ADıM ADıM

YAYıNCıLıK

(KENDi KENDiNE YAYıNCıLıK)

AHMET VURAL

• ~"""'- .,........, - -v ,.,. _ -.."~-.. ~. s::r-:.ır·' 1.,T J'f i' Eu" \. Si

AlllllflWilAl

Yazarı

Tüll!av Yayınları adına

Edil6rBaskıya Hazırlık

Baskı

211902

Ahmet Vural

Ahmet VuralTürdav AjansKelebek Matbaacılık

Istasyon Mah. Atatürk Sanayi BölgesiDr. Mithat Martı Cad. No: 9 HadımköyllSTANBUl

Tel: (0212) 771 54 54 Fax: (0212) 771 54681771 5467

istanbul/Kasım 2009ISBN 978-9944-995-44-3

Yayıncı Sertitlka No: 0107-34-006351

~.i

ADıM ADıMfr

YAYıNCıLıKi,,

f (KENDi KENDiNE YAYıNCılıK)i

AHMET VURAL

Takdir-Teşekkür

1. Bu kitabın, bir an evvelortaya çıkmasında katkılarını esirgemeyen; KelebekMatbaacılık, Ceren Matbaacılık ve Ege Basım'a takdirlerimi sunuyorum.

2. Bu kitabın; mizanpaj, tasarım, tanıtım, reklam ve sab~ hazırlığında azami ti­tizligi gösteren Türdaylın ilgili bütün mensuplarına teşekkür ediyorum.

l

t

---1---1rOROAV YAYıN GRUBU

~ K'llfıı.1I1

Gaztepe Mh. Mahmutbey Yolu Orhangazi Cd. No: 16 Bağcılar/ISTANBUL

Tel: (0212) 446 OB CB (pb') Faks: (0212) 446 00 15-90www.e~tfay.com.tr·bilgi@elitfay.com·WNW.kitaplwtusu.com

© "E1i1 KüKüT Yayınları' markaaı ile üretilen bu eserin basım ve yayın haklan TOrdavBasım VE! Yayım Tıcıınıt VE! SBnB)'i A.Ş.'ye aittir. WWYI.turdav.com.tr •

ISTATisTiK

Ahmet Vural (1944 U/uborlu/Isparta) KimdirI

Halen, Türdav Yayın Grubu'nun (Cihan, ElilKültür, Karanfil) Yönetim Kurulu~kanlığını yürütmektedir. 1983 yılından bu yana yönetimini üstlendiği yayın şir­i faaliyetlerini, sosyal sorumluluk anlayışı doğrultusunda yönlendirmiştir. Bunungöstergesi olarak, Yayın şirketi faaliyetleri içinde; Yayın Bilgi Merkezi ile KütLlp­ıe Kurma ve SaAlama Hizmetlerinin oluşmasını sağlamıştır. Böylece üretilen SÜ­

yayın kataloglarr vasıtasıyla, ülkemiz yayın bilgilerinin güncel derlenip ilgilile­istifadesine sunulması gerçekleşmiştir. Bir kitabın yazılmasından üretimine, sa­ıdan kOtOphane hizmetlerine kadar, bütün safhaları ile bizzat ilgilenmiş veyailenmiştir.

rork yayıncılığına kalıcı çözümler üretmek gayesi ile Basın Yayın Birli~i ve Ya­:ı1lkla ilgili yapı kooperatifi kuruculuğunda bulunmuş ve on sene başkanlığınıHmüştür. Türk yayınedığı He ilgili problemlerin tespiti ve çözümleri hakkındaian birikimleri sonucunda, görüşlerini, 1989 yılından bu yana yayınlanan, Yayınıloglarında okuyucuları ile paylaşmıştır.

{urt dışı ile ilgili olaraki ABD-Kongre, Mısır-iskenderiye, Çin ve Güney Kore gi­lkelerin yayıncılık ve kütüphanelerinde incelemelerde bulunmuş, bazı tespitIe­iki ayda bir yayınlanan ~yın katalogunun "sektörümüz" bölümünde yayınIa­ır,

lirikim ve tecrübelerini kaleme alırken, ihmal edilen yayıncının e~itimi konusu~ie hep gündeminde tutmuş... Kitapların yazılması, tasarımı, üretimi, dağıtımı vei ile ilgili eğitim desteAini kısmen de olsa elinizdeki kitapla gidermeyi hedefle­ir.

i

•i

1'i

içindekilerÖnsöz

YAYıNCı

Siz de Yayıncı Olabilirsiniz!.. . .Kitap Üretilirken Nelere Dikkat E~i~ir? .Bir Kitabın Baskı Kararı Nasıl Venlır? " .Siz de Yazar Olabilirsiniz ,.......................... . _ .Kitabın 8ütçe ve Maliyet Hesabı . .

TASARıM

Dizgi - Tashih - Mizanpaj .Kitap Tasarım' .Kapak Tasarımı . :::::::::::::::.Editörlük .. , , . .

MATBAAFilm - Aydınger .Kağıt . .Matbaa , .

CiLTLEMECilt .Depolama

SATIŞ

Kitap Maliyet AnaliziKitap Satış - Pazarlama

SERMAYEYayıncılık Sermay~si ...Yayıncılık Önemli mi? .YayınCllıkta Başarı için...

ÇÖZÜMLERYayıncılığın Gelişimi ve Eğitimi için .Yayıncılıkta Lider Olabilmek için .Örnek Yayın Şirketlerine Doğr~ : ..Türk Yayıncıliğının Problemlerı ve Çözümler ..Yayıncılığımız lesir Allında mı? .

KiTAP OKURUKitap - Okuyucu ilişkisi ve Felsefesi

KiTABADAiRTarib Boyunca, Kitap ve Matbaanın Önemi .Kitaplar Hakkında Kim Ne Biliyor? . :::::::::::~::::::Kiıapıara Ait Güncel Bilgıler . ::::: ..Yayıncılar Açısından Kütüphaneler . .Bandrol ve ISBN Nedir? . .Masaüstü ve "E" Yayıncılr~ Ne Demektir? .Kitabınızı Bize Yaptırmak Için ...

~~;~r I!r~a~~~i, ~e~'iA;~;; ~d~' y;'~,i~bi i~~~k 6~'~~k ';:~iii H;k'ı;;,' sö~ i~;~~~i,IE~ ,'~:,:,Kitap Maliyet Çızelgesı (E.k 2) :.................................... . .E Çok Kitap Türüne Sahip Yayın Fırma Sıralaması (Ek 3A);ün~el Bilgisi Olan 2063 Yayın Marka Alfabetigi !~.k 381) .Güncel Bilgisi Olmayan 225 Yayın Mar~a A.lf~~~llgı (Ek 382) ..il Alfabetiğine Göre Yayın Firma/Marka Istatrstıgı (Ek 3e) .il Alfabeti~jne Göre Kitap Satış Noktaları (Ek 30) .II Alfabeti~ine Göre Süreli Yayın Dökümü (Ek 4) .

6

917212527

3S374757

6773Bl

93100

103108

117123128

135141149l.'il161

167

177182196201205210212

21S2182232242282502S3254255

6 ADıM ADıM YAYıNCılıK ADıM ADıM YAYıNCılıK 7

Sunuş

Bir tomar kağıt, nasıl kitap haline dönüşüyor?

işte bu kitapta, bunun hikayesini bulacaksınız.

Bölüm başlarında, elinizde tuttuğunuz kitap için neler yaptığımızı an­latacağız. Böylece, bir kitabın üretiminden satışına kadar, merak edilenbütün bilgileri, örnek bir kitap üzerinden ve özet bir şekilde gözlemle­miş olacaksınız.

Bu arada yayıncılığı öğrenirken, yayın dünyamız hakkında önemlibilgilere ulaşmış olacaksınız. (Türdav'ı ve çalışanlarını farklı kılan biri­kimler, bu kitaba yansımıştır. Şirketimizin sosyal sorumluluk misyonu se­bebiyle sektöre katkısı ve hedefleri, kitabın ilerleyen sayfaları arasında

görülebilir.)

Biliyoruz ki: Bilgilenme ve öğrenme ihtiyacının en önemli enerji kay­nağı, meraktır. Yayıncılığı merak eden herkesin, isterse iyi bir yayıncı

olacağına inanıyoruz.

"Bilgi Asrı" dediğimizgünümüzde hala yayıncılık mesleğiyle ilgili birokulun (örgün eğitim) olmayışı büyük bir eksikliktir. Bu gerçeği duyur­maya çalışıyoruz. Eğer yayıncılığımız;

* Siyasi partilerimizin programlarındayer alabilirse...

* Üniversitelerimizin eğitim programlarına girebilirse...

işte o zaman; Dünya yayıncılığıyla aramızda derinleşen açığı kapata­biliriz, diye düşünüyoruz. Eğer yayıncılık stratejik bir meslek olarak ka­bul ediliyorsa ki öyledir... Mutlaka bazı üniversitelerde ilgili bölümlerikurulmalıdır, diyoruz. (Bu konu ile ilgili gibi görünen, üniversitelerdekikütüphanelbilgi belge bölümüyle gazete, radyo, tv, sinema vs. bölüm­leri dahil, matbaa gibi meslek okulları elbette yeterli değildir.)

Yayıncılığı gözlemleyerek öğrenmek için elinizdeki kitabı, konu baş­

larında tanıtacağımızı söyledik. Bu arada siz de kitabın ikinci sayfasın­

da bulunan jenerik bölümündeki bilgilere bakarak; ne zaman, nerede

basılıp ciltlendiğini öğrenebilirsiniz. Bir cetvel yardımı ile kitabın eni veboyunu ölçebilir, kaç sayfadan ibaret olduğunu görebilirsiniz. Ancak içve kapak kağıdının özellikleri ... Nasıl hazırlandığı, basıldığı, ciltlendi­ği... Tanıtım, pazarlama ve satış yöntemleri, yayıncılığın problem ve çö­zümleri gibi pek çok konuyu, kitabın ilerleyen sayfalarını okuyarak öğ­

renebilirsiniz.

Merak ettiğiniz bilgilere kolayca ulaşabilmek için içindekiler bölü­münden yararlanabilirsiniz. Soru cevaplı ve analitik bir metot ile ele al­dığımız için elinizdeki kitabın bir müracaat ve eğitim dokümanı özelli­ğini taşıdığını söyleyebiliriz.

Türkiye'deki yayıncılar, yayınlar ve kitap satış noktalarıyla ilgili bazı

istatistikleri ise kitabın sonunda bulabilirsiniz.

Biz bu kitap ile özetle;

1. Ülkemiz yayıncılığının durum tespitini yapmak istedik.

2. çoğu test edilmiş, mevcut problemlere çözüm tekliflerimizi dikkatle­re sunmaya çalıştık.

3. Özellikle yayıncılıkla ilgili bir eğitim kitabı oluşturmayı hedefledik...

Elbette eğitime yönelik bu çalışmanın, yeterli ve eksiksiz olduğunu söy­lemiyoruz. Aksine yeni baskılarda, yayıncılık eğitiminin tekamülüne katkı­

da bulunacak kişi ve kuruluşlara şimdiden teşekkür ediyoruz.

Bu çalışmanın Türkiye'de, alanında ilk olduğunu söyleyerek bizi cesa­retlendirenler dahil, yayın bilgi merkezimizin önemine inanan ve bu konu­da bize destek veren bütün kUltUr dostlarına bu vesile ile teşekkürlerimizi

sunuyoruz.

Ahmet Vural

Kasım 2009, istanbul

Kitap yayıncı"ğı, okuyarak öğrenilirmil

Bir insan, kitap yayıncılığını, okuyarak öğrenebilir. Elinizdeki kitabı

okuyanlar görecektir kı kitap yayıncılığının genel ilkelerini anlaşılır halegetirmek hiç de zor değildir. ilgili her insan, elinizdeki kitabı okuyarak ve

verilen örnekleri kitaptan gözlemleyerek yayıncılık ile ilgili pek çok temelbilgiye sahip olabilir. O temel bilgilerden hareketle, kitap yayınlayabilir.

Yayıncılık hakkında bilgi sahibi olmak isteyenler için elinizdeki kita­bın hem bir örnek hem de bir ihtiyaç olduğuna inanıyoruz. Amatör ki­

tap yayıncılığındanöte belki en büyük faydası;

1. Mesleği hakkında profesyonel bilgi sahibi olmak isteyen yayıncılar ile,

2. Sektörümüze katılmayı düşünen yeni girişimcilere olacaktır.

Siz de Yayıncı Olabilirsiniz!..

l

""LU

'"Wf-0;;;:

'ac:w:>

__iLi FiKiR

i' 'iNSAN ~'--ıl KAYIIMlARI ı:::;;~ POliTiKA i=lIIIIiiI.YAZAR ----TELiF )~ SEKTÖR> SPONSOR cı PATENT

< :~~f:~MJI~~AZARl~~~> KURUMSAL KiMliK ;;4~

REKLAM SAYFA NUMARAsı

• I~':~~;:

TEMEL TASARıM

· ..

!Cimler yayıncılık yap~bilirl

Kitap yayıncılığını, hakkında biraz bilgi sahibi olan herkes yapabilir.Ancak, profesyonel anlamda yayıncılık yapabilmek, bir organize işidir.

10 ADıM ADıM YAYıNCılıK ADıM ADıM YAyıNCılıK 11

Organizenin başında, yatırım yapan yayıncı vardır. Aslında yayıncılık fa­aliyetinin içinde;

1. Bir metin meydana getiren yazar vardır.

2. Metni kitap haline getirmek için, baskı öncesi hazırlıklarınıyapansanatkarlar (dizgici, editör, tasarımcı, montajcı) vardır.

3. Metnin aktarılacağı kağıt, film/aydınger vs. gibi malzeme satan ku­ruluşlar vardır.

4. Metni kitap haline getiren matbaacı ve ciltçi vardır.

5. Kitabı okuyucunun hizmetine sunan dağıtıcı, kitapçı ve kütüpha­nec; vardı r.

6. Sonuçta ürün talep eden bir okuyucu kitlesi vardır.

Özellikle masaüstü yayıncılığın geldiği bugünkü noktada, yeni tekno­lojiyle isteyen herkes, tek başına kitap yayını yapabilir. Ancak, profesyo­nel kitap yayıncılığı ciddi bir kadro istemektedir. Bu açıdan bakınca ya­yıncılık, akraba meslek/erle birlikte geniş bir ailedir.

-~~~~-.-~~-~~_.~-~$ 5846 sayılı kanunun 5101. sayılı kanunla değişik44. maddesi ge- (~ reğince, yayıncılık yapacak kışı ve kuru.'uşların ~ertlfıka ~Imak .zorun- $S luluğu vardır. Iwww.ku/tur.gov./r.den bı/gı edlnıtebdır.) Ulkemızde tı- f),j cari kuruluşlar;

- Kitap basabilmek için,

- Kitapların dağıtımını yapabilmek için, . ~

- Kitapları (perakende) satabilmek için sertifika almak durumunda- ~

S dırlar. \z.-- ..~-_.~ -__ ---f----__~~~ ~__

Yayıncı olabilmek için hangi özelliklere sahip olmak gerekir?

Şimdi, kendi çalışmasını kitap haline getirmek ve hatta kitabını satı­

şa sunmak isteyen bir yazarı modelolarak alalım;

1. Basmak istediği kitabının dizgi ve mizanpaj gibi baskı öncesi iş­

lemlerini yapacak veya yaptıracakkadar bilgi sahibi ise ...

2. Kendisi bizzat matbaa ve dltevini organize edebilirse ...

3. Yayınlanan kitabının, pazarlamasını bizzat yapabileceği noktasın­

da kendisine bir güven geliyorsa ...

4. Eğer kitabının kağıt, baskı ve cilt masraflarını karşılayacak kadarbir sermayesi varsa ...

işte o zaman, zaten bu yazarımız, aynı zamanda yayıncı olmuş de­mektir. Ancak kendi kendine kitap basanların arasında;

- Bu işi sadece prestij için yapanlar vardır.

- Yayın piyasası ve şartlarını öğrendikten sonra, bu konudaki acemi-liği sebebiyle pişman olanlar vardır.

- Basım ve satış işlerini başaranlar, yani hem yazar hem de yayıncı

olanlar vardır.

Kendi kendine kitap basan/a­rın arasında;

- Bu işi sadece prestij için ya­panlar vardır.

- Yayın piyasası ve şartlarını

öğrendikten sonra, bu konudakiacemiliği sebebiyle pişman olan­lar vardır.

- Basım ve satış işlerini başa­

ran/ar, yani hem yazar hem de~!yayıncı olanlar vardır.;r,~'i~~<:

•......

12ADıM ADıM YAYıNCılıK

Kim'e~ıncıdır?

Yayıncılar, yayıncılık mesleği­

nin gene/ yöneticileridirier. Yayın­

cılık mesleği; kitap, dergi, ses vegörüntü kasetleri, bilgisayar yazı­

lımları, CD ve OVD dahil Radyove TV gibi geniş bir alanı kapsar.

1. Yayıncılık yapan kişi, kurumve kuruluşları gaye/erine uyguntasnif edebiliriz.

a. Profesyonel meslek sahip­lerinin yayıncılığı,

b. Kamu kurum ve kuruluşla­

rının yaYıncı/ığl,

c. Vakıf ve dernek gibi ku­rum ve kuruluş/arın yayıncıliğı,

d. Şahsi gayretlerini seferber edenlerin yayıncılığı...

. 2. Yayıncılığı, kazanç ve gelir-gider dengesine göre de tasnif edebili­rız;

a. Ticari mülahaza ve kazanç sağlamak için yayıncılık yapanlar...

b. Sadece giderleri karşılayabilecekbir gelir düşüncesi ile yayın­cılık yapan/ar...

c. Bilgi ve fikirleri yaymak için, masrafları sübvanse ederek, yayın­cılık yapan/ar...

Piyasada satışta olan yayın envanterini bilmek, bir ayrıcalıktır.

Bir kitap, kimler tarafından yayınlanabiliri

Önce bir kitabın kim ve kimler tarafından yayınlanabileceğine baka­

lım. Bir kitabı;

1. Yazarın kendisi yayınlayabilir.

2. Bir kitap, matbaa evi organizesinde de yayınlanabilir. Ciltevi, da­

ğıtım evi, kitap evi, dergi, gazete gibi yayıncılıkla ilgili kuruluşlar, bir

ajans, bir sponsor kuruluş dahil herhangi bir işletme veya kamu kurulu­

şu kitap yayını yapabilir.

3. Kitap yayıncılığında profesyonel meslek, yayınevi ismi ile anılan ti­

cari kuruluşlardır.

Kim yayınlarsa yayınlasın, kitap yayınlamak, koordinasyon işidir. (Ki­

tabın basımı, dağıtımı ve satışını yapacak olan ticari kuruluşlar, sertlfika

almak zorundadırlar.)

14 AOIM ADıM YAYıNCıllK ADıM ADıM YAYıNCılıK IS

Yayıncıyı ilgilendiren ana meslekler hangileridir?

Okuyucunun eline u/aşana kadar, kitap yayıncısını ilgilendiren pek

Kitabı tüketim nesnesine dönüştüren sürecin aktörleri kimlerdir?

. Bir tomar kağıdın kitap haline geliş sürecindeki aktörler, işin başında

yayıncı olmak üzere: Yazar, redaktör, motercim, editör, dizgici, kağıtÇı,

matbaacı, ciltçi, dağıtıcı, kitapÇı, kitap pazarlamacısı ve kütüphanecL.,Sonuçta okuyucudur.

3. Yayıncı, yayınlayacağı kitabın piyasaya sürülmesiyle ilgili bir za­man programı yapar. Bu zamana uygun üretim ve promosyon faaliyet­lerini organize eder.

4. Yayıncı, yayınladığı kitap için yapılacak ödemeler ve karşılığında­

ki gelir tahminlerini belirlemeye çalışır.

5. Yayıncı, bir organizatördür. Yayınlayacağı kitapla ilgili;

a. Baskı öncesi (dizgi, mizanpaj, tasarım),

b. Baskı süreci (matbaa) ve

C. Baskı sonrası (cilt, depo, dağıtım vs.) iılemleri yapar veya yaptırır.

Profesyonel bir kita~ncısı neler yapar?

Yayıncı, bir kitabın yayınlanması ile ilgili kararı veren kişi veya ku­rumdur. Yayınların üretim organizesinden piyasaya dağıtımına kadar bü­tün safhalarını yöneten kişi ve kurumlardır. Profesyonel bir kitap yayın­

cısının iş planını maddelere ayrıştımsak;

1. Yayıncı, yapmayı planladığı yayıncılığın stratejisine uygun hareketederek işe başlar: (Bir yayıncı elindeki imkanlara göre plan yapmak veyabir planı varsa, onu elindeki imkanlara göre uyarlamak durumundadır.)

a. Hitap etmeyi planladığı hedef kitleyi belirler.

b. Hedef kitleye uygun kitap haline gelmiş veya gelecek konu baş­

lıklarını tespit eder.

c. Bu konu başlıkları aitında kitap yazmış veya yazabilecek uzman

yazariarı belirler ve telif anlaşmasını yapar.

d. Konuya uygun vasıflı bir editör ve tasarımcı seçer.

2. Yayıncı, yayıniayacağı kitabın genel maliyeti ve genel giderleri ko­nusunda tahmini bütçe oluşturur. (Bu bütçe, tahmini maliyet çizelgesi­

nin doldurulması ile belirlenebilir. Bkz. 29. sayfa)

Kitap Üretilirken Nelere Dikkat Edilir?

Bir kitap, hangi maksatlarla ve kimlere yönelik Uretilebilir?

1. Satışa yönelik, k~r amaçlı kitap üretilebilir.

2. Tanıtıma, bilgilendirmeye, reklama yönelik kitap üretilebilir.

3. Eğitim ve kültür amaçlı kitap üretilebilir.

4. Bir kurumun iç işlerine yönelik kitap (personeli, iş ?rtaklarını, müş­

terileri, sadece bayileri hedef kitle seçen kitap) üretılebılır.

Yayıncılıkta, hedef kitlenin seçilmesi ö.ne,,:,lidir. Çünkü her bir oku­yucu kitlesinin içerik beklentisi farklıdır. Uretılecek kı~pta bu~a uygu~bir vizyon olmalıdır. Diğer bir ifade ile kitabın, hedef kıtleye yonelık bıryayın amacı olmalıdır. Bu amacı iyice belirlemeden çıkarılan yayınlarınsatış şansı düşük olacaktır. "Desinler" diye yayın yapmak zaten yanlıştır.

Özetle bir yayının ürelilmeden önce;

1. Hangi amaçla yayınlanacağının,

2. Hedef kitlenin kimlerden oluşacağının tespit edilmesi önemlidir.

\

f

ADıM ADıM YAYıNCılıK,di

Bir kaAll1ın kitap hAline geliş serliveni, özetle şöyledir: (P:o::--)nel yol haritası) ~

1. Yazar, kitabını yazıp, yayınClya getirir. IKitabını yayınlatmak

isteyen kişi veya kurum, yayınClligl kendisi bizzat yapmayacak ise;bu iş için uYııun bir yay/nevi seçmek durumundadır.)

2. Yayıncı, kitabı inceler, incelettirir. Kitabın basdıp basdmayaca­ğı kararını verir.

3. \Byınc~/ kitabı yayınlama kararmı verince, süreci baş/atmış

olur. Önce karara uygun dizgi, tasarım, mizanpaj ve editörlük hiz­metleri devreye girer. Bu arada kağıt, matbaa ve cilt işleriyle uğra­

şan me,/ekler organize edilir. Sonuçta bir kitap, pek çok kişi ve ku­ruluş koordine edi/erek üretilmiş o/ur.

4. Yayıncı, ürettiği kitabı okuyucuya ulaşıırmak için reklamcı, da­/1'tICl, kitapÇı, kiltüphaneci ve pazarlamacı kanallarım da hareketegeçirir.

çok meslek gurubu sayılabilir. Editöryal hizmetleri bünyesinde bulun­duran bir yayınemın, koordine edeceği mes/ekleri şöyle sıralayabiliriz:

Yazarlar, çevirmenler, ressamlar... Dizgi, film, montaj, kalıp ve diğer

klrtasiye esna/i... Kağıtçılar, matbaaeılar, ciltçi/er... Kütüphaneci/er. Ki­tap dağıtımı ve satışı yapan kişi ve kuruluşlar...

Demek ki bir kitap yayınlamak isteyen kişi veya kurum, en az aşağı­

daki meslek sahipleriyle işbirliği yapmak veya onları koordine etmek zo­rundadır:

1. Ka~ıt satan kuruluşlar,

2. Dizgi, film, mizanpaj, grafik gibi teknik hizmetleri yapan kuruluş-

lar,

3. Editör ve tasarımcılar,

4. Baskı ve cilt işlerini yapan işletmeler,

5. Eğer kitabın satışı planlanıyorsa, da~ltımevleri ve diğer satış bö­lümleriyle birlikte kütüphaneler.

19

Adım Adım Yayıncılık kitabının posler çaıışm]programı ve örneği y~karıdadır.

Promosyon olarak;

1. Dağıtıcı, kitapçı vesatış temsilcilerine, tanıtı­

m metniyle birlikte örnekkitap göndermek,

2. Sektör katalogların­

da duyuru yapmak, (Tür­ ..dav'ın; aylık, iki aylık ve ~

yıllık olarak yayınladığı

kitap katalogları, sektör­deki hedef kitleye ulaş­

mak için planlanmıştır.)

3. Dergi ve gazetelere,kitabı tanıtıcı yazılar gön­dermek,

4. Çevresinde konuedeceğine veya sütununda yazacağına inanılan kültür adamlarına, eşan­

tiyon kitap göndermek,

S. Basında reklam vermek,

6. Okul, küWphane gibi kuruluşları ziyaret ederek tanıtım yapmak,

7. Kitap ile beraber, satışı teşvik edecek imkanlar sunmak, gibi faali­

yetler sayılabilir.

ADıM ADıM YAYıNCılıK

bir kısmını, promosyonaharcamak durumundadır.

Diğer promosyon, tanıtım hizmetleri

Ayraç: Okuyucunun, kitap ayracı olarak kullanabileceği bir tür rek­lam kartçığıdır. Ayraçların üzerine kitabın tanıtımı basılır. Potansiyelokuyucunun eline ulaşması için, dağıtıcı ve kitapçılara gönderilebilir.

Poster: Kitabın müstakiltanıtımlarıdır.Herkesin görebileceği yerlereasılması amacıyla yapılır. Genelde posterlerde, kitabın kapağıyla bera­ber kısa tanıtımı ve yazarının resmi yer almaktadır. Kitap, dağıtıma gir­

'den önce veya kitapla beraber dağıtıcılara ve kitapçılara gönder i1-~~ .

,

!i!~i~t

ıi~

ADıM ADıM YAYıNCılıK

5. itibar, prestij maksatlı kitapüretilebilir.

roE'!!" Hedef kitleye ulaşmak için

"<Jo reklam önemli midir~

Sektör ilgilileri dahil herkesi,kitabın üretildiğinden haberdaretme işlemlerine reklam (pro­mosyon) hizmetleri ismi veril­mektedir. Bir yayıncı, yayınla­

dığı her kitap için bir tür reklamyapmak zorundadır. Aksi hal­de, kiıabı basıp dağııması ye­ıerli olmayacaktır. Oiğer bir ila­de ile kitap basan "erkes, \ıazı

riskleri göz önüne alarak, bas­kıdan beklenen satış gelirinin

•18

Bir kitap üretimine kararverirken;

1. Yayıncılık imkanlarının

sınırlı olduğu,

2. Sayfaların kısıtlı ve

3. Okuyucunun zamanı­

nın kıymetli olduğu dikkate

~'tnmalıdır.

Bir kitap üretirken, kısıtlı im­kanlar göz önünde tutulmalıdır.

Şahsi imkanlarımız yeterli deolsa, bir kitap üretimine karar ve­rirken;

1. Yayıncılık imkanlarının sınır­

lı olduğu,

2. Sayfaların kısıtlı ve

3. Okuyucunun zamanının kıy­

metli olduğu dikkate alınmalıdır.

Neticede, kitabın maksadına uygun olabilmesi esastır. Üzerinde ye­terli emek sarf edilmemiş çalışmaların, alelacele kitaba dönüştürülmesi

yanlıştır. Kitabın tesirini artırmak için, bu konudaki tecrübeli kişi ve ku­rumlardan istifade edilmelidir. Diğer bir ifade ile kısıtlı imkanları israf et-

memek için, baskı öncesi çalış­

maların titizlikle yapılması ge­rekmektedir.

i------

ADıM ADıM

/~-~~---~

, ,,;J:'

/ _flll1A ~

,<>YAYıNCılıK

/ (.)\!!!!:E

::;?i Z P{)UTIX~ i= \

( 'aM,-_ m.\. ı::ı Sill1tıA>- SrMS~" cı PA-TBlıl'

AHMET VURALc=c::,:. n~ftlM\l~

i

i,

>- KUIlU1flS1lllIMlIl ~

AHMET VURAL i ,jl~]~_~iıı1\ "EKLAMSAYFA .UMARAsı

~ ıq"-I,

.' . ; ~ ii iili J

milL T~I'Rllıl ~ //

1- -----'-- /

-........-----------~

Boyut 16.5 cm.){ 13.5 cm.

Iç Bıı~k,ı: BO gr. 1. Hamur Kıı~rt

260 Savtıı -

Renkli Baskı

Konusu: Yayı",__"_"__

E.mail: On.line. kitabevi müşterilerine kitabın çıktığını haber verenyazı ~e. kItap resmını kapsayan özel posta hizmetidir. (Örneği yukandadı:ı

Edıtör ve yazarı tarafından yapılan kitabın tanıtım çalışması' Kitapy~yınlandıktan sonra. bütün basının kültür sayfası/programı yetkil',ı .bırer yazı ıle gönderilebilir. Kitap hakkında yazı yazılması e ..i erıneyapılması sağlanabilir. v raporta)

Bir Kitabın Baskı Kararı

Nasıl Verilir?

Bir kitabın hazırlanış öyküsUno, elinizdeki kitaptan tarif edersek, da·

haJ<()lay,.anlatabiliriz. (Profesyonel yöntem)Elinızdekı kitap, önce bir müsvedde halinde idi. Aşağıdaki safhalar­

dan geçti (veya geçmesi gerekmektedir):1. Yazan, "Adım Adım Yayıncılık· Kendi kendine yayıncılık" çalış­

masını, dizi/miş ve baş!fklan veri/miş olarak yaymevine getirdi.

2. Aday kitap haklonda karar vermek iizere toplanıldı. ilgili komisyon'da; yaymCl/editör, pazar/ama ve üretim böıÜmündeki yetkili/er vardı. Kı­sa bir fikir alışverişinden sonra, aday kitap "tetkik edilmeye değer" bUIlIn­du. Diğer bir ifade ile metnin akunup rapor çıkartlması karart verildi.

3. Raportör metni okudu. Sonuç olarak "basılabilir" şeklinde rapr>r

verdi. Bu karar üzerine; yayıncı/editör, eseri incelemeye aldı.4. EditörOn üzerinde yaptığı çalışmadansonra, yayıno tarafından ya­

ymlanma kararı verildi (Bu kara", yetkili durumlarda editör de verebil-

__."dhllWM5ilıııı@iI"W

WVf w. k i ta p k u tu. li. ca m www.kir"ipkutusLI.com

GÖzıep. Matt. Orhanıaıi C d N . 1Tel: 0212 446 08 08 (Ph) F:k~~ O~·12644~~~~~t~·9YO·I.tanb'"

Fivatı; 30 Tl

••

mektedir.) Karar i/e beraber kitabm hazır/anma ve yaym/anması ile ilgi­li zaman/ama planı yapıldı.

