75
MỤC LỤC CHƯƠNG 1.................................................. 2 ĐẶT VẤN ĐỀ................................................ 2 1.1. TỔNG QUAN............................................2 1.2. MỤC TIÊU, NỘI DUNG, PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU CỦA ĐỀ TÀI.3 1.2.1..................................Mục tiêu- nhiệm vụ3 1.2.2.................................Nội dung nghiên cứu3 1.2.3..............................Phương pháp nghiên cứu3 1.2.4................................Đối tượng nghiên cứu3 1.2.5..................................Phạm vi nghiên cứu3 CHƯƠNG 2.................................................. 4 TỔNG QUAN VỀ TÁI CHẾ CHẤT THẢI RẮN........................4 2.1. ĐỊNH NGHĨA...........................................4 2.2. TỔNG QUAN VỀ HOẠT ĐỘNG TÁI CHẾ CHẤT THẢI TRÊN THẾ GIỚI VÀ VIỆT NAM.................................................. 5 2.2.1............................................Thế giới5 2.2.2............................................Việt Nam6 2.3. TỔNG QUAN VỀ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH...................7 2.3.1.................................... Vị trí, địa hình7 2.3.2..................................Địa chất, thủy văn8 2.3.3..................................Khí hậu, thời tiết8 2.3.4.......................................... Môi trường9 CHƯƠNG 3................................................. 10 HIỆN TRẠNG RÁC THẢI TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH............10

 · Web viewĐáng chú ý nhất trong thành phần rác thải là chất thải nguy hại, thường phát sinh từ các khu công nghiệp. Do đó, những thông tin về

  • Upload
    others

  • View
    5

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1:  · Web viewĐáng chú ý nhất trong thành phần rác thải là chất thải nguy hại, thường phát sinh từ các khu công nghiệp. Do đó, những thông tin về

MỤC LỤCCHƯƠNG 1........................................................................................................................2

ĐẶT VẤN ĐỀ.....................................................................................................................2

1.1. TỔNG QUAN........................................................................................................2

1.2. MỤC TIÊU, NỘI DUNG, PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU CỦA ĐỀ TÀI.......3

1.2.1. Mục tiêu- nhiệm vụ.........................................................................................3

1.2.2. Nội dung nghiên cứu.......................................................................................3

1.2.3. Phương pháp nghiên cứu.................................................................................3

1.2.4. Đối tượng nghiên cứu......................................................................................3

1.2.5. Phạm vi nghiên cứu.........................................................................................3

CHƯƠNG 2........................................................................................................................4

TỔNG QUAN VỀ TÁI CHẾ CHẤT THẢI RẮN...........................................................4

2.1. ĐỊNH NGHĨA........................................................................................................4

2.2. TỔNG QUAN VỀ HOẠT ĐỘNG TÁI CHẾ CHẤT THẢI TRÊN THẾ GIỚI VÀ VIỆT NAM.........................................................................................................................5

2.2.1. Thế giới...........................................................................................................5

2.2.2. Việt Nam.........................................................................................................6

2.3. TỔNG QUAN VỀ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH...............................................7

2.3.1. Vị trí, địa hình.................................................................................................7

2.3.2. Địa chất, thủy văn............................................................................................8

2.3.3. Khí hậu, thời tiết..............................................................................................8

2.3.4. Môi trường.......................................................................................................9

CHƯƠNG 3......................................................................................................................10

HIỆN TRẠNG RÁC THẢI TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH...............................10

3.1. HIỆN TRẠNG RÁC THẢI TẠI TP. HỒ CHÍ MINH NHỮNG NĂM GẦN ĐÂY10

3.1.1. Khối lượng rác thải........................................................................................11

3.1.2. Nguồn phát sinh rác thải.............................................................................11

3.1.3. Nguyên nhân phát sinh rác ra đường phố......................................................13

Page 2:  · Web viewĐáng chú ý nhất trong thành phần rác thải là chất thải nguy hại, thường phát sinh từ các khu công nghiệp. Do đó, những thông tin về

3.1.4. Đường đi của rác..............................................................................................14

3.1.5. Tác hại của rác thải đối với môi trường...........................................................15

3.1.6. Tác hại của rác thải đối với sức khoẻ cộng đồng.............................................15

3.2. HIỆN TRẠNG THÀNH PHẦN CHẤT THẢI RẮN TẠI TP. HỒ CHÍ MINH.....17

3.2.1. Thành phần chất thải rắn...................................................................................17

3.2.2. Tỷ trọng.............................................................................................................18

3.2.3. Độ ẩm................................................................................................................18

CHƯƠNG 4......................................................................................................................19

HIỆN TRẠNG CÔNG TÁC XỬ LÝ RÁC THẢI TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH...........................................................................................................................................19

4.1. THỰC TRẠNG HỆ THỐNG THU GOM RÁC THẢI TRÊN ĐỊA BÀN TP. HỒ CHÍ MINH.............................................................................................................................19

4.2. HIỆN TRẠNG VẬN CHUYỂN RÁC THẢI TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH.............................................................................................................................21

4.3. HIỆN TRẠNG XỬ LÝ RÁC THẢI TẠI TP.HỒ CHÍ MINH...............................24

4.4. HIỆN TRẠNG TÁI CHẾ RÁC THẢI TẠI TP. HỒ CHÍ MINH............................27

4.4.1. Nguồn cung cấp phế liệu..................................................................................27

4.4.2. Phân loại phế liệu..............................................................................................28

4.4.3. Hoạt động tái chế phế liệu ở Tp.HCM..............................................................29

4.5. ƯU ĐIỂM VÀ NHƯỢC ĐIỂM CỦA HOẠT ĐỘNG TÁI CHẾ CHẤT THẢI RẮN31

4.5.1. Ưu điểm............................................................................................................31

4.5.2. Nhược điểm.......................................................................................................32

CHƯƠNG 5......................................................................................................................34

CÁC CÔNG NGHỆ TÁI CHẾ CHẤT THẢI RẮN HIỆN TẠI..................................34

5.1. TÁI SINH NHÔM................................................................................................34

5.2. TÁI SINH, TÁI CHẾ SẮT VÀ THÉP PHẾ LIỆU..............................................35

5.3. TÁI SINH NHỰA................................................................................................36

5.4. TÁI CHẾ THỦY TINH.......................................................................................37

5.5. TÁI CHẾ GIẤY- CARTON................................................................................38

5.6. TÁI CHẾ BÙN ĐỎ..............................................................................................39

Page 3:  · Web viewĐáng chú ý nhất trong thành phần rác thải là chất thải nguy hại, thường phát sinh từ các khu công nghiệp. Do đó, những thông tin về

5.7. TÁI CHẾ CAO SU PHẾ THẢI...........................................................................39

5.8. SẢN XUẤT COMPOST KẾT HỢP PHÁT ĐIỆN QUY MÔ NHỎ...................40

CHƯƠNG 6......................................................................................................................41

GIẢI PHÁP- ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP TÁI CHẾ RÁC THẢI TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH.......................................................................................................................41

6.1. CÁC GIẢI PHÁP TÁI CHẾ RÁC THẢI TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH......41

6.2. ĐỀ XUẤT CÁC GIẢI PHÁP TÁI CHẾ RÁC THẢI TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH.............................................................................................................................41

6.2.1. Phân loại CTR...................................................................................................41

6.2.2. Giải pháp về công nghệ.....................................................................................42

6.2.3. Giải pháp về thể chế, chính sách:......................................................................47

6.2.4. Giải pháp về tăng cường năng lực quản lý:......................................................47

6.2.5. Giáo dục, đào tạo, nâng cao nhận thức cộng đồng trong hoạt động tái chế......48

CHƯƠNG 7......................................................................................................................49

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ.........................................................................................49

7.1. KẾT LUẬN.............................................................................................................49

7.2. KIẾN NGHỊ............................................................................................................49

TÀI LIỆU THAM KHẢO...............................................................................................50

Page 4:  · Web viewĐáng chú ý nhất trong thành phần rác thải là chất thải nguy hại, thường phát sinh từ các khu công nghiệp. Do đó, những thông tin về

CHƯƠNG 1

ĐẶT VẤN ĐỀ

1.1. TỔNG QUAN

TP. Hồ Chí Minh với hơn 7 triệu dân, là nơi tập trung hàng trăm ngàn nhà hàng, khách sạn, khu thương mại, chợ, siêu thị, công sở, văn phòng, trường học, 84 bệnh viện, 400 trung tâm y tế và phòng khám đa khoa, và hơn 12.000 cơ sở công nghiệp (lớn, vừa và nhỏ) nằm trong và ngoài 15 khu công nghiệp và khu chế xuất... Mỗi ngày, Tp.HCM thải ra khoảng 6.000 - 6.500 tấn chất thải rắn đô thị. Trong đó, khối lượng chất thải rắn sinh hoạt từ các khu đô thị khoảng 3.500 - 4.500 tấn/ngày, từ các cơ sở công nghiệp và y tế khoảng 800 - 1.200 tấn/ngày. Bên cạnh đó, còn có khoảng 700 - 1.200 tấn chất thải rắn xây dựng (xà bần) và 700 - 900 tấn chất thải rắn công nghiệp, trong đó có khoảng 150 - 200 tấn chất thải nguy hại. Địa bàn Tp.HCM nói riêng và cả nước nói chung, không có nhiều các nhà máy xí nghiệp áp dụng các công nghệ tái chế, tái sử dụng, giảm thiểu chất thải mặc dù lợi ích của chúng mang lại là rất lớn. Thực tế cho thấy hầu hết các loại chất thải rắn đều được chôn lấp tại hai bãi chôn lấp chính của thành phố là bãi chôn lấp Đông Thạnh và Gò Cát. Hoạt động này đã và đang ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường, gây ô nhiễm môi trường không khí, môi trường nước, ô nhiễm mùi... Hơn nữa, sức chứa của các bãi chôn lấp cũng hạn chế. Do thành phố Hồ Chí Minh là nơi tập trung dân số đông nhất cả nước và cũng là nơi đi đầu trong cả nước về tốc độ tăng trưởng kinh tế. Khi kinh tế ngày càng phát triển thì các hoạt động sản xuất diễn ra ngày càng nhanh hơn, nhiều hơn và năng động hơn; điều này đồng nghĩa với việc chất thải ô nhiễm thải ra môi trường ngày càng nhiều hơn, gây ảnh hưởng xấu đến các hoạt động sống của con người. Nguyên nhân gây ra tình trạng ô nhiễm rác thải trên địa bàn thành phố chủ yếu là do ý thức người dân chưa cao, thiếu phương tiện thu gom rác, đặc biết là công tác quản lý còn chậm. Nếu tình trạng ô nhiễm rác thải cứ kéo dài và ngày càng trầm trọng, điều khó tránh khỏi là nguồn tài nguyên nước sẽ bị ô nhiễm; cư dân xung quanh các bãi rác tự phát dễ bị các bệnh truyền nhiễm; ngoài ra rác thải ứ đọng gây tắc nghẽn dòng chảy của các kênh rạch, phát tán bệnh tật; … Hiện trạng ô nhiễm môi trường nói chung và rác thải sinh hoạt nói riêng trong thánh phố đang là nỗi băn khoăn lo lắng của các cơ quan chức năng cũng như của những người dân sống trên địa bàn quận. Vì vậy, đòi hỏi các cơ quan chức năng phải có những biện pháp quản lý về môi trường sao cho có hiệu quả, để đem lại một môi trường sống tốt đẹp hơn cho con người và cho xã hội. Một trong các biện pháp góp phần giảm thiểu chất thải là việc tuần hoàn – tái chế và tái sử dụng hợp lý chất thải. Chính vì vậy, đề tài “Đánh giá hiện trạng rác tái chế tại Thành phố Hồ Chí Minh và đề xuất các giải pháp” được chọn để thực hiện.

Page 5:  · Web viewĐáng chú ý nhất trong thành phần rác thải là chất thải nguy hại, thường phát sinh từ các khu công nghiệp. Do đó, những thông tin về

1.2. MỤC TIÊU, NỘI DUNG, PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU CỦA ĐỀ TÀI.

1.2.1. Mục tiêu- nhiệm vụĐánh giá được kết quả của công tác quản lý tái chế rác thải và lực lượng thu gom rác trong thành phố, hiện trạng của rác thải tái chế tại thành phố Hồ Chí Minh. Từ đó đề xuất các biện pháp tái chế rác hiệu quả, giảm thiểu ô nhiễm môi trường và phù hợp kinh tế.

1.2.2. Nội dung nghiên cứu- Tổng quan về tái chế chất thải rắn- Hiện trạng rác thải tại thành phố Hồ Chí Minh- Hiện trạng công tác xử lý rác thải tại thành phố Hồ Chí Minh- Các công nghệ tái chế chất thải rắn hiện tại- Giải pháp và đề xuất giải pháp- Kết luận, kiến nghị

1.2.3. Phương pháp nghiên cứu- Điều tra khảo sát thực địa.- Thu thập số liệu, tài liệu liên quan.- Thống kê tổng hợp.

1.2.4. Đối tượng nghiên cứuRác thải sinh hoạt, đô thị, y tế, văn phòng, thương mại, xây dựng v.v…tại Thành phố Hồ Chí Minh. Chủ yếu là rác thải sinh hoạt.

