W numerze:• Diagnostyka niemowląt metodą Prechtla• Wysiękowe zapalenie ucha środkowego u dzieci• Problemy młodzieży z padaczką

Biuletyn 1/2018

Słowem wstępuKonkurs fotograficzny „Ferie zimowe na sportowo”Ocena Globalnych Wzorców Ruchowych metodą Prechtla USG w diagnostyce dysplazji stawów biodrowych u niemowlątCo psychoterapia ma wspólnego z odczuwaniem przez nas szczęścia?Fizykoterapia - NOWOŚĆ! Wysiękowe zapalenie ucha środkowego u dzieciProblemy młodzieży z padaczkąIndywidualne wkładki ortopedyczneNasi specjaliści

2.3.

4.

6.

7.

8.10.12.15.16.

Spis treści

Od wydania ostatniego biuletynu minęło już osiem miesięcy. Dla naszego Centrum był to okres bardzo intensywnego rozwoju oraz reorganizacji. W tym okresie powiększył się znacznie zespół pracowników oraz zakres oferowanych usług.

Poszerzyliśmy ofertę badań ultrasonograficz-nych. Dr n. med. Katarzyna Smółka jesienią 2017 roku ukończyła dwa kursy z zakresu ultrasonografii:

„Badanie ultrasonograficzne i leczenie niemowlęcego stawu biodrowego wg prof. Grafa” oraz „Diagnostyka USG narządu ruchu u dzieci” i tym samym wykonuje profilaktyczne badania USG stawów biodrowych u niemowląt oraz w schorzeniach narządu ruchu u dzieci. Dzięki współpracy z lek. med. Arturem

Leśniakiem możemy naszym pacjentom zaoferować szybkie terminy na badania USG piersi, miednicy mniejszej, jamy brzusznej, tarczycy, szyi, USG doppler żył i tętnic.

Zadbaliśmy również o podnoszenie jakości fizjoterapii poprzez kształcenie rehabilitantów. Mgr Izabela Wojtas oraz mgr Szymon Suliga ukończyli trzystopniowy kurs pt. „Diagnostyka i terapia skolioz wg Koncepcji FITS - Funkcjonalna Indywidualna Terapia Skolioz”, natomiast mgr Aleksandra Mitręga podjęła studia podyplomowe „Neurorozwojowa terapia dzieci z dysfunkcjami układu nerwowego.”

W związku z ukazaniem się rekomendacji Krajowego Konsultanta w dziedzinie psychologii klinicznej dotyczących diagnozy intelektu u dzieci i młodzieży, zakupiliśmy najnowszą baterię testów Skala Inteligencji Stanford-Binet 5, a mgr Magdalena Bucior - nasz psycholog dziecięcy - ukończyła spe-cjalistyczne szkolenia uzyskując uprawnienia do przeprowadzania badania rozwoju poznawczego dziecka z użyciem tej skali.

Do naszego zespołu dołączyła pani mgr Edyta Szklarz, która prowadzi psychoterapię indywidualną, par oraz rodzin. Polecamy spotkania z panią Edytą osobom pragnącym poprawić relację z najbliższy-mi oraz z samym sobą, rodzicom buntowniczych nastolatków oraz dzieci z problemami zachowania, parom potrzebującym wsparcia w trakcie kryzysu w związku oraz wszystkim tym, którzy chcą coś zmienić w swoim życiu.

Pragnąc zaoferować najwyższą skuteczność leczenia w zespołach bólowych i stanach pourazo-wych narządu ruchu zakupiliśmy nowoczesny aparat BTL-5000 SWT-HIL 7W, służący do wykonywania zabiegów z wykorzystaniem fali uderzeniowej oraz lasera wysokoenergetycznego.

Zbliżają się ferie zimowe. Wszystkich naszych pacjentów (i nie tylko!) zachęcamy do utrwalania na fotografiach wspaniałych zabaw na świeżym powietrzu oraz sportowych emocji i wzięcia udziału w naszym konkursie fotograficznym.

Słowem wstępu

Katarzyna i Wojciech Smółkawłaściciele Centrum Medycznego

Dr Smółka

2

Centrum Medyczne Dr Smółka

Luty 2018

Spotkanie wigilijne zespołu Centrum Medycznego Dr Smółka

• I miejsce: 500zł

• II miejsce: 300zł

• III miejsce: 200zł

• Wyróżnienie: 100zł

KonKurs fotograficzny„Ferie zimowe na sportowo”

Zdjęcia dobrej jakości, wykonane w do-wolnej technice, opisane imieniem i nazwi-skiem autora, prosimy nadsyłać do 10 marca 2018 roku na adres: konkurs@drsmolka.pl. Warunkiem uczestnictwa w konkursie jest polubienie profilu Centrum Medycznego Dr Smółka na portalu Facebook.

Dostarczenie zdjęć wiąże się ze zgodą na ich publikację na portalu facebook oraz na stronie internetowej Centrum Medycznego Dr Smółka.

Autorzy nagrodzonych prac otrzymają karnety na usługi Centrum Medycznego Dr Smółka (sesje rehabilitacji ruchowej, masaże, zabiegi fizykoterapii - do wyboru) o wartości:

Zapraszamy do wzięcia udziału w konkursie fotograficznym na najcie-kawsze (najładniejsze, najśmieszniejsze, najbardziej szalone) zdjęcie przedstawia-jące wasze sportowe zajęcia podczas ferii zimowych 2018.