5. Tasarım çalışması (ön tas/ak) hakkmda, karar verildi. (Tasarım

bölümüne bakmiL)

23

•Kitap adayının ilk aşamadaki

tetkik türü, göz gezdirme biçi­minde olmalıdır. Kabaca tetkik­ten maksat, tamamını dikkatliceokuma ve üzerinde düşünüp ra­por yazma maliyetinden kurtul­mak içindir. Demek, bu konudadikkatli olama,-an bir yayıncı,

yayınlanması mümkün olmayanmetinlerin okunması için gerek­siz masraflara girebilir.

ADıM ADıM YAYıNCılıK

Yayın adayı metin in bu aşama­

dan başlatılması dahilolmak üZe­re baskıya uygun bir şekle getiril­mesi süreçleri, yoğun dikkat ister.

Kitabın, basımevine (matbaa­ya) verilinceye kadar geçen bütünsafhalarından editör sorumludur.

Bir yayıncı, basım için teklifedilen kitapta neler arar?

1. Bir yayıncı, iyi bir yazar ileanlaşma yapmak ister. Profesyo­nel bir yazarın kitabındaki;

a. Genel kurgu yeterincedüzen/idir. Işlenen fikir, hem anlaşılır ve hem açıktır.

b. Bütün bölümleri ve özellikle başlangıcı çok akıcıdır.

c. Son bölümdeki kurgu, güçlü bir ~ekilde bağlanmıştır.

2. Bir yayıncı, listesine almayı düşündüğü kitabın öncelikle, kendi ya­yınevinin yayın politikasına uygun olmasını ister. (Bir yayınevinin uygungörmediği bir eser, başka yayıncılar tarafından yayınlanabilir.)

3. Bir yayıncı, satışından maddi bir yarar (kazanç) elde edebileceği

kitaplarla ilgilenmek ister.

i

ı

i

ı~

ADıM ADıM YAYıNCılıK22

ğına bakar.

2. Metnin kalitesıne bakar. (Kitap adayının ilk aşamadaki tetkik türü,göz gezdirme biçiminde olmalıdır. Kabaca tetkikten maksat, tamamınıdikkatlice okuma ve üzerinde düşünüp rapor yazma maliyetinden kur­tulmak içindir. Demek ki bu konuda dikkatli olamayan bir yayıncı, ya­yınlanması mümkün olmayan metinlerin okunması için gereksiz masraf­lara girebilir.)

ilk tetkikte, yayının hangi türe girdiği belirlenir. Bu türdeki bir kitaba gö­re, metnin uzun veya kısalığı tespit edilir. içeriğine saptama usOlü ile ba­kılır. Böylece yayına aday metin için, ilk kanaat belirlenmişolu!. Sonuçta;

"Tetkik edilmeye değerdir." veya

"Tetkik edilmeye değer değildir.' karaıı verili!.

i\<inci adım; "1etlü\c edilmeye değerdir:' \caraıı verilen metinler, bir

?ıogram dahilinde, ra?oıtfıre gönderili!.

\. Metnin okunu? ra?OlUnUn çıkaıılmas\ sağlan\!. Neticede "bas\lma-,hd\! veya baSl\abilir" notunu alan metinlerin, bir pıogram dahilinde hamlık işlemlerine başlanır. "

2. Yayımlanma için s\!aya alınan kitap adayı, yayın yönetmeni (ed'tör) tarafından incelemeye alınır.

Yayınlanması için gelen kitaplar nasıl tetkik edilir?

Yayına aday metinler;

1. MOsvedde,

2. Dizgisi yapı/mış veya

3. Ön tasarımı bitiriimiş hJ.lde gelebilir.

Birinci adım, aday kitabın kabaca de-llerlendirilmesidir.

1. Yayıncı, aday kitabın, kendi yayın po­litikası ve ilgi alanına uygun olup olmadı-

·'_'to" 24

4 B' ADıM ADıM YAYINCILI" ır yayıncı, okunduğunda; manevi ve k" '. ','

edıleceğine inandığı bi k't b b ya O/türe! bır yarar elde5 B' r i a ın askısını yapmayı tercih eder.

. ır yayıncı, basacağı kitabın telif h kınin olmamasını ister (Bunu ..' ,a an konusunda problemlerI_i h . n ıçın yazarı ıle telif anı.aşma,. em yayınevinin hem de aşması yapar. Bu an-;onem/ıdir. (218. sayfaya bakınız) yazann haklannı korumak açısından;'

Siz de Yazar Olabilirsiniz

Yazar kimdir?

Yayıncı gözüyle bir ya7ar, yazılı bır eser üreten veya farklı formatlar­da eserleri olan kişilerdir. Diğer bir ifade ile yazar;

1. Yayınlanmaya değer bir kalitede üretilen veya derlenip düzenlenenfikirlerin sahibidir. (Profesyonel yazarlar, düşüncelerini veya betimleme­lerini tutarlı bir sanat anlayışı içinde Ifade edebilirler. Kullandıkları diU,doğru ve güzel bir biçimde ,unabilirler. Farklı formatlarda yazılar yaza­bilirler. Sonuçta toplumun kültürüne katkıda bulunabiUr/er.)

2. Yazar, eseri yayınlama hakkını elinde bulunduran ilk kişi veya ku­rumdur. Sahip olmanın bir sonucu olarak, telif hakkını (copyright) ken­di kullanabilir. Yani kendi eserini kendisi basabilir. Veya ticari bir anlaş­

ma ile profesyonel bir yayıncıya devredebilir.

Yazarlar, yazdıkları eser türlerine göre farklı sıfatlar alabiUr/er. Şair, hi­kayeciı romancı, senarist, makaleci ve köşe yazarı gibi ...

Ülkemizdeki yazarların büyük bir kısmı, başka mesleklerde çalışırken

ara sıra yazan insanlardır. (Ancak sevindirici bir gelişme olarak; son yıl-

ADıM ADıM YAYıNCılıK

larda, yazarlığı bir meslekolarak yürütenlerin sayısın­

da bir artış gözlenmektedir.)

26

Telif anlaşması nelerikapsar?

Yayıncı ve yazar arala­rında bir telif sözleşmesi ya·parlar. (Yayınevi ve yazarın

haklarını korumaya yönelikörnek telif anlaşması elinizdeki kitabın ı18. sayfasına konulmuştur.

www.turdav.com.tr/dokumanlTeliCMetin.doc·dan alınıp isteğe göre de­

ğiştirilebilir.)

Bir yazarın, yayıncı ve editöründen beklentileri neler olabilir?

Bir yazar ister ki;

1. Metindeki bütün potansiyel, güzel bir tasarım ile ortaya çıkarılabiI­

sin. Anlam hataları, cümle düşüklüklerivarsa giderilebilsin. Gramer, tas­hih gibi konularda teknik destek verilsin ...

ı. Kitabın adı ve kapak çalışması, yeterince etkileyici ve merak uyan­dırıcı olsun. Hitap etmesi gereken kitleye uygun olsun ...

3. Kitap hakkında yeteri kadar reklam yapılabilsin ve neticede çok sa­

tılabilsin ...

4. Çok iyi bir telif ücreti alabilsin. Hakları, bir telif anla~ması ile açık·

ça belirlenip korunsun.

5. Eseri, hem geleneksel kitap satı~ından beklenilen bülü" özellikle­re sahip olsu", hem de ye"ilik getiıe" bir pazarlama yöntemi ve zaman­

lama ile piyasaya süıü\sü".

b. Bas\<.,ya su"ula" eseıi, \::ıiı soma\<i çal')malaıma I)IK tutacaK, )e'lKi­

l\i aıtııac.a\< \::ıiı açılım sa~l"'m ...

'Sol\uçta \::ıiı ,1a7.al isteı Ki \<.el\n\~\l\il\ ne, ,/a'l\l\<.\~\ml\ na, K\\a\lÇl 'leOKU,/UCUı\uı\da \::ıeKlel\tileıiKaı)ılal\a\::ıilsi"...

Kitabın Bütçe ve Maliyet Hesabı

Kitap hakkında verilen kararfar doğrultusunda, maliyet kalemleri be­lirmeye başlar. Tahmini maliyet, daha önceki tecrübelerin ışığında tes­pit edildiği gibi, o kitabın üretimi için ilgili kuruluşlardan alınan fiyattekliflerinin yardımı ile de oluşturulabilir.

Tahmini maliyeti belirlemek için toplanan bilgiler, çizelgesine aktarı­

lır. Sonuçta çizelge, kitabın tahmini bütçesini de göstermiş olur.

Elinizdeki kitabın tahmini maliyet çizelgesi dolduruldu. Maliyet çi­zelgesinin "mutlaka doldurulması gereken yerleri" tamamlanınca, kita­bın tahmini bütçesi ortaya çıkmış oldu.

Basımına karar verilen kitabın maliyeti nasıl çıkarılır?

Basımına karar verilen kitabın, önce tahmini maliyet çizelgesi çıkarı­

'f~:\:~~nun için yayın faaliyetine ait her safhanın maliyeti ayrı ayrı ele alı-

·!.~itabın telif, varsa tercüme, dizgi, editörlük gibi matbaaya kadarIlt9n tahmini hazırlık harcamaları yazılır.

. ";::4"'-

,<KiT~P ÖN M~ıi~ET Çiı.ElGESi

,

\ 1 ~'''L''''''''i\n ' 0'. \II..~~IW.R~~atı..Ili.t

t- JIô~PlK \ ıSll"\ \ cn.n.~ı\BllG\LERI

\ ",s""ı;Rlvıu ~tıcrlFll\Al«>

,

SI\Yf'l<IfQRIMnMAMUL JKITAP Islı\

URO,. [!WILi-ÜRETiMf BMLAMIı T.

I' YAlAR I<OL! MUTERChıl reSLNlARIHI.KWLIWlJ~CINSI

,fBAOI AUM ..inMIlI TUTAR TUTAR ~

" %8n~"' %18r.l<PA'ı\

DIGER %18is YI\PTlRlı.AN FIRl/.A AÇUlu.MllLAR TIlJ.R(TlI ~ KlWl.I rurA "'IIESABIURHlM lı:AıS,RfRl

0'" 18i Iç vf KAPAK TASARlıol

%18TAHSIH _PEMKIE

%18,,-%18IÇ.IIAPAKRESIM

%18OlzGI.ÇIKlŞ

%18<fllll ~AA %18

%18- OI<,;fH

%18<%18MONTAJ ~.

%18DIGERt

" %18

~- %18QJl';fR %18

-" t~ BASıM %18~ %18~ELH'ltl %18OO'M %18_.

%18i, BANDROl !lOlOGl'AM-'

"""fOltKAPAK % 18- ,,(JC~UJT Dl>'IŞUC1l1 %~a

~1(;ERCllT %18'.-- ,

%35TELIf n,lIf

°i~'i8NAAlIVELER

VERGIPAfl %18e OL/';ER 1~~"'P\!R~iR~ONRAS' %18

ClNHGIDm PAyı %18IŞLo1lı1Eil'ARI %18 -

ı INCI TOPlJ\l,<IJ\R-aIRI" W\LIVHI TOl'I.J\MWll~HI

MAlOlU$ HVATll KllVlh

llAJ.Oı uş FlrATI (Gl;~l GI{)~R QA.l<'ll

- EN SOI\I "IYA!><.!'.A.TI$ FIYATI KOVU

KARAR IlERII FN VElI' $ATıŞ TUTMI

ONAY PANOSU

MIlHAs~BE $ORUJIlUSIJ EDIIÔIClA ,.ORUMlUSU PAZARLAMA SORUlllUSUURUl", SORUMLUSU

YAyıNCı,iBu formu, www.lurdav.com.tr/dokuman/Ön Maliyt+Çizelgesi.x(s'den alabilirsiniz. ia

ADıM ADıM YAYıNCılıK

2. Kitabın imalatı için harcanafilm, iç ve kapak kağıdı, matbaa, cille ilgili tahmini maliyetleri yazılır.

3. Aşağıda özet halinde veriletahmini harcama kalemleri ilave edlir.

a. Depo, pazarlama ve dağıtım

maliyetlerinin bu kitaba isabet edetahmini payı,

b. Kitaba isabet eden tahminreklam promosyon maliyetleri,

c. Bu kitabın genel giderler içindeki tahmini payı.

Böylece;

- Kitabın baskıya verilene kadarki harcamalarının, genel maliyet içindeki payı,

- Kitabın yapımında harcanacak iç ve kapak kağıdının, genel maliyeiçindeki payı,

- Matbaa işinin genel maliyet içindeki payı,

- Ci lt işinin genel maliyet içindeki payı,

- Hamaliye, taşıma vs. gibi diğer giderlerin, genel maliyet içindeki pay

- Telif ücretinin genel maliyet içindeki payı (Telif ücreti brüt üzerinden % 17 gelir vergisi ve % 1B KDVolmak üzere toplam % 35 oranında kesinti yapılır),

- Vergilerin genel maliyet içindeki payı (Lütfen maliyet çizelgesinbakınız. Kitap/a.r satılırken % B KDV ile işlem görmektedir.)

- Kitapla ilgili ajans, reklam ve işletme bütçesinin, genel maliyet içindeki payı,

- Satış sonrası muhtemel harcama ve risklerin, genel maliyet içindeki payı tespit edilmiş olur.

Kitap maliyetinin dellişken özellikleri var mıdır?

Kitaplarla ilgili maliyetlerine tesir eden bazı özellikler vardır. Meselabasılan kitapların birim başına düşen maliyeti, baskı adedinin artmasıyı

30 ADıM ADıM YAYıNCıLıK

ıi

i '

düşebilir. Yayıncılıkta buna: "Baskı miktarının artması ile birim maliye­tin düşmesi" ilkesi denir.

Tahmini bütçe ve kitap maliyetinin tespiti için verdiğimiz çizelge birörnektir.

1. Baskı adedi ne olursa olsun, dellişmeyen maliyetler vardır. Editör·lük hizmetleri, dizgi, kapak tasarım, film gibi çalışmaların maliyeti, kita·bın baskı miktarı ve satış hızına bağlı olarak değişmez.

2. Kitap birim maliyetini artıran veya eksiiten bazı unsurlar vardır:

a. Baskı adedine göre otomatik olarak değişen bazı maliyet kalem·leri sayılabilir. Matbaa ve ciltevlerinin, belirli sayının üzerindeki işlem­

ler için, birim maliyete tesir eden indirim uygulamaları gibi. ..

b. Kullanılan malın kalitesine göre değişen bazı maliyet kalemlerivardır. Kağıdın cinsinin değişkenliği gibi ...

c. Kitaba ilave edilen ekstra harcamalar gibi ...

d. Kitap maliyetine tesir eden en büyük amillerden biri de kitabın

depoda bekleme süresidir. Diğer bir ifade ile kitabın satış süresinin tah·minierden az veya çok olması, kitabın maliyetini etkileyen özelliklerdir.

Bir kitabın üst fiyatı nasıl tespit edilir?

Kitabın üzeri fiyatını tespit etme aşamasında, Önce kararı etkileyecekunsurlar gözden geçirilir.

1. Bir kitabın üzeri fiyatını etkileyen en öncelikli unsur, O kitabın ma­liyetidir (Maliyet çizelgesine bakınız). Bunun ötesinde tür farkı, renk veılave baskılar, kağıt ve cilt kalitesi vs. gibi unsurlar fiyatı etkiler.

. 2. Kitabın üzeri fiyatını, kendi türündeki diller kitapların piyasadakifıyat aralıkları da etkiler.

a. Fiziki açıdan benzer olan bir kitabın piyasadaki satış fiyatına ba.kıl ır.

. . b. Aynı türdeki kitapların toptan ve perakende satışlarında yapılanındırim yüzdelerine bakılır.

. ~. Kitabın üzeri fiyatını, aynı türdeki kitapların, rekabet şartları içinde.kı fıyat aralıkları etkiler. (Mesela bir kitap marketlerde satışa sunulacak iseveya kampanya ürünü olarak kullanılacak ise, fiyatı ona göre belirlenir.)

~. Kitabın üzeri fiyatını, muhatap müşteri profili ve hangi amaçla ba­$ i '. ıŞ oldullu etkiler.

ılkarıdaki bilgilerin ışığında, kitaba verilecek üzeri fiyat tespit edil.r.

lde kültür yayıncılarının, fiyat tespiti için uyguladıkları şöyle bir'; bahse~ile~i1ir; Kitabın genel maliyetinin dört veya beş ileıtabın ust fıyatıdır. Bunu bır örnek ile gösterirsek;

b;p, maliyet çizelgesine göre; 3 TL'ye malolduğunu var saya.urumda, kitabın üst fiyatı 3x4 veya 3x5 = 12-15 TL aralığında

ADıM ADıM YAYINCIU

düşünülebilir. (Eğer kitabın konusu özel ve sınırlı bir alıcıya hitap ediyo'ise, fiyatı 20-30 TL aralığına çıkabilir.)

Kitabın üzeri fiyatının belirlenmesinde etkili başka unsurlar var mıdırı

Yukarıdaki bilgilerin ışığında, bir kitabın üzeri fiyatını 12 TL olarakbelirlemiş olalım ... Bu durumda yayıncının karı ne olabilir? Sorusununcevabını arayalım. Elbette toptan ve perakende satış indirimleri farklı

olacaktır. Ancak belirli bir miktar kitabın;

1. Toptan fiyatına % 50 indirimle,

2. Altı ay vade ile satıldığını düşünelim.

Bu durumda üzeri fiyatı 12 TL olan kitabımızın belirli bir miktarı, al­tı aylık vade ile 6 Tl fiyatına satıimış olur. Maliyeti olan 3 TL düşülürse,

geriye 3 TL kalmış olur.

Ancak bir kitabın, imalat maliyetine ilave olarak, devam eden bazı

giderleri olacaktır. Bir kitabın imalatından, son satılan kitabın tahsilinekadar geçen zaman dilimi aralığında, genel giderlere isabet edenmaliyeti vardır. Biraz daha açarsak;

- Depoda bekleme süresi sebebiyle maliyeti,

- Satı/an kitap/arın tahsilatı müddet; ve süreciyle ilgili maliyeti,

- Satış süresince yapılan masrafların birim kitap üzerindeki payı vs.sayılabilir.

:EıA610~SAYfA

HEDEfllllEFIYAT

_MALIm

a:~"

(

_~u~ro........aRIIIl.._bOLD.......,ltallKc:e ,~::.:.DIsıi--ıOIZGI

~GRAFiK SATıR ARAllGI

.IIPpQ~~!g .;

"~"G' ",'1 '" LE

~

Dizgi - Tashih - Mizanpaj

Elinizdeki kitabın;

. Diz/jisi, yazan tarafından yeplidığı için, tas/ak mizanpajı hazır/an­

d!. Kitap, bilgisayar ortaminda bir şablon sayfa üzerine aktan/dı.

- Metnin, di/bilgisi kurallarına uygun düzenlemesi kontrol edi/di.Düzelırne, tashih ve düzenleme/eri yaptldl.

- Uygun resim ve grafiklerin, konusuna uygun seçimleri yapıldı.

Oizgi hizmetleri neleri kapsar?

Oizgi, bugünün dünya şartlarında kolaylaşmıştır. Özellikle yayıncılık

işine ilgi duyan hemen herkesin, bilgisayar imkanı vardır. Ayrıca sayfahesabına göre, dizgi yapan şahıs ve kuruluşlar da mevcuttur.

Baskı öncesi, yazım hizmetleri için uygun bir yazılım programı kul­lanılır. (Mümkünse maksimum kapasiteli RAM ve hard disk tercih edil­melidir.)

Bir kitabın dizgi karakteri, kitabın turU ve hedef kitlenin özelliğine

seçilir.

t,

ı

Li

i

:aE.ŞABLON .SAYFAHEDEF KITLEFiYAT

___ MAliYET

""'FONT

....RAM

."",. PUNTO

......... NoRMaL

Cl)R~~~."",. "ARD DisK

......... TASLAK

t--0iZGi ....

GRAFiK SATıR ARAllGI

•zo>­'c;;;;,.;;§"".TEKNOLOJi cı:

Metnin tashihi nasıl yal!'!!rL

Tashih, yanlışlıkları düze/tme işlemidir. Bunun için;

1. Tasarımı biten sayfaların kağıt üzerine çıktıları alınır.

2. Oku'larak, dizgi ve görsel düzenlemede yapılmış muhtemel hata­lar tespit edilir.

3. Tashihler için isterse yazarı da çalışabilir. Ancak bu iş için, yayıne- I·

vi kadrosundaki düzeltmen, en uygunudur. Hatalı bölümler, bilgisayarortamında yeniden düzeltilir. ;

d4. Tads~ihi (düZıelbtm1e) YkaPh'lımış met,inler, ,şeffaf görüntülere (film, ay- ~""

ınger) onüştürü e i ece il e getıri mış O ur. .

Artık bugün grafikerlerin; masaüstü scanneri, bilgisayarı ve yazıcıları

vardır. Tasarladıkları, nerede ise her şeyi kağıda dökebilmektedirler... is- Ltenen form içinde dijitalortama kolayca aktarabilmektedirler. f·

:E~h!l\\ll\~M'"

IlEllHınn

F'V"''''_~~ılnl

a:""RAM......PUNTO_....... _bOLDV'wliIBUlC....... HAliD plsıc

...... ı.\Ô\'r,

t-oiZGI v

"IlAFiK SAım ARAllGI

el inPH',S'ı" §

H.'~"";" .

Kitap Tasarımı

(

Elinizdeki kitabm, iç ve kapak tasarımıyla beraber, grafik çalışmaları­

na başlandı. Tasarım öğeleri sırayla ele alındı.

Birincİ olarak, kitabın fiziki boyutları düşünüldii. Okuyucu için rahat

ku/lanım sağlayacak, en uygun kitap boyutunun brüt 1&.5x2J.5 cm ol-

duğu kararı verildi.ikinci olarak, kitabın bu boyuta uygun genel görselligi (dokusu) ele

alındı. iç sayfa ve kapak dokusu öyle olmalıydı ki kitabın içindeki şekıl­lerin sunumu kitabın ku/lal1lmınl kolaylaştıısın... Nesnelere dıkkat çek­

mek için renk, parlaklık ve matiık alanları tespit edildi.

Üçiincü olarak, görse/liğinin detaylandırılması ele alındı. Kapak ve ıÇ

k çekil yanında kitap sayfalarına bakıldığında, dıkkat çekılecek konu­ren" .. iilar ile rahatlık sağlayacak boşluklar ele alındı. Sayia dOzenının nası 0-

ma.sı gerektiği, kitaptaki boşluklarla beraber düşünüldü. Böylece en uy-

resı'm grafik ve şekil gibi unsurların dağılımı planlanmış oldu.gL/n yazı, - i

ADıM ADıM YAYıN

Bir yayıncı;

1. Eğer metin, bilgisayardadizili olarak gelmemiş ise,müweddelerin dizgisi yaptırı­

fır. (Pek çok yayınevi, dizgihizmetini yapan kadroyu bün­yesinde bulundurur).

2. Dizgiden sonra dıızelt­

me, tashih ve dllzenlemeleriyapılır.

3. Dizgi hizmetleriyle ilgiliolarak, basılacak yayının tür, ebat, adet, baskı, cilt türü, kağıt ve kapakseçimi konularında karar verilmiş olur (Kararlar, editörün başkanlığında­

ki komisyonun çalışması sonucunda verilir).

4. Dizginin, basılacak yayına uygun bir mizanpaj ha/ine getirilmesisağlanır. (Ana başlık, bölilm başlıkları, harf karakteri, punto gibi tekniközelliklerin seçimi yapılır.)

5. Kapak tasarım ve grafik çalışması dizgi hizmetleri sonunda yapılır.

Böylece çalışma, baskıya hazır hale getirilmiş ve aynı zamanda kita­bın, ön maliyetiyle ilgili bilgiler tamamlanmış olur.

· ."-'io'!!. 36

r,38 39

'~ ..'

,ı,l, i{i,t·",

Siz de Yayıncı Olabilirsiniz!..Konu başlıkları Optimatürk,

20 punta

T.5 U~ boşluk

2.5 cm boşluk

konu ile ilgilivinyeti

çapı 5.5 cm.

. ··Xıtap. yayıncılığ,ı, okuyarak b~reJJHir mi?

Bil' ilKm. kiıap y,ıVHlulir,IllI, OklJYilr,lk öğrenehilir. Uiııittleki kiı,ıb!

ılw)'cllll,lr görl'cc~k!iı ~iı kil-ıp V.:ıyllKılıKlnlll genel il,\{.'lf'rilıi <ıı\ı.ı~ılıı· hlile~l:'tirnıük hiç lle 'v," ".. '. bı oki/lo-,ı(<ı1-. i,e

ıerilen orm,kkr Metie:ı, OptimaLürk ve 11.5 punto. /lf'k çok tcnıl'l

ilgiy~ :"ıfıip ül Ilk satır boşluğu 0.5 cm. y_ıyııılayübilir.Satır aralığı utomaLik.

YaymCllık Jr, " b i :linilfic'·,· k,'la-raragraf oş uğu 0.1 cm. ")11) ht~m bi. ör , Amatör kitap.l\'ll1ulIÜınd,1fl öte l)pl~i (ıLL lıı.iyıik l<1yd<!~I'

i

ı!

Ja i

-boıtğu t

Tl~ Ltli~ ıh:'5

rıi ro

i~

i

İ,r ;"\(",It~ği h,lkkııx(,ı pıofesvUfll'l bil~i sahibı (Jlın,ık I~(ı~}'.:rı yayıneı!;ır ilt" i i

:? 'ıd,lrlflllllll7l' btılnıdyl (ltI~ull( il yP111 gırışımeıleıf' Ol,ll<ıltlır i

I

1 ",,;boşluk ' i

Kımler yayıncılık yapabılır? iKılcıp \,ı\ın( /Isıııı Il<ıkkııııl" illl.ı/iJılgı s,ıhıbı ol,ın hc'ık. s ı'ıp,ılıılıı j 1

nr,ık PI,)lt<;\nrw] <IIJ,ınıd,1 \,Wllh.ılık v<ıp,ı!ıılnı('k bp olK,ıllı/e ı~ıdıı _~ _

~>~5 i

~s-:::: i ~.D~ •- ,__ 16.5crn ­

l&----~ kdğıdın brutenı17 'i cm--

: sayfaboşJu~u

2 Cin

ı

f(DIM~DIM YAYıNCılıK

Ev

"No~ cE v- ~:2,...;.DNC

-o,,,,o~

SAYFA TASLAK ÇALIŞMASI (% 30 küçültülmüştür)

lt----,-- --, kağ"ı'n b,"~ enı 17 S cnı ~- ____i,__ j kesımyerı _~_ lb J un ~ __~_ i

1 Saytalard;ıkı yazı alanının enı 12.5 cm ,:1'~§i m(3'~

_ .D --cJ---t-~

I

,i"~ \.ı;'\jJIS'. t i ~,<:; \ \ \ ,'lı, i i ~ (Us! başlık OpıımJturk, 10 j.JUlıtO) --

-,.~_:? CI.~P.Q~-~.!<.._--------- Sayfanumaraları

((lpt1matiırk,

LO punto

AR 1.t.,('.,o.'QIM.YAYIN Cil i K

1. Kitabın kallıdı, eni, boyu, rengi hakkında karar:

a. Brüt ebadının 17.5x25 cm olması,

b. Kağıt cinsinin Toprak, 80 gr. ve I. hamur olması,

c. Oört renk baskı yapilmasına karar verildi.

Böylece, kitapta kullanılacak kağıdın 70xl00 cm ebadında olması da

netleşmiş oldu.2. Kitabın temel tasarım (ön çalışma) hakkında karar:

Kitaba girecek yazı ve görsel unsurlann Slfası ve yeri ıespit edil­di. Örnek metnin bilgisayar çıktilan alınıp, üzerinde ayrınttiı taslak ça­

lişması yapildı.

Bu aşamada; "metin görOnüşü"nün nasil olacağı konusu elealındı. Basilacak kitabın QuarkXPress programına göre;

a. Fontu Optima Türk (Yazı karakteri),

b. Puntosu 11.5 (Punto, harf büyüklüğü demektir. Bir harfin yük­sekliği milimetre olarak ölçülüp dörde bölünürse, yaklaşık puntosu tespitedilebilir. Kitaplarda harfbüyüklükleri genellikle 9-12 punto arasındadif.),

c. Satır boyu 0.5 cm ve

d. Satırlann birbirine olan aralık boyunun otomatik olmasına

karar verildi.3. Elinizdeki kitaba ait metnin sayfadaki yeri hakkında karar veril­

di. Metin en ve boyunun 12.5x20 cm olması karan almd/. Böylece üst,alt, sağ ve 501 kısımlarda kalacak boşluğun ne kadar olacağı belirlenmiş

oldu. (Sayfalann üstü ve altı 1.75'er cm, sağı ve solu 2'şer cm olarak

boşluk ölçüler; tespit edilmiş oldu.)

4. Kitabın sayfa numaralarının üste konulmasına karar verildi.

5. Bu arada kitabın, isim ve bölüm başlıklarının ne tür ve büyük­

lükteki harflerle yazılacağı belirlendi.b. Kitabın jenerilline girecek bilgilerin kararı verildi. (ISBN numa­

rasının alınması, baskı ve cilt yapılacak kuruluşların önceden tespit edil-ımesi ve jeneriğe yazılması sağland!.) .

Kitapta bir bütünlük ile beraber; nerede zıtlık, nerede vurgu, nerne olması gerekiyorsa, onlar belirlendi. Böylece kitabın bütünlüğO

uygunluk ve denge korunmaya çalışıldı. Neticede albenis; olan,ii bir eser üretilmeye çalışıldı.

1.4pl. 1.6.piI.

CMYK

r ,.ıl @

••

O.5p" 0.01>1". O.7pt. O,BpL O,IlPt. ,ııı.

fıil!'Ullli•••••[ıM1IIIII••

~~Ja•••••••gm••

~J.\'i!!l....,: .

&"~~6!••••••IJLI'S •••••

M ••••• '.9 ••• '•••

~!~•••iil';'!' ••••••

!mm ••••••••~ii••••••••~ .

~ıl}1•••••••••

~ '.el •••••••• i.••••••••••••

gıı•••••••••

O.4P1O.3pI.cı.::rpl.O.lpt.

00N

'"">E

'":o~c

"'"

::ı~

o.o

'"-

O,05pı.

O,'pl.

------".

43

--i

ırLi

Li

iı

'~ i~ :<

~ - ~

i ~i ~~ i~i ,~

ıLi

_____.... YAZIAlANII2.1CM .....~_____ i

___S~A~Y.F~A~K~E~NcA,-R=80=Ş~L~U~G__Uc- ~JlB.5 CM KEsiM (TıRAŞ) PAYı

--------c-~KAGlTENI17.5CMot(

SLAK SAYFA PLANI % 40 ORANıNDA KÜÇÜlTÜlMÜŞTÜR.

l'~rda sağdan, çift sayfalarda soldan traş payı verilir. Yukarıdaki örnekmüstakil sayfaya göre yapılmıştır.)

