XXIII - szkolaeksploatacji.plszkolaeksploatacji.pl/wp-content/uploads/flipbook/2014/1 · Na powierzchni woda płynie gładko i wartko, ale wystarczy aby sternik ruszył swoją łodzią

BIULETYN INFORMACYJNY

18-22.02.2014XXIIISZKOŁAEKSPLOATACJIPODZIEMNEJRELACJA Z ObRAD XXII SZKOŁy EKSPLOATACJI PODZIEMNEJ PROgRAM RAMOwy XXIII SEP, KRAKów 24-28.02.2014

XXIII ŚwIATOwy KONgRES góRNICZy,

MONTREAL 2013 – u NAS PIERwSZA

RELACJA

PROJEKT I2MINE –

PIERwSZA PREZENTACJA

PODCZAS SEP 2014

PCJACK2

Prostokąt

biuletyn informacyjnySzkoła

Eksploatacji

Podziemnej

Organizatorzy:Instytut GSMiE PANKatedra Górnictwa Podziemnego AGH

Biuro Szkoły:Adres: ul. Wybickiego 731-261 KRAKÓW

tel./fax: (12) 632-13-24fax: (12) 632-35-24centrala: (12) 632-33-00 wew. 621

Internet: http://www.szkolaeksploatacji.ple-mail: [email protected]

Komitet Organizacyjny:

Jerzy Kicki (przewodniczący),

Jacek Jarosz (wiceprzewodniczący),

Artur Dyczko (sekretarz generalny),

Piotr Saługa,

Jacek Sobczyk,

Michał Kopacz,

Barbara Marchewczyk (sekretariat),

Krzysztof Stachurski,

Małgorzata Boksa,

Dominik Galica,

Rafał Polak,

Szymon Sypniowski,

Paweł Kamiński.

Korespondenci Zagraniczni:

Jacek Paraszczak (Kanada),

Mietek Rataj (Australia),

Mladen Stjepanovic (Serbia),

Gienady Gajko (Ukraina),

Roman Dyczkowski (Ukraina),

Yuan Shujie (Chiny),

Anton Sroka (Niemcy).

Fotografia na okładce:

Arkadiusz Gola

SzkołaEksploatacjiPodziemnej

Spis treści

Przed nami Szkoła Dwudziesta Trzecia… .............................................................................. 2

Ramowy program XXIII Szkoły Eksploatacji Podziemnej ..................................................... 4

Sesje tematyczne SEP 2014 ................................................................................................... 4

Gala Konkursowa XXII Szkoły Eksploatacji Podziemnej ....................................................... 6

Konkurs Kopalnia Roku .................................................................................................... 6

Konkurs Górniczy Sukces Roku ....................................................................................... 6

Konkurs Bezpieczna Kopalnia .......................................................................................... 7

Turniej Wiedzy Górniczej .................................................................................................. 8

„Złoty Sponsor” i „Złoty Partner” Szkoły Eksploatacji Podziemnej .............................. 10

SESJA plenarna: Górnictwo wobec kryzysu - zagrożenia, strategia, taktyka działania .... 12

Sesje pod Patronatem KGHM Polska Miedź S.A. ............................................................... 14

Nowe techniki i technologie w LW Bogdanka S.A. ............................................................. 16

Nowe techniki i technologie w eksploatacji podziemnej złóż ........................................... 18

Wykonywanie i utrzymanie wyrobisk .................................................................................. 20

Ekonomiczno-finansowe aspekty działalności branży górniczej w Polsce ........................ 21

Metan – narastające zagrożenie dla efektywnej eksploatacji węgla .................................. 24

Efektywna gospodarka odpadami – człowiek i środowisko ............................................... 26

Informatyka w górnictwie .................................................................................................... 27

Geomatyka Górnicza ............................................................................................................ 28

Monitoring, sterowanie i wizualizacja procesów podziemnej eksploatacji złóż ................ 29

Transport i odstawa urobku ................................................................................................. 30

Dobre praktyki w projektowaniu i budowie szybów, szybików – warsztaty prowadzone przez fachowców z branży .......................................................... 31

Wentylacja i klimatyzacja kopalń ......................................................................................... 32

Eksploatacja złóż w warunkach zagrożeń naturalnych ....................................................... 33

Efektywna gospodarka energią w kopalniach podziemnych ............................................. 34

Zarządzanie bezpieczeństwem w kopalniach pod hasłem adaptacji zawodowej i kultury bezpieczeństwa .................................................................. 35

Sesja Jubileuszowa Kompanii Węglowej S.A. – „Dziesięć lat funkcjonowania Kompanii Węglowej S.A.” .................................................................................................... 36

World Mining Students Meeting. Młodzież zmienia górnictwo.......................................... 38

Warsztaty „Modelowanie i harmonogramowanie w nowoczesnym przedsiębiorstwie górniczym” ............................................................................................. 39

OFERTA REKLAMOWA ........................................................................................................ 40

XXIII Światowy Kongres Górniczy i…. nie tylko ................................................................. 42szkolaeksploatacji.pl

XXIII Szkoła Eksploatacji Podziemnej

SZKOŁA EKSPLOATACJI PODZIEMNEJ – BIULETYN INFORMACYJNY2

Przed nami Szkoła Dwudziesta Trzecia…Pisząc o Szkole Eksploatacji Podziemnej Dwudziestej Trzeciej, która odbędzie się tradycyjnie w Krakowie w hotelu Qubus, nie sposób nie zauważyć, iż startuje ona znowu w okresie trudnych chwil górnictwa węgla kamiennego i w związku z tym muszę wrócić do znanego już Uczestnikom i Przyjaciołom Szkoły aforyzmu Georga Lichtenberga: „Nie mogę po-wiedzieć, czy będzie lepiej gdy będzie inaczej, ale tyle rzec mogę, że musi być inaczej o ile ma być dobrze”.

Mam nadzieję, że to inaczej dzieje się przy udziale działań Szkoły tych wcześniejszych, ale także tych, o których będziemy dyskutować w trak-cie obrad w lutym 2014 r. O tym, jakie będą nam towarzyszyły działania na najbliższej Szkole pisałem kilkakrotnie, ale warto o nich napisać, bo z fazy planowania powoli przechodzimy do realizacji.

Pozytywnie zakończyliśmy rozmowy dotyczące prezentacji euro-pejskiego projektu I2 Mine – „Innowacyjne technologie i koncepcje inteligentnej głębokiej kopalni przyszłości” organizowanej w formule International Mining Forum, które odbędzie się w czwartek w Teatrze im. Juliusza Słowackiego. W trakcie obrad wysłuchamy interesujących referatów przedstawicieli 27 instytucji z 10 krajów, którzy przedstawią na półmetku realizacji swój dorobek obejmujący cały zakres projektu. Prezentację projektu poprzedzi sesja poniedziałkowa, w trakcie której przedstawimy polskie rozwiązania wpisujące się w formułę inteligent-nej kopalni, to jest takiej, której produkcja jest realizowana przy ogra-niczonej liczbie osób zatrudnionych pod ziemią i tylko produkt finalny pojawia się na powierzchni. Nie ulega wątpliwości, ze mamy do czynie-nia z sytuacją kiedy to myśl ludzka wyprzedza wynalazki i odkrycia. Gdy w 1450 roku Gutenberg pierwszy raz zastosował ruchomą czcionkę tyl-ko nieliczni pewnie myśleli o powszechnej dostępności książek. Dzisiaj w warunkach coraz szybszego rozwoju techniki, kiedy świat literatury science fiction stał się nieomal realny, musimy sądzić, że i ta śmiała myśl o inteligentnej kopalni ma szanse realizacji. W trakcie IMF dowie-my się, gdzie jesteśmy i jak daleko znajduje się nasza rzeczywistość w stosunku od tej śmiałej wizji.

Inteligentna kopalnia, inteligentna koksownia to projekty ostatnich lat, które miejmy nadzieję jeśli nie zmienią oblicza dzisiejszych pro-cesów produkcyjnych to będą generatorami istotnych w nich zmian, przynajmniej w takim stopniu jak inteligentny zegarek Boddie polskiej produkcji, który ma się integrować z naszym smartfonem czyli między innymi:

- pozwoli nam na czytanie wiadomości, • - pozwoli nam odbierać bądź odrzucać rozmowy telefoniczne, • - wyświetli nam stan baterii smartfona,• - pomoże w codziennym treningu (licznik kroków, spalone ka-• lorie) i wreszcie pomoże znaleźć zagubiony telefon i w prosty sposób odłączyć się od sieci przez obrót o 180 stopni. To chyba jedna z najciekawszych funkcji dla wszystkich przytłoczonych tempem dnia codziennego, tego na razie reklamowanego urzą-dzenia.

Pisząc o rozwoju inteligentnej kopalni warto przytoczyć piękne sło-wa Ryszarda Kapuścińskiego z „Szachinszacha” jako pewnego rodzaju ostrzeżenie dla wszystkich działających na rzecz rozwoju, chociaż bar-dziej one pasują do naszej sytuacji w zakresie koncentracji wydobycia:

„Rozwój to zdradliwa rzeka, o czym przekona się każdy kto wstąpi w jej nurt.Na powierzchni woda płynie gładko i wartko,

ale wystarczy aby sternik ruszył swoją łodzią beztroskoi z nadmierną pewnością siebie, a wnet zobaczy,ile w tej rzece groźnych wirów i rozległych mielizn (…). Niby jeszcze się płynie, ale już się stoi, niby łódź rusza się, ale tkwi w miejscu.”

Pisząc krótko. Od kilku lat tkwimy na granicy 3000 Mg/dobę i ta ba-

Kraków, 24-28.02.2014

SZKOŁA EKSPLOATACJI PODZIEMNEJ – BIULETYN INFORMACYJNY 3

riera jawi nam się jako niezwykle trudna do przekroczenia. Gdzie utknę-liśmy? Jakie działania podjąć aby tę sytuację zmienić? Wzrost koncen-tracji wydobycia to najprostsza droga do obniżenia kosztu wydobycia każdej tony węgla. To temat jednej z sesji, którą zorganizujemy w części dotyczącej problemów ekonomiczno-finansowych kopalń.

Pozostałe nasze działania to tradycyjnie sesje (będzie ich jak zwykle kilkanaście) kładące nacisk na działania innowacyjne i dobre praktyki stosowane w różnych obszarach procesu podziemnej eksploatacji złóż. W sprawie innowacyjnych działań konieczne jest kilka zdań komentarza. Otóż ukazała się szósta edycja raportu Global Innovation Index. Raport ocenia poziom innowacyjności w 142 krajach. Polska znalazła się na 49 miejscu, z krajów Unii Europejskiej wyprzedzając tylko Grecję. Ale nie to jest tak przygnębiające w tym raporcie nazywanym przez jeden z portali „Raportem wstydu”. W klasyfikacji państw, które najefektywniej wyko-rzystują nakłady na innowacyjność znaleźliśmy się na …110 miejscu. Uff i jak najszybciej trzeba się wziąć do pracy aby to zmienić.

Myślę, że warto napisać o jeszcze jednym naszym działaniu, któremu

od kilkunastu już lat poświęcamy wiele czasu – informatyzacja proce-sów produkcyjnych. I chociaż na jego rezultaty można patrzeć nieco sceptycznie, to należy przyznać, że ostatnio notujemy pewien postęp. Trzydzieści lat temu tygodnik TIME wybierający corocznie Człowieka Roku przyznał ten tytuł komputerowi osobistemu IBM. Myślę, że niewie-lu zdawało sobie sprawę z roli jaką odegrają komputery w przyszłości i jaką metamorfozę przejdą. Jeśli zawiedzie nas dzisiaj komputer czuje-my się bezbronni i bezradni i z przerażeniem w oczach szukamy fachow-ca. Od lat są one narzędziem pracy również w kopalniach lecz trzeba przyznać, że stopień ich wykorzystania jest ograniczony, a to z prostej przyczyny – braku wdrożonych kompleksowych rozwiązań informatycz-nych, które stale rozwijane pozwalają na realizowanie wizjonerskich i śmiałych koncepcji coraz doskonalszego zarządzania procesami pro-dukcyjnymi, a to oznacza niższe koszty pozyskiwanego surowca i sil-niejszą pozycję na rynku.

Kolejny Biuletyn będzie pewną niespodzianką. Obok szczegółowego programu Szkoły będzie zawierał relację z kopalń należących do KGHM

XXIII Szkoła Eksploatacji Podziemnej


Poniedziałek – 24.02.2014

8.00 rejestracja uczestników 14:00-14:10 Otwarcie obrad XXIII Szkoły Eksploatacji Podziemnej 14:10-16:30 Obrady sesji plenarnej: W kierunku inteligentnej kopalni 16:30-16:50 Przerwa kawowa 16:50-19:00 Obrady sesji plenarnej cd. 19:00-20:00 Kolacja 20:30 Wieczór promocyjny Koncert muzyczny

Wtorek – 25.02.2014 09:00-10:45 Obrady w sesjach 10:45-11:15 Przerwa kawowa - 11:15-13:00 Obrady w sesjach 13:00-14:00 Przerwa obiadowa 14:00-16:00 Obrady w sesjach16:00-16:30 Przerwa kawowa 16:30-19:00 Obrady w sesjach19:00-20:00 Kolacja 20:00 Wieczór promocyjny Koncert muzyczny

Środa – 26.02.2014 07:00-15:00 Wycieczka techniczna na kopalnię 09:00-10:45 Obrady w sesjach 10:45-11:15 Przerwa kawowa 11:15-13:00 Obrady w sesjach 13:00-14:00 Przerwa obiadowa 14:00-16:00 Obrady w sesjach 16:00-16:30 Przerwa kawowa 16:30-19:00 Obrady w sesjach 19:00-20:00 Kolacja 20:00 Wieczór promocyjny Koncert muzyczny

Czwartek – 27.02.2014

Teatr im. J. Słowackiego 09:00-13:00 Obrady w sesji Projekt „I2Mine” 13:00-14:00 Przerwa obiadowa 14:00-16:00 Obrady sesji plenarne 16:00-16:30 Przerwa kawowa 16:30 Otwarcie Uroczystej Gali Konkursowej: – Raport na o stanie bezpieczeństwa w górnictwa w Polsce w roku 2013, Wyższy Urząd Górniczy – Raport na temat górnictwa w Polsce w roku 2013 – Ogłoszenie wyników konkursów:

Bezpieczna Kopalnia, Kopalnia Roku, Górniczy • Sukces Roku wręczenie statuetki Złotego Partnera Szkoły • wręczenie statuetki Złotego Sponsora Szkoły • wręczenie nagrody „Absens carens” („Nie-• obecny traci”) za najliczniejszy udział w Szkole 2014 ogłoszenie wyników IX Turnieju Wiedzy Górni-• czej pod patronatem Trybuny Górniczej, KGHM Polska Miedź SA i KOPEX SA

– Wspólne zdjęcie uczestników Szkoły 2014 19:30 Uroczysty Koncert 21.00 Spotkanie w foyer teatru im. J. Słowackiego

Piątek – 28.02.2014 09:00-11:30 Obrady w sesji: Sesja naukowa uczestników World Mining Students Meeting Kraków 2014 Zakończenie obrad XXIII Szkoły Eksploatacji Podziemnej

Zapraszamy do zgłaszania referatów zgodnych z następującą tematyką:W kierunku inteligentnej kopalni 1. Nowe techniki i technologie w eksploatacji podziemnej złóż 2. Ekonomiczno-finansowe aspekty działalności branży górniczej 3. w Polsce Człowiek i środowisko4. Metan, wentylacja i klimatyzacja5. Informatyka w górnictwie 6. Monitoring, sterowanie i wizualizacja procesów podziemnej 7. eksploatacji złóż Transport i odstawa urobku 8.

