KONYA TİCARET ODASI

TAYVANÜLKE RAPORU

Dış Ticaret Servisi

Ağustos 2012

TAYVANÜLKE RAPORU

İÇİNDEKİLER

BİRİNCİ BÖLÜM

GENEL BİLGİLER

1.1. Ülke Kimliği........................................................................................................................3

1.2. Genel Bilgiler.......................................................................................................................4

1.2.1. Coğrafi Konum..........................................................................................................4

1.2.2. Siyasi ve İdari Yapı....................................................................................................4

1.2.3. Nüfus ve İş Gücü Yapısı............................................................................................4

1.3.Genel Ekonomik Durum.......................................................................................................4

İKİNCİ BÖLÜM

SEKTÖRLER

2.1. Sektörler...............................................................................................................................5

2.1.1. Sanayi.........................................................................................................................5

2.1.2. Ulaştırma ve Telekominasyon Alt Yapısı..................................................................5

2.1.3. Bankacılık..................................................................................................................6

ÜÇÜNÇÜ BÖLÜM

DIŞ TİCARET

3.1. Dış Tıcaret............................................................................................................................6

3.1.1. Tayvan’ın İhracatı......................................................................................................6

3.1.2. Tayvan’ın İthalatı.......................................................................................................6

3.2.İhracatında Başlıca Ürünler...................................................................................................7

3.3. İthalatında Başlıca Ürünler..................................................................................................8

3.4 Başlıca Ülkeler İtibari İle Dış Ticaret...................................................................................9

3.4.1. Başlıca Ülkeler İtibari İle İhracatı.....................................................................9

3.4.2.Başlıca Ülkeler İtibari İle İthalatı.....................................................................10

1

TAYVANÜLKE RAPORU

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

TÜRKİYE İLE TİCARET

4.1. Türkiye İle Ticaret.............................................................................................................10

4.1.1. Genel Durum............................................................................................................10

4.1.2. Türkiye Tayvan Dış Ticaret Değerleri.....................................................................11

4.1.3. Türkiye’nin Tayvan’a İhracatında Başlıca Ürünler................................................11

4.1.4. Türkiye’nin Tayvan’a İthalatında Başlıca Ürünler..................................................12

4.2. İki Ülke Arasında Anlaşma ve Protokoller........................................................................13

BEŞİNCİ BÖLÜM

KONYA İLE TİCARET

5.1. Konya İle Ticaret...............................................................................................................14

5.1.1. Konya’nın 2011 Yılında Tayvan’a Yapmış Olduğu İhracat Kalemleri...................14

5.1.2. Konya’nın 2011 Yılında Tayvan’a Yapmış Olduğu İthalat Kalemleri....................15

5.1.3. TİM Verilerine Göre Konya Tayvan İhracat Rakamları..........................................16

5.1.4. TUİK Verilerine Göre Konya Tayvan İthalat Rakamları........................................16

2

TAYVANÜLKE RAPORU

BİRİNCİ BÖLÜM

TAYVAN HAKKINDA GENEL BİLGİLER

1.1. ÜLKE KİMLİĞİ

Resmi Adı: Milliyetçi Çin (Tayvan) Cumhuriyeti

Yönetim Biçimi: Cumhuriyet

Devlet Başkanı: Ma Ying-jeou

Başbakan: Wu Den-yih

Başkent: Taipei

Nüfusu: 22,974,347 (Temmuz 2009 verileri)

Yüzölçümü: 35,980 km²

Resmi Din: Budizm, Konfüçyüs,Taoizm

Diller: Çince, Tayvan Dili, (Hakka Dili)

Başlıca Kentleri: Kao-hsiung, Taichung, Tainan.� �

Para Birimi: Yeni Tayvan Doları

3

TAYVANÜLKE RAPORU

1.2. GENEL BİLGİLER

1.2.1. Coğrafi Konum:

1949 yılından bu yana Çin Halk Cumhuriyeti'nden bağımsız bir ülke olarak varlığını sürdüren Tayvan, uygulanan başarılı ekonomik programlar sayesinde mucizevi olarak nitelendirilen bir gelişme göstermiştir. Bugün, hizmetler sektörünün ülke ekonomisi içindeki artan önemi açısından gelişmiş bir ülke olarak değerlendirilen Tayvan, ekonomik büyümesinin hızı açısından da gelişmekte olan ülkeler içinde yer almaktadır.

1.2.2. Siyasi ve İdari Yapı:

Tayvan 1895-1945 yılları arasında Japon işgali altında kalmıştır.1949 yılında Çin Komünist Partisi tarafından yenilen bir grup Tayvan’a geçmiştir. Bu idare Çin Halk Cumhuriyeti tarafından tanınmamıştır. Bu gün Tayvan Çin Halk Cumhuriyeti ile ekonomik ve siyasi alanda yakın ilişkiler içinde bulunmaktadır. Ülke idârî olarak bir merkez, 4 eyâlet ve 16 il (Hsien)’e bölünmüştür.

