แบบเสนอแผนบรณาการ (Integrated research program)

ประกอบการเสนอของบประมาณแผนบรณาการพฒนาศกยภาพ วทยาศาสตร เทคโนโลย วจยและนวตกรรม ประจำาปงบประมาณ พ.ศ.

2563------------------------------------

ชอแผนบรณาการ (ภาษาไทย) "ไทลอศกษา" ความเชอมโยงชาตพนธไต เพอสรางองคความรและนวตกรรมของชาตพนธไตในอาเซยน

(ภาษาองกฤษ) "TAI LUE Study" The linkage of Knowledge and Innovation for TAI Ethnic in ASEAN

สวน ก : ลกษณะแผนบรณาการ

ปเดยว ตอเนอง

ระยะเวลา ...3... ป เดอน……… (ไมเกน 5 ป) เรมตน ป พ.ศ. …2563…… - ป พ.ศ. ……2565…..

เปาหมายแผนบรณาการ1. ยทธศาสตรชาต 20 ป

ยทธศาสตร ยทธศาสตรท 3 : การพฒนาและเสรมสรางศกยภาพทรพยากรมนษย

เปาประสงค 3.2 การพฒนาศกยภาพคนตลอดชวงชวต

2. ยทธศาสตรการพฒนาประเทศตามแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ยทธศาสตร ยทธศาสตรการวจยท 1 : การเสรมสรางและพฒนา

ศกยภาพทนมนษย เปาประสงค -ไมตองระบ-

3. ยทธศาสตรวจยและนวตกรรมแหงชาต 20 ป ยทธศาสตร 3. การวจยและนวตกรรมเพอการสรางองคความร

พนฐานของประเทศ

ประเดนยทธศาสตร 3.2 องคความรพนฐานทางสงคมและความเปนมนษย

แผนงาน -4. ยทธศาสตรการวจยของชาตรายประเดน

ยทธศาสตรการวจยรายประเดนดานการปฏรปการศกษาและสรางสรรคการเรยนร

5. อตสาหกรรมและคลสเตอรเปาหมายไมสอดคลอง

6. ยทธศาสตรของหนวยงาน โครงการวจยเพอพฒนา หรอสบสาน ศลปะ วฒนธรรม หรอภมปญญาทองถน ของกลมชาตพนธในจงหวดพะเยา---เลอกยทธศาสตรหนวยงาน--- การเสนอแผนบรณาการหรอสวนหนงสวนใดของแผนนตอแหลงทนอน หรอ

เปนการวจยตอยอดจากโครงการวจยอน ม ไมม หนวยงาน/สถาบนทยน ....................................................

ชอโครงการ

.......................................................................................

...............................ระบความแตกตางจากโครงการน.........................................................................................................................................................................

.........................................................................................

................................................................................

สวน ข : องคประกอบในการจดทำาแผนบรณาการ 1. หนวยงานเจาภาพบรณาการ ……มหาวทยาลย

พะเยา………………….ผอำานวยการแผนบรณาการ นายวฒชย ไชยรน……คำา……………......……ทอย คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยพะเยา เลขท … 19 หม 2 ตำาบลแมกา อำาเภอเมอง จงหวดพะเยา

เบอรโทร ……054-466-666 ตอ 1004..…….. อเมล ………wut01@hotmail.com......…………

2. การวจยตอยอดจากโครงการวจยอนโครงการวจยทสำาเรจแลวนำามาตอยอดในแผนบรณาการ

ลำาดบท

ชอโครงการ หวหนาโครงการ หนวยงาน

1. " ลายนำาไหล บไหลคนถน " โครงการพฒนาสรางสรรคเชงวชาการกรณศกษาจากโครงการตวอยาง โครงการสรางสรรคผลงานภาพถายและวดทศนแรงบนดาลใจจากการเปลยนแปลงถายวฒนธรรมเพศหญงในกลมชาตพนธไทลอ อ.เชยงคำา จ.พะเยา

นส.ปรยานก เกษสวรรณ

คณะสถาปตยกรรมศาสตรและศลปกรรมศาสตร

2. “ลอถน โครงการพฒนาคณะดวยการ”เการออกแบบผลตภณฑเครองแตงกายบรษสตรและกระเปาจากสงทอพนถน เพอสรางเอกลกษณ ผลตภณฑชมชนและสรางเครอขายความรวมมอระหวางชมชนและนกวชาการ

รศ.ดร.สมชาย ศรสมพงษ และคณะ

คณะสถาปตยกรรมศาสตรและศลปกรรมศาสตร

3. โครงการ สงเสรมการทองเทยว ประวตศาสตร ศลปวฒนธรรม กจกรรมหลก พฒนาสนคาและบรการชมชนทองเทยวไทลอ กจกรรมยอย พฒนาผลตภณฑและบรรจภณฑเครองแตงกายและเครองประดบไทลอ”

รศ.ดร.ชาล ทองเรอง

คณะเภสชศาสตร

4. โครงการสบคนและจดเกบหลกฐานทางวฒนธรรมภมปญญาผาทอไทลอเชยงคำาเพอพฒนาสการออกแบบอยางสรางสรรค.56

