24
VITI I 11 I BOTIMIT www.thealbanian.co.uk [email protected] Tel: 02034895136 LONDON 25 KORRIK aKTUaLITeT GJeRGJI & POLI ShaJKO faMILJa dhe KaRRIeRa UShQeJNё NJёRa-TJeTRёN Dërgo para online * moneygram.co.uk *Për një listë të plotë të tarifave të transferimit në internet ju lutem vizitoni moneygram.co.uk. MoneyGram International Limited është e autorizuar dhe e kontrolluar nga Autoriteti e Shërbimit Financiar. MoneyGram dhe Globi janë marka të MoneyGram. Të gjitha markat e tjera janë pronë e pronarëve të tyre përkatës. ©2012 MoneyGram. Të gjitha të drejtat e rezervuara. eRION aLIKaJ BRITaNIa Më Ka KRIJUaR ShUMë MUNdëSI PëR SUKSeS dIaSPORa ÇdO VIT SJeLL Në KOSOVë RReTh 700 MILIONë eURO BRITaNIKëT: “ShQIPëRIa SeKReTI I MeSdheUT” Jahjaga takon Mbretëreshën elizabeth II MINISTRI deMOLLI dhe aTaSheU PaRRY NëNShKRUaN MaRRëVeShJe BaShKëPUNIMI NdëRMJeT MfSK-Së dhe MINISTRISë Së MBROJTJeS Të MBReTëRISë Së BaShKUaR SPORT ShQIPëRIa Me KaLeNdaR Të faVORShëM PëR KUaLIfIKUe- SeT e BOTëRORIT 2018 RITa ORa aMBaSadORe NdeRI e KOSOVëS BRITaNIa, RefeReNdUM BReNda NJë VITI PëR Be-Në. KëRcëNIM PëR Të fITUaR KONceSIONeT e KëRKUaRa?

VITI I 11 I BOTIMIT 25 KORRIK BritaniKët: “shqipëria ... · Elenën dhe vëllain Donin, me vlera të forta dhe me krenari të tillë. Dhe tani, qielli është kufiri.Rita, ti

  • Upload
    others

  • View
    0

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

VITI I 11 I BOTIMIT [email protected] tel: 02034895136 LONDON 25 KORRIK

aKtualitet

GjerGji & polishajKo

familja dheKarriera ushqejnё

njёra-tjetrёnDërgo para online*

moneygram.co.uk

* Për një listë të plotë të tarifave të transferimit në internet ju lutem vizitoni moneygram.co.uk. MoneyGram International Limited është e autorizuar dhe e kontrolluar nga Autoriteti e Shërbimit Financiar. MoneyGram dhe Globi janë marka të MoneyGram. Të gjitha markat e tjera janë pronë e pronarëve të tyre përkatës. ©2012 MoneyGram. Të gjitha të drejtat e rezervuara.

erion aliKaj

Britania më KaKrijuar shumë

mundësi përsuKses

diaspora Çdo vitsjell në Kosovë rreth

700 milionë euro

BritaniKët: “shqipëriaseKreti i mesdheut”

jahjaga takonmbretëreshën elizabeth ii ministri demolli dhe atasheu

parry nënshKruan marrëveshjeBashKëpunimi ndërmjet mfsK-sëdhe ministrisë së mBrojtjes të

mBretërisë së BashKuar

sportshqipëria me Kalendar të

favorshëm për KualifiKue-set e Botërorit 2018

ritaora

amBasadore nderi e Kosovës

Britania, referendum Brendanjë viti për Be-në. Kërcënim për të

fituar Koncesionet eKërKuara?

aktualitet www.facebook.com/thealbanian.co.uk faqe 2

Drejtor: Petrit KuçanaKryeredaktor: BashKim metalia

reDaKsiaProf. Dr. sc. akil Koci, arben manaj,

Daut Dauti, shefit Domiemanuel Bajra, jeni myftari,

esmeralda sadikaj, majlind Goge

Pranvera smith,Blerim ciroka,

flori slatina, Kastriot Dervishi,

anila hoxha, fjoralba hysa Pano

Web-design shefdomi.com

www.thealbanian.co.uk [email protected]

tel: 02034895136

mallra dhe automjeteangli-shqiperi-angli

sherBim i shpejte dhe KorreKt . (për sasi te medha mallivijmë në vendndodhjen tuaj) email:

[email protected]

transportojmemallra dhe automjeteangli-shqiperi-angli

Behar Lleshina kontaktoni:

uK mob: 07814 144616; mob: 07737096299al: 00355694421459

health & safety services hasani

cscsnvq

level1smstssssts

Per te gjithe ata qe pujne ne industrine e ndertimit nei ofrojme keto çertefikata duke ju garantar kalimin etestit pas trajnimit profesional ne zyrat tonaPer me shume info ju lutem kontaktoni HASANIN

tel: 07946464434tel:07424810073

Adresa:The Mille 1000 Great West Road Tw8 9DW

transportojmë

Pothuajse gjysmë milionë njerëznga jashtë viziton Kosovënbrenda vitit, duke dhënë një

kontribut të madh në ekonomi.

Çdo vit një numër i madh i shqiptarëvetë Kosovës që jetojnë në diasporë kthe-hen në vendlindje, për të kaluarpushimet me familjet e tyre, raportonAljazeera Balkans.

Sipas vlerësimeve të Ministrisë së Di-asporës, pothuajse gjysmë milioninjerëz nga jashtë viziton Kosovënbrenda vitit, duke dhënë një kontributtë madh në ekonominë lokale, trans-meton lajmi.net.

Shetitorja kryesore në Prishtinë ështëe mbushur me njerëz. Por, shumica etyre nuk jetojnë këtu, por vijnë ngavende të Bashkimit Evropian, Shtetet

e Bashkuara dhe vende të tjera. Ajo qëkanë të të përbashkët, siç thonë ata,është dashuria për vendlindjen.

Gjithashtu, ata shprehen tëkënaqur me pritjen vëllazërore që ubëhet në Kosovë dhe për ta është erëndësishme që fëmijët e tyre kanëmundësi të vijnë këtu që të mësojnëgjuhën shqipe dhe rrënjët e tyre.

“Sigurisht se është e vlefshme të vijmëkëtu, sepse ne kemi lindur këtu. Vitetmë të mira të jetës i kaluam këtu dheshpresojmë se vendi do të bëhet edhe

më mirë”, thotë Sali Gashi, i cili tanijeton në Suedi.

Atmosferë e ngjashme është edhe nëqytetet tjera të Kosovës. Dyqanet dherestorantet në Mitrovicë janë plot.

Shkalla e papunë-sisë në Kosovëështë 35 për qind,por në verë njënumër i madh i tërinjve punësohen nëhotele dherestorante.

“Ardhja e diasporëskosovare për ne

është shumë e rëndësishme, sepsekemi shumë më shumë punë. Gjatëqëndrimit të tyre në Kosovë, ne rrisimnumrin e punëtorëve për dyfish”, thotëmenaxheri i një restoranti në Mitro-vicë.

Diaspora çdo vit në Kosovë, dërgonrreth 700 milionë euro. Por, duke pasurparasysh faktin se importi është 10herë më i madh sesa eksporti, shumicae këytre parave nuk do të qëndrojnëgjatë në Kosovë.

diaspora Çdo vit sjell në Kosovë rreth700 milionë euro

transport mallrash anGli-shqiperi-Kosove

sherBim i shpejte dhe i saKtena KontaKtoni

tel:07737 597 00007507 444 654

[email protected]

T : 02085401666 MB:07878335000

EMAIL [email protected]

Konsultimet janë falasrashid & rashid immiGration solicitorper te komunikuar ne gjuhen shqipe

kontaktoni Gena ne 07774222062

jeni ne Britani dhekeni probleme me

emigracionin ejani ne zyren tone te

diskutoni çeshtjen tuaj

190 MERTON HIGH STREETWIMBLEDON , LONDON

SW19 1AXOne minute walk from south Wimbledon

Underground Station

*asylum & immigration*new point Based system *settlement applications (ilr) *european law*nationality&travel document*human rights applications*high/court of appeals

*switching visas*over stayers*legacy cases*Work premits*visa extensions*judicial reviews*tribunal appeals

për çështje emergjencie apopërfaqësim ligjor në stacionet e

policisë kontaktoni Xhemilin

na kontaktoni Gertitel;020 8731 6606

mob: 078 8657 1074www.parsgarage.co.uk

[email protected] 8-9 off finchley road

Golders Green, london nW11 7pe

ju mirëpresim

Mos harroni! Nese thoni se keni shkuar nga Gazeta“The Albanian” përfitoni; *10% zBRITJE

Bëjmë Servisimin, riparimin e të gjitha llojeve dhe modeleve të automjeteve si sherbime tjera -Skanimin e problemeveelektronike si dhe rregullimin e tyre,-Goma-Regjistrimin e gomave-Saldime,-ModifikimeTE GJITHA PROBLEMETELEKTRIKE MEKANIKE

BEJMë GJITHASHTUEDHE KONTROLLIN

TEKNIK (MOT)Gjithçka qe ju nevojitet per makinen tuajPARS GARAGE

aktualitet www.facebook.com/thealbanian.co.uk faqe 4

Gazeta londineze e së dielës“The Independent on Sunday”njofton se, Britania do ta

zhvillojë refendumin e shumëpërfolurpër të ardhmen e saj, me ose jashtëBashkimin Europian brenda 12 muajvetë ardhshëm.

Kjo periudhë kohore është menduar seofron mundësitë më të mira, që Londratë mund të sigurojë koncesionet që ajodëshiron, nga negociatat me vendet etjera të Bashkimit Europian.

Mendohet se, njoftimi për mbajtjen ereferendumit, që thuhet se do të zhvil-lohet qershorin e ardhshëm, do tënjoftohet nga kryeministri Camerongjatë konferencës vjetore të partisë sëtij konservatore në muajin tetor.

Ditë më parë ishte Presidenti amerikanObama, i cili deklaroi për BBC-në se,Britania do të duhet të jetë pjesë eBashkimit Europian. Duket se, edhekryeministri britanik do e dëshirontenjë gjë të tillë, nëse ai do të merrte atolehtësime në kuadër të reformave që kakërkuar publikisht, si ndryshimet përmënyrën sesi aplikojnë emigrantët ngavendet e BE-së që hyjnë në Britani, sidhe zgjedhjen e mosintegrimeve tëmëtejshme të vendit në praktikat efunksionimit të BE-së nga Britania.

Situata në Eurozonë është në favor tëkryeministrit britanik, ndërkohë që nëfrontin e brendshëm, mundësia e ard-

hjes në krye të opozitës laburiste të njëpolitikani të orientuar nga e majta ek-streme, më shumë sesa qendra e majtë,si Jeremy Corbyn, që është kundërmasave të ashpra ekonomike, janë fak-torë që rrisin urgjencën për një refer-endum të tillë.

Kandidati laburist, që mendohet semund të fitojë për kreun e partisëLaburiste, ka shkaktuar reagime tëforta nga reformatorët dhe përkrahësite ish-kryeministrit Tony Blair.Ndërkohë, 66-vjeçari Jeremy Corbyn,që kryeson në sondazhet e opinionit sinjeriu më i mundshëm për të qenë ud-hëheqësi i opozitës, njihet si një ngapolitikanët laburistë britanikë, që kaqenë kundër sulmeve ajrore të NATO-s në ish-Jugosllavi, në kohën e luftësnë Kosovë.

arben manaj

Britania, referendum Brenda njëviti për Be-në. Kërcënim për të

fituar Koncesionet e KërKuara?

325-327 fore street edmonton n9 0pdtel:02088036060mob: 07917351755

free parkingVendi me i mrekullueshem per te shijuar ushqimet me te shijshme, specialitete te te gjitha llojeve me cilesi tepadiskutueshme dhe çmime teper konkuruese. Oferta speciale per te gjitha festat tuaja. Ne restorantin tone do te gjeni edhe taracen per smoking area, ku nuk do te mungojne edhe surprizat per te gjithe ata qepronetojne per festat e tyre familjare; ditelindje, fejesa martesa apo te cfaredo lloji tjeter DERI NE 150 VETA.

Ejani na vizitoni dhe nuk do te zhgenjeheni

Presidentja e Kosovës AtifeteJahjaga ka dekoruarkëngëtaren me famë

botërore me prejardhje ngaKosova, Rita Ora me medaljenpresidenciale Ambasador Nderi iKosovës.

Dorëzimi i medaljes u bë tëpremten me një ceremoni në am-basadën e Kosovës në Angli, ku ipranishëm ishte edhe ish kryemi-nistri britanik Tony Blair.

Me këtë rast presidentja e KosovësAtifete Jahjaga tha se Rita shprehatë cfarë ne jemi si komb. Atë cfarëkemi kaluar dhe cfarë mund të ar-rijmë kur na jepet mundësia.

"Ne jemi të mahnitur nga Rita.Përmes vullnetit dhe talentit të saj,ajo është bërë një frymëzim përkombin e saj. Me vështirësitë ejetës së një refugjati, të larguar ngashtëpia e tyre, familja e saj nuk ehumbi shpresën. Nuk u dorëzuan.Ata kërkuan për mundësi të rejakëtu në Britani, në një shtet që ipërqafoi si të ishin të tij dhe i lejoiata që të konkurrojnë si tëbarabartë, pa asnjëdiskriminim.Sot unë dua që ju tëgjithë të bashkoheni me mua për tëfalënderuar Verën dhe Besnikun,prindërit e përkushtuar të Ritës, tëcilët e kanë rritur atë, motrën e sajElenën dhe vëllain Donin, me vlera të forta dhe me krenari të tillë. Dhe tani, qielli është kufiri.Rita, ti për- faqëson tërë atë që ne jemi si

komb. Çfarë ne kemi kaluar dhe

çfarë ne mund të arrijmë kur të najepet mundësia. Përtej talentit dhesuksesit tënd, që na bën të gjithëvekrenarë, ne jemi shumë mirënjo-hës se je një vajzë e Kosovës, ecila është krenare për rrënjët e saj.Ti je ura më e mirë ndërmjetKosovës, vendit ku je lindur, dheBritanisë, vendit që tani e quanshtëpi.Z. Blair, Lord Robertson,Gjeneral Jackson,Ju dhe vendijuaj na ndihmuat të fitojmë paqendhe ju vazhdoni të mbështesnipërparimin tonë. Në këmbim,Kosova ju ka dhënë Rita Orën.Është shprehur jahjaga në fjalimine saj.

Ndërsa Rita Ora duke pranuarmedaljen tha se do ta mbajë tit-ullin e ambasadorit të nderit mekrenari dhe përgjegjësi të madhe.

“jam rritur në Britani, vend icili më dha shumë, për cka jammirënjohëse.

Por, unë gjithmonë do tëkem një vend të vecantë ne zem-rën time për Kosovën, vendin elindjes time. jam shumë e lum-tur që jam në gjendje të udhëtojnëpër botë dhe të ngre vetëdijenpër vendlindjen time dhe t’i tre-goj botës se cfarë vendi i bukurështë dhe sa mikpritës janënjerëzit atje.” ka shtuar Rita Ora.

Në ceremoninë e organizuar morënpjesë edhe ish-kryeministri i Bri-tanisë së Madhe, zotëri Tony Blair,ish-sekretari i përgjithshëm iNATO-s, lordi George Robertson,ish-komandanti i KFOR-it, gjener-ali Michael Jackson, përfaqësuesdiplomatikë ne Londër dhe miq tëKosovës.

aktualitet www.facebook.com/thealbanian.co.uk faqe 6

rita oraamBasadore nderi e Kosovës

ëD

nogrrgë

a rai pn

ë Sa n

piqh S

i rëp

arP

hd

juaaj tëtar

oe Khg

**se d nëaj

ë vos

oacinist

£a g n

dner bn

09.£4

a

*0

kap

atnu mik

**hsa

mon

cam.ygrne

uk.co

goni nga:ërD

080

ek: qipëri t

amyGroni simbolin Mone

am.rorizuar pagese i rrtë institucion i auted ështional Limiternatam InyGrtës. Moneae përke të tyrvonarëonë e pra janë prt e tjerajitha markam. Të gGr

ed në oftional Limiternatam InyGrtë të Monejentët e mësipërm janë agjenjithë agTë galë.e lokvorëtaohëshërbimit të operarësi të kuk. **Në v.coam.jenam ose ag gjenyGrendoset nga Moneohet një kurs i këmbimit të monedhës që vtansaksion, mund të zbaerimit të aplikueshme për një transf të tr

00 026 0535

errini në Shq M

o Kudo që shik

yGr© 2014 MoneyGa të Monemark

aygroni monevizite t vaarifeç t*Përv

14-3

0

ek:vë tosoerrini në KM

inancial Cetërinë e Bashkuar nga Fegulluar në Mbr e i rrerimit të paransfe të trvrimin e shërbimed në of

ae të trvaariftët e saj. Për një listë të plotë të ten

BpBBANKA PËR BIZNES

. onduct Authorityancial Cam dhe Globi janë yGre. Moneva

em ernet ju lutterimit në innsf

aktualitet www.facebook.com/thealbanian.co.uk faqe 8

nGa arBen manaj

Kohët e fundit shihet një interesim ishtuar i mediave britanike për turizminshqiptar.

Një i tillë është edhe shkrimi realist ieditores së gazetës së madhe britanike“The Telegragh” të Londrës, CarolineShearing, e cila në shkrimin“Shqipëria, sekreti më i ruajtur i Mes-dheut?” shkruan se “në kthimin në his-tori për një ditë, ajo gjeti në Shqipërinjë mikprijte të ngrohtë, ushqim tëjashtëzakonshëm me produkte deti, kuButrinti është një nga qendrat më tërëndësishme arkeologjike të Europës”.

Pasi përshkruan kalimin nga Greqia nëShqipëri në pikën kufitare të QafëBotës, ku i ka bërë përshtypje relievi ipyllëzuar në anën greke dhe terreni izhveshur në territorin shqiptar, asaj itërheqin vëmendjen ndërtimet dhe be-tonizimi i Rivierës dhe Sarandës, dukepyetur përkthyesen e saj tërë humor se“sa shumë preket Shqipëria nga tërme-tet?”.

Gazetarja britanike mahnitet ngaButrinti dhe, duke iu referuar poetitromak të lashtësisë, Virgjilit, i cili përButrintin shkuante se “pashë përpara

meje një Trojë në miniaturë”, nëshkrimin e saj për Butrinin, editorja e“The Telegraph” të Londrës shkruan se“Butrinti është një nga qendrat arke-

ologjike të ruajtuara më mirë në Eu-ropë, edhe pse ka shumë për t’u zbu-luar në atë”.

Për gazetaren britanike CarolineShearing “Shqipëria, ndoshta nisuredhe nga historia e vendit, është njëvend që po nxiton të kapë kohën e

humbur dhe kjo është evidente mëshumë në peizazhin e saj jashtëzakon-isht të bukur, ku bien në sy kolonat e ebetonit”.

“Pjesa më e madhe e Rivierësshqiptare në grykë të Adriatikut ështëende e pazhvilluar, me një numërplazhesh me rërë të imët në këmbë tëmaleve të lartë, por që ka nevojë tëbëjë më shumë për të mbrojtur vijën esaj bregdetare, nëse ky vend dëshirontë shmangë katastrofat e mjedisit dheato arkitekturore”, konstaton gazetabritanike “The Telegragh”.

