voor.Internationale.Projecten.Veteranen..Voor.een.termijn.van.twee.jaar.(tot.31-12-2015).is.dit.bedrag.beschikbaar.voor.specifiek.voor.dit.doel.bestemde.projecten.


Saldo.1.januari. . 363.023. 363.023Dotatie. . 1.722.674. -Afwikkeling. . 363.023-. -Saldo.31.december. . 1.722.674. 363.023

VOORZIENINGEN (6)

Voorziening subsidieverplichtingen

De.subsidieverplichtingen.zijn.aangegaan.voor.een.periode.van.maximaal.drie.jaar.

De.specificatie.van.deze.balanspost.is.als.volgt:. . 31-12-2013. 31-12-2012

Stichting.De.Basis.te.Doorn. . 7.800.000. 7.800.000BNMO.vereniging. . 1.500.000. 1.500.000Nationaal.Comité.4.en.5.mei. . 3.000.000. 3.000.000Stichting.Herdenking.15.augustus.1945. . 225.000. 225.000Stichting.Waardering.Erkenning.Politie.(WEP). . 3.000.000. 4.000.000Stichting.Maatschappij.en.Veiligheid.(SMV). . 1.127.097. 1.500.000. . 16.652.097. 18.025.000

In.2012.is.de.looptijd.van.de.voorzieningen.ultimo.2011.conform.bestuursbesluit.aangepast.van.vijf.jaar.naar.maximaaldrie.jaar..De.vrijval.hiervan.is.gedeeltelijk.benut.voor.de.dotatie.van.twee.nieuwe.voorzieningen,.namelijk.StichtingWaardering.Erkenning.Politie.(WEP).en.Stichting.Maatschappij.en.Veiligheid.(SMV)..In.2013.zijn.de.subsidietoekenningen.aan.dezestichtingen.verantwoord.ten.laste.van.deze.voorzieningen.

44

jaar

vers

lag

2013


KORTLOPENDE SCHULDEN (7)

SCHULDEN.OP.KORTE.TERMIJN. 31-12-2013. 31-12-2012

Ontvangen.gelden.WVF. -. 1.722.674

Toegekende subsidieverplichtingen die nog niet zijn uitgekeerd per ultimo:Stichting.De.Basis.en.vereniging.BNMO. 4.155.518. 4.107.795Nationaal.Comité.4.en.5.mei. 181.145. 1.000.000Sociaal-juridische.hulpverlening. 100.000. 295.000Stichting.Waardering.Erkenning.Politie.(WEP). 1.000.000. 1.461.077Gelders.Erfgoed./.Bandritzer. 36.171. 254.547Oorlogs.en.verzetsmuseum.Rotterdam. 800.000. -Verzetsmuseum.Amsterdam. -. 425.000Kamp.Vught.(Herinneringscentrum.Sobibor). 1.002.500. 510.000Tilburg.Law.School. -. 250.000Stichting.Maatschappij.en.Veiligheid.(SMV). 372.903. 477.289Stichting.Veteranen.Platform. 348.750. 272.000Stichting.Liberation.Route.Europe.(SLRE). 1.061.823. 46.863Stichting.Indisch.Herinneringscentrum. 221.550. -Stichting.Movies.That.Matter. 375.000. 100.000Stichting.Hope.XXL. 146.250. 72.500Nationale.Taptoe. 117.500. -Felix.Meritis. 187.500. 37.500Pax. 307.825. 37.651ProDemos. 142.445. 3.750MasterPeace. 106.250. 56.250Stichting.Koninklijk.Apeldoorn. 100.000. -Stichting.De.Europese.Stem.10-Daagse. 450.000. -Overige.toegekende.subsidiebijdragen. 1.346.386. 1.242.869. 12.559.516. 10.650.091Crediteuren. 135.993. 11.582Netto.loon. -. 1.319Loonheffing. 17.438. 32.614Reservering.vakantiegeld. 12.405. 11.824Beheerloon. 15.071. 30.465Accountant. 20.787. 16.357Overige.kosten. 40.055. 2.917. 12.801.265. 12.479.843

NIET IN DE BALANS OPGENOMEN RECHTEN EN VERPLICHTINGEN

1...De.door.subsidiënten.te.restitueren.subsidie-bedragen..De.omvang.van.deze.posten.is.pas.bekend.nadat.de.afrekening.door.de.betreffende.instelling.is.ingediend.en.worden.in.het.jaar.van.ontvangst.in.het.resultaat.van.de.stichting.opgenomen.

