www.thuysanvietnam.com.vnwww.thuysanvietnam.com.vn

TRUNG ÛÚNG HÖÅI NGHÏÌ CAÁ VIÏÅT NAM VIETNAM SHRIMP NEWS

GIAÁ:20.000À

SÖË 53 THAÁNG 3/2016

VietShrimp 2016hội tụ àïí phaát triïín

(32-33)

AÃNH: PHAN THANH CÛÚÂNG

CON TÖM THAÁNG 3/2016 5THÛ BAÅN ÀOÅC

Tònh hònh saãn xuêët töm nhûäng thaángàêìu nùm 2016 vêîn àan xen giûäa thuêånlúåi vaâ khoá khùn. Giaá töm trïn àaâ tùngtrûúãng giuáp nhûäng vuöng thu hoaåchmuöån àûúåc lúåi nhuêån khaá. Tuy nhiïn,vêîn quaá nhoã so vúái khoá khùn bao truâm.Haån haán vaâ xêm nhêåp mùån taåi Àöìngbùçng söng Cûãu Long àaä khiïën thúâi gianxuöëng giöëng taåi nhiïìu àõa phûúng àêíy luâiso vúái caác nùm trûúác vaâ so lõch thúâi vuåcuãa ngaânh, cuãa àõa phûúng.

Khoá khùn cuãa cêy luáa hiïån nay laåi mang àïën lúåi thïë cho contöm, laâ cú höåi àïí töm nûúác lúå múã röång diïån tñch. Nhûng àaä coánhiïìu yá kiïën cho rùçng, con töm laâ nguyïn nhên khiïën xêmnhêåp mùån lan nhanh vaâ röång nhû hiïån nay. Búãi trûúác àêy,nhiïìu àõa phûúng "múã cûãa biïín" dêîn nûúác vaâo nuöi töm àïíàaãm baão nguöìn nûúác saåch, tuy nhiïn, noá àaä khiïën tònh traång önhiïîm sêu trong nöåi àõa.

Con töm àoáng goáp kim ngaåch lúán trong ngaânh nöngnghiïåp noái chung, kinh tïë caã nûúác noái riïng, giaá trõ noá manglaåi khöng thua keám cêy luáa, nhûng vêîn chûa àûúåc quan têmàuáng mûác? Nuöi töm ngaây möåt khoá, nhêët laâ trong böëi caãnhthúâi tiïët phûác taåp nhû hiïån nay vaâ dõch bïånh trïn töm àangphaát sinh ngaây möåt nhiïìu vaâ khoá phoâng trõ. Laâm gò àïí giaãitoãa nhûäng bêët cêåp naây?

Lúâi giaãi cho vêën àïì naây seä coá taåi Höåi chúå Triïín laäm Cöng nghïångaânh töm Viïåt Nam (Vietshrimp 2016) lêìn thûá nhêët. Höåi chúå laâcêìu nöëi àïí caác nhaâ quaãn lyá, nhaâ khoa hoåc, doanh nghiïåp, nhaâsaãn xuêët, àún võ cung cêëp thiïët bõ, maáy moác, giöëng, thûác ùn,chïë phêím sinh hoåc, chïë biïën, tiïu thuå phuåc vuå ngaânh tömtrong vaâ ngoaâi nûúác giao lûu, kïët nöëi, múã röång hoaåt àöång saãnxuêët kinh doanh… Àöìng thúâi laâ diïîn àaân àïí haâng vaån ngûúâinuöi tham gia, tòm nhûäng giaãi phaáp cöng nghïå vaâ hûúáng àichung àïí phaát triïín bïìn vûäng con töm Viïåt Nam trong thúâigian túái.

Chuyïn san Con Töm söë thaáng 3/2016 seä àùng taãi àêìy àuãnhûäng nöåi dung trïn. Múâi quyá võ àoán àoåc!

TTrrêênn ttrrooåånngg!! BAN BIÏN TÊÅP

Thûa quyá võ baån àoåc!CON TÖMTrung ûúng Höåi Nghïì caá Viïåt Nam

CCHHUUÃÃ NNHHIIÏÏÅÅMMTS Nguyïîn Viïåt Thùæng

TTÖÖÍÍNNGG BBIIÏÏNN TTÊÊÅÅPPNhaâ baáo Dûúng Xuên Huâng

TTRRÕÕ SSÛÛÅÅLï Baão Ngoåc

NNÖÖÅÅII DDUUNNGGPhaåm Thu Höìng

TTÖÖÍÍNNGG TTHHÛÛ KKYYÁÁ TTOOÂÂAA SSOOAAÅÅNNHoaâng Ngoåc Chêu

TTHHÛÛ KKYYÁÁ TTOOÂÂAA SSOOAAÅÅNNVuä Mûa

CCÖÖÅÅNNGG TTAAÁÁCC NNÖÖÅÅII DDUUNNGG Minh Thanh, Lï CungÀêåu Thõ Höìng Thùæm

Àöî Huy Hoaân, Nguyïîn ChiPhaåm Duy Tûúng

Phan Thanh CûúângLï Hoaâng Vuä, Buâi Thaão Linh

Dûúng Thaão, Nguyïîn Quang TrñNguyïîn Nhung, Nguyïåt Nga

TTHHIIÏÏËËTT KKÏÏËËNguyïîn Nam Sún

KKYYÄÄ TTHHUUÊÊÅÅTT VVII TTÑÑNNHHÀaâo Quöëc Viïåt

TTOOÂÂAA SSOOAAÅÅNNTêìng 3, Nhaâ A7, Söë 10 Nguyïîn Cöng Hoan,

Ba Àònh, Haâ Nöåi.Àiïån thoaåi: (04) 3.7713699; Fax: (04) 3.7711756

Email: Toasoan.contom@gmail.comVVùùnn pphhooâânngg TTPP.. HHööìì CChhññ MMiinnhh

146 Nguyïîn Cöng Trûá, Quêån 1Àiïån thoaåi: (08) 3.829.68.65; Fax: (08) 3.829.68.65

VVPPÀÀDD TTPP.. CCêêììnn TThhúú90 Phan Àònh Phuâng - TP Cêìn Thú

Àiïån thoaåi: (0710) 3.819.031; Fax: (0710) 3.819.131

LLIIÏÏNN HHÏÏÅÅ QQUUAAÃÃNNGG CCAAÁÁOOLï Baão Ngoåc

Àiïån thoaåi: (04) 3.771.3699; Fax (04) 3.771.1756DÀ: 098 999 1977

Email: Ngoc@thuysanvietnam.com.vnY/M & Skype: Lebaongoconline

ÀÀÙÙÅÅTT MMUUAA TTAAÅÅPP CCHHÑÑÀiïån thoaåi: (04) 3.771.3699; Fax (04) 3.771.1756

Email: Phqc@thuysanvietnam.com.vn

TTAAÂÂII KKHHOOAAÃÃNN NNGGÊÊNN HHAAÂÂNNGGSöë 26110002266688 taåi Ngên haâng Àêìu tû vaâ Phaát triïín

Viïåt Nam (BIDV), chi nhaánh Traâng An, Haâ Nöåi.Söë 1460201001900 taåi Ngên haâng NN&PTNT

Nam Haâ Nöåi, PGD Giaãng Voä.GGiiêêëëyy pphheeáápp xxuuêêëëtt bbaaããnn

SSööëë 6655//GGPP--XXBBBBTTIn taåi Cöng ty TNHH MTV In Quên àöåi I vaâ Doanh nghiïåp tû nhên in Haâ Phaát

6 NÖÅI DUNG

Nhêët nhêët T7: 4 caách phoâng bïånh cho töm

Theo doâng thúâi sûåT14-15: Giaãi phaáp cho nuöi töm nûúác lúå trûúác xêm

nhêåp mùån

Nhòn ra thïë giúáiT16-17: Cho töm ùn bùçng “êm thanh”

Vêën àïì - Sûå kiïånT18-19: Gian nan giûä nûúác saåch nuöi töm

T20-21: Giaãm nheå aãnh hûúãng cuãa BÀKH àïën töm nuöi

Toâa soaån baån àoåcT22-23: Khùæc phuåc haån, mùån:

Duâng töm “cûáu” luáa liïåu coá öín?

Khoa hoåc kyä thuêåtT24-25: Cön truâng - Nguöìn dinh dûúäng cho töm

T26-27: Kyä thuêåt êëp Artemia laâm thûác ùn

cho êëu truâng töm

Thûúng hiïåu - Thûúng nhênT28-29: Têåp àoaân Seasaga:

Thûúng hiïåu lûâng danh ÊËn Àöå

Nhêët giöëngT38-39: Liïn kïët kiïím soaát chêët lûúång töm giöëng

Mö hònh àiïín hònhT40-41: Öng Thúái nuöi töm chó laäi vaâ hoâa

åChïë biïën - Xuêët khêíuT42-43: Tñn hiïåu khaã quan cho xuêët khêíu töm

Àöìng haânh cuâng ngûúâi nuöi tömT46-47: Chuã àöång phoâng bïånh töm nuöi

T48: Böí sung chêët phuå gia cho töm

T49: Phoâng bïånh phên trùæng

22

26

48

CON TÖM THAÁNG 3/2016

7NHÊËT NHÊËT

caách phoâng bïånh cho töm

Nuöi coá traách nhiïåmNgûúâi nuöi töm úã nûúác ta àaä

aáp duång hïå thöëng kiïím tra chêëtlûúång àöëi vúái nghïì nuöi tömxuêët khêíu. Ðoá laâ hïå thöëngVietGAP, GlobalGAP… Àêy laânhûäng mö hònh saãn xuêët thênthiïån vúái möi trûúâng, ñt sûã duångthuöëc khaáng sinh, chêët hoáa hoåc,taåo ra saãn phêím saåch coá lúåi chosûác khoãe con ngûúâi vaâ cho hiïåuquaã keáp vïì kinh tïë vaâ möitrûúâng. Àêy cuäng laâ caách phoângbïånh cho töm hûäu hiïåu.

Ðïí aáp duång theo VietGAP, caáctraåi nuöi cêìn bùæt àêìu tûâ viïåcquaãn lyá bïn trong traåi, nhû: Cúsúã haå têìng phuâ húåp tiïu chuêínvaâ àûúåc sûã duång àuáng caách; Caácnguöìn nûúác nuöi töm khöng bõ önhiïîm vaâ àûúåc xûã lyá trûúác khinuöi; Ðûúâng nûúác thaãi phaãiriïng biïåt, àûúåc xûã lyá àïí khönglaâm ö nhiïîm möi trûúâng; Khi caãitaåo ao, khöng àûúåc duâng caác hoáachêët bõ cêëm; Thaã töm giöëng khoãetûâ cú súã giöëng àûúåc chûáng nhêån;thaã giöëng àuáng thúâi àiïím; sûãduång caác chïë phêím sinh hoåc; ghicheáp, quaãn lyá thûác ùn, hoáachêët,…

AÁp duång kyä thuêåt nuöitiïn tiïën

AÁp duång kyä thuêåt nuöi tiïntiïën, an toaân laâ phûúng phaápphoâng ngûâa bïånh, haån chïë ruãi romöåt caách hiïåu quaã trong suöëtquaá trònh nuöi töm. Viïåc maånh

daån ûáng duång thaânh tûåu khoahoåc kyä thuêåt vaâo saãn xuêët vaâ yáthûác vïì baão vïå möi trûúâng ngaâycaâng àûúåc coi troång laâ xu thïë têëtyïëu hiïån nay khi saãn xuêët phaãigùæn vúái baão vïå möi trûúâng vaâphaát triïín bïìn vûäng. Thûåc tïë chothêëy, ûáng duång kyä thuêåt tiïntiïën vaâo saãn xuêët thuãy saãn, caácàöëi tûúång nuöi cho nùng suêëtcao hún 30 - 35% so vúái nuöitruyïìn thöëng, con giöëng ûúmàaåt tyã lïå söëng cao hún 10 - 20%so vúái ûúng truyïìn thöëng.

Trong caác nùm qua vaâ àõnhhûúáng cho nuöi töm trong 2016,ngûúâi nuöi nïn aáp duång caác möhònh tiïn tiïën, àaåt hiïåu quaãnhû: nuöi theo cöng nghïåBiofloc, töm - luáa, nuöi tömbùçng chïë phêím sinh hoåc.

Dinh dûúäng húåp lyáChïë àöå dinh dûúäng hoaân chónh

rêët cêìn thiïët trong nuöi töm.Àùåc biïåt laâ vúái caác hònh thûácnuöi thêm canh hay baán thêmcanh. Tuy nhiïn, nguy cú mêëtcên bùçng dinh dûúäng trong tömdo thoái quen nuöi truyïìn thöëngcoá thïí xaãy ra. Khi àoá khaã nùngmiïîn dõch vaâ sûác àïì khaáng bïånhcuãa töm coá thïí bõ aãnh hûúãngàaáng kïí búãi sûå thiïëu huåt caácchêët dinh dûúäng khaác nhau,nhêët laâ caác vitamin vaâ khoaángchêët. Quaãn lyá thûác ùn khöng töët,ngoaâi viïåc laâm chi phñ vuå nuöitùng cao, nhiïìu vêën àïì khaác liïnquan àïën biïën àöíi möi trûúâng,

aãnh hûúãng sûác khoeã töm nuöi vaâdõch bïånh seä naãy sinh. Nhû vêåy,böí sung chêët dinh dûúäng thñchhúåp khöng nhûäng giuáp loaåi boãbïånh maâ coân cho pheáp hïå thöëngmiïîn dõch cuãa töm hoaåt àöång úãmûác töëi ûu giuáp töm khoãe maånh,tùng sûác àïì khaáng vaâ cho nùngsuêët cao.

Khöng sûã duång khaángsinh àïí phoâng bïånh

Viïåc sûã duång khaáng sinh àïíphoâng bïånh möåt caách bûâa baäi vaâkhöng theo hûúáng dêîn laâ nguyïnnhên dêîn àïën tònh traång "nhúânthuöëc" vaâ laâm möi trûúâng nuöitöìn dû khaáng sinh, laâm cho bïånhtrïn töm trúã nïn phûác taåp, khoáchûäa hún. Vò vêåy, ngûúâi nuöi cêìnphaãi tuên thuã nghiïm ngùåtnguyïn tùæc khi sûã duång khaángsinh, àoá laâ: Chó sûã duång khaángsinh àiïìu trõ khi chùæc chùæn coánhiïîm khuêín; Chó sûã duång nhûängloaåi khaáng sinh nùçm trong danhmuåc àûúåc pheáp sûã duång; Tuyïåtàöëi khöng duâng caác loaåi thuöëc àaäbõ cêëm sûã duång trong saãn xuêët,kinh doanh thuãy saãn.

Sûã duång thaão dûúåc àïí phoângtrõ bïånh cho àöång vêåt thuãy saãnàang ngaây caâng àûúåc khuyïënkhñch aáp duång röång raäi do antoaân, tiïët kiïåm chi phñ nuöi. Möåtsöë loaåi thaão dûúåc thûúâng àûúåcsûã duång àïí phoâng bïånh cho töm:nûúác eáp cuãa toãi tûúi, àoåt öíi non,cêy choá àeã, quaã chanh…

LÏ CUNG

CON TÖM THAÁNG 3/2016

4

CON TÖM THAÁNG 3/20168 TIN TÛÁC

Höåp thû

QUAÃNG NAM

Haån chïë dõch bïånh trïn töm nuöiVuå nuöi töm nùm 2016 múái bùæt àêìu nhûng tònh

traång töm chïët raãi raác vêîn xaãy ra úã möåt vaâi àõaphûúng trong tónh. Súã NN&PTNT Quaãng Nam àaäkhuyïën caáo caác höå nuöi cêìn coá ao chûáa lùæng àïí xûã lyánûúác trûúác khi cêëp vaâo ao nuöi vaâ phaãi xûã lyá trûúáckhi thaãi ra bïn ngoaâi. Cêìn xûã lyá triïåt àïí bùçngChlorine (30 kg/1.000 m3 nûúác), khoanh vuâng, caáchly, khöng xaã nûúác thaãi, töm chïët ra möi trûúâng bïnngoaâi. Caác àõa phûúng ven biïín cêìn tùng cûúâng kiïímtra thûåc hiïån thaã töm giöëng cuãa ngûúâi nuöi vaâ phöëihúåp chùåt cheä vúái caác cú quan chûác nùng phoâng chöëngdõch bïånh trïn thuãy saãn.

MAI ANH

ÀÖÌNG THAÁP

Diïån tñch nuöi TTCT bùçng nûúác giïëng tùngÖng Nguyïîn Vùn Cöng, Giaám àöëc Súã NN&PTNT Àöìng

Thaáp cho biïët: Hiïån tònh hònh nuöi töm theã chên trùængàang coá chiïìu hûúáng phaát triïín trúã laåi. Theo thöëng kïàïën ngaây 14/3, toaân tónh coá töíng diïån tñch nuöi TTCThún 67 ha, töíng lûúång giöëng thaã trïn 11,5 triïåu con, têåptrung chuã yïëu úã caác huyïån Tam Nöng, Höìng Ngûå, CaoLaänh. Hêìu hïët höå nuöi àïìu sûã duång nguöìn nûúác giïëngkhoan àïí cung cêëp cho ao nuöi töm. Trûúác tònh hònh àoá,Súã NN&PTNT cuâng Súã TN&MT tùng cûúâng quaãn lyá, kiïímsoaát vaâ xûã lyá tònh traång sûã duång nguöìn nûúác giïëng khoanàïí nuöi TTCT hoùåc nuöi caác loaâi thuãy saãn khaác. Àöìng thúâituyïn truyïìn àïí ngûúâi dên biïët àûúåc nhûäng aãnh hûúãngtrûúác mùæt cuäng nhû lêu daâi cuãa viïåc laâm naây; Cuâng àoá,yïu cêìu ngûúâi nuöi thûåc hiïån nghiïm caác cam kïët vïì möitrûúâng, sau khi thu hoaåch khöng thaã nuöi trúã laåi, khöngàïí phaát sinh thïm diïån tñch nuöi múái. NGOÅC TRINH

TRAÂ VINH

Haån haán, xêm nhêåp mùån hoaânh haânhÀïën nay, toaân tónh Traâ Vinh coá 228 ha töm nuöi bõ àöëm

trùæng, gan tuåy; 366,8 ha höå nuöi töm suá têåp trung úã caáchuyïån Duyïn Haãi, Traâ Cuá, Chêu Thaânh vaâ thõ xaä DuyïnHaãi bõ aãnh hûúãng. Trûúác tònh hònh nghiïm troång cuãa haånhaán, xêm nhêåp mùån, tónh àaä kiïën nghõ Chñnh phuã xemxeát höî trúå 70 tyã àöìng, àïí thûåc hiïån ngay caác cöng trònhphoâng chöëng haån, xêm nhêåp mùån phuåc vuå saãn xuêët, chuãyïëu têåp trung vaâo cöng taác naåo veát kïnh mûúng, nêngcêëp múã röång nhaâ maáy nûúác saåch xaä Àûác Myä (huyïån CaângLong), xaä Àaåi Phûúác, êëp Cöìn Coâ; Àöìng thúâi höî trúå phûúngtiïån chûáa nûúác bùçng böìn nhûåa 2 m3/höå cho caác höå dênsöëng phên taán xa khu dên cû.

LÊM DU

Taåp chñ Thuãy saãn Viïåt Nam trên troång caãm ún caác àún võ, doanh nghiïåp mua Chuyïn san Con Töm

tùång nöng dên, ngû dên, höåi viïn nùm 2016:

Cöng ty TNHH Khoa Kyä Sinh vêåt Thùng Long: 200 cuöën

Àaåi lyá thuöëc Thuãy saãn Vùn Têy: 20 cuöën

Cöng ty Cöí phêìn Chùn nuöi C.P. Viïåt Nam: 100 cuöën

Cöng ty TNHH Àêìu tû Thuãy saãn Nam Miïìn Trung: 50 cuöën

Thû vaâ baâi vúã xin gûãi vïì: CChhuuyyïïnn ssaann CCoonn TTöömm - Têìng 3, Nhaâ A7, Söë 10 - Nguyïîn Cöng Hoan, Ba Àònh, Haâ Nöåi. Àiïån thoaåi: 04 3771 3699/ 3771 3638; Fax: (04) 3771 1756; Email: toasoan.contom@gmail.com Hoùåc liïn hïå trûåc tiïëp theo söë àiïån thoaåi: 0915 578 333 (Ms. Vuä Mûa) Website: www.thuysanvietnam.com.vn

CON TÖM THAÁNG 2/2016 9TIN TÛÁC

THAÁI BÒNHHûúáng dêîn aáp duång VietGAP trong nuöi töm

Súã NN&PTNT Thaái Bònh àaä coá vùn baãn hûúáng dêîn viïåcthûåc hiïån nuöi töm theã chên trùæng (TTCT) theo hûúángVietGAP. Súã yïu cêìu UBND caác huyïån coá nuöi töm chóàaåo phoâng chuyïn mön phöëi húåp chùåt cheä vúái caác àúnvõ coá liïn quan têåp trung tuyïn truyïìn, khuyïën caáo caácàõa phûúng hûúáng dêîn ngûúâi nuöi töm trïn àõa baân aápduång quy phaåm VietGAP àöëi vúái nuöi thûúng phêímTTCT, töm suá theo hûúáng dêîn cuãa Böå NN&PTNT. Hùçngnùm, böë trñ nguöìn kinh phñ àïí xêy dûång mö hònh nuöitöm theo VietGAP laâm cú súã tuyïn truyïìn, khuyïën caáonhên röång. Coá cú chïë khuyïën khñch ngûúâi dên aáp duångVietGAP nhùçm haån chïë dõch bïånh, nêng cao nùng suêët.

NGOÅC ANH

SOÁC TRÙNG

Ngû dên truáng muâa ArtemiaNhúâ thúâi tiïët thuêån lúåi maâ muâa vuå Artemia taåi thõ xaä

Vônh Chêu, tónh Soác Trùng súám hún 1 thaáng so cuâng kyânhûng cho nùng suêët cao, giaá thu mua trûáng baâo xaácrêët öín àõnh. Öng Trûúng Ñt Taá, Giaám àöëc HTX Muöëi tömArtemia xaä Vônh Tên cho biïët, hiïån HTX coá 91 ha nuöiArtemia, thaã nuöi tûâ thaáng 11/2015, cho thu hoaåch 50- 60 kg/trûáng/ha, vúái giaá öín àõnh tûâ 900.000 àöìng/kgtrúã lïn. Nïëu nöng dên baán trûáng Artemia vúái hònh thûácvùæt tay seä coá giaá 930.000 àöìng/kg, nïëu qua maáy loåc taåpchêët seä lïn àïën 1 triïåu àöìng/kg.

HAÃI LYÁ

BAÂ RÕA - VUÄNG TAÂUGia haån thúâi gian hoaåt àöång cuãa caác cú súã saãnxuêët töm giöëng

Chi cuåc Nuöi tröìng Thuãy saãn Baâ Rõa - Vuäng Taâu chobiïët, àa phêìn caác cú súã saãn xuêët giöëng TTCT àïìu manhmuán, nhoã leã, thiïëu sûå àêìu tû àöìng böå vïì cú súã vêåt chêët;cuâng àoá, duâ UBND tónh àaä phï duyïåt quy hoaåch chi tiïëttyã lïå 1/500 Trung têm Giöëng thuãy saãn têåp trung PhûúácHaãi taåi huyïån Àêët Àoã, nhûng viïåc xêy dûång vêîn àangtrong quaá trònh triïín khai. Do àoá, UBND tónh àaä coá vùnbaãn àöìng yá tiïëp tuåc gia haån thúâi gian hoaåt àöång cuãa caáccú súã saãn xuêët kinh doanh giöëng thuãy saãn hiïån taåi trïnàõa baân tónh àïën 31/12/2016.

VÊN ANH

BAÅC LIÏUKiïím tra, kiïím dõch töm giöëng trong thaáng 2

Theo Súã NN&PTNT Baåc Liïu, trong thaáng 2/2016,lûúång töm giöëng qua kiïím tra, kiïím dõch laâ 1.232,11triïåu con (giaãm 47,85 triïåu so thaáng trûúác vaâ giaãm474,81 triïåu so cuâng kyâ); trong àoá, TTCT qua kiïím dõch511,10 triïåu con (giaãm 41,46 triïåu so thaáng trûúác vaâgiaãm 188,40 triïåu so cuâng kyâ); kiïím tra, kiïím dõch congiöëng saãn xuêët trong tónh 718,41 triïåu con, nhêåp tónh513,70 triïåu con vúái 43 xe trònh traåm; cêëp 1.836 giêëykiïím dõch cho 834 lö haâng; qua kiïím tra, kiïím dõchkhöng phaát hiïån töm bõ nhiïîm bïånh.

MÖÅC LAN

Nùm 2016, phêën àêëu diïån tñch nuöi töm caã nûúác gêìn 700.000 haDiïån tñch nuöi töm suá duy trò úã mûác 600.000 ha,

tùng 1% so vúái nùm 2015, saãn lûúång àaåt 280.000têën, tùng 4,4%. Phaát huy lúåi thïë nuöi töm suá taåicaác vuâng sinh thaái àùåc trûng thñch húåp nhû: töm -rûâng, töm - luáa úã vuâng Duyïn haãi miïìn Trung. Vúáitöm theã chên trùæng, diïån tñch nuöi khoaãng 95.000ha, saãn lûúång 400.000 têën; têåp trung úã caác tónh venbiïín Bùæc böå vaâ miïìn Trung, caác vuâng nuöi thêmcanh úã Nam böå. Àïí àaáp ûáng àûúåc nhu cêìu nuöi, söëlûúång töm giöëng cêìn khoaãng 80 - 100 tyã con, trongàoá, ñt nhêët 80% laâ giöëng saåch bïånh. Nhùçm àaãm baãohiïåu quaã saãn xuêët, Töíng cuåc Thuãy saãn chó àaåo caácàõa phûúng cêìn tùng cûúâng giaám saát chùåt cheä tònhhònh thaã nuöi töm nûúác lúå trïn àõa baân, kiïím soaátdõch bïånh. Àöìng thúâi, quaãn lyá chùåt vêåt tû àêìu vaâo

nhû con giöëng, thûác ùn, chïë phêím sinh hoåc vaâ chêëtxûã lyá, caãi taåo möi trûúâng… PV

Nùm 2016, phêën àêëu saãn lûúång TTCT àaåt 400.000 têën AÃnh: Vuä Mûa

CON TÖM THAÁNG 3/2016 11TIN TÛÁC

BANGLADESHThûåc hiïån dûå aán truy xuêët nguöìn göëc múái

Hïå thöëng truy tòm nguöìn göëc àiïån tûã do Worldfish vaâhaäng cöng nghïå SourceTrace cuãa Myä thûåc hiïån, göìm ûángduång di àöång - möåt phêìn trong dûå aán thñ àiïím 5 thaáng - Dûåaán Thu nhêåp vaâ Dinh dûúäng trong nuöi tröìng thuãy saãn, doBöå Nöng nghiïåp Myä taâi trúå. Trûúác mùæt, 300 - 500 nöng dênnuöi töm seä àûúåc kïët nöëi vúái Trung têm thöng tin taåiBorodanga, nam Bangladesh - vûåa saãn xuêët töm xuêët khêíu cuãa caã nûúác. Nhên viïnTrung têm seä ghi nhêån thöng tin quaãn lyá traåi nuöi bùçng ûáng duång di àöång thöngqua nïìn eServices Everywhere (ESE). Dûå aán kïët thuác vaâo thaáng 5/2016 vaâ seä triïínkhai cho hún 200.000 ngûúâi nuöi töm taåi Bangladesh.

CANADAChêët lûúång töm huâm Nova Scotia suy giaãm

Theo haäng tin CBC, saãn lûúång khai thaác töm têy nam tónhNova Scotia, Canada vêîn tùng cao, song lûúång töm huâm chïëtngoaâi khúi tùng cao àöåt biïën do chêët lûúång töm rêët keám vòvoã töm moãng hún mûác bònh thûúâng. Theo caác nhaâ khoa hoåc,nùm nay töm löåt xaác muöån nïn voã rêët moãng, khiïën töm khoábaão quaãn vaâ vêån chuyïín. Möåt haäng thu mua töm huâm cho biïët, vuå khai thaác trûúáchoå coá thïí baão quaãn töm huâm trong nhiïìu thaáng liïìn, vúái tyã lïå chïët 2%, nhûng nùmnay, tyã lïå töm chïët tùng lïn 5 - 10%. Hiïån, töm huâm tûúi söëng Nova Scotia àûúåcxuêët khêíu sang hún 20 nûúác trïn thïë giúái.

MEXICOSaãn phêím töm àaåt chûáng nhêån thûúng maåi cöng bùçng

Töí chûác Húåp taác thuãy saãn bïìn vûäng cuãa Myä (SFP) cuâng Töíchûác thûúng maåi bònh àùèng taåi Myä vûâa tuyïn böë saãn phêímtöm tûå nhiïn cuãa Mexico àuã àiïìu kiïån àaåt chûáng nhêån Cöngbùçng thûúng maåi cuãa Myä (FTUSA). Mexico laâ nûúác àêìu tiïntrïn thïë giúái coá saãn phêím töm tûå nhiïn àaåt chûáng nhêåntrïn. Àïí àaåt chûáng nhêån naây, caác nhaâ khai thaác vaâ saãn xuêët töm taåi Mexico phaãiàaáp ûáng nhiïìu tiïu chuêín liïn quan sûã duång lao àöång húåp phaáp, phaát triïín kinh tïëàõa phûúng, traách nhiïåm xaä höåi vaâ quaãn lyá möi trûúâng hiïåu quaã. Kim ngaåch xuêëtkhêíu töm úã têy bùæc Thaái Bònh Dûúng, thuöåc Mexico àaåt 260 triïåu USD/nùm.