1.2.3. Nüfus ve İşgücü Yapısı

2011 yılı tahmini rakamlarına göre ülke nüfusu 23,2 milyona ulaşmıştır. Nüfusun artış oranı giderek düşmektedir ve bu oran sıfıra yaklaşmıştır. Nüfus artışının sıfıra yaklaşmasının yanı sıra giderek artan ortalama yaşam beklentilerinin sonucu olarak, nüfus içerisinde yaşlıların gençlere oranı giderek artmaktadır.

Düzenli olarak artan iş gücü ile işsizlik oranındaki güçlü doğrusal bir ilişki dikkat çekmektedir.

Ülkenin en önemli kentleri Taipei, Kaohsiung, Taichung, Tainan ve Keelung'dur. Adanın kuzeyinde yer alan Taipei, politika, finans ve ticaret merkezidir. Kaohsiung ise, önde gelen sanayi kentlerinden biri olmanın yanı sıra, dünyanın en modern ve işlek limanlarından birine sahiptir.

1.3. GENEL EKONOMİK DURUM

Küçük ve orta ölçekli işletmelerin başarılı olmasını sağlayacak koşulları yaratmak üzere Tayvan hükümeti, politikalarını özellikle 3 konu üzerinde yoğunlaştırmıştır. Bunlar; yeni işletmelerin kurulmasını teşvik etmek, altyapıyı geliştirmek ve bebek endüstrileri korumaktır. Bu yönde ilk önemli adım, yatırımları teşvik amacıyla, yeni kurulan firmalara vergi indirimi sağlanması olmuştur. İhracatı arttırmak için de hükümet, 1960'lı yılların ortasında Kaohsiung'da dünyanın, ilk ihracat serbest bölgesini (export processing zone) açmıştır. Yine aynı amaçlarla, 1970 ve 1980'li yıllarda yoğun altyapı yatırımları yapılmıştır.

Son yıllarda ise Tayvan’ın ekonomik yapısının değiştirilmesi amacıyla yeni adımlar atılmaya başlanmıştır. Başta hizmetler sektöründe olmak üzere ekonomide daha fazla yatırım ve ticaret serbestliğiyle iç tüketim ve yatırımlar teşvik edilmeye çalışılmaktadır.

4

TAYVANÜLKE RAPORU

Aynı zamanda doğrudan yatırımı teşvik etmek için de yatırım ortamının iyileştirilmesine eskisinden daha çok önem verilmeye başlanmıştır.

Tayvan 50 yıl boyunca halkın kolektif katkısı ve devletin güçlü ekonomik politikaları sayesinde ekonomik büyüme rekoru kırmıştır. Bu rekoru istikrarlı fiyatlar ve göreceli olarak eşit bir gelir dağılımıyla süslemiştir

İKİNCİ BÖLÜM

SEKTÖRLER

2.1. SEKTÖRLER2.1.1. Sanayi

1990 sonrasında ise, Tayvan ekonomisi 1970 ve 1980'li yıllarda olduğu kadar çarpıcı büyüme oranlarına ulaşamasa da, 1996-2000 yılları arasında yılda ortalama %5,8 büyüme sağlamıştır.

Son yıllarda GSYİH'nin yaklaşık dörtte birini oluşturan imalat sektörü, Tayvan'ın ekonomik başarısının kaynağıdır.

Tayvan'ın imalat sektöründe, bilgisayar ve enformasyon teknolojisi, otomotiv ve petrokimyasallar ön plana çıkmaktadır. Ülke, dünya bilgisayar donanımlarının 1/5'ini üretmekte ve bu alanda dünyada Japonya ve ABD'nin arkasından gelmektedir. Ülkede özellikle cep bilgisayarı, PC, ve CD-Rom üretimi önemli düzeydedir.

Petrokimyasalların üretimi de, özellikle polietilen ve propilen ihracatı sayesinde 1990'lı yıllarda artmıştır. Hükümet petrokimya sanayisini stratejik sektör olarak belirlemiştir. Kimyasal ürünler sanayi üretimi artmıştır.

2.1.2. Ulaştırma ve Telekomünikasyon Altyapısı

Ulaşım: 1991-1996 6 Yıllık Ulusal Kalkınma Planı dahilinde hükümet, Tayvan'ın ulaşım ve haberleşme altyapısını yenileyip geliştirmeyi amaçlamıştır, ancak finansman güçlükleri, pek çok projeye engel teşkil etmiştir. Bununla birlikte, ülkede ciddi bir ulaşım sıkıntısı yoktur.

Ülkenin başlıca 4 limanı olan Kaohsiung, Keelung, Hwalien ve Taichung içinde Kaohsiung en önemlisidir. Toplam kargonun yarısından fazlası bu limandandır. Bu güney limanı Hong Kong ve Singapur'dan sonra dünyada üçüncü büyük konteynır limanı haline gelmiştir.

Haberleşme: Mart 2000'de sabit telefon sistemi hizmetinde devlet tekeli kaldırmış ve yeni firmaların bu alana girmesine olanak sağlamıştır. Mobil telefon sistemi de ülkede en hızlı büyüyen alanların başında gelir.

5

TAYVANÜLKE RAPORU

Enerji: Tayvan, enerji ihtiyacı açısından neredeyse tamamen ithalata bağımlıdır. En önemli enerji kaynakları 2004 yılındaki verilerle ham petrol (toplam enerji kaynakları ithalatının %50’si), kömür (yaklaşık %30) ve sıvılaştırılmış doğal gaz (%10 civarında) enerjidir. Doğal gazın önemi ise artmaktadır.