พชราภรณ ลอราช

คณะสถาปตยกรรมศาสตรและศลปกรรมศาสตร

5. โครงการสำารวจมรดกทางวฒนธรรม พชราภรณ คณะ

ลำาดบท

ชอโครงการ หวหนาโครงการ หนวยงาน

ผาทอไทลอและศลปการแสดงพนบาน ต.อางทอง อ.เชยงคำา จ.พะเยา.56

ลอราช สถาปตยกรรมศาสตรและศลปกรรมศาสตร

6. การศกษาพฒนาการจากการทอผา(ซน)ไทลอเพอสวมใสในชวตประจำาวนสการพฒนาผลตภณฑหลงโครงการ หนงตำาบล หนง“ผลตภณฑ”(OTOP)ถงปจจบน เพอแนวทางการพฒนาผลตภณฑผาทอชมชน ต.อางทอง อ.เชยงคำา จ.พะเยา.57

นางสาวปรยาชนก เกษสวรรณ

คณะสถาปตยกรรมศาสตรและศลปกรรมศาสตร

7. การตดตามดำาเนนงานบำาบดทกข บำารงสข ในเพนท อำาเภอเชยงคำา 2557

นายองอาจ มณใหม

คณะเภสชศาสตร

8. การตดตามผลการดำาเนนโครงการบำาบดทกข บำารงสข แบบ ABC ต.อางทอง อ.เชยงคำา จ.พะเยา.57

นายปณธาน ประมล

คณะสถาปตยกรรมศาสตรและศลปกรรมศาสตร

9. การตดตามผลการดำาเนนงานโครงการบำาบดทกข บำารงสข แบบ ABC อำาเภอเชยงมวน จงหวดพะเยา.57

ดร.ไพรช ธระชยมหทธ

คณะนตศาสตร

10. โครงการสำารวจและสบคนเครองใชในครวขาวเหนยว ของชาวไทยอสานใน

นางอารยา รวม

คณะสถาปตยกรรมศาสตรและ

ลำาดบท

ชอโครงการ หวหนาโครงการ หนวยงาน

ลานนา กรณศกษาบานปางมดแดง ตำาบลอางทอง อำาเภอเชยงคำา จงหวดพะเยา.58

สำาราญ ศลปกรรมศาสตร

11. การคมครองสงบงชทางภมศาสตรในตงของไทลอ.58

นายกฤษฎา ใจแกวท

คณะนตศาสตร

12. การสำารวจคณภาพชวตกลมทอผาไทลอบานทงมอก อำาเภอเชยงคำา.58

ดร.อดณฐ อำานวยพรเลศ

คณะเภสชศาสตร

13. โครงการศกษาการแกไขปญหาสทธในทดนของชาวไทลอ ในเขตพนทตำาบลทาฟาใต อำาเภอเชยงมวน จ.พะเยา.58

นายกฤษฎา ใจแกวท

คณะนตศาสตร

14. โครงการตดตามผลการดำาเนนโครงการบำาบดทกข บำารงสข แบบ ABC ต.อางทอง อ.เชยงคำา จ.พะเยา.58

นายปณธาน ประมล

คณะสถาปตยกรรมศาสตรและศลปกรรมศาสตร

15. ศลปะและวฒนธรรมไทลอจงหวดพะเยาสการสรางสรรคการออกแบบงานแสดงและนทรรศการ

นายสนต ศรคชพนธ

คณะสถาปตยกรรมศาสตรและศลปกรรมศาสตร

16. ผาทอไทลอบานทาฟา : การสงเสรมและรกษามรดกภมปญญา ทางวฒนธรรม คณคา และการ

ดร.วมลเรขา ศรชยรา

คณะนตศาสตร

ลำาดบท

ชอโครงการ หวหนาโครงการ หนวยงาน

พฒนาทยงยน วรรณ17. ดอกซอ ขนมแหงภมปญญาทาง

วฒนธรรมไทลอ ผานมมมองสตรนยมเชงนเวศ

ดร.ธต ไวกว

ค ณ ะนตศาสตร

3. คำาสำาคญ (keyword)

คำาสำาคญ (TH) ชาตพนธ กลมทมพนธะเกยวของกน และทแสดงเกลกษณออกมา โดยการผกพนลกษณาการของเชอชาตและสญชาตเขาดวยกน

ไทลอ ชนเผาไทกลมหนง เดมอาศยอยใรเขตสบสองปนนา มณฑลยนาน ทางตอนใตของประเทศจน และสองฝงแมนำาโขง อพยพเขามาตงถนฐานอยลานนาหลายถน เชน บรเวณอำาเภอทาวงผา อำาเภอปว อำาเภอเชยงกลาง อเภอทงชาง จงหวดนาน, อำาเภอเชยงคำา อำาเภอเชยงมวน จงหวดพะเยา, อำาเภอเชยงของจงหวดเชยงรายและอำาเภอสะเมง จงหวดเชยงใหม เปนกลมชนททอผาทมเอกลกษณของตนเองเชนเดยวกบกลมชนเผาไทอนๆ(พจนานกรมผาและเครองถกทอ ศ.วบลย ลสวรรณ) คำาสำาคญ (EN) Ethnos (N.) 1. Cultural Anthropology. A population group regarded as having a common descent, or having a common national or cultural tradition. 2Ancient History. A form of community or state in ancient Greece, existing outside the city-state, and organized in a variety of ways.4. ความสำาคญและทมาของปญหา 4.1 ความเปนมาของการบรณาการศาสตรรวมกบการทำานบำารงศลปวฒนธรรมภายใตการดำาเนนงาน

โครงการจดตงศนยศลปวฒนธรรมลานนา (ไต)