Geomatyka górnicza 9. Eksploatacja złóż w warunkach zagrożeń naturalnych 10. Zarządzanie bezpieczeństwem w górnictwie 11. Efektywna gospodarka energią w kopalniach podziemnych12.

Więcej informacji dla autorów na stronie www.szkolaeksploatacji.pl.

Ramowy program XXIII Szkoły Eksploatacji Podziemnej24-28.02.2014

Sesje tematyczne SEP 2014

ZAKŁAD ODMETANOWANIA KOPALŃ „ZOK” Spółka z o.o.

44-335 Jastrzębie Zdrój ul. Boczna 24tel. 032 47-606-02÷08 fax. 032 47-606-01, e-mail : [email protected]

Mines Methane Drainage Enterprise „ZOK” Ltd.

Od roku 2003 Zakład posiada certyfikat „TÜV NORD” systemu za-rządzania na zgodność z normą PN-EN ISO 9001:2001, którego podstawową zasadą jest wysoka jakość świadczonych usług i pro-dukowanych wyrobów oraz spełnienie oczekiwań i potrzeb naszych klientów.

W roku 2007 Zakład wdrożył zintegrowany system zarządzania jakością, ochroną środowiska oraz bezpieczeństwem i higieną pracy oparty na normach:

PN-EN ISO 9001:2001 PN-EN ISO 14001:2005 PN-N ISO 18001:2004Zakład zatrudnia pracowników na stanowiskach robotniczych pod

ziemią i na powierzchni.Kadrę inżynieryjno-techniczną zakładu stanowią osoby posiadają-

ce wieloletnie doświadczenie i kwalifikacje w specjalności przewie-trzania kopalń, wiertniczej i mechanicznej.

Ogółem zatrudnienie w zakładzie wynosi około 600 osób.Firma prowadzi kompleksowe odmetanowanie górotworu w zróż-

nicowanych warunkach geologicznych kilkunastu kopalń zarówno w celu likwidacji zagrożenia metanowego w czynnych wyrobiskach kopalni jak i dla ujęcia metanu z wyeksploatowanych partii złoża i kopalń zlikwidowanych w celu całkowitego zczerpania zasobów metanu oraz ochrony terenów pogórniczych.

W ciągu roku zakład ujmuje około 180 mln m3 CH4. Odmetanowanie kopalń węgla kamiennego powoduje zmniejszenie emisji metanu do atmosfery, a jego wykorzystanie w procesach grzewczych, przemy-słowych i technologicznych pozwala na ograniczenie emisji gazów ze spalania węgla kamiennego.

Aktualnie wykorzystuje się w procesach technologicznych około 70% ujętego przez zakład gazu.

Dla odmetanowania górotworu firma wykonuje podziemne otwory drenażowe.

Poza robotami związanymi z odmetanowaniem górotworu zakład wykonuje również wszelkiego typu otwory: odwadniające, technicz-ne i technologiczne, a dla celów rozpoznawczych i badawczych zło-ża otwory z pełnym uzyskiem rdzenia do głębokości 800 m. Ponadto zakład jest wykonawcą międzypoziomowych otworów wielkośredni-cowych o średnicy do 1200 mm i głębokości do 200 m.

Zakład jest uprawnioną jednostką naukowo – badawczą wskaza-ną przez Prezesa Wyższego Urzędu Górniczego do wykonywania zadań rzeczoznawcy w zakresie zagrożenia metanowego w kopal-niach węgla kamiennego.

W ramach posiadanych uprawnień zakład prowadzi:badania dla określenia metanonośności węgla,• opracowania prognoz metanowości bezwzględnej wyro-•

bisk korytarzowych i eksploatacyjnych,badania zagrożenia metanowego przy zaliczaniu pokładów •

węgla lub ich części do odpowiednich kategorii zagrożenia,ustala zasady zaliczania wyrobisk w polach metanowych •

w podziemnych zakładach górniczych do poszczególnych stop-ni niebezpieczeństwa wybuchu.

Zakład Odmetanowania Kopalń „ZOK” Sp. z o.o. jest największą firmą w Polsce zajmującą się kompleksowo odmetanow-aniem górotworu kopalń węgla kamiennego, projektowaniem technologii odmetanowania, projektowaniem i budową obiektów i urządzeń odmetanowania, podziemnymi robotami wiertniczymi oraz zagadnieniami naukowo-badawczymi związanymi z oceną i likwidacją zagrożeń metanowych. Podstawową działalnością zakładu jest prowadzenie odmetanowania górotworu jako na-jbardziej skutecznej metody likwidacji zagrożenia metanowego w kopalniach węgla kamiennego i uzyskanie ekologicznego surowca energetycznego dla celów przemysłowych.


XXII Szkoła Eksploatacji Podziemnej – relacja z wydarzeń

Konkurs Górniczy Sukces RokuPo raz czwarty wybrano laureatów Konkursu „Górniczy Sukces Roku”. Konkurs organizowany jest przez Szkołę Eksploatacji Podziemnej oraz Górniczą Izbę Przemysłowo-Handlową.

Celem konkursu jest promocja i popularyzacja przedsięwzięć na rzecz innowacyjności i rozwoju polskiego górnictwa podziemnego, a także kształtowanie dobrego wizerunku sektora wydobywczego. Konkurs przeprowadzany jest w trzech kategoriach:

Innowacyjność1. , za zastosowanie w górnictwie:produktu (np. urządzenia, materiały), • technologii lub • rozwiązania organizacyjnego albo informatycznego o cechach • nowatorskich i sprawdzonej skuteczności.Ekologia2. , za inicjatywę i działania, które w sposób znaczący ogra-niczyły negatywny wpływ działalności górniczej na środowisko,

Osobowość3. , za działalność o szczególnym znaczeniu dla pol-skiego górnictwa.

Kapituła Konkursu dokonała analizy zgłoszeń do udziału w Konkursie „Górniczy Sukces Roku” pod kątem kryteriów określonych w §6 Regu-laminu, tj. wartości innowacyjnej projektu – nowoczesność propono-wanych rozwiązań w porównaniu do aktualnego stanu, gospodarczej lub społecznej użyteczności projektu, możliwości wdrożenia lub innego zastosowania projektu, perspektywy pełnej realizacji projektu.

Kapituła przyznała następujące nagrody i wyróżnienia:

Kategoria INNOWACYJNOŚĆLaureat w kategorii „Innowacyjność”:

KOPEX S.A.• za „Pierwszy w Polsce zautomatyzowany kompleks ścianowy”

Konkurs Kopalnia RokuTradycje konkursu „Kopalnia Roku” sięgają roku 1999, kiedy po raz pierwszy podjęto próbę wyłonienia najlepszej w Polsce kopalni węgla kamiennego. Oznacza to, że dotychczas przeprowadzono 14 edycji Konkursu.

Formułę takiej zdrowej rywalizacji zaproponowali przedstawiciele dwóch organizatorów konkursu: Szkoły Eksploatacji Podziemnej oraz Górniczej Izby Przemysłowo-Handlowej z Katowic.

Od początku Konkurs „Kopalnia Roku” został przyjęty bardzo ciepło i uznawany jest w środowisku górniczym za bardzo prestiżowy.

Podstawowymi kryteriami Konkursu były następujące wskaźniki:jednostkowy koszt produkcji węgla – zł/Mg;• średnie dzienne wydobycie ze ściany – Mg/ścianę i dobę;• wskaźnik natężenia robót przygotowawczych – m/1000 Mg;• wydajność ogólna, Mg węgla handlowego/pdn.•

Komisja Konkursu „Kopalnia Roku” dokonała wyboru najlepszych ko-palń w roku 2012 w dwóch kategoriach: „najlepsza w roku 2012” i „naj-większy postęp w roku 2012”.

Laureatami Konkursu w kategorii „najlepsza w roku 2012” zostały:I miejsce – KWK JANKOWICE,II miejsce – KWK ZIEMOWIT,III miejsce – LW BOGDANKA S.A.Laureatami Konkursu w kategorii „największy postęp w roku 2012”

zostały:I miejsce – KWK KRUPIŃSKI,II miejsce – Południowy Koncern Węglowy S.A.,III miejsce – KWK JANKOWICE.

Gala Konkursowa XXII edycji Szkoły Eksploatacji Podziemnej odbyła się tradycyjnie w Teatrze im. Juliusza Słowackiego.

W trakcie wieczoru konkursowego wręczono nagrody w czterech kategoriach: Kopalnia Roku, Bezpieczna Kopalnia, Gór-

niczy Sukces Roku oraz Turniej Wiedzy Górniczej dla studentów uczelni o profilu górniczym.

Organizatorzy i Laureaci Konkursu „Kopalnia Roku”

Gala Konkursowa XXII Szkoły Eksploatacji Podziemnej

Kraków, 18-22.02.2013


Wyróżnienie w kategorii „Innowacyjność”:Kompania Węglowa S.A.• i Główny Instytut Górnictwa za „Ścia-nowy (oddziałowy) system obserwacji sejsmologicznej w KWK Bobrek-Centrum”ITI EMAG• za „Opracowanie mikroprocesorowego układu ste-rowania, kontroli i monitorowania pracy napędów przekształt-nikowych”

Kategoria EKOLOGIALaureat w kategorii „Ekologia”:

Południowy Koncern Węglowy S.A.• za „Wdrożenie nowator-skich technologii: ciągła produkcja granulatów na bazie mułów pochodzących z pras filtracyjnych oraz technologia produkcji kruszyw, mieszanek kruszywowych i spoiw na bazie skały płon-nej i popiołów”

Wyróżnienie w kategorii „Ekologia”:Kompania Węglowa S.A.• za „System ochrony hydrotechnicznej rzeki Wisły”,Spółka Restrukturyzacji Kopalń S.A.• za „Nowoczesne roz-wiązania wykorzystania geotermalnego wód kopalnianych do ogrzewania obiektów mające wpływ na poprawę środowiska naturalnego”

Kategoria OSOBOWOŚĆProf. dr hab. inż. czł. koresp. PAN Józef Antoni DUBIŃSKIDyrektor Naczelny Głównego Instytutu Górnictwa.

Laureaci Konkursu „Górniczy Sukces Roku”

Konkurs Bezpieczna Kopalnia

Już po raz 18. rozstrzygnięto Konkurs „Bezpieczna Kopalnia”. Od po-czątku organizatorami konkursu są: Wyższy Urząd Górniczy, Fundacja „Bezpieczne Górnictwo” im. prof. Wacława Cybulskiego oraz Szkoła Eksploatacji Podziemnej.

Cele, jakie przyświecają Konkursowi „Bezpieczna Kopalnia”, to pro-pagowanie działań prowadzących do osiągnięcia przez polskie górnic-two światowych standardów bezpieczeństwa pracy oraz premiowanie kopalń osiągających najlepsze wyniki z zakresu BHP w górnictwie.

Głównymi kryteriami, jakimi kierowano się przy wyborze najlepszych kopalń były:

brak wypadków śmiertelnych i ciężkich w ostatnich trzech la-• tach,liczba wypadków lekkich w kopalniach bez wypadków śmier-• telnych i ciężkich,liczba kolejnych dni bez wypadku w roku konkursu,• występujące zagrożenia naturalne wg stopni, kategorii i klas,• liczba załogi (w tym zatrudnienie pod ziemią),• wielkość wydobycia.•

Laureatami konkursu Bezpieczna Kopalnia w roku 2012, w kategorii „kopalnie węgla kamiennego” zostały:

I miejsce – KWK JANKOWICEII miejsce – KWK BRZESZCZEIII miejsce – KWK PIASTW kategorii „kopalnie rud miedzi” w roku 2012, Kapituła Konkursu

„Bezpieczna Kopalnia” przyznała wyróżnienie dla KGHM Polska Miedź S.A. Oddział Zakłady Górnicze „Lubin”.

Pragniemy poinformować, że kolejna edycja konkursu Bezpiecz-na Kopalnia będzie bogatsza. Rozszerzamy formułę konkursu o firmy usługowe pracujące na rzecz górnictwa. Tym samym wyłonimy naj-bezpieczniejsze firmy. Poniżej przedstawiamy propozycję regulaminu konkursu dla firm.

Propozycja regulaminu współzawodnictwa pn.: „Bezpieczny pod-miot wykonujący prace w ruchu zakładu górniczego wydobywające-go węgiel kamienny”

§1Kryteria oceny „Podmiotów…”

Ocenie podlegają „Podmioty wykonujące prace w ruchu zakła-1. du górniczego wydobywającego węgiel kamienny”.



Organizatorzy i Laureaci Konkursu „Bezpieczna Kopalnia”

L.p. Wyszczególnienie Punktacja

1.Brak wypadków:- śmiertelnych- ciężkich

+ 1000 pkt.+ 500 pkt.

2. Liczba wypadków (ogółem) na 100 zatrudnionych:- 0 ÷ 5,- 5 ÷10,- 10 ÷ 15,- powyżej 15

(- 50) pkt.(-100) pkt.(-150) pkt.(- 300) pkt

3. Powtarzalność wypadków (te same przyczyny)

(-) 300pkt

4.

Wydane decyzje i nakazy organów nadzoru nad warunkami pracy (WUG, OUG, UGBKUiE, PIP, osób kierownic-twa zg).

-200 pkt. za każdą decyzję lub na-kaz wstrzymujące ruch zakładu/części zakładu lub urządzeń,

5. Powtarzalność wydanych decyzje (naruszonych przepisów) i nakazów organów nadzoru nad warunkami pra-cy (WUG, OUG, UGBKUiE, PIP, osób kierownictwa zg).

-500 pkt. za powtarzalność każdej decyzji lub nakazu wstrzymującej ruch zakładu/części zakładu lub urządzeń,

6. Udokumentowane działania, które zapobiegły powstaniu wypadku przy pracy lub poważnej awarii.

+200 pkt

7. Zgłaszanie wypadków (ukrywanie). (-) 500pkt

8.

Brak wypadków na drogach dojścia do stanowisk i miejsc pracy podmiotów, przy średniej długości dróg dojścia: - do 1000m- do 2000m- powyżej 2000m

+100 pkt+200 pkt+300 pkt

Z uwagi na specyfikę wykonywanych robót, we współzawod-2. nictwie mogą brać udział podmioty które w ruchu kopalń węgla kamiennego wykonują następujące prace:drążenie/przebudowa wyrobisk chodnikowych,• zbrojenie/likwidacja ścian.• Oceną objęty jest każdorazowo okres roczny, tj. od dnia 1 stycz-3. nia do dnia 31 grudnia.Ocena „podmiotów… prowadzona będzie w oparciu o „o nastę-4. pujące kryteria (punktacja w tabeli obok).

Turniej Wiedzy GórniczejDotychczasowe Turnieje Wiedzy Górniczej, w ramach Szkoły Eksplo-atacji Podziemnej, organizowane były dla studentów kierunków górni-czych z Politechniki Wrocławskiej, Politechniki Śląskiej oraz Akademii Górniczo-Hutniczej.

W tegorocznej edycji Szkoły po raz pierwszy zorganizowano Turniej Wiedzy Górniczej z udziałem studentów uczelni zagranicznych: Ukrainy, Rosji, Niemiec, Słowacji, Serbii i Polski.

Najlepsi w bieżącej edycji turnieju okazali się: Marcin Drewniak z Po-litechniki Śląskiej – miejsce I, Velijko Lapcevic z Uniwersytetu w Belgra-dzie – miejsce II, i Marcin Szczurek z Politechniki Śląskiej – miejsce III.

