Upload
others
View
3
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
R E A D E R
L E E R G A N G E V E N E M E N T E N V E I L I G H E I D
W W W . E V E N T S A F E T Y I N S T I T U T E . N L
Z U I D - H O L L A N D Z U I DV E I L I G H E I D S R E G I O
2 0 1 8
2
Reader Leergang Evenementenveiligheid
Copyright Event Safety Institute (2018)
Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van het Event Safety Institute.
3
TER INTRODUCTIE Versterken van kennis, inzicht en samenwerking
De veiligheid van evenementen staat volop in de aandacht. Het gaat dan met name om de publieksevenementen waarvoor de gemeente een evenementenvergunning verstrekt. Inspectierapporten en evaluaties maken duidelijk dat er nog veel te verbeteren valt aan de kwaliteit van de vergunningverlening. Gemeenten en adviserende partners waaronder politie, brandweer en GHOR staan voor de opgave om hun samenwerking te versterken en zich verder te professionaliseren in de beoordeling van risico’s, maatregelen en voorschriften bij evenementen. Eén van de verbeterpunten die inspecties en de Onderzoeksraad voor Veiligheid expliciet benoemen is de kennis en expertise op het gebied van evenementenveiligheid binnen de betrokken overheidsdiensten. Dit betreft een brede groep. Binnen gemeenten gaat het allereerst om medewerkers vergunningverlening, die niet alleen de eerste kwaliteitstoets van een aanvraag doen maar ook moeten kunnen beoordelen van wie ze welk advies wensen te ontvangen. Daarnaast gaat het om medewerkers OOV, evenementencoördinatoren en medewerkers van vakafdelingen zoals juridische zaken, Bouw- en Woningtoezicht en Verkeer. Bij adviserende diensten zijn het in principe degenen die evenementenadvisering expliciet tot taak hebben gekregen. Maar ook hier kan het gaan om verschillende afdelingen die samen moeten kunnen beoordelen welke risico’s, voorschriften en maatregelen er nodig zijn om een evenement veilig te laten verlopen. Samenwerking is een sleutelbegrip bij de zorg voor veilige evenementen. Veel risico’s en maatregelen bij evenementen raken verschillende disciplines en zullen daarom ook multidisciplinair moeten worden beoordeeld. Door samen te werken ontstaan begrip en inzicht in elkaars werkwijze, wat ten goede komt aan het proces en de kwaliteit van de vergunning. Ook goede samenwerking met de organisator is essentieel, zodat de voorschriften worden gesteld ook aansluiten bij de praktijkervaringen met het evenement. De leergang Evenementenveiligheid van ESI is op maat ontwikkeld voor gemeenten en adviserende diensten in de Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid. Het uitgangspunt is om de leergang multidisciplinair in te steken waar het kan, en om monodisciplinair de verdieping te zoeken op onderwerpen die specifiek zijn gekoppeld aan een bepaalde vakdiscipline. De leergang sluit altijd aan op het beleid en de werkafspraken binnen de betreffende veiligheidsregio.
4
Inhoudsopgave
Module 1: Het evenementenproces, taken en verantwoordelijkheden Blz. 5
Module 2: Regie op het proces van vergunningverlening Blz. 16
Module 3: Risicoscan, risicoanalyse en advisering Blz. 34
Module 4: Coördinator, handhaving en crisismanagement Blz. 49
RISKOM 2.0 toelichting Blz. 65
ESI Spoorboekje Blz. 85
Nadere verdieping Blz. 87
Contactgegevens Blz. 88
Pagina5
Module1Hetevenementenproces,takenenverantwoordelijkheden1.1 Standvanzakenkwaliteitvergunningverlening
ESI–ReaderLeergangEvenementenveiligheidZuid-HollandZuid
De afgelopenjarenisdeaandachtvoorveiligheidopevenementenmaatschappelijksterktoegenomen.Deneiginglijktnogweleenstezijnomveiligheidvolledig‘dichtteregelen’aandevoorkant.Dezefotolaatmooiziendatbezoekersechterjuistopzoekgaannaarspanningenavontuur.Deuitdagingisdekomendejarenomdebalanstevindentusseneigenverantwoordelijkheidendezorgdiewevandeorganisatorendeoverheidverwachten.
VEILIGHEID OP EVENEMENTEN ANNO NU
ONGEVAL MONSTERTRUCK HAAKSBERGENKRITIEK ONDERZOEKSRAAD VOOR VEILIGHEID• Beperkte taakopvatting bij de vergunningverleners,
• idee bij alle betrokken partijen dat het evenement weinig risicovol was,
• een beperkte betrokkenheid van management en burgemeester
• gebrekkige evaluatie en collegiale toetsing.
Tijdens eenevenementindegemeenteHaaksbergenop28september2014reedeenmonstertruckhetpubliekin.DeOnderzoeksraad voorVeiligheidonderzochtdevergunningverleningenuitvoeringvanditevenement.Zeconcludeertdatdegemeentedevergunningteroutinematigenzonderactievebetrokkenheidvanmanagementendeburgemeesterheeftverleend.DeA-categoriewaarhetevenementinvielleverdebijdegemeentehetbeeldopdaterweinigrisico’swarenenergeenadviesnodigwas.
GRIP OP VERGUNNINGVERLENINGv Voorafgaande overheidstoetsing
v Bij uitstek hét middel om te bewerkstelligen dat alle betrokken partijen inhoud geven aan hun verantwoordelijkheid voor een veilig verloop van het evenement.
v Veiligheidseffect treedt alleen op wanneer het bevoegd gezag zich er actief van overtuigt
v dat de aanvrager van de vergunning de risico’s in beeld heeft die met zijn evenement samenhangen, en
v dat de voorgenomen beheersmaatregelen een afdoende waarborg voor de openbare veiligheid vormen.
Onderzoeksraad voor de Veiligheid
DeOnderzoeksraad steldevastdathetgeeninHaakbergenmisgingookinanderegemeentenhadkunnengebeuren.Zesteltdathetprocesvanvergunningverleningeengoedinstrumentisomdevoorafgaandeoverheidstoetsingbijevenementenuittekunnenvoeren.Zewijsteropdatditalleenluktalsereencompleteaanvraagwordtingediendenhetbevoegdgezagzichervanvergewistdatallenodigebeheersmaatregelenzijngenomen.
HAAKSBERGEN: ADVIEZEN OVV
1. Positioneer de burgemeester als bestuurlijk eigenaar van het proces van vergunningverlening
2. Professionaliseer de vergunningverlener en werk samen om over de nodige expertise te kunnen beschikken
3. Ontwikkel een kennisinfrastructuur om kennis te ontsluiten over specifieke risico’s en evenementen
4. Versterk het risicobeheersend vermogen van de organisatoren, door begeleiding en kennisuitwisseling
DeOnderzoeksraad voorVeiligheidsteltdatgemeentenhetprocesvanvergunningverleningnogmeeralsveiligheidskritisch procesmoetenoppakken.Deburgemeestermoetdaarinactieverzijn.Denodigeexpertisemoeterbijwordengehaald,ookvanbuiten.Enorganisatorenmoetenwordengeholpenomzelfbeterrisico’stelerenbeheersen.
Pagina6
ESI–ReaderLeergangEvenementenveiligheidZuid-HollandZuid
BEHANDELINGSPROCES VERGUNNINGVERLENING:
ONDERZOEK INSPECTIES (1)• De vergunningplicht loopt bij gemeenten uiteen van
minimaal 50 tot minimaal 2.500 bezoekers.• Aanvraagformulieren geven veel ruimte voor interpretatie.• Gemeenten vragen met formulieren en formats slechts
naar een deel van de veiligheids- en gezondheidsrisico’s van evenementen.
• 2/3 van de gemeenten werkt met de categorisering A/B/C.• De risicoscan is niet voldoende om een totaalbeeld te
vormen van de risico’s rond een evenement. Een beperkt aantal gemeenten maakt een nader risicoprofiel.
DeInspectie VeiligheidenJustitieendeInspectievoordeGezondheidszorgdedenin2016samenonderzoeknaardekwaliteitvanvergunningverleningbijevenementen.Hetrapportbevateengrootaantalobservaties.ZoblijktdaternogsteedsgroteverschillenzijntussengemeentenendatgemeentennietallestappenuitvoerendieindelandelijkeHandreikingEvenementenveiligheidwordengenoemd.
BEHANDELINGSPROCES VERGUNNINGVERLENING:
ONDERZOEK INSPECTIES (2)• Een vastgestelde werkwijze voor advisering is er bij 91% van
de veiligheidsregio’s en 40% van de politie-eenheden.
• De GHOR wordt mede door haar landelijke norm veel minder om advies gevraagd, wat een negatieve weerslag heeft op de mogelijkheid van geïntegreerde adviezen.
• Het proces rondom advisering door de hulpverleningsdiensten bevat teveel vrijheden over en weer.
• Gemeenten maken onvoldoende gebruik van de mogelijkheden om risico’s goed en deskundig in beeld te brengen.
• Gemeenten volgen advies meestal (63%) of altijd (35%) op.
Ookover hetfunctionerenvandeadviserendedienstenendesamenwerkingtussenadviseursengemeentenzijndeinspectieskritisch.Zoconstaterenzegebrekkigeuniformiteitindeadviseringsprocedures.Ookstellenzedatgemeentenmeeradviesmoetenvragenomrisico’sgoedinbeeldtekrijgen.
INSPECTIES:VEILIGHEID VAN PUBLIEKSEVENEMENTEN MOET VERBETEREN
Conclusies:
1. Gemeentelijk beleid geeft nog onvoldoende houvast voor het toetsen van aanvragen en het beoordelen van maatregelen.
2. Er zijn teveel onvolkomenheden en vrijheden in het proces van vergunningverlening. Voldoende aandacht voor veiligheid is niet gewaarborgd.
3. Gemeenten betrekken de hulpverleningsdiensten niet voldoende in het behandelproces.
4. Onvoldoende afstemming en kennisuitwisseling tussen vergunningverlening en toezicht & handhaving.
5. Evaluaties hebben nog nauwelijks toegevoegde waarde.
6. Gemeenten hebben nog steeds te weinig oog voor veiligheids-en gezondheidsrisico’s. Zij moeten beter voorkomen dat burgers onnodig risico lopen.
Na deeerdereonderzoekenin2008(IGZ)en2012(IV&JenIGZ),ishetbeeldvandeinspectiesnogsteedsdaterveelmoetverbeterenaandewijzewaaropevenementenvergunningenwordenverleend.
INSPECTIES:VEILIGHEID VAN PUBLIEKSEVENEMENTEN MOET VERBETEREN
Aanbevelingen aan gemeenten:1. Stel voor publieksevenementen beleid vast waarin concrete
doelstellingen voor veiligheid en gezondheid staan omschreven en de afwegingen inzichtelijk zijn gemaakt.
2. Scherp instrumenten en afspraken aan zodat deze leiden tot zorgvuldige en transparante afwegingen.
3. Betrek bij de vergunningverlening nadrukkelijk het advies van hulpverleningsdiensten en/of de veiligheidsregio.
4. Zorg voor goede afstemming tussen de processen van vergunningverlening en toezicht & handhaving.
5. Zorg voor kwalitatief goede evaluaties en voor het breed delen van de uitkomsten.
Aangemeentenhebbendeinspecties verschillendeaanbevelingen.Gemeentenmoetenmeerbeleidmakenophetgebiedvanevenementenveiligheidenvergunningverlening.Deinstrumentendiezebijvergunningverleninggebruikenmoetenwordenaangescherpt.Adviezenmoetenwordeningewonnen.Aansluitingoptoezichtenhandhavingmoetbeter.Enermoetgedegenwordengeëvalueerd.
Pagina7
ESI–ReaderLeergangEvenementenveiligheidZuid-HollandZuid
INSPECTIES:VEILIGHEID VAN PUBLIEKSEVENEMENTEN MOET VERBETEREN
Aanbevelingen aan veiligheidsregio’s:1. Draag standaard zorg voor geïntegreerde adviezen vanuit
hulpverleningsdiensten aan gemeenten.2. Zorg, samen met gemeenten, steeds voor een volledig en
actueel regionaal overzicht van evenementen.3. Heroverweeg de wenselijkheid van de bestaande GHOR-
norm voor adviesaanvragen.
Ookaande veiligheidsregio’shebbendeinspectiesenkeleadviezen.Geziendetaakstellingvandeinspectiesgaanzijnietinhoudelijkinopdekwaliteitvandeadviezen.Deaanbevelingenrichtenzichopdeprocesmatigekant,waarbijintegratievanadviezenvooropwordtgesteld.OokwordtopnieuwkritiekgeuitopdeondergrensinbezoekersaantallendiedeGHORlandelijkhanteertvoormaatwerkadviesaangemeenten.
EVENEMENTENVEILIGHEID IN ZUID-HOLLAND-ZUID• Handreiking Publieksevenementen ZHZ (2013)
• Uniforme werkwijze – processen en producten• Ruimte voor lokaal maatwerk• Digitalisering van de werkprocessen• Regierol gemeente• Behandelaanpak aan de hand van categorie 0, A, B, C• Multidisciplinair advies bij (B- en) C-evenementen
• dan ook altijd multi evaluatie na afloop
• Evenementenloket Veiligheidsregio• Stimulerende rol naar de partners• Centraal overzicht, signaleren samenloop evenementen• Samenstellen multi advies• Beheer Digimak
DeVeiligheidsregio Zuid-HollandZuidheeftreedssinds2013eenregionaalevenementekader.Dezebevateenaantaldoelstellingenenuitgangspunten,waaronderuniformiteitindeprocessenmetruimtevoorlokaalmaatwerk.Ookishetevenementenloketvandeveiligheidsregiohierinopgenomen:eenbelangrijkschakelpuntinbeleidenuitvoeringvanevenementenveiligheid.
Dehandreikingbevattediversebijlagen diebeschikbaarzijngesteldaandegemeenten.Deregionalerisicoscan,beschrijvingenvoordebehandelingvanA,BenCevenementeneneenbeschrijvingvoordeafhandelingvanvooraankondigingen.Verderishetheleprocesineenoverzichtelijkstappenplangezet.
Nogaltijdwordenernieuwe productentoegevoegdaanderegionaledocumenten.Recentwarenditondermeereengeactualiseerdstappenplan,eenbeschrijvingvandedoorleefsessieeneengebruikswijzermetnaderetoelichtingopdepraktischeimplementatievanderegionalehandreiking.
EVENEMENTENVEILIGHEID IN ZUID-HOLLAND-ZUID• Bijlagen Handreiking Publieksevenementen ZHZ (2013)
• Risicoscan • Termijnen
• Categorie 0 (Meldingspicht): 2 weken vooraf melden• Categorie A (Regulier): 6 weken vooraf aanvragen• Categorie B (Aandacht): 10 weken vooraf aanvragen• Categorie c (Risico): 10 weken vooraf aanvragen
• Werkwijze vooraankondigingen• Werkwijze evenementenkalender• Stappenplan Van aanvraag tot evenement • Taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden• Wet- en regelgeving
EVENEMENTENVEILIGHEID IN ZUID-HOLLAND-ZUID• Recente aanvullingen
• Format tekeningvereisten evenementen en pictogrammen (2016)• Actualisatie stappenplan Van aanvraag tot evenement (2017)
• Risicoanalyse• Doorleefsessie
• Beschrijving doorleefsessie (2017)• Altijd bij C-evenementen
• Beschrijving risicoanalyse (binnenkort gepubliceerd)• Gebruikswijzer handreiking publieksevenementen (2017)
• Vooroverleg• Adviestermijn 2 weken bij mono/ 4 weken bij multi• Evenementen in gebouwen en op overige plaatsen• Toezicht en handhaving, schouw• Communicatie naar belanghebbenden• Bijzondere evenementen en aanverwante onderwerpen
• Voorbeeld inhoudsopgave draaiboek evenement (datum onbekend)
Pagina8
ESI–ReaderLeergangEvenementenveiligheidZuid-HollandZuid
GEMEENTEN: HOE ORGANISEERT U HET PROCES?
v Waar komt het initiatief binnen?
v Worden de gemeentelijke belangen op elkaar afgestemd?
v Planning van het proces per evenement?
v Zijn er periodieke overleggen?
v Evenementen als projecten met projectleiders?
v Wie zit dan aan tafel en wie wordt om input gevraagd?v Werkt u conform de regionale risicoscan? Wat doet u met de
resultaten?v Is invoeren in de evenementenkalender een vast onderdeel van uw
vergunningenprocedure?v Is de burgemeester betrokken bij het proces?
Gemeenten zijnregisseurophetevenementenproces.Dithoudtindatzijinprincipebepalenhoehetproceswordtdoorlopen.Devragendieopdesheetzijnterugtevindenzijnbelangrijkombewusttedoorlopen.Uiteindelijkishetdeburgemeesterdiedevergunningverleentenookverantwoordingmoetkunnenafleggenoverhetprocesdatbijeenevenementisdoorlopen.
HEV: CYCLUS EVENEMENTENPROCES
Melden evenement/aanvragen
vergunning
Bepalen behandelaanpak
Signaleren en integraal adviseren
Besturen van het werkVoorbereiden van het werk
Uitvoeren en ondersteunen van het
werk
Verbeteren van het werk
Vergunning-aanvraag Veiligheids-
plan
VergunningIOP
Evaluatie-verslag
Adviezen
Registraties/ verslagen
Risicoscan
Dezesheetbenoemtdezevenprocesstappen vandelandelijkeHandreikingEvenementenveiligheid.Bijdeprocesstappenhorenproducten.Hetveiligheidsplanvandeorganisator,derisicoscanomdecategorietebepalen,deadviezenomeenvergunningmeeoptestellen,hetIntegraalOperationeelPlanvandeoverheidsdienstenbijrisico-evenementen,registratiestijdenshetevenementennatuurlijkeenevaluatie.
Pagina9
1.2 Evenementenveiligheid:ontwikkelingen
ESI–ReaderLeergangEvenementenveiligheidZuid-HollandZuid
VEILIGHEID OP EVENEMENTEN: VOLOP ONDER DE AANDACHT
Storm tijdens Pinkpop(2014)
Discussie over drugs en water op festivals (2014)
Dode na ongeval rally Amsterdam (2014)
Doden door monstertruck Haaksbergen (2014)
VerreikerOosterwolde valt om (2015)
Storm: stilleggen bevrijdingsfestivals (2015)
Storm: ontruiming Intents festival (2015)
Carnavalsoptochten afgelast vanwege noodweer (2016)
Terreurdreiging Sensation White (2016)
Zware regenval teistert Down theRabbit Hole (2016)
Warmte en noodweer tijdens Vierdaagse Nijmegen (2016)
Brand tijdens kerstmarkt Huissen (2016)
Deveiligheidvanevenementenstaatvolopindeaandacht:politiek,bestuurlijkenmaatschappelijk.Dooropeenvolgendeincidentenwordtdeaandachtdeafgelopen jarenvastgehouden.Uiteenlopendeincidentenleggensteedsweerdenadrukopanderevraagstukken.Deschuldvraagkomtervaakbij,alsookdevraagwieverantwoordelijkis:organisator,overheidofbeiden.
VEILIGHEID EN MAATSCHAPPELIJKE ONTWIKKELINGEN
Informatisering en mediatisering
Maatschappelijke druk na incidenten
Juridisering
Afnemende risicoacceptatie
Mondige (en soms klagende) burger
Zelfredzaamheid
Verschillendemaatschappelijkeontwikkelingenhebbeninvloedoprisico’senaanpakvanveiligheidopevenementen.Langerlopendeontwikkelingenzijno.a.afnemenderisicoacceptatie,invloedvandemediaentoenemendemobiliteit.Devraaghoezelfredzaambezoekersmoetenzijnisjuistrelatiefnieuw:wewetendatwenietalleskunnenvoorkomenendeorganisatornietoveralverantwoordelijkvoorkunnenmaken.
GEVOLGEN VOOR ORGANISATOREN• Organisator meer echt ‘primair verantwoordelijk’• Aansprakelijkheid en beeldvorming• Soms doorgeschoten voorschriften• Kennis en kunde aantonen• Plannen worden eerder verwacht• Centrale coördinatie op veiligheid nodig• Veiligheid is niet iets wat je inkoopt• Professionalisering kost geld
WebeschouwendeorganisatorvaneenevenementinNederlandals‘primairverantwoordelijk’voorveiligheid.Ditbetekentdathijmoetaantonendathijdaartoeinstaatis.Erwordtooknaarhemgekekenalshetmisgaat.Hijlooptzowelfinancieelalsquaimagogroterisico’s.Organisatorenkunnenveiligheidnietoutsourcen,zemoetenditzelfoppakken.
GEVOLGEN VOOR DE OVERHEID• Incidenten vragen direct om verantwoording• Gemeenten moeten regie steviger nemen -
betrokkenheid burgemeester nodig• Meer transparantie in besluitvormingsproces• Mogelijk meer conflicten tussen gemeenten,
ondernemers, burgers en adviseurs• Cultuurverandering: meer ‘veiligheidskritische’
houding in vergunningverlening• Kosten voor gemeenten kunnen stijgen
Bekendisdatnaincidentenvaakdirectnaardeburgemeesterwordtgekeken:hadditvoorkomenkunnenworden?Gemeentenmoeten(ookvolgensdeOnderzoeksraad voorVeiligheid,deinspectiesIV&JenIGZ)stevigerregienemenophetprocesvanvergunningverlening.Een‘veiligheidskritische’houdinginnemen.Ditheeftconsequentiesvoorhetwerkvanvergunningverlenersenburgemeesters.
Pagina10
1.3 Veiligheid:takenenverantwoordelijkheden
ESI–ReaderLeergangEvenementenveiligheidZuid-HollandZuid
VERANTWOORDELIJKHEDENEN BEVOEGDHEDEN1. Iedereen mag een evenement organiseren, maar…2. Vergunninghouder: verantwoordelijk voor nakomen
vergunningvoorwaarden3. Onderaannemers: verantwoordelijk voor nakomen
contractuele verplichting met opdrachtgever4. Bepaalde werkzaamheden alleen uit te voeren door
daartoe bevoegd personeel:• Beveiligingswerkzaamheden• Verkeer regelen• Medische dienstverlening• BHV-taken
5. …En wie laat men het podium bouwen?
Erisveelvrijheidinhetorganiserenvaneenevenement.Slechtsbepaaldedeelgebiedenkenneneenzekerwettelijkkader:beveiliging,medischediensten,verkeersregelaars,BHV.Deorganisatorgaatcontractenaanmetdiverseleveranciers.Zijmoetendaarinprivaatrechtelijkeafsprakenmaken.Deorganisatorispubliekrechtelijkverantwoordelijkvoorhetnakomen vandevoorschriftenindevergunning.
Hoewelhijmisschien(bijna)geenpersoneelinvastedienstheeft,valtdeorganisatorwelalswerkgeveronderdeArbowetvooralhetpersoneeldathijinhuurtenvoor“bezoekersvanzijninrichting”(hetpubliek).Ditgeldtzowelvoordeopbouw,uitvoeringenafbouwvanhetevenement.EenRisico-Inventarisatieen-Evaluatieisverplichtvooriederewerkgever,alsookhetorganiserenvanBHV.Vaakookvoorevenementenmetvrijwilligers.
DE ORGANISATOR ALS WERKGEVERArbowet van toepassing op organisator evenement:• Verantwoordelijk voor de veiligheid van personeel dat voor het
evenement is ingehuurd
• Verantwoordelijk voor de veiligheid van bezoekers van zijn inrichting
• Verantwoordelijk voor het uitvoeren van een deugdelijke RI&E
• Moet op basis van RI&E juiste veiligheidsmaatregelen betrachten, preventief en ter voorbereiding op incidenten
• Moet beschikken over een BHV-organisatie die past bij de situatie Nu voor publieke
veiligheid overige plaatsen geregeld in AmvB BGBOP
Gemeentewet artikel 1741. De burgemeester is belast met het toezicht op de
openbare samenkomsten en vermakelijkheden alsmede op de voor het publiek openstaande gebouwen en daarbij behorende erven.
2. De burgemeester is bevoegd bij de uitoefening van het toezicht, bedoeld in het eerste lid, de bevelen te geven die met het oog op de bescherming van veiligheid en gezondheid nodig zijn.
3. De burgemeester is belast met de uitvoering van verordeningen voor zover deze betrekking hebben op het in het eerste lid bedoelde toezicht.
VERANTWOORDELIJKHEID GEMEENTE
VanuitdeGemeentewetisdeburgemeesteraangewezenalsbestuursorgaanmetbevoegdhedenophetgebiedvanopenbareordeenveiligheid.AlleenhijkanopbasisvandegemeentelijkeAPVdeevenementenvergunningverlenen(niethetcollegevanB&Wofeenwethouder)enmoetindeuitvoeringtoezichthouden.Hijmoetdaarbijookandereverordeningenmeenemen.
VERANTWOORDELIJKHEID GEMEENTE• APV gemeente: evenement alleen toegestaan met vergunning• Algemene wet bestuursrecht: voorschriften aan procedure
behandeling en besluitvorming beschikking
• Landelijke Handreiking Evenementenveiligheid (HEV): landelijk als richtlijn vastgesteld door politie, brandweer, GHOR
• Regionale handreiking aanpak evenementen (2011): bestuurlijk vastgestelde beleidsregel binnen de veiligheidsregio op grond van autonome bevoegdheden burgemeester
• Gemeentelijk beleid: voorwaarden aan veiligheid evenementen, beleid mbt vergunningenprocedure
DeAlgemene PlaatselijkeVerordeningvormtdegrondslagvoordevergunningplichtbijevenementen.Degemeentekanbepalenvoorwelkeactiviteiteneenvergunningisverplicht.DeAlgemenewetbestuursrechtregelthoedegemeentedezevergunningdienttebehandelen.Naastdezewettelijkekaders,vormendeHEV,deregionalehandreikingengemeentelijkbeleideenkadervoordeprocesmatigeeninhoudelijkeafwegingenbijevenementen.
Pagina11
ESI–ReaderLeergangEvenementenveiligheidZuid-HollandZuid
VERGUNNINGVERLENING PUBLIEKSEVENEMENTEN
Artikel 1:8 APV toetsingscriteria
De vergunning kan worden geweigerd in het belang van:a. de openbare orde;b. de openbare veiligheid;c. de volksgezondheid;d. de bescherming van het milieu.
Maar: daarnaast nog vele andere regels mogelijk van toepassing, ieder met eigen toetsingskader en bevoegdheden.
IndemodelAPVvandeVNGstaanviergrondenwaaropmoetwordengetoetst:openbareorde,openbareveiligheid,volksgezondheidenmilieu.ErkunnennogmeerregelsmeespelendiebuitenditAPV-artikelvallen,zoalsgemeentelijkebeleidsregelsovergeluid,locatiesenaantallenevenementen.Sinds kortzegtdemodel-APVookdatdeaanvraagmagwordengeweigerdalsdezekorterdandriewekenvoordedatumvanhetevenementisingediendennietredelijkerwijsmeerkanwordenbeoordeeld.
