Upload
others
View
4
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
1
EEéénheidnheid in eenhedenin eenheden
Frank MartensFrank MartensJean Paul Chapelle Jean Paul Chapelle
Piet CammaertPiet Cammaert
WG chemieWG chemieCommissie Klinische Biologie WIVCommissie Klinische Biologie WIV
Symposium Focus Symposium Focus DiagnosticaDiagnostica22 juni 201222 juni 2012
Martens, Chapelle, Cammaert, 2012Martens, Chapelle, Cammaert, 2012 22
Wat?Wat?
Einde stellen aan potpourri van eenheden in het Einde stellen aan potpourri van eenheden in het Belgische landschap van de klinische biologieBelgische landschap van de klinische biologie
In eerste instantie gelijkvormigheid nastreven In eerste instantie gelijkvormigheid nastreven van eenheden in de klinische chemie en meer van eenheden in de klinische chemie en meer bepaald voor die parameters die in aanmerking bepaald voor die parameters die in aanmerking komen voor de EKE van het WIV.komen voor de EKE van het WIV.
2
Martens, Chapelle, Cammaert, 2012Martens, Chapelle, Cammaert, 2012 33
Waarom?Waarom?
Ongehinderde Ongehinderde ee--transfertransfer van van laboratoriumresultaten over heel Belgilaboratoriumresultaten over heel Belgiëë
Probleemloze Probleemloze stockeringstockering van deze resultaten in van deze resultaten in een centrale een centrale datadata--basebase die consulteerbaar is voor die consulteerbaar is voor alle artsen en klinisch biologen over heel Belgialle artsen en klinisch biologen over heel Belgiëë
Meer comfort voor huisartsen en specialisten in Meer comfort voor huisartsen en specialisten in opleiding die in een korte tijd stages lopen die opleiding die in een korte tijd stages lopen die verspreid liggen over heel het Belgische verspreid liggen over heel het Belgische grondgebied grondgebied
Martens, Chapelle, Cammaert, 2012Martens, Chapelle, Cammaert, 2012 44
4
Prof Dr J.C.Libeer 19-9-2007
EKE eenheden Belgische universiteitenEKE eenheden Belgische universiteiten
03-05-2012
3
Martens, Chapelle, Cammaert, 2012Martens, Chapelle, Cammaert, 2012 55
www.ehealth.fgov.bewww.ehealth.fgov.be
Martens, Chapelle, Cammaert, 2012Martens, Chapelle, Cammaert, 2012 66
6
Hub: network of hospitals
Charleroi
Brussels
Leuven
Bruges Antwerp
Ghent
“Gebruik van e-Health om onnodige herhaling van testen te voorkomen”Task Force Perl (28-9-2009)
Meta-Hub
4
Martens, Chapelle, Cammaert, 2012Martens, Chapelle, Cammaert, 2012 77
www.cozo.bewww.cozo.be
Martens, Chapelle, Cammaert, 2012Martens, Chapelle, Cammaert, 2012 88
Keuze van voorkeurseenheidKeuze van voorkeurseenheid
SISI
Meest in gebruik literatuurMeest in gebruik literatuur
SISI
5
Martens, Chapelle, Cammaert, 2012Martens, Chapelle, Cammaert, 2012 99
Hoe?Hoe?
Door te werk te gaan in fasenDoor te werk te gaan in fasen
In een In een eerste faseeerste fase uniformeren zonder te raken uniformeren zonder te raken aan de getalwaarde, aan de getalwaarde, deaddead lineline: 1.03.2012: 1.03.2012
In een In een tweede fasetweede fase uniformeren uniformeren mmèètt aanpassing aanpassing van eenheid die een verandering van getalwaarde van eenheid die een verandering van getalwaarde met zich meebrengt, met zich meebrengt, deaddead lineline: 01.12.2012: 01.12.2012
In een In een derde fasederde fase uniformeren van resterende uniformeren van resterende eenheden in de endocrinologie, eenheden in de endocrinologie, deaddead lineline : ?: ?
In een In een vierde fasevierde fase …….alle andere testen.alle andere testen
Martens, Chapelle, Cammaert, 2012Martens, Chapelle, Cammaert, 2012 1010
Aan welke eenheden wordt Aan welke eenheden wordt helemaal niet geraakt?helemaal niet geraakt?
Toch voor de overgrote meerderheid van de laboratoriaToch voor de overgrote meerderheid van de laboratoria
De parameters die nationaal en internationaal De parameters die nationaal en internationaal nog veel gebruikt worden en verankerd zitten in nog veel gebruikt worden en verankerd zitten in aanbevelingen en richtlijnen en waarvan de aanbevelingen en richtlijnen en waarvan de referentiewaarden door de meeste artsen goed referentiewaarden door de meeste artsen goed gekend zijn:gekend zijn:
Bilirubine, cholesterol, Bilirubine, cholesterol, creatininecreatinine, glucose, , glucose, triglyceridentriglyceriden, urinezuur, ureum en ijzer, urinezuur, ureum en ijzermg%, mg/100 mg%, mg/100 mLmL, g/L , g/L mg/mg/dLdL
6
Martens, Chapelle, Cammaert, 2012Martens, Chapelle, Cammaert, 2012 1111
In een In een eerste faseeerste fase uniformeren zonder te uniformeren zonder te raken aan de getalwaarde (1)raken aan de getalwaarde (1)
In deze fase hoeft men alleen de eenheid te veranderenIn deze fase hoeft men alleen de eenheid te veranderenNaar liter in de noemerNaar liter in de noemer µµg/g/mLmL →→ mg/Lmg/L U/U/mLmL →→ kUkU/L/L mUmU//mLmL →→ U/LU/L mEqmEq/L /L →→ mmolmmol/L/L mg% mg% →→ mg/mg/dLdLBij aanpassing zullen enkel de voorziene Bij aanpassing zullen enkel de voorziene formatsformats voor devoor deeenheden eventueel problemen kunnen opleveren. eenheden eventueel problemen kunnen opleveren. Als % naar Als % naar mmolmmol/mol kan (bij HbA1c), kan de rest ook./mol kan (bij HbA1c), kan de rest ook.
Martens, Chapelle, Cammaert, 2012Martens, Chapelle, Cammaert, 2012 1212
Fase 1:Fase 1:
1203-05-2012
7
Martens, Chapelle, Cammaert, 2012Martens, Chapelle, Cammaert, 2012 1313
In een In een eerste faseeerste fase uniformeren zonder te uniformeren zonder te raken aan de getalwaarde (2)raken aan de getalwaarde (2)
Wat onveranderd blijft na aanpassing van eenhedenWat onveranderd blijft na aanpassing van eenheden(van (van mLmL naar L in de noemer)naar L in de noemer)Peptide hormonen:Peptide hormonen:Insuline en TSH in Insuline en TSH in mUmU/L/LLH, FSH en LH, FSH en hCGhCG in in U/LU/LThyroglobulineThyroglobuline in in µµg/Lg/LPTH in PTH in ngng/L/LBiomerkersBiomerkers::CA15.3,CA125 en CA19.9 in CA15.3,CA125 en CA19.9 in kUkU/L/LCEA, PSA en NSE in CEA, PSA en NSE in µµg/Lg/LAndere:Andere:IgEIgE in in kUkU/L/L, VitB12 in , VitB12 in ngng/L/L en en folaatfolaat in in µµg/Lg/L
Martens, Chapelle, Cammaert, 2012Martens, Chapelle, Cammaert, 2012 1414
In een In een tweede fasetweede fase uniformeren uniformeren mmèèttaanpassing van eenheid en verandering van aanpassing van eenheid en verandering van
getalwaardegetalwaardeHierbij wordt zoveel als mogelijk de logica gevolgd van SIHierbij wordt zoveel als mogelijk de logica gevolgd van SI
IonenIonenNog steeds grote diversiteit :Nog steeds grote diversiteit :mg%, mg/mg%, mg/dLdL, , mEqmEq/L, /L, mmolmmol/L/LVoor Ca, Mg, fosfaat naar Voor Ca, Mg, fosfaat naar mmolmmol/L/L
ProteProteïïnennenOvergang van mg/Overgang van mg/dLdL naar naar mg/Lmg/L of of g/Lg/LTP, Albumine, TP, Albumine, IgAIgA, , IgGIgG, , IgMIgM (g/L)(g/L)Voor wat Voor wat CRPCRP betreft : goede voorbereiding van clinici voorbetreft : goede voorbereiding van clinici voorde overgang van mg/de overgang van mg/dLdL naar mg/L. naar mg/L. De helft van de laboratoria rapporteert reeds in mg/LDe helft van de laboratoria rapporteert reeds in mg/LDubbel rapporteren gevaarlijk?Dubbel rapporteren gevaarlijk?
Invoering van 1 tot 6 december 2012Invoering van 1 tot 6 december 2012
8
Martens, Chapelle, Cammaert, 2012Martens, Chapelle, Cammaert, 2012 1515
uniformeren van eenheden voor urineuniformeren van eenheden voor urinelogisch gevolg van tweede faselogisch gevolg van tweede fase
Streven naar gebruik van dezelfde eenheden in serum en urine :Streven naar gebruik van dezelfde eenheden in serum en urine :zeker in zeker in mmolmmol/L voor ionen/L voor ionen
Zeker in Zeker in g/L voor proteg/L voor proteïïnennen
Ter discussieTer discussie : g/L of mg/: g/L of mg/dLdLvoor glucose, voor glucose, creatininecreatinine of ureum?of ureum?gebruik van g/L is hier sterk ingeburgerd maar gebruik van g/L is hier sterk ingeburgerd maar mg/mg/dLdL is dan weer is dan weer nodig voor berekening van nodig voor berekening van creatinineklaringcreatinineklaring en ureumklaring. en ureumklaring. Anderzijds is Anderzijds is g/Lg/L voor voor creatininecreatinine dan weer nodig voor de dan weer nodig voor de berekening van g of mg/g berekening van g of mg/g creatininecreatinine voor metabolieten van drugs voor metabolieten van drugs of solventen,of solventen,……Hier hoeft geen verandering vermits deze parameters ook Hier hoeft geen verandering vermits deze parameters ook in het serum onveranderd blijvenin het serum onveranderd blijven
Martens, Chapelle, Cammaert, 2012Martens, Chapelle, Cammaert, 2012 1616
In een In een derde fasederde fase uniformeren van uniformeren van resterende eenheden in de endocrinologieresterende eenheden in de endocrinologie
Wat nu is aanbevolen :Wat nu is aanbevolen :
Peptide hormonen :Peptide hormonen :AFP, GH en AFP, GH en ProlactineProlactine:: µµg/Lg/LCC--peptidepeptide:: nmolnmol/L/L
Kleine moleculen:Kleine moleculen:FT3 en FT4 in FT3 en FT4 in pmolpmol/L/LCortisolCortisol en en tot.testosterontot.testosteron:: nmolnmol/L/LDHEADHEA--S:S: µµmoLmoL/L/L
9
Martens, Chapelle, Cammaert, 2012Martens, Chapelle, Cammaert, 2012 1717
Wat rest er dan nog?Wat rest er dan nog?
•• MetalenMetalenLood in bloed en Zn in plasma : Lood in bloed en Zn in plasma : µµg/g/dLdL of of µµg/L?g/L?
•• VitaminenVitaminen•• BiomerkersBiomerkers•• XenobioticaXenobiotica……....•• Alle andere parameters.Alle andere parameters.
= Voorwerp van nationale enquête = Voorwerp van nationale enquête + literatuurstudie en dan samenstelling van finale + literatuurstudie en dan samenstelling van finale
voorkeurslijstvoorkeurslijstToekomst : Voor elke nieuwe test in de klinischeToekomst : Voor elke nieuwe test in de klinischebiologie zal een voorkeurseenheid nationaal wordenbiologie zal een voorkeurseenheid nationaal wordenaanbevolenaanbevolen
Martens, Chapelle, Cammaert, 2012Martens, Chapelle, Cammaert, 2012 1818
Hoe bekend maken?Hoe bekend maken?
Rondschrijven WIVRondschrijven WIV
Website WIVWebsite WIV
Naar de klinisch biologenNaar de klinisch biologen : focus : focus diagnosticadiagnostica, LOK , LOK vergaderingen, symposia: KBVKC, focus conference,vergaderingen, symposia: KBVKC, focus conference,……....
Naar alle artsen toeNaar alle artsen toe: Artsenkrant,: Artsenkrant,medisfeermedisfeer, tijdschrift geneeskunde, , tijdschrift geneeskunde, actaacta clinicaclinica belgicabelgica,..,..Specifiek naar verenigingen huisartsgeneeskunde en Specifiek naar verenigingen huisartsgeneeskunde en specialisten, apothekers en paramedische beroepen met specialisten, apothekers en paramedische beroepen met MLTMLT’’ss in het bijzonder (BVLT).in het bijzonder (BVLT).
10
Martens, Chapelle, Cammaert, 2012Martens, Chapelle, Cammaert, 2012 1919
Martens, Chapelle, Cammaert, 2012Martens, Chapelle, Cammaert, 2012 2020
Wat betekent een omschakeling van Wat betekent een omschakeling van eenheden voor de laboratoria ?eenheden voor de laboratoria ?
Opmaken van een lijst : huidig naar nieuwOpmaken van een lijst : huidig naar nieuw Uitvoering van een interne Uitvoering van een interne risicorisico--analyseanalyse Interne opleidingInterne opleiding Informatie van huisartsen en specialisten :per Informatie van huisartsen en specialisten :per
brief, ebrief, e--mail, aankondiging via website of lezing.mail, aankondiging via website of lezing. Aanpassing rapportering:Aanpassing rapportering:
Hulp door middel van een draaiboek of check list Hulp door middel van een draaiboek of check list (zie ook website WIV)(zie ook website WIV)
11
Martens, Chapelle, Cammaert, 2012Martens, Chapelle, Cammaert, 2012 2121
Wat deden we bij fase 1?Wat deden we bij fase 1?
1.1. Aanpassen eenheden in basisbestandAanpassen eenheden in basisbestand2.2. Eventueel tijdelijke vaste commentaar bij de resultaten Eventueel tijdelijke vaste commentaar bij de resultaten
waarvan eenheden werden veranderd (nodig?)waarvan eenheden werden veranderd (nodig?)3.3. Aanpassen van Aanpassen van SOPsSOPs met hun bijlagen en formulierenmet hun bijlagen en formulieren4.4. Aanpassen van Aanpassen van labogidslabogids op website van laboop website van labo5.5. Contact met artsen die resultaten ontvangen via Contact met artsen die resultaten ontvangen via
medibridgemedibridge of of medimailmedimail : Verzoek tot aanpassing in hun : Verzoek tot aanpassing in hun IT pakketten.IT pakketten.
6.6. Interne QC aanpassenInterne QC aanpassen7.7. Externe QC: bij automatische extractie van resultaten Externe QC: bij automatische extractie van resultaten
naar extern QC pakket hoeft er in de regel niets te naar extern QC pakket hoeft er in de regel niets te gebeuren.gebeuren.
Martens, Chapelle, Cammaert, 2012Martens, Chapelle, Cammaert, 2012 2222
Wat te doen bij fase 2 ? (a)Wat te doen bij fase 2 ? (a)
1.1. Aanpassen eenheden in basisbestandAanpassen eenheden in basisbestand2.2. Eventueel aanpassen van Eventueel aanpassen van formatformat (bvb van (bvb van …… naar ..,..)naar ..,..)3.3. Creatie van nieuwe test (aan te bevelen) en dubbel Creatie van nieuwe test (aan te bevelen) en dubbel
rapporteren.rapporteren.4.4. Link met historiek?Link met historiek?5.5. Aanpassen referentiewaarden, doorbelwaarden, alarmenAanpassen referentiewaarden, doorbelwaarden, alarmen6.6. Aanpassen berekening formulesAanpassen berekening formules7.7. Garantie op traceerbaarheid (voor en na)Garantie op traceerbaarheid (voor en na)8.8. Tijdelijke vaste commentaar (6 m.) bij de resultaten Tijdelijke vaste commentaar (6 m.) bij de resultaten
waarvan eenheden werden veranderdwaarvan eenheden werden veranderd9.9. Aanpassingen in automatische Aanpassingen in automatische validatieprogrammavalidatieprogramma’’ss10.10. Aanpassen van Aanpassen van SOPsSOPs met hun bijlagen en formulierenmet hun bijlagen en formulieren11.11. Aanpassen van Aanpassen van labogidslabogids op website van laboop website van labo12.12. Aanpassingen in de Aanpassingen in de analyzersanalyzers : : formatformat, , refref waarden, waarden,
flaggingflagging, , reflextestingreflextesting
12
Martens, Chapelle, Cammaert, 2012Martens, Chapelle, Cammaert, 2012 2323
Wat te doen bij fase 2? (b) Wat te doen bij fase 2? (b)
13.13. Contact met artsen die resultaten ontvangen via Contact met artsen die resultaten ontvangen via medibridgemedibridge of of medimailmedimail : Verzoek tot aanpassing in hun : Verzoek tot aanpassing in hun IT pakketten.IT pakketten.
14.14. Interne QC zal zich automatisch aanpassenInterne QC zal zich automatisch aanpassen15.15. Externe QC: bij automatische extractie van resultaten Externe QC: bij automatische extractie van resultaten
naar extern QC pakket nodige aanpassingen doen.naar extern QC pakket nodige aanpassingen doen.16.16. EKE WIV : aanpassingen in ToolkitEKE WIV : aanpassingen in Toolkit17.17. ……....
FAQsFAQs op website van WIV: inwachten suggesties voor verdereop website van WIV: inwachten suggesties voor verdereuitbouw van check list.uitbouw van check list.
Het WIV en de Het WIV en de Commissie Klinische BiologieCommissie Klinische Biologierekenen op uw medewerking!rekenen op uw medewerking!
Met dank voor uw aandachtMet dank voor uw aandachtVragen?Vragen?