A[)fM·AOIM Y~YINCIllK

---------J.... KAG�T ENi 17.5 CM ..ot((---------

lır=~------'B-).5..CM KESiM (TıRAŞ) PAYıi i SAYFA KENAR BOŞLUGU

... YAZlAlANI12.5Cl1 .....;.------

iı i

i~ ~~ i~ ~:::ı:; ~

b ~ ~~ ~ Lf,15"' ~;2 gj

'<a'lm me..\eıinde \a,a.nmc,\,\<.l:>nemii midir'Kıta? \.asanmc\\\~\n\, 'fa.'f\t'\c\\at '{a'Çl\.\ğ\ ~Sb\', ed.ltöi, ie~5am, mat\) ,

da ,1a~a\:ıi\i!. "nca\<., \:ıu aa a'ln \:ıir ~tO\es'lone\ me,\el< da\ıdır. '1a'l.i\ı"ta, \:ıa!jannın önemli \:ıir unsurudur.

Bir kitabın grafik tasarımına ne zaman başlanır?

Dizgi bitirildikten sonra grafik tasarımına başlanır. Kitap için seçilenebada uygun tasarım çalışması yapılır. Bunun için;

1. Düz metinin sayfadaki konumu hakkında karar verilir.

2. Kitap ve bölüm başlıklarının nasıl olacağı ve konumları tespit edi­lir.

3. Kitapta yer alacak görsel unsurların seçim ve yerleri tespit edilir.(Spot gibi farklı yazı unsurlarının tespiti ve yerleştirileceği yerlerin planı

yapılır. Keza fotoğraf veya resim konacak yerler belirlenir.)

Karara uygun bir taslak mizanpajı hazırlanır. Metin, bilgisayar orta­mında bir şablon sayfa üzerine aktarılır. Hedef kitlenin (kitabı okuyaca­ğını düşündüğümüz kesimin) özelliğine göre;

1. Kitabın tUrO,

2. Kitabm ebadı,

,. Oi1.ıi I<aral<teri \:ıe\ir\enit.

"'onuçta dizi\mi!j metin \Le i\a\le\erinin, seçi\en tas\aıa u'l'i',un \:ıir !je­

\<.i\ae ,a'l\a\ara aaı,\,mı ,aı\anml!jo\u!.

Basılacak kitabın tasarım çalışmasına nasıl başlanır?

Başarılı bir tasarım çalışmasına, ön taslak ile başlanır. Bunun için;

1. Kitabın ebadı, kağıt cinsi ve baskıda kullanılacak renk gibi ana ko­nular hakkında karar verilir. Buraya kadar olan çalışmalar, kaba taslakanlamındadır.

2. Daha sonra temel tasarıma başlanır. Kitaba girecek yazı ve görselunsurların sırası ve yeri tespit edilir. Genel konularda karar verildiktensonra, bilgisayar ekranı veya kağıt çıktıları üzerinde, ayrıntılı taslak ça­lışmasına geçilir.

4S

muhtevası ile betaber dış güzelliğininuyumlu o\ma­

tıtaşımasına sebep olu\.

2. Basılacak kitaba ait metnin sayfadaki yeri hakkında en uygun ka­

rar verilir.

a. Sayfayı kaplayan yaz,ların en ve boyu hakkında karar verilir. Birsayfadaki yazılı alanın üst, alt, sağ ve sol kısmında kalacak boşlukların

ne kadar olacağı tespit edilmiş olur. (39 ve 48. sayfalara bakınız)

~atlmlt\da.han!!.i i~\em\et \!,ı:>zden \!.e<;iti\it~~ ıötünü~ünün \<.atatım ~ete'oi\me\<. içm, e,etin ,unumuna teslt

·\'ıtün un,ur\ar ıÖ1.den ıeçiti\i\.

1. Basılacak kitabm harl\eriy\e ilıili dött Konuda Katat ~erilir·.

r-~ı~;~~ar:~erti~~y-:mfo:tseçil~r. -~----~-~ b. Yazının karakter boyu yani punto tespit edilir.

~ c. Sayfa içinde satırların boyunun ne kadar olacağı ve

j d. Satırların birbirine göre; aralık boyu hakkında kararlar alınır."? ----- ---- --- - --~" ------ ------ --~~ - - ~- .-- - ,----- ----~~- ------------- -------

ADıM ADıM;;;"

Örnek olarak,kitabın kapak tasarımi

alabiliriz. "

Kitabın iç ve kapa i

maloluş ile ilgili ekon';uygunluğu elbette önemliôı

Ancak ondan da önemlisi, ki,tabı sattıracak bir çekiciliği- .

nin olmasıdır. işte bu, isabetli

tasanm ile elde edilebilir.

Şimdi bir kapak tasanmını

ele alalım;

1. Kapak tasanmı (ebadı, resim veya grafiği, renk, desen tercihleri)güzelolabilir. Ama bu yeterli değildir. Çünkü kapakta, bir de kitabın tü­rünü belli edecek özellikler o/malıdır. Aynı zamanda bu özellik çekicide olmalıdır. Böylece kitaplar, kendi Wrlerinde rekabet edebilecek vekendi kendilerini sattıracak bir özelliğe kavuşmuş olacaklardır.

2. Tasanmcılar, yalnız kendi zevki için tasanm yapmaz ve yapamaz­lar. iyi bir tasanmcı; yazann, dağltıcının, satıcının, kütüphanecinin veokurun gözüyle de bakmak durumundadır. Tasanmcılar her şeyden ön­ce, kitabın içeriği hakkında bilgi sahibi olmalıdır.

Tıınall!ılJ(sı",ss",ill Yayıncılık

Ço!< I<shn (hır" IMi) Yayıncılık

Çok I<afrn (E:>:tra 601d) --yayınc--.-.--;k

""'Çızgr(Uooerlrn .., Yayıncıhk

Bir kitabın başanlı tasanm' neler getirir?

Kitabın başaniı tasanmı;

1. Yazarı için maddi ve manevi bir tatmin kaynağına sebep olur.

2. Yayıncı için hedefe ulaşma... Tasarruflu bir üretim ve ekonomikfaydaya (kazanca) sebep olur.

3. Okur için istifade edilebi/ir bir anlaşılır/ık, çekicilik ve okuma ra­hatlığına sebep olur.

4. Matbaacı ve ciltçi için sanatını sergileme imkanı bulmaya ve so­nuçta pratik bir kazanca sebep o/ur.

5. Kütüphaneci için, okuyucuya uygun bir muhteva ile beraber bas­k, ve cilt kalitesinin sağlanmış olması, tercih edilmeye sebep o/ur.

Tımai<lı (Şelif) Yayıncılık

Yayıncılık

Yayıncılık

YAYıNCıLıK

46 ADıM, ADıM ,Y~YI NCIll K,

Elinizdeki kitabm kapak tasarım çaltşması şöyle yapıldı:

Önce grafiker, ressam ve tasarlmClya, kiıabın içeriği hakkında bilgiverildi. Alternatifli olarak kapak resim ve grafik çaltşmalarlna başlandı.

Metnin özelliğine göre; kapağa konacak yazı, grafik ve resim üzerindeoy/ama yapıldı. En uygun alanını seçmek için editör başta olmak üzeregrafiker, ressam, tasarlmcı ve satış bölüm yetkililerinin görüşleri alındık­

tan sonra karar verildi.

Tasarım s"asmda, kitabm kaç adet basılacağı henüz netlik kazanma­m/ştı. Çünkü hu kitabm pek çok kitaptan farkıt olarak, kapak içlcri dedört renk basilacaktl. Eğer haskı miktarl, liraj sebebiyle doğacak fiyat ar­!ışına menfi yönde etki yapacak ise revalta basımına karar verilecekti.

uf!unla bağlantilı olarak kullanilacak en uygun kağıdın 64x90 cm, 350ar/ak kuşe olması kararı verilmiş oldu.

landacak iç kağıdı/) gramaj ağır/ığma göre, kitabın sırt kalınlığı be-,.,i: (Kitap 260 sayfa olduğuna göre; 80 gramlık 130 kağıdm bir ara-

i ile 14 mm 'lik sırt kalınltğı bulunmuş oldu.)

Kapak Tasarımı

==ŞABtON 5A~F~

"EDEFmUf'IYA"

_MAliYE!

a: fONT

RAM.....PUNTO

-'"'''''~_bOLO,,"-,liıLIK

.....HAAD Dıa•

..... rAslA~

I--OIZOI

GRAFiK SATıR ARAllGIellpPii

f"""'HnJO ır ~

Font Punto ve Satır Aralıllı bilgileri

Tasarımın unsurlarından yazı tipi (font) çok çeşitlenmiştir. Bunun

ötesinde;

- Harflerin bOyüklOllü,

_ Harfleıin nonnal, bold ve ita\ik o\a,ak le,cih kolaylığı,

_ Haı\leıin aıa bo\lutu (ewas),

_ Haı\\eıin 'ja\a.'j u\ın\ıtı (eL hl",\I'M,

_ Haıl\eıin ,1uhndan a~aıl'laolan dilı.e'j ~",\ııı ('oaca\<. \<.al",lı'/,l) ,"I . de' salı< u1.unll.l~u, salı< "'''SI'

\',,'oi del"yl"ı çoğ"lml~lI'. ~I.lnl.ln o es'" , . .. .. zen- ;bO'i\uk gibi kombinasyonlar ne yayınc,hğm sanat ve tekm\<. yonu

gin\e'imiştir. -~-~~--~~--~---;G--~-~~~'~'

Tasarım mı, editörlUk mO, imalat mı, pazarlama mı daha önemli?

Hepsi de önemlidir.Tasarım ve imalat bölümünün başarısı, mutlaka pazarlama bölümüne

tesir edecektir. Diğer bir ifade ile pazarlama bölümü ile ilgili kalıcı ba­şarının altında, tasarım ve imalatın başarısı yatmaktadır.

Sonuçta editör dahil bir yayınevinde çalışan herkes, satış bölümününüreteceği gelir düzey ve hızına bağımlı bulunmaktadır. Demek ki satış

bölUmOnUn başarısı herkesi ilgilendirmektedir. Bunun için bütün birim­

ler, satış bölümü ile etkileşim içinde olmalıdır.

Aslında sadece satış bölümü ile beraber her birim, birbirinin motive­

sini artırıcı faaliyet göstermek durumundadır.

b. Sayfa numaralarının nereye konulacağı kararı verilir.

3. Basılacak kitabın, isim ve bölOm başlıklarının nasıl yazılacağı be­

lirlenir.4. Kullanılacak kalllt tUrO, ne tür baskı yapılacağı, kapak kağıt ve bas­

kısının özellikleri, ne tür cilt yapılacağı hakkında kararlar verilir.

5. Kitabın jenerilline girecek bilgiler tespit ve kontrol edilir. (Elinizde­

ki kitabın ikinci sayfasına bakınız.)

49

; '~-:':.,,:;~~;•

AHMET VURAL

----- -

• i

l_". ."_' •

Kapak tasanmı için di~kat edilecek Itenel prensipler nelerdir?

1. Tasarımcıya, önce kitabın içeriği hakkında bilgi verilir. Böylelikle ka­pakta kullanılacak resim ve tasarımın kitabın konusuna uygun olması sağlan­

mış olur. (Seçilen resmin, uygun çözünürlüğe sahip olmasına dikkat edilir.)

2. Kapakta kuHamlacak resim veya grafiğin, yayın (teliO haklarının

alınmış olmasına dikkat edilir.3. Kitabın ismi ile yazarının adı ve soyadının uygun punto/renk ile

yazılması sağlanır.

4. Kapağın ön kısmı gibi, sırt ve arka kıslrT)ları için de uygun bir tasa­rımın yapılması sağlanır. Arka kapakta;

a. Kitabın tanıtımı veya kitapla ilgili yorum konacak şekilde uygundüzenleme yapılır. (Yazarın biyografisi de konabilir.)

b. Kitabın ISBN ve barkod numaraları, uygun yere yerleştirilir...

5. Kapağın iç kısımlarına konacak reklamlar, aynı şablon kullanılarak

yerleştirildi.

i ::;';;';'IIN(llIK

rilsarıma uygun kapağın ön, arka ve sırl ldraf/arı düzenlenmiş oldu.

Kapa.~ın prova bdSkl örneği, kağıt üzerine a/ınardk, 50/1 kontrol/cri yapıldı.

Alınan kararlar ve kapağın son hali, yayıncının onayına sunuldu.

Kitap kapağı çalışması, bilgisayar marifetiyle DVD yoluyla matbaayadirekt aktarıldı. Matbaa, eTP teknolojisi kul/andığı için film ve montajyapmadan direkt kalIba pozlam/ş oldu.

.... ~

~>-z= :=i..

'::ı "'.. ~•:ıl •'" :E-; ..

~~

:E ..~

~...;:5 ~..~ "">-

i ....""..

" ""'-

._ _-r-._-

23•• CiL

I'

,.._- --_.._.

~~s i'-f1!l:.ı''''_D KA_PI_I..:.15M_I::.15':::.IT.:..YA1:::15:::1I_+--+__L ".:Yill:":.:11:5M:..I_....:g:...-U~~ ~

;

.S1

li""" ~.

C .. T. O,,~"-..ImTOPHANESa

• '.'''' ,...·...... cııı

ADıM ADiwYAYINCıtlK

.f:'i"i"Cr-lt.-:ıoı;I't".-.ı:rt.,e t7fl!,.,If.ıılj'!;rl!; ":ın t; ı::-m'ı:t·:enl( r; .. t. t lıt

~~i!

.= ..

so_ -~... _-

ı:ıııı:U8',$~,·,I~,,,i '_ ,."' ••1!~ .... !!O · "f~-","ID .. @·ar!·".a.'... ·,I ... II!... I\ •

. "§,.:-':I

. ~.:~.

,~:

"Il"

"00co.,i'(

"'..r.,'"

"'~,.H

FreeHand programında kitap kapağının bitmiş hali (filme hazır hale gelişi).

Neticede, kitap kapağının ön, arka ve sırt kısımlarının, maksadına

uygun ve bir bütünlük içinde olmasına dikkat edilir.

Bir kitabın kapa~ı hakkında alınacak özet kararlar:

Kapakta başarı için profesyonel bir tasarımcı, ressam veya bu göreviüstlenen grafik işlemlerinde uzman kişi çalıştırılmalıdır.

1. Basılan metin/erin kitap haline getirilip daha çok kişiye ulaşmasını

sağlamak için, muhtevaya uygun kapak seçimi birinci adımdır. Kitabın

özelliğini ve içeriğini aksettirebilen, aynı zamanda farklı çekiciliği olankapak/ar, başarılı sayılır. Bunun için;

a. Kitap kapağının ka!!ıt rengi, ebat ve gramajı iç baskıya uyumlu

olarak tasarlanır.

b. Kaııağakonacak kitall ismi ~e yazı kaTakteTi, ~ralik ~e Tesim ka­

rarlan; meınin özelliğine ~öre ~erilir. \<..aııa\<.tl bulunması ~ereken maT­

\la, ISBN, baTkat ~e bandmı 'jerleri belirlenir.

1. \<..aııaimön, ar\<.a ~e s\ıt tlra\lan'jla ilı\li ı;al\~malar tamamlanınca,

ı;a\\~ma\ar te\<.rar 'bözden 'be~\ri\\t.

, i

1l.Sx16.5 cm16.Sx23.S cm15.SxlS.5 cm

lS.Sx21.S cm21.Sx29.S cm

= 13.Sx21 cm

= 9.5x13.5 cm13.5x19.5 cm19.5x27.5 cm

57x88 cm kağıt

<ım I<.ulland'%ı I<.a%ıt enal\a­u kağıtlardan üretilen I<.itap

oylan genelde ~u ~eki\dedi<:

'ınaı, Üle\\c.i \Le ~uaı\ama­Ci gini l<.itapla aıal<.alll<.im \laı,a,

I<.apal<. loal<.l<.ında lil<.iıleıi alım!.

3. Kapak çalışma>! tamamla­nınca, lilme a\mır ve astro\omüzerine montaj yaptın!ır. (Yeniteknolojiye göre, liIm çıkış üni­tesinden direkt olarak montajlı

çıkış alınabilir. Baskı yapacakkuruluş ve makinelerinin tek­nolojik gelişmişliğine göre; bil­gisayar üzerinde montaj halinegetirilmiş metinler, direkt kaIıp­

lara; CD, DYO, e-mail aracılı­

ğıyla da aktanlabiiiı.)

Kapağın kaç adet basılaca~ı bilgisinden hareketle, tespit edilen kağı­

dın alım karan verilir. Çok kullanılan kapak örnekleri ölçüleri yukandaolup, Türdav Yayın Grubu'na ait kitap örneklerinin sergilendiği raflar 54.

ve 55. sayfalardadır.

'"

LO

LO

oc

9 "~ Le

'" '"

S.'oE.. ....,Js,.

11[< ... ~t .. ~i LLL< -: ~

Euol

Euol

z'o

'e - ,,. --,:g-

I!

,Js,.

Z:~~. ,. s

~i

-

-=-

'lOLO..

: iii

...-~.~\ lll --..0; '.~\ iii ..9r:L' __l!_~:=~==""'======~i:"·==--~=="'::::'.-oı-~--,ı..__~'i::~·_·__'_"' I_J---ı'.Kitap kapağının ve kapak içlerinin basılacağı 64x9ü cm ebadındaki tabaka kağıdın

küçültülmüş hali yukarıya alınmıştır. Bır tabaka kağıttan dört kapak ve dört ayraç elde

edileceği hesap edilmiştir. (Kesim payları dahil, çaltşma ölçüleri)

Editörlük

"Editör" kelimesine pek çok anlam yüklenmektedir. Metin düzenleyi­

ci, biçimlendirici, yayımcı ve yazı işleri müdürü gibi...

Yayıncılıkta, "editör" kelimesine yüklenen genel anlam düzenleyici­

dir. Yazıları yeniden düzenleyerek yayıma hazırlayan kimsedir. Zaten in­gilizce edit; düzenlemek, biçimlendirme ve kurgulama anlamlarına gel­

mektedir.

Elinizdeki kitap için editör;

_ Yazan i/e telif anlaşması yaptı. (Editöı; adına yapilacak anlaşmayı,

yardımcısı veya muhasebe bölumünden ilgilinin koordinesiyle de yaptira­

bIlir. Bu kitaba has olarak yaymCl, aym zamanda editörlük de yapmışttr.)

_ Kitap sayfalannm prova ÇlkllSm1 aldınp, metni musahhihe okuttu

ve sonra bizzat okudu.

_ Tashihleri dizgiye verip, sayra/ann son ?eklini a!dIrdl.

_ Kitabın iç ve kapak tasanmlannm koordineli bir şekilde tamamlan­

masını sağladı.

DiYALOG

· ..

59

•Başarılı editörler, sadece sa­

tıcıların fikrini almakla kalm"z.Satılacak kitapları, anlaşılır birdil ile özetleyerek, muhatapokuyucu kitlesini, kitap hakkın­

da bilgilendirmiş olur/ar. Diğer

bir ifade ile satışla ilgili ilk arzu­yu uyandırırlar."

AD.lM ADıM YAYıNCılıK

Aslında konusunda uzmanlık

isteyen editörlüğü;

1. Edebiyatla ilgili inceliklerehakim kişiler yapabilir.

2. Yayına sunacağı eserin anakonusuyla ilgili yeterli bilgiye sa­hip kişiler yapabilir.

3. Yayın sektöründe koordinas­yonu sağlayabilecek kişiler yapa­bilir. Çünkü editör/er;

a. Yazar, ressam, dizgi ve ta­

sarımcıyla ilgili işleri koordineeden kişilerdir.

b. Kararlarını, üretim ve satış bölümleriyle koordine ederek verenkişilerdir.

Aslında editörlüğü geliştiren fikir/er, müşteri ve satış temsilcileriylesıkı bir iletişim sonucunda elde edilebilir. Çünkü kitap satıcıları, bir türeditör/ük bölümünün gözü ve kulağı gibidir. Başarılı editör/er, sadecesatıcıların fikrini almakla kalmaz. Satılacak kitapları, anlaşılır bir dil ileözetleyerek, muhatap okuyucu kitlesini, kitap hakkında bilgilendirmiş

olurlar. Diğer bir ifade ile satışla ilgili ilk arzuyu uyandırır/ar.

Kitabın ilk satıcısı editördür. Elbette editör/er, kitabı bir madde olarakdeğil, fikir olarak satan kişilerdir. Diğer bir ifade ile editör/er, yeni üreti­len kitapları satış

kadrolarına tanı ta­rak, bir tür satışın

önünü açmış olur­lar. Kitabın özellik­lerine işaret ederek

(satıcıları heveslen­':'miş, heyecan­

, mış olurlar.

ADıM ADıM YAYıNCılıK

- }enerik sayfasının doğru

o/up o/madığını kontrol etti.

.. Son şekil, yayıncmın olla­yına sunulduktan sonra; iç vekapak sayfala"llm DVD aracı­

!lğıyla matbaaya aktarı/masmı

sağladı.

- Prova (aza/it) baskı a!lna­rak son kontrolü yaptldı ve ba­sım kararı verildi.

Editör kimdir, kimlere karşı ve ne kadar sorumludurl

O1.e\le editörler, baSKı öncesi i~\em\eri orı;anizeeden Ki~i\erdir.Edi­

\ör\er 'i0.,1 \f\0'lo. \<.o.r1' ,orul'\\\uduı\o.r.

'i'ıÜ'iü\<. ,1o.,1,l\e\l\er\nde o\r ,1",1,nol\\l\ ,1Öne\,I'\\\nde, \<.onu c,e~,\\\\\~\l\<i\ \<\\0." oo.'\<."\f\" 'böre \Le\<. c,o\<. ed\\öl 'böıe\l o.\,,'tiI\l'\\e\<.\ed\\. \<.\ıc,-:

\Le ,1en ." , i. d " ~''1<,~"~\I\e\l\eı\nde i,e 'i ",1\f\O\o.ı, o.,1n, 1.0.1'\\0.nd" \0.'''"1'\\0'''' \Le e '\\:ıl U .

~apm"\<.\,,d,,\ar ... Kez" m,,\\ıo." \Le c.i\\e\li~\e i\\~\<.i\eıi de \ıizzo.t\<.en~düzen\emeKted\r\er.

58

Editörler, nasıl biri olmalı

ve nasıl çalışmalıdırl

Editör/er; sözlük, ansiklope­di, atlas gibi başvuru kütüpha­nesini kullanmak durumunda­dırlar. Genelde editör/er;

1. Genel bir eğitim-kültür

seviyesinde olmalı,

2. Entelektüel merak ve biri-kim sahibi olmalı,

3. Her konuda okuma sevgisi ve şevki bulunmalı,

4. Dil konularında duyarlı kişilerden olmalıdır ...

Editör çalışırken, yazarı ile fikir alışverişinde bulunmalıdır. Gerekiyor­sa, metni düzeltmeli veya düzeltilmesi için yazarına iade etmelidir.

Her editör, her kitaba editörlük yapabilir mi?

Bir metinle ilgili redaksiyon çalışması, ihtisas isteyen bir iştir. O yüz­den, kitabın konusuna uygun bir editör seçiminin yapılması önemlidir.Çünkü isabetli bir editör, hataları düzeltmekten öte, mevcut meıini ge­liştirerek daha da tekamül ettirebilccek demektir.

Kitabın yayınlanma ana gayesi, ister para kazanmak isterse toplumahizmet olsun ... Konusuna hakim bir editörün seçimi çok önemlidir.

61'Aii5./M ADıM YAYINCıC1K

3. Muhtemel eksiklik ve aksaklıklar için yazarıyla irtibatlı olarak ça­

lışırlar.

4. Tashih ve düzeltmeler işlenrnek için tekrar sayfa tasarımcısına veya

grafikere verirler. Kitap sayfalarının prova çıktısını aldırıp, değiştirilen

yerlere dikkat ederek tekrar okurlar.

5. iç ve kapak tasarımcılarıylakoordineli çalışırlar.

6. Tasarıma uygun, kitap iç ve kapak baskı sayısını da göz önüne ala­

rak, kağıt alımıyla ilgili ihtiyaç listesini yayıncıya!yardımclSına bildirir­

ler.

7. Kitap sayfaları son şeklini alınca, montaj vs. gibi teknik hazırlıklar

için film veya aydınger çıktılarının alınmasını sağlarlar. Jenerik sayfası

dahil balOn eserin son kontrollerin; yaparlar.

B. Baskıda kullanılacak kağıt ebadına göre montaj yaptırıp, matbaa­

ya teslim edilmesini sağlarlar. Yine kapasitesiyle ilgili olarak montaj iş­

lerini, matbaa firması da üstlenebilir. (Baskısı yapılacak matbaa makine­

sinin !ürüne göre kitap sayfaları CD, DVO, flaş bellek veya e-mail ara­

cılığıyla da gönderilebilir.)

ADıM ADıM YAYIN·CIlIK.~.

60-'

Editörün, bir metni okuma ve sonuçlandırmaaşamaları nelerdir?

Editörler, "basılabilir" raporunu aldıktan sonra metni okumaya baş­

larıar. Diğer bir ifade ile okunmaya de­ğer hale getirmek için gayret gösterir­ler. Bunun için;

1. Ön elemeden geçmiş metinleri,dikkatlice okurlar.

2. Basım kararı verildikten sonra ya­zarıyla telif anlaşması yaparlar/yaptırır­

lar. Eğer dizgi,i önceden yapılmamış

ise dizgi ve mizanpaj gibi teknik hiz­metlerini yaptırırlar.

Bir eser hakkında, editörü ilgilendiren ilk rapor, hangi konuları kap~

sal11alıdi r?

Eser hakkındaki ilk rapor, aşağıdaki konulara cevap arayacak şekilde

olmalıdır:

1. Ana metin ilgi çekici, inandırıcı ve yenilikçi midir? Metinin doğru­

luğu, tutarlılığı, bir bütünlük içinde midir?

2. Eserin kurgusu ve genel konusu, okurun ilgisini çekecek kadar gü­zel, düzenli ve akıcı mıdır? Okunaklılığı, akıcılığı, üslup bakımından ye­tcrli midir?

3. Kullanılan dil, tutarlı ve anlaşılır mıdır? Dilbilgisi, noktalama, kı­

saltma gibi teknik olgunluğa erişmiş midir?

4. Eser, kanun ve genel ahlaka uygun mudur?

Editör ve tasarımcılar, yayına aday bütün metinleri, hazır hale getir­mek için çalışırlar. Onların başarısı, yayınevinin başarısı demektir. Başa­rı ölçüleri ise, küçük bir bütçe ile her yönüyle değerli ürıınler meydanageti rebil mekti r.

{ADıMADıM YAYı NCILIK 63

2. Editörler, dünyadaki kültür ve entelektüel gelişmelerineaçık bir ya­pıda olmak durumundadırlar.Ancak, böylece editörlük yaptıkları eser­lerde, güncel yenilik ve farklılıkları hissettirebilirler.

3. Editörler, sosyal faaliyetlere açık olmak durumundadırlar.Ancakböylece yeni yazarlarla irtibat kurabilir, onların ilgi alanlarına uygun ye­ni kitap siparişleri verebilirler.

a. Sosyal faaliyetleri olan editörler, kendisine gelen kitaplardan baş­

ka, kendileri de yeni kitap bulabilirler. Mesela şöhretli birilerini ziyaretedip, anılarını yazma konusunda ikna edebilirler. Çalı~maları bizzat yön­iendirip, pek çok konunun yazıya dökülmesinde yardımcı olabilirler...

b. Bilim adamı gibi haika inememiş kişilerle görüşüp, konferans vemakalelerini aniaşılır şekilde derleyebilir. Bunların aralarına ekleme ve­ya çıkartma yaparak, kitap haline getirebilirler...

Bir kitabın baskıdan önce, hakkında bilinmesi gereken bjjgiler han­gileridir?

Bir metnin, kitap haline gelebilmesi için gerekli olan; yazılması, di­zilmesi, mizanpajı vs her şey bitebilir. Ancak bir kitabın, aşağıdaki bilgi­leri tekamül etmeden, baskı işlemlerine başlanamaz.Çünkü bu biigiler,kitabın jenerik sayfasına dahil edildikten sonra baskı işiemlerine başla­nabilir.

ADıM ADıM YAYıNCılıK62

Editör metinde değişiklikyapabilir mi?

iyi bir editör; kendine gelen kitabın eksikliklerini tamamlayarak,önemli detayların gün yüzüne çıkmasına sebep olabilir. Yazarının oluru­nu alarak, metin üzerinde değişiklikleryapabilir. Bu kapasitedeki editör­

ler;

1. Sadece tashih (düzeltme) i~iyle uğra~maz\ar.Yazarıyla yapılan an­

la~maya uygun olara\<, metni yeni yorum 'le an\ay\~a dönü~türel:ıi\ir...Gere\<11 ila'le 'le çı\<arma yaııal:ıillrler.\ical:ımdae,erl yazarına Iade e<\e­

ıel<. i,\enilen <ıe~I~lI<.\il<.leıi,1alı\\lal:ıilillel~

't--en<ıi1<.C»e,;ine ",el<.ileıel<., <lım'la ile \li)\<I~Iı\1 I<.Qllaıml),a<ıece ta,\ıi

'''' ıe<ıa\<..\e \)ıeffiı ,1a"an e<l:I\c>lıel <le Qla<:;II\I. "'unlaı metne ,1en\ I<.a: '<ıe~eı \ıa'le e<ıe<:;I\"lel. "'nca\<.., \:ıunlaı \:ı\ı <ıeıece'le \<..a<ıaı mINal\a\<.'b\\\t\er. Keza eo\tö'{üne \\\ÇhH \n\s\'i3\\\ tan\mo.ya.n 'fa2o,.\a... da:­mez. Esas idea\ o\am, edi.tör \Le yaz:a.nn etk\\e~\m \ç\nde çah~l1)a~\

Bir editör, neden koordineli çalışmalıdır?

Editörler, bir tarafta yazar, öbür tarafta üretim ve pazarlama yetki­lileriyle beraber çalışmak zorundadırlar. Niçin mi beraber ve koordi­neli çalışmak zorundadırlar?

1. Kitabın hedef kitlesi hakkında yazarı bilgilendirip, metindekimuhtemel değişiklikleri yaptırmak için...

2. Kitaba en uygun fiziksel bir biçimi bulabilmek için ... (Ebat, ka­ğıt cinsi, kapak ve cilt vs.)

3. Üretim masraflarını minimize edebilmek... En uygun satış zama­nı ve şartlarını belirlemek için ...

4. Kitap hakkında, yeni takdim ve satış yöntemlerini sorguıamak;lpazarlamacılara projeksiyon tutmak için ... Diğer bir ifade ile pazarla­ma yetkililerinin öngörülerine uygun olarak, baskı öncesi faaliyetleriyönetebilmek için ...~'",-~--f~__J'~_~~~

1. Kitabın ismi,

2. Yazarın adı soyadı,

3. Kitabın kaç sayfa olacağı,

4. Baskı adedi,

5. Kitabın jeneriğinde yazılacak bilgilerin tespiti:

a. Kitabın üreti/diği matbaa, ciltçi ad ve adresi,

b. Kitabın basıldığı yer ve yılı,

e. Yayıncı sertifika no ve ISBN numarası,

d. Yayincı marka ve adres bilgileri ...

