KONCEPCJA ZAJĘĆ

„W ŚWIECIE KULTURY”

PO EWALUACJI

OPRACOWAŁA: KAROLINA ROBAK

Zatwierdzona do realizacji dn. ……………………………

Koncepcja zajęć realizowanych w ramach projektu pn. „Kreatywni i innowacyjni uczniowie

konkurencyjni na rynku pracy” dofinansowanego w ramach Regionalnego Programu

Operacyjnego Województwa Pomorskiego na lata 2014-2020

Ewaluacja koncepcji zajęć: W ŚWIECIE KULTURY

Narzędziami ewaluacyjnymi w zajęciach "W świecie kultury" były:

test oceny własnych kompetencji, przeprowadzony wśród uczniów i uczennic,

obserwacje lekcji i postępów uczestników i uczestniczek zajęć, dokonane przez

nauczyciela prowadzącego.

Ocenie i diagnozie podlegały kompetencji uczniów w obszarze kreatywności i innowacyjności

oraz umiejętności uczniów w obszarze wykorzystania narzędzi TIK w procesie uczenia się.

Przeprowadzona ankieta (na początku i na końcu zajęć) wykazała wysoką samoocenę

uczestników i uczestniczek, szczególnie w części związanej z IT. Ponad 50% wskazało

w ankiecie wstępnej, że potrafi bardzo dobrze posługiwać się iPadem. Na podobnym

poziomie ocenili swoje umiejętności związane z wyszukiwaniem i dopasowywaniem

informacji do konkretnego zadania.

Postawienie uczniów przed zadaniem problemowym, pokazało duże trudności z information

literacy czyli umiejętnościami informacyjnymi, na które składają się:

zdefiniowanie problemu,

strategia wyszukiwania informacji, w tym znalezienie najwłaściwszych źródeł

informacji,

porównanie danych z różnych miejsc, selekcja i wybór informacji relewantnej do

zdefiniowanego problemu,

organizacja i zarządzanie danymi oraz prezentacja efektu pracy.

Z obserwacji wynika, że uczniowie i uczennice nie znają serwisów o kontrolowanej jakości,

korzystają z powszechnych i typowych źródeł informacji np. Wikipedia, Sciaga.pl. Zdobyte

informacje potrafią zaprezentować zgodnie z poszanowaniem praw autorskich, za to

wykazują problemy z tworzeniem nowych zasobów na podstawie znalezionych materiałów.

Biorąc pod uwagę efekty pracy uczniów i uczennic z zakresu wyszukiwania i wykorzystywania

informacji, do programu nauczania "W świecie kultury" zostaną włączone lekcje

warsztatowe:

1) Gdzie szukać odpowiedzi? Różne oblicza informacji,

2) Słowa klucze, czyli jak pytać, aby znaleźć odpowiedź,

2) Źródła internetowe - z którego korzystać?,

3) Co dalej po zdobyciu informacji? Notatka i prezentacja.

Na podstawie ankiet i obserwacji pracy uczniów, z planu nauczania zostały wycofane

następujące lekcje:

1. Śmierć. Obrzędy pogrzebowe w różnych kulturach. Elementy tego zagadnienia

zostaną włączone do lekcji na temat obrzędów i tradycji w innych kulturach,

2. Chiny – buddyzm i taoizm. Zajęcia o Japonii są pretekstem do rozmowy o państwach

azjatyckich oraz o samych Chinach, jako państwie, z którego Japończycy przejęli wiele

wzorców,

3. Po co nam muzea i galerie? będzie stanowić jeden z punktów lekcji Sztuka. Szukamy

jej początków i obecności w naszym życiu,

4. Zrozumieć język teatru – tworzymy sztukę teatralną. Elementy teatru pojawiają się na

zajęciach o Japonii, przy okazji tworzenia opowiadania i kart narracyjnych do teatru

kamishibai.

Ponadto zajęcia W Kraju Kwitnącej Wiśni – mange i anime zostaną poszerzone o kolejne

dwie jednostki lekcyjne, a lekcja Design i eco-design o jedną jednostkę lekcyjną, ponieważ

wykonanie prac na zajęciach wymaga więcej czasu niż założono przy pisaniu koncepcji.

Poszerzeniu ulegnie również nazwa tematu lekcji W Kraju Kwitnącej Wiśni – mange i anime o

dodatek Teatr kamishibai.

Przed rozpoczęciem bloku tematów dotyczących sztuki, należy zrobić lekcję powtórzeniową

z wiedzy i umiejętności zdobytych po dotychczasowej nauce, w celu utrwalenia.

W związku z wprowadzeniem nowych tematów lekcji, należy również zmodyfikować pytanie

numer 4 w teście oceny kompetencji. Będzie ono brzmieć: Czy potrafisz samodzielnie

wykonać notatkę i prezentację na zadany temat?

Po rocznym cyklu zajęć widać znaczącą postępy w obszarze kreatywności i innowacyjności

oraz umiejętności uczniów w obszarze wykorzystania narzędzi TIK w procesie uczenia się.