ECUADORNgaânh töm thiïåt haåi nùång do luä luåt

Trêån luä luåt lúán xaãy ra taåi Ecuador do taác àöång cuãa El Ninoàaä aãnh hûúáng xêëu túái tònh hònh nuöi vaâ thu hoaåch töm trïncaã nûúác. Hiïån, söng Guayaquil àang bõ ngêåp nùång. Theo BöåNöng nghiïåp Ecuador, 61.392 ha nuöi töm bõ ngêåp luåt, nêngtöíng diïån tñch ao nuöi töm bõ thiïåt haåi lïn 82.550 ha. Trongsöë naây coá caã caác traåi nuöi töm nhoã, trung bònh vaâ lúán. Luä luåtcuäng laâm giaán àoaån vuå thu hoaåch, ûúác tñnh saãn lûúång thiïåt haåi ban àêìu taåi möîi aokhoaãng 20%. Dûå baáo, töm nguyïn liïåu thiïëu huåt trêìm troång tûâ thaáng 1 túái thaáng 4vaâ giaá seä tùng cao.

ÀAN LINH (Töíng húåp)

�Möåt traåi nuöi tömröång 162 ha vûâa àûúåc xêytraái pheáp taåi Khu baão töìnthiïn nhiïn hoang daäBhitarkanika thuöåc bangOdisha (ÊËn Àöå), gêy caãndoâng chaãy thuãy triïìu, ngêåpluåt ruöång hoa maâu vaâ taânphaá quêìn thïí àöång thûåcvêåt trong vuâng. � Têët caã caác dûä liïåu tûâ

maáy tñnh cuãa Cú quan Khñquyïín vaâ àaåi dûúng quöëcgia Myä (NOOA) àïìu chó rarùçng hiïån tûúång El Nino seäsuy yïëu vúái sûå chuyïín àöíisang caác àiïìu kiïån trunglêåp vaâo cuöëi muâa xuênhoùåc àêìu muâa heâ nùm2016. Nhûng àêy seä laâ tiïìnàïì cho sûå xuêët hiïån cuãahiïån tûúång La Nina àûúåcdûå baáo 50% seä xaãy ra vaâocuöëi nùm nay. � Do aãnh hûúãng cuãa El

Nino, dõch bïånhEMS/AHPND laåi tiïëp tuåcbuâng phaát taåi caác huyïånàaão úã Negros, Luzon, Boholvaâ Cebu, thuöåc Philippines.Saãn lûúång töm taåi miïìn têytónh Negros, àaão Negros vaâthaânh phöë vaâ GeneralSantos chiïëm 60% saãnlûúång caã nûúác; àaão Luzonchiïëm 40%. Trong àoá 95%laâ töm theã chên trùæng, coânlaåi laâ töm suá. � Trõ giaá nhêåp khêíu töm

cuãa thõ trûúâng Myä thaáng1/2016 àaä suy giaãm 18,9%so cuâng kyâ, àaåt 441,43 triïåuUSD; khöëi lûúång nhêåp khêíugiaãm nheå tûâ 50.841 têënnùm 2015 coân 49.968 têënnùm 2016. Giaá töm àêìunùm nay àaåt 8,83 USD/kg,giaãm 1,88 USD/kg so giaácuâng kyâ nùm ngoaái.

12 TIN TÛÁC

NINH BÒNH

Tùng diïån tñch nuöi töm theã chên trùæng nûúác ngoåtNgûúâi dên xaä Vùn Haãi, Kim Àöng, Kim Trung (huyïån Kim Sún, Ninh Bònh)

àaä maånh daån àûa giöëng TTCT vïì thuêìn hoáa vaâ cho hiïåu quaã cao úã möi trûúângao nuöi nûúác ngoåt. Àùåc biïåt, diïån tñch khu saãn xuêët têåp trung xaä Vùn Haãi àaätùng lïn rêët nhiïìu, tûâ 11 ha tùng lïn 20 ha. Traåm Khuyïën nöng huyïån KimSún àaä cûã caán böå xuöëng têån cú súã hûúáng dêîn kyä thuêåt, giuáp ngûúâi nuöi kiïímtra con giöëng, chêët lûúång nûúác… Ngaânh chûác nùng àõa phûúng khuyïën caáo,àêy laâ mö hònh saãn xuêët múái, do àoá baâ con nöng dên cêìn cêín troång, tûângbûúác thûã nghiïåm, tuên thuã àuáng quy trònh kyä thuêåt nuöi...

HAÂ TÔNH

Tùng cûúâng quaãn lyá chêët lûúång töm giöëngUBND tónh Haâ Tônh vûâa ban haânh Chó thõ söë 07/CT-UBND nhùçm tùng

cûúâng cöng taác quaãn lyá chêët lûúång, kiïím dõch töm giöëng trïn àõa baân. Theoàoá, yïu cêìu caác Súã NN&PTNT, TN&MT, Kïë hoaåch&Àêìu tû, UBND caác huyïån,thõ trêën, xaä, ngaânh liïn quan kiïím tra, giaám saát, chó àaåo caác àõa phûúng,àún võ thûåc hiïån cöng taác quaãn lyá chêët lûúång, kiïím dõch töm giöëng àûúåcsaãn xuêët, lûu thöng trïn àõa baân; phöëi húåp àêíy maånh tuyïn truyïìn, nêngcao nhêån thûác cho ngûúâi saãn xuêët kinh doanh giöëng vaâ nuöi töm trong viïåcchêëp haânh caác quy àõnh vïì kiïím dõch töm giöëng, phoâng chöëng dõch bïånh,thûåc hiïån lõch thúâi vuå…

BAÅC LIÏU

Khuyïën khñch nuöi Artemia àïí giaãm ruãi roNgaânh nöng nghiïåp tónh Baåc Liïu àang khuyïën khñch nöng dên phaát triïín

nuöi Artemia lêëy trûáng phuåc vuå cho nuöi töm, nhêët laâ nhûäng núi nuöi tömthûúâng gùåp ruãi ro. Búãi ngoaâi viïåc cho lúåi nhuêån cao, Artemia rêët phuâ húåp vúáiàiïìu kiïån thöí nhûúäng cuãa Baåc Liïu nïn phaát triïín töët vaâ cho nhiïìu trûáng.Vúái töíng diïån tñch nuöi Artemia 250 ha, àïën nay, baâ con àaä thu hoaåch 205ha, saãn lûúång trûáng thu hoaåch 5.787 kg. So vúái caác loaåi thuãy saãn khaác, nuöiArtemia cho laäi cao, lúåi nhuêån trung bònh 50 - 80 triïåu àöìng/ha.

KIÏN GIANG

Hiïåu quaã tröìng coã caãi taåo nûúác nuöi tömNùæng haån, nûúác mùån xêm nhêåp sêu vaâo nöåi àöìng khöng thïí tröìng luáa,

nhiïìu nöng dên úã caác huyïån vuâng U Minh Thûúång (Kiïn Giang) àaä tröìng coã(löng cöng, àuöi phuång, nùn tûúång…) àïí caãi taåo möi trûúâng trûúác khi thaãtöm nuöi. Öng Huyânh Vùn Kha coá 2 ha saãn xuêët theo mö hònh töm - luáa úãxaä Vên Khaánh Têy, huyïån An Minh cho biïët, khi àïí ruöång tröëng, töm nuöi3 thaáng chó àaåt 30 - 35 con/kg, nhûng khi tröìng coã nùn tûúång, cuâng thúâigian töm àaåt 20 con/kg, cuäng giöëng nhû coá luáa trûúác kia. Theo nhûäng nöngdên úã khu vûåc naây, tröìng coã trong vuöng töm coá nhiïìu ûu àiïím, vûâa caãi taåoàûúåc möi trûúâng, taåo àûúåc nguöìn thûác ùn tûå nhiïn, thúâi gian nuöi ruát ngùænàûúåc 15 - 20 ngaây. HAÃI ÀÛÚÂNG

CON TÖM THAÁNG 3/2016

� Haâng chuåc ha luáa, thuãy saãnnuöi tröìng cuãa baâ con nöng dên xaäVinh Haãi (huyïån Phuá Löåc, tónh ThûâaThiïn - Huïë) bõ chïët, do aãnh hûúãngnûúác thaãi cuãa caác höì nuöi TTCT trïnàõa baân xaä Vinh Hiïìn. Thúâi gian túái,Phoâng NN&PTNT huyïån Phuá Löåc seäkïët húåp vúái caác ban ngaânh kiïímtra, tòm hiïíu nguyïn nhên àïí coábiïån phaáp xûã lyá.� Tònh traång nuöi töm traãi baåt úã

xaä Cam Lêåp coá dêëu hiïåu lan röång.Ban àêìu chó coá möåt söë höå caãi taåoàòa àêët àïí nuöi töm traãi baåt, dêìndêìn caác höå khaác cuäng laâm theo.Chñnh quyïìn xaä Cam Lêåp (TP. CamRanh, Khaánh Hoâa) àaä coá nhûängbiïån phaáp xûã lyá kõp thúâi vaâ kiïnquyïët...� UBND xaä Vinh Kim (huyïån Cêìu

Ngang, tónh Traâ Vinh) cho biïët: Tûânùm 2005 àïën nay, saãn lûúång töm,teáp baåc ngaây caâng giaãm àaä aãnhhûúãng lúán àïën saãn xuêët töm khö.Nguyïn nhên do phong traâo àaâo aonuöi töm suá, TTCT cöng nghiïåp tûåphaát. Bïn caånh àoá, caác cöng trònhthuãy lúåi ngùn mùån cöång vúái viïåc sûãduång caác loaåi thuöëc trûâ sêu trongsaãn xuêët nöng nghiïåp… àaä laâm aãnhhûúãng àïën viïåc sinh saãn cuãa teáp.� Coâ vaâ cöìng cöåc luön gêy ra

möëi lo ngaåi àöëi vúái höå nuöi töm úãcaác xaä An Ninh Têy, An Ninh Àöng,An Cû, An Hiïåp vaâ An Hoâa (huyïånTuy An, tónh Phuá Yïn). Khöng chóxuöëng mùåt nûúác àïí bùæt töm nuöilaâm thûác ùn, coâ vaâ cöìng cöåc coân coáthïí mang mêìm bïånh tûâ núi naâyqua núi khaác vaâ nguy cú lêy lansang diïån röång. � Theo Súã NN&PTNT Caâ Mau,

hiïån toaân tónh coá 12.401 ha nuöitöm kïët húåp vúái tröìng rûâng cuãa2.511 höå thuöåc huyïån Nùm Cùn vaâNgoåc Hiïín àûúåc quöëc tïë cêëp chûángnhêån töm sinh thaái, àaãm baão àûúåchai nguyïn tùæc: thûåc haânh töët vaâlûu giûä höì sú töët.

14 THEO DOÂNG SÛÅ KIÏÅN

Giaãi phaáp cho nuöi töm nûúác lúå trûúác xêm nhêåp mùånXêm nhêåp mùån taåi ÀBSCL coá thïí seä tiïëp tuåc diïîn biïën phûác taåp, lêu daâi... nguycú aãnh hûúãng lúán àïën ngaânh thuãy saãn. Vò vêåy ngaây 18/3, Böå NN&PTNT phöëi húåpvúái UBND tónh Caâ Mau töí chûác höåi nghõ àûa ra nhûäng giaãi phaáp kõp thúâi àïíthñch ûáng nhùçm öín àõnh vaâ tiïëp tuåc thuác àêíy phaát triïín NTTS.

"Noáng" quan trùæc möi trûúâng

Theo Töíng cuåc Thuãy saãn, hiïån naynuöi töm nûúác lúå cuãa khu vûåc ÀBSCLbõ aãnh hûúãng lúán búãi xêm nhêåp mùån.Lûúång nûúác tûâ thûúång nguöìn söngTiïìn vaâ söng Hêåu chaãy vïì ñt nïn diïînbiïën xêm nhêåp mùån àaä taác àöång àïënnuöi tröìng thuãy saãn taåi möåt söë tónhÀBSCL. Cuå thïí, àöå mùån dao àöång 15 -30‰, thêåm chñ cao hún 30‰ taåi SoácTrùng, Caâ Mau, Baåc Liïu, Kiïn Giang.Xêm nhêåp mùån ài sêu vaâo nöåi àõa àïën70 km (Tên Phuá, Long Thúái - Bïën Tre;Tiïíu Cêìn - Traâ Vinh...) vaâ coá nhûängvuâng nûúác ngoåt àaä bõ xêm mùån lïnàïën 5 - 8‰ (Tiïìn Giang, Vônh Long,Bïën Tre, Baåc Liïu).

Àöëi vúái hònh thûác nuöi thêm canh- baán thêm canh seä thiïëu nûúác ngoåtböí sung àïí thay nûúác vaâ giaãm àöåmùån khi àöå mùån tùng cao > 25‰,khöng thuêån lúåi cho sinh trûúãng vaâphaát triïín cuãa töm, àùåc biïåt laâ mêåt àöåcao cuãa vi khuêín Vibrio trong möitrûúâng nûúác, dïî xaãy ra dõch bïånh. Coánhiïìu nguyïn nhên, nhûng nöíi cöåmnhêët laâ vêën àïì quan trùæc möi trûúâng.

Theo súã NN&PTNT caác tónh ÀBSCL,do haån - mùån àang tiïëp tuåc gay gùætnïn töm khöng thïí thaã nuöi àûúåc. Vòvêåy, trûúác mùæt cêìn chuã àöång chuêín bõcho àúåt thaã nuöi vaâo àêìu muâa mûatúái. Töíng cuåc Thuãy saãn cuäng àûa ragiaãi phaáp: gieo giöëng trûúác khi thaã

nuöi thûúng phêím trong ao àêët hoùåctraãi baåt trong thúâi gian 30 - 45 ngaây.Caách laâm naây nhùçm àïën cuöëi thaáng 5(dûå baáo coá mûa) coá thïí kõp thaã ra aoàêìm nuöi thûúng phêím, àïí töm lúánvaâ thñch ûáng nhanh. Mùåt khaác, trongthúâi àiïím naây phaãi tranh thuã caãi taåoao vaâ àêíy maånh caác hònh thûác nuöikhaác nhû: mö hònh nuöi töm - luáa kïëthúåp (khoaãng 200.000 ha), nêng caonùng suêët, saãn lûúång àöëi vúái mö hònhnuöi quaãng canh caãi tiïën (khoaãng

335.000 ha), phaát triïín maånh nuöitöm sinh thaái (khoaãng 22.000 ha)…

Giaãi phaápÖng Nguyïîn Tiïën Haãi, Chuã tõch

UBND tónh Caâ Mau, cho rùçng: "Nguöìnnûúác trong nuöi töm rêët quan troång.Tuy nhiïn, hïå thöëng thuãy lúåi hiïånnay chûa àaáp ûáng àûúåc nhu cêìu nuöitröìng thuãy saãn. Do tñnh cêëp baách nïnChñnh phuã cêìn súám àêìu tû cöng trònhthuãy lúåi coá liïn quan àïën caã vuâng vò

� Theo thöëng kï cuãa Töíng cuåc Thuãy saãn, tñnh àïën hïëtthaáng 2/2016, diïån tñch nuöi töm nûúác lúå àaåt 368.000ha trong àoá diïån tñch nuöi töm suá laâ 358.000 ha, bùçng86,6% so vúái cuâng kyâ 2015, diïån tñch nuöi töm theã chêntrùæng laâ 9.740 ha, bùçng 72,5% so vúái cuâng kyâ 2015.

15THEO DOÂNG SÛÅ KIÏÅN

8.298 têënLaâ saãn lûúång

töm Viïåt Nam àaänhêåp khêíu tûâ 1/2àïën 23/2/2016,trong àoá TTCTchiïëm 59,73%tùng 3,4%; tömsuá chiïëm 34,85%,giaãm 0,57% sothaáng 1/2016.

600.000 haLaâ chó tiïu diïån

tñch töm suá cuãa caãnûúác nùm 2016,tùng 1% so vúáinùm 2015.

280.000 têënLaâ chó tiïu saãn

lûúång töm suá cuãacaã nûúác nùm2016, tùng 4,4%so vúái nùm 2015.

1.765 triïåucon

Laâ saãn lûúångtöm giöëng tónhBònh Thuêån saãnxuêët vaâ tiïu thuå 2thaáng àêìu nùm2016, giaãm 10,9%so cuâng kyâ nùm2015.

413.674 haLaâ diïån tñch

töm suá cuãa caãnûúác ûúác àaåt 2thaáng àêìu nùm2015, tùng 0,2%so cuâng kyâ nùm2015.

CON SÖË - SÛÅ KIÏÅNchuyïån naây àõa phûúng laâm khöng àûúåc". Öng Nguyïîn Vùn Buöåi, Phoá Giaám àöëc Súã

NN&PTNT Bïën Tre, nhêån àõnh cöng taácquan trùæc möi trûúâng (àïí caãnh baáo aãnhhûúãng àïën vêåt nuöi vïì dõch bïånh cuängnhû mûác chõu àûång cuãa vêåt nuöi) thúâigian qua coân thiïëu vaâ yïëu, chûa àûa ranhûäng con söë chñnh xaác àïí ngûúâi dên coákïë hoaåch trong saãn xuêët.

GS.TS Tùng Àûác Thùæng, Phoá Giaám àöëcViïån Khoa hoåc Thuãy lúåi miïìn Nam, nhêånàõnh: Cêìn àêíy nhanh tiïën àöå thûåc hiïån

caác dûå aán xêy àûång cöng trònh, phi cöngtrònh phoâng, chöëng haån haán, xêm nhêåpmùån, cöng trònh thuãy lúåi haå têìng phuåcvuå nuöi tröìng thuãy saãn. Sùæp xïëp ûu tiïnxêy dûång caác cöëng kiïím soaát mùån, naåoveát hïå thöëng kïnh mûúng, àùæp búâ bao,cuãng cöë àï biïín, hïå thöëng cêëp nûúác sinhhoaåt trong caác dûå aán, trong àoá coá dûå aánthuãy lúåi Ö Mön - Xaâ No, Quaãng Löå -Phuång Hiïåp, Baán àaão Caâ Mau vaâ Tûá giaácLong Xuyïn.

DIÏÅU LÛÄ

THÛÁ TRÛÚÃNG BÖÅ NN&PTNT VUÄ VÙN TAÁM

Baám saát tònh hònh àïí coá giaãi phaáp cuå thïíChuáng ta phaãi coá giaãi phaáp àïí phaát triïín bïìn vûäng vïì chêët

lûúång vaâ saãn lûúång. Trûúác mùæt, haån - mùån dûå baáo keáo daâi àïënthaáng 6 nïn phaãi àêíy maånh quan trùæc, theo doäi diïîn biïën tûângngaây vaâ thöng baáo kõp thúâi àïí ngûúâi dên phoâng traánh. Ngaânhchuyïn mön coá biïån phaáp àiïìu tiïët nûúác, àiïìu chónh diïån tñchthaã nuöi, thúâi vuå… nhùçm thñch ûáng vúái tònh hònh. Àöìng thúâi,thûåc hiïån coá löå trònh àiïìu tiïët nûúác cuåc böå theo nhûäng kõch baãn,

dûå aán àaä triïín khai, caác àõa phûúng cêìn kiïím tra baám saát tònh hònh vïì tömnuöi, caá tra àïí coá caác giaãi phaáp kyä thuêåt. Ngoaâi ra, àïí phaát triïín bïìn vûängthñch ûáng vúái xêm nhêåp mùån, caác àõa phûúng cêìn raâ soaát laåi quy hoaåch vaâ thûåchiïån quy hoaåch; têåp trung vaâo caác dûå aán àêìu tû haå têìng thuãy lúåi, hïå thöëngkïnh mûúng...

GIAÁO SÛ VOÄ TOÂNG XUÊN

Thñch ûáng vúái xêm nhêåp mùånTònh traång khö haån vaâ xêm nhêåp mùån àang diïîn ra gay gùæt

taåi nhiïìu tónh, thaânh khu vûåc ÀBSCL, Nam Trung böå, TêyNguyïn, chuáng ta cêìn coá giaãi phaáp thñch ûáng phuâ húåp. Ngûúâidên nïn chuyïín tûâ chuyïn tröìng luáa sang mö hònh canh taácbïìn vûäng nhû töm - luáa, nghôa laâ tröìng luáa khi muâa mûa bùætàêìu, àïën khi mûa kïët thuác thò luáa cuäng cho thu hoaåch vaâ tiïënhaânh cho nûúác mùån vaâo thaã nuöi töm, cua… Viïåc cöë gùæng ngoåt

hoáa caác vuâng baán àaão ven biïín àïí tröìng luáa nhû àaä laâm trong nhûäng nùm quakhöng nhûäng laâ laäng phñ tiïìn baåc (do xêy caác cöng trònh ngùn mùån vaâ dêînnûúác ngoåt), hiïåu quaã kinh tïë khöng cao (tröìng luáa), maâ coân laâm aãnh hûúãngxêëu àïën viïåc phaát triïín caác vuâng thñch húåp cho nuöi tröìng thuãy haãi saãn vöën coágiaá trõ gia tùng cao hún tröìng luáa rêët nhiïìu. Vò thïë, viïåc haån haán vaâ xêm mùån úãmûác àöå kyã luåc hiïån nay thêåm chñ àang àem laåi lúåi ñch lúán cho caác khu vûåc nuöitröìng thuãy, haãi saãn.

16 NHÒN RA THÏË GIÚÁI

Múã röångTaåi Höåi nghõ cuãa Hiïåp höåi Nuöi

tröìng thuãy saãn thïë giúái úã Las Vegas,Nevada, Myä vaâo cuöëi thaáng 2/2016,caác nhaâ saãn xuêët AQ1 göìm AttilioCastano, Regis Bador vaâ Ross Doddàaä chia seã vúái baån àoåc Con Töm vïì sûåphaát triïín vaâ ûáng duång AQ1 cuängnhû nhûäng caãi tiïën maâ haäng àaä thûåchiïån trong thúâi gian qua.

Ross Dodd cho biïët vûâa tung rathõ trûúâng hïå thöëng cho töm ùnbùçng caãm biïën êm thanh thïë hïåthûá 3. Àêy laâ hïå thöëng àûúåc trangbõ phêìn mïìm PC múái, thuêåt toaánàiïìu khiïín thöng minh hún cuângnhiïìu tñnh nùng khaác. Hïå thöëngnaây àang àûúåc triïín khai thûåc hiïåntaåi 17 quöëc gia nuöi töm vaâ manglaåi kïët quaã rêët töët úã nhûäng nûúácgùåp sûå cöë dõch bïånh nghiïm troång.Haäng àaä tuyïín thïm nhên viïn àïíthûåc hiïån nghiïn cûáu vaâ phaáttriïín, àöìng thúâi múã vùn phoâng taåiThaái Lan. Regis cuäng tñch cûåc múãröång thõ trûúâng taåi Myä Latinh, vaâsúám àùåt vùn phoâng quaãn lyá taåiPanama coân Attilio àaä gùåt haáinhiïìu thaânh cöng vúái hïå thöëng taåiEcuador.

Taåi Àöng Nam AÁ, Thaái Lan vaâ ViïåtNam laâ nhûäng khaách haâng lúán nhêët,Indonesia vaâ Malaysia cuäng àang coánhu cêìu. Hiïån, haäng àang thûåchiïån möåt dûå aán lúán úã AÃ Rêåp Saudi.ÚÃ möîi quöëc gia, hïå thöëng chó àûúåcsûã duång úã möåt vaâi ao, sau khi thêëyhiïåu quaã roä rïåt, khaách haâng múáitùng cûúâng sûã duång trïn diïån röång.

Sau cuöåc khaão saát yá kiïën khaáchhaâng vïì töëc àöå tùng trûúãng, tyã lïåchuyïín hoáa thûác ùn vaâ nhûäng lúåiñch khaác khi sûã duång AQ1, haäng àaänhêån àûúåc dûä liïåu ao nuöi theo thûátûå vïì diïån tñch tûâ nûãa ha cho túái aoröång túái 24 ha, vaâ mêåt àöå thaã nuöitûâ 8 êëu truâng/m2 túái 300 êëutruâng/m2. Kïët quaã cho thêëy, tyã lïåtùng trûúãng trung bònh àïìu àûúåccaãi thiïån 23% vaâ giaãm 20% hïå söëchuyïín àöíi thûác ùn (FCR). Taåi NewCaledonia, 3 nùm trûúác àêy chó coámöåt höå nuöi sûã duång hïå thöëng AQ1,nhûng túái nay, söë höå nuöi sûã duånghïå thöëng naây àaä tùng lïn 60 - 70%.

Lúåi ñch nuöi töm quy mö nhoã

Ross Dodd chia seã, AQ1 phaát huyhïët tñnh nùng maâ khöng giúái haåntrïn diïån tñch ao nuöi töm, búãi vêåynöng dên nuöi töm nhoã leã cuänghûúãng lúåi tûâ hïå thöëng naây. Duâ diïåntñch ao nuöi 1 ha hay 1.000 ha àïìuthu àûúåc lúåi ñch nhû tyã lïå tùngtrûúãng, hïå söë FCR thêëp, tyã lïå söëngcao vaâ nùng suêët thu hoaåch cao nhûnhau. Thûåc tïë, ngûúâi nuöi töm quymö nhoã taåi chêu AÁ quen sûã duång maáycho ùn tûå àöång vúái thiïët bõ ào giúânhûng phêìn lúán hoå khöng nuöi kheápkñn vaâ àûúåc trang bõ hïå thöëng cho ùn

Xuêët hiïån lêìn àêìu nùm 2009, nhûng hïå thöëng Cho töm ùn bùçng caãm biïën êmthanh (AQ1) vêîn liïn tuåc àûúåc caãi tiïën, nhùçm kiïím soaát quaá trònh cho ùn, giuápnöng dên khùæp núi trïn thïë giúái gia tùng lúåi nhuêån.

Cho töm ùn bùçng "êm thanh"

Mö phoãng hïå thöëng cho töm ùn bùçng caãm biïën êm thanh AQ1

17NHÒN RA THÏË GIÚÁI

bùçng caãm biïën êm thanh. Möåt nöngdên nuöi töm vúái caác khay thûác ùntrong 4 ao nuöi phaãi tûå àiïìu chónh 5maáy cho ùn tûå àöång 5 - 6 lêìn/ngaâyvaâ phaãi trûåc tiïëp keáo khay thûác ùnmöåt vaâi lêìn trong ngaây àïí kiïím tratònh traång töm ùn thïë naâo, tûâ àoá múáicoá thïí dûå àoaán vïì tyã lïå thûác ùn caáccûä tiïëp theo. Àiïìu naây laâm tùng chiphñ nhên cöng vaâ töën thúâi gian. Nïëutraåi nuöi múã röång, thò viïåc kiïím soaátchi phñ lao àöång seä rêët khoá khùn.

Trûúác kia, caác traåi nuöi töm taåiTêy baán cêìu phaãi caånh tranh gaygùæt vúái traåi töm Àöng Nam AÁ,nhûng nhúâ aáp duång hïå thöëng AQ1nïn chi phñ saãn xuêët taåi Têy baán cêìuàaä nùçm úã mûác thêëp nhêët thïë giúái.Ecuador àaä trúã thaânh thõ trûúâng sûãduång hïå thöëng AQ1 lúán nhêët.Mexico cuäng àûúåc àaánh giaá laâ thõtrûúâng tiïìm nùng. Nhiïìu traåi nuöi

taåi àêy àaä àùåt mua saãn phêím vaânhoám seä lùæp àùåt hïå thöëng àêìu tiïntaåi Mexico vaâo thaáng 4/2016. Thûåctïë, nöng dên nuöi töm taåi Mexicoàïìu biïët AQ1 nhûng hoå khaá thêåntroång trûúác khi àùåt mua vaâ sûã duång.Hoå yïu cêìu caác chuyïn gia cuãa haängsang têån núi àïí hûúáng dêîn kyäthuêåt, laâm roä khña caånh lúåi ñch kinhtïë cuäng nhû söë tiïìn maâ hoå seä tiïëtkiïåm àûúåc nïëu sûã duång saãn phêím.

Giaãi phaáp tiïët kiïåm hiïåu quaã

Theo kyä sû saãn xuêët AttilioCastano, khi lùæp àùåt hïå thöëng, haängluön theo doäi traåi nuöi cuãa khaáchhaâng suöët 1 nùm. Thúâi gian múái sûãduång, khaách haâng coá thïí goåi àiïåncho kyä thuêåt viïn 24/24 àïí àûúåcnghe tû vêën trûåc tiïëp. Haäng cuänghûúáng dêîn sûã duång hïå thöëng qua

maång vaâ luön sùén loâng traã lúâi moåithùæc mùæc cuãa khaách haâng. Thöngthûúâng, trong thúâi gian 2 túái 3thaáng, khaách haâng àïìu nùæm chùæcnguyïn tùæc sûã duång. Theo sinh khöëiao nuöi, caác kyä sû seä quyïët àõnh söëlûúång AQ1 cêìn lùæp àùåt. Thöngthûúâng, 1 hïå thöëng AQ1 seä kiïímsoaát saãn lûúång ao 15 - 20 têën töm.Hïå thöëng AQ1 taåi caác traåi nuöi úãEcuador vaâ Mexico chaåy bùçng nùnglûúång mùåt trúâi nïn tiïët kiïåm àûúåcchi phñ nùng lûúång.

Baãng àiïìu khiïín lùæp trïn hïå thöëngàiïìu khiïín nùng lûúång mùåt trúâi seäbaáo tònh hònh ao nuöi 2 giêy/lêìntrong ngaây vïì àiïån thoaåi thöngminh hoùåc maáy tñnh vùn phoâng.Nhûäng thöng söë quan troång göìmlûúång öxy hiïån trong ao vaâ nhiïåtàöå, lûúång thûác ùn ao nuöi vûâa tiïëpnhêån trong giúâ gêìn nhêët vaâ trongngaây. Àiïìu àùåc biïåt, chó trúâi mûa lúánmúái aãnh hûúãng túái hïå thöëng, vòtiïëng mûa coá thïí aát êm thanh tömàang ùn, nhûng gêìn àêy hïå thöëngcaãi tiïën coá lùæp àùåt thïm thiïët bõ caãmbiïën mûa vaâ töm vêîn àûúåc cho ùnhiïåu quaã túái khi mûa to kïët thuác.