2...De.huurverplichting.voor.2014.bedraagt.€.24.560.voor.de.kantoorruimte.aan.de.Oranje.Nassaulaan.5.te.‘s-Hertogenbosch..De.huur-verplichting.is.aangegaan.tot.29.februari.2017.met.een.opzegtermijn.van.12.maanden.

3...Voor.de.eerste.generatie.BNMO-leden.bestaat.er.vanuit.het.Nationaal.Fonds.voor.Vrede,.Vrijheid.en.Veteranenzorg.een.zorgplicht.welke.blijkt.uit.de.statuten.

45

jaarverslag 2013

TOELICHTING OP DE STAAT VAN BATEN EN LASTEN OVER 2013 (IN EURO’s)

BATEN

BATEN UIT EIGEN FONDSENWERVING (8) Realisatie.2013......................Begroting.2013. Realisatie.2012. .Donaties.en.giften. 693. -. -. 693. -. -

BATEN UIT GEZAMENLIJKE ACTIES (9) Realisatie.2013......................Begroting.2013. .Realisatie.2012.

Loten-acties.Bank.Giro.Loterij. 96.321. -. 62.280. 96.321. -. 62.280

BATEN UIT ACTIES VAN DERDEN (10) Realisatie.2013......................Begroting.2013. .Realisatie.2012..Bank.Giro.Loterij. 3.384.192. 3.380.000. 3.530.267Nationale.Postcode.Loterij. 5.315.254. 5.120.000. 5.132.690Lotto. 335.939. 400.000. 498.249. 9.035.385. 8.900.000. 9.161.206

RENTEBATEN EN BATEN UIT BELEGGINGEN (11) Realisatie.2013......................Begroting.2013. .Realisatie.2012.

GerealiseerdInkomsten.uit.obligaties.(rente). 762.402. 1.000.000. 1.040.439Inkomsten.uit.aandelen.(dividend). 2.549.597. 500.000. 629.351Inkomsten.uit.leningen.(rente). 303.333. 300.000. 188.096Inkomsten.uit.liquide.middelen.(rente). 46.195. 100.000. 92.593Koersresultaat. 926.683-. 100.000. 216.960. 2.734.844. 2.000.000. 2.167.439Diverse.baten. -. -. 23.080. 2.734.844. 2.000.000. 2.190.519

OngerealiseerdKoersresultaat.aandelen.en.obligaties. 284.947. -. 2.377.578

Inkomsten uit vruchtgebruik (12)

Vruchtgebruik.Stichting.De.Basis. 530.000. 530.000. 1.060.000

Overige baten (13)Vrijval.langlopende.subsidieverplichtingen:Stichting.de.Basis. -. -. 5.200.000BNMO.vereniging. -. -. 1.000.000Stichting.Nationaal.Comité.4.en.5.mei. -. -. 2.000.000Stichting.Herdenking.15.augustus.1945. -. -. 150.000World.Veterans.Federation. 1.722.674. -. -. 1.722.674. -. 8.350.000

46

jaar

vers

lag

2013

TOELICHTING.OP.DE.STAAT.VAN.BATEN.EN.LASTEN.OVER.2013.(VERVOLG)

LASTEN

BESTEDINGEN AAN DOELSTELLINGEN (14)

De.over.2013.en.2012.toegekende.bedragen.gesaldeerd.met.de.ontvangen.restituties.kunnen.als.volgt.worden.samengevat.(bedragen.x.€.1.000):

. 2013...........................Begroting.2013. 2012

. aantal. bedrag. bedrag..................aantal.........bedragSubsidies:

€.50.000.en.hoger. 41.*. 11.765.*. . 30. 9.950Tussen.€.25.000.en.€.50.000. 18. 685. . 15. 561Beneden.€.25.000. 99. 561. . 90. 694Restitutie.projecten. . 13-. . . 24-Dotatie.voorziening.subsidieverplichtingen. . -. . . 5.500Afboeken./.vrijval.projecten. . 353-. . . 1.363-. 158. 12.645. 12.000. 135. 15.318

*..exclusief.twee.subsidietoekenningen.(stichtingen.WEP.en.SMV.ten.bedrage.van.€.1.372.903),.welke.ten.laste.van.de.betreffende.voorzieningen.zijn.verantwoord.