2.1.3. Bankacılık

Tayvan mali piyasaları, özellikle yabancı kuruluşlar için pek çok kısıtlamanın sürmesine rağmen, 1980'li yılların sonlarından bu yana aşamalı olarak serbestleşmiştir.

Merkez bankası "The Central Bank of China" olan Tayvan'da, 1988 yılında 16 olan yerli banka sayısı 2000-01 döneminde 53'e çıkmıştır. En büyük iki özel bankası "International Commercial Bank of China" ve "Overseas Chinese Commercial Banking Corporation" bankalarıdır.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

DIŞ TİCARET

3.1. DIŞ TİCARET

Doğal kaynakları göreli olarak sınırlı olan Tayvan hammadde ve ara mal ithal ederek mamul satma olarak nitelenen re-eksport stratejisinde uzmanlaşmıştır. Bundan dolayı hem ithalatı hem de ihracatı büyük rakamlara ulaşmıştır. Bundan dolayı hem ithalatı hem de ihracatı büyük rakamlara ulaşmıştır. 2011 yılında ihracat 309,1 milyar dolar, ithalat ise 283,2 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Tayvan’ın re-eskport stratejisinde uzmanlaşmasından dolayı ülke, hammadde ve ara mallar için büyük bir pazardır. Birkaç yıl öncesine kadar Tayvan'ın dış ticaretinde ABD ve Japonya en önemli ülkeler olmakla birlikte son yıllarda Çin bu iki ülkeyi geçmeye başlamıştır. Bu üç ülkenin ekonomilerindeki gelişmeler doğrudan Tayvan'ın dış ticaretini etkilemektedir.

3.1.1 Tayvan’ın İhracatıÇin, Tayvan’ın ihracattaki en büyük pazarıdır. 2011 yılında Çin’e ihracat 84,2 milyar $ olarak gerçekleşmiştir. Çin, Tayvan’ın özellikle elektronik ürünlerdeki ihracatında önemli bir rol üstlenmektedir. Tayvanlı ihracatçılar Çin’deki ucuz maliyetlerden faydalanmak için Çin’de ürettikleri ürünleri re-export yoluyla ABD, AB ülkeleri ve Japonya’ya satmaktadırlar.3.1.2. Tayvan’ın İthalatıİhracat artışına karşılık pek çok ihraç ürününün ithal girdiler içermesi nedeniyle ithalatta da önemli bir büyüme olmuştur. Petrol ve maden cevherleri gibi hammadde ithalatında düzenli bir artış eğilimi görülmektedir. Zira, yerli üretim artık ihtiyacı karşılamaktan uzaktır. Tayvan’da hasadın kötü olduğu yıllarda mısır, soya fasulyesi gibi temel gıdaların ithalatında da artışlar görülmektedir. Bu ihtiyacın görülmesinde tarımla uğraşan Tayvan nüfusunun üretimde katma değeri yüksek olan organik gıda ve çiçek gibi ürünlere yönelmesinin büyük etkisi vardır. Japonya, Tayvan’ın ithalattaki en büyük pazarıdır. 2011 yılında Çin’e ihracat 52,5 milyar $ olarak gerçekleşmiştir.

6

TAYVANÜLKE RAPORU

3.2. İhracatında Başlıca Ürünler (Milyon Dolar)GTİP ÜRÜN ADI 2009 2010 2011- Tüm Ürünler 203.493,8

5273.705,87

309.116,56

8542 Elektronik Entegre Devreler 37.363,37 50.043,05 55.685,499013 Sivi Kristalli Tertibat, Lazerler, Diger Optik

Cihaz Ve Aletler11.953,42 17.896,82 17.368,83

2710 Petrol Yaglari Ve Bitumenli Minerallerden

Elde Edilen Yaglar10.949,24 13.862,14 17.012,04

8517 Telli Telefon-Telgraf Icin Elektrikli

Cihazlar5.146,45 9.842,41 14.188,01

8541 Diotlar, Transistorler Vb. Yari Iletkenler,

Piezo Elektrik Kristaller6.145,63 10.543,64 10.240,66

8534 Baski Devreler 4.160,86 5.352,44 6.175,078523 Ses Ve Diger Fenomenleri Kaydetmek Icin

Disk, Bant, Kati Hal Kalici Depolama Aygi3.998,81 5.528,74 6.145,31

8473 Yazi, Hesap, Muhasebe, Bilgi Islem, Buro

Icin Diger Makine Ve Cihazlarin Aksami6.035,06 7.688,32 6.116,43

8471 Otomatik Bilgi Islem Makineleri, Uniteleri 2.330,39 2.877,96 4.439,543903 Stiren Polimerleri (Ilk Sekillerde) 2.674,25 3.952,66 4.198,193907 Poliasetaller, Diger Polieterler, Epoksit-