Laureaci konkursu, któremu patronowała Trybuna Górnicza, otrzy-mali nagrody rzeczowe oraz dyplomy. Dodatkowym wyróżnieniem dla laureatów konkursu jest zaproszenie prof. Jerzego Buzka do Brukseli i wizyta w Parlamencie Europejskim, a także staże technologiczne w fir-mie KOPEX SA.

Miło nam poinformować, że w tym roku do grona patronów Turnieju dołączyła KGHM Polska Miedź SA, której Prezes Herbert Wirth osobi-ście wręczał laureatom okolicznościowe puchary.





„Złoty Sponsor” i „Złoty Partner” Szkoły Eksploatacji Podziemnej

Miłym akcentem Gali Konkursowej jest możliwość podziękowania w obecności wszystkich uczestników Szkoły Eksploatacji Podziem-nej tym wszystkim, którzy przyczyniają się do rozwoju idei Szkoły. Formą tej wdzięczności jest symboliczna statuetka „Złotego Spon-sora”, która jest jedynie symbolem, formą ukłonu i podziękowania ze strony organizatorów tym wszystkim, którzy nam zaufali i chcą z nami współpracować.

Już po raz 23, czyli od roku 1996, mamy możliwość podzięko-wać, w obecności wszystkich uczestników Szkoły, tym wszystkim, którzy przyczyniają się do rozwoju idei Szkoły.

Formą tej wdzięczności jest symboliczna statuetka „Złotego Sponsora” dłuta prof. Andrzeja Zwolaka z Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie.

Dzięki pomocy przedsiębiorstw i kopalń coroczne spotkania osiągnęły obecny kształt i są z dużym zainteresowaniem odbierane w środowisku górniczym.

Do tej pory w konstelacji „Złotych Sponsorów” Szkoły znajdo-wało się 31 firm. 32. firmą, a zarazem „Złotym Sponsorem” Szkoły Eksploatacji Podziemnej AD 2013 została firma ELEKTROMETAL S.A. z Cieszyna. Jako nowoczesna firma w połączeniu z 65 letnim doświadczeniem działa głównie na rynkach górniczym i gazowni-czym.

ELEKTROMETAL S.A. oferuje kompleksowe rozwiązania dla gór-nictwa, gazownictwa i innych gałęzi przemysłu.

Złotym Partnerem Szkoły Eksploatacji Podziemnej AD 2013 zo-stała Kompania Węglowa S.A. największe przedsiębiorstwo górni-cze w Europie, grupujące 15 kopalń węgla kamiennego.

Korzystając z obecności podczas Gali Konkursowej wszystkich uczestników Szkoły Eksploatacji Podziemnej oraz bardzo licznego grona osób zaproszonych, organizatorzy Szkoły wręczyli kolejne wyróżnienie. Tradycją stało się podziękowanie dla przedstawicie-li najliczniejszej grupy uczestników w obradach SEP 2013. W tym roku nagrodę “Absens carens – nieobecny traci” otrzymała KGHM Polska Miedź S.A.

Laureaci, Sponsorzy i Organizatorzy Turnieju Wiedzy Górniczej A.D. 2013

Pani Prezes KW SA, Joanna Strzelec- -Łobodzińska odbiera statuetkę i certyfikat „Złotego Partnera SEP”

Prezes ELEKTROMETAL S.A., Piotr Wojtyła odbiera statuetkę „Złotego Sponsora SEP”

Nagrodę konkursie „Absens carens” za rok 2013 odbiera Herbert Wirth, Prezes KGHM Polska Miedź S.A.

Laureaci, Sponsorzy i Organizatorzy Turnieju Wiedzy Górniczej A.D. 2013

© 2011 Caterpillar All Rights Reserved. CAT, CATERPILLAR, their respective logos, “Caterpillar Yellow,” and the POWER EDGE trade dress as well as corporate and product identity used herein, are trademarks of Caterpillar and may not be used without permission. Cat and Caterpillar are registered trademarks of Caterpillar Inc., 100 N.E. Adams, Peoria IL 61629.

1125 Main StreetPeoria IL, 61606309.672.2100

Client: CaterpillarSaved: 11/08/2011

Publication: Ad Size: 210mm x 297mmType Area: Trim Size: Bleed Size:

PRECISION. PERFORMANCE. PRODUCTIVITY. Cat® plow systems’ industry-leading power and rugged design make them the most efficient choice for cutting any type of coal in seams lower than 1.8 m (5.9 ft). They offer a lower cost of ownership than any shearer, as well as precise control to ensure that no time is wasted mining strata outside the seam. Increased automation means increased safety, as there is no need for an operator to stand near the face. Cat plows also offer a unique horizon control system and incremental plowing, which allow the

plow angle to change to follow the seam or easily traverse geological faults. They also offer overload protection and load sharing to maximize efficiency. For cutting coal in thin and medium seams, nothing is more efficient than a Cat plow.

WHEREVER THERE’S MINING, WE’RE THERE.MINING.CAT.COM

XXII Szkoła Eksploatacji Podziemnej – sesje


Mimo optymizmu płynącego z sali obrad, już po kilku dniach życie po-kazało, że wymiar kryzysu może być potężny. Oznacza to jedno: ko-nieczność podjęcia działań zmieniających tą sytuację, a w szczególności obniżenia kosztów wydobycia węgla.

Obecna sytuacja rodzi też pytanie: czy potrafimy skutecznie zarządza kryzysem i ograniczyć jego skutki. Czy Eckhart Tolle, najbardziej wpły-wowy autor duchowych książek na świecie, pisząc iż „w każdym kryzy-sie ukryta jest szansa sukcesu” miał rację?

Sesję plenarną otworzyło wystąpienie Pani Joanny Strzelec-Łobodzińskiej, Prezes Kompanii Węglowej S.A. na temat zarządzania spółką górniczą w okresie spowolnienia gospodarczego. W swojej pre-zentacji Pani Prezes wspomniała o genezie powstania KW SA przed 10 laty i zwróciła uwagę, że przez tę dekadę Spółka działała praktycznie cią-gle w okresie jakiegoś kryzysu osiągając wymierne efekty. Wiele opty-mizmu można było usłyszeć w wystąpieniu Prezesa Zarządu KGHM Pol-ska Miedź SA Herberta Wirtha, ale też powodów tego optymizmu jest wiele, a najważniejszy to rosnąca cena miedzi na rynku światowym. Od-mienna jest natomiast sytuacja w górnictwie rud cynku i ołowiu, gdzie mamy do czynienia ze spadkiem cen cynku, a przede wszystkim koń-czącymi się zasobami kopalni Olkusz-Pomorzany. Mówił o tym Prezes

Zarządu ZGH Bolesław Bogusław Ochab. Ciekawym było wystąpienie Prezesa Tauron Wytwarzanie Alberta Kępki o perspektywach energety-ki i konieczności współdziałania górnictwa i energetyki. Kilka ważnych referatów o otoczeniu gospodarczym węgla kamiennego i strategiach antykryzysowych w różnych sytuacja uzupełniało niewątpliwie intere-sujące obrady sesji. Obrady sesji zilustrował Przewodniczący Komitetu Organizacyjnego Jerzy Kicki cytatem znakomitego aforysty niemieckie-go Georga Lichtenberga: „Nie mogę powiedzieć, czy będzie lepiej gdy będzie inaczej, ale tyle rzec mogę, że musi być inaczej o ile ma być dobrze”.

„Bije zegar godziny, my wtedy mawiamy jak też czas szybko mija – a to my mijamy”. Tak pisał wybitny działacz, pedagog Stanisław Ja-chowicz. Ten czas minął dla przyjaciół Szkoły i jeszcze nie tak dawno jej uczestników: Piotra Gismana – Dyrektora Departamentu Prawnego WUG inicjatora wielu działań (między innymi jednego z animatorów sesji „prawnej” XXI Światowego Kongresu Górniczego) oraz Profesora Kazimierza Czopka, autora wielu publikacji, jednego z inicjatorów pięk-nej inicjatywy powrotu Św. Barbary na dach gmachu Głównego AGH. Uczestnicy Szkoły uczcili ich śmierć chwilą ciszy.

Jerzy Kicki

Sala wykładowa podczas sesji plenarnej

Obrady XXII Szkoły Eksploatacji Podziemnej otwierała sesja plenarna pt. „Górnictwo wobec kryzysu - zagrożenia, strate-gia, taktyka działania” - organizowana w trudnym okresie, który wielu nazywa jeszcze spowolnieniem gospodarczym, ale też wielu już wprost - kryzysem. Symptomów tej sytuacji w odniesieniu do górnictwa węgla kamiennego jest wiele. Najważniejsze z nich to: spadek zużycia i cen energii, duża ilość niesprzedanego węgla, rosnąca konkurencyjność impor-tu i innych nośników energii.

SESJA plenarna: Górnictwo wobec kryzysu - zagrożenia, strategia, taktyka działania

Kraków, 18-22.02.2013


Joanna Strzelec-Łobodzińska, prezes Kompani Węglowej S.A. omawia działania podejmowane przez Spółkę w okresach spowolnienia

Dyrektor Albert Kępka (TAURON Wytwarzanie S.A.) prezentuje zasady współpracy pomiędzy energetyką a górnictwem w obliczu kryzysu

Prezes KGHM Polska Miedź S.A., Herbert Wirth przedstawia antykryzysowy program działania firmy globalnej

Prezes Zarządu Elektrometal S.A., Andrzej Wojtyła inauguruje

obchody jubileuszu 65-lecia istnienia Firmy - „Złotego Sponsora

SEP 2013”



Nowe techniki i technologie w strategii działania KGHM Polska Miedź S.A.W wystąpieniach wygłaszanych podczas pierwszej z nich dominowała tematyka związana technologią wydobycia rudy miedzi na dużych głę-bokościach w warunkach skojarzonych zagrożeń naturalnych. Dyrek-tor Paweł Markowski omówił główne koncepcje zastosowania nowych technologii eksploatacji rud miedzi w KGHM. Temat ten rozwinął Jaro-sław Kuźniar, dyrektor kopalni Polkowice-Sieroszowice, prezentując po raz pierwszy (światowa premiera) technologię eksploatacji rud miedzi z wykorzystaniem Kompleksu Urabiającego ACT powstającego przy współpracy z firmą CAT.

Tematykę mechanicznego urabiania w warunkach KGHM zaprezen-tował też Marek Czechowski z ZG Lubin, który przedstawił kierowany przez siebie projekt The Wall – mający zbliżyć KGHM do urabiania me-chanicznego w systemie komorowo filarowym. Witold Pytel, repre-zentujący KGHM Cuprum przedstawił założenia najnowszego projek-tu realizowanego przez KGHM w międzynarodowym konsorcjum pt.: Inteligentne narzędzia zarządzania w górnictwie w warunkach kopalń KGHM – Projekt I2Mine. Kończąc obrady sesji Wiceprezes KGHM PM S.A. Wojciech Kędzia podkreślił rolę jaką odrywają innowacje w sytuacji schodzenia przez KGHM z eksploatacją w głębsze partie złoża i zmienia-jące się warunki geologiczno-górnicze.

Sesje pod Patronatem KGHM Polska Miedź S.A. KGHM Polska Miedź S.A. objął w tym roku patronatem dwie sesje wykładowe:

Nowe techniki i technologie w strategii działania KGHM Polska Miedź S.A.,• Rozwój w organizacji zarządzanej strategicznie na przykładzie KGHM Polska Miedź S.A.•

Obie sesje zgromadziły pełną salę słuchaczy.

Otwarcie obrad sesji przez Wiceprezesa KGHM Polska Miedź SA, Wojciecha Kędzię

Dyrektor Paweł Markowski (KGHM POLSKA MIEDŹ S.A.) podczas prezentacji referatu pt. „Koncepcje zastosowania nowych technologii eksploatacji rud miedzi w KGHM Polska Miedź S.A.”

Dyrektor OZG „Rudna”, Jarosław Kuźniar podczas premierowej prezentacji nowej technologii eksploatacji rud miedzi w KGHM z wykorzystaniem Kompleksu Urabiającego ACT

Marek Czechowski (KGHM Polska Miedź S.A.) prezentuje projekt The Wall – urabianie mechaniczne w systemie komorowo-filarowym w warunkach KGHM

Kraków, 18-22.02.2013


Rozwój w organizacji zarządzanej strategicznie na przykła-dzie KGHM Polska Miedź SA

Drugim tematem, szeroko prezentowanym przez KGHM w trakcie ob-rad SEP 2013 był „Rozwój w organizacji zarządzanej strategicznie”. Po raz pierwszy w takiej formie zaprezentowano założenia systemu zarzą-dzania strategicznego w KGHM. Aneta Bielecka-Laskownicka, Dyrektor Naczelny ds. Rozwoju KGHM omówiła koncepcję systemu zarządzania rozwojem w organizacji zarządzanej strategicznie podkreślając rolę DOSTRAJANIA przedsiębiorstwa, rozumianego jako wielowymiaro-wy (społeczny, ekonomiczny i techniczny) układ naczyń połączonych. Mogliśmy też wysłuchać prezentacji Wojciecha Boczara nt. Koncepcji budowy nowoczesnego zakładu przeróbczego w oparciu najnowsze światowe technologie w KGHM oraz Andrzeja Szydło w prezentacji pt.: Projekt modernizacji pirometalurgii – jako przykład wdrożenia nowych rozwiązań w procesie produkcyjnym.

Kończąc obrady, Dyrektor Aneta Bielecka-Laskownicka podkreśli-ła, iż skuteczne wdrożenie Systemu Zarządzania Rozwojem musi być wspierane przez uruchomienie społecznych mechanizmów identyfika-cji, standaryzacji i rozpowszechniania wiedzy o najlepszych praktykach biznesowych.

Dyrektor Aneta Bielecka-Laskownicka (KGHM Polska Miedź S.A.), omawia koncepcję systemu

zarządzania rozwojem w organizacji zarządzanej strategicznie

Wojciech Boczar podczas prezentacji nt. Koncepcji budowy nowoczesnego zakładu przeróbczego w oparciu najnowsze światowe technologie w KGHM Polska Miedź S.A.

Andrzej Szydło (KGHM Polska Miedź S.A.) prezentuje projekt

modernizacji pirometalurgii w warunkach KGHM Polska

Miedź S.A.

Grzegorz Kubacki i Janusz Sitek (Centrum Badań Jakości KGHM Polska Miedź S.A.) mówią o roli nowoczesnego laboratorium w przemyśle wydobywczym i przeróbczym



Z kolei Roman Steć w swoim wystąpieniu podkreślił znaczenie tech-nologii strugowej dla kopalni Bogdanka oraz wyzwania jakim musiała sprostać kadra inżynieryjna. Równie ciekawy charakter miało wystą-pienie Mirosława Masiakiewicza Kierownika Działu Robót Górniczych Pola Stefanów, który w swoim wystąpieniu omówił konstrukcję zdoby-wającej obecnie ogromną popularność w polskim górnictwie obudo-wy zmechanizowana wnęk ścianowych oraz urządzenia do rabowania obudowy chodnikowej za czołem.

Urządzenia powstałe w całości wg koncepcji inżynierów LW Bogdan-ka poza poprawą stateczności obudowy skrzyżowania, ułatwiają proces przecinania chodnika istniejącego chodnikiem prostopadłym stanowiąc ważny krok na drodze poprawy bezpieczeństwa pracy. Na zakończenie

obrad uczestnikom sesji zaprezentowana została w wystąpieniu Łuka-sza Cieślika mapa obiektowa kopalni Bogdanka stanowiąca element wdrażanego obecnie przez Instytut Gospodarki Surowcami Mineralny-mi i Energią PAN systemu zarządzanie majątkiem trwałym z wykorzy-staniem rozwiązań informatycznych. Zamykając obrady sesji Dyrektor Sławomir Karlikowski w imieniu Prezesa LW Bogdanka SA Zbigniewa Stopy podkreślił ideę długofalowego tworzenia warunków do budowy KOPALNI INTELIGENTNEJ w warunkach LW Bogdanka SA to jest takiej, która osiąga wysokie wskaźniki wzrostu ekonomicznego oraz pozycję rynkową dzięki umiejętnemu wykorzystaniu WIEDZY będącej siłą dzia-łań innowacyjnych w każdym elemencie ciągu produkcyjnego i bezpo-średniego otoczenia.