DE GEMEENTE ALS REGISSEUR VAN VEILIGHEID• De gemeente als ondersteuner van organisatoren: city marketing,
cultuur, sport etc. – soms zelf organisator
• De burgemeester als bevoegd gezag
• Verantwoordelijkheden binnen de gemeente
• Het vergunningenloket
• De mandaatregeling
• Adviserende dienstenen
• Subsidieloket en promotie
• Gemeentelijk evenementenoverleg
• Beleidsoverleg
• Evenementencommissie met externe diensten
Gemeentenhebbenperdefinitiemeerderebelangenbijevenementen.Dezekunnenschurenofconflicteren.Hethelptomdezebelangenbestuurlijkenambtelijkheldertescheiden.Zovoorkomjedateenindividuelemedewerkerzichgedwongenvoeltombelangenaftewegen.Metbetrokkeninterneenexternedienstenkanditgezamenlijkentransparantgedaanworden.
Pagina12
1.4 Adviesoverveiligheidopevenementen
ESI–ReaderLeergangEvenementenveiligheidZuid-HollandZuid
WAT IS EEN ADVIES?v Een raad die in de vorm van een voorwaarde wordt
geformuleerd door een deskundige;v ter bescherming van een specifiek belang in een concrete
situatie;v waarbij sprake is van op de eigen taakuitvoering betrokken
aspecten.
v Gemeente bepaalt of advies overgenomen wordt
v Advies is niet bindend
v Afwijkingen altijd doorgeven en motiveren
INHOUDELIJKE BEOORDELING
Hetdoelvaneenadviesisomopbasisvanallebeschikbaregegevens,eenanalysevanrisico’sendebenodigdemaatregelenrichtingtegevenaandehetopstellenvanvergunningvoorschriftendoordegemeenteenbeheersmaatregelendoordeoverheid.Formuleereenadviesvraaghelder,concreetenduidelijk.Degemeentebepaaltofeendooreenpartnergegevenadviesovergenomenwordt.Afwijkingenvaneengegevenadviesmoetenvanzelfsprekendaltijdgemotiveerdteruggekoppeldworden.
DOEL ADVIESRONDEv Op basis van
v Inventarisatie en analyse van risico’s v aan de hand van mogelijke scenario’s,v en indexeren mogelijke en benodigde maatregelen,
v een advies ontvangen van de diensten over dev randvoorwaarden, vergunningvoorschriften v als verplichting voor de organisator en v (beheers)maatregelen uit te voeren door de overheid.
Degemeentehaaltadviezen opbijallenodigedienstenenexperts.Bijvoorkeurwordteengezamenlijkerisicoanalyseuitgevoerdwaarbijwordtbeoordeeldwelkemaatregelennodigzijn.Deadviezendiehieropvolgenzijngerichtophetformulerenvaneenvoorschriftindevergunningendienentevensaantegevenwelkeinspanningendeoverheidmoetleverenomhetevenementveiligtelatenverlopen.
ADVISEURS VAN DE GEMEENTE• Politie• Brandweer• GHOR• Veiligheidsregio• Interne gemeentelijke
diensten• Bureau CCB Politie• Provincie• Rijkswaterstaat• NS
• Regionale vervoerders• Waterbeheerders• Natuurbeheerders• Private specialisten• Andere adviespartnersEn verder te raadplegen…• Gemeenten die doortocht
geven aan het evenement• Bewoners en ondernemers• Overige belanghebbenden
Gemeentenlatenzichtijdensdevergunningenprocedureadviserendoorzaakdeskundigen.Standaardadviseurszijnbrandweer,politieenGHOR,iedervanuiteeneigenwettelijketaakstelling.Maarerkunnennogveelmeerinterneenexterneadviseurswordenbetrokken,ookprivate.Denkdanwelaltijdnaoverhunbelangenenpositie.Verderzaldegemeentemoetennagaanofookanderebelanghebbendenakkoordzijn.
BRANDWEERADVIESBrandveiligheid in de veiligheidsketenAdvies vanuit verschillende afdelingen
Pro-actie, preventie• Wettelijke afstanden• Blusmiddelen• Brandwerendheid• Gebruik gevaarlijke stoffen
Preparatie, respons• Bereikbaarheid, aanrijdroutes
Nazorg?
Proactie
Preventie
PreparatieRepressie
Nazorg
Hetadviesvandebrandweerredeneertvanuitdegedachtevandeveiligheidsketen:eersteenbronvangevaarwegnemen,danrisico’sbeperkenmetpreventievemaatregelen,danvoorbereidenopincidenten,ennadeinzetbijincidentenevaluerenenverbeteren.Binnendebrandweerkunnenhierverschillendeafdelingenbijbetrokkenzijn.Deadviseuraantafelmoethenkunnenvertegenwoordigen.
Pagina13
ESI–ReaderLeergangEvenementenveiligheidZuid-HollandZuid
ADVIES VAN DE GHOR
Advisering op grond van verwachte extra hulpvraag en waarborging zorgcontinuïteit in de regio Standaardadvies bij • Minder dan 5000 gelijktijdige
bezoekers• En: geen verzwarende factoren• En soms: verlichtende factorenAnders: maatwerkadvies
´ Verwachte reguliere zorgvraag´ Inzet Basic Life Support
´ Inzet Advanced Life Support
´ Coördinatie
´ Technische hygiënezorg´ Voedselveiligheid
´ Toiletten, omgeving
DeGHORheefteenlandelijkkadervoorhaaradvisering:deLandelijkeHandreikingGeneeskundigeAdviseringbijPublieksevenementen(2011).GHOR-adviesisopmaatbijevenementenvanaf5000bezoekersofbijbijzondererisico’s.DeGHORadviseertmedenamensdeGGD,LCHVenanderemedischepartnersoverdeverwachtezorgbehoefteentechnischehygiënezorg.
DE POLITIE ALS ADVIESPARTNER• Lokale adviseur, lokale kennis• Regionale expertise• Grondslag adviesrol: openbare orde, strafrechtelijke
handhaving en opsporing• Evenementenoverleg versus OOV-overleg/ driehoek• Soms ‘Negatief advies’• Landelijke uniforme aanpak advisering in ontwikkeling
Depolitieheeftnogweinigtotgeenlandelijkekadersofrichtlijnen.Adviesvanuitdepolitiegaatgrotendeelsoverderisico’svoortkomenduitmenselijkgedrag.Daardooriseroverpolitie-adviesrelatiefvaakdiscussieofverschilvanmening.Binnendepolitiedienenafdelingenenverschillendecontactenmetdegemeentegoedtewordenafgestemd.Negatiefadvieswerktvaakniet:hetverliestzijnwaardealshetvaakgebeurt.
DE VEILIGHEIDSREGIO ALS ADVIESKNOOPPUNT• Wet Veiligheidsregio’s:
• Veiligheidsregio adviseur voor bevoegd gezag over risico’s en crises die zich in de regio kunnen voordoen
• Voorbereiding van incidentbestrijding, rampenbestrijding en crisisbeheersing
• Regionale schaal maakt bundeling van schaarse expertise beter mogelijk
• Regionale schaal helpt om bovenlokaal de impact te bepalen en de inzet van middelen te regelen
MetdeWetVeiligheidsregio’sheeftdeveiligheidsregioeenwettelijketaakdieookstrekttothetonderwerpevenementenveiligheid.Derolvandeveiligheidsregioiscoördinerendendraagtbijaaninhoudelijkeenprocesmatigeafstemminginbeleidenuitvoering.Ookkanzekennisvaneldersmobiliseren.VolgensdeHEVdientdegemeentehaaradviesaanvraagbijrisico- evenementenhierin.
GEMEENSCHAPPELIJK BEELD VORMENHoe vormen we een gemeenschappelijk beeld over…• De basisgegevens van het evenement?
• Bezoekersaantallen• Bezoekersprofiel• Tijden van in- en uitstroom• Capaciteit evenementlocatie• Typen activiteiten
• De risico’s die daaruit voortkomen?• Openbare orde, mobiliteit, reguliere zorgcontacten, etc.• Reëel voorzienbare incidenten• Worst-case incidenten
Vangrootbelangvoordeoptimalesamenwerkingenrisicobeheersingisdegemeenschappelijkebeeldvorming:overhetevenementenoverderisico’sdiedaaruitvoortkomen.Omdittekunnendoenishetnodigommetelkaaromtafeltegaanvooreenrisicoanalyseenafwegingvanmaatregelen.Viademailkanditnooitgoedgenoeggaan.Ineenoverlegkunnenadviseurselkaaraanvulleninbeeldvormingenoordeelsvorming.
Pagina14
ESI–ReaderLeergangEvenementenveiligheidZuid-HollandZuid
ADVIES GEVEN EN ADVIES KRIJGEN“Adviezen omvatten een beoordeling van de aangeleverde
informatie door de gemeente op volledigheid, verwachte
effectiviteit van maatregelen, voorstel tot
vergunningvoorschriften maar ook eventueel gesignaleerde
(capacitaire) beperkingen in operationeel optreden en
beheersbaarheid van voorzienbare risico’s.”
Handreiking Publieksevenementen ZHZ (2013), p. 9-10.
Wat iseenadvies?Deregionalehandreikinggeefthieroverdevolgendeomschrijving.Duidelijkblijktdateenadviesaltijdwordtvoorgegaandooreenbeoordelingvanplannenendathetadviesingaatopvolledigheid,verwachteeffectiviteitennogbenodigdemaatregelen.Adviesisdusperdefinitiemaatwerk.
Melden evenement/aanvragen
vergunning
Bepalen behandelaanpak
Signaleren en adviseren
VergunningverleningOperationele voorbereiding
Uitvoeren van het evenement
Evalueren en verbeteren
ADVISEREN ALS ITERATIEF PROCES
Advies
Op volledigheid
De behandelaanpak
Per deelplan
Opvolgende versies
Na nieuwe informatie
Nav bepaalde dreiging
Beperkingen inzet diensten
VolgensdeHandreikingEvenementenveiligheidwordt adviesverstrektinprocesstap3vanhetevenementenproces.Depraktijkisechterdatdeadviseurinalleprocesstappenadvieskangeven.Hetplaatjelaatziendatadviesfeitelijkiteratief,inkleinedeelstapjes,wordtgegeven.Hetschriftelijkeadviesmarkeertdeafrondingvandeadviesfasetenbehoevevandevergunning.Maarookdaarnakunnenernogadviezenwordengegeven,bijvoorbeeldtijdenseenschouw.
HOE KOMEN WE TOT HET BESTE ADVIES? (HEV)Adviesaanvraag
1. Formulering verzoek2. Tijdigheid3. Beschikbare informatie
Veiligheidsadvies1. Alle relevante adviseurs 2. Inhoudelijke afstemming3. Inhoud advies
• Door organisator verstrekte gegevens
• Reputatie organisator en leveranciers
• Ervaringen/ reputatie evenement• Ervaringen/ reputatie performers• Maatschappelijke relevantie/
draagvlak• (Sociale mediageniekheid• Ervaringsgegevens soortgelijke
evenementen
• Risicoprofiel evenement• Algemeen beeld plaatsvinden
evenement• Maatregelen risicomanagement• Maatregelen coördinatie, incident-
en crisismanagement• Hieruit voortkomende
voorschriften en beperkingen• Benodigde maatregelen en inzet
overheidsdiensten
DeHEVbevateenaantalrichtlijnenvooradviesaanvraagenadvies.Stuuralsgemeentenietzomaardeaanvraagdoornaaradviserendedienstenmaarbeoordeeldieopjuistheidenvolledigheidenvulhemaanmetrelevanteinformatie.Alsadviseurdientuuwadviezenteonderbouwenopbasisvandoorugesignaleerderisico’s.
NA HET ADVIES: DE VERGUNNING• Gemeente stelt voorschriften en beperkingen vast op
basis van informatie van de organisatie en (standaard of maatwerk) adviezen van de diensten
• Bij afwijking van een advies worden de diensten hiervan gemotiveerd op de hoogte gesteld.
• Burgemeester verleent (in mandaat) de vergunning en stelt hiervan alle belanghebbenden op de hoogte• Publicatie• Actieve bekendmaking direct belanghebbenden
• Nieuwe informatie of gewijzigde omstandigheden kunnen voor hem aanleiding zijn om vergunning (deels) te herzien of in te trekken.
Degemeentebepaaltopgrondvanadviezendevergunningvoorschriften.Bijafwijkingmoetzedeadviserendedienstinkennisstellen.Eengemandateerdeambtenaartekentnamensdeburgemeester.Denkdusookgoednawanneerdeburgemeesterzelfbijdeafwegingenmoetwordenbetrokken.Eenvergunningkanooknaverleningnogwordenaangepastopgrondvannieuweinformatieofomstandigheden.
Pagina15
ESI–ReaderLeergangEvenementenveiligheidZuid-HollandZuid
NA DE VERGUNNING…
v De vergunde situatiev Verplichtingen organisatorv Beheersmaatregelen bevoegd gezag
v Controle, Toezicht en handhavingv Gezamenlijke schouwv Prioritering inzetv Monitoring tijdens evenement
v Evaluatiev Aanscherping beoordelingv Vergroten referentiekaderv Kennisdeling
Devergunningisverleend,maar daarmeehoudendediverseverplichtingenenverantwoordelijkhedennietop.Tijdenshetevenementissamenwerkingvanbelangomdeorganisatorendeoverheidsdiensteniederhunverantwoordelijkheidtekunnenlatennakomen.Ookzaldeoverheidmoetenblijvenmonitorenhoehetevenementverloopt.Eneenevaluatieisvanbelangvoorkennisdelingenhetbepalenvanverbeterpunten.
KRITISCHE FACTOREN VOOR DE OVERHEID
v Lokale autonomie: gemeente heeft regie
v Voldoende kennis en expertise bij alle betrokken partners
v Specifieke expertise kunnen raadplegen
v Gemeenschappelijke uitgangspunten en richtlijnen
v Beleid en procedures kaderstellend
v Multidisciplinaire insteek leidend
Alsoverheidzaljealtijdwordenaangesprokenalshetnietgoedaflooptmeteenevenement.Weesdusbewustvanjeverantwoordelijkheidenbetrekallenodigeexpertiseomtoteengoedeboordelingtekomen.Waarborgeenduidigheidrondevenementenenwerkmetbeleidenproceduresdiehelderheidgevenaanallebetrokkenpartner.
Pagina16
Module2Regieophetprocesvanvergunningverlening2.1 Regie
ESI–ReaderLeergangEvenementenveiligheidZuid-HollandZuid
Dewettelijktoebedeeldebevoegdhedenimplicerendatderegiebijdevergunningverleningvoorevenementenbijdegemeenteligt. Indieregiefunctiemoetdegemeentebepalenvoorwelkeactiviteitenzijaldannietvergunningenwilverlenenenwelkevoorschriftendaarvoorgelden.HetwettelijketoetsingskadervandeAPV,deAlgemeneWetBestuursrechtenookdeAlgemenebeginselenvanbehoorlijkbestuurvormendebegrenzingvandebevoegdheidtothetstellenvannadereregels.
DevergunningverleningvoorevenementenisgebaseerdopdespecifiekebevoegdhedenvandeBurgemeesterophetvlakvandeopenbareorde enveiligheidenhettoezichtopdeopenbarevermakelijkheden.HieruitvoortvloeiendisindeAlgemenePlaatselijkeVerordeningeenverbodsbepalingzondervergunningvandeBurgemeestereenevenementteorganiserenopgenomen.
JURIDISCH KADER EVENEMENTENVERGUNNINGv Gemeente is autonoom verordenend bevoegdv Gemeente heeft zich daarbij te houden aan:
v wettelijke taak op het gebied van OOV à Burgemeesterv proceduregels Awbv algemene beginselen van behoorlijk bestuur
v Gemeente moet bepalen:v voor welke activiteiten zij voorschriften wil stellenv wanneer er een vergunning nodig isv welke voorschriften en beperkingen ze stelt in de
vergunningv Hoe controle, toezicht en handhaving worden ingericht
DE VERGUNNINGPLICHT
v GemeentewetDe burgemeester is belast met de handhaving van de openbare orde en het toezicht op de openbare samenkomsten en vermakelijkheden.
v Artikel 172 en 174 Gemeentwet
v Algemene Plaatselijke VerordeningHet is verboden zonder vergunning van de burgemeester een evenement te organiseren!!!!
v Geen vergunning is vereist voor …v Burgemeester kan nadere regels stellen
Pagina17
2.2 Hetprocesvergunningverlening
ESI–ReaderLeergangEvenementenveiligheidZuid-HollandZuid
Hetregionalereferentiekadervoor deevenementenveiligheidbestaatuitdehandreikingpublieksevenementenendedaarbijbehorendegebruikswijzer.
Indeafgelopenjarenzijneenaantalbelangrijkerapportenverschenendieeenreferentiekaderbiedenvoorhetintegraleevenementendossier.Hetbetreftpublicatiesvande Inspecties VeiligheidenJustitie,deOnderzoeksraadvoordeVeiligheid,deWetenschappelijkeregeringsraadenhetVeiligheidsberaad.OokhetrapportvandeNationaleOmbudsmanoverhoeomtegaanmetbelanghebbendenbevatbelangrijkeinformatie.
DeregionaleHandreikingevenementenveiligheidbiedtdegemeenteninderegioeenleidraadvoorhetprocesvergunningverleningbijevenementen.
Bijhetontwikkelenvandehandreikingzijneenprojectgroepeneenstuurgroepopgericht.Dezehebbeninvullinggegevenaaneenuniformeprocesbeschrijvingenwerkwijzevoordevergunningverleningbijevenementen.Dezeuniformewerkwijzeisgerichtopeenconsistentprocesentransparanteregionaleafstemming.
REFERENTIEKADER
REFERENTIEKADER
EVENEMENTENVEILIGHEID IN ZUID-HOLLAND-ZUID• Handreiking Publieksevenementen ZHZ (2013)
• Uniforme werkwijze – processen en producten• Ruimte voor lokaal maatwerk• Digitalisering van de werkprocessen• Regierol gemeente• Behandelaanpak aan de hand van categorie 0, A, B, C• Multidisciplinair advies bij (B- en) C-evenementen
• dan ook altijd multi evaluatie na afloop
• Evenementenloket Veiligheidsregio• Stimulerende rol naar de partners• Centraal overzicht, signaleren samenloop evenementen• Samenstellen multi advies• Beheer Digimak
EVENEMENTENVEILIGHEID IN ZUID-HOLLAND-ZUID• Bijlagen Handreiking Publieksevenementen ZHZ (2013)
• Risicoscan • Termijnen
• Categorie 0 (Meldingspicht): 2 weken vooraf melden• Categorie A (Regulier): 6 weken vooraf aanvragen• Categorie B (Aandacht): 10 weken vooraf aanvragen• Categorie c (Risico): 10 weken vooraf aanvragen
• Werkwijze vooraankondigingen• Werkwijze evenementenkalender• Stappenplan Van aanvraag tot evenement • Taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden• Wet- en regelgeving
Pagina18
ESI–ReaderLeergangEvenementenveiligheidZuid-HollandZuid
Bijhetdoorontwikkelenvandehandreikingzijneenaantalrelevantebijlagengepubliceerd. Hanterenvanderegionalewerkwijzeenhetgebruikvanderegionaleformatskomtdeuniformiteitindegemeentelijkeprocessentengoede.
EVENEMENTENVEILIGHEID IN ZUID-HOLLAND-ZUID• Recente aanvullingen
• Format tekeningvereisten evenementen en pictogrammen (2016)• Actualisatie stappenplan Van aanvraag tot evenement (2017)
• Risicoanalyse• Doorleefsessie
• Beschrijving doorleefsessie (2017)• Altijd bij C-evenementen
• Beschrijving risicoanalyse (binnenkort gepubliceerd)• Gebruikswijzer handreiking publieksevenementen (2017)
• Vooroverleg• Adviestermijn 2 weken bij mono/ 4 weken bij multi• Evenementen in gebouwen en op overige plaatsen• Toezicht en handhaving, schouw• Communicatie naar belanghebbenden• Bijzondere evenementen en aanverwante onderwerpen
• Voorbeeld inhoudsopgave draaiboek evenement (datum onbekend)
CYCLUS EVENEMENTENPROCES
Intake
Bepalen behandelaanpak
Signaleren en integraal adviseren
Besturen van het werk
Voorbereiden van het werk
Uitvoeren en ondersteunen van het werk
Verbeteren van het werk
Vergunning-aanvraag Veiligheids-
plan
VergunningIOP
Evaluatie-verslag
Adviezen
Registraties/ verslagen
Risicoscan
Het evenementenprocesvanintaketotevaluatieisonderteverdelenineenaantalspecifiekestappendieverbondenzijnaanactiesendocumenten.Hetisbelangrijkhetverloopvanhetprocesgoedtedocumenteren.Iedereschakellevertinformatievoorverbeteringeninhetprocesendewijzewaaropeenopvolgendeeditievanhetevenementvormeninhoudkankrijgen.
Consistentie inhetevenementenprocesisgebaatbijeenvastebasisstructuur.Efficiencyisgebaatbijeenvastewerkindelingenproces,eenonderverdelingindetebehandelenaanvragenkanhelpendeworkloadgoedtekanaliseren.Actievedeelnamevandeburgemeesterbestaatvoornamelijkinhetaanreikenvanrelevanteinformatie.Tijdige vergunningverleningbiedteengoedebasisvoordeafwegingeninhetlichtvantoezichtenhandhaving.
DeprocedurevanvergunningverleningvoorevenementenisgegrondopdevoorhetbevoegdegezaggeldendevoorschriftenvandeAlgemenewetBestuursrecht.Dezevoorschriftenbeslaanhetprocesvanaanvraagtotvergunning.Hetprocesvergunningverleningbijevenementenisevenwelruimer.Indeinteractietussenbevoegdgezagenaanvragerisincomplexesituatiesvooroverlegwenselijkterwijlookcontrole,toezicht,handhavingenookdeevaluatieerdeelvanuitmaken.
BASISSTRUCTUUR PROCESv Jaarkalender evenementen.
v Proactief team Vergunningverlening.
v Regulier getrapt evenementenoverleg.v A. internv B. adviesrondev C. afstemmingsronde met organisator
v Vooroverleg bij B en C evenementen
v Burgemeester betrokken bij besluitvorming B en C evenementen
v Borging toezicht en handhaving
v Tijdige vergunningverlening
v Evaluatie
PROCESMODEL HEV 2018v Vooroverlegv Aanvraagv Intake
v Ontvankelijkheidstoetsv Beoordelingv Herstelverzuim
v Adviseringv Randvoorwaardenv Vergunningverleningv Controle, toezicht en handhavingv Evaluatie
Pagina19
ESI–ReaderLeergangEvenementenveiligheidZuid-HollandZuid
Demethodiek vanvergunningverleningiseenvormvanvoorafgaandeoverheidstoetsing.Hetbevoegdgezagtoetstofdeaanvragerinstaatisdevoorgenomenactiviteitveiligteorganiseren.Hetisdeprimaireverantwoordelijkheidvandeaanvragerdemethetevenementgemoeiderisico’steherkennenendaarvoordepassendemaatregelentetreffen.
Dezorgplichtvanhetbevoegdgezagligtmetnameophetvlakvandezorgvuldigebeoordelingopgrindvanállebeschikbaregegevens. Hetkandaarbijommeergaandandegegevensdiedoordeaanvragerzijnaangereikt.Ditgeldtookvoorhetbepalenofgebruikgemaaktwordtvandebevoegdheidtothandhaving.
Gemeentelijkevenementenbeleid kentvaakenkeleeneconomischegrondslag.Omdeorganisatorvaneenactiviteitinstaattestellendetoebedeeldeverantwoordelijkheidtekunnenopnemenishetwenselijkdatmeerinformatiewordtverstrektoverhetprocedurelekader,dedoelstellingenvanhetprocesenhetwenselijkeniveauvanveiligheid.Voorgesteldwordteenprocedureleveiligheidsparagraafwordtopgenomeninhetevenementenbeleid.
Eenprocedureleveiligheidsparagraafgeeftorganisatoreninzichtinhetprocesverloopendeonderscheidenlijkerollen,verantwoordelijkheden.
VOORAFGAANDE OVERHEIDSTOETSING
v Bij uitstek hét middel om te bewerkstelligen dat alle betrokken partijen inhoud geven aan hun verantwoordelijkheid voor een veilig verloop van het evenement.
v Veiligheidseffect treedt alleen op wanneer het bevoegd gezag zich er actief van overtuigt
v dat de aanvrager van de vergunning de risico’s in beeld heeft die met zijn evenement samenhangen, en
v dat de voorgenomen beheersmaatregelen een afdoende waarborg voor de openbare veiligheid vormen.
Onderzoeksraad voor de Veiligheid
WAT BETEKENT DAT VOOR HET BEVOEGD GEZAGv Zorgvuldige besluitname
v Bij de voorbereiding van een besluit vergaart het bestuursorgaan de nodige kennis omtrent de relevante feiten en de af te wegen belangen
v Gegevens aanvragerv Adviseurs raadplegenv Alle relevante gegevensv Motivering passende maatregelen
v Zorgvuldig toezichtv Controle toezicht en handhavingv Uitvoering beheersmaatregelen
OPROEP MEER STUREN MET BELEID
v Versterking regierol gemeentev Sturing op realisatie evenementv Richting geven kwaliteit interactiev Kenbaar maken procedurele kaderv Aanscherpen instrumentarium
v Doelstellingv Aangeven niveau veiligheid en gezondheidv Inzicht geven in afwegingen risico’s,v Duiding traject adviesaanvragen v Transparante afwegingenv Organisatie van toezicht en de handhavingv Systematisch evalueren en leren.
Inspecties Veiligheid & Justitie en Gezondheidszorg
WAAROVER GAAT HET DAN?
v Procedureel kaderv Informeren organisator, v Structuur aanbrengen in procesv Wederzijdse verwachtingen verhelderen
v Inhoud:v Toelichting op procedure binnen de gemeentev Planning voor het aanleveren van plannenv Planning overlegmomentenv Voorgenomen datum vergunningverleningv Afspraken toezicht en handhavingv Evaluatie
Pagina20
ESI–ReaderLeergangEvenementenveiligheidZuid-HollandZuid
Dejaarkalenderbiedtvroegtijdiginformatiet.b.v.sturinginprojectie,programmering,enbenodigdeinzet. Locatieprofielengevenpotentieleorganisatorenénbelanghebbenden(omwonenden)ookhetgebruikskaderaanwaarbinnenwelksoortactiviteitkanwordentoegestaan.Hetgaatdaarbijomgebruiks-, ruimtelijkeenveiligheidsvoorschriften.
Het uitvoeringskaderiseropgerichtdekwaliteitvanbesluitvormingtevergroten.Hetbiedtdebasisvoorhetopstellenvaneenconsistentproceswaarálledisciplines,waaronderookbijv.economie,sportofcultuurvanuitheteigenvakgebiedeenbijdragekunnenleveren,voorafgaandaandefeitelijkeaanvraagtotvergunning.