Bi~ firmasının, editörlU~la gelişmesi mümkün olabilir mil

Bir yayıncının, bu yöntem ile diğer yayınevlerine nazaran başarı sağ­

layabilmesi için öncelikle stratejik bir projesi ve profesyonel bir editörüolmalıdır. Bundan başka, bir yayınevinin editörlük yoluyla gelişebilme­

si için;

1. Önemli yazarların dikkatini çekebilecek stratejik koltür platform­ları olmalıdır.

''yl-YINClı\K

.ı~Yayınevi yöneticisi veya editörün; kitabı çok satan meşhur yaı.ar­arla ilgi ve irtibat kurabilecek yakınlığı, plan ve uygulamalan olmalı­~'~';:ıto .

3. 'layınevinin insan sermayesi, marka caı.ibesi yanında, yeterli bir

sermayesi olmalıdır.

4. O yayınevine ortak olmuş veya hissi bağ kurmuş, sorumlu editör

ve yazarları olmalıdır.

Film - Aydınger

Elinizdeki kitabm iç ve kapak tasarımı biltikten sonra, DVD'ye alm­di. Matbaaya gönderildi. Basılacak kitabııı 260 iç sayfası 4 renk,17x4= 68 kalip (reklam bölümü revalta baskı için 4 kalıp dahil) oldu­ğu belirlendi.

Kitabııı metni, matbaada dijitalortamda montajı yapi/ıp eTP maki­nasında 70xl00 kaliplara pozlandı.

Kalıplar baskı makinasına takılıp, ilgili ünitesine 70xl00 tabaka ka­ğıtlar yüklendi.

Kapaklar için 64x90 ebadmda parlak kuşe kaffa kullantldl. Kapak iç­

lerinin baskısı da dahil 4 renk, 4 kalip (revalta baskı) olarak gerçekleşti.

Tashihi (düzeltine) yapılmış metinler, şeffaf görünıülere nasıl dönüşür?

Dizgi, tashih ve tasarım işleminden sonra, son kontrolü yapılan eser,

baskıya hazırlık aşamasıııa al III ır. Baskı hazırlığı için;

1. Sayfaların şeffaf görüntülerinin elde edilmesiyle işe başlanır.

ci>o~

fiiii//iiii' KAtilT

........ KALlP

fiiii//iiii' FiLM........ KONTRAST

~PROVA.... DiJiTAl

I-CM Kfiiii//iiii' OFSET........ MÜREKKEP

:ETON~R

BOBIN

RULO•• ••

GRAMAJ MASAUSTU.i~ ~ q n

TRA8E

Kitabın ba~ıldığı 70xl 00 ebadındaki tabaka kağıda yerleştirilen ön for~a örneği yuka­

rıya alınmıştır. Bir sayfaya net düşen 16.5x23.5 cm'Jik ölçüye göre kılap sayfalarının

yerleştirilişi görülmektedir.

ADıM ADıM YAYıNCIL

2. Şeffaf görüntüler,film veya aydınger kağıt.

lar kullanılarak elde edi­lebilir.

Siyah beyaz baskılar­

da, aydıngerıer, film vazi­fesine yakın bir görev ya­pabilirler. Şeffaf görüntülüaydınger baskılar, lazeryazıcıdan ters çıkış alına­

rak elde edilmektedir. An­cak kaliteli baskılar için ve özellikle dört renk baskılar için fılm tercihedilir.

Film veya aydınger kağıda alınan kitap metinleri nasıl montaj edilirl

Film veya aydınger şeklinde alınan metin sayfaları, formalar halinegetirilir. Buna montaj iş/emi denir.

Montaj şekli, tercih edilen baskı ve cilt işlemlerine göre yapılır.

- Basacak makinenin maksimum ebadı,

- Kullanılacak kağıdın ebadı,

- Baskı SOnrası cilt tekniği tercihine göre (tel zımba, dikiş, Amerikancılt) montaj şeklini etkiler. Demek ki yapılacak montaj, tercih edilenmatbaa ve cilt işlemleriyle yakından ilgilidir.

Montaj/ar, baskı kalıplarının alınması işleminde kullanJimak üzerematbaaya sevk edilir. (Yeni teknolojiyle, bilgisayardaki iç metin ve ka­pak sayfal'drı, direkt olarak veya CD, DVD, e-mail aracılığıyla uygunbaskı makinelerine aktarılabilmektedir.)

Ofset baskılarda, her bir sayfa ayrı basılmaz. Standart ebatlardaki ta­baka kağıtlara yerleştirilen sayfalar birlikte basılır. Bunlara kalıp ismi ve­ri lir.

Kağıt tabaka üzerine sayfaların yerleştirilmesi, bir düzen içinde olur.Öyle ki basılan tabaka kağıtlar, uygun şekilde katlanınca, sayfalar birbi­rini takip edecek şekle gelmiş olur. Elinizdeki kitapta kullandığımız veen yaygın metod olan üç kırımlık montaj örneği şöyledir:

.. i

71

i

\:....ADıM ADıM YAYıNCılıK

Montaj işlemi için;

1. Montaj için, astrolom adı verilen ve saydam kağıt tabakalar kuila­

nıl ır.

2. Basılacak kitabın film/aydıngerleri, bir forma düzeni içinde astro­

lom üzerine yerleştirilir.

3. Basılacak işin rengine göre kalıpları artırılır.

Basılan işin provası için "azalit" denen bir baskı yapılır. Bunun ıçın

montaj i bitirilen kalıplar, ozalit kağıt üzerine pozlandırılıp amonyak bu­

harında tutulur. Ozalit kağıt farma düzeni içinde katlanır. Böylece baskı

öncesi son bir kontrol yapılmış olur.

Bu aşamada, yetkili tarafından "basılabilir" onayı verilmiş olur.

Matbaa ve ci it işiemi yapan kuruluşiar, maliyet hesaplarını kalıp ve­

':ta farma üzerinden yaparlar.

EII

g..iLIII

1.7 cm

ADıM AUJMVAYINClUK

.....i ....~ ... _....,.,..,

-"-~ . --._, .•.-_:::'~o;:-''''::;'''-:~;;:';.

;.~-,;s:~.f~~~

14=-~g.~~:..,~;;=

~:::3§.1?:?':--"?~~~::"'-""""-~"'-

}~~~~:;

LG

70 cm

--~--,,- .....~_ .... _...

-,...,....--_._....~--,"'~-"-- .._.. ~.,~."._, .......,~--

"1::.:-~:::: ..._

Kilabm bosı\dı'l,ı 70xl00 ebadmdah tabah \<.a\',ıda ~eı\e,tiri\m arh 10rma öme~i

'{uKan'fo. a\mm\ı:t\L ~\{ sa'{\a'{<.\ net dü~n 1b.5y.13.5 cm'\\\<. ö\~Ü'le ?,öfe \ütap 'iıa'{\

\anmn '(et\e.ı:\Ü"\\\1\ ~öfü\me\<..teô\L

.

'3iF'.•..~,

&iii

18.

2i ;~.

1-:··)

_L .""',~--Lt.• ==:..-=-

-tı-2cm

Kağıt

ADıM ADıM

: Koyudan a~ığa veya bir renkten diğer bir renge yumuşak

geçiş/erdir.

Bir objenin etrafının temizlenmesi işlemidir.

Geçiş tonu olmayan, düz tire film üzerindeki koyu yerler­de rengin yoğunluğu, doymuşluğudur.

Taranabilir transparan orijinal film ebatlarını ifade eder.

Renk ayırımında kullanılan özel büyüteçtir.

Işık geçirmeyen basılı işlerin orijinaJlerine denir.

Fotoğrafların üzerinde bazı değişikliklerinyapılabilmesine

imkan veren program ismidir.

Filmlerin, kağıt üzerine bir nüsha baskılarının yapılma iş­

lemidir.

Ge~iş tonu olmayan, nokta kullanılmayan, düz renklerdir.

Basılacak kağıdın ve baskının özelliğine göre seçilir. 1cm kareye düşen nokta adedi esas alınarak değerlendi­

rilir. Geçişlerde tonları meydana getiren noktalardır.

Film ve renk ayırımı işlemlerinde kullanılan bazı terimler şunlarılı

.'~,

72

Prova

Dekupe

Density

Degrade

Tire

Tram

Dıa

lup

Opak

Photo Shop

Yayınçlliıc,.kaAtLsl!Çerkenhangi özelliklere dikkat etmelidirlerı

Yayıncılar için kağıt bilgisine sahip olmak önemlidir.

Kağıt seçimi öncelikle; kullanma amacına uygun olmalıdır. Ayrıca se­

çilen kağıdın, tercih edilen baskı sistemine uyumlu olması da gözetilme­

lidir.

Eğer kağıt seçimi isabetli yapılmaz ise, hem gayeye ulaşılamayacakve

hem de firenin artması ile birlikte maliyetin yükselmesine sebep olacak de­

mektir. Kağıt seçimi estetik ve teknik ihtiyaçlara göre yapılırken, yayıncı,

1. Birinci derecede, hedef kitleyi (okuyucuyu) dikkate alarak uygun

bir kağtt seçmek durumundadırlar.

2. Kitabın estetiği için kağıt zemini seçimi önemlidir. O yüzden ya­

yıncı, kitabın konusu ile uyumlu bir renk tonunu tercih etmek durumun­dadır. Çünkü kağıdın beyazlığı kitabın estetiğini etkileyecektir. (Beyaz

kağıdın pek çok tonu vardır. Mesela; ı1lk beyaz, krem beyaz, soğuk be­

yaz, parlak beyaz gibi ...)

3. Kağıdın yüzey dokusu / yüzey özellikleri konusunda da (renk, ton,parlak/ık gibi estetik unsurlar) uygun seçim yapmak durumundadır.

4. Kitabın özelliğine göre, kağıdın parlaklığını seçmek durumunda­dır. (Yumuşak bir tonda yani matlıkta olması en çok tercih edilenidir.

5. Kağıt zeminine yapılan baskının, arkadan görünmemesi lopak)

özelliğine dikkat etmek durumundadır.

6. Kallıdın dayanıklılığına dikkat etmek durumundadır. IÇocuk kitap­ları için yüksek hacimli kağıtlar, referans kitapları için ise düşük hacim­

ii kağıt tercih edilmelidir.) Eğer kitap;

a. Uzun ömürlü kullanılacak ise ...

b. iplik veya tel dikiş yapılacak ise yırtılma ve delinmeye direnç

gösterecek kalitede kağıt tercih edilmelidir.

Elinizdeki kitap için ilk baskı tirajının 3.000 olmasına karar verildi.Buna göre kapak kağıt ve baskı şekli belli oldu.

1. iç kağıt cinsi Toprak, i. hamur, kapak kağıt cinsi parlak kuşe.

2. iç kağıt gramajı 80 gr., kapak kağıdın gramajı ise 350 gr. olmasına

karar verildi.

3. iç kağıt ve kapak kağıt özellikleri tespit edildikten sonra, kağıtçıra

sipariş verildi. (70x100 ebadında; her kitap için 8,125 kağıt x 3.000 =24.375 kağıt: 500 = 48,75 top hesap edildi. Fireleriyle beraber 52 topkağıt siparişi verildi. Kapak için 64x90 ebadında, her kitap için 1/4 b­iN x 3.000 = 750 tabaka hesap edildi. Firesiyle beraber 800 tabaka ka­ğıt siparişi verildi.)

4. Kağltlann, matbaaya sevki sağlandı. (Kağıtlan satan firma ile mat­baa arasında teslim ve tesellüm belgesi düzenlendi.)

c. Kalite taleplerinin karşılanmasında bazı yöntem ve teknik bilgi

verebilirler.

Kağıtların taşınması, depolanması ve kullanma sürecinde; normal

nem ve kurulukta olması önemlidir. Aksi halde, baskı ayar problemiyle

kat/ama ve ciltleme problemleri meydana gelebilir.

75ADıM ADıM YAYıNCılıK

Kağıt seçimi için kimden

yardım istenebilir?

Yayıncılar, bu konuda matbaacı ve ciltçilerden yardım isteyebilir.

Çünkü;

1. Matbaacılar baskı makine ve mürekkeplerinin, ciltçiler ise kırma

makinelerinin özelliğine göre kağıt bilgisine sahiptirler. Müşterilerinin

ihtiyacına uygun kağıt seçiminde tavsiyelerde bulunabilir ve arzu edilen

kalitede baskı ve cilt yapılmasına sebep olabilirler.

2. Matbaacı ve ciltçiler;

a. Kağıt firelerinin düşürülmesi,

b. Üretimin arttırılmasın ve

ADıM ADıM YAYıNCıLıK74

Kalht nerede!), nasıl ve nelere dikkat edilerek~ınrr?

Alınacak kağıt, kitabın ebadı ve baskı miktarına uygun belirlenir.Kağıtlar piyasada "kağıtçı" ismi ile anılan kişi veya kurumlar kanalı iletemin edilebilir. Bazı matbaalar aynı zamanda kağıt ihtiyacını da karşı­lamaktadırlar.

Basılacak kitaba uygun kağıt alınırken;

1. Cinsi,

2. Gramajı

3. Ebadı ve

4. Fiyatı gibi ana özelliklerine dikkat edilir.

Kağıtların cinsini belirlemede; birinci hamur kağıt, ikinci hamur ka­ğıt, kitap kağıdı, Amerikan bristol kapak kağıdı, kuşe, şamua vs isimlerkullanılır. Aynı zamanda, üretim fabrikası ve markasına göre kağıtlara aitrenkler de farklıdır. Bütün bunlar göz önüne alınarak, basılacak kitabauygun kağıt türü seçilir.

Kağıtlar, gramajına (kalınlık ve inceliklerine) göre de ayrışır. Kağltta

kullanılan selüloz oranı da önemli bir unsurdur. Kitap baskılarında dahaçok; 4B, 50, 53, 54, 55, 60, 70, BO, 90 gram kağıtlar kullanılır. Basıla­

cak kitaba en uygun gramaj seçilir. Kitap yayıncılığında kağıtların ebat­ları da önemlidir. Basılacak kitabın ebat ve matbaa makinesinin türünegöre seçim yapılır.

Basılacak kitaba uygun kağıt araştırırken, fiyatlarına da dikkat edilir.

.lı.~

76ADıM ADıM

77

Kağıtlar önce bobjıı halinde imal edilir.

Aslında kağıtlar, fabrikalarında bobin olarak üretilir. Kitapla ilgili ka­ğıt bobinleri, genellikle fabrikasına göre çok büyük ende üretilir. Sevk sı­

rasında 57, 64, 6B, 70 cm enine getirilir. Eğer bu bobinler, ebat kağıda

dönüştürülmesi istenirse, kesim makinelerine alınır. istenilen uzunluktakesilirler. Böylece, eni belli olan kağıtların boyları da tespit edilmiş olur.

Yayın dünyasında daha çok; 57xB2, 57xBB, 57x90, 59xB2, 64x90,6BxlüO, 7üxlüü en ve boyundaki kağıtlar kullanılmaktadır. (Bu kağıtlar,

ihtiyaca göre matbaada bölünerek veya tıraşlanarak daha farklı ebatlaradönüştürülebilmektedir. Mesela, 70xlüü cm ebadındaki kağıt tabaka,5üx7ü cm olarak bölünebilmektedir.)

Kitaplar, tercihe ve baskı makinesinin özelliğine göre bobin veya ebatkağıt kullanılarak üretilebilmektedir.

Kıyas imkanı verebilmek için, elinizdeki kitabın özelliklerini veri­

yoruz. Elinizdeki kitap;

1. 70xl00 cm ebadında, Toprak 1. hamur bir tabaka kağıttan 32sayfa elde edilmiştir. Her bir kitap için, 260(32= 8,125 tabaka kağıt

kullanılmıştır.

2. Her kağıt iki kalıptan oluşmuş ve her kalıba 16 sayfa yerleştiril­

miştir. (16'nın katları olan 256 sayfa böylece yerleşmiş, geriye kalan

dört sayfa ise revalta basılmıştır.)

3. Ciltçide kırım yapılmış ve her bir kitap için 17 forma eide edil­

miştir.

4. Kitap kapağı için 64x90 cm eba! ve 350 gramlık kuşe kağıt kul­

lanılmış ve kapak içleriyle beraber revolta basılmıştır.

?9ADıM ADıM YAYıNCılıK

ı;limizdeki bir tabaka kağıdın kaç gram olduğunu nasıl anlarız?

Kağıt gramaj ölçüleri için, 1OOxl 00 cm kağıdın ağırlığı kullanılır. Ya­ni 100 cm en ve boyundaki bir kağıt esas alınarak, onun ağırlığı gramajile ifade edilir. Elinizdeki kitap 70x100 cm ebat ve 80 gramlık kağıda ba­sılmıştır. Şimdi bu ne demektir, onu ifadeye çalışalım:

Elinizdeki kitabın kağıdı eğer 1OOxl 00 cm en ve boyunda olup,!artmış olsaydık, 80 gram gelecekti. Halbuki kitabımız, 70xl00 cm eba­dındaki kağıtlara basılmıştır.

Şimdi şu soruyu cevaplayalım: Kitabımıza kullandığımız 70xl00 cmebadındaki kağıdın kaç gram olduğunu orantı kurarak hesap edebiliriz.

1OOxl 00 Cm BO gram ederse, 70xl00 Cm kaç gram eder, sorusununcevabını içler dışlar formülünü uygulayarak bulabiliriz.

70xl OOxBO:l OOxl 00 =56 gram eder. Bir tabaka kağıt 56 gram eder­se, B, 125 tabaka kağıttan meydana gelen elinizdeki kitabın iç sayfaları

(tıraş edilecek kısımları dahil), 56 gr x 8,125 kağıt = 455 gram eder. (500bakadan meydana gelen bir top kağıt ise 56 x 500 = 28 kg tutar. Lütfen1, sayfaya bakın ız.)(

me!, yırtılma gibi bazı fiziksel farklılıklarına tesir eden kağıdın bu özel­liği, elyafların yani liflerin diziliş yönUnü göstermektedir.)

6. Kağıdın yüzey düzgünlüğüdür (perdah).

7. Kağıdın mat veya parlaklığıdır ...

8. Kağıdın hava ve ışık geçirgenliğidir.

Kağıdın sağlamlığı, çok renkli baskılarda daha da önem kazanmakta­dır. Çünkü kağıt, her ilave renk için baskı ünitelerinden geçmek zorun­dadır. Her geçişte kağıdın özelliğinin bozulmaması önemli bir özellikolmaktadıl. Bu özellik, kağıdın imalatında verilen uygı.ııı katkı maddele­riyle sağlanabilmektedir. (Bu yüzden, marka kağıtların tercih edilmesiönemlidiL)

Kağıdın yazey özelliği, üretim fabrikasında uygulanacak son işlem ilebelirlenmektedir. Kağıt yüzeyi "kalenderleme" işlemine tabi tutularak;mat, saten veya parlak bir özellik kazandırılmaktadır.

Kağıt ebat ve gramajlarını gösteren örnekler, profesyonel kağıt

ticareti yapan kuruluşlarda bizzat görAlebilir.

ADıM ADıM YAYJNCILlK78

Kaitıdın özelliği ve_kalitesi nasıl anlaşılır?

Kağıt imalatına, bitki kaynaklı selülozun mekanik veya kimyasal usul­lerıe liflendirilmesi ve hamur haline getirilmesiyle işe başlanır. Kağıt, iş­

te bu özel hamurların, üzerine baskı yapmaya elverişli tabakalar halinegetirilmesiyle elde edilir. Hamurun kalitesine ve katkı maddelerine göre

kağıt ve kartonun kalitesi farklılaşır.

Kağıdın kalite özelliklerini belirleyen;

1. Kağıdın al\ırlığıdır. (Bir metre karelik tabakanın gram cinsinden

ağırlığıdır.)

2. Kağıdın sağlamlığıdıl. (Kağıdın kopma ve yırtılma mukavemetidiLl

3. Kağıdın kalınlığıdır. (Bir parça kağıdın alı ve üst yüzeyleri arasın­

daki mesafenin mikron cinsinden ölçümüdür.)

4. Kağıdın rutubete karşı duyarlılığıdır. (Kağıdın bünyesinde bulun­durduğu su miktarı önemlidil. Kağıtta ondüle ve kıvrılma gibi problem­

lerle karşılaşmamak için, üretim çıkışındaki nem oranı ile depolama

~aıt\an dalıil, Kıılıanma anına I<.adall'.eçen Laman içindeKi nem oıanınm

mlılıa\a1.a~1 önem Kaı.anma\<.taGıl. I\'{nc.a, \<.aıIG\n \ıa~\<.ı aninGa\<.ı ~u'{a

\<.aı~ı diıenci Ge önem\IQII~

5. l<.aı1dm 5U ,!!:ınünün u,!l'.unluıudul. \Kaııdm', düz duıma, mul<.a":,.wf"

ADıM ADıM YAYıNCılıK

Her basılan kağıt, kıymetienirmi?

Ülkemizde baskı yapılmış kağıdın, ancak bir kısmı değerIenebilmek­

tedir. (Bazen baskı yapılmamış kağıdın değeri, baskılı kağıda nazarandaha fazla olmaktadır.) Eğer kaba bir tasnif yaparsak;

1. 13ir metnin kitap ha.line getirilme kararı dikkatli alınmış ve netice­de yararlı bir ürün ortaya çıkarılmış ise, altın veya gümüş değerinde biryayın elde edilmiş demektir.

2. Eğer bir metin, yayıncılık ilkelerine dikkat edilmeden kitap halinegetirilmiş ise, ancak hurda kağıt değerine indirilmiş demektir.

Bir kitabın beklenilen ilgiyi bulamayışının çeşitli sebepleri sayılabilir:

a. Kitapta işlenen konunun muhteva zayıflığı veya ihtiyaç duyul­mayan bir konunun ele alınmış olması ...

b. Ülkemizdeki kitap pazarlama zaafı ve okuma oranının düşüklüğü ..

c. Bilgi alışverişi başta olmak üzere, fikir üretimine uygun bir ze·minin kurulamayış olmasıdır.

Ancak neticede, esas sebep; yayıncılık mesleğinin profesyonelolarakele alınamayışıdır...

'IIfII1/IIII" KACIT

....... HAur'IIfII1/IIII" FIUI...... KD~'~~l'l

ıt::ii':l PROVADUITAl

I-CM K""""'OFSET--""IılÜREUEP

:E',".IIERBOIIIN

l'"

GRAMAJ MASAÜSTÜ

-I ,., 1.','~ s ~

i· H"""""

Matbaa

Yayıncılık açısından matbaa işi, iletilmek istenen bilgiyi kağıt yüzeyi­ne basma işlemidir. Uygun teknikler kullanarak, boyanın kağıt üzerine

aktarılmasından ibarettir. Matbaacı için önemli olan, kağıt ve boyanın

kalitesidir.

Matbaada basarak çoğaltma işlemi, bazı aşamalardan sonra yapılır:

- Önce yapılacak işin basımıyla ilgili bir tasarım yapılır. (Yeni tekno­

lojiye göre, bütün veriler, bilgisayara aktarılır. Mizanpaj yazılımında bir

araya getirilir ve baskıya uygun tasarımı yapılmış olur.)

- Kontrol edildikten sonra tasarımın film çıktılarının alınma kararı

verilir.

- Film üzerine alınmış olan görüntüler, daha sonra kalıplar üzerineaktarılır.

- Kalıplar, matbaa makinesine bağlandıktan sonra baskı işlemlerine

başlanır.

62 ADıM ADıM YAYıNCılıK ADıM ADıM YAYıNCılıK 63

Elinizdeki kitap için en uygun matbaa seçildi. Bunun için;

1. Makine cinsi dört renk baskı ünitesi olan,

2. Uygun zamanda ve kalimde baskı yapacak olan,

3. Uygun ücret teklifi veren kuruluş tercih edildi.

Matbaaya ge/en kitabm iç ve kapak dokümanlan kontrol edildiktensonra aşagıdaki iş/emler yapıldı.

1. iç ve kapak sayfa dokümanlan eTP aracılığıyla kalıplara aktanI­di. (Computer To Plate isminin baş harfleriyle anılan bu sistem ile bilgisayar­da yapılan çalışmalar doğrudan kalıba pozlandınlır.)

Buna göre, kitabm iç sayfa/anyla ilgili 260 sayfa 4 renk olduğuna

göre 260/16 = 16.25'in 17 forma oldugu hesap edildi. Her forma 4renk o/duguna göre = 68 kalıp iç sayfalar için çekildi.

2. Kitabm iç sayfa/anyla ilgili önce prova baskı yapıldı.

3. Doğru/uğu teyid edildikçe gerçek baskıya geçildi.

4. Dört renk kapak baskısı, kapak içleriyle beraber revalta şeklinde

yapddı.

5. Kapak baskısını korumak ve güzelleştirmek için ilave olarak; matselefon ve kısmi lak baskdan yapıldı.

Yayınc,lıkta matbaanın yeri:

Yayıncılık hakkında fazla bilgisi olmayan kişiler, yayıncılık ile matba­

acılığl birbirine karıştırırlar. Matbaa işi yayıncılığın önemli bir safhasıdır,

ancak teknik bir alandır.

Aslında basılacak işler, kitabı kitap yapacak olan hazırlık sürecinden

sonra matbaaya gelir.

Matbaa işinde çalışanlar, kendilerini merkeze koyup, kitap baskı iş­

lemlerini üçe aynştıııılar·.

\ . l'ıa,V-' önc.e,i i!i\em\eı

1. I'.a,v-, ,alna'" \.ma\l:ıaa i!ii\ ~e

o. Ila,\<., <,0\\\0.<,' i!i\em\er.

I\",\muo. 'Io.'I'nCl\I\<. i!iilliıımeı\<.eı.iııue 'I 0.,1 IIICI \/o.IUıı.

Mat~a seçimi, hangi ölçülere göre yapılmalıdıri

Matbaacı, hem imalatçı hem sanayicidir. Matbaada önemli olan, kul­lanılan makine ve o makinede çalışan ustanın kabiliyetidir.

Baskı işi verilecek matbaa tercih edilirken-,1. Yaptırılacak işe uygun makinesi olan matbaa seçilmelidir. (Maliye­

te tesir edecek özellikler tercih edilmelidir. Mesela, tek veya çift renkliyani ön ve arka baskı seçimi buna göre yapılmalıdır. Çok renkli bir bas­kı tercih ediliyorsa, ona uygun sayıdaki renk ve ebatta makine seçilme­lidir.)

2. İş kalitesi... Baskı süreci ve kullandığı malzeme kalit~sine bakılma­lıdır.

3. işin uygun bir fiyat ve vadede yapabildiği, anlaşma ile tespit edil­melidir.

4. işi zamanında teslim edip edemediği gibi prensipleri sorguIanma­lıdır. (Matbaadan ciltçiye aktarılması dahil, taşıma giderlerini minimizeedecek şekilde, mal teslimini yapıp yapmadığı gibi detaylar hesap edil­melidir.)

Mürekkep Merdanesi

Kalıp Kazanı

Baskı Kazanı

85

TABAKA OFSETBASKı TEKNiCii

~ ..... KA~IT

r BASKı ÜNiTELERI

MÜREKKEP

BLANKET --

KALıPSILINDIRI---

BASıNÇ SILINDIRI-

alır. Bu arada nemlendirici (su, alkol) basl<ı yapılmayacak alanları temiz­ler. Baskı yapılacak alan ise boyayı üzerinde tutmuş olur. Bu boyalı aian,beraberinde döndüğü kauçuk merdaneye transfer edilir. Maksada uygunboya, kauçuk merdane ile baskı kazanı arasından geçen kağıda aktarıl­

mış olur. Ofset sisteminde işin özelliğine uygun bazı kalıp çeşıtlerı kul­

lanılmaktadır.

Kaliteli bir baskı için, nem ve sıcaklığın kağıda olan etkisi önemlidir.Kağıt liflerinin kolayca nem alıp vermesi, kailıt tabakalarını etkilemek­

tedir. Mesela;1. Yeterli neme sahip olmayan kağıt, statik elektrik yüklenecektir. Bu

da baskı, kırma ve katlama işlemlerini menfi yönde etkileyecektir.

2. Basılacak kağıdın sıcaklığıyla baskı ortamı sıcaklığının birbirineuyumu da önemlidir. Çünkü kağıt ile baskı ortamının nem farklılığı;

a. Basılan kağıt tabakası büyüdükçe, baskıdaki renk oturma ve

ayarsız iıila ...b. Birden fazla baskılarda (mesela dört renk) kağıdın açma ve çek­

me problemlerine sebep olabilecektir.

Neticede kaliteli bir baskı için, kağıdın sıcaklığıyla baskı ortamının

sıcaklığını ~öz önünde bulundurabilen matbaaların tercih edilmesi

önemlidir.

f.$fP·iMADIM YAYıNCılıKADıM ADıM YAYINCIIII(·

BASKı ÜNITELERI

r--~

Yayıncı/ar, daha çok ofset baskı tercih etmektedir:

1. Tabaka ofset (Genelde az tirajlı işler için uygundur).

2. Rulo ofset (Genelde yüksek tirajlı işler için uygundur.)

Tabaka ofset ile basrlan kağıtlar, kırma makinesine gönderilirken,Web ofselte bu işlemden tasarruf edildiği için baskı ve cilt maliyeti da­ha düşük olmaktadır.

Tabaka olset makineleri tercih edilecek ise, kesilmiş tabaka kağıtlar:

kullanrlacak demektir. Eğer rulo ofset makineler tercih edilecek ise, bo­bin kağıtlar kullanılacak demektir.

Bütün ofset makinelerinin ortak özelliği; kalıp, kauçuk ve baskı ka­zan/arının silindirik biçimde olmasıdır. Kalıptaki bilgileri mürekkebe bu­laştırıp, bobinlere ve oradan kağıt üzerine aktarırken, hep dönerek hare­ket etmeleridir.

Yakın geçmişten bugüne, matbaacılık teknikleri çok hızlı gelişmiştir.

Yakın tarihten bu yana matbaacrlıkıa; taş baskı, tipo baskı, tifdrukbaskı, ofset baskı, dijital baskı gibi yöntemler kullanılmıştır. Biz burada,yayıncıların daha çok kullandığı ofset baskıdan (düz baskı) kısaca bah­sedebiliriz.

Ofset sistemlerde mürekkep ve nemlendirici aynı anda kalıplar (pla­kalar) ile temas eder. Kalıplar önce boya merdanesinden boyayı üzerine

4x4 RENK WEB OfSETBASKı MAKiNELERi

86 ADıM ADıM YAYıNCılıK ADıM ADıM YAYıNCılıK 87

.wCREEN

.w.

olur. "Kalıp" ismindeki bu plakalar, matbaa makinesine takıldıktan son­ra bask. işlemine başlanabilir.

Kalıplar; çinko, alüminyum, çok metalli, bi ve tri metaıli gibi türlereayrılır. Özellıkleri itibariyle birbirinden ayrılırlar.

Matbaa ile yapılacak pazarı/klar, kalıp sayısı ve cinsi üzerindendir.Bu yüzden kullanılacak kalıbın işe uygun olmasını ve fiyatını sorgula­mak önemlidir.

- Çinko kalıplar; daha çok tire işler için uygundur. Gren yapılarak ye­niden kullanılabilirler.