Pasi citon një çift britanikësh nëSarandë, të mahnitur për çmimet eulëta të një dreke prej 50 eurosh, nëshkrimin e saj, editorja e turizimit egazetës britanike nuk lë pa përfshirëpyetjen habitëse të zyrtarit grek të ku-firit, kur i kontrollon pasaportën se,“përse një angleze ishte në Shqipëri”.Por, fjalia e fundit e shkrimit tëgazetares angleze është dëshira e sajpër ta vizituar dhe shijuar sërish, së sh-pejti, Shqipërinë.

“shqipëria, sekreti i mesdheut”

aktualitet www.facebook.com/thealbanian.co.uk faqe 9

Presidentja Jahjaga pritet menderime dhe intonimin e himnittë Republikës së Kosovës në

Buckingham Palace gjatë takimit meLartëmadhërinë e Saj, MbretëreshënElizabetë të Mbretërisë së Bashkuar.

Në lidhje me këtë Presidentja Jahjagatha: “Moment historik. Nder dhe priv-ilegj që ta falenderoj Lartmadhërinë eSaj, Mbretreshën Elizabetë për rolinqenësor të Britanisë së Madhe për lir-inë dhe pavarësinë e Kosovës.”Pas pritjes që iu bë në Buckingham

Palace Jahjaga foli për bisedën që kazhvilluar me Mbretëreshën ElizabetaII.“Kisha një takim jashtëzakonishtmiqësor dhe një takim jashtëzakonishttë përzemërt me lartëmadhërinë e sajMbretëreshën Elizabetë, një liderëvizionare. Shfrytëzova rastin që të sh-preh falënderimet më të përzemërta nëemër të të gjithë qytetarëve të Repub-likës së Kosovës, në emër të të gjithainstitucioneve të shtetit tonë për tëgjithë ndihmën dhe përkrahjen qëMbretëria e Bashkuar dhe populli bri-tanik i ka dhënë për popullin eKosovës dhe për institucionet e Repub-likës së Kosovës, për besimin qëMbretëria e Bashkuar dhe populli bri-tanik i ka dhënë Kosovës dhe popullittë saj që të jetoj në liri dhe të jetoj nëpaqe. Për besimin që u ka dhënë qyte-tarëve që të ndërtojnë një shtetdemokratik dhe një shtet prosperuesdhe për një ndihmë të vazhdueshme qëpo japin në rrugën dhe në procesin eintegrimeve euroatlantike për Kosovëndhe për institucionet e saj. Njashtu sh-preha falënderimet e mija dhe të qyte-tarëve të Kosovës për të gjithë punëndhe kontributin e atyre burrave dhegrave të cilët kanë punuar në misionenë Kosovë në kuadër të misionit tëNATOS’s, KFOR’it dhe të misionevetë tjera ndërkombëtare në Kosovë në të

gjitha proceset shtet-ndërtuese përshtetin tonë dhe për institucionet tona”,tha Jahjaga për RTK’në.

PresiDenten jahjaGanDerohet me titullin

DoKtor nDeri i shKencavejuriDiKe nGa universiteti

i leicesterit

Presidentja e Republikës së Kosovës,zonja Atifete Jahjaga vizitoi Univer-sitetin e Leicesterit në Britani tëMadhe. Në një ceremoni të veçantë, kyuniversitet e nderoi Presidenten Jah-jaga me titullin Doktor Nderi i Shken-cave Juridike.Në një fjalim mbajtur me këtë rast,Presidentja Jahjaga tha:I nderuari President, Kancelar,zëvendëskancelar,Kam kënaqësi të madhe dhe njëkohë-sisht edhe shumë emocione tani kur porikthehem në Leicester University, paspothuajse një dekade, për ta pranuarkëtë Titull Nderi nga një institucion icili më mësoi se edukimi është një pro-ces mbarëjetësor, më insipiroi me lid-ership dhe më mësoi kurajën. Këtojanë ato tri shtylla në të cilat jammbështetur dhe tri vlerat të cilat mëudhëheqin si Presidente e Kosovës, njëpost të cilin sot e mbaj me krenari tëmadhe.E di se, përderisa qëndroni të ulur këtutë veshur me pelerinat dhe kapelat ediplomimit, diplomimi ju duket si njëlehtësim. Nuk ka më mësime gjatëgjithë natës dhe s’ka më provime përt’u brengosur për to.Dhe në një mënyrë është lehtësim,sepse inspirimi të cilin e instaluan nëju mentorët tuaj të mrekullueshëm, nga

fakultetet e lavdërueshme të këtij uni-versiteti, ju bën të padurueshëm që tëballafaqoheni me sfidat që do t’jushndërrojnë në agjentë të ndryshimitnë komunitetet tuaja.Të jeni të sigurt se do të MUND të jeniai ndryshim, se do të mund t’i prekniëndrrat tuaja. Siç e tha njëherë Presi-dentja e Liberisë, Ellen Johnson Sir-leaf: “Nëse ëndrrat e juaja nuk jufrikësojnë, atëherë ato ëndrra nuk janëmjaftueshëm të mëdha.” Pra, ju gjen-erata e vitit 2015, ËNDËRRONI ËN-DRRA TË MËDHAJA!Zonja dhe Zotërinj,Jeta ime ngërthen rrugëtimin e vendittim. Unë kam përfunduar shkollimintim nën një represion të rëndë, nëpërshkolla të përkohshme, të cilat ishinpjesë thelbësore e rezistencës sonëcivile dhe të cilat na ndihmuan të mbi-jetojmë dhe ta mundim një regjim i cilika shkelur secilën të drejtë njerëzore,duke përfshirë edhe të drejtën përshkollim.Unë vijoja mësimet përderisa artileriadigjte fshatrat dhe qytetet e Kosovës,për shkak se unë dhe gjenerata imeishim të vendosur ta ndërtojmë njëKosovë të re, një Kosovë ndryshe, nëtë cilën i tërë populli i saj, pa marrëparasysh prejardhjen etnike, pa dallimgjinie dhe feje, do të jetonte mepërgjegjësi dhe të drejta të barabartanë atë vend të cilit ata i thoninmëmëdhe.Dhe ajo ditë erdhi në vitin 1999, pasnjë lufte brutale; dhe përderisa shumënga ne nuk i kishim zotësitë e nevo-jshme për ta udhëhequr vendin që tëlëvizë nga shkatërrimi i trashëguarderi në prosperitet, ne u përqafuamnga universitete siç është ky këtu, të

cilët i hapën dyert për ne dhe thyenizolimin tonë, dhe na dhanë mundësinëtë mësojmë dhe të bëhemi ndryshim tëcilin donim ta shihnim në vendin tonë.Ne ju jemi përherë falënderues.Ne e kemi ndërruar Kosovën nga njëvend i shkatërruar nga lufta në njëdemokraci dinamike. Dhe Kosova sotështë më shumë se një episod i his-torisë sonë të përbashkët njerëzore.Është një histori e suksesit tonë të për-bashkët.I nderuari Zoti President, Kancelar,Zëvendëskancelar,Të nderuar studentë, familjarë dhemysafirë,Jam shumë e prekur nga ky nderim,dhe këtë ia dedikoj vendit dhe popullittim, të cilët përherë më mahnisin meforcën dhe qëndrueshmërinë e tyre.Vij këtu nga një takim i rëndësishëmpër vendin tim. U nderova me një pritjetë jashtëzakonshme në PallatinMbretëror nga ana e Lartmadhërisë sëSaj Mbretëreshës Elizabeta e Dytë, të

cilës i shfaqa falënderimin e vendit timpër rolin të cilin Mbretëria e Bashkuarka luajtur në vendosjen e paqes nëKosovë. Unë dhe populli i Kosovës eruajmë dhe e vlerësojmë me zell këtëmiqësi.Të nderuar miq,Në një botë në të cilën vlerat tona posfidohen vazhdimisht, ne duhet të qën-drojmë të bashkuar përreth idealeve tëcilat na definojnë. Ne duhet të kërko-jmë gjithëpërfshirje. Ne duhet të in-spirojmë ndryshimin, i cili do të sjellëzhvillim. Në një botë në të cilën dëshi-rojmë të jetojmë së bashku, ne duhet tëkërkojmë barazi. Këtë duhet ta bëjmënë partneritet.Ju lutem që ta mbani këtë në mend kurtë ndërmerrni sfidat e ardhshme për t’indihmuar komuniteteve tuaja që tëzhvillohen dhe shoqërive tona për t’ubërë shembull i asaj se çfarë ne duamqë ato të jenë.Ju falënderoj nga zemra!

jahjaga takon mbretëreshën elizabeth ii

aktualitet www.facebook.com/thealbanian.co.uk faqe 10

Ministri Haki Demolli në emër të Min-istrisë për Forcën e Sigurisë sëKosovës(MFSK) dhe Atasheu ushtaraki Mbretërisë së Bashkuar Britanisë sëMadhe dhe Irlandës së Veriut,nënkolonel Richard Parry në emër tëMinistrisë së Mbrojtjes të Mbretërisësë Bashkuar, nënshkruan amanda-mentet e Marrëveshjes sëbashkëpunimit ndërmjet dy Ministrivetë dy vendeve.

Fillimisht, Ministri Demolli në zyrëne tij, priti në takim Atasheun ushtarakParry me të cilin biseduan mbi të arrit-urat e FSK-së, fazen nëpër të cilin pokalon FSK-ja, tani në prag të trans-formimit, si dhe mbi bashkëpunimin ederitanishëm në fushën e Sigurisë dhetë Mbrojtjes me Mbretërinë eBashkuar, gjithashtu mbi rezultatet ekëtij bashkëpunimi të frytshëm dhe tësinqertë si dhe mbi planet ebashkëpunimit për të ardhmen.

Nga ana e tij, Ministri Demolli e falen-deroj Atasheun dhe nëpërmjet tij Min-istrinë e Mbrojtjes të Mbretërinë eBashkuar për mbështetjen e vazh-dueshme që i kanë dhënë dhe po i japinzhvillimit të Ministrisë dhe Forcës sëSigurisë së Kosovës, si në aspektin eshkollime, trajnimeve, këshillimeve egjithashtu edhe për angazhimin e Bri-tanisë së Madhe që ky bashkëpunim tëvazhdojë dhe të zgjerohet në të

ardhmën.

Edhe Atasheu ushtarak, nënkolonelParry shprehu zotimin e tij dhe të Min-istrisë së Mbrojtjes të Mbretërisë sëBashkuar për vazhdimin e

bashkëpunimit dhe përkrahjes së vazh-dueshmë për Ministrinë e FSK-së dhepër Forcën e Sigurisë së Kosovës.

Në fund Ministri Demolli dhe

nënkolonel Parry nënshkruan Amenda-mentin për vazhdimin e Memorandu-mit të Bashkepunimit në mes tëMinistrisë për Forcën e Sigurise sëKosovës dhe Ministrisë së Mbrojtjes tëMbreterisë së Bashkuar të Britanisë se

Madhe dhe Irlandës së Veriut.

Ky dokument do të jetë në fuqi derimë 2017 ose në rast të ndonjëndryshimi ligjor në mandatin e Forcëssë Sigurisë së Kosovës.

Vlenë të theksohet se Mbretëria eBashkuar e Britanisë së Madhe dhe Ir-landës së Veriut ka qenë shteti i pare qëka nënshkruar Marrëveshje bilateraleme Republikën e Kosovës në fushën esigurisë dhe të mbrojtjes qysh në vitin2009.

Në takimin e Ministrit Demolli meAtasheun Parry ishin të pranishëmedhe shefi I Kabinetit të Ministrit,Xhevdet Halili, Këshilltari Ushtarak iministrit, kolonel Fadil Hadergjonaj,shefi i sektorit për Bashkëpunimndërkombëtarë dhe Siguri, nënkolonelHasan Hoxha si dhe Meliza Islami,zyrtare në Ambasadën e Mbretërisë sëBashkuar në Prishtinë.

ministri demolli dhe atasheu parry nënshkruan marrëveshje Bashkëpunimi ndërmjet mfsK-së dhe ministrisë së mbrojtjes të mbretërisë së Bashkuar

aktualitet www.facebook.com/thealbanian.co.uk faqe 11

nGa arBen manaj

Intervista në Top Media me drone-menin “Ballist” Morina, ka ngjalluredhe njëherë debatin e stisur të një pa-kice pseudokozmopolite, kryesisht nëTiranë, që duan të vulgarizojnë njëgjest që vullkanizoi shpirtin kombë-tarist mbarëshqiptar, gjatë dhe pasndeshjes, të fituar tashmë aforfe, nëBeograd.

Vetë dilema, a është hero apo aven-turier “Ballisti” i Beogradit, ështëfyese për një “ballist” nga Kukësi fak-tikisht, të cilit me mllef i kujtojnë seka qenë vinçier në Itali, a thua se tëgjithë shqiptarët nëpër botë punojnëvetëm për BBC apo ndonjë bankë, enuk bëjnë punë të rëndomta nga hallimë shumë, por të ndershme në shu-micën e tyre.

Ismail Morina, siç edhe rrëfeu në in-tervistën me Shakon, bëri aq sa bërinë Beograd, duke marrë përsipër njërisk shumë të madh mbi vete, madjeqindfish me heroizmin e atyre që ishinpjesë e delegacionit qeveritar, qofshinedhe gazetarë, e që ishin të mbrojtur,si pjesë e delegacionit, nga “brisku” i

Serbisë.

Jam i bindur se të gjithë, nga atë tëpaktët shqiptarë që ishin në stadiumine Beogradit atë natë, tërë pasurinë qëkanë krijuar këto vite demokracie, doe jepnin sikur t’u kërkohej si shpër-blim që të mos dilnin nga stadiumi, pau eskortuar nga forcat speciale serbe.

E ta vësh këtë në kontekstin e asaj qëthotë “Ballist” Morina, se iu desh tëfshihej nëpër ferra për orë të tëra përtë mos u pikasur, e për më tepër tëironizosh si “kofini pas të vjelit”,trimërinë e gjestit të tij, është më tepërse burracake.

Unë jam nga ata shqiptarë të shumtë,që kur pashë atë flamur apo simbol tëngritur mbi stadium, më shkoi adren-alina në nivele që kurrë nuk e kishapërjetuar, madje edhe atëherë kur jamsulmuar personalisht bashkë me djalintim të vogël në atë botë në Kretë, kuredhe pse punoja si gazetar i BBC-sëdhe isha në tribunën e medias, jamsulmuar dhe dhunuar fizikisht ngahuliganët grekë që terrorizuan tërëshqiptarët dhe kombëtaren e Igli Tarese Alban Bushit.

Jam i bindur se edhe ata që e ironizo-jnë sot trimërinë e pashoq të “Ballis-

tit” Morina, qoftë edhe nga ata qëkanë qenë në shkallët e stadiumit tëBeogradit, do të kenë pasur të njëjtinnivel adrenaline të tipit “çfarë eremban gjaku”, ndoshta edhe prej frikësse çfarë mund t’u ndodhte prej saj.

Ky shqiptar i thjeshtë, atdhedashës,nuk është aventurier dhe as turp ikombit, i cili madje për turpin e pa-ditësit, është paditur për terrorizëmnga ndonjë atdhetar i madh që e lidhteBallistin me agjenturën serbe (dhehistoria e lidhjeve konspirative tëkohës së Xhaxhit nuk na shqitet neshqiptarëve edhe pas 30 e kusurvjetësh).

Ismail Morina, që dua ta puth nëballë, siç do të donin ta puthnin nëballë serbët, edhe ata më tësofistikuarit Ivanin e tyre huligan, përarsye dhe motive krejt të ndryshmenga të miat, në fakt, është i pakraha-sueshëm me atë që bëri për kombin evet me atë që bëjnë soji i antiheronjvetë huliganizmit sportiv serb.

“Ballisti” Morina, padyshim që pro-vokoi, por nuk kishte të shkruar nëflamurin e tij kërkesën për therjen dhezhdukjen e serbëve, siç bënin në kortifozët serbë për ne shqiptarët sikomb.

Kultura dhe vetëpërmbajtja serbe e tëgjitha niveleve, që nga ajo e qytetarittë thjeshtë e deri tek e qytetarit numër1 të atij vendi, nuk arritën të mbi-zotëronin mbi urrejtjen antishqiptareserbe, të demonstruar në stadium ejashtë tij, për javë, e pse jo, muaj tëtërë.

Gjesti i “Ballistit” Morina ishtethjesht një element zgjuarsie par ex-cellence, shumë e rafinuar dhe e gje-tur, që zor se serbët do të mund tareplikojnë në Shkodër.

Ismail Morina është boll i rrezikuarsot e kësaj dite fizikisht, edhe nga ag-jentura serbe, e për këtë të mos kenidyshim.

Ky njeri, që për mua është hero, si përshumicën e shqiptarëve, do të duhetmbrojtur seriozisht nga shteti ynë përnjë kohë shumë të gjatë.

E siç sugjeronte një lexues online i njëblogu të njohur, për të duhet hapur njëllogari bankare e tërë shqiptarët do tëduhet të kontribuojnë që ai ta ketë mëtë lehtë jetën në ilegalitet.

Ismail Morina, këtë “ballist” kuksian,që do të doja ta puthja në ballë, të

parin dhe të fundit ballist në fakt, siçe asocion pafajshmërisht ky llagap,nga ata të kohës së luftës partizane,nuk pretendon se është as Ismail Qe-mali dhe Isa Boletini, e as ndonjëtjetër që ka bërë ndonjë akt të ad-mirueshëm atdhetarie në historinë ekombit.

Por një gjë është e sigurt, përtej xh-elozisë dhe kozmopolitanizmit tëpështirosur dhe “sans frontier” të eli-tave opinionbërëse të Tiranës, se kydjalë që rrezikoi aq shumë fizikishtdhe do të duhet të imagjinoni se çfarëdo i kishin bërë serbët po ta kapnin tëgjallë atë natë ferri, kur të ndërrojëjetë si të gjithë ne, me siguri nuk do tëprehet në varrezat e dëshmorëve, pornë kujtesën e shqiptarëve është i skali-tur dhe do të mbahet mend tërë jetën,si djali i dronit në Beograd.

Ai do të jetë më i paharruar, në tëgjallë e në të vdekur, se shumica eatyre që e adhurojnë apo e urrejnë atë,qofshin shqiptarë apo antishqiptarë, saherë të kujtohet ajo ndeshje e pa-përsëritshme në Beograd.

Këtë e them me të njëjtën siguri, si tëasaj të ardhjes së çdo dite, pas çdonate.

një “Ballist” që dua ta puth në Ballë!

aktualitet www.facebook.com/thealbanian.co.uk faqe 12

Ndonëse mund të jetë pak e njo-hur për shumë perëndimorë,Shqipëria është një vend me

histori unike dhe tragjike.