Devergunningkomttotstandineeninteractiefprocestussenbevoegdgezagenaanvrager.Dekwaliteitvandezeinteractieisfeitelijkbelangrijkerdandevergunningdieeruitvoortvloeit.Indenadereuitwerkingishetdaaromzinvolomeenproactievehoudingaantenemenendeaanvragermeerstructuurtebiedenbijhetverloopvandieinteractie.
Om derelevanteaspectenteborgeninintegraalbeleidisinbrengvanallebetrokkenennodig.Dooractievebekendmakingaanbelanghebbendenbiedtheteen‘handreiking’voororganisatoren.Vooreenconsistentetoepassingisbestuurlijkevaststellingenvasthoudenaangemaaktekeuzesnoodzakelijk.
INSTRUMENTEN
v Evenementenkalenderv Gewenste evenementen in de stad
v Ambitie en rendementv Ruimtelijke impact hinderaspecten
v Afwegingskader biedt transparantie in keuzes en informatievoorziening belanghebbenden
v Impact openbare orde en veiligheidv Zicht op te treffen maatregelen en inzet capaciteit en
middelen bevoegd gezagv Locatieprofielen
v Fysieke kenmerken en kernwaardenv Wat is er al
v Gewenste programmeringv Wat willen we er?
v Kenbare gebruiksvoorschriften en beheersmaatregelenv Wat kan er v Wat kan er niet?
UITVOERINGSKADER
v Het geheel van regels, voorwaarden en processen waar binnen de behandeling van aanvragen om vergunning plaatsvindt.
v Duidelijkheid rollen, taken en verantwoordelijkheden
v Het doel van het beleid is:v te bereiken dat vergunde activiteiten in de gemeente
veilig, gezond, gebruiksvriendelijk en inpasbaar in de ruimtelijke omgeving zijn.
v het vaststellen van het gewenste kwaliteitsniveau van de diverse werkzaamheden,
v gericht op consistente besluitvorming en voorbereiding van de uitvoering.
INFORMATIE!
REGIE IN HET UITVOERINGSKADERv Modellen benodigde gegevensstroom
v Plankaartenv Specifieke gegevens locatie à locatieprofielenv Modellen en formats
v Veiligheidsplanv Verkeersplan
v Spoorboekje voor organisatorenv Vooraf ter beschikking stellenv Invullen na ontvangst vergunningaanvraagv Vastleggen wederzijdse afsprakenv Van intake tot evaluatie
SUCCESFACTOREN
v Brede input vanuit alle relevante stakeholders nodig
v Borging ruimtelijk relevante aspecten
v Borging veiligheidsaspecten
v Juridische borging “weigeringsgronden”
v Vaststellen als beleid in College van B en W
v Actieve bekendmaking aan belanghebbenden
v Koppeling aan aanvraagprocedure
v Informatievoorziening aan organisatoren
v Consistent vasthouden aan beleidskeuzes
Pagina21
2.3 Deaanvraagtotvergunning
ESI–ReaderLeergangEvenementenveiligheidZuid-HollandZuid
Deorganisatorisverantwoordelijkvoorhettijdigaanleverenvanallegegevensdienodigzijnvoordebeoordeling,hettreffenvanpassendemaatregelen,hetbeschermenvanbetrokkenbelangen,hetnakomenvanverplichtingenenvoorschriftenenhetinrichtenvaneenadequatebeheersorganisatie.Sommigetakenmogenenkeluitgevoerdwordendoordaartoebevoegdeenophetthemadeskundigepersonen.
Veel, vrijwillige,organisatorenhebbeneenleidraadnodigvoordeidentificatievanrisico’senpassendemaatregelen.Omzetehelpenkaneenmodelveiligheidsplanaangereiktworden.Hetblijftzaakdatditnietontaardincopypastewerk.Debedoelingisdatorganisatorenookdaadwerkelijknadenkenovermogelijkerisico’sentetreffenmaatregelen.Ookomdatditbepalendisvoordeinzettijdenshetevenement.Organisatorenmoeteneenenanderconcreetinplannen.
Hetbevoegdgezagtoetstofdeorganisatorallerisico’sinbeeldheeftenofdevoorgesteldemaatregelendeveiligheidafdoendewaarborgen.Isditniethetgevaldankunnenaanvullendevoorwaardengesteldworden.Hierondervallendenadereafsprakenmetdeorganisatorendebeheersmaatregelendiezelfuitgevoerdmoetenworden.Belangrijkisdatookdekwaliteitvandeorganisatieachterdeplannengetoetstwordt.
Hetonvoldoendebetrachtenvanzorgvuldigheid káninhetvoorkomendegevalleidentotaansprakelijkheid.Strafrechtelijkeaansprakelijkheidontstaatalleenalsersprakeisvanpersoonlijkverwijtbaarenopzettelijkonzorgvuldighandelen.Degemeentekanvanwegedestrafrechtelijkeimmuniteitnietstrafrechtelijkaansprakelijkgesteldwordenvoordeuitvoeringvanspecifiekeoverheidstaken.
VERANTWOORDELIJKHEDENORGANISATORv Iedereen mag een evenement organiseren, maar…v Zorgvuldige voorbereiding organisator
v Kwaliteit en tijdigheid gegevensv Inventarisatie risico’sv Treffen passende maatregelenv Bescherming betrokken belangenv Uitvoering voorwaarden en voorschriftenv Inrichten adequate beheersorganisatie
v Vergunninghouder is verantwoordelijk voorv De veiligheid van publiekv De veiligheid van personeel en vrijwilligersv Het nakomen van de vergunningvoorwaardenv De juiste inzet op het juiste taakveld
ZORGVULDIGE VOORBEREIDING
v Waarborgen van veiligheid is een dynamisch proces
v Inventarisatie potentiele risico’sv Publieksprofielv Activiteitenprofielv Locatieprofiel
v Benoemen mogelijke gevaren
v Benoemen mogelijke effecten
v Benoemen te treffen voorzorgsmaatregelen
v Beschrijven wie, wat, waar en wanneer gaat doen
v Bepalen welke inzet nodig is voor de uitvoering
Plannen van de veiligheid
EVENEMENTEN EN INCIDENTENv Onrechtmatige daad
Een inbreuk op een recht, een doen of nalaten in strijd met een wettelijke plicht, of met hetgeen volgens ongeschreven recht in het maatschappelijk verkeer betaamt. v Civielrechtelijk
v Is er materiële, immateriële schadev Strafrechtelijk
v Is er sprake van verwijtbare onzorgvuldigheid of onachtzaamheid
v Bestuursrechtelijkv Is er sprake van onzorgvuldigheid of nalatigheid
v Bestuurlijke verantwoordelijkheid proceseigenaarv Politieke verantwoordingv Maatschappelijke verantwoording
ZORGVULDIGE BESLUITNAME
v Inventarisatie activiteit(en) en betrokken belangenv Nadere inventarisatie en analyse van risico’s, v Indexeren van mogelijke en benodigde voorschriften en
maatregelen,v Spiegelen aan informatie organisator,v Vastleggen van de verantwoordelijkheden,
v verplichtingen voor de organisator én v door de overheid uit te voeren beheersmaatregelen
v Vaststellen kwaliteit organisatie achter de plannen
v Actuele ontwikkelingen en maatschappelijke moraal
Pagina22
ESI–ReaderLeergangEvenementenveiligheidZuid-HollandZuid
Of sprakeisvanaansprakelijkheidwordtinderechtspraakcumulatiefgetoetstaandehandvandezogenaamdeKelderluikcriteria.Dezelfdeafwegingenkunnenbijdebeoordelingleidentoteenindicatieoverdenoodzaakvantetreffenmaatregelen.
In depraktijkisvaaksprakevanincompleteaanvragen.Ookvanaanvragendietelaatwordenontvangenwordtverwachtdatzenoginbehandelingwordengenomen.
Deontvankelijkheidstoetsbepaaltofhetbevoegdegezageenaanvraaginbehandelingkannemen.Daarbijgeldenvormvoorschriften;devermeldingvannaam,adres,datumenaanduidingsoortbeschikking.Zijndezegegevensaanwezigdanisdeaanvraagontvankelijk.Alsinhoudelijkegegevensontbrekenkandeaanvraagnietzondermeerbuitenbehandelingwordengelaten danisdeaanvraagongenoegzaamenvatbaarvoorherstelverzuim.
Eenongenoegzame,incompleteaanvraagkanenkelbuitenbehandelingwordengelatenalsdeaanvragereerstindegelegenheidisgestelddeontbrekendegegevensaantezuiveren.Degemeentekaneentermijnstellenwaarbinnendegevraagdeinformatiemoetwordenaangeleverd.Hetwettelijkstelselverzetzichtegeniederanderegrondvoorbuitenbehandelinglaten.Degemeentekanhiervoordusgeenaanvullenderedenenindelokaleverordeningopnemen.
TOETSINGSKADER AANSPRAKELIJKHEID
v De zogenaamde Kelderluikcriteria:
v Hoe waarschijnlijk is niet inachtneming van de vereiste oplettendheid en voorzichtigheid?
v Verantwoordelijkheid v Hoe groot is de kans dat hieruit ongevallen
ontstaan?v Risicobeheersing
v Hoe ernstig kunnen de gevolgen zijn?v Risicoaanvaarding
v Hoe bezwaarlijk zijn de te nemen veiligheidsmaatregelen?
v Is voldaan aan de zorgplicht
MAAR SOMS….
v ONTVANKELIJKHEID…v COMPLEETHEIDv TIJDIGHEID
ONTVANKELIJKHEID?
v Organisator primair verantwoordelijk voor gegevensstroom
De aanvraag wordt ondertekend en bevat ten minste: a. de naam en het adres van de aanvrager; b. de dagtekening; c. een aanduiding van de beschikking die wordt gevraagd.
De aanvrager verschaft voorts de gegevens en bescheiden die voor de beslissing op de aanvraag nodig zijn en waarover hij redelijkerwijs de beschikking kan krijgen.
Artikel 4.2 Awb
Het bestuursorgaan dat bevoegd is op de aanvraag te beslissen, kan voor het indienen van aanvragen en het verstrekken van gegevens een formulier vaststellen …
Artikel 4:4 Awb
ONGENOEGZAME AANVRAAG
ONGENOEGZAME AANVRAAG
Bij de voorbereiding van een besluit vergaart het bestuursorgaan de nodige kennis omtrent de relevante feiten en de af te wegen belangen
Artikel 3:2 Awb
Het bestuursorgaan kan besluiten de aanvraag niet te behandelen, indien de aanvrager :
- niet heeft voldaan aan enig wettelijk voorschrift voor het in behandeling nemen van de aanvraag of
- de verstrekte gegevens onvoldoende zijn voor de beoordeling van de aanvraag of voor de voorbereiding van de beschikking
mits de aanvrager de gelegenheid heeft gehad de aanvraag binnen een door het bestuursorgaan gestelde termijn aan te vullen
Artikel 4:5 Awb
Pagina23
ESI–ReaderLeergangEvenementenveiligheidZuid-HollandZuid
Vrijweliederegemeentehanteertindieningstermijnen.DevoorschriftenentermijnenuitdeAwb geldenevenwelvoorhetbevoegdgezag;nietvooreenaanvrager.Eentelaatingediendeaanvraagkani.v.m.debeperkingvanart.4.5nietbuitenbehandelingwordengelaten.Vandaarookdatart.1:3doordeVNGisgeschrapt. Artikel1:8kenteennieuweweigeringsgrond;dusdanigtelaatdatdaardooreenbehoorlijkebehandelingnietmeermogelijkis.
Naast actieveduidelijkeinformatievoorzieninggaathetookomtijdigbenaderenvanorganisatoren,hetvoerenvan(voor)overlegenrechtstreekseinzetenbetrokkenheidvanuithettaakveldvanvergunningverlening.
Het bepalenvanderisicoklasseendebijbehorendebehandelaanpakmoetgebeurenaandehandvaneencompleteaanvraag.Vaakisdebekendheidmethetevenementleidendindeclassificatie.Erkunnenechter(nieuwe)omstandighedenzijndieaanleidinggevenvooreenandereinschaling.
Derisicoscan(vanafditjaar wordthetdeBehandelscangenoemd)iseenhulpmiddelomtebepalenoferspecifiekeinpotentierisicodragendeaspectenaanwezigzijndienadereadviseringofvoorbereidingvandehulpdienstpartnersverlangen.Relevantefactorenzijnactiviteitenprofiel,ruimtelijkeprofielenbezoekersprofiel.
AANDACHTSPUNTEN
v Duidelijkheid naar aanvragers over beleid, procedure en verwachtingen
v Heldere informatievoorziening v Goed aanvraagformulier: formulering van de vragenv Tijdig benaderen aanvragerv Intake door dossierhouderv Investeren in relatie met aanvragers en organisatorenv Opvragen veiligheidsplan bij iedere aanvraagv Vooroverleg gegevensstroom B en C evenementenv Eenduidige routing binnen de gemeente: rechtstreeks naar
Vergunningen
RISICOKLASSE EN BEHANDELAANPAK BEPALEN
v Activiteitenprofielv Soort v Duur v Programmeringv Reputatie
v Publieksprofielv Aantallenv Samenstellingv Groepsgedrag
v Ruimtelijk profielv Aard locatiev Bereikbaarheid en toegankelijkheidv Impact verkeerv Risicovolle objecten
RELEVANTE FACTOREN
TIJDIGHEID
v Procedureregels Awb gelden voor bevoegd gezagv Wettelijk stelsel verzet zich tegen aanscherpingv Artikel 1.3. APV
Indien een aanvraag voor een vergunning of ontheffing wordt ingediend minder dan drie weken voor het tijdstip waarop de aanvrager de vergunning of ontheffing nodig heeft, kan het bevoegde bestuursorgaan besluiten de aanvraag niet te behandelen.
Voor bepaalde, door het bevoegde bestuursorgaan aan te wijzen vergunningen of ontheffingen, kan de in het eerste lid genoemde termijn worden verlengd tot ten hoogste acht weken.
v Artikel 1:8 APV bevat nieuwe weigeringsgrondAanvraag kan worden geweigerd indien minder dan 3 weken voor aanvang ingediend en daardoor behoorlijke behandeling onmogelijk is….
Motiveringsbeginsel
Geschrapt
Pagina24
ESI–ReaderLeergangEvenementenveiligheidZuid-HollandZuid
Binnen dehoofdgroepenwordtaansubthema’sverschillendepuntenverbonden.Detotaalscoregeefteenindicatievoordeclassificatievanhetevenement.
Debehandelscaniseenhulpmiddelomtebepalenoferspecifiekeinpotentierisicodragendeaspectenaanwezigzijndienadereadviseringofvoorbereidingvandehulpdienstpartnersverlangen.Relevantefactorenzijnactiviteitenprofiel,ruimtelijkeprofielenbezoekersprofiel.Descangeefteenindicatievoordemeestgeëigendebehandelaanpakinhetlichtvandevoorbereiding.Hetrisicoprofielvanhetevenementvolgtuitdelatereinventarisatieeninhoudelijkeanalyse.
Iederevenementdraagtpotentiëlerisico’sinzich;deernstwordtbepaalddoordewaarschijnlijkheidvanoptredeninrelatietotdemaatregelendiegetroffenmoetenwordenomdreigingwegtenemenofgevolgentebeperken.Dezeafwegingleidttoteenkeuzevoordereguliere aanpakofderisicoaanpak.
Bij hetvaststellenvandebehandelaanpakwordttevensbepaaldwelkepartijenc.q.adviseursbetrokkenzijnbijdeverderebeoordeling.Ditsamenstelvandeskundigenrichtzichopderisico-inventarisatie en– analyse.Hetisbelangrijkomdaaraanvoorafgaandtebepalendatiederhetzelfdebeeldheeftvanenoverhetevenement.
DE BEHANDELSCAN
FUNCTIE BEHANDELSCAN
Complete aanvraag
Behandelaanpak bepalen
Advies aanvragen
Behandelscan
1
2
v Bepalen categorie en behandelaanpak
v Bij iedere categorie moet adviesvraag mogelijk zijn
v Scan is hulpmiddel, indicatief, niet bindend
v Richtlijn behandelaanpak in licht voorbereiding
v Voorafgaand aan gemeenschappelijke beeldvorming en analyse
BEHANDELAANPAK PER CATEGORIE
Regulier evenement (A)
Aandachtevenement (B)
Risicovol evenement (C) Risico-aanpak
Afhankelijk van gesignaleerde risico’s
Reguliere aanpak
v TIPSv Houd de aanvraag vanaf dit moment bij één medewerker in beheerv Monitor de ontwikkeling in relatie tot de scanv Informeer burgemeester bij specifieke potentiële risico’s
VOLGENDE STAP…v Gemeenschappelijk beeld vormenv De basisgegevens van het evenement?
v Bezoekersaantallenv Bezoekersprofielv Tijden van in- en uitstroomv Capaciteit evenementlocatiev Typen activiteiten
v De risico’s die daaruit voortkomen?v Openbare orde, mobiliteit, reguliere zorgcontacten, etc.v Risicoprofiel
v Reëel voorzienbare incidentenv Worst-case incidenten
Module 3
Pagina25
ESI–ReaderLeergangEvenementenveiligheidZuid-HollandZuid
BijeenA-classificatiezijn overwegenddealtijdgeldendestandaardvoorwaardenvantoepassing.Eenadviesisdanookvaaknietnodig.Bijdeinhoudelijkebeoordelingkunnenechtertocheventuelerisico’sdieomaanvullendemaatregelenvragennaarbovenkomen.Hetisaantebevelenmetdeadviespartnersafsprakentemakeninwelkegevalleneenaanvullendadviesnodigis.EenadviesbijA-evenementenmoetaltijdgevraagdkunnenworden.
BijeenB-classificatie ishetvanbelangdespecifiekerisico’sdiemethetevenementgepaardgaantebenoemen.Ditomtebepalenofdeorganisatorzewelallemaalinbeeldheeftenomdevoorgesteldemaatregelentetoetsen.Afhankelijkvandeaardvanrisico’sofdeomvangvandeeventuelegevolgenkanwordenvoordemultidisciplinairerisicoaanpak.
BijeenC-classificatie zijndeaanwezigerisico’sofdeeventueeloptredende gevolgenvandusdanigeaarddateenmultidisciplinairebeoordeling,afstemmingenvoorbereidingnoodzakelijkis.Insommigegevallenkanhetgaanomaspectendiedeaanwezigeexpertiseoverstijgen.
Conform delandelijkeHandreikingEvenementenveiligheidkaneenB-evenementenvolgensdereguliereaanpakofvolgensderisico-aanpakwordenafgehandeld.Regulierhoudtin:slechtsenkelemonoadviezen.Risico-aanpakhoudtin:integraalveiligheidsadviesvanalledienstenonderregievandeveiligheidsregio.NieuweB'sofB-evenementenmetbijzondererisico'skanjedusalseenC-evenementenaanpakken.
VERGUNNINGENPROCES REGULIER EVENEMENT (A)• Onwaarschijnlijk dat het leidt tot risico’s voor de openbare
orde, openbare veiligheid, gezondheid en milieu• Indicatie: risicoscan• Relevante standaardvoorwaarden altijd van toepassing• Maar: wat is er nog meer bekend?
Hoe behandelen we de reguliere evenementen?Is hierbij advies nodig?
VERGUNNINGENPROCES AANDACHT-EVENEMENT (B)• Mogelijk risico’s voor de openbare orde, openbare
veiligheid, gezondheid en milieu• Indicatie: risicoscan• Om welke risico’s gaat het dan?
Welke aanpak hoort hierbij?
VERGUNNINGENPROCES RISICO-EVENEMENT (C)• Waarschijnlijk risico’s voor de openbare orde, openbare
veiligheid, gezondheid en milieu• Indicatie: risicoscan• Grote impact op openbare orde en veiligheid mogelijk• Stevige regie nodig• Soms specifieke expertise vereist
Wat betekent dit voor de benodigde aanpak?
BEHANDELAANPAK PER CATEGORIE
Regulier evenement (A)
Aandachtevenement (B)
Risicovol evenement (C) Risico-aanpak
Afhankelijk van gesignaleerde risico’s
Reguliere aanpak
Pagina26
ESI–ReaderLeergangEvenementenveiligheidZuid-HollandZuid
Iederevenementdraagtpotentiëlerisico’sinzich;deernstwordtbepaalddoordewaarschijnlijkheidvanoptredeninrelatietotdemaatregelendiegetroffenmoetenwordenomdreigingwegtenemenofgevolgentebeperken.Zoom,zelfsalleidtderisicoscantoteenoverduidelijkescoredieperinopdeaanwezigegegevens.Vraagbijtwijfelomadvies.Hetiseengegevendatdemeestegevaarzettendesituatiesontstaandoordatpotentieelaanwezigerisico’snietalszodanigherkendworden.
Inhetgemeentelijkeevenementenoverlegzittendebijdebeoordelingenadviseringbetrokken partijennamensdeeigenvakdisciplineaantafelineenvastebezetting.Hetoverlegisnaastdebeoordelingvandeplannengerichtophetmakenvanprocesafsprakenenplanningvaninzetquabeheersmaatregelenentoezichtenhandhaving.Ookdeorganisatorkanvoorhetoverleguitgenodigdworden.
Dewerkwijzeindereguliereaanpakverlooptviaeenaantal vaststaandestappen.Naontvangstvandeaanvraagwordtgetoetstopcompleetheid.Aandehandvaneencompleteaanvraagwordtderisicoscanuitgevoerdendeaanvraaginclusiefclassificatieopderegionalekalenderingevoerd.
De gemeentevraagtiederevakdisciplineomadviesoverrisico’sdiedestandaardvoorwaardenoverstijgen.Opbasisvandeadviezenwordtdevergunningvoorbereid.Navergunningverleningstemtdegemeentedeinzetvandebetrokkendisciplinesquabeheersmaatregelenentoezichtenhandhavingopelkaaraf.Daarbijwordeneventuelekritischepuntenvoordeevaluatiegeïndexeerd.
BEHANDELAANPAK PER CATEGORIE
v Regulierv Standaardpakket randvoorwaarden v Wat is er nog meer bekend?v Is standaard toereikend?
v Aandachtv Om welke risico’s gaat het dan?
v Risicovolv Is de kennis in huis?
v Gebeurtenis die leidt tot risico’s voor de openbare orde, de openbare veiligheid, de volksgezondheid of het milieu
v en maatregelen of voorzieningen vergt van het daartoe bevoegd gezag om die dreiging weg te nemen of de schadelijke gevolgen te beperken.
v Hoogst onwaarschijnlijk à Melding / Vergunningvrij à 0v Onwaarschijnlijk à Regulier Evenement à Av Mogelijk à Aandacht Evenement à Bv (Zeer) Waarschijnlijk à Risicovol evenement à C
GEMEENTELIJK EVENEMENTENOVERLEG
Gem
BevGHOR
PolBrw
Gem
Org
• Wat is de functie?• Wie zit er aan tafel?• Welke structuur zit erin?
ü Gericht op advisering bevoegd gezag omtrent OOV
ü Deelnemers spreken namens hun discipline
ü Vaste overlegcyclus afhankelijk van werkvoorraad
ü Inhoudelijke besprekingü Procesafspraken en planning
WERKWIJZE REGULIERE AANPAK (1)v Ontvangst aanvraag
v Inclusief beknopt veiligheidsplanv Ontvangstbevestiging en evt. publicatiev Intake, aanvulling (herstelverzuim)
v Behandelscanv Risicoclassificatie en behandelaanpakv Selectie adviseurs
v Plaatsing op regionale kalenderv Regionale afstemming en voorbereiding
WERKWIJZE REGULIERE AANPAK (2)v Verzoek om monodisciplinair advies
v Eén of meerdere (lokale adviesdiensten)v Specifiek risico met zwaarwegend karakter
v Voorbereiden vergunningv Vaststellen voorwaardenkaderv Motivatie bij afwijken van advies
v Verlenen vergunningv Voorbereiden op het evenement
v Zo nodig afstemming tussen bevoegd gezag (incl. diensten) en organisator
v Controle, toezicht en handhavingv Evaluatie
Pagina27
ESI–ReaderLeergangEvenementenveiligheidZuid-HollandZuid
De risicoaanpakvraagtomeenstevigeraanpakeninzetophetvlakvancoördinatie,advisering,besluitvormingenvoorbereidingophetevenement.Inditlichtkangekozenwordenvooropschalingbinnendegemeenteendebetrokkenadviesdiensten.Centralecoördinatieisgebaatbijeentransparanteprojectstructuuronderleidingvaneengemandateerdprojectleider.
Plaatsing opderegionalejaarkalenderleidttotvroegtijdigeindicatiesoverdebenodigdeinzet.Dedefinitieveaanvraagwordtgetoetstopvolledigheidwaarnaderisicoklassewordtvastgesteld.Indiennodigwordtdeaanduidingopdekalenderaangepast.Opbasisvandeclassificatiewordendeteraadplegenadviseursgeselecteerd.
Debeoordelingenadviseringgebeurtinmultidisciplinaireafstemming.Opbasisvaneenmultidisciplinairadviesonderregievandeveiligheidsregiowordtdevergunningvoorbereid.Vervolgenswordendetolerantiegrenzenindelokaledriehoekbesproken.Deuitkomstdaarvanisbepalendvoordedefinitieveinhoudvandevergunningendebeheersmaatregelenvanhetbevoegdgezag.Incomplexesituatiesverdientafstemmingmetdeorganisatoraandacht.
Na devergunningverleningbereidenallebetrokkenpartijenzichvooropdeuitvoeringtijdens hetevenementenwordendeafsprakenovertoezichtenhandhavingnadervastgesteld.Hetgaathierbijomdeinzetvoor,tijdensennahetevenement.Dezeafsprakenzijnmedebepalendvoordeintegraleevaluatievanhetevenementenhetproces.Daaromishetbelangrijkzevastteleggenineenoperationeelplan.
AANDACHTSPUNTEN WERKPROCES RISICOAANPAKv Opschaling
v AOVv Adviseursv Specifieke expertise
v Centrale coördinatiev Projectstructuurv Werkgroepenv Projectleiderv Mandaat
WERKWIJZE RISICOAANPAK (1)v Vooraankondiging door organisator ten behoeve van
jaarkalender evenementenv Regionale afstemming jaarkalenderv Vooroverleg met organisator
v Ontvangst formele aanvraagv Inclusief beknopt veiligheidsplanv Ontvangstbevestiging en evt. publicatiev Intake, aanvulling (herstelverzuim)
v Behandelscanv Risicoclassificatie en behandelaanpakv Selectie adviseurs
WERKWIJZE RISICOAANPAK (2)v Adviesronde
v Integraal multidisciplinair veiligheidsadviesv Vaststellen risicobeleid
v Voorbereiden vergunningv Vaststellen voorwaardenkader op basis risicobeleidv Afstemming met adviseursv Vaststellen tolerantiegrenzen in lokale driehoekv Afstemmen met organisator
v Verlenen vergunning op basis integraal veiligheidsadvies en vastgestelde risicobeleid en tolerantiegrenzenv Motivatie afwijkingen van advies
WERKWIJZE RISICOAANPAK (3)v Voorbereiden op het evenement onder regie van gemeente
v Organisator Veiligheidsplanv Hulpdiensten – Integraal Operationeel planv Crisismanagement
v Multidisciplinaire schouw onder regie gemeentev Multidisciplinair Veiligheidsteam onder voorzitterschap
gemeentev Controle toezicht en handhaving
v Prioriteringv Afstemming met IOP
v Evaluatiev Adresseren verbeterpunten
Pagina28
ESI–ReaderLeergangEvenementenveiligheidZuid-HollandZuid
Devergunningbevatmetnamedeafsprakendiehetbevoegd gezagheeftgemaaktmetdeorganisatorvaneenevenement.Naastdeevenementenvergunningkanhetdaarbijookomanderetoestemmingenopbasisvanrelevanteregelgevinggaan.DeontheffingDrank- enHorecawetbijvoorbeeldofeenVuurwerkbesluit.