- Alüminyum kalıplar, hassas işlere uygundur. Ancak birkaç kez sil i­nip, gren yapılabilir.

- Çok metalli kalıplar, bir defada kullanılmasına karşılık, yüksek ti­rajlı işlerin temiz ve boyaya doygun olarak basılabilmesine imkan ve­rirler.

• SIYAJI "DilEDEP

~CYAJıIMOlIElIlEP

et IllAW«A MiıııELıW'

SARlMOIWfP

9 016kı Menlınesi:. Bııınç aınul.pralı

\~:: .".' ,.ıı ve ,ıı,meri Iıalıdı:,' tnı.n:der Il~er..~0

Matbaacılıkta kalıp ne demektir?

HaZırlanan monta\ \ol'{eleri \astlOlonlar) ohet Kalı? atöl'{e\erine gön-'

derilir. BasKı Kalı?lanmn elde edilmesi için montai sa'{faları, 'jığa duya

ii rıale getirilmi~metal Illal<.alar üzerine Ilozlandırıllr. Bö'{lece monta,i91<.1 göıüntüter, i~ii<. '{aıdımı'{ta ols"t 00."1<.' ~meto.tı ptal<.ataıına al<.t~:!.

Bir kitabın basımevindeki işlemleri nelerdir?

1. Ofset tekniğini kull~ndn bir basımevine gönderilen kitap film Ve­ya montajları, teknik olarak gözden geçirilir. Baskıda kullanılacak ka­ğıtlar dahil, baskı öncesi işlemlerin do~ru yapılmış olduğu kanaatinevarı Iı r.

2. Kağıdın bir yüzüne birinci kalıp, diğer yüzüne ikinci kalıp gelecekşekilde baskı işlemi yapılır. Kitabın ebadı ve baskı yapılan makineninbüyüklüğüne göre, sayfaları iki ve katları şeklinde ifade edilen formalarelde edilir.

3. Kapak için grafik ve resimlerin filmleri kontrol edilir. Ön, arka ka­pak ve kitap sırtına gelecek unsurların yerinde olup olmadığına bakılır.

Kontrolden sonra kitap kapakları basılır. (Maliyeti minimize etmek için,kapak baskıları başka kapaklarla birleştirilerek bastırılabilir.) Neticedekitap kapağının, ebat ve iç baskıya uyumlu olarak yapılması sağlanmış

olur.

4. Kabartma, parlatma (Lak, vernik, selofan [selefon]) gibi işlemleri

varsa, onlar da yaptırılır ve formalar ciltevine sevk edilir.

Kitabın gerçek baskısı ne zaman ve kaç renkte yapı!ır~

Baskı ve varsa renk provası alınıp, uygun olduğu kararı verildiktensonra, seri baskıya başlanabilir.

Baskı makinesinin özelliklerine göre, baskı kalite ve süresi değişken

olmaktadır. Ayrıca yapılacak işin özelliğine göre;

1. Tek, iki, dört, beş, altı, sekiz vs. renkli baskı makineleri tercih edi­lebilir.

2. Ön ve arka baskı, aynı makinede yapılabilir.

B9

Teknoloii o kadar

hızlı değişmektedir ki

masaüstü yayıncılık

ismi altında dijital ya­

yıncılık, sürekli geliş­

mektedir. Artık matba­

a ve dlt işleri küçük

bir alanda yapılabil­

mektedir. Nitekim ba-

zı yayınevleri, bilgisa­

yarlarına bağlı yazıcılarından kolayca dijital baskı alabilmektedir. Bu­

nun yanına baskı ve cilt bölümleriyle ilgili makineleri de kurarak, az ti­

rajlı işlerin üretimini yapan yayınevleri doğmaya başlamıştır.

Dört renk baskı nasıljlö!Pl!ıı:l

ıc Dört renkli bir çalışmanın baskı yoluyla çoğaltılabilmesi, aynı maki-

nede yapılabilir. Dört renk baskı için;

1. Renk ayırımı yapılması gerekecektir.

2. Dört ayrı rengin dört ayrı montajı yapılması icap edecektir.

3. Dört ayrı kalıba çekilmesi gerekecektir.

4. Her biri ayrı bir renk için alınmış kalıplar aracılığıyla aynı kağıt

üzerine baskı yapılması icap

edecektir. Renk sırasına göre;

a. Önce mavi renk bas-

kısı yapılır.

b. Onun üzerine sarı

renkli kalıp basılır. Böylece sa-

ADıM ADıM YAYıNCılıK:;

fuınların prova baskısı ne demektir?

Baskı provası, yapılacak işin nasıl görüneceğini anlamak için yapılır.

Prova baskılar, kullanılacakkağıt ve mürekkep kalitesini gösteren bir de­nemedir, bir örnektir.

Bugün gelinen teknoloji sayesinde, dijital prova sistemleriyle baskı

öncesi bire bir renkli provalar alınabilmektedir. Dijital baskılarda film,

kalıp ve montaj maliyeti olmadığı için, tasarımları çok alternatifli yapmaşansı doğmuştur.

Teknik olarak; kuru ofset ismi verilen bu sistem, çok hızlı gelişmek­

tedir. Çok yakın gelecekte yayıncıların tercih edeceği bu baskı teknolo­jisi daha da gelişme sinyali vermektedir.

·'~!. BB

Filmler aracılığıyla yapılan dört renk baskllard<lL

CMYK kısaltması ne demektir?

Dört renkli bir işin (fotoğraf) baskısı için öncelikle fotoğraf üzerinde­

Ki CM'i1<. renKlerinin aynıması, yani bu renKlere ait dört ayn filmin elde

eni\me,i \!,ereKeceKtiı.

• c.'la~ i"m\~Cıe\ô \\\m, ına'l\ ıenı\,

rı mavi ve yeşil tonlar elde edilmiş olur.

c. Bunların üzerine macenla renk baskısı yapılır. Bu üçüncü bas­kıdan sonra morlar, lacivertler ve diğer ara tonlar oluşur.

d. En sonunda kontrast renk basılarak, fotoğraflakl derinlik ve net­

lik arttırılmış olur.

Eğer dört rengin üzerine bir de yaldız baskı yapılacak ise, bir kalıp

daha hazırlanıp, beşinci baskı yapılması gerekecektir.

Yeni gelişen matbaa teknolojisi, bütün renkleri aynı anda basma im­

kanı vermektedir.

91

a

ADıM ADıM YAYıNCılıK

• Magenta ismindeki film, kırmızı rengi,

• Yellow Ismindeki film, sarı rengi,

• Kontrast ismindeki film, siyah rengi göstermektedir.

Baskı işlemleri için fiyat nasıl belirlenir?

Matbaalarda baskı fiyatları; kalıp hesabına, türüne ve tirajına göre be­lirlenir. Bır kitabın kaç kalıp olacağı ve hangi tür kalıp kullanılacağını

belirleyen unsurlar;

- Kitabın türü,

'. Ebadı ve

- Kullanılan kağıdın cins ve ölçüleridir (en, boy).

Baskıyı koruyucu veya güzelleştirici işlemlervar mıdır?

Baskı koruma ve güzelleştirme çalışmaları vemik, lak ve selofan(selefon) isimleriyle anılmaktadır. Gaye;

1. Kitap kapağını güneş, yağ, nem vs. gibi dış etkilerden korumak,

2. Baskı yüzeyine parlaklık veya matlık vererek, crrel bir estetik ka­zandırmak için yapılan işlem/erdir.

ADıM ADıM YAYıNCılıK90

Iç kağıdı

1. Tabaka hMinde basiimış olan iç sayfalar, Önce 50x?O cbadmaindirildi. Kmm makinesinde katlandı.

2. KJrJml biten formafar, sayfa numarası gözetilerek ilharmanN çekildi,

3. Harmanı bitirilen kitap formalan, Amerikan cilr denilen yapışIirma

usulü ile bir araYa getirildi.

Cilt

Kilap kapa/Jı

Sırt kalmll/JınI ve sayfanın kolay açi/ıp kapanmasını ıemin için, kapakkarlonu koniklendi... (Kitap 5"11 olacak kl5lmlara iz açi/", Böylece kitapwt bölgesine gelecek kl5lm netleşmiş olur.!

Elinizdeki kiıabm iç ve kapak kağıllan bastımış olarak;_ H, 125 adet iç kağıdm iki tarafma da baskı yapılmış olarak,

_ Kapak kağıdının da iki tarafına baskı yapi/mış olarak, aynı kurulu­şun cilıÇi bölümüne sevk edildi.

Cilt, baskılı iç formalar ile kapağın bir araya getirilmesi işlemidir. Buişlemi yapan sanatkarlara mOcellit ismi verilir. Gaye, sayfaların bir ara­da tutularak korunması yanında, estetik bir kapak ile donatılmasıdır,

l

ı­....ı

u....ı

e:ı:cı:

'a:::<n

""'2Q

"""":""""ı-a:u.ı

en

I.LJ YAPI~TIRMABOMBEGiVOfiN

iBlil!lllll GOFRE

cm.) iPıiK DiKiş

HARMAN CEKET GiVDiRME

ei1<1 FI..IVI

, ,

95

Birarayegellrıım~i'formalar

_.....~-

Mukavv.

Karton vemukavvaların Sırtbirleştirme yeri Vepı,ma Veri

Sert Kapak Ciltlemesi

MukaYVaMuk8YVByaGıv.nmı,

Deri. bez yayakaOıt

ADıM ADıM YAYıNCılıK

Sıvama K_Bıt

L __

1-- Karton vei mukaYVaların

Blrle,tirme birleŞlinneyerikartonu ""----..... Şiraze

Kitap kapağı ve iç kai1ldmm birleştirilmesi;

7. Bir araya getirilen formalardan kitabm sırt kısmma getirilecek kı­

sım, yapıştırma işlemine uygun bir biçimde tıraşlandı.

2. Kitap kapağı ve iç kağıtlan bir araya getirilerek, yapıştlfma işlemi

yapıidı.

~1i:$, 3. Kuruma işlemi bitince, kitabm üç kısmı tıraşlanarak, ciltleme işle­

mi bitmiş oldu.

',4. Her bir kitabm üzerine bandrol yapıştınldı. (Bandrol yapıştlfma işle­

i'>~iltevinin tercihine göre, kapak takma işlemi'nden önce de yapdabili'r.)

';,30'ar adet kitap bir araya getirildi. Şi'rink makineleri vasıtası He bu,i {i dış tarafı plastik folyo ile sanıdı.

"'~it?plar, depoya sevke haZır paketler haline getirilmiş oldu.'i" a,liye düzenlendi.

KAGIDlN ARKA YÜZÜ (2. KAlıP)KAGIDlN ÖN YÜZÜ (1. KAlıP)

MONTAJ-KALIP, KESİM VE KATLAMA PLANI

Baskı yapiıSırnız kağıdın en ve boy ölçüleri 70xl00 cm'di~..1(14 ölçü ile. •iki formalık bir tabaka kağıdın ön ve arkasına 1-32 sayfanın yerJeştl~JlıŞ planını verıyoruz.

Ci!ıçiye bu hMiyle gelen basılı formalar, şu işlemlere t;\bı tutuluyor:ı. Tabaka. kaglt ortadan kesiliyor.

2. Her bir parça kaSlt birer forma yapılmak üzere katlamaya alınıyor.3. Bir, iki ve üçüncü katlamalardan sonra sayfalar birbirini ıakip eder hale geliyor.

4. Formalar harman çekildikten sonra kitap sayfaları bir araya getirilmiş oluyor.

ADıM ADıM

Ci/tev/nde hangi işlemler yapılır?

Baskıdan gelen ve arkalı önlü basılı formaların, kapak ile bir araya geti,rilmesi işlemi ciltevlerinde yapılmaktadır. Kitap iç formaları ile kitap kap,­ğını bir araya getirme işlemlerine, "ciltleme" ismi verilmektedir. (Bazı m,t­baalar aynı zamanda bünyelerinde, ci lt işlemlerini de barındırmaktadırlar.

Eğer ayrı ise, basılan formaların ciltçi birimine taşınmasıyla işe başlanır.)

iç ve kapak baskılar, ciltevine geldikten sonra aşağıdaki işlemler yapılır:

1. Kitap sırt kalınlığını belirleme ve sayfanın kolayaçılıp kapan ması­

nı temin için, kapak kartonu koniklenir. Kitap sırtı olacak kısımlarda, ka­pak kartonunun kolayaçılması için iz (oluk) açılır. Böylece kitap, sırt

bölgesine gelecek kısım da netleşmiş olur. Kitap kapağının kırım yerininbelirlenmesine "pilyaj" işlemi denir.

2. Kitabın arkalı önlü tabaka halinde basılmış olan iç sayfaları, kırım

makinesinde katlanır. Basılı kağıtların katlanarak forma haline getirilme­si işlemine "kırım" ismi verilir. Kırımlar; yatay, dikey, akordeon ve boh­ça isimleri ile türlere ayrılır. Bunların bütününden 64 farklı kırım şekli

üretilebi Imektedir.

3. Kırım işlemi biten formalar, sayfa numarasına göre bir araya getiri­lir. Bir kitaba ait bütün formaların, sırayla dizilmesi işlemine "harman"ismi verilir. Formaların bir araya getirilerek, birer kitap haline getirilme­si iş/emine "harman çekme" ismi verilir.

4. Harmanı bitirilenkitap formaları bir ara­ya getirilmiş olur. For­malar birbirine;

a. Iplik dikiş me­todu ile birleştirilebilir.

b. Spiral ismi ve­rilen sistem ile birleşti­

rilebilir.

c. if Amerikan

ci lt" denilen yapıştır­

ma usulü ile bir arayagetirilebilir.

~L

,,'\II'\CI'-I'i-.

.e\\\(:an Ö\':' uen\\~n 'fa~)\~\\Una u'!>lı\ü na'!>ı\ 'fa21\1~1

Li K\\a'o", \ç Immalan 'o\ıl~1\\ı\lu\I<.\~l\ ,oma, ,eçılel\ ,i,\eme \l~\!,\ll\

. ~paK taKma i11emi '{apılır. ~ul\un iç'" önc.e lormalaı", 'iı\a? "It"'a \!,e­

'leceK K!>m' \lra'l\anır. 1utKalland'K\an ,onra hpaK taKılıp pre,\eni!.

2. KapaK taKıldıktan sonra Kuruma'{a bıraK.lır. Bel'ırli biı süre sonra,

kitabın açıkta kalan üç tarafı da tıraşlanır.

Tıraşlama işleminin sonunda ciltleme işlemi tamamlanmışolu!.

Sert kapak ciltlemesi nasıl yapılır? (Sayfa 9S)

Harmanlama işlemine kadar yukarıdaki işlemler aynen yapılır.

ı. Bir kitabın iç formalarının katlı tarafı, sırayla dikiş makinesinde di­

kilerek, bir araya getirilmiş olur. Dikişli taraf, yani kitabın sırt kısmı, tut­

kallanır ve kurumaya bırakılır.

2. Sert kapak ile iç formaları bir araya getirme işlemine hazırlık yapı­

lır. Bunun için iki sayfalık "yan kağıdı" hazırlanır.

3. Kitaba uygun sert kapak imal edilir. (Bunun için mukavva ve onun

üzerine uygulanacak malzeme seçimi yapılır. Mukavva üzerine yapıştı­

rılacak bu malzeme deri, bez veya kağıt olabilir. Sert kapak imalatı, ka­

pak m,kinesi veya el marifeti ile yapılabilir.) Daha sonra kapağa uygun

dış baskı yapılır.

ı i

Cilt mesleğindeönemli isim, terim ve işlemler nelerdır?

Ciltçilik mesleğinde bazı özel makineler kullanılır. Bunlar; kağıt kes­me, makas ve giyotin, kırma ve katlarna, harman, tel ve iplik dikişi, tut­

kal, kambura, kapak !akma, zımba ve pilyaj makineleridir.

Amerikan cilt gibi tutkallı ciltlemeden başka ciltleme türleri de vardır.

Kitabın özelliğine göre tercih edilen bu türlerde;

99ADıM ADıM YAYıNCıLıK

- Sırttan telle dikiş,

- Üstten telle dikiş,

- iplik dikiş gibi farklı teknikler uygulanır.

Ciltler; kılavuzlu cilt, kordonlu cilt, yarıkıı cilt gibi türler ile de ifadeedilirler. Bazı ciltlerde, hem cildi korumak hem de kitaba güzel bir gö­rünüm vermek için ilave bazı işlemler daha yapılabilir. Bu maksatla;

1. Kitap kapağını güzelleştirmek için önceden basılmış kağıtlar;

a. "Ceket giydirme" ismi ile her kitap kapağına birer ilave baskılı

kağıt uygulanabilir.

b. Şörniz ise sıvama kapakların dışına sarılan gömlek baskılardır.

2. Kitap kapak/arı üzerinde, albenisi olan başka işlemler de yapılabi­

lir. Bunlar; gofre (kabartma), yaldız baskı, ya/dız boyama (bronzlama)gibi isimlerle anılırlar.

3. Baskı yüzeylerini korumak için selofan (Iaminasyon), Jaklama (par­lakiık) ve vernik gibi teknikler de uygulanabilir.

Cildeme işlemi biten kitaplar nasıl sevk edilir?

Kitaplar, istenilen sayıda bir araya getirilir. Böylece paket yapmaya vekolay taşımaya uygun hale getirilmiş olur. Bu işlem el emeği veya shirink(şirink) ismi verilen paketmakineleri aracılığıyla ya­pılır. (istenilen sayıda kitapbir araya getirilip, dışına

plastik folyo ile sarılır.

Plastiğin kenarları isi ileyapıştırılır. Böylece kitap­lar hem paketlenmiş hemde toz ve nem gibi dış et­kenlerden korunmuş olur.)

Paketlenmiş kitapların

sayısına uygun sevk irsali­yesi (tesellüm fişi) kesilir.Yayınevi deposu na sevkiçin nakliyeye verilir.

ADıM ADıM YAYıNCılıK98

4. Yukarıda belirtilen üç malzeme (iç formalar, yan kağıdı ve sert ka­

pak) bir araya getirilmeye başlanır. Bunun için sırayla;

a. Kitap iç formalarının ön ve arka sayfalarına, yan kağıtları yapış­

tırıl ır.

b. Kuruduktan sonra kitabın üç tarafı tıraşlanır.

c. Tıraşlamadan sonra, ayraç görevi görecek; kurdele, süsleme

amacıyla "şeraze" ismindeki örme bez, ilgili kısmına yapıştırılır.

d. Eğer kitabın sırt kısmı, yuvarlak yapılacak ise, makinesinde uy­

gun kavis verilir.

e. En sonunda, kitabın ön ve arka sayfalarına yapıştırıimış yan kağı­

dı ile sert kapak birbirine tutkal ile yapıştırılır. Preste kurumaya bırakılır.

Kuruma işleminin sonunda ciltleme işlemi tamamlanmış olur.

\~\

Depolama

Elinizdeki kitabm depolanması nasIl yapIidI?

30'ar adedi bir araya getirilip paketlenen kitaplar, uygun bir nakliyearaClyla depoya taşmdı. Depo, kitap Wrü kadar parsellenmiş bir alandanibarettir. Depoda hangi kitabm hangi parsel üzerinde bulunacağmmönceden tespiti yapIi"

Depoya getirilen kitap paketleri, aynlan parsel üzerine, beşli kulelerhalinde istif yapIidı. Istif edilen kitaplann;

- Kaç p~ket halinde olduğu,

- Her pakette kaç kitap olduğu,

- Toplam kitap sayısı, depo kayıtlanna ahndı.

b"IM ~ />-~mC\L\1l

Depo\am~da basan (')\çü~ü nediı1

'Iayın ürünlerinin;

1. En kolay şekilde i~tif edilebilmesi,

2. istendiğinde, en kısa zamanda sayılabilmesi,

3. Talep halinde, ürünlerin en az emekle sevk ve teslim edilebilmesi,

depolamada önemli bir başarı ölçüsüdür.

Nakliye, depolama ve postalama hizmetlerinde yararlı olacak bir bilgi:Bir kitabın ağırlığı ne kadardır? Elinize bir cetvel alınız. Kitabın en ve

boyunun tam 16.5x23.5 cm olarak ölçtüğümüzü kabul edelim ve ağırlı­

ğı hakkında, üretiminden önce bilgi sahibi olmaya çalışalım (79. sayfa­ya bakınız):

- Kapakta, 350 gramlık 34.4x23.5 cm ebadında bir adet kağıt kulla­nılmıştır. 100 cm en ve boyundaki bu tür bir kağıt 350 gram ederse;34.4x23.5 cm ebadındaki aynı tür kağıdın, içler dışlar çarpımı ile28,294 gram ettiğini buluruz.

- Kitabın içinde, BO gramlık 16.5x23.5 cm ebadında;260:2=130 adetkağıt kullanılmıştır. 100 cm en ve boyundaki bu tür bir kağıt BO gramederse; 16.5x23.5 cm ebadındaki aynı türde bir kağıt yine içi er dışlar

çarpımı ile 3,102 gram eder. Kitabın içi 130 kağıttan oluştuğuna göre;ikisinin çarpımı ile kitap iç sayfalarının 403,26 gram ettiğini buluruz.)

Bir kitabın kapağı (2B gr) ve iç kağıtları (403 gr) olmak üzere = 431grama ulaşırız. (Kitabın sırtını yapıştırmak için kullanılan zamk ve kitapkapağına uygulanan selefonun göz ardı edilebilir bir ağırlık olduğu ka-bul edilmiştir.) . .

_" OJ ~,J,",'~ ,.

lin! üPBıumso

Kitabın Uzeri fiyatını belirleyebilmekiçin, bir kitabın imalatı ile ilgi­li toplam masraf kalemleri bilinmelidir?

Kitap imalatı içindeki masraf kalemleri bellidir. Masrafları öncedenplanlanmış bir kitap üretmek için, aşağıdaki maddelerin tümü hakkında

bilgi sahibi olunmalıdır. Bunun için hizalarına ödeme miktarı ve tahmi­ni ödeme tarihi kayıt edilmelidir:

1. Kağıt giderleri (Kağıdın cins ve miktarına bağlı olarak giderler de­ğişmektedir):

a. iç kağıt gideri,

b. Kapak kağıdı gideri.

2. Editörlük hizmetleriyle ilgili giderler:

a. iç ve kapak tasarımı gideri (varsa resim yerleri belirleme çalış­

ması),

Kitap Maliyet Analizi

----------­(/)ITOPTANGIDAirncı PROMOSYON_MI\RKFT

~~BYJ.Alml'!AjVlROl mMMALınTı

c::e',,,'~' ci'PMETLEME

(/,)KilAPÇIMARKET DEPD MAıiYETi

.I~'!!~ i! ~ ~ j 1 ; ~

" ..C.Tl'" ~

(l>TOPTANCIDAGITICI PROMOSYON_MARKET

KDV PAZARLAMACı

DAGITIM

VERGi . ..

<~rrA~;mI~PAKETLEME

(lıKiTAPÇI• •

MARKET DEPO MALIYETI

-ı·!q

b. Redaktör çalışması gideri,

c. Tashih iş/emleri gideri,

," ..ıı

104

c. Film veya aydınger, montaj gideri. (Film veya aydınger tercihinegöre ve özellikle renk ayırım çalışmalarına göre masraflar değişkendir.)

3. Baskı hizmet giderleri (Baskı adedi, kalıp sayısı, makinenin cinsi,kullanılan kalıp türü yani baskı kalitesi ve renk sayısına göre masrafı de­ğişkendir):

a. iç baskı gideri,

b. Kapak baskı gideri,

c. Varsa selofan (selefon), lak veya gofra giderleri.

4. Mlicellit (ciltçi) giderleri

Bu giderler:

- Forma sayısına,

- Forma ebadına,

- Cildin türline (dikişli, karton yapıştırma veya telli),

- Yapılan işin sayısına göre değişebilmektedir.

5. Halagram alma ve yapıştırma gideri.

6. Telif ücret ve ressamiye gideri.

7. Ajans, depolama, nakliye, hamaliye gideri.

8. Kitabın genel giderler içindeki payına isabet eden gideri.

9. Kitabın işletme giderleri içindeki payına isabet eden gideri.

Kitap imalatının, masraf ka~mlerUçirıdekiY.!izdesLna.sJldır?

Bir kitabın imalatında yapılan masraflar, yukarıda da belirtildiği gibi pekçok sebebe bağlı olarak değişken olmaktadır. Ancak, genelolarak tek renkbir baskıda ve 3-5 bin trajlarda imalat masraflarının ylizdeleri şöyledir:

- % 25'i baskı öncesi giderlerine (dizgi, ed itörl li k, tasarım, ressam gi-derleri),

- % 25'i iç ve kapak kağıt alımlarına,

- % 25'i basımevi ve ciltevi ödemelerine,

- % 25'i ise imalatın diğer (telif, vergi, işletme vs.) masraflarına har-canmaktadır.

Aslında masraf kalemlerine isabet eden ylizdeler çok değişkendir. Ki­tabın birim maliyetini yukarıdadeğinilen konular etkilediği gi­bi, aşağıdaki hususlar da etkile­mektedir. Kitabın maliyetini et­kileyen di~er unsurlar:

1. Editörilik (varsa ressam­Iık), film veya aydınger için ya­pılan masraffarklılıkları, bu ka­leme isabet eden ylizdeyi de­ğişti rebil ir..

Kitap başına düşen birim fiyatı, nasıl azalt,labilir?

Maliyeti oluşturan kalemleri önceden planlamak ve ilgililerle sıkı birpazarlık yapmak, kitap başına düşen birim masrafı azaltacaktır. Bunun

107

•ikinci ve sonraki baskılarda

yapılmayan masraflar;

- Raportör hizmetleri,

- Dizgi ve mizanpaj hizmet-leri,

- Editörlük hizmetleri (re­daktör, tash ih),.

- iç ve kapak tasarım, varsaresim ve grafik harcamaları,

- Film veya aydınger vemontaj gibi kalemlerdir.xiJiI

ADıM ADıM YAYıNCılıK

dışında; masraf kalemlerindekibazı tercihler de kitap başına dü-şen birim fiyatına tesir edecektir.

Kitapların maloluş maliyetinidüşürmenin en kolay ve bilinenyolu, her seferinde daha çok adetbaskı yapmaktır. Böylece, matbaagiderinin her kitaba düşen maliyetpayını düşürmek mümkündür.Ancak bu yöntem, aynı zamandaimalatın diğer kalemleri olan ka­ğıt ve cilt konusundaki riskli yatı­

rıma da sebep olacaktır. Aslında,

kısa zamanda satılabilecek birmiktarı basmak, en uygun yoldur.

Yayıncılar için, birbirine uyum-lu kitap kapaklarını bir arada basmak...Baskı ve cilt tercihlerini, üretim masrafları­

nı azaltacak şekilde yapmak... Depolamave kitap sevk maliyetlerini minimize et­mek vs... Bunlar, kitap başına düşen birimfiyatı azaltıcı tedbirler olarak sıralanabilir.

Kitap başına maliyetler, ikinci ve sonrakibaskılarda otomatik olarak düşmektedir.

Bunun ana sebebi, baskı öncesine isabeteden masrafların tekrarlanmamasıdır. ikincive sonraki baskılarda yapılmayan masraflar;

- Raporlör hizmetleri,

- Dizgi ve mizanpaj hizmetleri,

- Editörlük hizmetleri {redaktör, tashihl,

- iç ve kapak tasarım, varsa resim ve

grafik harcamaları,

- Film, aydınger ve montaj gibi kalem­

lerdir.

ADıM ADıM YAyıNCıLıK106

2. Basılacak kitap için seçilen kağıdın cinsiyle ilgili tercih, kağıda isa­bet eden masraf yüzdesini etkileyebilir.

3. Kitabın kaç renk basılacağı, baskı adedi gibi tercihler, basımevi

masrafına isabet eden yüzdeyi farklılaştırabilir.

4. Kitap için tercih edilen cilt türü, ciltleme masrafına isabet edenyüzdeyi değiştirebilir.

5. Kitaba ödenecek telif için yapılan anlaşmanın tutarı, ressamiye vs.bununla ilgili masraf kalemini etkileyebilir.

6. Hamaliye, depolama, nakliye ve pazarlama için yapılan harcama

farklılıkları, bu kaleme isabet eden yüzdeYi değiştirebilir.

7. Yayınevinin yapısına göre tespit edilen, işletme giderlerine ayrı la­cak pay, kitabın diğer masraf kalemlerine isabet eden yüzdeyi etkileye­

bilir.

8. Yeniden basılan kitabın, baskı öncesi giderleri olmayacağından ve­

ya azalacağından, bu masraf kalemine isabet eden yüzde değişken ola­caktı r.

ı<i~ satma vol ve vöntemleri.ilvnımıdır?

Müşteriye göre hitap ederek, satış yapmanın kendine ait yol ve yön­

temi vardır...

1. Yayıncıların, toptancı ve da1!'t'cllara yönelik yaptıkları kitap satışı­

nın farklı yöntemleri vardır. (Yapılan cironun yüksekliğine bağlı olarak

indirim avantajları uygulamak bir yöntemdir.)

2. Toptancı ve dağıtıcıların, perakende iş yapan; kitapçı ve market gi­hi kuruluşl"ra yartıkları kitap satışlarının farklı yöntemleri vardır.

3. Kitap pazarıamacılarına yönelik kitap satışının farklı yöntemleri

vardır.

109

Kitap dağıtım kuruluşlarının

görevleri nelerdir?

Dağıtımevleri,yayınevindenal­

dıkları kitapları, satış noktalarına

(kitapçı, market) dağıtan kuruluş­

lardır. Dağıtım hizmetlerinin, birerihtisas kuruluşu haline getirilmesiçok önemlidir. Ülkemizde, da1!'tfclların bir kısmı aynı zamanda kitapçı•.dır. Hatta aynı zamanda yayıncı olanları da vardır. Di1!er taraftan üretti· ,.

1!i kitapları bizzat da1!ltan ve hatta perakende satan yayınevleride vardır.

Hangi sebeple olursa olsun, kitap dağıtıcılarının gayesi, kitap satış

noktalarının ihtiyaçlarını gidermek ve sayılarını artırmaktır. (Kilap salış

nokıa/artnm gayesı ise okuyucu/artn sayısmı artırmakıır.)

Hem yayıncı açısından hem de okuyucu açısından, başarılı bir dağı­

tım sistemi çok önemlidir. Gereği gibi kitap dağıtımını yapan bir kuru­luş, kendi başına etkili bir e1!itim kurumu gibidir. Bu yüzden ülkemizdeyayın dağıtım hizmetleri, yayıncılık ile beraber stratejik bir plan içinde

ele alınmak durumundadır. (Sayfa 153'e bakınız)

'BADIMA D i MYAYINel ciK

7. O kitabın satışı için en uy­gun zamanın seçilmiş olması, ki­tabın satışını artıran unsurlar ola­

rak sayılabil ir.