1.2.5. Phạm vi nghiên cứuĐịa bàn thành phố Hồ Chí Minh.

Page 6:  · Web viewĐáng chú ý nhất trong thành phần rác thải là chất thải nguy hại, thường phát sinh từ các khu công nghiệp. Do đó, những thông tin về

CHƯƠNG 2

TỔNG QUAN VỀ TÁI CHẾ CHẤT THẢI RẮN

2.1. ĐỊNH NGHĨA

Chất thải rắn là toàn bộ các loại vật chất được con người loại bỏ trong các hoạt động kinh tế -xã hội của mình (bao gồm các hoạt động sản xuất, các hoạt động sống và duy trì sự tồn tại của cộng đồng v.v…). Trong đó quan trọng nhất là các loại chất thải sinh ra từ các hoạt động sản xuất và hoạt động sống.Tái chế là hoạt động thu hồi lại từ chất thải các thành phần có thể sử dụng để chế biến thành những sản phẩm mới sử dụng lại cho các hoạt động sinh hoạt và sản xuất. Tái chế bao gồm: Tái chế vật liệu: bao gồm các hoạt động thu gom vật liệu có thể tái chế từ dòng rác, xử lý trung gian và sử dụng vật liệu này để sản xuất các sản phẩm mới hoặc sản phẩm khác. Thu hồi nhiệt: bao gồm các hoạt động khôi phục năng lượng từ rác thải. Hoặc Tái chế là hoạt động tái sử dụng phế liệu, chất thải trở thành nguyên liệu thô hoặc sản phẩm. Ngoài ra : Theo CIWMB – California Intergrated Waste Management Board: “Tái chế” là cả một quá trình bao gồm phân loại, thu gom những chất thải phù hợp với mục đích tái chế và bắt đầu một qui trình sản xuất mới sản phẩm. Theo UNEP – United Nations Environment Programmes: quá trình tái chế còn bao gồm cả các hoạt động tiếp thị, tạo thị trường cho các sản phẩm sau khi tái chế lại.

Có thể thấy, tái chế tức là chuyển đổi hoặc tạo nên chức năng cho chất thải. Sau khi được phân loại và thu hồi thích hợp thì giá trị mới của chúng được tái lập và chấm dứt bị gọi là chất thải hoặc rác thải. Khi ấy vai trò của chúng tương tự như một nguồn tài nguyên và được coi như những vật liệu thô thứ cấp.Tái chế rác thải là việc sử dụng rác thải, vật liệu thải làm nguyên liệu sản xuất ra các vật chất, sản phẩm mới có ích nhằm giảm việc tiêu thụ những vật liệu thô mới, giảm sử dụng năng lượng và ô nhiễm môi trường ( do chôn lấp hoặc đốt).Rác tái chế là loại vật liệu có thể được sử dụng để tái chế,quy trình tái chế là sử dụng các sản phẩm của vật liệu thô mà có thể được sử dụng để sản xuất ra các sản phẩm mới. Rác tái chế là một số lượng khá nhỏ chiếm khoảng 15% của chất thải rắn. Ví dụ: gồm thủy tinh, giấy loại, kim loại, nhựa, giẻ lau, quần áo cũ hoặc đồ điện...

Page 7:  · Web viewĐáng chú ý nhất trong thành phần rác thải là chất thải nguy hại, thường phát sinh từ các khu công nghiệp. Do đó, những thông tin về

2.2. TỔNG QUAN VỀ HOẠT ĐỘNG TÁI CHẾ CHẤT THẢI TRÊN THẾ GIỚI

VÀ VIỆT NAM

2.2.1. Thế giới Ở các nước phát triển.- Có một hệ thống thu gom và phân loại tốt (phân loại ngay tại nguồn phát sinh)- Có hệ thống pháp luật cụ thể quy định về việc tái chế chất thải rắn- Các chương trình hỗ trợ, khuyến khích tái chế, tái sử dụng chất thải rắn.- Công nghệ hiện đại.

Do vậy công tác tái chế có nhiều thuận lợi và tính hiệu quả cao. Trên thế giới, tại các quốc gia có nền kinh tế phát triển đã xây dựng một chiến lược quản lý chất thải mà trong đó chính sách thu hồi và tái sinh chất thải đóng vai trò tất yếu trong toàn bộ hệ thống.

Năm 1989, Liên Hiệp Châu Âu đã lãnh đạo hệ thống quản lý này và ưu tiên thực hiện công tác ngăn ngừa phát sinh chất thải, thu hồi và giảm thiểu thải bỏ cuối cùng. Tháng 8/1996 Liên Hiệp Châu Âu đã thông báo một chiến lược quản lý chất thải mới dựa trên hệ thống luật định quản lý chất thải của năm 1989, đó là việc tái sử dụng sản phẩm và tái chế chất thải đóng vai trò ưu tiên nhất trong hệ thống, hỗ trợ cho việc đốt chất thải nhằm thu hồi năng lượng. Để đảm bảo nguyên tắc được thực hiện, Liên Hiệp Châu Âu khuyến khích đẩy mạnh hoạt động sản xuất sạch, công nghệ sạch nhằm ngăn ngừa và giảm thiểu chất thải sinh ra trong quá trình sản xuất và nhất là ngăn ngừa việc phát sinh chất thải nguy hại bằng cách giới hạn hoặc nghiêm cấm sử dụng kim loại nặng trong các qui trình sản xuất và sự có mặt của nó trong sản phẩm cuối cùng, khuyến khích sử dụng các công cụ kinh tế có liên quan đến việc ngăn ngừa chất thải phát sinh, phát huy việc áp dụng các phương pháp kiểm toán môi trường và cấp nhãn môi trường.

Thêm vào đó Liên Hiệp Châu Âu đề nghị gia tăng sự hợp tác giữa các nước thành viên nhằm giảm thiểu xuất nhập khẩu bất hợp lý và các hoạt động phát sinh chất thải nguy hại. Điều này được xem như một phần của công tác quản lý chất thải, những nhà sản xuất ở những nước này luôn phải tính đến khả năng tái sinh phế phẩm của mình như một mục tiêu được đặt ra đầu tiên trong kế hoạch thiết kế sản xuất, sản xuất và mua bán.... Hệ thống quản lý này được nhiều quốc gia trên thế giới hưởng ứng và áp dụng cho việc quản lý chất thải rắn như: Pháp, Mỹ, Hà Lan, Đức ....

Page 8:  · Web viewĐáng chú ý nhất trong thành phần rác thải là chất thải nguy hại, thường phát sinh từ các khu công nghiệp. Do đó, những thông tin về

2.2.2. Việt NamCác hoạt động thu hồi và tái chế chất thải rắn ở Việt Nam tập trung vào các vấn đề sau:

1. Tăng cường sản phẩm đã sử dụng để sử dụng lại cùng mục đích hoặc cho mục đích khác (các loại chai nước, bao bì,...).

2. Khuyến khích các cơ sở tái chế chất thải bằng cách thu hồi các sản phẩm đã qua sử dụng, xử lý hoặc chế biến lại -> tạo ra sản phẩm ban đầu hoặc mới.

3. Tái sử dụng và tái chế chất thải rắn có thể thực hiện tốt ở các khu công nghiệp.

Một số khó khăn trong công tác thu hồi tái chế chất thải ở Việt Nam

1. Các hoạt động thu gom tái chế chất thải thường mang tính tự phát2. Công nghệ tái chế lạc hậu, có rất nhiều khâu mang tính thủ công3. Thiết bị phần lớn là cũ, mua lại từ các nhà máy thải ra4. Ô nhiễm môi trường do quá trình tái chế có nguy cơ lớn5. Giảm giá trị của sản phẩm tuần hoàn.6. Sự cạnh tranh gay gắt với các sản phẩm giá thành rẻ hơn.Thực hiện chiến lược phát triển bền vững, chiến lược Quản lý môi trường đến năm 2010, chiến lược Bảo vệ môi trường Quốc gia giai đoạn 2015, tầm nhìn 2020 đã xác định các đô thị trong đó có Tp.HCM, phải tăng cường công tác tái sử dụng, tái chế và áp dụng công nghệ xử lý mới nhằm mục tiêu đến năm 2010 giảm 30 - 50% lượng chất thải rắn đô thị thải ra các bãi chôn lấp. Việc thu hồi và tái sử dụng chất thải rắn là hoạt động rất phát triển ở Tp.HCM. Đối với doanh nghiệp Nhà nước, trước đây tại xí nghiệp phân tổng hợp Hóc Môn, chất thải rắn có hàm lượng hữu cơ cao được chế biến thành phân compost từ năm 1987 không hoạt động nữa do không có thiết bị thay thế. Các tư nhân tự tổ chức thu gom tái chế chất thải rắn theo hình thức thủ công nghiệp và sản xuất thứ phẩm... Hệ thống này sử dụng rất nhiều lao động và tập hợp những tay nghề rất đặc biệt. Trước đây, trong hệ

Page 9:  · Web viewĐáng chú ý nhất trong thành phần rác thải là chất thải nguy hại, thường phát sinh từ các khu công nghiệp. Do đó, những thông tin về

thống quản lý chất thải rắn của Thành phố không đề cập đến lĩnh vực tái chế này, xem đó là một hoạt động kinh tế hoàn toàn độc lập vì nó nằm trong một lĩnh vực tư nhân năng động. Những phương pháp tái chế và điều kiện làm việc thường rất vất vả về phương diện vệ sinh cũng như ảnh hưởng đến môi trường xung quanh. Theo quan điểm tiếp cận hiện nay, chất thải rắn được coi là một nguồn tài nguyên cần được khai thác. Với thành phần chất thải rắn (trừ rác thực phẩm) có khả năng tái sử dụng, tái chế chiếm đến khoảng 10 - 45% (khối lượng ướt), tái chế chất thải rắn không chỉ là một giải pháp tiết kiệm và sử dụng hiệu quả tài nguyên thiên nhiên mà còn giảm bớt áp lực đối với các khu chôn lấp.

2.3. TỔNG QUAN VỀ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

Thành phố Hồ Chí Minh (hiện nay vẫn được gọi phổ biến với tên cũ là Sài Gòn) là thành phố đông dân nhất, đồng thời cũng là trung tâm kinh tế, văn hóa, giáo dục quan trọng của Việt Nam. Trên cơ sở diện tích tự nhiên, thì thành phố Hồ Chí Minh là đô thị lớn thứ nhì Việt Nam (sau khi thủ đô Hà Nội được mở rộng). Hiện nay, thành phố Hồ Chí Minh và thủ đô Hà Nội là đô thị loại đặc biệt của Việt Nam.Diện tích : 2.095,6 km2

Dân số : 7.818.200 người (2013)

2.3.1. Vị trí, địa hình

Thành phố Hồ Chí Minh có tọa độ 10°10' – 10°38' Bắc và 106°22' – 106°54' Đông, phía bắc giáp tỉnh Bình Dương, Tây Bắc giáp tỉnh Tây Ninh, Đông và Đông Bắc giáp tỉnh Đồng Nai, Đông Nam giáp tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, Tây và Tây Nam giáp tỉnh Long An và Tiền Giang. Nằm ở miền Nam Việt Nam, Thành phố Hồ Chí Minh cách Hà Nội 1.730 km theo đường bộ, trung tâm thành phố cách bờ biển Đông 50 km theo đường chim bay. Với vị trí tâm điểm của khu vực Đông Nam Á, Thành phố Hồ Chí Minh là một đầu mối giao thông quan trọng về cả đường bộ, đường thủy và đường không, nối liền các tỉnh trong vùng và còn là một cửa ngõ quốc tế.

Nằm trong vùng chuyển tiếp giữa miền Đông Nam Bộ và đồng bằng sông Cửu Long, địa hình thành phố thấp dần từ Bắc xuống Nam và từ Tây sang Đông. Vùng cao nằm ở phía bắc - Đông Bắc và một phần Tây Bắc, trung bình 10 đến 25 mét. Xen kẽ có một số gò đồi, cao nhất lên tới 32 mét như đồi Long Bình ở quận 9. Ngược lại, vùng trũng nằm ở phía nam - Tây Nam và Ðông Nam thành phố, có độ cao trung bình trên dưới 1 mét, nơi thấp nhất 0,5 mét. Các khu vực trung tâm, một phần các quận Thủ Đức, quận 2, toàn bộ huyện Hóc Môn và quận 12 có độ cao trung bình, khoảng 5 tới 10 mét.

Thành phố Hồ Chí Minh gồm có bốn điểm cực:

Page 10:  · Web viewĐáng chú ý nhất trong thành phần rác thải là chất thải nguy hại, thường phát sinh từ các khu công nghiệp. Do đó, những thông tin về

Cực Bắc là xã Phú Mỹ Hưng, huyện Củ Chi. Cực Tây là xã Thái Mỹ, huyện Củ Chi. Cực Nam là xã Long Hòa, huyện Cần Giờ. Cực Đông là xã Thạnh An, huyện Cần Giờ.

2.3.2. Địa chất, thủy vănĐịa chất Thành phố Hồ Chí Minh bao gồm chủ yếu là hai tướng trầm tích Pleistocen và Holocen lộ ra trên bề mặt. Trầm tích Pleistocen chiếm hầu hết phần Bắc, Tây Bắc và Đông Bắc thành phố. Dưới tác động của các yếu tố tự nhiên và hoạt động của con người, trầm tích phù sa cổ hình thành nhóm đất đặc trưng riêng: đất xám.

Về thủy văn, nằm ở vùng hạ lưu hệ thống sông Ðồng Nai - Sài Gòn, Thành phố Hồ Chí Minh có mạng lưới sông ngòi kênh rạch rất đa dạng. Một con sông nữa của Thành phố Hồ Chí Minh là sông Nhà Bè, hình thành ở nơi hợp lưu hai sông Đồng Nai và Sài Gòn, chảy ra biển Đông bởi hai ngả chính Soài Rạp và Gành Rái. Ngoài các con sông chính, Thành phố Hồ Chí Minh còn có một hệ thống kênh rạch chằng chịt: Láng The, Bàu Nông, rạch Tra, Bến Cát, An Hạ, Tham Lương, Cầu Bông, Nhiêu Lộc-Thị Nghè, Bến Nghé, Lò Gốm, Kênh Tẻ, Tàu Hũ, Kênh Ðôi...Hệ thống sông, kênh rạch giúp Thành phố Hồ Chí Minh trong việc tưới tiêu, nhưng do chịu ảnh hưởng dao động triều bán nhật của biển Ðông, thủy triều thâm nhập sâu đã gây nên những tác động xấu tới sản xuất nông nghiệp và hạn chế việc tiêu thoát nước ở khu vực nội thành.