มหาวทยาลยไดดำาเนนการ โครงการจดตงศนยศลปวฒนธรรมลานนา (ไต) เพอเปนแหลงศกษาคนควาขอมลและถายทอดความรในดานศลปวฒนธรรมลานนา (ไต) ปลกจตสำานกในการอนรกษศลปวฒนธรรมทองถนและเกดการสรางโอกาสในการกระจายรายไดสชมชนประชาชนในทองถ นสามารถปรบตวเพอรองรบการเปลยนแปลงของสภาพสงคม อนเปนไปตามพนธกจท 4 ของมหาวทยาลยพะเยา ดานทำานบำารงศลปะและวฒนธรรม ดำาเนนงานภายใตแผนทกลยทธมหาวทยาลยพะเยา พ.ศ.2558-2561 และปณธานของมหาวทยาลยพะเยาทวา ปญญาเพอความเขมแขงของชมชน“ ” โดยมการบรณาการ พนธกจดานทำานบำารงศลปวฒนธรรม รวมกบพนธกจดานการเรยนการสอน บรการวชาการ ตามแผนการดำาเนนงานรายกลยทธ ดงน

กลยทธท 1 จดพนทใหเปนแหลงเรยนร อนรกษ สบสานและเผยแพรภมปญญา ศลปวฒนธรรมลานนาและชาตพนธไตจงหวดพะเยาสำาหรบ

นสตและประชาชนทวไป ดวยการการศกษา คนควา วจย ดานภมปญญา ศลปวฒนธรรมลานนาและชาตพนธไต

กลยทธท 2 สนบสนนใหมกจกรรมดานทำานบำารงศลปวฒนธรรมลานนาและชาตพนธไตทบรณาการกบการเรยนการสอน /การบรการวชาการ /การวจย ดวยการบรณาการดานการทำานบำารงศลปวฒนธรรมลานนาและชาตพนธไต กบการเรยนการสอนในรายวชาศกษาทวไป /รายวชาเฉพาะ/ การบรการวชาการ/ การวจย

กลยทธท 4 สงเสรมและสนบสนนการสรางความรวมมอดานศลปวฒนธรรมลานนาและชาตพนธไต ระหวางหนวยงานภายในมหาวทยาลยสถาบนการศกษา ชมชน หนวยงานภาครฐและเอกชน ทงระดบทองถน ระดบชาต และระดบนานาชาต ดวยการสรางเครอขายขอตกลงความรวมมอในการวจย หรอบรการวชาการ หรอกจกรรมพฒนานสต ดานการทำานบำารงศลปวฒนธรรมลานนาและชาตพนธไต ในระดบทองถน/ระดบภมภาค/ระดบชาต/ระดบนานาชาต

ดงนมหาวทยาลยพะเยาไดลงนามบนทกขอตกลงความรวมมอระหวางมหาวทยาลยพะเยา กบ ศนยมานษยวทยาสรนธร(องคการมหาชน)วนพ ฤ ห ส บ ด ท 25 ม ก ร า ค ม พ .ศ . 2561 ณ หองประชมชชาต ก ฬาแ ป ง มหาวทยาลยพะเยา

โดยมวตถประสงคของบนทกขอตกลงคอ1. เพ อรวมมอในการศกษาวจยและพฒนาองคความร ทาง

มานษยวทยา2.เพอสรางเครอขายทางวชาการ จดฝกอบรม ประชมสมมนา

บรรยายความรแกสาธารณและกจกรรมทางวชาการอน ๆ

3.เพอสรางความเขมแขงทางวชาการรวมกน รวมถงการแลกเปลยนขอมล ขาวสารผลงาวชาการ อนจะกอใหเกดประโยชนสงสดในการพฒนาหนวยงานทงสอง

สอดคลองกบการเปดรบขอเสนอโครงการวจย แผนบรณาการวจยและนวตกรรม โดยกองบรหารงานวจยและประกนคณภาพการศกษา โดยมประเดนทสอดคลองกบแนวทางการดำาเนนงานดงทไดกลาวมาขางตนในยทธศาสตรเปาหมายท ๓ งานวจยและนวตกรรมเพอตอบโจทย ขอ 2.องคความรพนฐานทางสงคมและความเปนมนษย การสรางองคความรพนฐานของประเทศ ซงประกอบไปดวย

2.1 การสรางภมคมกนทางมรดกวฒนธรรม2.2 การสรางภมคมกนทางจต ปญญาและศาสนา2.3 การรเทาทนในพฤตกรรมความเสยงในชวตและทรพยสนภาย

ใตบรบทสงคมแหงถมปญญาและภมธรรม2.4 ศาสตรทางสมคมศาสตร มนษยศาสตรและศลปวฒนธรรมในทนจงไดสรางแผนงานบรณาการรวมกนภายใตคณะกรรมการ

วจยศลปวฒนธรรมชาตพนธไตของโครงการจดตงศนยศลปวฒนธรรมลานนา (ไต) เพอดำาเนนงานสรางฐานขอมลทางศลปวฒนธรรมชาตพนธไตโดยผเขารวมจากทกคณะภายในมหาวทยาลยพะเยา เพอสรางแนวทางในการสรางผลงานวจยรวมกลมเพอประโยชนตอชมชน และเปาหมายรวมเพอเปนตนแบบ Model ในการดำาเนนงานวจยรวมกบการทำานบำารงศลปวฒนธรรม ป