Hïå thöëng naây coá thïí tûå àöång bêåtvaâ ngùæt maáy cho ùn coân viïåc tûå àöångngùæt maáy suåc khñ phuå thuöåc vaâolûúång öxy. Ao nuöi thêm canh rêëtcêìn tñnh nùng naây. AQ1 àaä àûúåcnêng cêëp phêìn mïìm bùçng nhiïìungön ngûä sùén coá nhû tiïëng Anh,Phaáp, Thaái Lan, Têy Ban Nha vaâ sùæptúái laâ tiïëng Viïåt nhùçm àûa hïå thöëngAQ1 tiïën saát ngûúâi nuöi töm trïntoaân thïë giúái.

TUÊËN MINH

� Attilio àang àiïìu haânh traåi nuöi 220 ha taåi Ecuador vaâ laâ ngûúâi hûúáng dêîn sûã duångAQ1 taåi quöëc gia naây. Regis phuå traách marketing AQ1 taåi Myä Latinh, Ross saáng lêåp vaâphaát triïín AQ1. Traåi àaä bùæt àêìu lùæp àùåt AQ1 trïn 9 ha ao nuöi vaâo thaáng 1, vaâ túáithaáng 5/2015, tùng lïn 180 - 190 ha. Nùm nay, diïån tñch sûã duång seä tùng lïn 220 ha.Hïå thöëng AQ1 àûúåc saãn xuêët taåi Hobart, Australia.

Cho töm ùn bùçng êm thanh giuáp gia tùng lúåi nhuêån

18 VÊËN ÀÏÌ - SÛÅ KIÏÅN

Àï àiïìu laåc hêåuKim ngaåch xuêët khêíu thuãy saãn àaä

tûúng àûúng vúái kim ngaåch xuêëtkhêíu gaåo nhûng nghõch lyá laâ hïåthöëng àï àiïìu phuåc vuå cho nuöitröìng thuãy saãn rêët manh muán vaâ chuãyïëu dûåa vaâo hïå thöëng cêëp thoaát nûúácdaânh cho tröìng luáa. Àï àiïìu àïí canhtaác luáa laâ hïå thöëng tûúái möåt chiïìu,trong khi vúái nuöi tröìng thuãy saãn àoâi

hoãi cung cêëp nûúác hai chiïìu. Nïëu hïå thöëng àï àiïìu tröìng troåt têåp

trung ngùn mùån thò hïå thöëng àï thuãysaãn laåi àïì cao viïåc cung cêëp nûúácmùån. Tónh Kiïn Giang àaä phaát triïínnuöi tröìng nhiïìu nùm, nhûng nhiïìunúi chûa coá hïå thöëng thuãy lúåi daânhcho thuãy saãn. Nguöìn nûúác mùånkhöng àûúåc quaãn lyá töët, àang bõ suygiaãm. Nûúác mùån ö nhiïîm do mêët khaã

nùng laâm saåch tûå nhiïn dêîn àïën tömnuöi dïî phaát sinh dõch bïånh vaâ chïët.Nùng suêët töm bònh quên chó khoaãng10 têën/ha/nùm. Vöën àêìu tû cho thuãylúåi chung cuãa tónh hùçng nùm hún 200tyã àöìng, múái àaáp ûáng àûúåc khoaãng 50- 60% nhu cêìu naåo veát kïnh mûúng,thiïëu vöën xêy dûång múái.

Caác tónh àang chuá troång àêìu tûàûúâng öëng dêîn nûúác tûâ biïín vaâo ao

Hiïån ngûúâi nuöi töm, caác cêëp chñnh quyïìn àïìu lo lùæng vïì tònh traång ö nhiïîmnguöìn nûúác vaâ hïå thöëng àï àiïìu khöng coân phuâ húåp khi mùån xêm nhêåp sêu vaâdiïån tñch nuöi töm vaâ töm luáa ngaây caâng tùng, nhûng hïå thöëng tiïu thoaát nûúácvêîn chuã yïëu phuåc vuå tröìng luáa.

Gian nan giûä nûúác saåch nuöi töm

Nuöi töm úã Àöìng bùçng söng Cûãu Long AÃnh: Phan Thanh Cûúâng

19VÊËN ÀÏÌ - SÛÅ KIÏÅN

töm, àaãm baão coá nguöìn nûúác saåch,song vêën àïì àang xaãy ra laâ khi söëlûúång caác höå nuöi tùng nhanh thònguöìn nûúác mùån thaãi ra biïín àaä gêyra tònh traång ö nhiïîm nûúác biïín gêìnbúâ. Do caác vuâng nuöi töm àïìu úã bònhàõa thêëp, nûúác mùån thêm nhêåp, nïnkhi nûúác thaãi nuöi töm àûa ra biïínthò chuáng laåi bõ triïìu àûa trúã vaâo búâ.

Caâ Mau laâ àõa phûúng chuyïín diïåntñch sang nuöi tröìng thuãy saãn rêëtlúán, nhûng hïå thöëng thuãy lúåi khöngthay àöíi laâ bao. Thêåm chñ hïå thöëngàï àiïìu phuåc vuå tröìng luáa trûúác àêykhiïën viïåc cêëp thoaát nûúác mùån bõchêåm, nhêët laâ khi nuöi töm cöngnghiïåp. Do viïåc tiïu thoaát nûúác mùånkhöng kõp thúâi, keáo theo dõch bïånhtöm ngaây caâng nhiïìu.

Khi biïín vaâo búâNhiïìu yá kiïën cho rùçng cêìn phaãi coá

quy hoaåch thuãy lúåi phuåc vuå nuöi tömàïí têån duång àûúåc viïåc mùån xêmnhêåp, biïën nhûäng taác haåi cuãa biïënàöíi khñ hêåu thaânh lúåi thïë. Caác SúãNN&PTNT úã vuâng ÀBSCL àaä vaâ àangchuyïín maånh sang xêy dûång hïåthöëng àï àiïìu coá khaã nùng àiïìu tiïëthai chiïìu nûúác mùån vaâ nûúác ngoåttheo muâa. Trong àoá, ûu tiïn viïåc coáthïí lêëy nûúác mùån àïí nuöi töm (úãvuâng tiïëp giaáp mùån - ngoåt). Tuynhiïn, viïåc “múã cûãa biïín” cho mùånxêm nhêåp vaâo búâ cuäng àùåt ra nhiïìuvêën àïì mang tñnh lõch sûã. Àoá laâ triïìucûúâng, soáng biïín, baäo coá thïí uy hiïëp,àe doåa caác vuâng canh taác trïn quymö lúán, nïëu hïå thöëng àï biïín, àï cûãasöng khöng àaãm baão an toaân.

Viïåc àûa nûúác mùån vaâo sêu trongàêët liïìn cuäng xaãy ra tònh traång ö

nhiïîm sêu trong nöåi àõa. Vñ duå úãQuaãng Nam, hai huyïån Thùng Bònhvaâ Nuái Thaânh nuöi töm vúái diïån tñch285 ha, triïín khai àïën nùm 2018.Tuy nhiïn, theo Chi cuåc Baão vïå möitrûúâng (Súã Taâi nguyïn - Möi trûúâng),“do caác ao nuöi liïìn kïì nhau, vuângnuöi tûå phaát khöng xêy dûång bïí lùængloåc àïí xûã lyá nûúác thaãi, trong khiphûúng aán baão vïå möi trûúâng caác àõaphûúng triïín khai chêåm. Phêìn lúánsaãn phêím dû thûâa trong nuöi töm àaätñch tuå dûúái àaáy ao. Àêy chñnh laânguöìn gêy nguy haåi cho con töm”.

Dêìn dêìn, ngûúâi ta thêëy rùçng àûanûúác mùån vaâo àêët liïìn nuöi töm àaäkhoá, nhûng viïåc àûa nûúác mùån rakhoãi àêët liïìn coân khoá hún nhiïìu. Àùåcbiïåt laâ úã Ninh Thuêån. Nûúác mùån lêëytûâ biïín vaâo pha vúái nûúác ngoåt tûânûúác ngêìm qua caác giïëng khoan, sauàoá thaã töm nuöi. Nûúác thaãi ra khöngtheo möåt kïnh mûúng naâo vaâ thêëmtrûåc tiïëp qua lúáp caát, ài vaâo maåchnûúác ngêìm, gêy ö nhiïîm nûúác ngêìm.Tònh traång naây cuäng diïîn ra úã ThûâaThiïn - Huïë, khi nhûäng nghiïn cûáucho thêëy maåch nûúác ngêìm àang bõaãnh hûúãng nghiïm troång tûâ khi nuöitöm quy mö lúán.

Nuöi gheápNhûäng ngûúâi nuöi töm àang rúi

vaâo voâng luêín quêín, àoá laâ caângchöëng ö nhiïîm caâng ö nhiïîm hún.Chùèng haån àïí traánh ö nhiïîm nûúác thòàêíy thaãi nûúác ra ngoaâi, gêy ö nhiïîmcho ngûúâi khaác vaâ cho möi trûúângchung. Cöë gùæng naåo veát ao, nhöìi hoáachêët vaâo àaáy ao, nhûng kïët cuåc laâ àêëtbõ ö nhiïîm sêu hún, nguöìn àêët önhiïîm ngaây caâng lúán hún.

Hún ai hïët, nhûäng ngûúâi nuöi tömvaâ caán böå ngaânh töm vuâng Àöìng bùçngsöng Cûãu Long àaä nhòn thêëy voângluêín quêín naây. Nhiïìu yá kiïën àïì xuêëtviïåc thay àöíi sang viïåc nuöi tröìngbïìn vûäng. Chùèng haån, thay vò naåo veátao khiïën ö nhiïîm nguöìn nûúác vaâ àêëtthò nïn sûã duång hïå vi sinh vêåt àïíphên huãy caác chêët hûäu cú trong chêëtthaãi giuáp laâm saåch nûúác vaâ nïìn àaáyao, phöí biïën laâ viïåc sûã duång chïë phêímsinh hoåc trong nuöi thuãy saãn. Ngoaâira, thay vò tòm caách thaáo nûúác önhiïîm ra biïín, nïn sûã duång caác loaåithûåc vêåt nhû taão, rong, sinh vêåt phuâdu hay caác loaâi cêy thuãy sinh khaác(rau, beâo...) àïí hêëp thuå caác chêët dinhdûúäng, laâm saåch nguöìn nûúác thaãi.

Trong möåt cuöåc höåi thaão quöëc tïë,caác chuyïn gia haâng àêìu cuãa Myä àaäkhuyïn nöng dên Viïåt Nam thûåchiïån nuöi thuãy saãn löìng gheáp. Àêy laâmö hònh vûâa kinh tïë vûâa baão vïå möitrûúâng rêët töët, àaä qua nhiïìu nghiïncûáu vaâ kiïím àõnh. Chùèng haån nuöigheáp caác loaâi caá tai tûúång, sùåc rùçn, caáhûúâng, rö phi… seä ùn caác loaåi thûåcvêåt coá haåi. Caác loaâi caá coá thïí tham giavaâo chuöîi thûác ùn trong ao, vûâa giuápxûã lyá caác chêët dinh dûúäng dû thûâavûâa taåo ra sinh khöëi àïí tùng nùngsuêët saãn xuêët cuãa ao nuöi. Höåi nghõgiao ban nuöi töm àêìu nùm 2016 vûâaqua, rêët nhiïìu caán böå khuyïën nöngvaâ ngûúâi nuöi àïì xuêët yá kiïën BöåNN&PTNT cêìn coá nhûäng nghiïn cûáuvïì viïåc nuöi löìng gheáp àïí giaãm önhiïîm möi trûúâng vaâ tùng thïmnguöìn thu cho ngûúâi dên caác vuângnuöi tröìng thuãy saãn theo khuyïën caáocuãa caác nhaâ khoa hoåc.

NGUYÏÎN ANH

� Giaáo sû Voä Toâng Xuên tûâng cho rùçng, viïåc nûúác mùån thêm nhêåp àaä taåo ra nhûängvuâng nuöi töm luáa vaâ töm chuyïn canh röång lúán, cho ngûúâi dên thu nhêåp tùng300% so vúái tröìng luáa. Moán quaâ thiïn nhiïn ban tùång maâ con ngûúâi khöng thïí tûålaâm ra àûúåc.

20 VÊËN ÀÏÌ - SÛÅ KIÏÅN

Giaãm nheå aãnh hûúãng cuãa BÀKH àïën töm nuöi Theo nhiïìu chuyïn gia, àïí haån chïë taác àöång cuãa biïën àöíi khñ hêåu (BÀKH) àöëivúái dõch bïånh töm nuöi, nïn aáp duång caác biïån phaáp phoâng bïånh töíng húåp, nuöian toaân sinh hoåc, vaâ haån chïë töëi àa sûã duång khaáng sinh.

Möi trûúâng bêët öínNhiïåt àöå laâ möåt trong nhûäng yïëu töë giúái haån sinh

thaái cuãa vêåt nuöi tröìng. Vúái töm suá, nhiïåt àöå thñchhúåp cho sûå phaát triïín tûâ 25 - 300C, lúán hún 350C hoùåcthêëp hún 120C keáo daâi laâm töm sinh trûúãng chêåm.Nhiïåt àöå aãnh hûúãng àïën rêët nhiïìu yïëu töë khaác, àùåcbiïåt laâ chêët lûúång nûúác, khaã nùng bùæt möìi vaâ lêëy thûácùn cuãa töm.

Baãng 1: Caác giai àoaån tiïu hoáa thûác ùn cuãa töm theãchên trùæng sau khi cho ùn úã mûác nhiïåt khaác nhau

(Nguöìn: Triïåu Thanh Tuêën, 2015).Theo baãng, úã nhiïåt àöå 240C, mêët àïën 90 - 105 phuát

àïí tiïu hoáa thûác ùn. Nhû vêåy, phêìn lúán dinh dûúängtrong thûác ùn khöng àûúåc hêëp thu trong ruöåt töm vaâthaãi ra möi trûúâng thöng qua phên. Lûúång thûác ùnkhöng àûúåc tiïu hoáa trong phên töm cuäng àûúåc quansaát. Qua nhiïìu nghiïn cûáu, cho thêëy töm tiïu hoáa lêuhún gêëp 2 lêìn úã nhiïåt àöå 280C so vúái 320C. ÚÃ nhiïåt àöåthêëp (24- 260C), töm ùn ñt hún so vúái úã caác mûác nhiïåtàöå khaác. Lûúång thûác ùn coân dû sau 2 giúâ cho ùn (Baãng2) cuäng cho thêëy nïn cho töm ùn caách nhau trïn 4 giúâkhi nhiïåt àöå thêëp.

Baãng 2: Thúâi gian töm theã chên trùæng tiïu hoáa hoaântoaân thûác ùn úã mûác nhiïåt khaác nhau

(Nguöìn: Triïåu Thanh Tuêën, 2015).

Thñch ûáng phöí biïën nhêët hiïån nay coá thïí aáp duångàoá laâ bùçng caách àiïìu chónh muâa vuå nuöi, traánh nhûängkhoaãng thúâi gian nhiïåt àöå quaá noáng hoùåc quaá laånh.Theo kinh nghiïåm úã miïìn Bùæc, muâa vuå thaã töm töëtnhêët laâ sau tiïët Thanh minh haâng nùm, khi àoá nhiïåtàöå tûúng àöëi öín àõnh, töm thaã coá tyã lïå söëng cao, àöìngthúâi töm vuå 2 thò thu hoaåch trûúác muâa mûa baäo(thaáng 9 haâng nùm) àïí traánh thiïåt haåi.

Bïn caånh àoá, àiïìu chónh cú cêëu àöëi tûúång nuöi,thay vò nuöi àún töm suá hoùåc töm theã vúái mêåt àöå caovaâ ruãi ro lúán, nhiïìu nöng dên úã Thanh Hoáa, Thaái Bònh,Nam Àõnh, Thûâa Thiïn - Huïë hay Caâ Mau, Baåc Liïu...nuöi xen gheáp töm vúái caác àöëi tûúång khaác nûäa nhû caáàöëi, rö phi, rau cêu,… hoùåc möåt söë àöëi tûúång khaác àïígiaãm ruãi ro khi thúâi tiïët thay àöíi (vaâ caã thõ trûúângthay àöíi).

Cuöëi cuâng laâ laách vuå, viïåc naây àaä vaâ àang laâm rêëttöët úã Thanh Hoáa, Thaái Bònh vaâ nhiïìu tónh miïìn Bùæccuäng nhû ÀBSCL, ngûúâi dên àaä tiïën haânh ûúm contöm giöëng trong traåi hoùåc giai, gieâo, chúâ àïën khinhiïåt àöå möi trûúâng öín àõnh vaâ sûác àïì khaáng con tömtöët hún thò seä bung ra ao nuöi.

Thñch ûángÀïí thñch ûáng vúái tònh traång nhiïåt àöå thay àöíi, ngûúâi

nuöi coá thïí thûåc hiïån bùçng caách nêng cêëp haå têìng traåinuöi vaâ caác biïån phaáp kyä thuêåt.

Vïì haå têìngÀïí àöëi phoá vúái nhiïåt àöå thay àöíi, nhiïìu traåi nuöi àaä

nêng cêëp àêìu tû hïå thöëng nhaâ maâng nuöi an toaânsinh hoåc, vñ duå vuâng nuöi úã Baåc Liïu cuãa Cöng ty Viïåt- UÁc àïí kiïím soaát nhiïåt àöå vaâ nhiïìu yïëu töë khaác. Traåinuöi cuãa öng Hoaâng Xuên Tin, úã Nghïå An àaä xêy dûångmö hònh nuöi töm trong nhaâ vaâ ao bïí xi mùng àïí kiïímsoaát nhiïåt àöå (kïí caã mûa liïn quan àïën pH vaâ àöå

21VÊËN ÀÏÌ - SÛÅ KIÏÅN

mùån)... Bïn caånh àoá, nêng cêëp hïå thöëng ao lùæng aochûáa, àïí khi nhiïåt àöå noáng quaá, nûúác böëc húi maånhcoá thïí búm thïm nûúác tûâ ao chûáa lùæng vaâo ao nuöi àïígiaãm búát nhiïåt vaâ thïm nûúác cho ao.

Hònh 2: Sú àöì böë trñ ao nuöi töm hoaân chónh

VVïïìì bbiiïïåånn pphhaaáápp kkyyää tthhuuêêåått Thiïët kïë ao nuöi àaãm baão an toaân sinh hoåc, haån chïë

thêëp nhêët taác àöång cuãa BÀKH, àùåc biïåt laâ thay àöíinhiïåt àöå, pH, àöå mùån.

Traåi nuöi cêìn coá ao lùæng cêëp vaâ ao xûã lyá nûúác thaãi.Bïn caånh àoá laâ caác thiïët bõ höî trúå kyä thuêåt, nhû maáyquaåt nûúác, maáy suåc khñ; hïå thöëng maáy búm vaâöng/cöëng ruát xaã...

Quaãn lyá thûác ùn: nhiïåt àöå quaá cao, hoùåc quaá thêëp,töm nuöi giaãm ùn. Vò vêåy cêìn theo doäi cho ùn chùåt cheäbùæng nhaá/voá, giaãm cho ùn vaâo nhûäng thúâi àiïím naây.

Àöëi vúái nuöi töm nûúác lúå, ngûúâi nuöi cêìn kiïím trahoaåt àöång cuãa töm nuöi vaâ möi trûúâng nûúác trûúác vaâsau mûa àïí coá biïån phaáp xûã lyá kõp thúâi, nhû: gia cöë,tu sûãa búâ ao, cöëng lêëy nûúác àïí haån chïë hû hoãng, saåtlúã laâm thêët thoaát saãn phêím; thûúâng xuyïn theo doäi,cêåp nhêåt dûå baáo thúâi tiïët àïí coá biïån phaáp thu hoaåchtrûúác khi baäo, luä luåt xaãy ra. Àïí haån chïë hiïån tûúånggiaãm àöå mùån àöåt ngöåt trong ao nuöi töm, ngûúâi nuöiphaãi coá kïë hoaåch àiïìu tiïët nûúác. Trûúác khi mûa to cêìnphaãi lêëy nûúác coá àöå mùån thñch húåp vaâo ao vaâ àïí mûåcnûúác trong ao cao nhêët. Khi trúâi mûa nïn traánh caáchoaåt àöång laâm xaáo tröån nûúác trong ao nuöi vaâ sau khimûa cêìn nhanh choáng ruát búát nûúác úã têìng mùåt cuãa aobùçng caách thaáo caác caánh phai cuãa cöëng thoaát.

Dõch bïånh tùngTheo thöëng kï cuãa caác nhaâ khoa hoåc, nuöi tröìng

thuãy saãn trïn thïë giúái vaâ Viïåt Nam trong 5 - 10 nùmtrúã laåi àêy dõch bïånh xuêët hiïån ngaây caâng nhiïìu. Choàïën nay, trïn thïë giúái àaä coá khoaãng 22 loaåi virus gêy

bïånh úã töm he (töm biïín) àûúåc cöng böë trong danhmuåc caác bïånh nguy hiïím trïn töm àûúåc Töí chûác Thuáy Thïë giúái caãnh baáo (Àùång Thõ Hoaâng Oanh, 2012).

Àïí khùæc phuåc coá thïí nuöi töm theo hònh thûác luêncanh göëi vuå, sau vuå nuöi töm, coá thïí tiïën haânh nuöirö phi hoùåc caá cheäm, àïí cùæt bïånh.

Àöëi vúái bïånh vi baâo tûã truâng (EHP): Hiïån chûa coáphûúng phaáp àiïìu trõ àùåc hiïåu. Viïåc kiïím tra, kiïímsoaát mêìm bïånh tûâ töm giöëng bùçng phûúng phaáp PCRlaâ hïët sûác quan troång. EHP coá thïí töìn taåi sau khi àaäxûã lyá Chlorine úã 100 ppm. Coá khuyïën caáo nïn sûã duångvöi noáng (CaO) àïí xûã lyá ao àïí coá thïí àaåt àöå pH àaáy aotrong quaá trònh caãi taåo cao hún 11 - 12 àïí laâm chïëtmêìm bïånh EHP (Trêìn Hûäu Löåc, 2016).

Àöëi vúái höåi chûáng chïët súám (EMS): Ngoaâi xeát nghiïåmgiöëng chùåt cheä vaâ caác biïån phaáp àaä nïu. Cêìn xem xeátnuöi gheáp vúái caá rö phi hoùåc caác loaâi caá khaác, taåo hïåvi sinh coá lúåi trong ao àïí aát chïë nhoám vi khuêín Vibriogêy bïånh. Coá thïí nuöi luên canh, vuå chñnh nuöi tömsau àoá nuöi caác àöëi tûúång khaác nhû caá keâo, rö phi...

TÛÚÃNG PHI LAITrung têm Húåp taác quöëc tïë Nuöi tröìng

vaâ Khai thaác Thuãy saãn bïìn vûäng

�� Àöëi vúái nöng dên, viïåc theo doäi saát caáchoaåt àöång taåi traåi nuöi (thúâi tiïët, nhiïåt àöå,maâu nûúác, quan saát vêån àöång vaâ sûác ùncuãa töm nuöi...), nêng cao trònh àöå kyäthuêåt vaâ aáp duång cöng nghïå tiïn tiïën vaâosaãn xuêët laâ töëi quan troång.

AÁp duång cöng nghïå tiïn tiïën trong nuöi töm giuáp tùng hiïåu quaã AÃnh: Trêìn UÁt

CON TÖM THAÁNG 3/2016A DOANH NGHIÏÅP - THÛÚNG HIÏÅU

Cöng ty Cöng nghïå Hoáa sinh Viïåt NamÀõa chó: Söë 9A - Nghôa Tên - Cêìu Giêëy - Haâ Nöåi

Àiïån thoaåi: (04). 38361752 - Fax: (04). 37566461Email: craibe@yahoo.com

Website:www.hoasinhvietnam.com.vn

CÖNG TY TNHH ÀÊÌU TÛ THUÃY SAÃN NAM MIÏÌN TRUNG

THÏM CHÊËT LÛÚÅNG, THÏM NIÏÌM TIN

TÖM GIÖËNG CÖNG NGHIÏÅP

www.sando.com.vn

CON TÖM THAÁNG 3/2016 BDOANH NGHIÏÅP - THÛÚNG HIÏÅU

CÖNG TY HÛÄU HAÅN SINH HOÅC HOAÂN CÊÌU (TNHH).Tel/fax: 02413871945

DÀ: 0917808618; 0982955618 Website: www.bestotgl.com.vn

www.bacsitom-trucanh.com.vn

NGUYÏN LIÏÅU MEN VI SINH &ENZYME NHÊÅP KHÊÍU TÛÂ MYÄ

WWW.RUNGBIEN.COM

TTHHUUÖÖËËCC TTHHUUÁÁ YY -- TTHHUUÖÖËËCC TTHHUUÃÃYY SSAAÃÃNN.. WWEEBBSSIITTEE:: WWWWWW..AANNOOVVAA..CCOOMM..VVNN

22 TOÂA SOAÅN - BAÅN ÀOÅC

Töm "àúä" luáaHaån, mùån àaä khiïën vûåa töm, luáa

ÀBSCL chòm trong khoá khùn. Taåi BaåcLiïu, theo Súã NN&PTNT, haån haán,xêm nhêåp mùån àaä dêîn àïën tònh traångthiïëu nûúác ngoåt phuåc vuå saãn xuêët,toaân tónh àaä coá khoaãng 6.000 ha töm- luáa bõ thiïåt haåi, nùång nhêët laâ huyïånHöìng Dên bõ thiïåt haåi khoaãng 4.000ha, huyïån Vônh Lúåi hún 1.300 ha…Tónh àang kiïën nghõ Böå NN&PTNT,Chñnh phuã höî trúå 170 tyã àöìng àïí khùæcphuåc.

Taåi nhiïìu àõa phûúng, trong khi chúâàûúåc höî trúå, nhiïìu ngûúâi dên àaänhanh tay chuyïín àöíi saãn xuêët àïí tûåcûáu mònh. Nhû úã Kiïn Giang, mùåc duâbiïët trûúác tònh hònh tröìng luáa khoákhùn do thúâi àiïím cuöëi nùm ngoaáikhöng coá luä, nhiïìu nöng dên choångiöëng luáa ngùæn ngaây àïí traánh haån, tuynhiïn vêîn khöng "laåi vúái trúâi", xêmnhêåp mùån vaâ haån xaãy ra quaá súám vaâlan nhanh khiïën nöng dên trúã taykhöng kõp. Nhiïìu cöng àêët luáa mêëttrùæng. Quyïët khöng boã hoang àêët,ngûúâi dên xaã nûúác vaâo ruöång àïí nuöitöm.

Öng Nùm Taåo úã xaä Vônh Phong,huyïån Vônh Thuêån cho biïët, àúåt haånnaây gia àònh öng mêët trùæng 16 cöngàêët luáa muâa vúái chi phñ hún 20 triïåuàöìng. Tuy nhiïn, khöng chõu boá tay,gia àònh öng caãi taåo àêët, búm nûúác

vaâo àïí thaã töm. "Nïëu àêìu tû àuángcaách vaâ kyä thuêåt thò vuå töm naây töibaán thu lúåi hún 20 triïåu àöìng", öngNùm Taåo cho biïët thïm.

Taåi huyïån Goâ Quao, cuäng giöëngnhiïìu gia àònh nöng dên khaác, öngCao Vùn Höåi cuäng mêët trùæng 20 cöngàêët luáa. Nhûng öng laåc quan hún chorùçng, phaãi chuyïín àöíi nuöi tröìng àïíphuâ húåp vúái tònh hònh thúâi tiïët.

Noái vïì tònh hònh naây, àaåi diïånPhoâng NN&PTNT huyïån An Minh(Kiïn Giang) cho rùçng, huyïån àaächuyïín dõch theo hûúáng giaãm diïåntñch töm - luáa, tùng diïån tñch chuyïncanh thuãy saãn do möåt söë diïån tñch

töm - luáa giaáp vúái vuâng chuyïn canhgiúâ khoá tröìng àûúåc. Huyïån cuäng seälêëy yá kiïën ngûúâi dên trong vuâng àïíhoå tûå quyïët àõnh saãn xuêët.

Vaâ "löîi" cuãa töm?Töm àang “cûáu” nhiïìu vuâng tröìng

luáa, tuy nhiïn, coá nhiïìu yá kiïën chorùçng, xêm nhêåp mùån lan nhanh nhûhiïån nay laâ do con töm tranh chêëpàêët tröìng luáa, vaâ baâ con lêëy nûúác vaâonuöi töm khiïën luáa "chïët oan".

Nhû taåi Caâ Mau, nhiïìu vuâng quyhoaåch àêët tröìng luáa nhûng möåt söëhöå tûå yá thaáo nûúác mùån nuöi töm,thêëy höå naây laäi, höå khaác laåi laâm

Duâng töm "cûáu" luáa liïåu coá öín?

Nuöi töm - luáa úã Baåc Liïu AÃnh: Trêìn UÁt

Haån, mùån keáo daâi àaä khiïën saãn xuêët nöng nghiïåp úã ÀBSCL ngaây caâng trêìmtroång, luáa chïët khö ngoaâi àöìng, nöng dên hïët àûúâng "cûáu" luáa. Tuy nhiïn, trûúácdiïîn biïën coá thïí xêëu hún vúái tröìng troåt, nhiïìu ngûúâi dên bùæt tay caãi taåo ruöångàïí nuöi töm. Nhûng xeát vïì lêu daâi, àêy coá phaãi caách hay?