Landelijkzijnergroteverschillenindekwaliteitvanvergunningen.Inveelvergunningenwordtnogverwezennaargeldendestandaardvoorwaarden. Deaanbevelingenvandeinspectiesindachtigishetzinvollerdealtijdgeldendestandaardvoorwaardenvoorafaanorganisatorenkenbaartemaken.Ditisimmershetkaderwaarbinnenzijdeactiviteitmoetenvormgeven.
Degemeentesteltaandehandvandeeigenbeoordelingendeverkregenadviezenhetophetevenementtoegesnedenrisicobeleidvast.Ditbestaatenerzijdsuitdevoordeorganisatiegeldenderandvoorwaardenenvergunningvoorschriften,anderzijdsuitdeindedraaiboekenvervatteeigenbeheersmaatregelenvandeoverheidsdiensten.Hetrisicobeleidisdebasisvoordeuiteindelijk,doorofnamensdeburgemeester,teverlenenvergunning.
Aanvullende voorwaardenineenvergunningdienenhelderenconcreeteenhandhaafbareresultaatsverplichtingtebevatten;geenverwijzingennaaradviezen.Hetiszinvoldeformuleringaftestemmenmetdebetrokkenadviesdienstendeuiteindelijkeaanvullendevoorwaardetebesprekenmetdeorganisator.
EN DAN ...
DE VERGUNNINGHoe ziet die er bij u uit?
Qua- Inhoud- Omvang- Structuur- Handhaafbaarheid- Verwerking adviezen
Alomvattend of beknopt?Verwijzing naar plannen?
- En de tijdigheid?
VOORBEREIDEN BESLUIT AFGIFTE VERGUNNINGv Gemeente stelt voorschriften en beperkingen vast op basis van
informatie van de organisatie en (standaard of maatwerk) adviezen van de diensten àdit is het risicoprofiel
v Besluit overnemen risicoprofiel met bijkomende adviezen of hiervan afwijken; dit is het risicobeleid
v Op grond van risicobeleid wordt de vergunning voorbereidv Advies operationele diensten is een onderbouwing voor benodigde
voorschriften en maatregenv Bij afwijking van een advies worden de diensten hiervan gemotiveerd
op de hoogte gesteld.
v Burgemeester verleent (in mandaat) de vergunning v Voorbereide besluit wordt besproken met burgemeesterv Belanghebbenden worden geïnformeerdv Nieuwe informatie of gewijzigde omstandigheden kunnen aanleiding
zijn om vergunning (deels) te herzien of in te trekken.
AANDACHTSPUNTENv Formuleer helder, concreet en handhaafbaar
v Waarmerk álle relevante bescheiden
v Neem maatwerkadviezen op in randvoorwaarden niet als bijlage
v Stem uiteindelijke formulering af met adviseurs
v Voorkom randvoorwaarden in afwijking van advies
v Motiveer afwijkingen van advies
v Stem gestelde randvoorwaarden af met organisator
v Voorkom overbodige verstorende informatie
v Prioriteer controle en toezicht op de randvoorwaarden
v Indexeer evaluatiepunten
Pagina29
ESI–ReaderLeergangEvenementenveiligheidZuid-HollandZuid
Naastdeverplichtingenvandeorganisatorgaathetookomdebeheersmaatregelendiedoorhetbevoegdgezagzelfuitgevoerdworden.Hetdoelvanhetprocesvergunningverleningiseenveiligevenement.
Devergundesituatiebeslaatálleafsprakendiemetállebetrokkenengemaaktzijn.Naastdeafsprakenmetdeorganisatorookdeafsprakenmetdeexternedienstenendeafsprakendiezijngemaaktinhetlichtvantoezichtenhandhaving.
Devergunningishetsluitstukvandeinteractietussenbevoegdgezagenorganisator;dieinteractieismeerbepalendvoordeveiligheidvaneenevenement dandevergunning.Debeheersmaatregelendiehetbevoegdgezagmoetuitoefenendienenbijvoorbeeldinbalanstezijnmetdevoorschriftenindevergunning.
Deinteractiemetorganisatorenkan gestuurdworden inhetprocesvanvergunningverlening.Metnamehetveiligheidsplanisdebasisvoorhetconcretiserenvandegemaakteafsprakenendeindicatiestellingc.q.prioriteringvantoezichtenhandhaving.
HET GAAT ECHTER OM MEER DAN DE VERGUNNINGv Aanpak en inzet van organisator en overheidsdiensten
goed op elkaar afstemmen. v Voor normale omstandigheden en incidenten/ crises.
v Een veilig en kwalitatief hoogwaardig evenement v Wederzijdse verantwoordelijkhedenv Monitoring, toezicht en handhaving. v Adequaat kunnen reageren op voorziene en onvoorziene
omstandigheden.
Inspectie Veiligheid en Justitie, Inspectie Gezondheidszorg
DE VERGUNDE SITUATIE
v Afspraken met de organisatorv Wederzijdse verwachtingenv Verantwoordelijkheden en verplichtingenv Beheersmaatregelen en inzet
v Afspraken met de externe diensten:v Wederzijds taakveld en communicatiev Collegiaal toezicht: risico’s signaleren en meldenv Informatie delen en samenwerkenv Gezamenlijke schouw evenementlocatie
v Afspraken met Toezicht en Handhavingv Prioritering controle en toezichtv Coördinatie handhaving
DE VERGUNNINGv Instrument dat invulling geeft aan de verdeling van
verantwoordelijkheden.
v Bevat de afspraken maken over een zodanige beheersing van risico’s dat de openbare veiligheid gewaarborgd is.
v Komt tot stand in een interactie tussen de overheid en de organisator van het evenement.
v De vergunning zelf is het sluitstuk van die interactie en vormt de basis voor opvolgend toezicht en handhaving
v In wezen is die interactie meer bepalend voor de veiligheid van het evenement dan de inhoud van de beschikking die eruit voortkomt
Onderzoeksraad voor de Veiligheid
DE INTERACTIEv Informatie en modellenv Organisator ‘primair verantwoordelijk’v Informatie over activiteit à Aanvraagv Aantonen kennis en kundev Draaiboek en Veiligheidsplanv Inhoudelijke beoordeling door het bevoegd gezagv Aanvulling gegevens à Aanvullingv Overlegv Adviserende beoordeling partners à Adviesv Actualisatie Veiligheidsplan
v Kaderstelling en accordering à Vergunningv Overdracht en afstemmingv Controle, toezicht en handhaving à Uitvoeringv Evaluatie à Aanscherpingv Kader en kennisdeling
Pagina30
ESI–ReaderLeergangEvenementenveiligheidZuid-HollandZuid
Indevoorbereidingop hetevenementwordentakenenverantwoordelijkhedenvanorganisatorenbevoegdgezagnaderopelkaarafgestemdzodatadequaatgereageerdkanwoerdenopoptredenderisico’senonvoorzieneomstandigheden.
VOORBEREIDING UITVOERING
v Een veilig en kwalitatief hoogwaardig evenement v Aanpak en inzet van organisator en overheidsdiensten op elkaar afstemmenv Adequaat reageren op eventuele incidenten.
Module 4
Pagina31
2.4 Toezichtenhandhaving
ESI–ReaderLeergangEvenementenveiligheidZuid-HollandZuid
Deformelestatusvantoezichtenhandhaving.Dedoelenzijnbeschreven. Opdeeersteplaatsregelgevingborgenenopdetweedeplaatsongewensteeffectenvoorkomen.Maarinpraktijkkomthiervaaknietsvanterechtomdatzeofnietophetjuistemomentbetrokkenwordenofhuntaaknietduidelijkis.
Deinzetvantoezichtenhandhavingbrengtvaakverschillendedilemma’smetzichmee.Dezeverschillenpergemeente.Iederegemeente maaktgebruikvantoezichtenhandhavingopeenanderemanier.Vaakzijnhunbetrokkenheidvanevenementennietvanzelfsprekend.
Hetiszinvoltoezichtenhandhavingtebetrekkeninhetprocesvanvergunningverlening;bijhetbeoordelenenadviserenendevoorbereidingopdeuitvoering.Ditlaatstemetnamealserookspecifieketaakstellingenzijnophetgebiedvantoezichtenhandhavingtijdenshetevenementendeevaluatie.
Binnen debeperkingenvancapaciteitenmiddelenmoetenconcreteafsprakengemaaktwordenoverderolvantoezichtenhandhavingenmetnamedeinzetvandevakdisciplinetijdensevenementen.Prioriteringvantoezichtenhandhavingimpliceertdatgerichtecontroleswordenuitgevoerdopbasisvanvoldoendeinzichtenkennisvanhettecontrolerenonderwerp.
TOEZICHT EN HANDHAVING
v Grondslag toezicht en handhaving:v Algemene toezichtrol burgemeesterv Awb: gemeente handhaaft naleving activiteiten waarvoor
beschikking is afgegevenv Model APV: gemeente en politie voeren toezichttaak uit op
naleving voorschriften APV
v Doelen van toezicht en handhaving:v Belang van regelgeving borgenv Ongewenste effecten voorkomen
… En nu de praktijk
DILEMMA’S TOEZICHT EN HANDHAVINGv Wie houdt waar toezicht op?
v Wie treedt handhavend op?
v Capaciteit en werktijden
v Benodigde kennis en expertise
v Prioriteiten op evenementen
v Handhaafbare voorschriften
v … Wat zijn uw dilemma’s?
IN WELKE FASE BETREK JE T&H?
Melden evenement/aanvragen
vergunning
Bepalen behandelaanpak
Signaleren en integraal adviseren
Besturen van het werkVoorbereiden van het werk
Uitvoeren en ondersteunen van het
werk
Verbeteren van het werk
Vergunning-aanvraag Veiligheids-
plan
VergunningIOP
Evaluatie-verslag
Adviezen
Registraties/ verslagen
Risicoscan
VOORWAARDEN INZET TOEZICHT EN HANDHAVINGv Toezicht en handhaving zijn gebaat bij:
v Een behoorlijke ‘pakkans’, dus vaak genoeg inzetten
v Voldoende kennis over veiligheid, gezondheid milieu om overtredingen en gevaarzetting te kunnen beoordelen
v Lik op stuk-beleid, onder mandaat van de burgemeester of door direct inschakelen gemandateerde
v Samenwerkingsafspraken tussen toezichthouders gemeente, politie en anderen (ogen- en orenfunctie)
v Eenduidige rol in het vergunningenproces, zodat wederzijdse verwachtingen tussen toezichthouders en hun partners helder zijn
Pagina32
ESI–ReaderLeergangEvenementenveiligheidZuid-HollandZuid
Erzijndiversehandhavingsinstrumentendieafhankelijkvandeconstatering endenoodzaakhetmancoterepareren voorafoftijdens eenevenementingezetkunnen worden.
Handhavingwordtnormalitergetrapt ingezet.Bijacutegevaarzettingkandirectovergegaanwordentothetinzettenvaneenzwaarderinstrument.Bijdeinzetvanzwaarderehandhavingsinstrumentendientdebetrokkenvakdisciplinegeraadpleegdteworden.Deeerstestapiniederhandhavingstrajectisbeoordelenofdegeconstateerdesituatiegelegaliseerdkanworden.Daaropdientbijdeinzetvanzwaarderemiddelendebetrokkenvakdisciplinegeraadpleegdteworden.
Vergunningverleningondervoorschriftenimpliceertdathetbevoegdegezagcontroleertofdezeookwordennagekomen.Maakinditlichtconcreteafsprakenmetdepartners.Legdevoordeactiviteitgeldendevoorwaarden,voorschriftenenbeheersmaatregelenvooraantoezichtenhandhaving.Steleenhandhavingsplanoptenbehoevevanprioriteringenwederzijdseverwachtingen.
Hethandhavingsprotocoliseropgerichtdeafsprakenen samenwerkingtussengemeentelijktoezichtenhandhavingendehulpdienstpartnersinzichtelijktemaken.Dekeuzewelkeelementenspecifiekeaandachtvragenkanwordenverbondenaaneenstakeholderéneenindicatievoordevoorgenomenmaatregel.
HANDHAVING: MOGELIJKHEDENLicht Middel ZwaarTijdelijk gedogen van situatie
Bestuurlijkewaarschuwing (overhandigen)
Vergunning weigeren
Waarschuwing met eistot aanpassing binnen gestelde tijd
Bestuurlijke boete: bijovertreding bepaalde APV-regels
Bestuursdwang:onmiddellijk ingrijpen/ stopzetten activiteit
Borgstelling vooraf Last onder dwangsom: kostenverhaal als de situatie niet wordt hersteld
Vergunning (deels)intrekken voor/ tijdens het evenement
Preventieve last onder dwangsom
HANDHAVING: UITGANGSPUNTENv Handhavingsinstrumenten zijn de categoriseren in licht, middel en
zwaar. We handhaven licht als het kan, zwaar als het moet. v Onder normale omstandigheden wordt de handhaving getrapt ingezet
en volgt er dus eerst een waarschuwing met verzoek om binnen gestelde tijd te herstellen.
v Bij verhoogde gevaarzetting kan direct worden overgegaan tot middelzware of zware handhaving.
v De keuze voor inzet van een bepaald instrument wordt afgestemd op de gevaarzetting, op de noodzaak tot herstel van de situatie alsmede op de mogelijke vervolgstappen die in het kader van handhaving genomen moeten worden.
v De zwaarste handhavingsmiddelen dienen niet eerder ingezet te worden dan na het raadplegen van de betrokken vakdiscipline.
PROCESAFSPRAKEN T&Hv Rapportage bevindingen en handhavingsacties in eenduidig
format, gericht aan procesregisseur gemeente
v Plenaire evaluatie met alle toezichthoudende diensten
v Op basis van evaluaties bepalen op welke evenementen of thema’s Toezicht en Handhaving volgend jaar wordt ingezet
v Toezicht betrekken bij concept vergunning, toets op handhaafbaarheid en check op evaluatiepunten vorig jaar
v Risico-evenementen:
v Opstellen handhavingsplan in overleg met externe dienstenv Schouw met alle toezichthoudende diensten en organisatorv Afstemmingsmomenten toezichthouders tijdens evenement
WERKAFSPRAKEN MET TOEZICHT EN HANDHAVINGWelke afspraken zijn er nodig met Toezicht en Handhaving?
1. Waar houd je toezicht op, waarom en wanneer (prio’s)
2. Helder handhavingsarrangement
3. Wat beslist T&H zelf en wanneer betrek je (een adviseur van) de burgemeester?
4. Eigen veiligheid, versterking (politie)
5. Zuivere rolinvulling: geen inzet voor niet-geëigende taken
Pagina33
ESI–ReaderLeergangEvenementenveiligheidZuid-HollandZuid
Hethandhavingsplanlegtdebasisvooradequaatoptredenbijdeuitvoering.Degemeenteisalsbevoegdgezagprimairverantwoordelijkvoorhettoezicht;ookalvoerendeoperationeledienstendeeigenmaatregelenzelfuit.Kiesdaaromvooreenophetevenementafgestemdecoördinatiestructuur.Maakeenlogboektijdenshetevenementwaarinalleoptredendesituatiesopgenomenworden.Hetlegtdebasisvoordeinformatievoorzieningaandeburgemeesterendientalsvoedingvoordeevaluatie.
Tijdigeevaluatieopdeessentiëlepuntendraagtnietenkelbijaanhetvergrotenvandeveiligheidvanhetbetreffendeevenement.Actieveevaluatievoedtervaring,deskundigheideninzichtenvergroothetreferentiekadervoordeveiligheidbijevenementeninzijnalgemeenheid.
Spiegeldaaromdeleermomentenuitdeevaluatieaanhetrisicobeleidvanhetevenementengeefaanwaarspecifiekeaspectenzichlenenvooractualisatievanhetevenementenbeleidinzijnalgemeenheid.
AANDACHTSPUNTEN
v Prioritering inzet op toezicht en organiseren schouwv Gemeente houdt toezicht op naleving voorschriftenv Operationele diensten voeren eigen maatregelen uitv Operationeel verslag/logboek van het evenementv Informatievoorziening burgemeesterv Indexeren punten evaluatie
v Ook waar het allemaal goed gaat
TOT SLOT: EVALUERENLEREN EN VERBETEREN
v Essentiële elementen:v Risicobeleid en vergunning als basisv Tijdig evalueren, met de juiste mensenv Koppeling naar management en burgemeesterv Organisator betrekken
v Proces en inhoudv Verloop vergunningenprocesv Resultaten schouw en toezichtv Monitoring tijdens evenement
EVALUERENLEREN EN VERBETEREN
v Vaststellen gezamenlijk beeldv Evenementenoverlegv Terugkoppelingv Verslaglegging
v Verbeterpunten adresserenv Interne disciplinesv Organisatorv Actualiseren (risico)beleid
Pagina34
Module3Risicoscan,risicoanalyseenadvisering3.1 Risico'sopevenementen
ESI–ReaderLeergangEvenementenveiligheidZuid-HollandZuid
Bijhetvaststellenvaneenveiligheidsrisicoopeenevenementmoetaltijdrekeningwordengehoudenmetzowelkansalseffectvaneenongewenstegebeurtenis.Voordierisico’sdieeenbehoorlijkekanshebbeneneenbehoorlijkeffectishetrelevantomtebeoordelenwelkemaatregelenernodigzijnomzeopeenaanvaardbaarniveautehouden,ofonsvoortebereidenopeeneventuelecalamiteit.
Dekansopeenongewenstegebeurtenisopeenevenementkanwordenbepaalddoortekijkennaarervaringen,beschikbarecijferseninzichten.Defactortijdspeeltookmee:eenrisicovaneenpaaruurismindergrootdaneenrisicodateenweeklangduurt.Bijheteffectkijkenweprimairnaardefysiekeeffecten(vanwegetoetsingskaderAPV)maarspelenookdebestuurlijke,maatschappelijkeenfinanciëleimpactvaneenincidentmee.
Risico kan ookgaanomeconomischeschadeof(definitiehulpdiensteninderegio)hetnietkunnenbehalenvanjedoelen.
RISICO = KANS X EFFECT
Wat betekent dat?
WAT BEPAALT EEN RISICO?
Kans / waarschijnlijkheid
• Ervaringsgegevens
• Gevalideerde informatie
• Referentiecijfers
• Tijdsfactor
Effect / impact
• Openbare orde
• Openbare veiligheid
• Publieke gezondheid
• Milieu
RISICO KAN OOK GAAN OVER…• Bestuurlijk afbreukrisico• Financieel risico• Imagoschade• Etc…
RISICO’S: UITEENLOPENDE AARD, OMVANG EN OORZAAK
Veel risico’sopevenementenhebbentemakenmethetgedragvanmensen:alsdirecteaanleidingvooreenincidentofgedragalsgevolgvaneenincident.Extreemweeriséénvandebelangrijkstescenario’svoorbuitenevenementen.Mensenzijnvaakbehoorlijkzelfredzaamenpaniekisschaars.Eenvuistregel:10%gedraagtzichalsleider,80%alsvolgeren10%bevriestofwerkttegen.
Pagina35
ESI–ReaderLeergangEvenementenveiligheidZuid-HollandZuid
Overcrowding kan eenernstigrisicovormenbijevenementen.Vooralalsevenementengratistoegankelijkzijn,alsereengroteaantrekkingskrachtisoppubliek,alshetevenementeenpubliekaantrektdatzichcompetitiefgedraagtenalserteweinigcapaciteitisindedoorstroming,verwerkingofvloeroppervlakvaneenevenement.Eenbekendvoorbeeldvaneenovercrowding-incidentisHillsborough 1989.Hierziejedatencombinatievanfoutenuiteindelijkmeespeeltinhetuitdehandlopenvandesituatie.
RISICO’S: UITEENLOPENDE AARD, OMVANG EN OORZAAK
Een moedwilligeverstoringindevormvaneenaanslagishedentendagesterkontopofmindvanmensen.Hetisergmoeilijkomhetrisicogoedteduiden.Vanuiteeninformatiegestuurdebenaderingishetrisicopasreëelvoorzienbaaralserconcreteaanwijzigngenzijn.Vanuiteenrisicogerichtebenaderingkaneencombinatievanfactorenleidentoteenafwegingomhetrisicotochalsreëelvoorzienbaartebenaderen.
RISICO’S: UITEENLOPENDE AARD, OMVANG EN OORZAAK
Opveelkleinereevenementen ishetvooraldeuitdagingomorganisatorenensomsookdelokaleoverheidteovertuigenvanjouwoordeeldaterernstigerisico’saandeordezijn.Zekerbijevenementendiealjarenopeengelijksoortigemanierplaatsvindenenwaarhetnooitechtismisgegaan.Hethelptomgoedteonderbouwenwaaromietseenrisicoisenwatdegevolgenvaneenincidentkunnenzijn.
HOE GROOT IS HET RISICO? (EN HOE WORDT HET BELEEFD?)
RISICO’S OP EVENEMENTEN: WIE BEPAALT HET BEELD?
Risico’s
Toevallige eigen ervaringen
Incidentgedrevenbeelden
Gebruik van ‘normen’
Ineenevenementenoverlegmerkjevaakdatervanuitverschillendegezichtspuntenwordtgedacht:vooralgebaseerdoptoevalligeervaringen("hetgaathiernooitmis"),juistgefocustopernstigeincidentenoferggeredeneerdvanuitnormenenregels.Herkenjeditgedragindegroep,maakhetdanbespreekbaarenprobeersamentoteenrealistischbeeldtekomen.
Pagina36
ESI–ReaderLeergangEvenementenveiligheidZuid-HollandZuid
RISICO’S INSCHATTEN
Terugkerend evenement
Eenmalig/uniek evenement
Spontaan evenement
Anticipatie Veerkracht
Wanneerwevoorevenementenrisico’sprobereninteschatten,isdatgemakkelijkerbijterugkerendeevenementen.Hierismeeranticipatiemogelijk.Bijeenmaligeofuniekeevenementenkanjelerenvanvergelijkbareevenementenbinnenofbuitenjegemeente.Bijeenspontaanevenementkomthetvolledigopveerkrachtaan;erisgeentijdvooranticipatie.
RISICO: REËEL OF WORST CASE?
Reëel voorzienbare risico’s:• Blijkt uit incidenten• Dreiging aan de orde geweest• Blijkt uit onderzoeken• Altijd serieus nemen (verantwoording)
Worst case risico’s:• Vaak grote inspanning nodig om te kunnen beheersen• Onaanvaardbaar risico?• Relevant voor het algemene niveau van preparatie
Let op: het ligt ook aan uw beeld, altijd subjectief!
Wekunnenmoeilijkexactbepalenhoegrooteenrisicois:nietalleenhangthetvaaksamenmetmenselijkhandelen,ookzijnderisico’sopevenementenergdynamisch.Hethelptomeenonderscheidtemakentussenreëlerisico’senworstcaserisico’s.Reëelvoorzienbarecalamiteitenmoetenwealtijdbeheersbaarhouden.Worstcase-scenario’szijneigenlijkalleenrelevantinderisicobeheersingalsze(bestuurlijk)echtonaanvaardbaarzijn.
Pagina37
3.2 Derisicoanalyseinhetevenementenproces
ESI–ReaderLeergangEvenementenveiligheidZuid-HollandZuid
Deinspecties JustitieenVeiligheidenInspectieGezondheidszorgpubliceerdenin2016hunmeestrecenterapportvandestandvanzakenvanvergunningverleningenadviseringbijevenementen.Zestellenvastdaternogaltijdbehoorlijkeverschillentussengemeentenzijn.Ookvaltopdatlangnietallegemeenteneennadereanalysevanrisico'smaakt.Daaromadviserenzeominstrumentenaantescherpenwaarmeedergelijkeanalysesenafwegingenwordengemaakt.
Derisicoanalyseisvoorhetbevoegd gezageeninstrumentomtotscherpebeeld- enoordeelsvormingtekomenoverdeveiligheidvaneenevenementen.Dezeismetnamegerichtopvoorzienbaregebeurtenissen,aangeziendaarvanmagwordenverwachtdatallesisgedaanwatredelijkwijsmogelijkisomdierisico'sopeenaanvaarbaarniveautebrengen.Hetbetreftrisicobeheersendemaatregelen,maarookcrisisbeheersingopvoorzienbarescenario's.
BEHANDELINGSPROCES VERGUNNINGVERLENING:
ONDERZOEK INSPECTIES (2016)• Gemeenten vragen met formulieren en formats slechts
naar een deel van de veiligheids- en gezondheidsrisico’s van evenementen.
• De risicoscan is niet voldoende om een totaalbeeld te vormen van de risico’s rond een evenement. Een beperkt aantal gemeenten maakt een nader risicoprofiel.
• Gemeenten maken onvoldoende gebruik van de mogelijkheden om risico’s goed en deskundig in beeld te brengen.
Advies:• Scherp instrumenten en afspraken aan zodat deze leiden
tot zorgvuldige en transparante afwegingen.
RISICOMANAGEMENT IN HET PROCESOntvangst
vergunningaanvraag
Bepalen categorie / behandelaanpak
Aanvraag advies, beoordelen plannen
Bepalen voorschriften evenement
Operationele voorbereiding
Uitvoering evenement
Evaluatie
Risico-analyse
Risico-analyse
bijstellen?
Risicoscan
Monitoring & management
Inprincipe doorlooptdegemeentehetprocesvanbovennaarbeneden.Hetkannodigzijnomindeperiodevanwegenieuweinformatieofgewijzigdeomstandighedenderisicoscanofderisicoanalyseteherzien.Tijdenshetevenementishetvanbelangomtemonitorenhoerisico’sindepraktijkuitpakken.Ditisweerinputvoorhetprocesinhetjaarerop.Insamenhangmetelkaarsprekenwevanhetrisicomanagementvaneenevenement.
RISICOSCAN
Gegevens evenement Risicofactoren
Derisicoscanisalsinstrumentbedoeld omdegemeenteeenindicatietegevenvandematewaarinhetevenementrisico’smetzichmeebrengt.Ditzouopzijnbeurtnamelijkweergevolgenkunnenhebbenvoorhettedoorlopenvergunningenproces.Belangrijkisomjeterealiserendatdescannietmeerdoetdanvragennaareenserievanvastefactorenwaaruitrisico’skunnenvoortkomen.