2.3.3. Khí hậu, thời tiếtNằm trong vùng nhiệt đới xavan, cũng như một số tỉnh Nam bộ khác Thành phố Hồ Chí Mình không có bốn mùa: xuân, hạ,thu, đông rõ rệt, nhiệt độ cao đều và mưa quanh năm (mùa khô ít mưa). Trong năm TP.HCM có 2 mùa là biến thể của mùa hè: mùa mưa – khô rõ rệt. Mùa mưa được bắt đầu từ tháng 5 tới tháng 11 (khí hậu nóng ẩm, nhiệt độ cao mưa nhiều), còn mùa khô từ tháng 12 tới tháng 4 năm sau (khí hậu khô mát, nhiệt độ cao vừa mưa ít). Trung bình, Thành phố Hồ Chí Minh có 160 tới 270 giờ nắng một tháng, nhiệt độ trung bình 27 °C, cao nhất lên tới 40 °C, thấp nhất xuống 13,8 °C.

Thành phố Hồ Chí Minh chịu ảnh hưởng bởi hai hướng gió chính là gió mùa Tây – Tây Nam và Bắc – Ðông Bắc. Ngoài ra còn có gió tín phong theo hướng Nam – Đông Nam vào khoảng tháng 3 tới tháng 5, trung bình 3,7 m/s. Có thể nói Thành phố Hồ Chí Minh thuộc vùng không có gió bão. Cũng như lượng mưa, độ ẩm không khí ở thành phố lên cao vào mùa mưa (80%), và xuống thấp vào mùa khô (74,5%).

Page 11:  · Web viewĐáng chú ý nhất trong thành phần rác thải là chất thải nguy hại, thường phát sinh từ các khu công nghiệp. Do đó, những thông tin về

2.3.4. Môi trườngVới tốc độ gia tăng dân số quá nhanh, cơ sở hạ tầng chưa kịp quy hoạch nâng cấp tổng thể, ý thức một số người dân lại quá kém trong nhận thức và bảo vệ môi trường chung... Vì vậy, Thành phố Hồ Chí Minh hiện nay đang phải đối mặt với vấn đề ô nhiễm môi trường quá lớn. Hiện trạng nước thải không được xử lý đổ thẳng vào hệ thống sông ngòi còn rất phổ biến. Nhiều cơ sở sản xuất, bệnh viện và cơ sở y tế chưa có hệ thống xử lý nước thải là một thực trạng đáng báo động. Tại cụm công nghiệp Tham Lương, nguồn nước bị nhiễm bẩn bởi chất thải công nghiệp với tổng lượng nước thải ước tính 500.000 m³/ngày. Sông Sài Gòn, mức độ ô nhiễm vi sinh chủ yếu do hoạt động nuôi trồng thuỷ sản gây ra vượt tiêu chuẩn cho phép đến 220 lần. Cho tới 2008, vẫn chưa có giải pháp cụ thể nào để chấm dứt tình trạng ô nhiễm này.Lượng rác thải ở Thành phố Hồ Chí Minh lên tới 7.000 tấn/ngày, trong đó một phần lượng rác thải rắn không được thu gom hết. Kết quả quan trắc năm 2007 cho thấy, so với năm 2006, sự ô nhiễm hữu cơ tăng 2 đến 4 lần. Các phương tiện giao thông, hoạt động xây dựng, sản xuất... còn góp phần gây ô nhiễm không khí. Khu vực ngoại thành, đất cũng bị ô nhiễm do tồn đọng thuốc bảo vệ thực vật từ sản xuất nông nghiệp gây nên. Chất lượng môi trường đang giảm sút. Việc xử lý chất thải còn thiếu bền vững.

Page 12:  · Web viewĐáng chú ý nhất trong thành phần rác thải là chất thải nguy hại, thường phát sinh từ các khu công nghiệp. Do đó, những thông tin về

CHƯƠNG 3

HIỆN TRẠNG RÁC THẢI TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

3.1. HIỆN TRẠNG RÁC THẢI TẠI TP. HỒ CHÍ MINH NHỮNG NĂM GẦN ĐÂY

Là đô thị phát triển nhanh, quy mô dân số xấp xỉ 9 triệu người (bao gồm cả dân nhập cư, vãng lai), TP. Hồ Chí Minh đang hàng ngày, hàng giờ "gánh” nhiệm vụ xử lý trên dưới 7.000 tấn rác thải sinh hoạt. Tuy nhiên, thực tế cho thấy những bất cập từ khâu thu gom, vận chuyển đến xử lý rác vẫn là vấn đề đau đầu của thành phố suốt nhiều năm qua chưa được tháo gỡ.

Với kế hoạch tăng trưởng kinh tế từ năm 2006 đến 2010 là 12%, thành phố Hồ Chí Minh đang phấn đấu để trở thành một trung tâm công nghiệp, dịch vụ và khoa học công nghệ, đi trước và về trước trong công cuộc đổi mới xây dựng đất nước. Bên cạnh nhiều lợi ích về kinh tế và xã hội do phát triển kinh tế mang lại, cùng với chất lượng cuộc sống của người dân đô thị ngày càng được nâng cao, thành phố Hồ Chí Minh đang phải đối đầu với vấn đề về lượng rác thải phát sinh ngày càng nhiều đang là mối nguy cơ gây ô nhiễm môi trường và làm mất vẻ mỹ quan của Thành phố.

Bảng 2: Lượng chất thải rắn sinh hoạt tại Tp.HCM qua từng năm

Năm Dân số Khối lượng chất thải rắn

Tấn/năm Tấn/ngày Kg/người/ngày

2004 5.551.554 1.708.493 4.681 0,84

2005 5.663.029 1.808.468 4.955 0,87

2006 5.775.610 1.908.443 5.229 0,91

2007 5.889.274 2.008.418 5.503 0,93

2008 6.003.997 2.108.393 5.776 0.96

2009 6.119.754 2.208.368 6.050 0.99

2010 6.236.519 2.308.343 6.324 1,01

3.1.1. Khối lượng rác thải

Page 13:  · Web viewĐáng chú ý nhất trong thành phần rác thải là chất thải nguy hại, thường phát sinh từ các khu công nghiệp. Do đó, những thông tin về

Với gần 8 triệu dân, hàng trăm ngàn cơ sở dịch vụ, văn phòng, trường học và hơn 8.000 cơ sở công nghiệp lớn, vừa và nhỏ, mỗi ngày thành phố Hồ Chí Minh đổ ra khoảng 7.000-8.500 tấn chất thải rắn đô thị, trong đó thu gom được khoảng 4.900-5.200 tấn/ngày, tái chế/tái sinh khoảng 700-900 tấn/ngày, khối lượng còn lại bị thải vào hệ thống kênh rạch và môi trường xung quanh.Trong đó:

- Chất thải rắn sinh hoạt khoảng 5500 tấn/ngày;- Chất thải rắn công nghiệp: 500 tấn/ngày (gồm cả 50 tấn CTRNH/ngày)- Chất thải bệnh viện: 20 tấn/ngày.

Ước tính trong những năm tới, lượng rác sẽ tăng bình quân 10%/năm.

3.1.2. Nguồn phát sinh rác thảiVới dân số gần tám triệu dân và mọi hoạt động của người dân đều phát sinh chất thải, hàng trăm ngàn cơ sở dịch vụ, văn phòng, trường học và hơn 8.000 cơ sở công nghiệp lớn, vừa và nhỏ nên nguồn phát sinh và thành phần chất thải rắn của thành phố rất đa dạng. Thông thường rác thải thường phát sinhtừ các nguồn sau:

- Khu dân cư- Khu thương mại (nhà hàng, khách sạn, siêu thị, chợ...)- Cơ quan, công sở (trường học, trung tâm và viện nghiên cứu, bệnh viện...)- Khu xây dựng và phá hủy các công trình xây dựng,- Khu công cộng (nhà ga, bến tàu, sân bay, công viên, khu vui chơi, đường phố...)- Nhà máy xử lý chất thải- Công nghiệp- Nông nghiệp

Chất thải đô thị có thể xem như chất thải công cộng ngoài trừ các CTR từ quá trình sản xuất công nghiệp và nông nghiệp. CTR có thể phân loại bằng nhiều cách khác nhau: Phân loại dựa vào nguồn gốc phát sinh như: rác thải sinh hoạt, văn phòng, thương mại,

công nghiệp, đường phố, chất thải trong quá trình xây dựng hay đập phá nhà xưởng. Phân loại dựa vào đặc tính tự nhiên như: các chất hữu cơ, vô cơ, chất có thể cháy hoặc

không có khả năng cháy. Tuy nhiên, căn cứ vào đặc điểm chất thải có thể phân loại CTR thành ba nhóm lớn: chất thải đô thị, chất thải công nghiệp và chất thải nguy hại. Đáng chú ý nhất trong thành phần rác thải là chất thải nguy hại, thường phát sinh từ các khu công nghiệp. Do đó, những thông tin về nguồn gốc phát sinh và đặc tính các chất thải nguy hại của các loại hình công nghiệp khác nhau là rất cần thiết. Các hiện tượng như chảy tràn, rò rỉ các loại hóa chất cần phải đặc biệt chú ý, bởi vì chi phí thu gom và xử lý các chất thải nguy hại bịchảy tràn rất tốn kém. Ví dụ, chất thải nguy hại bị hấp phụ bởi các vật liệu dễ ngậm nước như rơm rạ và dung dịch hóa chất bị thấm vào trong đất thì

Page 14:  · Web viewĐáng chú ý nhất trong thành phần rác thải là chất thải nguy hại, thường phát sinh từ các khu công nghiệp. Do đó, những thông tin về

phải đào bới đất để xử lý. Lúc này, các chất thải nguy hại bao gồm các thành phần chất lỏng chảy tràn, chất hấp phụ (rơm, rạ) và cả đất bị ô nhiễm. Đối với rác thải đô thị do đặc điểm nguồn thải là nguồn phân tán nên rất khó quản lý, đặc biệt là các nơi có đất trống. Phân loại chất thải rắn theo nguồn phát sinh

❖ Từ khu dân cư:Rác thải từ các khu dân cư chủ yếu là rác thải sinh hoạtbao gồm: rác thực phẩm, giấy, cacton, nhựa, túi nylon, vải, da, rác vườn, gỗ, thủy tinh, lon thiếc, nhôm, kim loại, tro, lá cây, chất thải đặc biệt như pin, dầu nhớt xe, lốp xe, ruột xe, sơn thừa...❖ Từ các khu thương mại:Rác thải khu thương mại bao gồm: giấy, cacton, nhựa, túi nylon, gỗ, rác thực phẩm, thủy tinh, kim loại, chất thải đặc biệt như vật dụng gia đình hư hỏng (kệ sách, đèn, tủ...), đồ điện tử hư hỏng (máy radio, tivi...), tủ lạnh, máy giặt hỏng, pin, dầu nhớt xe, săm lốp, sơn thừa...❖ Từ các cơ quan, trường học: Giấy, cacton, nhựa, túi nylon, gỗ, rác thực phẩm, thủy tinh, kim loại, chất thải đặc biệt như kệ sách, đèn, tủ hỏng, pin, dầu nhớt xe, săm lốp, sơnthừa...❖ Từ các công trình xây dựng:Gỗ, thép, bêtông, đất, cát, xà bần...❖ Từ các dịch vụ công cộng: Giấy, túi nylon, lá cây...❖ Từ các nhà máy xử lý: Bùn hóa lý, bùn sinh học❖ Từ các nhà máy công nghiệp: Rác thực phẩm thừa, bao bì đựng hóa chất, thiết bị hư hỏng, pin acquy, chất hoạt động bề mặt...❖ Từ họat động nông nghiệp: Rác vườn, chai lo, bao bìđựng thuốc trừ sâu,...

Bảng 3.Thành phần chất thải rắn sinh hoạt ở đô thị thuộc vùng KTTĐPN

Page 15:  · Web viewĐáng chú ý nhất trong thành phần rác thải là chất thải nguy hại, thường phát sinh từ các khu công nghiệp. Do đó, những thông tin về

(Nguồn: Viện Môi trường và Phát triển Bền vững, 2003)

3.1.3. Nguyên nhân phát sinh rác ra đường phốRác thải phát sinh trên đường phố liên quan chủ yếu đến vấn đề ý thức và hệ thống thu gom quản lý rác thải, bao gồm những nguyên nhân chính sau đây:- Ý thức người dân còn kém, thường xuyên vứt rác ra đường- Do sự phát sinh tự phát của các gánh hàng rong, các quán ăn, xe đẩy ven đường- Rác rơi vải từ các xe vận chuyển vật liệu xây dựng…- Các sinh vật chết trên đường- Rác từ các lá cây rụng trên đường- Nạn vứt tờ rơi trên đường- Các thùng rác hợp vệ sinh trên đường còn hạn chế- Hệ thống thu gom rác tại các đường phố chưa triệt để

3.1.4. Đường đi của rác

Page 16:  · Web viewĐáng chú ý nhất trong thành phần rác thải là chất thải nguy hại, thường phát sinh từ các khu công nghiệp. Do đó, những thông tin về

Hình 1. Dòng vật chất của quá trình phát sinh rác thải

Hình 2. Liên hệ giữa các thành phần trong hệ thống quản lý rác thải3.1.5. Tác hại của rác thải đối với môi trường

Page 17:  · Web viewĐáng chú ý nhất trong thành phần rác thải là chất thải nguy hại, thường phát sinh từ các khu công nghiệp. Do đó, những thông tin về

Rác thải có thể gây ra nhiều tác động ảnh hưởng đến môi trường xung quanh, bao gồm cả môi trường không khí, đất và nước.

Ô nhiễm môi trường không khíRác thải phát sinh mùi do quá trình phân hủy các chất hữu cơ trong rác gây ô nhiễm môitrường không khí. Các khí phát sinh từ quá trình phân hũy chất hữu cơ trong rác là:- Amoni có mùi khai- Phân có mùi hôi- Hydrosunfur:Trứng thối- Sunfur hữu cơ: bắp cải rữa- Mecaptan: Hôi nồng- Amin: Cá ươn- Diamin: Thịt thối- Cl2: Nồng- Phenol: xốc đặc trưngNgoài ra, quá trình đốt rác sẽ phát sinh nhiều khí ô nhiễm như:SO2, NOx, CO2, THC, bụi...