Uczniowie i uczennice dobrze pracują w grupach, prezentują otwarte postawy na nowe

pomysły, zdanie innych, próbują samodzielnie tworzyć nowe rozwiązania, nie boją nie

eksperymentować i korzystać z nowych technologii. Założenia programu zostały spełnione.

I. Informacje wstępne:

Koncepcja zajęć prowadzonych w Gdańskiej Autonomicznej Szkole Podstawowej w ramach

projektu „Kreatywni i innowacyjni uczniowie konkurencyjni na rynku pracy”

dofinansowanych w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa

Pomorskiego na lata 2014-2020.

nazwa przedmiotu: W świecie kultury

planowana liczba godzin: 35

autorka programu: Karolina Robak

II. Wstęp

ogólna charakterystyka zajęć

W świecie kultury to zajęcia ogólnorozwojowe z zakresu humanistyki. Celem zajęć jest

zainteresowanie uczniów i uczennic tematyką szeroko rozumianej kultury. W trakcie lekcji

uczniowie i uczennice będą poznawać normy i obyczaje obowiązujące w różnych kulturach i

kręgach cywilizacyjnych. Podnoszenie świadomości różnic kulturowych jest sposobem na

przeciwstawianie się dyskryminacji i uprzedzeniom. Ponadto na zajęciach będą realizowane

elementy wiedzy o sztuce oraz życiu kulturalnym Trójmiasta. Dzięki odpowiednio dobranym

treściom uczniowie i uczennice będą mogli rozwijać swoją kreatywność poprzez

konfrontowanie opinii, szukanie nowatorskich rozwiązań dla problemów globalnych,

tworzenie własnych prac. Stawiane przed nimi zadania będą wymuszać łączenie dostrzegania

i odkrywania z myśleniem abstrakcyjnym i budzeniem wyobraźni. Zajęcia będą wspomagane

nowoczesnymi technologiami informacyjnymi, co z pewnością wspomoże proces

zdobywania, aktualizowania, utrwalania i krytycznego oceniania informacji. Istnieje

możliwość realizacji poszczególnych tematów na więcej niż jednej godzinie lekcyjnej, w

związku z czym realizacja koncepcji może być wydłużona.

charakterystyka odbiorcy

Zajęcia realizowane są wśród uczniów i uczennic klas 5 szkoły podstawowej. Wielu spośród

nich posługuje się stereotypowym myśleniem o osobach odmiennych kulturowo. Zajęcia W

świecie kultury z pewnością pomogą tej grupie wiekowej na bliższe poznanie i nawiązanie

pozytywnych relacji z przedstawicielami innych grup kulturowych. Jest to istotne, biorąc pod

uwagę liczbę imigrantów w Polsce i Europie. Dzięki prawidłowemu posługiwaniu się i

odczytywaniu znaków kulturowych, uczniowie i uczennice będą sprawniej komunikować się

w zróżnicowanych grupach społecznych, a co za tym idzie stworzą sobie w przyszłości

większe szanse na odnalezieniu się na rynku pracy.

niezbędne warunki realizacji programu

Do prawidłowego przeprowadzenia lekcji konieczne są: sala lekcyjna wyposażona w sprzęt

multimedialny, nagłośnienie i dostęp do Internetu, pracownia mobilna (Ipady), tablica,

materiały plastyczne, skrzynka butai i karty narracyjne do teatru kamishibai Do realizacji

zadań związanych z tworzeniem filmu będzie potrzebna profesjonalna kamera wideo.

III. Cele edukacyjne

cele ogólne zgodne z założeniami projektu

1. Podnoszenie u uczniów i uczennic podstawowych umiejętności i kompetencji

kluczowych niezbędnych na rynku pracy.

2. Podniesienie kompetencji związanych z umiejętnością wykorzystania narzędzi TIK.

3. Podniesienie kompetencji w zakresie kreatywności i innowacyjności.

cele szczegółowe

1. Rozumienie pojęcia kultura i posługiwanie się źródłami wiedzy o kulturze,

2. Zapoznanie uczniów i uczennic z wybranymi wyobrażeniami o powstaniu świata,

3. Zrozumienie przez uczniów i uczennice roli rodziny i szkoły w różnych kręgach

kulturowych,

4. Poznanie wierzeń, obyczajów, świąt i tradycji w kulturach świata,

5. Odrzucenie stereotypów na temat mniejszości narodowych i religijnych, żyjących w

Polsce,

6. Zapoznanie uczniów z elementami wiedzy o kulturze i filozofii Dalekiego i Bliskiego

Wschodu oraz Afryki,

7. Zapoznanie uczniów i uczennic ze zróżnicowanym podziałem dóbr materialnych na

świecie,

8. Wzmocnienie postawy otwartości i tolerancji wobec osób odmiennych kulturowo,

9. Zachęcenie do partycypacji w życiu kulturalnym swojego miasta,

10. Przedstawienie najważniejszych etapów powstawania filmu,

11. Zapoznanie z wybranymi zagadnieniami z zakresu historii sztuki,

12. Umiejętność pracy z materiałem źródłowym (tekst, film, grafika),

13. Umiejętność oceny źródeł informacji,

14. Pokazanie sposobów organizacji i prezentacji efektów pracy.

IV. Treści nauczania

zagadnienie ogólne

temat z uwzględnieniem zagadnień szczegółowych

liczba godzin IK/IT

Pojęcie kultura. Źródła kultury.

