Upload
others
View
3
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Bodem en bemesting Basis voor plantgezondheid
Wilma Windhorst, VHG docentendag 5-10-2017
Groeifactoren
Klimaat
Bodem Bemesting
Plantmateriaal
Gewasbesch. chemisch
Plantversterkers
Gewasbesch. biologisch
Klimaat
Bodem
Plantmateriaal
Bemesting
GewasbeschermingbiologischGewasbeschermingchemischPlantversterkers
Bemesting: gezonde voeding = weerstand
• Chemische gewasbescherming: krimp in mogelijkheden
• Bodem, bodembiologie, bemesting: helpen sterk mee aan plantgezondheid
• Gezonde planten: van nature een goed afweer tegen ziekten en plagen
• Systemen en kennis volop in ontwikkeling
Menselijke gezondheid: weerstand
• Rust
• Voeding
• Evt voedingssupplementen: vitaminen e.d.
• Gewoonten als roken, alcoholgebruik e.d.
• Darmflora (probiotica, bijv. Yakult)
• Omgeving en klimaat
Weerstand van planten
• Rust
• Voeding
• Bodembiologie
• Teeltmaatregelen: vermeerdering, snoei, maaien..
• Teeltomstandigheden: grond, ontwatering, klimaat, water geven
• Weersomstandigheden
Bemesting
• Onze opleiding qua bemesting: von Liebig
• NPK als hoofdzaak
• Calcium, magnesium, zwavel ondergeschikt
• Voor weerstand in planten: zwavel, calcium, magnesium, sporen zeer belangrijk
Methode William Albrecht
Bemesting
Bodembalansanalyse volgens Albrecht:
• Nadruk op verhoudingen elementen
• Nadruk op calcium, magnesium, kalium
• Veel aandacht voor sporen
Meting Streef
Bemesting
Bodembalansanalyse:
• Analyse methode met zwak zuur
• Bootst beschikbaarheid van elementen oiv verzuring door plantenwortels en oiv bodemleven na
• Uitslagen en adviezen verschillen vaak sterk van traditionele labs
• Ervaring: betere basis voor gezonde planten
Bemesting
• Goede Calcium-magnesium verhouding: basis voor een goede structuur en goed bodemleven
• Mede daardoor ook de basis voor gezonder wortelgestel en gezonde planten
Calcium
• Zorgt voor stevigheid van celwanden
• Bevordert opname van andere elementen en sporen (trucker of all elements)
• Enorm belangrijk voor weerstand
• Teveel kalium, ammonium of natrium blokkeert opname
Calcium
Celwanden worden steviger door verbindingen van calcium en silicium
Calcium speelt de hoofdrol bij celdeling, dus heeft invloed op het aantal cellen in een stengel, tak, bes,…
Calcium
• Opname is onafhankelijk van aanbod
• Opname gaat via de waterstroom de wortel in en wordt vooral bepaald door:
Verdamping
Bodemleven
• Zonder Borium geen opname van Calcium, en andersom. Tandem Ca-B!
Calcium
• Opname door jonge wortelpunten en -haren
Te weinig Ca-opname
• Wortelrot
• Te weinig wortels
• Klimaat!
• Antagonisme
Magnesium
• Onderdeel van bladgroenkorrels, dus direct van invloed op kleur en groei en sterkte blad
• Mobiel in de plant: gebrek onderin/binnenin
• Stagnatie van opname bij droogte
• Sterke invloed op beperking schimmelziekten
Kalium
• Komt voor in alle weefsels
• Zeer mobiel in de plant
• Erg makkelijk opneembaar
• Waterhuishouding: pompfunctie
• Vervult vele functies: fysiologisch en chemisch
• Bescherming tegen externe milieu factoren (licht, droogte, zout)
• Antagonist van calcium en magnesium
Kalium
• Zorgt ook voor stevigheid van de cellen, maar via het celvocht, vergelijk cel met ballon
Stevigheid kali: via osmose meer celvocht, stevigheid van opgeblazen ballon
Stevigheid calcium en silicium: celwanden harder, dat is de ‘wand’ van de ballon
Stikstof
• Belangrijke bouwsteen voor een plant, komt in suikers, eiwitten e.d. voor
• Verschillende stikstofvormen
– Nitraat
– Ammonium
– Ureum
• Nitraat overmaat: vatbaar gewas voor ziekten en plagen
Fosfaat
• Belangrijke energieleverancier voor de plant
• Belangrijk bij beworteling en bloemknop-aanleg
• Beschikbaarheid afhankelijk van:
– pH
– bodembiologie
Zwavel
• “Vergeten” element
• Werd als ‘ ballast’ meegegeven in veel meststoffen, zat in luchtverontreiniging
• Werkt als katalysator voor B en Si opname
• Komt voor in glucosinolaten = planteigen afweerstoffen tegen bacteriën, schimmels, insecten
Sporen
• Spelen een rol in allerlei stofwisselings-processen in de plant
• In vollegrond beperkt aanwezig
• Bij hoge pH minder goed opneembaar, dan correctie met bladmeststoffen en bodembiologie
Sporen: Borium
• Faciliteert opname van Ca en Si
• Belangrijk bij bloemaanleg, stuifmeel-kwaliteit, beszetting en zaadproductie
• Opname via de waterstroom door verdamping
• Uitspoelingsgevoelig!
• Invloed op kwaliteit bladgroen, vorstwering
• Op heel veel gronden tekort
• Slecht opneembaar bij hoge pH/koude grond
• Weerbaarheid tegen schimmels
Sporen: Mangaan
Sporen: Zink
• Invloed op functioneren huidmondjes
• Weerstand tegen schimmels
Sporen: Silicium
• Silicium opslag als een dunne laag Silicium-cellulose in de opperhuid, en in de celwanden
• De sterkere celwanden bieden meer bescherming tegen insectenvraat en schimmelaantastingen
Bodem en bemesting en hoveniers?
• Zelden een grondmonster, zelfs bij grote projecten niet altijd
• Kosten op het hele project?
• Vaak organische korrels NPK
• Soms bodemverbeteraars
• Calcium (kalk, gips) en magnesium zelden gestrooid
Bodem en bemesting en hoveniers?
• Sporen zelden of nooit toegepast
• Juiste plant op de juiste grond?
• Is een tuin of beplanting een langjarige monocultuur?
Betere bemesting = gezondere bodem en planten!
• Bij aanplant: wat extra fosfaat om beworteling te bevorderen
• Magnesium tegen bladval binnenin Rhodo’s, Photinia en tegen vezelval en kaal worden in coniferen en taxus
• Organische NPK werkt 4-5 maanden, kieseriet slechts 7-8 weken, dus herhalen
Betere bemesting = gezondere bodem en planten!
• Minder vorstgevoeligheid door calcium en magnesium: kalk en kieseriet in het vroege najaar
• Compost strooien = veel kali, kaligift beperken
Betere bemesting = gezondere bodem en planten!
• Nauwelijks valse meeldauw/sterroetdauw roos met meer magnesium
• Uitval Pachysandra opgelost met meer calcium en borium
• Problemen Cylindrocladium in Buxus veel minder met goede bemesting calcium, magnesium en mangaan
• Minder roest Hypericum door calcium, magnesium, mangaan en zink
Bodem en bemesting Kijk eens door een ‘nieuwe’ bril!