Alkid Recineler Vb (Ilk Sekilde)2.446,32 3.505,10 4.189,01

2917 Polikarboksilik Asitler, Anhidritleri,

Halojenurleri Ve Turevleri2.160,68 2.991,43 4.091,52

7318 Demir/Celikten Civata, Somun, Tavan

Halkasi, Vida, Percin, Pim Vb.1.925,98 3.054,91 3.819,27

8708 Kara Tasitlari Icin Aksam, Parcalari 2.381,86 2.968,26 3.424,668531 Elektrikli Ses/Goruntulu Isaret Cihazlari 5.046,02 5.349,27 2.972,127108 Altin (Ham, Yari Islenmis, Pudra Halinde) 1.754,35 1.760,50 2.936,877219 Paslanmaz Celikten Yassi Hadde Mamulu

(600mm Den Genis)1.720,07 2.459,40 2.789,00

9001 Optik Mamuller (Lif, Demet, Kablo,

Polarizan Esya, Lens, Gozluk)1.382,10 2.098,55 2.310,55

7210 Demir/Celik Yassi Mamul, Kapli, Sivanmis

(600mm. Den Genis)1.361,77 1.925,95 2.186,50

7208 Demir/Celik Sicak Hadde Yassi Mamulleri-

Genislik 600mm. Fazla1.359,56 1.497,25 2.123,99

5407 Sentetik Iplik, Monofil, Seritlerle

Dokumalar1.504,68 1.812,64 2.123,03

8714 Motosiklet Ve Motorsuz Tekerlekli

Tasitlarin Aksam, Parcalari1.482,22 1.828,10 2.071,75

2905 Asiklik Alkoller Vb. Halojenlenmis,

Sulfolanmis, Nitrolanmis/Nitrozalanmis Turevl

1.135,63 1.656,03 2.019,75

3920 Plastikten Diger Levha, Yaprak, Pelikul Ve

Lamlar1.272,00 1.695,58 1.972,05

7

TAYVANÜLKE RAPORU

3926 Plastikten Diger Esya 1.390,07 1.676,58 1.849,335402 Sentetik Lif Ipligi (Dikis Ipligi Haric)

(Toptan)1.249,42 1.581,30 1.819,40

8712 Bisiklet; Motorsuz (Uc Tekerlekliler Dahil) 1.299,75 1.554,06 1.739,47

3.3. İthalatında Başlıca Ürünler (Milyon Dolar)

GTİP

ÜRÜN ADI 2009 2010 2011

- Tüm Ürünler 174.942,56

251.315,17

283.275,10

8542 Elektronik Entegre Devreler 24.700,67 32.957,49 34.243,34

2709 Ham Petrol (Petrol Yağlari ve Bitumenli Minerallerden Elde Edilen Yaglar) 19.687,63 25.717,78 30.522,08

2710 Petrol Yaglari Ve Bitumenli Minerallerden Elde Edilen Yaglar 6.430,86 11.400,66 13.145,52

8486Yari Iletken Disk, Elektronik Entegre Devresi, Duz Panel Gostergesinin Imalati Ic

5.990,46 13.168,18 10.807,55

2711 Petrol Gazlari Ve Diger Gazli Hidrokarbonlar 4.697,16 6.483,86 9.440,63

2701 Taskomuru; Taskomurunden Elde Edilen Briketler, Topak Vb. Kati Yakitlar 5.864,23 6.703,21 9.002,68

2902 Siklik Hidrokarbonlar 2.462,27 3.569,74 4.767,19

7403 Aritilmis Bakir, Islenmemis Bakir Alasimlari 2.559,86 4.061,54 4.259,37

8517 Telli Telefon-Telgraf Icin Elektrikli Cihazlar 1.952,91 2.762,53 3.856,98

3818 Elektronikte Kullanilmak Uzere Depo Edilmis Kimyasal Elemen Ve Bilesikler 2.202,82 3.789,47 3.793,86

2601 Demir Cevherleri Ve Konsantreleri 1.063,49 2.516,69 3.722,14

8541 Diotlar, Transistorler Vb. Yari Iletkenler, Piezo Elektrik Kristaller 2.110,38 3.396,75 3.177,98

8703 Otomobili, Steysin Vagonlar, Yaris Arabalari 1.354,23 2.121,63 3.015,12

7204 Demir/Celik Dokuntu Ve Hurdalari, Bunlarin Kulceleri 1.540,12 2.710,78 2.994,57

8471 Otomatik Bilgi Islem Makineleri, Uniteleri 2.351,91 2.822,85 2.946,827108 Altin (Ham, Yari Islenmis, Pudra Halinde) 1.676,15 2.259,49 2.589,567207 Demir/Alasimsiz Celikten Yari Mamuller 1.743,91 2.357,92 2.570,05

3920 Plastikten Diger Levha, Yaprak, Pelikul Ve Lamlar 1.527,89 2.119,39 2.494,67

7219 Paslanmaz Celikten Yassi Hadde Mamulu (600mm Den Genis) 698,45 1.345,13 2.451,44

3824 Kimya Ve Bagli Sanayide Kullanilan Kimyasal Urunler 1.596,26 2.248,21 2.429,07

8523Ses Ve Diger Fenomenleri Kaydetmek Icin Disk, Bant, Kati Hal Kalici Depolama Aygi