1. Co to jest kultura? Zajęcia wprowadzające i diagnoza umiejętności uczestników zajęć.

2. W poszukiwaniu zaginionej kultury – skąd czerpiemy wiedzę o kulturze.

3. Źródła kultury.

3 1. IK 2. IK/IT 3. IK/IT

Wyobrażenia o powstaniu świata

1. Mity kosmogoniczne z różnych stron świata.

1 1. IK

Rodzina i szkoła w różnych kulturach

1. Dzieci świata – rodzina w różnych kulturach.

2. Czy wszystkie dzieci chodzą do szkoły?

2 1. IT 2. IK

Ocena źródeł informacji, organizacja

1. Gdzie szukać odpowiedzi? Różne oblicza informacji.

2. Słowa klucze, czyli jak pytać, aby

5 1. IT/IK 2. IT 3. IT/IK

wiedzy znaleźć odpowiedź. 3. Źródła internetowe - z którego

korzystać? 4. Co dalej po zdobyciu informacji?

Notatka i prezentacja.

4. IT/IK

Podział dóbr na świecie

1. Dlaczego jedni są biedni, a inni bogaci?

2. Kraje globalnego Południa. 3. Jak możemy pomóc

najbiedniejszym krajom świata?

3 1. IK 2. IK 3. IT/IK

Wierzenia obyczaje i tradycje

1. Świętowanie po żydowsku. Czyli skąd się wzięli Żydzi w Polsce i jak obchodzą swoje najważniejsze święta.

2. Polscy Romowie – kim są?

3 1. IK 2. IK 3. IT

Pojęcie Inny, otwartość, stereotyp, uprzedzenia

Inny w kulturze – co go odróżnia? Lekcja z wykorzystaniem fragmentów filmu „Edward Nożycoręki“.

2 1. IT

Kultura i filozofia innych regionów

1. Wybieramy się do wioski arabskiej. Podróż po Bliskim Wschodzie.

2. Co wiem o Afryce? Poznajemy sztukę afrykańską.

3. W Kraju Kwitnącej Wiśni – mange i anime. Teatr kamishibai.

4. Zajęcia powtórzeniowe.

7 1. IT 2. IK 3. IT/IK 4. IK

Sztuka 1. Sztuka. Szukamy jej początków i obecności w naszym życiu.

2. Sztuka nowoczesna i peformance. 3. Design i eco-design.

4 1. IK 2. IT 3. IT/IK

Teatr, film, muzyka

1. Jak powstaje film i czy potrafię go nakręcić?

2. Rola muzyki i ciszy w naszym życiu. 3. Quiz na temat sztuki.

4 1. IT 2. IT 3. IT

Ewaluacja 1. Ewaluacja 1 1. IT

Razem 35 godzin

IK – innowacyjność i kreatywność

IT – zajęciaprzywykorzystaniusprzętu IT, równieżtegozakupionego w projekcie

V. Procedury osiągania celów

metody pracy: burza mózgów, wykład, drama, gry dydaktyczne, dyskusja, guidedreading,

casestudy,

formy pracy: na zajęcia będą wykorzystywane formy pracy oparte na słowie (dyskusja,

czytanie, pisanie, opowiadanie), oparte na przeżywaniu (drama), interaktywne

(wykorzystujące IT),

techniczne środki nauczania (IT): materiały z repozytoriów otwartych zasobów

edukacyjnych, prezentacje multimedialne, aplikacje edukacyjne, filmy z serwisu Youtube.

VI. Procedury ewaluacji

kompetencje zyskane przez uczniów

Uczeń:

1. Wyjaśnia rolę mitów, baśni, świąt i tradycji w danym społeczeństwie,

2. Rozróżnia cechy charakterystyczne dla poszczególnych kręgów kulturowych,

3. Rozpoznaje najważniejsze dzieła sztuki europejskiej,

4. Potrafi wskazać źródło, z którego czerpiemy wiedzę o kulturze,

5. Posługuje się nowoczesnymi technologiami w celu wyszukania relewantnych

informacji,

6. Porównuje obyczaje w różnych kulturach i wskazuje elementy wspólne,

7. Odbiera teksty kultury na poziomie przenośnym,

8. Włącza się w dyskusje i argumentuje swoją opinię,

9. Wykorzystuje wcześniej zdobytą wiedzę w działaniu,

10. Zna sposoby rozwiązania problemów dnia codziennego w danej społeczności.

sposoby i metody ewaluacji na początku realizacji i na końcu projektu

Ewaluację będzie stanowić test oceny własnych kompetencji, który zostanie przeprowadzony

wśród uczniów i uczennic na pierwszych i ostatnich zajęciach. Narzędziem będzie

anonimowa ankieta ze skalą interwałową, którą przygotuje nauczyciel prowadzący.