Bir kitabı sattfran önemli unsurlar nelerdir1

Kitabın kalitesi, bir ihtiyaç olması veya öyle algılanması, kitahı sattı­

ran en önemli sebeptir. Bundan başka;

1. Yazarının tanınmışllğll

2. Geniş kitlelere hitap eden bir konusunun olması ve konusunun ge­lip geçici olmaması,.

3. Kapak ve iç tasarımın güzelliği, çekiciliği,

4. Satış fiyatı, yapılan indirim miktarı, (Rekabet etmekte olduğu kitap­laria kıyasla)

5. Promosyon ve taksitle satış imkanı gibi avantajların sunulması...Kitabın icabı haıinde iade edilebilmesi gibi satıcıya rahatlık saglayanayrıcalıklarının olması,

6. Satış hizmetlerinin kalitesi ve inanırlılığı (Bunun için önce satış

hizmetinde bulunanlar, pazarladıkları ürünleri hakkında yeterli bilgi sa­hibi olmalıdırlar),

Kitap Satış - Pazarlama

Kitap satmak veya satılan kitabın ücretini tahsil etmek kolay mıdır?

Kitap satmak ve satılan kitabın ücretini tahsil etmek, kolay değildir.

Yayın dünyasında;

4. Yayın piyasasının dışındaki kurum ve kuruluşlara yapılan kitap sa­tışının farklı yöntemleri vardır.

5. Okul, üniversite, kütüphane gibi kuruluşlara yönelik kitap satışının

ayrı yöntemleri vardır.

Son zamanlarda gündeme gelen internet kanalı ile kitap satış meto­du, bilgisayar sistemlerini kullanarak gelişmektedir. Buna, sanal mağa­

zalar aracılığıyladoğrudan satıŞ yöntemi diyebiliriz. (Eskinin kilap kulü­bü ve klasik pazarlama yöntemlerinin yerini almıştır ve daha da gelişe­

ceğe benzemektedir.)

Yukarıdaki değinilen farklılıklara bağlı olarak, kitap fiyatlarına yapılan

indirim ve ödeme zamanı konusunda değişik uygulamalar olmaktadır.

Kitap satış yöntemleri, kitabın türü gibi, satış şekline bağlı olarak dadeğişebilmektedir.Mesela çok yüksek fiyatlı bir kitabın, toplu dağıtıma

sunulması, yanlış bir karar olarak değerlendirilmektedir.Diğer bir ifadeile eğer bir kitap, kampanya ile toplu dağıtıma sunulacak ise, üzeri fiya­tı düşürülmeli ve indirimi de ona göre uygulanmalıdır.

111~ADIM ADıM YAYıNCıllKADıM ADıM YAYıNCılıK110

1. Muhataba uygun kitap üretmek başarı sayılmaktadır.

2. Üretilen kitabı müşterisine satabilmek ilave başarı sayılmaktadır.

3. Satılan kitapların tahsilatını yapabilmek ise daha önemli bir başa­

rı sayılmaktadır.

Ülkemizde yayın ürünlerinin toptan satışı, genelde çek ve senet ile

yapılmaktadır. Bir yayınevi;

a. Sattığı kitaplarının karşılığında aldığı çek ve senetlerin tahsilinibeklemektedir.

b. Bunların büyük bir kısmını ise iş yaptırdığı kuruluşlara kullan­

maktadır.

Ancak ödeme zorlukları dahil, bazı sebeplerle dönen çek ve senetler,yayıncıyı sıkıntıya sokmaktadır. Ödemelerdeki gecikme, yayıncıyla be-

2. Markette, dağrtıcr-dükkanda,fuarda, sergide satış. Bu müşterilere

yönelik satış yöntemine; bizzat göstererek, seçim yaptırarak satış, diye­

biliriz.

3. internet kanalı kullanılarak, sanal ma~aza aracılığıyla satış.

4. Pazarlama kanalı ile empoze ederek / ettirerek bizzat satış. (Buna

tesir altına alma veya güdümlü kılma diyebiliriz.)

5. Kendili~inden gelen taleplere yönelik satış.

6. Başka kanalları kullanarak (kütüphane, kitle ve müesseseleri göz

önüne alarak) bizzat talep oluşturma sonucunda yapılan satış.

Kitabımızı nerelere satabiliriz?

Kitapla okuyucuyu buluşturan irtibat kanalları hakkında bilgi edinmek

birinci adımdır.

En çok kitap satılan yerler kitapevleridir. Ülkemizde 10.384 adet ki­

tap satış noktası vardır. Türdav A.Ş. tarafından bir katalog halinde basıl­

mış olup, ilgililerin istifadesine sunulmuştur. Bu satı~ noktalarının;

- Müessese ismine göre adres indeksleri,

- Yetkilinin soyadı alfabetiğine göre indeksleri,

- Muhitlerine (şehir, kasaba) göre indeksleri yapılmıştır.

113'1\;9 IM' A OL M YAY i N Ci LI K

raber onun iş yaptırdığı kuruluşları

da etkilemektedir. Bütün bunlara ila­veten, muhasebe ve tahsilat işlemleri

sebebiyle artan kırtasiye harcamala­rı, kitabın maliyetine menfi yönde et­ki etmektedir.

Satış ve pazarlam;ıçalışanları için~ölçüsü nkedir?

Basımevi veya ciltevinden depoyasevk edilen kitaplar, satılmayı bekler­ler.

1. Kitapları depoda fazla bekle!­meden satışa sunulması, pazarlamabölümünün başarısını gösterir.

2. Satış ve pazarlama yöneticilerinin, klasik yöntemlerin dışında

yeni (internet) kanallar bulunması, başarılarının önemli bir gösterge­sidir.

3. Müşteri portföyOndeki artış ve seçicilik, satış ve pazarlama bölü­müne ait başarı ölçüsünün bir başka önemli göstergesidir.

Her kitabın ayrı bir dağıtım ve satış politikası olabilir.

Satış ve pazarlama bölümlerinin isabetli karar verebilmesi önemlidir.Bunun için muhasebe bölümü, önemli bir bilgi kaynağıdır.

a. Her bir kitabın toplam maloluş, genel gideri ve satış bilgilerinemuhasebe bölümünden ulaşılabilir.

b. Ayrıca hangi kitabın, hangi kitapçı ve bölgede satış eğilimi bu­lunduğu hakkında bilgi yine muhasebe bölümünden alınabilir.

Satış ve pazarlama çalışanlarınınbaşarısı, şahsi kabiliyetlerinden baş­

ka, bilgiyi kullanma kültürlerinin gelişmişliğiylede ölçülebilmektedir.

Kitapların satış kanalları hangi/eridir?

1. Tavsiye üzerine kişi veya kuruluşlara satış (Alışkanlıklara bağlı sa­tışlar ile bildiğimiz bir yer, yöre veya bir kitleye yönelik satışlar bu cüm­ledendir).

.'~.112

114 ADıM ADıM YAYıNCılıK ADıM ADıM YAYıNcılıK 115

•

isteyen kişi veya kuruluşlar, bukataloğu edinerek, on bini aşkın ad­rese rahatlıkla ulaşabilirler.

~!1lmızl, kitapla buluşturacak

irtibat (satış) kanalları artırılabilir

mRÜlkemizde, kitap satış ve okuma

oranına tesir edecek kanalların artı­

rı/ması ve etkili h1ile getirilmesiyle

ilgili gayl'etler, stratejik seviyede önemlidir.

1. "Kitap okumayı tavsiye ve teşvik etme", insanın kitaba olan ilgisi­ni artıran en etkili yöntem olabilir. Buna teşvik ve yönlendirmeye ba~1ı

kitap alma veya okuma şekli diyebiliriz.

2. Kitapla ilgili mek1in/arın çoğa/tılması, kitap alma ve okuma oranı­

na tesir edecek bir yöntem olabilir. Kitapla irtibat imk1inınl artıracak hertürlü düze'nleme önemlidir.

Mesela okullarda, her sınıfta küçük bir kütüphanenin bulunması, ye­ni nesiller için kitabı hayatın bi( parçası haline getirecektir. Öğrencile­

rin; kitapçı ve kütüphane yanında sınıflarında kitapları bizzat görmesi...Neticede kitap ile temas imk1in ve mekanlarının arttırılması. .. Kitabı alan

ve okuyanların sayısını arttıracaktır .

3. Alışkanlıklara bağlı olarak, bilinen bir yazar veya yayınevinin kita­bını alıp okuma da bir yöntemdir (tiryakilik diyebiliriz). Bu duygu, kitapkulüpleri tarzında, müşahhas kitap mekanlarına dönüştürülürse; kitapalma ve okuma oranına tesir edecektir.

4. Klasik veya sanal, kitap pazarlama gibi empoze kanallarının arttı­

rılması, kitap satış ve okuma oranına tesir edecektir.

5. Katalog ve bilgisayardan (internet) kitap bilgilerine bakabilmek ki-taba ilgiyi artıracaktır. insanların ilgilendiği konudaki kitapların;

a. isim,

b. Yazar ve

c. Özellikle konu indeksine göre tarama yapılabilmesi. .. Kitap satış

noktalarına ait bilgilere internetten ulaşmak...

d. Seçilen kitapların kolayca alınabilme imkanı, kitapların satış veokuma oranını ciddi olarak etkileyecektir.

Kitaplara ait bilgi kaynaklarından (katalog) istifade ederek, yayın al­mak; akıı ve mantık yoluyla karar vermenin bir adımıdır. Kitaplara ait bil­gi kayn~ına bakarak kitap alma ve okuma, bilginin hakim kılınmasının

en sıhhatii yoludur. Bir diğer ifadeyle kaliteli araştırma, yayın, satıŞ veokumanın ilk kaynağı olan bilginin gücü ülkemizde de yaygınlaşmalıdır.

Kitapçılar, önemli birer satış noktasıdır.

Kitapçılar, dağıtıcıdan veya direkt yayıncıdan aldıkları kitapları oku­yucuya sunan birer satış noktalarıdır. Kitapçılar, bu hizmeti yaparken,okumayı da teşvik etmiş olurlar. Bazı yönleriyle okul ve kütüphane gibibir tür eğitim kurumudurlar.

Kitapçının en büyük açmazı, alıcıya seçme şansı tanıyacak genişlikte

bir koleksiyonu elinde bulundurma zorluğudur. Diğer bir ifade ilemekanlarının dar ve stok imk1inlarının sınırlı olmasıdır.

Günümüzde bu sıkıntıyı çok kolayaşan kitapçılar vardır.

Nasıl mı?

Dükkanında bulundurduğu, güncellenmiş katalogları okuyucuların

kullanımına sunarak...

Bu tür kitabevleri, önce okuyucunun, katalog veya internetten buldu­ğu kitapların Siparişini almakta... Bu talebi, ilgili dağıtıcı veya yayınevi­

ne ulaştırarak, kitapları kargo ile istemekte... Neticede bir tür aracılık

yapmaktadırlar. Böylece, satışta olan bütün kitaplarla ilgili taleplere, enkısa zamanda cevap verebilmektedirler.

Bazı kitapçılar, ay­nı zamanda dağıtıcı­

lık da yapabilmekte­dir. Halla kitapçılık

yaparken, bir yandanda yayıncılık mesle­ği ni yü rüten peraken­deci kişi ve kurumlarda vardır.

UJBILGIVE.ULAŞIM

>-e-lICARET..... 1 lK.lll Ilm"r;J,ıl

...... V(,\~",;-f:'m'.'<t':

:EPATEN'fUl"!'Illltlbl YAYlılGILIK

StKTOI\

cı::KATAlOGU.J PJ~PJTERIcnMARKA

E'POSTAYÖNETiM411 11 ~ ~ , i i !

KATALOG

Bj!_yayınevininen önemli kaynakları nelerdir?

- Bilgi birikimi (Kaliteli yayın ürünleri dahil),

- Finans,

- ihtisas sahibi personel,

- Pazar payı gibi unsurlar, bir yayınevi için çok önemli kaynaklardır.

Yayıncılık Sermayesi

Bir yayıncının sermaye gücü n~edir ven~sllkorıJnrrıal)<1ır?

Bir yayıncı, aynı zamanda bilgi şirketidir. Diğer bir ifade ile yayıncı­

Iıicta, entelektüel sermaye çok önemlidir.

Bir yayıncı için, elbette kağıt ve diğer maddi varlıklar önemlidir. Amaesas önemli olan, envanter yerine enformasyondur. Sabit varlıklar yeri­

ne bilgidir.

Günümüzde, entelektüel sermayenin ağırlıklı olduğu firmalarda bilgiyi;

- Bulup, der/emek,

- Geliştirmek,

- Yönetmek,

wt:l,a:

""ı;:;v.ıu­C

:::ı

a:a:ı

w

:aEPATENT

ElEK1:RONiK YAYıNCılıKSEKlOR

a:~fl';L~lthi:!';L~ ~>-., ,~

W BilGiENVANTERi

(i)MARKA•• •

E·POSTA YD N ETI M

'.I!

Bir şirket, iyi niyetli olmayan personeline karşı nasıl korunmalıdıri

Bir yayın şirketinde çalışan personel, istediği zaman işten ayrılabiI­

mektedir. Yine isterse, şirkette öğrendiği özel bilgilerle kendi adına işye­

ri açabilmektedir. Bu durumda yayınevi, entelektüel sermayesini koru­yamaz duruma düşmektedir.

Bu yüzden işe yeni alınacak bir personel ile yapılacak anlaşmada,

şöyle bir paragrafın ilave edilmesi yararlı olacaktır:

,,--~----~_.. --._._~- ------s) " .... yayın şirketi tarafından işe alınmamla birlikte; önceden tasar- k~ Ianmış veya çalışacağım süre içinde tasarlanacak ya da geliştirilecek r~ bütün kat ve yeniliklerin çalıştığım şirkete ait olduğunu kabul ediyo- ~

;> rum. Şirkette iş yapmamın bir sonucu olarak nüfuz ettiğim, bildiğim, ~

5kullandığım her turlü enformasyonu, başka bir yer ve maksat ile kul- ~

,; lanmayacağımı ya da ifşa elmeyeceğimi kabul ediyorum."L __, ~~_-.~_~~- ~ ~.__.

119

\il:11111ן'"

.L

ADıM ADıM YAYıNCılıK

Bir şirketin, iyi niyetli olmayan yazara karşı korunması:

Bir yayınevinde eseri satılan yazar, isterse başka bir yayınevinde ay­nı türdeki bir kitabını yayınlatabilmektedir.Veya aynı tür ve hatta aynı

isimdeki eserini kendi adına üretebilmektedir. Veya telif süresi bitip, ki­tabını geri aldığı zaman, dizgisi veya şirket editöryasınrn katkılarını datalep etmektedir. Bu ve benzeri anlaşmazlıkları önlemek için eseri bası­

lacak bir yazar ile yapılacak anlaşmada, şöyle bir paragrafın ilave edil­mesi yararlı olacaktır:

Buna benzer anlaşmaların yapılması, yayınevine ait entelektüel ser­mayenin teyit edilmesi ve korunması yolunda bir adım atılmış olacaktır.

~; - ---.-- ~.-.--- .--- .-- ---- ------ - -,-,-~-- - -- ~-- ----'C"

> ~~ «....yayınevi, A...... isimli eserimi bastığı sürece, şirket editörünün fı katkılarıyla eserimde vücut bulan bütün kalma değerlerin şirkete ait L~. olduğunu kabul ediyorum. Aynı tür eseri, kendi adıma veya başka bir ~~ yayınevi adı altında bastırmayacağımıtaahhüt ediyorum.» 1~------ --- --_..~ ------ - '-_.- --~ --- - -- ---_.._~--_._--- ._-----~,

- Saklamak,

- Satmak,

ADıM ADıM YAYıNCılıK

•118

Günümüzde, entelektuel ser­mayenin ağırlıklı olduğu firma­larda bilgiyi;

- Bulup, derlemek,

- Geliştirmek,

- Yönetmek,

- Saklamak,

- Satmak,

- Paylaşmak, çok önemli halegelmiştir. işte bu değerler, yayın­

cılrkta önemli bir sermaye gücü.qlmuştur.

- Paylaşmak, çok önemli halegelmiştir. işte bu değerler, yayıncılık­

ta önemli bir sermaye gücü olmuş­

tur.

Entelektüel sermayenin varlığı

hissedildikçe, ekonomik ve huku­ki değerleri meydana çıkmaya

başlamıştır. Buna bağlı olarak, butür sermayenin korunması çokönemli hale gelmiştir. Yayın işinde

uğraşan bütün kesimlerin sorum­lulukları, artık uygun anlaşmalarla

kağıda dökülmeye başlamıştır.

Editörlük, reklam, ajans (dizgi,film, resim, montaj vs) gibi hizmetlerin çok olduğu bir telif eserde; yayı­

nevi-personel-yazar arasında yapılacak anlaşmalar (hukuki düzenleme­ler) elbette önemli olacaktır ve olmaktadır. (Sayfa 218'e bakınız)

\llSM "'OlM ~"~\1'\CI\.\\(

Yayıncılıkta görün­

meyen değerler varmıdır?

Günümüzde mal veparad"n çok entelek­tüel sermaye önemkazanmıştır, dedik. Ya­yıncrlık mesleğinde,

görünmeyen sermaye­nin bir kısmı görünme­yen un,urlarda yat­maktad ır. Ası ında ya­yıncılıkta kıymetli ol-masına rağmen, sayıya dökülemeyen değerleri az değildir;

• Yayınevine ait telif hakları, bir fikri mülkiyet ürünü yani bir

değerdir.

• Ajans ve patent hakkı gibi konular birer değerdir.

• Müşteri ilişkileri (kazaııılan müşteri potansiyeli), okuyucu gücü

bir değerdir.

• Marka hakkı (tasarım, hizmet vs.) bir değerdir.

• HOner lçalışanın şirketin özelliği sebebiyle kazandığı yetenek)

bir değerdir.

• Yönetim ve kullanılan sistem etkinliği bir değerdir.

• Arge ve buradaüretilenler ilc

strateji planları

(ticari sır) birerdeğerdir.

• Dizgi, film, mi­zanpaj, kitapkapağı resimlta­sarımları, mon­tajlar birer de­ğerdir.

ADıM ADıM YAYıNCılık'

Bir yayın şirketinin ihracatı, sa·dece kitap olabilir mi?

Eskiden ihracat deyince, mad­de anlaşılıyordu. Halbuki bugünen büyük ihracat kalemlerinin,bilgi ve bilgi ürünlerinin kalitesiolduğu anlaşılmıştır. (Bilgisayarprogramı satış/an i/e Dünya'nın

en zengini olan H.Cate.' bir örnek­tir.) Eskiden en etkili ihracat ürünüdeyince; ham madde, mal vs. aklageliyordu ... Şimdi ise, en etkili ih­racat kalemleri deyince;

- Bilgi ve bilgi ürünleri' telif, ,beceri, ustaııkı hüner, marifet ıokul,

- Yayın ve kÜllOr ihracaatı anla­şılmaktadır.

Tabii biz, ihracaatı henüz buseviyede anlamış ve bu manadakiimkanlarımızı zorlamış değiliz.

(Ancak sevindirici olan şu ki ülke­mizde okul ihracatı noktasında,

önemli adımlar atılmış ve atılmak­

tadır.)

•Aslında yayıncılıkta kıymetli

olmasına rağmen, sayıya döküle­meyen değerleri az değildir;

• Yayınevine ait telif hakları

bir fikri mülkiyet ürünüyani bir değerdir.

• Ajans ve patent hakkı gibikonular birer değerdir.

• Müşteri ilişkileri (kazanılan

müşteri potansiyeli),okuyucu gücü bir değerdir.

• Marka hakkı (tasarım, hiz­met vs.) bir değerdir.

• Hüner (çalışanın şirketin

özel/iği sebebiyle kazandı­

ğı yetenek) bir değerdir.

• Yönetim ve kullanılan sis­tem etkinliği hir değerdir.

• Arge ve burada üretilenlerile strateji planları (ticarisır) birer değerdir.

• Dizgi, film, mizanpaj, ki­tap kapağı resirn/tasarım­

ları, .<ırşivdeki montajlarbirer değerdir.

11\).l.1ı.

Konuyu yayıncılık açısından

müşahhas hale getirirsek; bu asır­

da, enteleklOel ihracat gücümüzügösterecek mesleklerden biri deyayıncılıktır.

Yayıncılık mesleğineyatırım yapmak, gelecek nesillerin en önemli ih­

racat kalem/erine alt yapı oluşturmak demektir. Diğer bir ifade ile ser­maye konusunu stratejik açıdan ele alan bir siyasi parti, yayıncılığa ya­tırım yapacak demektir.

122 ADıM ADıM YAYıNCılıK

Kitap yayıncıMının olke ekonomisindekipayı ne kadardır?

Diğer sektörler ile kıyas edilirse, özellikle kitap yayıncılığının;

1. Sermaye açısından çok kaçOk bir sanayi dalı olduğu söylenebilir.

(Kitap yayıncılarının ekonomideki payı çok küçüktür.)

2. istihdam ettiği insan sayısı azdır. (Diğer sektörlere nazaran çalışa­

nı azdır.)

Ama kitap yayıncılığı, toplumumuzun gelişmesindekilit bir meslek­

tir. Evet, kitap yayıncılığı, aslında stratejik bir faaliyet alanıdır.

Yayıncılığın sermayestartacak mı yoksa azalaçak mı?

Yayıncılık, öncelikle bilgi şirketi olduğu için, kemiyet itibariyle olma­

sa da keyfiyet bakımından önemi artacaktır. Çünkü yayıncılıkta;

1. Envanterden çok enformasyon değerlerinin arttığı görülmektedir.

2. Sabit varlıkların yerine, bilgi ve türevIerinin daha etkili olduğu gö­

rülmektedir.

Görünen o ki önümüzdeki dönem, yayıncılığa yatırım yapanlar kaza­

nacaktır. Çünkü bu alanda atılan her adım, entelektüel sermayeye dönü­

şecektir. (Entelelctüel sermayede asıl değer, sayıya dökülemeyen soyut

varlıklardır. Bilgiyi üreten ve işleyen varlıkların yayıncılığa hizmet et­

mesinde bir artış olacaktır.)

r--'~~-~~-~~---~-~~~~~~~"

Önümüzdeki dönemde neler mi olacaktır?

a. Telif hakkı, marka hakkı ve patent gibi fikri mülkiyet ürünleri

önem kazanacaktır.

b. Eserin kalitesiyle beraber müşteri ilişkileri (müşteri sermayesi)

daha da önemli hale gelecektir.

c. Yayın sektöründe çalışanların ihtisaslaşma ihtiyacı, insan ser­

mayesinin önemini artıracaktır.

d. Yayıncılığın geleceğinde; AR-GE, ticari sır, yönetim gibi yapı­

sal sermaye çok daha önem kazanacaktır.

K""TALoı;;

Yayıncılık Önemli mi?

Yayıncılık çok mu önemlidir?

1. Ekonomik açıdan, kalkınmanın en temel yatırımı eğitimdir. Eğiti­

min temel aracı ise kitaplardır.

2. Yayıncılık, en ucuz ve yaygın eğitim türüdür. Kaliteli öğretmen ye­

tersizliğine çaredir.

3. Yayıncılık, bir toplumun geleceği için, milli birlik ve tarihsel gele­

nek duygusunun gelişmeSi için... Dünyadan haberdar olmak için önem­

lidir. (Okuyucusuna farklı ufuklar kazandıracağı için, diğer toplumların

kültürünü yansıtan tercüme kitaplar da önemlidir.)

4. Yayıncılık mesleği, o toplumun düşünür, yazar ve sanatçılarının

kendilerini ifade edebildikleri pratik bir vasıta olduğu için önemlidir..

Madem yayıncılık siyasetten kültüre kadar, bütün alanlar göz önünde

bulundurulursa, stratejik özelliktedir... Öyle ise, milletlerarası sahada

yarışabilecek bir donanıma kavuşturulmasıgerekmektedir.

125

yaYıncılık, gelişmişlillin ölçüsü olabilir mi?

'Bir aile, bir şirket ve bir ülke için gelişmişlik ölçüsü nedir!' sorusu-nun cevabını eskiden şu üç ana başlıkta toplayabiliyorduk:

ı. Kişi başına düşen gelir düzeyi (alım gücü),

2. iletişim, eğitim, kültür imkanları (demokratik düzey),

3. Insan ömrünün uzunlullu (Ama insan haklarına uygun) ile belirlen­mekte idi.

Yayıncılık nereye koşuyor?

Gelecekte, yayıncılıktaki

pastanın bir bölümü, elek­tronik ortama (internet) ayrı­

lacaktır. Bununla birlikte ti­pografiye dayalı yayıncılıkta

kalite önem kaz;;ınacakı amauzun zaman içinde yok ol­mayacaktır. Bunun bir işare­

ti olarak kaliteli kitap baskı

ve yeni kitap mağazalarının

açılışıarını gösterebiliriz.Üstelik yayıncılığın stratejiköneminin daha da artacağı­

nı söyleyebiliriz.

- Gündeme TV, video, ka­set, CD, DVD, internet gibigörüntülü yayınların girmesi,kitap okuma oranına elbettetesir etmiştir. Ancak esas tesir, bu yıl da gündemden düşmeyen bahane­lerdir. Eskiden kitap okuyamamanın bahanesi olarak radyo dahil gazete,dergi gibi süreli yayınlar gösteriliyordu.

Ancak 'Kim kitap okumak istedi de buna imkan bulamadı?' sorusu,hep cevapsız kalmıştır.

Kitap okumayışımızın asıl sebebi: Öz kültürümüzle çatışan medeniyetle­rin tesiri altına girmiş olmamız... Merak duygumuzun köreimiş olmasıdır...Eğer düştüğümüz yerden kalkabilirsek, okuma oranı artacaktır. Nitekim ka­liteli yayıncrlığı önemseyen yeni bir nesil işbaşına geçmeye başlamıştır.

:"xB1M ADıM YAYıNCılıK

insanlığı aydınlatan kitaplardır.

ADıM ADıM YAYINCILlK~

YayınCliıkmesleği madem çok önemlidir. Yapılması gereken çalışma­lar nelerdir?

ı. Yayıncılıkla ilgili bilgi merkezlerinin kurulmas!. .. Kurulmuş ve iş­

letilmekıe olan bilgi merkezlerinin desteklenmesi gerekmektedir.

2. Yayıncılık mesleğiyle ilgili konuş-kuruluş planlamasının yapılması

gerekmektedir. (Yayıncılık sektörünün konuş ve kuruluşu çok dağınıktır.

Yayıncılar üretimi esas alan sektör türünde değil de perakende satışa uy­gun mekanlarda bakkal tipi yapılanmalar içindedir. Yayıncılıkla yakın­

dan ilgili matbaa ve ciltçi gibi meslek dalları arasında bir mekan koor­dinesi gerçekleşmelidir. Bugün için yayıncıların; depo, kağıt, matbaa­cilt ve dallıtım hizmetleri zuhurata göre yürütülmektedir. Çaresi: Orga­nize edilmelidir.)

3. Mesleki eğitim veren okulların açılması ve çollaltılması gerekmek­tedir. (Yayıncılık mesleğinin üniversitelerimizden kopuk olması büyükbir eksikliktir. Halbuki böyle bir mesleğin üniversitelerden kopuk veyaüniversitelerimizin yayın gibi önemli bir meslek kolundan hilhersiz 01-

milSının izahı zordur. Yayıncılık

mesfeğiyle ilgili üniversitelerde birbölüm yoktur, ama yaYlncdannimal ettikleri ürünleri tasnif edenarşiv ve dokümantasyon bölümlerivardır.)

4. Yayıncılıkla ilgili bütün sanatdallarının, ilgili okul müfredatları­

na dahil edilmesi gerekmektedir.

5. Okul, köy, halk, ihtisas kO­tüphanelerinin çollaltılması gerek­mektedir. (Ancak bunlar, piyasadasatışta olan kitaplar ile güncellene­cek şekilde işletilmelidir.)

6. Yurt dışı bilgi alışverişinin

gOncel tutulması ... Yurt dışı yayın

faaliyetlerini içine alacak şekilde;

yayın ticaret hayatının canlandırıl­

ması gerekmektedir.

III;'

ı26 ADıM ADıM YAYıNCılıK ADıM ADıM YAYıNCılıK 127

Artık yeni dünyada gelişmişlik ölçüsü; "Insana verilen de~er" ile be­lirlenecektir.

Demek ki gelişmişliği belirlemede ekonomi önemlidir. Ama iletişim,

e~itim, kültür imkfuıları ve düzeyi daha çok önemlidir. insanı insaneden fikir ve inanç hürriyeti daha da önemlidir. Daha özet bir ifade ilegelişmişlik için yayıncılık çok önemlidir, diyebiliriz.

Gelişen dünya şartları da gösteriyor ki gelecekte bilgi, en üst ekono­mik kaynak olacaktır. Bilginin, paradan daha önemli, hammaddedendaha kıymetli olacağı açıktır. Öyleyse önümüzdeki günlerde emek vesermayeyi yeniden ölçme, yönetme ve yönlendirme konuları gündemimeşgul edecektir. .. Diğer bir ifade ile bilgi ve kültür yayıncılı~ı, zengin­liğin en büyük kayna~ı haline gelecektir ve gelmektedir.

Kitabın kültürel gelişmedeki rolo nedir?

insanoğlu, öğrendiklerini biriktirip saklayan ve bunu yeni nesillereaktaran kültürlü bir varlıktır. Kitaplar, insanoğlunun;

1. Duygu ve düşüncelerini,

2. Öğrendiklerini,

3. Yapıp ettiklerini, tespit eden ve biriktirip saklayan araçlarıdır.

Kitabın kültürel gelişmedeki rolü açıktır. Bir toplumun;

- Duyuş,

- Düşünüş ve

- Diğer bütün birikimlerini yazılı olarak tespit edip,

- Gelecek nesillere aktarabilen kitaplardır. Kitaplar, o toplumun kül-tür aynasıdır. Değerleri bir sonraki kuşaklara i1etmede en güvenilir

kaynaklardır.

Kitaplar, sadece duygu vedüşüncelerin iletişim aracı

değildir. Bilgiden örf ve iidet­lere kadar bazı değerlerin tes­pit aracıdır. Bunları geleceknesillere aktararak, kalıcı halegelmesine vesile olan kültüraraçlarıdır...

Kitabın kültürel gelişmedeki rolü azalacak mıdır?

Kültürle ilgili gelişim sürecinde, önce sözlü kültür doğmuş... Sözler,

zamanla yazılı hale getirilerek, yazılı kültür oluşmuştur. Sözlü ile yazılı

kültür kıyas edilirse;

1. Sözlü kültürÜn yazarı yoktur. Dolayısıyla bir sorumlusu yoktur,

anonimdir. Ezbere dayalı ve de~işim içindedir. Sözlü kültür yardımıyla

çözümleme ve inceleme yapmak çok zordur.

2. Yazılı kültür metne bağlıdır. Metin değişmediği için;

a. Sorgulanabilir,

b. Çözümlenebilir,

c. inceleme yapılabilir.

3. E-yayıncılık ise yepyeni bir kültürdür. Bazı yönleriyle sanal ortam­

da da olsa, metne bağlı yönü vardır. Bazı yönleriyle sorgulama, çözüm­

leme, inceleme yapılabilir özelliği vardır. Bilgisayarın kabiliyeti nispe­

linde, karşılaştırma ve irdelerne de yapılabilmektedir. Ancak, bugünkü

internetin henüz kitap seviyesinde güvenilirliği yoktur. Her şeye rağmen,

kitabın kültürel gelişmedeki rolü, bütün a~ırlığıyla ve birinci sırada de­

vam etmektedir.

·----.

\

-'''DıM ~"~\NCIlll<.