Nën regjimin komunist brutal përpjesën më të madhe të shekullit XX,Shqipëria ka qenë pothuajse eshkëputur në tërësi nga bota deri kurregjimi nisi të prishej me rënien eMurit të Berlinit.Pasi me mijëra shqiptarë pushtuan am-basadat e huaja në vitin 1990 për tëkërkuar azil gjatë shpërbërjes sëBashkimit Sovjetik, qeveria e shtetitballkanik nisi të shtronte rrugën për zg-jedhje.Kështu nis artikulli për Shqipërinë në“The Huffington Post”, nga Fred Abra-hams, këshilltar i organizatës “HumanRights Watch”, njohës i mirë iShqipërisë postkomuniste, autor i librit“Shqipëria Moderne”.Duke folur për Shqipërinë komunistee jo vetëm, ai shton se faza e trazicionittë Shqipërisë drejt demokracisë ështënjë rast studimi mbi sukseset dhe dësh-timet e një vendi, që kishte dalë ngavite të tëra të izolimit. Tani, si vendkandidat për anëtarësim në BE, kombiende përballet me disa sfida, që kanëmbetur nga trashëgimia e shtypjes dhemjerimit.Në librin e tij, “Shqipëria Moderne”,autori dhe këshilltari special i “HumanRights Watch”, Fred Abrahams, sjellnë detaje betejën e vendit përndryshim. Rubrika “WorldPost” e“HuffingtonPost” ka folur me Abra-hams mbi hulumtimin e tij në këtëtrazicion mahnitës, që po vazhdonedhe sot.Kur Abrahams pyetet sesa shtypëse kaqenë qeveria e Shqipërisë para se tëshkëputej nga komunizmi, ai përgjigjetse është e vështirë të imagjinosh njëvend më shtypës. “Mendoj se kore-anoveriorët do të ndiheshin si nështëpinë e tyre; ndoshta edhe rusët nëditët e tyre më të errëta nën Stalinin dotë gjenin ngjashmëri me Shqipërinëkomuniste, por ndoshta askush tjetërmë”- përgjigjet ai.“Ka qenë krejtësisht e izoluar nga botae jashtme. Pothuajse askush nuk kaqenë në Shqipëri si vizitor. Pothuajseaskush përveç elitës më të besueshmepartiake ka dalë jashtë Shqipërisë dhe(Partia e Punës së Shqipërisë) ka sun-duar me disiplinë dhe kontroll të ash-për”- shton ai.“Them partia, por në të vërtetë ajo, qëka qenë unike për Shqipërinë, është senuk ka pasur parti, por ka qenë vetëm

një person. Diktatori i Shqipërisë kaqenë një person me emrin EnverHoxha, sundimi i të cilit mbeti i pam-poshtur nga Lufta II Botërore e deri nëvdekjen e tij në vitin 1985; autokrat icili nuk e ka toleruar mendiminndryshe. Pamaturia apo shmangja mëe vogël nga ideologjia e tij do t’juçonte juve apo familjen tuaj në burg”-shprehet Abrahams.Besoj se e keni përmendur [në libër] semund të burgoseshin për gjëra aq tëvogla siç është dëgjimi i muzikës nga“The Beatles”?“Po, veprime shumë të vogla kanë bërëqë të ndëshkoheni ju dhe e gjithëfamilja juaj me internim të përjetshëmapo burgim. Dëgjimi i muzikës sëndaluar, siç janë “The Beatles” përshembull, apo nëse keni provuar tëshikoni televizionet e shteteve fqinje,siç janë Italia, Greqia apo Jugosllavia.Si rezultat, ka qenë një gjendje frikedhe pothuajse nuk kanë ekzistuardisidentët fare”- shprehet Abrahams.

Shqipëria, ku njerëzit burgoseshin psedëgjonin "The Beatles"!A ka pasur përreth Hoxhës kult person-aliteti të stilit të Stalinit?“Kulti i personalitetit përreth 'udhëhe-qësit' Enver Hoxha ka qenë i fortë, ikultivuar dhe i zbatuar mjeshtërisht. Aika qenë drita udhëzuese, ‘BigBrother’. E quanin ‘Xhaxhi Enver’.Njerëzit e konsideronin atë si figurëpatriarkale, i cili, me diturinë dhedashamirësinë e tij, do ta largonteShqipërinë nga varfëria drejt modern-izmit. Imazhi i tij ishte në secilin mur,fjalimet e tij citoheshin në çdo artikulldhe emri i tij ishte incizuar në male mekuptimin e plotë të fjalës.”

Pas rënies së komunizmit,si do ta përshkruanit tranzicionin eshqipërisë nga një shoqëri krejtë-sisht e mbyllur në njëfarë demokra-cie të hapur?

“Ka qenë gjendje kaotike, ad hoc e meraste edhe e dhunshme – por edhe kashkuar drejt një hapjeje më të gjerë.Sot Shqipëria është një vend shumë mëi mirë ngase ka qenë më parë. Ështëvend, ku njerëzit, pak-a-shumë, mundtë shprehin mendimet e tyre [dhe kanë]liri të besimit dhe liri të shprehjes. Nukmund të krahasosh Shqipërinë e sotmeme atë të epokës së komunizmit, porpas përjetimit të pothuajse pesëdekadash të diktaturës, demokraciaështë e vështirë të arrihet.

Një nga gabimet e mëdhanga politika perëndimore ka qenë sekanë besuar se demokracia do të vinteme zgjedhje dhe me reforma në tregt-inë e lirë. Dhe saktësisht në këtë pikëShqipëria është një rast studimi, qëdëshmon të kundërtën. Demokracia

vjen nga institucionet dhe kulturademokratike. Dhe këto janë dy gjërat,që i mungojnë Shqipërisë.”Shqipëria, ku njerëzit burgoseshin psedëgjonin "The Beatles"!Çfarë roli ka luajtur politika amerikanenë procesin e tranzicionit të Shqipërisëdrejt demokracisë?“SHBA-të kanë luajtur një rol të madh;është fuqia e jashtme më domethënësederi më tani, që ka ndikuar në tranzi-cionin e Shqipërisë. Pas Luftës së Fto-htë, shqiptarët, duke refuzuarkomunizmin, ndryshuan krahun dhepërqafuan SHBA-të. Gjëja më e rëndë-sishme e një lideri shqiptar është vizitanë Shtëpinë e Bardhë. Është popullar-iteti më i madh, që mund ta fitoni kurtë ktheheni në shtëpi. Kështu, marrëd-hënia mes tyre është shumë e fortë, porroli i SHBA-ve në Shqipëri ka qenë ipërzier.

Një prej kritikave kyçe nëlibrin tim është ajo se SHBA-të janëorientuar në liderë individualë nëShqipëri e jo në institucione. Veçanër-isht në vitet e para, politika amerikanekishte mbështetur liderin e ri të ash-tuquajtur demokratik, personin e quaj-tur Sali Berisha. Ai fliste anglishten, ithoshte gjërat e duhura në anglisht,ishte i përkushtuar për të shkatërruartrashëgiminë e komunizmit, ndërsaamerikanët e përkrahën atë 110 përqind. Por ky doli të ishte një person ikeq, që nuk toleronte kritikat, i bur-goste gazetarët, rrihte kundërshtarëtpolitikë dhe mbante një kontroll tërreptë. SHBA-të mbyllën sytë karshikëtyre ngjarjeve asokohe, pasi që ishtepersoni i tyre.

Kam intervistuar shumë zyr-tarë amerikanë nga ajo kohë dhe mëthoshin: ‘Çfarë prisni nga një vend, që

po del nga diktatura?’ Mendoj se ky kaqenë një gabim i madh, sepse imazhi iSHBA-ve në Shqipëri ishte shumë ifuqishëm dhe kanë mundur edhe tapërkrahin Berishën, por edhe t’i cakto-jnë disa kufij të pushtetit të tij. SHBA-të nuk e bënë këtë dhe Shqipëria vuanedhe sot nga ai gabim.”Shqipëria, ku njerëzit burgoseshin psedëgjonin "The Beatles"!

cilat janë ato probleme me të cilatpërballet shqipëria sot?

“Me gjasë, problemi më i madh ivetëm është mungesa e institucioneve– shtyllat e një shoqërie që ofron shër-bime dhe i kontrollon e i balanconnjëra-tjetrën. Është gjyqësia, media,policia dhe policia sekrete, që duhet tëoperojnë bazuar në ligjin e jo t’i shër-bejnë pushtetit. Edhe sot Shqipëriavazhdon të jetë jashtëzakonisht e kor-ruptuar, si në nivele të vogla ashtuedhe në ato të mëdhatë. Lidhjet në mestë biznesit dhe politikës janë ende tëlarta dhe kjo është një sfidë e madhepër vendin që të shkojë tutje e të anë-tarësohet në Bashkimin Evropian.”A ka diçka që do të donit që njerëzit tëdinë për Shqipërinë, në përgjithësi?“Kryesorja do të ishte ajo sesa evështirë ka qenë historia e këtij vendi.Periudha komuniste është shenja më efundit e zezë, por para asaj, vendi ështëpërballur me vuajtje të tmerrshme tëtrashëgimisë së okupimit. Këta janënjerëz, që kanë pasur të kaluar tëvështirë dhe sot po mundohen tëzhvishen nga ajo e kaluar e trazuar.Kanë qenë në frigorifer të historisë përpesë dekada dhe ende janë duke utharë.”

shqipëria, ku njerëzit burgoseshinpse dëGjonin “the Beatles”!

aktualitet www.facebook.com/thealbanian.co.uk faqe 13

ministri i Diasporës, valonmurati, ka deklaruar se pobëhen përpjekjet maksimaletë kapitalizmit të potencialevetë diasporës.

Ai ka treguar se në funksiontë kësaj, Ministria e Diasporës kapunuar shumë në krijimin e rrjeteveprofesionale nëpër vende të ndryshmetë botës.

Në këtë intervistë për“Epokën e re”, Murati ka vlerësuar sekrijimi i rrjeteve të bizneseve ka qenëmë i suksesshëm. “Në funksion të kap-italizimit sa më të mirë të potencialitfinanciar dhe njerëzor të diasporëssonë, Ministria e Diasporës ka punuarshumë për krijimin e rrjeteve nëpërvende të ndryshme të botës.

Deri tani janë krijuar shumërrjete profesionale të të rinjve dhe tëbiznesit. Sa iu përket rrjeteve të bizne-seve, procesi ka avancuar në një nivelmë të lartë sepse është krijuar edheRrjeti i Bizneseve të DiasporësShqiptare (RRBDSH), që përbën rrjettë nivelit ndërkontinental, e që deri mëtani përbëhet nga 18 rrjete në nivel tështeteve”, ka thënë Murati.

Duke folur për lehtësi që sivjet do t’ikenë bashkatdhetarët gjatë qëndrimitnë Kosovë, ai ka thënë se është shtuarintensiteti i punës edhe për krijimin e

kushteve më të mira përinvestime nga diaspora.Sipas tij, sivjet Minis-tria e Diasporës ështëpjesë e Këshillit Kom-bëtar për ZhvillimEkonomik, duke ud-hëhequr grupin punuespër lehtësimin e inves-timeve nga diaspora tëkëtij këshilli. “Pjesë ekëtij grupi punues do tëjetë edhe rrjeti i bizne-seve të diasporës. Kon-siderojmë se ky ështënjë mekanizëm shumë imirë i cili do të namundësojë që bashkër-isht t’i identifikojmëdhe të punojmë në eli-minimin e barrieraveekzistuese kundrejt kë-tyre investimeve”, kathënë Murati. Sa i përket përfaqësimittë diasporës, ai kadeklaruar se kjo çështje përbënangazhim të ministrisë në plan afatg-

jatë. Ndërsa për regjistrimin e dias-porës, i cili ka filluar vitin e kaluar,

Murati ka bërë me dije se ky proces dotë zgjasë edhe gjatë vitit të ardhshëm

dhe se rezultatet e tij preliminare do tëpublikohen në fillim të vitit 2017.

po Kapitalizohen potencialet e diasporës

Gjergji dhe Poli Shajko, dy in-telektualët shqiptar e nisёnkarrierёn e tyre nё atdhe dhe

ndoqёn gjurmёt e suksesit nёMbretёrinё e Bashkuar. Gjergji udiplomua nё Universitetin e Tiranёsnё degёn e Drejtёsisё dhe punonte nёShqipёri avokat. Kur erdhi kёtu, nuke braktisi drejtёsinё, por studioi nёnivelin Master dhe bёri kurse tё tjerapasunversitare pёrpara se t’i jepejmundёsia tё ushtronte profesionin eavokatit e tё hapte firmёn e tij private.Tani ёshtё pronar dhe drejtor i ‘Visa& Immigration UK’, njё firmё e suk-seshme nё fushёn e ligjit tё emigra-cionit.

Po ashtu edhe e shoqja, Poli ёshtёdiplomuar nё Universitetin e Tiranёs,nё degёn e Gjuhёs Angleze nё vitin1988. ‘Mund tё them se ishte kom-binim i rastёsisё dhe mendimit prag-matik pёr zgjedhjet qё kemi bёrё.Pёrcaktimi i profesionit nё Mbretёrinёe Bashkuar kaloi nёpёr udhёkryqe.Fillimisht mendoja se ‘mёsuesia’ dhe‘linguistika’ ishin pasioni dhe eardhmja ime. Programi i Masterit neLinguistikё nuk afronte me shume di-apazon se ç’kisha arritur ne Shqiperi,’shprehet znj.Shajko. Pas ardhjes kёtu,ka mbaruar me sukses dy programepasuniversitare tё nivelit Master nё‘Menaxhim Biznesi’ dhe ‘BurimeNjerёzore’. Ajo mban titullin ‘Char-tered Fellow of the Institue of Person-nel and Development’. Pas njёpёrvoje tё gjatё prej 14 vitesh si Man-axhere e Burimeve Njerёzore nё sek-torin e zhvillimit ndёrkombetar, tanipunon si drejtoreshё e BurimeveNjerёzore nё Diocesen Oksfordit,qendra rajonale e Kishёs Anglikanepёr Oxfordshire, Berkshire dhe Buck-inhamshire.

Tё gjitha kёto, çifti Shajko nuk i ar-riti as pёr njё ditё, muaj apo vit, porpёr 21 vite… Nё fillim edhe ato ndi-heshin tё huaj nё njё vend tё huaj,megjithёse kishin avantazhin e njo-hjes sё gjuhёs angleze. ‘U befasuamnga njё ambjent e kulturё qё ishtendryshe nga ajo qё lamё pas. Politesa,mirёsjellja e individit nё çdo vend

publik, korrektёsia nё takimin mezyrtarё apo kolegё; toleranca nё de-batet politike; respekti dhepёrgjegjёsia pёr njёri-tjetrin dhe am-bjentin ishin dhe janё normё e ditёs.Kuptohet qё çdo ambjent i ri befa-son dhe ajo çka ёshtё e rёndёsishmeёshtё gjetja e resurseve tё brend-shme pёr ta pёrballuar e pёr t’upёrshtatur, gjё qё besoj ne e real-izuam me sukses si familje,’ i rik-thehet kujtimeve znj.Shajko.

Gjergji dhe Poli nuk kanё vetёmnjё punё dhe njё karrierё, por kanёedhe njё familje tё kompletuar. Janёprindёr tё 3 fёmijёve, vajzёs Fionadhe dy djemve Joni dhe Lukas.Fёmijёt kanё qenё prioritet.Ndonёse, gjithmonё kanё punuar,nuk e kanё lёnё pas dore dhe nuk ekanё kёtё detyrё hyjnore. ‘Jemikrenarё pёr ta dhe ndihemi tёmrekulluar me çdo arritje tё tyren.Pёr ne e rёndёsishme ёshtё qё ata tёjenё tё lumtur e tё bёhen qytetarё tёdenjё tё shoqёrisё ku jetojnё nganjёra anё, por gjithmonё duke ruaj-tur ‘respektin’ pёr ne si prindёr, pёrnjerёzit tanё dhe vendin nga i cili

vijnё,’ shprehet z.Gjergji. E ardhmjae kombit jane tё rinjtё, fёmijёt. Inves-timi pёr ta ёshtё gjёja mё sublime,mё e zgjuar e mё e garantuar qёbёjmё. Shton z.Gjergji, qё kurrё tёmos reshtim sё aspiruari, secili ngane ёshtё njё dritё qё do tё ndizet e pёrkёtё ‘arsimim, arsimim, arsimim’;mёsoni e bёhuni tё ditur pasi dijaёshtё çelёs i suksesit dhe zhvillimittё individit, familjes dhe njё kombi.

Vazhdon mё tej duke na folur pёrfёmijёt znj.Poli, ‘Fёmijёt i kemirritur me njё dashuri tё madhe pёrvendin dhe njerёzit tanё. Shkojnё sh-pesh nё Shqipёri, por e ardhmja etyre nuk ёshtё atje. Njё pjesё e tyreёshtё gjithmonё shqiptare dhe nёShqipёri, por qё ata ta mendojnё njёte ardhme atje, progresi i Shqipёrisёduhet tё jetё me hapa tepёr tё mёdha.Kjo nuk do tё thotё qё ata tё mos jenёkrenar qё janё shqiptarё.’ Pёr ta,familja ka patur dhe do tё ketё rol tёveçantё. E konsiderojnё ruajtjen efamiljes si gjёnё mё tё çmuar; pa lёnёmёnjanё edhe pёrparimin e fёmijёvedhe integrimin e plotё tё familjes nёjetёn angleze. Pёr tё dy, familja dhekarriera shkojnё bashkё, ato ushqejnёnjёra - tjetrёn. Suksesi i tyre si çift nё

Mbretёrinё e Madhe, janё shprehje epasionit dhe e pёrkushtimit ndajpunёs, dёshirёs dhe vendosmёrisёpёr tё qenё gjithmonё tё dobishёm nёshoqёri. Janё dedikuar pёr ta parёfamiljen tё integruar dhe tё suk-sesshme, dhe ja kanё arritur dukepatur mbёshtjetjen e ndёrsjelltё nёçdo hap tё udhёtimit nё kёto 21 vite.Ata çdo gjё e kanё bёrё bashkё e nukkanё parё mё mbrapa, kur diçka nukka shkuar ashtu siç ishte parashikuar.

‘Krijimi dhe suksesi i firmёs tonёfamiljare ‘Visa & Immigration UK’,ishte shperblimi i arsimimit nё Angli,vizionit tё Gjergjit, punёs sё palodhur,netёve pa gjumё e sakrificёs finan-ciare. Sot, ndihemi krenarё qё kemindihmuar mё shumё se 3,000 individёe familje nga 111 vende tё botёs pёrtё qёndruar ligjёrisht nё kёtё vend epёr t’u integruar ashtu si dhe ne,’fletplot admirim znj.Shajko. Duke qenёnё kontakt tё arritjeve tё kёtij çifti, se-cili prej nesh, arrin tё kuptojёmesazhet qё ata duan tё pёrcjellin tekshqiptarёt qё jetojnё nё Mbretёrinё eBashkuar dhe kudo ndodhen. ‘Le tёintegrohemi sa mё mirё nё kёtёshoqёri qё vendosёm ta quajmё‘shtёpinё tonё’ e tё prezantohemi sikomunitet me identitet e i maturuar,ku tё gjithё flasim me njё zё tёbashkuar pёr ato qё jemi krenarё apona shqetёsojnё nё shoqёrinё e sotmeangleze. E kur ёshtё fjala pёr tёardhmen e kombit, të lëmë mënjanёkrahinat, bindjet politike, partiake efetare dhe tё veprojmё nё unitet nёemёr tё kombit shqiptar,’na pёrcjellinkёto mesazhe dy intelektualёt Shajko.