1.329,11 2.115,46 2.375,48

8

TAYVANÜLKE RAPORU

9030 Alfa, Gama, Beta, X Isini, Kozmik Vb. Isinlari Olcen Alet Ve Cihazlari 1.349,09 2.598,08 2.315,82

7106Gümüş (Altın Veya Platin Yaldızlı Gümüş Dahil) (İşlenmemiş Veya Yarı İşlenmiş Ya Da Pudra Halinde)

828,48 1.094,08 2.156,61

9013 Sivi Kristalli Tertibat, Lazerler, Diger Optik Cihaz Ve Aletler 1.136,86 1.525,30 1.955,00

3004 Tedavide/Korunmada Kullanilmak Uzere Hazirlanan Ilaclar (Dozlandirilmis) 1.461,72 1.585,68 1.889,17

2901 Asiklik Hidrokarbonlar 709,84 1.248,97 1.805,76

9001 Optik Mamuller (Lif, Demet, Kablo, Polarizan Esya, Lens, Gozluk) 1.365,39 1.781,42 1.669,72

8708 Kara Tasitlari Icin Aksam, Parcalari 919,25 1.363,38 1.667,478531 Elektrikli Ses/Goruntulu Isaret Cihazlari 854,18 1.158,05 1.609,65

3.4. Başlıca Ülkeler İtibarı ile Dış Ticaret3.4.1. Başlıca Ülkeler İtibarı ile İhracatı (Milyon Dolar)

SIRA ÜLKE ADI 2009 2010 2011- Dünya 203.493,85 273.705,87 309.116,561 Çin 54.163,16 76.692,93 84.188,532 Hong Kong 29.428,63 37.687,14 40.190,843 ABD 23.619,29 31.432,11 36.523,314 Japonya 14.497,98 17.959,99 18.286,985 Singapur 8.591,88 12.064,58 16.928,276 G. Kore 7.296,07 10.645,98 12.415,647 Vietnam 5.989,95 7.507,74 9.050,118 Filipinler 4.426,54 5.964,38 6.984,919 Malezya 4.049,91 5.927,98 6.911,4410 Almanya 4.691,59 6.485,79 6.893,2611 Tayland 3.821,83 5.272,72 6.154,7512 Endonezya 3.217,04 4.492,71 4.850,6813 İngiltere 2.974,85 3.604,80 4.637,0114 Hollanda 4.223,46 5.233,91 4.592,8015 Hindistan 2.534,50 3.611,36 4.438,6916 Avustralya 2.350,64 3.123,61 3.664,4017 Kanada 1.459,07 1.938,79 2.576,9118 İtalya 1.786,70 2.433,68 2.465,4919 Brezilya 1.405,16 1.904,08 2.359,1620 Fransa 1.375,83 1.698,17 1.757,8821 S. Arabistan 674,14 999,28 1.693,5122 Türkiye 1.089,17 1.436,79 1.623,95

9

TAYVANÜLKE RAPORU

3.4.2. Başlıca Ülkeler İtibari İle İthalatı (Milyon Dolar)

SIRA ÜLKE ADI 2009 2010 2011- Dünya 174.942,56 251.315,17 283.275,101 Japonya 36.312,87 51.940,36 52.522,892 Çin 24.490,50 35.915,78 43.866,243 ABD 18.336,93 25.571,17 26.207,554 G. Kore 10.529,92 16.050,14 17.970,495 S. Arabistan 8.682,20 11.880,55 13.974,216 Avustralya 5.976,25 8.925,80 10.987,777 Almanya 5.683,49 8.257,89 9.481,158 Malezya 4.696,17 7.720,99 8.665,159 Singapur 4.811,08 7.650,47 8.006,9610 Kuveyt 4.572,65 6.128,15 7.748,9811 Endonezya 5.214,63 6.022,53 7.482,2512 Angola 1.058,62 2.859,56 5.691,7313 Tayland 2.690,13 3.827,43 4.418,5514 BAE 2.492,84 3.527,42 4.305,7615 Katar 782,80 2.051,78 3.795,1116 Hindistan 1.624,76 2.840,86 3.157,5817 Brezilya 1.305,91 2.433,93 3.016,0418 Hollanda 1.864,87 3.191,74 2.951,7719 Fransa 1.792,54 2.246,01 2.745,6220 İran 1.982,87 2.720,80 2.507,1521 İsviçre 1.165,96 1.574,77 2.461,4522 Filipinler 1.617,57 2.318,75 2.428,7323 Rusya 2.197,38 2.341,51 2.373,7524 İtalya 1.832,70 1.950,54 2.314,3225 Şili 1.342,29 2.106,93 2.191,1826 Kanada 1.144,16 1.517,13 2.022,2527 İngiltere 1.234,41 1.672,77 1.943,6528 Vietnam 923,89 1.280,56 1.857,1129 Hong Kong 1.122,73 1.627,98 1.686,1730 G. Afrika 895,59 1.248,47 1.508,7556 Türkiye 159,37 183,51 212,22