Ô nhiễm môi trường nướcNước rỉ rác có chứa hàm lượng ô nhiễm cao (chất hữu cơ: do trong rác có phân súc vật, thức ăn thừa... chất thải độc hại từ các bao bì đựng phân bón, thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ, mỹ phẩm…) nếu không được thu gom xử lý sẽ thâm nhập vào nguồn nước mặt và nước ngầm gây ô nhiễm môi trường nước nghiêm trọng.

Ô nhiễm môi trường đấtÔ nhiễm môi trường đất từ rác thải do 2 nguyên nhân:➢ Rác thải bị rơi vải trong quá trình thu gom, vận chuyển gây ô nhiễm đất do: Trong rác có các thành phần độc hại như: thuốc BVTV, hóa chất, VSV gây bệnh➢ Nước rỉ rác nếu không được thu gom, xử lý sẽ thấm xuống đất gây ô nhiễm môi trường đất do:- Nước rỉ rác chứa nhiều kim loại nặng- Có thành phần chất hữu cơ khó phân hủy sinh học cao- Chứa nhiều vi sinh vật, vi khuẩn gây bệnh

3.1.6. Tác hại của rác thải đối với sức khoẻ cộng đồng Các nguyên nhân gây bệnh

- Rác thải chứa nhiều vi khuẩn, vi trùng gây bệnh do chứa mầm bệnh từ phân người, súcvật, rác thải y tế- Các vi khuẩn gây bệnh như: E.Coli, Coliform, giun, sán...- Ruồi, muỗi đậu vào rác rồi mang theo các mầm bệnh đi khắp nơi

Page 18:  · Web viewĐáng chú ý nhất trong thành phần rác thải là chất thải nguy hại, thường phát sinh từ các khu công nghiệp. Do đó, những thông tin về

- Kim loại nặng: Chì, thủy ngân, crôm có trong rác không bị phân hủy sinh học, mà tích tụt rong sinh vật, tham gia chuyển hóa sinh học- Dioxin từ quá trình đốt rác thải ở các điều kiện không thích hợpẢnh hưởng đến sức khỏe của người thu gom rác▪ Bệnh về da▪ Bệnh phổi, phế quản▪ Ung thư▪ Sốt xuất huyết▪ Sida, cảm cúm, dịch bệnh và các bệnh nguy hại khácCác bệnh trên có thể gây ra các tác động tức thời hoặc lâu dài

Bệnh về da- Nếu không sử dụng thiết bị bảo hộ khi thu gom rác thì vi khuẩnsẽ xâm nhập vào da và gây viêm da.- Ngoài ra chất hữu cơ dễ bay hơi cũng có thể gây viêm loét da.

Bệnh phổi, phế quảnChất hữu cơ dẽ bay hơi gây nguy cơ bị hen suyễn nhất; chảy nước mắt,mũi; viêm họng.Trường hợp ngộ độc nặng có thể gây nhức đầu, nôn mữa. Về lâu dài có thể gây tổn thương gan và các cơ quan khácNgoài ra khi tiếp xúc trưc tiếp với rác thải còn gây ra bênh xung huyết niêm mạc miệng, viêmhọng, lợi, rối loạn tiêu hóa

Bệnh ung thưMột số thành phần chất hữu cơ dễ bay hơi trong rác có khả năng gây ung thư như: benzen, styrene butadience gây ung thư máu; tiếp xúc trực tiếp nhiều với THC có khả năng gây ung thư da, ung thư tinh hoàn.

Bệnh sốt xuất huyết

Page 19:  · Web viewĐáng chú ý nhất trong thành phần rác thải là chất thải nguy hại, thường phát sinh từ các khu công nghiệp. Do đó, những thông tin về

Rác thải là môi trường cho muỗi phát triển. Muỗi chích sẽ gây nên bệnh sốt xuất huyết và lan truyền mầm bệnh đi khắp nơi. Bệnh này gây nguy hiểm đen tính mạng, nếu không được cấp cứu kịp thời có thể gây tử vong.

Bệnh sida, cảm cúm, dịch bênh và các bệnh nguy hại khácRác thải chứa nhiều ruồi, muỗi và vi trùng gây bệnh nên dễ bị dịch bệnh khi tiếp xúc trực tiếp với rác thải.

3.2. HIỆN TRẠNG THÀNH PHẦN CHẤT THẢI RẮN TẠI TP. HỒ CHÍ MINH

3.2.1. Thành phần chất thải rắnCTRSH ở TP.HCM có tính chất rất đa dạng và phức tạp. Thành phần riêng biệt của CTRSH thay đổi theo điều kiện kinh tế, tập quán sinh hoạt, vị trí địa lý, thời gian, mùa trong năm,… Chính vì vậy việc phân loại các thành phần trong CTRSH ở dy rất khó khăn và phức tạp. Trong mấy năm qua việc phân tích thành phần trong CTRSH không được quan tâm. Các số liệu, mặc dù có được ghi nhận, song không mang tính định kỳ, đại diện và vì vậy giá trị về thống kê không đáng kể. Mặc dù vậy, sự tồn tại của một vài con số ít ỏi này cũng có những giá trị nhất định cho những nghiên cứu cơ bản về CTRSH ở TP.HCM.Bảng 4: Thành phần chất thải rắn tại Tp.HCM (2012)

TT Thành phần rác thải Tỉ lệ (%)

1 Chất hữu cơ ( thức ăn thừa, vỏ các loại trái…) 60,14

2 Plastic ( chại, lọ, túi nilon, … ) 3,13

3 Giấy, các-tông, … 5,35

4 Kim loại ( vỏ hộp, lon, … ) 1,24

5 Thủy tinh 4,12

6 Chất trơ ( Đất, cát, đá, …) 17,14

7 Cao su, da vụn, giả da 3,23

8 Gỗ vụn, cành cây, tóc, lông gia súc, … 4,38

9 Chất nguy hại ( ắc quy, pin, … ) 1,27

Tổng 100

3.2.2. Tỷ trọng

Page 20:  · Web viewĐáng chú ý nhất trong thành phần rác thải là chất thải nguy hại, thường phát sinh từ các khu công nghiệp. Do đó, những thông tin về

Tổng khối lượng CTR đô thị phát sinh vào khoảng 8.700 - 8.900 tấn/ngày, trong đó, CTRxây dựng (xà bần) chiếm khoảng 1.200 - 1.500 tấn/ngày và CTR sinh hoạt trung bình từ 6.200 - 6.700 tấn/ngày. Ước tính tỷ lệ gia tăng khoảng 8 - 10%/năm.Một số loại CTR đô thị như: rác khu thương mại, xà bần, rác công nghiệp,... trước đây ít thì những năm gần đây mức độ tăng (khối lượng và thành phần chất thải) ngày càng cao. Tỷ trọng nguồn phát sinh cụ thể như sau:- Rác hộ dân chiếm tỉ trọng 57,91% tổng lượng rác.- Rác đường phố chiếm tỉ trọng 14,29% tổng lượng rác.- Rác công sở chiếm tỉ trọng 2,8% tổng lượng rác.- Rác chợ chiếm tỉ trọng 13% tổng lượng rác.- Rác thương nghiệp chiếm tỉ trọng 12% tổng lượng rác.Thành phần chủ yếu trong CTR đô thị là chất hữu cơ (rác thực phẩm), chiếm tỷ lệ khácao từ 60 - 75% / tổng khối lượng chất thải.

3.2.3. Độ ẩmĐộ ẩm được xác định trên cơ sở phần thất thoát sau khi sấy ở 105oC. Độ ẩm tươi được biểu diễn bằng phần trăm trọng lượng ướt của mẫu, còn độ ẩm khô được biểu diễn bằng phần trăm trọng lượng khô của mẫu, độ ẩm tươi của CTRSH được xác định bằng công thức sau: M= (w – d)/wTrong đó:M: độ ẩmw: Khối lượng ban đầu cảu mẫu (kg)d: khối lượng của mẫu khi sấy ở 105oC (kg)

CHƯƠNG 4

Page 21:  · Web viewĐáng chú ý nhất trong thành phần rác thải là chất thải nguy hại, thường phát sinh từ các khu công nghiệp. Do đó, những thông tin về

HIỆN TRẠNG CÔNG TÁC XỬ LÝ RÁC THẢI TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

4.1. THỰC TRẠNG HỆ THỐNG THU GOM RÁC THẢI TRÊN ĐỊA BÀN TP. HỒ

CHÍ MINH

Hiện trạng thu gom, trung chuyển và vận chuyển rác nói chung tại Tp.HCM được thể hiện ở sơ đồ sau:

Hình 3. Sơ đồ hệ thống thu gom phế liệu tại Tp.HCM(Nguồn : Sở Tài Nguyên Và Môi Trường)

❖ Phương tiện thu gomThành phố hiện có 517 xe thu gom vận chuyển rác các loại như lavi, xe xuồng, xe ép, xe tải ben, xe hooklift có tải trọng từ 1 tấn đến 15 tấn với 52 nhãn hiệu khác nhau. Đây là số lượng xe của 22 Công ty dịch vụ công ích, Công ty Môi trường đô thị và Hợp tác xã công nông. Quy trình bố trí thu gom và vận chuyển rác cho các loại xe này như sau: Thu gom về trạm trung chuyển: có 175 xe ép, xe tải ben với tải trọng dưới 4 tấn thực hiện thu gom 1.915 tấn rác/ngày từ điểm phát sinh rác đến trạm trung chuyển và sau đó đổ sang các xe chuyên dụng khác có tải trọng lớn hơn để vận chuyển đến bãi xử lý với cự ly vận chuyển trung bình là 13,98 km.Tuy nhiên, dung tích chứa của các phương tiện hiện nay đều không đáp ứng khối lượng chất thải được thu gom trong một chuyến, phần lớn các phương tiện đều phải cơi nới cao lên. Hầu hết các phương tiện thu gom của lực lượng rác dân lập đều đáp ứng được nhu cầu thu gom, các phương tiện này đều có khả năng thu gom rác với khối lượng lớn (gấp 1,5 - 2 lần so với các loại thùng 660 lít), vận tốc vận chuyển nhanh như xe lam, lavi, xe bagac máy, v.v…

Page 22:  · Web viewĐáng chú ý nhất trong thành phần rác thải là chất thải nguy hại, thường phát sinh từ các khu công nghiệp. Do đó, những thông tin về

Do hầu hết các phương tiện này là tự chế, không theo quy chuẩn hay thiết kế đảm bảo về mặt môi trường nên các phương tiện này thường gây ô nhiễm về không khí (mùi, tiếng ồn), nước (nước rỉ rác), v.v…

❖ Phương pháp quét dọn và thu gom rácQuét rác đường phố: do lực lượng 24 Cty DVCI Q, H thực hiện quét gom rác tại các khu vực công cộng (các tuyến đường, vỉa hè, tiểu đảo, hàm ếch miệng cống) trên phần địa bàn của mình. Thu gom rác hộ dân: do lực lượng Cty DVCI Q,H ( khoảng 40%) và lực lượng tư nhân (khoảng 60%) cùng thực hiện. Rác sinh hoạt từ nguồn thải ra được chứa đựng trong các thùng chứa 660 lít hoặc thùng chứa xe tay được công nhân vệ sinh chuyển bằng xe tay đưa đến các điểm hẹn trên đường phố hoặc các bô, trạm trung chuyển rác gần nhất.Hàng ngày chất thải rắn sinh hoạt được thu gom bằng xe đẩy tay hay thùng 660lít và tập trung tại điểm hẹn hay trạm ép rác kín, sau đó đổ trực tiếp vào xe ép rác chuyển đến trạm trung chuyển, một số xe đẩy tay đổ trực tiếp vào trạm trung chuyển khi thu gom chất thải rắn ở khu vực gần trạm trung chuyển. Tại trạm trung chuyển xe tải và xe ép lớn (từ 7-10 tấn) nhận chất thải rắn và đổ ra bãi chôn lấp Gò Cát (Bình Chánh) hoặc Phước Hiệp (Củ Chi). Tại một sốđiểm, chất thải rắn sau khi được thu gom bằng xe đẩy tay chuyển trực tiếp sang xe ép lớn và chở thẳng đến bãi chôn lấp. Công tác lấy rác diễn ra nhanh chóng không mất nhiều thời gian do các hộ dân thường chứa rác trong các bịch nulon và để sẵn trước cửa nhà hay trên lề đường. Thời gian thu gom rác trong ngày khác nhau tùy theo mỗi quận. Mỗi loại rác có một qui trình thu gom, vận chuyển đặc trưng

❖ Rác sinh hoạt- Thu gom sơ cấp: Rác sinh hoạt được thu gom từ hộ dân ra các bô rác, điểm hẹn, bãi

chuyển tiếp… và chở đến các bãi chứa chung haynhững điểm chuyển tiếp.- Thu gom thứ cấp: Rác sinh hoạt được chở từ các bô rác và điểm hẹn đến trạm trung

chuyển hay bãi chôn lấp để xử lý. Rác sinh hoạt sau khithu gom sẽ được vận chuyển về khu xử lý.

❖ Rác xây dựngRác xây dựng sẽ được thu gom và vận chuyển đến điểm hẹn quy định hoặc trạm trung chuyển. Từ đây, rác xây dựngcũngsẽ được đưa đến bãi chôn lấp.

❖ Rác y tếRác thải y tế có chứa nhiều thành phần độc hại như: bệnh phẩm, bông băng, kim tiêm, dụng cụ y tế cần phải được phân loại, thu chứa tại các cơ sở y tế do Ngành Y tế thực hiện (CTNH được lưu chứa trong thùng 240 lít màu cam). Thu gom, vận chuyển và tiêu hủy chất thải rắn y tế do Công ty Môi Trường Đô Thị đảm trách.