3

1/2018Biuletyn medyczny

Ocena Globalnych Wzorców Ruchowych metodą Prechtla

Metoda Prechtla stanowi obecnie jedno z podstawowych narzędzi we wczesnej diagno-styce dysfunkcji mózgu. Jest metodą nieinwa-zyjną, bezbolesną, niewymagającą znieczulenia. Diagnostyka opiera się na obserwacji dziecka w stanie czuwania z wykorzystaniem techniki wideo.

Płody i niemowlęta mają określony repertuar charakterystycznych wzorców ruchów sponta-nicznych. Zestaw tych ruchów nazywamy ru-chami globalnymi (general movements-GM’s).

Występują u płodu od 8 tygodnia życia i utrzymują się u dziecka po urodzeniu do około 20 tygodnia życia. Są to ruchy zaczynające się i kończące stop-niowo, złożone, występujące często, trwające długo. Zmiany w prawidłowej jakości ruchach globalnych są wiarygodnym wskaźnikiem dysfunkcji mózgu. Zdefiniowane zostały przez profesora Heinza Rudolfa Prechtla. Ocena globalnych wzorców ruchowych w celach diagnostycznych rozwijana jest już ponad 20 lat.

Prawidłowe ruchy globalne są ruchami an-gażującymi całe ciało. Trwają od kilku sekund do kilku minut. Charakterystyczne są zmienne sekwencje ruchów kończyn, szyi i tułowia z nie-znacznymi zmianami kierunku ruchu, sprawiające wrażenie złożonych i eleganckich.

W okresie płodowym i do ok. 6-9 tygodnia po porodzie u niemowląt występują ruchy wi-jące (writhing movements). Są to ruchy o małej i średniej amplitudzie i szybkości z krótkotrwa-łymi szybkimi wyprostami kończyn górnych o eliptycznym zakresie ruchu. W okresie 6-9 tygodnia pojawiają się ruchy drobnookreżne (fidgety movements), które przez pierwsze tygodnie mogą współwystępować z ruchami wijącymi. Są to ruchy okrężne szyi, tułowia i kończyn w małym zakresie wykonywane we wszystkich kierunkach z umiarkowaną szybkością i zmiennym przyśpie-szeniem. Największą wartość diagnostyczną ma jakość ruchów globalnych w okresie 2-4 miesiące po terminie porodu. Dotychczasowe badania wskazują, ze niemowlęta z prawidłowymi ruchami drobnookrężnymi w 96% przypadków będą się roz-wijać prawidłowo. Brak ruchów drobnookrężnych wskazuje na przyszłe dysfunkcje neurologiczne i stanowi o bardzo wysokim ryzyku wystąpienia mózgowego porażenia dziecięcego. Nieprawidłowe ruchy drobnookrężne mogą wskazywać na możli-wość zaburzeń w ruchach precyzyjnych kończyn górnych w przyszłości.

4

Centrum Medyczne Dr Smółka

Luty 2018

Ocena ruchów globalnych jest wykonywana na podstawie wielokrotnych, prawidłowo wyko-nywanych nagrań dziecka trwających ok. 10minut w odstępach czasu ustalonych z osobą oceniającą. Dziecko powinno być w pozycji leżenia tyłem, ubrane wyłącznie w pieluszkę lub w samym „body”, nie powinno ssać smoczka. Dziecko powinno być nagrywane, gdy jest spokojne w trakcie aktywności spontanicznej. Nie nagrywa się dzieci płaczących,

marudnych, śpiących. Nagrywający nie powinien wchodzić w interakcję z dzieckiem, nie powinno być w jego otoczeniu zabawek ani lustra.

Na podstawie oceny globalnych wzorców ruchowych widocznych na nagraniach badający tworzy indywidualna trajektorię rozwojową na podstawie której przewiduje dalszy rozwój dziecka. Jest to szczególnie ważne w przypadku niemowląt z tzw. „grupy ryzyka”- urodzonych przedwcześnie, zwłaszcza poniżej 28 tygodnia życia, niemowląt u których wystąpiły niekorzystne czynniki zwią-zane z okresem ciążowo-porodowym, o niskiej masie urodzeniowej, z dystrofią wewnątrzma-ciczną. W połączeniu z wynikami tradycyjnego badania neurologicznego obserwacja ruchów globalnych umożliwia bardzo wczesną ocenę stanu neurorozwojowego dziecka, często jeszcze przed wykonaniem badań neuroobrazowych.

Dzięki diagnostyce metodą Prechtla i wcze-snemu rozpoznaniu dysfunkcji układu nerwowego można dziecko poddać odpowiedniej terapii w okresie kiedy jest najskuteczniejsza ze względu na największą plastyczność ośrodkowego układu nerwowego.