WAT IS EEN RISICOANALYSE?Inventarisatie en duiding van ongewenste gebeurtenissen die voorzienbaar zijn op het evenement, met aandacht voor:1. Oorzaken2. Gevolgen3. Interactie tussen risico’s4. Benodigde aanpak risicobeheersing5. Benodigde aanpak calamiteiten- en
crisisbeheersing
Pagina38
ESI–ReaderLeergangEvenementenveiligheidZuid-HollandZuid
Degemeenteendehaaradviserendedienstenmakenmeteenmultidisciplinairerisicoanalyseeengezamenlijkbeeldvanhetevenement.Dithelptomadviezenaandegemeenteopelkaaraftestemmenendraagtzodoendebijaan eenkrachtigerevergunningenprocedure,meerinteractiemetdeorganisatoreneenveiligerevenement.
Derisicoanalyse diejedoetinhetkadervandeevenementenvergunningisgerichtopdetoetsingscriteriavandegemeentelijkeAPV.
Aandehandvanderisicoanalyse bepaaldjeopwelkevandeviercriteriavoorzienbarerisico'szijn,watdaarnogextraaanmoetwordengedaanomdezerisico'stebeperkenenwatermogelijknogmoetwordengedaanomgoedvoorbereidtezijn,mochtendezerisico'szichdaadwerkelijkmanifesterenindevormvanincidentenencrises.
Conform deregionalehandreikingvanZuid-HollandZuidbestaathetevenementenprocesuitzesprocesstappen.AndersdandelandelijkeHandreikingEvenementenveiligheid,isindezeregioafgesprokendateendeelvanhetvoorbereidendewerkalplaatsvindtvoordatdejuridisicheprocedurevanvergunningverleningvanstartgaat.Derisicoanalyseisdanvoorhetindienenvaneenaanvraaggeprojecteerd.ConformdeHEVdoejederisicoanalyseindestap"signalerenenadviseren".
WAAROM EEN RISICOANALYSE?Vergunningenprocedure: advisering bevoegd gezag
Multidisciplinaire beeld- en oordeelsvorming over het evenement
• Beelden en ervaringen mbt het evenement uitwisselen• Gestructureerd risico’s en verbeterpunten in kaart brengen• Basis voor adviezen vanuit veiligheidsregio en politie• Grond voor afgifte evenementenvergunning
VERGUNNINGVERLENING PUBLIEKSEVENEMENTEN
Artikel 1:8 APV toetsingscriteria
De vergunning kan worden geweigerd in het belang van:
a. de openbare orde;
b. de openbare veiligheid;
c. de volksgezondheid;
d. de bescherming van het milieu.
FUNCTIE RISICOANALYSE IN DE VERGUNNINGVERLENINGDe multidisciplinaire risicoanalyse is erop gericht om te bepalen:- Of het evenement schade of hinder gaat opleveren voor
openbare orde, veiligheid, gezondheid of milieu*- Of deze risico’s leiden tot keuzes of (extra) maatregelen in
het kader van risicobeheersing - Welke voorbereidingen er (in het bijzonder) nodig zijn in
het kader van crisisbeheersing
* APV-criteria vergunningverlening
Risico-analyse
Veiligheids-plan
PROCES B- EN C-EVENEMENTEN
Bepalen behandelaanpak
Signaleren en integraal adviseren
Besluiten afgifte vergunning
Voorbereiden vhrisicovolle evenement
Uitvoeren en ondersteunen vh
risicovolle evenement
Verbeteren van het proces
Vergunning-aanvraag
Vergunning
IOP
Evaluatie-verslag Adviezen
Registraties/ verslagen
Risicoscan
Risico-analyse?
Pagina39
ESI–ReaderLeergangEvenementenveiligheidZuid-HollandZuid
Belangrijkisdateenrisicoanalysevooral waardevolisalsje'moptijddoet.Wachtdanookniettelangopeenaanvraagmaarneemzelfinitiatiefomeentijdigeaanvraagtebewerkstelligeneneenrisicoanalysebijeenkomstteplannen.
Eenspoorboekjehelpt,omalvastvooruittedenkenoverdedatavanoverleg,indienenplannenenvergunningverlening.Dansnaptdeorganisatorookbeterwaaromhijoptijdmoetzijn.Wanneerjededienstenuitnodigt, voegdandeingevulderisicoscantoetenbehoevevandebeeldvorming.Envraagdediensteniedereeneigenmonoanalysevoortebereidentenbehoevevandemultirisicoanalyse.
De gemeenteheeftderegieoverdebijeenkomst.Deorganisatorhoortookaantafeltekomenomdebeeldenteverifiëren,maardevraagisofjeditmeteendoet.Somsvoelendeadviseurszicherveiligerbijalszeeerstzonderorganisatorhunbeeldenkunnenuitwisselen.Naastbrandweer,politieenGHORzijnhetookinternegemeentelijkedienstendieadviesgeven,zoalsverkeerenopenbarewerken.
HetRISKOM-modeliseeneenvoudiginstrumentomderisicoanalysemeetestroomlijnen.Hijbestaatuitvierstappen.Stap1en2doejealtijdinjeeersteoverleg.Daarmaakjeafsprakenoverstap3enplanjeeennieuwoverlegomookstap4tekunnennemen.Bijeenkleinerevenementkanhetzijndatjeallestappeninéénoverlegkuntdoorlopen.
HET MOMENT VAN DE RISICOANALYSE• Evenement al gepland• Betrokken partijen zijn bekend• Programmering geboekt• Inrichting staat vast• Aantal bezoekers is al bepaald(?)• Vergunning is al onderweg
En dan..?
WAT IS DAN WENSELIJK?• Vooroverleg om tijdige vergunningaanvraag te bereiken• Spoorboekje als leidraad voor de procesplanning• Risicoanalyse ongeveer twee tot drie weken na ontvangst
aanvraag met veiligheidsplan• Gemeente stuurt documenten met ingevulde risicoscan
toe aan betrokken diensten• Diensten bereiden hun eigen risicoanalyses voor
MULTIDISCIPLINAIRE RISICOANALYSE
Gem
BevGHOR
PolBrw
Gem
Org
Risico-beoordeling IRS-analyse
Planbe-oordeling
Richtlijnen hrpubliksev.
Beeldvorming•Publieksprofiel•Activiteitenprofiel•Locatieprofiel•Organisatieprofiel•Contextfactoren
Inventarisatie•Risico's•Categorie•Benodigde aanpak
Nadere analyse
•Complexe risico's•Scenariodenken•Analysetools
Management• Beheersmaatregelen• Nadere uitwerking
aanpak
RISKOM
Pagina40
ESI–ReaderLeergangEvenementenveiligheidZuid-HollandZuid
Hebben weallemaaldezelfdefeitenvoorogen?Datiseigenlijkdekernvandeeerstestap,debeeldvorming.HetoudeNibra-modelvanpublieksprofiel- activiteitenprofiel- ruimtelijkprofielhelpthierbij,ditisaangevuldmetexplicietevragenoverdeorganisatieeneventuelecontextfactoren.Depuntendiehierperprofielwordenbenoemdzijnbedoeldomjeopwegtehelpen,jehoeftzenietverplichtintevullen.
Danvolgtstap2, derisico-inventarisatie.Ditdoenweaandehandvaneenchecklistdiebestaatuitvijfthema's.DezezijnbehoorlijkdekkendvoordeAPV-criteriawaaropdeevenementenvergunningwordtgetoetst.Hetiseenhulpmiddelombijiederevenementdezelfdevragenteblijvenstellen.
Derisico'sdiejehebtbenoemdwordenvervolgens ineenbepaaldecategoriegeplaatst.Categorie1risico'szijnkleinofalvoldoendebeheerstdoordeorganisator.Daarhoeftnietsmeeraantegebeuren.Voordecategorie2risico'sisnogeenspecifiekebeheersmaatregelnodig.Hetadvieszalzijnomdiebeheersmaatregeltenemen.Voorderisico'sincategorie3isnogeennadereanalyseofeenbeterplannodig.Hiervanspreekjeafwatermoetgebeurenenwieditoppakt.
Dewijzewaaropdecategorie3risico'swordengeanalyseerdenuitgewerkt,hangt afvandekenmerkenvanhetrisico.Mogelijkisernogonderzoeknodigofmoetereenscenariowordenuitgewerkt.Wellichtisereenapartwerkgroepjevoornodig,waardegemeentedanookmogelijkbijaanschuift.Voorbepaalderisico'szijnaanvullendetoolsbeschikbar,zoalsdeDIM-ICEanalysevoorcrowdsafety-risico's.
STAP 1: BEELDVORMING BASISGEGEVENS EVENEMENT
Publieksprofiel
Aantal bezoekers
Typen bezoekers
VIP’s
Gedrag
Ervaring
Ontwikkelingen
Activiteitenprofiel
Type evenement
Aantal podia
Side-events (gepland/spontaan)
Dynamiek/ veranderingen
Bijzonderheden
Ruimtelijk profiel
Locatie evenement
Inrichting
Omgeving
Gebruik routes
Afsluitingen
Bijzonderheden
Profiel organisatie
Kenmerken
Betrokken inhuurpartijen
Ervaring
Reputatie
Contextfactoren
Maatschappelijk draagvlak
Bestuurlijke belangen
Economisch belang
Belangen derden
Externe dreigingen
STAP 2: RISICO-INVENTARISATIE:
Verstoringen Publieksveiligheid
Verstoringen Mobiliteit
Moedwillige verstoringen
Gezondheidsverstoringen
Verstoringen Milieu
STAP 3: NADERE ANALYSE COMPLEXE RISICO’S (CAT. ROOD)• Gezamenlijke activiteit van specifieke deskundigen – evt
met hulp van externe experts• Analyse van mogelijke verstoringen binnen cluster van
risico’s, bijv.• Mobiliteitsanalyse• Analyse publieksstromen en drukte• Impactanalyse extreem weer
• Gebruik waar nodig aanvullende analysetools
Pagina41
ESI–ReaderLeergangEvenementenveiligheidZuid-HollandZuid
Instap4trekjedeconclusies. Ermoetnueentotaaloverzichtzijnvandebenodigdemaatregelenophetgebiedvanrisicobeheersingencrisisbeheersing.Ookmoethelderzijnwelkevandezemaatregelendeorganisatorneemtenwatophetbordjevandeoverheidsdienstenkomt.DiemoetendaarophuneigeninzetuitwerkenineenmultidraaiboekofIntegraalOperationeelPlan.
Ineenmulti risicoanalyseoverlegishetraadzaamomalleswatjebespreektdirectopeenschermteprojecteren.Destapbeeldvormingkanjeindevormvaneentabeldoornemen.Perprofielsteljemetelkaardebelangrijkstepuntenvast.Nietalleenpuntenwaarzorgenoverzijn,ookfeitelijkhedenzoalsdeafbakeningvandelocatieofdehoeveelheidbezoekers.
Het eerstethemais"verstoringenpublieksveiligheid".Binnenditthemazijnerdriesubthema's:crowdincidenten,fysiekeincidentenenextreemweer.Persubthemaziejeeenaantalonderwerpendieaandeordekunnenzijn.
Voorhet tweedethemaMobiliteitzijneropnieuwdriesubthema's.Verstoringenvanhetverkeerdievoorzienbaarzijn,verstoringenopenbaarvervoerenmogelijkeverkeersincidentendoorbijvoorbeeldpubliekopdeweg,noodremtrekkingenofoverstekenvaneendrukkeweg.
STAP 4: MANAGEMENTStel met elkaar vast:• Benodigde maatregelen risicobeheersing• Relevante incident- en crisisscenario’s• Maatregelen incident- en crisisbeheersing
• Benodigde (extra) inzet organisatie• Nadere uitwerking in het veiligheidsplan
• Benodigde inzet overheidsdiensten • Nadere uitwerking multi draaiboek
BEELDVORMING: VOORBEELDPublieks-profiel
Activiteiten-profiel
Ruimtelijk profiel
Organisatie-profiel
Context-factoren
Max 20.000 per dag.
900 crew.
5.400 campingbezoekers, 3 nachten
Spreiding drukte over de dagen?
Internationale doelgroep
Bijzondere kleding en uitrusting
16-55 jr
Deels nieuwe bezoekers
Do.avond start
Riddertoernooi
Festivalmuziek
Groot open vuur.
Kanonnen (nntb)
Vechten met middeleeuwse wapens, evt met bezoekers
Koken in stijl, open vuur
Concert
Zondagavond einde
1 podium
Camping op nieuwe locatie
Camping op nieuwe locatie bij het terrein
Parkeren aan de overkant bij locatie, 50 km-weg oversteken
Podiumgebied kan worden afgesloten bij drukte
EHBO-post in legenda opnemen
Ervaren en betrouwbare organisatie
Vrijwilligers met herkenbare shirts
Beveiligingsplan ontbreekt nog
Verkeersregelaars via locatie ingehuurd
Voldoende maatschappelijk draagvlak
Op dit moment geen bijzonderheden bekend
Aandacht voor samenvallende evenementen
INVENTARISATIE RISICO’S PUBLIEKSVEILIGHEID
- Crowd incidenten- Instroom- Op het evenement- Uitstroom
- Fysieke incidenten- Bijzondere risico’s mbt brand, instorting, ongeval- Vluchtmogelijkheden publiek- Inzetbaarheid hulpdiensten
- Extreem weer- Verwachte impact op het evenement- Risico’s voor het publiek- Voorzienbaarheid en reactievermogen
INVENTARISATIE RISICO’S MOBILITEIT- Verstoringen verkeer
- Voorzienbare knelpunten in- en uitstroom- Impact voorzienbare calamiteiten verkeer- Impact op mobiliteit omgeving evenement
- Verstoringen openbaar vervoer- Voorzienbare knelpunten in- en uitstroom- Impact voorzienbare calamiteiten OV- Verstoringen continuïteit regulier OV
- Verkeersincidenten op/ rond het evenement- Interactie publiek en verkeer- Specifieke locaties- Risicovol gedrag
Pagina42
ESI–ReaderLeergangEvenementenveiligheidZuid-HollandZuid
Moedwilligeverstoringenomvatten allesvansocialeveiligheidtotenmetgeweldsincidentenenaanslagen.Ookeenvechtpartijdoorruzievalthieronder.
Bijgezondheidsverstoringen kijkenweallereerstnaardeverstoringendiegezienhettypeevenementteverwachtenzijn.Ditkanzijn:gehoorschade,intoxicatie,kneuzingen.Verderkijkenwenietalleennaarhetevenementmaarooknaarvoorzienbareproblemenindeomgeving.Bijzonderegezondheidsrisico'skunnenontstaandooruitzonderlijkeomstandighedenofontwikkelingen.Hygiënerisico'somvattenvoedselverkoop,toiletten,wildplassen,zwemmeninvuilwateretc.
Hetthemamilieuziterookinomdatditeenweigeringsgrondvoordeevenementenvergunning is.Allereerstgeluidsoverlast.Danookafvalproblematiek,watnietalleenvoormilieumaarookvoordeveiligheidproblemenkanopleveren.Entenslotteecologischeverstoringen.Ditkano.a.hetbroedseizoenzijnofdeaanwezigheidvaneenbepaaldbeschermdplantje,maarookdumpenvanafvalinhetoppervlaktewater.
Eenvoorbeeld.Bij ditevenementzijnerzevenrisico'sophetgebiedvanpublieksveiligheidbenoemd.Dezezijnallemaalgeformuleerdintermenvaneen"ongewenstegebeurtenis".
INVENTARISATIE RISICO’S MOEDWILLIGE VERSTORINGEN- Sociale veiligheid
- Veiligheidsbeleving- Criminaliteit- Illegale activiteiten
- Ordeverstoringen- Doelbewuste verstoringen- Reactionair gedrag bezoekers- Sociale onrust
- Activisme/ terrorisme- Concrete dreigingen- Evenement als soft target- Specifieke verhoogde risico’s
INVENTARISATIE RISICO’S GEZONDHEID- Verwachte gezondheidsverstoringen
- Deelnemers- Publiek- Omgeving
- Bijzondere gezondheidsrisico’s- Door omstandigheden (weer, klimaat, drukte)- Door gedrag (drugs, drank, verstoringen, sportieve
inspanningen)- Hygiëneproblemen
- Risico’s mbt voeding- Risico’s mbt sanitair- Risico’s mbt infectieziekten
INVENTARISATIE RISICO’S MILIEU- Geluidshinder
- Omwonenden- Ondernemers- Risico overschrijdingen grenswaardes
- Afvalproblematiek- Zwerfafval- Gebruik afvalcontainers- Impact op veiligheid en gezondheid
- Ecologische verstoring- Oppervlaktewater- Flora en fauna
PUBLIEKSVEILIGHEID: VOORBEELDWat zijn voorzienbare veiligheidsrisico’s?
- Letsel rondom vuurplaatsen
- Chaos bij ontruiming geheel of deel van het terrein
- Overcrowding bij podium
- Verwonding vanwege open vuur
- Uitdroging bij extreme hitte
- Omvallen bomen door storm en wanneer te ontruimen
- Toegang tot container met wapens voor de show door toeschouwers
• Crowd incidenten
• Fysieke incidenten
• Extreem weer
Pagina43
ESI–ReaderLeergangEvenementenveiligheidZuid-HollandZuid
Nogeenvoorbeeldophetgebiedvanmobiliteit.
Voorbeeldophetgebiedvanmoedwilligeverstoringen.Nietalcohol endrugszijnhetrisico,maardeverstoringenvandeopenbareordediemedewordenveroorzaaktdoorgebruikvandezemiddelen.
Voorbeeldgezondheidsverstoringen.Niet alleverstoringenkomenwatbetreftdeaanpakophetbordjevandegemeente.MogelijkmoetdeNVWAwelwordeningeschakeldofmoetermeerwordengedaanaanpreventievevoorlichtingrichtingbezoekers.
Voorbeeldverstoringenmilieu.
MOBILITEIT: VOORBEELDWat zijn voorzienbare
veiligheidsrisico’s?
- Oversteek stationsweg en
provinciale weg
- Uitval openbaar vervoer
- Door incident(en) belemmering
van calamiteitenroute
- Gevaarlijke situaties door
wildparkeren
• Verkeer
• Openbaar vervoer
• Verkeersincidenten
MOEDWILLIGE VERSTORINGEN: VOORBEELDWat zijn voorzienbare
veiligheidsrisico’s?
- Ordeverstoring door niet correct
optreden beveiliging
- Ordeverstoring door overmatig
alcohol en drugs
- Terroristische aanslag
- zedenzaken
• Sociale veiligheid
• Ordeverstoringen
• Activisme/ terrorisme
GEZONDHEIDSVERSTORINGEN: VOORBEELD
Wat zijn voorzienbare
gezondheidsrisico’s?
- Voedselvergiftiging
- EHBO letsels door toernooien
- Vergiftiging door alcohol en drugs
- Tekenbeten
• Verwachte verstoringen
• Bijzondere verstoringen
• Hygiëne
VERSTORINGEN MILIEU: VOORBEELDWat zijn voorzienbare
verstoringen van het milieu?
- Zwerfafval buiten het
evenemententerrein
- Geluidsoverlast kanonnen
- Milieu- en
luchtverontreinigng door
verbranding niet
organische materialen
• Geluid
• Afval
• Ecologisch
Pagina44
ESI–ReaderLeergangEvenementenveiligheidZuid-HollandZuid
Nu ishetzaakomderisico'sindedriecategorieënteverdelen.Dierisico'swaarvoordirectduidelijkiswelkemaatregelnogextranodigis,komenincategorie2(amber).Ditkanookzijn:wemonitorendesituatietijdenshetevenement.Risico'swaarvooropvoorhandaleennadereaanpakmoetwordenuitgewerktkomenincategorie3(rood).
Ookvoordecategorie1-risico'sishetvan belangomvastteleggenwelkehetzijnenwaaromdezeincategorie1komen.Ookkanheteventuelerestrisicodatwordtgeaccepteerddaarbijwordenbenoemd.Dittenbehoevevandedossiervorming.
Neeminhetverslagvanderisicoanalysegoedopwelkemaatregelenerzijnbenoemdopdecategorie2-risico's.Deorganisatormoethierimmersmeeaandeslag.Benoemookwelkeffectje metdezemaatregelenverwacht.
Voordecategorie3-risico's gaandegenenaandeslagdievanuithunverantwoordelijkheiden/ofexpertisegewenstzijn.Hetkaneenmultigroepjeijnofeenteamvandeorganisatorzelf.Zijbrengenhetrisicogoedinkaartenbedenkeneenaanpakdiemoetgaanwerken.Zekoppelenditlaterteruginhetevenementenoverlegbijdegemeente(bijstap4).
NA RI: BEOORDELING FOLLOW-UPStel voor alle ongewenste gebeurtenissen vast: • Of de huidige maatregelen voldoen/ er weinig tot geen
dreiging is (groen)• Of er beheersmaatregelen bekend zijn die direct moeten
kunnen leiden tot een acceptabel niveau van risicobeheersing voor het gesignaleerde risico. (amber)
• Of er een nadere risicoanalyse nodig is om de juiste aanpak te kunnen bepalen. (rood)
CATEGORIE GROEN:MAATREGELEN VOLSTAANLeg vast:- Om welk voorzienbaar risico het gaat- Toelichting op verwachting dat risico erg klein is en/ of
maatregelen voldoen- Eventueel restrisico
CATEGORIE AMBER:BEHEERSMAATREGELENLeg vast:- Het risico/ de ongewenste gebeurtenis- De te nemen beheersmaatregel- De verwachte effecten- Eventueel restrisico
CATEGORIE ROOD:NADERE ANALYSEDuiding van het risico:- Locatie- Duur, tijdstip- Oorzaken- Impact/ gevolgen
Verschillende werkmethodes mogelijk. - Onderzoek (bodemonderzoek, vergelijkend onderzoek)- Berekeningen capaciteit, doorstroming etc.- Scenariodenken en anticipatie op gedrag
Aanpak vervolgens uitwerken in een op maat gemaakt plan.
Pagina45
ESI–ReaderLeergangEvenementenveiligheidZuid-HollandZuid
Ditschemakanjegebruikenomderisico's terubriceren.
Hiereenvoorbeeldvaneeningevuldschema.In1oogopslagwordtduideljkwaardeaandacht naartoemoetgaan.
Concludeerdebijeenkomstmethetmaken vanafsprakenoverhetvervolg.Watwashetrisico,watmoeteropgebeurenenwiegaatermeeaandeslag?Hoelanghebbenzijervoornodigenwanneerkomenwedanweerbijelkaarvoorstap4?
Eennadereanalysekanonder meerbetrekkinghebbenopdeinteractietussenrisico's.Interferentie,domino-effectennegatieveversterkingzijnverschillendevormenwaarinrisico'sinvloedkunnenhebbenopelkaar.Hiermeevormtzicheenscenariowaarmeerderekantenaankunnenzitten,ookquaaanpak.
OVERZICHT CATEGORISERING RISICO’S
Categorie 1Geen extra maatregelen
Categorie 2Beheersmaatregelen
Categorie 3Nadere analyse nodig
VOORBEELD: CATEGORISERING RISICO’S
Categorie 1Geen extra maatregelen
Categorie 2Beheersmaatregelen
Categorie 3Nadere analyse nodig
Uitdroging bij extreme hitte Overcrowding bij podium Chaos bij ontruiming geheel of deel van het terrein
Omvallen bomen door storm en wanneer te ontruimen
Verwonding bij groot open vuur
Door incident(en) belemmering van calamiteitenroute
Toegang tot container met wapens voor de show door toeschouwers
Gewonden bij oversteek Stationsweg en Provinciale Weg
Gevaarlijke situaties door wildparkeren
Uitval openbaar vervoer Ordeverstoring door overmatig alcohol en drugs
Ordeverstoring door niet correct optreden beveiliging
Terroristische aanslag Zedenzaken Geluidsoverlast kanonnen
EHBO letsels door toernooien Voedselvergiftiging
Vergiftiging door alcohol en drugs
Tekenbeten
Zwerfafval buiten het evenemententerrein
Milieu- en luchtverontreinigngdoor verbranding niet organische materialen
VOORBEELD: FOLLOW-UP PLANNING EN AFSPRAKEN1. Chaos bij ontruiming geheel of deel van het terrein
• Aanpak: organisatie maakt ontruimingsplan binnen 2wk2. Verkeersproblemen en blokkeren calamiteitenroute
• Aanpak: overleg verkeersaanpak org + gem + pol
3. Ordeverstoring + niet correct optreden beveiliging• Aanpak: uitwerking beveiligingsplan, met inzet, communicatie,
samenwerking andere diensten
4. Procesafspraken
1. Over 2wk aangescherpte plannen incl alle overige aandachtspunten2. Volgend overleg over 3 wk
INTERACTIE TUSSEN RISICO’S ANALYSEREN
Risico A
Risico B
Risico C
Risico D
Interferentie
Risico A+
Risico B+
Domino-effect
Risico CC
Risico E
Negatieve versterking
Risico D+
Risico analyse
Pagina46
ESI–ReaderLeergangEvenementenveiligheidZuid-HollandZuid
VLINDERDASMODEL: OORZAAK-GEVOLGANALYSE
Wanneer/ hoe/ waardoor kan het incidentscenario ontstaan?
Hoe wordt het incident gesignaleerd?Hoe reageert het publiek?
Welke directe gevolgen zijn te verwachten?
Welke vervolg-ontwikkelingen verwacht u?
Maatregelen risicobeheersing
Maatregelen crisisbeheersing
Monitoring verloop
Hetvlinderdasmodelisookeengoedhulpmiddelomrisico'sineenmultidisciplinairgezelschap beterinkaarttebrengen. aandelinkerkantdeoorzakenenmaatregelenomrisico'stebeperken,inhetmiddenhetincidentendemonitoringvandesituatie,aanderechterkantdegevolgenvanhetincidentendecrisisbeheersingdiedaarbijnodigis.
Maakeenduidelijkenoverzichtelijkverslaganderisicoanalyse. Blijfditgedurendejeprocesgebruikenomtecheckenofoveralvoldoendeaandachtaanwordtbesteed.Gebruikhetvoordeplannenendraaiboeken.
Hoelangduurtnoueenheel risicoanalyseproces?Dithangtafvandegrootteencomplexiteitvanhetevenement.Hierishetruimgesteld,meteenstartop20wekenvoorhetevenement.Houderrekeningmeedateeniedergenoegtijdmoethebbenomietstekunnendoenmetderesultatenvanderisicoanalyse.Beginlievervroeg,dankomtnietalleszoondertijdsdruktestaan.Desnoodsbeginjemetdeplannenvanvorigjaar,alsteverwachtenisdatdienietheelandersgaanworden.