Page 23:  · Web viewĐáng chú ý nhất trong thành phần rác thải là chất thải nguy hại, thường phát sinh từ các khu công nghiệp. Do đó, những thông tin về

❖ Rác thải công nghiệpViệc thu gom, vận chuyển rác thải công nghiệp do các cơ sở sản xuất tự giải quyết theo 2 hướng:- Loại không thể tái chế: được cơ sở thu gom và ký hợp đồng với các đơn vị vê sinh môi- trường để xử lý.- Loại có thể tái chế, tái sử dụng: được phân loại và bán cho các cơ sở sản xuất nhằm để tái

chế.

4.2. HIỆN TRẠNG VẬN CHUYỂN RÁC THẢI TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HỒ

CHÍ MINH

❖ Phương tiện vận chuyểnVận chuyển thẳng lên bãi rác: có 342 xe ép, xe tải ben, xe hooklift với tải trọng trên 4 tấn thu gom 6.059 tấn rác/ngày từ các nơi phát sinh rác (điểm hẹn, chợ, cơ sở sản xuất, trạm ép rác kín, nơi có nguồn rác lớn) vận chuyển rác trực tiếp lên bãi xử lý với cự ly vận chuyển trung bình là 32,66 km.

❖ Phương thức vận chuyểnCty Môi trường Đô thị là đơn vị tổng thầu ký hợp đồng lại với các Cty DVCI Q,H tổ chức tiếp nhận, thu gom rác tại các điểm hẹn, các thùng rác công cộng hoặc các điểm phát sinh rác đổ bừa bãi trên đường phố, sau đó:- Sử dụng xe ép < 4 tấn chuyển rác đến các trạm trung chuyển rác.- Sử dụng xe ép > 4 tấn chuyển rác đưa thẳng đến khu xử lý rác.Ngoài ra, Quận 1, Quận Tân Bình, Tân Phú, Bình Tân, Bình Chánh và Huyện Củ Chi, Cần Giờ là những đơn vị được phân cấp trực tiếp thực hiện công tác vận chuyển rác thông qua hợp đồng với UBND Quận- Huyện.Các mục tiêu của các trạm chuyển tiếp bao gồm:- Đón tiếp các xe thu gom rác thải một cách có trật tự;- Xử lý các rác thải thành từng khối;- Chuyển từng khối sang hệ thống vận chuyển hoạt động như một bộ phận trung gian giữa hệ

thống vận chuyển và các xe thu gom rác thải;- Giảm thiểu sự lộn xộn và tác động của các hoạt động thu gom CTR đến môi trường.- Thành phần của hệ thống trung chuyển rác thải của TP. HCM bao gồm: Bô rác, điểm hẹn,

trạm trung chuyển.

❖ Bô rác

Page 24:  · Web viewĐáng chú ý nhất trong thành phần rác thải là chất thải nguy hại, thường phát sinh từ các khu công nghiệp. Do đó, những thông tin về

- Là các khu đất trống được xây tường bao làm nơi lưu chứa rác tạm thời, thường không có mái che, không được xây dựng kiên cố và không được xử lý các vấn đề liên quan đến môi trường.

- Hiện nay, toàn thành phố có khoảng 39 bô rác trong đó nội thành có 4 bô, ngoại thành 35 bô.

Hình 4. Các bô rác hợp vệ sinh

❖ Điểm hẹn- Là vị trí tập kết các xe taychở rác để chuyển sang xe cơ giới- Trong tương lai, các điểm hẹn nằm trong thành phố cần phải được giảm dần, thay thế

bằng các trạm trung chuyển với công nghệ tốt hơn.

❖ Trạm trung chuyển- Là nơi tiếp nhận rác từ các xe thu gom nhỏ để chuyển sang xe có tải trọng lớn vận chuyển

đến khu xử lý.- Trạm được xây dựng kiên cố, có nền bêtông cứng, mái che và có hệ thống xử lý mùi, bụi…

Page 25:  · Web viewĐáng chú ý nhất trong thành phần rác thải là chất thải nguy hại, thường phát sinh từ các khu công nghiệp. Do đó, những thông tin về

Tuỳ vào mỗi loại rác mà có các trạm trung chuyển, tiếp nhận khác nhau Đối với rác sinh hoạt

Có 2 trạm trung chuyển chính nhận rác từ các xe ép rác nhỏ, xe tải nhỏ, xe đẩy tay:- Trạm trung chuyển 12B Quang Trung, Gò Vấp.- Trạm trung chuyển Vận chuyển số 2 (345/2 Lạc Long Quân, Quận 11)

Đối với rác xây dựngCó 3 trạm trung chuyển:- Trạm trung chuyển Vận chuyển số 3 (150 Lê Đại Hành, Quận 11)- Trạm trung chuyển container (42–44 Võ Thị Sáu, Quận 1)- Trạm trung chuyển 75 Bà HomCác trạm trung chuyển nêu trên đều được trang bị cân để xác định khối lượng rác thu gom mang đến các trạm ép rác kín.Là loại trạm trung chuyển sử dụng phương tiện nạp rác là container kín có thể tích từ 15-25 m3.Thùng ép rác kín khi được nạp đầy sẽ được cẩu nâng lên xe có trang bị cơ cấu hooklift.

Hình 5. Hệ thống ép rác kín và các container chứa rác.

TP.HCM có 4 trạm ép rác kín đó là:

Page 26:  · Web viewĐáng chú ý nhất trong thành phần rác thải là chất thải nguy hại, thường phát sinh từ các khu công nghiệp. Do đó, những thông tin về

- Trạm ép rác kín Phan Văn Trị, Q. Bình Thạnh- Trạm ép rác kín Lô A cư xá Thanh Đa, P.27, Q.Bình Thạnh- Trạm ép rác kín 350B Trần Bình Trọng, P. 1, Q.10- Trạm ép rác kín 12 Quang Trung, Q. Gò Vấp

4.3. HIỆN TRẠNG XỬ LÝ RÁC THẢI TẠI TP.HỒ CHÍ MINH

Công nghệ truyền thống được sử dụng để xử lý chất thải rắn đô thị ở nước ta là chôn lấp vệ sinh với rất nhiều nhược điểm như chiếm đất, tạo thành nước rò rỉ có nồng độ ô nhiễm cao, khí bãi chôn lấp gây hiệu ứng nhà kính,…Tuy nhiên, hiện nay thành phố đã có chiến lược quản lý chất thải rắn ngày càng hiệu quả, việc tìm kiếm các loại hình công nghệ mới và kêu gọi đầu tư để tăng tỷ lệ tái chế, tái sinh và đề ra các giải pháp nhằm làm giảm lượng chất thải đổ vào bãi chôn lấp, giải quyết triệt để một cách căn cơ khối lượng chất thải rắn đô thị của thành phố Hồ Chí Minh đang được thành phố từng bước triển khai.

Bảng 5. Hiện trạng phát sinh, thu gom và xử lý chất thải rắn ở Việt Nam

Loại chất thải rắn Toàn quốc Đô thị Nông thônTổng lượng chất thải rắn sinh họat (tấn/năm)+ Các vùng đô thị+ Các vùng nông thôn

12.800.000 6.400.0006.400.000

6.400.000

Chất thải rắn nguy hại từ công nghiệp (tấn/năm

128.400 125.000 3.400

Chất thải rắn không nguy hại từ công nghiệp (tấn/năm

2.510.000 1.740.000 770.000

Chất thải nguy hại phát sinh từ nông nghiệp (tấn/năm

8.600 - -

Lượng hóa chất tồn lưu (tấn) 37.000Chất thải y tế lây nhiễm (tấn/năm) 21.000Tỷ lệ thu gom trung bình (%) 71 20Tỷ lệ phát sinh chất thải theo người (kg/người)

0,4 0,8 0,3

Số lượng các cơ sở tiêu huỷ chất thải rắn- Bãi rác và bãi chôn lấp không hợp vệ sinh- Bãi chôn lấp hợp vệ sinh

7417

(Số liệu tổng hợp từ Báo cáo diễn biến Môi trường Việt Nam 2006)

❖ Trạm phân loại thứ cấp

Page 27:  · Web viewĐáng chú ý nhất trong thành phần rác thải là chất thải nguy hại, thường phát sinh từ các khu công nghiệp. Do đó, những thông tin về

Công ty môi trường đô thị đã hòan thiện phần thiết kế cơ sở dự án xây dựng trạm phân lọai thứ cấp có công suất 200 tấn/ngày tại Công trường xử lý rác Gò Cát để tiếp nhận chất thải rắn sau khi phân lọai chất thải rắn tại nguồn từ các Quận 1, 4, 5, 6 và 10, nhằm phân loại “rác tái chế” một lần nữa để tách riêng các thành phần chất thải rắn cho mục đích tái chế và tái sử dụng khác nhau và tăng hiệu quả của hệ thống thu gom, vận chuyển, xử lý và chôn lấp và đưa vào hoạt động vào đầu tháng 06/2006.

❖ Chôn lấpHiện nay, hầu hết lượng chất thải rắntại thành phố Hồ Chí Minh được thu gom và vận chuyển lên các bãi chôn lấp, kể cả những chất thải nguy hại. Công tác vận hành tất cả các bãi chôn lấp do xí nghiệp Xử Lý Chất Thải, thuộc CITENCO, thực hiện. Toàn bộ hệ thống phân loại chất thải rắn làm phế liệu, các cơ sở tái sinh, tái chế phế liệu đều do tư nhân thực hiện. Một phần chất thải rắn công nghiệp được thu gom, xử lý và tái sinh tái chế tại một số công ty tư nhân và cơ sở nhỏ. Chất thải rắn y tế được thu gom và xử lý bằng phương pháp đốt tại Bình Hưng Hòa. Chôn lấp là công nghệ duy nhất được sử dụng để xử lý chất thải rắn đô thị tại thành phố Hồ Chí Minh. .- Bãi chôn lấp Phước Hiệp : 3.200 tấn/ngày.- Bãi chôn lấp Gò Cát : 1.200 tấn/ngày.- Công trường Đông Thạnh : 1.000 tấn/ngày.

❖ Công trường xử lý Gò Cát: (cự ly trung bình cách trung tâm Thành phố 16,5 km)+ Diện tích: 25ha.+ Công suất thiết kế: 3.650.000 tấn (2001-2006) với công suất tiếp nhận 2.000 tấn/ngày.+ Nhận rác từ tháng 1-2002, khối lượng rác xử lý đến nay: 4.320.000 tấn, hiện nay tăng công suất tiếp nhận hiện nay bình quân từ 2.500 tấn/ngày. Bãi đóng cửa vào cuối tháng 7/2007.+ Đầu tháng 7/2005, công trường xử lý rác Gò Cát đưa vào hoạt động chương trình đốt khí thu từ các hố chôn lấp chạy máy phát điện (công suấ 750KW).+ Xử lý nước rỉ rác: do sự cố hệ thống xử lý nước rỉ rác ngưng hoạt động từ đầu năm 2006.

❖ Công trường xử lý Phước Hiệp (cự ly trung bình cách trung tâm TP 50 km):+ Diện tích 43 ha.+ Công suất thiết kế 2.600.000 tấn (2002-2006) với công suất tiếp nhận 3.000 tấn/ngày.Nhận rác từ 01-01-2003.Hiện nay, công trường xử lý Phước Hiệp đã ngưng tiếp nhận. Thành phố đã hoàn tất việc xây dựng bãi chôn lấp 1A tại Phước Hiệp.+ Tổng mức đầu tư: 123 tỷ;+ Nguồn vốn đầu tư: ngân sách thành phố;+ Công suất: 3.000 tấn/ngày;

Page 28:  · Web viewĐáng chú ý nhất trong thành phần rác thải là chất thải nguy hại, thường phát sinh từ các khu công nghiệp. Do đó, những thông tin về

+ Địa điểm:Khu Liên hợp xử lý chất thải rắn Tây Bắc Thành phố;+ Diện tích đất: 9,75ha;Bãi chôn lấp 1A đã đi vào hoạt động từ tháng 03 năm 2007. Hiện tại Công ty Môi trường Đô thị đang thúc đẩy việc triển khai xây dựng ô chôn lấp số 2 của bãi chôn lấp số 1A, bên cạnh đó vẫn tiếp nhận chất thải rắn tại ô số 1 đã hoàn thành với khối lượng tiếp nhận khoảng 3000 tấn/ngày.

Hình 6. Bãi rác Phước Hiệp cũng đang quá tải

❖ Bãi chôn lấp Đông ThạnhBãi rác Đông Thạnh đã đóng cửa chỉ tiếp nhận chất thải hầm cầu+ Hiện nay lượng xà bần chuyển về Đông Thạnh khoảng 1000 tấn/ngày.+ Công suất tiếp nhận bùn hầm cầu: 200–250m3/ngày.

❖ Khu liên hiệp xử lý chất thải rắn Đa PhướcHiện nay Tp.HCM đang xây dựngKhu liên hiệp xử lý chất thải rắnĐa Phước tại Bình Chánh, có khả năng tiếp nhận 5000 tấn rác/ngày và chưa hòan tất nên chưa tiếp nhận xử lý rác. Khu liên hiệp Đa Phước được xây dựng gồm các hạng mục sau:▪ Nhà máy xử lý rác chế biến phân công suất 800 tấn/ngày (200 tấn phân hầm cầu và 600 tấn chất thải rắn sinh hoạt);▪ Trạm thu khí biogas phát điện;▪ Các công trình phụ trợ;- Diện tích đất sử dụng: 10,2 ha- Phí xử lý rác yêu cầu: 80.000VNĐ/tấn; Giá bán điện : 4cent/KW- Thời hạn hoạt động: 30 năm

4.4. HIỆN TRẠNG TÁI CHẾ RÁC THẢI TẠI TP. HỒ CHÍ MINH

Page 29:  · Web viewĐáng chú ý nhất trong thành phần rác thải là chất thải nguy hại, thường phát sinh từ các khu công nghiệp. Do đó, những thông tin về

- Hiện nay, tỉ lệ tái chế rác thải của tp.Hồ Chí Minh chỉ đạt vào khoảng 10 – 12% lượng rác thải phát sinh hằng ngày. Trong đó bao gồm rác thải hữu cơ, kim loại, thủy tinh, plastic, giấy.