Esmeralda Sadikaj

GjerGji & poli shajKo familja dhe Karriera

ushqejnё njёra-tjetrёn

“le tё integrohemi sa mё mirё nё kёtё shoqёri qё vendosёm ta quajmё‘shtёpinё tonё’ e tё prezantohemi si komunitet me identitet e i maturuar, ku tёgjithё flasim me njё zё tё bashkuar pёr ato qё jemi krenarё apo na shqetёsojnё

nё shoqёrinё e sotme angleze. e kur ёshtё fjala pёr tё ardhmen e kombit, të lëmë mënjanё krahinat,

bindjet politike, partiake e fetare dhe tё veprojmё nё unitet nё emёr tё kombit shqiptar”

udhetimi im www.facebook.com/thealbanian.co.uk faqe 14

udhetimi im www.facebook.com/thealbanian.co.uk faqe 15

nGa esmeralDa saDiKaj

Erion Alikaj ёshtё i riu shqiptarqё njihet si avokat nёMbretёrinё e Bashkuar. Me

dëshirën për të siguruar një tëardhme dhe një jetë më të mirë u sh-përngulën familjarisht me mijëramilje larg Shqipërisë.

U gjend nё njё mjedis tё ri e tё pan-johur pёr tё, qё nё fillim i dukej sinjё ёndёrr. ‘Pёr mua ishte njё vendmahnitёs, nё krahasim me çfarё unёkisha parё mё parё, si nga transportipublik, autobuzat e kuq me dy katedhe trenat nёntokёsor deri tekarkitektura e ndёrtesave,’ i rikthehetErioni mbresave tё para qё i la kyvend. Me kalimin e kohës, u përshtatme mënyrës e jetesës, me idenë setashmë jetonte në një vend me njerëzme kombësi të ndryshme dhe me njështet me rregulla e ligje strikte. Bri-tania – ëndërr, u shndërrua në re-alitetin ku ai jetonte çdo ditë. Mjedisi ri, jetë e re, gjuhë tjetër, por që sh-pejt u bënë pjesë e përditshmërisë sëtij.

Ai ndihet i privelegjuar qё ka jetuardhe ёshtё shkolluar nё kёtё vend.Kёtё arritje ia dedikon prindёrve tёtij. Thekson faktin se pavarёsisht seishin tё huaj, ai dhe familja e tij kanёpatur tё njёjtat mundёsi pёr sukses sivetё Britanikёt. Ndihet i motivuarnga sistemi dhe mundёsitё pёr tёpёrparuar. ‘Nё krahasim me vende tёtjera tё botёs pёr mua ky ёshtё njёndёr shtetet mё prestigjoze. Ka njesistem shkollor tё pakrahasueshёm,shёrbimet shёndetёsore janё falaspothuajse pёr tё gjithё, krimi osefrika e krimit ёshtё relativisht e ulёt,sistemi ligjor ёshtё njё nga mё tёmirёt nё botё, pagesat mesatare janёdisi mё tё larta, mundёsi tё mirapunёsimi, sistem bujar i ndimave so-ciale pёr njerёzit nё nevojё, mundёsitё pafundme pёr aktivitete sociale teçfarёdo lloji, njё jetёgjatёsi memesatare mё tё lartё nё krahasim mevende tё tjera, dhe fakti qё akushnuk paragjykohet. Britania mё kakrijuar shumё mundёsi pёr sukses,dhe jam relativisht i kёnaqur me ar-ritjet personale tё deri tanishme,’ sh-prehet avokati Alikaj.

Qё nё fёmijёri ka dёshiruar tёbёhet avokat. Mёsimet e para i morinё atdhe, pasi nё Britani erdhi nёperiudhёn e adoleshencёs. Paspёrfundimit tё studimeve pёrDrejtёsi nё Mbretёrinё e Bashkuar,ka punuar pёr disa kompani tёshquara. Sipas tij, tё arrish sukses nёprofesionin e avokatit, duhet tё keshbesim tek vetja, pasion, dhe kёrkonpёrkushtim. Gjithashtu, ai meritat earritjeve te tij ia dedikon edhe men-torit me eksperiencё te pakraha-sueshme, z.Naim Hasani, njё avokatme diapason tё gjerё, i cili ka edhestudion e tij ligjore nё Londёr‘Oliver & Hasani Solicitors’.

Edhe pse ёshtё larguar nё moshё

t ёvogёl nga Shqipёria, Erioni nuk e kaharruar origjinёn e tij. ‘Ёshtё

vendlindja ime, ku hodha hapat epara, shpreha fjalёt e para, pёrjetovandjenjat e para dhe ёshtё pjesё e

identitetit tim, dhe pёrse jo kam nos-talgji. Ёshtё ai vend ku m’u mёsuapёr herё tё parё fjala ‘ dashuri’ dhe

them me plot bindje se ёshtё njё ngacilёsitё qё kombi ynё njihet se ezotёron dhe e jep me bujari. Prejard-hja ime zё fill prej andej dhe kjo tre-gon se nuk mund ta braktis. Sadointegrimit ne Britani, vetё fjala“Atdhe” meriton dhe ka vendin e vetnё zemrёn time,’ flet me ndjenja pa-triotike ndaj Shqipёrisё.

Ndonёse vetё ende nuk ёshtё prind,ka konsiderata tё larta pёr familjen.Prindёrit e tij i quan tё veçantё nёçdo mёnyrё. Ka njё lidhje tё ngushtёshpirtёrore dhe emocionale me to.Ishin ata qё e sollёn nё njё mjedisperёndimor, qё mundёsuanedukimin dhe arsimimin e tij. Sakri-ficat e tyre, bёn qё ai tё rritej e tёedukohej e tё kishte njё profesion tёdenjё pёr vetveten dhe komunitetinqё pёrfaqёson. Nё punёn e tij,ndeshet me probleme tё njerёzve mekombёsi nga mё tё ndryshme, siedhe shqiptare. Jep maksimumin etij, pёr tё ndihmuar dhe tё arrijё suk-ses nёpёrmjet punёs sё tij. Erionimendon se njё prej vlerave mё tёrёndёsishme pёr t’u ruajtur qё kamarrё ai ndёr vite, ёshtё vetё fjala’-familje’. Si komb njihemi pёrmarrёdhёniet e forta familjare dhekjo vlerё e rёndёsishme, ai shpresonqё t’u mёsohet apo t’ju trashёgohetbrezave tё ardhshёm. Erioni ështëshembulli i fëmijës që sakrificat eprindërve dhe dëshirat e tyre për t’iofruar një jetë më të begatë, nuk i kashpërdoruar. Ka vlerësuar çdo përp-jeke të tyre dhe kjo pasqyrohet qartënë arritjet e tij në jetë dhe në fushënprofesionale.

Nё lidhje me bashkёpunimet eshqiptarёve me njёri–tjetrin, ai men-don se niveli i bashkёpunimit do tёngrihet gradualisht nё tё ardhmen.Komuniteti shqiptar nё Britani, savjen dita – ditёs e po zgjerohet. Janёngritur organizata e shoqata jo-qeveritare pёr lehtёsimin e inte-grimit tё shqiptarёve nё shoqёrinёbritanike, duke mos harruar traditatdhe prejardhjen e tyre. Theks iveçantё i ёshtё vёnё gjuhёs shqipe,qё ёshtё mjeti identifikues ishqiptarёve kudo qё ndodhen.Mesazhi qё dёshiron t’ju pёrcjellshqiptarёve tё Britanisё e kudoёshtё: ‘Le tё jemi njё komunitet iunifikuar dhe i integruar, e le tё be-hemi shembull pёr brezat eardhshёm shqiptar si nё Britani dhenё mbarё botёn. Shpresoj qё tёgjithё tё ruajmё vlerat e çmuara dhetё vёrteta tё familjes shqiptare, qёjanё njё pjesё e karakterit dhe per-sonalitetit tonё.’

erion aliKajBritania më Ka Krijuar shumë

mundësi për suKses

“atdheu ështё vendlindja ime, ku hodha hapat e para, shprehafjalёt e para, pёrjetova ndjenjat e para dhe ёshtё pjesё e identitetittim, dhe pёrse jo kam nostalgji. Ёshtё ai vend ku m’u mёsua pёrherё tё parё fjala ‘ dashuri’ dhe them me plot bindje se ёshtё njёnga cilёsitё qё kombi ynё njihet se e zotёron dhe e jep me bujari.Prejardhja ime zё fill prej andej dhe kjo tregon se nuk mund ta

braktis. vetё fjala “atdhe” meriton dhe ka vendin e vet nё zemrёn time”

analiza www.facebook.com/thealbanian.co.uk faqe 16

Dr islam lauKa

inteGrimi euroatlantiK iBallKanit në shënjestrën e

xhihaDit rus

Zhvillimet e kohëve të fundit në Ballkankanë risjellë në vëmendjen e poli-tikanëve, diplomatëve dhe studiuesve tëmarrëdhënieve ndërkombëtare çështjen evendit dhe rolit të Rusisë në këtë rajon, ikonsideruar, historikisht, prej saj, si sferëe interesave gjeopolitike dhegjeostrategjike të veta.

Pas konfliktit në Ukrainë, në vitin 2014dhe, në vazhdim, duket se vendet ballka-nike u gjendën në vijën e parë të frontitmidis Rusisë dhe Perëndimit. Ekspertët enjohur të çështjeve ballkanike, Jean-Ar-nault Derens dhe Laurent Geslin, konsta-tojnë se Serbia, Kosova, Mali i Zi dheMaqedonia janë në “vijën e zjarrit” qëndan dy kampet.

Stereotipet e stërpërdorura të Moskës nëkonfliktin e Ukrainës, se gjoja ai erdhi sipasojë e “ndërhyrjes perëndimore”, e“ekspansionit të NATO-s dhe BE-së derinë kufinjtë e Rusisë”, e “eksportimit tëdemokracisë” nëpërmjet “revolucionitme ngjyra”, e “standarteve të dyfishta”dhe “mbështetjes së puçit antikushtetues”kundër Presidentit Janukoviç, origjinën ekanë 15-20 vite të shkuara, gjatë krizësjugosllave. Thelbi i tyre mbetet i njejtë– përgjegjës për krizat e konfliktet janëSHBA dhe Europa, ndërsa Rusia e“poshtëruar dhe e nëpërkëmbur”, përshkak se nuk u morën në konsideratëmendimi dhe interesat e saj, është vik-timë e Perëndimit. Ndryshojnë vetëmemrat e vendeve dhe të aktorëve. Ish Ju-gosllavia zëvendësohet me Ukrainën dheSllobodan Millosheviçi me ish Presi-dentin Janukoviç.

Megjithatë, ka një ndryshim thelbësor.Rusia e sotme e Putinit nuk e ndjen vetentë dobët si Rusia e Jelcinit e viteve ’90-të. Narrativi i “poshtërimit” vazhdon tëpërsëritet, por tani nga pozita të tjera, jotë viktimës, por të fuqisë së madhe që eka marrë veten dhe kërkon të hakmerretpër “fyerjet” që i janë bërë, dukenëpërkëmbur interesat e saj, midis tëtjerash, edhe në Ballkan.

Demagogjia politike nuk njeh kufinj, kurPresidenti Putin dhe Ministri i Jashtëm,Lavrov, me një lehtësi për t’u pasur zili,heqin paralele midis rastit të Kosovës dheatij të Krimesë, duke harruar një detaj “tëvogël”, siç ështe ai që Kosova sot për-faqëson një vend të pavarur dhe sovran,ndërsa Krimeja iu shkëput një shtetifqinj, Ukrainës, për t’iu bashkuar njëfqinji tjetër, mbi bazën e “vullnetit tëlirë”, të banorëve të saj, por edhe me“pak ndihmë”, nga ana e trupave ruse tëbazës ushtarako–detare të dislokuara aty,si dhe të “jeshilorëve”- trupave speciale,të ardhura nga Moska. A ka shkelje më tëhapur të parimeve e normave të së drejtësndërkombëtare mbi mosndryshimin ekufinjve me dhunë apo respektimin etërësisë territoriale dhe sovranitetit tëvendeve të tjera, te cilave Rusia u ështëreferuar aq shpesh në rastin e Kosovës,por që i injoron plotësisht në rastin eKrimesë? A mos kemi të bëjmë me stan-darte të dyfishta të vetë Rusisë, për tëcilat, tash 25 vjet , e akuzon politikënperëndimore, sidomos në drejtim të Bal-

lkanit, por jo vetëm?

Nisur nga mentaliteti tipik i luftës së fto-htë, Moska e konsideron si humbjestrategjike çdo hap pozitiv të këtij apoatij vendi ballkanik, në drejtim të inte-grimit euroatlantik. Dhe e kundërta, çdovonesë e ngadalësim, çdo stepje apongecje e reformave që çojnë drejt inte-grimeve euroatlantike të rajonit, nga anae Moskës, perceptohet si avantazhstrategjik i saj.

Për të siguruar avantazhe të kësaj natyre,Kremlini përpiqet të shfrytëzojë “lodhjennga zgjerimi” apo ndjenjat antizgjerim qëkanë kapluar BE-në, si dhe forca ultra tëdjathta e ultra të majta në vende tëndryshme europiane, që janë, jo vetëmkundër zgjerimit, por edhe kundër pro-jektit europian, si ide. Gjithashtu, ajoshfrytëzon pakënaqësitë e vendeve tëveçanta ballkanike, që ato i perceptojnësi të shkaktuara nga burokracia e Bruk-selit (mosliberalizimi i vizave meKosovën, moshapja e bisedimeve për an-tarësim në BE me Serbinë dheShqipërinë, etj.) për t’i fryrë ato, nëmënyrë që të ndikojë në ftohjen,bllokimin apo prishjen e marrëdhënievetë tyre me Bashkimin Europian. Gatish-mëria e një pjese të forcave politike dheelitave pushtetore në vende të veçantaballkanike, si Serbia, Greqia, Mali i Zi,Maqedonia, Bosnje Hercegovina, për tëflirtuar me Rusinë, ia lehtëson edhe mëtej punën Moskës.

Si aleatë të saj në Ballkan, Moskapreferon forcat anti-europiane, anti-amerikane dhe anti-NATO, pa ndonjëbosht ideologjik, ultra të djathta, ultra tëmajta, ose thjesht konservatore. Në Serbiajo mbështet Partinë Radikale Serbe,Lëvizjen për Serbi dhe Dyert Serbe. NëBosnjë Hercegovinë, Moska mbështet ul-tranacionalistin serb, Milorad Dodik, nëKosovë, radikalët serbë të Mitrovicës sëVeriut, në Maqedoni, Kryeministrin na-cionalist, Nikolla Gruevski, në Greqi, tëmajtët e Sirizës, në Bullgari, Partinë ultratë djathtë “Ataka”, etj.

Çdo boshllëk të lënë nga BE apo NATOnë Ballkan, çdo tërheqje të tyre në këtërajon, Kremlini përpiqet ta shfrytëzojëdhe, mundësisht, ta zëvendësojë mepraninë dhe ndikimin e vet. Për këte nukkursen asnjë mjet. Sepse për Moskën,qëllimi justifikon çdo mjet. Duket se Bal-lkani i mbushur me kriza, klientelizëmdhe kapje shteti, paraqet terren të favor-

shëm për realizimin e këtij objektivi, ngaana e Rusisë. Në situata të tilla, mund tëbëjnë punë, sidomos, paratë. Rusia kadëshmuar se është “bujare” në dhënien eparave, kur bëhet fjalë për korruptimin,në favor të saj, të figurave të rëndë-sishme, në radhët e elitave pushtetore, fi-nanciare, por edhe atyre intelektuale. Kurkëtë e realizon me sukses në vendet e pa-sura perëndimore, Moska nuk e ka prob-lem ta bëjë në vendet e varfëra tëBallkanit,me defiçite të theksuara nëfunksionimin e shtetit ligjor.

Kur nuk bëjnë punë paratë, Rusia nuk ikursen presionet dhe shantazhet. Drej-toresha e Qendrës për Studimin e KrizësJugosllave, Elena Guskova, kërcënonhapur se “Në rast të anëtarësimit të Ser-bisë në NATO, Moska do të jetë e de-tyruar të rishikojë qëndrimin e saj përshumë çështje të bashkëpunimit politikdhe ushtarak që sot duken me perspek-tivë dhe me interes të ndërsjellë”. Në tënjetën linjë është edhe bashkëpunëtorja eInstitutit të Sllavistikës të Akademisë sëShkencave të Rusisë, Ana Filimonova, ecila thekson se “Serbia ose duhet të ketepartneritet të plotë strategjik me Rusinë,ose do të rrëshqasë në humnerë”. Opoz-itën maqedonase që, para pak kohësh, or-ganizoi disa protesta masive, kundërkryeministrit Gruevski, Moska e etiketoisi “kukull” të Perëndimit. Ndërsa Bull-garinë që, para disa muajsh, refuzoi nder-timin e gazsjellësit rus, “Rrjedha eJugut”, Ministri i Jashtëm i Rusise,Sergei Lavrov, nuk nguroi ta akuzojë se,së bashku me Shqipërinë, po përpiqen tandajnë Maqedoninë. Rusisë nuk imungojnë levat për të bërë që disa ngapresionet e saj të japin efekt. Ajo kapozita shumë te forta në energjitikën eshumicës së vendeve ballkanike. Nëfushën e gazit,ajo është dominuese.

Kur nuk bëjnë punë paratë, presionet eshantazhet, Rusia aktivizon mjete të tjerashtesë nga arsenali i saj si fuqi e madhe.Në përgjigje të pyetjes së një deputeti,gjatë orës parlamentare, me 20.05.2015,se çfarë po bën Moska për të gjetur anti-helmin ndaj metodave të ndryshueshmeqë po përdoren në luftën për sundimbotëror, gjë që nënkupton edhe Ballka-nin, si zonë e interesave të drejtpërdrejtatë Rusisë, Lavrovi siguroi se, krahasmetodave të diplomacisë klasike, u kush-tohet vëmendja e duhur edhe luftësekonomike, punës së shërbimeve sekrete,operacioneve informative speciale, etj.

Një instrument tjetër, që Rusia po e për-dor me sukses në luftë për rikthimin epeshës së saj të dikurshmë në Ballkan,është e drejta e vetos në Këshillin e Sig-urimit të OKB-së. Eshtë vetoja ruse ajoqë bllokoi miratimin e planit Ahtisari nëKS. Është vetoja ruse, që tash 7 vjet, pobllokon anëtarësimin e Kosovës nëOKB dhe organizata të tjera ndërkom-bëtare. Është vetoja ruse që bllokoi me8 korrik 2015, miratimin e projektit tërezolutës së Këshillit të Sigurimit tëOKB-së, që dënonte genocidin serb nëSrebrenicë. Gjithë bota e di semasakrimi i tetë mijë muslimanëveboshnjakë, në vitin 1995, ishte një akt iqartë genocidi dhe si të tillë e ka klasi-fikuar edhe Tribunali i Hagës. Vetëmpropagandistët rusë që janë kundër paj-timit të popujve ballkanikë e quajnë atë

një mit informativ ndërkombëtar.