Devoorbereidingnaarhetevenementtoenoemenwepreparatie.Hetgaaterdaarbijomdateeniederdieeenoperationele taakkankrijgenophetevenement,goedwordtvoorbereidenookkanbeschikkenoverdenodigemensenenmiddelen.
VERSLAG RISICOANALYSEVastlegging van:- Geïnventariseerde risico’s- Benodigde maatregelen risicobeheersing- Benodigde maatregelen incident- en crisisbeheersing
Te gebruiken als:- Leidraad voor nadere uitwerking veiligheidsplan- Startpunt voor advisering aan de gemeente- Input voor multi draaiboek hulpdienstpartners
PROCESSTAPPEN RISICOANALYSE
Verslag risicoanalyse
Multi bijeenkomst risicomanagement
Nadere analyse complexe risico's
Duiding beheersmaatregelen
Multi bijeenkomst risico-inventarisatie
Informatie verzamelen, delen en verrijken
20 wk
18 wk
16 wk
16 wk
14wk
12 wk
PREPARATIE
61
Pagina47
ESI–ReaderLeergangEvenementenveiligheidZuid-HollandZuid
Ditiseenchronologischevolgordewaarbinnendeverschillendeonderdelenvanpreparatiewordenweergegeven.Metdezestructuurendeingebouwdeveerkrachtenanticipatieiseenoptimalepreparatietoegezegd.Iederincident/crisisisandersvanverschijning.Maardoorjeingebouwdeveerkrachtenanticipatiekomjeeenheeleind!
Het IOPisvolgensdeHEVstandaardaandeordebijC-evenementen.OokaandeordebijgroteB-evenementendievolgensderisico-aanpakwordenaangevlogen.
EenvoorbeeldIOPvanBrabant-Noord.
SteljeeenIOPop,doedatdaninnauwoverlegmetalleoperationeelleidinggevendenvandiedag.Steleenpenvoerderaandieinformatiegaatophalenbijdediensten.BespreekhetconceptIOPookmetdegroep.Dangaathetlevenenrakenmensenalvoorbereidophetevenement.
VOORBEREIDING: VERTREKPUNTEN • Multidisciplinaire risicoanalyse
• Identificatie relevante crisisscenario’s
• Vergunning: vertalen naar eisen aan organisator
• Voorbereiden eigen maatregelen
• Structuur tijdens evenement versus opschaling
crisisteams
• Situationeel oefenen: doorleefsessie
INTEGRAAL OPERATIONEEL PLAN (HEV)
- Eén omvattend plan voor inzet overheidsdiensten- Doel:
- beschrijving van maatregelen en voorzieningen- binnen door het bestuur gestelde tolerantiegrenzen- aandacht voor risicofase, incidentfase, herstelfase
- Functie:- creëren van risicobewustzijn- voorkomen of wegnemen van (kans op) dreigingen- bevorderen van condities voor directe respons op
een dreiging
IOP (FORMAT VRBN)Algemeen
• Naam van het evenement• Naam + contactgegevens organisator• Datum en/of tijdvak van het evenement• Doel/ soort evenement• Omvang van het publiek• Risicoclassificatie• Calamiteitenroute• COPI locatie• Amb. stat. locatie• Reeds aanwezige hulpverleningsdiensten
Risicofase• Informatiemanagement• Leiding en coördinatie ligt ter plaatse bij• Samenstelling veiligheidsoverleg• Tijd en locatie veiligheidsoverleg• Samenvallende evenementen in de regio• Leider COPI, operationeel leider en MOvD geïnformeerd?
Incidentfase• Alarmering• Opschaling• Extra bezetting COPI
Herstelfase
IOP SAMEN ONTWIKKELEN
• Fase: operationele voorbereiding
• Verantwoordelijk: deelnemers CMT
• Iedere dienst aanleveren, centrale penvoerder
• Afstemming op Veiligheidsplan organisator
• Basis voor de doorleefsessie
• Doorvertalen naar concrete werkinstructies en flow chartsvoor de uitvoering
Pagina48
ESI–ReaderLeergangEvenementenveiligheidZuid-HollandZuid
Een voorbeeldvaneenmultiinzetkaartuitZuid-Limburg.Ditkanjemakenomdemeldkamerenbrandweerpostenindeomgevinggoedteinformerenoverhetevenement,debelangrijkstecontactpersonenendebelangrijksteafsprakenvoordiedag(zoalsovercalamiteitenroutesenopstelplaatsen).
INZETKAART: FORMAT VRZLDatum: Tekst
Functie Naam Telefoonnummer /Porto
Burgemeester
Leider CoPI Via meldkamer 088-1689930 Midden 06-54655496 Noord 06-20737052
Voorlichter communicatie cpoi Midden 06-55164979 Noord 06-55166034
Ondersteuning CoPI
OvD-Meldkamer 088-1689930
CACO 06-31676176 /077-3271976
OVD-Brandweer
District Weert 06-20736027District Venlo 06-20736996District Venray 06-20737491District Roermond 06-20739683
Meldkamer Brandweer (MKB)
OvD-P
OvD-Evenement
Organisatie
Beveiliging
OvD-G 088 1689900 (via MKA)
EHBO
OvD-Bz
Stadstoezicht
Piket openbare werken
A Weersmonitoring
B Mobiliteit
CDEF
G
Inzetkaart: Tekst
Hulpverlenings gebiedMULTIDISCIPLINAIR
Bijzonderheden
Evenementgegevens
Bijzonderheden
Gem
eent
eOv
erige
Opvanglocatie
Opvanglocatie
Naam evenement
Omschrijving
Adres / Plaats
Duur van evenement en gebiedsafzetting
Aanrijroute
dag / locatie
Aantal tegelijkertijdaanwezig
aantal personen max. aanwezig tijdsduur evenement
<NAAM EVENEMENT>
Oprijplaats eve terrein
Brandkranen
Zone
Aanwezige eenheden POLITIE
BRANDWEER
GHOR
Aandachtspunten
GEMEENTE Conform O&V-plan
Verzamelplaats politieAfzetting
Opstelpunt ambulance
EHBO-posten / Gewondennest
MULTIDISCIPLINAIR
Commando ter plaatseC2000
Calamiteitenroute
Opstelpunt TS / DLS
3. Acute ontruiming
GEEN GRIP
Standaardalarmering van eenheden wordt aangevuld met:OVD-E / OVD-BzIndien de OvD-Bz dit noodzakelijk acht, informeert deze de burgemeester
GRIP 2 + GHOR |GGB code 30 + grote hulpverlening brandweer
OvD-Evenement / Liaison OT (door de OvD-E gealarmeerd)OvD-Politie schaalt op met eenheden indien nodigTaakorganisatie Crisiscommunicatie (door Adv. CC)
Als gevolg van een incident/calamiteit wordt het gehele terrein acuut ontruimd. Dit kan ook als gevolg van een externe calamiteit.
Scenario 2.2 Gehele terrein
Scenario 3.1 Deel v.h. terrein
Scenario 1.1 Standaard inzet
Scenario 1.2 Grootschalige inzet
Als gevolg van incident/calamiteit zijn er veel slachtoffers gevallen op het evenementterrein. Er heerst chaos en gecoördineerde ontruiming is niet (meer) mogelijk
Als gevolg van een bepaalde dreiging moet mogelijk een deel van het terrein worden ontruimd. Bijvoorbeeld een (deel van) een tent.
Als gevolg van een bepaalde dreiging moet mogelijk het gehele terrein worden ontruimd.
Als gevolg van een incident/calamiteit wordt een deel van het terrein acuut ontruimd. Dit kan ook noodzakelijk zijn als gevolg van een externe calamiteit.
Scenario 3.2 Gehele terrein
GEEN GRIP
De meldkamer Brandweer alarmeert de OvD-E, OvD-Bz en VLC.De burgemeester wordt (naar inschatting van OvD-Bz) geïnformeerd door de OvD-Bz
GRIP 1
Scenario 2.1 Deel v.h. terrein
SCENARIO'S
Gradatiekeuze preparatieve opschaling (1,2,3 of 4)
De meldkamer Brandweer alarmeert, naast het CoPI, de OvD-E.De burgemeester wordt geïnformeerd door de Leider CoPI.
GRIP 1 + 1 TS + 1 ambulance Naast het CoPI wordt de OvD-E gealarmeerd. De OvD-P schaalt op met eenheden indien nodigTaakorganisatie Crisiscommunicatie + Omgevingsanalyse (door Adv. CC)
De meldkamer alarmeert GRIP 2 + 1 TS + 1 ambulanceDe meldkamer brandweer alarmeert de OvD-E. De Adv. CC laat de TO-CC oproepen. De OvD-E draagt zorg voor een ROT-liaison vanuit de evenementenorganisatie. De OvD-P schaalt op met eenheden indien nodig.
Er doet zich een incident voor binnen het evenement-terrein waarbij de hulp van overheidshulpdienst(en) wordt gevraagd. (bijvoorbeeld ambulance-inzet, diefstal, kleine brand)
aanwezig opafroep
veiligheids-overleg
Telefoonlijst
MULTIDISCIPLINAIR
BRANDWEER
POLITIE
ORGANISATIE
BEVEILIGING
GHOR
GEMEENTE
ALARMERING1. Inzet overheidshulpdiensten
2. Dreiging (mogelijke evacuatie)
Veiligheidsregio Limburg - Noord versie augustus 2014
Pagina49
Module4Coordinator,handhavingencrisismanagement4.1 Toezichtenhandhavingbijevenementen
ESI–ReaderLeergangEvenementenveiligheidZuid-HollandZuid
TOEZICHT EN HANDHAVING
Grondslag toezicht en handhaving:- Algemene toezichtrol burgemeester- Awb: gemeente handhaaft naleving activiteiten waarvoor
beschikking is afgegeven- Model APV: gemeente en politie voeren toezichttaak uit op
naleving voorschriften APV
Doelen van handhaving:- Belang van regelgeving borgen- Ongewenste effecten voorkomen
… En nu de praktijk
Deformelestatusvantoezichtenhandhaving.Dedoelenzijnbeschreven. Opdeeersteplaatsregelgevingborgenenopdetweedeplaatsongewensteeffectenvoorkomen.Maarinpraktijkkomthiervaaknietsvanterechtomdatzeofnietophetjuistemomentbetrokkenwordenofhuntaaknietduidelijkis.
Deinzetvantoezichtenhandhavingbrengtvaakverschillendedilemma’smetzichmee.Dezeverschillenpergemeente.Iederegemeente maaktgebruikvantoezichtenhandhavingopeenanderemanier.Vaakzijnhunbetrokkenheidvanevenementennietvanzelfsprekend.
Ditishetstroomschemazoalsdelandelijkehandreikingdezekent.Eenduidelijkebeschrijvingperfase.Zoalsdevolgendediazalweergevenisnudevraag:“eninwelkefasebetrekkenwenuToezichtenHandhaving?”
Enkelegoedetipsomopeenjuistewijzegebruiktemakenvantoezichtenhandhaving.Maaralshangtofstaatmet:1.Deafsprakendiede gemeentemaaktmethetpersoneelvanToezichtenhandhavingophetgebiedvanevenementen,2Deinzettijdenen3Hettijdigenophetjuistemomentbetrekkenvanditpersoneelbijhetevenementen.
DILEMMA’S TOEZICHT EN HANDHAVING• Wie houdt waar toezicht op?
• Wie treedt handhavend op?
• Capaciteit en werktijden
• Benodigde kennis en expertise
• Prioriteiten op evenementen
• Handhaafbare voorschriften
• … Wat zijn uw dilemma’s?
IN WELKE FASE BETREK JE TOEZICHT EN HANDHAVING ?
TIPS TOEZICHT EN HANDHAVING• Maak afspraken met de externe diensten:
• Wederzijdse verwachtingen• Collegiaal toezicht: risico’s signaleren en melden• Informatie delen en samenwerken• Gezamenlijke schouw evenementlocatie
• Maak afspraken met Toezicht en Handhaving• Bespreek de vergunning voor verlening door met T&H• Selecteer met T&H de prioritaire punten obv risico’s• Laat medewerkers T&H briefen voor het evenement
• Uitvoering: scherp en alert• Signaleren, melden, rapporteren, controleren• Risicogericht werken: mandaat, beslissingen, afstemming
Pagina50
4.2 Coördinatie:kiezenvandejuistestructuur
ESI–ReaderLeergangEvenementenveiligheidZuid-HollandZuid
Waaromenwanneerishelemaalafhankelijkvanjeevenementenderisico’sdiehetevenementmetzichmeebrengen.Endannogishetgeenzekerheiddatjedejuistesamenstellinghebtgekozen.Erkanzichieder momenteenonverwachtincidentvoordoenwaarbijjeeenbepaaldedisciplinenodighebt.Veerkrachtenanticipatiezijndebelangrijkstecomponenten!
Waaromenwanneerishelemaalafhankelijkvanjeevenementenderisico’sdiehetevenementmetzichmeebrengen.Endannogishetgeenzekerheiddatjedejuistesamenstellinghebtgekozen.Erkanzichieder momenteenonverwachtincidentvoordoenwaarbijjeeenbepaaldedisciplinenodighebt.Veerkrachtenanticipatiezijndebelangrijkstecomponenten!
TeameffectiviteitisgebaseerdopverschillendecomponentenvanTeamResourceManagement.Zijmakenhetverschiltusseneeninhoudelijkgoedteameneenteamdatechteenteamis.
Dit iseenvormdieveelalgebruiktwordtdoorervarenevenementen-organisatorenmeteeneigenevenemententerrein.Hierbijishetvertrouwenindeorganisatordoordehulpdienstengroot.GerenommeerdeorganisatorenalsPinkpopenConcertatSea.
COÖRDINATIE: WAAROM EN WANNEER?• Geen vaste regels of richtlijnen voor
coördinatiestructuur
• Coördinatiestructuur inrichten niet
vanzelfsprekend
• Vele varianten mogelijk
• Voor- en nadelen goed overwegen
HOE KIEZEN WE EEN TEAM?• Risico's uit analyse
• Deelnemende toezichthoudende partijen
• Geografische ligging met bijbehorende taken,
verantwoordelijkheden en bevoegdheden.
• Team-effectiviteit bestaande teams bij grotere
evenementen
• Inhoud• Proces• Interactie• Gevoel T.R.M
BesluitvormingOpdrachtanalyseAssertiviteitCommunicatieSituationeelbewustzijnLeiderschapAanpassingsvermogen
Team is meer dan een structuur (team-effectiviteit)
I. VEILIGHEIDSTEAM ORGANISATOR• Functie: aansturing private evenementenorganisatie
• Leden: leidinggevenden verschillende disciplines
• Voorzitter: veiligheidsmanager of hoofd productie
• Overheid schuift aan als liaison (informatielijn)
• Voorbeeld: Concert at Sea, C-evenementen Haaglanden
Pagina51
ESI–ReaderLeergangEvenementenveiligheidZuid-HollandZuid
Alsprivaatenpubliek domeinelkaarraken,overlappenofinsommigegevallendoorkruisenisditeenkeuzevormvancoördinatieteam.Hierbijblijftzaakomvoorafverantwoordelijkhedenvanelkaarteweten.Maarookhierkandesamenstellingdanweervariëren.Ligtweeraandeteverwachtenactiviteitenenrisico’s.
Als erechtafstemmingnodigistussendetoezichthoudendediensten(veelalsportevenementeninpubliekdomein)isditeenoptie.Denadrukligtbijdezevormdanvakerooknadrukkelijkopdeafstemmingvoor- tijdens- ennahetevenement.
VerwachtmenbijeenincidentechtdateropgeschaaldgaatwordendanspaarjemeteenPRE-COPIkostbaretijd.Uiteraard isdeinformatieenderisicoanalyseaandevoorkantdebasisomtekomentotditbesluit!AndersheefthetinzettenvanOVD’saandevoorzijde,nietnoodzakelijk!.
Bijzeergroteevenementenmeteenlandelijkeuitstralingkangekozenwordenvoordeopgeschaalde aansturing.Hierbijheeftdeoverheidallebelangomdecoördinatieopzichtenemeninverbandmetdemogelijkegevolgenendedaarbijbehorendeverantwoordelijkheden.
2. PUBLIEK-PRIVAAT COÖRDINATIETEAM• Functie: aansturing evenement en afstemming met overheid
• Leden: leidinggevenden evenement en overheidsdiensten
• Voorzitter: gemeente (vergunningen/ OOV) of organisator
• Voorbeeld: Coördinatieteam Koningsdag Breda
3. VEILIGHEIDSTEAM (T&H)• Functie: afstemming tussen toezichthoudende diensten
• Leden: BOA’s, OVD-politie, (brandweer, GHOR)
• Voorzitter: med. Vergunningverlening/ OVD-politie
• Voorbeeld: Dam tot Damloop Zaandam
4. PRE-COPI/ COPI 0-MINUTEN• Functie: directe aansturing bij calamiteiten en crises
• Leden: OVD-P, OVD-B, OVD-G, OVD bevolkingszorg
• Voorzitter: Leider COPI
• Betrokkenheid bij het evenement verschilt per regio
• Voorbeeld: risico-evenementen in Noord-Holland Noord
5. OPGESCHAALDE AANSTURING• Functie: evenement en al zijn effecten aansturen
• Leden: vaste leden ROT, GBT, aangevuld met liaisons
• Voorzitter: Leider ROT / burgemeester
• Overheid neemt verantwoordelijkheid veiligheid evenement
• Voorbeeld: inhuldiging NL elftal, C+ evenementen Haaglanden
Pagina52
ESI–ReaderLeergangEvenementenveiligheidZuid-HollandZuid
Enwelkekiesjedan?Aandehandvanderisicoanalyse endeinformatievoorafbepaaljesamenmetjehulpverleningspartnersdesamenstelling.Insommigeveiligheidsregio’sbepalenzijditsamenmetdevergunningverlener.
KIEZEN VOOR DE BESTE STRUCTUURBepaal eerst uitgangspunten, functie en doelen:• Taken en verantwoordelijkheden• Reguliere activiteiten tijdens het evenement• Incidenten- versus crisisbeheersing• Verwachte risicobeeld• Benodigde partners
Randvoorwaarden:• Praktische haalbaarheid• Deelname en draagvlak alle partners
Pagina53
4.3 Crisesopevenementen
ESI–ReaderLeergangEvenementenveiligheidZuid-HollandZuid
Dekenmerkenvaneencrisis hangenafvaneenaantalfactoren.Alsallefactorenaanwezigzijnsprekenwevaneencrisis.Alsenkelefactorenontbrekenkunnenweinsommigegevallenooksprekenvaneenincident,conformdelandelijkehandreikingevenementen.
DeGRIP-procedureiseengeheelvanafsprakentussendeverschillendedisciplinesbijdebestrijdingvaneenincident.Deprocedurekantoepasbaarzijnopmeerderegemeentenenzelfsveiligheidsregio’s.
Decomponentenbinnendestructuurvanregionalecrisisbeheersing.
DeGRIP-procedureisgeendoelopzichmaarmoetvooraleenmiddelzijnomhetdoeltebehalen.Devraagdiegestelddienttewordenis:“WatdraagthetmakenvaneenbepaaldGRIPniveaubijaandemultidisciplinairebestrijdingvanhetincidentofdecrisis.”
“CRISIS” OP HET EVENEMENTKenmerken:• Vaak een mensenmassa betrokken• Situatie wijkt af van normale omstandigheden• Maatschappelijke aandacht extra groot• Verantwoordelijkheden kunnen anders zijn • Organisatiestructuren kunnen afwijken
GECOÖRDINEERDE REGIONALE INCIDENTBESTRIJDINGS-PROCEDURE
• Bij grote of complexe incidenten moeten hulpverleners van de hulpverleningsdiensten (brandweer, politie, geneeskundige zorgen bevolkingszorg) vanuit hun dagelijkse werkzaamheden snel kunnen omschakelen naar één multidisciplinaire organisatie die de incidentbestrijding ter hand neemt.
• De wet laat ruimte om per veiligheidsregio tot een eigen regionale inkleuring te komen van de GRIP-procedure
• De GRIP-structuur is ontstaan als opschalingstructuur vande zogenoemde algemene keten, bij incidenten die één ofmeerdere gemeenten treffen.
HOOFDSTRUCTUUR VAN DE REGIONALE CRISISBEHEERSINGSORGANISATIE
> een meldkamer > een commando plaats incident (CoPI) > een regionaal operationeel team (ROT) > een gemeentelijk beleidsteam (GBT) óf > een regionaal beleidsteam (RBT)
BESTUURLIJKE BETROKKENHEIDNiet de feiten (‘ernst’), maar de gegeven betekenis aan een gebeurtenis met het oog op besluitvorming. Voor overheidsgezag betekent dat het toepassen van nood-bevoegdheden.
• Proportionaliteit: er is sprake van een (acuut dreigende) aantasting van vitale belangen van de samenleving;&
• Subsidiariteit: normale bevoegdheden/structuren zijn niet afdoende voor het voorkomen dan wel beheersen van die (acuut dreigende) aantasting.
Pagina54
ESI–ReaderLeergangEvenementenveiligheidZuid-HollandZuid
Regulier overlegtussendeeersteaanwezigenopdeplaatsvanhetincident.Hierisindemeestegevallengeenbevolkingszorgbijmaarisvaakdeinzetvanreguliereeenhedenvanambulance,brandweerenpolitie.
Tekstspreektvoorzich.(UitGRIPendeflexibeletoepassingervanvanhetIFV2017)
DebetrokkendeelnemersinhetCoördinatieplaatsincident.
Tekstspreektvoorzich.(UitGRIPendeflexibeletoepassingervanvanhetIFV2017)
REGULIERE INZET (MOTORKAPOVERLEG)
GRIP 1
Kernbezetting CoPI> leider CoPI> officier van dienst bevolkingszorg*> officier van dienst brandweer> officier van dienst geneeskundig> officier van dienst politie> functionaris crisiscommunicatieCoPI> informatiemanager CoPI
Pagina55
ESI–ReaderLeergangEvenementenveiligheidZuid-HollandZuid
DebetrokkendeelnemersinhetRegionaleOperationeleTeam.Daarnaastkan hetCoPi gewoonblijvenbestaan.
Tekstspreektvoorzich.(UitGRIPendeflexibeletoepassingervanvanhetIFV2017)
Deelnemersaanhetgemeentelijk beleidsteam.DaarnaastkunnenCoPi enROTblijvenbestaan.
Tekstspreektvoorzich.(UitGRIPendeflexibeletoepassingervanvanhetIFV2017)
GRIP 2Kernbezetting CoPI> leider CoPI> officier van dienst bevolkingszorg*> officier van dienst brandweer> officier van dienst geneeskundig> officier van dienst politie> functionaris crisiscommunicatieCoPI> informatiemanager CoPI
Kernbezetting ROT > leider ROT > algemeen commandant bevolkingszorg > algemeen commandant brandweerzorg > algemeen commandant geneeskundige zorg > algemeen commandant politiezorg > functionaris crisiscommunicatie ROT > informatiemanager ROT ??
GRIP 3Kernbezetting GBT > burgemeester als bevoegd gezag > (hoofd)officier van justitie*> adviseur GBT bevolkingszorg> adviseur GBT brandweer > adviseur GBT geneeskundig> adviseur GBT politie> functionaris crisiscommunicatie GBT* > informatiemanager GBT*
Kernbezetting ROT > leider ROT > algemeen commandant bevolkingszorg > algemeen commandant brandweerzorg > algemeen commandant geneeskundige zorg > algemeen commandant politiezorg > functionaris crisiscommunicatie ROT > informatiemanager ROT
Kernbezetting CoPI> leider CoPI> officier van dienst bevolkingszorg*> officier van dienst brandweer> officier van dienst geneeskundig> officier van dienst politie> functionaris crisiscommunicatieCoPI> informatiemanager CoPI
??
Pagina56
ESI–ReaderLeergangEvenementenveiligheidZuid-HollandZuid
Deelnemersaanhetregionalebeleidsteam.DaarnaastkunnenhetCoPi enROTblijvenbestaan.
Tekstspreektvoorzich.(UitGRIPendeflexibeletoepassingervanvanhetIFV2017)
DellnemersaandeverschillendeRegionalebeleidsteams.Opvallenddatindemeestegevalleninhetbrongebiedsprake isvaneenInterregionaalbeleids- enoperationeelteammeteencoördinerendoperationeelleider.
Maarsprekenweovereencrisisdanzijnanticipatieenveerkracht DEfactoren.Alseenorganisatiekananticiperenenkanverenkunnenzijdecrisisdebaas.Hetisduszaakomindepreparatiemetnamedieveerkrachtintebouwen.Denkhierbijaanmogelijkeop- enafschalingvanmateriaalenmiddelen.
GRIP 4Kernbezetting RBT > voorzitter veiligheidsregio als bevoegd gezag > burgemeesters betrokken gemeenten > hoofdofficier van justitie > voorzitter van elk betrokken waterschap wordt uitgenodigd > adviseur RBT bevolkingszorg* > adviseur RBT brandweer* > adviseur RBT geneeskundig* > adviseur RBT politie* > functionaris crisiscommunicatie RBT* > informatiemanager RBT*
Kernbezetting CoPI> leider CoPI> officier van dienst bevolkingszorg*> officier van dienst brandweer> officier van dienst geneeskundig> officier van dienst politie> functionaris crisiscommunicatieCoPI> informatiemanager CoPI
??
Kernbezetting ROT > leider ROT > algemeen commandant bevolkingszorg > algemeen commandant brandweerzorg > algemeen commandant geneeskundige zorg > algemeen commandant politiezorg > functionaris crisiscommunicatie ROT > informatiemanager ROT
?
GRIP 5
??
CRISES OP EVENEMENTEN
Anticipatie Veerkracht
Stelling: Je weet nooit vooraf met welke crisis je te maken krijgt, dus moet je je niet blindstaren op scenario’s
Pagina57
ESI–ReaderLeergangEvenementenveiligheidZuid-HollandZuid
Doorleefsessieszijneengoedemanier omanticipatieenveerkrachtvooraftebeproeven.Meteengoededoorleefsessiebeproefjebeideaspectenvoorjeevenementenkrijgjeeenbeeldvandestatusvandezetweewaarden.Bijstellenisdannogmogelijk!
Hetvoordeelbijhetverschuivenvanveiligheid- naarcrisismanagementisdatwehiervooreenstructuurhebbenbedachtdielandelijkisvastgesteldinhetcrisisplan.Hierinzijndehulpdienstengetraindenditgeefthouvastincrisissituaties.
DitzijndeteamswelkeactiefzijnbijopschalingnaarGRIP 4conformdecrisisplanvorming.HierbijzijnGRIP5/RIJKnietmeegenomen.Dezekunnenzichzekerindezetijd,tijdenseenevenement,ontplooien.
Ditiseenchronologischevolgordewaarbinnendeverschillendeonderdelenvanpreparatiewordenweergegeven.Metdezestructuurendeingebouwdeveerkrachtenanticipatieiseenoptimalepreparatietoegezegd.Iederincident/crisisisandersvanverschijning.Maardoorjeingebouwdeveerkrachtenanticipatiekomjeeenheeleind!