Anonimowość respondentów powoduje większą otwartość i szczerość przy udzielaniu

odpowiedzi. Uczniowie i uczennice czują się bezpieczniej, wiedzą, że nie będą poddawani

ocenie, tym samym możemy spodziewać się rzetelnych odpowiedzi. Po analizie wyników

ankiety (wstępnej i końcowej) będzie można wskazać przyrost kompetencji uczniów w

obszarze kreatywności i innowacyjności oraz umiejętności uczniów w obszarze wykorzystania

narzędzi TIK w procesie uczenia się. Testy ewaluacyjne wraz z kluczami są opracowywane i

zostaną opublikowane po zakończeniu realizacji zajęć.

Ponadto nauczyciel na podstawie obserwacji pracy uczniów i uczennic oraz rozmów z nimi,

na bieżąco spisuje wnioski i proponuje zmiany w prowadzeniu lekcji.

SCENARIUSZ ZAJĘĆ

Temat lekcji: W poszukiwaniu zaginionej kultury – skąd czerpiemy wiedzę o kulturze.

Źródła kultury.

Liczba jednostek lekcyjnych: 2

1. Cele edukacyjne

- ogólne

Uczeń:

1. Potrafi pracować z materiałem źródłowym – tekst i zdjęcie,

2. Prezentuje efekty swojej pracy,

3. Korzysta z narzędzi TIK.

- szczegółowe

Uczeń:

1. Zna pojęcie źródło kultury,

2. Identyfikuje źródło, z którego czerpiemy wiedzę o kulturze,

3. Rozumie, że wszelkie wytwory człowieka są źródłem wiedzy o ludziach żyjących na

określonym terenie i w pewnym czasie.

2. Metody pracy: burza mózgów, pogadanka, drama.

3. Formy pracy: praca w grupie, oparta na materiale ikonograficznym, oparta na

przeżywaniu, interaktywna (wykorzystująca IT).

4. Środki nauczania: pracownia mobilna (iPady), projektor, dostęp do Internetu, koperty z

poleceniami.

5. Przebieg lekcji

1. Wprowadzenie

Prowadzący/a wita uczniów i uczennice. Rozpoczyna krótką rozmowę pytaniem o to,

co pokazaliby przyszłym mieszkańcom Ziemi, aby jak najwięcej dowiedzieli się o

współcześnie żyjących ludziach. Uczniowie i uczennice mają 1-2 minuty na

zastanowienie. Padają ich odpowiedzi np. tablet, codzienna prasa.

2. Część zasadnicza

Prowadzący/a dzieli uczniów na 4 grupy. Przedstawiciele każdej grupy odbierają

iPady. Na urządzeniach zostały wcześniej zapisane zdjęcia różnych wytworów

materialnych. Każda z grup w osobnych kopertach otrzymuje polecenie. Uczniowie i

uczennice mają się wcielić w rolę pracownika wyższej uczelni lub muzeum i

opowiedzieć jak najwięcej o przedmiotach ze zdjęcia, uwzględniając jego

przeznaczenie oraz przedstawić wnioski na temat społeczności korzystającej z tych

konkretnych przedmiotów. Grupa powinna wykazać się innowacyjnością w swoim

wystąpieniu, opis przedmiotów nie musi być zgodny z rzeczywistym zastosowaniem.

Każda z grup rejestruje swoją rozmowę w formie wideo.

Po wykonaniu swojego zadania uczniowie i uczennice prezentują efekt swojej pracy

na forum klasy (wideo). Pozostali uczestnicy i uczestniczki zajęćsłuchają wypowiedzi

swoich kolegów i koleżanek; mogą zadawać pytania i komentować.

3. Ewaluacja

Uczniowie dzielą się swoimi refleksjami na temat znaczenia źródeł historycznych. Po

prezentacji nagrania, mogą skonfrontować swoje opinie. Prowadzący/a

podsumowuje zajęcia. Prosi uczniów o zadawanie pytań i potwierdzenie zrozumienia

tematu zajęć.

4. Zakończenie

Prowadzący/a dziękuje uczestnikom za udział w zajęciach.

Załącznik do lekcji W poszukiwaniu zaginionej kultury – skąd czerpiemy wiedzę o kulturze.

Źródła kultury.Przykładowe polecenie do pracy w grupie i przykładowe przedmioty do

omówienia przez uczniów.

Jesteście pracownikami Uniwersytetu Warszawskiego. Są wśród Was archeolog, historyk

sztuki i językoznawca. W trakcie ekspedycji naukowej odkryliście przedmioty należące do

nieznanej – jak dotąd – kultury. Ze względu na dużą odległość od Polski, musicie

stworzyć raport w formie wideo o swoim odkryciu. Przeprowadźcie dyskusję ekspertów,

w której pojawi się jak najwięcej informacji o odkrytej społeczności na podstawie

znaleziska.

a) Grobowiec,

b) Zapis w języku starożytnym,

c) Pieniądze,

d) Plan miasta,

e) Biżuteria z kości zwierzęcych.

SCENARIUSZ ZAJĘĆ

Temat : Mity kosmogoniczne z różnych stron świata.