จากการประชมหารอในวนจนทรท ๒ กรกฎาคม ๒๕๖๑ โดมการกำาหนดเลอกกลมชาตพนธ ไทลอ เปนกลมแรกในการศกษาวจยและสรางฐานขอมล“ ” เนองดวยมหวทยาลยพะเยาไดการใหความสำาคญตอมรดกภมปญญาไทลอ ดวยการออกแบบออกแบบสภาปตยกรรมภายในมหาวทยาลยพะเยา การออกแบบชด ชดเวยง ชดพนเมองสำาหรบนสตเพอสวมใสในการประกอบพธ“ ”ทางศาสนาและพธมงคลในมหาวทยาลยฯ และสวนสำาคญทสดคอการนำาลายผาหมไทลอมาออกแบบลาย ตำากาว แถบครยวทยฐานะของมหาวทยาลย“ ”พะเยาและไดประกาศในราชกจจานเบกษา

มหาวทยยาลยพะเยาคอผรเร มผสานภมปญญา และใหโอกาสกบทกกลมชนอยางเทาเทยมในปจจบนมการ กอตงชมรม ยอดหญา ซ ง“ ”ประกอบไปดวยนสตจากกลมชาตพนธมง และเยา ซ งมการด ำาเนนการกจกรรมสงเสรมศกยภาพนสต และสรางความเทาเทยมอยางตอเนอง

ด งท ได กล าวมาขางตน ภายใต โครงการ 1 คณะ 1 โมเดล ชาตพนธ ไตลอ หรอ ไทลอ เปนแนวเร องทไดรบความสนใจในการพฒนา“ ”โจทยวจยในหลายมต เกดเปนความเขมแขงของชาวไทลอถนพะเยา ดงจะเหนไดจากความสำาเรจของ 4 หมบานทองเทยววฒนธรรมไทลอในอำาเภอเชยงคำา อกทงงานไทลอโลกทจดขนทกป ณ วดบานธาตสบแวน ในการรวมตวของชาตพนธไทลอ แสดงนทรรศการศลปวฒนธรรมและขบวนพาเรททำาใหชาตพนธไทลอเปนทรจกราวกบเปนกลมชาตพนธหลกในจงหวดพะเยา 4.2 ชาตพนธไทลอจงหวดพะเยา

4.2.1 ไทลอเชยงคำา ชาวไทลอในอำาเภอเชยงคำา และอำาเภอเชยงมวนนน ถอเปนเครอญาต โดยสามารถสบคน ไดจากความเชอดานการนดถอผตนตระกลอนมทมาเดยวกนจากเมองพงษ เมองลา ตงแตเมอครงทอพยพมาจากสบสองปนนา แตจากเสนทางการอพยพไดเร มไปตงถนฐานอย ณ เมองปว ในจงหวดนานกอนทจะยายถนมาทอำาเภอเชยงคำา จงหวดพะเยา โดยชาวไทลอในกลมนนนนบถอเจาหลวงเมองลาเปนกลมเดยวกบทถก

กวาดตอนมาจากสบสองปนนาในสมยพระเจากาวละ และพระเจาสรยพงษผรตเดชเจาเมองนาน ตอมาตงถนฐานในอำาเภอเชยงคำา โดยเลอกบรเวณทหวยแมตำOาไหลบรรจบกนกบแมนำาแวน ปจจบนคอบานหม 1 หลงจากนนกขยายชมชนไปตงอยอกฟากหนงของหวยแมตำOา ปจจบนคอบานแวนหม 2 และการขยายตวครงสดทายเมอประมาณ พ.ศ.๒๔๖๐ ไปตงอยอกฟากหนงของแมนำาแวนซงปจจบนคอบานแวนพฒนา หม ๕ ตำาบลเชยงบาน

“เมงไท ดOนดำOา นำาจม คำากลาวของชาวไทลอทแสดงใหเหนถง”ความสมบรณของประเทศไทย เปนทมาของการอพยพยายถนเขามาอาศยในประเทศไทยมา กขน และเขามาประกอบอาชพเกษตรกรรม

4.2.2 ไทลอเชยงมวน นทานเลาขานสบตอกนมาวา พระยา“นน แหงเมองนานเปนผสรางเมอง เชยงมวน โดยออกลาชางปา เมอรวาชาง”ปานนเปนชางเผอกคบารมของกษตรยเทยวออกหากนในปาชายแดนเมองนาน และเมองพะเยา พระยานนกไดตดตามชางเผอกเขาไปถงเขตแดนเมองปง ซงเปนหวเมองขนของเมองนาน และ จบชางเผอกนนไดพระยานนและบรวารนำาชางเดนทางรอนแรมมาถงหมบานแหงหนงใกลฝงแมนำายมแวะอาบนำาใหชางประดบประดาตกแตงเครองทรงเตรยมการฉลองชางเผอกคบารม ภาษาพนเมองเรยกการอาบนำาตกแตง อยางวจตรบรรจงเชนนวา สระสลง“ ” บานสถานทตงคายพกแรมตกแตงชางมชอวาบานสระสลงแตปจจบน เรยกสนๆ วาบานสระ

พระยานนจดงานเฉรมฉลองอยางเอกเกรก มการแสดงหลายอยางทไมเคยมมากอนในแถบนเปนทชอบใจ ของประชาชนทมารวมงาน และเพอเปนการระลกถงการฉลองชางในครงน พระยานนจงใหสรางเมองขนมาใหชอ วา เมองเชยงมวน ซงแปลวาเมองสนก

อทศ ปฐมของ และ รวงทอง สมคร ใหความเหนวา เชยงมวนเปนชอทใชในปจจบน นาจะมาจาก เมองมวน ตามบญชโบราณ ๒๓ หวเมอง ท“ ”ปรากฏในสมยขนเจองธรรมกราช (โอรสขนจอมธรรมครองเมองภกามยาวม

พระชนมอยระหวาง พ.ศ.1717-1790) บญชเมองสมยโบราณ ๒๓ หวเมอง มเมองทนาสนใจดงน

- เมองเทง คออำาเภอเทง จงหวดเชยงราย- เมองคอบ อยในจงหวดนาน- เมองคำา คออำาเภอเชยงคำา จงหวดพะเยา- เมองปง อำาเภอปง จงหวดพะเยา- เมองชะเอยบ นาจะอยในทองทตำาบลชะเอยบ อำาเภอสอง จงหวด

แพร- เมองมวน นาจะเปน เมองเชยงมวน“ ”ตอมา เชยงมวนไดประสบปญหาภยแลง การทำามาหากนฝดเคอง

ชาวไทลอกลมหนงจงของยายถนไปทอน เชนเมอประมาณป พ.ศ.2431 ไดอพยพจากอำาเภอเชยงมวนทอยนาน 15 ป ไปตงถนฐานทอำาเภอเชยงคำา ไดแกบานหยวน, บานธาตสบแวน, บานมาง, บานทงมอก, บานแพด, บานเชยงบาน, บานแวน, บานแดนเมอง, บานดอนไชย, บานหนองลอ, บานทราย, บานหวยไฟ, บานหนองเลา, บานหลาไชยพรม, บานกวชมพ, บานปางวว, บานเชยงคาน, บานแฮะ, บานฮวก, และบานสบบง เปนตน นนจงเปนทมาขอคำาพดประชดประชดวา เมองเซยงมวน แทนคำาวา เชยงมวน ซงเซ“ ” “ ”ยงในภาษาลานนาหมายความวา หมดสนกแลว

ในป พ.ศ.2443 มการยบเมองปง เมองควน ท มพอเมองปกครองขนตอนครนาน และมศนยรวมการปกครองทเมองเชยงคำา เรยกวา เขตน านเหน อ พ .ศ 2459 เปล ยนช ออ ำา เภอปงเป นอ ำา เภอบานมวง พ.ศ.2476 ไดโอนอำาเภอปงไปขนกบจงหวดเชยงราย ซ งม 8 ตำาบลคอ ตำาบลปง, ตำาบลควน, ตำาบลงม, ตำาบลผาชางนอย, ตำาบลยอด, ตำาบลสระ, ตำาบลเชยงมวน และตำาบลออย วนท 18 มถนายน 2520 มประกาศยกเลกฐานะเขตตำาบลเชยงมวน, ตำาบลบานมาง, และตำาบลสระ ขนเปน กงอำาเภอ“เชยงมวน และมพระราชกฤษฎกายกฐานะขนเปน อำาเภอเชยงมวน จงหวด”

เชยงราย เมอวนท 17 เมษายน 2517 วนท 28 สงหาคม 2520 รฐบาลไดออกพระราชบญญตจดตงจงหวดพะเยา พ.ศ.2520 ใหมเขตการปกครอง 7 อำาเภอ คออำาเภอเมองพะเยา, อำาเภอแมใจ, อำาเภอดอกคำาใต, อำาเภอจน, อำาเภอเชยงคำา, อำาเภอปง และอำาเภอเชยงมวน

4.3 กรณศกษา 4 หมบานวฒนธรรมไทลอ ดวยจงหวดพะเยากบคณะกรรมาธการขบเคลอนการปฏร ป

ประเทศดานการบรหารราชการแผนดน สภาการขบเคลอนการปฏรปประเทศ สถาบนพระปกเกลาและกระทรวงมหาดไทยเลงเหนถงความโดดเดนเปนปกแผนมนคงทางวฒนธรรมไทลอเชยงคำา จงตงโครงการนำารอง เพอเปนตวแบบการบรหารจดการของจงหวด ทมงหวงผลสมฤทธการบรการประชาชนทเปนเลศโดยยดพนทเปนหลก (Area-approach) เสนอวธนำาแนวคดของการทำางานแบบมสวนรวม ภายใตวถวฒนธรรมไทยมาบรหารจดการชมชนขนเปนแหงแรก โดยคดเลอกหมบาน 4 แหงในเขตเทศบาลตำาบลเชยงคำาและเทศบาลตำาบลหยวนตงเปน ชมชนวฒนธรรมไทลอ ประกอบดวยหมท “ ” 1,2,3 และ 4 ตำาบลหยวน ซ งมพนทตดตอกนเนอทประมาณ 2 ตารางกโลเมตรเศษ ณ วนท 31 สงหาคม 2559 มประชากรรวม 3439 คน เปนชาย 1,555 คน หญง 1,885 คน มจำานวนครวเรอน 1,759 หลง

ในชมชนฯ มวดประจ ำาหมบ านซ งมแบบสถาปตยกรรมตามเอกลกษณของไทลอเชยงคำา 3 แหงคอ วนหยวน วดพระธาตสบแวนและวดแสนเมองมา แตเดมวหารทง 3 หลงสรางแบบเดยวกนโดยชางกลมเดยวกน วดพระธาตสบแวนนนเจาอนนตวรฤทธเดช เจานครเมองนานไดบรณะปฏสงขรณเพอผกมดจตใจชาวลอ อพยพใหตงถนฐานในเชยงคำาอยางถาวร นอกจากนนยงม บานปาแสงดา ทอยอาศยแบบลอทประยกตเขากนแบบลานนาอยางลงตวเพยงหลงเดยวทคงเหลออยในชมชนฯ ตลาดสดบานธาต ศนยกลางจำาหนายอาหารทองถนทมชอเสยง ศนยวฒนธรรมไทลอวดหยวน ศนยวฒนธรรมเฉลมราช พพธภณฑพนบานวดแสนเมองมา ศนยวฒนธรรม

เฉลมราชตนแบบแหงเดยวในจงหวดพะเยา หอเทวดาหลาวงเมองมา ดงเสอเมองทสมบรณตามจารดชาวลอทคงเหลอเพยงแหงเดยวในเชยงคำา

ความเจรญของบานทำาใหพนทเกษตรแบบดงเดมลดลง ชมชนไดปรบวถชวตไปสแบบธรกจโดยการสรางสนคาและผลตภณฑทพฒนาจากเอกลกษณวฒนธรรมและความชำานาญของไทลอเชยงคำาเชน ผาฝายทอมอยอมสธรรมชาต ของบานไทลอปามาล วงศใหญ ทมชอเสยงและไดรบรางวลระดบประเทศ ผลตภณฑจากศนยทอผาบานธาตสบแวน อาหารพนบานแบบไทลอหลากหลายยงมจ ำาหนายท ตลาดบานธาตทกวน นอกจากนนยงมพพธภณฑทมชวต-วถชวตพนบาน-ถนนสายวฒนธรรมไทลอ-ตลาดตองชมวดแสนเมองมา ซงเปนกจกรรมทจดขนประจำาเดอน เพอเปนแหลงจำาหนายสนคาและผลตภณฑในชมชนฯ และเปนลานแสดงกจกรรมทางวฒนธรรมของชมชนฯ(ทมา: ศนยวฒนธรรมไทลอ (วดหยวน) กรกฏาคม 2560)

ผลตภณฑแปรรปจากผาทอไทลอเปน สนคากลมเครองนงหมและเครองใช ทไดรบความนยมเปนอนดบตนๆของจงหวด พะเยา อนมทมาจาก โครงการ “1 ตำาบล 1 ผลตภณฑ ทเรมมการสงเสรมใหม การจดตงสหกรณ”

ในหมบาน และพฒนากลมสหกรณมาเปนรฐวสาหกจชมชน เพอสรางรายไดใหกบประชากรทวประเทศดวยการสนบสนนใหชมชนนำา ผลตภณฑซงแสดงถงอตลกษณของตนเองออกมาจำาหนาย ในกลมสตรไทลอโดย สวนมากมความสามารถในการทอผาจงไดเรมนำา ผาซน คอ ผาถง หรอผานง สตร และผา“ ”

ทอสพน สำาหรบตดเสอ ออกมาจำาหนาย และไดมการดดแปลง ผลตภณฑจาก ผากง ผามานสำาหรบกนบรเวณทนอน และ ผาหลบ คอผา คลมฟกทนอน “ ” “ ”

มาทอเปนผาคลมโตะ คลมเตยง เพอสรางความหลากหลายใหกบ ผบรโภค จนเปนทรจกในปจจบน

4.3 การพฒนาสศนยกลางการเรยนรและภมปญญาทางวฒนธรรมไทลอในภมภาคอาเซยน

สบเนองจากประเดนปญหาจากการลงพนทจดเกบขอมลการวจยในพ นท สบสงป นนาพบวา วฒนธรรมการแสดงและการแตงกายน นเปลยนแปลงสการแสดงในรปแบบคาบาเลโชว สญเสยความเปนวฒนธรรมดงเดม อกทงสนคาของฝากคอ ผาซนลายนำาไหลถกสงผลตและนำาเขาจาก อำาเภอเชยงคำา จงหวดพะยา และอำาเภอเชยงของ จงหวดเชยงราย แสดงใหเหนความสญหายของวฒนธรรมในดนแดนตนกำาเนนชาตพนธไทลอ ซงเปนความจำาเปนเรงดวนในการใหความสำาคญและการศกษาวจยรวมศาสตร อนจะสามารถตอยอดองคความรสประชาคมอาเซยน (AEC) และการพฒนาอยางยงยนดวยกระบวนการดงน

1. Static Mapping สภาพภมศาสตร สภาพแวดลอม ภมทศนวฒนธรรม

2.Dynamic Mapping - ความเปนมาและมรดกชาตพนธไทลอ (อดต)- ปญหา อปสรรค และประเดนทาทายของกลมชาตพนธไทลอ (ปจจบน)- การปรบตวและอนาคตของกลมชาตพนไทลอ (อนาคต)

3. Cultural Innovation + ความย งยนของมรดกภมปญญา

- การสรางนวตกรรม - สรางบคคลตนแบบ - วฒนธรรมไดนบการสานตอไมเสยงตอการสญหาย4. Cultural heritage management and

Sustainable Development - ศนยกลางการเรยนรและภมปญญาทางวฒนธรรมไทลอใน

ภมภาคอาเซยน

5. วตถประสงคหลกของแผนบรณาการ

5.1 สรางเครอขายผรวมดำาเนนการวจยดานทำานบำารงศลปวฒนธรรมชาตพนธไทลอภายในมหาวทยาลยพะเยา ในประเทศ และภมภาคอาเซยน