BUREAU EN ORGANISATIE (15) Realisatie.2013. Begroting.2013.. Realisatie.2012

PersoneelPersoneelskosten. 374.537. 360.000. 386.311

CommunicatieTV/media.campagne/films. 106.877. -. 212.119Advertenties. 43.742. -. 27.319Overige.kosten.communicatie. 126.524. 250.900. 4.547. 277.143. 250.900. 243.985Werving batenKosten.eigen.fondsenwerving. 632. -. -Kosten.gezamenlijke.acties,.lotenacties.BGL. 169.441. 50.000. 60.065Kosten.acties.derden,.bijdrage.bedankcampagne. 25.409. 50.000. 23.667Kosten.vermogensbeheerders. 150.520. 150.000. 128.948. 346.002. 250.000. 212.680Beheer en administratieHuisvestingskosten. 30.127. 32.000. 27.728Kosten.vervoermiddelen. 3.304. -. -Afschrijvingskosten. 10.868. 25.000. 28.997Algemene.kosten. 35.181. 25.500. 36.132Bestuurskosten. 51.910. 40.000. 59.999Salaris-.en.financiële.administratie. 9.942. 1.600. 2.524Accountantskosten. 30.624. 22.500. 24.367Juridische.advieskosten.(o.a..Hotel.de.Wereld). 22.637. 5.000. 14.497Kosten.reorganisatie. 5.826. 5.000. 34.521Kosten.CBF.en.VFI. 18.570. 5.000. 12.740. 218.989. 161.600. 241.505

. 1.216.671. 1.022.500. 1.084.481

Het.gemiddeld.aantal.werknemers.bedroeg.in.2013.4,5.FTE.(2012.4,5.FTE).

47

jaarverslag 2013

TOELICHTING.OP.DE.STAAT.VAN.BATEN.EN.LASTEN.OVER.2013.(VERVOLG)

1. Bezoldiging directieDe.Raad.van.Toezicht.heeft.het.bezoldigingsbeleid.alsook.de.hoogte.van.de.directiebeloning.vastgesteld.Deze.wordt.periodiek.geactualiseerd..De.laatste.evaluatie.was.op.13.december.2013.Bij.de.vaststelling.van.de.beloning.wordt.de.regeling.directeursbeloningen.VFI.toegepast.

Directeur. A.J.M..HeertsDienstverband. onbepaaldUren.(voltijds). 36Periode,.partime.percentage. 5,5.maand.38,9%Periode,.partime.percentage. 6,5.maand.33,3%Bezoldiging (in euro’s)Bruto.loon. 30.715vakantiegeld. 2.261Totaal.jaarinkomen. 32.976SV.lasten.(werkgeversdeel). 6.518Onkostenvergoeding. 1.500Pensioenlasten.(werkgeversdeel). 7.602Totaal bezoldiging 2013 48.596Totaal.bezoldiging.2012. 78.865

2. Vergoeding Raad van Bestuur en Raad van Toezicht:Voorzitter.Raad.van.Bestuur.. €.15.000;Bestuurslid.Raad.van.Bestuur.. €.7.500;Secretaris.Raad.van.Bestuur.. €.nihil.De.vergoeding.aan.de.leden.van.de.Raad.van.Toezicht.bedroeg.in.2013.volgens.de.toegestane.vrijwilligersvergoeding.€.1.200.(voorzit-ter).en.€.900.(bestuurslid).