Autorka artykułu, dr n. med. Katarzyna Smółka, posiada certyfikat wydany przez GM -Trust w Gratz dający uprawnienia do prze-prowadzania oceny ruchów globalnych metodą Prechtla.

dr n.med. Katarzyna Smółka, specjalista rehabilitacji medycznej

5

1/2018Biuletyn medyczny

Dysplazja stawu biodrowego to nieprawidło-we ukształtowanie głowy kości udowej lub/oraz panewki, które powoduje wysuwanie się głowy kości udowej poza panewkę. Jest to jedna z naj-częstszych wad wrodzonych. Dysplazja stawu bio-drowego dotyka w Polsce ok. 2-4 % noworodków. Występuje 4-5 razy częściej u dziewczynek niż chłopców. Najczęściej jest jednostronna, choć może dotyczyć także obu bioder. Ryzyko wystąpienia dysplazji stawu biodrowego u dziecka jest większe niż przeciętne, gdy jego rodzeństwo lub rodzice mieli dysplazję stawu biodrowego, dziecko urodziło się z położenia pośladkowego, ciąży mnogiej lub miało dużą masę urodzeniową. Częściej dysplazję wykrywa się również u niemowląt z wadami stóp oraz kręczem karku (torticollis).

Dysplazja stawu biodrowego objawia się niestabilnością biodra, czyli przesuwaniem się kości udowej poza granice panewki – powoduje to wyczuwalne w kilku pierwszych tygodniach życia dziecka przeskakiwanie w stawie biodrowym pod-czas odwiedzenia i przywiedzenia nóżek (czasem podczas normalnej pielęgnacji, choć zazwyczaj dopiero w trakcie badania lekarskiego). Jeśli na oddziale noworodkowym lekarz podejrzewa dys-plazję stawów biodrowych, kieruje dziecko do pilnego badania ultrasonograficznego. U wszystkich pozostałych niemowląt zaleca się profilaktyczne wykonanie pierwszego USG stawów biodrowych

najpóźniej do 6 tygodnia życia. Nawet jeśli podczas badania wszystko wyglądało prawidłowo, kolejne USG przeprowadza się w 3. miesiącu życia, zwłaszcza u dzieci zagrożonych dysplazją.

Wcześnie wykrytą dysplazję biodra można skutecznie wyleczyć metodami nieoperacyjnymi. Zwichnięcie stawu biodrowego może wymagać leczenia operacyjnego oraz długotrwałego unieru-chomienia dziecka w gipsie. Im później rozpozna się dysplazję lub zwichnięcie stawu, tym gorsze będą wyniki leczenia. Dziecko nieleczone lub leczone zbyt późno utyka, a jego chód przypomina chód kaczki a w późniejszym wieku znacznie szybciej dochodzi do nasilonych zmian zwyrodnieniowych nieprawidłowo ukształtowanego stawu biodrowego.

Niezwykle istotnym elementem profilaktyki rozwoju dysplazji stawów biodrowych jest od-powiednie postępowanie z dzieckiem zwłaszcza w pierwszych trzech miesiącach życia- luźny ubiór umożliwiający ruch nóżek, prawidłowe noszenie oraz układanie w pozycjach zapewniających opty-malny rozwój stawów biodrowych.

W Centrum Medycznym Dr Smółka badanie USG stawów biodrowych wykonuje dr n. med. Katarzyna Smółka. Wizyta obejmuje:

• badanie fizykalne stawów biodrowych

• badanie USG z oceną typu stawów wg skali Grafa

• wskazówki dotyczące właściwej pielęgnacji dziecka

• w przypadku wykrycia nieprawidłowości - wydanie dalszych zaleceń

USG w diagnostyce dysplazji stawów biodrowych u niemowląt

dr n.med. Katarzyna Smółka, specjalista rehabilitacji medycznej

6

Centrum Medyczne Dr Smółka

Luty 2018

Co psychoterapia ma wspólnego z odczuwaniem przez nas szczęścia?

Meik Wiking powiedział ostatnio, że kluczem do szczęścia każdego człowieka są relacje1. Być może ktoś uzna, że brzmi to trywialnie, że to kolejny banał wypowiadany w świecie pełnym lęku, zagrożeń i trudności, które ciężko samemu unieść. Meik Wiking jest Duńczykiem, przedstawicielem społeczeństwa, które uchodzi za najszczęśliwsze na świecie. Może zatem jest w tym jakaś racja? Może rzeczywiście relacje, jakie budujemy, mają coś wspólnego z naszym samopoczuciem, odczuwaniem zadowolenia?

Każdy z nas wywodzi się z jakiejś rodziny, każdy wyszedł od swoich ojca i matki. I chyba każdy doświadczył, że o wiele trudniej realizuje się swoje zadania życiowe, kiedy w rodzinie się nie układa i odwrotnie: z większym entuzjazmem i poczuciem swobody żyjemy, kiedy w rodzinie jest spokojnie, przyjaźnie, radośnie, kiedy nie ma niedopowie-dzianych słów i złowrogiego milczenia – czyli kiedy relacje są dobrze zbudowane.

Oczywiście, nie jest to takie proste – tego również doświadczamy wszyscy. I czasem, na dro-dze naszego życia pojawiają się trudności, czy to w relacjach z drugim człowiekiem, czy to w nas samych, co również rzutuje na kontakt z bliskimi. Niejednokrotnie potrafimy tym kłopotom zara-dzić samodzielnie lub z pomocą bliskich: rodziny, przyjaciół, naszych życiowych mentorów. Czasem jednak trudności piętrzą się, podejmowane próby zaradzenia zawodzą, korzystne rozwiązanie nie nadchodzi, relacjom zagraża rozpad a samopoczucie gwałtownie spada. Wtedy właśnie można spróbować oprzeć się na osobie psychoterapeuty. Wspólna praca nad przyjrzeniem się temu, co pacjenta boli, jakie są źródła tego życiowego bólu i wspólne poszukiwanie rozwiązań, mogą przynieść ulgę i pomóc rozwiązać sytuacje, które, na początku, wydawały się bez wyjścia. Spotkania z psychoterapeutą mogą tym samym wpłynąć na jakość budowania relacji – i tu wracamy do punktu wyjścia – do poczucia szczęścia w osobistym życiu.