5.2 จดทำาแนวทางพรอมกรอบการดำาเนนงานสรางฐานขอมลทางศลปวฒนธรรมชาตพนธไทลอ และพพธภณฑชาตพนธไทลอ ณโครงการจดตงศนยศลปวฒนธรรมลานนา (ไต) เพอเปนศนยกลางการเรยนรและภมปญญาทางวฒนธรรมไทลอในภมภาคอาเซยน

5.3 สรางภมคมกนมรดกทางวฒนธรรม ผานการวจยดานทำานบำารงศลปวฒนธรรมเพอประโยชนในเชงคณคาและมลคาตากมรดกทางวฒนธรรมไทลอ

5.4 เพอถายทอด องคความรทางวฒนธรรมไทลอสสาธารณะ และตอยอดสกลมชาตพนธอนในชดโครงการตอไป

6. ทฤษฎ สมมตฐาน (ถาม) และกรอบแนวคดของแผนบรณาการ

7. ระยะเวลาการวจย

ระยะเวลาแผนบรณาการ 3 ป 0 เดอน วนทเรมตน 1 ตลาคม 2562 วนทสนสด 30 กนยายน 2563

8. ผลผลต (Output) จากงานวจย

ผลงานทคาดวาจะไดรบ รายละเอยดของผลผลต

จำานวนนบ

หนวยนบ

ระดบ

ความ

สำาเรจ

ป256

3

ป256

4

ป256

5

ป2566

ป256

7รวม

1. ตนแบบผลตภณฑ โดยระบ ดงน

11. ระดบอตสาหกรรม ตนแบ

บ

Primary

Result

1.2 ระดบกงอตสาหกรรม ตนแบ

บ

Primary

Result

1.3 ระดบภาคสนาม ตนแบ

บ

Primary

Result

1.4 ระดบหองปฏบตการ

1.เครองแตงกายอตลกษณไทลอในภมภาคอาเซยน2. พระไมไทลอ3. ขาวแรมฟนอดแทง

/

//

ตนแบบ

Primary

Result

2. ตนแบบเทคโนโลย โดยระบ ดงน 21. ระดบอตสาหกรรม ตนแบ

บ

Primary

Result

2.2 ระดบกงอตสาหกรรม ตนแบ

บ

Primary

Result

2.3 ระดบภาคตนแบ Prim

ary

ผลงานทคาดวาจะไดรบ รายละเอยดของผลผลต

จำานวนนบหนวย

นบระดบ

ควา

ป256

3

ป256

4

ป256

5

ป2566

ป256

7รวม

สนาม บ Result

2.4 ระดบหองปฏบตการ ตนแบ

บ

Primary

Result

3. กระบวนการใหม โดยระบ ดงน

3.1 ระดบอตสาหกรรม

กระบวนการ

Primary

Result

3.2 ระดบกงอตสาหกรรม

กระบวนการ

Primary

Result

3.3 ระดบภาคสนาม

กระบวนการ

Primary

Result

3.4 ระดบหองปฏบตการ

หลกสตรทองถนเพอใชในโรงเรยนพนท อ.เชยงคำา จ. พะเยา

/ / /กระบวนการ

Primary

Result

4. องคความร (โปรดระบ)

4 1. ..……………

เรองPrimary

Result

4 2. ..……………

เรองPrimary

Result

4 3. ..……………

เรองPrimary

Result

5. การใชประโยชนเชงพาณชย

51. การถายทอดเทคโนโลย ครง

Primary

Result

ผลงานทคาดวาจะไดรบ รายละเอยดของผลผลต

จำานวนนบหนวย

นบระดบ

ควา

ป256

3

ป256

4

ป256

5

ป2566

ป256

7รวม

52. การฝกอบรม ครง

Primary

Result

53. การจดสมมนา ครง

Primary

Result

6. การใชประโยชนเชงสาธารณะ

61. การถายทอดเทคโนโลย ครง

Primary

Result

62. การฝกอบรม ครง

Primary

Result

63. การจดสมมนา

1.ไทลอศกษา การสมมนากรณศกษาโครงการวจยเกยวกบชาตพนธไทลอ ในภมภาคอาเซยน2. ไทลอสความยงยน การสมมนา ถอดบทเรยนแนวทางการสรางภมคมกนมรดกภมปญญาทางวฒนธรรมไทลอ

/

/ครง

Primary

Result

7. การพฒนากำาลงคน

7.1 นศ.ระดบปรญญาโท

คน Primary

Result

ผลงานทคาดวาจะไดรบ รายละเอยดของผลผลต

จำานวนนบหนวย

นบระดบ

ควา

ป256

3

ป256

4

ป256

5

ป2566

ป256

7รวม

7.2 นศ.ระดบปรญญาเอก

คน Primary

Result

7.3 นกวจยหลงปรญญาเอก

คน Primary

Result

7.4 นกวจยจากภาคเอกชน ภาคบรการและภาคสงคม

นกวจยภายในชมชน

/ / / คน Primary

Result

8. ทรพยสนทางปญญา ไดแก สทธบตร/ลขสทธ/เครองหมายการคา/ ความลบทางการคา เปนตน (โปรดระบ) 8.1 หนงสอ หนงสอไทลอ

ศกษา/

เรองPrimary

Result

Click here to enter text.

หนงสอไทลอในภมภาคอาเซยน

/เรอง

Primary

Result

Click here to enter text.