Nowe techniki i technologie w LW Bogdanka S.A.Sesja pod patronatem LW Bogdanka S.A.Obrady sesji prowadził Naczelny Inżynier LW Bogdanka S.A. Dyrektor Sławomir Karlikowski, który we wstępie do dysku-sji zarysował koncepcję KOPALNI INTELIGENTNEJ w rozumieniu LW Bogdanka S.A. W sesji po raz pierwszy publicznie zaprezentowano ultranowoczesne rozwiązanie na skalę światową w zakresie zasilania i sterowania zestawem strugo-wym aktualnie uruchamianym w Polu Nadrybie w LW Bogdanka S.A.

Prowadzący obrady Naczelny Inżynier Sławomir Karlikowski omawia koncepcję Inteligentnej Kopalni w kontekście LW „Bogdanka” S.A.

Mirosław Masiakiewicz (LW Bogdanka S.A.) prezentuje doświadczenia kopalni w zastosowaniu obudowy zmechanizowanej wnęk ścianowych oraz urządzenia do rabowania obudowy chodnikowej za czołem

Mariusz Szot (LW Bogdanka S.A.) i Szymon Sypniowski (IGSMiE PAN) prezentują praktyczne aspekty planowania i harmonogramowanie produkcji górniczej

Łukasz Cieślik (LW Bogdanka S.A.) prezentuje koncepcję i pierwsze efekty wdrażania w LWB mapy obiektowej



Dodatkowym atutem tej sesji okazał się patronat, jaki nad jej obradami objęła bardzo prężna Grupa Martech. Wprowadzające do sesji referaty przygotowane przez firmy wchodzące w skład grupy pozwoliły docenić główny jej kapitał, jakim są świetnie przygotowani fachowcy i dążenie do wprowadzania na rynek innowacyjnych rozwiązań. Przykładem re-alizacji tego dążenia była holograficzna prezentacja wygłoszona przez właściciela grupy, Marcina Mistarza.

Spośród pozostałych referatów wygłoszonych podczas tej sesji szczególną uwagę słuchaczy przyciągnęła prezentacja Mirosława Su-chorończaka z Firmy JOY Maszyny Górnicze na temat wysokowydajne-go kompleksu ścianowego dla pokładów niskich Joy Global. Kompleks działa w powiązaniu z kombajnem 7LS0 pełnym nowatorskich roz-wiązań technologicznych (np. kamery na podczerwień do sterowania w trudnych warunkach).

Tematykę obsługi kompleksów ścianowych poruszał też referat Mar-ka Wojtasa z firmy Elsta na temat automatyzacji pracy obudowy zme-chanizowanej poprzez sterowanie elektrohydrauliczne DOH-matic.

Z kolei prof. Leszek Biały podczas swojego wystąpienia zaprezento-wał mobilne urządzenie opracowane w pracowniach Politechniki Ślą-

skiej, służące do wyznaczania sił oporów urabiania. Jak stwierdził Autor urządzenie to zawiera rozwiązania techniczne unikalne w skali świato-wej, co zostało skutecznie udowodnione podczas prezentacji.

Podobny stopień innowacyjności posiada też podwieszany ciągnik GAD-1 górniczej kolejki podwieszonej z napędem akumulatorowym, o czym poinformował słuchaczy zgromadzonych na sali wykładowej oraz internautów zasiadających przed monitorami prezes firmy Vacat, Jarosław Mróz.

Z uwagi na brak miejsca w Biuletynie, nie sposób opisać wszyst-kich wystąpień tej sesji. Można jedynie zaznaczyć, że kolejne referaty przedstawiały zagadnienia związane m.in. z: nowoczesnymi systemami inicjacji elektronicznej MW (Marcin Szumny - ORICA Poland), wielowyj-ściową rezonansową przetwornicą małej mocy do separacji obwodów iskro i nieiskrobezpiecznych (Cezary Worek – AGH) oraz odwadnianiem drobnych frakcji koncentratów mineralnych za pomocą pras filtracyj-nych (Bartosz Piechaczek – Prorem).

Warto też dodać, że Grupa Martech jako patron sesji zadbała także o podanie odpowiedniej „strawy duchowej” w postaci kameralnego wieczornego koncertu ballad w wykonaniu Pawła Orkisza.

Sesja dotycząca nowych technologii w górnictwie podziemnym jest, właściwie od pierwszych naszych spotkań, jednym z „najmocniejszych” wydarzeń każdej Szkoły. Jej Tematyka skupia zazwyczaj uwagę wszystkich uczestników Szkoły związanych z szeroko rozumianym „ruchem” zakładu górniczego. Nie inaczej było i podczas Szkoły 2013, kiedy to w trak-cie obrad tej sesji wygłoszono 14 referatów a miejsca na sali wykładowej przez większość czasu były zajęte.

Nowe techniki i technologie w eksploatacji podziemnej złóż Sesja pod patronatem Grupy MARTECH

Marcin Mistarz – Holograficzna prezentacja Grupy Martech – patrona sesji

Piotr Cygan (Energo Mechanik) podczas prezentacji Firmy

Piotr Suchorończak (JOY Maszyny Górnicze) przedstawia system ścianowy firmy JOY Global dla ścian niskich

Edward Pieczora (Instytut Techniki Górniczej KOMAG) w trakcie przewodniczenia obradom sesji



W ramach wprowadzenia do sesji, Taina Heimonen z Finlandii doko-nała prezentacji wdrażanego przez firmę Sandvik nowatorskiego syste-mu Automine służącego do zarządzania procesami w kopalni. System ten jest odpowiedzią na naturalne dążenie człowieka do automatyzacji pewnych czynności, upraszczania schematów postępowania i syntezy wielowątkowego strumienia informacji.

W drugim wystąpieniu sygnowanym marką SANDVIK dyrektor Pa-weł Nowak przedstawił najnowszy kombajn chodnikowy MR 341, re-alizujący idee promowane wraz z systemem Automine, a mianowicie maksymalną automatyzację i ograniczenie udziału człowieka, w tym przypadku w procesie drążenia chodników. Z kolei w imieniu autorskie-go zespołu z Jastrzębskiej Spółki Węglowej referat na temat nowator-skiego zastosowania specjalnych metod drążenia wyrobisk korytarzo-wych przy przechodzeniu przez uskok przedstawiła Edyta Urbaniec. W kolejnych referatach doświadczenia wyniesione z rozwiązywania konkretnych przypadków drążenia wyrobisk w trudnych warunkach geologiczno-górniczych przedstawili prelegenci z KWK „Budryk”, KWK „Piast” i KWK „Kurów-Szczygłowice” oraz ZG „Sobieski”. Bardzo cieka-wie zaprezentowane zostały referaty przygotowane przez naukowców z GIG dotyczące biblioteki typowych elementów i symboli dla potrzeb projektowania obudowy wyrobisk (Marek Rotkegel) oraz obudowy ŁPw ze stali o podwyższonych parametrach mechanicznych II generacji (Ma-rek Rotkegel z zespołem). Nie mniej interesująco brzmiał głos przedsta-wicieli AGH w wystąpieniach traktujących o badaniu jakości górotworu w otoczeniu wyrobisk górniczych (Jerzy Stasica) oraz ocenie istotno-ści czynników naturalnych, górniczych i technicznych wpływających na utrzymanie wyrobisk korytarzowych (Piotr Małkowski). Praktyczne aspekty kotwienia w kopalniach węgla przedstawili inżynierowie z ko-palń JSW SA (KWK „Pniówek”, „ Budryk” i „Krupiński”) a o sposobach

określania obciążenia kotwi w imieniu zespołu autorów z GIG mówił Marcin Witek.

Nie można nie wspomnieć o wystąpieniu wieloletniej sympatyczki Szkoły, profesor Iriny Kowalewskiej z Uniwersytetu Górniczego z Dnie-propietrowska, która zaprezentowała wyniki badań prowadzonych w jej macierzystej katedrze nad wpływem systemów spękań górotworu na stan naprężeniowo-odkształceniowy wyrobisk górniczych.

Sesja pomimo dużej konkurencji w postaci wystąpień na trzech są-siednich salach cieszyła się wyjątkowo dużym powodzeniem - zapewne z uwagi na zdecydowanie praktyczny wydźwięk większości z zaprezen-towanych w niej referatów.

Wykonywanie i utrzymanie wyrobiskSesja pod patronatem Sandvik Mining and ConstructionSesja była poświęcona wciąż aktualnym problemom związanym z wykonywaniem i utrzymaniem wyrobisk podziem-nych. Poruszane tematy w pierwszej części sesji koncentrowały się w szczególności na zagadnieniach drążenia me-chanicznego, projektowania i doboru obudowy z uwzględnieniem badań zachowania się górotworu. Druga, wieczorna część sesji poświęcona była technologii kotwienia. Ogółem podczas obrad sesji wygłoszono 18 referatów.

W imieniu Patrona sesji (Sandvik Mining and Construction) głos zabrali: Taina Heimonen oraz Dyrektor Paweł Nowak

Edyta Urbaniec z JSW S.A.Profesor Irina Kovalevska z Uniwersytetu Górniczego z Dniepropietrowska na Ukrainie

Kraków, 18-22.02.2013


Istotne miejsce poświęcono również omówieniu wyzwań i ryzyk, jakie pojawiają się w branży w okresach spowolnienia gospodarczego.

Poszczególne bloki tematyczne obejmowały następujące zagadnie-nia ogólne:

finansowanie rozwoju przedsiębiorstw górniczych w warun-• kach spowolnienia gospodarczego,budowanie wartości przedsiębiorstw górniczych w świetle • zrównoważonego rozwoju,efektywność kosztowa przedsiębiorstw górniczych jako czynnik • utrzymania konkurencyjności,wyzwania i ryzyka stojące przed branżą górniczą.•

Do udziału w sesji zaprosiliśmy liczne grono praktyków, na co dzień pracujących w górnictwie węgla kamiennego, rud miedzi ekspertów i doradców oraz przedstawicieli świata nauki. Mamy nadzieję, że sesja dostarczyła wielu ciekawych informacji i przyczyniła się do pogłębiania wiedzy poszczególnych uczestników w tym zakresie.

W trakcie dyskusji zwracano jednak uwagę, że przedsiębiorstwa górnicze będą zmuszone dostosowywać swoje systemy raportowa-nia do zmieniających się potrzeb otoczenia i standardów raportowa-nia zrównoważonego rozwoju obowiązujących już na świecie. Coraz większe znaczenie będzie posiadać informowanie otoczenia nie tylko o wynikach finansowych, ale również o wszystkich tych czynnikach nie-finansowych, w pełnym przekroju działalności, które miały wpływ na uzyskanie określonych rezultatów tak produkcyjnych jak i ostatecznie dochodowych.

Nie bez znaczenia pozostaje również ciągłe dążenie do racjonaliza-cji poziomu wydatków w spółkach. Jest to ważne przede wszystkim ze względu na ograniczone możliwości zwiększania przychodów poszcze-gólnych kopalń i problemy ze sprzedażą ich produktów.

Uwagę uczestników przykuwały ponadto aspekty właściwej komuni-kacji pomiędzy przedsiębiorstwami górniczymi a ich otoczeniem oraz społecznej odpowiedzialności biznesu, mając na uwadze ciągle nieko-rzystny wizerunek branży węgla kamiennego w Polsce.

Arkadiusz Kustra (AGH) w roli kyenote speaker’a do poszczególnych bloków tematycznych sesji

Maciej Koński (KGHM Polska Miedź S.A.) przedstawił problemy finansowania projektów geologiczno-górniczych w górnictwie światowym w warunkach kryzysu

Marian Turek (Główny Instytut Górnictwa) podczas prezentacji referatu pt. „Zarządzanie kosztami w przedsiębiorstwie górniczym – istotny czynnik wzrostu konkurencyjności”

Łukasz Stelmach (KGHM Polska Miedź S.A.) omówił głośny ostatnio problem podatku górniczego w kontekście jego wpływu na strategię i działania przedsiębiorstwa górniczego

Sylwia Jarosławska-Sobór (Główny Instytut Górnictwa) przedstawia zagadnienie relacji ze społecznościami lokalnymi i ich wpływ na realizację strategicznych celów przedsiębiorstw górniczych

Ekonomiczno-finansowe aspekty działalności branży górniczej w PolsceObok wielu ciekawych tematów poruszanych w ramach XXII SEP, uczestniczy mieli możliwość uczestnictwa w sesji ekonomiczno-finansowej, gdzie na tle problemów branży omawiano kwestie finansowania, budowania wartości przed-siębiorstw w świetle zrównoważonego rozwoju, aspekty związane z efektywnością kosztową, kontrolingiem kosztów i raportowaniem.

XXII Szkoła Eksploatacji Podziemnej18-22 lutego 2013

Grupowe zdjęcie uczestników Szkoły w teatrze im. Juliusza Słowackiego



Wprowadzenia do obrad dokonał prof. Nikodem Szlązak z Akademii Górniczo-Hutniczej, który wraz z Wiceprezesem JSW S.A. dr. inż. An-drzejem Torem i dr. inż. Markiem Szarafińskim z Kompanii Węglowej S.A. poprowadził też dalszą część obrad sesji. Istotne głosy w sesji pa-dały zarówno ze strony autorów z kopalń JSW, KW i KHW jak i ze strony pracowników ZOK zajmujących się na co dzień problemami związanymi z metanem z pokładów węgla w naszych kopalniach.

Nie zabrakło też ogólnego spojrzenia na kwestię zagrożenia metano-wego w polskim górnictwie na przestrzeni ostatnich dwóch dekad, jak i prognozy rozwoju tego zagrożenia w przyszłości, o czym traktował referat autorów z ITI EMAG (Adam Mirek) i z Wyższego Urzędu Górni-czego (Dariusz Katan).

Konkluzją obrad tej sesji może być wypowiedź inż. Ireneusza Sta-neckiego z KW SA, który stwierdził, że albo zdołamy skorzystać z do-

świadczeń górnictwa światowego i implementować do naszych warun-ków nowe technologie odmetanowania (drążenie otworów wstępnych i wyprzedzających efektywnie odmetanowujących ściany), co sprawi że pozostaniemy konkurencyjni na rynku metanu albo zatrzymamy się z obecną technologią na pewnej głębokości, nie mogąc przekroczyć granic bezpiecznej pracy na dole. Polski węgiel „nie oddaje” metanu w taki sposób jak węgiel np. australijski więc trzeba bezwzględnie się-gać po nowe technologie z zakresu szczelinowania (zatłaczanie CO2, hydro szczelinowanie i metody dynamiczne).

Program sesji nie poruszył oczywiście wszystkich problemów, z ja-kimi borykają się polskie kopalnie w swej codziennej pracy i jednym z wniosków nasuwających się po wysłuchaniu wszystkich wystąpień jest propozycja kontynuacji problematyki metanowej w przyszłym roku, podczas obrad XXIII Szkoły Eksploatacji Podziemnej.

