Upload
vudung
View
234
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
[1]
กำ�หนดก�รง�นสมมน�เชงวช�ก�ร “เผยเคลดไมลบ...กบภ�ษ”
วนเส�รท 30 ตล�คม พ.ศ. 2553 เวล� 12.30 - 16.00 น.ณ หองแกรนดบอลรม โรงแรมศรอทองแกรนด อำ�เภอเมอง จงหวด
สพรรณบร
12.30 - 13.00 น. รบลงทะเบยนและแจกเอกส�รเผยแพร (ฟร)
13.00 – 13.05 น. พธกรดำ�เนนร�ยก�รเชญประธ�นสมมน�กล�วร�ยง�นวตถประสงคก�รจดง�น
13.05 – 13.15 น. ประธ�นสมมน�กล�วร�ยง�นวตถประสงคก�รจดง�น
13.15 – 13.25 น. กล�วเปดง�น โดย น�ยสมศกย ภรศรศกด
ผว�ร�ชก�รจงหวดสพรรณบร
13.25– 13.30 น. เปดวดโอแนวนโยบ�ย ของน�ยวนย วทวสก�รเวช อธบดกรมสรรพ�กร
13.30 – 13.35 น. พธกรกล�วเชญวทย�กรและผดำ�เนนร�ยก�ร
13.35 – 15.35 น. - คว�มสำ�คญของภ�ษทมตอผประกอบก�รและบคคลธรรมด�
- โครงสร�งท�งภ�ษ
- คว�มรท�งกฎหม�ยสำ�หรบก�รว�งแผนภ�ษสำ�หรบธรกจ SME และ
บคคลธรรมด�
[2]
- ก�รว�งแผนภ�ษสำ�หรบธรกจ SME และบคคลธรรมด�
โดย อ�จ�รยจรญญ� แสงสขด -ประสบก�รณด�นภ�ษจ�กผประกอบกจก�ร
โดย คณอมรนทร เกดสงกร�นต ประธ�นหอก�รค�จงหวดสพรรณบร
-ประสบก�รณในก�รนำ�คว�มรด�นภ�ษม�ชวยลดหยอนภ�ษบคคลธรรมด�
โดย คณอครชย จงดไพศ�ล ผชำ�น�ญก�ร ส�ยง�นพฒน�บคล�กร บรษท ไทยประกนชวต จำ�กด
ดำ�เนนร�ยก�รโดย คณพชร ปญญ�ยงค 15.35 – 15.50 น. ตอบขอซกถ�มจ�กผเข�รวมง�นสมมน�
15.50 – 16.00 น. กล�วปดง�นโดย รศ.ดร.บดนทร รศมเทศ
คณะบดคณะบรห�รธรกจ มห�วทย�ลยเกษตรศ�สตร
[3]
รายนามวทยากร
1.อ�จ�รยจรญญ� แสงสขด กรรมก�รผจดก�ร Tax Specialist Co., Ltd. อ�จ�รยพเศษ คณะพ�ณชยศ�สตรและก�รบญช
จฬ�ลงกรณมห�วทย�ลย ทปรกษ� บมจ.ปตท. กลมเซนทรล กลมชอง 3 ฯลฯ
2.คณอมรนทร เกดสงกร�นต ประธ�นหอก�รค�จงหวดสพรรณบร
3. คณอครชย จงดไพศ�ลผชำ�น�ญก�ร ส�ยง�นพฒน�บคล�กร บรษท ไทยประกน
ชวต จำ�กด
4. คณพชร ปญญ�ยงค ผดำ�เนนร�ยก�ร
[4]
คณะกรรมการการจดงานนสตปรญญาโทบรหารธรกจ (สพรรณบร) รนท 9
มหาวทยาลยเกษตรศาสตร
น�ยพสฐ ศรบนฟ� ประธ�นสมมน�น�ยอนรจน นชพนธ รองประธ�นน�งส�วจร�ภรณ เหล�ทอง เลข�นก�รน�งส�วชฏ�ภรณ สเนห�รณ หวหน�ฝ�ยก�รเงนน�ยวรยทธ แชมวงษ หวหน�ฝ�ยพธก�รน�งส�วกนตศ� เสรจกจ หวหน�ฝ�ยวช�ก�รน�งเพญศร แกวบวด หวหน�ฝ�ยประส�นง�นวทย�กรน�งส�วณฐก�นต ช�งง�ม หวหน�ฝ�ยบรรณ�ธก�รน�งจนทรนภส ศวะพรชย หวหน�ฝ�ยจดห�ร�ยไดน�งส�วธนชช� อรรถโภค หวหน�ฝ�ยสถ�นทน�ยเปรมชย โชตทววฒน หวหน�ฝ�ยประช�สมพนธ
[5]
ฝายเลขานการ1. กญญ�ภค วนจสร2. จร�ภรณ เหล�ทอง3. พจนย โรจนะวงษ
ฝายการเงน1. ชฏ�ภรณ สเนห�รณ2. เพญศร ประสพรศมเลศ3. เส�วลกษณ ปตวฒ
ฝายวชาการ1. กนตศ� เสรจกจ2. ก�ญจน� อณวงค3. ขวญกมล จรโสภณ4. จฑ�ภรณ รวมพร5. ฉตรพล เตชกร6. ณฐรย� นงนช7. เบญจพร นลภกด8. ภศณ� ผดงจนทร9. ป�จรย พ�นชวงษ10. เมธน ทรพยเจรญ11. รชมนต สขว�ณชรชต12. วนวส�ข นวลละออง13. วลลภ ศรวชต14. วทวน แทงทองคำ�15. สด�บญประเสรฐ16. อภนนท ศรแกวด�ร�
[6]
ฝายประสานงานวทยากร1. เพญศร แกวบวด 2. ศรน�ถ สขภ�พ3. ส�ยพณ ไพรสงห4. สอญญ� ภมม�นล�ภ
ฝายบรรณาธการ1. คงกฤช สทธวนชย2. ณฐก�นต ช�งง�ม3. นรมน กลำ�พนจ4. รงสม� เกดผล
ฝายจดหารายได1. กฤษณ� แยมบ�งย�ง2. ขวญเรอน คำ�ไพเร�ะ3. จนทรนภส ศวะพรชย4. จฬ�ลกษณ อ�รย�งกร5. เจษฎ� ส�รวทย6. ณฐก�นต ช�งง�ม7. ด�ร� สนวล8. ทรงพล รตนพทกษ9. ธนชช� อรรถโภค10. นจสรล พ�นช11. พนด� ออนนอม12. พนด� วไลวณชวงศ13. รงเลศ สนสวนแตง14. วลลภ ศรวชต15. สมสข มงขวญโพธทอง
[7]
ฝายสถานท1. กนกวรรณ คำ�ป�น2. กมลพร สข�ทพยพนธ3. กญญ�ภค วนจสร4. ขวญเรอน คำ�ไพเร�ะ5. จฬ�ลกษณ อ�รย�งกร6. เจษฎ� ส�รวทย7. ชตม� ใจซอ8. ณฐพฒน พฒเกดพนธ9. ธนชช� อรรถโภค10. นนทชต คชเกษตรน11. เนตม� สกลรตน12. พนด� วไลวณชวงศ13. พลอยไพลน พลบลย14. เพชรรตน พลบลย15. มงคล องคนนนท16. รงเลศ สนสวนแตง17. วรลกษณ รนกลน18. วไลภรณ นนท�19. ศร�วธ ผดงโรจนวทย20. สช�รตน บญอย21. สทธนนท พฒนศภว�นช22. สรสน ธตประเสรฐ23. อม�ศม จำ�รสศร
ฝายประชาสมพนธ1. กฤษณะ แตงไทย2. กณภร วนทะนง3. คมสน ส�ยรถ
[8]
4. นจสรล พ�นช5. ประเชญ ศรชยรตนกล6. ปร�โมทย เหมอนนก7. เปรมชย โชตทววฒน8. สภชย ตนอนวงษสกล
กลวธประหยดภาษภ.ง.ด. 90, 91 : 10 กลวธประหยดภาษ
ทมา.. อมรศกด พงศพศตม
10 กลวธประหยดภาษ 1. กระจ�ยเงนได เปนหล�ยปภ�ษบคคลธรรมด� ใชเกณฑเงนสดในก�รเสยภ�ษ คำ�ว�เกณฑเงนสด (cash basis) เปนศพทท�งก�รบญช คว�มหม�ยกคอ หนวยภ�ษทเปนบคคลธรรมด� (ห�งหนสวนส�มญ คณะบคคล และกองมรดกทยงไมไดแบง) จะถอเปนเงนไดพงประเมนกตอเมอไดรบชำ�ระเงนแลวเท�นน (คำ�ว�เงนไดทไดรบ จะครอบคลมถง เงนสด เชค ธน�ณต ทรพยสน หรอประโยชนอนใดทไดรบ) ดงนน ก�รกระจ�ยจำ�นวนเงนสดรบออกเปนหล�ยปภ�ษ ยอมลดภ�ระภ�ษเงนไดบคคลธรรมด� มใหเข�สชวงเงนไดในอตร�ก�วหน�ขนถด ๆ ไป (อตร�ภ�ษเงนไดบคคลธรรมด�ในปจจบนจดเกบในอตร� 5% - 37% ต�มชวงเงนได)
ตวอย�ง 1 ‘ห�ญ บรรยง’ อ�ชพรบเหม�กอสร�ง ทำ�สญญ�รบเหม�ชวงง�นกอสร�งถนนวงแหวนจ�กบรษท กม�ไก กขเกยจทำ�เอง จำ�กด กำ�หนดเวล�กอสร�ง 2 ป นบแตวนท 1 พฤศจก�ยน 2544 ถง 30 ตล�คม 2546 มลค�ง�น 200 ล�นบ�ท กำ�หนดแบงจ�ยเงนเปน 5 งวด ดงน
[9]
งวดท 1 ในวนลงน�มในสญญ�ว�จ�ง จ�ยเงนลวงหน� (advance payment) 10% เปนเงน 20 ล�นบ�ทงวดท 2 – 5 จ�ยงวดละ 25% เปนเงน 50 ล�นบ�ททก 6 เดอน โดยผว�จ�งมสทธหกเงนทจ�ยลวงหน�ไว 10% ออกจ�กเงนค�งวดทกงวด กรณเชนน ‘ห�ญ บรรยง’ ยอมส�ม�รถประหยดภ�ษเงนไดบคคลธรรมด� เพร�ะไดแบงแยกเงนไดพงประเมนต�มม�ตร� 40 (7) แหงประมวลรษฎ�กรออกเปน 3 ปภ�ษ คอ ป 2544 = 20 ล�นบ�ท ป 2545 = 90 ล�นบ�ทและป 2546 อก = 90 ล�นบ�ท กรณยอมดกว�ก�รกระจกตวเงนไวในรอบปภ�ษใดภ�ษหนง
ตวอย�ง 2 ‘กวยเจง’ เซยนข�ยรถยนตมอทองสมองเพชร ในป 2544 ดนยอดข�ยรถยนตนำ�เข�สดหร ‘เบนทร’ ร�ค�คนละ 30 ล�นบ�ท 100 คน จนเป�ทะลและแตกกระจย เปนทงนงงแกบรษทผผลตในประเทศองกฤษ จนไมเชอส�ยต�ว� “จรงหรอหว� ทเมองไทยกำ�ลงถก IMF บก จนเศรษฐกจบอบชำ�ส�หส ดงทสอตะวนตกประโคมโหมข�ว!” ร�งวลคว�มเกงของ ‘กวยเจง’ คอ ปรบเงนเดอน 2 ป 4 ขน + ถวยเกยรตยศรป ‘คฑ�เพชรชหวแมโปง’ + โบนส 10 เดอน (กำ�หนดจ�ย 31 ธ.ค. 2544) ในก�รยนแบบ ภ.ง.ด. 91 ป 2544 ‘กวยเจง’ จะตองนำ�เงนไดทงหมดม�รวมคำ�นวณยนแบบ คอ เงนเดอน ๆ ละ 100,000 บ�ท รวม 1.2 ล�นบ�ท + ถวยร�งวล + โบนส 1 ล�นบ�ท ลำ�พงก�รยน ภ.ง.ด. 91 เฉพ�ะตวเงนเดอนอย�งเดยว ‘กวยเจง’ ตองเสยภ�ษเงนไดบคคลธรรมด� ประม�ณ 140,000 บ�ท ก�รนำ�โบนสม�รวมคำ�นวณภ�ษในป 2544 เข�อก กจะทำ�ใหอตร�ภ�ษสำ�หรบโบนส ตกในชวง 30% เปนเงนอก 300,000 บ�ท
กรณเชนน ห�กกวยเจง ขออนญ�ตล�พกรอนในชวงปใหมแลวกลบม�รบเงนโบนส 1 ล�นบ�ท ในเดอนมกร�คม 2545 กรณกจะส�ม�รถแยกเงนโบนสไปถอเปนเงนไดของปภ�ษ 2545 ไดต�มเกณฑเงนสด
2. สทธประโยชนจ�กอนสญญ�ภ�ษซอน
[10]
อนสญญ�ภ�ษซอน เปนสญญ�ทวภ�ค (bilateral agreement) นนคอ ใชบงคบเฉพ�ะระหว�งประเทศคสญญ�เท�นน สำ�หรบภ�ษเงนไดบคคลธรรมด�ของช�วต�งช�ต ซงมเงนไดจ�กก�รใหบรก�รหรอกจกรรมอน ๆ ในประเทศไทย กจะไดรบอ�นสงสในก�รยกเวนภ�ษเงนได เชนเดยวกบกรณของบรษทต�งประเทศ ห�กเข�หลกเกณฑและเงอนไขของอนสญญ�ภ�ษซอน ในทน ขอยกตวอย�งเฉพ�ะกรณของก�รใหบรก�รสวนบคคลทเปนอสระ (independent personal services) ซงโดยหลกก�รของอนสญญ�จะบญญตใหเสยภ�ษในประเทศถนทอย เวนแตเข�เงอนไขขอใดขอหนงของขอบทดงกล�ว ประเทศแหลงเงนไดจงจะมสทธจดเกบภ�ษดงตวอย�งอนสญญ�ภ�ษซอนไทย – จน ขอบท 14(1) ผใหบรก�รมฐ�นประกอบก�รประจำ�ตงอยในรฐแหลงเงนได เชน หองตรวจคนไขของแพทย สำ�นกง�นทปรกษ�กฎหม�ย เปนตน หรอ(2) ผใหบรก�ร ไดเข�ไปใหบรก�รในรฐแหลงเงนไดเปนเวล�เกนกว� 183 วน ในชวง 12 เดอนใดๆ หรอ(3) บรษทผจ�ยเงน นำ�ค�ตอบแทนทจ�ยแกผใหบรก�รดงกล�วม�หกเปนร�ยจ�ยในก�รคำ�นวณกำ�ไรสทธของกจก�ร
ตวอย�ง 3 ‘เอยกวย’ มงกรหนมจ�กเมองจนแผนดนใหญ ไดรบก�รว�จ�งเปนผว�งแผนจดง�นตรษจนเย�วร�ช ป 2545 ทผ�นม� ในอตร�ค�จ�ง 5 ล�นบ�ท ระยะเวล�ดำ�เนนง�น 6 เดอนครง (1 ก.ค. 2544 – 15 ม.ค. 2545) ต�มหลกก�รของอนสญญ�ภ�ษซอนไทย – จน เนองจ�ก ‘เอยกวย’ อยในไทยในรอบ 12 เดอนใดๆ เกน 183 วน ดงนนประเทศไทยจงเข�ลกษณะเปนทงประเทศถนทอย (residence country) และประเทศแหลงเงนได (source country) ทำ�ใหรฐบ�ลไทย ส�ม�รถจดเกบภ�ษเงนไดจ�กเอยกวย ไดแตเพยงฝ�ยเดยว (รฐบ�ลจนไมมสทธเกบภ�ษ) ในท�งตรงกนข�ม ถ�ระยะเวล�ดงกล�วรวมกนไมถง 183 วน + เอยกวยมไดมฐ�นประกอบก�รประจำ� (fixed base) ในไทย (ไมมสำ�นกง�นเปนหลกแหลง) กรณกไมตองเสยภ�ษในประเทศไทย (รฐบ�ลจน (residence
[11]
country) เปนผเกบภ�ษไดแตฝ�ยเดยว)เงอนไขของอนสญญ�ภ�ษซอนดงกล�ว จงเปดชองให ‘เอยกวย’ ส�ม�รถว�งแผนภ�ษของตนใหตกอยกบประเทศทมอตร�ภ�ษตำ�กว� โดยอ�ศยเงอนเวล�ของก�รดำ�เนนง�นต�มสญญ� (183 วน) เปนเกณฑ
3. ก�รเลอกเข�สประเภทเงนได ทเสยภ�ษตำ�กว�ดงททร�บกนทวไปว� ประมวลรษฎ�กรของไทยไดจำ�แนกประเภทเงนไดออกเปน 8 ชนด ซงกำ�หนดใหหกค�ใชจ�ยไดไมเท�กน ดงน (ต�ร�ง)
เงนไดแตละประเภทดงกล�ว อ�จถกวนจฉยเข�เปนเงนไดใดๆ ไดม�กกว� 1 ประเภท ขนอยกบปจจยหล�ยประก�ร อ�ท ลกษณะของสญญ�จ�ง หรอขอตกลงท�งธรกจ จำ�นวนค�ใชจ�ยทเกยวของกบก�รประกอบธรกจ เปนตน ดงนน ผทเข�ใจถงหลกเกณฑ และเงอนไข ของก�รจำ�แนกประเภทเงนได แตละม�ตร�จงอ�จว�งแผนก�รเสยภ�ษของตนใหตำ�ลงได
ตวอย�ง 4
[12]
4. ตงตวแทนเชด หรอสงคร�มตวแทนเมอคนน ผเขยนไดนงตรวจขอสอบของนกศกษ� X-MBA รน 16 มห�วทย�ลยธรรมศ�สตร ในวช�ก�รว�งแผนภ�ษ (บธ.625) ซงคำ�ถ�มในขอ 1 ถ�มถงคว�มหม�ยของคำ�ว� ‘ก�รว�งแผนภ�ษ’ และขอใหนกศกษ�ยกตวอย�งสก 1 กรณปร�กฏว�มลกศษยหวกะท 2 ท�น ยกตวอย�งดงนครบ
ตวอย�ง 5 ในชวงปใหม 2545 ทผ�นม� ห�งสรรพสนค�เซนทรลไดจดร�ยก�รฉลองครบรอบกอตงม� 60 ป Mid Night Sales ข�พเจ�ไดไปชอปป งพรอมกบ ‘กวยเจง’ เพอนซงทำ�ธรกจโรงง�นสงออกเสอผ� ซงมยอดข�ยปละกว� 200 ล�นบ�ทระหว�งทพวกเร�เข�ไปรบประท�นอ�ห�รเยนทร�น The Terrace ภรรย�ของเพอนน�ม ‘องยง’ พรอม
[13]
ลก ๆ 4 คน ไดขอแยกตวไปชอปป งตอจนหมดเงนไปรวม 500,000 บ�ท และไดรบคปองชงโชคม� 1,000 ใบ โดยร�งวลใหญสด คอ รถยนต Benz 500 SEL ร�ค� 15 ล�นบ�ท ข�พเจ�ฯ ไดใชวช�ว�งแผนภ�ษซงรำ�เรยนม�กบอ�จ�รยจนไดรบเกรด A แนะนำ�ให องยง เขยนเฉพ�ะชอของลกช�ยและลกส�วในคปองชงโชค จนกวยเจง สงสย ถ�มว� เปนเคลดลบจ�กสวรรคหรออย�งไรข�พเจ�จงยดอกตอบอย�งผงผ�ยไปว� “ห�กโชคด เกดถกร�งวลท 1 แลวไซร ผโชคด (หรอโชคร�ยหว� !) จะตองถกหกภ�ษเงนได ณ ทจ�ย 5% (ร�งวลในก�รประกวด แขงขน หรอชงโชค) และสนปจะตองนำ�มลค�รถยนตไปรวมยนแบบ ภ.ง.ด.90 กบเงนไดอนดวย (ถ�ม) ซงกรณของกวยเจงนนร�ยไดสงปรดจนตดเพด�นจนตองเสยภ�ษเงนไดบคคลธรรมด�ในอตร� 37% อยแลว นอกจ�กนน ยงตองถกห�งเซนทรลเรยกเกบภ�ษข�ยอก 7% ของมลค�รถยนต 15 ล�นบ�ทอกดวย ดงนน ก�รผลกเงนร�งวลไปสลก ยอมประหยดภ�ษเงนไดต�มแบบ ภ.ง.ด.90 เพร�ะจะไดเรมตงตนนบใหมในอตร�ก�วหน�จ�ก 5% - 37% ต�มลำ�ดบ ซงประหยดกว�ก�รถอเปนเงนไดของบด�”
ตวอย�ง 6 ข�พเจ� ‘จวแปะทง’ เปนพนกง�นในระดบสดยอดบรห�รไดรบเงนเดอนประจำ� รวมประม�ณ 5 ล�นบ�ท ตอป และบงเอญผลประกอบก�รของบรษทในปนกดม�ก ๆ ซะดวย จงจ�ยโบนสแกข�พเจ�อก 2 ล�นบ�ทข�พเจ�ไตรตรองดแลว พบว�ลำ�พงร�ยไดจ�กเงนเดอนกโดนภ�ษถงอตร�เพด�นสงสด คอ 37% แลว ห�กนำ�โบนสม�ถมเข�ไปอก ตวโบนส 2 ล�นบ�ทกตองโดนภ�ษ 37% จ�กเงนทงกอน ซงโหดร�ยเกนไป อย�กระนนเลย ดวยคว�มเสยด�ย ข�พเจ�จงเข�ไปออนวอนใหพสะใภ ซงไมไดทำ�ง�นอะไร ใหเปนผม�รบเงนกอนดงกล�วแทนโดยถอเปนค�ทปรกษ�ในฐ�นะครบ�อ�จ�รย ไดเนนยำ�ว�ในก�รตอบขอสอบวช�ก�รว�งแผนภ�ษ จะตองตงบนหลกก�รของก�รหลกบวงภ�ษ (tax avoidance) มใชก�รฉอฉลท�งภ�ษ (tax evasion) ซงถอเปนสงผดกฎหม�ยสำ�หรบกรณต�มตวอย�ง 5 ยงพอกลอมแกลมใหคะแนนไป
[14]
แตในตวอย�ง 6 ยงคดไมตกว�จะใหศนยหรอใหคะแนนตดลบ! เพร�ะในท�งปฏบต จะตองโดนเหล�น�ยตรวจของสรรพ�กร เชคบลแน ๆ เลย ! สำ�หรบประเดนก�รตงตวแทนเชดนน ในประวตศ�สตรของกรมสรรพ�กร กไดเคยบนทกร�ยชอผกล�เหล�นน เปนคดคว�มถงชนศ�ล และมคำ�พพ�กษ�ฎก�ตดสนเปนบรรทดฐ�นไวหล�ยคดว� ใหเจ�พนกง�นจดเกบภ�ษจ�กผมเงนไดทแทจรง ตวอย�งเชน· คำ�พพ�กษ�ฎก�ท 599/2533 กรมสรรพ�กรโจทก น�ยมนญ เน�วคณ จำ�เลย เจ�พนกง�นประเมนภ�ษเงนไดและภ�ษก�รค�โดยยดต�มหลกฐ�นสญญ�ซอข�ยทดน ซงในกรณนจำ�เลยเปนเพยงกระเป�รถเมล ซงลงชอสงซอและสงข�ยทดนดงกล�วภ�ยในวนเดยวกนโดยปฏบตต�มคำ�สงของเจ�น�ยของตน ลกษณะของจำ�เลยจงเปนเพยงตวแทน มใชผมเงนไดทแทจรง กรณจงไมตองเสยภ�ษต�มก�รประเมนของเจ�พนกง�นฯ ต�มนยม�ตร� 61 แหงประมวลรษฎ�กร· ม�รด�เปนผประกอบกจก�รโรงแรม ไดยกร�ยไดทงหมดของโรงแรมแกบตร ม�รด�ยอมกระทำ�ได ต�มนยม�ตร� 521 แหงประมวลกฎหม�ยแพงและพ�ณชย แตภ�ระก�รเสยภ�ษ ยงคงตกอยแกม�รด� เพร�ะมไดโอนชอในทะเบยนทดนและอ�ค�รโรงแรมใหแกบตร (หนงสอกรมสรรพ�กรท กค 0802/13626 ลงวนท 4 กนย�ยน 2532)
5. ก�รจดตงคณะบคคล หรอห�งหนสวนส�มญก�รตงคณะบคคล/ห�งหนสวนส�มญ เปนหลกก�รพนฐ�นทสด และไดรบก�รกล�วขวญม�กทสดในหมผเสยภ�ษ ทมอนจะกนทงหล�ย เพร�ะมร�ยไดแยะ จงตองก�รลดฐ�นภ�ษ มใหก�วลวงเข�สชวงเงนไดทสง ๆ ต�มม�ตร� 1012 แหงประมวลกฎหม�ยแพงและพ�ณชย (ปพพ.) “อนสญญ�จดตงห�งหนสวน คอ สญญ�ซงบคคลตงแตสองคนขนไปตกลงเข�กนเพอกระทำ�กจก�รรวมกน ดวยวตถประสงคจะแบงปนกำ�ไรอนจะพงไดแกกจก�รททำ�นน” ม�ตร� 1013 แหง ปพพ. ไดแบงประเภทของห�งหนสวนออกเปนห�งหนสวนส�มญ และห�งหนสวนจำ�กด (ตองจดทะเบยนตอกระทรวงพ�ณชย)สำ�หรบคณะบคคล (ก�รรวมกนทำ�กจก�รของบคคล
[15]
ตงแต 2 คนขนไป โดยไมจำ�เปนตองมวตถประสงคแบงเปนผลกำ�ไรทจะพงไดจ�กกจก�รทกระทำ�รวมกนดงกล�ว) นนไมมสถ�นภ�พบคคลต�ม ปพพ. แตในบทบญญตของประมวลรษฎ�กร ถอใหเปนหนวยภ�ษ ทม หน�ทเสยภ�ษเงนไดบคคลธรรมด�เชนเดยวกบห�งหนสวนส�มญ ตวอย�งเชน· น�ย ก. และ น�ย ข. ไดรวมกนซอทดนโดยมชอถอกรรมสทธรวมกน และรวมกนสร�งอ�ค�รพ�ณชยบนทดนเพอข�ย ตอม�ไดยนคำ�รองตอกรมทดนเพอขอแยกโฉนดเปนแปลงยอย 12 แปลง โดยแบงกนถอครองคนละ 6 แปลง สำ�หรบก�รโอนทดนพรอมสงปลกสร�งนน บคคลใดมชอถอครองกรรมสทธ กจะเปนผโอนแกลกค� กรมสรรพ�กรวนจฉยว� กรณถอเปนก�รประกอบกจก�รของห�งหนสวนส�มญไมจดทะเบยน ก�รยนแบบ ภ.ง.ด.90 จะตองกระทำ�ในน�มของห�งหนสวนส�มญ สำ�หรบภ�ษเงนไดหก ณ ทจ�ย ซงกรมทดนไดรบชำ�ระไวในน�มบคคลธรรมด�แตละคน ยอมใหนำ�ม�ถอเปนเครดตภ�ษของห�งหนสวนได (หนงสอกรมสรรพ�กรท กค 0802/1287 ลงวนท 23 มกร�คม 2539)· ก�รฝ�กเงนโดยใชชอบญชเงนฝ�กว� “น�ย ก. หรอ น�ย ข.” เข�ลกษณะเปนคณะบคคลทมใชนตบคคล กรณจงตองยนแบบแสดงร�ยก�รภ�ษ ในน�มของคณะบคคล (หนงสอกรมสรรพ�กรท กค 0802/7229 ลงวนท 18 เมษ�ยน 2534)ขอดของก�รจดตงหนวยภ�ษ แบบคณะบคคล หรอ ห�งหนสวนส�มญ มชดเจน 2 ประก�ร คอ(1) เปนก�รแตกหนวยภ�ษ เพอลดภ�ระภ�ษเงนไดบคคลธรรมด� เนองจ�กอตร�ภ�ษเงนไดบคคลธรรมด� ของบ�นเร�เปนอตร�ก�วหน� 5% - 37% กล�วคอ เงนไดของบคคลใดยงสง กจะยงถกเกบภ�ษในอตร�ทสงขนเหมอนขนบนได (2) สวนแบงกำ�ไรทไดรบจ�กห�งหนสวนส�มญหรอคณะบคคลทมใชนตบคคล ซงไดมก�รชำ�ระภ�ษเงนไดม�แลว ผเปนหนสวนไมตองนำ�ม�เสยภ�ษเงนไดซำ�ซอนอก (ม�ตร� 42 (14) แหงประมวลรษฎ�กร)
[16]
ตวอย�ง 7 ‘โกะต’ ท�รกแคระ (แฮ ๆ อ�ย 22 ป + เกณฑทห�รแลวดวย แตยงแสดงเปนเดก น�อจฉ�!) มร�ยไดจ�กก�รเดนส�ยโชวเดยวต�มคอฟฟ ชอปต�ง ๆ ประม�ณ 200,000 บ�ท ตอเดอน (สมมต) หรอปละ 2.4 ล�นบ�ทตอป ตองเสยภ�ษเงนไดบคคลธรรมด�ต�มม�ตร� 40 (8) ประเภทนกแสดงส�ธ�รณะ (ซงหกค�ใชจ�ยเหม�สำ�หรบเงนไดสวนทไมเกน 300,000 บ�ท ไดรอยละ 60 สวนเกน 300,000 บ�ท หกไดอก 40% แตรวมกนตองไมเกน 600,000 บ�ท) เปนเงนภ�ษตอปประม�ณ 373,500 บ�ท ในง�นฉลองตรษจนป 2545 ทเย�วร�ช ‘โกะต + เอดด ผน�รก’ (สมมตว�ทงคยงดดดมกนอย) ไดรวมกนตงคณะบคคล เพอรบง�นแสดง 3 คน 1 ล�นบ�ทถวน กรณเชนน ห�กนำ�เงนไดไปรวมกบฐ�นร�ยไดเดมของโกะต เงนไดกอนใหม 1 ล�นบ�ทน กจะตองถกเกบภ�ษเงนไดบคคลธรรมด� ถง 30% เปนเงน 300,000 บ�ท แตก�รแยกเงนไดออกม�รบง�นในน�มคณะบคคล ก�รคำ�นวณภ�ษเงนไดบคคลธรรมด�ของหนวยภ�ษใหมจะเรมนบหนงใหม โดยคำ�นวณต�มสตรเงนไดสทธ = เงนไดพงประเมน – ค�ใชจ�ย – ค�ลดหยอนกรณจงเสยภ�ษในน�มคณะบคคลเพยง 40,500 บ�ท ประหยดภ�ษลงได = 300,000 – 40,500 บ�ท เปนเงน 259,500 บ�ท ทเดยว!
ตวอย�ง 8 ‘เซน’ (ปเตอร คอรป ไดเรนดล) แสดงเปนลกครงไทย – นวซแลนด ต�มบทในภ�พยนตรโทรทศนเรอง “ส�ยลม กบ แสงด�ว” ไดนงฟงตวอย�งก�รประหยดภ�ษของโกะต เกดตดอกตดใจ อย�กจะประหยดภ�ษเงนไดของตนเชนกน เพร�ะร�ยไดของตวเองกปอปปล� ไมแพใครในสย�มประเทศ อ�ท น�ยแบบโฆษณ� นกรอง นกแสดง และพรเซนเตอรสนค�หล�ยยหอ ฯลฯ ครน ‘เซน’ จะหนไปจดตงคณะบคคลรวมกบน�งเอกดงๆ กเกรงจะตกเปนข�ว อย�กระนนเลย จงหนไปคว�เอ�ชอลกส�ววย 3 ขวบ ของพส�วน�ม ‘แองเจล’ ม�รวมตงคณะบคคล ‘เซน – แองเจล เอนเทอรเทนเมนท’ เพอแตกฐ�นร�ยไดของตนลงม�ดกว� แฮ ๆ กรณของ ‘เซน’ มชองโหว และพรธใหสรรพ�กรโจมตไดแยะ เพร�ะไมสม
[17]
เหตสมผลทท�รกวย 3 ขวบจะม�รวมธรกจกนจรง จงมองไดเปน ‘นตกรรมอำ�พร�ง’ เชนเดยวกนกบกรณก�รถ�ยโอนหนแก คนขบรถ และคนรบใชของใครบ�งคนนนแหละ! นท�นเรองน สอนใหรว� “ในโลกของคว�มเปนจรงนน ทกสงทกอย�งมไดง�ยด�ยดงเชนบทแสดงในโลกม�ย� ดอกนะเซน!”6. เงนไดทมสทธเลอกแยกคำ�นวณต�งห�กจ�กเงนไดประเภทอนหลกก�รพนฐ�นอย�งหนงของก�รว�งแผนภ�ษเงนไดบคคลธรรมด� กคอ เรองของประเภทเงนไดทกฎหม�ยเปดชองใหผเสยภ�ษมสทธเลอกแยกคำ�นวณต�งห�กจ�กเงนไดประเภทอนๆ อนไดแก(1) ภรย� นำ�เงนเดอน (ม�ตร� 40 (1)) ของตนแยกยนแบบ ภ.ง.ด.91 ต�งห�กจ�กส�ม(2) ดอกเบยเงนฝ�กธน�ค�รในร�ชอ�ณ�จกร ซงผเสยภ�ษเลอกวธถกหกภ�ษ ณ ทจ�ย(3) เงนปนผล (ม�ตร� 40 (4) (ข)) ซงเลอกวธเครดตภ�ษเงนปนผลต�มม�ตร� 47 ทว(4) เงนไดจ�กก�รข�ยอสงห�รมทรพยอนเปนมรดก / จ�กก�รใหโดยเสนห� หรอทไดม�โดยมไดมงค�ห�กำ�ไร อ�จเลอกวธถกหกภ�ษ ณ ทจ�ยไว เพยงไมเกน 20% ของเงนได(5) เงนไดจ�กก�รข�ยอสงห�รมทรพยภ�ยใน 5 ป นบแตวนไดม�ซงไดถกหกภ�ษเงนได ณ ทจ�ยและเสยภ�ษธรกจเฉพ�ะ ต�มแบบและภ�ยในระยะเวล�ทอธบดกำ�หนด ทงน เฉพ�ะกรณทผมเงนไดไมขอรบเงนภ�ษทถกหกไวนนคนหรอไมขอเครดตภ�ษทถกหกไวนน ไมว�ทงหมดหรอบ�งสวน (พรฏ. # 247 พ.ศ. 2534) ใหไดรบยกเวนไมตองนำ�เงนไดดงกล�วไปยนแบบ ภ.ง.ด.90 รวมกบเงนไดประเภทอน(6) ผมเงนไดซงอยในประเทศไทย ซงไดรบเงนสวนแบงกำ�ไรจ�กกองทนรวมทจดตงขนต�มพระร�ชบญญตหลกทรพยและตล�ดหลกทรพย พ.ศ. 2535 และยอมใหผจ�ยเงนหกภ�ษเงนได ณ ทจ�ยไวในอตร� 10% ให
[18]
ไดรบยกเวนไมตองนำ�เงนไดดงกล�วไปรวมคำ�นวณในก�รยนแบบ ภ.ง.ด.90 ตอนปล�ยป(7) ผลประโยชนทไดจ�กก�รโอนพนธบตร หนกหรอตวเงนหรอตร�ส�รแสดงสทธในหน (capital gain) ซงบรษทหรอห�งหนสวนนตบคคล หรอนตบคคลอนเปนผออก ซงผมเงนไดเลอกเสยภ�ษในอตร� 15% โดยไมตองนำ�ม�รวมกบเงนไดอนกได(8) เงนไดซงน�ยจ�งจ�ยใหครงเดยวเพร�ะเหตออกจ�กง�น ซงไดคำ�นวณจ�ยจ�กระยะเวล�ททำ�ง�นและไดจ�ยต�มหลกเกณฑ วธก�ร และเงอนไขทอธบดกำ�หนด ผเสยภ�ษอ�จเลอกวธเสยภ�ษหก ณ ทจ�ย โดยไมตองนำ�ม�รวมในก�รยนแบบตอนปล�ยป แตตองแสดงร�ยก�รในใบแนบพรอมกบก�รยนแบบแสดงร�ยก�รภ�ษตวอย�ง 9 ป 2544 คณะบคคล ‘ขวญ – เรยม’ เปดบญชเงนฝ�กประจำ� 12 เดอน วงเงน 1 ล�นบ�ท อตร�ดอกเบย 2.5% (ถกเปนบ�!) ถกหกภ�ษเงนได ณ ทจ�ยไว 15% ของยอดดอกเบย 25,000 บ�ท = 3,750 บ�ทสนป 2544 ห�กคณะบคคลฯ ดงกล�วไมมเงนไดประเภทอน กรณกจะไมมหน�ทตองยนแบบ ภ.ง.ด.90 เพร�ะมเงนไดไมถงเกณฑขนตำ�ทกฎหม�ยกำ�หนด คอ 30,000 บ�ท (ม�ตร� 56) หม�ยเหต แฮ ๆ Case นทำ�ท�จะ happy ending แตบงเอญ กรมสรรพ�กรไมยอมรบคณะบคคลระหว�งส�ม + ภรย� กรณจงจบลงดวยคว�มเศร� เคล�นำ�ต�คล�ยดงละคร ‘แผลเก�’ + เพลง ‘แสนแสบ’ เพร�ะตองนำ�ร�ยไดดอกเบยดงกล�วไปรวมยนแบบในน�มของเจ�ขวญ (ส�ม)! อย�งไรกต�ม กรณของคนรวยซงมร�ยไดจ�กดอกเบยเงนฝ�กสงขน ก�รตดสนใจเลอกเสยภ�ษวธใด ใหพจ�รณ�ว�ภ�ระภ�ษจ�กก�รเลอกยนแบบ ภ.ง.ด.90 ว�จะสงกว� / ตำ�กว� ภ�ระภ�ษเงนไดหก ณ ทจ�ย ซงเกบคงทในอตร� 15% (ดต�ร�ง)
[19]
ตวอย�ง 9 ตล�ดหนวนน แมลงเม� (เอย นกลงทน) ไดเรมแหเข�ซอข�ยหลกทรพยต�ง ๆ กน อย�งคกคกอกครง ซงสวนใหญมกเปนพวกนกลงทนระยะสน คอ ซอข�ยเกงกำ�ไรแบบวนตอวนแตกมนกลงทนอกกลมหนง (เรยกพวก value investor) ซงเปนพวกลงทนระยะย�ว โดยหวงเงนปนผลเปนหลก เชน ดร.นเวศน เหมวชรวร�กร (เพอนรวมรนของผเขยนท รร.เตรยมอดมศกษ�)ดงทกล�วไวข�งตนว� เงนไดประเภทเงนปนผล จะถกบรษทผจ�ยเงนหกภ�ษ ณ ทจ�ยไว 10% โดยผมเงนไดซงมภมลำ�เน�อยในประเทศไทย หรอเปนผอยในประเทศไทย (180 วน) มสทธเลอกใชสทธ เครดตภ�ษเงนปนผล ต�มม�ตร� 47 ทว แหงประมวลรษฎ�กร โดยในก�รยนแบบ ภ.ง.ด.90 จะมสทธนำ�ยอดเครดตภ�ษเงนปนผล (ปกตคออตร� 3/7 ของเงนปนผลทไดรบ) + จำ�นวนภ�ษหก ณ ทจ�ยอก 10% ม�หกเปนเครดตภ�ษในแบบ ภ.ง.ด.90 หรอ จะเลอกวธถกหกภ�ษ ณ ทจ�ย 10% เปน final tax กไดจ�กก�รวเคร�ะหของผเขยนพบว� ก�รเลอกวธเครดตภ�ษเงนปนผลโดยก�รยนแบบ ภ.ง.ด.90 จะดกว�ก�รเลอกวธถกหกภ�ษ ณ ทจ�ย ในเกอบทกชวงของเงนได ดงนครบ (ต�ร�ง)
[20]
ภ�ษทตองชำ�ระตอนสนป (ไดคน) (บ�ท)วธถกหก ณ ทจ�ยอย�งไรกต�ม ห�กท�นมเงนไดประเภทอนดวย และมเงนไดสทธสงๆ กควรตองคำ�นวณเปรยบเทยบตวเลขภ�ษของทง 2 ท�งเลอกกอนก�รตดสนใจดวย
7. ผลกภ�ระภ�ษใหผจ�ยเงนไดแฮ ๆ พดง�ยแตทำ�ย�ก !? โดยหลกก�ร กรมสรรพ�กรมหน�ทเรยกเกบภ�ษจ�กผมเงนไดกจรงอย แตในท�งปฏบตมกปร�กฏอยเสมอว�ผมเงนไดมกทำ�ขอตกลง (สญญ�) ระหว�งกนโดยขอใหผว�จ�งหรอผจ�ยเงน เปนผออกเงนภ�ษแทนตน
ตวอย�ง 11 จ�กนโยบ�ย ‘1 ตำ�บล 1 ผลตภณฑ’ ของรฐบ�ล ‘ทกษณ ชนวตร’ ยงผลให มะข�มหว�นพนธสเงน ของกำ�นนจล ดงระเบดเถดเทง จนถงขนห�ญกล�จะโกอนเตอร (สงออก)หลงกว�ดส�ยต�สอดส�ยไปทวแควนแดนสย�ม กไดพบกนนกก�รตล�ดมอทอง + สมองเพชร น�ม ‘กวยจบ’ ผลก�รเจรจ�ตอรองยตลงดวยค�ตว = เงนเดอน 300,000 บ�ท + 10% ของยอดข�ย + ภ�ษซงน�ยจ�งตองออกแทนทงหมด ซงคำ�นวณแลวปร�กฏว�บรษทกำ�นนจล โกอนเตอร จำ�กด จะตองแบกรบภ�ระภ�ษดงนครบ
ข�งตนเปนกรณทตกลงใหน�ยจ�งออกภ�ษใหครงเดยว (ทอดเดยว) ซงจะมผลใหกวยจบ ตองชำ�ระภ�ษตอนปล�ยปเพมอก 1.687 ล�นบ�ท แตถ�เปนกรณทน�ยจ�งออกภ�ษใหตลอดไป กจะตองนำ�ยอดเงนภ�ษดงกล�วม�บวกกลบเปนเงนไดพงประเมน แลวคำ�นวณภ�ษเรอยไปแบบไมร
[21]
จบ จนกระทงยอดเงนภ�ษทตองชำ�ระไมเปลยนแปลงอก (กรณข�งตนเปนยอดเงนภ�ษทงสน 7.24 ล�นบ�ท)
ตวอย�ง 12 มกรณทน�สนใจ เกยวกบก�รทบรษทต�งประเทศข�ยสนค� เชน เครองจกร โดยสงช�งผเชยวช�ญ เข�ม�ชวยตดตง โดยทำ�สญญ�ตกลงใหบรษทไทย (ผซอ) เปนผจ�ยค�ตดตง 1 ล�นเหรยญสหรฐ + ค�เงนเดอนของผเชยวช�ญ 100,000 USD + ค�ใชจ�ยเดนท�ง ทพกและอน ๆ (รวมสมมต 10,000 USD)ปญห�ทเกดขน กคอ บรษทไทย ผจ�ยเงนไดแกผเชยวช�ญดงกล�ว ไดลงบญชเปนค�เงนเดอน ต�มม�ตร� 40(1) และหกภ�ษเงนได ณ ทจ�ย ต�มม�ตร� 50(1) คล�ยดงฝรงร�ยน เปนลกจ�งของตน ซงเปนก�รกระทำ�ทผดพล�ดอย�งไมน�ใหอภย เพร�ะต�มสญญ� + ขอกฎหม�ยภ�ษ ตองถอว�ค�เงนเดอนและร�ยจ�ยอน ๆ ดงกล�ว เปนสวนหนงของค�จ�งตดตง ซงจ�ยแกบรษทอเมรก� (ผข�ยสนค�พรอมตดตง) กรณจงตองพจ�รณ�หกภ�ษเงนได ณ ทจ�ย ต�มคำ�สงกรมสรรพ�กร ท ท.ป.4/2528 (อตร� 3% จ�กค�จ�งทำ�ของหรอค�บรก�ร) หรอหกภ�ษต�มม�ตร� 70 ในอตร� 15% ทงนขนอยกบว�บรษทอเมรกนร�ยนมสถ�นประกอบก�รถ�วร (permanent establishment) ในประเทศไทย ต�มขอบทแหงอนสญญ�ภ�ษซอนไทย – อเมรกน หรอไม ต�มลำ�ดบ
ตวอย�ง 13 กรณภ�ษออกแทน ทสมเหตสมผลและน�กระทำ�กคอ กรณต�มตวอย�ง 5 (ตอนท 2 ของบทคว�มชดน) ซงเปนกรณท ‘องยง’ ไดรบร�งวลท 1 (รถยนตเบนซ 500 SEL ร�ค� 15 ล�นบ�ท) จ�กง�นฉลอง 60 ป กอตงห�งเซนทรลฯ ซงเปนผลให ‘องยง’ มภ�ระภ�ษ 3 ประก�ร คอ (1) ถกหก ณ ทจ�ย 5% จ�กมลค�ร�งวลทไดรบ (2) ตองถกเกบ VAT 7% และ (3) ตองนำ�มลค�รถยนตดงกล�วไปรวมกบเงนไดอนในก�รยนแบบ ภ.ง.ด.90 ตอนปล�ยปอกดวย กรณดงกล�วให ‘องยง’ แจงแกห�งสรรพสนค�ไปเลยว� “ข�ฯ จะรบร�งวลของท�น กตอเมอท�นยอมทำ�ขอตกลงออกภ�ษทก
[22]
ประเภทดงกล�วแกข�ฯ เท�นน ห�ไมแลวห�กข�ฯ แจงแกสอมวลชนถงมหนตภยท�งภ�ษของ promotion campaign ดงกล�วแลวไซร ตอไปใครจะเข�รวมเกมชงโชคของท�นกนละน !”
8. ลงทนอย�งไร จงประหยดภ�ษทกวนน แมเศรษฐกจจะตกสะเกด ก�รขย�ยตวท�งเศรษฐกจตำ� ปล�ใหญในทะเลลมห�ยต�ยจ�กไปม�ก คงเหลอเพยงเหล� กงฝอย ปล�ซว ปล�สรอย ทยงเวยนว�ยในกระแสธรกจอนเชยวกร�ก และย�กยงแต … ยงม ‘คนรวย’ กลมหนงทมไดบอบชำ�จ�กพษสง IMF และก�รลดค�เงนบ�ทเมอครง 2 กรกฎ�คม 2540 สงเกตไดจ�กก�รจบจ�ยใชสอยสนค�ฟมเฟอย / อสงห�รมทรพย ซงกำ�ลงฟฟ�โดยมดชนบงชหล�ยตว เชน ก�รจดง�นมอเตอรโชวทถยบ ก�รจดง�นแสดงอญมณ และคว�มคกคก (อกครง) ของวงก�รบ�นจดสรร รวมตลอดถงก�รบมอย�งสนนของตล�ดหน ซงมสวนจ�กก�รโยกย�ยของเมดเงนฝ�กจ�กตล�ดเงนม�สตล�ดทน ฯลฯ คนรวยเหล�น จะมปรศนยอย 2 คำ�ถ�มคอ (1) เข�ควรลงทนในรปแบบใดดทสด (2) ภ�ระภ�ษทเข�ควรจะประหยดไดจ�กก�รลงทนดงกล�วเปนเชนไรเร�ลองม�ไลเรยงภ�ระภ�ษ และแนวท�งประหยดภ�ษจ�กก�รลงทนหลก ๆ กนดสก 2 – 3 ท�งเลอก ดงนครบ8.1 ดอกเบยเงนฝ�กธน�ค�รพดถงดอกเบยเงนฝ�กแลว เศร�ใจจรง ๆ เพร�ะมอตร�ตำ�เตย ยงกว�ลกคนแคระซะอก! ไอครนจะผนเงนไปห�ประโยชนด�นอนๆ คว�มเสยงกสง ในเชงปฏสมพนธแบบผกผนกบผลตอบแทนอยแลว ต�มแนวคด “high risk, high return” ต�มประมวลรษฎ�กร ไดมก�รยกเวนภ�ษสำ�หรบดอกเบยเงนฝ�ก ไวดงนครบก. ดอกเบยสล�กออมสน หรอ ดอกเบยเงนฝ�กออมสนของรฐบ�ลเฉพ�ะประเภทเงนฝ�กเผอเรยกข. ดอกเบยเงนฝ�กประเภทออมทรพยทไดรบจ�กสหกรณ
[23]
ค. ดอกเบยเงนฝ�กธน�ค�รในร�ชอ�ณ�จกรประเภทเผอเรยก (ออมทรพย) จำ�นวนไมเกน 20,000 บ�ทตอปง. ดอกเบยเงนฝ�กทไดรบจ�กธน�ค�รในประเทศไทย และจ�กสหกรณออมทรพย ซงฝ�กเงนเปนร�ยเดอนตดตอกนมระยะเวล�ไมนอยกว� 24 เดอน โดยมยอดเงนฝ�กแตละคร�วเท�กนแตไมเกน 25,000 บ�ท/เดอน และรวมทงหมดตองไมเกน 600,000 บ�ทสำ�หรบดอกเบยทไดรบในลกษณะอน ตองถกหกภ�ษเงนได ณ ทจ�ย 15% แตตอนสนปมสทธเลอกว�จะนำ�ดอกเบยรบดงกล�วไปรวมคำ�นวณในก�รยนแบบ ภ.ง.ด.90 หรอไมกได อ�ท ดอกเบยเงนฝ�กประจำ� ดอกเบยเงนใหกยมทไดรบจ�กบรษทหรอห�งหนสวนนตบคคล ดอกเบยพนธบตร ดอกเบยตวเงนทไดจ�กบรษทหรอห�งหนสวนนตบคคล เปนตน
ตวอย�ง 14 ‘คณพรง’ ส�วเรงเมอง ซงไดรบเงนทองและสมบตพสถ�รม�กม�ยจ�กส�มแตละคน จงกระจ�ยเงนฝ�กต�มธน�ค�รต�ง ๆ ดงน กรณยอดเงนรวมเพยง 1 ล�นบ�ท ใหฝ�กเผอเรยกทงหมด จะไดรบดอกเบยเงนฝ�กตอป 17,500 บ�ท (อตร�ดอกเบย 1.75%) ซงทำ�ใหไดรบยกเวนภ�ษเงนไดทงจำ�นวน ต�มม�ตร� 42 (8) (ค) แหงประมวลรษฎ�กรท�งเลอกอน เชน ฝ�กสล�กออมสน ซงดอกเบย (อตร�ตำ�กว�ธน�ค�รพ�ณชยทวไป) กไดรบยกเวนภ�ษเงนไดเชนกน แตมสทธลนร�งวล (คล�ยลอตเตอร) ซงกไดรบยกเวนภ�ษอกนนแหละ ต�มม�ตร� 42 (11) แหงประมวลรษฎ�กร หรอถ�อย�กลนร�งวลใหญกใหแบงเงนไปซอลอตเตอร ถ�ถกร�งวลใหญ กไมตองเสยภ�ษเหมอนกน (ม.42 (11)) … แฮ ๆ ดจรง ๆกรณมเงนรวม 10 ล�นบ�ท ในภ�วะข�ลงของตล�ดเงนเชนน ถ�ท�นนำ�เงนทงกอนไปฝ�กธน�ค�ร แมคว�มเสยงไมม แตคงมใชวธทฉล�ดนก กรณข�งตน ใหแบงเงนเปน 2 สวน สวนแรกฝ�กเผอเรยกในวงเงน
[24]
ประม�ณ 1.14 ล�นบ�ท ไดรบดอกเบยไมเกน 20,000 บ�ท (อตร� 1.75%) ซงยกเวนภ�ษเงนไดทงจำ�นวน สวนท 2 วงเงน 8.86 ล�นบ�ท ฝ�กประจำ�ไดรบดอกเบย 221,500 บ�ท (อตร� 2.50%) ถกหกภ�ษเงนได ณ ทจ�ยไว 15% ซงสงกว�ก�รนำ�ดอกเบยไปยนแบบ ภ.ง.ด.90 ตอนปล�ยป (กรณมเงนไดประเภทเดยว) โดยจะเสยภ�ษเงนไดเพยง 11,650 บ�ท เท�นน ดงนน ก�รจะพจ�รณ�เลอกเสยภ�ษโดยวธถกหกภ�ษ ณ ทจ�ย 15% หรอโดยวธเลอกยนแบบ ภ.ง.ด.90 จงขนอยกบฐ�นเงนได (ดอกเบย) ของคณพรงนนเอง อย�งไรกต�มเรองของก�รลงทนใด ๆ กต�ม คำ�ตอบสดท�ยในก�รตดสนใจอ�จมใชประเดนภ�ษ แตตองพจ�รณ�ผลตอบแทนสทธหลงภ�ษและคว�มเสยงเปนเกณฑ !8.2 ซอหนวยลงทนในกองทนรวมเพอก�รเลยงชพ (Retirement Mutual Fund (RMF))พจ�รณ�ในแงก�รลงทน กคล�ยกบก�รนำ�เงนไปซอหนของกองทนต�ง ๆ ในตล�ดหลกทรพย (Stock Exchange of Thailand (SET)) นนแหละครบ แต RMF จะไดประโยชนท�งภ�ษสงกว� เพร�ะวตถประสงคและแนวคดของ กลต. และกระทรวงก�รคลง กคอมงใหเปนท�งเลอกในก�รออมระยะย�วแกผทอยใน ‘วยทอง’ โดยใหสทธประโยชนท�งภ�ษทงข�เข� (ตนท�ง) และข�ออก (ปล�ยท�ง) ดงนครบด�นข�เข� (เมอลงทน) ใหยกเวนเงนไดพงประเมนเท�ทไดจ�ยเปนค�ซอหนวยลงทน RMF ในอตร�ไมเกน 15% ของเงนไดประจำ�ป แตรวมแลวไมเกน 300,000 บ�ทตอป (กฎกระทรวง # 228 (พ.ศ. 2544) ใชบงคบ 1 มกร�คม 2544 เปนตนไป)
ตวอย�ง 15 ‘กวยเจง’ กรรมก�รบรห�รบรษทผค�ซด (ไมเถอน) ร�ยใหญ จำ�กด วย 50 ป เงนเดอน 2 ล�นบ�ทตอป ตดสนใจซอหนวยลงทน RMF จำ�นวน 300,000 บ�ท (เตมจำ�นวน 15% ของ 2 ล�นบ�ท) กจะเหลอเงนไดพงประเมนต�มม�ตร� 40 (1) ซงตองเสยภ�ษต�มแบบ ภงด.91 เพยง 2 ล�นบ�ท – 300,000 บ�ท = 1.7 ล�น
[25]
บ�ทเท�นน เนองจ�กเงนไดของกวยเจงข�งตน ตกอยในชวงอตร�ภ�ษ 30% กรณจงประหยดภ�ษเงนไดบคคลธรรมด� ลงม�ไดถง 30% ของ 300,000 บ�ท = 90,000 บ�ท เลยทเดยว !b อนง ก�รทจะไดสทธประโยชนดงกล�วนน ผลงทนจะตองเข�ต�มหลกเกณฑและเงอนไขของประก�ศอธบดเกยวกบภ�ษเงนได # 90 ดวย อ�ท
· ประเภทเงนไดทยกเวนภ�ษ จะตองเปนเงนไดต�มม�ตร� 40 (1) (2) (6) (7) (8) และเงนไดประเภทค�แหงลขสทธทมไดรบโอนโดยท�งมรดก
· ผมเงนไดตองซอหนวยลงทนในกองทน RMF ไมนอยกว�ปละ 1 ครง อย�งตอเนองทกป จะหยดลงทนเกน 1 ปไมได โดยยอดเงนลงทนตองไมตำ�กว� 3% ของเงนไดตอป หรอมจำ�นวนไมนอยกว� 5,000 บ�ทตอป
· ผมเงนไดตองถอหนวยลงทน RMF ไวไมนอยกว� 5 ป และไถถอนไดกตอเมอบคคลนนมอ�ยไมตำ�กว� 55 ปบรบรณ
· ตองไมรบเงนปนผลหรอผลประโยชนอนใดจ�กกองทน RMF ในระหว�งเวล�ทลงทน เวนแตกรณมก�รไถถอนหนวย ลงทนเท�นน
· ตองไมกยมเงนหรอเบกเงนจ�กกองทน RMF ทตนไดซอหนวยลงทนไวด�นข�ออก (เมอไถถอน) ใหยกเวนภ�ษใหแกเงนหรอผลประโยชนใด ๆ ทผลงทนใน RMF ไดรบจ�กกองทน เพร�ะเหตสงอ�ย ทพพลภ�พ หรอต�ย โดยมหลกเกณฑและเงอนไข ต�มประก�ศอธบดเกยวกบภ�ษเงนได # 91 (พ.ศ. 2544) ดงน(1) กรณเหตสงอ�ย ผถอหนวยลงทนตองมอ�ยไมตำ�กว� 55 ป และถอหนวยลงทน RMF ม�แลวไมนอยกว� 5 ป(2) กรณทพพลภ�พ ตองมใบรบรองจ�กแพทย โดยแสดงคว�มเหนว�ผถอหนวยลงทนทพพลภ�พ จนไมส�ม�รถประกอบอ�ชพ ซงกอใหเกดเงนไดทจะตองนำ�ม�ซอหนวยลงทนในกองทน RMF ไดอกตอไป
[26]
(3) กรณต�ย ตองเปนกรณทผถอหนวยลงทน ถงแกคว�มต�ยในระหว�งก�รถอหนวยลงทนในกองทน RMF8.3 ก�รลงทนซอหนในตล�ดหลกทรพย (SET)พดถงก�รซอหนทไร ผเขยนยงเจบใจและปวดร�วเปนทสด เพร�ะเจงไปแลว 2 รอบ รอบแรกเมอครงรฐบ�ลของ พล.อ.ชวลต ยงใจยทธ ปด 56 สถ�บนก�รเงนในป 2540 ครงทสองกเมอร�ว 3 ปกอน ตอนดชนอยตรง 600 – 700 จด ทำ�ใหตองตดหนจำ�นวนม�กอยใน SET ม�จนทกวนน ! ตงแตเดอนกมภ�พนธ 2545 ถงปจจบน เชนคมแบค อกแลว คอตล�ดหนกลบม�วบว�บอกครง เรยกว�แทงตวไหนกรบทรพยทงนน แตผเขยนยงเขดเขยวอย ยงกลวลกโปงจะแตก ห�กต�งช�ตย�ยฐ�นก�รลงทนไปทอน (ซงมโอก�สตลอดเวล� เพร�ะเข�เปนผกำ�หนดดชนได) แตสำ�หรบ เซยนหน กสดแตท�นจะพจ�รณ�ก�รเข�ออกจ�กตล�ดหนกนเอ�เอง (เพร�ะยงไง กเปนข�ประจำ�ของตล�ดและชำ�น�ญอยแลว) เพยงแตตองตงเกณฑ cut loss ใหด จะไดไมเจบตวซำ�ซ�กอก ! พดถงภ�ษอ�กร กฎกระทรวง # 187 (พ.ศ. 2534) แหงประมวลรษฎ�กร ไดยกเวนภ�ษเงนได สำ�หรบ “เงนไดจ�กก�รข�ยหลกทรพยในตล�ดหลกทรพยแหงประเทศไทย แตไมรวมถงเงนไดจ�กก�รข�ยหลกทรพยทเปนหนกหรอพนธบตร” ประเดนของก�รลงทนซอหนในตล�ดหลกทรพยในภ�วะผนผวนเชนนจงมใชเรองภ�ษอ�กร แตแขวนอยกบโชคและว�สน�พอสมควร โดยอ�จแบงนกลงทนเปน 2 กลม กลมแรก คอ พวกลงทนระยะย�ว (value investor) ซงเสยงนอยแตมนคงนน ผเขยนให นำ�หนกฝมอไว 80% + โชค 20% แตสำ�หรบพวกแมลงเม� (เอย ! นกเกงกำ�ไร + เลนสน) นนเสยงสง จนคล�ยก�รพนน หรออ�จเครยดจนเกดโศกน�ฏกรรม กมใหเหนม�แลว สำ�หรบชนกลมหลงคงใหนำ�หนกทโชค 90% + ฝมอแค 10% เท�นนแหละ !
9. ระบบบญชและเอกส�ร ตองครบถวนสมบรณ
[27]
จรงอย แมว�ต�มพระร�ชบญญตก�รบญชจะกำ�หนดใหเฉพ�ะนตบคคล และกจก�รรวมค� (ต�มประมวลรษฎ�กร) เท�นน ทมหน�ทตองจดทำ�บญช สวนบคคลธรรมด� ห�งหนสวนส�มญ และคณะบคคล แมว�ไมมหน�ทตองจดทำ�บญชเพอยนงบก�รเงนตอท�งร�ชก�ร แตในท�งปฏบต คงตองฟนธงว� ผประกอบธรกจก�รค�ทกร�ยควรตองจดทำ�บญช เพอใหทร�บถงสถ�นะท�งก�รเงน (งบดล) และผลก�รดำ�เนนง�น (งบกำ�ไรข�ดทน) ของกจก�ร เพอประโยชนในก�รบรห�รง�นของตนก�รนำ�ผ�ผกต� จบหมนจนงง แลวสงลงชกมวยทะเล ยอมคลำ�ไมถกเป�และไรทศท�งฉนใด กอ�จเปรยบไดกบกจก�รทไมมงบก�รเงนเปนตะเกยงนำ�ท�งฉนนนเชอหรอไมว� กว� 90% ของธรกจ SMEs ในบ�นเร� ไมเคยทร�บผลก�รประกอบก�รทชดเจนเปนรปธรรมเลย สวนใหญจะประเมนจ�กสภ�พคลอง แลวเข�ใจเอ�เองว� “ตมกำ�ไรง�มเหลอเกน” ทงทเงนดงกล�วอ�จเปนสนทรพยทรอก�รชำ�ระหนค�สนค�สำ�หรบระบบเอกส�รประกอบก�รบนทกบญช (supporting documents) กมคว�มสำ�คญม�กทงในแงของก�รบญชและภ�ษอ�กร ร�ยก�รค� (transaction) ใดทข�ดเอกส�รหลกฐ�นสนบสนน ยอมทำ�ใหนำ�หนกของก�รบญชออนดอยลงกล�วในแงกฎหม�ยภ�ษอ�กร แมประมวลรษฎ�กรมไดบญญตชดเจนถงระบบบญชและเอกส�รหลกฐ�น แตในขนก�รตรวจสอบคว�มถกตองของร�ยก�รค�ต�งๆ ทนำ�ม�คำ�นวณเปนร�ยได / ร�ยจ�ยท�งภ�ษอ�กร ลวนตองอ�ศยคว�มครบถวนสมบรณของระบบบญชและเอกส�รสนบสนนทงสน ถงจะรอดจ�กคมกระบของเหล�น�ยตรวจทงหล�ยไปไดโดยเฉพ�ะในกรณของกจก�รทเข�ลกษณะเงนไดต�มม�ตร� 40(5) (6) (7) และ (8) แหงประมวลรษฎ�กร (ค�เช� วช�ชพอสระ ก�รรบเหม�กอสร�ง ก�รพ�ณชยกรรม อตส�หกรรม เกษตรกรรม และขนสง เปนตน) ซงกฎหม�ยยอมใหเลอกหกค�ใชจ�ยได 2 แบบ คอ (1) แบบเหม�ในอตร�คงทต�มทกำ�หนดไวในพระร�ชกฤษฎก� # 11 และ (2) หกค�ใชจ�ยต�มทเกดขนจรง (ซงกรณนจะตองส�ม�รถ
[28]
สำ�แดงเอกส�รหลกฐ�นประกอบก�รจ�ยใหถกตองครบถวน ห�ไมแลวกจะเข�ข�ยเปนร�ยจ�ยตองห�ม โดยนำ�บทบญญตต�มม�ตร� 65 ทว และ 65 ตร ม�บงคบใชโดยอนโลม)
ตวอย�ง 16 ‘พอล’ เจ�ของกจก�รสร�งภ�พยนตรโทรทศน ในน�มคณะบคคล พอล เอนเตอรเทนเมนท มร�ยจ�ยในก�รผลตภ�พยนตร “ส�ยลมและแสงด�ว” ซงสวนใหญไปถ�ยทำ�ทประเทศนวซแลนด กรณจะตองมเอกส�รหลกฐ�นประกอบก�รจ�ยทกรมสรรพ�กรยอมรบ อ�ท (ต�ร�ง)
ถ�มว�ก�รมระบบบญชและเอกส�รทครบถวนสมบรณจะชวยประหยดภ�ษไดอย�งไร?อรรถประโยชนทชดเจนมดงนครบ(1) ทำ�ใหก�รคำ�นวณร�ยได / ร�ยจ�ยเพอเสยภ�ษเปนไปอย�งถกตองชดเจน จงไมตองถกหม�ยเรยกเพอทำ�ก�รตรวจสอบ ซงเปนก�รประหยดกำ�ลงก�ย / กำ�ลงทรพยไวตอสกบคแขงท�งก�รค� โดยไมตองพะวงหลง (สรรพ�กร) ซงเปน opportunity cost(2) ไมตองเสยเบยปรบ (1 เท�ของเงนภ�ษทชำ�ระข�ด) และเงนเพม 1.5% ตอเดอน(3) ไมถกขย�ยฐ�นภ�ษ เพร�ะส�ม�รถตอบคำ�ถ�มต�ง ๆ ของเจ�พนกง�นไดอย�งหมดจรด
[29]
ไรตำ�หนและไฝฝ�ร�ค
10. สทธประโยชนจ�กเงนไดทไดรบก�รยกเวนภ�ษในประมวลรษฎ�กร ไดมก�รบญญตใหมก�รยกเวนภ�ษเงนไดบคคลธรรมด�ไวถง 80 – 90 ร�ยก�ร (ม�ตร� 42 และกฎกระทรวง # 126) นอกจ�กนน ผมเงนไดยงส�ม�รถหกค�ลดหยอนไดอก 9 ร�ยก�ร (ม�ตร� 47)ในท�งปฏบตพบว�ผเสยภ�ษสวนใหญมไดใชสทธประโยชนต�ง ๆ ดงกล�วนเลย ดวยหล�ยเหตผล อ�ท ไมเข�ใจในขอกฎหม�ย ไมมเอกส�รม�สำ�แดงใหครบถวนต�มเงอนไขทกฎหม�ยกำ�หนด ทำ�ใหหมดสทธใชสทธประโยชนดงกล�ว เชน กรณดอกเบยเงนกยมเพอซอบ�น ซงประก�ศอธบดเกยวกบภ�ษเงนได # 86 กำ�หนดใหตองมหนงสอรบรองก�รกยมจ�กสถ�บนก�รเงนเปนตน
ตวอย�ง 17 ‘คณหนบอย’ (ถกลเกยรต) เพงแตงง�นในชวง Valentine 2002 ทผ�นม� แมจะสมรสระหว�งป (ไมเตมปภ�ษ) คณบอย กมสทธหกลดหยอนภรย�ในปภ�ษ 2545 ได แตในกรณนบงเอญภรย� กเปนคนเกงและยงคงทำ�ง�นเปนเลข� ของอ�ก (ไพบลย) อย ดงนนในปภ�ษ 2546 (ซงคว�มเปนส�มภรย�มอยเตมปภ�ษแลว) กเลยตองว�งแผนภ�ษใหภรย�แยกยนแบบ ภ.ง.ด.91 ต�งห�กจ�กส�ม (ต�งคนต�งหกลดหยอนของตน) ซงจะทำ�ใหประหยดภ�ษกว�ก�รนำ�เงนเดอนของภรย� ไปรวมยนแบบในน�มของส�มสมมตว�คณปรม (ภรย�ของคณบอย) ไดรบเงนเดอนเดอนละ 50,000 บ�ท ค�เบยเลยงในก�รตดตอง�นนอกสถ�นทตลอดป 20,000 บ�ท ค�รกษ�พย�บ�ลบด� ม�รด� (เบกต�มจ�ยจรง) 7,000 บ�ท ชดเครองแบบพนกง�น 5 ชด รวมร�ค� 15,000 บ�ท และโบนสอก 100,000 บ�ท รวมมลค�ยอดเงนทไดรบตลอดป 2544 เปนเงน 742,000 บ�ท แตในก�รยน ภ.ง.ด.91 ปภ�ษ 2544 คณปรม ตองนำ�เงนไดไปเสยภ�ษเพยงเฉพ�ะค�เงนเดอน 600,000 บ�ท + ชดพนกง�นเพยง 3 ชด 9,000 บ�ท + โบนส 100,000 บ�ท รวม 709,000 บ�ท เท�นน
[30]
สวนค�เบยเลยง 20,000 บ�ท + ค�รกษ�พย�บ�ล 7,000 บ�ท + ชดฟอรมพนกง�น 2 ชดแรก 6,000 บ�ท จะไดรบยกเวนภ�ษเงนได ต�มม�ตร� 42 (1) และ กฎกระทรวง # 126 (4) และ (34) ต�มลำ�ดบ สำ�หรบเงนไดกรณอน ๆ ทไดรบยกเวนภ�ษ อ�ท(1) ค�สอนหนงสอของผเขยนในฐ�นะอ�จ�รยพเศษ มห�วทย�ลยธรรมศ�สตร (ม�ตร� 42 (7) ถ�เปนเงนไดจ�กมห�วทย�ลยเอกชนจะตองเสยภ�ษ)(2) ค�สนไหมทดแทนเพอก�รละเมด เชน กรณไดรบค�ชดใชคว�มเสยห�ยจ�กอบตเหตรถยนต เปนตน (ม�ตร� 42 (13))(3) ก�รยกบ�นและทดนใหแกบตร โดยชอบดวยกฎหม�ย (ไมรวมบตรบญธรรม) กไมถอเปนก�รข�ยต�มม�ตร� 39 แหงประมวลรษฎ�กร (กฎกระทรวง # 126 (18))(4) เงนไดทลกจ�งจ�ยเปนเงนสะสมเข�กองทนสำ�รองเลยงชพในอตร�ไมเกน 15% ของค�จ�งนน 10,000 บ�ทแรก จะไดรบลดหยอนภ�ษ สวนทเกน 10,000 บ�ท แตไมเกน 290,000 บ�ท จะไดรบยกเวนภ�ษต�มกฎกระทรวง # 126 (35)(5) เงนชดเชยทลกจ�งไดรบต�มกฎหม�ยคมครองแรงง�น กรณถกออกจ�กง�นโดยไมสมครใจ ในจำ�นวนไมเกนเงนเดอน 10 เดอนสดท�ย แตไมเกน 300,000 บ�ท เชน ไดรบซองข�ว 6 เดอนเปนตน แตไมรวมถงกรณทไดรบเงนชดเชยเพร�ะเหตเกษยณอ�ย หรอสนสดสญญ�จ�ง (กฎกระทรวง # 126 (51)) ฯลฯ
เงนบรจาคกบการหกลดหยอนทางภาษ (จาย 1 ได 2) เงนบรจ�กเพอก�รศกษ�และเพอก�รกฬ� ไดรบก�รยกเวนภ�ษเงนไดบคคลธรรมด� และภ�ษเงนไดนตบคคล หรอทเรยกว�จ�ย 1 ได 2 หรอ จ�ย 1 ได 1.5 ม�ดกนนะครบ1. เงนบรจ�คเพอสนบสนนก�รศกษ� สำ�หรบบคคลธรรมด� ส�ม�รถนำ�ม�หกลดหยอนได 2 เท�ของทจ�ยจรง แตไมเกน 10% ของร�ยไดหลงหกค�ใชจ�ยและค�ลดหยอน
[31]
สำาหรบนตบคคล สามารถนำามาหกเปนคาใชจายได 2 เทาของจำานวนเงนหรอมลคาทรพยสนทบรจาคไป ทงนตองไมเกนรอยละ 30 ของกำาไรสทธกอนหกเงนบรจาคเพอการศกษาและเพอการกฬา อางองตาม พรก.ประมวลรษฎากร ฉบบท 420 พ.ศ.2547 ตรวจสอบรายชอ สถานศกษาทสามารถนำามาหกลดหยอนได2. เงนบรจ�คเพอสนบสนนก�รกฬ� สำาหรบบคคลธรรมดา สามารถนำามาหกลดหยอนได 1.5 เทาของทจายจรงแตไมเกนรอยละ 20 ของรายไดหลงหกคาใชจาย และคาลดหยอน สำาหรบนตบคคล สามารถนำามาหกเปนคาใชจายได 1.5 เทาของจำานวนเงนหรอมลคาทรพยสนทบรจาคไป ทงนตองไมเกนรอยละ 20 ของกำาไรสทธกอนหกเงนบรจาคเพอการศกษาและเพอการกฬา คาใชจายเพอสนบสนนการกฬา ตองเปนคาใชจายเพอการ ดงตอไปน (1) จดหาอปกรณกฬาสำาหรบการฝกซอมหรอการแขงขนกฬา(2) สงเสรมสนบสนนการพฒนานกกฬาและบคลากรดานกฬา อางองตาม พรก.ประมวลรษฎากร ฉบบท 458 (พ.ศ.2549)
วางแผนการเงน วางแผนภาษสงดดทไมควรมองขามอครชย จงดไพศาล
ผชำานาญการสายงานพฒนาบคลากร
[32]
บรษทไทยประกนชวตจำากด
การวางแผนภาษสำาหรบบคคลธรรมดาเปนสงทจำาเปนมากทงสำาหรบกลมทเปนมนษยเงนเดอนและไมเงนเดอนทงหลาย โดยเฉพาะบคคลทมรายไดมาก เพราะจำานวนภาษทตองจายของบคคลจะถกคำานวณจากฐานรายไดของบคคลเปนหลก และยงไปกวานน ระบบภาษสำาหรบบคคลธรรมดาในประเทศไทย ยงเกบภาษเงนไดบคคลธรรมดาแบบอตรากาวหนา ซงหมายถงฐานรายไดยงสง อตราภาษจะยงแพง ตามตารางดงน
เงนไดสทธตงแตเงนไดสทธ
จำานวนสงสดของขน
อตราภาษ
รอยละ
ภาษในแตละ
ขนเงนได
0 ถง 100,000 100,000 5 ยกเวน
เกน 100,000 ถง 150,000 50,000 10 ยกเวน
เกน 150,000 ถง 500,000 350,000 10 35,000
เกน 500,000 ถง 1,000,000 500,000 20 100,00
0
เกน 1,000,000 ถง 4,000,000 3,000,000 30 900,00
0
เกน 4,000,000 บาท ขนไป 37
และแนนอน คนทยงมรายไดมากกจะตองเสยภาษดวยจำานวนเงนทสง ตวอยางเชน นายปรองดองมเงนไดสทธตอปคอ 650,000 บาท ดงนน นายปรองดองจะตองจายภาษเปนเงน 65,000 บาท มาจากการคำานวณตามนคอ
[33]
เงนไดสทธ
650,000
150,000
ยกเวน 0
350,000 10%
35000
150,000 20%
30000
รวม650,000
650,000
65000
อยางไรกด ประเดนทจะตองนำามาเจาะลกกนอยางยงกคอคำาวา “เงนไดสทธ” ตอป เพราะเงนไดสทธมไดหมายถงเงนไดทงหมดตอปของบคคลธรรมดา ถาเปนเงนไดทงหมดตอปของบคคลทางสรรพากรเขาเรยกวา “เงนไดพงประเมน”
จากเงนไดพงประเมนมาเปนเงนไดสทธจะตองผานการหกออกของรายการตางๆ ตามกฎหมายประมวลรษฎากรซงพอจะสรปออกมาในรปของสมการไดคอ
จากสมการน จะเหนไดวา หากเราจะทำาใหเสยภาษนอยลง เราจะ
ตองทำาใหเงนไดสทธนอยลง และเงนไดสทธจะนอยลงไดนน กจะมาจาก 3 สวน คอ “คาใชจาย” “คาลดหยอน” และ “เงนบรจาค” อยางไรกด สวนทบคคลธรรมดามกจะนำามาวางแผนภาษเพอการจายภาษทนอยลงอยางมเหตมผลกคอสวนของคาลดหยอน และเงนบรจาค
ในบทความน ตองการจะเนนการวางแผนภาษทการใชคาลดหยอนตางๆ ตามทรฐอนญาตให โดยเฉพาะดานการออมหรอการลงทนในรปแบบทสามารถนำาเงนทออมหรอลงทนนนไปหกคาใชจายไดจรงตามจำานวนทออมหรอลงทนในปภาษนนๆ เชน การออมในประกนชวตทมระยะเวลาความคมครองของกรมธรรมตงแต 10 ปขนไป โดยหากเราซอประกนชวตและจายเบยประกนจำานวน 100,000 บาทตอป เราสามารถนำาเงน 100,000 นไปหกเปนคาลดหยอนเพอลด “เงนได
เงนไดสทธ = เงนไดพงประเมน – คาใชจาย – คาลดหยอน – เงนบรจาค
[34]
สทธ” อนจะสงผลใหเราจายภาษนอยลง และเงนทเอาไปออมในประกนชวตกนไมไดหายไปไหน เพยงแคเลอนเวลาในการใชเงนออกไปตามอายกรมธรรม เมอครบอายกรมธรรมแลว เราจะไดเงนจำานวนนกลบมาจากการไถถอนกรมธรรมบวกผลตอบแทนนดหนอย ไดความคมครอง แลวแถมไดลดภาษดวย ซงนกคอตวอยางหนงของการวางแผนภาษนนเอง
เพอใหเหนตวเลขชดๆ ลองคดดครบ หากฐานภาษสงสดของเราอยในชวงอตราภาษ 30% (นนคอเงนไดสทธของเราเกน 1,000,000 บาทขนไป) สมมตเชน เรามเงนไดสทธอยท 1,100,000 บาท นนคอเราจะตองจายภาษในปนนเทากบ 165,000 บาท (จากตารางคอลมน “ภาษในแตละขนเงนได” 35,000 + 100,000 + 30,000) โดยเงนจำานวนนเราสามารถเทยบกบตารางภาษขางบนไดวา เงนไดสทธ 1 ลานบาทแรกเสยภาษจำานวน 135,000 บาท สวนทเกนลาน 100,000 บาท เสยภาษในอตรา 30% นนคอตองเสยจำานวน 30,000 บาท (100,000 x 30%) รวมเปน 165,000 บาท
หากเราเอาเงน 100,000 บาทนเลอนเวลาการใชออกไปโดยการออมอยในกรมธรรมประกนชวตประเภทออมทรพย อายความคมครอง 10 ป เทากบวาในปนนเราประหยดภาษไปได 30,000 บาท ซงหากเทยบกบเงนทลงออมไป 100,000 บาท เทากบวาเรากำาไรจากการออมไปแลว 30%
นอกจากน หากกรมธรรมประกนชวตทเราไปซอใหอตราผลตอบแทนตอเงนออมอกประมาณ 3%ตอป เทากบวา รวมๆ แลว เราไดอตราผลตอบแทนจากการออมของเงน 100,000 บาทนท 33% ตอปจากการวางแผนภาษทชาญฉลาด
แนนอนครบ การทเราจะวางแผนภาษดวยวธซอประกนนน เราจะตองซอประกนชวตดวยเงนออม ไมใชเงนทหมนใชในชวตประจำาวน เพอใหเขาในเกยวกบระบบการเงนในชวตประจำาวน จงขออธบายเกยวกบเงนออมตามหวขอตอไป
[35]
ทมาของเงนออม รายรบกบทมาคนเราโดยปกตจะมรายไดจากแหลงตางๆ ตามความสามารถและ
ความถนดของตน บางกมรายไดจากการเปนลกจางพนกงานบรษท ซงโดยปกตพนกงานบรษทกจะมรายไดในรปของเงนรบรายเดอนทเรยกกนตดปากวา “เงนเดอน” คนกลมนกจะตองบรหารสภาพคลองกนเปนรายเดอน
กอนจะมรายไดจากการเปนพนกงานบรษท กอาจจะเปนนกศกษาทตองของเงนจากพอแมผปกครอง พอแมสวนหนงมกจะใหเงนลกเปนรายสปดาห กทำาใหนกศกษาสวนหนงตองหมนเงนรายสปดาห แตพอมาเปนพนกงานกนเงนเดอน จงตองบรหารเงนหมนเวยนแบบรายเดอน
บางคนมความสามารถพเศษบางอยาง กสามารถใชความสามารถพเศษของตนไปหารายไดดวยการมอาชพอสระ ไดรายไดเปนงานๆ ไป บางเดอนงานมากรบเงนมาก บางเดอนงานเขานอยกรบเงนนอย อาท พวกรบจางทำาเวบไซต รบจางเขยนแบบดวยโปรแกรม Auto Cat เปนตน
บางคนมทนรอนตดตวมาบาง กสามารถเปดรานขายของ คนกลมนมรายรบเปนรายวน ซงกจะตองหมนเงนเปนรายวนเพอใหเกดสภาพคลองอยางตอเนอง
นอกจากนกยงมกลมทกำาลงทวเตบโตขนในสงคม นนคอกลมวยเกษยณทบางรายอาจมรายรบเพยงจากดอกเบยธนาคาร และพนธบตร รวมทงหนก ซงคนกลมนจะมรายรบทกๆ ครงปจากดอกเบยรบทธนาคาร หรอรฐบาลและบรษททเปนเจาของหนกทยอยจายดอกเบยใหทกๆ ครงป โดยประมาณของเดอนทรบเงนจะอยทเดอนมนาคมหรอเมษายน และเดอนกนยายนหรอตลาคมของทกป ทำาใหคนกลมนจำาเปนตองบรหารเงนระยะยาวกวากลมอนอยมากกวาหนอย
รายจายทจายไป
[36]
คนเราทกคนลวนมรายจายดวยกนทกคน เมอยงเลกกมพอแมคอยออกเงนจายให แตเมอโตขนกจะตองจายดวยตนเอง นกวางแผนทางการเงนไดจดแบงรายจายประจำาของบคคลออกเปน 2 ประเภท คอรายจายประจำาแบบคงท และรายจายประจำาแบบผนแปร
รายจายประจำาแบบคงท คอรายจายทจายเปนงวดๆ ละเทาๆ กน โดยงวดเวลานนอาจเปนไดทงงวดเดอนหรองวดปกได ตวอยางของงวดเดอนเชน คาผอนรถ คาผอนบาน รวมถงการจายเพอการสะสม เชนการฝากเงนทกเดอนในบญชเงนฝากประจำา และตวอยางของงวดป เชน คาเบยประกนชวต คาเบยประกนรถยนต
รายจายประจำาแบบผนแปร คอรายจายทมทกๆ ชวงเวลาหนงอยางแนนอน อนเปนรายจายเพอการดำารงชพตามสไตลการใชชวตของแตละบคคล อาจเปนชวงวน สปดาห เดอน หรอกระทงปละครง โดยการจายในแตละชวงเวลาไมเทากน อาท อาหารซงตองกนทกวนคาเดนทางทอาจตองจายทกวนหรอเปนคานำามนรายสปดาห คาใชจายเพอการสนทนาการทอาจมทกสปดาห คาใชจายเกยวกบสาธารณปโภคเชนคานำาคาไฟฟาทตองจายทกๆ เดอน หรอแมกระทงคาใชจายทางการเงนเชนคาธรรมเนยมบตรเครดตหรอคาธรรมเนยมบญชเงนฝากออมทรพยทตองจายปละครง
นอกจากนยงมรายจายเพอการสะสมเขากองทนทตงขนเองของผเปนเจาของเงนเพอวตถประสงคเฉพาะ เชน จายเพอสะสมเขากองทนสวนตวเพอการซอรถยนต ฯลฯ
วงเงนหมนเวยนการบรหารเงนเพอมไวใชจายอยางไมขาดมอตามวถการใชชวต
ของแตละบคคลสามารถเรยกอกอยางหนงแบบเชงวชาการวา “การบรหารสภาพคลอง” ซงแนนอนวา หากเราจะสามารถรกษาสภาพคลองไดนน เราจำาเปนตองมเงนกอนหนงทพรอมใชเสมอในยามทเราตองการใชในชวงเวลาหนงๆ เงนกอนนนเราเรยกวา “วงเงนหมนเวยน”
[37]
โดยปกตแลว วงเงนหมนเวยนของแตละบคคลไมเทากน บางคนตองสำารองไวมาก บางคนกไมจำาเปนตองสำารองไวมาก ทงนขนอยกบสภาพวถการดำารงชวตของแตละบคคล (Life style) และภาระทบคคลคนนนตองแบกรบไว อาท เลยงดบตร สงเสยนองเลาเรยน ฯลฯ ถาเปรยบไปแลว วงเงนหมนเวยนกเหมอนกบแทงคสำารองนำาไวใช โดยนำาในแทงคเปรยบเหมอนเงน ขนาดของถงเปรยบเหมอนวงเงนหมนเวยนทควรม
ขนาดของวงเงนหมนเวยนของบคคลแตละคนสามารถกำาหนดไดจากคาใชจายประจำาของบคคลนนโดยเฉลยในแตละเดอน คาใชจายประจำาในทนหมายรวมถงคาใชจายประจำาทคงทและผนแปร โดยหลกการ วงเงนหมนเวยนของแตละบคคลจะอยระหวาง 4-6 เทาของคาใชจายประจำาโดยเฉลยตอเดอนของบคคล เชน หากนายหนงมคาใชจายประจำาเฉลยตอเดอนคอ 20,000 บาท เขาควรมวงเงนหมนเวยนไวใชจายทสำารองในรปของเงนสดและเงนฝากในบญชออมทรพยรวมกนอยระหวาง 80,000-120,000 บาท
ประโยชนของการรวงเงนหมนเวยนทบคคลควรมกคอ บคคลจะไดรวาเมอใด และดวยเงนจำานวนเทาใดทบคคลควรจะยายเงนทอยในถงวงเงนหมนของตนเองไปอยในถงเงนออม
ถงเงนหมนและถงเงนออมโดยปกตแลว การบรหารเงนของบคคลควรแบงเงนของตนเอง
ออกเปน 2 ถง นนคอ ถงเงนหมน และถงเงนออม ถงเงนหมนกคอวงเงนหมนเวยน 4-6 เทาดงไดกลาวไวแลว ซงในถงเงนหมนนนเปนเรองของการบรหารสภาพคลองทางการเงนของบคคล ถงเงนหมนจะเกยวของกบการรบและจายเงนโดยบคคลยงคงมความสามารถในจายอยอยางตอเนอง ไมตงหรอหยอนเกนไปทางการเงน
เมอบคคลมเงนเหลอเกนกวาทควรจะเกบไวในถงเงนหมนของตน กควรยายเงนสวนเกนนนไปเกบไวในถงเงนออม ซงแนนอนวารปแบบของเงนทเกบไวในถงเงนออมไมควรจะเปนเงนสดหรอเงนฝาก
[38]
ออมทรพย แตรปแบบของเงนควรอยในรปทมสภาพคลองนอยกวา แตมผลตอบแทนมากขน โดยปกตแลวบคคลควรบรหารเงนออมของตนเองใหไดครบตามวตถประสงคตางๆ ดงนคอ
1.วางแผนภาษ2. วางแผนบรหารความเสยง3. วางแผนเกษยณ4. วางแผนลงทน5. วางแผนมรดกในตอนตนของบทความน เราไดเรมดวยเรองการวางแผนภาษ
และโดยเฉพาะการใชเงนออมไปลงทนในเครองมอทางการเงนประเภทประกนชวตเพอเปนคาลดหยอน อนจะสงผลใหเงนไดสทธทใชในการคำานวณภาษจายตามตารางภาษแบบอตรากาวหนาลดลง
อยางไรกด กรมธรรมประกนชวตทจะใชเพอลดหยอยภาษไดนนตองมเงอนไขดงตอไปนคอ
1. ตองมอายความคมครองตงแต 10 ปขนไป2. เงนคนเฉลยตอปตามสญญากรมธรรมตองมจำานวนไมเกน
20% ของเบยประกนตอป3. หากมการพวงซออนสญญาตางๆ จะนำามารวมเพอการลด
หยอนไมได (ไดแตสญญาหลก)นอกจากประกนชวตกยงมกองทนรวมอก 3 ประเภททสามารถนำา
เงนออมไปลงทนเพอใชลดหยอนภาษไดดวย กองทนรวมทง 3 ประเภทคอ
1. กองทนสำารองเลยงชพ (Provident Fund)2. กองทนรวมเพอการเกษยณอาย (RMF)3. กองทนรวมหนระยะยาว (LTF)
[39]
กลาวโดยสรป หากบคคลรจกและตระหนกถงการวางแผนทางการเงนและการวางแผนภาษทด ยอมทำาใหบคคลมวถชวตและวถการจบจายใชสอยทมประสทธภาพ ไมตกเปนทาสของความไมพอเพยงในจตใจของตนเอง และทสำาคญคอ มความสขตามไลฟสไตลของตนเองไปจวบจนถงวนทตนจากไป
เตรยมตวกนกอนทจะเรมวางแผนภาษ
Business Modelบคคลธรรมดา คณะบคคล / หางหนสวน
สามญเงนไดยกเวนภ�ษ – ค�ใช
จ�ยค�ใชจ�ย (จรง / เหม�)
- ลดหยอน อตร�ภ�ษ 5 – 37%
ค�ลดหยอน 60,000 บ�ท
อตร�ภ�ษ 5 – 37%หางหนสวนสามญ
นตบคคลบรษทจำากด
หางหนสวนจำากด บรษทมหาชนจำากดเสยภ�ษจ�กกำ�ไรสทธ เสยภ�ษจ�กกำ�ไรสทธ
อตร� 15 – 30% อตร� 15 – 30%กจการรวมคา (Joint
Venture)กจการรวมทำา
(Consortium)อตร�ภ�ษ 30%
รปแบบธรกจ (Business Model)
[40]
เมอมร�ยไดเกดขน กมหน�ทจะตองเสยภ�ษ โดยไมสนใจว�คนๆ นนจะเปนใคร อ�ยเท�ไร ร�ยไดนนไดรบม�โดยชองท�งใด
ปจจบนอตร�ภ�ษ 5% ไดรบก�รยกเวน เท�กบเปนอตร� 0% หนวยภ�ษทใกลตวทสดของคนสวนใหญคอ ภ�ษเงนไดบคคล
ธรรมด� และเมอร�ยไดเพมขนม�กๆ คนสวนใหญกเรมห�ผรท�งภ�ษ เพอว�งแผนในก�รจดตงหนวยภ�ษอน
รปแบบธรกจตางๆ ทตองเสยภ�ษ ขออธบ�ยเพอใหเข�ใจพอสงเขปดงน
1. บคคลธรรมดาไมจำ�กดอ�ย เพศ สถ�นภ�พ เชน ท�นฝ�กธน�ค�รในน�มบตร
อ�ย 1 ป เมอไดรบดอกเบย บตรกจะตองเปนผเสยภ�ษเงนไดจ�กค�ดอกเบยทไดรบ โดยธน�ค�รจะหกค�ภ�ษ ณ ทจ�ยในน�มบตรไว
คณย�ยส�ย อ�ย 90 ป ไดรบเงนค�เช�บ�น กตองเสยภ�ษเชนกน
2. คณะบคคล หรอหางหนสวนสามญ (หสม)เปนหนวยภ�ษทเกดขนจ�กก�รทบคคลตงแต 2 คนขนไป รวมกน
ทำ�กจกรรมหรอธรกจ และมร�ยไดในน�มของคณะบคคลหรอห�งหนสวนส�มญ ซงนบเปนหนวยภ�ษเกดใหมทไมตองนำ�เงนไดเข�ม�รวมกบเงนไดของผเปนหนสวน โดยกจก�รประเภทนมหลกก�รคำ�นวณภ�ษใกลเคยงกบบคคลธรรมด�ม�กทสด
สดท�ยเมอเสยภ�ษเรยบรอยแลว มก�รแบงกำ�ไรกนหรอไมแบงกแลวแต กไมตองนำ�กำ�ไรทแบงนนม�เสยภ�ษของผเปนหนสวนอก
3. หางหนสวนจำากด (หจก) หรอหางหนสวนสามญนตบคคล (หสน)
เปนหนวยภ�ษทเกดขนจ�กก�รทบคคลตงแต 2 คนขนไป ตกลงรวมกนลงทนเพอดำ�เนนธรกจและแบงปนกำ�ไรระหว�งกน โดยไดขอจด
[41]
ทะเบยนเปนนตบคคล (บคคลสมมต ไมมตวตน แตมตวแทนทเรยกว� หนสวนผจดก�ร ทำ�หน�ทในนตกรรมต�งๆ แทนนตบคคล)
เมอมก�รแบงสรรกำ�ไรทเสยภ�ษในหนวยนเรยบรอยแลว หนสวนตองนำ�เงนไดจ�กกำ�ไรทไดรบ ม�รบรร�ยไดตนเองและเสยภ�ษ ภ�ษจ�กกำ�ไรทไดรบ
4. บรษทจำากด หรอบรษทมหาชนจำากดเปนหนวยภ�ษทเกดจ�กก�รทผถอหนไดตกลงรวมกนลงทน เพอ
ดำ�เนนธรกจและแบงปนกำ�ไรททำ�ม�ห�ไดใหแกผถอหนทกคนต�มสดสวนก�รลงทน โดยไดขอจดทะเบยนเปนนตบคคลตอกระทรวงพ�ณชย และมก�รแตงตงกรรมก�รเพอทำ�หน�ทในก�รบรห�รง�น รวมถงทำ�นตกรรมต�งๆ แทนนตบคคล
ก�รรบรร�ยไดเมอนตบคคลไดจ�ยเงนปนผล (เงนสวนแบงกำ�ไร) เปนไปเชนเดยวกบห�งหนสวนจำ�กด
5. กจการรวมคาเปนก�รเกดหนวยภ�ษใหม จ�กก�รรวมทนระหว�งนตบคคลกบ
นตบคคลอน หรอนตบคคลกบบคคลธรรมด� เพอแบงปนกำ�ไรททำ�ม�ห�ไดและเสยภ�ษในหนวยภ�ษใหม
6. กจการรวมทำาไมมหนวยภ�ษใหมเกดขน แตเปนก�รรวมกนทำ�ธรกจกบผอน เมอ
ไดรบเงนกจะรบรร�ยไดในสวนง�นทตนเองรบผดชอบ เสยภ�ษในหนวยภ�ษเดมของตนเอง
ห�กมปญห�ว� แลวหนวยภ�ษอะไรจงจะเหม�ะกบเร�ม�กทสด ในแงมมภ�ษ ขอแนะนำ�ใหท�นทำ�คว�มเข�ใจกบหนวยภ�ษแตละหนวย เข�ใจโครงสร�ง ก�รคำ�นวณภ�ษ หลงจ�กนนเมอจะทำ�ธรกจ (ทไมใชก�รรบเงนเดอน) กคงจะตองลองใสตวเลขสมมต ทงร�ยรบร�ยจ�ย อตร�ภ�ษ แลวลองคำ�นวณภ�ษด กจะไดคำ�ตอบของตนเอง
[42]
รายไดอะไรบางละ?...ทตองเสยภาษ
ไดรบเปนเงนทรพยสนซงอ�จคำ�นวณไดเปน
เงนเงนไดพงประเมน ประโยชนซงอ�จคำ�นวณไดเปน
เงนเงนค�ภ�ษอ�กรทผจ�ยเงนหรอ
ผอน ออกแทนใหเครดตภ�ษต�มทกฎหม�ย
กำ�หนดปจจย 3 ประก�รในก�รพจ�รณ�ว�
ตองเสยภ�ษหรอไมเงนไดทเกดจ�กแหลงในประเทศ
แหลงเงนไดเงนไดทเกดจ�กแหลงนอก
ประเทศ
เงนไดทไดรบยกเวนภ�ษ
[43]
มเงนได + ทำาธรกจ ตองเกยวของกบภาษอะไร? จายอยางไร?
หนวยง�นจดเกบ
ประเภทภ�ษ ผชำ�ระ ลกษณะก�รเสยภ�ษ
กรมสรรพากร
ภาษเงนไดบคคลธรรมดา
ผมเงนได เงนได – คาใชจาย – คาลดหยอน = เงนไดสทธ X อตราภาษ
ภาษเงนไดนตบคคล
นตบคคล รายได – คาใชจาย = กำาไร Xอตราภาษ
ภาษหก ณ ทจาย
ผมเงนได ผจายเงนหกจากเงนทจะจายใหผรบเงน
ภาษธรกจเฉพาะ
กจการ กจการบางประเภท เชน สถาบนการเงน
อากรแสตมป Supplier (ผไดประโยชน)
เมอมการทำาตราสาร สญญา
ภาษมลคาเพม
ผบรโภค เกบจากผบรโภค เมอซอสนคาหรอบรการ
กรมศลกากร ภาษศลกากร ผนำาเขา-สงออก
นำาเขา - สงออกสนคา
กรมสรรพสามต
ภาษสรรพสามต
สนคาบางประเภท เชน บหร
[44]
สราภาษสวนทองถน
ภาษโรงเรอนและทดน
เจาของอาคาร
เมอมการใชประโยชนพาณชยในทดน หรออาคารทตดกบทดน
ภาษปาย เจาของปาย
เมอมการแสดงอกษร ตรา ยหอเพอประโยชนทางการคา
จายภาษ..........ยงไงหน�ทของพลเมอง “ด” ของช�ตคอ ใชประโยชนจ�กสวนกล�งถนน
หนท�ง ไฟฟ�ข�งท�ง ตำ�รวจชวยดแลประช�ชน ฯลฯ ดงนน เมอมเงนไดกตองจ�ยค�สวนกล�ง ถอเปนหน�ทต�มกฎหม�ยทจะตองชำ�ระภ�ษใหรฐเพอนำ�ไปพฒน�ประเทศและเพอกระจ�ยร�ยไดโดยมวธชำ�ระภ�ษดงน
ผมเงนไดประเมนตนเอง ตองรว�มเงนไดประม�ณเท�ไร ละตองเสยภ�ษเท�ไร
เมอมเงนไดทกฎหม�ยไมไดยกเวนไวให ถงต�มเกณฑทกฏหม�ยกำ�หนด กตองรหน�ทในก�รยนแบบแสดงร�ยก�รต�มเวล�ทกำ�หนด ไมว�จะมภ�ษทตองชำ�ระหรอไม โดยท�งกรมสรรพ�กรกมเจ�หน�ทชวยอำ�นวยคว�มสะดวก ใหคำ�แนะนำ� และยงมโปรแกรมชวยคำ�นวณภ�ษใหดวย โดยหลกนถอว�ท�งรฐใหคว�มเชอใจผลเสยภ�ษว� จะทำ�หน�ทของตนอย�งครบถวน(นำ�ร�ยไดม�แสดงใหครบถวน)และถกตอง
ผจายเงนหกภาษ ณ ทจายกอนจายใหผรบลองนกภ�พว� ถ�เร�ทกคนไดเงนเดอนโดยไมมก�รทยอยจ�ยภ�ษ
ลวงหน� เร�กคงใชเงนเดอนทมหมดไป พอสนปเร�ตองจ�ยภ�ษจ�กเงนไดในปทผ�นม�.......... ไมมจ�ยแนนอน ฉะนนรฐจงไดออกกฎหม�ยใหผมหน�ทจ�ยเงน ใหชวยหกค�ภ�ษต�มวธก�รคำ�นวณได หรอเงนไดบ�ง
[45]
ประเภท เชนดอกเบย เงนปนผล เมอถกหกภ�ษไปแลว กถอว�ชำ�ระถกตองแลวจบเลยกได(ศกษ�ตอในเรองภ�ษสดท�ย หรอ FINAL TAX ในบทตอๆ ไป)
และถ�เงนไดนน “ถกหกภ�ษ ณ ทจ�ยไว” แมกรพทงบ�ทเดยวตองอย�ลมทจะนำ�เงนไดจำ�นวนนนม�รวมกบเงนไดอนตอนสนปดวย เพร�ะปจจบนท�งสรรพ�กรส�ม�รถตรวจสอบทม�ของเงนได(ถ�ถกหก ณ ทจ�ย) ไดครบ 100%แลว เนองจ�กก�รอ�งองเลขทบตรประช�ชนในก�รเสยภ�ษ ดงนนแคเข�คยเลขทบตรประช�ชน คอมพวเตอรกจะแสดงขอมลเงนไดทงหมดของบคคลนนๆ ไดอย�งครบถวน
ประเมนโดยเจาพนกงาน ขอนพวกเราสวนใหญ ไมชอบทำาไมไมชอบ ตองลองอาน
ประเมนกอนกำ�หนดเวล�ยนร�ยก�ร เชน นกรองดงช�วเก�หล ขอจดร�ยก�รแสดงคอนเสรตและชำ�ระภ�ษกนในวนนนเลย ไมเชนนน........ อะไรจะเกดขน เด�ออกใชไหม ไมรจะต�มภ�ษจ�กใครเพร�ะไปหมดแลวไง
ประเมนหลงกำ�หนดเวล�ยนร�ยก�ร เชน ท�งเจ�หน�ทไดรยขอมลด�นร�ยไดของเร�ว� ม 2 บรษท รวมกน 500,000 บ�ท แตแบบทเร�ยนมเพยง 480,000 บ�ท ดงนน หลงกำ�หนดเวล�ยนภ�ษร�ยก�รเรยบรอยแลว ท�งเจ�หน�ทกจะสงจดหม�ยเชญพรอมแบบประเมนใหม เพอใหเร�ไปชำ�ระภ�ษเพม พรอมของขวญทเรยกว�เบยปรบเงนเพม ซงจะไดกล�วตอไป หรอตรวจสอบพบว� เร�คำ�นวณร�ยก�รผดพล�ด เปนตน ปจจบนท�งกรมสรรพ�กรกจะมขอมลเงนไดของผเสยภ�ษครบถวน(อย�คดว�จะหลบได........ไมมท�ง)
ประเมนจ�กร�ยรบหรอยอดข�ยกอนหกร�ยจ�ย บ�งครงใชก�รเหม�จ�ย เรองนท�งกฎหม�ยใหอำ�น�จเจ�หน�ทในก�รประเมน เชน ผประกอบก�รแจงว� ไมส�ม�รถจดทำ�บยชได
[46]
เนองจ�กเอกส�รสญห�ยหรไฟไหม ซงถ�เปนเชนนจะเสยภ�ษอย�งไร ร�ยรบพสจนไดไมย�กจ�กก�รออกใบเสรจรบเงนใหลกค� หรอจ�กเงนเข�บญชกจก�ร แตร�ยจ�ยนนตรวจสอบย�ก จงใหอำ�น�จเจ�พนกง�นไว มเชนนนกพบเหนผกระทำ�ผด ไมยอมเสยภ�ษกนม�กม�ย ผลคอ รฐบ�ลกไมส�ม�รถจดเกบร�ยไดเพอพฒน�ประเทศช�ตได
ตวอยางการประเมนกรณหอพกต�งๆ ซงมชองว�งม�กม�ยในก�รหลบหลร�ยได
เนองจ�กผเช�หรอผพกอ�ศยกมกจะเปนบคคลธรรมด�ทไมจำ�เปนตองใหท�งหอพกออกใบเสรจรบเงนให จงย�กในก�รจดเกบภ�ษอย�งถกตอง กรณนเพอใหไดขอมลทใกลเคยง ท�งเจ�หน�ทจงใชวธก�รคำ�นวณจ�กยอดก�รใชนำ�และใชไฟฟ�ในแตละเดอน แลวเทยบเคยงห�ค�เฉลยจำ�นวนผข�พก×อตร�ค�เช�หอง= ร�ยรบในเดอนนน
ไงละ....สรรพ�กรบ�นเร� เกงไมใชเลนร�ข�ยกวยเตยวเจ�อรอย ตกเยนกเขนม�จอดข�งถนน ก�ง
โตะก�งเก�อ .ลกค�เตมร�น ไมเคยเหนเจ�ขอวเดนไปแจวสรรพ�กรเลยว� อย�กเสยภ�ษ อย�งนไมย�กเลย เจ�หน�ทกไปนงนบเลยว� วนหนงๆ ข�ยไดกช�มกร�ยไดตอวน แลวคณ 365 วน นนแหละคอเงนไดประเมนละ
วนดคนด...เจ�หนทกจะเดนตรวจตร�(แหม...........ทำ�หน�ทยงกบตำ�รวจ) ต�มซอย เจอบ�นหลงหนงปดประตไว ลอกในบ�นแตด�นนอกไมไดลอก แปลว� มคนอยในบ�น ปร�กฏว�ไดยนเสยง จกรเยบผ� เท�นนเอง........ เจ�หน�ทกเค�ะประต ขอตรวจหนอยคะ
แยแลวทำาผด.เมอไมไดจาย ไมไดยน ยนไมครบ จายภาษเกน
เร�คงคนเคยกบคำ�ว� เบยปรบและเงนเพมกนด กรณทชำ�ระภ�ษไมถกตองหรอเจตน�ไมเสยภ�ษ ทำ�ใหรฐเสยประโยชน ผเสยภ�ษกม
[47]
สทธทจะไดรบของขวญจ�กกรมสรรพ�กร ของขวญจ�กกรมสรรพ�กร ของขวญชนง�มนนกคอ
ภาษอากรทตองชำาระ อนนคงหนไมพน ตองจายแนๆ
เบยปรบ ค�ปรบทท�งสรรพ�กรเรยกเกบเพมเตมต�งห�กจ�กค�ภ�ษ เชน ภ�ษไมไดชำ�ระ 10,000 บ�ท เบยปรบ 2 เท� กจ�ยเพมอก 20,000 บ�ท รวมเปน 30,000 บ�ท
เงนเพม ลกษณะคล�ยดอกเบยนนเอง กำ�หนดไวทอตร�รอยละ 1.5 ตอเดอน นบจ�กวนสดท�ยทตองชำ�ระ เศษของเดอนดขนเปน 1 เดอน เชน ภ�ษ 10,000 บ�ท ตองชำ�ระวนท 31 มน�คม แตห�กไปชำ�ระวนท 1-30 เมษ�ยน ในเดอนถดไป กคำ�นวณ 10,000 × 1.5% = 150 บ�ท ถ�หล�ยเดอนกคณดวยจำ�นวนเดอน เชน 20 เดอน 10,000 × 1.5%×20 =3,000 บ�ท
แตเงนเพมจะคดไมเกนค�ภ�ษทตองชำ�ระ เชน เงนเพม 11,000 บ�ท กชำ�ระ แค 10,000 บ�ท(ไมรวมค�ภ�ษและเบยปรบ)
เบยปรบขอลดได แตเงนเพมลดไมได เชน ค�ภ�ษอ�กรทตองชำ�ระ 10,000 บ�ท มเบยปรบ 2 เท� หรอ 20,000 บ�ท ขอลดเหลอ 1 เท�ของค�ภ�ษ รวมแลวตองชำ�ระ 10,000 บ�ท(ภ�ษ 10,000 บ�ท (ภ�ษ 10,000 + ค�ปรบ 10,000 บ�ท)
บ�งกรณยงมโทษท�งอ�ญ�อกดวย เชน จำ�คกภ�ษทควรชำ�ระ 100,000 บ�ทภ�ษทชำ�ระแลว 70,000 บ�ทข�ดชำ�ระ 30,000 บ�ท
ภาษ
เบยปรบ 30,000 * 1 หรอ 2 เทา
เบยปรบ 1-2 เทา
[48]
กลาวโดยสรปในเรองของเบยปรบ (มาตรา 19) และเงนเพม(มาตรา 27) 1.กรณยงไมมหม�ยเรยก........ เสยแตเงนเพมรอยละ 1.5 เศษของเดอนใหนบเปน 1 เดอน
2.กรณยนแบบ... เบยปรบ 1 เท� และเงนเพมรอยละ 1.5 ตอเดอน
3.กรณไมยนแบบ........ มหม�ยเรยก เบยปรบ 2 เท� และเงนเพมรอยละ 1.5 ตอเดอน
อายความ………… ก�รขอคนภ�ษนนมอ�ยคว�ม 3 ป นบจ�กวนสดท�ยแหง
กำ�หนดเวล�ยนแบบ เชน บคคลธรรมด� เงนไดป พ.ศ. 2552 ยนแบบภ�ยในวนท 31 มน�คม พ.ศ. 2553 ห�กพบว� เสยภ�ษเกนไปโดยมไดแจงร�ยก�รลดหยอนบ�งร�ยก�ร มสทธขอคนภ�ษไดภ�ยในวนท 31 มน�คม พ.ศ. 2556
กรณไดยนแบบแลว.........อ�ยคว�ม 2 ป กรณมเจตน�หลกเลยงภ�ษ..........อ�ยคว�ม 5 ป แตห�กไมยนแบบ ม�ตร� 23 …… กำ�หนดอ�ยคว�มไว
10 ป นบแตวนถงกำ�หนดเวล�ยนแบบภ�ษเงนไดบคคลธรรมด�และคณะบคคล
รกอนวา........สรรพากรเขาแบงเงนไดเราเปน ประเภทๆ อะไรบาง
เงนเพม 30,000
บาท*1.5 %
เงนเพม 1.5% ตอเดอน
[49]
ประมวลรษฎ�กรบญญตประเภทของเงนไดพงประเมนไวในม�ตร� 40 โดยแบงออก 8 ประเภท
1.เงนไดเนองจ�กก�รจ�งง�น เงนเดอน โบนส ค�เช�บ�น ทน�ยจ�งออกแทน หรอผลประดยชนอนทไดเนองจ�กก�รจ�งง�น เชน บรษทจ�ยภ�ษแทนให 2.เงนไดเนองจ�กหน�ทหรอตำ�แหนงททำ�ง�น เชน ค�น�ยหน� รบจ�งทำ�ของ ค�วทย�กร
3.เงนไดจ�กค�สทธ เงนร�ยปจ�กพนยกรรม4.เงนไดจ�กก�รลงทนในทรพยสน(CAPITAL GAINS) เชน ดอกเบย เงนปนผล กำ�ไรจ�กก�รข�ยหน
5. เงนไดจ�กก�รใหเช�ทรพยสน เชน ค�เช�บ�น ค�เช�รถ6. เงนไดจ�กวช�ชพอสระ ไดแก แพทย ทน�ยคว�ม นกบญช
สถ�ปนก7. เงนไดจ�กก�รรบเหม�ทผรบเหม�ตองลงทน ดวยก�รจดห�สมภ�ระในสวนสำ�คญนอกจ�กเครองมอ เชน พวกรบเหม�กอสร�ง หรอรบจดง�น event8. เงนไดจ�กก�รธรกจ หรอเงนไดอนๆ นอกจ�กกล�วไวข�งตน
เชน ด�ร�นกแสดง ค�ข�ยตวอยางการจดประเภทเงนได ....รไวกอนว�งแผนภ�ษหมอประจำ�โรงพย�บ�ลศรร�ช รบเงนเดอนจ�กโรงพย�บ�ลศรร�ช...ม�ตร� 40(1) ตกเยนเข�ตรวจพเศษทโรงพย�บ�ลธนบร รบค�ตรวจจ�กจำ�นวนคนไขทรบก�รตรวจ...ม�ตร� 40 (2) เปดคลนกใกลบ�น...ม�ตร� 40(6)
กนเงนเดอน ไมมเงนเดอน เปนผประกอบการเองจ�กก�รแบงประเภทเงนได เร�จะเหนไดว� ห�กเปนกลมหลกๆ จะได
ผเสยภ�ษ 3 กลมคอ1. เปนมนษยเงนเดอน
[50]
2. เปนผมเงนไดแบบไมใชเงนเดอน เชน ค�น�ยหน� ร�ยไดจ�กดอกเบย
3. เปนผประกอบก�ร เชน เปนผใหเช�ทรพยสน วช�ชพอสระ รบเหม� ค�ข�ย
ซงห�กเปนประเภทเงนเดอนจะเปนบคคลทวไปคนเดยว แตห�กไมใชเงนเดอนหรอเปนผประกอบก�รกส�ม�รถเกดหนวยภ�ษใหมได เชน ห�งหนสวนส�มญหรอคณะบคคล คว�มต�งกจะอยทก�รหกค�ลดหยอนและก�รยกเวนเงนได สวนเรองค�ใชจ�ยและอตร�ภ�ษจะเหมอนๆ กน
โครงสรางภาษเงนไดบคคลธรรมดา
อตราขนตำา อตรากาวหนา 0.5 % 0-37%
โครงสรางภาษเงนไดหางหนสวนสามญ หรอคณะบคคล
อตราขนตำา อตรากาวหนา
เงนไดพงประเมน
- เงนไดทไดรบยกเวน- คาใชจาย (ตามประเภทเงนได)- คาลดหยอน
เงนไดสทธ- =
เงนไดพงประเมน
- คาใชจาย (ต�มประเภทเงนไดหรอตามจรงและสมควร)- คาลดหยอน 60,000 บาท
เงนไดสทธ- =
[51]
0.5 % 0-37%
จะเหนไดว� โครงสร�งก�รคำ�นวณภ�ษใกลเคยงกนม�ก ต�งกนทบคคลธรรมด�จะมเงนไดทไดรบยกเวนบ�งประเภท เชน อ�ย ตงแต 65 ปขนไป ยกเวนเงนได 190,000 บ�ทแรก แตคณะบคคลไมมขอยกเวนแบบน
รายไดนดเดยว... ตองแจงสรรพากรดวยเหรอกฎหม�ยกำ�หนดใหผมเงนไดถงจำ�นวนทกำ�หนด แมไมตองชำ�ระภ�ษ
กตองยนแบบแสดงร�ยก�รภ�ษ ต�มแบบและเวล�ทกำ�หนด
ลกจ�งหรอผประกอบก�ร
การยนแบบแสดงรายการเสยภาษ
ประเภทเงนได แบบ ภ.ง.ด. ระยะเวลาในการยนแบบ
40(1)ประเภทเดยว ภ.ง.ด.91 1 ม.ค.-31 ม.ค.
40(2)-(4) อาจมเงนเดอนดวย
ภ.ง.ด.90 1 ม.ค.-31 ม.ค.
ลขสทธ ดอกเบย
เงนเดอน คานายหนารบจางทำางาน
คาเชา เงนไดจากวชาชพอสระรบเหมา โดยจดหา
ยนแบบปละครง ภ.ง.ด. 90
ยน ภ.ง.ด. 94 ภายใน ก.ย.
[52]
40(5)-(8) ภ.ง.ด.94 เงนได – คาใชจาย ม.ค.-ม.ย.
1 ก.ค. – 30 ก.ย.
ภ.ง.ด. 90 เงนไดทงป รวมทง 40 (1)-(4)
1 ม.ค.-31 ม.ค.
ผมหน�ทยนแบบแสดงร�ยก�ร แมว�ไมมภ�ระภ�ษกต�ม
มเหมอนกนนะ...ไดรบเงนแลวไมตองเสยภาษม�ตร� 42 จะเปนเรองของเงนไดทไดรบยกเวนไมตองเสยภ�ษซง
ขอยกตวอย�งทพบเหนไดบอยดงน1. คาเบยเลยง หรอคาพาหนะ ซงลกจ�ง หรอผรบหน�ท หรอตำ�แหนงง�น หรอผรบทำ�ง�นใหไดจ�ยไปโดยสจรต ต�มคว�มจำ�เปน
1. ประเภทเงน
ม.40(1)
โสด 30,000 บาท/ป
โสด 50,000 บาท/ป สมรส 100,000 ม.40(2)-(8)
ผมหนาทยน2. หางหนสวนหรอคณะบคคล
3. ผตาย
4.รายไดกองมรดกทยงไมแบง
[53]
เฉพ�ะในก�รทตองปฏบตก�รต�มหน�ทของตน และไดจ�ยไปทงหมดในก�รนน2. คาพาหนะและเบยเลยงเดนทาง ต�มอตร�ทรฐบ�ลกำ�หนดโดยพระร�ชกฤษฎก�ว�ดวยอตร�ค�พ�หนะและเบยเลยงเดนท�ง ปจจบนกรณค�พ�หนะและเบยเลยงเดนท�งในประเทศต�งจงหวดหรอต�งอำ�เภอ ไดวนละ 240 บ�ท จงหวดหรออำ�เภอเดยวกน วนละ 144 บ�ท กรณเดนท�งต�งประเทศ วนละ 3,100 บ�ททงสองกรณไมตองแสดงหลกฐ�นใบเสรจรบเงนค�พ�หนะหรอค�
อ�ห�ร เพยงแคมร�ยง�นก�รทำ�ง�น มล�ยเซนผมอำ�น�จอนมตกไดแลว เพยงแตตองเปนพนกง�นทประจำ�สำ�นกง�น ออกปฏบตง�นนอกสถ�นทเปนครงคร�วต�มคำ�สงน�ยจ�ง เท�นน ทงนกควรตองเขยนเปนระเบยบปฏบตเหมอนประก�ศสวสดก�รจะยงด
3. ดอกเบย ดอกเบยทไดรบยกเวนภ�ษ ไดแก ดอกเบยดงตอไปน
ดอกเบยเงนฝ�กออมทรพย เฉพ�ะในกรณทไดรบจำ�นวนรวมกนทกบญชไมเกน 20,000 บ�ท ตลอดปภ�ษ
ดอกเบยเงนฝ�กประจำ�แบบยกเวนภ�ษ ทฝ�กร�ยเดอนตดตอกนไมนอยกว� 24 เดอน โดยมยอดเงนฝ�กแตละคร�วเท�กนแตไมเกน 25,000 บ�ทตอเดอน และรวมทงหมดแลวตองไมเกน 600,000 บ�ท
** ซงเปนบญชเงนฝ�กยกเวนภ�ษทผฝ�กจะไดรบดอกเบยในอตร�ทสงกว�ก�รฝ�กประจำ�ประเภท 1 ป เลกนอย ห�กผดเงอนไขม�กกว� 2 ครง ผฝ�กตองปดบญช สวนดอกเบยทไดรบจะเปนอตร�ดอกเบยออมทรพย พรอมทงเสยภ�ษหก ณ ทจ�ย 15 %
ดอกเบยเงนฝ�กประจำ�ของผทมอ�ยตงแต 55 ปขนไป รวมกนไมเกน 30,000 บ�ท ในปนนๆ (ถ�เกนตองเสยภ�ษทงจำ�นวน)
[54]
4. การขายสงหารมทรพยอนเปนมรดก หรอสงห�รมทรพยทไดม�โดยมไดมงในท�งก�รค�หรอห�กำ�ไร เชน นำ�ทองคำ�ทเกบสะสมไวไปข�ย หรอไดมรดกเปนรถยนตแลวนำ�ไปข�ยกไมตองเสยภ�ษ
5. เงนไดทรบจากการอปการะโดยหนาทธรรมจรรยา เงนไดทรบจ�กก�รรบมรดก หรอจ�กก�รใหโดยเสนห�เนองในพธหรอต�มโอก�สแหงขนบธรรมเนยมประเพณ ยกตวอย�งเชน ใหหนลกเพอเปนของขวญวนเรยนจบปรญญ� หรอเงนเดอนทไดรบจ�กลกเพอเปนค�ใชจ�ยไมตองเสยภ�ษ
**กฎหม�ยไมมเกณฑระบว� จะเปนจำ�นวนเงนเท�ใด ตองพจ�รณ�เปนกรณๆ ต�มคว�มเหม�ะสม โดยปกตพอใหลกได แตลกใหพอนตองดจำ�นวนต�มคว�มเหม�ะสม ถ�จำ�นวนม�กๆ กส�ม�รถตคว�มเปนเงนทตองนำ�ไปเสยภ�ษ
**ไมแนะนำ�ใหใชชองโหวท�งก�รเงนไดประเภทนในก�รว�งแผนภ�ษเนองจ�กเสยงตอก�รถกประเมน
6. คาสนไหมทดแทนเพอละเมด เงนทไดจากการประกนภยหรอการฌาปนกจสงเคราะห
**สรปคอ เงนทไดจ�กกรมธรรมประกนชวตเปนร�ยงวดครบสญญ� หรอเงนจ�กก�รประกนสงคมไมตองเสยภ�ษ
7. เงนสวนแบงกำาไรจากหางหนสวนสามญหรอคณะบคคลทมใชนตบคคลซงเสยภาษแลว เชน กรณเปดบญชเงนฝ�กธน�ค�รในน�มแมและลก ซงท�งภ�ษถอว�เปนห�งหนส�วนส�มญ เนองจ�กมก�รลงทนรวมกนตงแต 2 คนขนไป ดงนนเมอแมและลกไดรบดอกเบยทไดชำ�ระภ�ษเรยบรอยแลว (หกภ�ษ ณ ทจ�ยรอยละ 15 นนเอง) ทงแมและลกกไมตองนำ�ดอกเบยทไดแบงกนนนม�เสยภ�ษในน�มตนเองอกตอไป (อ�จจะแบงกนหรอไมไดแบงกนกได)
8. เงนไดจากการขายหนวยลงทนในกองทนรวม9. คารกษาพยาบาลทนายจางจายให หรอจายแทนลกจางเปนคา
รกษาพยาบาลสำาหรบ
[55]
(1) ลกจ�ง ส�ม ภรย� บพก�ร หรอผสบสนด�นซงอยในคว�มอปก�ระเลยงดของลกจ�ง ทงนเฉพ�ะสำ�หรบก�รรกษ�พย�บ�ลทกระทำ�ในประเทศไทย
(2) ลกจ�งในกรณทจำ�เปนตองไดรบก�รรกษ�พย�บ�ลในต�งประเทศ ขณะทปฏบตก�รต�มหน�ทในต�งประเทศเปนครงคร�ว
**ขอนเพอใหดควรมก�รจดเปนระเบยบสวสดก�รใหกบพนกง�นทกคนโดยไมเลอกปฏบต
10. เงนหรอผลประโยชนใดๆ ทไดรบเนองจากการขายหนวยลงทนคน ใหแก กองทนรวมหนระยะย�วต�มกฎหม�ยว�ดวยหลกทรพย และตล�ดหลกทรพย ทงนเฉพ�ะกรณผมเงนไดถอหนวยลงทนดงกล�ว ม�แลวไมนอยกว� 5 ปปฏทน แตไมรวมถงกรณทพพลภ�พหรอต�ย และเงนหรอผลประโยชนดงกล�วคำ�นวณม�จ�กเงนไดพงประเมนทไดรบสทธยกเวนภ�ษเงนได
11. ยกเวนภาษเงนไดผสงอาย ซงเปนผอยในประเทศไทยและมอ�ยไมตำ�กว� 65 ปบรบรณ ในปภ�ษไดรบ เฉพ�ะสวนทไมเกน 190,000 บ�ท ในปภ�ษนน
**ตองกรอกร�ยละเอยดว�ยกเวนจ�กเงนไดประเภทใด โดยเฉพ�ะกรณมเงนไดหล�ยประเภท
12. เงนไดเทาทนายจางจายเปนเบยประกนภย ใหแกบรษทประกนชวตหรอบรษทประกนวน�ศภย ทประกอบกจก�รในร�ชอ�ณ�จกร สำ�หรบกรมธรรมประกนภยกลมทมกำ�หนดเวล�ไมเกน 1 ป เฉพ�ะในสวนทคมครองค�รกษ�พย�บ�ล สำ�หรบ
กอนเสยภาษ......ดกอนวา เขาลดหยอนอะไรใหบาง ?
เงนไดต�งประเภทหกค�ใชจ�ยไดต�งกน จะหกต�มจรงหรอเหม�จ�ย
ก�รไดม�ซง “ร�ยได” นน ผมเงนไดตองใชคว�มรคว�มส�ม�รถและเงนลงทนทแตกต�งกน ดงนน กฎหม�ยจงกำ�หนดใหหกค�ใชจ�ยท
[56]
เปนตนทนไดไมเท�กน และห�กเปนเงนไดต�มม�ตร� 40(5)-(8) ยงใหสทธผเสยภ�ษในก�รเลอกหกค�ใชจ�ยได 2 แบบ คอ
1. หกแบบเหม� ต�มอตร�ทกฎหม�ยกำ�หนด2.หกต�มจรงและสมควร ซงจะตองจดทำ�บญชต�มหลกก�รท
กฎหม�ยกำ�หนดดวย
ห�กเลอกค�ใชจ�ยแบบเหม� หรอเปนเงนไดทไมใหเลอกหกแบบเหม�หรอไมใหหกค�ใชจ�ย อตร�จะแสดงในต�ร�งตอไปน
ประเภทเงนได แบบเหม�จ�ย ต�มจรง(1) เงนเดอน ค�จ�ง 40% ของเงนได แตไม
เกน 60,000 บ�ท(2) ค�น�ยหน� จ�งทำ�ของ 40% ของเงนได แตไม
เกน 60,000 บ�ท(3) ลขสทธ กดวลล เงนร�ยปจ�กพนยกรรม
40% ไมเกน 60,000 บ�ทไมใหหก
(4) ดอกเบย เงนปนผล กำ�ไรจ�กก�รจำ�หน�ยหน พนธบตร
ไมใหหก
(5) ค�เช�บ�น รถยนต ทดน อนๆ
30%15% อนๆ 10%
ต�มจรง
(6) แพทย ทน�ยคว�ม สถ�ปนก บญช
60%30%
ต�มจรง
(7) รบเหม�โดยเปนผจดห�สมภ�ระสำ�คญ
70% ต�มจรง
(8) ล�งอดรป ทำ�รองเท� ตด 70% ต�มจรง
[57]
เยบเสอผ� ตกแตง ตดผม เครองสำ�อ�ง เครองประดบ สถ�นพย�บ�ลมเตยงค�งคน โรงพมพ เครองดม เครองพล�สตก ซกรด ข�ยไมผลต ขนสง นกแสดง นกรอง เพอคว�มบนเทง โรงเลอย โรงสข�ว ทำ�ย�ง ทำ�นำ�ต�ล จบ สตวนำ� ฟอกหนง ใหเช�ซออสงห�รมทรพย
75%80%
300,000-60%, 300,000 40%85%
ต�มจรงต�มจรง
ต�มจรง
เงนไดประเภท 40(1)-(4) ไมส�ม�รถเลอกหกค�ใชจ�ยต�มจรงได40(5)-(8) เลอกหกต�มจรงและสมควร หรอหกแบบเหม�ได40(8) บ�งประเภทซงไดไดบญญตไวในประมวลฯ ไมส�ม�รถหก
แบบเหม�ได
** กรณทเลอกหกต�มจรงและสมควร จะตองจดทำ�บญชร�ยรบร�ยจ�ยคล�ยรปแบบนตบคคล แตไมตองใหผสอบบญชรบอนญ�ตเซนรบรองก�รเงนร�ยไดทไดม�แตละอย�ง.....มค�ใชจ�ยไมเหมอนกน จะหกอย�งไร?
1. เงนไดประเภท 40(1) เงนเดอน ค�จ�ง โบนส ภ�ษทน�ยจ�งออกแทน หกแบบเหม�ไดรอยละ 40 ของเงนได แตไมเกน 60,000 บ�ท
2.เงนไดประเภท 40(2) ค�น�ยหน� รบจ�งทำ�ง�น หกแบบเหม�ไดรอยละ 40 ของเงนได แตไมเกน 60,000 บ�ท
[58]
ถ�มเงนไดทงประเภท 1 และ 2 หกค�ใชจ�ยรวมกนไมเกนรอยละ 40 และไมเกน 60,000 บ�ท
3.เงนไดประเภท 40(3) ค�ลขสทธ หกแบบเหม�ไดไมเกนรอยละ 40 แตไมเกน 60,000 บ�ท แตถ�เปนเงนไดประเภทกดวลล สทธอย�งอน เงนร�ยปจ�กพนยกรรม..... ไมใหหกค�ใชจ�ย
4.เงนไดประเภท 40(4) ค�ดอกเบย เงนปนผล สวนแบงกำ�ไร....... ไมใหหกค�ใชจ�ย
เงนไดประเภท 40(5)-(8) โดยม�กเลอกหกค�ใชจ�ยแบบเหม� หรอหกต�มจรงและสมควรไดดงน
5.เงนไดประเภท 40(5) เงนไดประเภทค�เช� เกอบทงหมด ส�ม�รถเลอกหกค�ใชจ�ยแบบใดแบบหนง หกต�มจรงและสมควร โดยตองจดทำ�บญชร�ยรบร�ย
จ�ย หกแบบเหม� ต�มประเภทของทรพยสนทใหเช� เชน บ�น
และรถยนต หกเหม� 30% (ถ�เปนก�รเช�ชวงหกแบบเหม�ไมได)
ทดน 15%ทรพยสนอน 10%
6. เงนไดประเภท 40(6) เลอกหกแบบเหม� หรอต�มจรงและสมควร ซงแบบเหม�แบงได 2 ประเภท
แพทย ก�รประกอบโรคศลป เหม�ในอตร�รอยละ 60 ทน�ยคว�ม สถ�ปนก ประณตศลป บญช หกเหม�อตร�
รอยละ 30
[59]
7.เงนไดประเภท 40 (7) เงนไดจ�กก�รรบเหม� โดยก�รจดห�สมภ�ระสำ�คญ เลอกหกแบบเหม�รอยละ 70 หรอต�มจรงและสมควร
8.เงนไดประเภท 40 (8) เงนไดอนนอกเหนอจ�ก 1-7 เลอกหกแบบเหม�ต�มอตร�ทกำ�หนด หรอหกต�มจรงและสมควร ห�กอตร�แบบเหม�ไมไดระบไว ผมเงนไดตองหกค�ใชจ�ยต�มจรงและสมควรเท�นน
แตงงานจดทะเบยน......ตางคนตางมเงนได เงนไดแตละประเภทหกค�ใชจ�ยไดต�งกน กรณมเงนไดหล�ย
ประเภท จงตองหกค�ใชจ�ยต�มประเภทเงนไดใหเสรจสนกอน แลวรวมเงนไดหลงค�ใชจ�ยเปนจำ�นวนเดยวกอนหกค�ลดหยอนต�มสทธ
กรณมเงนไดประเภทเงนเดอน 40(1) และค�น�ยหน� 40(2) ตองนำ�เงนไดทง 2 ประเภทรวมกน แลวหกค�ใชจ�ย รวมกนไดเพยง 60,000 บ�ท เชน มเง นเด อน 500,000 บ�ท ค �น�ยหน� 500,000 บ�ท รวมเงนได 1,000,000 บ�ท หกค�ใชจ�ยได 60,000 บ�ท
กรณมคสมรส (จดทะเบยนสมรส) ตองนำ�เงนไดฝ�ยหญงคำ�นวณเปนเงนไดส�ม ใหแยกคำ�นวณไดเฉพ�ะเงนไดประเภทเงนเดอนของฝ�ยหญงเท�นน ซงก�รหกค�ใชจ�ย 60,000 บ�ท ส�ม�รถเลอกไ ด ว � จ ะ ห ก จ � ก เ ง น ไ ด ป ร ะ เ ภ ท ใ ด (ค ำ� พ พ � ก ษ � ศ � ล ฎ ก � ท 6220/2549) หรอจะใชวธเฉลยต�มสดสวนเงนได
กรณยนแบบเพอเสยภ�ษ ฝ�ยหญงส�ม�รถเลอกทจะแยกยนเพอเสยภ�ษเองไดเฉพ�ะเงนไดต�มม�ตร� 40(1) สวนค�ลดหยอนนนให
[60]
หกต�มสวนของตนเอง เชน ค�ลดหยอนตนเอง ค�เลยงดบพก�ร เบยประกน ประกนสงคม เงนสะสม RMF LTF และเงนบรจ�คสวนทเหลอ ไดแก ค�ลดหยอนบตร ดอกเบยเงนกผอนบ�น จะหกไดครงหนง
และเม อส�มน ำ�เง นไดค �น�ยหน�ภรรย�ไปคำ�นวณ จ ำ�นวน 300,000 บ�ท กหกค�ใชจ�ยสวนทเหลอจ�ก 60,000 บ�ท
ตวอย�ง น�ยสงสง มเงนเดอนปละ 1,000,000 บ�ท ภรรย�มร�ยได ประ เภทเง น เด อนป ล ะ 400,000 บ�ท ค �น�ยหน �ป ล ะ 300,000 บ�ท ตองก�รแยกยนเพอเสยภ�ษ มท�งเลอกในก�รหกค�ใชจ�ย 2 แบบ คอ แบบเฉลย กบเลอกหกจ�กเงนไดใดวธท 1 แบบเฉลยค�ใชจ�ย (เดมทปฏบตกน)
น�ยสงสง ภรรย�เงนเดอน 1,000,000
400,000หก ค�ใชจ�ย (ภรรย� 400,000 x 60,000 / 700,000)
60,000 34,285.71เหลอ 940,000
365,714.29ค�น�ยหน�คสมรส 300,000หกค�ใชจ�ย (60,000-34,285.71) เฉลย 25,714.29เหลอ 274,285.71รวมเงนไดหลงหกค�ใชจ�ย 1,214,285.71
365,714.29หก ค�ลดหยอนตนเอง 30,000
30,000เงนไดสทธ 1,184,285.71
335,714.29ภ�ษทคำ�นวณได 190,285.71
18,571.43
[61]
รวมภ�ษทงครอบครว 208,857.14 บ�ท
วธท 2 เลอกหกเงนไดค�น�ยหน�น�ยสงสง ภรรย�
เงนเดอน 1,000,000400,000
หก ค�ใชจ�ยเงนไดตนเอง 60,000 เหลอ 940,000
400,000ค�น�ยหน�คสมรส 300,000หก ค�ใชจ�ยเงนไดคสมรส 60,000 เหลอ 240,000
รวมเงนไดหลงหกค�ใชจ�ย 1,180,000
400,000หก ค�ลดหยอนตนเอง 30,000
30,000เงนไดสทธ 1,150,000
370,000ภ�ษทคำ�นวณได 180,000
22,000รวมภ�ษทงครอบครว 202,000 บ�ท
วธท 3 เลอกหกจ�กเงนเดอนตนเองน�ยสงสง ภรรย�
เงนเดอน 1,000,000400,000
หก ค�ใชจ�ย (ภรรย� 400,000 x 60,000 / 700,000) 60,000 60,000
[62]
เหลอ 940,000 340,000
ค�น�ยหน�คสมรส 300,000รวมเงนไดหลงหกค�ใชจ�ย 1,240,000
340,000หก ค�ลดหยอนตนเอง 30,000
30,000เงนไดสทธ 1,210,000
310,000ภ�ษทคำ�นวณได 198,000
16,000รวมภ�ษทงครอบครว 214,000 บ�ท
ดงจะเหนไดว� ห�กเลอกวธท 2 ผเสยภ�ษจะไดรบประโยชนม�กกว� ซงเร�จะตองนำ�ตวเลขม�หยอดใสเอ�เองแลวเปรยบเทยบหรอถ�คดแบบหลกก�รง�ยๆ กคอ เงนไดประเภทค�น�ยหน�นจะตองนำ�ไปรวมกบเงนไดของส�ม ห�กส�มมฐ�นภ�ษทสงกว� กเลอกหกจ�กค�น�ยหน� แตถ�เงนไดเร�ม�กกว�ม�กๆ กหกเงนเดอนเร�จะดกว�
คำ�พพ�กษ�ฎก�เกยวกบก�รเสยภ�ษเงนไดของหญงมส�มและค�ลดหยอนเงนบรจ�ค จ�กหนงสอพมพมตชน วนท 23 มน�คม พ.ศ. 2550
เมอเรวๆ นมคำ�พพ�กษ�ฎก� 2 ฉบบ ทน�สนใจ เพร�ะเปนก�รแสดงใหเหนว� สงทกรมสรรพ�กรไดปฏบตม�เปนระยะเวล�ย�วน�นนน อ�จไมใชสงทถกตองต�มกฎหม�ยเสมอไป เรองแรกเปนเรองก�รเสยภ�ษและก�รคำ�นวณภ�ษของผมเงนไดพงประเมนทเปนหญงมส�ม สวนเรองทสองเปนเรองก�รหกค�ลดหยอนสำ�หรบเงนบรจ�คในก�รคำ�นวณภ�ษเงนไดบคคลธรรมด�
1. ก�รเสยภ�ษและก�รคำ�นวณภ�ษเงนไดของหญงมส�มหญงมส�ม (ซงหม�ยคว�มว� มก�รจดทะเบยนสมรส) ตองนำ�
เงนไดไปรวมคำ�นวณกบเงนไดของส�ม (ต�มม�ตร� 57 ตร แหงประมวล
[63]
รษฎ�กร) โดยมขอยกเวนว� ห�กเปนเงนไดพงประเมนประเภทเงนเดอนต�มม�ตร� 40(1) หญงมส�มจงจะแยกยนร�ยก�รและแยกคำ�นวณภ�ษ (เฉพ�ะสวนทเปนเงนเดอน) ต�งห�กจ�กส�มได (ต�มม�ตร� 57 เบญจ)
กรณนคงจะไมมปญห�อะไร ห�กหญงมส�มมเงนไดประเภทเงนเดอนแตเพยงประเภทเดยว ปญห�เกดขนเมอมเงนไดพงประเมนต�มม�ตร� 40(2) ดวย เชน ไดรบเบยประชมกรรมก�รจ�กหนวยง�นอน หรอไดรบเงนค�ตอบแทนจ�กก�รรบทำ�ง�นให ในกรณดงกล�วแมหญงมส�มจะเลอกแยกยนร�ยก�รและแยกคำ�นวณภ�ษสำ�หรบเงนไดพงประเมนประเภทเงนเดอนกต�ม แตในสวนของเงนไดพงประเมนต�มม�ตร� 40(2) กยงตองนำ�ไปรวมคำ�นวณภ�ษรวมกบส�ม
ในก�รคำ�นวณภ�ษ กฎหม�ยยอมใหหกค�ใชจ�ยเปนก�รเหม� สำ�หรบเงนไดพงประเมนต�มม�ตร� 40(1) และ 40(2) ในอตร�รอยละ 40 แตรวมก น (ระหว�งม�ตร� 40(1) และ (2) แลวต องไมเก น 60,000 บ�ท ต�มม�ตร� 42 ทว
ปญห�คอ เมอหญงมส�มแยกยนร�ยก�รและยกคำ�นวณภ�ษ สำ�หรบเงนไดพงประเมนต�มม�ตร� 40(1) (ประเภทเงนเดอน) แตตองนำ�เงนไดพงประเมนต�มม�ตร� 40(2) ไปรวมคำ�นวณภ�ษรวมกบเงนไดของส�ม ก�รคำ�นวณหกค�ใชจ�ยสำ�หรบเงนไดทงสองประเภทตองทำ�อย�งไร
ทผ�นม�ท�งกรมสรรพ�กรไดว�งแนวปฏบตเปนก�รภ�ยในว� ห�กจำ�นวนค�ใชจ�ยทหกไดสำ�หรบเงนไดทงสองประเภทรวมกนแลว เปนเงน 60,000 บ�ท หรอเกนกว� 60,000 บ�ทขนไป หญงมส�มตองเฉลยค�ใชจ�ยออกเปนสองจำ�นวนต�มสดสวนของเงนไดแตละประเภท เชน หญงมส�มมเงนไดประเภทเงนเดอน 500,000 บ�ท เบยประชมกรรมก�รจ�กหนวยง�นอนทไมใชร�ชก�ร 100,000 บ�ท ซงคำ�นวณต�มอตร�รอยละ 40 กจะไดจำ�นวนค�ใชจ�ยสำ�หรบเงนเดอน 200,000 บ�ท และเบยประชม 40,000 บ�ท เมอรวมกนแลวเกนกว� 60,000 บ�ท ในกรณนค�ใชจ�ยรวมทหกไดคอ 60,000 บ�ทน ตองเฉลยออก
[64]
เปนสองจำ�นวน โดยคำ�นวณต�มสดสวนของเงนไดทงสองประเภท ซงจะไดตวเลขค�ใชจ�ยสำ�หรบเงนเดอนเท�กบ 500,000 / 600,000 x 60,000 = 50,000 บ�ท และค�ใชจ�ยสำ�หรบเบยประชม 100,000 /600,000 x 60,000 = 10,000 บ�ท ซงเมอรวมกนแลวไมเกน 60,000 บ�ท
แตแนวท�งปฏบตของกรมสรรพ�กรนถกโตแยง และถกนำ�คดขนสศ�ลภ�ษอ�กรและศ�ลฎก�ในท�ยทสดเมอไมน�นม�น
โดยในคดดงกล�วเปนกรณทผมเงนไดซ งเปนหญงมส�มท�นหนงไมเหนดวย โดยหญงมส�มท�นนมเงนเดอนทงปรวม 2 ล�นบ�ท และมเบยประชมจ�กหนวยง�นอนประม�ณ 80,000 บ�ท ทงนไดแยกยนร�ยก�รและคำ�นวณภ�ษสวนทเปนเงนเดอนออกจ�กก�รคำ�นวณภ�ษของส�ม และไดหกค�ใชจ�ยเปนก�รเหม� จำ�นวน 60,000 บ�ท ทงจำ�นวนในร�ยก�รทแยกยนน โดยไมไดเฉลยค�ใชจ�ยใหกบเงนไดจ�กเบยประชมซงนำ�ไปรวมคำ�นวณรวมกบเงนไดของส�ม
เจ�พนกง�นประเมนของกรมสรรพ�กรเหนว�เปนก�รคำ�นวณไมถกตอง จงคำ�นวณใหใหมโดยเฉลยหกค�ใชจ�ยออกเปนสองจำ�นวน คำ�นวณต�มสดสวนเงนไดพรอมกบประเมนใหผมเงนไดพงประเมนตองเสยภ�ษเพมเปนเงน 235.88 บ�ท และเงนเพมอก 88.50 บ�ท
ผมเงนไดพงประเมนไมเหนดวย แตต�มกฎหม�ยผมเงนไดตองชำ�ระค�ภ�ษและเงนเพมกอนจงจะอทธรณและนำ�คดไปสศ�ลภ�ษอ�กรกล�งตอไป
ในคดนในชนอทธรณตอคณะกรรมก�รพจ�รณ�อทธรณต�มประมวลรษฎ�กรนน คณะกรรมก�รฯ เหนพองต�มเจ�หนกง�นประเมนของกรมสรรพ�กรไดประเมนไว ผมเงนไดจงไดนำ�คดขนสศ�ลภ�ษอ�กรกล�ง ซงศ�ลภ�ษอ�กรกล�งเหนต�งจ�กกรมสรรพ�กร และไดพพ�กษ�ใหเพกถอนก�รประเมนของเจ�พนกง�นประเมนและคำ�วนจฉยอทธรณของคณะกรรมก�รวนจฉนอทธรณ
[65]
เมอแพคดในศ�ลภ�ษอ�กรกล�ง กรมสรรพ�กรไดอทธรณตอศ�ลฎก� ในคำ�พพ�กษ�ฎก�ท 6220/2549 ไดพพ�กษ�ในประเดนขอพพ�ทโดยว�งหลกก�รสำ�คญไว ดงน
“ประมวลรษฎ�กร ม�ตร� 42 ทว เปนบทบญญตใหสทธแกผมเงนไดพงประเมนทจะไดรบประโยชนในก�รหกค�ใชจ�ยของตน ทงทเปนเงนไดเนองจ�กก�รจ�งแรงง�น ไมว�จะเปนเงนเดอน ค�จ�ง ต�มม�ตร� 40(1) และเงนไดเนองจ�กหน�ท หรอตำ�แหนงง�นททำ�หรอจ�กก�รรบทำ�ง�นให ไมว�จะเปนค�น�ยหน� เบยประชมต�มม�ตร� 40(2) โดยยอดใหหกค�ใชจ�ยเปนก�รเหม�ไดรอยละ 40 แตจะหกค�ใชจ�ยจ�กเงนไดทงสองประเภทดงกล�วรวมกนไดไมเกน 60,000 บ�ท โดยมไดกำ�หนดหลกเกณฑและร�ยละเอยดเปนก�รบงคบว� ตองหกจ�กเงนไดพงประเมนประเภทใด ในสดสวนเท�ใด หรอตองถวเฉลยกนอย�งไร ดงนจงห�ใชว�กรณมเงนไดพงประเมนทงสองประเภทจะตองถวเฉลยกนดงทจำ�เลยเข�ใจและยดเปนแนวปฏบตไม เมอกฎหม�ยเปดชองไวเชนน จงเท�กบมอบอำ�น�จก�รตดสนใจใหแกผมเงนไดพงประเมนว� ควรเลอกหกค�ใชจ�ยในเงนไดประเภทใด อย�งไร ในกรณทผนนมเงนไดพงประเมนทอ�จหกค�ใชจ�ยไดทงสองประเภท ทงนเพอประโยชนในก�รบรรเท�ภ�ระภ�ษต�มเจตน�รมณของกฎหม�ยในสวนน ดงเชนกรณทโจทกเลอกหกค�ใชจ�ยจ�กเงนไดต�มม�ตร� 40(1) เตมจำ�นวน 60,000 บ�ท ต�มทกำ�หนดไวในม�ตร� 42 ทว วรรคหนง เพยงประเภทเดยว ไมประสงคจะหกค�ใชจ�ยต�มสทธจ�กเงนไดในม�ตร� 40(2) ซงม�มของโจทกมหน�ทและคว�มรบผดชอบในก�รยนร�ยก�รและเสยภ�ษในสวนเงนไดพงประเมนของโจทกผเปนภรย�ต�มคว�มในม�ตร� 57 ตร”
2. ก�รหกค�ลดหยอนสำ�หรบเงนบรจ�ค
ก�รคำ�นวณภ�ษเงนไดบคคลธรรมด� ประมวลรษฎ�กรยนยอม ใหผมเงนไดหกค�ลดหยอนไดหล�ยร�ยก�ร เงนบรจ�คส�ม�รถหกไดเปนจำ�นวนไมเกนรอยละ 10 ของเงนไดพงประเมนหลงหกค�ใชจ�ยและค�ลดหยอนร�ยก�รอนๆ แลวต�มม�ตร� 47(7) โดยตองเปนเงนทบรจ�คให
[66]
แกหนวยง�นทกฎหม�ยกำ�หนด และตองมใบเสรจรบเงนของหนวยง�นดงกล�ว แนบเปนหลกฐ�นดวย บอยครงใบเสรจรบเงนหรอใบอนโมทน�บตร ระบ ช อผ บรจ�คเป น “น�ย ก. และครอบครว” หรอ “น�ย ข.และครอบครว”
ทผ�นม�ท�งกรมสรรพ�กรไมยอมใหผมเงนไดพงประเมนหกค�ลดหยอนเงนบรจ�คจ�กใบเสรจรบเงนหรอใบอนโมทน�บตรทระบชอ ผบรจ�คในรปแบบทกล�วม�ข�งตน โดยเหนว�ไมส�ม�รถแยกคำ�นวณไดว� น�ย ก. หรอน�ง ข. บรจ�คเปนจำ�นวนเท�ใดกนแน
เร องนจงมผทไมเหนดวยและไดนำ�คดขนสศ�ลภ�ษอ�กรกล�ง (หลงจ�กดำ�เนนต�มขนตอนทกฎหม�ยกำ�หนด) ศ�ลฎก�ในคำ�พพ�กษ�ฎก�ท 7700/2548 ไดพพ�กษ�ในประเดนนว�
“ก�รทใบอนโมทน�บตรระบชอโจทก (ผมเงนไดพงประเมน) และครอบครวเปนผบรจ�ค กเพอเหตผลท�งด�นจตใจและคว�มเช อท�ง ศ�สน�ว� บคคลในครอบครวของโจทกทกคนไดรวมกนทำ�บญกศล เมอโจทกเปนผมช อระบในใบอนโมทน�บตร โดยไมมช อบคคลอนรวมดวย โจทกจงมสทธทจะนำ�เงนบรจ�คทงจำ�นวนต�มทปร�กฏในใบอนโมทน�บตรนน ม�หกเปนค�ลดหยอนในก�รคำ�นวณเพอเสยภ�ษเงนไดบคคลดรรมด�ของโจทกได ทงน ไมเกนกว�จำ�นวนทกฎหม�ยกำ�หนด อทธรณของจำ�เลย (กรมสรรพ�กร) ฟงไมขน”
จ�กคำ�พพ�กษ�ฎก�ท 7700/2548 ผมเงนไดพงประเมนจงส�ม�รถนำ�จำ�นวนเงนบรจ�คต�มใบเสรจรบเงนหรอใบอนโมทน�บตรทมชอรวมกบครอบครวม�หกเปนค�ลดหยอนได อย�งไรกดคำ�พพ�กษ�ฎก�ดงกล�ว ไมไดวนจฉยกรณทมชอบคคลอนระบในใบเสรจรบเงนดวย ว�จะหกค�ลดหยอนไดคนละเท�ใดบทสรป
ในประเดนต�มคำ�พพ�กษ�ทยกม�ข�งตน ผทรน�จะมจำ�นวนไมม�กนก และไมแนใจว�เจ�พนกง�นประเมนของกรมสรรพ�กรจะรกนโดยทวไปหรอไม กรมสรรพ�กรควรจะมหนงสอถงเจ�พนกง�นประเมนเพอ
[67]
แจงผลคำ�พพ�กษ�ฎก�ดงกล�วใหเจ�พนกง�นถอปฏบต และกรมสรรพ�กรน�จะตองพจ�รณ�แกไขกฎหม�ยในสวนของก�รยนร�ยก�รและเสยภ�ษของหญงมส�ม เพร�ะบทบญญตทเปนอยในปจจบน (ม�ตร� 57 ตร) มคว�มไมเปนธรรมแกครอบครวทส�มภรย�จดทะเบยนสมรสกน เมอเปรยบเทยบกบครอบครวทช�ยหญงอยกนกนโดยไมไดจดทะเบยนสมรส กล�วคอ สำ�หรบครอบครวทส�มภรย�จดทะเบยนสมรสกนและภรย�ตองรวมคำ�นวณเงนไดรวมกบส�ม บ�ทแรกของเงนไดสทธของภรย�ตองเสยภ�ษท อ ตร�ภ�ษของบ�ทสดท�ยของส�ม เชน ถ �ส�มมเง นได สทธ 1,200,000 บ�ท (ซงอตร�ภ�ษของบ�ทสดท�ยจะอยท รอยละ 30) และภรย�มเงนไดสทธจ�กเงนไดทไมใชเงนเดอน 1,000,000 บ�ท เงนไดสทธบ�ทแรกของภรย�กตองเรมเสยภ�ษทอตร�รอยละ 30 ทนท ทำ�ใหภ�ษในสวนของภรย�ตองเสยทงสน 300,000 บ�ท ซงเมอเปรยบเทยบกบช�ยหญงทอยกนกนโดยไมไดจดทะเบยนสมรสและมเงนไดในจ ำ�นวนเดยวกนกบส�มภรย�ทกล�วม�ข�งตน เงนไดสทธ 150,000 บ�ทแรกของหญงจะไดรบก�รยกเวน และหลงจ�กนนกใชอตร�เรมตนท 10%
กรณทฝ�ยช�ยมเงนไดม�กและมคสมรส ห�กส�ม�รถกำ�หนดเงนไดประเภทอนเพมเตมได เชน ค�น�ยหน� กไมควรจะนำ�เข�ม�ในชอของภรรย� ห�กส�ม�รถกำ�หนดผอนแทนได เพร�ะจะตองรบรเปนเงนไดของส�ม ซงอ�จไมไดประโยชนในแงมมภ�ษ (ประหยดภ�ษบรษท แตตองม�จ�ยในสวนบคคลธรรมด�ในอตร�เท�กน)คาลดหยอนและเงนยกเวนนนมมากมาย.....ใชใหเปน
ร�ยก�ร เงอนไข จำ�นวนสงส
ด(คน)
จำ�นวนเงนตอคน
ผมเงนได 30,000 บ�ทค ส ม ร ส (จ ดทะเบยน)
ไมมเงนไดหรอยนรวม 1 คน 30,000 บ�ท
[68]
บ ต ร ท ช อ บ ด ว ยกฎหม�ย
เง น ไ ด ไ ม เ ก น 15,000 บ�ท และอ�ยไมเกน 20 ปกรณยงศกษ�ในประเทศและอ�ยไมเกน 25 ป
3 คน
3 คน
15,000 บ�ท
เ พ ม ค น ล ะ 2,000 บ�ท
เ ล ย ง ด บ พ ก � ร (พ อ แ ม แ ท จ ร งตนเอง+ คสมรส)
เ ง น ไ ด ไ ม เ ก น 30,000 บ�ท
4 คน 30,000 บ�ท
เ ล ย ง ด ค นท พ พ ล ภ � พ ห ร อพก�ร
เ อ ก ส � ร ป ร ะ ก อ บ ต � มกำ�หนด
ถ � เ ป นบ คคลอ นไ ด ไ ม เ ก น 1 คน
60,000 บ�ท
เบยประกนชวต ผมเงนได 100,000 บ�ท
เ บ ย ป ร ะ ก น ช ว ตสมรส
มเง นได และย นรวม (ไม เกนเงนไดหลงค�ใชจ�ย)ไมมเงนได
100,000 บ�ท
10,000 บ�ทเบยประกนสขภ�พบ ด � ม � ร ด � (ต น เ อ ง +ค สมรส)
เ ง น ไ ด ไ ม เ ก น 30,000 บ�ท
4 คน 15,000 บ�ท
ประกนสงคม ต�มสมทบจรง 9,000 บ�ทเงนสะสม กบข. 500,000
บ�ทเงนลงทน RMF 15% ข อ ง เ ง น ไ ด ท ก
ประเภท500,000 บ�ท (รวมเงนสะสม)
เงนลงทน IMF 15% ข อ ง เ ง น ไ ด ท กประเภท
500,000 บ�ท
[69]
ดอกเบยเพอทอยอ�ศย
100,000 บ�ท
เงนบรจ�คเพอก�รศกษ�
น บ ให 2 เท � แต ไม เก น 10% ของเงนไดสทธ
10% ของเงนไดสทธ
เ ง น บ ร จ � ค ก � รกศล
ไมเกน 10% ของเงนไดสทธ
10%ของเง นไดสทธ
กรณของคสมรสและค�เลยงดบพก�รของคสมรส ไมรวมถงกรณช�ยทนบถอศ�สน�อสล�ม และอยในเขต 4 จงหวดช�ยแดนภ�คใต (สตล ยะล� ปตต�น และนร�ธว�ส) ซงส�ม�รถมภรรย�ไดถง 4 คน ก�รหกค�ลดหยอนคสมรสหกไดรวมกน 30,000 บ�ท สวนก�รหกค�ลดหยอนก�รเลยงดบพก�รนนหกไดสำ�หรบพอแมของคสมรสทง 4 คน ถ�เช�เงอนไขเรองอ�ยและร�ยได
ค�ลดหยอนตนเอง ย�กดมจนไดเท�กน คนละ 30,000 บ�ท ค�ลดหยอนคสมรส 30,000 บ�ท กรณคสมรสม ค�ลดหยอนบตรคนละ 15,000 บ�ท มเงอนไขเพมเตมทควรทร�บ
คอ- ตองมอ�ยไมเกน 20 ป หรอ 25 ป กรณยงศกษ�อยและม
เงนไดไมเกน 15,000 บ�ท ในปทลดหยอน- นบเฉพ�ะบตรทถกตองต�มกฎหม�ย รวมบตรบญธรรม
เนองจ�กในบ�นเร�คนทไมจดทะเบยนสมรสมจำ�นวนม�ก บตรกจะนบเปนสทธของฝ�ยหญงในก�รหกค�ลดหยอนไดฝ�ยเดยว ก�รจะทำ�ใหบตรนนชอบดวยกฎหม�ยของบด�กตองไปจดทะเบยนรบรองบตร ถ�ลกอ�ยไมถง 7 ป ตองรองขอตอศ�ลจะยงย�ก วธก�รรบครองบตรทง �ยกว�ค อ ก�รจดทะเบยนสมรส พรอมขอรบรองบตรของคสมรสเปนบตรทชอบดวยกฎหม�ย แคนกใชสทธลดหยอนบตรไดแลว แมว�ตอม�จะหย�จ�กกนกต�ม
[70]
- ลดหยอนไดไมเกน 3 คน โดยนบจ�กคนท�มอ�ยม�กสด เชน อ�ย 26 ป 22 ป 20 ป และ 19 ป ต�มลำ�ดบ จะหกไดแค 2 คน คอ อ�ย 22 และ 20 ปเท�นน
- กรณบตรยงศกษ�อยในประเทศไทย หกไดเพมคนละ 2,000 บ�ท ค�ลดหยอนกรณศกษ�นน บตงแตระดบอนบ�ล (3 ขวบ)
ค�เลยงดบพก�รทอ�ยตงแต 60 ปขนไป คนละ 30,000 บ�ท- บด�ม�รด�ตนเองและคสมรสมเงนไดไมเกน 30,000 บ�ท
ในปทผ�นม� นบเงนไดทกประเภท เชน ดอกเบย เงนฝ�กธน�ค�ร บำ�น�ญ
- เปนพอแมทถกตองต�มกฎหม�ย เชน พอแมไมไดจดทะเบยน บตรจะลดหยอนบด�ไมได
- แนบแบบฟอรม ลญ. 03 ซงพอแมจะตองระบเลอกลกทอปก�ระไดคนเดยว
- ถ�คสมรสฝ�ยหญงไมมเงนไดหรอยนภ�ษรวมกน ใหหกลดหยอนในน�มฝ�ยช�ย แตห�กมเงนไดโดยแยกยน (เงนเดอน) ต�งคนต�งลดหยอนพอแมตนเอง
ค�เลยงดและอปก�ระคนทพพลภ�พหรอคนพก�ร คนละ 60,000 บ�ท เรองนร�ยละเอยดคอนข�งม�ก ขอกล�วโดยสรปดงน
- ถ�เปนพอแม คสมรส บตร ไมจำ�กดจำ�นวนคน- ถ�เปนบคคลอนทไมใชพอแม คสมรส บตร หกได 1 คน- กรณทพพลภ�พ ตองทพพลภ�พม�ไมนอยกว� 180 วนและ
มใบรบรองแพทยทกป เพอยนยนว�ยงทพพลภ�พอย- กรณพก�ร ตองมชอระบในบตรประจำ�ตวคนพก�รว�ใครเปนผ
ดแล- แนบเอกส�ร ลย.04
[71]
ค�เบยประกนชวตต�มทจ�ยจรงไมเกน 100,000 บ�ท สำ�หรบกรมธรรมทมผลคมครองตงแต 10 ป เปนตนไป ซงถ�จ�ยเบย 2 ป คมครอง 10 ป กหกได 2 ป
- ทำ�กอนวนท 1 มกร�คม พ.ศ. 2552 หกไดทงจำ�นวนของทจ�ย
- สมครตงแตวนท 1 มกร�คม พ.ศ. 2552 เปนตนไป หกไดเฉพ�ะเบยประกนชวต
ค�เบยประกนชวตคสมรส เฉพ�ะสมรสเตมปภ�ษ คอ แตงหรอหย�ระหว�งปใชสทธไมได
- มเงนไดและสมครกอนวนท 1 มกร�คม พ.ศ. 2552 หกไดไมเกนเงนไดและหกไดทงจำ�นวนทไมเกน 100,000 บ�ท รวมเบยประกนชวตและสญญ�เพมเตม
- มเงนไดและสมครกอนวนท 1 มกร�คม พ.ศ. 2552 หกไดไมเกนเงนไดหลงหกค�ใชจ�ยและไมเกน 100,000 บ�ท เฉพ�ะเบยประกนชวต
- ไมมเงนได หกไดไมเกน 10,000 บ�ท โดยใชเกณฑซอกอนหลงเชนเดยวกน คสมรสทมเงนไดเปนผใชสทธลดหยอน
ค�เบยประกนสขภ�พบด�ม�รด� คนละ 15,000 บ�ท - บด�ม�รด�ตนเองและคสมรสทมเงนไดไมเกน 30,000 บ�ท
ไมกำ�หนดอ�ยพอแม แตตองเปนบตรทชอบดวยกฎหม�ย- กรณส�มภรรย�อยกนไมเตมป หรอแยกยน ใหต�งฝ�ยต�ง
หก- เฉพ�ะเบยประกนสขภ�พเกยวกบก�รรกษ�พย�บ�ล ประกน
โรคร�ยแรง ก�รทพพลภ�พ ก�รสญเสยอวยวะ ก�รแตกหกของกระดก ก�รดแลระยะย�ว
- ถ�เปนกรมธรรมฉบบเดยว บตรหล�ยคนชำ�ระเบย ใหเฉลยต�มจำ�นวนบตร แตรวมกนไมเกน 15,000 บ�ท
[72]
- ถ�บตรแตละคนซอกรมธรรมใหพอแม ต�งคนต�งหกไดไมเกนคนละ 15,000 บ�ท
- ตองขอแบบฟอรมจ�กบรษทประกน รบรองชอผชำ�ระเบยและจำ�นวนเบย
เงนสมทบประกนสงคมต�มทจ�ยสมทบจรง- ถ�เร�เปนกรรมก�รบรษทกไมจำ�เปนตองจ�ยเงนสมทบเพร�ะ
ไมใชลกจ�ง ไมตองทำ�ง�นภ�ยใตกฎระเบยบของบรษท ตองแจงออกในฐ�นะกรรมก�ร ไมใชล�ออก
- หรอจะจ�ยสมทบตอไปเร อยๆ กได ห�กไดจ�ยสมทบม�กอนแลว
- ถ�แจงออกเมออ�ย 55 หรอ 60 ป กแจงแบบล�ออกแลวขอเงนบำ�เหนจได ไมส�ม�รถรบแบบบำ�น�ญเพร�ะสมทบไมถง 15 ป (กฎหม�ยบงคบใชไมถง 15 ป)
เงนลงทนในกองทนสำ�รองเลยงชพ หรอ กบข.ต�มทจ�ยจรงไมเกน 500,000 บ�ท
เง นลงทน ในกองทนรวมเพ อก �รเล ยงชพ (Retirement Mutual Fund)
- ไมเกน 15% ของเงนไดพงประเมนทกประเภทรวมกนกอนหกค�ใชจ�ย และไมเกน 500,000 บ�ท เมอรวมกบเงนสำ�รองเลยงชพ หรอ กบข.
- ตองลงทนไมนอยกว� 5 ป และตอเนองจนครบอ�ย 55 ป เวนไดไมเกนปเวนป (ห�ม 2 ป ตดตอกน)
- ข�ยไดเมอครบ 2 เงอนไขข�งตน คอ ไมนอยกว� 5 ป และอ�ยครบตงแต 55 ป
- ผดเงอนไขก�รลงทนขอใดขอหนง ตองคนภ�ษยอนหลง 5 ป และไมไดสทธอก
- ข�ยกอน 5 ป นอกจ�กตองคนภ�ษแลว ห�กมกำ�ไร ตองนำ�กำ�ไรไปเสยภ�ษ PIT
- ข�ยหลง 5 ป คนภ�ษยอนหลง 5 ป กำ�ไรไมตองเสยภ�ษ
[73]
- มหล�ยประเภทใหเลอกลงทน และส�ม�รถสนบสนนกองทนทำ�กำ�ไรระหว�งปได
เ ง น ล ง ท น ใ น ก อ ง ท น ร ว ม ห น ร ะ ย ะ ย � ว (Long Term Equipment Fund)
ตวอย�ง น�งสวยเสมอ จดทะเบยนสมรสกบน�ยหลอ เสมอ ตอม�ไดกเงนซอบ�นรวมกบพส�ว สนปธน�ค�รไดใหหลกฐ�นรบรองดอกเบยค�ผอนชำ�ระ 200,000 บ�ท น�งสวยเสมอจะนำ�ดอกเบยทอยอ�ศยไปหกลดหยอนไดดงน
-กรณไมมเงนไดหรอยนเงนไดรวมกบส�ม น�ยหลอเสมอหกได 50,000 บ�ท
-กรณมเงนเดอนและแยกยน หกได 25,000 บ�ท ส�ม นำ�ไปหกเปนค�ลดหยอนได 25,000 บ�ท (คนละครงของสทธทใชได)
-โดยไมสนใจว� พส�วจะไดใชสทธหรอไมกต�ม เงนบรจ�คเพอก�รศกษ� หกไดไมเกน 10% ของเงนไดสทธกอน
บรจ�ค และนบให 2 เท�- เชน เงนไดหลงหกค�ใชจ�ยและค�ลดหยอน 500,000 บ�ท หก
ได ไมเก น 50,000 บ�ท ถ �บรจ�ค 25,000 บ�ท จะน บให 50,000 บ�ท และถ �บรจ�ค 50,000 บ�ท ก หกได เพยง 50,000 บ�ท
- ตองบรจ�คเปนเงน และสถ�นศกษ�ทกระทรวงก�รคลงประก�ศเปนป ๆ ไป โดยมหลกฐ�นทเชอไดว�บรจ�คจรง เชน ใบประก�ศเกยรตคณ
เงนบรจ�คเพอก�รกศล ไมเกน 10% ของเงนไดสทธหลงบรจ�คเพอก�รศกษ� ไดแก วด สภ�ก�ช�ด มลนธ (ทประก�ศ) โดยตองบรจ�คเปนเงนเท�นน ตวอย�งเชน
[74]
เงนไดพงประเมน ค�น�ยหน� 800,000 บ�ทหก ค�ใชจ�ย 60,000 บ�ท
ลดหยอนตนเอง 30,000 บ�ทลดหยอนบด�ม�รด� 60,000 บ�ท
เงนไดสทธ 650,000 บ�ทหก บรจ�คเพอก�รศกษ� (จ�ยจรง 40,000 บ�ท) 65,000 บ�ทเงนไดสทธหลงบรจ�คเพอก�รศกษ� 585,000 บ�ทหก บรจ�คเพอก�รกศล (บรจ�คจรง 60,000 บ�ท)58,500 บ�ทเงนไดสทธเพอคำ�นวณภ�ษ 526,500 บ�ทจ�กตวอย�งจะเหนไดว� แมเร�จะบรจ�คเพอก�รศกษ�ไป 40,000
บ�ท น�จะหกลดหยอนได 80,000 บ�ท (2 เท�) แตเนองจ�กเกน 10% ของเงนไดสทธ จงนบไดเพยง 65,000 บ�ท ไมถ ง 2 เท� ก�รนบเงนบรจ�คเพอก�รกศลกเชนกน ห�กเกน 10% ของเงนไดสทธหลงบรจ�คเพอก�รศกษ�แลว กจะหกไดเพยง 10 % เท�นน
ก�รว�งแผนภ�ษเงนไดบคคลธรรมด�ทดและถกตอง วธหนงนน คอ ก�รใชสทธค�ลดหยอนใหเตมสทธ
ไมไดจดทะเบยนสมรสแตมบตรดวยกน ฝ�ยหญงไมมเงนไดโดยปกตฝ�ยหญงจะมสทธลดหยอนบตรไดฝ�ยเดยว กไปจดทะเบยนรบรองบตรเพอใหเปนบตรทชอบดวยกฎหม�ยเชนฝ�ยช�ยกส�ม�รถเพมค�ลดหยอนบตรไดถงปละ 17,000 บ�ท/คน
กรณหย�ต�งฝ�ยต�งมเงนได และทงพอและแมกสงเสยเลยงด โดยไมสนใจว�ลกจะอยกบใคร กใชสทธไดทงพอและแม เท�กบลก 1 คน พอหกได 17,000 บ�ท และ แมกหกไดอ 17,000 บ�ท แตตองมหลกฐ�นก�รสงเสยเลยงด เชน ฝ�กเงนเข�บญชลก
เลขทหนงสอ กค 0811/10092วนท 19 ตล�คม พ.ศ. 2544
[75]
เรอง ภ�ษเงนไดบคคลธรรมด� กรณก�รหกลดหยอนบตรชอบดวยกฎหม�ยของภรย�ขอห�รอ
น�ย ก. เปนพนกง�นบรษท มร�ยไดประเภทเงนเดอน สมรสเมอป พ.ศ. 2529 มบตร 1 คน ซงอยระหว�งก�รศกษ�และไดจดทะเบยนหย�ป พ.ศ. 2539 มบนทกหลงก�รหย�ว� บตรอยในคว�มอปก�ระเลยงดของบด� ตอม�ในป พ.ศ. 2542 น�ย ก. ได จดทะเบยนสมรสกบภรย�ใหม ภรย�ใหมไมมเงนไดและเคยสมรสม�กอน มบตรชอบดวยกฎหม�ย 1 คน (ด.ญ. น�) กำ�ลงศกษ� ไดหย�ข�ดจ�กสมเดมโดยมบนทกหลงก�รหย�ว�ใหบตรอยในคว�มอปก�ระเลยงดของบด� แตในท�งปฏบตม�รด� (ภรย�ใหม) ยงคงสงเสยเลยงด ด.ญ. น� สมำ�เสมอ มก�รเยยมเยยนบตรเดอนละ 1-2 ครง ปดภ�คเรยนมรบบตรม�อยดวย
น�ย ก. จงห�รอว� น�ย ก. มสทธหกลดหยอนบตรชอบดวยกฎหม�ยของภรย�ไดหรอไมเพยงใด บด�ของ ด.ญ. น� ซงทำ�ง�นร�ชก�รมสทธหกลดหยอน ด.ญ. น� ไดเตมจำ�นวนหรอไม และคำ�ว�บตรชอบดวยกฎหม�ยม�ตร 47(1)(ค) แหงประมวลรษฎ�กรหม�ยคว�มว�อย�งไรแนววนจฉย
1. กรณบด�ม�รด�ไดหย�ข�ดจ�กกน ห�กบตรอยในคว�มอปก�ระเลยงดของฝ�ยใด ฝ�ยนนมสทธนำ�
บตรม�หกลดหยอนไดทงนก�รอปก�ระเลยงดพจ�รณ�ต�มคว�มเปนจรง ดงนนแมในบนทกก�รหย�ใหบตรอยในคว�มอปก�ระของบด� แตเมอปรกฎว�ม�รด�ไดสงเสยเลยงดดวย บตรจงอยในอปก�ระเลยงดของทงบด�และม�ด� จงหกลอหยอนบตรไดฝ�ยละ 15,000 บ�ท ต�มม�ตร 47(1)(ค) แหงประมวลรษฎ�กร และยงหกลดหยอนเพอก�รศกษ�ของบตรไดอกฝ�ยละ 2,000 บ�ท ต�มม�ตร 47(1)(ฉ) แหงประมวลรษฎ�กร
2. กรณภรย�ไมมเงนได ส�มมสทธหกลดหยอนบตรชอบดวยกฎหม�ยของภรย�เตมจำ�นวน ต�ม
[76]
ม�ตร 47(1)(ค) แหงประมวลรษฎ�กร ดงนน น�ย ก. จงมสทธหกลดหยอนบตรชอบดวยกฎหม�ยของภรย�ไดเตมจำ�นวน
3. คำ�ว� บตรชอบดวยกฎหม�ยต�มม�ตร 47(1)(ค) แหงประมวลรษฎ�กร หม�ยถง บตรชอบดวย
กฎหม�ยต�มประมวลกฎหม�ยแพงและพ�ณชย บรรพ 5 ว�ดวยครอบครว4. ส�มเก�ของภรย�ใหม (บด�ของ ด.ญ. น�) จงมสทธหกลด
หยอนบตรไดเตมจำ�นวน ต�มนยคำ�ตอบขอ 1
ปกตลงทนในกองทนรวมทลงทนในหนอยแลว และตนเองเสยภ�ษจำ�นวนม�ก กแบงเงนลงทนในกองทนรวมหนระยะย�ว LTF เพอใหไดสทธลดหยอนภ�ษเพร�ะห�กลงทนผ�นกองทนประเภทอนไมส�ม�รถใชสทธ ได และควรเล อกแบบไมม เง นป นผล เพร�ะเงนปนผลกจะทบยอดอยในมลค�หนนนเอง เมอครบกำ�หนดข�ยกำ�ไรกไมตองเสยภ�ษแตห�กเลอกกองทนทมเงนปนผล จะตองเสยภ�ษจ�กเงนปนผลทไดรบ
กองทน RMF มหล�กหล�ยประเภทใหเลอกลงทน ทงแบบคว�มเสยงสงประเภทหนทน คว�มเสยงตำ�ประเภทพนธบตร หนกหรอพวกกองทนผสมระหว�งหนทนกบหนกและยงมกองทนทลงทนในทองคำ�ดวย ซงผลงทนส�ม�รถซอและข�ยพรอมกน หรอทเรยกว� สล บย�ยกองทน (switching) ระหว�งกองต�ง ๆ ได ห�ก switch ระหว�ง บลจ. เดยวกนทไมบอยนก (2-3 ครง/ป) กมกจะไมมค�ใชจ�ย (เงอนไขแตละ บลจ. ไมเหมอนกน) ฉนนแทนทจะลงทนแลวไดประโยชนแคเร องภ�ษ กควรใสใจดแลเงนตวเองโดย switch ระหว�งปดวย เพอใหไดผลกำ�ไรจ�กก�รลงทนเพมเตมจ�กค�ภ�ษ
[77]
ตวอย�งเชน ลงทนในหน NAV 15 บ�ท พอชวงต�นปตล�ดหนดม�ก NAV ของหนวยทซอปรบขนเปน 18 บ�ท เท�กบกำ�ไรหนวยละ 3 บ�ท = 20% (3 / 15 X 100) กสงคำ�สง switch ไปพกเงนไวในกองทนประเภทหนกหรอ พนธบตรกอน เพอรอจงหวะทตล�ดหนข�ลง จงคอย switch กลบไปเพอรอจงหวะทำ�กำ�ไรอกรอบ
กรมธรรมประกนชวต นอกจ�กจะชวยลดหยอนภ�ษแลวยงจะไดคว�มคมครองและผลตอบแทนจ�กเงนออมในกรมธรรม เชน เงนไดสทธ 600,000 บ�ท ก�รเสยภ�ษนน 500,000 บ�ทแรก เสยภ�ษ 35,000 บ�ท อก 100,000 บ�ทนน เสยภ�ษ 20,000 บ�ท ห�กนำ�ไปฝ�กธน�ค�รจะเหลอเงนแค 80,000 บ�ท (ไปฝ�ก 100,000 – 20,000) ถ�ซอกรมธรรมจะไดเงนออมในกรฒธรรม 100,000 บ�ท เนองจ�กไมตองเสยภ�ษอตราภาษแบบกาวหนาและอตราขนตำา1.อตร�ก�วหน� เมอคำ�นวณห�เงนไดสทธ หลงหกค�ใชจ�ยและค�ลดหยอนแลว นำ�เงนไดสทธนนคณดวยอตร�ภ�ษแตละขนต�มต�ร�ง
2.อตร�ขนตำ� สำ�หรบเงนไดประเภทอนทไมใชเงนเดอน ค�จ�งห�กมเงนไดตงแต 60,000 บ�ทขนไป ตองนำ�เงนไดกอนหกค�ใชจ�ยและค�ลดหยอน ไปคำ�นวณอตร�ขนตำ� 0.5% ของเงนไดหลงจ�กนนเปรยบเทยบและชำ�ระภ�ษทคำ�นวณไดม�กกว� ถ�คำ�นวณอตร�ก�วหน�มภ�ษทตองชำ�ระ แมเปรยบเทยบ
อตร�ขนตำ�ไมตองชำ�ระ กตองชำ�ระต�มอตร�ก�วหน� ถ�คำ�นวณอตร�ด�วหน�ไมตองเสยภ�ษ และเปรยบเทยบ
อตร�ขนตำ� ห�กก�รคำ�นวณแบบอตร�ขนตำ�มภ�ระภ�ษนอยกว� 5,000 บ�ท ไดรบเวน
[78]
ตวอยาง ก�รคำ�นวณภ�ษกรณทมเงนไดหล�ยประเภทและค�ลดหยอนจำ�นวนม�กน�ย ก.ไก มเงนเดอนทงปรวมกน 500,000 บ�ท จ�ยสมทบประภนสงคม 9,000 บ�ท ค�น�ยหน� 500,000 บ�ท เปดร�นข�ยของชำ� เงนไดต�มม�ตร� 40(8) จำ�นวน 600,000 บ�ท น�ย ก.ไก มภรรย�ซงไมมเงนได บด�ม�รด�ของทงคอ�ยเกน 60 ป ไมมเงนได บตรอ�ย 10 ป เปนคนทพพลภ�พ มเงนลงทนใน RMF 100,000 บ�ท LTF 150,000 บ�ท และเบ ยประกนชวตทงตนเองและภรรย�คนละ 100,100 บ�ท/ปเง นเด อน 500,000 บ�ท + ค �น�ยหน � 500,000 บ�ท
1,000,000 บ�ทหก ค�ใชจ�ยรวมกนไมเกน 60,000 บ�ท 60,000 บ�ทเงนได 40(1)+(2) หลงค�ใชจ�ย600,000 บ�ทหก ค�ใชจ�ยเหม� 80 % 480,000 บ�ท .........120,000
บ�ทรวมเงนไดหลงค�ใชจ�ยทกประเภทหก ค�ลดหยอนตนเอง 30,000 บ�ท
คสมรส 30,000 บ�ทบตร 15,000 บ�ท (ไมไดศกษ�)เลยงดบพก�ร 4 คน 120,000 บ�ทเลยงดบตรทพพลภ�พ 60,000 บ�ทประกนสงคม 9,000 บ�ทประกนชวตตนเอง+คสมรส110,000บ�ท (คสมรสไมมเงน
ไดหกได 10,000 บ�ท)
เงนลงทน RMF 110,000 บ�ทเงนลงทน LTF 150,000 บ�ท ........624,000บ�ท
[79]
เงนไดสทธ 436,000 บ�ท
คำ�นวณภ�ษอตร�ก�วหน� 28,600
บ �ท
คำ�นวณอตร�ขนตำ� ไมนบรวมเงนไดประเภทเงนเดอนค �น�ยหน � 500,000 บ�ท + ร�ยได ร �นค � 600,000 บ�ท= 1,100,000 X 0.5% =
5,500
บ �ท
ชำ�รำ�ภ�ษ 28,600
บ �ท
อตร�ก�วหน� อตร�ภ�ษเงนไดบคคลธรรมด�เงนไดสทธ ขนเงนได อตร�
ภ�ษภ�ษ
แตละขนภ�ษสะสม
1-150,000 150,000
ยกเวน
150,001-500,000
350,000
10 35,000 35,000
500,001-1,000,000
500,000
20 100,000
135,000
1,000,001-4,000,000
3,000,000
30 900,000
1,035,000
4,000,001 ขนไป
37
อตรขนตำ� 0.5% ของเงนไดพงประเมน
[80]
กรณเงนไดตงแต 60,000 บ�ทขนไป ยกเวนเงนไดประเภท 40 (1)
**พ.ร.ก. ฉบบท 480 ยกเวนภ�ษเฉพ�ะเง นได ม�ตร� 48(2) กรณผมเงนไดทตองเสยภ�ษทงสนไมเกน 5,000 บ�ท ตงแต 1 มกร�คม พ.ศ. 2552
ถ�เงนไดสทธเร�อยท 600,000 บ�ท นนหม�ยถง อตร�ภ�ษสงสดของเร�อยท 20% เร�จะเรยกว� ฐ�นภ�ษ 20%
ถ�คำ�นวณแลวจะตองชำ�ระเพม กส�ม�รถเลอกไมนำ�ดอกเบยม�เปนเงนได ยอมใหภ�ษทถกหก ณ ทจ �ยเปนภ�ษสดท�ย (Final Tax)
**ถ�เปนเชนนกควรเลอกนำ�เงนไดม�รวมเพอคำ�นวณภ�ษ และห�กคำ�นวณแลวปร�กฎว� ภ�ษทคำ�นวณไดนอยกว�ภ�ษหก ณ ทจ�ยผเสยภ�ษกมสทธขอภ�ษคนได ซงจะตองขอหนงสอรบรองก�รหกภ�ษ ณ ทจ�ยจ�กธน�ค�ร เพอนำ�ไปยนรวมกบเงนไดตอนตนปคว�ม (ไม) ลบ ไดเงนปนผลจ�กหนแลวยงไดภ�ษคนอก
กอนอน... ขออ๓บ�ยร�ยละเอยดเพอใหเกดคว�มเข�ใจเบองตนกอน
เงนปนผล คอ สวนแบงกำ�ไรทผลงทนไดรบจ�กกำ�ไรของกจก�รซงแนนอนว� กจก�รนนไดจ�ยภ�ษเงนไดนตบคคล (เสยภ�ษจ�กกำ�ไร) ไปเรยบรอยแลว
กำ�ไร 100 บ�ท ภ�ษ 30% = 30 บ�ท จ�ยผถ อห น 70 บ�ท
แตช�กอน... ถ�บรษทจะจ�ยเงนปนผล (ทเหลอ 70 บ�ท) ใหผถอหน จะตองหกภ�ษ ณ ทจ�ยอก 10% = 70 x 10% = 7 บ�ท
สรปแลว... ผถอหนจะไดรบเงนสทธ 70 – 7 = 63 บ�ทจ�กกำ�ไรททำ�ม�ห�ได 100 บ�ท
[81]
นนแสดงว� ภ�ษอยทสรรพ�กรแลว 37 บ�ท (100 – 63) หรอ เท�กบ 37% ซงเปนอตร�ทสงสดของอตร�ภ�ษเงนไดบคคลธรรมด�
และเร�กบอกกบตวเองว� เร�มร�ยไดนอย ฐ�นภ�ษ 10% ทำ�ไมไปรวมลงทนกบอนตองเสยภ�ษ 37% ไมยตธรรม
โชคดทท�ง “สรรพ�กร” ใจด ใหเร�เลอกระหว�งรบรเงนไดและ Final Tax หรอถ �ไมได เล อก ก ค อ ถกเล อกใหโดยอตโนมต
เมอนำ�เงนไดจ�กกำ�ไรของกจก�ร หรอเงนปนผลทไดรบม�รบรร�ยได จะตองคำ�นวณเสมอนกำ�ไรของกจก�รกอนภ�ษนนเปนเงนไดเมอคำ�นวณภ�ษทตองชำ�ระแลว กส�ม�รถนำ�ภ�ษเงนไดนตบคคลและภ�ษหก ณ ทจ�ยทท�งสรรพกรไดรบเรยบรอยแลว ม�หกออกจ�กภ�ษทคำ�นวณได ซ งเร�เรยกภ�ษเงนไดนตบคคลนนว� “เคตดตภ�ษ เงนปนผล”
ส ตรก�รห�เครด ตภ�ษ เง นป นผล=เง นป นผล(ท ได รบ) x อ ตร�ภ�ษ เง นได น ต บ คคล(100−อ ตร�ภ�ษ เง นได น ต บ คคล)
ผลลพธทจะไดกจะเปนเครดตภ�ษเงนปนผล ซงเมอจะคำ�นวณภ�ษเงนไดบคคลธรรมด�ตองนำ�เงนปนผลไปรวมดวย
CIT Rate เงนปนผล (ทไดรบ กอนหก
ณ ทจ�ย)
เครดตภ�ษ เงนไดต�ม ม�ตร� 40(4)
(ข)30% 100 บ�ท 100 x 30 /
70 = 42.86142.86 บ�ท
25% 100 บ�ท 100 x 25 / 70 = 33.33
133.33 บ�ท
15% 100 บ�ท 100 x 15 / 70 = 17.65
117.65 บ�ท
ลองตรวจสอบดว�ใชหรอไมกำ�ไร 142.86 บ�ท จ�ย CIT 30% = 42.68 บ�ท เหลอ
กำ�ไรสทธเพอปนผล 142.86 – 42.86 = 100 บ�ท
[82]
เร�จะรไดอย�งไร ว�กเปอรเซนต อนนเปนหน�ทของบรษท ทจ�ยเงนปนผล จะตองระบในแบบฟอรม ภ.ง.ด.2 พรอมกบแจงก�รจ�ยปนผลว� เงนปนผลทจ�ยใหนนไดเสยภ�ษนตบคคลอตร�ใด
วธเปรยบเทยบระหว�งก�รรบรเงนไดโดยวธเครดตภ�ษกบ Final Tax
คณปภ�เปนผจดก�รบรษทแหงหนง ไดรบเงนเดอนทงปรวมก น 500,000 บ�ท ภ�ษหก ณ ท จ �ยท งป 15,100 บ�ท ระหว�งปไดรบเงนปนผลจ�กก�รลงทนในหนของธน�ค�ร กรงไทย จำ�กด จำ�นวน 50,000 บ�ท ซงในแบบฟอรมก�รหกภ�ษ ณ ทจ�ยแจงว� ธน�ค�รจ�ยเงนปนผลจ�กกำ�ไรทไดเสยภเงนไดน ตบคคล (CIT : Corporate Income Tax) 30% และหกภ�ษ ณ ทจ�ยไว 5,000 บ�ท (10%)
คณปภ�ไดจ�ยสมทบประกนสงคม 9,000 บ�ท ประกนชวต 100,000 บ�ท โสดร � ยก � ร เ ง น ไ ด ไ ม ร ว ม ป น ผ ล รวมเงนปนผล
เงนเดอน 500,000 500,000หก ค�ใชจ�ย 40% ไมเกน 60,000 บ�ท60,000 60,000เงนเดอนหลงค�ใชจ�ย 440,000 440,000เงนปนผล 50,000เครดตภ�ษ 50,000 x 30 / 70 21,428.57รวมเงนไดหลงค�ใชจ�ย 440,000 511,428.57หก ค�ลดหยอนตนเอง 30,000 30,000ประกนสงคม 9,000 9,000เบยประกนชวต 100,000 100,000
เงนไดสทธ 301,000 372,428.57ภ�ษทคำ�นวณได 15,100 22,242.86หก เครดตภ�ษ 21,428.57
[83]
ภ�ษหก ณ ทจ�ย 15,100 20,100.00ภ�ษทไดคน 19,285.71
สรปแลว ถ�เร�ยนเงนปนผลรวมกบร�ยไดตอนสนป เร�จะไดรบภ�ษคน 19,285.71 บ�ท
ถงตรงนบ�งท�นบนเสยด�ย ทปทผ�นม�ไมไดยนขอคนภ�ษ กไมตองเสยใจ เพร�ะขอคนยอนหลงไดภ�ยในเวล� 3 ป
แบงร�ยไดใหหล�ย ๆ คนไดไหม ? กระจ�ยหนวยหม�ยถง ก�รห�ชองท�งในก�รนำ�ร�ยไดไปใสหรอไปเพมใหกบบคคล
อน หรอตงหนวยภ�ษขนม�ใหม เพอวตถประสงคหลกคอ เพอใหเงนไดสทธในก�รคำ�นวณภ�ษเรมตนทอตร�ตำ�อกครงหนง
ตวอย�งท 1 คณบญศรเปนพนกง�นระดบผบรห�ร เงนเดอน 40,000 บ�ท มเงนฝ�กธน�ค�รจำ�นวน 10,000,000 บ�ท ธน�ค�รใหดอกเบยปละ 3% ท�งเลอกในก�รฝ�กเงนและว�งแผนภ�ษทำ�อย�งไดบ�ง
ปกตเมอน�ค�รจ�ยดอกเบยใหกบผฝ�กเงน จะตองหกภ�ษ ณ ทจ�ยอตร� 15% ห�กไมนำ�เงนไดค�ดอกเบยม�รบรร�ยได จะถอว�ผเสยภ�ษใชสทธภ�ษสดท�ย (กฎหม�ยใหสทธเงนไดบ�งประเภทเมอถกหก ณ ทจ�ยเปนภ�ษสดท�ย)
ฉะนนดอกเบยปละ 10,000,000 x 3% = 300,000 บ�ทภ�ษหก ณ ทจ�ย 15% = 45,000 บ�ท นำ�ไปเปนเครดตภ�ษได
เปรยบเทยบก�รรบรเงนไดกบก�รกระจ�ยหนวยภ�ษ
ร�ยก�รกอน
ว�งแผนหลงว�งแผน
คณบญศร บตรเงนเดอนหก ค�ใชจ�ย 40% ไมเกน 60,000เงนเดอนหลงค�ใชจ�ย
480,000
60,000420,00
0300,00
480,00060,000
420,000
420,00030,000
300,000300,000
30,000
[84]
ดอกเบยรวมเงนไดหลงค�ใชจ�ยค�ลดหยอนตนเองลดหยอนบตรเงนไดสทธ
0720,00
030,00017,000673,00
0
390,000 270,000
ภ�ษทคำ�นวณได 69,600 24,000 12,000 36,000
0-150,000 อตร 0%150,001-500,000 = 10%500,001-1,000,000 = 20%
-35,00034,600
24,000 12,000
หก เครดตภ�ษ หก ณ ทจ�ยภ�ษทตองชำ�ระเพม (ไดคน)
45,00024,600
45,000-33,000
แมว�ก�รกระจ�ยร�ยไดไปอยในหนวยภษของบตร จะทำ�ใหผเสยภ�ษเสยสทธในก�รหกลดหยอนบตร แตจ�กก�รคำ�นวณข�งตนจะเหนไดว�
กรณคณบญศรฝ�กธน�ค�รในน�มตนเอง ภ�ษทคำ�นวณไดคอ 69,600 บ�ท
กรณเลอกฝ�กเงนในน�มบตร จะเสยภ�ษในน�มตนเอง 24,000 บ�ท และขอคนภ�ษในน�มบตร 33,000 บ�ท เท�กบประหยดได 33,000 – 24,000 = 9,000 บ�ท ซงเสยสทธลดหยอนบตร 17,000 บ�ท ทำ�ใหภ�ษตนเองทจ�ยไปสงกว�ปกต 17,000 x PIT Rate 10% = 1,700 บ�ท
[85]
ตวอย�งท 2 คณบญสงและคณบญศรคส�มภรรย�เปนเจ�ของบรษท โดยมคณบญสงเปนกรรมก�รแตเพยงผเดยว กำ�หนดเงนเดอนตนเองไวเดอนละ 100,000 บ�ท
กรณดงกล�ว คณบญสงส�ม�รถกำ�หนดเงนเดอนใหคสมรสไดเนองจ�กเปนกก�รตนเอง และเพอใหสมเหตสมผลในก�รตงเงนเดอนคสมรส กควรจะเพมชอคณบญศรเปนกรรมก�รดวย
ภ�ษจะประหยดไดปละ 159,000 – 74,000 = 85,000 บ�ท
ร�ยก�รกอนก�รว�งแผน
คณบญสง
หลงว�งแผนคณบญสง คณบญศร
เงนเดอนหก ค�ใชจ�ย 40% ไมเกน 60,000ค�ลดหยอนตนเองลดหยอนคสมรสเงนไดสทธ
1,200,000
60,00030,00030,000
1,080,000
600,000
60,00030,000
510,000
600,000600,000
30,000
510,000
ภ�ษทคำ�นวณได 159,000 37,000 37,0000-150,000 อตร 0%150,001-500,000 = 10%500,001-1,000,000 = 20%1,000,001-4,000,000 = 30%
-35,000
100,00024,000
35,0002,000
35,0002,000
74,000
เปนเจาของบรษทหรอหางหนสวนตองรจกภาษอะไรบาง ?
ภ�ษทเกยวของในก�รทำ�ธรกจทพบเจอไดบอย ภ�ษเงนไดนตบคคล... โดยม�กคำ�นวณจ�กกำ�ไรของกจก�ร
หลงปรบปรงร�ยก�รแลว
[86]
ภ�ษเงนไดหก ณ ทจ�ย... ถอเปนเครดตภ�ษและในฐ�นะผจ�ยเงนตองหกจ�กผรบ
ภ�ษธรกจเฉพ�ะ... ชำ�ระในกรณมธรกรรมเยยงธน�ค�รพ�ณชย เชนใหพนกง�นกเงน
ภ�ษมลค�เพม... ชำ�ระจ�กค�ข�ยสนค�หรอบรก�รปจจบน
อตร�รอยละ 7
ห�กตองก�รห�ขอมลเกยวกบภ�ษเงนไดนตบคคล ประเดนร�ยได ร�ยจ�ยเพอคำ�นวณห�กำ�ไรสทธ อ�งองม�ตร� 65-77 ซงจะหยบย�ม�เฉพ�ะบ�งประเดนดงน
บญชททำ�กบภ�ษทจ�ยอ�จคำ�นวณไมเหมอนกนเกณฑในก�รคำ�นวณเงนไดและค�ใชจ�ยของนตบคคลนนใช เกณฑสทธ ต�งจ�ก
บคคลธรรมทใชเกณฑเงนสดเกณฑเงนสด รบรเปนเงนไดพงประเมนเมอมก�รไดรบเงน
เรยบรอยแลว และเปนร�ยจ�ยเมอไดชำ�ระเงนเรยบรอยแลวเชนกนเกณฑคงค�ง จะบนทกร�ยไดเมอเกดร�ยก�รข�ยขนแลว
แมจะยงไมไดรบชำ�ระค�สนค� หรอบรก�รกต�ม และจะบนทกร�ยจ�ยเมอไดรบสนค�หรอบรก�รเปนทเรยบรอยแลว แมจะยงไมไดชำ�ระเงน กจก�รในรปนตบคคล เชน ห�งหนสวนจำ�กด บรษทจำ�กด บรษทมห�ชนจำ�กด มกจะบนทกบญชโดยใชเกณฑคงค�งน เกณฑสทธ ในท�งภ�ษอ�กรมกใชคำ�ว� เกณฑสทธ เนองจ�กก�รตคว�มของกฎหม�ยภ�ษอ�กรนน นอกจ�กจะใชเกณฑคงค�งแลวยงเพมอำ�น�จใหเจ�พนกง�นประเมนส�ม�รถ (มสทธ) ทจะประเมนเงนไดของกจก�รไดอกดวย ตวอย�งเชน ห�กเจ�พนกง�นประเมนตรวจนบสนค�คงเหลอของกจก�รและพบว� มสนค�ข�ดห�ยไปจ�กบญช กจะประเมนสนค�ทข�ดห�ยไปนนเปนก�รข�ยสนค�ได
ตวอย�ง
[87]
บรษท โชคดนรนดร จำ�กด มผลประกอบก�รประจำ�ป พ.ศ. 2552 เปนทน�พอใจ จงตกลงทจะจ�ยเงนค�ตอบแทนกรรมก�รใหแกกรรมก�รคนละ 1, 000,000 บ�ท โดยกำ�หนดจ�ยเงนวนท 2 มกร�คม พ.ศ. 2553
ดงนนบรษท ฯ จงมสทธนำ�ค�ตอบแทนกรรมก�รไปเปนค�ใชจ�ยของป พ.ศ. 2552 ทำ�ใหมผลตองบกำ�ไรข�ดทนของกจก�รในป พ.ศ. 2552
สวนกรรมก�รซงเปนบคคลธรรมด�ไดรบเงนในป พ.ศ. 2553 กจะเปนเงนไดพงประเมนในป พ.ศ. 2553 และยนแบบแสดงร�ยก�รภ�ยในวนท 1 มกร�คม – 31 มน�คม พ.ศ. 2554
รอบระยะเวล�บญชและก�รยนแบบแสดงร�ยก�รเสยภ�ษ1.รอบระยะเวล�บญชโดยทวไปต�มบทบญญตม�ตร� 65
แหงประมวลรษฎ�กร รอบระยะเวล�บญชสำ�หรบก�รคำ�นวณภ�ษเงนไดนตบคคลจะตองเท�กบ 12
เดอน โดยจะเรมตนและสนสดลงเมอใดกได นนคอ กจก�รส�ม�รถกำ�หนดรอบระยะเวล�บญชไดโดยไมตรงกบปปฏทน เชน 1 พฤศจก�ยน – 31 ตล�คม ของแตละป
2.รอบระยะเวล�บญชซงนอยกว� 12 เดอน กรณทกฎหม�ยยอมใหรอบระยะเวล�บญชนอยกว� 12 เดอน มเฉพ�ะกรณ
ดงตอไปน เชน ตงกจก�รใหมยงไมครบป ขอเปลยนรอบบญช เลกกจก�ร หรอ ควบรวมกจก�ร
3.รอบระยะเวล�บญชม�กกว� 12 เดอนรอบระยะเวล�บญชอ�จขย�ยออกไปม�กกว� 12 เดอนกได กรณทบรษทหรอห�ง
หนสวนนตบคคลเลกกจก�ร ห�กผชำ�ระบญชและผจดก�รไมส�ม�รถทจะยนร�ยก�รและเสยภ�ษไดภ�ยใน 150 วน นบแตวนสดท�ยของรอบระยะ
[88]
เวล�บญชแลว ถ�ห�กไดยนคำ�รองตออธบดภ�ยใน 30 วน นบแตวนทเจ�พนกง�นรบจดทะเบยนเลก อธบดกรมสรรพ�กรอ�จพจ�รณ�อนมตใหขย�ยรอบระยะเวล�บญชออกไปได ซงรอบระยะเวล�บญชรอบนอ�จเกน 12 เดอนกได
บญชหก ณ ทจ�ย ไมรจกไมไดเลยเพอใหก�รจดเกบภ�ษมประสทธภ�พ กฎหม�ยจงกำ�หนดใหผจ�ยเงนไดจะตอง
คำ�นวณภ�ษและหกออกจ�กเงนทตองจ�ยชำ�ระใหกบผมเงนได เท�กบมอบหม�ยใหผจ�ยเงนทำ�หน�ทเปนผชวยกรมสรรพ�กรเพร�ะเมอหกภ�ษ ณ ทจ�ยแลว กตองนำ�เงนภ�ษทหกไวในแตละเดอนนนนำ�สงใหกรมสรรพกรภ�ยในวนท 7 ของเดอนถดไป
ถ�ไมกำ�หนดไวเชนน ตอนสดท�ยทตองยนแบบเสยภ�ษอ�จจะเงนหมดกได จรงไหม?
และถ�ผจ�ยเงนไมไดทำ�หน�ท หรอทำ�หน�ทไมสมบรณ คอ คำ�นวณผด ไมไดหก หรอลมนำ�สง ทงหมดทงมวลผจ�ยเงนไดกจะตองรบผดทงถกปรบและจ�ยเงนเพม
ปรบไมเกน 2, 000 บ�ท + เสยเงนเพมรอยละ 1.5 ตอเดอน ของเงนภ�ษทตองหกและนำ�สง
อตร�ภ�ษหก ณ ทจ�ย ม 2 แบบ คอ อตร�ก�วหน�... คำ�นวณเงนไดแบบทงป หกค�ใชจ�ย
ค�ลดหยอน แลวคณอตร�ภ�ษ อตร�คงท... ต�มบญชอตร�ทกำ�หนดไว
ตวอย�งก�รหกภ�ษ ณ ทจ�ยจ�กเงนเดอน ค�จ�ง (คดแบบอตร�ก�วหน�) น�ย ยตธรรมไดรบเงนเดอนจ�กบรษทเดอนละ 30,000 บ�ท โดยแจงกบท�ง
บรษทว� เปนโสด และไมมค�ลดหยอนใด ๆ แตละเดอนกอนบรษทฯ จะจ�ยเงนเดอนให จะตองหกภ�ษ ณ ทจ�ยดงน
[89]
เงนเดอน (สมมตร�ยไดทงป 30,000 x 12 เดอน)360,000 บ�ทหก ค�ใชจ�ย 60, 000 บ�ท ค�ลดหยอน 30, 000 บ�ท
90,000 บ�ทเงนไดสทธ 270,
000 บ�ทภ�ษทคำ�นวณไดทงป 12, 000 บ�ท เดอนละ 1,000 บ�ทน�ยยตธรรมไดรบเงนเดอนสทธ 30, 000 – 1,000
= 29,000 บ�ท
ตวอย�งประเภทเงนไดและอตร�ก�รหกภ�ษเงนได ณ ทจ�ย
ลำ�ดบ
ประเภทเงนไดพงประเมนทจ�ย
ผจ�ยทมหน�ทหก
ผรบ-ถกหก
อตร�
1. เงนไดต�ม 40 (1)-(2) เงนเดอนค�น�ยหน�
บคคล นตบคคล
คณะบคคล สม�คม
บคคลธรรมด�
ก�วหน�
2. ค�จ�งทำ�ของ นตบคคล บคคล นตบคคล
3 %
3. ดอกเบย นตบคคล สม�คม
บคคลธรรมด�
นตบคคล
15 %1 %
4. เงนปนผล นตบคคล บคคล นตบคคล
10 %
[90]
5. ค�เช�ทดน บ�นรถยนต นตบคคล บคคล นตบคคล
5 %
6. วช�ชพอสระ นตบคคล บคคล นตบคคล
3 %
7. ค�โฆษณ� นตบคคล บคคล นตบคคล
2 %
ลำ�ดบ
ประเภทเงนไดพงประเมนทจ�ย
ผจ�ยทมหน�ทหก
ผรบ-ถกหก
อตร�
8. ร�งวลต�ง ๆ แขงขน ชงโชค ผจ�ยทกหนวยเหมอน 1
บคคลธรรมด�
5%
9. ร�งวล สวนลด ผลประโยชนสงเสรมก�รข�ย
นตบคคล บคคล นตบคคล
3%
10. ค�บรก�ร นตบคคล บคคล นตบคคล
3%
11 ค�ขนสง นตบคคล บคคล นตบคคล
1%
12 ค�เบยประกนวน�ศภย นตบคคล นตบคคล 1%
ตวอย�งก�รหกภ�ษ ณ ทจ�ยจ�กค�เช�ถ�เปนเงนไดประเภทอนทไมใชเงนเดอน ค�น�ยหน� จะคำ�นวณ
ภ�ษหก ณ ทจ�ยง�ยกว� เพร�ะสวนใหญใชอตร�คงท เชน ค�เช� หก 5 % ถ�ตองจ�ย 10,000 บ�ท หกไว 500 บ�ท
ก�รจ�ยเงนทตองมก�รหกภ�ษ ณ ทจ�ยนน ตองมจำ�นวนเงนต�มสญญ�ตงแต 1, 000 บ�ท ขนไป แมก�รจ�ยเงนนนจะไดแบงจ�ยครงหนง ๆ ไมถง 1,000 บ�ท เชน ก�รจ�ยเงนค�โทรศพทซงเปน ค�บรก�ร แมจะจ�ยเพยง 100 บ�ท แตตลอดสญญ�ตองจ�ยเรอยไปรวมแลวเกนกว� 1,000 บ�ท กจะตองหกภ�ษ ณ ทจ�ย โดยออกใบหกภ�ษ ทจ�ยใหแกผรบเงนเพอใชเปนเครดตภ�ษ (หกออกจ�กภ�ษนตบคคลทตอง
[91]
ชำ�ระ) และผจ�ยกนำ�ภ�ษ 100 x 3% = 3 บ�ท นำ�สงใหกรรมสรรพ�กรภ�ยในวนท 7 ของเดอนถดไป
หก ณ ทจ�ย... หกอย�งไรนอกจ�กจะตองรประเภทเงนได และอตร�ภ�ษทตองคำ�นวณ
แลวผจ�ยเงนยงตองรดวยว�จะหกภ�ษตอนไหน ถ�สงเกตจะรว�ใชเกณฑเงนสดนนเอง
จ�ยเปนเงนสด หรอโอนเข�ธน�ค�ร... หกภ�ษทนทเมอตองจ�ยเงน
จ�ยเปนเชค... หกภ�ษต�มวนทในเชค จ�ยเปนทรพยสน หรอสงของ... หกภ�ษทนทเมอสง
มอบ (เรยกเกบเงนค�ภ�ษจ�กผรบ)ทงนผจ�ยเงนจะตองออกใบภ�ษหก ณ ทจ�ย โดยใชแบบ
ฟอรมต�มทกฎหม�ยกำ�หนด อนนยกหน�ทใหฝ�ยบญชจดก�รจะดกว�
ลมหก หรอไมไดหก แตนำ�สงถ�กรณทจ�ยเงนไปโดยลมหก หรอผรบเงนไมยอมใหหกภ�ษก
ด ท�งออกคอ เร�ตองจ�ยภ�ษหก ณ ทจ�ยแทน
ตวอย�งเชน บรษท หว�นเยน จ�งน�ยยกษใหญผลตหมวกใหเปนเงนค�จ�ง 100, 000 บ�ท ซงปกตจะตองหกภ�ษ ณ ทจ�ย 3% (3,000 บ�ท) แตน�ยยกษไมยอมใหหกภ�ษ บรษท หว�นเยน กไดจ�ยเงนไปแลว 100,000 บ�ท เชนนกตองยอมควกเงนจ�ยค�ภ�ษเองโดยคำ�นวณจ�กสตรน
ภ�ษทออกให = เงนไดสทธ X อตร�ภ�ษหก ณ ทจ�ย (100 – อตร�ภ�ษ)
= 100,000 x 3%
[92]
97%= 3,092.78 บ�ท
ซงกรณนน�ยยกษใหญจะตองนำ�เงนได 100,000 + 3,092.78 ไปรวมเปนเงนไดพงประเมน
ลองคำ�นวณกลบกนกไดว�ถกตองไหม
เงนไดค�จ�งทำ�ของใหม 103,092.78 x 3% =
3,092.78 บ�ท
กรณหกครบถวน แตไมไดนำ�สงหรอนำ�สงไมครอบ... ผจ�ยรบผดชอบภ�ษทข�ดเพยงผเดยวจายเงนไปจรง ๆ นะ ทำาไมหกคาใชจายไมได ?
ในฐ�นะเจ�ของกจก�ร เร�รประเดนทสำ�คญ ๆ กน�จะพอ เพร�ะร�ยละเอยดลก ๆ นนจะเปนสวนของง�นบญช คอ ร�ยจ�ยบ�งอย�งจ�ยเงนไปจรง แตกไมไดทำ�ใหเร�จ�ยภ�ษลดลง เพร�ะท�งสรรพ�กรเข�ไมใหเร�หกค�ใชจ�ย หรอหกค�ใชจ�งครงเดยวไมได ตองทยอยหกเปนร�ยป หลกเกณฑในก�รถอเปนค�ใชจ�ยเพอประหยดภ�ษกจก�รได มดงน
1.ตองเปนร�ยจ�ยทเกยวเนองโดยตรงกบก�รประกอบกจก�ร เชน สำ�นกง�นทน�ยคว�ม ไมควรมค�ใชจ�ยเกยวกบก�รขนสงเกดขนบอย ๆ
2.จ�ยเพอห�กำ�ไรหรอเพอกจก�รโดยเฉพ�ะ และพสจนไดว�มเหตผลอนสมควรทจะจ�ยร�ยก�รร�ยจ�ยนน เชน บรษท A ถอหนในบรษท B แลวจ�ยค�เลยงรบรองกรรมก�รบรษท B กถอว�ไมกอใหเกดกำ�ไรกบบรษท A กหกค�ใชจ�ยไมได
3.สำ�คญม�กคอ ตองมหลกฐ�นก�รจ�ยทส�ม�รถพสจนผรบได ไดแก ใบเสรจรบเงน ใบกำ�กบภ�ษ ใบสงของ ใบแจงหน เปนตน สำ�หรบในบ�งกรณทไมมก�รจ�ยเงนหรอค�ตอบแทนอย�งอน แต
[93]
เกดค�ใชจ�ยขน เชน กรณภยพบตต�ง ๆ อบตเหต ก�รฉอโกง ก�รลกขโมย ฯลฯ กจก�รตองแสวงห�หลกฐ�นทจะสนบสนนร�ยก�รร�ยจ�ยดงกล�ว เชน หลกฐ�นก�รแจงคว�มลงบนทกประจำ�วนของเจ�หน�ทตำ�รวจ ภ�พถ�ย ข�วส�รจ�กหนงสอพมพ เปนตน
4.เปนร�ยจ�ยสนเปลองหมดไป ซอม�แลวใชง�นไดไมเกน 1 ป เพร�ะถ�อ�ยก�รใชง�นเกน 1 ป จะหกค�ใชจ�ยในรปค�เสอมสภ�พหรอค�เสอมร�ค� คอ ทยอยหกเปนปต�มอ�ยก�รใชง�น หรอจ�ยแลวเกดสทธทมอ�ยก�รใชง�นเกนกว�หนงรอบระยะเวล�บญชกทยอยหกเชนกน
5.ตองไมเข�ลกษณะเปนร�ยจ�ยทตองห�มต�มเงอนไขแหงประมวลรษฎ�กร ม�ตร� 65 ทว และม�ตร� 65 ตร แหงประมวลรษฎ�กร
แบงร�ยจ�ยทไมใชทวไปได 3 ประเภทคอ1.ร�ยจ�ยตองห�มต�มม�ตร� 65 ตร … ไมใหถอเปนร�ยจ�ยใน
ท�งภ�ษอ�กร2.ร�ยจ�ยทหกเพมไดม�กกว�ปกต3.ร�ยจ�ยทหกเปนค�ใชจ�ยไดเรวกว�ปกต
รายจายตองหามตามมาตรา 65 ตรเพอเปนก�รปองกนไมใหผทไมสจรตนำ�ร�ยจ�ยบ�งประเภทม�หกเปน
ร�ยจ�ยในก�รคำ�นวณกำ�ไรสทธ กฎหม�ยจงไดบญญตใหม “ร�ยจ�ยตอง
[94]
ห�ม” เพอใหก�รคำ�นวณกำ�ไรข�ดทนสทธท�งภ�ษอ�กรเปนไปอย�งถกตองและมประสทธภ�พ ฉะนนถ�ห�กในบญชก�รเงนมร�ยจ�ยทห�มไมใหถอเปนร�ยจ�ยในก�รคำ�นวณกำ�ไรสทธ จงตองมก�รปรบปรงร�ยก�รกอนคำ�นวณภ�ษ
คาใชจายอะไรบาง ?... สรรพากรไมยอมใหหก แยกเปนประเดนหลก ๆ ได คอ
65 ตร (1) เฉพ�ะสวนทเปนเงนสำ�รองทวไป เชน สำ�รองต�มกฎหม�ยกอนจ�ยเงนปนผล
65 ตร (2) เฉพ�ะสวนทเปนเงนกองทน ยงไมมก�รจ�ยจรง เชน กองทนสวสดก�รเงนกยมพนกง�น
65 ตร (3) ร�ยจ�ยอนมลกษณะเปนก�รสวนตว เชน ง�นทำ�บญบ�นกรรมก�ร ก�รใหโดยเสนห� เปนก�รเลอกปฏบตไมเปนก�รทวไป ไมเกยวของโดยตรงกบกจก�ร
65 ตร (4) ค�รบรองทไมเปนไปต�มหลกเกณฑ หกค�รบรองไดไมเกน 0.3% ของยอดข�ย (ล�นละ 3,000 บ�ท) และสงสดไมเกน 10 ล�นบ�ท ห�กกจก�รมยอดข�ย 10,000,000 บ�ท จะหกค�รบรองไดไมเกน 30,000 บ�ท สวนทเกนถอเปนร�ยจ�ยตองห�ม
65 ตร (5) ร�ยจ�ยอนมลกษณะเปนก�รลงทนหรอร�ยจ�ยฝ�ยทน ยกตวอย�งเชน ตอเตมทจอดรถ ซงใชประโยชนไดม�กกว� 1 ป จะตองเปนค�เสอมสภ�พทรพยสน เรยกว� ค�เสอมร�ค� ซงตองทยอยหกเปนร�ยป ไมใชหกเปนค�ใชจ�ยทงจำ�นวน
65 ตร (6) ค�ปรบ เบยปรบเงนเพม ค�ปรบท�งอ�ญ� ภ�ษเงนได กจก�รทยนชำ�ระภ�ษเกนกำ�หนดตองชำ�ระเบยปรบเงน
[95]
เพม ซงจ�ยไปจรง แตม�ส�ม�รถจะหกเปนร�ยจ�ยเพอคำ�นวณภ�ษได
65 ตร (7) ก�รถอนเงนโดยปร�ศจ�กค�ตอบแทนของผเปนหนสวนนตบคคล
65 ตร (8) เงนเดอนผเปนหนสวน เฉพ�ะสวนทจ�ยเกนสมควร ทงนใหพจ�รณ�จ�กยอดข�ย คว�มร คว�มส�ม�รถ และหน�ทคว�มรบผดชอบ ตวอย�งเชน กจก�รมยอดข�ยปละ 10,000,000 บ�ท หนสวนทำ�ง�นด�นบรห�รทวไปในกจก�ร ไมไดมคว�มส�ม�รถพเศษ ก�รทจะกำ�หนดเงนเดอนตนเองเดอนละ 100,000 บ�ท ถอว�เกนสมควร เจ�หน�ทมอำ�น�จทจะประเมนร�ยไดหนสวนใหเปนไปในอตร�ทเหม�ะสมกบธรกจใกลเคยง (โดยทวไปเข�จ�งกนเท�ไร)
65 ตร (9) ร�ยจ�ยซงกำ�หนดขนเองโดยไมมก�รจ�ยจรงยกตวอย�งเชน พอจะปดงบก�รเงน ปร�กฏว� กจก�รมกำ�ไรม�ก เพอลดกำ�ไร กจก�รอ�จกำ�หนดค�ตอบแทนใหกรรมก�รหรอค�น�ยหน�ขนม�โดยไมมก�รจ�ยจรง ขอนน�กลวม�ก อ�จจะเข�ข�ยเจตน�หลกเลยงภ�ษซงโทษหนกม�ก
65 ตร (13) ร�ยจ�ยซงมใชจ�ยเพอห�กำ�ไรหรอเพอกจก�รโดนเฉพ�ะ อ�จพจ�รณ�เปนประเดนยอยดงน - มใชร�ยจ�ยเพอห�กำ�ไรหรอเพอก�รดำ�เนนง�น ซงมไดเกด
ขนเพอก�รประกอบกจก�ร เชน สำ�นกง�นทน�ยคว�มมร�ยจ�ยเพอขนสงสนค� ถอเปนร�ยจ�ยทไมเกยวของกบกจก�ร ไมน�จะมร�ยจ�ยประเภทน
- จ�ยแทนกจก�รหรอนตบคคลอน- ผลข�ดทนของสำ�นกง�นใหญทต�งประเทศ
[96]
65 ตร (15) ค�ซอทรพยสน ร�ยจ�ยเกยวกบก�รซอข�ยทรพยสนสวนทเกนปกตโดยไมมเหตอนสมควร เชน กรณกจก�รมยอดข�ยปละ 10,000,000 บ�ท มรถยนต 2 คน กจก�รตองก�รซอรถยนตร�ค� 3 ล�นบ�ท เพมขนอก ค�เสอมร�ค�รถยนตนนอ�จจะถกพจ�รณ�เปนร�ยจ�ยตองห�ม เนองจ�กเกนคว�มเหม�ะสมของกจก�ร
สรปประเดนเรองของรายจายตองหาม กจการควรวางแผนในการกำาหนดรายจาย และจดทำา
เอกสารใหครบถวนถกตอง เพอมาใหเกดรายการรายจายตองหาม เพราะไมเกดประโยชนทางภาษแตอยางใด
รายจายตองหามทำาใหกจการตองชำาระภาษนตบคคล โดยไมสามารถจะเรยกคนในรปแบบเครดตภาษเงนปนผลไดในอนาคต
(3) ร�ยจ�ยอนมลกษณะเปนก�รสวนตว ก�รใหโดยเสนห�
(4) ค�รบรองทไมเปนไปต�มหลกเกณฑ (ไมเกหกน 0.3% ของยอดข�ยและไมเกน 10 ล�นบ�ท)
[97]
(5) มลกษณะเปนก�รลงทน ตอเตม หรอเปลยนแปลงทำ�ใหดขน
(6) เบยปรบ เงนเพม ค�ปรบอ�ญ� ภ�ษเงนไดบรษท
(7) ก�รถอนเงนโดยปร�ศจ�กค�ตอบแทนของผเปนหนสวน
(8) เงนเดอนผเปนหนสวน เฉพ�ะสวนทจ�ยเกนสมควร
(9) ร�ยจ�ยทกำ�หนดขนเอง ไมมก�รจ�ยจรง ควรจ�ยในรอบบญชอน
(13) มใชร�ยจ�ยเพอห�กำ�ไร เพอกจก�รโดนเฉพ�ะ
(15) ค�ซอทรพยสน หรอร�ยจ�ยเกยวกบก�รซอข�ยทรพยสนสวนทเกนปกตโดยไมมเหตอนควร
จายไปหนงบาท … หกไดสองบาท ร�ยจ�ยทหกไดเพมขน ซงกจก�รโดยสวนใหญนำ�ม�ใชในก�ร
ว�งแผนภ�ษไดค�สมมน�และฝกอบรมพนกง�น ซงสรปเนอห�สำ�คญไดแกo In-house Training เปนก�รฝกอบรมพนกง�น ลกจ�ง
โดยฝกอบรมกนเองภ�ยในองคกร ไมว�จะเปนคนในองคกรเปนวทย�กรเอง หรออ�จ out source ม�ทำ�ก�รอบรมใหกได ซงจะตองทำ�เรองขออนมตหลกสตรจ�กกรมพฒน�ฝมอ
รายจายตองหาม มาตรา
[98]
แรงง�น แนบเอกส�ร หลกฐ�น และใชแบบฟอรมทกำ�หนด เมอดรบอนมตแลว จงส�ม�รถหกค�ใชจ�ยไดเพมอกหนงเท�
o Public Training ก�รสงพนกง�น ลกจ�ง ไปรบก�รฝกอบรมกบนตบคคลซงอบรมใหเปนส�ธ�รณะทวไป หรอสถ�บนและมห�วทย�ลยต�ง ๆ กได ใชใบเสรจรบเงนทระบชอบรษทหรอลกจ�งกได และแนบแบบฟอรมร�ยง�นค�ใชจ�ยต�มตวอย�ง พรอมใบสำ�คญจ�ยทมล�ยเซนผอนมต (น�ยจ�ง) ซงในกรณนห�กเปนหลกสตรก�รศกษ�ตอเนองระยะย�ว เชน ปรญญ�โท กจะตองมเงอนไขสญญ�ใหลกจ�งกลบเข�ม�ทำ�ง�นหลงจบก�รศกษ�
ค�ใชจ�ยในก�รอบรมสมมน�ภ�ยในกจก�ร นอกจ�กจะถอเปนร�ยจ�ยไดเพมขน 100% แลวกรมสรรพ�กรยงยอมใหนำ�ค�เช�หองจดสมมน�และค�ทพกใหพนกง�นทเข�รบก�รอบรมสมมน�ม�ถอเปนร�ยจ�ยไดเพมขนดวย ทงนจะตองเปนค�ใชจ�ยเกดขนในหรอหลงวนท 1 มกร�คม พ.ศ. 2552 เปนตนไป
ก�รหกค�ใชจ�ยนน ในท�งบญชลงร�ยก�รต�มค�ใชจ�ยทไดจ�ยไปจรง แตท�งภ�ษใหสทธในก�รหกค�ใชจ�ยเปน 2 เท�ของทจ�ยไปจรง เชน กรณสงพนกง�นไปอบรมสมมน�เรองก�รว�งแผนก�รเงน ค�สมมน� 2,000 บ�ท บรษทเสยภ�ษเงนไดนตบคคล 30% กประหยดภ�ษได 2,000 x 2 x 30% = 1,200 บ�ท ซงกฎหม�ยไมไดกำ�หนดหลกสตรทตองอบรม เพยงแคเปนก�รสงเสรมใหคว�มรพนกง�นกไดแลว
[99]
ไมใหความรพนกงาน ... มหวงถกปรบ กฎหม�ยว�ดวยก�รฝกอบรมพนกง�น
กรณกจก�รทมจำ�นวนพนกง�นตงแต 100 คนขนไป ตองขนทะเบยนกบกรมพฒน�ฝมอแรงง�น และมก�รจดกอบรมใหกบพนกง�นไมนอยกว�รอยละ 50 ของจำ�นวนลกจ�ง มเชนนนจะถกปรบเพงเงนสมทบกองทนทดแทน
ตองมก�รจดอบรมใหคว�มรแกพนกง�น อ�จเปนแบบ In-house Training หรอ Public Training กได
[100]
ขออนมตหลกสตร ซงจะเปนหลกสตรทเกยวของกบก�รปฏบตโดยตรงหรอไมกได กอนและหลง 60 วน ทมก�รฝกอบรม
ค�ใชจ�ยในก�รอบรม (ค�วทย�กร + ค�เดนท�ง + ค�อ�ห�ร + ค�ทพก + ค�อปกรณ) ส�ม�รถหกได 2 เท�
กรณพนกง�นไมถง 100 คน ใชแบบฟอรมทกฎหม�ยกำ�หนด โดยไมตองขออนมตหลกสตร
กรณเปนค�ก�รศกษ�ตอเนอง เชน สงพนกง�นไปเรยนตอปรญญ�โท จะตองมสญญ�ระหว�งน�ยจ�งกบลกจ�งว�ตองกลบม�ทำ�ง�นใหกบกจก�ร
เงนบรจ�คเพอก�รศกษ�ลกษณะก�รใหสทธประโยชนท�งภ�ษขอนจะคล�ยกบทใหสทธลด
หยอยกบบคคลธรรมด� ซงตองตรวจร�ยชอสถ�นศกษ�ทอยในประก�ศจงไดสทธหกเพมไดอก 1 เท� โดยเข�ไปท www.rd.go.th เลอก บรก�รขอมล และเลอกร�ยชอสถ�นศกษ�ทส�ม�รถลดหยอยเงนบรจ�คให 1 ได 2 ทงนตองเปนค�ใชจ�ยสำ�หรบโครงก�รดงน
1.จดห�หรอจดสร�งอ�ค�ร อ�ค�รพรอมทดน หรอทดนใหแกสถ�นศกษ� เพอใชประโยชนท�งก�รศกษ�
2.จดห�วสดอปกรณเพอก�รศกษ� แบบเรยน ตำ�ร� หนงสอท�งวช�ก�ร สอ และเทคโนโลยเพอก�รศกษ� ตลอดจนวสดอปกรณอน ๆ ทเกยวของกบก�รศกษ�ใหแก สถ�นศกษ�
โดยใหก�รยกเวนสำ�หรบเงนไดเปนจำ�นวนเงนหรอมลค�ของทรพยสนเปนจำ�นวน 2 เท�ของร�ยจ�ย ทจ�ยไปเปนค�ใชจ�ยเพอสนบสนนก�รศกษ� แตจะตองไมเกนอตร�รอย 10 ของกำ�ไรสทธกอนหกร�ยจ�ยเพอก�รกศลส�ธ�รณะ หรอเพอก�รส�ธ�รประโยชน และเพอก�รศกษ�หรอเพอก�รกฬ�
[101]
จ�ยปบหกป บม�ตรก�รท�งภ�ษหนงทหวงผลในก�รกระตนเศรษฐกจ ไดแก ก�รให
นตบคคลทซอทรพยสนอน ไมนบสนทรพยถ�วร รถยนต โดยมก�รซอม�เพอใชง�นภ�ยในวนท 31 ธนว�คม พ.ศ.2553 ร�ค�รวมกนไมเกน 500,000 บ�ท ในปภ�ษนน ส�ม�รถนำ�ร�ค�ทรพยสนทซอนน ม�หกเปนค�ใชจ�ยก�รคำ�นวณภ�ษไดเตม 100% ซงโดยปกตแลวตองทยอยหกเปนค�ใชจ�ยในรปแบบค�เสอมร�ค� 5 ป หรอก�รซอคอมพวเตอรและอปกรณกส�ม�รถหกเปนค�ใชจ�ยไดทนทในวนทซอม�เปนจำ�นวน 40% สวนทเหลอจงทยอยบนทกเปนค�เสอมร�ค�อก 3 ป
ตวอย�ง กจก�รว�งแผนทจะซออปกรณเครองใชสำ�นกง�นในป พ.ศ. 2554 งบประม�ณ 400,000 บ�ทในปพ.ศ. 2554 นนกจก�รจะมค�ใชจ�ยเพมขนในรปแบบค�เสอมร�ค�ปละ 80,000 บ�ท เปนเวล� 5 ป ห�กตดสนใจเรวขนซอทรพยสนดงกล�วในวนท 1 ธนว�คม พ.ศ. 2553 ผลท�งภ�ษทได คอ ค�ใชจ�ย (ค�เสอมร�ค�) ป พ.ศ. 2553 จะไดเท�กบ 400,000 x 31 วน / 365 วน = 33,972.60 บ�ท และทเหลอ 366,027.40 บ�ทจะส�ม�รถบนทกเปนค�ใชจ�ยไดในป พ.ศ. 2554 ทงจำ�นวน หม�ยถงไดประหยดภ�ษนตบคคลเรวขน ไมตองทยอยตดค�ใชจ�ยถง 5 ปไดกำาไรละ ... คำานวณภาษกนเถอะ
อตร�ภ�ษเงนไดนตบคคล (Corporate Income Tax Rate) หลงจ�กปรบปรงร�ยก�รบญชก�รเงนเปนบญชภ�ษอ�กรแลว
กจก�รทเสยภ�ษจ�กกำ�ไรสทธกจะนำ�กำ�ไรท�งภ�ษอ�กรคณดวยอตร�ภ�ษ โดยทวไปในปจจบนม 2 อตร� (ไมนบรวมธรกจพเศษ หรอบรษททจดทะเบยนในตล�ดหลกทรพย
นตบคคลทวไป อตร�คงท 30% กำ�ไรท�งภ�ษ 3,000,000 บ�ท ภ�ษเงนไดนตบคคล 3,000,000 x 30% = 900,000 บ�ทกจก�ร SMEs (Small Medium Enterprises)
[102]
มทนจดทะเบยนทชำ�ระแลวในวนสดท�ยของรอบระยะเวล�บญชไมเกน 5 ล�นบ�ท
อตร�ก�วหน�สำ�หรบ SMEs กำ�ไรทไมเกน 150,000 บ�ท ไดรบยกเวน กำ�ไรระหว�ง 150,001 – 1,000,000 บ�ท อตร� 15% กำ�ไรระหว�ง 1,000,001 – 3,000,000 บ�ท อตร� 25% กำ�ไรตงแต 3,000,001 บ�ทขนไป อตร�คงท 30%
ตวอย�ง วธคำ�นวณภ�ษสำ�หรบกำ�ไร 3,000,000 บ�ท 150,000 ไดรบยกเวน
150,001 – 1,000,000 = 850,000 x 15% = 127,500
1,000,001 - 3,000,000 = 2,000,000 x 25% = 500,000
รวม CIT 627,500 บ�ทจะเหนไดว� กจก�รทวไปทไมใช SMEs กบ SMEs นนกำ�ไร 3 ล�น
บ�ทแรก กจก�ร SMEs จะเสยภ�ษนอยกว� (900,000 – 627,500) = 272,500 บ�ท
บ�งกจก�รเมอมกำ�ไรม�ก ๆ จงเปดบรษทในเครอหรอบรษทใหม เพอลดอตร� CIT นแหละ
กำาหนดเงนไดใหตนเองและคสมรสไดอยางไรด ?
ในฐ�นะเจ�ของกจก�ร ตองลองห�ชองท�งก�รรบรประเภทเงนไดพงประเมนใหแกตนเอง เชน กรณทเร�ใหบรษทใชอ�ค�รเปนสถ�นประกอบก�ร ไมเคยคดค�เช�จ�กกจก�รเลย แตกำ�หนดเงนไดเปนเงนเดอน ลองดคว�มแตกต�งท�งด�นภ�ษเงนไดบคคลธรรมด�ห�กเปลยนประเภทเงนไดใหตนเอง
[103]
สมมตเจ�ของกจก�รกำ�หนดเงนเดอนตนเองเดอนละ 60,000 บ�ท
เงนเดอน ค�เช�เงนพงไดประเมน 720,000
720,000หก ค�ใชจ�ยเหม� 60,000
216,000เงนไดหลงค�ใชจ�ย 660,000
504,000หก ค�ลดหยอนตนเอง 30,000
30,000เงนไดสทธ 630,000
474,000ภ�ษทคำ�นวณได 61,000
29,800ประหยดภ�ษ 31,200
กรณเชนนกจก�รกยงคงมร�ยจ�ยเชนเดมจายเงนเดอนเจาของเทาไหร?...ไดประหยดจรง
จ�กตวอย�งกอนหน�น ก�รกำ�หนดเงนเดอนกรรมก�รเพอใหเกดประโยชนหรอสวนต�งท�งภ�ษ อ�จลองคำ�นวณเงนไดทเหม�ะสมดงน
60,000/เดอน90,000/เดอน
เงนพงไดประเมน 720,0001,080,000
หก ค�ใชจ�ยเหม� 60,000 60,000เงนไดหลงค�ใชจ�ย 660,000
1,020,000หก ค�ลดหยอนตนเอง 30,000
30,000
[104]
เบยประกนชวต 100,000 100,000
เงนไดสทธ 530,000 890,000ภ�ษทคำ�นวณได 41,000
113,000ชำ�ระภ�ษ PIT เพม 72,000ค�ใชจ�ยกจก�รเพม (1,080,000 – 720,000) = 360,000ภ�ษกจก�รลดลง (360,000 x 30%)
108,000PIT – CIT ประหยดเพม 36,000
ทงนอ�จจะกำ�หนดเปนเงนเดอนและโบนส หรอเปนค�ตอบแทนกรรมก�ร ซงก�รกำ�หนดกตองวเคร�ะหขอเทจจรงประกอบดวย เชน ยอดข�ย กำ�ไรของกจก�รบรหารภาษสวสดการพนกงานและเจาของ
กรณกจก�รไดใหสวสดก�รแกพนกง�น ไมว�จะเปนพนกง�นประจำ�หรอพนกง�นลกจ�งร�ยวน ใหถอว�สวสดก�รนนเปนประโยชนเพมจ�กเงนเดอน ค�จ�ง ใหนำ�ประโยชนเพมทงท�งตรงและท�งออมทคำ�นวณไดเปนเงน รวมเปนเงนไดต�มม�ตร� 40(1) ยกเวนว� เงนไดหรอประโยชนเพมนนอยในม�ตร� 42 ซงไดรบยกเวนไมตองนำ�ม�รวมคำ�นวณเสยภ�ษเงนไดบคคลธรรมด�ก�รใหสวสดก�รพนกง�นและไมเปนภ�ระภ�ษแกพนกง�น
ร�ยจ�ยค�สวสดก�รพนกง�น หม�ยถง ร�ยจ�ยเพอประโยชนของพนกง�น ในอนทจะใหเกดผลดแกก�รดำ�เนนง�นโดยรวมของบรษทหรอห�งหนสวนนตบคคล อ�จแบงเปน
1. ร�ยจ�ยค�สวสดก�รทวไป อ�ทเชน ก�แฟ เครองดม นำ�ดม ย�รกษ�โรคเบองตน
[105]
2. ร�ยจ�ยค�สวสดก�รทมระเบยบขอบงคบและกำ�หนดไวเปนล�ยลกษณอกษร เชน
ค�เบยเลยง หรอค�พ�หนะ ซงลกจ�งทมหน�ทประจำ�เฉพ�ะในสำ�นกง�น ไดออกไปปฏบตง�นนอกสถ�นทเปนครงคร�วต�มคำ�สงน�ยจ�ง และขอเบกค�เบยเลยง ค�อ�ห�ร หรอค�พ�หนะ ไมเกนอตร�ทกฎหม�ยกำ�หนด โดยมหลกฐ�นก�รขอเบก ไดแก ร�ยง�นก�รเดนท�งจ�กไหนไปไหน ร�ยละเอยดง�น ล�ยเซนผอนมตก�รเบก และหลกฐ�นก�รเบกเพมเตมคอ ใบเสรจค�อ�ห�ร ค�นำ�มน รถ หรอค�โดยส�ร ห�กไมมใบเสรจ...เบกไดต�มอตร�ทกฎหม�ยกำ�หนด ต�งจงหวดหรอต�งอำ�เภอวนละ 244 บ�ท และต�งประเทศวนละ 3,100 บ�ท
ค�รกษ�พย�บ�ล ทน�ยจ�งจ�ยใหหรอจ�ยแทนลกจ�งรวมถงคสมรส บตรผสบสนด�น และบด�ม�รด� เฉพ�ะทรกษ�ในประเทศไทย กรณไปปฏบตหน�ททต�งประเทศซงควรมระเบยบขอบงคบกำ�หนดจำ�นวนเงนไวทแนนอน เชน ไมเกนปละ 50,000 บ�ทตอคน เปนตน จะไดรบยกเวนไมตองรวมคำ�นวณเพอเสยภ�ษเงนไดม�ตร� 42(17) แหงประมวลรษฎ�กร ประกอบกบขอ 2(4) (ก) แหงกฎกระทรวง ฉบบท 126 (พ.ศ. 2509) (หนงสอกรมสรรพ�กรเลขท กค 0706/10504 ลงวนท 16 ธ.ค. 2548)
เครองแบบพนกง�น (Uniform) ปละ 2 ชด และเสอนอกปละ 1 ตวตอคน
ค�ใชจ�ยในก�รนำ�พนกง�นของบรษทไปทศน�จรเปนก�รพกผอน เพอเสรมสร�งสมรรถภ�พและกำ�ลงใจในก�รปฏบตง�น โดยจดเปนคณะมใชเจ�ะจงเปนก�รเฉพ�ะร�ย ค�ใชจ�ยดงกล�วเข�ลกษณะเปนร�ยจ�ยเพอกจก�รของบรษทโดยตรง ไมตองห�มต�มม�ตร� 65 ตร (3) แหงประมวลรษฎ�กร ถ�ตองก�รหกค�ใชจ�ยไดเปน 2 เท� กอย�ลมนำ�วทย�กรไป
[106]
ดวย คอจดใหมก�รสมมน�ดวยและถ�ไมอย�กมปญห�กบท�งสรรพ�กรกแนบหลกฐ�น เชน ใบลงทะเบยน ร�ยละเอยดหวขอก�รสมมน�ดวย
สวสดการสำาหรบตนเองสำ�หรบกจก�รครอบครวหรอทเปนของตนเอง กส�ม�รถสร�ง
สวสดก�รเพมเตมใหแกตนเองได โดยจดทำ�เปนมตทประชมดงน ซอประกนชวตใหกรรมก�รทกคนเปนก�รทวไป ห�กว�
กรรมก�รยงไมมกรมธรรมสวนตว กจะส�ม�รถนำ�เบยประกนไปหกลดหยอนภ�ษเงนไดบคคลธรรมด�ได โดยเบยประกนถอว�มร�ยไดเพมเท�กบค�ลดหยอน ผลคอกจก�รกเสยภ�ษลดลง
หรอซอประกนชวตใหกรรมก�รทกคนเปนก�รทวไป และกจก�รออกค�ภ�ษเงนไดบคคลธรรมด�แทนให ซงกจก�รจะมร�ยจ�ยทงค�เบยประกนและภ�ษออกแทน กจะชวยประหยดภ�ษเงนไดนตบคคลเชนกน
กล�วโดยสรปกคอ ร�ยจ�ยค�สวสดก�รห�กเปนไปต�มระเบยบขอบงคบของบรษทหรอห�งหนสวนนตบคคลทกำ�หนดไวเปนก�รทวไปทมใชเปนก�รเลอกปฏบต ยอมถอเปนร�ยจ�ยเพอใชในก�รดำ�เนนง�นสำ�หรบก�รคำ�นวณกำ�ไรสทธเพอเสยภ�ษเงนไดนตบคคลไมตองห�มต�มม�ตร� 65 ตร (3) และ (13) แหงประมวลรษฎ�กร แตจะตองพจ�รณ�ตอไปว� ค�สวสดก�รทพนกง�นไดรบนน ถอเปนประโยชนเพมทเปนเงนไดพงประเมนทตองนำ�ม�รวมคำ�นวณเพอเสยภ�ษเงนไดบคคลธรรมด� หรอไดรบก�รยกเวนไมตองนำ�ม�รวมคำ�นวณภ�ษเงนไดบคคลธรรมด�ต�มม�ตร� 42 แหงประมวลรษฎ�กรท�งเลอกในก�รซอทรพยสนประเภทรถยนต
กอนจะศกษ�ท�งเลอกในก�รซอรถยนต เร�ควรจะทร�บกอนว�ห�กเปนก�รซอรถเกง ท�งภ�ษจะส�ม�รถหกค�ใชจ�ยไดในรปแบบค�เลอมร�ค� ไมเกนร�ค�รถ 1 ล�นบ�ท นนหม�ยถง ห�กรถเบนซร�ค� 4
[107]
ล�นบ�ท ท�งบญชจะหกค�เสอมร�ค�ได 5 ป ๆ ละ 20% (4,000,000 x 20%) = 800,000 บ�ท แตบญชภ�ษอ�กรจะปรบปรงร�ยก�รโดยใหหกไดเพยง 1,000,000 x 20% = 200,000 บ�ท เปนร�ยจ�ยตองห�มปละ 600,000 บ�ท เท�กบว� แตละปตองจ�ยภ�ษไปเปล� ๆ เพมขนปละ 180,000 บ�ท ใชรถไป 5 ป กแถมค�ภ�ษใหรฐ 900,000 บ�ท และยงไมจบแคนน ในอน�คตข�ยไปยงตองเสยภ�ษจ�กร�ค�รถทข�ย เพร�ะท�งภ�ษถอว�ไดกำ�ไร และจ�ย VAT อกดวย
โดยทวไปก�รลงทนซอรถยนตสำ�หรบกจก�ร จะม 3 ท�งเลอกในก�รตดสนใจดงน
1. ซอเงนสด... แนนอนว�จะประหยดดอกเบย แตกไมแนว�คณจะประหยดภ�ษบรษทไดหรอไม
จ�กร�ค�รถทซอม�ข�งตน บรษทจะมค�ใชจ�ยปละ 200,000 บ�ท
ประหยดภ�ษกจก�ร (CIT 30%) = 60,000 บ�ท x 5 ป = 300,000 บ�ท
พอใชรถครบ 5 ป กบงเอญว�ตองก�รเปลยนรถคนใหม จงนำ�รถไปข�ยไดร�ค� 2,000,000 บ�ท ซงก�รทกจก�รบนทกค�เสอมร�ค�ในท�งบญชครบ 5 ป ๆ ละ 20% ของร�ค� ถอว�ตดค�ใชจ�ยครบ 100% แลว เมอข�ยรถไปถอว� “เปนกำ�ไร” ทงจำ�นวน ตองเสยภ�ษนตบคคล 30% (2,000,000 x 30%) = 600,000 บ�ท
หนไปดภ�ษยอนหลงทประหยดได 5 ปผ�นม� 300,000 บ�ทแสดงว� ข�ดทนค�ภ�ษ (600,000 – 300,000) = 300,000 บ�ท
ไมพอ...ตองเสย VAT 7% = 2,000,000 x 7% = 140,000 บ�ท
รวมเบดเสรจข�ดทนค�ภ�ษ 440,000 บ�ท รอย�งน...ไมข�ยดกว�
[108]
2. เช�ซอ (Hire Purchase)… เปนก�รผอนชำ�ระ โดยกจก�รจะไดกรรมสทธในรถยนตทนท และบรษททใหเช�ซอนนกจะมสถ�นะเปนเจ�หน
ก�รเช�ซอนนโดยทวไปมเงอนไขก�รจ�ยเงนด�วน 0-25% ของร�ค�รถ ดอกเบยจะคดแบบคงท เชน ร�ค�รถ 1,000,000 บ�ท
จ�ยเงนด�วน 200,000 บ�ท ทำ�สญญ�ผอนเงนตน 800,000 บ�ท
อตร�ดอกเบยคงท 2% ผอน 36 งวดก�รคดดอกเบย 800,000 x 2% x 3 ป = 48,000 บ�ท
เงนตน 800,000 บ�ทรวมเงน 848,000 บ�ท ห�ร 36 เดอน ผอนเดอนละ
23,555.55 บ�ทภ�ษมลค�เพม 7% = 1,648.89 บ�ท ไมส�ม�รถเคลมภ�ษซอได3. ลสซง (Leasing)… สญญ�ก�รผอนชำ�ระจะเปนก�รขอเช�
รถยนต ซงกจก�รจะยงไมไดรบกรรมสทธในตวรถ ก�รผอนแตละงวดถอเปนร�ยจ�ยไดไมเกน 36,000 บ�ทตอเดอน สวนทเกนจะถอเปนร�ยจ�ยตองห�ม
ก�รซอแบบนอ�จมเงนด�วน ซงจะเรยกว� “เงนมดจำ�ก�รเช�” ผอนครบแลวกโอนเงนมดจำ�ก�รเช�เปนเงนเพอใชสทธขอซอรถยนตไดในร�ค�เท�กบเงนมดจำ� หรออ�จไมมเงนมดจำ� แตเมอผอนครบกจ�ยเงนตอนโอนกรรมสทธ เรยกว� “ก�รซอซ�กรถยนต”
ทงสองวธ เท�กบเงนกอนนนจะเปนร�ค�ซอรถยนตเพอบนทกค�เสอมร�ค�ไดอก 5 ป ๆ ละ 20%
ก�รทำ�สญญ�แบบนปกตดอกเบยจะคดแบบลดตนลดดอก โดยกำ�หนดดอกเบยสงกว�ก�รทำ�สญญ�แบบ Hire Purchase เลกนอย
เนองจ�กกฎหม�ยใหสทธในก�รบนทกค�ใชจ�ยไดไมเกนเดอนละ 36,000 บ�ท ดงนนเทคนคในก�รจดซอ จงควรเลอกระยะเวล�กอน
[109]
ผอนชำ�ระใหน�นเข�ไว แตมค�งวดใกลเคยงกบ 36,000 บ�ท ซงจะหกค�ใชจ�ยไดปละ 432,000 บ�ท และไมส�ม�รถเคลมภ�ษซอไดเชนกน
หลงจ�กผอนครบ ไดกรรมสทธในรถยนตเท�ร�ค�ซอซ�ก ซงโดยทวไปประม�ณ 10% ของร�ค�รถ แมว�จะข�ยไปกไมเสยห�ยท�งภ�ษเหมอนเชนก�รซอเงนสดหรอเช�ซอ
ก�รซอทง 3 วธ กจก�รส�ม�รถหกร�ยจ�ยค�เบยประกนรถ ค�นำ�มน และค�ซอมบำ�รงไดเหมอนกน
แถมท�ย... ห�กกจก�รตองใชรถขนสงจำ�นวนม�ก ๆ อ�จใชวธตงกจก�รใหม โดยมวตถประสงคเพอใหเช�รถหรอทำ�ก�รขนสงกได แลวนำ�รถนนใหกจก�รเดมเปนผเช�หรอผว�จ�ง ซงกจก�รใหมทเปน SMEs กจะไดสทธประโยชนท�งภ�ษจ�กกำ�ไรสทธ 3 ล�นบ�ทแรก แมจะมภ�ระค�ใชจ�ยในก�รจดทำ�บญชบ�ง แตห�กว�งแผนภ�ษเปนในระยะย�วจะประหยดกว�ม�กสร�งร�ยจ�ยพวกค�น�ยหน�ตองระวง
มตวอย�งเรองจรงทส�ม�รถศกษ�เพมเตมไดจ�ก คำ�พพ�กษ�ท 171/2549 ซงสรปคว�มไดว� บรษทแหงหนงประกอบกจก�รจำ�หน�ยสนค�กระด�ษพมพ ฟลมแผน แมพมพ หมกพมพ และวสดอปกรณทใชในก�รพมพ ท�งสรรพ�กรไดประเมนกำ�ไรสทธของกจก�รใหม ทำ�ใหตองชำ�ระภ�ษนตบคคลเพมเตม 2,506,636.80 บ�ท เบยปรบ 1 เท�ของค�ภ�ษ และเงนเพม 1,879,977.60 บ�ท รวม 6,893,251.20 บ�ท
ส�เหตหลกม�จ�กท�งสรรพ�กรพบว� บรษทไดกำ�หนดร�ยจ�ยขนเองเปนค�น�ยหน�จำ�นวนกว� 8 ล�นบ�ท ใหกบผรบ 110 คน แมว�จะมใบสำ�คญจ�ยและไดหกภ�ษ ณ ทจ�ย แตไมส�ม�รถนำ�หลกฐ�นก�รรบเงนม�แสดงพสจนร�ยดงกล�วได จงประเมนเปนร�ยจ�ยตองห�ม บวกกลบไปในกำ�ไรสทธทยน ภ.ง.ด.50 ไว จงตองเสยภ�ษต�มจำ�นวนข�งตน และไดใหโอก�สกบท�งบรษทนำ�บคคลทไดรบค�น�ยหน�ทกคนไปพบเจ�พนกง�นประเมน แตมเพยง 2 คน ทแสดงตนได และเมอขนศ�ลภ�ษอ�กร บรษทนำ�พย�น 4 คน อ�งว�เปน�ยหน�ใหบรษท 3 ใน 4 คนนนมอ�ชพเดมเปน
[110]
ช�งตดเสอ รบจ�งดแลบ�นทวไป และทำ�น� ซงไมน�จะมคว�มรคว�มส�ม�รถในก�รตดตอข�ยสนค�ดงกล�วได ประกอบกบยอดข�ยทเพมขนจำ�นวนม�กในปทถกประเมน กม�จ�กลกค�เดมซงเปนหนวยง�นร�ชก�ร ก�รใหค�น�ยหน�อตร�สง ๆ โดยอ�งว�เปนพนกง�นข�ยอสระไมมเงนเดอน จงไมน�เปนร�ยจ�ยจรง
เจ�หน�ทไดใหคว�มเปนธรรม โดยยนยอมใหบรษทหกร�ยจ�ยค�น�ยหน�ไดรอยละ 5 ของยอดข�ย และลดเบยปรบใหรอยละ 50 จงเรยกเกบภ�ษ เบยปรบ และเงนเพมทงสน 4,435,601.85 บ�ท ศ�ลฎก�จงเหนว�ยตธรรมดแลว
สรปว�... ก�รคดเปนระบบ ทำ�ใหถกตอง ทำ�ใหครบถวน ใชสทธประโยชนท�งภ�ษทกฎหม�ยใหไว จะประหยดไดม�กกว�
เพร�ะถ�ถกประเมนยอนหลง นอกจ�กจะตองจ�ยภ�ษนนแลว ยงไดของแถมเปนเบยปรบ เงนเพม ค�ทน�ย ค�เสยเวล� เครยดไปหล�ยป ...ไมคมเลย