2. Bir kültür yayıncısı, loplu­

mun ömür süresini uzalmaya çalış­

mak durumundadır. (Elbette önem­

li olan; ebedi 'ömrü çağrıştıran

edebi ömür uzunluğudur. Yoksa

maddi ve sonuçta geçici olan bil­

diğimiz dünya ömrünün uzunluğu

değildir...)

•Maddeyi önemseyen bir top­lumda; "kişi başına düşen gelirdüzeyi" önemli bir ölçüdür. idealbir toplum için ise; "kişi başına

düşen yayın düzeyi" önemlidir.

Yayıncılıkta Başarı için...

Gerçek başarıya aday ideal bir yayıncı nasıl olmalıdır?

1. Başarıya susamış ideal bir yayıncı; maddeden çok manaya önem

vermek durumundadır. Çünkü maddeyi önemseyen bir toplumda; "kişi

başına düşen gelir düzeyi" önemli bir ölçüdür. ideal bir toplum için ise;

"kişi başın~ düşen yayın düzeyi" önemlidir. Böyle bir toplumun önder­

leri, gelişmişliği;

a. iletişim,

b. Eğitim,

c. Kültür imkanlan ve

bunlara verilen değerlerin

içinde aramak durumunda­

dır.

Yayıııcılıkta başarı için hangi özellikler olmalıdır?

Bir yayıncının, başarılı olabilme şartı olarak, pek çok özellik sayılabi-

lir. Bu özelliklerden birincisi, iyi bir yönetici olabilmesidir.

Neticede bir yayıncı, başarılı olabilmek için;

- Yazar,

- Editör,

- Tasarımcı,

- Kağıtçı,

- Matbaacı,

- Ciltçi,

- Dağıtımcıı

- Kitapçı ve küıüphaneci gibi meslek erbabı nı

en ideal noktada yönetip yönlendirmek duru­

mundadır. Evet, bir yayıncı, başaniı olabilmek

için; koordine ettiği meslek erbabıyla çalışma bi­

çimlerini, yeniden değerlendirmek durumundadır. Çünkü yayıncılılda

uğraşan kişi ve kuruluşların profillerinde ve yayınların üretim ve pazar­

lama metotlarında ciddi değişiklikler olmuş ve olmaktadır.

131ADıM ADıM YAYıNCılıK

dönüşmesi sürecini işletmeliyiz.

Yayının faydaya dönüşmesinden

kaslt, pazarlanabilir (fikir ihracı)

hale getirilmesidir.

Yayı ncılığın;

- Rekabetçi,

- Pazar odaklı olması yanında;

- Yenilikçiliğin ve

- Marka anlayışının yaygın

hale getirilmesi gerekmektedir...

Yayıncılık alanında, bHgi birikimi ve kullanılması, sosyal ve ticari pek

çok getiri sağlayacaktır. insan sermayesinin gelişmesi ve zenginleşmesi

yanında, inovasyon sistemlerinin işleyişi birbirini tetikleyeceği için,

özellikle yayıncılık alanındaki bilgilerin ekonomiye aktarılması çok

önemli olacaktır. Çünkü yayıncılık alanındaki kalıcı refah ve ekonomik

büyüme, diğer sektörlerin bilgilenmesini sağlayacak... Bu da başarıları

teti kıeyecekti r.

Bilgiye dayalı ekonomi (bilginin yönlendirdiği ekonomi) için;

- Önce bilgiye erişmek,

- Sonra o bilgiyi edinip özümsemek,

- Daha sonra onu kullanılabilir hale getirmek gerekmektedir.

Dünyada artan araştırma ve geliştirme yatırımları, hem bilginin önemi­

ne işaret etmekte hem de insana verilen değeri göstermektedir. Çünkü bil­

ginin temin ve yayılmasıyla i1gHi süreç, kalifiye işgücüne yönelik talebin

yoğun/aşması manasına da gelmektedir. Bu ise "insan sermayesi"nin öne­

mine, yani insana verilen değere ve sonuçta yayıncılığa işaret etmektedir.

ADıM ADıM YAYıNCılıK

Neticede bir yayıncı, kalıcı

başarıyı sağlayabilmek için;

1. Vizyon,

2. Hayal gücü,

3. Uzun vadeli planlama

stratejisi,

4. Analitik düşünme becerisi,

5. inovasyon ve

6. Tecrübe sahibi olmak

durumundadır.

130

Yayıncılıkta inovasyon nasılolur?

"inovasyon" kelimesi, yeni ve farklı bir sonuç yani yenilenme anla­

mında kullanılmaktadır. Yayıncılık alanında; üretim yöntemi, ürün ve

bütün hizmetlerin sürekli olarak değiştirilmesi ve yenilenmesi anlamını

taşımaktadır.

inovasyon kelimesine yüklenen manayı bir başka açıdan özetlersek,

bir yayının ürün kalitesini de içine alacak şekHde, kültürün ve fikrin pa·

zarlanabilme özelliğini artırmaktır. Eğer biz kültürümüzü, devamlı yeni­

lenen ve gelişen yayıncılık dili ile aktaramaz isek, pazarlanabilir hale

getirmemiz gittikçe zorlaşacak, demektir.

Ancak, ithal fikir ve bilgiyle inovasyon gerçekleşemez. Öyle ise ön­

celikle, bilgi biriktirme ve analiz sistemlerini, bizzat kendimiz kurmaIı­

yız. Burada önemli olan, yaparak ve araştırarak öğrenme yoludur.

Özümsenmesi gereken birinci adım, bizzat; "know-how" bilgiye erişim­

dir. (Demek ki bir ülkede kalıcı ve etkili bir yayın performansı, ithal tek­

nolojiyle artırılabHir, ama ithal kültür ve fikir ile deği!...)

Bunun için;

- Birinci adımda, yayın üretimi alanındaki bütün bilim ve teknoloji

faaliyetlerini içine alan yeniliklere açık olma/ıyız.

- ikinci adımda ise, yayın ürünleriyle ortaya konan fikrin, faydaya

Konuya pratik çözüm için bir teklifimiz:

·1. Önce ülkemizin, sonra çevre ülkelerin, basılan bütün kitaplarını

içine alacak bir Depoziter Kütüphane kurulmalıdır.

2. Piyasada Satışta Olan Bütün Kitapların dahilolduğu ve yeni çıkan

ürünlerin sıcak takibe alındığı bölge kütüphaneleri kurulmalıdır... (Kas­

tettiğimiz kütüphane, "iflas etmiş mağaza" görüntüsündeki bazı kütüp­

hanelerimiz gibi değil ... Pek çok fonksiyonu içinde barındıran, bir tür ki·

tap fuarı ve halta kitap satış mağazaları gibi olmalıdır.)

3. Türk yayıncıırğı, en azından bölge yayın Iiderliğini esas almalıdır.

Bunu temin için komşu ülkeler, Türk devletleri, İslam ülkeleri, Avrasya ül·

keleri, AB ile ilgili ayrı ayrı çalışma­

lar yapılmalıdır. Mesela bunun için,

önce "yeni çıkan" sonrO) I/Satışta

Olan Bütün Kitaplar"rn dahil edil­

diği, özel kütüphaneler kurulmalı­

dır. (Stratejik bir planlama ile bir

özel ıeşebbüs yönlendirilebilir.)

Neticede bu pratik çözümler,bir süreç içinde, Bölgenin En Bü·yük Kitap Fuan'na ve YayIn Tica­

ret Merkezi'ne dönüşebilecektir.

ADıM ADıM YAylKfCllf

Yayı nglıje

alanındayapıl~:

cak işlemler

bellidir;

·1 • Önce bilgi

tespit edilir ve

üretilir.

2. Üretilen

bilgi, dağıtım ve

kullanıma uy­

gun hMe getiri-

ii r.

3. Sonra bir ekonomik değer (ihraç) haline getirilmesi üzerinde yo­

ğunlaşma yapılır...

Yayıncılık alanında bu işlemleri kolaylaştırıp pratiğe dökecek uygula­ma da bellidir:

a. Önce ülkemizdeki bütün yayınların;

- Toplanması,

- Tasnif edilmesi ve

ilgililerin istifadesine sunul­

ması işlemlerine işlerlik ka­

zandırılmalıdır. (Hem yayın­

lara ait bibliyografik bilgi bi­

rikimi ve hem de bütün ya­

yınların bizzat fiziki olarak

derlenmesi.)

b. Aynı faaliyetin; bölge ülkelerin­

den başlayarak, AB ve hatta dünya ya­

yıncılığını da içine alması hedefle­

nmelidir. .. (Tabii bunun için, devlet po­

litikası ve bir hükümet programı gerek­

mektedir.)

ffiAlıMGÜCÜ......1

ffi ALIM GÜCÜ-.ı

::a:: MERAKMEKIIN lODımINEsI

IIlI,GllRO

:=»MEDYA......... P'LLl'i/1U"i

:oKRIZc..,:)t'ıllJJllAAl.lluMI

iNTERNETÜNivERSiTE~ ii ; ~ i ! i i

~ '" :.e>Ko.J"- ~ i'l

Yayıncılığın Gelişimi ve Eğitimi için...

Ülkemizde yayıncılık nasıl başladı ve nereye doitru gidiyor!

1. Ei ile yazılmı~ belge ve eserlerin yayıncılı~ı, ülkemizde önemli birsüreç yaşamı~tır. "Logografik kültür" ismi verilen bu yayıncılık, Osman­lının son döneminde, hat sanatları ile en üst noktaya çıkmıştır.

Kitap sanatları diyeceğimiz; hUsn-i hat, tezhip, minyatUr, ebru, cilt­çilik hep bizim kültürümüzde gelişmiştir. Bir devir içinde kitaplarımız,

içerik kadar dış görünüşü ile de bir zenginliği, bir estetiği yansıtmıştır.

Nitekim eskiden;

_ Kitabın verdi~i terbiye vardı toplumumuzda.

_ Kitaba hürmet, ciddiye alma, bilgi ta~ıdı~ı için adeta yarı kutsalsayma vardı ... Yere düşen ekmeği alır gibi kağıtları yerden alıp, yüksek

yerlere kaldırma vardı, eskimeyen kültürümüzde.

_ Kitaba güven vardı. Kalıcılığına güvenildiği için, ailedeki önemli ta­rihler not dü~üIUrdü, sayfa aralarına. Doğum ve ölüm tarihleri gibi. San­ki aile soy kütüğü gibi yazılır, miras olarak saklanır ve yeni nesillere bı­

rakılırdJ.

c>c>

""a:cı:...

:zS"-"".~~.....v.>

.!:::!a:""

DII<LJL

:E MERAKMEKAN KOOROiNESiHOŞGÖRÜ

:-ııı~MEOYAr ;Jn:LUn ii U

:« »KRIZ~OKUMAAlıŞKANllGI

iNTERNET ÜNivERSiTE_ii

ADıM ADıM YAYıNCıı'i

- Kitapların muhtevası kadar kitap varlığı da önemli idi. Ülkenin ile­

ri gelenleri ve zenginleri, kendi adına ithaf edilen kitap telifi yaptırırdı.

Bunu bir onur kabul ederlerdi. Bu anlayış kitabın maddi yapısına da

yansirdI.

Kitap ve çevresinde oluşan kültürümüz, bir ara aslından uzaklaşmış ...

Bugün ise kendine gelme sinyalleri vermeye başlamıştır.

2. Ei yazmasından sonra, yazıyı bir forma sokma sanatı ve tekni!!!

başlamıştır. Buna paralelolarak kitap, dergi ve gazete gibi dokümanlar

yaygınlaşmıştır.Tipografi ismi verilen bu sanat ve teknoloji, ülkemizde

geç gelişmiştir,

Bugün, logografik örneklerini hala görmek mümkün. Tipagrali de

durmadan gelişmekte... Audio-visuel küııorüne (radyo, film, tv, plak,

bant, video, teyp ve telefon gibi iletişim araçları) paralelolarak hızlı

gelişmeleryaşanmaktadır.

Ofset ile ilgili tekanıül devam ederken, masaüstü yayıncılık ismiyle

(bilgisayar ve internet kanalıyla) yeni bir gelişme yaşanmıştır. Bu yeni

gelişmeyle birlikte, dünyanın yeni bir döneme gireceği açıkça görül­

mektedir, Özellikle bilgisayar teknolojisiyle yazıların bir forma sokulma­

Si, tasarımda ve masaüstü yayıncılıkta önemli kolaylık ve başarılal'a

sebep olmuştur.

Yayın sektörümüz_(\~Jı'!lli\LQIOl~iklikler oluyorı

1. Yazar ve yayıncıların öncelik ve tercihleri değişime uğ­

radı, uğruyor. Buna bağlı olarak, kitap ve dergilerin muhte­

vası değişti, delSişiyor.

2. Yayınların üretim bandındaki; teknik hazırlık, baskı,

cilt aşamaları, maliyet ve zaman deAerieri değişti, değişiyor.

3. Kıasik dallltlcı ve kitapçıların fonksiyonu değişti, deği­

şiyor. Yayınların dağıtım ve satışı, kıasik dağıtıcı ve kitapçı­

lardan marketlere, ınternet vasıtasıyla sanal mağazalara doğ­

ru kayıyor...4. Okul kitaplarıyla ilgili yayın ve dağıtım hizmetlerinde

de köklü dellişimler yaşanıyor.

5. Tüketicinin tercih ve ihtiyaçları değişti, değişiyor.

Müşteri sadakatinin değer yargıları değişti, değişiyor.

Eskiden hareket noktası yayın ürünü idi. iyi bir yayını pa­zara sürmek, işin özünü teşkil ediyordu. Yeni değişimler gös­termiştir ki üründen önce tüketicinin tercih ve ihtiyaçları

öncelik kazanmış durumdadır.

6. Bilgi ve ürüne ulaşım yol ve metotları de~işti, de~işi­

yor. Bilgiye ulaşımda, elektronik imkanların artması bazı de­ğişimlere sebep olmuştur ... Elektronik y"yın, internet vs, ileartan teknolojik gelişmeler, sanal mağazacılık gibi yenilikler,yayıncılık alanında köklü değişimlerin habercisi olmuş ve

olmaktadır.

7, Pazarlanıa yöntem ve kanalları da değişimden payını

almış ve almaktadır ... internet alışveriş ve dağıtım kanalla­rının değişimi, pazar bilgisine ulaşımı hızlandırmıştır. (Bunusağlayan iletişim ve ulaşım ar"çları değişmiş ve durmadandeğişmektedir.)

139ADıM ADıM YAYıNCılıK

Yayıncılığımız nasıl tekilmOI eder?

Yayıncılık mesleği "yaygın eğitim"e müsait bir yapılanmaya teşvik

edilmelidir. Meslekle ilgili sivil örgütlerin eğitim programları desteklen­meli. .. Konferans, panel, meslek, fuar ve meslek içi iletişim yayını yay­gı nlaştırı Imal ıdı r...

Meslekte tekamül için birinci adım, konuyla ilgili bilgi alışverişinin

yaygınlaştırılması olduğuna göre; meslek içi yayın faaliyetlerine ağırlık

verilmelidir. Eğer yayıncılık;

- Siyasi partilerimizin programlarındayer alabilirse.;,;

- Yayıncılı!!ın eğitimi gündeme getirilebilirse...

işte o zaman; "Dünya yayıncılığı ile aramızda derinleşen açığı nasıl

kapatabiliriz?" sorusunun cevabı verilmiş olacaktır.

Yayıncılık mesleğinin sorumluluk sınırı nicedir?

Yayıncılık, sosyal sorumluluk yönü ağır basan bir meslektir. Bir yayın­cı gerçek sorumluluğunu yerine getirdiği'sürece;

1. Ülkemizde kaliteli yayınların üretilebilmesi için yerli yazarların

yetişmesini ve fikir ihracı yapmamızı sağlamış olacaktır.

2. Dünya yayıncılığını takip ederek, dış dünyadaki gelişmeleri en kı­

sa zamanda ülkemize taşımış olacaktır. Editörlüğü, mütercimliği gelişti­

rerek, kaliteli ürünlerin piyasaya çıkmasını sağlamış olacaktır.

138 ADıM ADıM YAYıNCılıK

Yayın dünya.sında o kadarçok değişiklik

var ki...

1. Dünya ül-kelerinin yayın

tür, moda vetrendleri birbirinihızlı bir şekilde

etkilemeye başla­

mıştır.

2. Okuyucu tercihleri de değişmiş ve değişmektedir. Özellikle yeninesillerin ilgi duyduğu yayınlar ile ilgili çok yönlü ve hızlı olarak deği­

şimler yaşanmaktadır. Buna paralel, toplumun sosyal ve ekonomik statügrupları, eski kalıpları sarsarak, hem değişmiş hem de çeşitlenmeye baş­

lamıştır.

3. Eskiden yayıncılık piyasasını belirleyen, daha çok satıcılar idi. Bu­günlerde ise, piyasa belirleyiciliğini daha çok kitap alıcıları yapmayabaşlamıştır. Eskiden kitap alıcıları; elle dokunarak gözle görerek bir ter­cih yapıyordu. Bugün ise internet vasıtasıyla sanal mekanlardan tercih­lerini yapmaktadır. Bunun bir uzantısı olarak; yazar, yayınevi, marka,

imaj ve reklam daha önemli hale gelmiştir.

4. Eskiden üretilen kitaplar uzun sürede satılırdı. Şimdi ürünlerin rafömürleri kısalmıştır. Bu yüzden bazı yayıncıların stratejisi, uzun dönem­li gelişme yerine, kısa dönemli "vur-kaç" taktiğine dönüşmüştür.

5. Eskiden kitap tanıtımıarı sınırlı idi. Şimdi tanıtım, tutundurma ka­nalları çok çeşitlenmiştir. Eskiden mahalle, okul veya bir mensubiyet (ki­minin cemaat) arkadaşlığı önemli idi. Şimdi bilgisayar ortamındaki "sa­nal arkadaşlıklar" etkili olmaya başlamıştır. Bu da kitap pazarlama ve sa­tışında yeni yaklaşımların doğmasına sebep olmuştur. (Bugün özellikleinternet kanalından yapılan; eski, yeni tanıtımıarın bir arada bulunması,

zihin kirliliğine sebep olmaktadır. Ancak inanıyoruz ki bu gibi olumsuz­

luklar kısa sürede aşılacaktır.)

6. Eskiden; duraksamanın, tereddüdün, ertelemenin, gecikmenin ma­

liyeti az idi. ~imdi zaman ve hızlı karar, çok önemli bir kaynak olmuştur.

140 ADıM ADıM YAYıNCılıK

C.

3. Yayınların maliyetini düşürerek, okuyucunun alım gücünü yükselt­

miş, böylece okuma oranının artmasına katkıda bulunmuş olacaktır.

4. Yayıncılıkla ilgili arz ve talebe uygun gelişmelere sebep olacaktır.

Yurt dışındaki teknik gelişmeleri, matbaa ve ciltevi gibi ilgili kuruluşlara

aktararak, mesleklerinde tek3mOl etmelerine sebep olacaktır.

5. Yayınların bOtün piyasaya ulaşmasını sağlayarak, dağıtıcının ve ki­tapçının çalışmasına, okuyucunun da ihtiyacının karşılanmasına sebep

olacaktır.

Sosyal sorumluluk duyguları yoğun bir yayıncı, "Halka hizmetHakk'a hizmetlir." kavramını ön planda tutabilir. (Bunun bir neticesi

olarak; kazanç ihtimali zayıf ama faydalı kitaplar için de basım kararı

alabilir...)

Bir yayın sirketi içindeki bütün birimlerin

l:ıirbiriyle~eçimi_önemlidJr.

Bir yayın şirketinde en büyük sıkıntı, birimler arasındaki işbirliği ru­hunun zedelenmesidir, Özellikle, kriz zamanlarında en büyük enerjikaynağı, şirket çalışanlarının birlik ve beraberlik ruhunda yatmaktadır.

işbirliği ruhunun zayıflamasının pek çok sebebi sayılabilir. Ancak bi-rinci sebebi, özetle kendini beğenme duygusunun tezahürleridir. Sıkıntı­

nın kaynağı, bazı kişilerin;

1. Kendini, diğer bölümlerde çalışanlardan daha önemli görmesidir.

2. Kendi işini başkalarının işlerinden çok önemli kabul etmesidir.

3. Hatalarınaı bir bahane arama psikolojisine girmesidir.

Bir i).rnek vermek gerekirse, en büyük tehlike, satış bölümünün para­yı kendilerinin getirdiği düşüncesini dile getirerek, diğer bölümlerle mü­nakaşalı hale gelmesidir.

Satış ve pazarlamanın önemli olduğu doğrudur. Ancak; yazardan edi­töre, üretimden muhasebeye kadar, diğer birimler olmasa, satış bölümüde olmayacaktır.

çay servisinin yapılması ve yapan kişi dahil, her iş ve kişinin önemliolduğu bilinci işlenmelidir. Bunu temin için, bölümler arası sık toplantı­

lar yapılmalıdır... Özellikle, kriz zamanlarında dostluk ve dolayısıyla iş­

birliği ruhu, canlı tutulmalıdır.

fE ALIM GÜCÜ--J"fE[, l%

:a: Mf RAKMEKAN MOOADINE81

HOfGÖRÜ

::::ıMEOYA......... m_[\!17~OiJ

:cKRlZc...,:)t\OXUIUlIŞ«QlIÖl

iNTERNETÜNiVERSiTE

.ıp~n'i• • •~K~L ! •.

YayıncılıktaLider Olabilmek için...

Yayıncılıkta lider olabilir miyiz1

Yayıncılığımız, kısa vadeli politikalardan ziyade, mikro reformları

içeren uzun vadeli bakış açısına muhtaçtır.

Ülkemizde yazılan kitaplar ne kadar kıymetli olursa olsun, eğer kitapsektörünün bütün çarkları onu hem ülke içinde hem de dünyaya suna­cak şekilde çalıştırılamazsa, o kitap, sadece yakın çevre ve kısıtlı iç pi­

yasada tüketilen bir değer olarak kalacaktır. Sadece iç piyasaya yönelikbir yayıncılık ise, elbette gelişemeyecektir.

Ekonomisi güçlü ülkelerin, yayın ticaretinde söz sahibi olduğu birgerçektir. Bölgemizde içinde bulunduğu problemlere rağmen, yayın ti­

caretinde lider konumunda olan ülkeler de vardır. (Lübnan'ın, Ortado­ğu'daki yayın ticaretinde etkinliğinin sebebi olarak, geçmişinden gelen

güçlü ticaret geleneği gösterilebilir. Mıstr için Arap dünyasının nabzını

tuttuğu vs. söylenebilir.) Aslında ülkemiz, en kaliteli yayın üretme, yurtdışına yönelik bir yayın ticareti yapma ve bölgesinde lider olmaya uy­gun bir konumda bulunmaktadır. Bunu sağlamak için atılması gerekenadımlar bellidir:

142 ADıM ADıM YAYıNCılıK ADıM ADıM YAYıNCılıK 143

",', ::il~Ülkemiz yayıncılığının problemlerine çözümler ve

Türk yayıncılığının gelişmesi bağlamında stratejik açıdan

atılması gereken adımlar, şöyle özetlenebilir:

BiRINÇI ADıMDA YAPıLMASı GEREKENLER:

1. BÜTÜN YAYıN BILGiSiNE GÜNCEL ULAŞıM siste­

minin kurulmasıdır. Yayıncılığın ortak problemlerine çö­

züm üretmek için fevkalade öneme sahip, anahtar duru­munda bir faaliyettir. Bu faaliyet. derleme ve bibliyografik

çalışmalaıı da kapsar. Tarkiye'de satışta olan büton ki­

tap/periyodik yayın bilgileriyle beraber sektör bilgilerine

güncel ulaşabilmek, yayıncılığımızın tekamülü ve yeni­

den yapılanması b~lamında stratejik seviyede önemli­

dir.

a. Türkiye piyasasında satışta olan bütün kitap, sü­

reli yayın ve sektör bilgilerinin güncelolarak bir arada

bulundurulması ve ilgililerin istifadesine sunulması ile il­

gili bir çalışma yapmak zor mudur?

Pratik çözüm: Kültür Bakanlığı'nın koordinesinde, ül­

kemizdeki ilgili kurum ve kuruluşlara çok kolayca yaptı­

rılabilecek bir faaliyettir. Nitekim bu tür bir faaliyet, Tür­

dav A.Ş. tarafından 1989 yılından bu yana katalog düze­

yinde yapılmaktadır. Aylık, iki aylık ve yıllık olarak yayın­

lanan ve sektör tarafından kullanılan kataloglarımız bu­

nun bir göstergesidir. (Bütün yayıncılar, bütün kitapçılar

ve piyasada satışta olan bütün yayın ürünleri, elektronik

ortamda tek çatı altında toplu halde poıtalımızdabulun­

maha ve günce\\enmehedir.)

i\:~~>~

Eğer ilgililerden talep olursa, yayın bilgi envante~~~i'~:\sektör bilgilerinin bir arada bulunduğu bilgisayar sistemi-miz sektörün kullanımına açılabilir. (Muhtemel eksik bil-giler ise telafi edilebilir bir durumdadır.)

b. Yayın bilgilerinin güncel edinilmiş olması yet­mez. Bilgilerin ilgililer tarafından kullanılabilec!!k hale

getirilmesi çok önemlidir. Çünkü istifadeye sunulacakşekle getirilmeyen bilginin ekonomik değeri yoktur. Eğer

yayın ürünleri ve sektör ile ilgili bilgi kullanılabilecek

hale getirilirse, pek çok probleme çözüm üretilmiş ola­

caktır. (Bilginin kullanılmaya uygun hale getirilmiş 01­ması ikinci basamaktır.)

c. Piyasada satışta olan yayınlarhakkında, sektör il­gililerine (yazar, dağıtıcı, kitapçı, kütüphaneci) yeterli bil­

ginin sunulması önemlidir. Bilginin şeffaflaşıp yaygınlaş­

ması, pek çok problemi n çözümü için çok önemlidir. (Bil­

ginin bOtün ilgililer tarafından kullanılabilir hale getiril­mesi ve kullanıma sunulması, üçüncü basamaktır.)

(1) Yazar, yayıncı, dağıtıcı, kitapÇı, kütüphaneci

ve okuyucunun yayınlar ve yayıncılıkla ilgilibilgiyi kullanabileceği hale getirilmesi, onla­

rın tekamülüne sebep olacaktır. (Bir yazarkendi ilgilendiği alanla ilgili bütün kitap bilgi­

lerine ulaşamaz ise elbette tekamül edemeye­cektir. Yayın bilgisine kolayca ulaşabilmek,

sadece yazara değil, aynı zamanda; yayıncı,

dağıtıcı, kitapçı, kÜıüphaneci ve okuyucuya

ve dolayısıyla ülke yayıncılığımıza seviye ge­ti recekti r.)

ADıM AdıM YAYINCIllK'~

(2) Yayıncılıkla ilgili bilgilere kolayca ula~ılabil­

meyi sağlamak ve onları kullanıma sunmak,

istatistik gibi yararlı dokümanların üretilebil­

mesine sebep olacaktır. (Eklere bakınız.)

(3) Derlenen ve istifadeye sunulan bilginin, sos­

yal yarar ve ekonomiye transfere uygun bir

~ekilde üretilil'or ve tüketiliyar olması, sektöre

canlılık getirecektir. Bilginin yaygınla~masıyia

bandrol, korsan vs. gibi bOtün sorun ve prob­

lemlerin çözümü kolaylaşacaktır. (Eğer bilgi­

nin yaygınlaşması gerçekleşebilirse, yurt içi

bilgi ihtiyaçlarının giderilmesinden başka

dünya yayın ticaretini hedefleyen potansiyelin

önü de açılabilecektir.)

d. Piyasada satışta olan kitaplara ilave olarak; kü­

tüphanelere mal olmu~ yayın ürün bilgilerine merkezi

bir sistem içinde ulaşabilmesi ve ondan nasıl yararlana­

bileceğinin bildirilmesi, yazarlar başta olmak üzere bü­

tün sektörün yeniden yapılanmasının önünü açacaktır.

2. YAYıN ÜRÜNLERINE FiziKi ULAŞIMIN BiZZAT

SAGUNMASI:

a. DEPOZiTER KÜTÜPHANE KURULMASı: Piya­

sada satışta olan bütün yayın ürünlerinin güncelolarak

bir mekanda bulunması demektir. Stratejik bir proje ile

yürütülürse, bu mekanda; Piyasayı takip eden kütüpha­

ne, gerçek kitap fuarı, aktif kitap pazarıl'la ilgili örnek

uygulamalar görÜıebilecektir.

1\';\"Ô'11vI ADıM YAYıNCılıK

ij){tO,,~

(1) Türdav'ın ürettiği katalogların yeni çıkan kitap:::"lar bölümünde adı geçen kitaplar ~irketimiz

merkezinde sergilenmektedir. Bu demektir ki,yeni çıkan kitaplar bir ay gibi kısa bir zamaniçinde derlenebilir ve tanımlanıp istifadeye su­nulabilir. (191. sayfaya bakınız)

(2) Pratik çözüm: Kültür Bakanlığı bünyesindeki bukütüphaneler, piyasada satışta olan kitaplar kü­tüphanesine ve dolayısıyla depoziter kütüpha­neye dönüştürülebilir.

Böylece piyasanın bizzat istifade edebileceği derle­menin müşahhas hale getirilmesi de yapılmı~ olacaktır.

'Derleme sıhhatli çalı~abilir mi?' gibi bazı sorulara ce­vap arayabiiiriz. Aslında bu ve benzeri konular, Bakanlığın

organizesinde, özel te~ebbüs sorumluluğunda pratik çözü­me kavu~turulabilir düşüncesindeyiz.

O zaman bir yayınevi, derlemeye verdiği kitabını,

derleme kütüphanelerinin raflarında 5-10 gün sonra göre­bilir. (Şimdiye kadarki derleme sisteminin işleyişi, eldeedilen bilgiler ve bunların kullanımı, sıhhat derecesi veneticeleriyle çözüm önerileri daha detaylı ele alınabilir.)

b. ETKili DAGITIM, SATIŞ: Türkiye piyasasında sa­tı~ta olan bütün yayınların güncel takibi ve sergilenmesi. ...Böyle bir mekanın satış, dağıtım, tetkik ve okuma ihtiyaç­larını karşılayacak şekilde i~letilmesi pek çok problemi kö­künden çözecektir... Bunu temin etmek için pratik çözüm,ülkemizdeki bazı da1\ltıcıiarın organize olması teşvik edi­lebilir. Öyle bir sistem kurulabilir ki ülke sınırları içindekiherkes, piyasada satışta olan bütün kitapların hem bilgisi­ne hem de bizzat kendisine kolayca ula~abilir...

145

Yayıncılığımız yurt dışınanasıl açılırı

ELk]r ihracatımız nasıl artar?

YAzarlarımız milletlerarası platforma nasıl çıkar?

ihracat-ithalat kıyaslamalarında, aklımıza hep mal-mülk geliyor. Hal­buki fikir ve bilgi konularında ihraç fazlalığına ulaşmak daha da önem­lidir...

Yayıncılıkla ilgili ihraç-ithal dengesi yönünden layık olmadığımız birnoktada bulunduğumuzu biliyoruz.

Önce mevcut envanterimize bakalım: Kayltlarımıza göre ülkemizde,iki bini aşkın yayınevi ve piyasada satışta olan, yüz bini aşkın yayın tü­rü vardır.