หนงสอไทลอสความยงยน

/เรอง

Primary

Result

9. บทความทางวชาการ 9.1 วารสารระดบชาต

/ / /เรอง

Primary

Result

9.2 วารสารระดบนานาชาต เรอง

Primary

Result

10. การประชม/สมมนาระดบชาต

10.1 นำาเสนอแบบปากเปลา

/ / /ครง

Primary

Result

10.2 นำาเสนอแบบโปสเตอร ครง

Primary

Result

11. การประชม/สมมนาระดบนานาชาต

ผลงานทคาดวาจะไดรบ รายละเอยดของผลผลต

จำานวนนบหนวย

นบระดบ

ควา

ป256

3

ป256

4

ป256

5

ป2566

ป256

7รวม

11.1 นำาเสนอแบบปากเปลา ครง

Primary

Result

11.2 นำาเสนอแบบโปสเตอร ครง

Primary

Result

9. ผลลพธ (Outcome) ทคาดวาจะไดรบชอผลลพธ ประเภท ปรมาณ รายละเอยด

ศนยกลางการเรยนรและภมปญญาทางวฒนธรรมไท

ลอในภมภาคอาเซยนณ โครงการจดตงศนยศลป

วฒนธรรมลานนา (ไต)

เชงคณภา

พ

1 แหลงเรยนรเอการสบคน ฐานขอมลและตอยอดมรดกภมปญญาทางวฒนธรรม

ภมปญญาไดรบการตอยอด เชงปรมาณ

4 ภมปญญาดานการศกษาภมปญญาดานวฒนธรรมการกนภมปญญาดานวฒนธรรมผาทอภมปญญาดานการรกษาสขภาพ

การบรณาการโครงการวจย

เชงปรมาณ

10> มการบรณาการโครงการวจยจาก หาคณะวชาเปนอยางตำา

10. ผลกระทบ (Impact) ทคาดวาจะไดรบ

ชอผลงานเดน ลกษณะผลงาน กลมเปาหมาย / ผใชประโยชน ผลกระทบทคาดวาจะไดรบ

พระเจาไมไทลอในภมภาคอา

เซยน

การศกษาทเชอมโยงกลมชนดวยความเชอความศรธทาทางพทธศาสสนา

วดไทลอในภมภาคอา

เซยน

การตอยอดภมปญญาการสรางพระไมศลปะไทลอและการสบสานภมปญญาทองถนอนเชอมโยงกบศาสนา

การออกแบบเครองแตงกายอตลกษณไทลอในภมภาคอาเซยน

แนวทางการออกแบบเครองแตงกายทแสดงถงอตลกษณ ธมสและโครงสรางลวดลาย

กลมผประกอบการดานผาทอ

ไทลอ

การออกแบบเครองแตงกายทมความรวมสมยเขาถงกลมผบรโภคในวงกวางบนฐานองคความรและภมปญญาทองถน

ข าวแรมฟนอ ดแทง

อาหารแปรรป กลมผประกอบการดานอาหารไทลอ

แ น ว ท า ง ก า ร พ ฒ น าผลตภณฑทเปนไปไดจรงกบวถชวตในปจจบน เพอการคงอยของวฒนธรรม

หลกสตรทองถน หลกสตรเพอการศกษาสงเสรมองคความรไทลอ

โ ร ง เ ร ย น ใ นอำาเภอเชยงคำา จงหวดพะเยา

การสรางคณคาและมลคามรดกทางวฒนธรรมของชาตพนธไต

11. ประโยชนทคาดวาจะไดรบ - ฐานขอมลองคความร - การสงตอองคความรชาตพนธ- ศนยกลางการเรยนรและ ภมปญญาทางวฒนธรรมไทลอในภมภาคอาเซยน

12. กลไกการนำาไปใชประโยชน

13. หนวยงานทนำาผลการวจยและนวตกรรมไปใชประโยชน- โครงการจดตงศนยศลปวฒนธรรมลานนา (ไต)

- มหาวทยาลยพะเยา- วฒนธรรมจงหวดพะเยา14. แผนการดำาเนนงาน ขนตอนและการบรหารแผนบรณาการ และความเชอมโยงของแตละโครงการยอย

15. แผนบรหารความเสยง (ถาม)……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

16. แผนการสรางนกวจยและนวตกรรมรนใหมจากการทำาการวจยและนวตกรรมตามแผนบรณาการวจยและนวตกรรม

ดานสงคม วฒนธรรม ( ปจจย 4 ความเชอ ประเพณ ศลปกรรม) คณะสถาปตยกรรมศาสตรและศลปกรรมศาสตร, คณะนตศาสตร, วทยาลยการศกษา, คณะรฐศาสตร, คณะศลปศาสตร,

ดานเศรษกจ คณะวทยาการจดการและสารสนเทศศาสตร, คณะเกษตรศาสตรและทรพยากร ธรรมชาต

ดานสงแวดลอม วทยาลยพลงงาน และ คณะวทยาศาสตรดานสขภาพ คณะวทยาศาสตรการแพทย, คณะสหเวชศาสตร,

คณะเภสชศาสตร, คณะพยาบาลศาสตร, คณะแพทยศาสตรดานเทคโนโลย+GIS คณะนตศาสตร และคณะเทคโนโลย

สารสนเทศและการสอสารเพอใหเกดการบรณาการศาสตรอยางรอบดาน

17. แผนการดำาเนนงานตอเนอง ( สำาหรบแผนงานมากกวา 1 ปงบประมาณ)