Liczba jednostek lekcyjnych: 1

1. Cele edukacyjne

- ogólne

Uczeń:

1. Rozwija swoja swoją wyobraźnię i myślenie abstrakcyjne,

2. Odbiera teksty na poziomie przenośnym,

3. Buduje wypowiedź pisemną.

- szczegółowe:

Uczeń:

1. Potrafi wyjaśnić pojęcie mit,

2. Potrafi wskazać różnice między mitem a bajką, mitem a historią,

3. Potrafi wskazać elementy wspólne poznanych mitów.

2. Metody pracy: burza mózgów, czytanie z instrukcja, kreatywne pisanie.

3. Formy pracy: oparte na słowie (czytanie i pisanie), oparte na ikonografii, praca

indywidualna.

4. Środki nauczania: projektor, dostęp do Internetu, treści mitów.

5. Przebieg lekcji

1. Wprowadzenie

Prowadzący/a wita uczniów i uczennice. Na tablicy wyświetla dwa wyobrażenia

świata (według mitów germańskich i mitów plemienia z Beninu). Prowadzący/a

pyta co przedstawiają zdjęcia. Uczniowie i uczennice po chwili zastanowienie

udzielają odpowiedzi. Uczestnicy i uczestniczki (przy pomocy

prowadzącego/ej)definiują słowo mit i próbują znaleźć różnice między mitem a

bajką i mitem a historią.

2. Część zasadnicza

Każdy uczeń i uczennica dostaje tekst mitu o powstaniu świata, spoza

europejskiego kręgu kulturowego (Chiny, Japonia, Ameryka Południowa). Pod

tekstem znajdują się pytania dotyczące treści. Jednym z poleceń jest napisanie

nowego zakończenia mitu. Po wykonaniu zadania nauczyciel/ka omawia z

uczniami i uczennicami treść mitów, starając się odnaleźć elementy wspólne dla

tekstów.

3. Ewaluacja

Nauczyciel/ka prosi uczniów i uczennice o wskazanie elementów wspólnych

między mitami poznanych na lekcji, a ich dotychczasową wiedzą o powstaniu

świata. Nauczyciel/ka podsumowuje wypowiedzi uczniów i uczennic.

4. Zakończenie

Nauczycielka prosi uczniów o pytania. Prowadzący/a dziękuje uczestnikom za

udział w zajęciach.

Załącznik do lekcji Mity kosmogoniczne z różnych stron świata

Zdjęcia do wyświetlenia na początku lekcji

Źródło: S. Baussier, Mitologie, Ożarów Mazowiecki 2013.

Załącznik do lekcji Mity kosmogoniczne z różnych stron świata

Przykładowa karta pracy dla ucznia

Mit japoński

W zamierzchłych czasach podstawowa materia była chaotyczną masą. Niebo i ziemia nie

rozdzieliły się jeszcze i były jak jajko o słabo określonych zarysach zawierające zarodki. Potem

czysta i jasna materia wznosząc się stopniowo, cienko się rozciągnęła i utworzyła niebo.

Pływająca gruba i ciemna materia opadła ciężko i osiadając stała się ziemią. Można to

porównać do pływającej ryby, która igra na powierzchni wody. Tak więc niebo powstało

najpierw, a potem ziemia. W czasie gdy powstawały niebo i ziemia, na wysokiej Równinie

Niebios utworzyli się bogowie. W następnych boskich pokoleniach narodził się bóg Izanagi

i bogini Izanami. Bardzo młoda ziemia przypominała plamę oleju na ogromnym oceanie.

Izanagi i Izanami stojąc na Pływającym Moście Niebios zastanawiali się czy tam gdzieś pod

nimi znajduje się jakaś kraina. Izanagi zanurzył włócznię w oceanie, a kiedy ją uniósł, z

włóczni spłynęła kropla, która zakrzepła na wodzie i stała się wyspą. Tak powstał pierwszy

ląd.

Źródło: J. Tubielewicz, Mitologia Japonii, Warszawa 1986.

Wykonaj poniższe zadania na podstawie tekstu.

1. Zaproponuj tytuł dla tego mitu.

2. Co istniało przed ziemią?

3. Kim byli Izanagi i Izanami?

4. Jakich określeń użyto do opisu nieba, a jakich do opisu ziemi. Wymień co najmniej 2 i

podkreśl zdania, które potwierdzają Twoją odpowiedź.

niebo –

ziemia –

5. Wymyśl inne zakończenie dla tego mitu (3-5 zdań).

SCENARIUSZ ZAJĘĆ

Temat: Dlaczego jedni są biedni, a inni bogaci? Kraje globalnego Południa. Jak możemy

pomóc najbiedniejszym krajom świata?