23TOÂA SOAÅN - BAÅN ÀOÅC

�� Ngaây 6/1/2016, UBND tónh Caâ Mau banhaânh Quyïët àõnh söë 03/QÀ-UBND quy àõnh mûáchöî trúå trûåc tiïëp giöëng cêy tröìng, vêåt nuöi, thuãysaãn àïí khöi phuåc saãn xuêët vuâng bõ thiïåt haåi dothiïn tai, dõch bïånh trïn àõa baân tónh. Theo àoá,nuöi töm suá thêm canh vaâ baán thêm canh: diïåntñch thiïåt haåi 30 - 50% höî trúå 5.000.000 àöìng/ha,diïån tñch thiïåt haåi tûâ trïn 50 - 70% höî trúå6.000.000 àöìng/ha, diïån tñch thiïåt haåi trïn 70%höî trúå 7.000.000 àöìng/ha; Nuöi töm theã chêntrùæng thêm canh: diïån tñch thiïåt haåi 30 - 50% höîtrúå 15.000.000 àöìng/ha, diïån tñch thiïåt haåi tûâ trïn50 - 70% höî trúå 20.000.000 àöìng/ha, diïån tñchthiïåt haåi trïn 70% höî trúå 25.000.000 àöìng/ha;Nuöi töm suá quaãng canh caãi tiïën: diïån tñch thiïåthaåi 30 - 50% höî trúå 3.000.000 àöìng/ha, diïån tñchthiïåt haåi tûâ trïn 50 - 70% höî trúå 4.000.000àöìng/ha, diïån tñch thiïåt haåi trïn 70% höî trúå5.000.000 àöìng/ha; Nuöi töm suá quaãng canh: diïåntñch thiïåt haåi 30 - 50% höî trúå 2.000.000 àöìng/ha;diïån tñch thiïåt haåi tûâ trïn 50 - 70% höî trúå3.000.000 àöìng/ha, diïån tñch thiïåt haåi trïn 70%höî trúå 4.000.000 àöìng/ha. Quyïët àõnh naây coá hiïåulûåc tûâ ngaây kyá.

�� Ngaây 4/2/2016, Súã NN&PTNT Haâ Tônh banhaânh vùn baãn söë 211/SNN-TS vïì viïåc thûåc hiïånkhung lõch thúâi vuå thaã giöëng nuöi tröìng thuãysaãn 2016. Theo àoá, àöëi vúái nuöi tröìng thuãy saãnmùån, lúå, cuå thïí laâ nuöi töm seä têåp trung thaã giöëngsau tiïët Thanh Minh (ngaây 4/4/2016). Vúái töm theãchên trùæng thaã nuöi trïn caát: Chó nïn nuöi 2vuå/nùm, mêåt àöå thaã giöëng 100 - 120 con/m2, cúägiöëng PL12 trúã lïn), thúâi àiïím thaã giöëng tûâ 4/4àïën 30/8/2016; Àöëi vúái nuöi vuâng triïìu: Chó nïnnuöi 1 vuå/nùm, mêåt àöå thaã dûúái 80 con/m2, cúägiöëng PL12 trúã lïn, thúâi àiïím thaã giöëng tûâ 5/4 àïën30/7/2016 (àïí traánh mûa, baäo). Vúái töm suá, nuöi1 vuå/nùm, mêåt àöå thaã giöëng dûúái 15 con/m2, thaãgiöëng tûâ 5/4 àïën 30/6/2016. Lûu yá: Nhûäng vuângnuöi töm thûúâng xuyïn bõ bïånh àöëm trùæng nïnthaã chêåm hún (khi thúâi tiïët àaä êëm hùèn); nhûängvuâng thêëp triïìu khöng nïn thaã quaá muöån àïí traánhbaäo, luåt.

VÙN BAÃN MÚÁItheo. Khöng chó luáa bõ aãnh hûúãng, maâ nhiïìudiïån tñch nuöi caá nûúác ngoåt cuäng nguy cú mêëttrùæng. Chuã tõch UBND xaä An Xuyïn, TP Caâ MauNguyïîn Thanh Huâng chia seã: Viïåc ngûúâi dên tûåyá thaáo nûúác mùån nuöi töm xaãy ra vaâo thúâi àiïímngay Tïët, xaä àaä àùæp laåi 2 lêìn nhûng möåt söë höålaåi tiïëp tuåc bûãa búâ àûa nûúác mùån vaâo. Àïën nay,toaân khu vûåc 2 êëp laâ Tên Thúâi vaâ Tên Dên hêìunhû àaä ngêëm mùån búãi àêët khö, nûát neã nïn thêëmrêët nhanh, khoá khùæc phuåc àûúåc.

Ngaânh chûác nùng cêëm cûá cêëm, baâ con nuöi cûánuöi nïn dêîn àïën tònh traång úã nhiïìu àõa phûúngcon töm àaä lêën aát, duâ laâ vuâng quy hoaåch chuyïnluáa hay töm - luáa. Vaâ àïën nay, diïån tñch nuöitöm ngoaâi quy hoaåch àang phaát triïín ngoaâi têìmkiïím soaát cuãa chñnh quyïìn àõa phûúng.

Phoá Chuã tõch UBND xaä Khaánh Lêm (huyïån UMinh) cho biïët: Hiïån traång nuöi töm ngoaâi quyhoaåch cuãa xaä rêët lúán. Mùåc duâ xaä chó àûúåc quyhoaåch 220 ha nuöi töm úã ÊËp 1, tuy nhiïn àïënnay, toaân xaä àaä coá 1.070 ha nuöi töm, thêåm chñnhiïìu ngûúâi bùæt àêìu chuyïín sang nuöi cöngnghiïåp.

Trûúác thûåc traång trïn, ngaây 2/3/2016, UBNDtónh Caâ Mau àaä coá cöng vùn yïu cêìu ngùn chùåntònh traång àûa nûúác mùån vaâo vuâng ngoåt hoáa àïínuöi töm. Theo àoá, yïu cêìu UBND caác huyïån: UMinh, Thúái Bònh, Trêìn Vùn Thúâi, TP Caâ Mau àêíymaånh cöng taác tuyïn truyïìn taác haåi cuãa viïåc tûåphaát àûa nûúác mùån vaâo vuâng ngoåt hoáa, vuâng saãnxuêët luáa 2 vuå vaâ àêët lêm nghiïåp àïí nuöi töm;tùng cûúâng cöng taác tuêìn tra, kiïím soaát àïí kõpthúâi phaát hiïån, ngùn chùån, xûã lyá tònh traång trïn,khöng àïí diïîn biïën phûác taåp.

Vò khoá khùn vaâ vò lúåi nhuêån, vêën àïì tranh chêëpgiûäa con töm vaâ cêy luáa khoá coá höìi kïët. Laâm gòàïí haâi hoâa lúåi ñch vaâ húåp lyá saãn xuêët, ngaânh chûácnùng cêìn vaâo cuöåc maånh meä hún nûäa. Vaâ nhêët laâcoá giaãi phaáp àïí àaãm baão hiïåu quaã saãn xuêët lêudaâi. Àïí thaânh cöng keáo daâi, öng Nùm Taåo (xaäVônh Phong, huyïån Vônh Thuêån, Kiïn Giang)“maách nûúác”, laâm 1 vuå luáa, 1 vuå töm seä haån chïëruãi ro hún. Muâa mûa thò laâm luáa, muâa nùæng thònuöi töm. Cuâng àoá phaãi tuên thuã khuyïën caáo cuãangaânh chuyïn mön vaâ lõch thúâi vuå. Duâng luáangùæn ngaây cho vuå luáa, khöng thaã nuöi töm nöëibêìy döìn dêåp nhû trûúác àïí coá thúâi gian rûãa mùån,xöí pheân àuáng quy trònh kyä thuêåt.

PHAÅM THU

Haâm lûúång protein, acid amin

"Nguyïn liïåu àêìu vaâo, quyïët àõnhàêìu ra", nïëu nguyïn liïåu thiïëu caácthaânh phêìn dinh dûúäng thò khöngthïí saãn xuêët àûúåc thûác ùn coá haâmlûúång dinh dûúäng cao. Caác loaâi cöntruâng àûúåc xem nhû laâ möåt nguöìncung cêëp protein thay thïë tiïìm nùng;Nhêët laâ khi so saánh haâm lûúång pro-tein cuãa chuáng vúái caác nguöìn proteinthûåc vêåt nhû àêåu naânh hay proteinàöång vêåt nhû böåt thõt, böåt xûúng.Caác nghiïn cûáu àaä chó ra rùçng, haâmlûúång protein trong cön truâng àaä àaåtàûúåc gêìn nhû laâ "protein cö àùåc" vúáihaâm lûúång protein khaác nhau úã caácloaâi tûâ 30% trong sêu göî àïën 82%trong möåt söë loaâi ong bùæp caây. Tyã lïåtiïu hoáa cuãa chuáng àaåt tûâ 33% àïën96% trong möåt söë loaâi sêu bûúám vaânhöång bûúám.

Tûúng tûå nhû vêåy, thaânh phêìnacid amin cuãa caác loaåi cön truâng cuängkhaác nhau. Möåt söë loaâi coá haâm lûúångphenylalanine vaâ tyrosine cao, möåtsöë loaâi khaác laåi giaâu haâm lûúång tryp-tophan, lysine, threonine (Hònh 1).Tuy nhiïn, caác dûä liïåu phên tñch àaächo thêëy, trong cön truâng, haâmlûúång caác acid amin chûáa lûu huyânh- laâ thaânh phêìn chñnh cuãa phên tûãprotein àöëi vúái àöång vêåt thuãy saãn laåirêët haån chïë. Töíng söë acid amin chûáalûu huyânh hiïín thõ laâ chêët gêy haånchïë àêìu tiïn àöëi vúái acid amin.

Haâm lûúång lipid, carbohydrate

Ngoaâi protein, thaânh phêìn chñnhkhaác trong thaânh phêìn dinh dûúängcuãa cön truâng laâ chêët beáo. Phêìn lúán,caác phên tñch chó ra rùçng, haâm lûúångchêët beáo coá trong caác loaåi cön truânglaâ tûúng àöëi giöëng nhau. Caác nghiïncûáu cuäng cho thêëy, chïë àöå ùn uöëngàoáng goáp àaáng kïí cho haâm lûúångacid beáo khöng baäo hoâa àa (PUFA)trong cön truâng. Haâm lûúång lipid coátrong cön truâng coá thïí àaåt 50% haâmlûúång chêët khö thûúâng àûúåc baäo hoâa,tûúng tûå nhû dêìu hoùåc dêìu hûúángdûúng. Trong àoá, triglycerides laâ

chêët beáo trung tñnh chiïëm haâm lûúånglúán nhêët cuãa chuyïín hoáa nùng lûúångtrong caác loaâi cön truâng. Ngoaâi ra,tûúng tûå nhû töm, cön truâng cuängkhöng thïí tûå töíng húåp àûúåc choles-terol. Àiïìu quan troång cêìn lûu yá rùçngsûå mêët cên bùçng cuãa caác sterol, àùåcbiïåt laâ cholesterol coá thïí laâm giaãmtöëc àöå tùng trûúãng, söë lêìn löåt xaác vaâtyã lïå söëng soát cuãa töm nuöi. Theo baáocaáo, cùn cûá vaâo troång lûúång cú thïí,haâm lûúång cholesterol coá trong cöntruâng tûâ khoaãng 105 mg/100 g úã dïënhaâ vaâ úã mûác thêëp nhêët úã boå hung laâ56 mg/100g.

Carbohydrate trong cön truâng chó

Cön truâng - Nguöìn dinh dûúängcho töm

24 KHOA HOÅC - KYÄ THUÊÅT

Theo caác nghiïn cûáu, cön truâng laâ nguöìn thûác ùn tiïìm nùng coá thïí cung cêëphaâm lûúång cao caác loaåi protein, chêët beáo cho töm nuöi vaâ laâ loaåi thûác ùn bïìnvûäng cho caác loaâi àöång vêåt thuãy saãn.

Hònh 1: Thaânh phêìn caác acid amin coá trong cön truâng vaâ caác loaåi àöång vêåt khaác

25KHOA HOÅC - KYÄ THUÊÅT

chiïëm möåt haâm lûúång thêëp khoaãng 3- 4% úã giai àoaån êëu truâng vaâ khoaãng15% úã caác cön truâng trûúãng thaânh.Caác nghiïn cûáu cho biïët, caác cöntruâng non àûúåc nuöi úã chïë àöå coá haâmlûúång protein thêëp thò haâm lûúångcarbohydrate cuäng ñt hún, tùngtrûúãng chêåm hún vaâ dûå trûä lûúångprotein trong cú thïí thêëp hún so vúáinhûäng cön truâng àûúåc nuöi vúái haâmlûúång protein cao.

Cön truâng trong thûác ùn töm

Tûâ nhûäng nùm 1970, àaä coá caácnghiïn cûáu chó ra rùçng khi töm sûãduång caác loaâi àöång vêåt chên àöët, caácêëu truâng cuãa cön truâng laâm thûác ùnàûúåc ngûúâi tiïu duâng yïu thñch hún.Tuy nhiïn, caác nghiïn cûáu vïì viïåc sûãduång cön truâng thay thïë cho böåt caátrong thûác ùn töm vaâ haâm lûúång cuãacaác loaâi cön truâng coân rêët haån chïë.

Ruöìi nhaâ àûúåc duâng laâm thûác ùncho töm theã chên trùæng, do trongruöìi coá chuöîi peptide àûúåc saãn xuêëtnhúâ quaá trònh thuãy phên nhúâ àoá giuápcho töm tùng troång töët, giaãm tyã lïåchuyïín hoáa thûác ùn vaâ nêng cao tyã lïåsöëng. Trong möåt nghiïn cûáu àaä thûåchiïån àïí àaánh giaá sûå thay thïë möåtphêìn vaâ toaân böå thûác ùn búãi loaâi cöntruâng thuãy sinh (Trichocorixa) trongquaá trònh nuöi thêm canh töm theãchên trùæng. Kïët quaã cho thêëy, tömàûúåc nuöi hoaân toaân bùçng böåt cöntruâng coá töëc àöå tùng trûúãng keám, tuynhiïn noá laåi khöng aãnh hûúãng àïënmaâu sùæc, muâi vaâ hûúng võ cuãa thõttöm.

Triïín voångViïåc sûã duång cön truâng laâm thûác

ùn cho caác loaâi thuãy saãn laâ àiïìuhoaân toaân coá thïí thûåc hiïån trongàiïìu kiïån nuöi thêm canh vúái möåtloaåt caác hïå thöëng canh taác khaácnhau vaâ caác loaâi nuöi coá nhu cêìudinh dûúäng khaác nhau. Viïåc saãn

xuêët giöëng cön truâng dûåa vaâo caácchêët thaãi hûäu cú möåt caách an toaânvaâ tiïët kiïåm kinh tïë laâ àiïìu coá thïíthûåc hiïån; Nhûng àïí coá tñnh khaã thivïì mùåt kinh tïë, thò töíng chi phñnuöi dûúäng vaâ cho ùn cön truâng àöëi

vúái töm, caá cêìn phaãi thêëp hún so vúáichi phñ cho ùn nguöìn protein thöngthûúâng nhû böåt caá, böåt àêåu naânhhay phuå phêím.

LÏ CUNGTheo The Advocate

“The Shirmp Book”Cuöën saách àûúåc biïn soaån búãi taác giaã Victoria

Alday-Sanz, baác sô thuá y vúái hún 15 nùm kinhnghiïåm trong nuöi tröìng thuãy saãn, nhaâ baáo cuãa TheAdvocate, biïn têåp viïn cuãa túâ Nuöi tröìng Thuãy saãnThïë giúái; Laâ caái nhòn toaân diïån vïì ngaânh töm trïntoaân thïë giúái. Àêy laâ möåt nguöìn cung cêëp thöngtin toaân diïån trïn têët caã caác khña caånh cuãa saãnxuêët töm, bao göìm tònh traång toaân cêìu cuãa nghïìnuöi töm, giaãi phêîu vaâ sinh lyá töm, dinh dûúäng,quaãn lyá sûác khoãe, caác vêën àïì thu hoaåch an toaân sinh hoåc àïën caác khaáiniïåm múái vaâ cêu hoãi thûúâng gùåp trong nuöi töm. Saách coá 5 phêìn, göìm 67chûúng vúái caác chuã àïì bùæt àêìu tûâ lõch sûã cuãa nghïì nuöi töm; vai troâ cuãangûúâi nuöi töm quy mö nhoã trong thûúng maåi toaân cêìu, caác hïå thöëngnuöi khaác nhau nhû cöng nghïå biofloc…

Saách do The Advocate phaát haânh. HOAÂNG YÏËN

�� Chêët lûúång protein laâ àiïìu quan troång quyïët àõnh àïën sûåphaát triïín khoãe maånh cuãa caác loaâi àöång vêåt thuãy saãn, nhêëtlaâ caác loaâi ùn thõt. Vaâ cön truâng coá thïí àaáp ûáng àûúåc yïu cêìunaây, khöng nhûäng thïë, noá coân laâ nguöìn cung cêëp thûác ùncho thuãy saãn bïìn vûäng.

26 KHOA HOÅC - KYÄ THUÊÅT

Choån lûåa loaåi ArtemiaTrïn thõ trûúâng hiïån taåi coá rêët

nhiïìu loaåi Artemia (trûáng baâo xaác)vúái chêët lûúång khaác biïåt, àïí choånàûúåc loaåi töët, coá thïí dûåa vaâo yïëu töëkñch thûúác cuãa êëu truâng khi núã.Artemia coá kñch thûúác khaác nhau tuâythuöåc vaâo nguöìn göëc, coá thïí thay àöíitrong khoaãng 0,43 - 0,52 mm. ÊËutruâng töm úã giai àoaån Mysis chó coáthïí tiïu hoáa àûúåc nhûäng möìi nhoãhún 0,45 mm. Àïí biïët àûúåc kñchthûúác ta duâng kñnh hiïín vi ào ñt nhêët30 con êëu truâng Artemia röìi lêëy giaátrõ trung bònh.

Àùåc àiïím dinh dûúäng rêët quantroång vúái Artemia, aãnh hûúãng àïën sûåsinh trûúãng vaâ tó lïå söëng cuãa êëu truângtöm. Haâm lûúång (EPA) naây thay àöíitheo doâng Artemia vaâ àiïìu kiïån söëngúã núi saãn xuêët. Tuy nhiïn, Artemiatöët laâ loaåi khi núã ra coá maâu vaâng camàùåc trûng, núã khaá àöìng àïìu, tyã lïå núãtrïn 80%.

Àiïìu kiïånSau khi êëp trûáng 1 - 2 giúâ, trûáng seä

huát nûúác. Sau 12 - 15 giúâ voã trûáng vúära, xuêët hiïån tiïìn êëu truâng nùçmtrong maâng núã. ÊËu truâng seä búi tûå dotrong nûúác.

Nhiïåt àöå thñch húåp àïí êëp trûángArtemia laâ 28 - 300C. Dûúái 250C trûángchêåm núã. Trïn 350C trûáng ngûâng traoàöíi chêët. Töët nhêët nïn giûä nhiïåt àöåöín àõnh trong thúâi gian cho núã.

Nguöìn nûúác àïí êëp núã Artemia coá

àöå mùån thñch húåp 15 - 35‰ seä cho tyãlïå núã vaâ hiïåu suêët cao hún. ÊËu truângcuäng chûáa nhiïìu nùng lûúång hún.

pH thñch húåp trong khoaãng 8 - 8,5.Nïn böí sung thïm NaHCO3 vaâo möitrûúâng àïí àaãm baão pH khöng dûúái 8.

Haâm lûúång öxy hoâa tan luön àaãmbaão trïn 4 mg/l. Do àoá cêìn àiïìuchónh töëc àöå suåc khñ cho thñch húåp.Mêåt àöå trûáng êëp khöng nïn quaá 5g/lñt. Cûúâng àöå chiïëu saáng trïn mùåtnûúác thñch húåp nhêët khoaãng 2.000lux.

Quy trònhBïí êëp coá àaáy hònh choáp trong suöët

hoùåc múâ, thïí tñch 200 - 1.000 lñt.Àûúåc trang bõ àêìy àuã hïå thöëng suåckhñ, àeân chiïëu saáng, saâng lûúái 125Micro meát, xö, chêåu ca... Hoáa chêëttêíy voã nhû nûúác Zaven hoùåcChlorine. Trûúác khi êëp núã cêìn tñnhtoaán lûúång trûáng baâo xaác cêìn thiïët.

Khûã truâng voã trûáng: Khûã truâng laâbiïån phaáp quan troång laâm giaãmmêìm bïånh (nêëm, vi khuêín) coá thïílêy lan cho êëu truâng töm, laâm tùng

Kyä thuêåt êëp Artemia laâm thûác ùn cho êëu truâng tömÊËu truâng Artemia di chuyïín chêåm, kñch cúä nhoã, dinh dûúäng cao, chûáa nhiïìuàaåm, acid beáo khöng no vaâ dïî tiïu hoáa. Àêy laâ nguöìn thûác ùn quan troång trongsaãn xuêët töm giöëng.

Nuöi Artemia trong ruöång luáa AÃnh: PTC

27KHOA HOÅC - KYÄ THUÊÅT

Bïånh hoaåi tûã cú (IMNV) Bïånh hoaåi tûã cú (IMNV) àûúåc phaát hiïån àêìu tiïn úã Brazil vaâo nùm 2002

trïn töm theã chên trùæng vaâ lêy nhiïîm trïn diïån röång úã khùæp caác traåi nuöivuâng àöng bùæc nûúác naây nùm 2004. Nguyïn nhên gêy bïånh do virus hoåTotiviridae, goåi laâ bïånh hoaåi tûã cú (INMV). Khi bõ bïånh, xuêët hiïån caác vuângmúâ àuåc maâu trùæng úã àöët buång cuöëi cuãa töm. Khi bïånh nùång, hêìu hïët caác àöëtbuång chuyïín sang maâu trùæng àuåc hoùåc maâu cam khi cú töm bõ hoaåi tûã hoaântoaân. Bïånh thûúâng thêëy trïn töm coá troång lûúång tûâ 3 - 10 g, laâm cho töm chêåmlúán vaâ gêy chïët. Bïånh hiïån vêîn chûa coá thuöëc àiïìu trõ. Caách phoâng töët nhêët laâ vïå sinh aocêín thêån trûúác vaâ sau vuå nuöi; giûä öín àõnh möi trûúâng, traánh thay àöíi nhiïìu vïì nhiïåt àöå, nöìng àöå öxy trongnûúác vaâ àöå mùån, choån giöëng saåch bïånh. Tùng cûúâng sûác àïì khaáng cho töm bùçng caách àõnh kyâ böí sung vitaminvaâ khoaáng chêët…

NHÊÅT MINH (Töíng húåp)

BAÁCH KHOA THÛ

tyã lïå núã cuãa trûáng baâo xaác. Àïí khûãtruâng trûáng, trûúác tiïn cêìn ngêmlûúång trûáng cêìn êëp trong nûúác ngoåtkhoaãng 1 giúâ àïí trûáng huát nûúác.Sau àoá ngêm lûúång trûáng cêìn êëp vaâodung dõch thuöëc têíy Zaven vúái nöìngàöå 1 lon Artemia sûã duång 1 lñt dungdõch nûúác Zaven 10% hoùåc sûã duångChlorine, nöìng àöå 200 ppm khoaãng20 - 30 phuát hoùåc khi quan saáttrûáng coá maâu vaâng cam laâ àûúåc.Tiïën haânh rûãa saåch laåi nhiïìu lêìnbùçng nûúác ngoåt hoùåc bùçng nûúácbiïín vaâ loåc lêëy trûáng bùçng lûúái 125Micro meát. Trûáng Artemia sau khi àaätêíy voã cho vaâo dung dõchThiosuphat 0,05% trong 2 - 5 phuát,rûãa laåi bùçng nûúác saåch vaâ sùén saângàïí cho núã ngay hoùåc coá thïí baãoquaãn trong ngùn maát tuã laånh úã mûácnhiïåt 160C laâ phuâ húåp, thúâi gian baãoquaãn töëi àa 3 ngaây.

Cho trûáng núã: Cho trûáng àaä khûãtruâng vaâo bïí êëp hònh choáp coá nûúácbiïín àaä loåc saåch àöå mùån 15 - 30‰.Suåc khñ maånh liïn tuåc tûâ àaáy bïí. Àiïìuchónh nhiïåt àöå úã mûác 25 - 280C. Chiïëusaáng liïn tuåc bùçng àeân neon. Thúâigian êëp trûáng 24 - 36 giúâ. 15 phuáttrûúác khi thu hoaåch, cho vaâo bïí êëp50 - 100 ppm formol.

Thu hoaåch: Khi êëu truâng Artemia àaänúã hoaân toaân (sau khi êëp 24 - 36 giúâ).Che phêìn trïn bïí, ngûâng suåc khñ, duângàeân chiïëu saáng phêìn choáp bïí khoaãng 3- 5 phuát. Múã nhoã van úã àaáy bïí chonûúác vaâ êëu truâng chaãy tûâ tûâ vaâo vúåt(lûúái 125 Micro meát), àoáng van trûúáckhi nûúác caån. Hoùåc coá thïí thu hoaåchbùçng caách tùæt suåc khñ 15 phuát röìi lêëyöëng nhûåa mïìm nhoã, huát hïët nûúácphêìn trïn bïí, chó àïí laåi 5 - 10 cm nûúácúã àaáy choáp cuãa bïí khöng thu.

Rûãa saåch êëu truâng Artemia thu àûúåctrong vúåt bùçng nûúác biïín àaä loåc. Sûãduång trûåc tiïëp êëu truâng Artemia laâmthûác ùn cho êëu truâng töm ngay saukhi núã hoùåc duâng dêìn trong khoaãng24 giúâ sau khi trûáng núã, tuây theo sûåphuâ húåp kñch cúä tûâng giai àoaån êëutruâng töm. Vò vêåy, sau 24 giúâ êëu truâng

Artemia seä tiïu thuå hïët khoaãng 25 -30% nùng lûúång dûå trûä, laâm giaãm chêëtlûúång dinh dûúäng. Coá thïí dûå trûä laånhêëu truâng Artemia úã nhiïåt àöå laånh(100C) àïí duâng dêìn vúái mêåt àöå8.000.000 con/lñt vaâ coá suåc khñ nheå.

Ngoaâi ra, àïí nêng cao haâm lûúångdinh dûúäng cuãa Artemia, nhiïìu traåisaãn xuêët töm giöëng coân laâm giaâu êëutruâng naây bùçng phûúng phaáp böísung taão tûúi hoùåc acid beáo khöngno laâm thûác ùn cho êëu truâng Artemiasau khi núã 6 - 8 giúâ. Trung bònh cûá 1lon trûáng Artemia sau khi êëp núã choùn 1 lñt taão tûúi. Coân acid beáo khöngno cho ùn vúái khêíu phêìn theo hûúángdêîn cuãa tûâng nhaâ saãn xuêët. ÊËu truângArtemia àûúåc laâm giaâu khoaãng 3 - 4giúâ trûúác khi cho töm ùn.

NHÊÅT MINH

�� Artemia laâ thûác ùn tûånhiïn quan troång nhêëttrong nuöi tröìng thuãy saãn vòchuáng rêët giaâu dinh dûúäng,àùåc biïåt laâ haâm lûúång pro-tein chiïëm tûâ 47,5 - 71,9%,tuây theo tûâng doâng khaácnhau.

28 THÛÚNG HIÏÅU - THÛÚNG NHÊN

Vûäng chùæc tûâ nïìn moángVúái doanh thu 50 triïåu USD möîi

nùm, Têåp àoaân Seasaga laâ möåttrong nhûäng nhaâ chïë biïën thuãysaãn xuêët khêíu àöng laånh lúán nhêëtvaâ lêu àúâi nhêët taåi ÊËn Àöå, vúái caácnhaâ maáy chïë biïën thuãy saãn chiïënlûúåc nùçm úã Mumbai trïn búâ biïínphña Têy, Visakhapatnam trïn búâ

biïín Àöng coá caác nguöìn nguyïnliïåu tûúi söëng tûâ nuöi vaâ khaithaác. Caã hai cú súã saãn xuêët àïìuàûúåc trang bõ maáy moác hïå thöëngchïë biïën vaâ laâm laånh hiïån àaåi, vaâàaãm baão úã mûác cao nhêët caác tiïuchuêín an toaân vïå sinh, chêët lûúångàaä àûúåc ngaânh cöng nghiïåp thûåcphêím quöëc tïë cöng nhêån.

Bïn caånh àoá, Têåp àoaân Seasagahiïån àang hoaåt àöång thïm hai nhaâmaáy trïn cú súã thuï theo húåpàöìng, vaâ möåt loaåt caác cöng ty phuåtrúå tham gia vaâo möåt söë dõch vuåcuãa ngaânh cöng nghiïåp thûåc phêímnhû: Phuå gia, chêët baão quaãn vaâphên phöëi hûúng liïåu trong thûåcphêím; baán buön thiïët bõ vaâ àöì

Khöng chó tiïn phong àùåt nïìn moáng cho ngaânh xuêët khêíu thuãy saãn taåi ÊËnÀöå, vúái nhûäng bûúác tiïën maånh meä vaâ àêìy vûäng chùæc, Têåp àoaân Seasaga àaämang thûúng hiïåu thuãy saãn ÊËn Àöå ra khùæp toaân cêìu.