Wiele osób pyta, skąd ma wiedzieć, że powinna sięgnąć po pomoc terapeuty? To tak jak z odczuciem, np. bólu zęba. Kiedy boli lub przeczuwamy, że wkrótce będzie bardzo boleć, idziemy do stomato-loga. Analogicznie: kiedy odczuwasz „ból życiowy”, pomyśl o terapii: rodzinnej, pary czy indywidualnej. Ten „ból życiowy” to mogą być między innymi:

• trudne, traumatyczne doświadczenia, z którymi nie można się pogodzić;

• przeżywanie żałoby;

• przybierające na sile konflikty rodzinne;

• stany depresyjne;

• powracające wspomnienia, które utrudniają życie w codzienności;

• doświadczanie trudnych relacji z innymi ludźmi;

• doświadczanie lęku, który utrudnia funkcjo-nowanie;

• brak odczuwania spełnienia w swoim życiu;

• niemożność nawiązania stałej, satysfakcjonującej relacji partnerskiej;

• odczuwanie chęci zmiany w różnych obszarach życia, ale jednocześnie trudność w odnalezieniu w sobie umiejętności, motywacji do jej wyko-nania;

Wiele takich i innych sytuacji można spróbować rozwiązać, uczestnicząc w spotkaniach z psychote-rapeutą. Zachęcam: zadbaj o siebie, o swoje relacje, o swoje szczęście.

1Por. Wiking M., Lykke. Po prostu szczęście i/lub Hygge. Klucz do szczęścia.

mgr Edyta Szklarz, uczestnik czteroletniego,

całościowego kursu psychoterapii

7

1/2018Biuletyn medyczny

Fizykoterapia - NOWOŚĆ! Z przyjemnością informujemy, że dzięki zakupowi nowoczesnego aparatu BTL-5000 SWT+ HIL 7W poszerzyliśmy naszą ofertę fizykoterapii.

Terapia falami uderzeniowymi BTL SWT Nowoczesne rozwiązanie do eliminowania przewlekłego bólu występującego w układzie mięśniowo-szkieletowym. Wysoka energia fali uderzeniowej wpływa na tkanki organizmu wielowymiarowo. Działanie to zapewnia doskonałe warunki do przyspieszonej regeneracji, dzięki czemu zostaje przywrócona prawidłowa funkcja organizmu, a ból zostaje wyeliminowany.

Główne wskazania:

• zespół bolesnego barku,

• łokieć tenisisty/golfisty,

• bóle kręgosłupa,

• ból ścięgna Achillesa,

• zapalenia ścięgien,

• punkty spustowe

8

Centrum Medyczne Dr Smółka

Luty 2018

Terapia falami uderzeniowymi BTL SWT

Dzięki zastosowaniu biostymulacji oraz efektu fotomechanicznego, BTL HIL w szybki i skuteczny sposób wpływa na tkankę, redukując dolegliwości bólowe oraz przyspieszając regenerację. Laser wysokoenergetyczny jest zalecany w terapii wielu schorzeń: od urazów i stanów zapalnych po zmiany zwyrodnieniowe stawów.

Połączenie terapii falami uderzeniowymi SWT oraz laserem wysokoenergetycznym HIL pozwala na maksymalizację wyników leczenia oraz przyspieszenie procesu regeneracji. Możesz wykorzystać ich połączenie − SWT+HIL w jednej sesji zabiegowej dla maksy-malizacji efektów terapeutycznych.

Laser wysokoenergetyczny BTL HIL

Terapia łączona

9

1/2018Biuletyn medyczny

Wysiękowe zapalenie ucha środkowego (OMS) jest procesem toczącym się przewlekle w uchu za zachowaną błoną bębenkową. Charakteryzuje się skąpo objawowym, podstępnym przebiegiem. Jego istotą jest zaleganie płynu w przestrzeniach ucha środkowego, co prowadzi do utrzymywania się długotrwałego niedosłuchu typu przewodnictwa. Objawy kliniczne są niezwykle skąpe, dyskretne i łatwe do przeoczenia: uczucie pełności w uchu, przelewania, szum. Nie występuje ból. Niedosłuch narasta stopniowo i rzadko jest samorzutnie zgła-szany przez dziecko. Jedynie starsze dzieci mogą podawać odczucie pełności w uchu i gorsze słyszenie. Podczas infekcji górnych dróg oddechowych w krót-kim czasie stan zapalny z nosogardła przenosi się na trąbki słuchowe, a następnie do ucha środkowego. Podobnie jak wysięk w nosie (katar), wyściółka jamy bębenkowej będąca w stanie zapalnym produkuje wydzielinę, która powoli wypełnia ucho środkowe, powodując mniej lub bardziej zauważalny niedo-słuch. Po infekcji wydzielina ta powinna zostać usunięta poprzez trąbkę słuchową oraz procesy wchłaniania. U niektórych ludzi (głównie dzieci) mechanizmy ewakuacji płynu wysiękowego są na tyle nieskuteczne, że pozostaje on w uszach pomimo ustąpienia infekcji. W przypadku wy-stępowania nawracających zmian wysiękowych u dorosłych zalecana jest dokładna ocena nosogardła, gdyż mogą tam rozwijać się guzy i nowotwory, których pierwszym objawem jest długotrwały wysięk w  uchu i towarzyszący jednostronny niedosłuch.

