AgustÄn Ferreira Lorenzoagfelo@terra.es

2012

RÄa do Calvario

Na r�a Calvario, na esquina dereita que vai cara � Laxe Grande (vivenda que fora de Jos� M� Sobrino e actualmente do “Tetero” e da s�a muller Mercedes), viviron Rafael Porte-la Fajar e s�a dona M� Rosa Braga. Rafael era irm�n da nai de Toni�o, polo tanto t�o deste. Pero antes de que esta vivenda fose o fogar do matrimonio, xa vivira nela a nai de M� Rosa, a t�a Lucinda. Anos despois vivir�an na r�a Antonio Alonso, onde estaba a casa e escola da mestra Dona Aurora e da s�a irm� Dona Laura. Aquel vello edificio xa non existe na actuali-dade, pois foi transformado, hai uns anos, nun novo edificio de tres plantas e baixo, neste �ltimo ach�se a oficina de “Seguros La Fe” as� como o comercio “Muebles Suso”. Naquela casa, Mar�a rexentaba unha tafona, vendendo pan que fac�a Recaredo, pois Rafael, o seu home, era empregado deste empresario, sendo o encargado de repartilo pola vila e arredo-res, subministr�ndoo, ademais da tafona da s�a muller, entre outros establecementos, ao Colexio dos Xesu�tas, na Pasaxe, Camposancos, utilizando como medio de transporte un carro tirado por cabalos. Precisamente, nun destes desprazamentos, Rafael sufrir�a un gra-ve accidente ao envorcarlle o carro, con tan mala fortuna que o deixou paral�tico para o res-to da s�a vida, que foi pouco m�is de dous anos. Mar�a, por outra banda, ademais de ven-der pan, a�nda ti�a tempo de dedicarse ao oficio de costureira, estando asociada con Luc�a, a muller de Ligero.

ANTONIO E LUCHO PRIMOS DE TONIÄO O DA TÅA AMPARO.

Esta � a casa na que viviron os t�os e primos de Toni�o “o da tÄa Amparo”, tal e como est� na actualidade. � dereita est� a r�a do Calvario, � esquerda vese o 1� Transversal Solanas. Este edificio � un dos m�is antigos que se conservan na r�a

Calvario, unha das primeiras r�as guardesas da vila. Pertenceo ao emigrante guar-d�s, Jos� M� Sobrino.

Do matrimonio formado por Rafael e M� del Rosa, naceron dous fillos, Antonio e Lucho. O fillo maior, Antonio, estudou no Seminario de Tui, a onde marchou cando contaba arredor de 9 anos. Hai que sinalar que o Seminario era o �lti-mo recurso que ti�an os rapaces para poder estu-dar unha carreira, no que se sup�n que esta de-ber�a de ser a do sacerdocio. Foi ordenado sacer-dote no ano 1950, sendo os seus padri�os, entre outros, os co�ecidos guardeses: D. Saturno G�-mez Villa, p�rroco da localidade e D. Ram�n So-brino Arias, co�ecido m�dico e gran empresario guard�s. Antes de ser destinado a unha parro-quia, exerceu como Secretario do Bispo da dioce-se Tui-Vigo, ata que lle asignaron a parroquia de Budi�o, no Porri�o, onde vivir�a varios anos e a onde Toni�o acud�a para pasar longas tempadas

na primeira metade da d�cada dos 50. Con Antonio “O Cura”, como familiarmente lle chamaban, viv�a tam�n seu irm�n Lucho,

que ademais era afillado de Antonio. Lucho de pequeno era, polo visto, como adoita dicirse dos rapaces un tanto rebeldes, “unha boa prea”, e os pais mand�rono estudar a un colexio de beneditinos, en Monforte de Lemos, no que, ao parecer, non debeu de botar moito tem-po.

Nas festas patronais de Budi�o, o cura, ou sexa Antonio, ped�a prestado aos seus cole-gas da Guarda, o p�rroco desta localidade era D. Saturno, o “expresivo” que era un peque-

no �rgano port�til que transportaban os seus t�os, Casimiro –pai de Toni�o e t�o pol�tico do cura-, C�n-dido –irm�n do t�o Casimiro, e, �s veces, Alfonso “O Canexa”-o varredor-, utilizando para o seu transpor-te a li�a da empresa Saracho que, ao igual que ho-xend�a, fac�a o percorrido A Guarda-Vigo, chegando as� ata Budi�o unha ferramente indispensable nas procesi�ns que se precen.