TÊÅP ÀOAÂN SEASAGA

Thûúng hiïåu lûâng danh ÊËn Àöå

Chïë biïën töm taåi nhaâ maáy Seasaga

29THÛÚNG HIÏÅU - THÛÚNG NHÊN

duâng cho dõch vuå ùn uöëng; nhêåpkhêíu vaâ phên phöëi haâng hoáa kyäthuêåt cho chïë biïën caá vaâ ngaânhnöng nghiïåp; ngaânh cöng nghiïåpgiaãi trñ…

Trong nhûäng nùm àêìu cuãa thïëkyã 20, xuêët phaát àiïím tûâ möåt cöångàöìng thûúng maåi di cû tûâ Kutch úãGujarat ÊËn Àöå, möåt khu vûåc bõ taânphaá búãi naån àoái, öng Yousef Yakobthaânh lêåp doanh nghiïåp xuêët khêíutöm khö trong vuâng àêët CochinKerala hïët sûác nguyïn sú vaâ phongphuá. Yousef Yakob chia seã: "Thúâigian àêìu khi xuêët khêíu àûúåc söëlûúång nhoã sang caác nûúác thuöåcàõa, sau àoá laâ Miïën Àiïån(Myanmar) vaâ Singapore thêåt vöcuâng gian khoá. Nhûng Têåp àoaânluön cam kïët traánh têët caã nhûängmöëi bêët hoâa cho àïën khi taåo dûångàûúåc quan hïå thên thiïët vúái nhaâcung cêëp hoùåc khaách haâng àïí hoåkhöng bao giúâ muöën tòm àïën àöëitaác khaác - àêy laâ tön chó hoaåt àöångmaâ Seasaga tûå haâo luön giûä vûängcho àïën têån bêy giúâ."

Bûúác tiïën ra toaân cêìuNùm 1961, Y.M.Elias - con trai caã

cuãa öng Yousef Yakob àaä ài tiïnphong xuêët khêíu àöì höåp, sau àoá laâtöm àöng laånh... Coá thïí noái aápduång cöng nghïå hiïån àaåi vaâ àöíimúái laâ dêëu êën lúán nhêët cuãa Têåpàoaân Seasaga. Taåi Luên Àön,Vûúng quöëc Anh vaâo nùm 1971,öng Y.M.Elias trúã thaânh nhaâ kinhdoanh thuãy saãn ÊËn Àöå àêìu tiïn

thiïët lêåp àûúåc möåt cöng ty nhêåpkhêíu quöëc tïë vaâ phên phöëi úã caácnûúác phûúng Têy phaát triïín,quaãng baá vaâ baán thuãy saãn cuãa ÊËnÀöå vaâo caác nûúác chêu Êu. Ngaâynay, bïn caånh chêu Êu, Seasagacuäng coá mùåt taåi Myä, Trung Àöng,Viïîn Àöng vaâ Australia.

Seasaga xûã lyá vaâ xuêët khêíu caácmùåt haâng thuãy haãi saãn bao göìm:caác loaåi töm, caá vaâ thên mïìm (mûåcöëng, baåch tuöåc)...; Cung cêëp caácàún haâng söë lûúång lúán cho ngaânhcöng nghiïåp vaâ muåc àñch taái chïëcuäng nhû baán leã giaá trõ gia tùngàoáng goái trûåc tiïëp cho siïu thõ

trong caác hònh thûác khaác nhaunhû (àöì söëng, nêëu chñn, chêìn,khöëi àöng laånh). Thûúng hiïåu vaâsaãn phêím cuãa Têåp àoaân coá chêëtlûúång töët vaâ tñnh thöëng nhêëttrong tûâng saãn phêím nïn àûúåcchêëp nhêån taåi têët caã caác thõtrûúâng lúán cuâng sûå àaánh giaá caotûâ khaách haâng.

Vúái nhûäng kïë hoaåch vaâ bûúác àöåtphaá vïì giao thöng vêån taãi, hêåu cêìncuâng viïåc múã röång kinh doanh giaãitrñ, Têåp àoaân Seasaga àaä sùén saângàïí àaåt àûúåc doanh thu 200 triïåuUSD trong 5 nùm túái.

NGUYÏÅT NGA

�� Cöng viïåc maâ öng Y.M.Elias cöëng hiïën thúâi gian laâm viïåc lêu daâi cuäng nhû gùåt haái àûúåcnhiïìu thaânh tñch vang döåi nhêët phaãi kïí àïën võ trñ Phoá Chuã tõch Höåi àöìng thuác àêíy xuêëtkhêíu thuãy saãn - möåt cú quan quaãn lyá nhaâ nûúác trong lônh vûåc phaát triïín vaâ xuác tiïën thûúngmaåi thuãy saãn taåi ÊËn Àöå. Tiïëp àïën laâ võ trñ Chuã tõch Hiïåp höåi caác nhaâ xuêët khêíu thuãy saãn ÊËnÀöå vúái nhiïìu giaãi thûúãng nhû Huên chûúng thaânh tñch xuêët khêíu nöíi bêåt nùm 1969 - 1970vaâ giaãi cöëng hiïën do Cuåc phaát triïín xuêët khêíu thuãy saãn tön vinh nhûäng caá nhên coá àoánggoáp to lúán cho ngaânh cöng nghiïåp thuãy saãn ÊËn Àöå.

Saãn phêím cuãa Seasaga àa daång, àûúåc nhiïìu thõ trûúâng ûa chuöång

30 HOAÅT ÀÖNG DOANH NGHIÏÅP

POR10 cao gêëp 4 lêìn so vúái POR9Àêy laâ kïët luêån sú böå mûác thuïë chöëng baán phaá

giaá àöëi vúái töm Viïåt Nam xuêët khêíu vaâo Myä tronglêìn raâ soaát haânh chñnh lêìn thûá 10 (POR10) àöëi vúáicaác lö haâng töm xuêët khêíu tûâ 1/2/2014 àïën31/1/2015 cuãa Böå Thûúng maåi Myä (DOC) vûâa banhaânh. Theo àoá, mûác thuïë chöëng baán phaá giaá maâDOC aáp duång cho töm Viïåt Nam vúái hai bõ àún bùætbuöåc lêìn lûúåt laâ 2,86% vaâ 4,78%. Mûác thuïë sú böåcho caác bõ àún tûå nguyïån laâ 3,56%, cao gêëp gêìn 4lêìn so mûác thuïë chñnh thûác cuãa POR9 (0,91%). Caácdoanh nghiïåp coân laåi vêîn phaãi chõu mûác thuïë suêëttoaân quöëc laâ 25,76%. Mûác thuïë chöëng baán phaá giaánaây gêy bêët lúåi cho xuêët khêíu töm cuãa Viïåt Nam.Theo VASEP, àêy múái chó laâ kïët quaã sú böå, kïët quaã

chñnh thûác seä àûúåc cöng böë súám nhêët laâ vaâo àêìuthaáng 7/2016. ANH VUÄ

Chïë biïën töm xuêët khêíu AÃnh: Huy Huâng

GAA àêíy maånh chûáng nhêån BAP 4 sao Nhùçm tùng cûúâng nguöìn cung töm àaåt chûáng nhêån

"Thûåc haânh Nuöi tröìng thuãy saãn töët nhêët" vúái cêëp àöå 4sao (BAP 4 sao), Liïn minh Nuöi tröìng thuãy saãn Toaâncêìu (GAA) àaä kyá biïn baãn ghi nhúá (MOU) vúái Töí chûácNational Fish & Seafood vaâ Cöng ty CP Têåp àoaân Thuãysaãn Minh Phuá. Thoãa thuêån naây seä cho pheáp gêìn 800 traåinuöi töm úã Viïåt Nam coá cú höåi tham gia vaâ àaåt chûángnhêån BAP. Theo àoá, National Fish & Seafood cam kïët seähöî trúå àaâo taåo vaâ taâi chñnh giuáp caác traåi nuöi do MinhPhuá àiïìu haânh tham gia chûúng trònh Thûåc haânh nuöitröìng thuãy saãn töëi ûu caãi tiïën; quaãng baá töm tûâ caác traåinuöi àaåt chûáng nhêån BAP. Caác traåi nuöi seä coá 12 thaánghoaân thiïån àïí àaåt chûáng nhêån BAP.

PV (Theo Undercurrentnews)

CAÂ MAU

Nhiïìu doanh nghiïåp thiïëu töm nguyïn liïåuTrong söë 33 nhaâ maáy chïë biïën trong toaân tónh Caâ Mau

thò coá 17 nhaâ maáy thiïëu nguyïn liïåu, chiïëm trïn 50%töíng söë nhaâ maáy hiïån coá. Nguyïn nhên do tònh traångkhö haån khiïën trïn 3.000 ha àêët nuöi töm traái vuå trïn

àõa baân tónh mêët trùæng, 10.000 ha diïån tñch nuöi tömcöng nghiïåp cuäng thiïåt haåi. Dûå baáo, tònh traång thiïëunguyïn liïåu seä coân tiïëp tuåc trong vaâi thaáng túái. Àïí khùæcphuåc tònh traång naây, möåt mùåt caác nhaâ maáy mua nguyïnliïåu cuãa möåt söë nûúác lên cêån hoùåc tûâ caác tónh khaác vïìchïë biïën. Mùåt khaác, tùng cûúâng maång lûúái àaåi lyá ài têånnhaâ dên thu mua töm, khöng àïí ngûúâi dên baán rangoaâi tónh.

NGOÅC ANH

HTX NHÕ NGUYÏÅT

Dûå kiïën cung cêëp 600 têën tömHTX Nuöi töm cöng nghiïåp Nhõ Nguyïåt (êëp Nhõ

Nguyïåt, xaä Trêìn Phaán, huyïån Àêìm Dúi, Caâ Mau)àûúåc thaânh lêåp nùm 2006, àïën nay coá 103 höåi viïn.Nùm nay, HTX seä thaã nuöi töm trïn diïån tñch 80 ha,vúái nùng suêët àaåt khoaãng 600 têën. Tûâ àêìu nùm àïënnay, HTX àaä thaã nuöi àûúåc 30% diïån tñch, àöìngthúâi, hûúáng dêîn ngûúâi nuöi caãi taåo ao àêìm, dûå kiïënhöåi viïn trong HTX seä thaã nuöi töm trong 1 - 2thaáng túái.

TUÊËN KHANG

31HOAÅT ÀÖNG DOANH NGHIÏÅP

>> Höåi nghõ TARS 2016 seäàûúåc töí chûác taåi Resort & SpaJW Marriott Phuket, Phuket,Thaái Lan vaâo ngaây 17 -18/8/2016. Chuã àïì xuyïnsuöët cuãa TARS 2016 seä xuayquanh ngaânh nuöi töm thïëgiúái thöng qua 16 phiïn hoåpvaâ 3 buöíi thaão luêån vïì thûåctraång ngaânh töm thïë giúái,nguöìn cung, dõch bïånh vaânuöi bïìn vûäng. Söë lûúång thamdûå giúái haån 200 àaåi biïíu.

>> Hoåc viïån Cöng nghïåchêu AÁ (AIT) seä töí chûác khoáaàaâo taåo nuöi töm Biofloc,Biomimicry (phoãng sinh hoåc)vaâ Sinh hoåc taåi Bangkok, ThaáiLan vaâo ngaây 23 - 28/5/2016.Tham gia hûúáng dêîn khoáa hoåcgöìm giaáo sû YoramAvnimelech vaâ tiïën sô NyanTaw - caác chuyïn gia haângàêìu trong lônh vûåc nuöi tömcöng nghïå cao. Hoåc viïn seä coácú höåi tham quan traåi nuöitöm thaânh cöng nhêët ThaáiLan. Thúâi haån àùng kyá:29/4/2016.

>> Khoa Bïånh hoåc Thuãysaãn, Àaåi hoåc Arizona cuãa Myäseä töí chûác khoáa hoåc ngùæn haånvïì bïånh trïn töm vaâo ngaây13-19/6/2016. Khoáa hoåc göìmcaác baâi giaãng ài keâm thûåchaânh taåi phoâng thñ nghiïåm vïìphûúng phaáp phaát hiïån vaâchêín àoaán bïånh trïn töm.Liïn hïå tham gia khoáa hoåc:Tiïën sô Kathy Tang-Nelson;email: fengjyu@email.ari-zona.edu.

FALCON MARIENE EXPORTS

Múã röång àêìu tû saãn xuêët tömNhaâ phên phöëi töm Falcon Marine Export, ÊËn Àöå vûâa cöng böë kïë hoaåch

liïn kïët chuöîi caác hoaåt àöång cuãa mònh taåi bang Orissa. Theo àoá, Cöng tyseä xêy dûång möåt nhaâ maáy àïí saãn xuêët thûác ùn töm coá cöng suêët 60.000têën/nùm, traåi saãn xuêët giöëng coá thïí saãn xuêët 120 triïåu con giöëng/nùm,vaâ nhaâ maáy chïë biïën coá thïí xûã lyá 100 têën töm/ngaây vaâ tùng cöng suêëtkhoaãng 18.000 têën töm chïë biïën/nùm, tùng saãn lûúång töm nuöi àaåt30.000 têën/nùm. NHÊÅT MINH

TÖÍ HÚÅP TAÁC THAÂNH CÖNG 1

Hiïåu quaã saãn xuêët tûâ mö hònh nuöi tömVûâa qua, àoaân cöng taác cuãa Böå NN&PTNT vaâ laänh àaåo tónh Baåc Liïu àaä

àïën thùm tònh hònh saãn xuêët cuãa Töí húåp taác Thaânh Cöng 1 (xaä PhongThaånh A, thõ xaä Giaá Rai) vúái mö hònh nuöi quaãng canh töm - cua - caá kïëthúåp tröìng cöng nùng tûúång cho hiïåu quaã cao. Àaåi diïån Töí húåp taác chobiïët, àûúåc thaânh lêåp tûâ nùm 2015, Thaânh Cöng 1 coá 48 thaânh viïn, vúáitöíng diïån tñch saãn xuêët 85 ha, nùng suêët töm nuöi 400 - 500 kg/ha/nùm,cua 200 - 300 kg/nùm; sau khi trûâ chi phñ cho laäi khoaãng 50 triïåuàöìng/ha/nùm vaâ luön tûå chuã àûúåc àêìu ra. PHÛÚNG CHI

CÖNG TY CP THUÃY SAÃN CAÂ MAU

Cú höåi àïí taái cú cêëu ngaânh thuãy saãnTaåi Caâ Mau, tûâ àêìu nùm àïën nay, nhiïìu höå giaãm diïån tñch nuöi hoùåc

chûa daám nuöi nïn saãn lûúång töm thiïëu huåt. Mùåt khaác, tuy giaá töm caonhûng caác nhaâ maáy chïë biïën khoá mua búãi saãn lûúång khan hiïëm. Theo àaåidiïån cuãa Cöng ty CP Thuãy saãn Caâ Mau, àiïìu naây seä dêîn àïën viïåc caác àúnvõ caånh tranh nhau thu mua nguyïn liïåu. Nhûng khoá khùn naây cuäng laâcú höåi àïí taái cú cêëu ngaânh thuãy saãn, nêng cao giaá trõ nuöi tröìng vaâ chïëbiïën xuêët khêíu. Vò vêåy, cêìn quy hoaåch laåi vuâng nuöi têåp trung quy mölúán, àêìu tû baâi baãn cú súã haå têìng, xêy dûång vuâng saãn xuêët giöëng chêëtlûúång, giaãm dêìn höå caá thïí àïí xêy dûång caác töí húåp taác, húåp taác xaä nhùçmthöëng nhêët trong saãn xuêët, thu hoaåch, tiïu thuå…

BAÃO BÒNH

CÖNG TY THUÊÅN PHÛÚÁC Chuã àöång nguyïn liïåu cho chïë biïën

Theo öng Trêìn Vùn Lônh, Töíng Giaám àöëc Cöng ty CP Thuãy saãn ThuêånPhûúác, hiïån nay, tònh traång thiïëu nguyïn liïåu àaä xaãy ra trêìm troång. Àïíàöëi phoá vúái tònh traång thiïëu nguyïn liïåu, Cöng ty àaä quy hoaåch vuângnuöi lúán taåi Thûâa Thiïn - Huïë. Trung bònh, Cöng ty tûå chuã khoaãng 3.000têën nguyïn liïåu möîi nùm, tûúng ûáng vúái hún 33% nhu cêìu nguyïn liïåucho chïë biïën. Tyã lïå haâng GTGT àaåt 65% - 70%. Nùm 2016, Cöng ty tiïëptuåc xuêët khêíu caác saãn phêím GTGT taåi thõ trûúâng truyïìn thöëng nhû NhêåtBaãn, chêu Êu, Myä… vúái giaá trõ tûúng àûúng nùm 2015.

MINH DÛÚNG

THÖNG TIN CÊÌN BIÏËT

32 HÛÚÁNG TÚÁI VIETSHRIMP 2016 CON TÖM THAÁNG 3/2016

VIETSHRIMP 2016 - Höåi tuå àïí phaát triïín ngaânh tömÀoá seä laâ chuã àïì chñnh cuãa Höåi chúå Triïín laäm Cöng nghïå ngaânh töm Viïåt Namlêìn thûá nhêët nùm 2016 (VietShrimp 2016) diïîn ra tûâ ngaây 24 - 26/6/2016 taåiNhaâ haát Cao Vùn Lêìu vaâ Trung têm Triïín laäm Vùn hoáa Nghïå thuêåt Baåc Liïu doBöå NN&PTNT; UBND tónh Baåc Liïu chó àaåo; Töíng cuåc Thuãy saãn, Höåi Nghïì caáViïåt Nam töí chûác; Taåp chñ Thuãy saãn Viïåt Nam phöëi húåp thûåc hiïån. VietShrimp2016 hûáa heån seä trúã thaânh Höåi chúå Triïín laäm chuyïn ngaânh vïì töm lúán nhêëttoaân quöëc.

Vò möåt ngaânh töm bïìn vûäng

Vúái kim ngaåch xuêët khêíu hún 3 tyãUSD möîi nùm, töm laâ mùåt haâng xuêëtkhêíu chuã lûåc haâng àêìu cuãa ngaânhthuãy saãn Viïåt Nam hún 10 nùm qua,goáp phêìn gia tùng ngoaåi tïå cho àêëtnûúác vaâ taåo cöng ùn viïåc laâm chohaâng nghòn lao àöång vuâng ÀBSCLnoái riïng, caã nûúác noái chung.

TS Trêìn Hûäu Löåc, giaãng viïn TrûúângÀaåi hoåc Nöng Lêm TP. Höì Chñ Minhàaánh giaá: "Viïåt Nam coá tiïìm nùng lúánvïì mùåt nûúác, khñ hêåu vaâ con ngûúâi àïítrúã thaânh nûúác saãn xuêët, xuêët khêíutöm haâng àêìu thïë giúái. Ngûúâi nuöitöm Viïåt Nam tiïëp nhêån khoa hoåc vaâkyä thuêåt rêët nhanh. Nïëu nêng caoàûúåc tñnh cöång àöìng trong nuöi tömvúái vai troâ quy hoaåch vaâ àiïìu tiïët cuãaNhaâ nûúác thò nghïì nuöi töm Viïåt Namseä phaát triïín töët".

"Tuy nhiïn, khoá khùn lúán nhêëtngaânh töm hiïån nay chñnh laâ viïåcphaát triïín quaá noáng khiïën quyhoaåch, cú súã haå têìng, tñn duång vaâ caãcöng taác quaãn lyá, khoa hoåc khöngtheo kõp, dêîn àïën nguy cú ruãi ro cao.Àiïìu naây gêy töín thêët lúán vaâ laâ yïëutöë chûa bïìn vûäng cuãa ngaânh tömViïåt Nam", TS Löåc cho biïët thïm.

Vúái mong muöën giúái thiïåu nhûängthaânh tûåu cuãa ngaânh töm Viïåt Namtrong thúâi gian qua; Àaánh giaá nhûängtiïìm nùng, thïë maånh cuäng nhû khoákhùn, thaách thûác cuãa ngaânh tömViïåt Nam trong thúâi gian túái; Taåo cúhöåi cho caác doanh nghiïåp phaát triïín,múã röång thõ trûúâng kinh doanh;Tùng cûúâng quaãng baá, giúái thiïåu saãnphêím cöng nghïå múái cuãa caác doanhnghiïåp àïën tay ngûúâi tiïu duâng;

Giuáp caác àöëi taác tham gia trong quaátrònh saãn xuêët töm (tûâ con giöëng,thûác ùn, chïë phêím sinh hoåc, quytrònh, dõch vuå túái ngûúâi nuöi) coá caáinhòn saát thûåc vaâ haânh àöång phuâ húåpvúái caác tiïu chñ nuöi tröìng coá traáchnhiïåm, nhùçm àaãm baão nghïì nuöitöm Viïåt Nam phaát triïín hiïåu quaã vaâbïìn vûäng…, Böå NN&PTNT; UBNDtónh Baåc Liïu chó àaåo Töíng cuåc Thuãysaãn, Höåi Nghïì caá Viïåt Nam vaâ Taåp chñ

Töm laâ thïë maånh cuãa thuãy saãn Viïåt Nam AÃnh: Diïåu Lûä

33HÛÚÁNG TÚÁI VIETSHRIMP 2016CON TÖM THAÁNG 3/2016

Thuãy saãn Viïåt Nam töí chûác Höåi chúåTriïín laäm VietShrimp 2016.

Baåc Liïu laâ tónh ven biïín thuöåc khuvûåc ÀBSCL, coá búâ biïín daâi 56 km, àiïìukiïån tûå nhiïn thuêån lúåi vaâ tiïìm nùngàïí phaát triïín nghïì nuöi tröìng thuãysaãn noái chung, nuöi töm noái riïng.Nhiïìu nùm liïìn, Baåc Liïu giûä võ trñ thûáhai úã khu vûåc ÀBSCL caã vïì diïån tñchvaâ saãn lûúång töm nûúác lúå. Töm nuöitaåi Baåc Liïu chiïëm gêìn 1/4 saãn lûúångtöm chêët lûúång cao cuãa caã nûúác. BaåcLiïu cuäng laâ tónh àêìu tiïn trong caãnûúác coá mö hònh nuöi töm siïu thêmcanh trong nhaâ kñnh.

Xaác àõnh nuöi töm laâ ngaânh kinhtïë muäi nhoån cêìn têåp trung àêìu tûphaát triïín, tónh Baåc Liïu luön coánhûäng chñnh saách àïí kïu goåi caácdoanh nghiïåp, cöng ty àêìu tû vaâolônh vûåc naây, tûâ saãn xuêët töm giöëngchêët lûúång, saãn xuêët thûác ùn àïën caácmö hònh nuöi töm cöng nghïå cao àaåttiïu chuêín xuêët khêíu…, goáp phêìntaåo cöng ùn viïåc laâm cho ngûúâi dênàõa phûúng, nêng cao nùng suêët,chêët lûúång töm nuöi, tûâng bûúác àûangaânh töm Baåc Liïu noái riïng vaâ ViïåtNam noái chung phaát triïín öín àõnh,bïìn vûäng, khùèng àõnh àûúåc võ thïëtrïn thõ trûúâng thïë giúái. Àoá laâ nhûänglyá do chñnh àïí Ban töí chûácVietShrimp 2016 quyïët àõnh choånBaåc Liïu àïí töí chûác sûå kiïån quantroång vaâ yá nghôa naây.

Trûúác böëi caãnh, con töm Viïåt Namàang gùåp nhiïìu khoá khùn nhû hiïånnay (chêët lûúång con giöëng, vöën, dõchbïånh, möi trûúâng, àêìu ra…) thòVietShrimp 2016 seä laâ cêìu nöëi àïí caácnhaâ quaãn lyá, nhaâ khoa hoåc, doanhnghiïåp, nhaâ saãn xuêët, xuêët khêíu vaâcaác àún võ "hêåu cêìn" ngaânh tömtrong vaâ ngoaâi nûúác gùåp gúä, trao àöíivaâ múã röång saãn xuêët kinh doanh…Àöìng thúâi, cuäng laâ diïîn àaân àïí cöångàöìng nhûäng ngûúâi nuöi töm gùåpnhau, trao àöíi kinh nghiïåm, chia seãkiïën thûác… nhùçm tòm ra hûúáng saãn

xuêët hiïåu quaã vaâ phaát triïín bïìn vûängcho con töm Viïåt Nam.

Thêëy gò tûâ VietShrimp2016?

Trong khuön khöí VietShrimp 2016seä diïîn ra 3 chuöîi sûå kiïån chñnh: Caác höåithaão vïì ngaânh töm Viïåt Nam vúái nhiïìuchuã àïì liïn quan (giöëng, thûác ùn &dinh dûúäng, möi trûúâng & dõch bïånh,liïn kïët chuöîi). Höåi chúå vúái quy mö 150gian haâng cuãa gêìn 200 doanh nghiïåptrong vaâ ngoaâi nûúác. Caác gian haâng seäàûúåc chia thaânh nhûäng khöng giantrûng baây hêëp dêîn, dïî tham quan. Vaâàùåc biïåt nhêët laâ Triïín laäm aãnh vúái gêìn100 bûác aãnh àeåp, yá nghôa, phaãn aánh húithúã, àúâi söëng lao àöång saãn xuêët, caác möhònh tiïu biïíu cuãa ngaânh töm Viïåt Namtûâ caác nghïå sô, nhiïëp aãnh gia chuyïn vaâkhöng chuyïn trïn khùæp caã nûúác. Triïínlaäm laâ dõp àïí cöng chuáng, du khaáchtrong nûúác vaâ quöëc tïë thûúãng laäm, chiaseã vaâ hiïíu roä hún vïì nhûäng thaânh tûåucuãa ngaânh töm Viïåt Nam trong thúâigian qua.

Àïën vúái VietShrimp 2016, àöëi taác,khaách haâng vaâ khaách tham quan seä

coá cú höåi: Hiïíu thïm vïì nhûäng thaânhtûåu, thaách thûác cuãa ngaânh töm ViïåtNam; Gùåp gúä caác nhaâ quaãn lyá, chuyïngia, nhaâ khoa hoåc, caác doanh nghiïåpcung ûáng, caác nhaâ cung cêëp haângàêìu trong ngaânh töm úã Viïåt Nam vaâtrïn thïë giúái; Múã röång hoaåt àöång saãnxuêët, kinh doanh; Àûúåc traãi nghiïåmnhûäng saãn phêím àaãm baão an toaânchêët lûúång, nguöìn göëc xuêët xûá; Cêåpnhêåt xu hûúáng phaát triïín múái cuãangaânh cöng nghiïåp töm Viïåt Nam noáiriïng, thuãy saãn noái chung thöng quacaác chûúng trònh höåi thaão; Àûúåc hoåchoãi thïm nhûäng kinh nghiïåm tûânöng dên vaâ nhûäng mö hònh nuöitöm àiïín hònh; Àûúåc traãi nghiïåm sûåphaát triïín cuãa ngaânh cöng nghiïåptöm nuöi thöng qua tham quan vuângnuöi; Àûúåc nhêån nhûäng taâi liïåu quyágiaá àïí tñch luäy thïm kiïën thûác chochñnh mònh… VietShrimp 2016 thûåcsûå laâ möåt hoaåt àöång yá nghôa, goápphêìn àûa ngaânh töm Viïåt Nam hûúángtúái phaát triïín öín àõnh, bïìn vûäng vaâhiïåu quaã, àùåc biïåt trong böëi caãnh höåinhêåp quöëc tïë sêu röång hiïån nay.

PHÛÚNG NGOÅC

MMùùåått hhaaâânngg tthhaamm ggiiaa VViieettSShhrriimmpp 22001166::- Saãn xuêët töm giöëng- Saãn xuêët thûác ùn - Thuöëc thuá y, chïë phêímsinh hoåc- Cöng nghïå, thiïët bõ,maáy moác phuåc vuå chongaânh töm- Chïë biïën xuêët khêíu(Saãn phêím giaá trõ giatùng)- Dõch vuå…

Baåc Liïu - àiïím àïën VietShrimp 2016

34 HÛÚÁNG TÚÁI VIETSHRIMP 2016

ÖNG NGUYÏÎN THANH TUÂNG - VIÏÅN TRÛÚÃNG VIÏÅN KINH TÏË VAÂ QUY HOAÅCH THUÃY SAÃNDuâ khoá nhûng vêîn coá triïín voång

Tònh hònh haån haán vaâ xêm nhêåp mùån àang diïîn ra nghiïm troång taåi khu vûåc ÀBSCL. BaåcLiïu cuäng laâ möåt trong nhûäng tónh chõu aãnh hûúãng nghiïm troång. Àiïìu naây khiïën hoaåtàöång saãn xuêët nöng nghiïåp, nuöi tröìng thuãy saãn, trong àoá coá nuöi töm nûúác lúå gùåp nhiïìukhoá khùn. Trûúác tònh hònh nhû vêåy, nhiïìu khaã nùng, viïåc töí chûác VietShrimp 2016 cuäng seägùåp nhiïìu thaách thûác. Tuy nhiïn, cuäng khöng phaãi laâ hïët triïín voång. VietShrimp 2016 hûáaheån seä laâ núi gùåp gúä, trao àöíi giûäa caác nhaâ quaãn lyá, nhaâ khoa hoåc, chuyïn gia… àïí tòmhûúáng ài àuáng cho ngaânh töm Viïåt Nam; mang àïën nhiïìu cú höåi töët cho doanh nghiïåp àïímúã röång hoaåt àöång saãn xuêët kinh doanh; àöìng thúâi cuäng giuáp ngûúâi dên taåi Baåc Liïu noáiriïng, ÀBSCL noái chung coá nhûäng àõnh hûúáng àuáng trong phaát triïín nghïì nuöi töm trûúác böëi caãnh haån haánvaâ xêm nhêåp mùån nhû hiïån nay.