10

TAYVANÜLKE RAPORU

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

TÜRKİYE İLE TİCARET

4.1. TÜRKİYE İLE TİCARET

4.1.1. Genel Durum:

1995 yılına kadar göreceli olarak dengeli bir biçimde ilerleyen Türkiye ile Tayvan arasındaki dış ticaret rakamları, 1995 sonrasında Türkiye aleyhine bir seyir izlemeye başlamıştır. Türkiye ile Tayvan arasındaki ticari ilişkiler, 1996 yılından bu yana ticaret hacmi açısından değerlendirildiğinde, zaman zaman inişler ve çıkışlar gösterse de genel olarak düzenli sayılabilecek bir gelişme göstermektedir. İlk kez 1 milyar $’lık ticaret hacmi 2004 yılında aşılmıştır. İkili ticaret 1996 yılında 500 milyon, 2004 yılında 1,37 milyar, 2010 yılında ise yaklaşık 2 milyar Amerikan dolarına yükselmiştir.2011 yılındaki ticaret hacmi 2,19 milyar Amerikan doları olmuştur.

4.1.2.Türkiye-Tayvan Dış Ticaret Değerleri (Milyon Dolar)

Yıl İhracat İthalat Denge Hacim1997 50 511 -461 5611998 25 516 -491 5411999 32 374 -342 4062000 69 563 -494 6322001 67 316 -249 3842002 230 522 -292 7522003 130 753 -622 8832004 163 1.206 -1.044 1.3692005 78 1.530 -1.453 1.6082006 80 1.649 -1.569 1.7292007 95 1.884 -1.790 1.9792008 97 1.684 -1.586 1.7812009 130 1.342 -1.212 1.4732010 137 1.843 -1.706 1.9802011 163 2.026 -1.863 2.189

4.1.3.Türkiye'nin Tayvan'a İhracatında Başlıca Ürünler (Milyon Dolar)

GTI ÜRÜN ADI 2009 2010 2011

11

TAYVANÜLKE RAPORU

P2710 Petrol Yağları Ve Bitümenli Minerallerden Elde Edilen

Yağlar0,2 0,3 28,6

7207 Demir/Alaşımsız Çelikten Yarı Mamuller 41,3 26,8 19,52515 Mermer Ve Traverten, Ekosin Su Mermeri, Kireçli Taşlar 12,5 11,3 17,07213 Demir/Çelik Filmaşin (Sıcak Haddelenmiş, Rulo Halinde) 7,5 16,2 11,58531 Elektrikli Ses/Görüntülü İşaret Cihazları 2,2 1,9 5,72902 Siklik Hidrokarbonlar 4,1 0,0 5,03202 Debagatte Kullanılan Sentetik Organik, Anorganik Maddeler

Müstahzarlar3,8 5,9 4,8

7202 Ferro Alyajlar 0,9 1,1 4,57205 Granül Ve Tozlar-Dökme Demir, Aynalı Demir, Vb. Demir-

Çelikten1,7 1,9 2,5

1902 Makarnalar 0,6 1,1 1,70307 Yumusakçalar

(Canlı/Taze/Sogutulmus/Dondurulmus/Kurutulmus/Tuzlanmıs Vs.)

0,5 0,7 1,5

2819 Krom Oksitleri Ve Hidroksitleri 0,3 0,9 1,55201 Pamuk (Kardesiz, Taranmamış) 1,1 0,1 1,44009 Vulkanize Edilmiş Kauçuktan Boru Ve Hortumlar Ve

Donanımları0,5 0,9 1,1

7013 Masa, Mutfak, Tuvalet, Ev Tezyinatı Vb İçin Cam Eşya 0,3 0,3 1,15407 Sentetik İplik, Monofil, Şeritlerle Dokumalar 0,6 0,9 1,18429 Dozerler, Greyder, Skreyper, Ekskavatör, Küreyici,

Yükleyici Vb.0,0 1,5 1,1

8471 Otomatik Bilgi İşlem Makineleri, Üniteleri 0,5 0,3 1,07404 Bakır Hurda Ve Döküntüler 4,1 2,1 1,06815 Taştan Ve Diğer Minerallerden Eşya 0,0 0,7 1,0- Diğer Ürünler 47,3 61,9 50,7- TOPLAM 130,

1136,8

163,2

4.1.4.Türkiye'nin Tayvan'a İthalatında Başlıca Ürünler (Milyon Dolar)

GTIP

ÜRÜN ADI 2009 2010 2011

8531 Elektrikli Ses/Görüntülü İşaret Cihazlari 231,5 287,9 213,9

7219 Paslanmaz Çelikten Yassi Hadde Mamulü (600mm Den Geniş)

111,9 155,1 186,9

8542 Elektronik Entegre Devreler 116,9 133,4 145,4

8457 Metal İşlemeye Mahsus İşleme Merkezleri, İstasyonlu Tezgahlar

24,6 60,6 96,1

8458 Metallerin İşlenmesine Mahsus Torna Tezgahlari 20,4 53,4 74,23903 Stiren Polimerleri (İlk Şekillerde) 26,0 41,7 65,25402 Sentetik Lif İpliği (Dikiş İpliği Hariç) (Toptan) 45,6 49,9 46,04002 Sentetik Kauçuk, Taklit Kauçuk, Stiren-Butadien