Metan – narastające zagrożenie dla efektywnej eksploatacji węglaSesja pod patronatem Zakładu Odmetanowania Kopalń Sp. z o.o.W dniu 19.02.2013 w godzina 8:30 - 13:00 w głównej jednej z sal wykładowych hotelu Qubus miały miejsce obrady sesji „metanowej”; od lat tak nazywanej przez uczestników Szkoły. Obradom sesji patronował tradycyjnie Zakład Odme-tanowania Kopalń „ZOK” Sp. z o.o. z Jastrzębia, którego pracownicy byli też autorami lub współautorami kilku referatów. W sesji wygłoszono 15 referatów, z czego większość traktowała metan nie jedynie jako bezpośrednie zagrożenie dla bez-piecznej pracy ale jako czynnik destrukcyjnie wpływający na obniżenie wyników efektywnej eksploatacji węgla.

Prezydium sesji „metanowej” od lewej siedzą: Andrzej Tor (JSW SA), Marek Szarafiński (KW SA) i Nikodem Szlązak (AGH)

Antoni Jakubów (JSW S.A.)

przedstawia zagadnienie

wzrostu efektywności

odmetanowania w kopalniach

Spółki

Ireneusz Stanecki (KW S.A.) wygłasza

referat pt. „Odmetanowanie

wyprzedzające – działanie

podnoszące stopień bezpieczeństwa

pracy”

Artur Badylak (ZOK Sp. o.o.) mówi

o uwarunkowaniach i ograniczeniach

technicznych wzrostu efektywności

odmetanowania



Łącznie w sesji przedstawiono 9 prezentacji które zostały tak dobrane, aby w możliwie kompleksowy sposób zilustrowały jej tematykę, od prawnych aspektów, poprzez zagadnienia techniczne i ekonomiczne, po praktyczne przykłady zagospodarowania skały płonnej.

W bieżącym roku nastąpiły istotne zmiany w rozwiązaniach prawnych dotyczących gospodarki skałą płonną w kopalniach węgla kamiennego. Z dniem 23 stycznia 2013 r. weszła w życie ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach, natomiast z dniem 13 stycznia 2013 r. weszła w ży-cie ustawa z dnia 16 listopada 2012 r. o zmianie ustawy o odpadach wydobywczych. Głównym celem uchwalenia obu ustaw było pełne do-stosowanie polskiego prawa do wymagań Unii Europejskiej.

Ograniczanie ilości wytwarzanych odpadów górniczych zaliczono w Strategii działalności górnictwa węgla kamiennego w Polsce w latach 2007-2015 do zasadniczych problemów związanych ze zmniejszeniem negatywnego oddziaływania produkcji górniczej na środowisko natu-ralne. Prezentacja dotycząca ekonomicznych aspektów gospodarki ska-łą płonną pokazała, że udział skały płonnej w strukturze wydobywanego

uroku jest coraz większy, a możliwości jej zagospodarowania na dole są bardzo ograniczone, co ma olbrzymi wpływ na koszty funkcjonowania zakładu górniczego.

W obszarze gospodarki surowcami mineralnymi coraz więcej sub-stancji uznawanych za „odpady” zyskuje w nowych technologiach wartość „surowca mineralnego”. Wartości użytkowe, jak i ewentualne korzyści wynikające z możliwości wykorzystania odpadów pozwalają na określenie ich mianem potencjalnych surowców mineralnych.

Kolejne prezentacje dotyczyły kierunków wykorzystania odpadów powęglowych, w tym skały płonnej. Ta część sesji cieszyła się szczegól-nym zainteresowaniem, gdyż zaprezentowano praktyki w zakresie zago-spodarowania odpadów wydobywczych w kopalniach poszczególnych spółek węglowych. Prezentowane nowe rozwiązania technologiczne wzbudziły zainteresowanie i gotowość współpracy wśród przedstawi-cieli innych kopalń.

Gorąca dyskusja uczestników sesji i wymiana doświadczeń pokazała zasadność organizacji takich spotkań.

Efektywna gospodarka odpadami – człowiek i środowiskoSesja pod nazwą Efektywna gospodarka odpadami - człowiek i środowisko, przez wiele lat odbywała się w ramach Szko-ły Eksploatacji Podziemnej i była sesją, w której reprezentowano szerokie spektrum tematyczne z zakresu inżynierii śro-dowiska w obszarze górnictwa podziemnego. Tegoroczna sesja w całości była poświęcona zagadnieniom dotyczącym gospodarki skałą płonną w kopalniach węgla kamiennego. Moderatorem sesji z ramienia Wyższego Urzędu Górniczego był Dyrektor Departamentu Ochrony Środowiska i Gospodarki Złożem, Piotr Wojtacha.

Dyrektor Departamentu Ochrony Środowiska i Gospodarki Złożem, Piotr Wojtacha – moderator sesji

Laurencja Łyszczarz (LW Bogdanka S.A.)

Krzysztof Galos (IGSMiE PAN) Zbigniew Gruszka (Jastrzębska Spółka Węglowa S.A.)

Kraków, 18-22.02.2013


O zaletach korzystania z tej technologii mówili m.in. Romuald Gacka i Robert Bigos z IBM Polska, Tomasz Templin z Uniwersytetu Warmiń-sko-Mazurskiego, Bolesław Zaraś z Advicom Sp. z o.o. oraz Łukasz Konisiewicz reprezentujący firmę Eurotronic Sp. z o.o. Słuchacze mieli możliwość zaznajomić się m.in. z charakterystyką i doświadczeniami użytkowników chmury czy z dynamiką rozwoju rynku przechowywania danych w wirtualnej przestrzeni, gdzie dostęp do nich ma wyłącznie wybrana grupa użytkowników z przedsiębiorstwa. Ma to wiele istot-nych zalet, takich jak brak konieczności utrzymywania drogiej infra-struktury w firmie oraz opłaty tylko za rzeczywiście wykorzystany czas pracy z danymi.

Druga grupa prezentacji obejmowała narzędzia i systemy związane z zarządzaniem majątkiem przedsiębiorstwa (EAM, Enterprise Asset Ma-nagement). Zaprezentowany został zarówno punkt widzenia dostawców tego typu systemów (Piotr Walenko z IBM Polska, Joanna Rogala-Rojek z ITG KOMAG), jak i ich użytkowników (Bogdan Myśliwiec z JSW SA, Zbigniew Banaszak z EL PAK Sp. z o.o., Sebastian Jankowski z AIUT Sp. z o.o., Marcin Stecki z Bentley Plant Eastern Europe). Wygłoszone refera-

ty pozwalają na stwierdzenie, że oprogramowanie służące do zarządza-nia zasobami znacznie usprawnia gospodarkę materiałową przedsiębior-stwa, pozwala wyeliminować wiele zbędnych kosztów, a nawet ogranicza liczbę awarii dzięki lepszemu planowaniu polityki remontowej.

Ostatnia grupa prezentacji obejmowała omówienie szeroko rozu-mianej architektury korporacyjnej do usprawnienia procesów bizneso-wych. Temu tematowi poświęcone były prezentacje Tomasza Górskiego z Wojskowej Akademii Technicznej, Witolda Białego z Politechniki Ślą-skiej, który omówił niezwykle istotne w górnictwie zagadnienia bezpie-czeństwa górników. Interesującym było wystąpienie pracowników KWK „Borynia-Zofiówka-Jastrzębie” – Grzegorza Płaczka i Pawła Jarząbka, którzy we współpracy z firmą CADExpert opracowali narzędzie do za-rządzania zmianami w Planie Ruchu Zakładu Górniczego. Bardzo cie-kawą prezentację wygłosił również Robert Michalski z PAK KWB Konin S.A., który scharakteryzował system zarządzania procesami biznesowy-mi i obiegiem dokumentów. Kopalnia PAK KWB Konin jako pierwszy zakład górniczy w Polsce całkowicie wyeliminowała papierowe doku-menty, preferując stosowanie ich elektronicznych odpowiedników.

Informatyka w górnictwieSesja pod patronatem IBM Polska

Podczas XXII edycji Szkoły Eksploatacji Podziemnej w sesji „Informatyka w górnictwie” organizowanej tradycyjnie pod patronatem IBM Polska zaprezentowano 15 referatów. Prowadzącym sesję był Waldemar Głąbiński, Prezes Zarządu EL PAK Sp. z o.o., a opiekunem sesji – mgr inż. Szymon Sypniowski. Tematyka prezentacji była bardzo szeroka, ale moż-na wyszczególnić kilka obszarów tematycznych wokół których skupiała się uwaga prelegentów. Pierwszym i jednym z głównych było przetwarzanie danych w chmurze, czyli cloud computing.

Robert Bigos i Romuald Gacka (IBM Polska) Tomasz Górski (Wojskowa Akademia Techniczna)

Joanna Rogala-Rojek (ITG KOMAG)

Paweł Sobczak (EUROTRONIC)



Artur Krawczyk, jeden z animatorów sesji, przedstawił referat na temat różnic pomiędzy modelem obiektowym (obiektowa: analiza, projek-towanie i programowanie) stosowanym przy wdrożeniach systemów GIS a modelem relacyjnym służącym do przechowywania danych prze-strzennych w tych systemach. Zwrócił też uwagę na nadmierną eksplo-atację pojęcia „obiektowość” w marketingu i reklamach, które w zasa-dzie stosowane jest do zwiększenia sprzedaży relacyjnych baz danych.

Niewątpliwe najbardziej spektakularną częścią sesji były referaty dotyczące zastosowania naziemnego skaningu laserowego (TLS) do skanowania wyrobisk podziemnych zakładów górniczych. Paulina Le-wińska omówiła wynik modelowania i animacji chmury punktów ze skaningu laserowego kopalni ćwiczebnej „Sztygarka” wykonanej przez studentów Koła Naukowego KNGK Geoinformatyka (wcześniej Koła Grafiki Komputerowej i Geomatyki). Z kolei osiągnięcia firmy 3Deling w skanowaniu laserowym trasy wycieczkowej kopalni „Wieliczka” były tematem wystąpienia Bartosza Ajszpura. Skanowanie laserowe zostało również zastosowane w czynnych kopalniach podziemnych. Grzegorz Patykowski przedstawił 3 kierunki wykorzystania technologii skano-wania laserowego w zakładzie górniczym: skaning maszyn i obiektów w celu realizacji projektu ich przebudowy, co wydatnie skraca czas re-alizacji projektu, skanowanie nietypowych zjawisk geologicznych (zja-wisko np. krasowe w kopalni podziemnej), które ułatwia skartowanie tego typu form, oraz skanowanie wyrobisk podziemnych w celu ich in-wentaryzacji i wykonania pomiarów deformacji. Tematem wystąpienia Sławomira Kubiaka było zastosowanie skaningu laserowego w kopalni „Bogdanka”, gdzie został on użyty do pomiarów deformacji obudowy wyrobisk na podszybiu.

Podczas spotkania nie zabrakło również referatów prezentujących najnowsze wdrożenia oprogramowania w zakładach górniczych. Grze-

gorz Żychoń omówił możliwości aplikacji „MapMineGeo” wdrażanej do obsługi map górniczych w KHW S.A. Rafał Walecki przedstawił wdroże-nie oprogramowania MineScape firmy Mincom w zakładach górniczych w Kolskaja GMK w północnej Rosji, a Krzysztof Stawarczyk i Jerzy No-wicki – aktualny stan wdrożenia systemu map cyfrowych w Jastrzęb-skiej Spółce Węglowej S.A. Lech Rybałko przedstawił z kolei referat nt. opracowanej przez firmę SHH technologii Xaris przeznaczonej do modelowania i prowadzenia obiektowych map górniczych. Pozawala ona prowadzić mapy wyrobisk górniczych od razu w środowisku bazy danych przestrzennych z trójwymiarową geometrią.

W części sesji zatytułowanej „Miejsce standaryzacji w działaniach KGHM PM S.A.” referat Pawła Kosydora stanowił wprowadzenie w za-gadnienia przetwarzania informacji przestrzennej w KGHM S.A., w któ-rym dokonał przeglądu zrealizowanych już projektów oraz przedstawił kierunki procesów standaryzacyjnych w KGHM planowanych do reali-zacji w ciągu najbliższych kilku lat. Z kolei historia komputerowej reje-stracji opróbowań litologicznych oraz jej stan obecny to temat referatu Wojciecha Kaczmarka. Leszek Sitarczyk nakreślił problem wymiany da-nych pomiędzy bazą danych geologicznych a Centrum Badań Jakości, które oznacza zawartości pierwiastków w próbkach geologicznych. Na zakończenie sesji Robert Leszczyński przedstawił wytyczne i kierunki rozwoju Bazy Danych Geologicznych w KGHM PM S.A.

Uczestników sesji poinformowano też o przygotowaniach do druku monografii „Geomatyka Górnicza – praktyczne zastosowania”. Ten krót-ki opis nie wyczerpuje tematów poruszanych na sesji, przybliża jednak jej charakter. Kolejna Sesja Geomatyki Górniczej Szkoły Eksploatacji Podziemnej odbędzie się w 2014 roku, tradycyjnie w ostatnim pełnym tygodniu lutego.

Artur Krawczyk, http://geoforum.pl/

Artur Dyczko (IGSMiE PAN) otwiera sesję GG, siedzą od lewej prowadzący I część sesji Artur Krawczyk (AGH) oraz prowadzący II część sesji Dariusz Grzegorek (KGHM Polska Miedź SA Oddz. COPI); na rzutniku okładka przygotowywanej do druku monografii „Geomatyka Górnicza, praktyczne zastosowania”

Robert Leszczyński (KGHM Polska Miedź S.A.)

W ramach XXII Szkoły Eksploatacji Podziemnej przy współpracy z Komisją Geomatyki Górniczej Polskiego Towarzystwa Informacji Przestrzennej 20 lutego odbyła się czwarta z kolei Sesja Geomatyki Górniczej. Tematem przewodnim tegorocz-nego spotkania, podczas którego wygłoszono 22 referaty, było modelowanie informacji w górnictwie i geologii. Nowo-ścią tej edycji była sesja pod patronatem KGHM o podtytule „Miejsce standaryzacji w działaniach KGHM PM S.A.”, na której swoje referaty wygłosiło czterech pracowników tej spółki.

Geomatyka GórniczaSesja pod patronatem Bentley i KGHM Polska Miedź S.A.

Kraków, 18-22.02.2013


W związku z ogromną ilością nadesłanych referatów poszczególnym fragmentom sesji przewodniczyło aż trzech prowadzących - dr inż. An-toni Wojaczek (Politechnika Śląska), dr inż. Kazimierz Miśkiewicz (Poli-technika Śląska), dr inż. Piotr Wojtas (ITI EMAG).

Sesja jak co roku obfitowała w ciekawe dyskusje, związane głównie z aktualnymi problemami w zakresie standaryzacji i rozwoju systemów

zdalnego monitoringu, nowymi technologiami oraz rozwiązaniami w zakresie oprogramowania do wizualizacji procesów technologicz-nych oraz kontroli parametrów bezpieczeństwa kopalń. Na zakończenie obrad, patron tegorocznej sesji zaprosił uczestników Szkoły na wieczór promocyjny z udziałem Kabaretu Młodych Panów.

Monitoring, sterowanie i wizualizacja procesów podziemnej eksploatacji złóżSesja pod patronatem KOPEX S.A.

Sesja z roku na rok cieszy się coraz to większym powodzeniem. Na tegorocznej szkole w ramach obrad sesji wygłoszono 20 referatów.