- Hoạt động tái sinh, tái chế gây nhiều ô nhiễm trước đây đang được thay thế bằng công nghệ mới với đầu tư từ nước ngoài.

- Phần lớn rác thải hữu cơ vẫn được mang đi chôn lấp, lãng phí.- Đang dần nhận được nhiều sự chú ý và đầu tư từ nhà nước.- Mục tiêu tới năm 2015: 100% rác thải được thu gom, 25% rác thải được chế biến thành

compost, 7% phân loại-tái chế, 5% đốt phát điện, chôn lấp hợp vệ sinh 63%.

Bảng 6: Khả năng và thực tế tái chế của sản phẩm các ngành sản xuất

Page 30:  · Web viewĐáng chú ý nhất trong thành phần rác thải là chất thải nguy hại, thường phát sinh từ các khu công nghiệp. Do đó, những thông tin về

4.4.1. Nguồn cung cấp phế liệuChủ yếu là từ các nguồn sau: Khu dân cư; chợ; khu thương mại, nhà hàng, khách sạn; Công sở, trường học; Chất thải từ các cơ sở sản xuất, nhà máy xí nghiệp; Bệnh viện, các cơ sở y tế; Ngoài ra, do các hoạt động liên quan đến phế liệu tại Tp.HCM rất sôi động nên luôn thu hút cả những nguồn phế liệu từ các tỉnh khác.

Page 31:  · Web viewĐáng chú ý nhất trong thành phần rác thải là chất thải nguy hại, thường phát sinh từ các khu công nghiệp. Do đó, những thông tin về

4.4.2. Phân loại phế liệuChủng loại phế liệu rất đa dạng, được phân thành một số loại sau: Nhôm: gồm:

Nhôm dẻo: gồm những vật dụng có thành phần nhôm tinh khiết cao (xoong, nồi, thau, ấm nước...)Nhôm cứng: gồm những vật dụng bằng nhôm nhưng chất lượng nhôm có pha tạp chất tùy theo muc đích sử dụng (niềng xe, bộ lọc máy, piston...)Lon nhôm: lon bia, lon nước ngọt...Nhôm tạp: gồm những vật dụng bằng nhôm có kích thước nhỏ, vụn, không thuần nhất.

Nhựa: là phế liệu có tính phổ thông do việc sử dụng rộng rãi vật liệu nhựa trong đời sống hàng ngày. Do đó, chúng rất đa dạng về chủng loại, bao gồm một số loại chính sau:Nhựa dẻo trong (PE dẻo): gồm những vật dụng bằng nhựa PE nguyên chất mới qua một lần sản xuất.Mủ thau (nhựa PP): thau, rổ, ca...Nhựa cứng (PVC, PS): ống nước cứng, những vật dụng nhựa cứng.Túi xốp, bao nylon.

Sắt: bao gồm cả những khối sắt lớn và những mẩu sắt vụn. Giấy phế liệu:

Giấy có thể tái sử dụng: thùng carton, sách báo cũ chưa bị rách, bẩn...Giấy vụn, tạp.

Nhớt cặn: từ các xe máy, xe ôtô, động cơ... Thủy tinh phế liệu: gồm những chai lọ chưa vỡ, kể cả những vật liệu thủy tinh bị vỡ

hoặc bao bì thủy tinh không sử dụng được nữa. Gang: thường là những chi tiết máy, vật dụng gia đình... Đồng: gồm:

Đồng dây: dây điện, dây cuốn motor...Đồng miếng: các vật dụng bằng đồng không sử dụng được nữa.

Cao su: gồm mủ cao su thải bỏ, cao su phế phẩm, bao bì... Vải vụn.

Page 32:  · Web viewĐáng chú ý nhất trong thành phần rác thải là chất thải nguy hại, thường phát sinh từ các khu công nghiệp. Do đó, những thông tin về

4.4.3. Hoạt động tái chế phế liệu ở Tp.HCMHoạt động thu hồi và tái chế phế liệu từ rác xảy ra trong các công đoạn của quản lý rác như sau:

Chất thải rắn tại nguồn được thu hồi bởi người dân và những người nhặt rác.Song song với quá trình thu gom luôn là hoạt động thu hồi rác, hiện nay hầu hết các xe thu gom đều trang bị các bao chứa phế liệu bên hông xe.

Thu hồi tại bãi chôn lấp rác. Thành phần rác được tách ra để tái sinh chủ yếu là các kim loại, nhựa cứng, cao su, giấy, carton, vải, một phần bao bì nhựa - nylon các loại...., các thành phần như rác thực phẩm, mút xốp, xà bần hầu như không được thu hồi và được thải bỏ tại các bãi rác. Tại các cơ sở tái chế, phế liệu được phân loại lần cuối, làm sạch và được tái chế thành nguồn nguyên liệu mới hoặc các sản phẩm. Nhìn chung lĩnh vực tái chế chủ yếu do dân nhập cư, người lao động trình độ thấp thực hiện nên qui mô sản xuất nhỏ và mức đầu tư công nghệ không cao. Đa số công nghệ đều lạc hậu, máy móc thiết bị cũ kỹ do đa số được chế tạo trong nước (bằng phương pháp thủ công) nên hoạt động không hiệu quả, thường xuyên hư hỏng. Do đó, mức độ tiêu hao phế liệu rất lớn (10 - 20%) và tiêu thụ điện năng nhiều.

Sơ lược một số hoạt động tái chế phế liệu:

Chai miểng, thuỷ tinh nguyên sẽ được súc rửa sạch và bán lại cho các hãng sản xuất nước tương để tái sử dụng chai, phần mảnh chai vụn thì bán cho các cơ sở tái chế thuỷ tinh.

Phế liệu nhôm sẽ được bán lại cho các cơ sở nấu nhôm để sản xuất nguyên liệu nhôm bán thành phẩm.

Cao su phế thải được bán cho các lò gạch dùng làm nguyên liệu đốt lò. Giấy vụn sạch có thể bán lại cho các cửa hàng dùng để gói đồ, phần lớn giấy vụn được

bán cho các cơ sở tái chế giấy để sản xuất giấy cuộn vàng, giấy vệ sinh... Bao bì nylon, nhựa phế liệu được các cơ sở tái chế thu gom để sản xuất các sản phẩm

thứ cấp.

Page 33:  · Web viewĐáng chú ý nhất trong thành phần rác thải là chất thải nguy hại, thường phát sinh từ các khu công nghiệp. Do đó, những thông tin về

Bảng 7: Các loại hình chất thải có khả năng tái chế hoặc tái sử dụng

Bảng 8: Sự phân bố các cơ sở thu mua và tái chế phế liệu ở Tp.HCM

(Nguồn : ENDA – Việt Nam)

Chúng ta có thể hình dung được lý do các vựa ve chai tập trung ở các quận này nhiều hơn ở các quận khác là do:

Ở các quận này tập trung các hoạt động tái chế phế liệu cao. Các quận này có vị trí địa lý nằm liền kề nhau, phân bố cơ sở sản xuất cạnh nhau tạo

thành cụm tiểu thủ công nghiệp sản xuất phế liệu. Các vựa ve chai và các cơ sở tái chế phế liệu này đã hình thành từ lâu và có mối quan

hệ mật thiết với nhau như một nghề truyền thống. Đây là những khu vực tập trung đông dân lao động, đa phần là dân nhập cư, trình độ

học vấn thấp, chuyên sống bằng nghề phế liệu.

Page 34:  · Web viewĐáng chú ý nhất trong thành phần rác thải là chất thải nguy hại, thường phát sinh từ các khu công nghiệp. Do đó, những thông tin về

4.5. ƯU ĐIỂM VÀ NHƯỢC ĐIỂM CỦA HOẠT ĐỘNG TÁI CHẾ CHẤT THẢI RẮN

Trong tình hình xử lý rác thải khó phân huỷ còn bỏ ngỏ như hiện nay, hoạt động thu gom phế liệu trên địa bàn Tp.HCM đã góp phần rất lớn trong việc giải quyết vấn đề nan giải này.

4.5.1. Ưu điểm Về mặt kinh tế

- Tái sản xuất ra một lượng sản phẩm từ phế liệu ngoài tác dụng nâng cao tổng sản phẩm nội địa còn góp phần tiết kiệm một lượng ngoại tệ vốn eo hẹp trong việc nhập nguyên liệu cho sản xuất nhất là nguyên liệu plastic và nhôm có sẵn trong nước.

- Chủ cơ sở có thể thu được một khoản tiền không nhỏ từ việc bán phế liệu va tiết kiệm được một khoản tiền lớn cho chi phí đổ rác theo dịch vụ công ích của Công Ty Môi Trường Đô Thị Tp.HCM.

- Sử dụng những vật liệu thứ cấp sẽ giảm được năng lượng trong quá trình sản xuất so với việc sử dụng những vật liệu thô.

Bảng 9: Năng lượng tiết kiệm được từ việc sử dụng những vật liệu thứ cấp.

Về mặt xã hội- Giải quyết công ăn việc làm, tạo thu nhập cho một lực lượng lâu đời trong ngành tái chế.- Có thể thu được nguồn lợi nhuận từ lượng rác vứt bỏ.

Về mặt môi trường- Giảm lượng rác thải ra môi trường, góp phần làm sạch môi trường.- Tiết kiệm nguồn tài nguyên thiên nhiên bởi việc sử dụng vật liệu được tái chế thay cho vật

liệu gốc.- Giảm được lượng rác cẩn phải xử lý, giảm chi phí cho các quá trình này, nâng cao thời

gian sử dụng của cac bãi rác.

Page 35:  · Web viewĐáng chú ý nhất trong thành phần rác thải là chất thải nguy hại, thường phát sinh từ các khu công nghiệp. Do đó, những thông tin về

- Một số chất thải trong quá trình tái chế tiết kiệm năng lượng hơn các quá trình sản xuất từ các nguyên liệu thô ban đầu (tái chế Nhôm tiết kiệm 95% năng lượng so với Nhôm nguyên liệu từ quá trình luyện kim)

- Giảm tác động đến môi trường do lượng rác thải gây ra.- Giảm tác động môi trường do đổ thải gây ra, tiết kiệm được diện tích xây dựng cũng như

kéo dài tuổi thọ của các bãi chôn lấp rác.

4.5.2. Nhược điểm- Song song với những lợi ích nêu trên, hoạt động tái chế phế liệu cũng thể hiện một số

khuyết điểm cần được khắc phục như: Hầu hết các cơ sở sản xuất có liên quan đến phế liệu đều là loại hình tư nhân, cá thể do đó không nhiều thì ít đều gây ô nhiễm môi trường không khí và nước thải. Kết quả thực tế không như mong muốn.

- Quá trình phức tạp, đòi hỏi đầu tư công nghệ.- Quá trình tái chế có thể phát sinh ra những chất ô nhiễm khác.- Số chu kì tái chế có giới hạn.- Đối với những quá trình tái chế hầu hết đều mang lại lợi nhuận thấp hặc không có hiệu

quả kinh tế, do vậy hầu các chương trình tái chế đều phải được sự hổ trợ của các cấp chính quyền.

- Những sản phẩm tái chế thường có chất lượng không cao bằng các sản phẩm sản xuất từ những nguyên liệu tinh ban đầu

- Thị trường tiêu thụ các sản phẩm này thường gặp nhiều khó khăn.- Chất thải phải được phân loại càng chính xác càng có lợi cho quá trình tái chế (Yêu cầu

phân loại chất thải).- Quy trình công nghệ tái chế (Yêu cầu công nghệ để tái chế chất thải).

Page 36:  · Web viewĐáng chú ý nhất trong thành phần rác thải là chất thải nguy hại, thường phát sinh từ các khu công nghiệp. Do đó, những thông tin về

Bảng 10: Khả năng và thực tế tái chế của sản phẩm các ngành sản xuất

Ngành Khả năng tái chế (%) Thực tế (%)

Chế biến thực phẩm 60 – 80 40

Dệt nhuộm, may mặc 80 – 90 <30

Thủy tinh 100 95

Giấy, bột giấy 100 90 – 95

Gỗ 80 – 95 80

Cơ khí 90 – 100 90

Luyện kim 70 – 90 80

Plastic 100 100

Điện tử 50 – 80 40

Các ngành khác Chôn lấp, đốt Chôn lấp, đốt

Page 37:  · Web viewĐáng chú ý nhất trong thành phần rác thải là chất thải nguy hại, thường phát sinh từ các khu công nghiệp. Do đó, những thông tin về

CHƯƠNG 5

CÁC CÔNG NGHỆ TÁI CHẾ CHẤT THẢI RẮN HIỆN TẠI

5.1. TÁI SINH NHÔM

Hình 7: Quy trình tái sinh nhôm từ phế liệu

Nhôm phế liệu

Hồi liệuTrợ dung tinh

Nhôm lỏng sạch

Xỉ

Trợ dung che phủ

Sản phẩm đúc Phôi

Đúc

Tinh luyện

Nấu chảy

Chuẩn bị liệu

Nhôm phế liệu

Page 38:  · Web viewĐáng chú ý nhất trong thành phần rác thải là chất thải nguy hại, thường phát sinh từ các khu công nghiệp. Do đó, những thông tin về

5.2. TÁI SINH, TÁI CHẾ SẮT VÀ THÉP PHẾ LIỆU

Hình 8: Quy trình tái chế, tái sinh sắt thép của nhà máy Thép

Page 39:  · Web viewĐáng chú ý nhất trong thành phần rác thải là chất thải nguy hại, thường phát sinh từ các khu công nghiệp. Do đó, những thông tin về

5.3. TÁI SINH NHỰA

Phân biệt nhựa tái sinh bằng các ký hiệu:Loại 1 và 2 , sử dụng tốt để chứa mẫu, Loại 4 thường sử dụng để chế tạo các túi,