48

jaar

vers

lag

2013

BEGROTING 2014 en 2013 IN VERGELIJKING MET DE BEGROTING 2012 EN DE STAAT VAN BATEN EN LASTEN OVER 2013 EN 2012(in euro’s)

. Begroting. Begroting. Realisatie. Begroting. Realisatie

. 2014. 2013. 2013. 2012. 2012Baten

-.Baten.uit.eigen.fondsenwerving. -. -. 693. -. --.Baten.uit.gezamenlijke.acties. 100.000. -. 96.321. -. 62.280-.Baten.uit.acties.van.derden. 8.600.000. 8.900.000. 9.035.385. 8.400.000. 9.098.926-.Baten.uit.beleggingen.(gerealiseerd). 2.380.000. 2.000.000. 2.734.844. -. 2.190.519-.Baten.uit.beleggingen.(ongerealiseerd). -. -. 284.947. -. 2.377.578-.Opbrengst.vruchtgebruik.de.Basis. -. 530.000. 530.000. 1.060.000. 1.060.000-.Overige.baten. -. -. 1.722.674. -. 8.350.000

Som der baten 11.080.000 11.430.000 14.404.864 9.460.000 23.139.303

Lasten

Bestedingen aan doelstellingenSubsidies. 11.000.000. 12.000.000. 12.644.660. 10.700.000. 15.318.346Personeelskosten. 400.000. 360.000. 374.537. 414.000. 386.311Communicatie. 250.000. 250.900. 277.143. 218.000. 243.985 11.650.000 12.610.900 13.296.340 11.332.000 15.948.642

Werving baten-.Kosten.eigen.fondsenwerving. -. -. 632. -. --.Kosten.gezamenlijke.acties. 50.000. 50.000. 169.441. -. 60.065-.Kosten.acties.derden. 50.000. 50.000. 25.409. 50.000. 23.667-.Kosten.van.beleggingen. 150.000. 150.000. 150.520. 100.000. 128.948 250.000 250.000 346.002 150.000 212.680

Beheer en administratieHuisvestingskosten. 34.800. 32.000. 30.127. 33.000. 27.728Kosten.vervoermiddelen. 6.000. -. 3.304. -. -Afschrijvingskosten. 28.500. 25.000. 10.868. 25.000. 28.997Algemene.kosten. 30.500. 25.500. 35.181. 22.000. 36.132Bestuurskosten. 47.500. 40.000. 51.910. 62.000. 59.999Salaris-.en.financiële.administratie. 5.000. 1.600. 9.942. 2.000. 2.524Accountantskosten. 22.500. 22.500. 30.624. 40.000. 24.367Juridische.advieskosten. 5.000. 5.000. 22.637. -. 14.497Kosten.reorganisatie/onderzoek. 40.200. 5.000. 5.826. 20.000. 34.521Kosten.CBF.en.VFI. 20.000. 5.000. 18.570. 4.500. 12.740. 240.000 161.600 218.989 208.500 241.505

Som der lasten 12.140.000 13.022.500 13.861.331 11.690.500 16.402.827

Mutatie.continuïteitsreserve. -. -. 2.300.000. -. 100.000Mutatie.herwaarderingsreserve. -. -. 6.480.067-. -. 2.377.578Mutatie.rendementsreserve. 1.060.000-. 1.592.500-. 1.113.950. 2.230.500-. 1.408.898waarborg.doelstellingMutatie.bestemmingsreserve. -. -. 3.609.650. -. 2.850.000Totaal 11.080.000 11.430.000 14.404.864 9.460.000 23.139.303

49

jaarverslag 2013

ANALYSE VERSCHILLEN TUSSEN BEGROTING EN REALISATIE 2013

In.de.begroting.2013.was.rekening.gehouden.met.een.resultaat.van.€.1.592.500.negatief.De.realisatie.2013.geeft.een.positief.saldo.van.€.543.533,.afgerond.een.voordelig.verschil.van.€.2.137.000..Dit.verschil.kan.als.volgt.nader.worden.geanalyseerd:

Hogere baten dan begroot-.baten.uit.eigen.fondsenwerving. 1.000-.baten.uit.gezamenlijke.acties. 96.000-.baten.uit.acties.van.derden. 135.000-.opbrengst.beleggingen.(gerealiseerd). 735.000-.opbrengst.beleggingen.(ongerealiseerd). 285.000-.overige.baten. 1.723.000. . 2.975.000Lagere lasten dan begroot-.kosten.acties.derden. 24.000. . 24.000Hogere lasten dan begroot-.bestedingen.aan.doelstellingen. 645.000--.personeelskosten. 15.000--.communicatiekosten. 26.000--.kosten.gezamenlijke.acties. 119.000--.kosten.beheer.en.administratie. 57.000-. . 862.000-. . 2.137.000

50

jaar

vers

lag

2013

LASTENVERDELING

Specificatie.en.verdeling.kosten.naar.bestemming

Bestemming. Doelstelling

. Erkenning.en. Herinneren,. Vrede,.. Project-. Eigen. Gezamenlijke. Acties. Beleggingen. Beheer. Totaal.2013. Begroot.2013. Totaal.2012

. waardering. herdenken. Democratie. ontwikkeling. fondsen-. acties. derden. . en.Admini-

. .(oorlogs)getroffenen. en.Vieren. en.Rechtsstaat. . werving. . . . stratie

Lasten

Subsidies. 5.040.692. 4.687.064. 2.853.365. 63.539. -. -. -. -. -. 12.644.660. 12.000.000. 15.318.346

Publiciteit.en.communicatie. 68.793. 133.592. 49.200. -. 632. 171.628. 25.409. -. 23.370. 472.625. 350.900. 327.717

Communicatie

Personeelskosten. 66.219. 66.219. 66.219. -. 8.368. 14.642. -. 22.268. 130.604. 374.537. 360.000. 386.311

Huisvestingskosten. 3.013. 3.013. 3.013. -. -. -. -. -. 21.089. 30.127. 32.000. 27.728

Kantoor-.en.algemene.kosten. 19.246. 39.383. 19.246. -. 2.278. 4.135. -. 165.417. 78.809. 328.514. 254.600. 313.728.

Afschrijving. 2.174. 2.174. 2.174. -. -. 1.087. -. -. 3.260. 10.868. 25.000. 28.997

Totaal 5.200.136 4.931.444 2.993.216 63.539 11.278 191.492 25.409 187.684 257.133 13.861.331 13.022.500 16.402.827

51

jaarverslag 2013

LASTENVERDELING

Specificatie.en.verdeling.kosten.naar.bestemming

Bestemming. Doelstelling

. Erkenning.en. Herinneren,. Vrede,.. Project-. Eigen. Gezamenlijke. Acties. Beleggingen. Beheer. Totaal.2013. Begroot.2013. Totaal.2012

. waardering. herdenken. Democratie. ontwikkeling. fondsen-. acties. derden. . en.Admini-

. .(oorlogs)getroffenen. en.Vieren. en.Rechtsstaat. . werving. . . . stratie

Lasten

Subsidies. 5.040.692. 4.687.064. 2.853.365. 63.539. -. -. -. -. -. 12.644.660. 12.000.000. 15.318.346

Publiciteit.en.communicatie. 68.793. 133.592. 49.200. -. 632. 171.628. 25.409. -. 23.370. 472.625. 350.900. 327.717

Communicatie

Personeelskosten. 66.219. 66.219. 66.219. -. 8.368. 14.642. -. 22.268. 130.604. 374.537. 360.000. 386.311

Huisvestingskosten. 3.013. 3.013. 3.013. -. -. -. -. -. 21.089. 30.127. 32.000. 27.728

Kantoor-.en.algemene.kosten. 19.246. 39.383. 19.246. -. 2.278. 4.135. -. 165.417. 78.809. 328.514. 254.600. 313.728.

Afschrijving. 2.174. 2.174. 2.174. -. -. 1.087. -. -. 3.260. 10.868. 25.000. 28.997

Totaal 5.200.136 4.931.444 2.993.216 63.539 11.278 191.492 25.409 187.684 257.133 13.861.331 13.022.500 16.402.827

52

jaar

vers

lag

2013

Bijdragen van de Nationale Postcode Loterij, de BankGiro Loterij en de Lotto maken het werk van het vfonds mede mogelijk.