Liczba jednostek lekcyjnych: 3

1. Cele edukacyjne

- ogólne

Uczeń:

1. Rozwija umiejętności komunikacyjno – informacyjne,

2. Potrafi krytycznie ocenić informację i wybrać odpowiednią do zadanego pytania,

3. Szuka rozwiązań dla problemów globalnych.

- szczegółowe

Uczeń:

1. Poznaje kryteria pozwalające odróżnić kraje biedne od bogatych,

2. Wyszukuje najważniejsze informacje o gospodarce i historii państw uznawanych za

najbiedniejsze,

3. Wskazuje działania mogące pomóc najbiedniejszym krajom.

2. Metody pracy: gra dydaktyczna, burza mózgów, prezentacja, dyskusja, mapa myśli.

3. Formy pracy: interaktywna (wykorzystująca IT), praca w grupach, oparte na przeżywaniu.

4. Środki nauczania: pracownia mobilna (iPady), kości do gry, dostęp do Internetu,

projektor.

5. Przebieg lekcji

1. Wstęp

Prowadzący/a wita uczniów i uczennice. Rozpoczyna lekcję od zapisania na tablicy

dwóch słów: biedny i bogaty. Pyta dzieci, w jakich momentach czują się biedne, a

w których bogate.

2. Część zasadnicza

Uczniowie i uczennice gromadzą się wokół biurka nauczyciela/ki. Zaczynają grać w

grę pokazującą dysproporcje w podziale dóbr materialnych na świecie. Następnie

uczniowie i uczennice dzielą się na 4 grupy. Nauczyciel/ka wyświetla nazwy 4

krajów i informuje, że są one uważane za najbiedniejsze państwa świata. Każda z

grup wyszukuje informacje o tych krajach, według kryteriów podanych przez

nauczyciela/kę. Następnie uczniowie prezentują zgromadzone informacje na

forum klasy. W tym czasie jeden z uczniów (jedna z uczennic) wraz z

nauczycielem/ką tworzy mapę myśli, utrwalającą informacje prezentowane przez

grupę. Po zakończeniu prezentacji wszystkich grup, na forum klasy rozpoczyna się

dyskusja na temat przyczyn ubóstwa w krajach świata. Nauczyciel/ka porządkuje

pomysły uczniów. Następnie uczniowie próbują zaproponować rozwiązania, które

można stosować w życiu codziennym, aby pomóc ludziom z najbiedniejszych

regionów świata.

3. Ewaluacja

Barometr nastroju – uczniowie i uczennice wyrażają swoje refleksje na temat

lekcji i nastroju na piktogramie stworzonym przez nauczyciela/kę.

4. Zakończenie zajęć

Prowadzący/a podsumowuje zajęcia, dziękuje uczestnikom za udział.

SCENARIUSZ ZAJĘĆ

Temat: Polscy Romowie – kim są?

Liczba jednostek lekcyjnych: 1

1. Cele edukacyjne

- ogólne

Uczeń:

1. Odczytuje treści materiału źródłowego (film),

2. Potrafi zbudować wypowiedź popartą argumentami,

3. Potrafi wykorzystać wiedzę w działaniu.

- szczegółowe

Uczeń:

1. Rozumie znaczenie słowa stereotyp,

2. Poznaje tło historyczne mniejszości romskiej w Polsce,

3. Zna elementy kultury romskiej.

2. Metody pracy: pogadanka, karta pracy, zabawa w skojarzenia.

3. Formy pracy: oparte na słowie (dyskusja), interaktywne (film, prezentacja).

4. Środki nauczania: komputer z dostępem do Internetu, projektor, okulary

zniekształcające obraz.

5. Przebieg lekcji

1. Wstęp

Prowadzący/a wita uczniów i uczennice. Pokazuje zdjęcie/film przedstawiający

dziewczynę romską, uczestniczki programu typutalent show. Pyta o przynależność

kulturową pokazanej dziewczyny. Uczniowie i uczennice udzielają odpowiedzi.

Jeżeli w komentarzach pojawiają się wypowiedzi wartościujące negatywnie

kulturę romską, nauczyciel reaguje i wykorzystuje sytuację do wyjaśnienia słowa

stereotyp. Dla ułatwienia wyjaśnienia można użyć okularów zniekształcających

obraz. Kilkoro uczniów lub uczennic porównuje widok klasy w okularach i bez

nich. Stereotyp można porównać do takich okularów.

2. Część zasadnicza

Nauczyciel/ka opowiada legendę o pojawieniu się Romów w Europie i Polsce.

Pokazuje symbole związane z tożsamością romską (flaga, hymn). Następnie klasa

ogląda fragmenty filmu dokumentalnego o polskich Romach „Cygańska bajka”. W

trakcie filmu uczniowie muszą wypełniać kartę pracy. Po projekcji następuje

wspólne sprawdzenie kart oraz dyskusja o filmie i kulturze romskiej.

3. Ewaluacja

Nauczyciel w formie „ekspresowego quizu” w aplikacjiKahoot sprawdza wiedzę

uczniów.

4. Zakończenie zajęć

Prowadzący/a podsumowuje wyniki quizu i dziękuje uczestnikom za udział w

zajęciach.

Załącznik do lekcji Polscy Romowie – kim są?

Link do filmu „Cygańska bajka”:

www.gla.gfo.pl/pliki/cyganskabajka.mp4 (film powstał w ramach projektu Opowiedz ich

historię realizowanego przez Gdańską Fundację Oświatową i Gdańskie Liceum

Autonomiczne).