ÖNG DÛÚNG HUÂNG - TÖÍNG GIAÁM ÀÖËC CÖNG TY TNHH GIÖËNG THUÃY SAÃN DÛÚNG HUÂNGHûúáng ài cho ngaânh töm trong giai àoaån khoá khùn

Höåi chúå ngaânh töm diïîn ra vaâo thúâi àiïím töm Viïåt Nam àang gùåp nhiïìu khoá khùn. Àêy laâsûå kiïån giuáp baâ con tòm àûúåc phûúng phaáp, hiïíu vaâ thûåc haânh töët viïåc nuöi töm. Sûå kiïåncuäng khúi dêåy, àöång viïn tinh thêìn cho baâ con khi vuâng àêët ÀBSCL, tröìng luáa chó àuã ùn,nuöi töm múái coá thïí giuáp hoå trúã nïn giaâu coá. Trong giai àoaån àùåc biïåt khoá khùn naây, sûåkiïån VietShrimp 2016 àöìng nghôa vúái viïåc chung tay cuãa caác cêëp, ban, ngaânh, àõa phûúngvaâ doanh nghiïåp cuâng ngöìi laåi vúái nhau baân caách giaãi quyïët giuáp ngûúâi nuöi töm vaâ chñnhmònh vûúåt qua giai àoaån khuãng hoaãng keáo daâi cuãa ngaânh töm.

ÖNG NGUYÏÎN HOAÂNG ANH - TÖÍNG GIAÁM ÀÖËC CÖNG TY TNHH ÀÊÌU TÛ THUÃY SAÃN NAM MIÏÌN TRUNGCú höåi töët àïí quaãng baá töm Viïåt

Àêy laâ cú höåi rêët töët àïí caác thaânh phêìn liïn quan trong ngaânh töm gùåp gúä, trao àöíi kinhnghiïåm vaâ tòm giaãi phaáp phaát triïín ngaânh töm theo hûúáng bïìn vûäng, àöìng thúâi taåo tiïìn àïìcho sûå thaânh lêåp caác chuöîi liïn kïët trong nuöi töm. Cöng ty Nam Miïìn Trung cuäng hy voånghöåi chúå naây laâ cú höåi giúái thiïåu, quaãng baá hònh aãnh cuãa con töm Viïåt Nam vúái thïë giúái cuängnhû ngûúâi tiïu duâng trong nûúác. Cöng ty luön àöìng haânh cuâng ngûúâi nuöi, cung cêëp congiöëng saåch bïånh vaâ caác giaãi phaáp àïí nuöi töm bïìn vûäng. Mong muöën ngûúâi nuöi hiïíu àûúåcthïë naâo laâ töm giöëng töët vaâ àïí saãn xuêët àûúåc nhûäng con giöëng töët thò cêìn phaãi àêìu tûnhûäng gò vaâ phaãi laâm nhû thïë naâo?

ÖNG LÏ ANH XUÊN - GIAÁM ÀÖËC CÖNG TY TNHH SX&TM TRUÁC ANH

Doanh nghiïåp vaâ ngûúâi nöng dên àïìu rêët cêìnTrûúác böëi caãnh höåi nhêåp quöëc tïë sêu röång, viïåc töí chûác möåt sûå kiïån lúán trong ngaânh töm

nhû VietShrimp 2016 laâ cêìn thiïët vaâ yá nghôa. Doanh nghiïåp coá cú höåi giúái thiïåu nhûäng saãnphêím chêët lûúång àïën baâ con; àûúåc giao lûu, hoåc hoãi thïm. Baâ con nöng dên thò coá thïí nùæmbùæt thïm kiïën thûác àïí aáp duång cho mö hònh cuãa mònh; àûúåc tiïëp cêån vúái nhûäng trang thiïëtbõ, cöng nghïå múái… Bïn caånh àoá, VietShrimp 2016 coân laâ cú höåi àïí Viïåt Nam tùng cûúângquaãng baá hònh aãnh con töm àïën thõ trûúâng thïë giúái. Ngûúåc laåi, cuäng giuáp ngûúâi nöng dênhiïíu thïm nhûäng quy àõnh, tiïu chuêín cuãa caác thõ trûúâng, tûâ àoá nêng cao chêët lûúång saãnphêím, àûa ngaânh töm Viïåt Nam phaát triïín bïìn vûäng.

NHOÁM PV (ghi)

CON TÖM THAÁNG 3/2016

38 NHÊËT GIÖËNG

Chuã àöångNhùçm tùng cûúâng cöng taác quaãn

lyá chêët lûúång, kiïím dõch töm giöëngtrïn àõa baân, goáp phêìn àaãm baão antoaân dõch bïånh, nêng cao hiïåu quaãvaâ phaát triïín nuöi töm bïìn vûäng,UBND tónh Haâ Tônh àaä ban haânh Chóthõ söë 07. Theo àoá, yïu cêìu SúãNN&PTNT chuã trò, phöëi húåp vúái caácsúã, ngaânh liïn quan kiïím tra, giaámsaát, chó àaåo caác àõa phûúng, àún võthûåc hiïån cöng taác quaãn lyá chêëtlûúång, kiïím dõch töm giöëng àûúåcsaãn xuêët, lûu thöng trïn àõa baânàaãm baão chùåt cheä, àuáng quy àõnh;xêy dûång caác mö hònh trònh diïîn vïìsaãn xuêët - ûúng dûúäng giöëng, nuöitöm an toaân dõch bïånh.

Cuâng àoá, thaânh lêåp caác àoaân kiïímtra chêët lûúång taåi caác cú súã saãn xuêët,ûúng dûúäng, cung ûáng töm giöëngtrïn àõa baân tónh; Kõp thúâi phaáthiïån, xûã lyá nghiïm àöëi vúái caác töíchûác, caá nhên vi phaåm vïì chêëtlûúång, kiïím dõch töm giöëng, thûåchiïån kiïím dõch laåi caác lö töm giöëngkhöng coá giêëy chûáng nhêån kiïímdõch, tiïu huãy nhûäng lö töm giöëngcoá kïët quaã xeát nghiïåm dûúng tñnhvúái caác bïånh nguy hiïím trong danhmuåc bïånh thuãy saãn phaãi cöng böëdõch theo quy àõnh. Mùåt khaác, cêìntöí chûác thûåc hiïån kiïím dõch tömgiöëng vêån chuyïín ra khoãi tónh àuáng

quy àõnh; tùng cûúâng lêëy mêîu xeátnghiïåm caác bïånh nguy hiïím àöëi vúáitöm böë meå trûúác khi sinh saãn...

Vïì viïåc phaát triïín töm giöëng chonùm 2016, Haâ Tônh seä taåo àiïìu kiïånthu huát möåt söë doanh nghiïåp saãnxuêët giöëng coá thûúng hiïåu vaâ uy tñn

vaâo àêìu tû saãn xuêët cho sinh saãngiöëng töm taåi àõa phûúng. Phêën àêëutöíng lûúång giöëng töm saãn xuêët ûúngdûúäng trïn àõa baân trong nùm 2016laâ 720 triïåu con.

Coân taåi Thanh Hoáa, caác xaä ven biïíncuãa huyïån Hêåu Löåc àang chuêín bõ

Liïn kïët kiïím soaát chêët lûúång töm giöëngDo aãnh hûúãng cuãa El Nino vaâ xêm nhêåp mùån nïn tiïën àöå thaã nuöi töm taåi nhiïìuàõa phûúng chêåm hún so vúái lõch thúâi vuå. Tuy nhiïn, vêën àïì àûúåc quan têm hiïånnay laâ viïåc kiïím soaát chêët lûúång con giöëng vaâ phoâng chöëng dõch bïånh trïn tömsao cho hiïåu quaã.

Caác tónh ÀBSCL àang vaâo vuå töm múái AÃnh: Phan Thanh

�� Theo chó àaåo cuãa UBND tónh Haâ Tônh: Caác àõa phûúngàïí töm giöëng tröi nöíi, khöng àaãm baão chêët lûúång vaâo àõabaân laâm phaát sinh dõch bïånh, gêy thiïåt haåi lúán vïì kinh tïëthò Chuã tõch UBND cêëp huyïån phaãi chõu traách nhiïåm trûúácphaáp luêåt vaâ Chuã tõch UBND tónh.

39NHÊËT GIÖËNG

bûúác vaâo vuå nuöi töm xuên heâ 2016.Toaân huyïån coá 430 ha nuöi töm; chuãyïëu nuöi thaã theo phûúng thûácthêm canh vaâ baán thêm canh, têåptrung úã caác xaä Xuên Löåc, Hoâa Löåc,Minh Löåc, Àa Löåc vaâ Haãi Löåc. Khoákhùn hiïån nay trong viïåc nuöi tömcuãa àõa phûúng vêîn chuã yïëu do congiöëng àûa vaâo thaã nuöi àûúåc lêëy tûânhiïìu núi, thúâi àiïím thaã laåi khöngtêåp trung nïn rêët khoá kiïím soaát vïìchêët lûúång. Öng Nguyïîn Ngoåc Toaân,Phoâng NN&PTNT huyïån Hêåu Löåc chobiïët, Thanh Hoáa hiïån múái àaáp ûángàûúåc 35 - 40% nhu cêìu töm giöëngcuãa ngûúâi nuöi, coân laåi laâ mua tûâtónh ngoaâi, nhêët laâ TTCT. Theo àoá, SúãNN&PTNT àaä phöëi húåp caác ngaânhchûác nùng nhû cöng an, quaãn lyá thõtrûúâng, Traåm Khuyïën nöng, PhoângNN&PTNT caác xaä tùng cûúâng kiïímsoaát giöëng àûa vïì àïí àaãm baão chêëtlûúång töm. Mùåt khaác, tùng cûúângkiïím soaát giöëng töm, khuyïën khñchngûúâi nuöi töm chó mua töm giöëngcuãa caác cú súã saãn xuêët, kinh doanhgiöëng coá uy tñn, àaä qua kiïím tra,kiïím dõch àïí phoâng traánh ruãi ro.

Phöëi húåp quaãn lyá con giöëng

Vûâa qua, Súã NN&PTNT Soác Trùngàaä coá buöíi laâm viïåc vúái Súã NN&PTNTBaåc Liïu àïí phöëi húåp trong cöng taácquaãn lyá töm giöëng, dõch bïånh thuãysaãn vaâ hïå thöëng cöëng àêåp ngùn mùånbaão vïå saãn xuêët vuâng ngoåt öín àõnhtaåi hai àõa phûúng naây. Theo àoá, haitónh seä chuã àöång phöëi húåp trongcöng taác quaãn lyá töm giöëng vaâ dõchbïånh thuãy saãn bùçng viïåc tùng cûúângkiïím soaát hoaåt àöång saãn xuêët, nhêåp

saãn phêím thuãy saãn, kinh doanh tömgiöëng, lõch thúâi vuå. Àöìng thúâi, kyákïët quy chïë phöëi húåp trong cöng taácquaãn lyá giöëng vaâ dõch bïånh thuãy saãncuâng nhau nêng cao hiïåu quaã cöngtaác kiïím dõch giöëng thuãy saãn vaâphoâng chöëng dõch bïånh thuãy saãntrïn phaåm vi àõa baân hai tónh.

Trûúác àoá, Súã NN&PTNT Soác Trùngvaâ Baâ Rõa - Vuäng Taâu cuäng kyá kïëtquy chïë phöëi húåp trong cöng taácquaãn lyá töm giöëng vaâ dõch bïånhthuãy saãn. Theo àoá, vúái viïåc kiïímdõch giöëng thuãy saãn: haâng nùm vaâoàêìu vuå nuöi töm nûúác lúå, hai bïnthöng baáo khung lõch muâa vuå vaâ

nhu cêìu töm giöëng cho nhau; cungcêëp danh saách caác cú súã töm giöëngcoá uy tñn, chêët lûúång; chó cêëp giêëychûáng nhêån kiïím dõch cho tömgiöëng nhêåp theo khung lõch thúâi vuånuöi töm nûúác lúå cuãa àõa phûúngnhêåp giöëng. Chi cuåc Thuá y Baâ Rõa -Vuäng Taâu seä lêåp danh saách caác söë xethûúâng vêån chuyïín töm giöëng haytröën traánh kiïím dõch gûãi Chi cuåcThuá y Soác Trùng. Cuâng àoá, húåp taácchia seã kinh nghiïåm trong cöng taáckiïím dõch töm giöëng, phoâng chöëngdõch bïånh vaâ nhêët laâ phaát hiïån,thöng baáo kõp thúâi nhûäng bïånh múái.

LINH CHI

�� Nùm 2015, caã nûúác coá 1.750 cú súã saãn xuêët giöëng tömnûúác lúå, saãn xuêët trïn 80 tyã töm giöëng, cú baãn àaáp ûáng nhucêìn nuöi cuãa ngûúâi dên (trong àoá töm suá 20 tyã con, töm theãchên trùæng 60 tyã con).

THAÅC SÔ NGUYÏÎN HAÃI ÀÙNG - GIAÁM ÀÖËC TRUNG TÊM TÛ VÊËN NUÖI TRÖÌNG THUÃY SAÃN LASAN LONG AN - TRAÂ VINH

Ngûúâi nuöi cêìn cên nhùæc thaã tömVuâng nuöi töm ven biïín ÀBSCL àang chõu aãnh hûúãng cuãa thúâi tiïët

ngaây nùæng noáng àïm laånh, xen vaâo àoá laâ nhûäng àúåt laånh bêëtthûúâng. Hiïån, ngûúâi dên àaä thaã khoaãng 25% diïån tñch nuöi, trongàoá, töm nuöi khoaãng 20 ngaây tuöíi àaä xaãy ra dõch bïånh chiïëmkhoaãng 75% diïån tñch àaä thaã. Do àoá, ngûúâi nuöi nïn cêín thêån vaâsuy xeát kyä trûúác khi thaã giöëng. Nïëu chó coá möåt ao nuöi thò nïn chúâàïën hïët thaáng 3 êm lõch múái cêëp nûúác vaâo xûã lyá àïí thaã. Nïëu coánhiïìu ao nïn chia thúâi gian thaã tûâ tûâng ao, khöng nïn thaã àöìngloaåt vaâ phaãi coá ao lùæng àïí cêëp nûúác trong quaá trònh nuöi. Nïn thaãnuöi úã mêåt àöå thûa, àöëi vúái töm suá 20 - 25 con/m2, àöëi vúái töm theãthaã dûúái 60 con/m2, àöëi vúái ao nuöi töm theã trïn baåt úã miïìn Trungnïn nuöi dûúái 200 con/m2.

Nuöi bùçng kinh nghiïåmBùæt àêìu nuöi töm tûâ nùm 2005,

hiïån öng Thúái àaä coá thu nhêåp öínàõnh. Riïng trong nùm 2013, 2014,öng thu vïì söë tiïìn trïn 1 tyã àöìng tûâviïåc àöëi tûúång nuöi chñnh laâ töm suá.

Öng cho biïët, trong nùm 2013,nùm 2014, töm àûúåc muâa, àûúåc giaá,öng thu hoaåch trung bònh khoaãng 7- 8 têën töm/ha, vúái giaá baán khoaãng240.000 àöìng/kg, töíng thu nhêåpkhoaãng 2,5 tyã àöìng, sau khi trûâ chiphñ, öng laäi khoaãng 1,5 tyã. Trûúác àoá,nhûäng nùm 2010 - 2012, haâng nùmöng àïìu thu lúåi nhuêån tûâ 300 triïåutrúã lïn. Àùåc biïåt, qua hún 10 nùmnuöi töm, coá nhûäng nùm do giaá tömxuöëng thêëp hoùåc dõch bïånh, thúâi tiïëtkhùæc nghiïåt, gêy mêët muâa, öng cuängduy trò hoâa vöën, khöng àïí xaãy rathua löî.

Vúái quan àiïím "thaã àêu chùæc àoá",öng Thúái nuöi töm suá 1 vuå/nùm, öngthaã nuöi vúái mêåt àöå 15 - 20 con/m2.Sau thúâi àiïím nuöi chñnh vuå, öng àïíao "nghó ngúi", caãi taåo bùçng kyä thuêåtcuãa riïng mònh.

Theo öng Thúái, àïí vuå nuöi thaânhcöng, cêìn chuá yá tûâ khêu xûã lyá aonuöi, caãi taåo ao àêìm, choån con giöëngvaâ thaã töm theo àuáng lõch thúâi vuå. Àïívuå nuöi thaânh cöng, cêìn tuên thuãchùåt cheä caác khêu theo àuáng quytrònh. Trong caãi taåo ao, cêìn xaã nûúáctrong vuå nuöi cuä ra bïn ngoaâi vaâ àïíao ñt nhêët 1 - 2 thaáng. Trong quaá

trònh naåo veát àaáy ao, cêìn xaã khö ao,cho vöi khûã truâng àaáy ao, duy tròmûåc nûúác khoaãng 20 cm ngêm aotrong thúâi gian 1 tuêìn, sau àoá cêëpnûúác qua lûúái loåc vaâ gêy maâu cho aothúâi gian 10 ngaây trûúác khi xuöënggiöëng. Töm giöëng àûúåc choån àïí nuöiphaãi àûúåc kiïím tra dõch bïånh taåi cúquan coá thêím quyïìn. Thúâi gian thaãtöm àuáng vúái lõch thúâi vuå cuãa àõaphûúng àaä àûúåc ngaânh nöng nghiïåpkhuyïën caáo.

Àïën saãn xuêët töm giöëngÖng Thúái coân laâ chuã traåi saãn xuêët

töm suá giöëng, àaáp ûáng nhu cêìunuöi cuãa gia àònh vaâ möåt phêìn cuãangûúâi dên trong huyïån. Trung bònhmöîi nùm, öng saãn xuêët 30 - 40 triïåutöm suá giöëng. Töm böë meå àûúåcnhêåp khêíu chuã yïëu tûâ Malaysia vaâCaâ Mau vúái söë lûúång khoaãng 100cùåp/nùm. Àiïìu àùåc biïåt vaâ quantroång trong quaá trònh ûúng giöëng laâviïåc quaãn lyá töm böë meå, vïå sinh traåi

40 MÖ HÒNH ÀIÏÍN HÒNH

Öng Thúái nuöi töm chó laäi vaâ hoâaVúái 3 ha diïån tñch àêët nuöi töm, öng Ngö Vùn Thúái (êëp Tên Thaânh, xaä LongKhaánh, huyïån Duyïn Haãi, Traâ Vinh) àaä coá thu nhêåp öín àõnh, tûâ 400 triïåu - trïn1 tyã àöìng/nùm.

�� Nùm 2014, öng Ngö Vùn Thúái àaä àaåt danh hiïåu "Chêëtlûúång Vaâng Thuãy saãn Viïåt Nam lêìn thûá 3". Öng cuäng thamgia caác hoaåt àöång uãng höå töm giöëng cho nhûäng caá nhêncoá hoaân caãnh khoá khùn taåi àõa phûúng…

41MÖ HÒNH ÀIÏÍN HÒNH

ûúng, xûã lyá nûúác, khöng sûã duångkhaáng sinh trong quaá trònh nuöi.Töm suá giöëng àûúåc xeát nghiïåm dõchbïånh taåi Viïån Nghiïn cûáu Nuöitröìng Thuãy saãn II trûúác khi àûa vaâonuöi àaåi traâ.

Öng Thúái cho biïët: "Viïåc tûå chuãtrong saãn xuêët töm giöëng giuáp töiyïn têm thaã nuöi". Töm giöëng saãnxuêët ra phaãi àaåt yïu cêìu saåch bïånh,àûúåc xeát nghiïåm trûúác khi nuöi. Chiphñ xeát nghiïåm àûúåc tñnh cho ngûúâinuöi nhûng so vúái mûác giaá chung,vêîn reã hún vaâ àaáp ûáng yïu cêìu vïìchêët lûúång. Àùåc biïåt, töm vêånchuyïín trong khu vûåc gêìn, haån chïëàûúåc nhûäng töín thêët.

Trùn trúã nuöi töm ûáng phoá vúái BÀKH

Trùn trúã lúán nhêët cuãa öng Thúái laâviïåc nuöi töm gùæn vúái tònh hònhthúâi tiïët nhiïìu thay àöíi nhû hiïånnay. Thïm vaâo àoá, dõch bïånh trïntöm nhûäng nùm gêìn àêy diïîn biïënphûác taåp do möi trûúâng bõ ö nhiïîmnùång, cöång vúái tònh traång xêm nhêåpmùån vaâ haån haán trong vuå nuöi naâykhiïën öng vaâ nhûäng ngûúâi nuöikhaác taåi àõa phûúng chûa daámxuöëng giöëng vuå 1 nùm 2016. Vïìbiïån phaáp lêu daâi, öng Thúái mongmuöën coá hïå thöëng thuãy lúåi àûúåc àêìutû chuêín, àïí nuöi töm haån chïë phuåthuöåc thúâi tiïët, vaâ nhûäng mö hònhnuöi múái coá thïí ûáng phoá phuâ húåpvúái xêm nhêåp mùån.

Cuäng theo öng Thúái, ngûúâi nuöitöm hiïån nay coân "vö tû" xaã nûúácthaãi khi töm bõ bïånh ra möi trûúâng,khiïën dõch bïånh lêy lan maånh, möitrûúâng bõ ö nhiïîm nhiïìu, gêy aãnhhûúãng trûåc tiïëp túái nuöi töm vaâ möitrûúâng söëng. Do àoá, cêìn coá biïånphaáp xûã lyá maånh tay vúái nhûängtrûúâng húåp naây, àïí giûä gòn möitrûúâng noái chung, cuäng nhû viïåcnuöi töm noái riïng.

DÛÚNG THAÃO

HÖÌ SÚ VUÂNG NUÖI

Thõ xaä Duyïn Haãi (Traâ Vinh)

Theo Phoâng Kinh tïë thõ xaä, nùm2015, toaân thõ xaä àaåt 3.698 têën tömsuá; 3.489 têën töm theã chên trùæng;320 têën töm caâng xanh; caác loaåi tömkhaác 350 têën.

Do thúâi tiïët chûa öín àõnh, giaá tömgiöëng biïën àöång, vaâ têm lyá súå dõch bïånh nïn vuå töm nùm nay ngûúâi nuöithaã giöëng chêåm hún moåi nùm. Hiïån, Duyïn Haãi coá 4.987 höå thaã nuöi462,95 triïåu töm giöëng. Nùm 2016, thõ xaä àùåt muåc tiïu àaåt 4.000 têëntöm suá; töm theã chên trùæng 4.000 têën; töm caâng xanh 350 têën vaâ 400têën caác loaåi töm khaác.

KIÏN GIANG

Hiïåu quaã nuöi töm caâng xanh nûúác lúå

Àêy laâ möåt trong nhûäng mö hònh saãn xuêët thñch ûáng vúái biïën àöíi khñ hêåu,xêm nhêåp mùån… àûúåc ngûúâi dên huyïån Vônh Thuêån (Kiïn Giang) thûåc hiïån,àaåt kïët quaã cao vaâ àang àûúåc àêìu tû phaát triïín maånh trïn àöìng àêët.

Theo Súã NN&PTNT Kiïn Giang, vuå muâa töm nùm 2015, huyïån Vônh Thuêånthaã nuöi töm caâng xanh trïn diïån tñch 3.578 ha, töíng saãn lûúång thu hoaåchhún 2.430 têën, nùng suêët bònh quên 679 kg/ha. So vúái saãn xuêët luên canhvuå luáa, vuå töm (töm - luáa), nùng suêët trïn dûúái 400 kg/ha vaâ nuöi quaãngcanh - quaãng canh caãi tiïën khoaãng 287 kg/ha thò nuöi töm caâng xanh nùngsuêët àaåt khaá cao, giaá baán trïn thõ trûúâng khöng thua keám töm suá, töm theãchên trùæng.

Öng Huyânh Vùn Lônh, êëp Búâi Lúâi A, xaä Vônh Bònh Nam, huyïån Vônh Thuêåncho hay: “Töi thaã nuöi töm caâng xanh trïn diïån tñch 1,2 ha vûâa thu hoaåchxong, sau khi trûâ caác khoaãn chi phñ saãn xuêët lúâi hún 100 triïåu àöìng. So vúáitröìng luáa lúåi nhuêån gêëp nhiïìu lêìn.” Tûúng tûå, vúái diïån tñch 3 ha nuöi tömcaâng xanh sùæp thu hoaåch, nöng dên cuâng êëp Buâi Têën Te: “Töi àaä àêìu tû vöënhún 16 triïåu àöìng nuöi töm caâng xanh. Vúái giaá thõ trûúâng hiïån nay trïndûúái 195.000 àöìng/kg thò cêìm chùæc thu vïì tûâ 100 triïåu àöìng trúã lïn. Phêìnlúán nöng dên vuâng naây bêy giúâ têåp trung nuöi töm caâng xanh vò lúâi laäi nhiïìuhún laâm luáa. Saãn xuêët luáa bêy giúâ nùm ùn, nùm thua. Àêìu vuå nhiïìu ngûúâigieo saå luáa nhûng àïën thúâi àiïím naây coi nhû thêët muâa, thua löî trùæng taydo luáa khöng núã buåi, tröî böng khöng àïìu, haåt leáp lûãng hoùåc bõ chïët trùængvò ngöå àöåc pheân mùån, thiïëu nûúác tûúái.”

HAÃI LINH

42 CHÏË BIÏËN XUÊËT KHÊÍU

Tñn hiïåu khaã quan cho xuêët khêíu tömVASEP cho biïët, giaá töm nguyïn liïåu taåi nhiïìu nûúác liïn tiïëp giaãm trong nhiïìuthaáng qua vaâ àang úã àaáy, theo xu hûúáng chung, giaá seä tùng trúã laåi. Viïåc naâyàöìng nghôa vúái giaá xuêët khêíu cuäng tùng theo. Trong khi, töm Viïåt Nam giaá thêëpnïn coá lúåi thïë hún trong viïåc tòm kiïëm àún haâng xuêët khêíu.

Thua vïì giaáTheo VASEP trong nùm 2015, xuêët

khêíu töm cuãa Viïåt Nam khöng thïícaånh tranh àûúåc vúái caác nûúác xuêëtkhêíu töm nhû ÊËn Àöå, Indonesia,Thaái Lan. Vò thïë, tûâ möåt nûúác chiïëmvõ trñ thûá 4 vïì xuêët khêíu töm qua Myä,

nùm 2015, Viïåt Nam tuåt möåt haångxuöëng võ trñ thûá 5.

Àiïìu àaáng noái úã àêy laâ xuêët khêíutöm cuãa Viïåt Nam qua Myä giaãmnhûng cuãa caác àöëi thuã noái trïn laåitùng. ÚÃ möåt khña caånh naâo àoá, nhucêìu tiïu thuå töm cuãa Myä khöng giaãm.

Nguyïn nhên nùçm úã giaá xuêët khêíutöm cuãa Viïåt Nam khöng thïí caånhtranh vúái caác nûúác do chñnh saách vïìtyã giaá giûäa nhûäng quöëc gia naây vaâViïåt Nam khaác nhau.

Nùm qua, àïí höî trúå xuêët khêíu,nhiïìu nûúác tòm caách phaá giaá àöìng

Dûå baáo xuêët khêíu töm seä tùng trúã laåi AÃnh: An Àùng

43CHÏË BIÏËN XUÊËT KHÊÍU

tiïìn nöåi tïå so vúái àöìng USD, coân ViïåtNam duâ phaá giaá nhûng mûác àöå khöngnhiïìu, chó coá 5%. Böå trûúãng BöåNN&PTNT Cao Àûác Phaát giaãi thñch,sau khi coá thöng tin caác nûúác phaá giaáàöìng tiïìn nûúác hoå so vúái àöìng USDàïí höî trúå xuêët khêíu, Viïåt Nam cuängàûáng trûúác tònh huöëng coá nïn phaágiaá tiïìn àöìng hay khöng. Tuy nhiïn,sau khi cên nhùæc trïn töíng thïë caácmùåt, Viïåt Nam àaä khöng phaá giaámaånh àöìng tiïìn nûúác mònh vúái USD.

Chñnh viïåc Viïåt Nam khöng phaágiaá maånh àöìng nöåi tïå àûúåc caácdoanh nghiïåp viïån dêîn vaâo àoá àïí chóra lyá do vò sao xuêët khêíu töm ViïåtNam thua thiïåt so vúái caác nûúác vò giaátöm Viïåt Nam cao hún caác nûúác. Cêuhoãi àùåt ra laâ nùm nay, kõch baãn àoá coálùåp laåi?

Nhûäng dêëu hiïåu tñch cûåcTheo trang Aquafind.com, hiïån

töm suá cuãa Viïåt Nam so vúái caác nûúácnhû Indonesia, Thaái Lan, Malaysia,ÊËn Àöå àaä coá sûå caånh tranh àaáng kïíkhi giaá töm cuãa Viïåt Nam tûúngàûúng, thêåm chñ, coá khi coân thêëphún so vúái nhûäng nûúác naây taåi thõtrûúâng Myä. Cuå thïí, giaá töm suá kñchcúä U-15 cuãa Viïåt Nam trong tuêìn thûá2 cuãa thaáng 3 àûúåc chaâo baán vúái giaá8,25 USD/pound (1 pound tûúngàûúng 0,454 kg), trong khi cuângkñch cúä naây, giaá baán cuãa ÊËn Àöå laâ 8,5USD/pound, Malaysia laâ 8,65USD/pound. Khöng chó vêåy, tömkñch cúä 21/25 cuãa Viïåt Nam cuängthêëp hún caác nûúác khi coá giaá laâ 4,85USD/pound, coân Indonesia vaâ Thaái

Lan laâ 4,95 USD/pound, cuãa Malaysiavaâ ÊËn Àöå àïìu úã mûác laâ 5,25USD/pound.

Àöëi vúái mùåt haâng TTCT, tûâ söë liïåumaâ Aquafind.com àûa ra cho thêëy,TTCT cuãa Viïåt Nam vaâ caác nûúác àangchaâo baán trïn thõ trûúâng Myä thûúângcoá kñch cúä chïë biïën khaác nhau, àiïìunaây àöìng nghôa giaá baán caác saãn phêímTTCT laâ khaác nhau.

Vò thïë, sûå caånh tranh cuãa saãn phêímTTCT giûäa Viïåt Nam vúái Thaái Lan,Indonesia, Ecuador seä khöng quaákhùæc nghiïåt vò möîi quöëc gia àangchaâo baán nhûäng saãn phêím coá kñch cúäkhaác nhau.