Kauçuğu Vb26,2 26,1 40,2

12

TAYVANÜLKE RAPORU

8517 Telli Telefon-Telgraf İçin Elektrikli Cihazlar 15,0 33,6 39,78477 Kauçuk, Plastik Eşya İmal Ve İşleme Makine Ve

Cihazlari21,9 32,2 35,2

8473 Yazi, Hesap, Muhasebe, Bilgi İşlem, Büro İçin Diğer Makine Ve Cihazlarin Aksami

36,2 54,8 35,0

8523 Ses Ve Diğer Fenomenleri Kaydetmek İçin Disk, Bant, Kati Hal Kalici Depolama Aygi

29,1 29,2 33,0

8708 Kara Taşitlari İçin Aksam, Parçalari 20,0 25,6 32,52916 Doymamiş Asiklik Ve Siklik Monokarboksilik Asitler Ve

Türevleri6,8 16,8 27,6

8471 Otomatik Bilgi İşlem Makineleri, Üniteleri 12,0 23,1 26,73907 Poliasetaller, Diğer Polieterler, Epoksit-Alkid Reçineler

Vb (İlk Şekilde)16,1 19,6 26,1

7306 Demir/Çelikten Diğer Tüpler, Borular, İçi Boş Profiller 15,7 15,1 24,17220 Paslanmaz Çelikten Yassi Hadde Mamulleri (Genişlik

600mmden Az)10,7 22,7 23,7

7318 Demir/Çelikten Civata, Somun, Tavan Halkasi, Vida, Perçin, Pim Vb.

16,4 21,9 23,4

3902 Propilen Ve Diğer Olefinlerin Polimerleri (İlk Şekillerde) 0,3 5,0 23,15503 Sentetik Devamsız Lifler (İşlem Görmemiş) 2,9 19,5 20,53204 Sentetik Organik Boyayıcı Maddeler 20,1 21,9 19,63906 Akrilik Polimerleri (İlk Şekilde) 15,7 22,9 18,88541 Diotlar, Transistörler Vb. Yari İletkenler, Piezo Elektrik

Kristaller7,0 12,2 16,8

2917 Polikarboksilik Asitler, Anhidritleri, Halojenürleri Ve Türevleri

4,3 4,4 16,1

8525 Radyo/Televizyon Yayini İçin Verici Cihazlar; Televizyon, Dijital, Görüntü Kayded

5,7 11,0 15,8

8421 Santrifüjle Çalışan Kurutma, Filtre, Arıtma Cihazları 9,8 14,1 15,48459 Metalleri Talaş Kaldırarak İşleyen Makinelı Aletler-

Tezgahlar2,0 7,6 15,1

- Diğer Ürünler 469,1 621,6 670,2

- Toplam 1339,7

1843,0

Tayvan 2002 yılı başında Dünya Ticaret Örgütü'ne girmiştir. İthalatı yasak olmayan ürünlerde gümrük vergilerinin düşürülmesi yoluna gidilmiştir. Tarım ürünlerinde daha önce ortalama %20 düzeyinde olan gümrük vergisi, DTÖ’ye girdikten hemen sonra ortalama %12,86 olarak düzenlenmiştir. Sanayi ürünlerinde ise ortalama %6 olan gümrük vergisi DTÖ’ye girdikten hemen sonra %4,15’e gerilemiştir.

Ayrıca, DTÖ'ye girdiğinde Tayvan ithali yasak olan tavuk eti, süt, yer fıstığı, küçük kırmızı fasulye, tavuk sakatatı, sarımsak soğanı, bazı meyve ve sebzeler, pirinç ve pirinç ürünleri gibi ürünler için tarife oranları ve kotalarını belirlemiştir. Bu tür ürünler için Tayvan’ın iyi bir pazar olabileceği düşünülmektedir.

13

TAYVANÜLKE RAPORU

Belli standartları taşıyan ürünlerin Tayvan pazarında tutunabilme olasılığı yüksektir. İki ülke arasındaki mesafenin fazlalığı, ticaretin gelişmesi önünde bir engel teşkil etmiş ve Türkiye ABD, Avrupa ve Orta Asya pazarlarına, Tayvan ise ABD, Çin ve Güney Asya pazarlarına yönelmiştir.

Türkiye'nin bu ülke ile ticaretini geliştirmek için, ülke pazarına markalı ürünler ile girmesi ve bu ülkeye yapılan ihracatını çeşitlendirmesi gerekmektedir.

Türkiye ile Tayvan arasındaki ticari ve ekonomik ilişkilerin artırılması yönündeki çalışmaların genellikle Tayvan tarafından yapıldığı görülmektedir. Gerek kamu gerek özel sektör görevlilerinden oluşan Tayvan ticari heyetleri Türkiye’yi sık sık ziyaret etmektedirler. Bu ziyaretlerin temel konusunu Tayvan’dan Türkiye’ye yapılacak potansiyel elektronik ve enerji yatırımları oluşturmaktadır.

4.2. İki Ülke Arasındaki Anlaşma ve Protokoller

Türkiye Cumhuriyeti, Çin Halk Cumhuriyetini, Çin'in tek temsilcisi olarak tanımaktadır. Bu nedenle Türkiye ile Tayvan arasında herhangi bir diplomatik ilişki olmadığından Tayvan ile Türkiye arasında bir anlaşma veya protokol de bulunmamaktadır.