CRISISMANAGEMENT: PLANVORMING• Anticipatie
• Vaststellen voorzienbare incidentscenario’s• Inzet capaciteiten (personeel en middelen)• Inrichting gebied: vlucht- en aanrijdroutes• Scenario-oefeningen• Training en briefing personeel
• Veerkracht• Multi-inzetbaarheid van personeel vergroten• Taakverdeling op de hoofdprocessen• Event Control Center• Monitoring verloop evenement• Real-time informatie over inzet capaciteiten
VAN VEILIGHEIDS- NAAR CRISISMANAGEMENT
• Organisator kan incident(en) niet (meer) aan
• Of: reguliere eenheden kunnen het niet (meer) aan
• (gedeeltelijke) verschuiving taken en
verantwoordelijkheden
• En: reguliere structuren werken niet meer, maar
(afwijkende) crisisstructuur
OPSCHALING: BETROKKEN TEAMS
GRIP 1
COPI
CMT
GRIP 2
CMT
COPI
ROT
GRIP 3
CMT
COPI
ROT
GBT
GRIP 4
CMT
COPI
ROT
RBT
GRIP 0
CMT
SGBOSGBOMOGELIJK
VERTREKPUNTEN VOORBEREIDING• Multidisciplinaire risicoanalyse
• Identificatie relevante crisisscenario’s
• Vertalen naar eisen aan organisator
• Voorbereiden eigen maatregelen
• Structuur tijdens evenement vs. opschaling
• Situationeel oefenen: doorleefsessie
Pagina58
ESI–ReaderLeergangEvenementenveiligheidZuid-HollandZuid
Bijhetbepalenvanrelevantescenario’swordtinveelgevallenverwardmetmaatregelenenprocessendielopenbinnenhulpdiensten.Dithoofdstukgeefteenopsommingvande5hoofdscenario’swelkezichkunnenvoordoentijdenseenevenement.
Hierkunjegeenwaardeninvullen.Hetgaatenkel omaantegevenwelkefactorendeeluitmakenvandezepleurisfactor.Welkevaakvaakdoorbestuurdersisaangegrepenomextramaatregelenteverkrijgenbijhulpdiensten.
Ditzijndehoofdscenario’swaarbinnennagenoegalleincidenttypentevangenzijn.Ditwilnietzeggendatditniet subcategorieënuittebreidenzijn.Ditkaninveelgevallenaandeordezijn.Watdanechteropvaltisdatdemaatregeleninderegelnietveelvanelkaarverschillen.
Crowdmanagementisvaakaandevoorzijdevanevenementeneenondergeschovenkindje.Vaak zijnbudget- enkennisvanorganisatorenaldannietsamenmetoverhedenontoereikendenonderschattenwehetbelangvancrowdmanagement.Hetzijnnietenkeldegroteevenementendieeengoedepreparatieopditgebiedvergen.
DEEL 3:RELEVANTE SCENARIO’S BEPALEN
Relevantie te bepalen op grond van:• Hoogte van het risico (kans x effect) ná het nemen
van preventieve maatregelen• Bijzondere kenmerken van de gevolgen van een
incident • Kenmerken benodigde respons
• Beslissingen• Inzet capaciteiten
LATEN WE ONS (NIET) LEIDEN DOOR DE PLEURISFACTOR
P = V x R x (S)M3
CRISES OP EVENEMENTEN: HOOFDSCENARIO’S
1. Overcrowding/ Verdrukking in een menigte
2. (Dreigende) ordeverstoringen
3. Weersomslag met grote impact
4. Ernstig incident op of nabij het evenement
5. Gebeurtenis met grote impact op het evenement
VERDRUKKING IN EENMENIGTE
Door dynamische
publieksbewe-gingen
Door tegengestelde
stromen
Door stuwing uit de menigte icm obstructie
Op het terrein, of bij in- en uitstroom
VAAK GEEN
PANIEK IN MENIGTE!
Pagina59
ESI–ReaderLeergangEvenementenveiligheidZuid-HollandZuid
Depolitieisdeproces-eigenaaralshetgaatomhandhavingopenbareorde.Alsweindepreparatiefasezittenhebbenzijdeknow-how engevenzijvaakdeinputvoorditscenario.Hetblijftechterindezefaseeengezamenlijkbelang.
Veelveiligheidsregio’shebbennaverschillendeweersincidenten tijdensevenementeneenprotocolvastgelegdenhandeleninhunscenario’snaarditprotocol.Hierschuiltweerhetgevaarindatweonsverschuilenachterprotocollenwaarvanwijdenkendatdezedeladingdekkenenerverderweinigaandachtaanschenken.
Isdittevoorspellen?In sommigegevallenwel.Alsereenindustrieterreinnaasthetevenementligtishettastbaarenmaakthetdekansopeeneffectgebiedgroter.Maarwedenkenaanmaatregelenwelkewenemenbijincidenten.Welkeditzijnmakendannietveeluit.(Deels)Ontruimenkunjeovernadenkenzonderhetincidentteweten.
Dezeisvaakniettastbaarmaartoch eenvandebelangrijkste.Gebeurtenisineigen- enomliggendelandenmakenbestuurdersvaakonrustig,waarbijzemaatregelenwillenomvooraldeverwijtbaarheidtebeperken.ZaakisdanomindeanalysedeKansdate.e.a.zalgebeurengoedinteschatten.
(DREIGENDE) ORDEVERSTORINGEN
Toneel voorgeplande
confrontatie
Conflicte-rende
bezoekers-groepen
Gevolg van activiteiten /
uitingen
Irritatiever-hogende
ontwikkelin-gen
Alcoholgebruik i.r.t.
duurevenement
Ordeversto-ring als‘folklore’
WEERSOMSLAG MET GROTE IMPACT
Tijdige signalering
weersomslagEffecten extreem weer op de grond
Effecten op gedrag van bezoekers
Effecten op veiligheid tijdelijke
constructies
• Weer als onzekere factor• Wind, regen, hagel, onweer, temperatuur• Periode van het jaar (?)
ERNSTIG INCIDENT OP OF NABIJ HET EVENEMENT
Brand, instorting, ontploffing, emissie gevaarlijke stoffen,
aanslag
Evenement als brongebied of effectgebied
Inzetbaarheid hulpverleningsdiensten
GEBEURTENIS MET GROTEIMPACT OP HET EVENEMENT
Gebeurtenis die het veilig laten
plaatsvinden van het evenement
beïnvloedt
Bijv: no-show artiest,
schokkende maatschappelijke
gebeurtenis, ernstig
drugsincident, activistische
daad, bommelding
Direct of indirect gevolg
Pagina60
ESI–ReaderLeergangEvenementenveiligheidZuid-HollandZuid
Ontruimenenontvluchtentijdensevenementen zijnmaatregelenwaarophet MinisterievanV&Jhaarlichtheeftlatenschijnen.Naardelaatsteontwikkelingenindewereldlegthetministeriehiernadrukop.Zorgdatjeditalsorganisator/bestuuropordehebt!
IN DEZE TIJD MAATREGEL ONTRUIMEN • Gebeurtenissen in de wereld;• Ministerie verlangt “business as usual”;• Maatregelen “onder water”;• Maar één maatregel op orde hebben
• Gecontroleerd ontruimen• Spoed ontruimen
Pagina61
4.4 Lerenvancrises
ESI–ReaderLeergangEvenementenveiligheidZuid-HollandZuid
HetdramabijPukkelpop werdalszeerschokkendervarenin- enbuitenBelgië.Dezevormvanonvoorspelbaarweerkanvoorkomen.Wetenhoedantehandelenisdeinzetnavolgendeevenementen.Hierbijheeftsocialmediahaarvoor-maarooknadelen.
Detaakvancommunicatietijdenseencrisis iscomplex.ZekeralsjebedenktdatinformatieoverincidenteneerderviaSocialMediadanviadeeigencommunicatielijnenopstraatliggen.Ditmaaktdetaakvanhulpverlenersenbestuurdersmoeilijker.
Hoebetrouwbaarzijnweersvoorspellingen?Vanwelke meteodienstgaanweuit?Aandevoorzijdeafsprakenhierovermakenhelptindecrisisfase.Wilnietzeggendathetdangeendiscussiepuntmeeris.Maakjebeeldcompleetoverdemaatregelendiedoordeorganisatoropditgebiedzijngenomen.
Ditzijndelessendiegetrokkenzijnnaweersomslagopditevenementin2014.Dit wasstofgenoeg.Erwerdechternietontruimd.Duskanooknietmetzekerheidgezegdwordenofdetoengenomenmaatregelentijdensdecrisistoereikendwarengeweestenzegtooknietoverhoedecoördinatiezouzijnverlopen.
PUKKELPOP 2011: SOCIALE MEDIA ALS FACILITATOR
• Na storm in één uur 8.000 tweets over Pukkelpop
• 156.000 tweets tussen 18 en 20 augustus
• Sociale media kunnen gaten in crisiscommunicatie vullen
• Sociale media kunnen hulpverlening ondersteunen
• Sociale media werden breed ingezet in de nafase
SCHADUWZIJDE VAN SOCIALE MEDIA
De minder leuke effecten…
• Eerst foto + film, dan pas hulpdiensten bellen
• Incidenten “om het op internet te plaatsen”
• Hulpdiensten ‘te kijk zetten’ - publieke verantwoording
• Mobiliseert omstanders, ‘kijktoerisme’
• Snelle(re) reactie nodig - verwachtingen zijn groot
• Geruchten en grappen vertroebelen het beeld
PINKPOP 2014: ONZEKERHEID WEERSOMSLAGKenmerken situatie:• Organisatie met veel ervaring• Veel vertrouwen in maatregelen organisator• Planvorming wijkt af van praktijk• Discussie over beslissingen in dreigingsfase• Onzekerheid over weerseffecten op de grond
PINKPOP 2014: LESSEN EVALUATIE
1. Bezoekers reageren rustig, geen paniek!
2. Effectieve communicatie op het terrein is essentieel
3. Dilemma’s vooraf herkennen en bespreken
4. Koppeling plan aan uitvoeringsorganisatie
5. Crisiscommunicatie ook organiseren
6. Ontruimingsstrategie moet realistisch zijn
Pagina62
ESI–ReaderLeergangEvenementenveiligheidZuid-HollandZuid
Indezecasuswordtweer eenshetbelangvan(kennisvan)crowdmanagementnaarvorengebracht.Erwerdhiergesprokenoverdecommunicatienaarhetpubliekmaarlatenwevooralookniethetbelangvaneengoedecommunicatietussendehulpdienstenvergeten!
Alserondanks eengoedepreparatietochietsfoutofmindergoedgaat,hebjetedealenmetdenaweeënjeevenement,alsorganisatormaarmeernogalsbestuur.Dezekunnenopverschillendevlakkenliggen.
Wiekunnenwedeschuldgevenvanditincident?Ditisvaakeenvertalingvande wijzewaaropwijdenafaseingaan.Hierzittenechtermeeraspectenaanvast.Prioriteitmoetechterdezorgvoorslachtofferszijn,inmateriele- enimmateriëlezin.
Je doethetnietgauwgoednaeenincident,nietalsjewelcommuniceertenooknietalsjenietcommuniceert.Uitsprakenoverschuldofverantwoordelijkhedendienaafloopwordengedaankunnenjeineenmoeilijkerpakketbrengen,iniedergevalvanuitpolitiekenmaatschappelijkoogpunt.Vaakwordterdaaomgekozenvooreenonafhankelijkonderzoekomenigeschijnvanachterhoudenvanfeitenenomstandighedenwegtenemen.
LOVE PARADE DUISBURG1. Monitoring op verloop evenement is essentieel2. Veerkracht inbouwen: scenariodenken3. Communicatie naar publiek moet mogelijk zijn4. Hulpdiensten moeten vrij kunnen aanrijden5. Vluchtwegen ook nodig in wachtrijen
NA DE CRISIS: DE NAFASE
NA DE CRISIS: DE NAFASE• Gemeentelijke processen: opvang,
slachtofferregistratie, crisiscommunicatie, nazorg• Slachtofferhulp, korte en lange termijn• Mogelijk veel bezoekers van buiten de gemeente /
internationaal• Aandacht voor rol organisatoren • Verantwoording en schuldvraag:
gemeente/organisator• Herdenking en volgende edities evenement
(vervolgdreiging?)
HET (JURIDISCH) SCHAAKSPEL NA HET INCIDENT
• Elke keuze in de communicatie is sowieso kaderbepalend
• Wie is waarvoor aansprakelijk: burgemeester of organisator en daarmee …
• Wat betekent dit voor communicatie?
Let maar op….
Pagina63
ESI–ReaderLeergangEvenementenveiligheidZuid-HollandZuid
Somskomengevolgenpasenigetijdnahetevenementaanhetlicht.Ditmaaktdeafhandelingnietminderbelangrijk.Ookhiermoetendiversepartijenhunroloppakkenvaakonderregievanhetlokaalbestuur.Een organisatorheeftbijeengoedeafhandeling(zekerbijterugkerendeevenementen)ookbelang!
Hetnemenvaneenafgewogenbeslissingbrengtmetzichmeedaternagenoegaltijdvoorentegenstandersvanhetbesluitzijn.Eengoedeargumentatiebijeencrucialebeslissingmaaktdatbeslissingachterafgoeduit teleggenvalt.
Ethischevraagstukkenblijvenaltijdna eencrisis/ongevalwaarbijslachtofferstebetreurenzijn.Watgaatvoor:Rouwofdeschuldvraag.Alsjezelfbetrokkenbentbijhetincidentstaatrouwterechtvoorop.
Onzehuidigemediabepaaltveelalhoewijeenevenement inrichten.Dezogehetenpleurisfactorspeelthierbijeengroterol.Alsergrotemedia-aandachtisvooreenevenementomwelkeredendanook,maaktditdatdenervositeitbijdiversepartijentoezalnemen.
INCIDENTEN: GEVOLGEN NA HET EVENEMENT
INCIDENTEN: KRITIEK OF WAARDERING?
INCIDENTEN: SCHULDVRAAG OF ROUW?
INCIDENTEN EN DRUK VANUIT DE MEDIA
Pagina64
ESI–ReaderLeergangEvenementenveiligheidZuid-HollandZuid
Dit schemageeftineenoogopslagweerwelkevormenvancommunicatiewehebbenbijeenincident/crisis.Watbelangrijkisdatzeallenmetelkaarverbondenzijnendusmetelkaarookmoetencommunicerenoverhuncommunicatiestrategie.
Devolgendedrie dia'sgeveneenmooieweergavevaneengoedevormvancommunicatieindeverschillendefasen.Indezediadeeerstealineaverschaftdeinformatie.
Indezediadetweedealineageeftbetekenisaandeboodschap.
Totslotdederdealineadoetaanschadebeperkingenzoishetgeheleschemaendewijzevancommunicerengeheelrond.Goedvoorbeeld!
AANZET REACTIESCHEMA
Communicatie incident
• Informatie• Gedrag
Communicatie gevolgen
• Informatie• Gedrag• Betekenisgeving
Communicatie duiding/schade
beperking
• Betekenisgeving• Gevolgen• Toekomst
Crisiscommunicatie:Informatieverschaffing
Crisiscommunicatie:Betekenisgeving
Crisiscommunicatie:Schadebeperking
65
RISKOM 2.0 – risicoanalyse evenementen
Inleiding ESI bracht in 2015 de publicatie “Praktijkgerichte tools – risicoanalyse” uit. Het bevatte een beschrijving van het model RISKOM, dat enkele jaren eerder was ontwikkeld ten behoeve van een multidisciplinaire risicoanalyse bij grootschalige evenementen. Nieuwe inzichten en praktijkervaringen leiden nu tot een herziening van het model. Het vernieuwde RISKOM-model sluit nog meer aan op de diversiteit van risico’s bij evenementen en komt beter tot de kern van de risicoanalyse als ondersteunend instrument ten behoeve van risico- en crisismanagement. Waar het oorspronkelijke RISKOM-model de “traditionele” stap van weging op kans en effect bevatte voor geïnventariseerde risico’s, wordt dit nu bewust weggelaten. De reden hiervoor is dat risico’s op evenementen veelvormig zijn en op het ene moment hoger kunnen zijn dan op het andere moment. Onze praktijkervaringen hebben opgeleverd dat een “platte” weging op kans en effect van een serie risico’s al gauw leidt tot veel discussie tussen de partners (en met de organisator), terwijl er wel vaak snel overeenstemming te bereiken valt over de juiste maatregelen om het risico te beheersen of effectief op een calamiteit te reageren. RISKOM is dan ook minder een beleidsinstrument dan bijvoorbeeld het regionaal risicoprofiel van de veiligheidsregio’s en meer praktisch georiënteerd op het koppelen van de juiste maatregelen aan specifieke ongewenste gebeurtenissen. RISKOM 2.0 moet vooral worden gezien als een werkmethode voor een multidisciplinaire groep. Een vorm van mindmapping die in een creatief en interactief proces gestalte moet krijgen. Het is verstandig om een goed verslag te maken van dit denkproces, maar het is niet de bedoeling om van ieder evenement een omvangrijke rapportage te maken. Uiteindelijk moeten de resultaten kunnen worden samengevat in één handzaam overzicht (zie bijlage 3).
Een risicoanalyse begeleiden Ben je begeleider van de risicoanalyse? Zorg dan dat je de methode goed in de vingers hebt voor je ermee begint. Kijk eerst eens hoe een ander dit uitvoert en zorg ervoor dat je de achtergronden van de methodiek kent, zodat je vragen over de methode zelf ook kunt beantwoorden. Dit kan het best door een train de trainer-sessie bij te wonen. Ook kan je ervoor kiezen om jezelf te laten coachen door ESI, in aanloop naar en tijdens de risicoanalyse. In dit document geven we al een aantal tips. De gemeente is initiatiefnemer van de risicoanalyse. Derhalve kan de vergunningverlener, OOV-ambtenaar of evenementencoördinator de risicoanalyse leiden. Zorg er dan wel voor dat er een collega bij is die voor de verslaglegging zorgt. Een groep meenemen in een risicoanalyse is hard werken, ook nog verslag maken is dan vaak teveel van het goede! De gemeente kan er ook voor kiezen om de risicoanalyse door een buitenstaander te laten begeleiden. Voordeel is de onafhankelijke positie die deze persoon inneemt; je kunt alle vragen stellen zonder schroom. Nadeel kan zijn dat je de ins en outs van het evenement niet kent en daardoor soms niet signaleert welke zaken niet door de deelnemers worden benoemd.
66
Vooraf informatie verzamelen Om een goede risicoanalyse uit te voeren, heb je tijdig de nodige informatie nodig.
• De vergunningaanvraag moet ruim voor het evenement binnen zijn.
• Stel als voorwaarde bij iedere vergunningaanvraag dat er een (concept) veiligheidsplan wordt bijgeleverd. Daarmee heb je meer informatie om je risicoanalyse op te baseren.
• Geef proactief aan wat er in het veiligheidsplan moet worden beschreven.
• Laat adviserende diensten ook hun informatie verzamelen over het evenement.
Wat willen we weten? Dit is natuurlijk afhankelijk van de aard en omvang van het evenement. Typisch belangrijke informatie is: het aantal bezoekers (op piekmoment en verdeeld over de tijd), het profiel van het publiek, verwachte in- en uitstroomtijden, de locatie, de inrichting van de locatie en omgeving (plattegrond), geplande tenten en tijdelijke bouwwerken, het type activiteiten, type artiesten en de planning over de dag, eventuele side-events, de veiligheidsorganisatie van het evenement, de inzet van beveiligers, verkeersregelaars, stewards en medisch personeel, het ontruimingsplan inclusief de inzet van medewerkers, aanwezige toiletten en hun locaties, aanwezige horeca, merchandising, garderobes en muntenkassa’s en hun locaties, het verwachte weerbeeld tijdens het evenement, maatregelen bij extreem weer (hitteprotocol of weersomslag), maatregelen om drukte te reguleren, maatregelen om op te treden bij ordeverstoringen, maatregelen bij fysieke incidenten zoals brand of instorting en maatregelen bij bijzondere gebeurtenissen die het evenement treffen.
Samen de risicoanalyse uitvoeren De risicoanalyse is vooraleerst een gesprek tussen betrokken professionals, waarin zij hun informatie en verwachtingen met elkaar delen, teneinde een breed gedragen beeld van het verwachte verloop van het evenement te creëren. De medewerker OOV of vergunningverlening van de gemeente is bij voorkeur de initiator, aangezien hij/zij de regie voert op de vergunningverlening. In een risicoanalysebijeenkomst lopen alle betrokken professionals samen de vier stappen door. Nodig hiervoor alle adviserende diensten uit. Vraag hen om vooraf informatie te verzamelen en veredelen over het evenement en eventuele dreigingen die daarbij aan de orde zijn. Ieder kan dit doen voor zijn eigen vakgebied. Ook de organisator van het evenement nodig je op een zeker moment uit, in een tweede deel van de bijeenkomst. Zodoende kan je verifiëren of de beelden die de overheidsdiensten hebben over het evenement corresponderen met de informatie die de organisator heeft. Planning Probeer ervoor te zorgen dat de risicoanalyse plaatsvindt op het moment waarop er nog veel te beïnvloeden valt. Bij een groot evenement (in veel regio’s aangeduid met B+ of C) is dat vaak ongeveer een halfjaar van tevoren. Bij bijzonder grote evenementen is een start een jaar of langer voor het
67
evenement niet ongebruikelijk. Op dat moment moeten er namelijk al belangrijke beslissingen worden genomen over bijvoorbeeld de locatie, de inrichting en de programmering. De risicoanalyse is geen eenmalige activiteit. Nieuwe informatie of veranderende omstandigheden kunnen aanleiding zijn om opnieuw een risicoanalyse uit te voeren. Ook als er al een vergunning is verleend. Zelfs tijdens het evenement kunnen veranderingen in het verloop van de situatie aanleiding zijn om de risicoanalyse nog eens na te lopen en de gevolgen van deze veranderingen te doordenken. Nieuwe uitkomsten van de risicoanalyse kunnen leiden tot nieuwe adviezen en nieuwe vergunningvoorwaarden. Zelfs de categorie van het evenement zou er door kunnen wijzigen. Zo kan een verhoogd risicoprofiel ertoe leiden dat je de veiligheidsregio betrekt in de advisering en voorbereidingen. Tip: neem voor een eerste risicoanalyse van een evenement ruim de tijd. Voorbeeld:
• Nodig alle adviserende diensten uit voor een startbijeenkomst waarin jullie stap 1 en 2 doorlopen. Neem hier de eerste keer 2 tot 4 uur de tijd voor (afhankelijk van de complexiteit van de risico’s die te verwachten zijn).
• Nodig naast de adviserende diensten ook de organisator uit voor een tweede bijeenkomst. Presenteer een voorlopige inventarisatie, de categorisering van risico’s en de voorlopige resultaten van de analyse. Maar de analyse met de organisator af en bespreek gezamenlijk stap 3, het management. Neem ook voor deze bijeenkomst 2 tot 4 uur.
Samen met de organisator Laat op enig moment in de risicoanalyse ook de organisator en zijn veiligheidspartner(s) aansluiten. Dit kan al direct vanaf het begin, maar houd dan wel rekening met het effect van de aanwezigheid van de organisator op de houding en openheid van aanwezige adviseurs. Voorzie je bijvoorbeeld discussie tussen adviseurs onderling? Dan kan het verstandig zijn om die eerst te voeren voor de organisatie erbij zit. Het is goed voorstelbaar dat stap 1 en 2 eerst zonder de organisator worden uitgevoerd en daarna met de organisator worden doorgenomen, waarna gezamenlijk stap 3 en 4 van het model worden doorlopen. Tips voor de begeleider Stem met de gemeente af wat er in de uitnodigingsmail voor de bijeenkomst staat. Let op dat er genoeg tijd zit tussen de uitnodiging en de bijeenkomst. Let op dat duidelijk wordt wat van tevoren van de deelnemers wordt verwacht. En let op dat alle relevante stukken erbij zitten. Bespreek wie er worden uitgenodigd. In de basis moeten dit de vaste adviseurs zijn van de gemeente, maar het is mede afhankelijk van de thematiek die aan de orde zal komen (denk aan afdelingen als verkeer, openbare werken, bouw- en woningtoezicht of toezicht en handhaving). Bespreek vooraf met de gemeente hoe complex of omvangrijk de risicoanalyse van het betreffende evenement zal zijn. Worden het vermoedelijk twee bijeenkomsten, plan deze dan beide direct in, zodat je dezelfde mensen aan tafel hebt (en niet een deel afvalt vanwege een volle agenda).
68
Stap 1: Basisgegevens van het evenement vaststellen We beginnen te bepalen of jullie allemaal hetzelfde evenement voor je zien. Dit kan je doen aan de hand van de documenten van de organisator, maar ook de vooraf door de gemeente ingevulde en toegestuurde risicoscan kan helpen. Bespreek deze met de groep en bekijk of de meningen uiteenlopen. Let op de volgende punten.1
Tips voor de begeleider Het verdient de voorkeur om tijdens een gezamenlijke risicoanalyse mee te schrijven op een tv- of projectiescherm. Daarmee zien alle deelnemers direct dezelfde informatie. Je kunt alvast een of enkele sheets voorbereiden waarop de belangrijkste basisgegevens uit de aanvraag en het veiligheidsplan presenteert op de vijf profielen. Dit geeft een startpunt voor het gesprek; andere deelnemers kunnen hierop reageren en aanvullen. Zorg er ook voor dat je plattegronden bij de hand hebt voor als niet duidelijk is waar een bepaalde locatie, route of activiteit zich bevindt. Zijn deelnemers het niet eens over bepaalde basisgegevens? Ga dan op zoek naar argumenten die zij gebruiken en probeer daarin de gemene deler te vinden. Blijft er een verschil van inzicht over bijvoorbeeld bezoekersaantallen of typen bezoekers, benoem dat dan en kijk of je een gemiddelde kunt pakken of in de volgende stappen rekening kunt houden met de verschillen in beeldvorming.
Stap 2: Risico-inventarisatie Identificatie van ongewenste gebeurtenissen Als je het met elkaar eens bent over de basisgegevens, begint de echte risicoanalyse. In deze stap maken we een inventarisatie van reëel te verwachten ongewenste gebeurtenissen die kunnen zorgen voor een verstoring van de openbare orde, publiek veiligheid, publieke gezondheid en/ of het milieu.
1 Er zijn in ons land verschillende modellen risicoscans in gebruik. In de basis worden ongeveer dezelfde vragen gesteld. Mocht de risicoscan een relevant kenmerk van het evenement niet benoemen, dan kan dit binnen de groep alsnog worden benoemd ten behoeve van de risicoanalyse.