Nhû vêåy, trong hai mùåt haâng töm,töm suá cuãa Viïåt Nam àang coá giaácaånh tranh töët hún so vúái caác àöëi thuãtrong khu vûåc. Nùm 2015, xuêët khêíutöm cuãa nûúác ta sang Myä giaãm, coânnhûäng nûúác khaác lûúång xuêët sang thõtrûúâng naây tùng laâ giaá baán cuãa ViïåtNam cao hún caác nûúác trong khuvûåc. Nay, giaá töm suá cuãa Viïåt Nam àaäthêëp hún. Nhû vêåy, nïëu giaá thêëp thòlûúång baán nhiïìu hún nhû caách maâcaác doanh nghiïåp xuêët khêíu töm haynoái lêu naây thò thúâi gian túái xuêëtkhêíu töm cuãa Viïåt Nam coá dêëu hiïåukhaã quan hún.

Nhòn chung, töm xuêët khêíu nùm2016 coá nhûäng thöng tin tñch cûåc höîtrúå àïí hiïåp höåi ngaânh haâng lêîndoanh nghiïåp tin rùçng giaá töm seäphuåc höìi. Theo Ngên haâng Nhaâ nûúác,nùm nay, seä tiïëp tuåc thûåc hiïån chñnhsaách tiïìn tïå chuã àöång, linh hoaåt,phöëi húåp chùåt cheä vúái chñnh saách taâikhoáa vaâ chñnh saách kinh tïë vô mö maâmuåc tiïu laâ kiïìm chïë laåm phaát úã mûácdûúái 5%. Vò thïë, xuêët khêíu töm cuãaViïåt Nam chó coá thïí caånh tranh vúáicaác nûúác úã khêu giaãm chi phñ àêìuvaâo, giaãm giaá nguyïn liïåu chûá khöngthïí àùåt cûúåc vaâo baâi toaán caånh tranhbùçng tó giaá nhû caác nûúác khaác àaä aápduång trong nùm 2016.

TIÏÍU KIÏÌU

�� VASEP dûå baáo, giaá tömViïåt Nam seä tùng nhûng donhûäng vêën àïì liïn quan àïënàaánh bùæt, khai thaác vaâ tiïuthuå nïn ñt nhêët phaãi tûâ quyáII/2016.

ÖNG TRÛÚNG ÀÒNH HOÂE, TÖÍNG THÛ KYÁ VASEP

Tùng cûúâng sûå chuã àöång Cuâng vúái ngûúâi nuöi tuên

thuã quy trònh nuöi töm antoaân, nuöi töm saåch, doanhnghiïåp xuêët khêíu cuäng tuênthuã quy trònh chïë biïën àïí àaãmbaão chêët lûúång saãn phêím. Tuynhiïn, khoá khùn hiïån nay àöëivúái ngaânh töm laâ phña Myä múáiàêy coá kïët luêån sú böå mûácthuïë chöëng baán phaá giaá àöëi vúáitöm Viïåt Nam. Theo àoá, thuïëchöëng baán phaá giaá töm vaâo Myäcao gêëp 4 lêìn so vúái trûúác àoá.Trong khi chúâ kïët quaã chñnhthûác cöng böë vaâo thaáng7/2016, caác doanh nghiïåp vêînchuã àöång “àeo baám” thõ trûúângnaây vaâ duy trò, múã röång nhûängthõ trûúâng múái…

ÖNG TRÊÌN VÙN VOÄ (ÊËP NGAÄBAÁC, XAÄ TRÊÌN PHAÁN, HUYÏÅNÀÊÌM DÚI, TÓNH CAÂ MAU)

Cêìn nuöi töm an toaânLaâ thaânh viïn trong Töí húåp

taác Nuöi töm cöng nghiïåp NhõNguyïåt (huyïån Àêìm Dúi), vúái6.000 m2 diïån tñch nuöi töm,töi àaä thaã nuöi töm theã chêntrùæng caách àêy gêìn 2 thaáng. Tûâàêìu nùm àïën nay, giaá tömtùng 1,5 - 2 lêìn, àêy laâ tñnhiïåu vui. Nhûäng höå nuöi cêìntuên thuã quy trònh nuöi antoaân, nuöi hiïåu quaã àïí àaápûáng yïu cêìu thõ trûúâng nhêåpkhêíu. Nïn tham gia caác töí húåptaác, húåp taác xaä nuöi töm àïí coáthïí hûúãng lúåi tûâ nhûäng chuãtrûúng chñnh saách, ûu àaäitrong nuöi töm.

MINH DÛÚNG

44 GIAO THÛÚNG

QUAÃNG NGAÄI

Giaá töm huâm nhñ öín àõnhMùåc duâ chõu aãnh hûúãng cuãa nhiïìu àúåt khöng khñ laånh,

song viïåc khai thaác töm huâm nhñ cuãa ngû dên Bònh Chêu(huyïån Bònh Sún) vêîn àaåt hiïåu quaã. Giaá töm nhñ liïn tuåcgiûä öín àõnh úã mûác 300.000 - 320.000 àöìng/kg, mang laåithu nhêåp cao cho ngû dên trong möåt àïm ài biïín, caá biïåtcoá àïm nhiïìu ngû dên thu vïì 30 - 40 triïåu àöìng.

ÀÖÌNG THAÁP

Giaá töm caâng xanh giaãm maånhTaåi xaä Phuá Thaânh B, huyïån Tam Nöng, hiïån thûúng laái

thu mua töm caâng xanh thûúng phêím loaåi 50 g/con vúáigiaá 200.000 àöìng/kg, giaãm hún 70.000 àöìng/kg so nùm2015; töm trûáng loaåi 50 con/kg giaá 110.000 àöìng, giaãmkhoaãng 50.000 àöìng/kg. Àêy laâ mûác giaá thêëp nhêët sovúái nhiïìu nùm gêìn àêy. Nguyïn nhên do chõu sûå caånhtranh tûâ caác tónh khaác (Caâ Mau, Cêìn Thú, Baåc Liïu) nïnsûác mua giaãm 50%.

TIÏÌN GIANG

Giaá töm theã tùngSo àêìu thaáng 2/2016, giaá töm

theã chên trùæng taåi Tiïìn Giangtùng 10.000 - 15.000 àöìng/kg.Cuå thïí, thûúng laái thu mua loaåi60 con/kg vúái giaá 125.000 -130.000 àöìng; loaåi 100 con/kggiaá 100.000 - 105.000 àöìng/kg.Nguyïn nhên tùng giaá do nhu cêìu töm theã cúä nhoã phuåc vuåchïë biïën xuêët khêíu tùng trong khi nguöìn cung khan hiïëm.Tuy nhiïn, thúâi gian gêìn àêy giaá töm nûúác lúå biïën àöångliïn tuåc nïn ngûúâi nuöi chûa yïn têm saãn xuêët.

SOÁC TRÙNG

Giaá töm theã tùng maånhNguöìn cung töm theã chên trùæng vïì caác nhaâ maáy chïë

biïën ñt khiïën giaá tùng maånh. Cuå thïí, loaåi 100 con/kg giaá92.000 àöìng/kg, tùng 12.000 àöìng/kg; loaåi 40 con/kggiaá 161.000 àöìng/kg, tùng 16.000 àöìng/kg; caác loaåikhaác tùng bònh quên 10.000 àöìng/kg. Trong khi àoá, giaácaác loaåi töm suá àïìu giaãm giaá 10.000 - 45.000 àöìng/kgtuây kñch cúä, ngoaåi trûâ loaåi 50 - 60 con/kg giûä bònh öínmûác 115.000 - 125.000 àöìng/kg.

HAÂ MY

45GIAO THÛÚNG

NHÊÅT BAÃNGiaá töm tùng cao, nhu cêìu thêëp

Nhêåp khêíu töm àöng laånh taåi Nhêåt Baãn tiïëp tuåc suygiaãm trûúác aáp lûåc giaá, trong khi nhu cêìu tiïu thuå vêînchûa coá dêëu hiïåu phuåc höìi. Àöìng Yïn mêët giaá, rêët ñt nhaâbaán leã chêëp nhêån haå giaá baán àïí thu huát ngûúâi tiïu duângcoân àöìng USD maånh khiïën giaá töm giaãm trïn toaân thõtrûúâng. Nhiïìu haäng phuåc vuå thûåc phêím taåi Nhêåt àaä phaãiloaåi boã töm ra khoãi thûåc àún do giaá quaá àùæt. Lûúångnhêåp khêíu töm tûâ thaáng 4/2015 - 3/2016 ûúác tñnh giaãm6% so cuâng kyâ, lûúång tiïu thuå giaãm 2%. Hiïån, giaá tömtaåi thõ trûúâng Nhêåt vêîn cao so vúái mûác giaá trung bònhcaác nùm trûúác.

ÊËN ÀÖÅ

Töm giöëng chêët lûúång keám, giaá giaãmNgûúâi nuöi töm taåi bang Andhra Pradesh àang mong

muöën cú quan quaãn lyá ngaânh nöng nghiïåp taåi bang kiïímsoaát chùåt nguöìn cung töm giöëng saåch bïånh vúái mûác laäivay thêëp. Theo caác höå nuöi, sau 120 ngaây, töm chó àaåttroång lûúång 10 g thay vò mûác thöng thûúâng 33 g. Vúái giaábaán 7,66 USD/kg töm cúä 30 con/kg thò nhu cêìu tiïu thuåvêîn rêët thêëp. 40% höå nuöi chûa sùén saâng thaã vuå múái vaâtùng diïån tñch ao do thúâi tiïët khö haån keáo daâi.

THAÁI LAN

Nhaâ maáy liïn doanh baán töm giaá trõ gia tùngNhaâ maáy saãn xuêët töm liïn doanh giûäa têåp àoaân Thaái

Lan - Thai Union vaâ Avanti, ÊËn Àöå seä chñnh thûác baánsaãn phêím ra thõ trûúâng vaâo giûäa nùm nay. Nhaâ maáy múáitrang bõ dêy chuyïìn saãn xuêët hiïån àaåi vúái cöng suêët chïëbiïën 25.000 têën töm nguyïn liïåu möîi nùm. Trûúác àoá,Thai Union àaä àêìu tû 18 triïåu USD àïí mua laåi 40% cöíphêìn Avanti Frozen Foods cuãa ÊËn Àöå. Hiïån, ÊËn Àöå döìidaâo nguöìn cung töm theã nguyïn liïåu duâ nùm ngoaái dõchbïånh EHP gêy thiïåt haåi khöng nhoã. Thai Union seächuyïín giao cöng nghïå chïë biïën saãn phêím giaá trõ giatùng cho nhaâ maáy múái taåi ÊËn Àöå.

ECUADOR

Saân giao dõch trûåc tuyïën töm xuêët khêíu sang MyäHaäng saãn xuêët töm Natluk cuãa Ecuador vûâa khai

trûúng saân giao dõch trûåc tuyïën nhùçm cung cêëp töm tûånhiïn sang Myä vaâ nhùæm vaâo caác àöëi tûúång khaách haângmua nhoã. Cöng ty naây laâ kïnh phên phöëi cuãa nhiïìu nhaâ

nhêåp khêíu taåi Myä nhûng hiïån taåi muöën têåp trung phaáttriïín nhoám àöëi tûúång khaách haâng mua nhoã vaâ trungbònh, àùåc biïåt laâ khöëi nhaâ haâng vaâ khaách saån. TheoNahik, Natluk xuêët khêíu 100.000 pound töm tûå nhiïnmöîi nùm, trong àoá 20% àûúåc daânh àïí baán haâng online,töíng doanh thu 5 triïåu USD/nùm.

TUÊËN MINH (Töíng húåp)

46 ÀÖÌNG HAÂNH CUÂNG NGÛÚÂI NUÖI TÖM CON TÖM THAÁNG 3/2016

Chuã àöång phoâng bïånh töm nuöi

Mêëy nùm gêìn àêy, nghïì nuöitöm nûúác lúå úã nûúác ta luön phaãiàöëi mùåt vúái vêën àïì dõch bïånh,nhêët laâ dõch bïånh hoaåi tûã gan tuåycêëp (AHPND) vaâ bïånh àöëm trùæng(WSD). Nguyïn nhên gêy ra bïånhAHPND àaä àûúåc xaác àõnh laâ do möåtsöë doâng vi khuêín àùåc biïåt thuöåcgiöëng Vibrio chûáa Plasmid manggen àöåc nhû doâng vi khuêín thuöåcloaâi Vibrio parahaemolyticus (Locvaâ ctv, 2013) vaâ V. harveyi (Kondovaâ ctv, 2015). Trong khi àoá taácnhên gêy ra bïånh àöëm trùæng laâ dovirus gêy bïånh àöëm trùæng (WSSV).

Kinh nghiïåm cho thêëy "phoângbïånh hún chûäa bïånh". Búãi àiïìu trõsau khi bïånh xaãy ra laâ rêët khoá, dotöm khöng coá hïå miïîn dõch àùåchiïåu. Töm mùæc bïånh thûúâng boã ùnnïn khöng àûa thuöëc vaâo cú thïítöm àûúåc; àöìng thúâi do töm söëngtrong möi trûúâng nûúác nïn khi bõbïånh rêët khoá phaát hiïån vaâ khoáàiïìu trõ. Thûåc tïë, bïånh trïn tömlêy lan qua caã hai con àûúâng tûâ böëmeå sang (lêy nhiïîm theo chiïìudoåc) vaâ lêy nhiïîm qua möi trûúâng(qua vêåt chuã trung gian truyïìnbïånh, töm bõ bïånh, nûúác vaâ buânàaáy ao nuöi coá mêìm bïånh...).

Àïí chuã àöång phoâng bïånh chotöm, caác höå nuöi cêìn aáp duångtriïåt àïí möåt söë biïån phaáp sau:

- Ao nuöi cêìn àûúåc caãi taåo töëttheo àuáng quy trònh àïí tiïu diïåthïët mêìm bïånh vaâ vêåt chuã trunggian truyïìn bïånh. Àùåc biïåt lûu yá

àïën viïåc thaáo caån nûúác phúi khöàaáy ao vaâ loaåi boã caác loaâi giaáp xaác vòchuáng coá thïí laâ nguöìn mang mêìmbïånh cho töm. Theo kïët quaã nghiïncûáu cuãa nhoám chuyïn gia ÊËn Àöå,virus gêy bïånh àöëm trùæng (WSSV)coá thïí töìn taåi vaâ gêy bïånh cho tömtrong àiïìu kiïån àaáy ao àaä àûúåc phúinùæng 19 ngaây, thêåm chñ coá trûúânghúåp phúi nùæng túái 35 ngaây, tuâytheo lûúång WSSV bõ nhiïîm trongbuân àaáy ao nhiïìu hay ñt (Kumar vaâctv, 2013). Do vêåy, khuyïën caáo phúikhö àaáy ao tûâ 3 tuêìn túái 1 thaáng.

- Cêìn tuên thuã theo lõch thúâi vuåthaã töm àûúåc àõa phûúng khuyïëncaáo.

- Töm giöëng thaã phaãi àaãm baãosaåch (coá xuêët xûá roä raâng vaâ coákiïím dõch chêët lûúång).

- Hïå thöëng ao nuöi cêìn coá aochûáa, ao lùæng vaâ nguöìn cêëp, thoaátnûúác riïng biïåt. Trong quaá trònhnuöi cêìn lûåa choån nhûäng con nûúáctöët àïí lêëy böí sung cho ao nuöi.

- Cêìn theo doäi chùåt cheä diïën biïînmöi trûúâng ao nuöi, thûåc hiïån caácbiïån phaáp quaãn lyá möi trûúângnhùçm àaãm baão caác yïëu töë thuãy lyáhoáa nùçm úã mûác töëi ûu cho sûå phaáttriïín cuãa töm nhû: àöå mùån 10 -25‰, pH 7,5 - 8,5; àöå kiïìm 80 -120 mg/l; giaãm thiïíu khñ àöåc, diïåtkhuêín vaâ sûã duång men vi sinh

Àïí nuöi töm thaânh cöng, ngûúâi nuöi cêìn thiïët phaãi thûåc hiïån caác biïån phaápphoâng bïånh trong suöët quaá trònh nuöi, ngay tûâ khêu caãi taåo ao, sûã duångcon giöëng saåch bïånh àïën viïåc quaãn lyá möi trûúâng nuöi saåch.

Caãi taåo ao nuöi trûúác muâa vuå AÃnh: Vuä Mûa

47ÀÖÌNG HAÂNH CUÂNG NGÛÚÂI NUÖI TÖMCON TÖM THAÁNG 3/2016

Giaãm chi phñ nuöi töm Kiïím soaát thûác ùn

Thûác ùn cho töm laâ möåt trongnhûäng yïëu töë quan troång quyïët àõnhchi phñ giaá thaânh saãn xuêët (chiïëmkhoaãng 50 - 60%). Lûúång thûác ùnthêët thoaát trong nûúác vaâ trong buânkhoaãng trïn dûúái 20%. Lûúång thûác ùndû naây phên huãy taåo nguöìn dinhdûúäng cho taão phaát triïín maånh vaâ àaáyao dú do caác chêët cùån baä tñch tuå. Caácchêët naây seä laâm tiïu töën öxy vaâ sinh ranhiïìu khñ àöåc nhû: NH3, H2S… Tömnuöi thûúâng coá nhûäng biïíu hiïån nhûnöíi àêìu, giaãm ùn, àen mang, sùæc töëxêëu, öëp thên… Luác naây laâ cú höåi àïíbïånh töm xuêët hiïån do mêåt àöå vikhuêín coá haåi phaát triïín.

Hïå söë chuyïín àöíi thûác ùn phuåthuöåc: chêët lûúång, möi trûúâng vaâ kinhnghiïåm quaãn lyá thûác ùn… Thúâi giantöm sûã duång hïët thûác ùn thûúâng laâsau 2 - 3,5 giúâ. Do àoá, coá thïí cho tömùn laâm nhiïìu lêìn trong ngaây (4 - 5lêìn), lûúång cho ùn chó chiïëm 80% sovúái sûác ùn cuãa töm trong ngaây. Töm seäùn nhiïìu vaâo nhûäng luác mùåt trúâi moåcvaâ lùån, vò vêåy chó nïn cho töm ùn phêìnnhiïìu vaâo ban ngaây vaâ giaãm cho ùnvaâo ban àïm. Khi töm àang thúâi kyâ löåtvoã, thúâi tiïët laånh, mûa, nùæng gùæt hoùåcmöi trûúâng ao nuöi thay àöíi àöåt ngöåtnïn giaãm lûúång thûác ùn.

Viïåc àiïìu chónh thûác ùn qua saâng ùn(voá, nhaá) laâ giaãi phaáp cú baãn, àöå chñnhxaác tûúng àöëi, quan troång laâ phaãi xemkhaã nùng hoaåt àöång, tònh traång sûác

khoeã cuãa töm, mûác àöå sûã duång thûácùn, maâu nûúác…

Mêåt àöå thaã nuöiThaã nuöi mêåt àöå thûa kïët húåp àêìu

tû àuáng, àuã caác trang thiïët bõ phuå trúånhû quaåt nûúác, öxy àaáy (nïëu coá) àaãmbaão haâm lûúång öxy hoâa tan trong ao> 4 mg/lñt àöëi vúái töm suá vaâ > 5mg/lñt àöëi vúái TTCT. Thûåc hiïån cöngtaác phoâng ngûâa ngay tûâ khêu caãi taåoao vaâ trong suöët quaá trònh nuöi. Viïåctaåo vaâ giûä hïå phiïu sinh thûåc vêåt húåplyá trong ao nuöi laâ khêu hïët sûác quantroång: taåo nguöìn thûác ùn tûå nhiïncho töm, taåo ra öxy cho ao nuöi,ngùn caãn sûå phaát triïín cuãa taão àaáy vaâlaâm cho möi trûúâng nûúác ñt trong, ñtbiïën àöång, haån chïë àûúåc töm bõ söëc,tùng tyã lïå söëng, taåo àiïìu kiïån àïí tömnuöi tùng khaã nùng bùæt möìi, phaáttriïín nhanh.

Sûã duång thuöëc, hoáa chêëtThuöëc, hoáa chêët, chïë phêím sinh

hoåc laâ chi phñ chiïëm tûúng àöëi lúántrong vuå nuöi (20 - 30%). Àïí tiïëtkiïåm chi phñ naây phaãi thûúâng xuyïntheo doäi chùåt cheä diïîn biïën ao nuöitûâ àoá coá kïë hoaåch sûã duång thuöëc, hoáachêët àuáng luác, àuáng liïìu, luön taåomöi trûúâng ao nuöi an toaân, bïìnvûäng àaãm baão cho nhûäng vuå saãn xuêëttiïëp theo coá cú höåi thaânh cöng.

NGUYÏÎN VÙN HÛNGTrung têm KN - KN Baåc Liïu

�� Theo öng Huyânh Quöëc Khúãi, Phoá Giaám àöëc Trung têmKhuyïën nöng - Khuyïën ngû Baåc Liïu: Giaãi phaáp àïí giaãm chiphñ àêìu tû khöng phaãi laâ cùæt giaãm khêíu phêìn ùn, giaãm àêìutû caác trang thiïët bõ phuå trúå maâ cêìn coá giaãi phaáp kïët húåpàöìng böå: thaã nuöi mêåt àöå phuâ húåp vúái sûác àêìu tû, khaã nùngvïì kyä thuêåt; quaãn lyá töët möi trûúâng ao nuöi, thûác ùn...

àõnh kyâ kiïím soaát mêåt àöå vi khuêínVibrio coá haåi trong ao nuöi.

- Tùng cûúâng sûác àïì khaáng chotöm bùçng caách böí sung thûúângxuyïn Vitamin C, khoaáng chêët,chêët tùng cûúâng miïîn dõch vaâothûác ùn cho töm. Lûu yá: Tuyïåt àöëikhöng duâng khaáng sinh àïí phoângbïånh cho töm vò seä gêy ra hiïåntûúång khaáng thuöëc vaâ vêën àïì vïåsinh an toaân thûåc phêím.

- Quaãn lyá chùåt cheä lûúång thûácùn cho töm ùn haâng ngaây. Búãi nïëudû thûâa seä dêîn túái ö nhiïîm möitrûúâng ao töm, tûâ àoá taåo àiïìukiïån thuêån lúåi phaát sinh dõchbïånh, àùåc biïåt laâ bïånh do vikhuêín gêy ra, nhû: AHPND vaâ laâmtùng chi phñ saãn xuêët. Kinhnghiïåm cho thêëy, trong tuêìn àêìumúái thaã töm nïn cho töm ùn vúáiliïìu lûúång bùçng 25% liïìu lûúångàûúåc quy àõnh. Giai àoaån töm lúáncêìn cho töm ùn laâm nhiïìu lêìn (6 -7 lêìn thay vò 3 - 4 lêìn nhû nhaâ saãnxuêët khuyïën caáo).

- Theo doäi àaáy ao trong suöëtquaá trònh nuöi, nïëu thêëy àaáy nhúátvaâ trún (àöëi vúái ao nuöi loát baåt)cêìn coá biïån phaáp vïå sinh saåch vaâthay nûúác.

- Trûúâng húåp phaát hiïån töm coádêëu hiïåu bêët thûúâng hoùåc chïëtphaãi baáo ngay vúái cú quan chûácnùng cuãa àõa phûúng, caán böå thuáy àõa phûúng àïí xaác àõnh bïånhtñch vaâ coá biïån phaáp xûã lyá thñchhúåp; àöìng thúâi thöng baáo cho caáchöå nuöi xung quanh biïët àïí chuãàöång phoâng bïånh. Lûu yá: Höå nuöitöm khöng àûúåc xaã nûúác tûâ aonuöi töm bïånh ra möi trûúâng bïnngoaâi maâ phaãi àûúåc xûã lyá bùçngChlorine àïí tiïu diïåt mêìm bïånh vaâchó xaã nûúác ra bïn ngoaâi sau ñtnhêët 15 ngaây xûã lyá hoáa chêët.

TS. ÀÙÅNG THÕ LUÅAViïån Nghiïn cûáu Nuöi tröìng

Thuãy saãn I

CON TÖM THAÁNG 3/201648 ÀÖÌNG HAÂNH CUÂNG NGÛÚÂI NUÖI TÖM

Böí sung chêët phuå gia cho töm

Chïë phêím sinh hoåcChïë phêím sinh hoåc (CPSH) laâ möåt

chêët phuå gia, laâ saãn phêím vi sinhchûáa nhiïìu chuãng hay möåt chuãngvi sinh vêåt coá lúåi maâ khi sûã duångriïng leã hoùåc phöëi húåp seä mang àïënlúåi ñch cho töm nuöi. CPSH àïí caãithiïån sûác khoãe cuãa töm, coá chûáacaác vi sinh vêåt coá lúåi cho àûúângruöåt göìm: Bacillus subtilis,Lactobacillus acidophillus,Saccharomyces cerevisae. Khi caácvi khuêín coá lúåi naây vaâo àûúâng ruöåttöm, chuáng seä cung cêëp caácenzyme xuác taác àïí phên giaãi thûácùn, caái thiïån dinh dûúäng cuãa töm;tûâ àoá ûác chïë sûå phaát triïín cuãa caácvi khuêín coá haåi. Chuáng coân coá khaãnùng caãi thiïån àaáp ûáng miïîn dõchcuãa töm chöëng laåi mêìm vi sinh vêåtgêy bïånh thöng qua viïåc kñch hoaåthïå thöëng miïîn dõch khöng àùåc hiïåuvaâ chöëng laåi virus. Khi sûã duångCPSH tröån vaâo thûác ùn cêìn chuá yá:Khöng duâng chung vúái khaáng sinh;sau khi töm àiïìu trõ bùçng khaángsinh 2 - 3 ngaây phaãi böí sung CPSHàïí böí sung lûúång vi khuêín coá lúåi àaämêët trong àûúâng ruöåt töm. Men visinh nïn baão quaãn núi khö raáo,thoaáng maát, traánh aánh nùæng trûåctiïëp, noáng vaâ núi êím thêëp. Nïëuduâng chûa hïët thò goái kñn phêìn coânlaåi, traánh êím àïí khöng bõ àoángvoán. Khuyïën caáo chung thûúângthêëy laâ tröån CPSH cho ùn trongsuöët vuå nuöi cho àïën khi thu

hoaåch, ngaây/lêìn, liïìu duâng laâ 5 -10 g/kg thûác ùn vaâ bao ngoaâi bùçngchêët kïët dñnh seä mang laåi hiïåu quaãtöët nhêët.

Premix - KhoaángKhoaáng laâ thaânh phêìn quan

troång thiïët yïëu cho töm trong quaátrònh löåt xaác vaâ phaát triïín. Thiïëukhoaáng coá thïí laâm cho töm mïìmvoã, cong thên taåo àiïìu kiïån cho caácmêìm bïånh khaác xêm nhêåp vaâ phaáttriïín, gêy haåi cho töm. Theokhuyïën caáo, ngûúâi nuöi nïn böísung khoaáng liïn tuåc trong suöët vuånuöi, àùåc biïåt laâ úã giai àoaån 1 - 2thaáng nuöi àêìu. Thúâi gian böí sungkhoaáng cho töm thûúâng vaâo buöíichiïìu maát hoùåc luác 10 - 12h àïm.Nhu cêìu khoaáng úã töm seä khaácnhau úã tûâng loaåi nuöi, thúâi àiïímsinh trûúãng, phaát triïín; mêåt àöånuöi; àöå mùån… Do àoá, ngûúâi nuöicêìn lûu yá quan saát àïí coá thïí böí

sung àêìy àuã lûúång khoaáng cho tömphaát triïín. Thöng thûúâng liïìulûúång khoaáng böí sung àõnh kyâ laâ 1kg/1.000 m3 nûúác. Trong trûúânghúåp, khi thêëy töm coá hiïån tûúångmïìm voã keáo daâi, töm khoá löåt xaácphaãi taåt khoaáng liïn tuåc vúái lûúång1 kg/1.000 m3 nûúác kïët húåp vúáitröån khoaáng cho ùn 2 lêìn/ngaây vúáilûúång 10 ml/kg thûác ùn.

Hoaåt chêët kñch thñch hïå miïîn dõch

Trong caác hoaåt chêët kñch thñchmiïîn dõch B-glucan laâ polysaccha-ride ly trñch tûâ tïë baâo nêëm men coágiaá trõ nhêët vaâ thûúâng àûúåc sûã duångcho àöång vêåt thuãy saãn. Taác duångcuãa B-glucan laâ giuáp tùng cûúângmiïîn dõch tûå nhiïn cuãa con töm,ngùn ngûâa sûå xêm nhêåp mêìm bïånhtûâ bïn ngoaâi nhû vi khuêín, viruscaãi thiïån khaã nùng söëng soát vaâ khaãnùng chöëng chõu vúái thúâi tiïët thêëtthûúâng.

Caác caách sûã duång B-glucan vúái tömnuöi göìm: Töm àûúåc ngêm trong möitrûúâng coá liïìu lûúång B-glucan 300 -500 mg/l coá taác duång tùng cûúâng sûácàïì khaáng sau 2 - 5h ngêm; Hoùåctiïm cho töm vúái liïìu lûúång 10 - 20g/g töm coá taác duång kñch thñch hïåmiïîn dõch sau 48h; Vaâ cho töm ùn B-glucan vúái lûúång 0,5 - 2,0 μg/kgthûác ùn coá taác duång laâm tùng sûác àïìkhaáng sau 7 ngaây cho ùn.