Loại 7 cho nhựa được phối trộn, không có khả năng tái chế.• Các túi nylon thường không được tái chế (mã B), chúng được thu nhận chủ yếu về vấn đề vệ sinh

môi trường.Hình 9: Sơ đồ tái sinh nhựa phế thải

Page 40:  · Web viewĐáng chú ý nhất trong thành phần rác thải là chất thải nguy hại, thường phát sinh từ các khu công nghiệp. Do đó, những thông tin về

5.4. TÁI CHẾ THỦY TINH

Hình 10: Sơ đồ công nghệ tái chế thủy tinh

Page 41:  · Web viewĐáng chú ý nhất trong thành phần rác thải là chất thải nguy hại, thường phát sinh từ các khu công nghiệp. Do đó, những thông tin về
Page 42:  · Web viewĐáng chú ý nhất trong thành phần rác thải là chất thải nguy hại, thường phát sinh từ các khu công nghiệp. Do đó, những thông tin về

5.5. TÁI CHẾ GIẤY- CARTON

Hình 11: Sơ đồ khối biểu diễn quy trình công nghệ tái sinh giấy

Page 43:  · Web viewĐáng chú ý nhất trong thành phần rác thải là chất thải nguy hại, thường phát sinh từ các khu công nghiệp. Do đó, những thông tin về

5.6. TÁI CHẾ BÙN ĐỎHình 12: Sơ đồ công nghệ sản xuất bùn đỏ

5.7. TÁI CHẾ CAO SU PHẾ THẢIHình 13: Sơ đồ sản xuất cao su tái sinh bằng phương pháp nhiệt cơ

1. Thùng chứa cao su đã nghiền; 2. Thùng chứa chất làm mềm; 3. Thiết bị định lượng; 4. Máy trộn ; 5.Thiết bị khử lưu huỳnh; 6. Máy cán ; 7. Sản phẩm

1 2

3

4

5

6

6

7

CHAÁT LAØM MEÀMCAO SU ÑAÕ LOAÏI VAÛI

Page 44:  · Web viewĐáng chú ý nhất trong thành phần rác thải là chất thải nguy hại, thường phát sinh từ các khu công nghiệp. Do đó, những thông tin về

5.8. SẢN XUẤT COMPOST KẾT HỢP PHÁT ĐIỆN QUY MÔ NHỎHình 14: Sơ đồ công nghệ sản xuất compost kết hợp phát điện

Page 45:  · Web viewĐáng chú ý nhất trong thành phần rác thải là chất thải nguy hại, thường phát sinh từ các khu công nghiệp. Do đó, những thông tin về

CHƯƠNG 6

GIẢI PHÁP- ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP TÁI CHẾ RÁC THẢI TẠI THÀNH PHỐ HỒ

CHÍ MINH

6.1. CÁC GIẢI PHÁP TÁI CHẾ RÁC THẢI TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

- Giảm lượng CTR tại nguồn- Xây dựng bãi chôn lấp an toàn hơn- Phát triển công nghệ mới.- Phân loại rác tập trung và tại nguồn ở một số địa điểm.- Trang bị bảo hộ lao động khi thu gom, vận chuyển, xử lý rác thải- Giáo dục vệ sinh cộng đồng, giữ gìn môi trường sống sạch đẹp- Thực hiện các chính sách về lựa chọn công nghệ xử lý giá thành hạ- Chôn lấp chất thải rắn: Chôn lấp chất thải rắn là công nghệ đơn giản nhất, đỡ tốn kém

nhất, nhưng đòi hỏi có diện tích rất lớn. Việc lựa chọn bãi chôn rác là hết sức quan trọng.

- Chế biến chất thải rắn hữu cơ thành phân compost (phân trộn): Thành phần chất thải rắn hữu cơ dễ phân huỷ, như rau, quả phế phẩm, thực phẩm thừa, cỏ, lá v.v... có thể chế biến dễ dàng thành phân compost để phục vụ nông nghiệp. Ở thành phố Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh đã xây dựng thí điểm xí nghiệp chế biến phân compost từ chất thải rắn sinh hoạt của đô thị.

- Thiêu huỷ chất thải rắn: Thiêu huỷ rác có ưu điểm nổi bật là làm giảm thể tích chất thải phải chôn (xi, tro của lò đốt), do đó giảm được diện tích đất dùng cho bãi thải. Tuy vậy, đầu tư cho nhà máy đốt rác tương đối lớn, giá thành vận hành nhà máy cũng cao, ngoài ra khói thải của nhà máy có tính nguy hại, cần phải tiến hành xử lý khói thải với công nghệ cao mới bảo vệ được môi trường.

6.2. ĐỀ XUẤT CÁC GIẢI PHÁP TÁI CHẾ RÁC THẢI TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

6.2.1. Phân loại CTR

Phân loại CTR tập trungVới thành phần rác thải rắn chủ yếu là rác hữu cơ dễ phân hủy nên có thể thu hồi giá trị của chúng bằng phương pháp sản xuất phân hữu cơ.Một trong những điều kiện quan trọng để hoạt động sản xuất phân compost có hiệu quả là làm tốt công tác phân loại rác. Nếu phân loại rác không tốt, trong rác còn có chứa nhiều tạp

Page 46:  · Web viewĐáng chú ý nhất trong thành phần rác thải là chất thải nguy hại, thường phát sinh từ các khu công nghiệp. Do đó, những thông tin về

chất khó phân hủy, chất lượng của phân hữu cơ sẽ giảm.Phân loại rác tại nguồn là giải pháp có hiệu quả cao trong việc phân loại triệt để CTR ngay tại nguồn phát sinh. Nhưng trên thực tế, khi thực hiện việc phân loại rác tại nguồn, kinh phí đầu tư ban đầu sẽ tăng lên đáng kể do: số thùng rác đặt trên đường sẽ tăng gấp đôi vì cần hai thùng rác đựng hai loại rác riêng biệt; phải đầu tư thêm các xe chở các loại rác khác nhau. Ngoài ra, một số khó khăn cũng xuất hiện như kinh phí đầu tư của Nhà nước không đủ, việc phân loại rác tại nguồn còn gặp phải khó khăn liên quan đến sự nhận biết của người dân về thành phần chất thải; việc phân nhiều loại rác trước khi đem đi đổ vào các thùng rác khác nhau trên đường là rất khó thuyết phục sự hưởng ứng của người dân mặc dù họ có ý thức được lợi ích của sự phân loại rác. Do đó, khả năng phân loại rác ngay từ nguồn rất khó thực hiện trong 5 - 10 năm tới

Phân loại CTR tại nguồnTrong tương lai 10 – 15 năm tới, khi các nguồn tài nguyên ngày càng khan hiếm, quỹ đất dành cho BCL chất thải ngày càng hạn hẹp, nhân công phân loại rác tập trung trở nên khan hiếm thì việc phân loại CTR tại nguồn nhằm nâng cao hiệu quả tái sinh tái chế chất thải, giảm diện tích đất chôn lấp CTR đồng thời tiết kiệm tài nguyên thiên nhiên là xu thế tất yếu trong hệ thống quản lý CTR ở tương lai. CTR sinh hoạt từ nguồn phát sinh (hộ gia đình, chợ, cơ quan, trường học, bệnh viện…) được tách riêng ra thành hai loại rác hữu cơ có khả năng phân hủy và các thành phần còn lại và được đựng riêng trong hai thùng có ký hiệu màu khác nhau. Hai loại rác thải này cũng được thu gom và vận chuyển bằng hai loại xe chuyên dụng có ký hiệu khác nhau.Rác tái sinh sau khi được phân loại sơ bộ tại nguồn phát sinh được chuyển đến nhà máy phân loại rác để tách ra các loại vật liệu khác nhau sử dụng cho việc tái sinh, tái chế. Chất thải hữu cơ dễ phân hủy được chuyển đến khu xử lý chất CTR và được sử dụng để chế biến phân compost. Những chất còn lại sau khi tái sinh hay chế biến phân vi sinh được xử lý bằng phương pháp chôn lấp.

6.2.2. Giải pháp về công nghệ- Thiết kế và vận hành có hiệu quả hệ thống phân loại và thu gom CTR theo thành phần

(từ hộ gia đình, bệnh viện, công sở…), thực hiện các biện pháp xử lý thích hợp với từng loại.

- Tăng cường năng lực của hệ thống (tối ưu hóa hệ thống thu gom, phân loại, vận chuyển dựa trên điều kiện cụ thể của thành phố, tăng cường vai trò tham gia của các phương tiện cơ giới).

- Đảm bảo an toàn kỹ thuật và hiệu quả vận hành của các khu xử lý CTR (bao gồm phân loại rác tập trung, sản xuất phân rác và chôn lấp hợp vệ sinh).

Page 47:  · Web viewĐáng chú ý nhất trong thành phần rác thải là chất thải nguy hại, thường phát sinh từ các khu công nghiệp. Do đó, những thông tin về

Đối với tái chế giấy

Giấy là một loại vật dụng phổ biến trong sinh hoạt hằng ngày và đời sống của nó cũng rất ngắn ngủi nên lượng giất thải ra hằng ngày rất lớn và đủ các loại, từ mẩu giấy vụn cho đến những tấm carton lớn . Kết quả phân tích thành phần chất thải rắn sinh hoạt tại Tp.HCM, cho thấy giấy chiếm tỷ lệ từ 2-12% . Các loại giấy tái chế bao gồm : giấy sạch (mới), thư, tạp chí, phiếu dự thưởng, giấy carton, bìa thư đã sử dụng, hộp giấy lụa, sổ tay điện thoại, giấy phủ…Các loại giấy không được tái chế bao gồm : Giấy tạp bị nhiễm bẩn bởi thực phẩm, giấy sáp, vỏ nước giải khát, giấy tẩm dầu, giấy carbon, giấy nhãn… Nhìn chung giấy không được tái chế là các loại giấy bị ô nhiễm bởi thực phẩm hay phủ các lớp nhựa. Dựa vào hiện trạng tái chế giấy, để nâng cao chất lượng sản phẩm giấy tái chế xin đề xuất quy trình tái chế giấy như sau :

Page 48:  · Web viewĐáng chú ý nhất trong thành phần rác thải là chất thải nguy hại, thường phát sinh từ các khu công nghiệp. Do đó, những thông tin về

Giấy sau khi được phân loại từ chất thải rắn sinh hoạt, sẽ được giũ sạch và làm khô sơ bộ, rồi được nghiền thành bột giấy. Sau đó được làm sạch và lọc để lấy phần bột giấy. Bột giấy được khử mực và làm sạch, lọc lại lần hai. Tiếp theo đó, bột giấy được tẩy , pha trộn và lọc tinh, và sản xuất thành giấy mới theo nhu cầu sử dụng. Cần có hệ thống xử lý nước thải cho các công đoạn tái chế. Toàn bộ lượng nước thải của quá trình trên sẽ qua hệ thống xử lý nước thải trước khi thải ra môi trường

Đối với tái chế kim loại

Phế liệu kim loại được phân thành hai loại là Nhôm và phế liệu sắt, thiếc, đồng….Đối với chất thải rắn sinh hoạt, thành phần kim loại chủ yếu là các lon bia, lon nước giải khát.. làm từ kim loại nhôm. Thành phần các kim loại khác như phế liệu sắt, thiếc đồng …có số lượng thường ít hơn Do nhôm là loại phế liệu có giá trị hơn các loại phế liệu khác nên tất cả các loại nhôm phế liệu đều được thu gom để bán cho các cơ sở thu mua phế liệu, nguồn cung cấp từ bãi chôn lấp là rất ít. Hầu như toàn bộ sản phẩm bằng nhôm được tiêu thụ hiện nay trên thị trường ( trừ hàng nhập khẩu ) đều bắt nguồn từ phế liệu, đối với một số sản phẩm cao cấp thì được pha thêm một ít nguyên liệu tinh. Nguồn cung cấp phế liệu nhôm hiện nay phần lớn là các vật dụng làm bằng nhôm trong hoạt động sinh hoạt hàng ngày thải ra nhu : lon bia, lon nước ngọt giải khát…Nhôm phế liệu sau khi được phân loại kỹ, đưa và nấu lại theo đúng chủng loại sẽ cho ra nguyên liệu có độ tinh khiết không khác nguyên liệu chính phẩm.Theo hiện trạng công nghệ tái chế kim loại hiện nay, nhôm chưa được phân loại kỹ để loại bỏ tạp chất nên chất lượng sản phẩm đầu ra còn thấp. Dựa vào hiện trạng tái chế kim loại, để nâng cao chất lượng sản phẩm nhôm tái chế, xin đề xuất quy trình tái chế nhôm như sau :

Page 49:  · Web viewĐáng chú ý nhất trong thành phần rác thải là chất thải nguy hại, thường phát sinh từ các khu công nghiệp. Do đó, những thông tin về

Nhôm sau khi được phân loại thủ công từ chất thải rắn sinh hoạt, sẽ được phân loại bằng từ và khí để loại bỏ các kim loại khác cùng các chất dầu mỡ, chất thải thực phẩm…để phế liệu nhôm được tinh khiết. Sau đó mang đi nấu và pha trộn với nhau theo tỷ lệ phụ thuộc vào sản phẩm được chế tạo. Nhôm được đổ vào khuôn và tạo thành sản phẩm theo nhu cầu sử dụng.