Oranje Nassaulaan 5 | 5211 AR ’s-Hertogenbosch | 073 - 613 91 00 | [email protected] | www.vfonds.nl | Triodos Bank 39.02.74.119

BPvfondsDEF.indd 1 30-12-12 12:34

Verantwoordingsverklaring

De.Raad.van.Bestuur.van.vfonds.heeft.in.de.vergadering.van.woensdag.9.april.2014.het.jaarverslag.en.de.jaarrekening.2013.van.de.stichting.besproken.en.vastgesteld.Hiermee.legt.de.Raad.van.Bestuur.verantwoording.af.over.het.gevoerde.beleid.in.het.boekjaar.2013..Per.1.januari.2013.is.de.good.governance.code.verder.doorgevoerd..In.2013.is.hierdoor.het.toezicht.aangescherpt,.zowel.door.externe.instanties.als.intern..Een.tussentijdse.controle.door.het.Centraal.Bureau.Fondsenwerving.heeft.ertoe.geleid.dat.enkele.aandachtspunten. in.het. jaarverslag.2013.verder.zijn.doorgevoerd..Daarmee.is.nog.verder.ingespeeld.op.de.normen.van.het.CBF.Naast.de.good.governance.code.is.de.overgang.naar.twee.nieuwe.vermogensbeheerders.na.het.aanstellen. van. een. onafhankelijk. regie-vermogenspartner. een. intensief. traject. geweest.. Meer.over.het.traject.en.het.beleggingsbeleid.blijkt.uit.het.Financieel.Beleid.In.het.hoofdstuk.Communicatie.en.Organisatie.is.ingegaan.op.de.nieuwe.bestuursstructuur.van.de.Raad.van.Toezicht,.de.Auditcommissie,.de.Raad.van.Bestuur.en.de.bureauorganisatie..De.besteding.van.de.middelen.en.de.ontwikkeling..van.het.vermogen.is.nader.toegelicht.in.het.hoofdstuk.Financieel.beleid..In.2013.is.door.het.bestuur.besloten.over.diverse.ontwikkelingen.bin-nen.het..vermogen..In.2014.wordt.verder.zorgvuldig.stilgestaan.bij.een.zo.optimaal.mogelijke.ver-mogenspositie.voor.vfonds.De. drie. loterijen. hebben. als. missie. het. steunen. van. goede. doelen.. Dankzij. de. bijdragen. heeft.vfonds.ook. in.2013.zeer.uiteenlopende.projecten.financieel.mogelijk.gemaakt.verspreid.over.de.drie.werkvelden..Deze.zijn.uitgebreid.toegelicht.in.het.verslag..Wij.hopen.dat.het.nieuwe.kansspel-beleid.door.het.kabinet.voldoende.ruimte.geeft.aan.de.loterijen.om.de.succesvolle.fondswerving.op.het.huidige.niveau.voort.te.zetten..Voor.een.extra.geldstroom.is.vfonds.gestart.met.meerdere.geoormerkte.lotenacties.om.deelnemers.te.werven..Ook.zal.het.project.Nalaten.en.Schenken.na.een.start.in.2013.verder.worden.uitgewerkt.in.2014.

’s-Hertogenbosch,.22.april.2014

Mr.R.S..Croll. C.J.M..de.Veer. A.J.M..HeertsVoorzitter. . Secretaris

53

jaarverslag 2013

54

jaar

vers

lag

2013

Colofon

RedactieMarineke Wensink TekstMarineke Wensink, interviews door Joep van Zijl en Arnold Vonk ( journalisten) ProductieMarcel van Dijk | btz vorm en regie Foto’s en beeldMarineke Wensink en gesteunde projecten

Bijdragen van de Nationale Postcode Loterij, de BankGiro Loterij en de Lotto maken het werk van het vfonds mede mogelijk.

www.vfonds.nl

vfonds

Oranje Nassaulaan 5

5211 AR ’s-Hertogenbosch

073 613 91 00

[email protected]

www.vfonds.nl

@vfondsvrede

https://facebook.com/vfonds

Documents

vfonds