Załącznik do lekcji Polscy Romowie – kim są?

Karta pracy do filmu „Cygańska bajka”

Na podstawie filmu „Cygańska bajka” odpowiedz na poniższe pytania:

1. Co jest dla Romów najwyższą wartością?

2. Na jakie grupy dzielą się polscy Romowie?

3. Jakie zadania miała kobieta romska?

4. Jak wygląda edukacja wśród Romów?

5. Kim był Jerzy Ficowski?

SCENARIUSZ ZAJĘĆ

Temat: W kraju Kwitnącej Wiśnie - manga i anime. Teatr kamishibai.

Liczba jednostek lekcyjnych: 3

1. Cele edukacyjne

- ogólne

Uczeń:

1. Potrafi poprawnie odczytać materiał ikonograficzny,

2. Pobudza swoją wyobraźnię i inicjatywę twórczą,

3. Potrafi zaprezentować efekt swojej pracy na forum.

- szczegółowe

Uczeń:

1. Rozumie znaczenie symboli związanych z Japonią,

2. Poznaje najważniejsze elementy współczesnej kultury Japonii,

3. Poznaje teatr kamishibai i potrafi stworzyć karty narracyjne do przedstawienia.

6. Metody pracy: prezentacja, karta pracy, drama - teatr kamishibai.

7. Formy pracy: oparte na słowie (dyskusja), oparte na przeżywaniu, interaktywne

(prezentacja), praca w grupie.

8. Środki nauczania: komputer z dostępem do Internetu, projektor, koperty, skrzynka butai,

białe kartki papieru w rozmiarze skrzynki, kredki, pisaki, ołówki.

9. Przebieg lekcji

1. Wstęp

Prowadzący/a wita uczniów i uczennice. Wyświetla zdjęcie flagi Japonii i pyta

uczniów: czy wiedzą do którego państwa należy, co symbolizuje czerwone koło na

białym tle. Padają odpowiedzi dzieci.

2. Część zasadnicza

Nauczyciel/ka wyświetla prezentację dotyczącą Japonii (materiały ikonograficzne

z wolnego dostępu, filmy z YouTube'a). Uczniowie i uczennice otrzymują karty

pracy, które wypełniają na podstawie informacji zawartych w prezentacji.

Nauczyciel/ka omawia odpowiedzi na forum klasy. Prowadzący/a prezentuje

bajkę W ogrodzie pięknych słów metodą kamishibai. Następnie wyjaśnia

dzieciom, że jest to tradycyjny sposób snucia opowieści w Japonii. Jest on poparty

kartami z rysunkami, które przesuwa się w specjalnej skrzynce butai. Nauczyciel

dzieli uczniów i uczennice na grupy i prosi o wykonanie opowieści oraz kart

narracyjnych do wcześniej przygotowanych haseł (związanych z kulturą Japonii).

Dzieci mają na wykonanie zadania do 30 minut. Każda grupa na forum klasy

prezentuje swoje przedstawienie.

3. Ewaluacja

Nauczyciel/ka przytacza najważniejsze pojęcia z lekcji i prosi o ich wyjaśnienie.

4. Zakończenie zajęć

Prowadzący/a podsumowuje pracę w grupach i dziękuje za udział

w zajęciach.

Załącznik do lekcji W kraju Kwitnącej Wiśni - manga i anime. Teatr kamishibai. Karta pracy ucznia Imię i nazwisko

Klasa

Zadanie 1 Podpisz wyspy japońskie. Zaznacz na każdej z nich jej cechę charakterystyczną lub miasto.

Zadanie 2 Co to jest hanami? Kiedy się odbywa?

Zadanie 3 Co Japonia przejęła od Chin? Zadanie 4 Narysuj swoje enso. Dlaczego jest wyjątkowe? Zadanie 5 Wyjaśnij znaczenie symboli związanych z Japonią. Żółw i żuraw Karp Kropka na fladze Chryzantema

Załącznik do lekcji W kraju Kwitnącej Wiśni - manga i anime. Teatr kamishibai. Przykładowe polecenie do pracy w grupach. Stwórzcie opowieść i ilustracje do teatru kamishibai. Wykorzystajcie podane hasła.

1. chryzantema,

2. manga,

3. shinto,

4. shinkansen

SCENARIUSZ ZAJĘĆ

Temat: Świętowanie po żydowsku. Czyli skąd się wzięli Żydzi w Polsce i jak obchodzą swoje

najważniejsze święta.

Liczba jednostek lekcyjnych: 2

2. Cele edukacyjne

- ogólne

Uczeń:

1. Poznaje wierzenia i tradycje innej kultury,

2. Krytycznie ocenia źródła informacji,

3. Wykorzystuje literaturę jako źródło informacji.

- szczegółowe

Uczeń:

1. Poznaje najważniejsze zasady judaizmu i zna jego odłamy,

2. Wyjaśnia swoimi słowami pojęcia związane z kulturą żydowską,

3. Zna cechy legendy.

6. Metody pracy: prezentacja, dyskusja.

7. Formy pracy: interaktywna (wykorzystująca IT), praca w grupach, oparte na słowie.

8. Środki nauczania: pracownia mobilna (iPady), dostęp do Internetu, projektor, fragmenty

artykułów i opracowań na temat judaizmu i kultury żydowskiej w Polsce.