Đối với tái chế thuỷ tinh Trong thành phần chất thải rắn sinh hoạt, thủy tinh chiếm khoảng 1-15%, trong đó chủ yếu là miểng chai, các chai lọ đã qua sử dụng… Hầu hết phế liệu thủy tinh dùng để sản xuất chai lọ thủy tinh mới, một phần nhỏ dùng đê chế tạo bông thủy tinh hoặc chất cách điện bằng sợi thủy tinh. Các phế liệu thủy tinh không thể phân loại theo màu được dùng để sản xuất vật liệu lát đường và vật liệu xây dựng như gạch, đá lát đuờng, đá sàn bêtông nhẹ…Tuy nhiên, tái chế thuỷ tinh thành vật liệu xây dựng cũng ít phổ biến do chi phí sản xuất cao và sản phẩm cũng không có chất lượng cao. Dựa vào hiện trạng tái chế thủy tinh, để nâng cao chất lượng sản phẩm thủy tinh sau tái chế, xin đề xuất quy trình tái chế thủy tinh như sau :Thủy tinh được phân loại thủ công từ chất thải rắn sinh hoạt : Các chai lọ thủy tinh còn nguyên, sẽ được thu gom và rửa sạch, phân loại theo kích thước, kiểu dáng, màu, hoặc phân loại theo mặt hàng như chai đựng nước tương , mắm, nước giải khát… được các cơ sở sản xuất ra chúng tái sử dụng. Đối với các mảnh thuỷ tinh vỡ, sau khi được phân loại từ chất thải rắn sinh hoạt ( loại bỏ đố gốm, sứ, nylon, giấy…), sẽ được phân loại theo màu, rồi qua hệ thống phân loại bằng từ và khí để loại bỏ hoàn toàn kim loại và tạp chất khác. Sau đó thủy tinh được rửa sạch và nghiền vụn. Thủy tinh vụn được đổ vào lò nung, thuỷ tinh nóng chảy được đổ khuôn. Sản phẩm để nguội được kiểm tra và đóng bao xuất xưởng, những sản phẩm không đạt tiêu chuẩn sẽ được đập vỡ để nấu lại. Thủy tinh có thể tái chế được nhiều lần, và chú ý loại bỏ thủy tinh màu và sử khi tái chế chai thuỷ tinh vì chúng ảnh hưởng lớn đến chất lượng sản phẩm.

Đối với tái chế nhựa Nhựa là một chất bền vững trong môi trường. Khi thải ra môi trường, nhựa gây tác động xấu đến các nguồn nước như gây cản trở giao thông, mất thẩm mỹ và gây tắc nghẽn các công trình thủy lợi, trạm bơm nước…Tro tạo thành khi tiêu huỷ nhựa cũng chứa kim loại nặng, gây ô nhiễm môi trường. Hơn nữa, các sản phẩm nhựa ngày càng chiếm lĩnh thị trường vì chúng có những đặc tính vượt trội hơn so với các sản phẩm cùng chức năng bằng kim loại, thủy tinh và giấy như nhẹ, đa dạng, bền và dễ sử dụng. Cùng với sự phát triển của các mặt hàng tiêu dùng bằng nhựa, nhựa phế thải đặc biệt là nilon ngày càng chiếm tỷ trọng đáng kể trong thành phần chất thải rắn sinh hoạt. Kết quả phân tích thành phần chất thải rắn sinh hoạt tại các hộ gia đình ở Tp.HCM cho thấy nhựa và nilon chiến tỷ trọng thứ hai sau chất thải rắn thực phẩm, nhựa chiếm 1,2-4,2 % và nilon chiếm 3,5- 13,4 %. Như vậy, nếu thu hồi và tái chế lượng nhựa phế thải này sẽ giảm đáng kể lượng thể tích chôn lấp đồng thời đem lại lợi ích không

Page 50:  · Web viewĐáng chú ý nhất trong thành phần rác thải là chất thải nguy hại, thường phát sinh từ các khu công nghiệp. Do đó, những thông tin về

nhỏ về mặt kinh tế. Ngành nhựa hàng năm cần triệu tấn nhựa nguyên liệu, để có đủ nguyên liệu. Nếu sử dụng nguồn nhựa phế thải như là nguồn nguyên liệu đầu vào cho ngành nhựa, sẽ giúp doanh nghiệp giảm giá thành tới 50% so với việc sử dụng hạt nhựa chính phẩm. Do đó, tái chế nhựa là giải pháp triển vọng, không những giảm tác động đến môi trường mà còn đem lại lợi ích kinh tế. Dựa vào hiện trạng tái chế nhựa, để nâng cao chất lượng sản phẩm nhựa tái chế, xin đề xuất quy trình tái chế nhựa như sau :

Chất thải rắn được phân loại thủ công thành từng loại riêng biệt PE, PP. PVC. PS…mỗi loại sẽ được tái chế riêng. Chất thải nhựa sau khi phân loại thủ công, sẽ qua hệ thống phân loại bằng từ và khí để loại bỏ kim loai, tạp chất…. Đối với chất thải nilong, có thể thêm công đoạn ủ tự nhiên để làm giảm hàm lượng dầu bám vào nilong. Sau công đoạn phân loại, chất thải

Page 51:  · Web viewĐáng chú ý nhất trong thành phần rác thải là chất thải nguy hại, thường phát sinh từ các khu công nghiệp. Do đó, những thông tin về

nhựa sẽ được cắt nghiền bằng máy. Để nâng cao chất liệu tái chế, phế thải nhựa được cắt nghiền sẽ qua hệ thống phân loại bằng từ và khí lần thứ hai nhằm loại bỏ triệt để các tạp chất khác. Phế liệu sau khi được cắt nghiền lần hai được rửa sạch chất bẩn , sau đó đem phơi và được qua công đoạn tạo hạt . Tại đây, phế liệu nhựa được xay nhuyễn và pha màu rồi tạo thành sản phẩm khác nhau như : dép, rổ, thau… theo các dây chyền khác nhau. Tại công đoạn ủ tự nhiên, sẽ phát sinh mùi hôi do quá trình phân huỷ hưu cơ. Do vậy, công đoạn này cần chú ý xử lý mùi hôi để tránh gây ô nhiễm môi trường. Đối với công đoạn nấu chảy và đùn, đây là công đoạn gia nhiệt làm nóng chảy nhựa phế thải, nên sẽ phát sinh một lượng khói và mùi. Trong công đoạn này, cũng cần chú ý xứ lý khói thải và mùi. Nước trong quá trình làm mát có thể làm nguội lại và tuần hoàn sử dụng. Do nhựa phế thải dính nhiều tạp chất, trong quá trình rửa sạch sử dụng rất nhiều nước đề rửa phế liệu, thành phần nước thải chứa nhiều hợp chất vô cơ, hữu cơ, vi sinh vật gây bệnh… bám dính trên nhựa. Nước thải này cần được xứ lý và tuần hoàn sử dụng trở lại.

6.2.3. Giải pháp về thể chế, chính sách:- Ban hành các văn bản hướng dẫn luật trong lĩnh vực quản lý CTR, nâng cao hiệu lực thi

hành luật môi trường và các luật khác.- Xây dựng, ban hành chính sách xã hội hóa, khuyến khích các thành phần kinh tế tham gia

quản lý CTR.- Ban hành quy định quản lý lực lượng thu gom rác dân lập. Qui chế này sẽ làm cơ sở

để củng cố tổ chức thu gom rác dân lập theo hướng tăng cường quản lý nhà nước, đảm bảo vệ sinh môi trường.

- Ban hành chính sách khuyến khích, ưu đãi đối với các cơ sở thu gom, tái sinh, tái chế phế liệu.

- Hỗ trợ tài chính, thông tin, kỹ thuật, nguyên liệu… cho các hoạt động, dự án tái chế của doanh nghiệp, nhà đầu tư…

6.2.4. Giải pháp về tăng cường năng lực quản lý:- Xây dựng lại hệ thống quản lý hoạt động của ngành vệ sinh môi trường.- Nâng cao trình độ cán bộ; tiếp nhận cán bộ khoa học giỏi từ nhiều nguồn khác nhau có

nguyện vọng công tác, cống hiến lâu dài cho thành phố.

6.2.5. Giáo dục, đào tạo, nâng cao nhận thức cộng đồng trong hoạt động tái chếNâng cao nhận thức của người dân về ý thức giữ gìn vệ sinh môi trường là việc làm rất quan trọng đối với công tác quản lý CTR. Ý thức người dân được nâng cao sẽ làm cho việc thu gom dễ dàng, không còn hiện tượng đổ rác bừa bãi, đường phố sạch đẹp hơn. Vì

Page 52:  · Web viewĐáng chú ý nhất trong thành phần rác thải là chất thải nguy hại, thường phát sinh từ các khu công nghiệp. Do đó, những thông tin về

vậy, các cơ quan, đơn vị, các tổ chức xã hội, tổ chức đoàn thể, các phương tiện thông tin đại chúng cần phối hợp chặt chẽ, thường xuyên, liên tục trong việc tuyên truyền, phổ biến, hướng dẫn cho cộng đồng dân cư về ý thức giữ gìn vệ sinh môi trường, tự giác chấp hành những quy định của nhà nước, chính quyền địa phương trong lĩnh vực quản lý vệ sinh môi trường đô thị.Việc tuyên truyền, nâng cao nhận thức cộng đồng là một quá trình liên tục, lâu dài và có thể bắt đầu ngay bằng các hình thức, biện pháp có thể áp dụng như:• Tổ chức sinh hoạt, thi tìm hiểu các vấn đề môi trường đô thị trong đoàn thể, tổ chức xã hội; đưa nội dung giáo dục về môi trường vào chương trình ngoại khoá của các trường học phổ thông…• Tuyên truyền, phổ biến, hướng dẫn trên các phương tiện thông tin đại chúng(báo, đài phát thanh, truyền hình), panô, xe thông tin lưu động…• Tổ chức tổng kết, đánh giá chương trình hoạt động của các đội vệ sinh, khen thưởng, trao danh hiệu cho đơn vị và cá nhân có thành tích tốt trong các hoạt động bảo vệ môi trường.• Phát các tờ bướm, các tài liệu hướng dẫn phân loại rác tại nguồn đến từng hộ dân, thành lập các nhóm tuyên truyền đến phát cho từng hộ dân, giúp họ phân biệt được những loại CTR nào cần được tách riêng.• Khuyến khích sử dụng sản phẩm tái chế

CHƯƠNG 7

Page 53:  · Web viewĐáng chú ý nhất trong thành phần rác thải là chất thải nguy hại, thường phát sinh từ các khu công nghiệp. Do đó, những thông tin về

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ

7.1. KẾT LUẬN

Qua kết quả nghiên cứu và khảo sát thực tế cho thấy lượng chất thải rắn phát sinh trên địa bàn thành phố là khá lớn nhất là chất thải rắn sinh hoạt.Hiện nay hệ thống thu gom và quản lý rác vẫn còn nhiều bất cập do kinh phí đầu tư còn thấp, thiết bị kỹ thuật thu gom vận chuyển còn lạc hậu, thô sơ. Nên hiệu quả thu gom chưa cao (tỷ lệ chất thải rắn sinh hoạt được thu gom chỉ khoảng 70 %). Phần lớn rác còn lại thì được thải trực tiếp vào môi trường. Do đó, nhu cầu về các giải pháp quản lý chất thải rắn đô thị trên địa thành phố là hết sức cần thiết, nhằm xây dựng được 1 hệ thống thu gom, vận chuyển và xử lý phù hợp với quá trình phát triển của thành phố, vẫn đảm bảo không ảnh hưởng đến sức khoẻ con người và môi trường xung quanh.

7.2. KIẾN NGHỊ

Để thực hiện tốt công tác quản lý môi trường nói chung và quản lý chất thải rắn nói riêng, đòi hỏi các cơ quan quản lý môi trường phải có những phương án và biện pháp quản lý thực tiễn có hiệu quả nhất:

- Đối với chất thải rắn cần được thu gom thường xuyên và quản lý một cách chặt chẻ để kiểm soát tốc độ phát sinh chất thải và sự ô nhiễm đối với môi trường.

- Hàng năm thành phố thường xuyên tổ chức nhiều hội nghị đánh giá công tác thực hiện thu gom vận chuyển và xử lý chất thải rắn của thành phố. Nhằm nhận định chính xác kịp thời những điều đã làm được hoặc chưa làm được để rút kinh nghiệm, đẩy nhanh tiến độ triển khai và đầu tư thêm trang thiết bị tiến tiến phục vụ cho công tác quản lý chất thải rắn đô thị được hiệu quả hơn.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

Page 54:  · Web viewĐáng chú ý nhất trong thành phần rác thải là chất thải nguy hại, thường phát sinh từ các khu công nghiệp. Do đó, những thông tin về

Tài liệu tiếng Anh

1 Herbert F.Lund,Recycling handbook (Mc Graw –Hill, 2000)

2 Cục bảo vệ Môi trường Mỹ, www.epa.gov/msw/recycle

3 Tái chế giấy,http://www.scire.com/recycle/tech/paper_recycled.html

4 Tái chế giấy,http://www.chinapapershanghai.com/wastepaper.html

5 Tái chế giấy,http://www.recycle.net/recycle/Paper/index.html

6 Tái chế nhựa, http: //www.recycle.net/recycle/Plastic/

7 Tái chế thủy tinh, www.recyclingglass.co.uk

8 Tái chế thủy tinh, www.recycle.net/Glass/index.html

9 Recycling in the USA ,www.recycle.net

Tài liệu tiếng Việt

1 Ủy Ban Nhân Dân thành phố Hồ Chí Minh (2002 ). Chiến lược quản lý Môi trường thành phố Hồ Chí Minh đến năm 2010.

2 CN. Huỳnh Thu Hà và ThS. Phạm Hồng Nhật, báo cáo khoa học “Nghiên cứu xây dựng mô hình tổ chức và hoạt động quỹ tái chế chất thải ở thành phố Hồ Chí Minh”. Đề tài nghiên cứu của Sở Khoa học và Công nghệ Tp.HCM, năm 2006

3 Bộ tài nguyên và Môi trường Việt nam, www.monre.gov.vn

4 Quản lý chất thải rắn. T.1, Chất thải rắn đô thị : Tham khảo chính môn Kiểm soát chất thải rắn và chất thải nguy hại, môn Kỹ thuật xử lý chất thải rắn và nước thải,... / Trần Hiếu Nhuệ...[và những người khác] .- Hà Nội : Xây dựng,

5 Giáo trình Quản lý chất thải rắn. T.1, Chất thải rắn đô thị : môn Kiểm soát chất rắn và chất thải nguy hại / Khoa Môi trường và Bảo hộ lao động .- Tp.Hồ Chí Minh : Đại học Tôn Đức Thắng, 2012 – Ths. Nguyễn Thị Thanh Hương