Antoni Wojaczek (Politechnika Śląska) z werwą poprowadził obrady sesji

Krzysztof Ptak (Kopex Electric Systems SA)

Henryk Badura (Politechnika Śląska)

Karol Opielka (Kopex Electric Systems SA)



Obradom sesji przewodniczyła prof. dr hab. inż. Monika Hardygóra (CU-PRUM) oraz dr inż. Piotr Kulinowski (AGH). Istotna część sesji oraz dys-kusji pojawiających się w trakcie obrad dotyczyło kierunków optyma-lizacji procesu projektowania i eksploatacji przenośników taśmowych. Szczegółowo przedstawiona została problematyka eksploatacyjna

związana z odstawą taśmową urobku oraz przykłady optymalizacji sto-sowanych rozwiązań ukierunkowane na redukcję całkowitych kosztów operacyjnych, szczególnie tych związanych z awaryjnością i energo-chłonnością urządzeń.

Transport i odstawa urobkuSesja pod patronatem Grupy LINTER

Na tegorocznej sesji „Transport i odstawa urobku” doszło do spotkania trzech podsta-wowych środowisk związanych z środkami transportu w kopalniach: przedstawicieli nauki, producentów sprzętu oraz jego użytkowników – przedstawicieli kopalń.

Monika Hardygóra (KGHM CUPRUM)

Bogdan Perenc (Wyższy Urząd Górniczy)

Piotr Kulinowski (Akademia Górniczo-Hutnicza) Józef Rusinek (Becker- Warkop Sp. z o.o.)

Kraków, 18-22.02.2013


Podczas warsztatów fachowcy z branży przedstawili tematykę związaną z realizacją oraz funkcjonowaniem obiektów szybowych. Każde z ob-szernych wystąpień trwało 45 minut i w swoim zakresie obejmowało omówienie następujących zagadnień:

uwarunkowania geologiczno-hydrogeologiczne oraz technicz-• ne funkcjonowania szybów,przegląd technologii budowy szybów,• podstawowe zagadnienia związane z projektowaniem proce-• sów głębienia i obudów szybów, bieżąca eksploatacja szybów,• kierunki działań w zakresie unowocześnienia w technologiach • głębienia szybów,likwidacja szybów.•

Warsztaty poprowadzili:Jan Kostrz „Rozwój technologii głębienia szybów w aspekcie • wymaganych parametrów technicznych, warunków geologicz-nych i parametrów ekonomicznych - stan aktualny, kierunki dal-szego rozwoju”,Sławomir Fabich „Budownictwo szybowe w LGOM przeszłość, • teraźniejszość, przyszłość”,Wojciech Lekan „Zagadnienia problemowe związane z budową • szybów w Lubelskim Węglu ‘Bogdanka’ S.A.”

W drugiej części sesji, uczestnicy przedstawili sześć referatów traktu-jących o aktualnie prowadzonych realizacjach związanych z budownic-twem szybowym. Największe zainteresowanie zgromadzonej publicz-ności wzbudził referat pt.: „Zmechanizowane metody drążenia szybów i szybików”, który wygłosił przedstawiciel firmy Herrenknecht na Pol-skę, Pan Dymitr Petrow-Ganew.

Na zakończenie sesji obyło się spotkanie z dr. inż. Janem Kostrzem (seniorem) autorem wielu książek i artykułów naukowych poświęco-nych problematyce głębienia szybów. Spotkaniu towarzyszyła prezen-tacja pierwszego eBook’a Szkoły Eksploatacji Podziemnej pt.: „Głębie-nie Szybów”.

Dobre praktyki w projektowaniu i budowie szybów, szybików – warsztaty prowadzone przez fachowców z branżySesja pod patronatem PeBeKa S.A.Obrady składały się z dwóch modułów, w ramach których wygłoszono prelekcje w formie warsz-tatów i referatów.

Autor książki, Jan Kostrz odbiera gratulacje od prezesa PeBeKa SA, Jacka Kulickiego

Jan Antoni Kostrz (Kopex PeBeSz)

Sławomir Fabich (KGHM CUPRUM)

Wojciech Lekan (LW Bogdanka S.A.)



Pierwsza część sesji poświęcona została problematyce wentylacji ko-palń. W szczególności zaprezentowane zostały zagadnienia związane z energooszczędną wentylacją główną, systemami sterowania tama-mi i napędami wentylatorów, oceną klimatu w przodkach ścianowych i przodkach wyrobisk korytarzowych. Referaty zostały wygłoszone za-równo przez przedstawicieli jednostek naukowych – szczególnie Poli-techniki Śląskiej, jak również producentów rozwiązań dedykowanych dla kopalń podziemnych.

Druga część sesji została poświęcona tematyce klimatyzacji cen-tralnej i grupowej. Referaty dotyczyły zarówno konkretnych rozwiązań technologicznych w tym zakresie jak również obejmowały przykła-dy funkcjonujących obecnie instalacji. Grupę prelegentów stanowili w szczególności pracownicy Kompani Węglowej S.A., KGHM PM S.A. oraz producenci urządzeń stosowanych w układach klimatyzacji wyro-bisk górniczych.

Wentylacja i klimatyzacja kopalńSesja „Wentylacja i klimatyzacja kopalń” odbyła się w środę, 22 lutego 2012 w sali wykładowej Hotelu Qubus w Krako-wie. Sesja ta gości w programie Szkoły Eksploatacji Podziemnej nieprzerwalnie od 8 lat. Tegoroczną odsłonę sesji prowa-dził prof. Józef Sułkowski (Politechnika Śląska). W trakcie obrad wygłoszonych zostało 13 referatów.

Józef Sułkowski (Politechnika Śląska) podczas wykładu pt. „Energooszczędna wentylacja główna – zasady i realizacja”

Piotr Błażejewski z SIEMAG TECBERG POLSKA w trakcie prezentacji działalności firmy

Paweł Borkowski (KGHM Polska

Miedź S.A., OZG „Rudna”)

prezentuje referat pt. „Wpływ warunków

naturalnych na możliwość wzrostu

efektywności systemu

klimatyzacji centralnej”

Zygmunt Szymański (Politechnika Śląska) prezentuje wykład pt. „Korzyści eksploatacyjne i diagnostyczne zastosowania nowoczesnych obwodów sterowania w napędach kopalnianych stacji wentylatorowych”

Kraków, 18-22.02.2013


Pierwszym z nich było projektowanie eksploatacji górniczej w pokła-dach ze stwierdzonymi zagrożeniami naturalnymi. Zagadnienie to było poruszane w referatach „Projektowanie rozcinki oraz eksploatacja II-giej warstwy pokładu 504 ścianą q100 o wysokim zagrożeniu poża-rowym” autorstwa Mariusza Tuszkiewicza i Tomasza Goliwąsa z KWK Sośnica-Makoszowy, „Analiza wpływu zmiany rozcinki ścian w rejonie E1 w pokładzie 703/1 w KWK Rydułtowy-Anna” Tadeusza Kabzy i Mar-ka Widery z Kompanii Węglowej S.A. Oddział KWK Rydułtowy-Anna oraz w prezentacji przedstawicieli KWK „Halemba-Wirek” – Wojciecha Szymiczka, Grzegorza Szuby, Jana Drogosia i Krzysztof Wawrzynek dotyczącej technicznych i ekonomicznych aspektów sposobu rozcięcia i eksploatacji pokładu 418/1 w partii F na poziomie 830 m w tym zakła-dzie górniczym.

Druga grupa referatów poruszała problematykę monitoringu wstrzą-sów i naprężeń występujących w górotworze, a które stanowią istotne zagrożenie dla prowadzenia bezpiecznej eksploatacji. Zagadnienie to było przedstawione w referacie „Ścianowy (oddziałowy) system ob-serwacji sejsmologicznej dla rejonu ściany 6 w pokładzie 510 w KWK Bobrek-Centrum”, którego autorami byli Grzegorz Mutke i Adam Lurka

reprezentujący Główny Instytut Górnictwa, Aleksandra Pierzyna z KWK Bobrek-Centrum oraz Adam Barański z Kompanii Węglowej S.A. Tema-tu określenia parametrów pola naprężeń w kopalni Rudna na podsta-wie badań in-situ dotyczyła prezentacja Daniela Pawelusa z Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej. Z kolei na temat badania jakości górotworu w otoczeniu wyrobisk górniczych z wykorzystaniem wybra-nych metod pomiarowych mówiła Elżbieta Królikowska z Jastrzębskiej Spółki Węglowej S.A.

Następna z omawianych prezentacji dotyczyła analizy mechanizmów wstrząsów górotworu z rejonu stref uskokowych na podstawie do-świadczeń KWK „Ziemowit”, który zaprezentowali pracownicy Działu Tąpań tej kopalni – Adrian Gołda, Grzegorz Śladowski i Krzysztof Wie-czorek. Natomiast o skuteczności działań profilaktycznych podejmowa-nych w kopalni „Bobrek-Centrum” podczas eksploatacji pokładu 510 w warunkach silnego zagrożenia tąpaniami opowiedział zgromadzo-nym słuchaczom Wojciech Tetla.

Obrady sesji, w której poruszono szereg zagadnień związanych z bez-pieczną eksploatacją w warunkach zagrożeń, a przede wszystkim zagro-żenia tąpaniami, podsumowano dyskusją.

Eksploatacja złóż w warunkach zagrożeń naturalnychPodczas XXII edycji Szkoły Eksploatacji Podziemnej w sesji „Eksploatacja złóż w warunkach zagrożeń naturalnych” zapre-zentowano 8 referatów. Prowadzącym sesję był dr hab. inż. Zbigniew Burtan, prodziekan Wydziału Górnictwa i Geoinży-nierii AGH. Tematyka wygłoszonych referatów była bardzo zróżnicowana, ale można wyróżnić kilka głównych obszarów tematycznych, wokół których skupiała się uwaga zarówno prelegentów, jak i zgromadzonego audytorium.

Aleksandra Pierzyna geofizyk z KWK Bobrek-Centrum podczas prezentacji systemu obserwacji sejsmologicznej

Daniel Pawelus (Politechnika

Wrocławska) prezentuje referat na temat

określenia parametrów pola naprężeń w kopalni

„Rudna”

Wojciech Tetla z KWK „Bobrek-

Centrum” prezentuje referat

o skuteczności działań

profilaktycznych

Grzegorz Śladowski (KWK Ziemowit) podczas prezentacji dotyczącej analizy mechanizmów wstrząsów górotworu z rejonu stref uskokowych



Podstawowym celem tej sesji stało się dostarczenie wiedzy praktycznej z zakresu zarządzania energią w zakładach górniczych oraz sposobów racjonalizacji jej zużycia. Treść większości wygłoszonych referatów obejmowała konkretne studium przypadku, opis dobrych praktyk za-prezentowane przez osoby posiadające wieloletnie doświadczenie w tym zakresie.

Praktyków z kopalń zapytaliśmy w szczególności o to, jakie rozwią-zania zostały u nich wdrożone celem optymalizacji zużycia mediów. Zarówno w KGHM PM SA (ZG „Lubin”), jak i w kopalniach Katowickie-go Holdingu Węglowego i Jastrzębskiej Spółki Węglowej w minionym okresie wdrażano rozwiązania, które doprowadziły do redukcji zapo-trzebowania na energię nawet o kilkanaście procent.

Akcentowo przede wszystkim skuteczność redukcji zużycia energii elektrycznej wskutek kontroli i optymalizacji jej zużycia na największych

odbiorach tj. urządzeniach, silnikach o dużej mocy zainstalowanej. Są one wykorzystywane w procesie wentylacji i odwadniania głównego.

Kopalnie posiadają w swojej strategii dalsze plany obniżania cał-kowitego zużycia energii elektrycznej. W zakładach górniczych wydo-bywających węgiel coraz powszechniej wykorzystuje się na potrzeby własne metan z odmetanowania i wychwytywany z powietrza. Z meta-nu wytwarza się przede wszystkim energię elektryczną i cieplną. Skala produkcji energii z metanu w 2011 r. sięgnęła poziomu 68,5 tys. MWh energii elektrycznej oraz 1,2 mln GJ energii cieplnej.

Przedstawiciele kopalń zwracali uwagę również na właściwe szaco-wanie możliwych do osiągnięcia korzyści wdrażanych rozwiązań i pro-jektów. Na konkretnych przykładach wykazywali, że nie wszystkie roz-wiązania mogą faktycznie przynieść realne oszczędności, jeżeli odniesie się je do nakładów, jakie trzeba na nie ponieść.

Efektywna gospodarka energią w kopalniach podziemnychSesja pod patronatem: TELE-FONIKA Kable

Problematyce efektywnej gospodarki mediami, ze szczególnym uwzględnieniem energii elektrycznej w kopalniach po-święcona była sesja zatytułowana „Efektywna gospodarka energią w kopalniach podziemnych”. W gronie prelegentów znaleźli się przedstawiciele branży górniczej w Polsce oraz firm specjalistycznych świadczących usługi dla górnictwa w tym zakresie.

Robert Zlezarczyk (TELE-FONIKA Kable)

Kazimierz Gatnar (Jastrzębska Spółka Węglowa S.A.)

Tomasz Kostka (KGHM PM S.A., OZG „Lubin”) Daniel Borsucki (Katowicki Holding Węglowy S.A.)

Kraków, 18-22.02.2013


Pierwszy blok referatów dotyczył działań zmierzających do poprawy szeroko pojmowanej kultury bezpieczeństwa pracy w kopalniach. Drugi blok tematyczny odnosił się do technicznych zagadnień prowadzących do wzrostu poziomu bezpieczeństwa pracy w kopalni. Spośród pre-zentacji pierwszego bloku tematycznego na szczególne podkreślenie, z uwagi na ich pierwsze pojawienie w takim wymiarze podczas Szkoły, zasługują problemy zasygnalizowane przez grupę psychologów „kopal-nianych”, dotyczące bardzo ważnego, a czasami niedocenianego etapu pracy każdego pracownika, a mianowicie adaptacji zawodowej na po-czątku kariery.

Organizatorom udało się zaprosić trzech psychologów z różnych ko-palń i namówić ich do podzielenia się swoimi doświadczeniami z pracy zawodowej. Pan Krzysztof Kruszyński, psycholog z kopalni „Halemba-Wirek” z KW SA mówił o relacji mistrz–uczeń i o jej wpływie, niekiedy na całe przyszłe życie zawodowe pracownika. Zgodnie z obserwacjami psychologa zakładowego wynika, że to właśnie od mistrza i od jego „klasy” i wysokich standardów moralnych zależy czy nowozatrudniony pracownik posiądzie dobre wzorce zachowań zarówno tych zawodo-wych jak i życiowych.

Kontynuacją tej tematyki był kolejny referat pt. „Wzajemne relacje i komunikacja pomiędzy pracownikami odpowiedzialnymi za proces adaptacji zawodowej w KWK „Pokój” przedstawiony przez panią Iwo-nę Chrószcz, psychologa z kopalni „Pokój”. Prelegentka wskazała na wielką rolę instruktorów szkolących nowoprzyjętych pracowników oraz na znaczenie opinii tych instruktorów o nowych pracownikach prze-kazywanych kierownikom. Pani psycholog przedstawiła także zasady prowadzenia w KWK „Pokój” szkoleń wdrażających do pracy młodych pracowników i mówiła o uwadze jaką przykłada się w kopalni do właści-wego rozpoznania uzdolnień i predyspozycji tych pracowników w kon-tekście dobrania dla nich odpowiedniego stanowiska pracy.