HOAÂNG NGÊN

Àïí tùng hiïåu quaã sûã duång thûác ùn, tùng sûác àïì khaáng, phoâng bïånh hiïåuquaã thò khöng thïí thiïëu caác chêët phuå gia quan troång trong thûác ùn cuãatöm nhû chïë phêím sinh hoåc, khoaáng - premix, hoaåt chêët kñch thñch miïîndõch…

Böí sung chêët phuå gia cho töm nuöi giuáp töm khoãe maånh AÃnh: PTC

CON TÖM THAÁNG 3/2016 49ÀÖÌNG HAÂNH CUÂNG NGÛÚÂI NUÖI TÖM

Phoâng bïånh phên trùængBïånh phên trùæng thûúâng thêëy úã töm 40 - 50 ngaây trúã lïn, thûúâng xuêët hiïåntrong muâa nùæng noáng, nhiïåt àöå nûúác cao hoùåc nuöi mêåt àöå cao.

* Triïåu chûáng:Xuêët hiïån phên töm maâu trùæng

àuåc trïn saân ùn, nöíi trïn mùåt nûúác,doåc búâ ao, goác ao, coá khi phên dñnhtheo thên töm. Töm bõ öëp, voã moãng,teo nhoã dêìn, chêåm lúán. Àûúâng ruöåtbõ àûát quaäng hoùåc tröëng röîng, khiboáp nheå thêëy phên töm coá thïí dichuyïín lïn xuöëng trong öëng ruöåtcuãa töm, töm giaãm ùn nhanh.

* Nguyïn nhên:Nhoám vi khuêín Vibrio gêy hoaåi tûã

gan tuåy (V.proteolyticus, V.algi-nolyticus vaâ gêy töín thûúng thaânhruöåt, daå daây taåo nïn caác àöëm trùænghay vaâng nhaåt trïn thaânh ruöåt.Nhoám kyá sinh truâng: truâng loa keân,truâng hai tïë baâo Gregarine. Nhoámtaão lam: xuêët hiïån trong ao coá àiïìukiïån möi trûúâng nuöi xêëu.

* Phoâng bïånh:Kiïím tra giöëng kyä trûúác khi thaã

nuöi.Nïn thaã töm vúái mêåt àöå thñch húåp:

20 - 25 con/m2 àöëi vúái töm suá, 40 -50 con/m2 àöëi vúái töm theã.

Xûã lyá vaâ chuêín bõ ao nuöi àuángquy trònh kyä thuêåt.

Kiïím soaát khöng àïí taão phaát triïínquaá nhiïìu.

Theo doäi voá töm thûúâng xuyïn àïísúám phaát hiïån bïånh.

- Tiïu diïåt caác loaåi mêìm bïånhvirus, vi khuêín, nêëm... gêy bïånhàöëm trùæng, àêìu vaâng, àöëm àen, hoaåitûã gan, tuåy, caác bïånh àûúâng ruöåtbùçng caác saãn phêím nhû:

+ Vimekon: 1 kg/1.500 - 1.700 m3

nûúác.+ Vime-Paracide: 1 lñt/1.500 m3

nûúác. + Protectol: 1

lñt/1.000 - 1.500 m3

nûúác.* Quaãn lyá ao nuöi

vaâ nûúác trong quaátrònh nuöi:

- Duâng Pond max:1 kg/5.000 m3 nûúác hoùåc sûã duångBacillus complex 1 kg/5.000 m3

nûúác, 5 - 7 ngaây/lêìn.- Böí sung vaâo trong thûác ùn men

vi sinh àûúâng ruöåt duâng Beta-Zyme:2 g/kg thûác ùn.

- Kñch thñch töm tùng trûúãng,chöëng stress khi möi trûúâng nûúác vaâao nuöi thay àöíi vaâ tònh traång thúâitiïët cuãa tûâng muâa: Kat-Taurine forShrimp 1 ml/kg thûác ùn, Vime-Kat 5ml/kg thûác ùn, Vime-Growth 3 g/kgthûác ùn.

- Tùng cûúâng chûác nùng gan, giuáptùng khaã nùng tiïu hoáa, gia tùngloaåi thaãi àöåc chêët saãn sinh trong quaátrònh trao àöíi chêët hoùåc sûã duångthuöëc trong àiïìu trõ bïånh: Hepatic 3ml/kg thûác ùn, sûã duång 2 lêìn, möîilêìn liïn tiïëp 7 ngaây.

- ÛÁc chïë quaá trònh phaát triïín cuãa vikhuêín gêy bïånh hïå tiïu hoáa töm nhûhoaåi tûã gan tuåy, phên trùæng, phênàûát àoaån: Organic 5 g/kg thûác ùn.

* Àiïìu trõ:- Tñch cûåc thay nûúác khi töm coá

dêëu hiïåu bïånh, nïëu taão phaát triïínmaånh thò duâng Kill-Algae giaãm taão.

- Tröån vaâo trong thûác ùn:+ Saáng: Beta-Zyme 2 g/kg thûác

ùn.+ Trûa: sûã duång möåt trong caác saãn

phêím sau: Doxyt 5 ml/kg thûác ùn,Vime-Fenfish 1 ml/kg thûác ùn, Anti-EMS 4 ml/kg thûác ùn.

+ Trûa - chiïìu: Organic 10 g/kgthûác ùn.

+ Chiïìu: sûã duång möåt trong caácsaãn phêím sau: Doxyt 5 ml/kg thûácùn, Vime-Fenfish 1 ml/kg thûác ùn,Anti-EMS 4 ml/kg thûác ùn.

Cho ùn liïn tuåc 5 ngaây, thêëy tömgiaãm phên trùæng trïn 90% thò ngûngkhöng sûã duång thuöëc. Sau àoá böísung caác saãn phêím vi sinh àûúângruöåt, premix vaâ khoaáng chêët chotöm nhû:

+ Saáng: Beta-Zyme 2 g/kg thûácùn.

+ Trûa: Canxiphot 5 ml/kg thûácùn.

+ Trûa - chiïìu: Organic 10 g/kgthûác ùn.

+ Chiïìu: Premix töm 5 g/kg thûácùn.

- Àõnh kyâ 5 - 7 ngaây diïåt khuêínbùçng caác saãn phêím: Vimekon, Vime-Paracide, Protectol.

- Kïët húåp sûã duång caác chïë phêímsinh hoåc àïí öín àõnh möi trûúângnûúác ao nuöi:

+ Sûã duång men vi sinh caãi thiïånmöi trûúâng, hêëpthu khñ àöåc, xûãlyá nïìn àaáy bùçngcaách duâng: Pondmax: 1 kg/5.000m3 nûúác hoùåc sûãduång Bacilluscomplex 1kg/5.000 m3 ûúác, 5 - 7 ngaây/lêìn.

CÖNG TY VEMEDIM

50 HOÃI - ÀAÁP

� Nhiïåt àöå coá aãnh hûúãng trong aotöm nhû thïë vaâ laâm thïë naâo àïí quaãnlyá nhiïåt àöå?

Nguyïîn Vùn Linh, huyïån MoángCaái, tónh Quaãng Ninh

Traã lúâiNhiïåt àöå laâ möåt trong nhûäng yïëu

töë quan troång nhêët trong nuöitröìng thuãy saãn. Nhiïåt àöå phuâ húåpcho töm laâ 28°C - 33°C. Nhiïåt àöåkhöng nïn thay àöíi àöåt ngöåt, nïëubiïën àöång quaá 5°C/ngaây seä laâm chotöm giaãm ùn. Nïëu nhiïåt àöå > 33°Choùåc < 25°C töm giaãm ùn tûâ 30 -50%. Nhiïåt àöå thêëp töm giaãm ùnhoùåc ngûng ùn, chêåm hoùåc khönglúán. Nhiïåt àöå cao > 35°C, nhoám taãolam gêy haåi cho töm seä phaát triïín.

Àïí quaãn lyá àûúåc nhiïåt àöå cêìn:Thiïët kïë ao nuöi àuã àöå sêu > 1 m.Thaã nuöi àuáng muâa vuå. Nïn coá aochûáa àïí xûã lyá khi nhiïåt àöå daoàöång quaá 5°C trong ngaây. Böí sungVitamin C vaâ khoaáng nhùçm tùngsûác àïì khaáng cho töm khi nhiïåt àöåthay àöíi bêët thûúâng.

� Töm theã nuöi àûúåc 2 thaáng,trong ao xuêët hiïån nhûäng boåt bongboáng lêu tan nöíi trïn mùåt nûúác úãgiûäa ao. Chêët thaãi chuyïín sang maâurêët àen. Thónh thoaãng töm giaãm ùnmaånh vaâo cûä saáng. Xin hoãi nguyïnnhên, caách khùæc phuåc?

Lï Cöng Hoaâi, huyïån Giao Thuãy,tónh Nam Àõnh

Traã lúâi:Nguyïn nhên laâ do trong ao

nuöi xuêët hiïån möåt lûúång khñ àöåcH2S nhiïìu laâm cho xuêët hiïån caácboåt bong boáng, gêy thiïëu huåt öxycho ao nuöi. Khñ H2S àûúåc hònhthaânh do lûúång chêët thaãi trong aotñch tuå. H2S taác àöång rêët xêëu àïëntöëc àöå tùng trûúãng vaâ tyã lïå söëngcuãa töm nuöi. Nöìng àöå H2S trong

nûúác ao tûâ 0,01 àïën 0,02 ppm thòtöm nuöi seä bõ nhiïîm àöåc vaâ chïëthaâng loaåt. Biïån phaáp xûã lyá: Vaángtaão taân nöíi trïn mùåt ao phaãi àûúåcvúát hïët. Giaãm 30 - 50% lûúång thûácùn liïn tiïëp trong 2 - 3 ngaây. Duytrò hoaåt àöång quaåt khñ trong caãngaây àïí cung cêëp öxy do phên huãyxaác taão seä tiïu hao öxy nhiïìu. Kõpthúâi raãi vöi (CaO hoùåc Ca(OH)2 khuvûåc quy tuå chêët thaãi. Boán chïëphêím sinh hoåc àõnh kyâ nhûPondDtox® (2 kg/10.000 m2) trûúáchoùåc sau khi mûa. Thûúâng xuyïnkiïím tra pH nûúác ao. Nïëu pH thêëpcêìn boán vöi úã khu vûåc chêët thaãi,möîi lêìn möåt ñt, àiïìu chónh pH trïn7,5. Luön àaãm baão lûúång öxy hoâatan taåi vuâng ròa chêët thaãi trïn 4ppm. Àùåt nhaá, voá kiïím tra töm yïëutaåi khu vûåc tuå chêët thaãi. Nïëu phaáthiïån töm yïëu thò tröån vitamin,khoaáng vaâo thûác ùn cho töm àïígiuáp töm khoãe laåi.

� Töm theã chên trùæng 20 ngaâytuöíi, coá hiïån tuúång chïët, voã tömbïånh dêìn chuyïín sang nêu nhaåt,khöng trong nhû töm khoãe maånh,boã ùn, sau àoá chïët. Àaä xûã lyá nûúác aobùçng Chlorine. Hoãi caách khùæc phuåc?

Phaåm Höìng Cuúâng, xaä Ninh Haâ,huyïån Ninh Hoâa, tónh Khaánh Hoâa

Traã lúâi:Theo nhû mö taã, chuáng töi nghi

töm bõ nhiïîm virus Taura. ÚÃ KhaánhHoâa, nïn àûa mêîu töm àïën Trungtêm Quan trùæc vaâ caãnh baáo möitrûúâng Viïån Nghiïn cûáu Nuöi tröìngThuãy saãn III àïí xeát nghiïåm. Àöìngthúâi, tiïën haânh caác biïån phaáp sau:Ngay sau khi phaát hiïån töm chïëtdo Taura, viïåc laâm àêìu tiïn laâ ngùnchùån töm löåt xaác bùçng caách giaãm tyãlïå cho ùn, duy trò pH > 8,0, khöngàûúåc thay nûúác, suåc khñ liïn tuåc vaâ

töëi àa àïí duy trò chêët lûúång nûúáctöët nhêët; Töm chïët cêìn àûúåc loaåi boãhaâng ngaây; Khöng àûúåc sûã duånghoáa chêët hay khaáng sinh trong khitöm nhiïîm Taura.

� Caách taåo maâu nûúác cho aotrong nhû thïë naâo ?

Nguyïîn Ngoåc Duäng, xaä Laáng Daâi,huyïån Àêët Àoã, Baâ Rõa - Vuäng Taâu

Traã lúâiNûúác quaá trong coá thïí sûã duång

möåt söë caách sau àïí gêy maâu nûúáccho ao: Boán phên vö cú (urï hoùåcNPK): boán ngaây thûá nhêët vúáilûúång 2,2 kg/1.000 m2, tûâ ngaâythûá 2 - 21, möîi ngaây boán 0,65kg/1.000 m2; Hoùåc coá thïí boánphên hûäu cú: duâng caám söëng, tûângaây 1 - 21, möîi ngaây 1 - 1,2kg/1.000 m2; Hoùåc coá thïí sûã duångböåt caá, men vi sinh, ró mêåt àïí boángêy maâu nûúác theo hûúáng dêîncuãa nhaâ saãn xuêët. Lûu yá khi duângböåt caá nhaåt nïn nêëu lïn àïí nguöåiröìi cho men vaâo uã sau 48h tiïënhaânh taåt àïìu xuöëng ao.

� Ao röång 3.000 m2, sêu 1,5 m,khöng coá nûúác ra vaâo, töi thaã tömtheã chên trùæng, nuöi theo hònh thûáccöng nghiïåp, töm àûúåc 40 ngaây tuöíi,khi töi múái thaã töm thò pH laâ 8,5,àïën giúâ thò àöå pH giaãm coân 7,3, vêåycêìn laâm gò àïí tùng àöå pH?

Trêìn Viïåt AÁi, huyïån Nùm Cùn, tónh Caâ MauTraã lúâi: Àïí tùng pH, coá thïí duâng nûúác vöi

trong teá àïìu vúái lûúång 2 kg/100 m3

nûúác hoùåc duâng dolomit (vöi àen)vúái lûúång 30 - 50 kg/1.600 m2 vaâobuöíi chiïìu maát trong voâng 2 - 3ngaây liïn tiïëp. Cêìn tiïën haânh kiïímtra pH 2 lêìn/ngaây (luác 6h saáng vaâ2h chiïìu).

51HOÃI - ÀAÁP

� Vaâo nhûäng àúåt nhiïåt àöå thêëp,töm thûúâng rúát àaáy, sûã duång vöihaâng ngaây àïí nêng cao nhiïåt àöånûúác ao nuöi, nhûng vêîn khöngkhùæc phuåc àûúåc. Hoãi caách xûã lyá?

Nguyïîn Vùn Sún, huyïån GiaoThuãy, tónh Nam Àõnh

Traã lúâiSûã duång vöi coá taác duång laâm

tùng nhiïåt àöå nûúác trong ao nuöi.Tuy nhiïn, khöng àûúåc duâng haângngaây, vò haâm lûúång Ca2+ seä tùng laâmquaá trònh sinh hoáa, hoáa lyá tùng,giaãm haâm lûúång öxy hoâa tan, tömcoá thïí bõ söëc. Trong àiïìu kiïån nhiïåtàöå thêëp nïn giaãm lûúång thûác ùn.Nêng cao mûåc nûúác ao nuöi. Böísung vitamin, khoaáng chêët, dêìumûåc vaâo thûác ùn àïí tùng cûúâng sûácàïì khaáng cho töm nuöi…

� pH thûúâng thêëp vaâo giai àoaånàêìu vuå nuöi. Xin hoãi phûúng phaápduy trò pH thñch húåp?

Nguyïîn Vùn Cöng, huyïån NghiLöåc, tónh Nghïå An

Traã lúâiNgûúâi nuöi nïn giûä pH töëi thiïíu

vaâo luác saáng súám trong khoaãng 7,8- 8 trong suöët thaáng nuöi àêìu tiïn.Muöën öín àõnh pH, trûúác tiïn phaãiöín àõnh àöå kiïìm bùçng phûúngphaáp böí sung khoaáng chêët. Caáchthöng thûúâng àïí tùng àöå pH laâ sûãduång vöi nung, vöi töi. Ngoaâi rapH coân bõ aãnh hûúãng búãi mêåt àöåtaão, cêìn gêy maâu nûúác öín àõnhtrûúác khi thaã töm vaâ kiïím soaátchùåt cheä lûúång thûác ùn trongthaáng nuöi àêìu tiïn.

� ÊËu truâng TTCT úã giai àoaån Zoea3 coá hiïån tûúång khöng bùæt möìi, búilöåi chêåm chaåp, chïët dêìn. Hoãinguyïn nhên vaâ caách khùæc phuåc?

Hoaâng Thïë An, huyïån Tuy Phong,

tónh Bònh ThuêånTraã lúâi Theo mö taã, êëu truâng töm coá hiïån

tûúång bõ dñnh chên. Dñnh chên laâhiïån tûúång chên vaâ caác phêìn phuå bõbaám bêín, laâm cho êëu truâng töm khoábúi löåi, vêån àöång. Nguyïn nhên dotûâ giai àoaån Nauplius khöng àûúåcxûã lyá töët, êëu truâng bõ dñnh phên vaâmöåt söë chêët bêín trong bïí àeã. Hoùåcnguöìn nûúác àûa vaâo ûúng khöngàaãm baão chêët lûúång, thûác ùn dûthûâa taåo chêët nhêìy baám dñnh vaâochên vaâ phêìn phuå cuãa êëu truâng. Àïíkhùæc phuåc, thay 30 - 50% lûúångnûúác trong bïí nuöi, sûã duångenzyme àïí phên huãy chêët thaãi àöìngthúâi kñch thñch sûå phaát triïín cuãa vikhuêín coá lúåi. Sau àoá taåt vi sinhAzBio vúái liïìu lûúång 1,5 - 2 ppm.Trong quaá trònh xûã lyá, böí sungthïm Vitamin C, Vitamin töíng húåpvaâo thûác ùn, liïìu lûúång 1 ppm.

� Trong tònh traång xêm nhêåpmùån hoãi sûã duång nûúác giïëng khoanböí sung cho ao nuöi àûúåc khöng?

Huyânh Thõ Höìng Nhung, huyïånThaånh Phuá, tónh Bïën Tre

Traã lúâi:Àöå kiïìm trong nûúác giïëng khoan

luön úã mûác 300 mg/l trúã lïn.Trong khi, àöå kiïìm phuâ húåp chotöm phaát triïín úã ngûúäng 80 - 160mg/l. Khi àöå mùån tùng cao, àöåkiïìm cuäng tùng theo tyã lïå thuêån,búm thïm nûúác giïëng khoan vaâo,àöå kiïìm trong ao seä tùng lïn nhiïìulêìn, laâm cho voã con töm bõ cûáng,khoá löåt voã, chêåm lúán. Ngoaâi ra,haâm lûúång caác chêët kim loaåi trongnûúác giïëng khoan luön vûúåt mûáccho pheáp.

Àïí giaãm àöå mùån, giaãi phaáp hiïåuquaã nhêët laâ phaãi coá tyã lïå ao lùængchuã àöång trûä nûúác mûa, àaãm baão

cung cêëp nûúác trong muâa haånmùån. Cuâng àoá, chuá yá gia cöë búâ bao,haån chïë roâ ró vaâ luön duy trò mûåcnûúác cao laâm giaãm àûúåc biïën àöångcuãa möi trûúâng. Nïëu khöng coá aolùæng àïí cung cêëp nûúác thò buöåcphaãi lêëy nûúác tûâ söng ngoâi, kïnhraåch dûåa vaâo caác thöng baáo quantrùæc möi trûúâng àïí lêëy àûúåc nguöìnnûúác úã thúâi àiïím töët nhêët. Sau khilêëy nûúác vaâo ao nuöi thò tiïën haânhdiïåt khuêín laåi, àöìng thúâi kiïím tracaác yïëu töë möi trûúâng thûúângxuyïn àïí chuã àöång xûã lyá.

� Phûúng phaáp àiïìu chónh lûúångthûác ùn húåp lyá khi nuöi töm theãchên trùæng

Nguyïîn Cöng Nhêët, huyïån Cêìn Giuöåc, tónh Long AnTraã lúâiSûã duång saâng ùn àïí àiïìu chónh

lûúång thûác ùn cho töm theã chêntrùæng laâ hïët sûác quan troång. Saângùn àûúåc laâm bùçng têëm lûúái mõn vúáikhung sùæt vuöng hoùåc troân, coá gúâcao khöng quaá 5 cm, diïån tñch 0,4- 0,6 m2. Saâng ùn nïn àùåt saát àaáyao, núi saåch seä vaâ húi xa búâ ao.Lûúång thûác ùn boã vaâo saâng ùnchiïëm khoaãng 1 - 2%. Khi kiïím trasaâng ùn nïëu töm ùn hïët, thò lêìnsau tùng 5% lûúång thûác ùn, nïëutrong saâng ùn coân khoaãng 10% laâlûúång thûác ùn vûâa àuã. Lûúång thûácùn thûâa 11 - 25% thò cêìn giaãm10% lûúång thûác ùn cho lêìn sau.Lûúång thûác ùn trong saâng thûâa 26- 50%, cêìn giaãm 30% lûúång thûácùn. Nïëu lûúång thûác ùn thûâa trïn50% thò cêìn ngûâng cho töm ùnbûäa sau. Ngoaâi ra, tuây thuöåc àiïìukiïån möi trûúâng, thúâi tiïët thûåc tïëmaâ àiïìu chónh lûúång thûác ùn chophuâ húåp.

BAN KHKT

52 DÕCH VUÅ

Töm suá Caâ Mau, Baåc LiïuChuyïn cung cêëp töm suá coá xuêët

xûá tûâ Caâ Mau, Baåc Liïu vúái àuã kñchcúä trong toaân TP. HCM. Chêët lûúångbaão àaãm, giaá caã caånh tranh vaâthay àöíi tuây thúâi àiïím. Giao haângmiïîn phñ toaân TP. HCM vúái söëlûúång 10 kg trúã lïn.

Thöng tin liïn hïå:A ÀangÀC: Q. Goâ Vêëp, TP. HCMÀT: 0947 584 019

Töm huâmCûãa haâng Haãi saãn Miïìn Trung

Xuên Quang chuyïn cung cêëp caácloaåi töm huâm: töm huâm böng tûúikñch cúä 500 - 1.200 g/con coá giaá750.000 àöìng/kg; töm huâm böngsöëng giaá 1,8 triïåu àöìng/kg, giaosöëng taåi nhaâ; töm huâm Alaska söëng,kñch cúä 1 - 3 kg/con, àûúåc nhêåp tûâCanada, giaá 1,2 triïåu àöìng/kg.

Thöng tin liïn hïå:Lûu Xuên QuangÀC: Q. Bònh Thaånh, TP. HCMÀT: 01677 842 428Email: luuxquang@gmail.com

Töm khöVûåa töm caá khö Khuöl Mai

chuyïn cung cêëp caác loaåi khö àùåcsaãn cuãa vuâng Caâ Mau, trong àoá coásaãn phêím töm khö phúi nùæng.Cam kïët àaãm baão chêët lûúång, giaácaã caånh tranh.

Thöng tin liïn hïå:Trêìn Myä LinhÀC: 106 Nguyïîn Àònh Chiïíu, P. 8, TP Caâ MauÀT: 0918 375 750

Töm theãChuáng töi chuyïn baán buön töm

theã cho caác quaán ùn, nhaâ haâng…taåi An Giang vaâ Àöìng Thaáp. Cam

kïët chêët lûúång, giaá phaãi chùng,àuáng quy caách. Saãn phêím coá nguöìngöëc roä raâng, àûúåc nuöi taåi caác tónhCaâ Mau, Baåc Liïu; coá àuã loaåi kñchcúä, vêån chuyïín theo yïu cêìu.

Thöng tin liïn hïå:Anh TuângÀC: tónh An GiangÀT: 0919 847 740

Töm caâng xanhCung cêëp töm caâng xanh tûúi,

ngon. Liïn hïå trûúác 1 ngaây àïí àùåthaâng, miïîn phñ giao haâng taåi TP.HCM.

Thöng tin liïn hïå:Trêìn Minh NhûåtÀC: Q. Goâ Vêëp, TP. HCMÀT: 0965 889 947

Töm têím böåt chiïn xuâChuyïn phên phöëi mùåt haâng

töm têím böåt cho caác nhaâ haâng,quaán ùn, cûãa haâng cung cêëp thuãyhaãi saãn. Giaá caã caånh tranh.

Thöng tin liïn hïå:Chõ PhûúngÀC: TP Nha Trang, tónh Khaánh HoâaÀT: 0975 383 851

Bïì bïìTöi chuyïn baán àöì haãi saãn vuâng

biïín Thanh Hoáa, trong àoá bïì bïìtûúi loaåi to coá giaá 250.000 -300.000 àöìng/kg. Miïîn phñ giaohaâng trong nöåi thaânh Haâ Nöåi.

Thöng tin liïn hïå:Lï Anh TuêënÀC: Q. Hai Baâ Trûng, Haâ NöåiÀT: 0971 770 186

Töm suá, theãCung cêëp giöëng töm suá, theã

chên trùæng cho ngûúâi nuöi vaâ traåitöm giöëng vúái söë lûúång lúán. Giöëng

chêët lûúång cao, giaá caã húåp lyá.Thöng tin liïn hïå:Trêìn Minh HuêënÀC: Q. Ninh Kiïìu, TP. Cêìn ThúÀT: 0946 075 991

Töm caác loaåiChuáng töi chuyïn saãn xuêët vaâ

cung ûáng caác loaåi töm giöëng: tömtheã chên trùæng, töm suá, töm caângxanh. Giöëng àaãm baão chêët lûúång,laâm ùn lêu daâi.

Thöng tin liïn hïå:Àûác ThiïnÀC: 90 Kho Dêìu, K4, P. 5, TP Traâ Vinh, tónh Traâ VinhÀT: 0913 729 368 - 0907 456 419Email: taigtstv@gmail.com

Töm huâm giöëngCung cêëp töm huâm giöëng toaân

quöëc, vêån chuyïín túái têån àòa töm.Giaá caã theo thúâi àiïím. Nhêån cungcêëp thûác ùn vaâ thuöëc chûäa bïånhcho töm, àöìng thúâi seä tû vêën kyäthuêåt nuöi miïîn phñ.

Thöng tin liïn hïå:Phûúng MinhÀC: tónh Ninh ThuêånÀT: 0931 815 629Email: sell.manager2020@gmail.com

Khoaáng töíng húåpCöng ty TNHH Àêìu tû SX TM

Minh Quang cung cêëp saãn phêímkhoaáng töíng húåp, àûúåc àoáng goáitheo quy caách 25 kg/bao, cungcêëp khoaáng chêët cho töm giuápcûáng voã, nhanh lúán, öín àõnh àöåmùån cho ao nuöi vaâ àêíy nhanhquaá trònh trao àöíi chêët vaâ taåo voãcûáng múái.

Thöng tin liïn hïå:Anh Bònh

SAÃN PHÊÍM

THÛÁC ÙN - THUÖËC - NGUYÏN LIÏÅU

GIÖËNG

CON TÖM THAÁNG 3/2016

ÀC: 37/39 Tên Chaánh Hiïåp 05, P. Tên Chaánh Hiïåp, Q. 12, TP. HCMÀT: 0938 565 609Email: thuysanminhquang@gmail.com

Globe EMChuáng töi cung cêëp chïë phêím

Globe EM duâng àïí böí sung sinh vêåtcoá ñch vaâo nûúác vaâ buân àaáy nhùçmphên huãy thûác ùn thûâa, chêët thaãicuãa töm; àöìng thúâi phên giaãi caácloaåi khñ àöåc nhû H2S, NH3… tùnglûúång öxy hoâa tan trong nûúác aonuöi. Ngoaâi ra, chïë phêím coá thïítröån chung vúái thûác ùn nhùçm tùngsûác àïì khaáng cho töm.

Thöng tin liïn hïå:Hoaâng LêmÀC: 504 Kinh Dûúng Vûúng, P. Bònh Trõ Àöng, Q. Bònh Tên, TP. HCMÀT: 0909 776 978Email: hoangdinhniem@gmail.com

Tuái loåcChuáng töi cung cêëp caác loaåi tuái

loåc PE laâm tûâ vaãi Polyester, coácöng duång loåc rïu, rong taão, caátaåp… trong nûúác nuöi caá, töm,töm giöëng. Cêëp àöå loåc: 0,5; 1; 5;10; 15; 50; 75; 100 micromet haymicro, miron. Tuái coá àuã caác kñchthûúác: 180 x 810 mm; 180 x 410mm hoùåc may theo yïu cêìu.

Thöng tin liïn hïå:Cöng ty TNHH Möi trûúâng Viïåt SinÀC: 86/4A, àûúâng söë 6, P. Hiïåp Bònh Chaánh, Q. Thuã Àûác, TP. HCMÀT: 0901 371 289Website: www.sanphamloc.vnEmail: sanphamloc.vn@gmail.com

Maâng chöëng thêëm HDPECöng ty TNHH TM - DV A.T&T

chuyïn cung cêëp, lùæp àùåt caác loaåimaâng nhûåa LDPE/HDPE loát höì tömkhöí lúán, coá àuã caác àöå daây: 0,3 mm;0,5 mm; 1 mm; 1,5 mm; 2 mm;khöí röång 7 m, 8m. Saãn phêím cuãaCöng ty àûúåc saãn xuêët trïn dêychuyïìn maáy moác hiïån àaåi, àaåt tiïuchuêín chêët lûúång kyä thuêåt cao.

Thöng tin liïn hïå:Anh ThoaåiÀC: 283/23 Caách Maång Thaáng 8, P. 12, Q. 10, TP. HCMÀT: 0909 778 139Email: bathoai@attvn.vnWebsite: www.attvn.vn

Baán àêët nuöi tömCêìn baán 12 ha àêët nuöi töm, võ

trñ saát àaåi löå, chuã àöång àûúåcnguöìn nûúác, gêìn biïín. Giêëy túâ thuãtuåc nhanh goån.

Thöng tin liïn hïå:Anh SangÀC: huyïån Duyïn Haãi, tónh Traâ VinhÀT: 0939 209 799

53DÕCH VUÅCON TÖM THAÁNG 3/2016

DUÅNG CUÅ