U dzieci choroba wykrywana jest przy kontrolnych badaniach laryngologicznych lub, gdy rodzi-ce czy pedagodzy zwrócą uwagę na osłabienie ostrości słuchu u dziecka. Symptomatologia wysiękowego zapa-lenia ucha środkowego jest bardzo różna. Choroba ta może ujawnić się w postaci nawracających ostrych zapaleń ucha środkowego, może

również ustępować samoistnie, dlatego potrzeba co najmniej 3-miesięcznej obserwacji przed podjęciem leczenia chirurgicznego. Jednym z czynników pre-dysponujących do występowania zmian wysięko-wych jest przerost III migdałka. Powiększony mi-gdałek upośledza drożność nosogardła, co objawia się zaburzeniami w oddychaniu przez nos. Dziecko oddycha przez usta, co powoduje, że wdycha ono suche i zimne powietrze (w jamie nosa powietrze jest nawilżane i ogrzewane), przez co łatwiej dochodzi do infekcji w obrębie górnych dróg oddechowych. Powiększony migdałek gardłowy uciska także znajdujące się w pobliżu ujścia trąbek słuchowych. Ich zamknięcie powoduje blokadę naturalnej drogi upowietrzenia jam bębenkowych oraz ewakuacji powstającej tam wydzieliny. Kolejnymi czynnikami predysponującymi do powstania wysiękowego za-palenia ucha są: występowanie zmian alergicznych, sztuczne karmienie (niedobory IgA pochodzącego z mleka matczynego, zbyt wczesne wprowadzenie kazeiny oraz pozycyjne zapalenie uszu przy pozio-mym ułożeniu noworodka do karmienia butelką), wcześniactwo, niedobory żywieniowe, rozszczep wargi i podniebienia, zespół Downa. Najczęściej chorują dzieci do siódmego roku życia.

Potwierdzenie występowania zmian wy-siękowych powinno być oparte na wyni-

kach wywiadu, dokładnym badaniu otoskopowym (najlepiej przy uży-ciu mikroskopu diagnostycznego) oraz badaniach audiometrycznych

– audiometrii tonalnej obrazującej poziom niedosłuchu (wielkość tzw. rezerwy ślimakowej) i audiometrii impedancyjnej potwierdzającej patologiczny stan ucha środkowego

(płaskie krzywe tympanogramów). Badanie otoskopowe ujawnia uwy-

puklenie i odmienne zabarwienie błony bębenkowej. Przyjmuje

Wysiękowe zapalenie ucha środkowego u dzieci

dr n. med. Wojciech Smółka, specjalista otolaryngolog

10

Centrum Medyczne Dr Smółka

Luty 2018

ona kolor żółty lub czarny, a wynika to z prze-świecania płynu zalegającego w jamie bębenkowej. Błona bębenkowa może być jednak silnie wciągnię-ta i wręcz przejrzysta, bez cech znamionujących obecność płynu, jednak wysięk może być obecny i zalegać w komórkach pneumatycznych wyrostka sutkowego. Ruchomość błony bębenkowej jest wyraźnie zmniejszona. Niekorzystne następstwa OMS to trwałe uszkodzenia ucha środkowego w największym stopniu dotyczące błony bębenko-wej w postaci jej atrofii i formowania się kieszeni retrakcyjnych w obrębie jamy bębenkowej. Tego typu zmiany objawiają się trwałym niedosłuchem przewodzeniowym. Płyn wysiękowy długotrwale zalegający w jamie bębenkowej ulega zagęszczeniu i może powodować powstanie zrostów łącznotkan-kowych unieruchamiających łańcuch kosteczek słuchowych oraz powolne niszczenie błony bębenko-wej poprzez jej nadmierne rozciąganie i destrukcję włókien sprężystych. Może także doprowadzić do perforacji błony bębenkowej i tym samym dać drogę do wrastania naskórka do jamy bębenkowej – tworzenie tzw. perlaka (masy złogów naskórkowych ulegających łatwemu zakażeniu i powodujących niszczenie kosteczek słuchowych i otaczających je struktur). Wszystkie te stany negatywnie odbijają się na poziomie słuchu chorego.

Leczenie wysiękowego zapalenia uszu W przypadku stwierdzenia przez otolaryngologa zmian wysiękowych w uchu środkowym zale-cane jest leczenie farmakologiczne. Stosuje się leki przeciwzapalne, przeciwobrzękowe, mukoli-tyczne czy przeciwalergiczne, a w uzasadnionych przypadkach antybiotykoterapię. Stosuje się także przedmuchiwanie trąbek słuchowych (np. tzw. balonem Politzera lub Otovent). W wypadku, gdy leczenie to nie przynosi pożądanego rezul-tatu w postaci przywrócenia drożności trąbek słuchowych, upowietrznienia ucha środkowego i ewakuacji płynu wysiękowego, należy rozwa-żyć leczenie operacyjne, wykonanie zabiegu tympanopunkcji lub drenażu jam bębenkowych Tympanopunkcja to zabieg polegający na nakłu-ciu błony bębenkowej w celu usunięcia płynu wysiękowego zalegającego w jamie bębenkowej. Czasem wykonuje się nacięcie błony bębenko-wej, co nazywane jest paracentezą. W zależności od wielkości wytworzonego w błonie bębenkowej

otworu zamyka się on w ciągu kilku, kilkunastu godzin (po tympanopunkcji) do kilku, kilkunastu dni (po paracentezie).Następnie w celu utrwalenia efektu słuchowego oraz lepszego upowietrznienia jamy bębenkowej zakłada się do błony bębenkowej drenik (tłoczek) wentylacyjny. Przez otwór w drenie wyrównywane są ciśnienia po obu stronach błony oraz możliwe jest stałe usuwanie tworzącego się w jamie bębenkowej wysięku. Dreny są wykony-wane z różnych materiałów, najczęściej z tworzywa sztucznego (teflon, silikon).

U dzieci operacje tego typu wykonywane są z  reguły w krótkotrwałym  znieczuleniu ogólnym. Zazwyczaj zabieg połączony jest z adenotomią (przy stwierdzonym przeroście migdałka III), a często również z przycięciem przerośniętych migdałków podniebiennych.  Jeżeli drenaż był wykonywany w znieczuleniu ogólnym, to po zabiegu najtrudniejsze są pierw-sze godziny. We wczesnym okresie po operacji (pierwsze 2-3 godziny) nie można pić ani jeść. Po kilkugodzinnej obserwacji pacjent najczęściej może jeszcze tego samego dnia opuścić szpital (w przypadku dodatkowego wykonania adenotomii pacjent wymaga nadzoru medycznego w pierwszej dobie po zabiegu, co wiąże się najczęściej z pozo-staniem w szpitalu do następnego dnia). Zalecane jest także unikanie wysiłku fizycznego przez okres kilku dni po zabiegu. W przypadku zastosowania znieczulenia miejscowego pacjent praktycznie bezpośrednio po zabiegu może iść do domu.

Większość drenów wentylacyjnych usuwanych jest po kilku miesiącach lub też wypada samoistnie (najczęściej są one znajdowane podczas kolejnej wizyty kontrolnej u otolaryngologa w woskowinie leżącej w przewodzie słuchowym.

11

1/2018Biuletyn medyczny

Padaczka (epilepsja) to jedna z najczęstszych chorób układu nerwowego u dzieci. Jest cho-robą przewlekłą, której leczenie trwa wiele lat, a stygmatyzacja społeczna utrzymująca się nawet po opanowaniu napadów i odstawieniu leków sprawia, że pacjent odczuwa piętno tej choroby niekiedy do końca życia.

Młodociani z padaczką wymagają wnikliwego zainteresowania ze strony osób zaangażowanych w proces terapeutyczny w wymiarze wyboru szkoły, zawodu, ubiegania się o prawo jazdy, jak również potrzeb seksualnych i przewidywanej w nieod-ległym czasie prokreacji. Również w tym wieku występują padaczki szczególnie obciążające dla pa-cjenta. Wśród nich ważne miejsce zajmuje padaczka płata skroniowego powodująca zaburzenia funkcji poznawczych, osobowości, afektu i zachowania. Zaburzenia te wymagają prawidłowego zróżni-cowania z wybiórczymi deficytami rozwojowymi i celowanego leczenia, a w tym kontekście ukazuje się szczególnie ważna rola neurologa dziecięcego. Jest on bowiem koordynatorem wszystkich wysiłków, mających na celu jak najlepszą adaptację pacjentów i ich rodzin w środowisku. Ważną składową tych działań są programy edukacyjne. Mają one na celu wyjaśnienie istoty choroby, towarzyszących zabu-rzeń, ograniczeń życiowych w aspekcie pożądanej jakości życia, możliwości pozyskania pomocy ze strony różnych agend, sposobów pokonywania trudności edukacyjnych i socjalnych.

Mimo, że około 70% osób chorych na padaczkę dobrze odpowiada na leki przeciwpadaczkowe i nie ma napadów, w Polsce padaczka postrzegana jest negatywnie. Problemy zaczynają się już na etapie szkoły. Dzieci chore na padaczkę niechętnie przyjmowane są do szkół i przedszkoli. Rodzicom nierzadko sugeruje się konieczność przeniesienia dziecka do szkoły specjalnej, mimo że padaczce nie towarzyszą żadne zaburzenia rozwojowe dziecka. Chore dzieci bywają gorzej traktowane niż ich zdrowi rówieśnicy. Nierzadko odmawia im się grupowych wyjść poza teren przedszkola i szkoły, wyjazdów na wycieczki i „zieloną szkołę”. Kolejnym skrajnie wypaczonym postępowaniem „karzącym” dziecko za chorobę jest orzekanie w poradniach psychologiczno-pedagogicznych specyficznych trudności w uczeniu (np. dysleksja, dysgrafia, dys-kalkulia). Zgodnie z Ustawą o systemie oświaty przez specyficzne trudności w uczeniu się, czyli dysleksję, należy rozumieć „(...) trudności w uczeniu się odnoszące się do uczniów w normie intelektualnej, którzy mają trudności w przyswajaniu treści naucza-nia, wynikające ze specyfiki ich funkcjonowania percepcyjno-motorycznego i poznawczego, nie uwarunkowane schorzeniami neurologicznymi”. Według tej definicji specyficzne trudności w uczeniu się nie mogą być uwarunkowane schorzeniami neu-rologicznymi. Oznacza to w praktyce, że poradnie psychologiczno-pedagogiczne nie stawiają diagnozy dysleksji dzieciom z padaczką. Zamyka to drogę uczniom/pacjentom ze specyficznymi trudnościami

Problemy młodzieży z padaczką

12

Centrum Medyczne Dr Smółka

Luty 2018

szkolnymi i padaczką do sprawiedliwego oceniania przez nauczycieli, które uwzględnia te trudności. Nauczyciele bowiem nie mając orzeczenia z poradni psychologiczno-pedagogicznej, muszą oceniać tych uczniów jak zdrowych.

Uczącej się młodzieży brakuje też często wspar-cia poradni psychologiczno-pedagogicznej przy wy-borze zawodu czy kierunku studiów zapewniających optymalną aktywność zawodową. W niektórych poradniach zawodowych są listy zawodów przeciw-wskazanych chorym na padaczkę, ale ze względu na różnorodny przebieg choroby trudno stworzyć jednoznaczne kryteria. Najważniejszym pytaniem jest częstość występowania napadów, odpowiedź na leki przeciwpadaczkowe, okres bez napadów i bez przyjmowania leków. Przyjmuje się, że oso-ba chora na padaczką nie powinna podejmować następujących prac:

• zawody przemysłowe – wymagające obsługi maszyn i urządzeń,

• zawodowy kierowca – przepisy dotyczące pro-wadzenia pojazdów zostały złagodzone

• zawody wymagające kierowania innymi pojaz-dami (np. wózki widłowe, dźwigi)

• praca na wysokościach, w narażeniu na upadek z wysokości

• praca wymagająca szybkiego tempa działań,

• prace przy których występuje zwiększone ryzyko porażenia prądem, ekspozycji na promieniowanie, czynniki toksyczne,

• prace wykonywane w dużym hałasie, czy przy nagłych zmianach temperatury, w gorącym mikroklimacie, nadciśnieniu

• prace w narażeniu na bodźce wzrokowe – mi-goczące powierzchnie np. wodne, oślepiające odbicia, gwałtowne zmiany jasności

• praca zmianowa, praca w nocy, związana z de-ficytem snu i brakiem regularności snu.

Dodatkowo pacjenci z czynną padaczką nie mogą uprawiać też wyczynowo sportu.

Przykładowe zawody, które mogą być niedostępne dla osób chorujących na padaczkę:

• kierowca zawodowy, pilot, maszynista, motor-niczy, taksówkarz

• kominiarz, murarz, elektryk, dekarz, malarz

• operator obrabiarki, tokarz, spawacz

• strażak, policjant, strażnik więzienny, ochroniarz, żołnierz

• nurek, marynarz

• lekarz, pielęgniarka, położna

Dlatego najczęściej proponowanymi zawodem dla pacjentów z padaczką są ogrodnik i kucharz małej gastronomii. Padaczka znacząco utrudnia znalezienie pracy, połowa chorych w ogóle nie informuje pracodawcy o chorobie, bojąc się utraty pracy. Według badań PRO-EPI TNS OBOP z 2013 roku, zawodowo pracuje zaledwie 40% chorych.

13

1/2018Biuletyn medyczny

Temat uprawnień do kierowania własnym pojazdem dla osób chorych na padaczkę zawsze wzbudzał liczne kontrowersje. Lekarze badający kandydatów na kierowców z reguły wykazywali postawę asekuracyjną, odmawiając automatycznie chorym na padaczkę prawa do kierowania pojazdem, często mimo pozytywnej rekomendacji lekarza neurologa. W rezultacie posiadanie prawa jazdy przez osobę z rozpoznaną kiedykolwiek epilepsją

– było w Polsce praktycznie niemożliwe. Skutkiem tego, część chorych z rozpoznaniem padaczki, którzy od lat nie mieli napadu padaczkowego, zatajało informacje o chorobie, aby prawo jazdy otrzymać lub utrzymać. Obecnie znowelizowane przepisy, dostosowane do prawa wspólnotowego umożliwiają przystąpienie do kursu osobom, które w ciągu ostatnich dwu lat nie miały napadu padacz-kowego:

Kolejnym ważnym aspek-tem opieki nad wchodzącymi w dorosłe życie adolescen-tami jest lęk o spraw-ność seksualną i możliwości prokreacyjne.

Nowoczesne leki przeciwpadaczkowe nie ograni-czają tej sprawności w istotnym stopniu. Z kolei długotrwałe stosowanie walproinianów przez dziewczynki może być związane z występowaniem zespołu policystycznych jajników, który może ograniczać płodność. Natomiast powszechnie znany jest niekorzystny wpływ leków przeciwpadaczko-wych na płód, dlatego w ostatnich latach powstały programy zmian leków u potencjalnych matek na nowe, o mniejszych konsekwencjach dla płodu. W każdym przypadku są to jednak trudne decyzje, zwłaszcza wtedy gdy dotychczasowe leczenie było skutecznie i dobrze tolerowane.

W świetle przytoczonych problemów nie dzi-wi fakt, że większość z młodocianych pacjentów z padaczką pragnie zakończenia farmakoterapii przed wejściem w dorosłe życie. Stwarza to niejed-nokrotnie napięcia pomiędzy leczącymi i ich ro-dzicami a leczonymi pacjentami. Niejednokrotnie wymuszone próby odstawienia leków kończą się niepowodzeniem i powrotem niechcianego przez

nich leczenia na dłuższy czas.

Dr hab. n. med. Sławomir Kroczka pediatra, specjalista neurologii dziecięcej

Katedra Neurologii Dzieci i Młodzieży Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie

14

Centrum Medyczne Dr Smółka

Luty 2018

• POPRAWIAJĄ KOMFORT PORUSZANIA SIĘ: Zmniejszają obciążenie, a także zmęczenie nóg i kręgosłupa oraz eliminują ból

• KORYGUJĄ DYSFUNKCJE NARZĄDU RUCHU: - płaskostopie poprzeczne i podłużne - stopa wydrążona - koślawość, szpotawość stóp, kolan - paluchy koślawe - palce młotowate - ostroga piętowa - nierówna długość kończyn

• KORYGUJĄ USTAWIENIE STÓP U DZIECI I MŁODZIEŹY Wpływają na prawidłowe ustawienie kolan, bioder i kręgosłupa, zapobiegając przy tym wielu deformacjom. Korektę u dzieci należy zacząć jak najszybciej.

• POPRAWIAJĄ KOMFORT UPRAWIANIA SPORTU : Minimalizują przeciążenia i amortyzują wzmożone naciski, zapobiegają kontuzjom

• WSPOMAGAJĄ GOJENIE SIE TKANEK: - modzele - odciski WYKONANIE WKŁADEK

KROK PO KROKU:

1. BADANIE BIOMECHANICZNE obejmuje analizę statyczną i dynamiczną struktury i funkcji stopy na specjalnej platformie komputerowej

2. DOPASOWANIE WKŁADEK odbywa się na sylikonowych poduszkach i zapewnia 100% dopasowania, a szeroka gama materiałów zapewnia dopasowanie do każdego rodzaju obuwia i dysfunkcji

3. WYKONANIE WKŁADEK odbywa się na miejscu do 1h

4. BEZPŁATNE WIZYTY KONTROLNE po 2 miesiącach używania wkładki zalecamy badanie kontrolne celem sprawdzenie poprawności jej działania i wprowadzenia ewentualnych zmian

Wkładki w Centrum Medycznym Dr Smółka wykonuje

firma Podiomed

ZADBAJ O ZDROWIE SWOJE I NAJBLIŻSZYCH I UMÓW SIĘ NA WIZYTĘ!

Indywidualne wkładki ortopedyczne

15

1/2018Biuletyn medyczny

NASI SPECJALIŚCI

Dla dorosłych:• otolaryngologii

- dr n. med. Wojciech Smółka

• rehabilitacji medycznej - dr n. med. Katarzyna Smółka

• neurochirurgii - dr hab. n. med. Wojciech Kaspera

• chorób wewnętrznych - dr n. med. Mariusz Brąclik - lek. med. Ewa Rzenno

• chorób tarczycy - dr n. med. Mariusz Brąclik

• chirurgii ogólnej - lek. med. Joanna Badura

• chirurgii naczyniowej - lek. med. Joanna Badura

• radioterapii onkologicznej - dr n. med. Mariusz Brąclik

• transplantologii - lek. med. Joanna Badura

• hematologii - lek. med. Ewa Rzenno

Dla dzieci:• otolaryngologii

- dr n. med. Wojciech Smółka

• rehabilitacji medycznej - dr n. med. Katarzyna Smółka

• neurologii dziecięcej - dr hab. n.med. Sławomir Kroczka

• pediatrii - lek. med. Anna Bożkiewicz-Kasperczyk - lek. med. Katarzyna Adler - lek. med. Bogusława Gałka-Pogoda - lek. med. Katarzyna Karwicka

• alergologii i pulmonologii - lek. med. Bogusława Gałka-Pogoda

• gastroenterologii dziecięcej - lek. med. Anna Bożkiewicz-Kasperczyk

• reumatologii i immunologii - lek. med. Katarzyna Karwicka

Celem naszej placówki jest zapewnienie kompleksowej specjalistycznej opieki lekarskiej oraz profesjonalnej rehabilitacji dzieci i dorosłych w przyjaznym otoczeniu. Oferujemy konsultacje medyczne z zakresu:

Pełen zakres badań USG u osób dorosłych i dzieci

Centrum Medyczne Dr Smółkaul. ks. J. Skorupki 1C, 32-500 Chrzanów (+48) 664-959-419, www.drsmolka.pl

Prowadzimy rehabilitację ruchową dzieci i dorosłych, masaże lecznicze i relaksujące, fizykoterapię.

Oferujemy:• badanie mikroskopowe ucha, nosa, gardła

i krtani • komputerowe badanie podoskopowe• badanie EMG w wysiłkowym nietrzymaniu

moczu• wykonanie indywidualnych wkładek

ortopedycznych.

16

Centrum Medyczne Dr Smółka

Luty 2018