Natomiast o tym, od czego zależy powodzenie adaptacji zawodowej

oraz o czynnikach istotnych po stronie przyjmowanego do pracy kan-dydata i o udziale psychologów w procedurze weryfikacji i doboru za-wodowego mówiła na podstawie swoich doświadczeń pani Katarzyna Cichy-Szczepańska – psycholog z KWK „Bobrek-Centrum”. W jednym z wniosków wynikających z kilkunastu lat obserwacji pani psycholog stwierdziła, że kopalnie rozpatrując w chwili obecnej kandydatury chęt-nych do pracy w górnictwie powinny brać pod uwagę ich dojrzałość emocjonalną i zdolność logicznego myślenia oraz sprawność intelek-tualną a także predyspozycje do dalszego rozwoju osobowości. Do-świadczenie wielu lat potwierdza, że właśnie te cechy pracowników są niezbędne do tego aby w pełni kreatywnie wykorzystać ich motywacje do pracy w zawodzie i jednocześnie zapewnić im spełnienie ambicji związanych z pracą zawodową.

Bardzo ciekawa tematyka adaptacji zawodowej, która tylko częścio-wo została zasygnalizowana podczas tej sesji będzie zapewne konty-nuowana podczas obrad przyszłej Szkoły. Liczymy też oczywiście na wzbudzenie dyskusji wokół tego tematu.

Kolejny referat opracowany panie Joannę Martykę z GIG oraz Annę Wiśniewską z KW SA oraz przez Andrzeja Pakurę z KW SA dotyczył wy-ników badań wpływu poszczególnych czynników na stan bezpieczeń-stwa technicznego w kopalniach trzech spółek węglowych. Autorzy referatu sformułowali wniosek ogólny stwierdzający, że w większości przypadków zawodzi nie jest technika a człowiek. Natomiast jako re-komendacje dobrej praktyki zalecają aby działania profilaktyczne były ukierunkowane na doskonalenie podsystemu społecznego zakładów górniczych czyli na podnoszenie poziomu kultury bezpieczeństwa wśród pracowników.

To tylko niektóre z referatów przedstawionych w tej sesji. Do pozo-stałych w formie pełnego zapisu video jej obrad zapraszamy na naszą stronę www.szkolaeksploatacji.pl oraz do galerii fotografii.

Zarządzanie bezpieczeństwem w kopalniach pod hasłem adaptacji zawodowej i kultury bezpieczeństwaSesja pod patronatem Wyższego Urzędu GórniczegoJedną z „żelaznych” sesji Szkoły Eksploatacji Podziemnej jest od samego początku sesja pt. „Zarządzanie bezpieczeń-stwem w kopalniach” będąca pod stałym patronatem Wyższego Urzędu Górniczego. Podczas trwającej 4 godziny sesji wygłoszono 13 referatów, które w tym roku podzielone były na dwa bloki tematyczne.

Krzysztof Kruszyński (KWK Halemba-

Wirek)

Iwona Chrószcz (KWK Pokój)

Katarzyna Cichy-Szczepańska (KWK Bobrek-Centrum)

Joanna Martyka (GiG) i Anna Wiśniewska

(KW S.A.)



Rozpoczęte podczas poniedziałkowej sesji obchody tego jubileuszu osiągnęły swą kulminację w czwartkowe popołudnie, kiedy to miała

miejsce uroczysta sesja wykładowa, podczas której przedstawiona zo-stała historia, współczesność oraz przyszłość tej największej w Europie spółki węglowej.

W pierwszym wystąpieniu Pani Joanna Strzelec-Łobodzińska, Prezes KW SA zwróciła uwagę że: „powstanie 1 lutego 2003 roku Kompanii Węglowej S.A. to element kolejnego etapu restrukturyzacji struktural-nej i finansowej górnictwa węgla kamiennego w Polsce. Kompania jest firmą stosunkowo młodą, jednak odziedziczyła ona historię i tradycje górnictwa, pochodzące z najstarszych regionów eksploatacji węgla w kraju, tj. Rybnika, Bytomia, Zabrza i Gliwic. Dziesięć lat funkcjonowa-nia Kompanii to czas dużych zmian i przekształceń organizacyjnych, jak i technicznych. To także okresy prosperity i stagnacji, wyznaczane dobrą koniunkturą oraz rozwojem gospodarki europejskiej i światowej lub recesją. Dzisiaj Kompania tworzy jednolity organizm gospodarczy

o jasno zdefiniowanych celach, których realizacja pozwoli na znaczne wzmocnienie jej pozycji na konkurencyjnych rynkach paliwowych oraz

energetycznych w Polsce i Europie, a także umożliwi ewentualny debiut na Giełdzie Papierów Wartościowych”.

Z kolei Wiceprezes Zarządu KW SA, pan Marek Uszko przedstawił plany rozwoju Kompanii z projektem budowy kopalni w złożu Chełm II w „Lubelskim Zagłębiu Węglowym”. Podczas krótkiego wystąpienia słuchacze mieli okazję zapoznać się z zakresem prac już zrealizowanych przez spółkę oraz z harmonogramem budowy kopalni na najbliższe lata.

W ramach sesji jubileuszowej KW SA nie mogło zabraknąć tematu związanego z bezpieczeństwem pracy w kopalniach Kompanii. Temat ten poruszył Dyrektor Andrzej Pakura, który mówił o promowaniu wie-dzy z zakresu BHP przy pomocy aplikacji internetowej. Prezentacja wy-kazała jednoznacznie, iż Kompania jako odpowiedzialny pracodawca dba o odpowiednie i wszechstronne przygotowanie pracowników do

Sesja Jubileuszowa Kompanii Węglowej S.A.„Dziesięć lat funkcjonowania Kompanii Węglowej S.A.”

Od kilku lat kiedy Szkoła gości w Krakowie, część wykładów odbywa się w urokliwych wnętrzach teatru im. J. Słowac-kiego. Lokalizacja ta stwarza bardzo stosowną okazję do organizowania benefisów i jubileuszy szacowanych osób i in-stytucji. Nie inaczej było w tym roku, kiedy to swój jubileusz 10-lecia obchodzi Kompania Węglowa S.A.

Pani Prezes Joanna Strzelec- -Łobodzińska otwiera sesję jubileuszową KW S.A.

Kraków, 18-22.02.2013


pracy w przedsiębiorstwie górniczym i wykorzystuje do tego celu no-woczesną technikę medialną.

Ostatni z referatów tej sesji zaprezentowany przez Tadeusza Sorokę dotyczył planów Kompani Węglowej dotyczących budowy elektrowni o mocy 1000 MW. Projekt wymaga udziału partnera biznesowego, da-jącego gwarancję powodzenia budowy elektrowni i jej późniejszej eks-ploatacji. W chwili obecnej KW SA rozważa udział kapitału spoza Unii Europejskiej. Elektrownia korzystać będzie oczywiście z węgla pocho-dzącego z kopalń KW SA. Zgodnie w wstępnymi planami pierwszy prąd z tej elektrowni popłynie w 2019 roku.

Referat ten zakończył część oficjalną jubileuszowego popołudnia w teatrze im. J. Słowackiego a na część artystyczną szacowna „jubilat-ka” zaprosiła na wieczór. Wtedy do deski teatru zaroiły się od młodych artystów wspieranych przez Fundację Pro Musica Bona, którym towa-rzyszyła Orkiestra Reprezentacyjna AGH oraz zawsze niezawodna Jazz Band Ball Orchestra. Zgodnie z powiedzeniem, że jubileusze są dobre jeżeli niczego nie kończą mamy także nadzieję, iż na kolejnym okrągłym jubileuszu Kompanii spotkamy się za 10 lat.

Wiceprezes Zarządu KW S.A., Marek Uszko przedstawia śmiałą wizję budowy kopalni na Lubelszczyźnie

Dyrektor Andrzej Pakura mówi o promowaniu wiedzy z zakresu

BHP w KW S.A.

Plany budowy elektrowni przez KW S.A. przedstawia Tadeusz Soroka



Intencją organizatorów jest aby World Mining Students Meeting stał się corocznym forum wymiany myśli między, jeszcze studentami a nie-bawem już inżynierami, działającymi w obszarze górnictwa w jednoczą-cej się Europie a także na innych kontynentach. Jesteśmy przekonani, że nawiązane podczas tych spotkań przyjaźnie przekształcą się już za kilka lat w owocne kontakty naukowe.

Do Krakowa jako uczestnicy World Mining Students Meeting przyje-chali studenci wydziałów górniczych wyższych uczelni z różnych krajów europejskich, tj.: Ukrainy, Serbii, Czech i Polski. Ukrainę reprezentowały uczelnie z Dniepropietrowska i Doniecka, Serbię – uczelnia z Belgradu, Czechy – uczelnia z Ostrawy. Polska posiadała najliczniejszą reprezenta-cję składającą się z trzech uczelni: Politechniki Wrocławskiej, Politechni-ki Śląskiej oraz Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie.

Jednym z elementów World Mining Students Meeting Kraków 2013 był Turniej Wiedzy Górniczej zorganizowany już po raz ósmy. Uczestni-czyć w nim mogli studenci z kierunków o specjalności górniczej. Turniej odbył się w podziemiach Zabytkowej Kopalni Guido w Zabrzu. Składał się z dwóch etapów. Pierwszym były pytania testowe jednokrotnego wyboru, natomiast na drugi etap złożyły się pytania otwarte. Odpowie-dzi można było udzielać w trzech językach: polskim, rosyjskim i angiel-skim. Zakres pytań był bardzo różnorodny od BHP po działy typowo górnicze, pytania dotyczyły tematyki górnictwa światowego.

Drugi etap wyłonił zwycięzców turnieju. Zostali nimi: Marcin Drewniak z Politechniki Śląskiej – miejsce I, Velijko Lapcevic z Uniwersytetu w Bel-gradzie – miejsce II, i Marcin Szczurek z Politechniki Śląskiej – miejsce III.

Zwycięska trójka dostała jak zwykle – od europosła Jerzego Buzka – zaproszenie do Parlamentu Europejskiego w Brukseli.

Dodatkowo dla tej inicjatywy udało się pozyskać mecenat dwóch li-derów polskiego górnictwa tj. KGHM „Polska Miedź” S.A. i Kopex S.A., firm od lat wspierających działania Szkoły na rzecz upowszechniania nauki i wiedzy górniczej. Obie firmy ufundowały dla najlepszych stu-dentów ciekawe i atrakcyjne nagrody, a zarząd Grupy Kopex zaprosił laureatów na płatny miesięczny staż w jednej ze swych spółek.

W trakcie pobytu studenci mieli okazję do zapoznania się z praktycz-nymi aspektami wydobycia węgla kamiennego w Polsce dzięki wizycie

w kopalni „Ziemowit” należącej do Kompanii Węglowej S.A. Równie interesujący był pobyt w Zabrzańskich Zakładach Mechanicznych na-leżących do Grupy Kopex, gdzie studenci mieli okazję m.in. zapoznać się z najnowszym produktem spółki – w pełni zmechanizowanym kom-bajnowym kompleksem ścianowym przeznaczonym do eksploatacji cienkich pokładów.

Prezentacje wyższych uczelni przygotowane przez polskich i zagra-nicznych studentów były elementem wieńczącym World Mining Stu-dents Meeting Kraków 2013. Każda z drużyn stanowiąca reprezentację swojej uczelni zaprezentowała dwie prezentacje. Pierwsza z nich była na temat „Górnictwo w moim kraju”, natomiast druga dotyczyła tematu „Edukacja górnicza na moim uniwersytecie”. Całość obrad była trans-mitowana do Internetu.

– Miło było ich u nas gościć i dowiedzieć się, co myślą o przyszłości przemysłu, z którym zamierzają związać życie zawodowe. Są pełni zapa-łu do dalszej nauki i warto otwierać przed nimi świat. Takie spotkanie słu-ży integracji, a pomysł umiędzynarodowienia Turnieju Wiedzy Górniczej był ze wszech miar trafiony – ocenił dr hab. inż. Piotr Saługa, przewodni-czący jury Turnieju Wiedzy Górniczej, który prowadził prezentacje.

Podobną opinię wyraził dr inż. Jerzy Kicki, przewodniczący Komitetu Organizacyjnego XXII SEP.

– Jeżeli myślimy o promocji górnictwa, to tylko w taki właśnie spo-sób. Studenci zawierali znajomości, przyglądali się pracy w polskich kopalniach. Wszystko wskazuje na to, że w przyszłym roku studencka reprezentacja będzie znacznie szersza – stwierdził Jerzy Kicki.

Najważniejsze, że pomysł organizowania spotkań młodych podczas kolejnych edycji SEP podoba się przedstawicielom przemysłu. Przypo-mniał o tym zamykając pierwsze spotkanie Artur Dyczko – sekretarz ge-neralny Komitetu Organizacyjnego XXII SEP.

– Zwłaszcza KGHM i Kopex wyraziły zainteresowanie zacieśnianiem współpracy z uczelniami. W ten sposób łatwiej wybrać najlepszych i zaproponować im pracę. To jest istotny element synergii przemysłu i nauki – podkreślił Dyczko.

Już dziś zapraszamy wszystkich chętnych do udziału w przyszłorocz-nym Turnieju Wiedzy Górniczej Kraków 2014 – Naprawdę Warto.

World Mining Students MeetingMłodzież zmienia górnictwoPodczas XXII Szkoły Eksploatacji Podziemnej w Krakowie odbyło się po raz pierwszy międzynarodowe spotkanie studen-tów kierunków górniczych – World Mining Students Meeting Kraków 2013 – nowa inicjatywa, której głównym celem jest stworzenie warunków współpracy dla młodych adeptów górnictwa, nawiązanie przyjacielskich kontaktów, wymiana doświadczeń oraz wiedzy.

Uczestnicy i organizatorzy World Mining Students Meeting Kraków 2013

Kraków, 18-22.02.2013


Nowatorskie w formie zajęcia były prowadzone przez specjalistów w dziedzinie górnictwa i geologii zatrudnionych przez największych pro-ducentów oprogramowania górniczego, m.in. z Wielkiej Brytanii (Map-tek) i Stanów Zjednoczonych (Carlson Software). Celem zajęć było pokazanie możliwości i korzyści z wykorzystywania nowoczesnych narzędzi informatycznych w codziennej pracy służby geologicznej i gór-niczej na kopalni. Warsztatowa forma zajęć gwarantowała, że uczestni-cy mogli aktywnie partycypować w prowadzonym szkoleniu, śledząc i odtwarzając czynności prowadzącego na sprzęcie z zainstalowanym oprogramowaniem.

W czasie pierwszego z zaplanowanych warsztatów, firmę Carlson Software oraz jej najważniejsze produkty zaprezentował Tomas Blaha z Czech, przedstawiciel firmy na Europę Środkową i Wschodnią. Nato-miast w trakcie prawie czterogodzinnej prezentacji prowadzonej przez Granta Wenkera z USA, uczestnicy Szkoły mogli w praktyce (przy kom-puterach) zapoznać się z funkcjonalnością pakietu programów bazu-jących na silniku AutoCAD, ale dedykowanych dla górnictwa. Wśród omówionych zagadnień znajdowały się m.in.:

opis modułów i funkcjonalności oprogramowania Carlson Mi-• ning,importowanie otworów geologicznych,• obliczanie objętości,• budowa modelu złoża,• projektowanie kopalń podziemnych, edycja projektów,• harmonogramowanie produkcji, modyfikacja harmonogramów,• raportowanie wyników harmonogramu,• wykorzystywanie danych jakościowych złoża.•

W warsztatach uczestniczyli przedstawiciele LW „Bogdanka” S.A. oraz Południowego Koncernu Węglowego S.A., a także studenci AGH i współpracownicy Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN.

Jako wstęp do kolejnego dnia warsztatów, Mark McGarry krótko przedstawił firmę Maptek jako międzynarodową orga-nizację dostarczającą produkty i usługi dla przemysłu górni-czego na całym świecie. Maptek to producent i dystrybutor szeregu programów związanych z górnictwem, ale także spe-cjalistycznych skanerów laserowych. Firma dostrzega duży potencjał w polskim rynku oprogramowania górniczego. Po-nadto planuje wkrótce wprowadzić na rynek najnowszy mo-del swojego skanera – Maptek 8200, który będzie przeznaczo-ny specjalnie do pracy w środowisku kopalń podziemnych.

Firma zapoznała uczestników ze swoją ofertą w zakresie nie tylko swojego sztandarowego produktu – programu Vul-can (prezentacji dokonali Gary Buchanan i Carles Xandri), ale też z innymi narzędziami przydatnymi dla mierniczych górni-czych. Graeme Cowie zaprezentował program I-Site służący do trójwymiarowego skanowania wyrobisk i tworzenia ich realistycznych modeli, natomiast Callum Dowds – program Eureka gromadzący dane z rozpoznania złoża otrzymywane

dzięki wierceniom, jak i metodom geofizycznym.Omawiane zagadnienia związane z programem Vulcan obejmowały m.in.:

narzędzia CAD,• modelowanie brył i powierzchni,• wprowadzanie danych geologicznych,• statystyka i geostatystyka w modelowaniu złoża,• Projektowanie kopalń podziemnych,• obliczanie zasobów,• harmonogramowanie produkcji.•

W czwartek, 21 lutego 2013 zorganizowane zostały dodatkowe in-dywidualne konsultacje dla uczestników warsztatów, podczas których przedstawiciele KGHM Polska Miedź S.A. i Południowego Koncernu Węglowego S.A. mogli zapoznać się z funkcjami i potencjalnym sposo-bem wykorzystania programu Vulcan w swojej pracy. W czasie tej sesji uczestnicy wykazali się szczególnie dużą aktywnością, zadając wiele wnikliwych pytań dotyczących możliwości praktycznego wykorzystania prezentowanych produktów w modelowaniu złóż węgla kamiennego i miedzi, a także w harmonogramowaniu eksploatacji górniczej prowa-dzonej systemem ścianowym i komorowo-filarowym.

Wszyscy uczestnicy Warsztatów „Modelowanie i harmonogramowa-nie w nowoczesnym przedsiębiorstwie górniczym” otrzymali od Szko-ły Eksploatacji Podziemnej pamiątkowe dyplomy, potwierdzające ich uczestnictwo w tym wydarzeniu.

Zagraniczni goście, z których większość była w Polsce po raz pierw-szy, wieczorami mieli okazję zobaczyć pięknie oświetlony Rynek i za-kosztować nocnego życia Krakowa. Ze względu na bardzo ciepłe przy-jęcie i dużą dawkę merytorycznej wiedzy przekazanej uczestnikom, planuje się, że na XXIII Szkole Eksploatacji Podziemnej odbędzie się kolejna edycja warsztatów.

Warsztaty „Modelowanie i harmonogramowanie w nowoczesnym przedsiębiorstwie górniczym”Wieloletnie działania Szkoły Eksploatacji Podziemnej związane z promowaniem idei informatyzacji górnictwa doprowa-dziły do nawiązania współpracy z największymi światowymi producentami oprogramowania dedykowanego dla naszej branży. Jej efekty to między innymi ich aktywne uczestnictwo w obradach Szkoły, a w trakcie tegorocznej edycji również organizacja specjalnych warsztatów poświęconych oprogramowaniu górniczemu.


Szkoła Eksploatacji Podziemnej 2014

OFERTA REKLAMOWA

Możliwości współpracy w ramach SEP 2014Reklama w trakcie Szkoły:•

objęcie patronatu na obradami sesji wykładowej,• prezentacja działalności komercyjnej Firmy podczas sesji • wykładowejstanowisko wystawowe,• wieczór promocyjny,• sponsoring koncertu wieczornego (występ zespołu • muzycznego).

Zamieszczenie reklamy wewnątrz dwóch w ciągu roku wydań • Biuletynu Informacyjnego Szkoły.Zamieszczenie reklamy w materiałach konferencyjnych Szkoły • na nośniku elektronicznym (kolor, nakład 500 egz.)

INFORMACJE DODATKOWEZamówienia prosimy składać do dnia:

15.10.2013 w przypadku wydawnictw, patronatu nad sesjami i • wieczorów promocyjnych15.11.2013 w przypadku reklam na stronach www,• 15.12.2013 w przypadku prezentacji i wystaw podczas Szkoły.•

Po przekroczeniu powyższych terminów prosimy o kontakt telefo-niczny.

W przypadku kilku zamówień danej pozycji reklamowej, przy jej ograniczonej ilości, decyduje kolejność zgłoszeń. W przypadku reklam w wydawnictwach prosimy o kontakt w sprawie formatu reklamy i spo-sobu jej przygotowania.

Zamówienie na reklamę należy złożyć na formularzu (do pobrania ze strony).

W ramach umowy o prowadzeniu promocji Firmy w czasie Szkoły 2014 proponujemy dodatkowe działania (poza załączoną informacją w zamówieniach na reklamę):

umieszczenie logo Firmy na plakietkach identyfikatorach uczest-• ników Szkoły,umieszczenie logo Firmy w programie konferencyjnym,• umieszczenie logo Firmy na „gadżetach” konferencyjnych,• druk i wysyłka zaproszeń (format A-6) na prezentację, wieczór • promocyjny lub wystawę,insertowania materiału do teczek konferencyjnych.•

OFERTA SPECJALNATylko TERAZ prezentacja multimedialnego materiału promocyjnego

na mobilnych wielkoformatowych ekranach plazmowych usytuowa-nych w miejscu obrad – materiał prezentowany będzie także w Interne-cie wraz z transmisją on-line z obrad Szkoły (materiał prezentowany jest „non stop” w sekwencyjnie powtarzających się pakietach).

Nie możesz przyjechać? Chcesz by kadra zarządzająca polskim gór-nictwem zapoznała się z Twoją ofertą? Przyślij prezentację swojej firmy spowodujemy, że nie przejdzie ona bez echa!

W celu omówienia szczegółów prosimy o kontakt:

Szkoła Eksploatacji Podziemnejul. Wybickiego 7 31-261 KRAKÓW tel./fax : 12 632 13 24e-mail: [email protected]

Kompleksowe rozwi zania dla górnictwa

Zak adyprzeróbki w gla

Systemytransportu

Kompleksycianowe

Kombajnychodnikowe

FAMUR S.A.ul. Armii Krajowej 51, 40-698 Katowicetel.: +48 32 359 63 00, fax: +48 32 359 66 [email protected]

B5-pion.indd 2 2/15/12 10:24 AM

XXIII Światowy Kongres Górniczy


XXIII Światowy Kongres Górniczy i…. nie tylkoŚwiatowy Kongres Górniczy zawitał do kraju klonowego liścia - Kanady, a miejscem obrad był Pałac Kongresów w Montrealu. I chociaż liść klonu figuruje na fladze Kanady to nie klon decyduje o obrazie kanadyjskiej przyrody. Po za-kończeniu kongresu podróżowaliśmy po Kanadzie i to raczej obraz przyrody zdominowanej przez lasy iglaste pięknie opisanej w książce Arkadego Fiedlera „Kanada pachnąca żywicą”, którą świetnie zna starsze pokolenie Polaków, zdecy-dowanie bardziej oddaje jej charakter.

XXIII Światowy Kongres Górniczy trafi do historii jako spotkanie ponad 1500 specjalistów branży górniczej z ponad 50 krajów świata (według wstępnych informacji –szczegółowe informacje było niezwykle trudno uzyskać w biurze organizacyjnym, co było dla naszej ekipy dużym za-skoczeniem). Imponująca liczba prawie 450 referatów została przeka-zana uczestnikom na pendrivie - dziś niewątpliwie najpopularniejszym nośniku informacji. Dla wielu uczestników pewnym rozczarowaniem była sesja plenarna zdominowana przez trzech potężnych sponsorów Kongresu (Rio Tinto, Anglo American, Arcelor Mittal) chwalących swoje osiągnięcia. Niewiele od nich odbiegały w tonie wystąpienia przedsta-wicieli Rosji, Chin i Indii (my wielcy wspaniali producenci surowców mineralnych i tutaj lawina informacji co do wielkości i skali wydobycia, ale także innych osiągnięciach np. w za-kresie ograniczenia liczby wypadków śmiertelnych w górnictwie w Chinach). Znacząco odbiegało od tej kakofonii wy-stąpienie prof. Józefa Dubińskiego Prezy-denta Światowej Organizacji Kongresów Górniczych, ze wspaniałym cytatem prof. Bolesława Krupińskiego - inicjatora Świa-towych Kongresów, znanym powszech-nie uczestnikom Szkoły, ale także mniej znanym cytatem Maxa Plancka.

Liczne sesje tematyczne (14 sesji plus sesja posterowa) rozczarowywały, bo często były w nich po trzy, cztery referaty, a nieobecność jednego, rzadziej dwóch wygłaszających praktycznie dezorganizo-wały sesję. Miłym akcentem było wyróż-nienie dla referatu wygłaszanego przez prof. Zenona Pileckiego (zespół autorski

stanowili: M. Laskowski, A. Hryciuk, E. Pilecka, R. Czarny, J. Wróbel, E. Koziarz, K. Krawiec). Delegacja polska, licząca prawie 70 osób, należała do najbardziej licznych.

To tyle w telegraficznym skrócie o XXIII Kongresie. Kanada – drugie największe pod względem powierzchni państwo

świata zaskakuje wszystkich wspaniałą przyrodą a nas górników dobrze wyposażonymi i zarządzanymi kopalniami. Odwiedziliśmy trzy z nich. Były to działające pod skrzydłami KGHM International: Craig Mine (Mor-rison Orebody) i McCreedy West Mine, oraz jedna z najbardziej interesu-jących kopalń złota na świecie Lapa Mine, należąca do koncernu Agnico Eagle (dzięki uprzejmości nieocenionego Andrzeja Harasimowicza, by-łego Dyrektora ds. Górnictwa d. kanadyjskiej Norandy i wieloletniego

Prof. Józef Dubiński, Prezydent Światowej Organizacji Kongresów Górniczych otwiera obrady XXIII Kongresu w Montrealu

Montreal, 11-15.08.2014


Dyrektora Kidd Creek Mine). Kopalnia ta zaliczona do kopalń o jednej z najwyższych zawartościach złota w rudzie wśród kopalń podziemnych – często przekraczających 10g/tonę.

Obie „nasze” kopalnie mieliśmy okazję odwiedzić dzięki uprzejmości najwyższych władz KGHM Polska Miedź SA i w doborowym towarzy-stwie wiceprezesa KGHM Polska Miedź SA – Wojciecha Kędzi, Dyrek-tora Generalnego Pawła Markowskiego, ale przede wszystkim preze-sa WUG Piotra Litwy i Wiceministra Środowiska i Głównego Geologa Kraju – Piotra Woźniaka, co czyniło naszą wizytę szczególną i ułatwiało nam bardzo solidne poznanie wszystkich tajników sztuki górniczej i me-chanizmów zarządzania kopalniami. Można to krótko napisać jednym zdaniem – wszystkie drzwi otwarte, żadnych tajemnic. Tym serdeczniej pragniemy za jej realizację podziękować tym, którzy ją umoż-liwili. Piękne sprawozdanie z tej wyprawy wszystkim naszym Przyjaciołom i Uczestni-kom Szkoły przedstawimy już w najbliższym numerze Biuletynu poprzedzającego Szkołę, dzięki nieocenionej pracy wspaniałego do-kumentatora naszego wyjazdu Artura Dycz-ko, który swoim poświęceniem w działaniu wzbudzał podziw i szacunek zarówno u nas, jak i wśród opiekujących się nami przedsta-wicieli kadry inżynierskiej goszczących nas kopalń.

Wizyty w kopalniach uzupełnione do-datkowymi informacjami w Departamencie Geologii KGHM International i biurze obsłu-gującym projekt Victoria sprawiły, iż wyjazd nasz miał szalone tempo, a jeszcze w pla-nach była największa na świecie kopalnia

soli Goderich Salt Mine położona w miejscowości Goderich nad jezio-rem Huron. Jak niektórzy stwierdzili może to i dobrze, bo z kondycją by-łoby kiepsko, gdyż między kopalniami kilkusetkilometrowe odcinki po-konywaliśmy samochodem. A strach przed mandatem w wysokości 10 000 USD powodował, iż rozwijane prędkości nie przypominały nawet tych na naszych polskich autostradach (najczęściej było to 90-115 km/godzinę). Gdzieś po drodze odwiedziliśmy skromne miasteczko Cobalt z muzeum poświęconym funkcjonującym tu na początku XX wieku ko-palniom srebra, które w roku 1904 odnotowały produkcję na poziomie około 200 tysięcy uncji srebra, by w szczytowym okresie produkować ponad 30 milionów uncji rocznie. Produkcja srebra prowadzona była

Delegacja IGSMiE PAN przed siedzibą KGHM International w Sudbury

Wizyta z delegacją rządową w kopalni Craig Mine

XXIII Światowy Kongres Górniczy


W drodze do McCreedy West Mine - jednej z kopalń KGHM International

Pamiątkowe zdjęcie w miejscu, w którym ma powstać nowa kopalnia KGHM International

W muzem górnictwa w Cobalt z uroczymi przewodniczkami

Przed kopalnią złota Lapa Mine

do lat osiemdziesiątych ubiegłego wieku. Historię jednej z kopalń opowiedziała nam Oliwia, piękna studentka pielęgniarstwa zatrudniona w Muzeum na okres wakacji. I chociaż liczba zwiedzających w sezonie rzadko przekracza 1500 osób to zaimpono-wała nam troską o kawał ciekawej historii miasteczka i o liczne zabytki techniki rozsia-ne po nim.

To były te nasze wrażenia i doświadcze-nia zawodowe, a przecież były jeszcze te zawsze mile wspominane przeżycia zwią-zane z zabytkami, historią i kulturą. Zabyt-ków w naszym rozumieniu niezbyt wiele, ale podziwialiśmy wspaniałą architekturę kanadyjskich miast: Montrealu, Toronto, Ottawy – trzecią po wieżach w Tokio i Gu-angzhou wieżę świata CN Tower w Toronto (553,3 m), w pobliżu której znajduje się Rogers Centre – pierwszy na świecie (1989 r.) wybudowany stadion z odsłanianym dachem miesz-czący ponad 66 000 widzów z atrakcją Reinassance Hotel, którego część apartamentów ma okna wychodzące na boisko, fantastyczny projekt Muzeum Sztuki Współczesnej Daniela Libeskinda, obiekty olimpijskie w Montrealu, ale przede wszystkim Wodospady Niagary, które wydają się olbrzymie przede wszystkim dlatego, że spadają z jednej równiny na drugą i to w terenie bez jakichkolwiek wzniesień. „Ileż wodospadów na świecie jest wyższych niż one, ale to one są najbardziej podziwiane. Wszystko jest kwestią miejsca” jak pisał Roger Frison-Roche – podróżnik i alpinista w znakomitej książce „Przez śniegi wody Kanady (Wyd. Iskry, W-wa 1978), którą czytałem marząc o podróżach w wieku nazywanym w fachowych poradnikach medycznych wczesną dorosłością.

Największe wrażenie zrobiła na nas nieporównywalna z molochami (Toronto, Montreal) – Ottawa, ale o tej części naszego wyjazdu i innych ciekawych momentach, a przede wszystkim zawodowej części podróży, w następnym Biuletynie.

Jerzy Kicki

Documents

XXIII - szkolaeksploatacji.plszkolaeksploatacji.pl/wp-content/uploads/flipbook/2014/1 · Na powierzchni woda płynie gładko i wartko, ale wystarczy aby sternik ruszył swoją łodzią