Publieksprofiel
Aantal bezoekers
Typen bezoekers
VIP’s
Gedrag
Ervaring
Ontwikkelingen
Activiteitenprofiel
Type evenement
Aantal podia
Side-events (gepland/spontaan)
Dynamiek/ veranderingen
Bijzonderheden
Ruimtelijk profiel
Locatie evenement
Inrichting
Omgeving
Gebruik routes
Afsluitingen
Bijzonderheden
Profiel organisatie
Kenmerken
Betrokken inhuurpartijen
Ervaring
Reputatie
Contextfactoren
Maatschappelijk draagvlak
Bestuurlijke belangen
Economisch belang
Belangen derden
Externe dreigingen
69
Dit zijn de gronden waarop de evenementenvergunning wordt afgegeven of geweigerd (VNG model APV artikel 1.8). Het model geeft houvast aan de hand van vijf thema’s. - Verstoringen publieksveiligheid
o Crowd incidenten (in wachtrijen/ publiek/ looproutes) o Fysieke incidenten (denk aan brand/ instorting/ persoonlijk ongeluk) o Extreem weer (wind/hagel/regen/bliksem/kou/hitte)
- Verstoringen mobiliteit o Verstoringen verkeer (wegennet en/of parkeren) o Verstoringen openbaar vervoer (trein/bus/metro/tram) o Verkeersincidenten op/ rond het evenement (ongelukken, agressie)
- Moedwillige verstoringen o Verstoringen sociale veiligheid (veiligheidsbeleving/ criminaliteit/ illegale handel) o Ordeverstoringen (georganiseerde verstoring, gelegenheidsverstoring of door
omstandigheden) o Verstoring door activisme of terrorisme (dreiging of daadwerkelijk incident)
- Gezondheidsverstoringen o Verwachte gezondheidsverstoringen (gezien de aard van het evenement op basis van
ervaringen) o Bijzondere gezondheidsverstoringen (door omstandigheden/ gebeurtenis) o Hygiëneproblemen (voedsel, toiletten, bacterie, virus)
- Verstoringen milieu o Geluidshinder (op evenement, in directe omgeving of daarbuiten) o Afvalproblematiek (op of rond
evenement) o Ecologische verstoring (bodem, lucht,
flora en fauna)
Het team van adviseurs loopt onder voorzitterschap van de gemeente alle bovengenoemde thema’s door. In bijlage 1 van dit document vind je een invulvel dat gebruikt kan worden om te noteren welke ongewenste gebeurtenissen jullie reëel achten op het evenement. Beoordeling follow-up Stel daarna met elkaar vast voor alle ongewenste gebeurtenissen vast:
1. Of de huidige maatregelen voldoen/ er weinig tot geen dreiging is (groen)
2. Of er beheersmaatregelen bekend zijn die direct moeten kunnen leiden tot een acceptabel niveau van risicobeheersing voor het gesignaleerde risico. (amber)
3. Welke van de ongewenste gebeurtenissen een nadere risicoanalyse vergen. (rood)
• De categorie 1 risico’s zijn al klein of
voldoende beheerst door de maatregelen die
Basisgegevens evenement Publiek | Activiteiten | Ruimte | Organisatie |
Context
Inventarisatie risico’s
Categorie 1: geen extra maatregelen
Categorie 2: beheersmaatregelen
Categorie 3: nadere analyse
Stap 2: Analyse Locatie | Duur
Oorzaken | Impact
Stap 3: Management Risicobeheersing
Incident- en crisisbeheersing
Rapportage Risico’s evenement
Maatregelen risico- en crisisbeheersing
70
de organisator neemt. In het verslag kan hierop een toelichting worden gegeven. De adviseur kan in zijn advies op deze punten verwijzen naar het veiligheidsplan van de organisator.
• De categorie 2 risico’s hebben in veel gevallen weinig nadere analyse nodig en gaan daarom direct door naar stap 3. De groep stelt in stap 3 vast welke standaard beheersmaatregelen waarschijnlijk effectief zijn. De adviseur kan deze vervolgens opnemen in zijn advies.
• De categorie 3 risico’s nemen we mee naar stap 2, de analyse. Deze risico vragen om een nadere bestudering. Ook deze risico’s zullen daarna worden vertaald naar adviezen.
Bijlage 2b bevat een ingevuld voorbeeld.
71
Tips voor de begeleider Presenteer de methode in hapklare brokken. Licht eerst een keer goed toe wat de thema’s inhouden zodat deelnemers weten wat er gaat komen. Stuur bij wanneer een thema verkeerd wordt begrepen of wanneer risico’s in termen van “jeugd” of “warm weer” worden benoemd. Stuur dan aan op het concreet benoemen van ongewenste gebeurtenissen die reëel voorzienbaar zijn. Zorg dat de categorisering gepaard gaat met concrete afspraken over het vervolg. Voor de categorie 2-risico’s moet de benodigde aanpak eigenlijk direct duidelijk worden. Voor de categorie 3-risico’s moet helder worden wie hiermee verder moet en wanneer het beoogde resultaat kan worden bereikt (zoals het opleveren van een scenario of het uitwerken van een plan). Daarmee kan ook worden bepaald wanneer de volgende plenaire bijeenkomst kan plaatsvinden in het kader van management (stap 4).
Stap 3: Analyse risico’s Ieder van de risico’s die in categorie 3 terecht zijn gekomen zal nu apart worden besproken. Er is geen omvattende lijst te geven van punten die moeten worden besproken tijdens de analyse; het verdiepende gesprek staat voorop. De onderstaande opsomming geeft wel houvast voor de analyse. Locatie, duur, oorzaken en impact zullen voor ieder risico aan de orde moeten komen. Duiding van het risico: - Locatie
o Geldt voor het hele evenement o Specifieke locatie op evenement, namelijk.. o Buiten het evenement, namelijk…
- Duur o Gedurende het hele evenement o Op specifiek(e) moment(en), namelijk… (tijd en tijdsduur)
- Oorzakenanalyse o Dreiging: de directe bron van het gevaar o Risicofactoren: factoren die ingrijpen op de dreiging
▪ Factoren mbt het publieksprofiel ▪ Factoren mbt het activiteitenprofiel ▪ Factoren mbt het ruimtelijk profiel ▪ Factoren mbt externe dreigingen
o Verwachting mbt ontstaan ongewenste gebeurtenis - Impactanalyse
o Verwacht verloop ongewenste gebeurtenis o Beoordeling fysieke impact:
▪ Hinder ▪ Materiële schade ▪ Gewonden ▪ Doden
o Beoordeling maatschappelijke/ bestuurlijke/ financiële impact Scenariodenken Vaak is het in de analyse van complexe risico’s zinvol om gebruik te maken van de techniek van scenariodenken: door met elkaar het verwachte scenario voor het ontstaan en verloop van de ongewenste gebeurtenis te schetsen, kan worden beoordeeld welke maatregelen zinvol zijn en wie daarin welke rol moet spelen. Stel vast of dit maatregelen in het kader van risicobeheersing (preventie) of crisisbeheersing (respons) zijn.
72
DIM-ICE analyse Specifiek voor risico’s met betrekking tot crowds is het raadzaam om de DIM-ICE analyse van prof. dr. G.K. Still te gebruiken. In dit model wordt het evenement beoordeeld op risico’s tijdens de instroom, de circulatie en de uitstroom. Daarbij wordt bekeken hoe de factoren design, informatie en management de risico’s voor de mensenmenigte beïnvloeden. In bijlage 3 is een invulformulier van het DIM-ICE model opgenomen. Vul met het betrokken team ieder vakje van het formulier in en schrijf op of er aandachtspunten/ risico’s zijn en wat deze specifiek zijn. Vakjes met lage risico’s maak je groen, middelgrote risico’s kleur je amber en hoge risico’s kleur je rood in. Resultaat De uitkomst van deze stap is een gezamenlijk beeld over de aard van het risico, de factoren die erop inspelen en de gevolgen die erdoor kunnen ontstaan. Dit maakt het mogelijk om in stap 4 de juiste maatregelen te bepalen. Tips voor de begeleider Het kan zijn dat jullie deze stap plenair doorlopen. Dit is goed mogelijk bij evenementen waar slechts een of twee risico’s in categorie rood komen en waar alle betrokkenen een bijdrage aan kunnen leveren. Denk aan het doornemen van een scenario extreem weer of een scenario ontvluchting. Zijn er risico’s benoemd die vragen om een apart overleg in een andere samenstelling, dan heb je daar als begeleider in principe geen rol bij. Je stelt dan alleen vast wie ermee verder gaan en wanneer het resultaat mag worden verwacht.
73
Stap 4: Management Aanpak risico- en crisisbeheersing In deze stap wordt integraal gekeken naar de risico’s die in de voorgaande stappen naar voren zijn gekomen. Allereerst wordt vastgesteld welke inzet op gebied van risicobeheersing er nodig is. Vervolgens wordt vastgesteld op welke incident- en crisisscenario’s de veiligheidsorganisatie zich moet prepareren. Een deel van de risico’s keert mogelijk niet terug onder incident- en crisisbeheersing omdat deze niet als reëel meer worden verondersteld na het nemen van risico beperkende maatregelen. 4.1 Risicobeheersing: categorie 2 en 3 risico’s - Benodigde maatregelen risicobeheersing - Benodigde (extra) inzet organisatie - Kwaliteit organisatie: kennis en ervaring, kwaliteit personeel en materieel - Benodigde inzet overheidsdiensten Bespreek niet alleen welke risico beperkende maatregelen er nodig zijn, maar ook wie ze moet nemen en of van deze partij mag worden verwacht dat hij ze adequaat kan/ zal nemen. Het is bijvoorbeeld mogelijk dat jullie besluiten dat de organisator terrassen moet weghalen en dat de overheidsdiensten toezicht moeten inzetten om te controleren of het daadwerkelijk is gebeurd.
Voor categorie 2 risico’s gaat het om het benoemen van de (standaard) beheersmaatregelen of het beoordelen van oplossingen die leiden tot een vergelijkbaar niveau van veiligheid. Als de organisatie deze in zijn plan heeft verwerkt zal nog moeten worden beoordeeld of dit op een juiste manier is gebeurd. Het aangescherpte plan moet dan dus altijd nog terug naar de adviserende diensten ter beoordeling.
Voor categorie 3 risico’s zal de aanpak mogelijk eerst nog nader door de organisatie moeten worden uitgewerkt in een plan (denk aan crowd management). Benoem wat de organisatie in dit plan moet uitwerken en welke doelstellingen hij daarmee moet behalen. Als dit plan is ingediend beoordeel je of de maatregelen die hij aangeeft te gaan nemen voldoende zijn en geef je in je advies richting gemeente aan op welke punten er nog aanscherping nodig is. Ook hier geldt dus dat het plan mogelijk meerdere malen terug moet naar de adviserende diensten ter toetsing.
4.2 Incident- en crisisbeheersing: categorie 3 risico’s
- Identificatie relevante incident- en crisisscenario’s - Benodigde maatregelen incident- en crisisbeheersing - Benodigde (extra) inzet organisatie - Kwaliteit organisatie: planvorming, samenwerkingsafspraken, training en oefening - Benodigde inzet overheidsdiensten
Incidentbeheersing De groep bespreekt de ongewenste gebeurtenissen uit stap 2 die niet geheel met risico beperkende maatregelen zullen zijn weggenomen. Sommige kunnen leiden tot relatief beperkte incidenten waarop met name de organisator moet kunnen acteren (incidentbeheersing). Jullie stellen voor dergelijke incidenttypes vast wat je in dit kader van de organisator verwacht en hoe hij daar invulling aan kan/moet geven. De organisatie verwerkt dit in zijn plan en de adviseurs beoordelen vervolgens of dit
74
akkoord is. Als dit naar tevredenheid is gebeurd, kan de adviseur in zijn advies naar het veiligheidsplan verwijzen. Zijn er nog verbeterpunten, dan benoemt de adviseur die in zijn eindadvies. Crisisbeheersing Sommige ongewenste gebeurtenissen kunnen leiden tot een crisis waarbij ook de hulpdiensten zullen moeten ingrijpen. Voor deze situaties zal niet alleen de inzet vanuit de organisator, maar ook die vanuit de overheidsdiensten moeten worden beoordeeld. Dit geeft input voor zowel het veiligheidsplan van de organisator als voor het integraal operationeel plan van de overheidsdiensten. Zowel het calamiteitenplan van de organisatie als het Integraal Operationeel Plan van de overheidsdiensten zullen mogelijk nog moeten worden aangescherpt naar aanleiding van de risicoanalyse. Ook hierbij geldt dat de adviserende diensten de aanscherpingen moeten beoordelen en de resterende aandachtspunten in hun advies benoemen. Binnen hun eigen kolom hebben zij werk te doen om met de collega’s de eigen voorbereidingen te plegen. Resultaat Na stap 4 hebben alle betrokken partijen input voor hun advisering en voor de maatregelen die zij zelf moeten voorbereiden. Leg de hoofdlijn van de risicoanalyse vast in een verslag dat gezamenlijk wordt vastgesteld (zie bijlage 6). Zo kan er geen discussie zijn over de resultaten en geef je de betrokken partners een bondig naslagwerk als geheugensteuntje voor hun advisering en voorbereiding. Tips voor de begeleider Je zult normaliter alleen bij deze stap betrokken zijn als alle vier stappen in één bijeenkomst kunnen worden doorlopen. Het kan natuurlijk ook dat de gemeente je bij een complexer evenement vraagt om ook de terugkombijeenkomst te begeleiden, waarin stap 4 wordt doorlopen. Ben je betrokken bij deze stap, stuur dan goed aan op duidelijke conclusies een goede verslaglegging van de resultaten. Houd na de bijeenkomst in de gaten dat het verslag snel wordt gedeeld met deelnemers en adviseer de gemeente om dit verslag te gebruiken bij de follow-up van de voorbereidingen van het evenement.
75
Bijlage 1: totale lijst thema’s en mogelijke onderwerpen
Publieksveiligheid
- Crowd incidenten - Instroom - Op het evenement - Uitstroom
- Fysieke incidenten - Bijzondere risico’s mbt brand, instorting, ongeval - Vluchtmogelijkheden publiek - Inzetbaarheid hulpdiensten
- Extreem weer - Verwachte impact op het evenement - Risico’s voor het publiek - Voorzienbaarheid en reactievermogen
Verstoringen mobiliteit
- Verstoringen verkeer - Voorzienbare knelpunten in- en uitstroom - Impact voorzienbare calamiteiten verkeer - Impact op mobiliteit omgeving evenement
- Verstoringen openbaar vervoer - Voorzienbare knelpunten in- en uitstroom - Impact voorzienbare calamiteiten OV - Verstoringen continuïteit regulier OV
- Verkeersincidenten op/ rond het evenement - Interactie publiek en verkeer - Specifieke locaties - Risicovol gedrag
Moedwillige verstoringen
- Sociale veiligheid - Veiligheidsbeleving - Criminaliteit - Illegale activiteiten
- Ordeverstoringen - Doelbewuste verstoringen - Reactionair gedrag bezoekers - Sociale onrust
- Activisme/ terrorisme - Concrete dreigingen - Evenement als soft target - Specifieke verhoogde risico’s
Verstoringen gezondheid - Verwachte gezondheidsverstoringen
- Deelnemers - Publiek - Omgeving
- Bijzondere gezondheidsrisico’s
76
- Door omstandigheden (weer, klimaat, drukte) - Door gedrag (drugs, drank, verstoringen, sportieve inspanningen)
- Hygiëneproblemen - Risico’s mbt voeding - Risico’s mbt sanitair - Risico’s mbt infectieziekten
Verstoringen milieu - Geluidshinder
- Omwonenden - Ondernemers - Risico overschrijdingen grenswaardes
- Afvalproblematiek - Zwerfafval - Gebruik afvalcontainers - Impact op veiligheid en gezondheid
- Ecologische verstoring - Oppervlaktewater - Flora en fauna
77
Bijlage 2a: Invulformulier risico-inventarisatie
Thema Risicotype Ongewenste gebeurtenis
Verstoringen publieksveiligheid
Crowd incidenten
Fysieke incidenten
Extreem weer
Verstoringen mobiliteit
Verstoringen verkeer
Verstoringen openbaar vervoer
Verkeersincidenten
Moedwillige verstoringen
Verstoringen sociale veiligheid
Ordeverstoringen
Activisme/ terrorisme
Gezondheids-verstoringen
Verwachte gezondheidsverstoringen
Bijzondere gezondheidsverstoringen
Hygiëneproblemen
Verstoringen milieu
Geluidshinder
Afvalproblematiek
Ecologische verstoringen
78
Bijlage 2b: Voorbeeld ingevulde risico-inventarisatie
Thema Risicotype Ongewenste gebeurtenis
Verstoringen publieksveiligheid
Incident met mensenmassa
Te lange wachtrij in eerste twee uur na opening.
Doorstroming tussen area 2 en 3 onvoldoende.
Fysiek incident Brand tijdens vuurwerkshow.
Extreem weer Problemen in de evacuatie bij noodweer.
Verstoringen mobiliteit
Verstoring verkeer
Lange files bij uitstroom. Bezoekers lang vast op parkeerterreinen.
Verstoring openbaar vervoer
Treinstoring.
Verkeersongeluk
Files als gevolg van ongeval.
Moedwillige verstoringen
Verstoring sociale veiligheid
Drugshandel op/rond terrein.
Illegale kaartverkoop rond terrein.
Activisme/ terrorisme Terroristische aanslag.
Ordeverstoring Vechtpartijen op het terrein.
Gezondheids-verstoringen
Verwachte gezondheidsverstoring
Reguliere EHBO-gevallen.
Problemen door drank en drugs.
Bijzondere gezondheidsverstoring
Slachtoffers door gebruik zware XTC en/of vervuilde pillen.
Hygiëneproblemen Slachtoffers door voedselvergiftiging.
Verstoringen milieu
Geluidshinder Geluidshinder nabijgelegen woningen bij oostenwind.
Geluidshinder DJ Skullface.
Afvalproblematiek Afval op terrein.
Zwerfafval op looproutes.
Ecologische verstoring NVT.
79
Bijlage 3a: invulvel beoordeling follow-up
Categorie 1 Geen nadere actie op nodig
Categorie 2 Beheersmaatregelen treffen
Categorie 3 Nadere analyse nodig
80
Bijlage 3b: voorbeeld ingevuld invulvel beoordeling follow-up
Categorie 1 Geen nadere actie op nodig
Categorie 2 Beheersmaatregelen treffen
Categorie 3 Nadere analyse nodig
Illegale kaartverkoop rond het terrein.
Zwerfafval op looproutes. Te lange wachtrijen in eerste uren na opening.
Vechtpartij op het terrein. Brand tijdens de vuurwerkshow.
Problemen in de evacuatie bij noodweer.
Reguliere EHBO-gevallen. Files als gevolg van een ongeval.
Treinstoring.
Problemen door drank en drugs.
Afval op het terrein. Doorstroming tussen area 2 en 3 onvoldoende.
Slachtoffers door voedselvergiftiging.
Geluidshinder DJ Skullface. Lange files bij de uitstroom. Bezoekers lang vast op parkeerterreinen.
Geluidshinder nabijgelegen woningen bij oostenwind.
Slachtoffers door gebruik zware pillen/ vervuilde drugs.
Terroristische aanslag.
81
Bijlage 4: invulvel scenario-uitwerking
Scenario
Locatie, tijd, ontstaan, verloop, gevolgen (direct en indirect)
Maatregelen risicobeheersing
Maatregelen crisisbeheersing
Scenario
Locatie, tijd, ontstaan, verloop, gevolgen (direct en indirect)
Maatregelen risicobeheersing
Maatregelen crisisbeheersing
82
Bijlage 5: invulformulier DIM-ICE model
GROEN = laag risico – AMBER = gemiddeld risico – ROOD = hoog risico
Normale omstandigheden
Instroom Circulatie Uitstroom
Design
Zijn er knelpunten of risico’s tijdens de instroom in relatie tot het design van de locatie? Denk aan looproutes, poortjes, capaciteit terrein/zaal/tent.
Idem voor design tijdens de circulatiefase in normale omstandigheden.
Idem voor design tijdens de uitstroomfase in normale omstandigheden.
Information
Idem voor informatie tijdens de instroomfase in normale omstandigheden.
Zijn er knelpunten of risico’s tijdens het evenement in relatie tot de informatievoorziening aan het publiek? (door organisatie of externe bron)
Idem voor informatie tijdens de uitstroomfase in normale omstandigheden.
Management
Idem voor management tijdens de instroomfase in normale omstandigheden.
Idem voor management tijdens de circulatiefase in normale omstandigheden.
Zijn er knelpunten of risico’s bij de uitstroom te verwachten vanwege het management door de organisatie en het betrokken personeel?
83
Noodsituaties
Instroom Circulatie Uitstroom
Design
Zijn er knelpunten of risico’s bij een ontruiming tijdens de instroom in relatie tot het design van de locatie? Denk aan beschikbare nooduitgangen en vluchtwegen.
Idem voor design tijdens een ontruiming in de circulatiefase.
Idem voor design tijdens een ontruiming in de uitstroomfase.
Information
Idem voor informatie tijdens een ontruiming in de instroomfase.
Zijn er knelpunten of risico’s bij een ontruiming tijdens de circulatiefase in relatie tot informatievoorziening? Denk o.a. aan signage en publiekscommunicatie.
Idem voor informatie tijdens een ontruiming in de uitstroomfase.
Management
Idem voor management tijdens een ontruiming in de instroomfase.
Idem voor management tijdens een ontruiming in de circulatiefase.
Zijn er knelpunten of risico’s bij een ontruiming tijdens de uitstroomfase in relatie tot informatievoorziening? Denk o.a. aan beschikbaar personeel, BHV-organisatie, ontruimingsplan.
84
Bijlage 6: format eindrapportage RISKOM 2.0
Locatie, datum: Deelnemers: Evenement
Datum/data
Locatie(s)
Organisatie
Categorie 1 risico’s: beperkt/ voldoende beheersbaar Risico Toelichting (waarom beperkt/ voldoende beheersbaar)
Categorie 2 risico’s: (standaard) beheersmaatregelen of gelijkwaardige oplossingen Risico Beheersmaatregel/ aanpak
(opnemen in veiligheidsplan) Verwacht resultaat en evt restrisico
Categorie 3 risico’s: aanpak complexe risico’s
Risico Aanpak/ uitwerking (uitwerken in veiligheidsplan)
Verwacht resultaat en evt restrisico
Incident- en crisisbeheersing
Scenario Aanpak/ uitwerking en inzet (uitwerken in calamiteitenplan en IOP)
85
Spoorboekje evenementenproces gemeente … Evenement: … Projectleider/ coördinator: …. Vergunningverlening: … Dit is een overzicht van verwachte activiteiten, planning, verantwoordelijkheden en resultaten. Aan de hand van dit spoorboekje kunnen de organisator, de gemeente en de betrokken adviserende partners vooruitkijken en daarbij hun eigen inzet plannen. In de onderstaande tabel geldt:
• Organisatie: … (namen en organisaties)
• Gemeente: projectleider en vergunningverlening
• Adviespartners: adviseurs van brandweer, GHOR en politie, in samenwerking met de evenementencoördinator veiligheidsregio, interne adviseurs gemeente
• Operationele partners: vertegenwoordigers van brandweer, GHOR, politie en andere operationele partners die tijdens het evenement betrokken zijn
Activiteit Verantwoordelijk
en betrokken Planning Resultaat
Vooroverleg plannen en proces 2018
Organisatie, Gemeente, Adviespartners
22 januari 2018 Alle partijen hebben globaal beeld van evt wijzigingen in de plannen tov 2017
Indienen complete vergunningaanvraag en eerste versie Veiligheidsplan 2018
Organisatie Eerste week februari 2018
Gemeente kan tijdig vergunningverlenings-proces in gang zetten
Risicoanalyse Gemeente, Adviespartners, Organisatie
Derde of vierde week februari 2018 (2,5 tot 3 uur)
Betrokken partijen hebben gezamenlijk beeld over het evenement en de risico’s. Zij maken werkafspraken over vervolgacties.
Nadere uitwerking aanpak, evt in werkgroepverband
Organisator, waar nodig met gemeente en adviespartners
Eind februari/ begin maart 2018
Inzicht in oplossingsrichtingen voor geconstateerde knelpunten
Indienen aangescherpt Veiligheidsplan
Organisatie 15 maart 2018 Veiligheidsplan kan voor advies worden doorgezet naar diensten
Vergunningenoverleg en IOP-overleg
Gemeente, Adviespartners, organisatie
Derde week maart 2018
Laatste vragen over het veiligheidsplan en informatie
86
verzamelen tbv opstellen IOP
Indienen schriftelijke adviezen bij gemeente
Adviespartners 7 april 2018 Gemeente heeft advies tbv de vergunning
Vergunningverlening Gemeente 14 april 2018 Evenementen-vergunning wordt verleend
IOP afronden Gemeente, Operationele partners
14 april 2018 IOP gereed
Doorleefsessie van 2 ½ uur olv ESI
Gemeente, Operationele partners Organisatie
23 april 2018 Operationeel verantwoordelijken hebben zicht in hun taak en rol bij uiteenlopende calamiteiten
Uitvoering evenement
Organisatie, Gemeente, Operationele partners
12 mei 2018 Veilig en gastvrij evenement
Interne evaluatie Gemeente, Adviserende partners, Toezicht
Binnen een week na het evenement
Terugkoppeling ervaringen en rapportages
Gezamenlijke evaluatie
Gemeente, Adviespartners, organisatie
Binnen twee weken na het evenement
Gezamenlijk beeld verloop evenement en evaluatiepunten
87
NADERE VERDIEPING Suggesties
Opleidingen:
• Crowd Safety & Risk Analysis (pre-master cursus van prof. dr. G.K Still)
• Crisisbeheersing op evenementen (driedaagse opleiding)
• Regie op het evenementenproces (driedaagse opleiding)
• Evenementenadviseur Politie (maatwerkopleiding politie)
Literatuur:
• Still, G.K., Introduction to Crowd Science (2014)
• Ministerie van Veiligheid en Justitie, Handreiking Evenementenveiligheid deel III –
Gemeenten (2011)
• Veiligheidsberaad, Handreiking Evenementenveiligheid deel II – Gemeenten (2012)
• Onderzoeksraad voor Veiligheid, Monster truck ongeval Haaksbergen (2015)
• Cobc, Richtlijn constructieve veiligheid bij evenementen (2015)
• GHOR Nederland, Landelijke handreiking geneeskundige advisering bij
publieksevenementen versie 2.1 (2011)
• LCHV, Legionellapreventie voor publieksevenementen (2008)
• Adang, O. (red), Politie en evenementen (2014)
• HM Government, Fire Safety Risk Assessment open air events and venues (2007)
• Nibra, Leidraad Veiligheid Publieksevenementen (2002)
• Trimbos, Alcohol en drugs bij evenementen – Leidraad voor gemeenten (2016)
• Inspectie V&J en IGZ, Veiligheid en gezondheidsbescherming bij publieksevenementen
moet verbeteren (2016)
88
Heeft u na het lezen van deze reader vragen of opmerkingen? U kunt contact met ons opnemen via 085-401 81 22 of [email protected]. Event Safety Institute Randhoeve 221 3995 GA Houten www.eventsafetyinstitute.nl