9. Przebieg lekcji

1. Wstęp

Prowadzący/a wita uczniów i uczennice. Rozpoczyna lekcję od opowiedzenia

legendy Polin o przybyciu Żydów do Polski. Wspólnie z uczniami i uczennicami

wskazuje cechy legendy.

2. Część zasadnicza

Nauczyciel/ka wyświetla zdjęcia przedmiotów związanych z judaizmem. Pyta

dzieci czy je znają. Padają odpowiedzi. Nauczyciel/ka pokrótce opowiada historię

Żydów w Polsce, wyjaśnia co to judaizm. Następnie dzieli dzieci na grupy. Każdy

otrzymuje iPad z gotowym zestawem materiałów i zadaniem na aplikacji

iTunes U. Zadaniem każdej grupy jest wyjaśnienie różnych pojęć związanych

z judaizmem, na podstawie artykułów i danych zawartych w kursie. Uczniowie

i uczennice prezentują efekt swojej pracy na forum, tłumaczą nowe terminy.

Pozostali tworzą notatkę.

3. Ewaluacja

Nauczyciel/ka przegląda samodzielne notatki uczniów.

4. Zakończenie zajęć

Prowadzący/a podsumowuje zajęcia, dziękuje za udział.

Załącznik do lekcji Świętowanie po żydowsku. Czyli skąd się wzięli Żydzi w Polsce i jak

obchodzą swoje najważniejsze święta.

Przykładowe zdjęcia do wyświetlenia na początku lekcji.

Źródło: wikipedia.pl Źródło: http://www.georgekouzstore.com

Załącznik do lekcji Świętowanie po żydowsku. Czyli skąd się wzięli Żydzi w Polsce i jak

obchodzą swoje najważniejsze święta.

Przykładowe polecenia do pracy w grupach. 1. Czym jest dla wyznawców judaizmu szabat? Wskazówki do wyszukiwania informacji:

- czas trwania szabatu,

- wieczorna kolacja,

- zakazy i nakazy.

2. Co to jest kipa i tałes? Do czego są używane? 3. Co oznacza słowo kaszrut? Materiały do wykorzystania przez uczniów na temat kultury żydowskiej pochodzą z książki Karoliny Oponowicz i Joanny Rzezak Bozie czyli jak wygląda Bóg?, Warszawa 2016.

SCENARIUSZ ZAJĘĆ

Temat: Źródła internetowe - z którego korzystać? Liczba jednostek lekcyjnych: 1

1. Cele edukacyjne

- ogólne

Uczeń:

1. Poznaje różnorodne źródła informacji internetowej,

2. Potrafi ocenić wartość i przydatność źródeł informacji,

3. Formułuje i prezentuje wnioski.

- szczegółowe

Uczeń:

1. Porównuje informacje na ten sam temat w różnych źródłach,

2. Zna kryteria oceny informacji,

3. Wie, że informacja o niskiej jakości prowadzi do błędnych wniosków.

10. Metody pracy: burza mózgów, dyskusja.

11. Formy pracy: oparte na słowie (dyskusja), interaktywne (prezentacja, iPady).

12. Środki nauczania: komputer z dostępem do Internetu, projektor, pracownia mobilna

(iPady).

13. Przebieg lekcji

1. Wstęp

Prowadzący/a wita uczniów i uczennice. Pyta gdzie poszukują informacji do prac

domowych. Padają odpowiedzi.

2. Część zasadnicza

Nauczyciel/ka rozdaje iPady. Prosi o wyszukanie informacji i wypełnienie ankiety

na temat Anny Jagiellonki w samodzielnie wybranych przez uczniów

internetowych źródłach informacji. Po wykonania zadania omawiamy jego wyniki,

oceniamy jakość źródła. Następnie nauczyciel/ka prosi o wykonanie tego samego

zadania, ale podaje serwisy, z których uczniowie powinni skorzystać. Ponownie

omawiamy wyniki i porównujemy źródła informacji. Wspólnie próbujemy znaleźć

cechy wiarygodnego źródła informacji. Uczniowie i uczennice formułują kryteria

oceny informacji i zapisują je.

3. Ewaluacja

Nauczyciel/ka podsumowuje zajęcia i prosi uczniów i uczennice o wyszukanie

informacji na temat wielkości boiska do baseballa. Nauczyciel sprawdza

wykorzystane źródła.

4. Zakończenie zajęć

Prowadzący/a dziękuje uczestnikom za udział w zajęciach.

Załącznik do lekcji Źródła internetowe - z którego czerpać?

Zadanie dla uczniów

Znajdź informację na temat Anny Jagiellonki. Pamiętaj o podaniu źródła informacji, z którego

korzystałeś/łaś.

ANNA JAGIELLONKA

Lata życia Stan cywilny Wpływ na politykę Hobby Przyczyna śmierci

Źródło: Źródło: Źródło: Źródło: Źródło: