การจดการความร (KM)เรอง

เทคนคการปลกผกหวานปา

จดทำาโดย

นายทว จงปตนา

เกษตรอำาเภอโชคชย

สำานกงานเกษตรอำาเภอโชคชย จงหวดนครราชสมา

พ.ศ.๒๕๕๘

สารบญ

ชอเรอง หนา

คำานำา

สารบญ

ชอผดำาเนนการจดการความร ๑

วน เดอน ป ทดำาเนนการจดการความร๑

สถานทดำาเนนการจดการความร๑

บทนำา ๒

เนอหา ๒

สรป ๙

เอกสารอางอง ๑๐

ภาคผนวก ๑๑

หมวดองคความร : กระบวนการผลตทางการเกษตร

องคความร : การปลกผกหวานปา

ประเดนความร : เทคนคการปลกผกหวานปา

1. ประเภทความร : Tacit Knowledge (ความรแบบฝงลก)2. แหลงความร : จากเกษตรกรและเกษตรอำาเภอโชคชย จงหวด

นครราชสมา3. วธการแสวงหา/รวบรวม : เปนการแสวงหาความรจากประสบการณ

ของเกษตรกร โดยการบรรยายและ สาธตจรง เมอวนท4. กระบวนการในการสรางความร (SECI) : Tacit (ความรฝงลก

Explicit ความรแจง)5. ประมวลความร(ตความ/วเคราะห/สงเคราะห): โดย คณะนกวชาการ

สงเสรมการเกษตร สำานกงานเกษตรอำาเภอโชคชย จงหวดนครราชสมา เมอวนท

6. ถายโอน/เผยแพร : เมอวนท ๓๐ เมษายน ๒๕๕๘

๑

7. คำาและความหมายทสำาคญ : 8. ผรวบรวม/เผยแพร

ชอ สกล ผดำาเนนการ–- ชอ-สกล : นายศกดศร ลอมไธสงค- อาชพ : รบราชการ- ตำาแหนง : เกษตรอำาเภอโชคชย- สงกด : สำานกงานเกษตรอำาเภอโชคชย- ทอย : บานเลขท ๔๔๔/๒ หมท ๑๓ ตำาบลโชคชย อำาเภอโชคชย จงหวดนครราชสมา- การศกษา : เกษตรศาสตรมหาบณฑต (สงเสรมและพฒนาการเกษตร)

มหาวทยาลยสโขทย ธรรมาธราช

หมวดองคความร : กระบวนการผลต

เทคนคการปลกผกหวานปา

ผกหวานปา เปนไมยนตนขนาดกลาง สง ๖-๑๐ เมตร ใบเดยวรปไข ปลายแหลมคลายใบมะนาว ยาว ๒ ๓ นว ออกเรยงสลบตรงขามกน ผวใบ–

๒

เรยบสเขยวอมเหลอง ยอดออนใชปรงอาหาร เชน แกงเลยงกบปลากรอบ หรอปลาเคม มรสด ออกดอกเปนพวงตามลำาตน ผลกรมรเทาปลายนวหวแมมอ หรอปลายนวกลาง เมอสกสเหลองถงแดง รสหวานรบประทานได ขนตามปาเตงรง ปาผสมผลดใบ และปาดบแลงทวไป

การขยายพนธผกหวานปา สามารถทำาได ๒ วธ ดงน

๑.การขยายพนธดวยเมลด

ขนตอนการขยายพนธ

๑.การเตรยมเมลดพนธ

คดเลอกเมลดพนธทสกมสเหลองแกจนไดท และเมลดทไมลบ นำามายเอาเนอออกใหเหลอแตเมลด ลางนำาใหสะอาด ผงลมทงไวใหแหง ประมาณ ๑ สปดาห

๒. การปลก

นำาเมลดทเตรยมไวไปลงหลมปลกขนาด ๕๐ x ๕๐ เซนตเมตร ควรมตนไมอาศยใหรมเงาเชนตะขบ , เตง ,รง ,กฤษณา หรอพชอนๆ ระยะในการปลกขนาด ๒ x ๒ เมตรใชระยะเวลาประมาณ ๑ เดอน ผกหวานจงเรมงอก และหามใสปยและพรวนดนในชวงน

ระยะปลก ขนาด ๒ x ๒ เมตร

๓.การดแลรกษา

๓.๑ การใสปย ใชปยคอก , ปยหมก หามใสใกลตนผกหวาน ใสบรเวณชวงระหวางตน และไมตองพรวนดน

๓.๒ การกำาจดวชพช เมอมวชพชปกคลมมาก ใหใชมดตดวชพชแลวปลอยใหคลมดนบรเวณแปลง และไมควรตดวชพชบอยเพราะอาจจะกระทบกระเทอนรากได

๓.๓ การใหนำา ผกหวานปาเปนพชไมชอบนำามากนกจงควรใหนำาอาทตยละ ๑ ครงตามความเหมาะสมของสภาพดน

๓

๔.การเกบเกยวผลผลต

ผกหวานปาจะเรมใหผลผลตไดหลงจากปลกไปแลวประมาณ ๔ ป วธการเกบผลผลตจะเกบเฉพาะยอดออนทมสเหลองเทานน โดยการเดดใหชดโคนกาน ถาหากเดดไมชดโคนกานจะทำาใหผกหวานปาใชเวลานานกวาทจะเดดยอดออนใหมได

๒.การขายพนธโดยวธการตอนกง

วสดอปกรณทใชในการตอนกง

๑.มดควนกง

๒.ดนเหนยวผสมกะป

๔

๓.ขยมะพราวแชนำาประมาณ ๒ วน ผสมดน ในอตรา ๒:๑ สวน มดใสถงพลาสตกขนาด

๔.เชอกฟางสำาหรบมด

ขนตอนการตอนกงผกหวานปา

๑.การคดเลอกกง ควรเลอกกงทไมแกจนเกนไปลกษณะลำาตนมสนำาตาลอมเขยว

๒.ใชมดควนกงทเตรยมไว โดยใชมดควนใตตาผกหวานปา

๕

๓.ขดเอาเนอเยอทอนำาทออาหารออกใหรอบกง ดงรป

๔.นำาดนเหนยวผสมกะปทเตรยมไวมาปดใหทวรอบรอยควนกงดานบน เหลอแผลดานลางไวเลกนอย

๖

๕.นำาขยมะพราวทเตรยมไวใสถงพลาสตกมดปากใหแนนใชมดกรดขางถงดานหนง นำามาหมกงผกหวานทหมกะปไว

๖.ใชเชอกฟางมดตมขยมะพราวใหแนน

๗

๗.ทงไวประมาณ ๑-๒ เดอน สงเกตรากบรเวณตมมะพราว ประมาณ ๓ เดอนกสามารถนำากงตอนไปลงถงเพาะชำากง

๘.รอใหตนผกหวานทอยในถงเพาะชำาเจรญเตบโต และมระบบรากทสมบรณประมาณ ๑ เดอนกสามารถนำาไปปลกในแปลงปลกได

๘

บทสรป

การทำาสวนผกหวานปา นาจะเปนพชเศรษฐกจตวหนงซงคมคา พอเพยง มนคงและยงยน คอ

1. ผกหวานปาจะเรมใหผลคนทน ตงแตปท ๔ เปนตนไป และจะเรมเพมขนทกป

2. สามารถเพมมลคาไดดวยการทำาเปนแกงเลยงสำาเรจรป ในรปแกงเลยงผงชงกบนำารอน กนไดทนท

3. ผกหวานปาปรงเปนอาหารรสดโดยธรรมชาต ไมตองปรงแตง ควรประชาสมพนธสงเสรมใหมการบรโภคผกหวานในระดบประเทศ เพอเกษตรกรททำาสวนผกหวานปา กจะมอาชพทยงยนและมนคงอกอาชพหนง

๙

เอกสารอางอง

- กรมสงเสรมการเกษตร : doae.go.th

- กรมวชาการเกษตร ( WWW.doae.go.th )

- สำานกงานเกษตรอำาเภอโชคชย

๑

ภาคผนวก

๑

เมนอาหารททำาจากผกหวาน

๑

๑