Me politikën aktuale ballkanike, e cilapër nga qëllimet dhe instrumentet që për-doren ngjason më shumë me një xhihadmodern të një lloji të ri, Moska kërkon qëta kthejë këtë rajon në të kaluarën e vettë errët, me grindje, konflikte, luftëra egjakderdhje. Është në dorën e popujveballkanikë të vendosin, nëse është në in-teres të tyre apo të faktorëve të tjerë de-struktive, që paqen e stabilitetin relativ tëtanishëm t’i zëvendësojnë me alterna-tivën që ofron xhihadi rus.

xhihaDi rus KunDër shejtanit shqiPtar

Shqiptarët janë populli më i sulmuar nëBallkan, nga ana e Rusisë. Në shën-jestrën e saj janë qeveritë, shtetet dhe eli-tat e tyre, të gjithë shqiptarët, të marrë sëbashku, si popull e si komb. Në kënd-vështrimin rus, shqiptarët jane mishërimi së keqes dhe së ligës në Ballkan. Atakanë bërë shkollën e djallit dhe ia kalojnëedhe atij vetë. Jo vetëm kaq, por ata nukkanë asnjë shans për t’u përmirësuar.Sepse janë të pandryshueshëm në natyrëne tyre të egër dhe barbare. Ata i përkasinnjë civilizimi tjetër, joeuropian. Civiliz-imi i tyre, sipas profesoreshës ruse, ElenaGuskova, është i njejtë me atë të Irakut eAfganistanit, me te cilin ballafaqohen sotamerikanët. Bashkpunëtori i vjetërshkencor i Institutit të Sllavistikës, PeterIskanderov “zbulon” se konsolidimi ibrendshëm i shqiptarëve nuk është bërënë bazë të “rilindjes kombëtare”, siç kandodhur me serbët dhe bullgarët, por nëbazë të mohimit total të të gjitha normavee parimeve civilizuese. Sipas tij, shqip-tarët i “bashkon” gjakmarrja, mbyllja nëvetvete, organizimi fisnor. Për ta çuar ab-surditetin e tij deri në fund, Iskanderovshkruan se motoja “feja e shqiptarit ështëshqiptaria”, në thelbin e vet, ështe ide eantikrishterë. Dhe së qëllimi përfundim-tar i shqiptarëve është ndërtimi i“Shqipërisë së Madhe” dhe i “kalifatiteuroaziatik”.

Se si shqiptarizmi, si ide kombëtare,mund te jetë kundër një feje dhe pro njëtjetre, predikuesit e Institutit të Sllavis-tikës, nuk e shpjegojnë. Angazhimi i tyrendaj xhihadit rus i bën ata që të humbasinfare logjikën. Projekti i “Shqipërisë sëMadhe”, të paktën, siç e paraqesin rusëtdhe bashkësajuesit serbë të këtij termi,presupozon të jetë një projekt i qartë

kombëtar, që synon bashkimin e shqip-tarëve dhe të territoreve të tyre në njështet unik, mbi bazën e parimit të kom-bësisë. Projekti tjetër, ai i kalifatit, qëIskanderov e konsideron si shqiptar,është një projekt mbikombëtar, i cilisynon bashkimin e njerëzve mbi bazafetare. Ai nuk i njeh shtetet kombëtare,nuk i njeh kombet, për të ekziston vetëmnjë kriter- feja muslimane, edhe ajo, jo nëdiversitetin e vet, por vetëm në variantin,si rregull, radikal, që mbrojnë pretenden-tët për kalif dhe bashkëluftëtarët e tyre.Shteti islamik që, aktualisht, mban nënkontroll territore të konsiderueshme tëSirisë dhe Irakut, është shembulli më iqartë se çfarë synon Kalifati. Sipaslogjikës së pseudoshkencëtarëve rusë,shqiptarët luftojnë, njëkohësisht, përshtetin e tyre të madh, të bazuar mbikombësinë, për “Shqipërinë e Madhe”dhe për rrënimin e tij, me anë të kalifatitbotëtor, i cili nuk e njeh kombësinë.

Veç qëllimeve djallëzore, sipas agjita-torëve të Institutit të Sllavistikës, shqip-tarët, edhe metodat e luftës së tyre i kanëdjallëzore. Metoda kryesore për arritjene qëllimeve që i kanë vënë vetes, që ngalidhja e Prizrenit, më 1878, është terror-izmi. Nga ky këndvështrim, për xhihadis-tët rusë, shqiptarët janë njëlloj si çeçenët.Pikërisht nëpërmjet terrorizmit, sipastyre, ata arritën të krijojnë shtetin e tyretë dytë në Ballkan, një “shtet ekstremistislamik”, “bandit”, “pirat”, “satelitor”,“mafioz”, “terrorist”, një “enklavë et-nokriminale”, “gjendër kanceroze nëtrupin e Europës”– Republikën eKosovës. Dhe ky është një mëkat i pafal-shëm.

Të frymëzuar nga qëllime të antikrishteradhe zbatues të metodave djallëzore, sipaspredikuesve të Institutit të Sllavistikës,shqiptarët nuk mund të kenë aleatë tëtjerë, veç atyre nga radhët e islamikëvedhe strukturave kriminale.

Si shejtanë që janë, në bashkëpunim mealeatët e tyre radikalë, sipas predikuesveruse, shqiptarët nuk ngurojnë të inskeno-jnë me gra e fëmijë, me pleq e plaka, metë gjymtuar e të sëmurë, lëvizje të për-masave biblike, si eksodin masiv, nëpranverën e vitit 1999, me qëllim që tësjellin në Kosovë një aleat tjetër të tyre,satanain e madh, SHBA-në, për t’ishkëputur nga Serbia. Për profesoreshën,Elena Guskova, dëshmi e këtij inskenimiështë fakti që, në një intervistë në mjetete informimit masiv, në vitin 1999, njënënë shqiptare me fëmijë, po fliste nëanglisht. Sipas Guskovës, ajo nuk mundtë dinte anglisht, duke qenë edheshqiptare, edhe me fëmijë. Ndaj inter-vista e saj ishte thjesht një montazh.

Për Ministrin e Jashtëm, Lavrov, asmasakra e Reçakut, e njohur nga e gjithëbota si e tillë, nuk ka qenë e vërtetë, porinskenim i organizuar nga shqiptarët metrupa “terroristësh”, të vrarë në pjesë tëndryshme të Kosovës dhe të veshurenkas si civil, për t’ia mbushur mendjenNATO-s që të ndërhyjë ushtarakisht.

Por “zbulimi” shkencor bombë, lidhurme aftësitë dhe talentin inskenues tëshqiptarëve, erdhi para pak ditësh. Passtudimeve të “thella”, të bëra edhe në ter-ren, “shkencëtaret” ruse, E.Guskova dhe

Xhihadi rus në BallKan

analiza www.facebook.com/thealbanian.co.uk faqe 17A.Filimonova, arritën në përfundimin se“zhvendosja e madhe e shqiptarëve” ngaKosova dhe Shqipëria ka prapavijë tëqartë politike. Për më tepër, refugjatëtshqiptarë i koordinojnë planet e tyre merefugjatët që vijnë nga Lindja e Afërt. Nëshkrimin e saj “Përse ikin shqiptarët eKosovës”, Filimonova thekson se ikjaështë “një aksion shqiptar”, i organizuarme paramendim, për t’u përqëndruar nëveri të Serbisë. Ndërsa Guskova, nëshkrimin e saj “Shteti islamik në Bal-lkan”, botuar më 6 korrik 2015, zbulonse “aksioni shqiptar” qënkërka pjesë e“skenarit ballkanik”, që do të realizohetnga xhihadistët e ardhur nga Lindja eAfërt, nën petkun e refugjatëve, nëbashkëpunim me “vëllezërit muslimanëballkanikë”. Sipas këtij skenari,parashikohet që, njëkohësisht, të ngrihenme armë në dorë shqiptarët e Maqe-donisë dhe të Luginës së Preshevës, pas-taj, të gjithë islamikët e Serbisë,Maqedonisë, Bosnje-Hercegovinës rrëm-bejnë armët dhe me veprime luftarake ipushtojnë vendet me kulturë ortodokse.Guskova pretendon se din edhe kohën erealizimit të “skenarit ballkanik” dhe që,sipas saj, është fundi i gushtit apo fillimii shtatorit të ardhshëm.

Vetëm një mendje e sëmurë si ajo eGuskovës arrin t’i bashkojë në qëllime eveprime radikale mijëra refugjatë që ikinnga lufta e përgjakshme në Siri, me mi-jëra të tjerë nga Shqipëria dhe Kosova,që largohen nga vendet e tyre, kryesisht,për shkaqe ekonomiko-shoqërore. Natyr-isht, nuk përjashtohet që ndonjë ekstrem-ist islamik të depërtojë në Ballkan dheEuropë, nën petkun e refugjatit dhe këtë,shërbimet e sigurisë dhe organet e tjerapërkatëse duhet ta mbajnë mirë parasysh.Por t’i klasifikosh si ekstremistë islamikëmijëra civilë që ikin nga lufta siriane përtë shpëtuar kokën apo hallexhinjtë shqip-tarë që kërkojnë të largohen drejtperëndimit për një jetë më të mirë, do tëthotë se ndërgjegja shkencore të ka brak-tisur përfundimisht dhe vetë je kthyer nëxhihadist të një besimi tjetër, në rastinkonkret, ortodoks, që kudo sheh veçkundërshtarë-xhihadistë islamikë.

Për xhihadistët e Institutit tëSllavistikës, prirjet e etnosit shqiptar drejtradikalizmit musliman janë shtuarshumë, sidomos, pas shpalljes së pavarë-sisë së Kosovës, në vitin 2008. Sipastyre, në vend të flamurit kombëtar, taniata po ngrenë, gjithnjë e më lart, flamurine zi të vahabizmit.

Nuk janë larg këtyrevlerësimeve për shqiptarët as ato tëkryediplomatit rus, Sergei Lavrov, apokomentet e Drejtorisë së Informacionitdhe Shtypit të dikasterit që ai drejton. Nëto flitet për shfrytëzimin e faktorit shqip-tar për veprimtari terroriste në Maqedoni,për ekstremistë shqiptarë që përdoren sivegla nga amerikanët, për përkeqësim tësituatës në Ballkan,“ për shkak të defiçic-itit serioz në zbatimin e ligjit dhe sigurisënë Kosovë-pasojë e dukshme e problemittë pazgjidhur kosovar, në tërësi”.

Xhihadi rus kundër shqip-tarëve, duket se shpjegohet me atë që,ndryshe nga disa popuj të tjerë, ata nukkanë shfaqur as nuk po shfaqin ndonjëmëdyshje në rrugën e tyre drejt integrimiteuro-atlantik. Si Shqipëria, ashtu edheKosova kanë dënuar ashpër aneksimin eKrimesë nga Rusia dhe u janë bashkuarsanksioneve perëndimore ndaj Moskës.Të dyja janë treguar dhe po tregohen re-fraktare ndaj projekteve ruse në fushënenergjitike apo fusha të tjera. Por mëkatimë i madh i shqiptarëve, siç pohon pro-fesoresha Guskova, është se ata, sëbashku më SHBA-në “duan t’i japin fundndikimit të Rusisë në Ballkan”. Për këtë

arsye, duket se një ndër drejtimet krye-sore të goditjes së xhihadit rus në Ballkanështë dhe do të jetë, edhe më tej, kundërshqiptarëve.

sllavizmi Dhe ortoDoKsiasi instrumente të xhihaDitrus në BallKanSllavizmi dhe ortodoksia në politikën e

jashtme të Rusisë janë aktivizuar, sa here,që këtë e kanë kërkuar interesat e sajshtetërore si fuqi e madhe. Kjo ka ndod-hur, krysisht, në periudha kur këto in-teresa kanë qenë të lidhura me EuropënQëndrore dhe Juglindore. E tillë ështëperiudha e tanishme. Në cilësinë e“fuqisë së butë”, Rusia po riaktivizon lid-hjet sllavo-ortodokse me Ballkanin. Për-bërësit e ngjashëm etno-kulturorë tëpopullit rus me disa nga popujt e këtij ra-joni po përdoren si mbulesë e interesaveegoiste të Moskës për rikthimin e peshësdhe të ndikimit të dikurshëm në këtëpjesë të Europës. Në këtë kontekst, poflitet rishtas për “solidaritet sllav eortodoks”, për “dashuri” të përjetshmemidis popujve të Ballkanit dhe popullitrus, gjoja,e rrënjosur në genin e tyresllavo-ortodoks, ose siç shprehetpredikuesja Guskova, në shkrimin e saj“Serbia para sfidave vendimtare”, datë18 qershor 2015, me natyrë “irracionale”.“Ekspertët” ruse të çështjeve ballkanikekanë arritur në përfundimin se ështëpikërisht kjo lidhje e dashuri e ndërsjellëarsyeja pse vuan Serbia dhe serbët, tëcilët konsiderohen nga perëndimorët si“ruse ballkanikë”. Ashtu siç vuajnë tëgjitha ato vende që duan miqësi me Rus-inë, si për shembull Maqedonia, Greqia,Qipro etj.Është kjo arsyeja, vazhdojnë më tej “ar-gumentet” e këtyre “ekspertëve” e orien-timit aktual gjeo-strategjik perëndimordrejt “enklavave muslimane” në Ballkan,që e ka zanafillën, që në mesjetë, kur Eu-ropa katolike e protestane, duke shkatër-ruar Bizantin ortodoks “i hapi rrugëdepërtimit të muslimanëve te eksituar”.Ish kryeministri i Bashkimit Sovjetik,Nikolai Rizhkov, i mëshon tezës seVatikani, historikisht, ka luajtur rologurzi në përçarjen e sllavëve.

Pasojë e komplotit dhe kon-spiracionit perëndimor, të vjetër (Kon-standinopojë) dhe të ri (ish Jugosllavi dheUkrainë), sipas agjitatorëve rusë, ështëvazhdimi i proçesit të copëzimit të civi-lizimit sllavo-ortodoks, që rrezikon tëçojë në dobësimin e skajshëm e, mbase,në vdekjen e civilizimit të sllavëve tëjugut. E gjithë kjo, argumentojnë ata, përshkak se amerikanët duan të kontrollojnëkorridoret energjitike, si dhe rrugët etranzitit të trafikimit të drogave të forta,të armëve dhe të mishit të bardhë. Popujtsllavo-ortodoksë, sipas tyre, janë të vet-mit që mund ta ruajnë Europën nga këtotë zeza. Dhe nga shqiptarët.Atëhere, çfarë duhet bërë? Të ringrihet etë konsolidohet bota sllavo-ortodokse.Ringritja duhet të fillojë nga Kosova-djepi i shtetësisë serbe dhe ortodoksisëballkanike, – propozon “studiuesi” PeterIskanderov. Aty “mund të fillojë rilindjae Serbisë dhe serbëve, si dhe e shtetit rusnë Ballkan.

Elena Guskova e shtron më

gjerë problemin dhe e formulon politikëne re të ringritjes së Rusisë dhe botëssllavo-ortodokse në Ballkan, si mëposhtë: të mos lejohet përhapja e kontrol-lit të NATO-s në territorin e të gjithë ish-Jugosllavise; të mos lejohet krijimi ibazave ushtarake në territorin e Serbisëdhe Malit te Zi; të luftohet “amerikaniz-imi” dhe “vatikanizimi” i hapësirës his-toriko-kulturore, të populluar nga sllavëtortodoksë të jugut, me pasojë ndezjen erusofobisë; të punohet për rilindjen dhezhvillimin e traditave historike, që kul-tivojnë idetë e reciprocitetit dhe të frymësortodokse.I spikatur prej vitesh për ide“origjinale”,pa bukë, Peter Iskanderov, ika sugjeruar Presidentit Putin që, ashtu siPresidenti Willson, para gati 100 vjetësh,të dalë me 14 pika për Ballkanin, për tëhyrë në histori si “arkitekt i Ballkanit tëri”.Se cilat do të ishin shtyllat, ku do tëmbështetej projekti arkitekturor rus i Bal-lkanit të ri, nuk është e vështirë të merretme mend, aq më tepër që Kremlini ka një“baze teoriko-shkencore”, ku tëmbështetet. A nuk ishte profesoriamerikan Samuel Hutington ai që pativlerësuar si civilizim të veçantë atëortodoks? A nuk ishte Hutingtoni, ai qëpati sugjeruar njohjen e Rusisë si shtetbërthamë të ortodoksisë? Rusia nukkërkon asgjë më shumë, sesa t’i njihetpozita e saj dominuese mbi këtë civi-lizim. Që do të thotë, dominim mbiUkrainën, Bjellorusinë, Armeninë, Gje-orgjinë, mbi popujt sllavo-ortodoksë tëEuropës Qendrore dhe asaj Juglindore. Sipas projektit arkitekturor rus, proçesetintegruese Lindje-Perëndim janë jo pro-duktive, ato që duhen nxitur e mbështeturjanë integrimet sipas boshtit veri-jug, mëkonkretisht, Moskë-Athinë, Moskë-Beograd, Moskë-Shkup, Moskë-Sofie.

Gjenerali rus, Leonid Ivashov,flet hapur për përleshje midis civiliz-imeve në fazën aktuale dhe shpreh bind-jen se fitorja do t’i takojë atij që ka rrënjëmë të thella historike, kulturë më të lartëdhe themele shpirtërore më të qën-drueshme. Për të, pa pikë dyshimi, ështëcivilizimi sllavo-ortodoks që i zotëronkëto cilësi, ndaj ai është i destinuar të fi-tojë mbi civilizimin e kalbur e të deg-jeneruar perëndimor, epokës së të cilit,edhe sipas Moskës zyrtare, i ka ardhurfundi.

Ashtu si dikur kundër Peran-dorisë Osmane, edhe sot, Rusia hiqet simisionare, këtë radhë, jo për çlirimin epopujve sllavo-ortodoksë nga turqit, pornga zgjedha e kapitalit dhe civilizimitperëndimor që, gjoja, për ta, janë krejtë-sisht të huaj.

Por misioni i vërtetë i Rusisënuk është konsolidimi i botës sllavo-ortodokse. Misioni i saj i vërtetë ështëkthimi i ndikimit të saj në Ballkan. Nukka patur, historikisht, nuk ka as sot,sllavofili, serbofili apo grekofili ruse. Kapatur, ka dhe, me gjasë, edhe në tëardhmen, do të ketë interesa ruse në Bal-lkan. Solidariteti dhe uniteti sllavo-ortodoks, aktualisht është më shumë njëshfaqje e fantazisë, sesa një fakt real. Siçkonstaton me keqardhje ish drejtori i nd-

jerë i Institutit të Sllavistikës, V. Vollkov,sot kemi të bëjmë me entropi të botëssllave. Aneksimi i Krimesë nga Rusiadhe ndërhyrja e saj në Ukrainën Lindoreishte gozhda e fundit në arkivolin e atijqë dikur njihej si uniteti dhe solidaritetisllavo-ortodoks.

Gjithsesi, xhihadi rus nukshkurajohet. Rikthimi i peshës dhendikimit të Rusisë në Ballkan, të rënëdukshëm, pas shpërbërjes së BashkimitSovjetik, sipas xhihadistëve të Moskës,është në rendin e ditës dhe i mundshëmpër t’u realizuar. Duke shfrytëzuar simaskë dhe si instrument,midis tetjerash,edhe lidhjet sllavo-ortodokse. Përtë treguar se lidhjet e Ballkanit me Eu-ropën nuk janë aq të qëndrueshme saduken dhe se vetë Rusia nuk është aq eizoluar sa thuhet.

front uniK KunDërraDiKalizmit Dhe eKstrem-

izmit të çDo lloj forme

Trajtimi i problematikës aktuale ballka-nike në kategoritë civilizuese, klasifikimii popujve në të mirë (sllavo-ortodokset,në përgjihësi, serbët në veçanti) dhe tëkëqinj (popujt ballkanikë të besimit mus-liman, në përgjithësi, shqiptarët nëveçanti) shkencërisht është i paqën-drueshëm, politikisht i rrezikshëm. Çdocivilizim dhe çdo popull ka vlerat e vetaqë duhen respektuar. Natyrisht, po tëqëmtohet në mënyrë të qëllimshme dheme zellin e paepur të pseudostudiuesvetë Institutit të Sllavistikës, në çdo civi-lizim e popull mund të gjesh ndonjë“njollë”. As civilizimi i popullit, të cilit ipërkasin Guskova, Iskanderov, Fil-imonova, Lavrovi dhe Putini, nuk është iimunizuar prej tyre, përfshirë njollën eradikalizmit dhe ekstremizmit që ata për-piqen t’ua veshin vetëm të tjerëve.

Jo më larg se në fillim të këtijmuaji, në mjetet e informimit masiv, unjoftua për pogrome të vërteta në Rusi si,rrahja e vajzave të “Pussy Riot” në Soçi,sulmi i lëzivjes pro regjimit “StopHam”mbi kalimtarët e rastit që pinin duhan apoalkool në sheshin “Bolotnaya”(03.07.2015), prishja e dhunshme e kon-certit festiv të radios “SerebryanyiDozhd” (04.07.2015). Ekzekutuesit edhunës së lartpërmendur u quajtën “tale-banë ortodoksë”.Vitin e kaluar, nga forcat separatiste tëmbështetura nga Rusia, u vranë 4 protes-tanë në Sllaviansk. Ekzekutuesit e tyre,gjithashtu, u quajtën “xhihadistëortodoksë”.Po rrëzimi i avionit Boeing 777, vitin ekaluar, ku gjetën vdekjen 298 vetë, a nukishte terrorizëm? Po furnizimi i forcaveseparatiste ukrainase me mercenarë, mearmë të sofistikuara, çfarë është?

Sergei Lavrovi, me të drejtë,shpreh shqetësimin e tij për rritjen endikimit të Shtetit Islamik në Ballkan,por ai harron se në radhët e ISIS-it janë,deri në 2000 luftëtarë, shtetas rusë, pafolur për mijëra të tjerë nga hapësira ishsovjetike. Duke qenë një kërcënimglobal, ISIS-i nuk ka si të mos jetë kër-cënim edhe për Rusinë. Lavrovi, me sig-uri duhet ta dijë se, Abu Bakëral-Bagdadi ka kërcënuar drejtpërdrejtshefin e tij, Presidentin Putin, përmbështetjen që Rusia i jep regjimit siriantë Asadit. Dhe kërcënimi i tij është shumëserioz për Rusinë: tërheqjen në luftën eshenjtë të Shtetit Islamik, të Kaukazit tëVeriut.

As ata, për të cilët Rusia tre-gon kujdes “të veçantë”, sllavo-ortodok-sët e Ballkanit, nuk janë të çliruar ngashfaqjet e ekstremizmit dhe radikalizmit.Dihet se sa gjakderdhje i shkaktoigadishullit ballkanik nacionalizmi radikalserb, në vitet ’90-të, kur terrori ndaj pop-

ullsisë se pafajshme civile në Kosovë dheBosnje-Hercegovinë, u ushtrua nga vetështeti serb.Ndërsa këto ditë, Kryetari i këtij shteti,Tomisllav Nikoliç, duke marrë pjesë nëinaugurimin e statujës së Gavril Principit,vrasësit të trashëgimtarit austro-hun-garez, akt që shërbeu si pretekst për fil-limin e Luftës së Parë Botërore, e quajtiatë hero kombëtar.Nga ana tjetër, as shejtanët shqiptarë,

nuk janë aq të zinj, sa i bëjnë predikuesite Institutit të Sllavistikës apo ata tëKremlinit zyrtar.Gjatë vizitës së tij në Shqipëri, vitin ekaluar, Papa Françesku, ngriti lart ”vël-lazërinë fetare” midis shqiptarëve. Au-toriteti i Përkujtimit të Martirëve dheHeronjve të Holokaustit, Yad Vashem, nëJeruzalem, ka njohur me kohë kon-tributin e shqiptarëve për shpëtimin e he-brenjve, gjatë Luftës së Dytë Botërore.Shqiptarët, përgjithësisht, janë të prirurdrejt ekumenzimit. Në Tiranë, ka qen-drën e vet Kryegjyshata Botërore e bek-tashizmit, që njihet si varianti më liberali muslimanizmit. Jo Sheriati, por kanunete ndryshme vendore kanë rregulluar jetëne përditshme të shqiptarëve ne shekuj.Si Shqipëria, ashtu edhe Kosova janëangazhuar seriozisht në luftën kundër ter-rorizmit, në plan kombëtar dhe ndërkom-bëtar. Në të dy vendet është miratuarlegjislacioni përkatës që penalizon pjesë-marrjen e shtetasve të tyre në konfliktejashtë vendit. Në të dy këto shtete, janëarrestuar individë, të dyshuar, se janëmarrë me rekrutim të qytetarëve shqip-tarë për konfliktin sirian.Natyrisht, ashtu si dhe popujt e tjerë, asshqiptarët nuk janë të imunizuar ngaradikalizmi dhe ekstremizmi. Është faktse, vitet e fundit, ka patur nje gjallërim tëkëtyre dukurive. Megjithë masat e marra,numri i shqiptarëve që luftojnë në krah tëShtetit Islamik, në raport me popullsinë,është relativisht i lartë. Gjithashtu, vëre-het aktivizimi i disa elementeve qëkërkojnë largimin e shqiptarëve nga is-lami tradicional.

Këto shqetësime janë bërë,por duhet të bëhen akoma më mirë në tëardhmen, objekt i punës së institucionevetë specializuara shtetërore, sherbimevesekrete, policive, komiteteve apo agjen-cive shtetërore të kulteve, shkollës, in-stitucioneve fetare, OJQ-ve, nëpërgjithësi, të gjithë shoqërisë. Veprim-taria shumëplanëshe, brenda vendit,kundër shfaqjeve të ekstremizimit,radikalizmit dhe terrorizmit nuk mund tëjetë efikase, jashtë bashkëpunimit mefqinjët dhe partnerët ndërkombëtarë, nëradhe të parë, me SHBA dhe BE, poredhe me të gjitha shtetet dhe faktorët etjerë të interesuar, në përballimin e këtyresfidave të rënda, përfshirë Rusinë.

Këto dukuri të rrezikshme nuk kanë fe,kombësi, as atdhe. Ato bëjnë pjesë nëkategorinë e dukurive të sotme globale,transnacionale, “pa pasaportë”, ndaj tëcilave duhet luftuar bashkërisht, në frontunik dhe në mënyrë të organizuar. Sfidatglobale kërkojnë përgjegjësi dhebashkëpunim global për t’u përballuarme sukses. Alternativa që ofrojnë propa-gandistët e Institutit të Sllavistikës nëMoskë, për të luftuar një xhihad, nëpër-mjet një xhihadi tjetër, është alternativëqë çon në ndezjen e zjarrit etnik dhe fetarmes popujve. Ajo është me pasoja tepërtë rrezikshme për Ballkanin, për vetëRusinë, për paqen dhe stabilitetin në Eu-ropë dhe botë dhe, si e tillë, duhet re-fuzuar kategorikisht, në planin shkencor,kulturor, politik dhe diplomatik.

plus www.facebook.com/thealbanian.co.uk faqe 18

Nëse jeni në të njëzetat apotë tridhjetat, është koha eduhur për të parandaluar

shenjat e plakjes. Por nëse jeni mëe moshuar, akoma ka shpresë!Dy gjërat kryesore që ju mund tëbëni për të mirën e lëkurës tuaj janëtë mos pini duhan dhe të mos i ek-spozoheni rrezeve të tepërta të diel-lit. Por mos llogarisni që ndalimi ipirjes së duhanit dhe i vesit tjetërdo të mbroj lëkurën tuaj nga ajo ecila tashmë ka ndodhur. “Fatkeqë-sisht, femra te reja po vazhdojnë tëpijnë duhanin” thotë dermatologiaDoris Day. “Është një ndër gjëratmë të këqija, pas rrezeve të diellit,që ju mund ti bëni lëkurës tuaj.”Shenjat e plakjes mund të jenë endedelikate në të tridhjetat, thotë DorisDay. “Por kjo është një kohë e mirëpër të filluar për ti trajtuar ato.”

10 KËSHILLATKUNDËR PLAKJES

Mbajeni lëkurën tuaj të re çdodekadë me këto këshilla nga top-dermatologët.

1. PËRDORNIKREMDIELLI ÇDO DITË

Në mot me shi apo diell, për çdosezon të vitit, përdorimi i kremaveapo locioneve të tilla duhet të jetë nëmënyrë automatike pjesë e rutinëstuaj ditore.Aplikoni kremin kundër diellit ashtusiç ceket në etiketë. Shumica enjerëzve nuk e vënë atë në sasi tëmjaftueshme, prandaj bëhuni liberalekur ju aplikoni atë, dhe riaplokojeniatë çdo një deri në tre orë, varësishtnga sasia e djersitjes, notit apo ek-spozimit direkt të lëkurës tuaj nërrezet e diellit.“Asgjë nuk kryen punë, nëse nuk kenivënë sasinë e mjaftueshme tëkremës/locionit dhe nëse nuk e për-dorni shpeshë atë” thotë dermatologiaHeidi Waldorf. Mos harroni qafën,duart dhe krahët, porosit ajo.

2. SHMANGNI RREZITJEN, SIBRENDA ASHTU EDHEJASHTË

Rrezitja është një ndër gabimet më tëmëdha për lëkuren që femrat e bëjnë,thotë Waldorf. Dëmtimi i lëkures merrezatime ultraviolete e bënë atë tëduket edhe më keq. Gjithashtu edherrezitja e tepruar në diell mund tëshkaktoj njolla të lëkurës dhe dëmtimtë elastinit dhe kolagjenit.Nëse dëshironi të dukeni e rrezitur,dermatologia Doris Day ju rekoman-don produkte për rrezitje pa diell. Atomund të jenë në formë të sprejit, xhe-lit, apo kremave. Por mos harroni qëato nuk ju mbrojnë nga djegiet. Juprap duhet të përdorni çdo ditëkrema/locione kundër djegjes.

3. PËRDORNI SYZE DIELLI

Ato do të mbrojnë sytë tuaj ngadielli e gjithashtu edhe pjesën de-likate të lëkures përreth syve.

Madje, ju nuk do te krijoni më shumërrudha nga lëvizja e syve gjatë gjithëkohës.

4. PËRDORNI KAPELË APOTESHA MBROJTËSE NGADIELLI

Përdori këto së bashku mekremdiellin. Kapelat me mbrojtësepërpara janë zgjedhje shumë e mirë.Nësu duhet të qëndroni jashtë gjatëgjithë ditës, atëherë ju ndoshta duhettë bleni tesha që ju mbrojnë nga dielli.Ato duken njëjtë sikur teshat e zakon-shme, thotë Doris Day. “Janë shumëtë rehatshme për shëndetin tuaj, egjithashtu përdorimi i tyre është njëlëvizje e qëlluar kundër plakjes”vazhdon ajo.

5. MOS PINI DUHAN

Pirja e duhanit është lajm i keq përsecilën pjesë të trupit. Në lëkurëntuaj, pirja e duhanit shkakton avari

të kolagjenit dhe ngushton enët egjakut që bartin oksigjen dhe lëndëushqyese në lëkurën tuaj. Pirja eduhanit në shumicën e rasteve shkak-ton rrudha të hershme të lëkurës tuaj.Me kalimin e kohës thonjtë dhe gish-tat me të cilët pini duhan marrin

ngjyrë të verdhë.Dermatologia Day, e cila dikur edhevet ishte duhanpirëse, fuqimisht jusygjeron ndalimin e pirjes së duhanit.Ndoshta juve ju duhet të provoni disaherë derisa përfundimisht të hiqnidorë nga duhani, por është diçka që iavlenë të provohet derisa të arrini qël-limin.

6. SHMANGNI PËRDORIMINE TEPRUAR TË ALKOOLIT

Një pije me shokë apo një gotë verëgjatë darkës është në rregull. Por për-dorimi i tepruar i alkoolit dehidratonlëkurën tuaj dhe zgjeron enët e gjakut.Nëse konsumoni shumë alkool, mundtë vijë deri te thyerja e enëve të gjakutapo Rosacea- çrregullim i lëkurës qëmanifestohet me skuqje dhe puçrra tëvogla.

7. SHMANGNI ‘YO-YO’ DI-ETAT DHE KËRKONINDIHMË PËR ÇRREGUL-

LIMET NË USHQIM

Çrregullimet në ushqim, siç ështëanoreksia apo bulimia, i japin stresdhe e dëmtojnë të gjithë trupin, përf-shirë këtu lëkurën, flokët dhe thonjtëtuaj. Këto janë çrregullime seriozemadje kërcënuese për jetën tuaj, pran-daj kërkoni menjëherë ndihmë profe-sionale.

Shumë gra në të njëzetat dhe të trid-hjetat kalojnë nëpër periudha të ‘yo-yo’ dietave, pa patur çrregullim të tëushqyerit. (sqarim: “‘YO-YO’ Dietat”janë dieta që manifestohen me hum-bje-fitim të peshës).Sipas dermatologes Day, fitimi dhehumbja e peshës në mënyrë tëpërsëritur mund të shkaktoj një varmetë lëkures.“Në një pikë të caktuar, lëkura juajnuk do ti përgjigjet ndryshimit tëpeshës në trupin tuaj” thotë ajo.Kjo është edhe një arsye më shumëpër të arritur dhe mbajtur një peshë tëshëndetshme të trupit.

8. PËRDORNI RETINOID APORETINOL

Retinoidet janë ilaqe të fytyres të për-shkruara me recetë nga mjeku, siçështë Retin-A, Renova apo Tazorac,që e ndihmojnë lëkuren që të duket samë e re. Retinolet janë një formë mëe lehtë e ilaqeve që ipen edhe pa re-cetë nga mjeku.Nëse jeni shtatzënë ose planifikoni tëmbeteni shtatzënë, pyesni mjekun tuajnëse përdorimi i këtyre ilaçeve ngaana juaj është i sigurt.Gratë të cilat nuk planifikojnështatzaninë mund të përdorinretinoide edhe nëse janë në fillim tëviteve të njëzeta.

9. KONSIDERONI PËR-DORIMIN E ANTIOKSIDAN-TËVE DHE PEPTIDEVE

Për gratë në të njëzetat, gjëjathemelore për kujdesin e lëkurës së sëtyre është larja me një pastrues tëbutë, duke përdorur misturizer gjatënatës, të shoqëruar me një retinoidnëse është e nevojshme. Gjithashtupreferohet përdorimi i serumeve qëpërmbajnë peptide dhe antioksidante,siç janë Resveratroli, Çaji i Gjelbërt,dhe Vitamina A, C dhe E.Nëse përdorni produkte të lëkurës qëpërmbajnë antioksidante, dermatolo-gia Waldorf rekomandon aplikimin etyre në mëngjes, para se të përdornikremdiellin.

10. KONSIDERONI TRET-MANIN PËR LËKURËNE RE TË DËMTUAR

Nëse ju keni dëmtime të lëkurës ngadielli apo janë shfaqur puçrrat në fy-tyren tuaj, microdermambrisioni,zhveshja e lëkurës dhe trajtimi melaser mund të ju ndihmoj.Gjithashtu nëse keni puçrra, mos itërhiqni ato. Shenjat që mbesin ngaheqja e tyre do të duken si rrudha tëtmerrshme.

10 mënyrat kundër plakjes

plus www.facebook.com/thealbanian.co.uk faqe 19

vezët

Për të ulur tensionin, në qoftë se ju nuk keni probleme me koles-terolin, ju mund të provoni të integroni vezët në dietën tuaj. Kjoështë këshilla që del nga rezultatet e një studimi të kryer nga njëgrup i studiuesve në Universitetin Clemson në bashkëpunim meUniversitetin Jilin. Rezultatet e hulumtimit u prezantuan në Na-tional Meeting & Exposition of the American Chemical Society(New Orleans – maj 2013). Studimi u botua edhe në Revistën eBujqësia dhe Kimia e Ushqimit.

Pas këshillës së përdorimit të uthullës në rast të sheqerittë lartë në gjak tani vjen një sugjerim i ri mbi si të kontrollohenvlera të caktuara të shëndetit me anë të ushqimeve. Albumina evezëve (pjesa e bardhë) ka një peptid të veçantë, të quajturRVPSL, i cili ndihmon për të ulur presionin e gjakut. Vezët pra,mund të jenë një ndihmë e vlefshme për ata njerëz që vuajnë ngahipertensioni. Dr Zhipeng Yu, koordinator i studimit, shpjegon sekonsumi i vezëve ka pak a shumë të njëjtin efekt si Captopril, njëdroge të përdorur në trajtimin e hipertensionit të butë ose tëmoderuar.

Falë testimeve të bëra mbi minj laboratorikë, hulumtue-sit ishin në gjendje të zbulonin se 50mg të RVPSL janë po aq efek-tive sa 10 mg Captopril. Nga analizat u zbulua se peptidet RVPSLndikojnë, pa efekte të dukshme toksike që mund të japë përdorimii ilaçeve, mbi një enzimë të veçantë: enzima e cila konverton an-giotenzinën e njohur edhe si ACE (akronimi në anglisht). Enzimae konvertimit të angiotenzinës ndikon në sistemin kardiovaskularduke ndryshuar nivelet e presionit.

Bazuar në këto të dhëna të reja, e verdha e vezës kaefekte të ngjashme me ilaçet ACE-frenues, një familje e barnavetë përdorura në trajtimin e hipertensionit, të post-infarktit tëmiokardit dhe të mosmjaftueshmërisë kronike të zemrës. ZhipengYu shpjegon se tani ata do të vazhdojë të hetojë benefitet e mund-shme për shëndetin e njeriut që vijnë nga konsumi i vezëve.

Në të kaluarën, njerëzve që vuanin nga hiperkolesterolemi (koles-teroli i lartë), u është sugjeruar që të mos hanë vezë, kjo këshillësot është rishikuar, të paktën pjesërisht. Përveç rasteve të veçanta,edhe njerëzit të cilët kanë një nivel të lartë të kolesterolit në gjakmund të konsumojnë 2-3 vezë në javë. Në raste të tjera, ju mundtë hani vezë edhe 4 herë në javë. Indikacionet e reja janë gjithashtunjë pasojë e vezëve në treg sot, të cilat në fakt përmbajë më pakkolesterol sesa në të kaluarën. Një “përmirësim” i arritur për shkaktë vëmendjes më të madhe në ushqimin e pulave.

lëngu i limonit

Një mënyrë mjaft e suksesshme për uljen e tensionit tëlartë të gjakut, është lëngu i limonit. Mjekët popullorë rekoman-dojnë pirjen e lëngut të përftuar nga shtrydhja e të paktën 4 kokr-rave në ditë. Lëngu mund të pihet ashtu siç është ose i ëmbëlsuar.Kura me limon këshillohet të zgjasë për 2 muaj. Në të gjitha së-mundjet e shkaktuara nga hipertensioni, lëngu i limonit jep rezul-tate shumë të mira, për këtë arsye mjekët popullorë këshillojnë qëkjo agrume të konsumohet sa më shpesh për parandalimin e tyre.Megjithatë, limoni nuk rekomandohet vetëm nëse dhimbjet ekokës janë si pasojë e tensionit të lartë, por edhe nga faktorë tëtjerë. Për lehtësimin apo ndaljen e dhimbjeve, mjekët këshillojnëlëngun e limonit, të cilin mund ta shtoni me ujë, në rast se nuk epini dot siç është. Edhe në sëmundjet me temperaturë të lartë dheqë shoqërohen me etje dhe pakësim të urinës, lëngu i limonit kadhënë efektin e dëshiruar. Pirja e menjëhershme e lëngut ulhipertensionin, normalizon dhe qetëson të sëmurin.

Për këtë qëllim, mund të përdoren edhe lëkurat e thatatë limonit, të cilat, pasi hidhen në një sasi të vogël alkooli, lihenpër 8 ditë dhe nga masa e përftuar merren 20 pika që tretën në ujë.Mjekimi me lëkurat e limonit ka dhënë efekte të menjëhershmenë uljen e temperaturës dhe lehtësimin e dhimbjeve të kokës. Nëformë gargare, lëngu i përftuar nga shtrydhja e limonit dhe shtimime ujë, rekomandohet edhe për infeksionet e gojës. Në acarimete mishrave të dhëmbëve, si dhe për të ndalur gjakrrjedhjen, spe-cialistët këshillojnë të bëhet gargarë me lëngun e limonit, disa herënë ditë. Limoni është i pasur me vitaminë C, vitaminë që paran-dalon infeksionet dhe ndal hemorragjinë. Gjithashtu, gargara melimon shërben në qetësimin e fytit të skuqur dhe pakëson dhimbjete shkaktuara prej tyre.

Gjethet e rrushit të zi

Gjethet e rrushit të zi kanë dhënë një ndihmese të përsosur përproblemet e qarkullimit të gjakut. Si për shembull, këmbët e rëndae të fryra, varicet, hemorroidet, qarkullim jo i rregullt i gjakut, etj.Këto gjethe përmbajnë një substancë që quhet anthocyanosides ecila i jep gjetheve edhe ngjyrën e kuqe gjatë stinës së vjeshtës. Kjosubstancë ka për karakteristikë aktivitetin vitaminoz të substancës“P”, e cila rrit ndjeshëm rezistencën dhe tonikun e venave e të ar-terieve. Për këtë rekomandohet që gjethet e thara të rrushit të zi tëlihen në ujë të valuar përgjatë 5 deri në 10 minuta.

vera e kuqe

Një mënyrë tjetër për të ulur rrezikun e sëmundjeve të zemrësështë pirja e verës së kuqe. Ndërkohë, shkencëtarët britanikë kanëzbuluar arsyen përse vera e kuqe parandalon rrezikun e sëmund-jeve të zemrës. Ata thonë se kjo realizohet pikërisht nga një lëndëkimike natyrore që ndodhet në verën e kuqe dhe që pakësonrrezikun e bllokimit të enëve të gjakut. Kjo substancë quhet Po-

lifenols dhe ajo gjendet në lëkurën e rrushit të zi dhe të kuq.

Pasta me vaj ulliri Dhe huDhër Për të ulurtensionin huDhra Për të ulur tensionin

Shëndeti fillon në tryezë, një pjatë pasta me vaj ulliri dhe hudhërnuk është vetëm një pjatë e parë e shpejtë për të përgatitur, porgjithashtu ndihmon për të ulur tensionin. Një studim i ri, i kryernë Universitetin e Adelaide (Australi), nxjerr në pah edhe njëherëpërfitimet e hudhrës. Megjithatë, studiuesit shpjegojnë se ka dal-lime dhe bën më mirë për tensionin e gjakut hudhra e vjetruar.Rezultatet e studimit u botuan disa javë më parë në Maturitas(Hudhra e vjetruar ul tensionin e gjakut tek pacientët me hiperten-sion të pakontrolluar: një test rastësor i kontrolluar – Qershor 2010-)

Për shumë mjekë hudhra është një aleat i vlefshëm për shëndetintonë: ajo mund të përdoret si një antibiotik natyral, rekomandohetpër njerëzit me presion të lartë të gjakut, ul sheqerin në gjak, ulkolesterolin dhe trigliceridet, është një antikërpudhë per Kandidën,kundër krimbave, ajo është gjithashtu e dobishme përarterosklerozën, shqetësimeve të mëlçisë dhe çrregullimeve tëtëmthit. Studimi i kryer nga hulumtuesit australian është fokusuarmbi efektet e hudhrës mbi presionin e gjakut.Dr Karin Ried, koordinatore e studimit, tha se gjetjet janë rezultati një studimi të bërë në 50 njerëz të moshuar me hipertension.Vullnetarët ishin të ndarë në dy grupe, njëri prej grupeve për 12javë do të integronte hudhrën e thatë në dietën e tyre, ndërsa tjetriti është dhënë një placebo. Pas tre muajsh të gjithë vullnetarët iunënshtruan analizave klinike. Rezultatet ishin shumë interesante,vullnetarët të cilët kishin integruar hudhër e vjetruar kishin njëmesatare presionit sistolik të gjakut prej 10.2 mmHg, më të ulëtse grupi i kontrollit (vullnetarë të cilët kanë marrë placebo).

Përmes këtij studimi, shkencëtarët donin të vlerësonindobishmërinë aktuale që i atribuohet hudhrës nga mjekësia pop-ullore, dhe sipas Dr Reid testi është kaluar por me disa rezerva.Integrimi i hudhrës ka reduktuar presionin e gjakut nën pragun ehipertensionit, megjithatë, për të maksimizuar efektet duhet kon-sumuar hudhër e vjetruar. Ekspertët shpjegojnë se hudhra pluhurka një efekt të zbutur, kjo vjen për shkak se hudhra e vjetruar ështëmë pak e qëndrueshme dhe nuk është e lehtë të përcaktohet sasiae dozës merret.

Hudhra e vjetruar përgatitet nëpërmjet një procesi tëveçantë i cili ruan vetitë, në të kundërtën, vaj i hudhrës nuk përm-ban përbërësit aktiv dhe për këtë arsye është i paefektshëm kundërhipertensionit.

Tensioni

plus www.facebook.com/thealbanian.co.uk faqe 20

Pyetja se çfarë kriteresh estetikeduhet të kemi për t’u futur nëgrupin e njerëzve të bukur për-

ballet shpesh me debatin se elegancaështë një nga kriteret që bën një femërmë me sharmë sesa një tjetër.Nëse jeni gati të jeni një femër ele-gante dhe klas, ndiqni këto këshilla!

rritja vizuale e syve

A e keni ditur se Madonna përdormaskarë qerpikësh me ngjyrë gësht-enje dhe jo të zezë? Ngjyra e gështen-jës është ideale për femrat të cilat kanësy të çelë, sepse në njërën anë ështëmjaft e errët saqë mund ta zëvendësojëngjyrën e zezë, ndërsa nga ana tjetërështë mjaft e ndritshme për t’u kom-binuar me sytë e gjelbër ose të kaltër.Veç kësaj maskara ngjyrë gështenje vënë dukje edhe të bardhat e syve.

Buzë të PlotaDhe të lënGshme

Është shumë me rëndësi që kur njëfemër e bukur fotografohet, ajo duhet

t’i ketë buzët e lëngshme. Për këtëarsye, ajo duhet të mbajë me vete pil-ing-hidratues për trup me shtojcë tëkripës së detit. Ky krem vihet në buzëme lëvizje rrethore. Kripa e detit do t’ilargojë qelizat e vdekura, ndërsa bazavajore e kremit do ta bëjë lëkurën ebuzëve të lagësht në mënyrë të përso-sur.hija e cila zGjat më Gjatë

Në rastet e evenimenteve të mëdha se-cili makijazher llogarit që makijazhi tëqëndrojë sa më gjatë dhe ta ketë efek-tin e vet.Truku: Në fillim vendosni hije-kremdhe pritni të kalojnë disa sekonda, pas-taj mbi të vendosni hije-pluhur të tënjëjtës ngjyrë.

Për vëllim shtesë

të floKëve

Provoni stilet të cilat i përdorin stilistëte njohur. Bëni një vijë ndarëse, pastajndani flokët në tufa përgjatë vijës.Rrënjën e secilës tufë spërkateni mespërkatës për flokë duke e mbajturlartë mbi kokë. Për fund, secilën tufëforcojeni në rrënjë me kapëse të za-konshme flokësh dhe mbajeni 3-5minuta derisa të thahet. Në këtëmënyrë do t’u siguroni flokëve tuajavëllim të madh, i cili do të qëndrojëme orë të tëra.

Kamuflimi i Përsosuri aKneve

Edhe për këtë problem ekziston zgjid-hje e thjeshtë: Në vend se të përdornipudër të lëngshme dhe korrektues,vendosni në fytyrë preparat për vetë-errësim me shkëlqyes ngjyrë ari. Nërastet kur në fytyrë paraqiten puçrra tëmëdha, nëse vendosni makijazh-vetëm sa do t’i ekspozoni edhe mëshumë ato dhe nuk do t’i fshihni. Ngaana tjetër preparati për vetë-errësimme shkëlqyes të lehtë e reflektondritën në lëkurë duke bërë që aknetdhe yndyra në lëkurë të bëhen më paktë vërejtur.

vetulla natyraleMë së miri është që lapsi të jetë ngjyrëhiri, e cila i përshtatet kujtdo, dhe tëcilën mund ta vendosni me disa lëvizjetë shkurta dhe të forta. Përveç kësajpër rregullimin e vetullave (kuptohet)rekomandohet edhe pinca!

floKë të Buta, Por të Plota

Nëse dëshironi t’i zbutni flokët tuajdhe nuk dëshironi që ato ta humbinplotësinë e tyre, shfrytëzojeni ‘dred-hinë’: preparatin për zbutje vendoseninë distancë prej 3-4 cm larg rrënjës sëflokëve dhe në këtë mënyrë do tëshmangni mundësinë që flokët tuaj tëduken “të rrafshëta sikur dërrasë”.

vetulla të Përsosura

Kur jeni duke u përgatitur për ndonjëeveniment të veçantë, përdoreni fshe-htësinë mjaft të suksesshme: Pasi tëkeni përfunduar zbukurimin e syve,përdorni laps me pigment të hollëvezullues. Pas formësimit të vetullave,përdorni laps me ngjyrë shampanje,me anë të të cilës do të vizatoni njëvijë përgjatë skajit të poshtëm të ve-tullave dhe pastaj vazhdojeni linjën nëdrejtim të kapakëve të syrit. Kyveprim do ta shtojë edhe më shumëbukurinë e vetullave tuaja të formë-suara në mënyrë të përsosur.

Buzët e rritura

Buzët tuaja do të duken më të plotanëse i lyeni me vezullues të ndritshëm.Kjo nuk është e tëra, vendosni pakvezullues edhe mbi linjat e buzës sësipërme. Ndriçimi në këtë mënyrë do

të japë reflektim dhe vizuelisht do t’izmadhojë buzët tuaja në mënyrëshumë subtile.

ten Pa të metaA duket fytyra juaj jo-natyrale kurvendosni pudër të lëngshme? Nëse kjoju ndodh juve, atëherë u rekomando-jmë të përdorni krem të tonuar në vendtë pudrës. Në këtë mënyrë ngjyra etenit tuaj do të duket uniforme sepsekremi do të mbulojë skuqjet eventualenë fytyrë duke siguruar pamje të për-sosur natyrale (fytyra juaj nuk do tëduket si maskë!). Si të veproni:kremin vendoseni në mënyrë që tëbëni masazh të fytyrës me lëvizjerrethore. Nxehtësia e gishtave tuaj dotë bëjë që kremi të shpërndahet nëmënyrë të njëtrajtshme në të gjithësipërfaqen e fytyrës.efeKti i lumturisëVizatojeni shkronjën “V” në skajin ebrendshëm të syrit me ndihmën evizatuesit të syve me pigment vezul-lues me ngjyrë të bardhë. Kështu sytëtuaj do të duken më të ndritshëm,ndërsa ju do të dukeni e lumtur.

KëmBë seKsiNëse dëshironi ta mahnitni të dashurintuaj, lyeni të gjithë trupin me losionvezullues, duke u kushtuar rëndësi tëveçantë gjunjëve dhe këmbëvenëngjunjë. Kështu do t’i vini në pahkonturat e këmbëve tuaja duke larguarvëmendjen nga “të metat” eventuale-që është një formë e magjisë dhegjendjes në çdo situatë.

si të dukeni bukur?

sport www.facebook.com/thealbanian.co.uk faqe 21

Shorti i grupit G për kualifikuesete Botërorit “Rusi 2018″ ka vënëpërballë për herë të parë në një

edicion kualifikuesesh Shqipërinë dheMaqedoninë.

Dy skuadra Kombëtare që mes tyrekanë tetë përballje, por të gjitha sitakime miqësore. Në opinionin sportivmaqedonas, përballja me Italinë dheSpanjën është cilësuar si një spektakëlpër tifozët, ndërkohë që fakti që do tëjenë në një grup me Shqipërinë ështëkonsideruar si një rrezik për Maqe-doninë.

Mediat e kanë përcjellë sinjë përballje, ku skuadra e tyre do tëjetë e rrezikuar në shumë drejtime për-ballë kuqezinjve. Maqedonasit u trem-ben shumë faktorëve që do të jenë sifaktorë ndihmues të kuqezinjve në dypërballjet që do të luhen mes tyre.

Kur flasim për Maqedoninë dhe pop-ullsinë e saj, nuk duhet të harrojmë qërreth 1/ 3-at e saj janë shqiptarë. Kjonë shifra të përafërta, pasi diçka e tillëmund të jetë në raporte që e bëjnënumrin e shqiptarëve akoma më tëmadh. Në këtë mënyrë, në ndeshjen qëdo të luhet në Maqedoni nuk ështëshumë dominues opinioni sportiv qëmbështet Maqedoninë, në krahasim meatë që mbështet kuqezinjtë. Nuk janëtë paktë lojtarët që janë pjesë e Kom-bëtares së Maqedonisë, por që janë meorigjinë shqiptare. Këta lojtarë e trego-jnë hapur mbështetjen për Shqipërinë,në deklarata, apo edhe në mbështetjenqë bëjnë në fushata të ndryshme nërrjetet sociale.

Në këtë mënyrë, simpatia etyre për Shqipërinë ka bërë që “mace-donian football.com” të shtrojë njëpyetje: “Si do të jetë forma e këtyre lo-

jtarëve në përballjen meShqipërinë? A rrezikojmë që atatë mos japin maksimumin e tyrepërballë një kombëtareje që esimpatizojnë edhe haptazi?”,shkruhet në mediat maqe-donase, duke iu referuar loj-tarëve me origjinë shqiptare.Një tjetër shqetësim për maqe-donasit është se disa nga grupetkryesore të tifozërive që janë tëorganizuara janë mbështetëse tërregullta të Shqipërisë.Tifozët e Shkëndijës dhe tëShkupit, si dhe shumë grupimetë tjera masive, e kanë treguarhapur mbështetjen e tyre përShqipërinë, ndaj edhe në për-balljet Maqedoni-Shqipëri at-mosfera mund të jetë e zbehtënë favor të Maqedonisë. Këto arsyebëjnë që maqedonasit të kenë frikë për-

ballë Shqipërisë, pasi shumë faktorë qëduhet të jenë mbështetës të kombëtares

anojnë nga kuqezinjtë dhe jo ngaMaqedonia.

alarm te maqedonasit, friKë nGa shqipëria!

Drejtues të sportit të Ferizajt dhe zyrtarë të Klu-bit të Hendbollit "Kastrioti" nga Ferizaj janëshprehur të hënën se janë të gatshëm të presin

me nikoqirllëk ekipin serb të "Radniçkit" nga Kragu-jevci dhe se nuk ka nevojë për terrene neutrale

Siç dihet tashmë në kuadër të EHF Chal-lenge Cup ekipi ferizajas me 10 apo 11 tetor do tëndeshet me ekipin serbë nga shumadija, mirëpo këtatë fundit siç po duket më shumë po e preferojnë ndonjëteren neutral se sa të udhëtojnë për në Ferizaj.Madje në faqen zyrtare të këtij klubi ndër tjerash ështëthënë se zgjidhja më e mirë do të ishte një terren neu-tral, por që mirëpresin çdo vendim që do të sjellin in-stitucionet e shtetit të tyre dhe Federata Evropiane eHendbollit (EHF).

"Qëndrimi i klubit është që ne e dëshirojmënjë terren neutral, megjithëse ky vendim nuk është nëkompetencat tona", thuhet në faqen zyrtare të klubit.Drejtori i Drejtorisë për Kulturë, Rini dhe Sport, NaimFerati ka thënë se si institucionet lokale dhe nëbashkëpunim me udhëheqësit e klubit kanë arritur nëpërfundim për organizim të ndeshjes, mikpritjes sësportistëve nga Kragujevci, raporton KosovaPress."Informacionet që sot ne kemi, janë që klubi ngaKragujveci ka shprehur dilemat që loja të zhvillohet nëterren neutral. Por, Ferizaj është i gatshëm që të orga-nizojë takimin si është më së miri në çdo aspekt", kathënë Ferati.

Edhe kryetari i klubit të hendbollit "Kastri-

oti", Izet Rushiti ka theksuar se ne kur kemi bërëkërkesë për pjesëmarrje në gara, jemi zotuar se do tëorganizojmë si duhet ndeshjet dhe për këtë nuk kaasnjë dilemë. Rushit ka shpresuar se ndeshja do tëzhvillohet në Ferizaj dhe ndeshja e kthimit në Kragu-jevc.

"Ne nuk kemi ndonjë informatë se ekipi serbështë në kërkim të terrenit neutral. Deri më sot nukkemi pasur ndonjë informatë zyrtare, as ndonjë thirrjetelefonike, përveç se në fillim pas shortit ka pasur njëkonfirmim se takimet do të zhvillohen sipas rregullavedhe shortit", ka thënë RushitiNdryshe pas tërheqjes së shortit, eki pi serb ka vlerë-suar se bëhet fjalë për ndeshje specifike me "rreziksh-mëri të lartë", pasi është takimi i parë i ekipeve ngaSerbia dhe Kosova në ndonjë garë të EHF-së, dukeshfaqur edhe alternativa për zhvillimin e takimeve.Për më tepër bëhet e ditur se hendbollistët e Kastriotitderi më tani kanë qenë në pushim, ndërsa së shpejti dotë jetë grumbullimi i hendbollistëve dhe fillimi i për-gatitjeve.

"Ne kemi filluar të shlyejmë obligimet qëkemi ndaj lojtarëve, ndërsa përgatitjet do të nisinshumë shpejt. Besoj se do të bëjmë disa përforcime melojtarë nga kampionati jonë dhe deri më 11 tetor do takomponojmë ekipin me lojtarë cilësor dhe të kemikonkurrent për të kaluar në xhiron tjetër", ka thënëkryetari i klubit, Izet Rushiti.

zyrtare: në tetor ndeshja e parëKosovë-serBi

Lojtarët e Kombëtares poshfrytëzojnë mundësitë efundit në merkato për të gje-tur destinacion më të mirë nësezonin e ri dhe një pjesë etyre janë shumë pranë real-izimit të objektivave të tyre,pasi kërkohen nga klube cilë-sore dhe që mund të jenë njësukses për karrierën e tyre nëvazhdim. Mbrojtësi ElseidHysaj është një prej tyre, pasikërkohet nga shumë klube nëItali dhe në Gjermani, ku tëinteresuarit ofrojnë deri në 8 milionë europër kartonin e shkodranit. Empoli endenuk ka gjetur marrëveshje me ndonjërinprej klubeve, por deri në fund të merkatosgjithçka mund të ndodhë. Ndërkohë, edhembrojtësi Lorik Cana është në kërkim tënjë destinacioni të ri dhe Katari duket seështë pritësi i kapitenit të Kombëtares tonë.Megjithatë, nuk përjashtohet mundësia njëklub në Gjermani ose në Francë për mbro-jtësin kuqezi. Një nga lojtarët që së fundmika bërë bujë në merkato, për faktin ekërkohet nga klube elitare, është sulmuesiShkëlzen Gashi, aktualisht bomberi titullari skuadrës së Bazelit në Zvicër. Gashi kabërë një sezon të shkëlqyer dhe fitoi për tëdytin vit radhazi “Këpucën e Artë” nëkampionatin zviceran, por ai dëshiron njëpërvojë të re, një aventurë në një kampi-onat më të fortë dhe interesim për të kapasur si nga klubet e Serisë A italiane,ashtu dhe nga klubet e Bundesligës gjer-mane. Ditët e fundit në garë për sulmuesintonë kuqezi është futur Shalke 04, njëskuadër që është rritur ndjeshëm gjatëviteve të fundit dhe ka premisa të luajë nëChampions League. Ajo ofron deri në 8milionën euro për bomberin e Kombëtarestonë, por Bazeli që ka kartonin e tij kërkonmbi 10 milionë euro. Klube të tjera presin

“tek dera” për sulmuesin, por ende nuk kazyrtarizim. Situata Pas Elseid Hysajt,Shalke 04 ka hedhur sytë drejt një tjetërshqiptari. Sinjalet e dërguara nga klubi ngaGenselkirçen për mbrojtësin shkodran tëkombëtares duket se janë ndalur përkohë-sisht në pritje për të mësuar të ardhmen eDraksler nga shitja e të cilit mund të arkë-tojë miliona Euro. Gjithsesi, kërkimi i “mi-natorëve” në radhët e kuqezinjve nukndalet vetëm te Hysaj sepse në radarët e“Bluve Mbretërorë” është vënë edhe sul-muesi i Bazelit, Shkëlqen Gashi. Lajmin ebëjnë të ditur mediat zvicerane që thekso-jnë se 26-vjeçari shihet si elementi idealpër të plotësuar boshllëqet në sulmin eskuadrës gjermane. “Fussballinfos”shkruan se oferta në adresë të zviceranëveështë 8 milionë Euro, por Bazeli i ka bërëballë duke e refuzuar përkohësisht. Palëtjanë ende larg në qëndrime por gjatë ditëvetë ardhshme mund të gjejnë gjuhën e për-bashkët për transferimin e bomberit shqip-tar drejt Bundesligës ku do të bënte njëtjetër hap cilësor në karrierën e tij. Gashika një kontratë që e lidh me Bazelin derinë vitin 2018 dhe gjatë sezonit të shkuar aifitoi edhe Këpucën e Artë të kampionatitzviceran si golashënuesi më i mirë me 22gola në kampionat.

shalke befason në merkato, ofertë për sulmuesin kuqezi

shkëlzen Gashi

ambasada e republikës së shqipërisë në mbretërinë e Bashkuar Embassy of the Republic of Albania

33 St. George’s DriveLondon SW1V 4DG

Tel. +44 (0) 20 7828 8897Fax +44 (0) 20 7828 8869

E-mail: [email protected]://www.albanianembassy.co.uk

To contact the Albanian Embassy for emergency cases onlyplease call: 07518662630 (17.00-09:00 and during weekends)

ambasada e republikës së Kosovës në mbretërinë e Bashkuar Embassy of the Republic of Kosovo

8 John StreetLondon Wc1N 2ES

Email: [email protected] Tel: +44(0)207 405 1010

sport www.facebook.com/thealbanian.co.uk faqe 22

Fillojmë eliminatoret me Maqedoninë,i mbyllim me ItalinëNëse shorti për Botërorin 2018 nuk kaqenë aspak i lehtë për Shqipërinë, qëka rënë në një grup me dy superfuqi tëfutbollit botëror si Spanja e Italia, nëFSHF është marrë frymë më lehtësishtpasi UEFA ka publikuar kalendarin endeshjeve të Grupit G. Në shpërndar-jen e ndeshjeve nga shtatori 2016 derinë tetorin 2017, kuqezinjtë kanë pasurmjaft fat, pasi me përjashtim tëtakimeve përmbyllëse të elimina-toreve, kanë evituar përballje shumë tëforta brenda të njëjtës javë. Një kalen-dar i favorshëm nuk do të thotë de-tyrimisht që Shqipëria ka shanse më tëmëdha për një kualifikim historik, porsipas listës së ndeshjeve të ndara dje,kuqezinjtë kanë mundësi reale që tëbëhen faktor në grup.

Mund të thuhet se pjesa e parë e kual-ifikueseve është më e lehta në letër përkombëtaren shqiptare, e cila fillonrrugëtimin e saj drejt Rusi 2018 më 5shtator të vitit të ardhshëm në shtëpipërballë Maqedonisë, në atë që ështëndeshja e vetme për këtë muaj. Një fil-lim me fitore ndaj Maqedonisë do tëbënte shumë më të thjeshtë vijimësinënë kualifikuese, edhe pse kjo ndeshjepritet të komplikohet nga ngarkesaemocionale e saj. Në tetor 2016,

kuqezinjtë i presin dy sfida, ku e paraështë një transfertë ndaj Lihtenshtejnit,ndërsa e dyta, vetëm 3 ditë më vonë,është ndeshja kundër Spanjës, nëfushën tonë. Në favor të kuqezinjve nëtë këtë rast është fakti se spanjollët do

të udhëtojnë drejt vendit tonë pas njëndeshjeje shumë të ndezur kundër Ital-isë, skuadrës tjetër të madhe të GrupitG, atë që çdokush e quan rivalen evetme të iberikëve për vendin e parë nëgrup. Viti 2016 mbyllet me një ndeshje

në muajin nëntor, ku këtë radhë,Shqipërinë e viziton Izraeli, një kom-bëtare e cila në vitet e fundit ka pasurshumë luhatje, por renditet mevazhdimësi në vendet e treta të elimi-natoreve të ndryshme dhe mendohet të

jetë rivalja e kuqezinjve për këtë pozi-cion. Fundi i pjesës së parë të kuali-fikueseve është në mars 2017, kurShqipëria do të udhëtojë drejt Italisëpër ndeshjen “debutuese” zyrtare ndajkësaj përfaqësueseje. Duke pasurparasysh se në pjesën e parë të elimi-natoreve, 3 ndeshje luhen në shtëpi,ndërsa njëra prej dy sfidave në trans-fertë është kundër Lihtenshtejnit, duketqartësisht që pjesa e parë e edicionitështë ajo ku kuqezinjtë mund të bëjnëmë shumë pikë, të cilat duhet të dinët’i administrojnë në fraksionin e dytë.

Takimet e kthimit fillojnë me vizitënnë Izrael në qershorin e vitit 2017, njëndeshje e cila me shumë mundësi do tëpërcaktojë pretendimet e kuqezinjve nëkëto eliminatore. Dy sfidat e shtatorit2017 përsëri janë të favorshme për rad-hën e zhvillimit të tyre për kombëtarene drejtuar nga Xhani De Biazi, pasi ajopret në shtëpi Lihtenshtejnin dhe pastajudhëton drejt Maqedonisë për takimine kthimit kundër fqinjëve lindorë. Këtatë fundit, që tani parashikojnë se do tëjetë e sigurt prania më madhe etifozëve të Shqipërisë së atyre tëMaqedonisë, pasi grupimet e tifozerisënë këtë vend janë ndër më të rregulltatnë stadiume për takimet e kuqezinjve.“Bomba” e vërtetë e kalendarit ështërezervuar për mbylljen e kualifikue-

shqipëria me Kalendar të favorshëmpër KualifiKueset e Botërorit 2018

english www.facebook.com/thealbanian.co.uk faqe 23

the history of the “national ParK of theth”

On the date of 11.21.1966 (Nr.96), thecabinet credited the area of Theth, witha surface of 2630 ha: from which 1680ha are forest along the sea-line and theother part is gas-plot and grust. It isnow declared a “National Park” and isoverseen by the D.SH.P, district ofShkodra.The Climate and the Geographic Po-sitionThethi Nature in SpringThe “NationalPark of Theth” lies into the center ofthe Albanians Alps, between the block“Bjeshket te Nëmuna” on the west,and the block of Jezerca on the east.Thethi is a tourist – alpinist region andit is the most important one north ofthe country. It is only 70 km awayfrom the city of Shkodra. It is a part ofthe commune Shalë within the regionof Dukagjin. The park is surroundedfrom all four angles with pitons(rocky) of the two blocks above,which ascend down towards the valleyand create an amazing view. Some ofthe most astonishing parts of this na-tional park are the following: The peakof Radoines (2570m), Arapit (2217m),Paplukës (2569m), Alisë (2471m) etc.Hanging 750–800 meters belowwithin the valley stretches the pictorialvillage of Theth.The Geological FeaturesThe “National park of Theth” is 172km north of the capital of Tirana: 148km of which is asphalt and the last 24km is un-asphalted. The valley ofTheth is frequently visited from alllocal and foreign tourists. Right intothe heart of the northern Alps, betweenthe historic rocky mountains, amaz-ingly green panoramas and the numer-ous crystal fountains, this valley lies900 meters above the sea level.The park defines two sectors:The Upper SectorRoad to ThethThis sector is muchsteeper, due to his formation from themassive calcareous dolomite. This re-action conditioned the intensive devel-oping physics of them. The changes intemperature and snow precipitationpresent most part of the year helped inthe formation of various jags. Thesehostile climatic conditions throughoutthe years created the steep mountainsand the distinct gorgeous views. Onthe other hand, this was the main rea-son behind the absolute lack of floraand fauna in this region.The Lower SectorThis sector is less steep than the uppersector. There is a different panoramacompared to the rocky profile of thehillside. This distinction is connectedwith the change of the calcareousforms. It changed from massivedolomite to a more narrow film. Thisother type is made of less dolomite andis more dissolvable in water. This isdue to the fact that gravitational plumpprocesses developed less frequent andwith less intensity than in the uppersector. Also, even other weatheringprocesses are less developed in thissector. This is mainly the reason whyonly in this sector the flora is con-stantly and gradually growing. At pres-ent times, we can find massivewoodland of beech, coniferous andoak in this region.

Relieve FeaturesVisitor in ThethThe park lies in thevalley that the river of Theth created.The mountain slopes are very steepand fracture around 16°-35° however,in some parts 45°-60° or even 90°. Theform of the valley resembles that of adeep hole surrounded by mountains.That is stimulated by the glacier activ-ity throughout the years. The river ofShala has formed terraces on each sidewhich are made of gritty soil.The Climatic FeaturesThe Park has hostile climate in thewinter with snowfalls that range from1.5 meters in the lower part up to 3 me-ters in the higher part of the park. Thepark has an average of 2900-3000 mmrainfall per year. The temperaturesrange from (+20 ºC to +26 ºC) in Juneand goes down to (-14 ºC to -20 ºC) inthe freezing winters.The Hydrographic FeaturesVisitor at WetarfulThe river of Thethoriginates from Okol, in the northenpart of the country. It joins the Kaprresstream close to the village of Nderlyse;it therefore forms the river of Shalawhich ultimately flows into the Drin.The river of Theth is crystal clear andfoamy in some places. It flows with arange of 1000-1300 L/sec and an aver-age water temperature of 7ºC. One ofthe most distinguished characteristicsof this river is the abundance of moun-tain trout. The Park contains manyother streams named the “Sheep”,“Gurra” and the stream of “Shkafi”.There are also many springs of waternamed “Okol”, “Nikgjonaj” etc. Twoof the most sensational parts of the“National park of Theth” is the“Gruna’s Waterfalls” and “Gjeçaj Wa-terfalls”. The height of the first onereaches 30 meters of root water and thesecond 24 meters. They originate fromrocky parts of the mountain.Land FeaturesThe park lies within the dun forestlands, in which are located all theforests of the park. Also, partly in the

meadow of mountain lands, in whichare located the alpine pastures. In thesouthern part of the park stretches outthe canyon of Grunas which is about 2km long, 60 meters deep, and variesfrom 2-3 meters up to 30-40 meters inwidth. Here you can also find many fa-mous caves like the one of “Harapi”and Bira e Rratheve”. Inside the cavesthere are astonishing undergroundlakes, huge galleries and giganticsiphons. Theth also contains 12 smallmills and a functional hydro plant.During the period of May to Septem-ber, Theth is visited by around 5000-10000 foreign tourists yearly. All ofthem became amazed by the freshcrisp air, stunning views and most im-portantly the unthinkable beauty of thefamous canyon of Grunas.The Biological Environment and itsdistinct FloraZambaku i alpeveThis National Parkhas a very complex environment, witha great variety of habitats and variousforms of vegetation. Most of theforests consist of beech trees (Fagussilvatica), lots of bushes, predomi-nantly cranberries (Vaccinium myr-tilus). They alternate with alpinepastures (Poion alpinae) and dwarfshrubs of the alpine areas such as: (Ju-niperus communis nana, Juniperus sib-rica), eight petals dryads (Driasoctopetala), etc. In this park grow over1500 species of plants, which representalmost half of the flora of the wholecountry. About a 100 species of plantsare medicinal plants and very usefultaniferes. However, unfortunatelyabout 70 different plants within thisrich area are endangered by extinction.The most common varieties of Fagionillyricum are:(Fagetum oxalidosum)(Fagetum vaccinosum)(Tremuleto-Fageto asperulosum)(Fageto-allietosum ursinum)One of the most valuable assets of thisregion is the presence of (Taxus bac-cata), almost a relict, within the forest

floor of the beech trees.Some of the rare exem-plars we can find in thisarea are the following:The endemic plants(Wulfenia Baldacci),(Dukaginica viola), (Lil-ium albanicum) and thesub-endemic plants(Aquilegia dinarica andTeucrium arduin). In thisregion you can also findthe “Gentiana”: Theflower used by the “Theking of Illyria, Genti”, asa very important medici-nal plant.In the “National Park ofTheth” three differentplant floors can be distin-guished:The Oak FloorMjedrra e bjeshkeveMjedrra e bjeshkeve

It is located at a 600-800 meters alti-tude and it lies on the edge of themountainous inclines as in the field ofTheth and Gjelaj. Some of the mostimportant plants of this floor are:Quercus ceris, Östra carpenifolia, thehornbeam (Crapinus Orientalist), thewhite ash (Fraxinus ornus), the cornel(Cornus mas), etc.2. The Beech FloorIt is located at a 700-1900 meters alti-tude. As a result of the appropriate cli-matic-land conditions, the forestsbeech occupies the greatest part of thepark. Some of the most importantplants of this floor are: The beech(Fagus silvatica), the white fir (Abiesalba), the mountain maple (Acerpseudoplatanus), etc.3. The Alpine Pastures FloorIt is located at 1900-2300 meters alti-tude above the sea level. This floorconsists of herbaceous plants and afew bushes such as: The junipers (Ju-niperus), the osiers (Salix), etc. Someof the most important plants of thisfloor are: the brunette (POA alpina),the caterpillar (Sesler nitida), the aster(Aster alpinus), the trefoil of the Alps(Trifolium alpestre), etc. Due to thegreat distance from the habited areas,the state of the beech forest is gener-ally in good conditions. However,there have been some cases of greatdamage done by humans (Illegal cut-ting) and natural causes (Unexpectedfires).In some of the more flat areas, with av-erage moisture and acidic PH we canfind the “Tassel”. Its nutritional valueis very poor and not preferable by thelocal animals. The plants residing inthis section are low in number and rel-atively rare, and therefore the eco-nomic value of these pastures is belowthe average.Another characteristic of the Thethjags (over 2300 meters altitude abovesea level), is the presence of Pinusmughus, a type of pine resembling abush with up to 3 meters in length.

FaunaThethi Nature in SpringThe fauna ofpark is very rich in diversity of species.There are around 20 mammal types,around 50 breading birds, 10 type ofreptiles and 8 types of amphibians. Ofsignificant importance are the birdsand mammals classes. Their diversityis connected to the presence of highforest stands and mountain alpineecosystems. Some of the numerousmammals of the park are the follow-ing: Brown bears, Wolfs, Lynx, Wildgoats and Roe deer.Within the high forest exist predomi-nately birds of the Fragillidae family(4 species) and the Paridae family (4species). Other typical high forest birdspecies of this region are the Wood-peckers (3 kinds), Euroasian Nuthatchs(Sitta europea), etc.In the bushes floor we meet other in-teresting species as the: EuropeanRobins (Erithacus rubecula), Black-birds (Turdus merula), Red-BackedShrike (Lanus collurio), etc. The gen-eral state of these habitats is relativelygood and preserved.Local participation in Resource Man-agementEven thought in these hard economicconditions the local population re-mains critical against any kind of ac-tion that may damage the park. Theirhelp is vital in maintaining and pre-serving the distinct fauna and flora. Allof them have very good relations withthe forest management technical unit.A good contribution has also beenmade from different national and inter-national awareness campaigns. Theyhave had a positive impact in helpingrestore and increasing the publicawareness of possible distinction in thefuture.There is a trend of movement of fami-lies to the lower levels of the regionnear the towns. However, in the sum-mer most families turn back to theirhouses and small businesses. Therehave been some attempts, supportedfrom international organizations, tohelp develop tourism in the area. Thepleasant conditions and the incrediblelandscape seems very appealing to Al-banian and foreign tourists.Natural HabitatsThe region of Thethi is characterizedfrom a rich diversity of habitats start-ing from beach forests and Bosnianpine:Sub-Alpin pasturesLimy rocksCreeks and rivers with gravel and clearwaterCaves and mezzo cavesWetlands and agriculture landsThis diversity of habitats which isclosely related to the mountain-mediterranean climate has createdthrough centuries a rich diversity offlora and fauna in the region of Thethi.

national park of theth