A camarader�a que hab�a entre os curas e algu-nhas persoas alleas ao clero era tal que, nas cita-das Festas patronais, xunt�banse os sacerdotes D. Faustino Rey Romero; D. Saturno; Velasco (guard�s), Reguera (Vigo), Feijoo de Ribadelouro (Tui), Daniel VÅzquez, o citado Antonio, e, xunto a eles, Vicente, home dunha das irm�ns guardesas co�ecidas como “As Menas”, persoa moi apreciada polo clero local porque, ao parecer, cantaba extraor-dinariamente ben nas misas. Vicente era irm�n de

Jos� M� Sobrino, propietario da casa onde viviron os primos de Toni�o, An-tonio e Lucho e os pais destes.

Toni�o “o da t�a Amparo”, a finais da d�cada dos setenta ou principios dos oitenta a quen dedicare-mos un cap�tulo en “Xentes de Ribadavila”.

Mercedes a muller de Arsenio “O do Carro”. Este home era un bohemio, emigrando aos EEUU.

Cara ao ano 1954, Antonio “O Cura” ser�a trasladado a Co-velo, onde ti�a ao seu cargo tres parroquias: Godones, Fo-ce e Santa MarÇa del Campo, �s que posteriormente se lle engad�a por veces, bodas, mi-sas especiais…, outra m�is, a parroquia de Prado da Bugari-Éa. Aqu� estivo tam�n o recor-dado sacerdote de Salcidos, Don “Jesusi�o”, alcumado ta-m�n �Medio metro”, famoso po-las veces que tivo que ir ao exa-

Anverso (arriba) e reverso (debaixo) da “estampa” conmemorativa da ordena-ci�n como sacerdote de Antonio, no ano 1950.

Don Jos� Ram�n Sobrino Arias, fillo do que fora alcalde guard�s D. Agust�n So-brino Vicente, foi un co�ecido m�dico e industrial guard�s. A amizade que ti�a coa familia Portela, motivou que fora pa-dri�o de Antonio “O Cura” o d�a en que este foi ordenado sacerdote.

me de conducir (iso contan), que falecer�a nun accidente de circulaci�n. M�is tarde es-tar�a nas parroquias de GraÉa e en Maceira, tam�n en Covelo. Pasou logo a Fornelos de Montes rematando a s�a vida eclesi�stica na parroquia de San Esteban de Negros, en Redondela. Neste destino co�eceu � que ser�a a s�a muller, bastante m�is moza que el, Conchi GonzÅlez. Namor�ronse e Anto-nio deixou o sacerdocio para casarse con ela. O matrimonio trasladar�ase a Vigo, onde Antonio traballar�a no xornal Faro de Vigo. Deste matrimonio naceu un fillo, ao que lle puxeron o mesmo nome que o pai, Antonio.

Pola s�a parte, Lucho traballou de pe-�n, nas estradas, facendo morrillo*. Conti-nuou sendo, como de pequeno, “un vaina de carallo”, “un pendejo”, astuto, listo, pero moi boa persoa. De cando en vez coll�a a moto do seu irm�n, sen que este se decatara, para ir de parranda. Estando en Budi�o, Lucho comprar�a a s�a propia moto, o que lle per-mit�a vir case que t�dalas semanas � Guar-

da. Morrer�a nun accidente de circulaci�n en Budi�o, sucedeu cando �a cara ao traballo Lu-cho, saiu despedido e quedou en coma. Uns d�as despois do accidente, falecer�a.

Nota: A maior parte dos datos que figuran aqu� foron facilitados por Antonio Pereira, primo de Anto-nio e Lucho, a quen lle agradecemos a s�a testemu�a.

*Morrillo: Pedra esmiuzada a base de golpes de marreta (martill�n).

Lucho, primo de “Toni�o”, nunha fotograf�a probablemente sacada en Budi�o.