Bununla birlikte, iki ülke arasında resmi bir ilişki olmaması, ticari, ekonomik ve kültürel ilişkilere girmeye engel teşkil etmemiştir. İki ülke özel sektör kuruluşları arasındaki ticari, ekonomik ve kültürel ilişkilerin geliştirilmesi amacıyla, Ankara'da bir "Taipei Kültür Ofisi" ve Taipei'de bir "Türk Ticaret Ofisi" faaliyet göstermektedir. Bu ofisin amacı, iki ülke arasındaki ticari ve ekonomik ilişkilerin geliştirilmesinin yanı sıra, Tayvan'ın döviz fonlarının Türkiye'de ortak yatırımlara dönüştürülmesine yardımcı olmaktır.

BEŞİNCİ BÖLÜM

KONYA İLE TİCARET

5.1. KONYA İLE TİCARET

Odamız kayıtlarında Tayvan’a ihracat yapan firmalarla görüşülmüş olup karşılaştıkları herhangi bir sıkıntı olup olmadığı hakkında sorular sorulmuştur. Konya firmaları Tayvan’da ki Pazar fiyatlarını yakalayamadıklarından dolayı Tayvan'a ihracattan vazgeçmişlerdir. Bununla beraber Konya şehrine mersin limanı yakın ve maliyeti düşük olmasına rağmen malların İstanbul limanı üzerinden istenmesi firmalarımızın ekstradan maddi külfetin altına sokmaktadır. Tayvanlılarla yaşanılan ikili ilişlerde karşılıklı tanışıklığın az olmasından dolayı güven problemi yaşanmaktadır. Bu durumda Konya – Tayvan ihracatının devamlılığını zedelemektedir. Tayvan'da gerçekleşen fuar organizasyonlarının az olması desteklerin yetersiz olması Türkiye- Tayvan arası uzak olması ön pazar arayışına bile gitmeyi

14

TAYVANÜLKE RAPORU

engellemekte maddi açından Konya firmalarımızın ülkeye yanaşmasına engel olmaktadır. Bunlara ek olarak da birçok Avrupa ülkelerinde ülkenin üretimiyle alakalı istatistik ve verilerin rapor olarak yayınlanması ülkemiz açısından çok faydalı olurken Tayvan hakkında bu tarz raporların çok fazla olmaması ve ulaşılamaması pazar hakkında genel bir bilgi eksikliğine neden olmaktadır.

5.1.1Konya’nın 2011 Yılında Tayvan’a Yapmış Olduğu İhracat Kalemleri:

Kazan:makina ve cihazlar,aletler,parçaları 369.273Esasını hububat,un,nişasta,süt teşkil eden müstahzarlar

119.592

Debagat ve boyacılıkta kullanılan hülasa,boya,macun,sakızlar

54.113

Kakao ve kakao müstahzarları 19.790Adi metallerden aletler,bıçakçı eşyası,sofra takımları

4.821

Elektrikli makina ve cihazlar,aksam ve parçaları 3.720Motorlu kara taşıtları,traktör,bisiklet,motosiklet ve diğer

2.805

Demir veya çelikten eşya 150

5.1.2.Konya’nın 2011 Yılında Tayvan’a Yapmış Olduğu İthalat Kalemleri:

Kazan:makina ve cihazlar,aletler,parçaları 39.314.836

Motorlu kara taşıtları,traktör,bisiklet,motosiklet ve diğer

7.340.889

Plastik ve plastikten mamul eşya 4.008.519Kauçuk ve kauçuktan eşya 2.502.515Elektrikli makina ve cihazlar,aksam ve parçaları 2.197.496Optik,fotoğraf,sinema,ölçü,kontrol,ayar cihazları,tıbbi alet.

212.590

Cam ve cam eşya 187.198Adi metallerden çeşitli eşya 172.688Sentetik ve suni devamsız lifler 139.128Adi metallerden aletler,bıçakçı eşyası,sofra takımları

127.717

Fotoğrafçılıkta,sinemacılıkta kullanılan eşya 59.703Demir veya çelikten eşya 27.755Taş,alçı,çimento,amyant,mika vb maddelerden eşya 23.055Başlıklar ve aksamı 11.662Basılı kitap,gazete,resim vb baskı sanayi mamulu,el yazmaları

7.410

Örme giyim eşyası ve aksesuarları 6.374Mensucattan mamul diğer eşya,kullanılmış 2.471

15

TAYVANÜLKE RAPORU

eşya,paçavralarOyuncaklar,oyun ve spor malzemeleri,aksam ve parçaları

2.461

Sabunlar,yüzey aktif organik maddeler,yıkama-yağlama madde.

1.325

Ağaç ve ağaçtan mamul eşya:odun kömürü 1.087

5.1.3.TİM Verilerine Göre Konya Tayvan İhracat Rakamları

2010 2011

220.655USD

234.162USD

5.1.4.TUİK Verilerine Göre Konya Tayvan İthalat Rakamları

2010 2011

36.628.984USD

56.348.117USD

16