Gönül arzu ediyor ki en azından ithal ettiğimiz yayından fazla fikirihracatı yapabilelim. Ülkemizde satılan yabancı dildeki veya Türkçe'yetercüme edilmiş yabancı yazarlara ait eser sayısı ve kalitesi kadar biz dekendi fikir ve mantık yapımızı ihraç edebilelim...

Ancak, istek ve arzuları gerçekleştirebilmenin birer bedeli vardır. Ya­zar-araştırıcı, yayıncı, dağıtıcı, kitapçı, okuyucu bazında ödenecek birerbedelolduğu gibi keza sivil örgütler, hükümet ve devlet çapında göz ar­dı edilemez çapta ödenmesi gereken bedeller de vardır.

146 ADıM ADıM YAYıNCılıK

iKINCi ADıMDA YAPıLMASı GEREKENLER:

KONUŞ - KURULUŞ: Yayıncılar ve yayıncılıkla ilgili

meslek gruplarına ait bir kilitür köyilnün kurulmasıdır.

Yayın dünyasıyla ilgili bütün ilgililerin organize konuş

ve kuruluşunun gerçekleşmesi, maliyetlerin minimize edil­mesi dahil pek çok sorun ve problemin çözümüne katkı

sağlayacaktır.

ÜÇÜNCÜ ADıMDA YAPıLMASı GEREKENLER:

Dünya yayıncılığı ve ticaretiyle irtibat kurma çalışma-.

ları yapmak... Komşu ülkeler, AB, Türk ve islam ülkeleri­nin yeni çıkan ürünlerine ait pavyonların oluşturulması...

Bu faaliyet, önce çevre ülkelere sonra da dünya yayın ti­caretine daha profesyonel yaklaşılmasını sağlayacak biradım olacaktır. Bu adım, uluslararası boyuttaki yayıncılı­

ğa ilişkin pek çok sorun ve problem in çözümüne katkı

sağlayacaktır. (2010 yılı bir fırsat olabilir. Bu faaliyetler,

iyi bir planlama ile ülke bütçesine yük olmayacak şekilde

yapılabilir.)

DÖRDÜNCÜ ADıMDA YAPıLMASı GERfKENLER:

Telif değerlerimizin geliştirilmesi ve bu değerlerin dün­ya yayın ticareti aracılığıyla ihraç edi/mesi ... (TEDA proje­

siyle çok isabetli bir çalışma başlatılmıştır. Bu projeninbenzerleri üretilip, yukarıda adı geçen yol haritasının ilgili

yeni projeler ile desteklenmesi gerekmektedir.)

ADıM ADıM YAYıNCıLıK 147

Örnek Yayın Şirketlerine Doğru...

Geleç!,!!il'LYaY!f1ql[ğLı:ı"sllolagtktı ı:I

Üçüncü bin yıla girerken, özellikle bizim nesil, yayıncılık alanında

çok büyük değişimlere şahit oldu... Son yıllardaki bilgi patlamasının te­siriyle pek çok şeyin daha da değişip gelişeceği ne tanıklık edeceğiz. iş­

te, değişim ve dönüşüme sebep olacak yeni dinamiklerden bazıları;

1. Eskiden yayın şirketleri, oltasını suya atıp bir şeyler yakalamayı

uman balıkçılara benziyordu. Şimdi pazarlama hedeflerine ulaşmak içinelektronik yollar da dahilolmak üzere, anında pazarlama fırsatı verenpek çok yeni yöntem denenmektedir...

Endüstri devriminden sonra teknik Ilerlemeler hızlanmıştır. Teknikilerlemelerin hızına paralelolarak, şirketlerin arasındaki rekabet de art­mıştır. Aslında kazanma arzusunun körüklediği rekabet, bir yanda canyakarken, öbür yanda teknik ilerlemelere hız ve çeviklik kazandırmıştır.

Örnek olarak, iletişimde yeni devrime sebep olan elektronik mesleğinl

verebiliriz. Evet, elektraniğin, yayıncılık mesleği üzerindeki etkisi art­mıştır. Mesela internet gibi bir iletişim aracı, ekonomik fırsat sağlayan bir

Yayıncılık mesleğiyle ilgili devlet ve hükümetlerin bır po ıt

olmalıdır (Sayfa 153). Bu cümleden olarak;

1. Bilgi Merkezlerinin kurulması teşvık edilmeli ve desteklenme­lidir. Herkes, ülkenin her noktasından her bilgiye ulaşabilmelidir.

2. Okuma Oranının artırılması, fikir Ihraç edebilir seviyeye gel­memiz için bazı stratejik plan ve projeler hayata geçirilmelidir.

3. Yeni tip kütüphaneler kurulmalıdır. Herkes, ülkenin her nok­tasından talep ettiği her kitaba 24-48 saat gibi bır zaman dilimi için­de ulaşabilmelidir. (Piyasada Satışta Olan Kitaplar mantığıyla oluş­

turulacak Depoziter Kütüphanesine bağlı yerel kütüphanelerinyaygınlaştırılması gibi)

4. Dünya yayıncılı!!ı takıp edilmelidir. Bu konuda faaliyet göste­rebilecek kuruluşlar, teşvık ile desteklenmelidir. (Bölge ülkeleri,Türk devletleri, islam ülkeleri, Batı ve Üçüncü Dünya ülkeleri, te­kamül potansiyelimize göre sırayla ele alınmalıdır.)

5. Yayıncıların ortak konuş ve kuruluşu yapılmalıdır. (Kültürköyü)

6. Iç ve dış piyasaya yönelik dağıtım-satış organizesi kurulmalı­dır. Bunu temin için teşvık ve desteklerle sıratejik bir plan ve projehayata geçirilmelidir.

ADıM ADıM YAYıNCı

Yayıncılığın "na problemleri karşısında

stratejik çözümler bellidir:

yayın aracına dönüşmüştür. Bu teknolojik gelişmeler, şirketler arası sa­vaşların yeni boyut kazanması manasına da gelmektedir.

Daha düne kadar, ağır sanayiye bağımlı halde bulunan teknik ilerle­meler, bugün elektroniğe bağımlı hale gelmiştir. Bu da ciddi bir değişim

süreci demektir.

2. Yayın Şirketleri'nin yeni yönetim anlayışı ve kalitesi değişmiştir. Ya­kın gelecekte bu değişim daha da derinden hissedilecektir.

a. Yeni dönem, şirket mensuplarına ciddi sorumluluklar yükleyecek­tir. Bu devrede özellikle müte~ebbis insanların alanı genişleyecektir. insankaynak ve gayretlerinin koordine edilip yönlendirilmesi farklılaşacak!ır.

b. Yeni şirket yönetiminde, bilgiyle beraber gönül merkezlerini iyikullanabilenler, daha etkili olacaktır. Diğer bir ifade ile şirketlerdeki li­derlik türü, kurumun mü~teri odaklı ve personel sermaye gücüne göreyen iden şek iIlenecekti r.

3. Şirketlerin mal arz ve talebiyle ilgili yol ve yöntemleri değişecek­

tir. Eskiden pazarlama ağında, toptancı ve dağıtıcı vardı. Şimdi pazarla­mada e-ticaret, e-posta gündemi başlamış ve daha da gelişecektir.

Piyasa, yeni mağaza modellerine gebe görünmektedir. Aynı şekilde

yeni pazarlama taktikleri gelişmiş ve gelişmektedir. (Nitekim, küçük ve

1sı

•Kazananlar, okuru merkezekoyan ve bilgiye çabuk ulaşı­

mı temel alan, girişim sahibiyayıncılar olacaktır.

ADıM ADıM YAYıNCıLıK

işe yeni başlayan firmalar için çokelverişli haıe getiriliveren sanalmağazalar, bunun bir göstergesi­dir. [laşarılı bir e-ticaret ile bera­ber direkt posta faaliyet/eri hükümsürmeye başlamıştır. Aslında e­posta pazarlaması, klasik tür pa­zarlama ile aynı ilkeleri izlemek-tedir. Ancak web sitelerinde, kredikartı kullanmaktan hoşlanmayanlar gösteriyor ki güven.i1kesinde başarı

sağlanabilmesi için daha detaylı ilkeler gerekecektir. Görünen o ki ya­kında, bu süreç çok ama çok hızlanacaktır.)

Qrnek yaYl"-şirket1.eridoğabilirmi?

Yayıncılık şirketleri, değişrnek zorundadır. Veya doğru bir şekil ve za­manda değişen yayınevleri kazanacaktır... Kazananlar, okuru merkeze ko­yan ve bilgiye çabuk ulaşımı temel alan, girişim sahibi yayıncılar olacaktır.

Hangi değişiklikler mi? Mesela eskiden yayıncılık mesleğindeki rollerbelli idi. Kitabı bir tüketim nesnesine dönüştüren sürecin aktörleri; ya-ozar, yayıncı, redaktör/mütercim, editör, dizgici, matbaacı/ciltçi idi.Yardımcı aktörler ise; da~ltJcı, kitapçı, pazarlamacı ve kOtuphaned ola­rak sayılıyordu. Ç(inkü esas olan, daha çok üretmekti.

Bugün üretmekten öte, pazarlamak ve bunu bilgi kaynaklı yapmakönem kazanmaya başlamıştır... Dağıtıcı, kitapçı, pazarlamacı ve kütüp­baneci daha da önemii aktörler haline gelmiştir. Yayıncılıkta bilgininönemi ve iletişim hızı, pazarlama yöntemleri yeni meslekleri gündemegetirmiştir. Öte yandan her geçen gün, yazılım şirketleri ve internet ya­yıncılı~ının önemi artmaya başlamıştır.

Bugün internet üzerinden satış yapan kitap siteleri ve yine internetüzerinden yayın yapan bazı edebiyat siteleri oluşmuştur. Gerçi bu site­lerde yayımlananlar, herhangi bir editör/ük süreci geçirmeden okurla­rıyla buluşmaktadır. çoğu amatör yazarların hemen her türde verdikleribu ürünler için, gayesini bulamamış yayınlar olarak değerlendirme ya­pabiliriz. Mesela;

- Ne arılatmak istediği belli olmayan kişisel siteler...

ADıM ADıM YAYıNCıLıK150

ADıM ADıM YAYıNCılıK

:2:: MERAKMEKAN MIlORDI"f.~1

HOŞGÖRü

:=ıMEOYAr--.J TEIJ:\i!.{~üN

:c:::ıKRIZc....:»"~IIlIMJUIWllI~

iNTERNETÜNivERSiTE.l

ı~Hl;;:ii .. ~! !

Oooc: ....... ~~:!, -

Türk Yayıncılığının

Problemleri ve Çözümler

Ülkemiz Yayı~:ı~;"~~n-:r:~;~:I:r;~~-~özümüözetle~~;~~~ir?-ı1. Partiler, hükümet ve devletimizin politikaları içinde, yayıncıiı- i

ğın yer alması çok önemlidir. Çünkü yayıncıiık mesleği, hem milli ihem de milletler arası düzeyde stratejik önemi olan bir faaliyet alanı-Idır. Geliştirilmesi ve milletler arası yayın ticaretinde söz sahibi olun­ması için bir programa dahil edilmesi gerekmektedir. (Okuma oranı­

nın düşüklüğü gibi haklı şikayetlere çözüm dahil, yeni gelişen e-ya­yıncılığı ıskalamamanın çaresi budur.)

Özellikle kitaplarla ilgili yayıncılık mesleAi, şimdiye kadarki hükü­metlerin kalkınma ve ekonomik programlarındayer almamıştır. Bugü­ne kadarki uygulamalara bakarak, mevcut yayıncıl.ığımızın nasıl ih­mal edildiği hakkında bilgi sahibi olabiliriz.

a. Kitap henüz bir sanayi ürünü olarak kabul edilmemiştir.

b. Yayınevleri KOBi statüsüne alınmamış, KOSGEB gibi imkan­.Iar sunulmamıştır.

- Kar amacı ile ortaya çıkan,

ama bunu nasıl yapacağını kesti re­meyen siteler vs. şeklinde isim­lendirebiliriz.•

Yakında bu yeniliklere bazı il­kelerin hakim olacağı ve yeni ge­lişmelere gebe olacağı kesindir.Elektronik yayıncılık neticede, in­ternet vasıtasıyla yazar ve okuyu­cuyu birleştiren yeni bir basın ya­yın ortamı oluşturmuştur ve bualan gelişmeye istidatlıdır...

Aslında bilginin yaygınlaşması,

yayın dünyasının karşısında onuyok etmeye çalışan bir güç değil,

aksine onu zenginleştiren önemlibir unsur gibi parlamaktadır... In­

sanların, bilgiyle arasında var oiduğunu zannettiği, kalın duvarları kaldı­

ran bu gücün, yarın nasıi bir şekil alacağı merak konusudur. Ama kesinolan o ki bilgiye kolay ulaşımın yaygınlaşması, yayıncılıkta büyük birdevrim meydana getirecektir...

Ası ında bilginin yaygınlaşma­

sı, yayın dünyasının karşısında

onu yok etmeye çalışan bir güçdeğil, aksine Onu zenginleştiren

önemli bir unsur gibi parlamak­tadır. .. insanların, bilgi ile arasın­

da Var olduğunu zannettiği, kalın

duvarları kaidıran bu gücün, ya­rın nasıi bir şekil alacağı merakkonusudur. Ama kesin olan o kibilgiye kolay ulaşımın yaygınlaş­

ması, yayıncılıkta büyük bir dev-r.Jim meydana getirecektir..."~;;i>~

c. Marjinal desteklerden öte, genel politikalarda, yayıncılık

mesleği potansiyel suçlu olarak gösterilmiştir.Mesela FSEK, (yazar vesanatçıların haklarını karuma altına alan politika) yayıncılık mesleği­

ni potansiyel suçlu olarak görme anlayışının bir göstergesidir.

d. Bandrol, sertifika, promosyon vs gibi yayıncılık mesleğine

faydadan çok zarar veya sıkıntı veren uygulamalara... Telif kazançla­rındaki aşırı stopaj (% 35) uygulaması, KDV alış-satış oran sıkıntısı gi­bi yayıncılığı menfi yönde etkileyen konulara çare üretilememiştir.

2. MEB ve YÖK programlarında,yayıncılıkla ilgili eğilim madde­si yoktur. Kitapların yazılması, tasarımı, üretimi, dağıtımı ve satışıyla

ilgili eğitim desteği hep ihmal edilmiştir. Yayıncılıklaılgili mesleki ve .teknik eğitim imkanları olmadığı gibi özellikle yayıncılıkla ilgili biryüksek eğitim imkanı da yoktur. Aslında yayıncılık mesleğinde, yOk­sek lisans ve uzmanlık eğitimi gibi imkanlar mutlaka olmalıdır. (Bu­gün üniversitelerimizin eğitim programlarında yaymClliğm yeri çok 51­

ılır/ıdır. Sadece, basJ!an kitapların, okuyucunun hizmetine sunulması­

na yönelik "Kütüphane Hizmetleri-Bilgi ve Belge Yönetimi" veya ki­tap dışmdaki alanlarda "iletişim" ile ilgili eğitim imkallı vardır. Ancakverilen bu eğitim ile ne dünya yaymClllğl takip edilebilir ne de TürkyaymCllık meslelJi yönlendirilip geliştiri/ebilir...]

155ADıM ADıM YAYıNCılıK

Genel konular

1. Birinci derecedeki problem; okuma, öğrenme, merak uyandırma

gibi konularda partilerimizin yeterli bır stratejisinin olmayışıdır. (Şimdi­

ye kadar dar bir bölge, aile, okul ve fert bazında, sadece paiyatif ve gös­

termelik çözümler gündeme gelmiştir.

2. ikinci derece [}roblem; yayın sektörO bilgi alışveriş sistemlerinin

kurulamamış olmasıdır. Özetlersek;

a. Yazar, yayıncı, editör, dağıtıcı, kitapçı, küıüphaneci ve okuyucu

gibi kitaplarla ilgili kişiler arasındaki bilgi alışveriş kalitesi ve hızveğiti­

mi yetersizdir. (Merak duygularını tahrik ederek, kaliteli aklıma ardnını

artıracak sıratejik bir plan yapılabilir.)

b. Yukarıda konu edilen sektör ilgililerinin temsil etliği kurum ve

kuruluşlar ile onların ürünlerine ait bilgilendirme i i1gilendirme sistem­

leri bilgiSdyar ağ sistemiyle ele Dlınabilir.

3. Yayınevi ve dağıtım şirketi gibi çekirdek kuruluşlarla, yerleşim (ko­

nuş-kuruluş) planlama ve uygulamaları yapılabilir.

ADıM ADıM YAYıNCılıK154

156 ADıM ADıM YAYıNCılıKADıM ADıM YAYıNCılıK 157

Istanbul Ticaret Odası/nın,

yayıncılığın kor'IUş kuruluş

problemlerını çözme nok­tasında; Kültür Bakanlı~ı veistanbul Büyük~ehir Bele­diyesi ile beraber bir gayre­

tın içine girdiği memnuni­yetle görülmektedir.dlD, Frankfurı Kitap Fuarıında)

Yayıncılarınkonuş ve kuruluşu mesellllstanbul'da planlanabilir mi?

istanbul'da 1.094 yayınevi ve bunların kullandığı 1.356 marka vardır.

Neticede Türk yayıncılığının % 57.5 oranı istanbul'da ikamet etmekte­

dir. Kitap türü açısından % 67.9'luk kısmı istanbul yayınevlerine aittir.

Ortak bir mekan yayıncıların; depo, kağıt, matbaa, ci lt, dağıtım, satış

trafiğı dahil pek çok problemine çare olacaktır.

Eğer bu konu gündeme daha çabuk alınabilirse, hem yayıncıların

üretim maliyetleri düşecek hem de istanbul trafiğine verilen yük ortadan

kalkacaktır.

Sektör ilgililerinin bir araya

geldiği ortak zeminde; üretim, da­

ğıtım, satış ve fuar kanalları daha

profesyonel bir yapıya kavuşaca­

ğından; sektör, muhtemel krizlere

daha dayanıklı hale gelmiş ola­

caktır... Bunun bir uzantısı ola­

rak, dünya yayın ticaretinde söz

sahibi olma imkanlarının önü

açılmış olacaktır...

Konuya pratik çözüm olarakbir kültür köyünün kurulması

uygun olacaktır.

Stratejik bir proje ki;

- Anında yayın bilgi ihtiyacına ulaşabilme ve istenilenyayınları alıp okuyabilme ve hatta temin edebilme kolaylılı'

sunacak bir açılım sunmaııdır. (Bilginin, ekonomiye ve kül­türe aktarılması esas alınmalıdır.)

- Ilgili projenin hayata geçirilmesiyle yazar, yayıncı, da­ğıtıc., satıcı ve kütüphaneeilerin kabiliyet ve etkisini (yurtiçi/dışı) artıracak bilgi/açılım sunmaııdır...

- Proje, diğer ülkelere örnek olmalıdır. Öncelikle ülke­mizde, sonra kom~u ülkelerde ve hatta dünya ülkelerindeuzun soluk/u tesirler sağlayacak bir açılım sunma/ıdır...

- Proje, insanımızın okuma merakı, oran ve kalitesini ar­

tıracak a~ı1lm/ar sunma/ıdır.

- Proje, piyasa şartlarına uygun olmalı. .. Sonuçta önerile­ri ekonomik olmalı, ülke bütçesine yük değil, yatırım kabuledilecek ve sonunda kazanç sağlayıcı olmalıdır. Proje, en kı­

sa zamanda ispat ve test edilebilir özellikte olmalıdır.

- Proje, gelecek için planlanması muhtemel (AB'yeuyum, demokratik açılım vs gibi) projelere engel değil, heryönüyle destek olacak bir yapıda olmalıdır.

i~~~'. Problemlerimize çözüm üretecek proje nasılolmalıdır?

4. Sermaye yetersizliği, özellikle bilgi ve insan sermayesinin eksikli­

ği, eğitim kanalları açılarak ve bu eğitim cazibeli hale getirilerek gideri­lebilir.

5. Ülke yayıncılığımlZln, dünya yayın ticaretinden payalabilmesi

için ön hazırlık olarak; kültür faaliyeti, fuar ve satış organizesiyle ilgilidaha pratik plan ve projeler geliştirilebilir.

Ankara veya ıstanbul'da, piyasada satışta olan bütün kitaplara ulaşila­

bilecek birer kütüphane oluşturulabilir. Öncelikle bu kütüphanede veri­lecek hizmetlerin birinci adımıııda, ülkemizdeki bütün yaym ürünlerihedeflenmelidir.

- Kitaplann toplanması,

- AÇIk raf sistemi ile sergilenmesi,

- indekslenmes! ve

_ ilgililerin hizmetine sunulmasıgüncel (hem bibliyografik bilgi hemde fiziki olarak) yapilmalidil.

Türkiye piyasasmda satışta o/an bütan yaym ürün/erinin sergilendiği

bu mekan;_ Dürüst ve doğru haber kaynağma vesi/e olacaktır. Ayııım yapma­

dan bütün kitaplar sergileneceği için, sosyal hoşgörüye katkı yapiimış

olacaktil.

- Bu mekanda; yazar, yaymCl, dağıtıcı, satıcı, kütaphaneci ve okuyu­CU ihtiyaçlanna bir bütün olarak bakııip, koordineli çözüm üretme ör­nekleri verileceğinden, sektörün gelişmesi için önemli bir fonksiyon daböylece yerine getirilmiş olacakttr.

159ADıM ADıM YAYıNCılıK

Ekonomik bir kri,z oldullunda, yayıncılar bundan nasıl yararlanabilir?

Ekonomik krizlerde, halkın alım gücü düşmektedir. Tabii olarak kitap

piyasası ve ona bağlı mesleklerde bir sıkışma gözlenmektedir.

Ancak, sıkıntıyı aşmanın ve hatta ondan istifade etmenin yolları da

vardır. En azından bu vesile ile;

1. "Durum muhakemesi yapma"...

2. "Gelir-gider dengelerini yeniden gözden geçirme" fırsatı elde edil­

miş olmaktadır.

Çünkü ancak böyle durumlarda;

a. Yatırım maliyetleri,

b. Işletme giderleri,

c. Pazarlama stratejileri daha dikkatle ele alınabilmektedir.

Ekonomik krizlerde yayıncılık mesleğinin en büyük sıkıntısı, gelir

tahminleri konusunda olmaktadır. Bunun sebebi, satışların daralmasının

yanı sıra, çek ve senet ödemelerinin daha kaypak bir zemine taşınması­

dır. Elbette bunun da bir çaresi bulunmalıdır.

ADıM ADıM YAYıNCılıK

-.,....:..ı.~

~{f: 'i • ,.~\I:,_ ,..' ,. J:t

~'"" ... ,.. :~< '01'+' ,,'~~t"~""ı..-,~,...;.!I,:... ,u-l....rl).!>l...ı;.ı~-- ~ 'Jı.>.-_

~"i:·c,j-<-·r~';~~~·.i...:rU1J.ı.:;,).V,-+ .....:.,........<.:~)b.,.;.' r"'';;..;lı''':),~...::..ııc' J :.rt.J~__~.:~ :f-'~'-­

I:'~k" ',._~~'~,~w.~~I"'r__ ...wL-",~:lJJ....:...ı,:-ü':~1jr ..'·... r·p'-'l.-:-~t'·"-·v ...!·..

i

ii

iı

i

158

Tedbirler cümleden olarak;

1. Satış şartlarını profesyonel bir alana (teminat istemek) taşımak.

2. Dernek, birlik gibi üst kuruluşlar vasıtasıyla, meslekle ilgili kontrolsistemleri kurmak,

3. Yedek bütçe ile çalışmak,

4. Şirket evliliklerine gitmek vs. gibi tedbirler sayılabilir.

Yayıncılığımız Tesir Altında mı?

Tarih bQYu insanlar, en çok hangi gücün tesiri altında kalmıştır?

Tarih boyu insan, o kadar çok farklı güçlerin tesiri altında kalmıştır

ki ... Saymaya gelmez. En tesirlisi de kitaplar olmuştur.

1. Tarih boyu insanlar, dinlerin etkisi altında kalmıştır. Ancak özellik­le kutsal dinlerin öğretileri, kitaplar kanalıyla muhafaza edilmiş ve akta­rılmıştır.

2. Bugün en güçlü etki, medya ve özellikle televizyon kabul edilebi­lir. Televizyondaki haber ve programların, insanı nasıl etkileyip yönlen­dirdiği, bunun arkasındaki güç odakları sayıp dökülebilir. Ancak dündenbugüne medya, televizyon ve bilgisayar gibi teknolojinin, başarılı filmsenaryolarının arkasında kitapların olduğu bir gerçektir.

3. insanlar, teknolojik ve ideolojik değişimlerin tesiri altında kalmış­

tır. Tesir altında kalanların derecelerine göre, iletişim ve etkileşim lisan­ları değişmiştir. Buna paralelolarak; sanat, renk, şekil, müzik ve sporuninsan üzerindeki tesirleri de farklılaşmıştır. Ama bütün bunların kitapla­

ra kayıt ve aktarılışı değişmemiştir.

162 ADıM ADıM YAYıNCıLıK ADıM ADıM YAYıNCılıK 163

maktadır. Bir yandan, milletlerarası düzeye sıçrayan bir yayıncılık var­

lığını hissettirmektedir.

1. Bir yanda milli ve etnik uyanış/a beraber, küçülmelere ve yerelleş­

melere doğru gidilmektedir. Buna "öze dönme", "kabuğuna çekilme"veya "Ierdileşme" de diyebiliriz. Bu alanda daha çok; etnik, dil, kültür

ve tarih konularındaki kitapları gösterebiliriz.

1. Öbür yanda kuvvetli ve gelecekten emin olabilmek için globalleş­

me, çeşitli seviyedeki birliklere dahilolma yaşanmaktadır. Buna örnek

olarak ortak kültür konularında yayınlanmış kitapları g<;sterebiliriz.

Yerelden kurtulmanın bir örneği olarak, yaygınlaşan büyOk alışveriş

merkezlerindeki her dildeki kitabevlerini gösterebiliriz. Avrupa Toplulu­ğu gibi devletler arası birliklere işaret edebiliriz. Özellikle; AT, NATO,

IMF ve BM konusuna giren kitapları... Ortak güvenlik ve ekonomi alan­

larındaki kitapları delilolarak gösterebiliriz. Demek ki eskiden, bir top­

lumun sınırları içinde gezinen kitaplar, şimdi dünya insanını ilgilendiri­

yar. Mesela, eskiden yerel kanunlarla halledilen yayıncılık!a ilgili hukuk

kitaplarını bugün milletlerarası hukuk anlayışına göre düzenlenip yazıl­

dığını örnek olarak gösterebiliriz.

3. Bir yandan, ferllerin bile kolaylıkla hükmedebileceği masaOstü ya­

yıncılık ile milletlerarası kuruluşlara dönüşen büyük matbaa ve ciltevleri­ni örnek gösterebiliriz.

Yayınc,lığımız en çok glo­

balleşmenin mi yoksa yerel­

leşmenin mUesirincjedirl

Bugün yayıncılığımız,

hem globalleşme ve hem de

yerelleşmenin tesirinde bu­

lunmaktadır.

Bir yandan; mikro yayın­

cılıkveya kablleleşme yaşan-

4. insan, Kainat Kitabı'nın

tesiri altında kalmıştır.

a. Denizı nehirı su, ha­

va, dağ, bitki, hayvan ... Dün­

yada ne varsa hepsi de birbi­

rinin tesiri altındadır. Dünya,

Güneş, gezegen, yıldız, meteor vs birbiriyle etkileşim içindedir. Sanki

kainatın bütünü, devamlı ve yeniden yazılan bir kitaptır.

insan, Kilinat Kitabı denilen işte bu muazzam eserin okuyucusudur.

b. insan, kendi iç dinamiklerinin de tesiri altında kalmıştır. Tıptan

sosyolojiye kadar, insanın iç dinamikleriyle ilgili pek çok şey sadece ki­

taplarda yazılmıştır.

insana tesir eden unsurları

tarih boyu hem değişmiş ve

hem de tekamül ede gelmiş­

tir. Ancak onların kitaplarla

ilgisi değişmemiştir. Kitaplar,

hem geçmişi hem de bugünü

kayıt altına almıştır. Geleceği

de kayıt altına alacak yine

kitaplar olacaktır.

1. Bir yazar, araştırıcı, yayıncı, dağıtıcı, kitapçı, kütüphaneci veya birokuyucu, eğer kendi konusuyla ilgili piyasada satışta olan bütün fikirürünlerini nasıl bilecek ve nasıl temin edecektir?

2. Eğer bir kişi veya kurum, ilgi alanına giren bilgilere ulaşamazsa,

nasıl tekamül edecektir?

Yayın envanterini bilmek; bilgi alışverişi, fikir tekamülü ve hoşgörü

için de çok önemlidir...

Hoşgörüyü garanti altına almanın yolu: Her türlü beyin ürününe ha­yat hakkı tanımaktan geçmektedir. Yayıncılıkta hoşgörü ve iç dinamikle­rimizle ilgili düşünceleri açığa çıkarmış, birbiriyle tanıştırmış ve hattabazı karşı görüşleri barıştırmış oluruz. Müşahhas hale getirirsek;

_ Piyasada satışta olan bütün kitaplar,

_ Kitapçı raflarında alıcısını bekleyen bütün kitaplar,

_ Kütüphane raflarında okuyucusunu bekleyen, içeriği farklı da olsa,yan yana duran bütün kitaplar... Hepsi de birer hoşgörü abideleridir...

165ADıM ADıM YAYıNCıllK

inanıyoruz ki geleceğin yayıncılık anlayışıyla üretilecek kitaplar;

- Bir yandan, yerel birikimler ile mikro açıdan zenginleşirken,

- Öbür yandan, devletler ve toplumlar arası ortak konuları işleye-

rek, makro açıdan zenginleşecektir.

Yayıncılık sektöründe bilmek ve bildirmek çok önemlidir. Herkesiçin kaide aynıdır: istifade edebilmek için insan, kendi ilgi alanında olaneserlerin envanterini bilmek zorundadır. Bu zorunluluk, ondan istifade­nin birinci adımıdır. Ancak bu şekilde, bilginin tahrik edici müspet yö­nünü işleyen kitaplardan istifade edebiliriz. Yoksa:

'ii'i

'",,'1

i:

___i . .ı:ı:: M~TBAANJN ~ARJHI

.-ııı) TIPOGRAFI~ AUDlO-VISIEL~OKUMA

C ) OKUMAMA

KiTAPCAFEc.. F'''ı F" rF'"

~;i~~i~~ ULAŞıM• CEviRi METiNLER=:.c: ' .. .DÜŞÜNCE ~1~IN~Ç~19KU~

I~ cı: ~ .~.~ ~

•

._!;;i! Li ÜJ ;:!:! .c cı:~ > ::Z: en (1)' :ı:N·_>zw ce=:t ...J < UJ zU:;:ı ~ >- a: <._ ==- u)

FELSEFE ...J"::::i w a:~ ~ ~

'$.....en

~ MMBAANIN TARiHi:::ı TlPOGRAFI_ AUDIO·VISIll

~OKUMA

C)OlUIWIA

cı..KiTAPCAFE

~~i~GIY~ ULAŞıM._ Çf~IP.lMflI~L[R

::=ı.::: •• .DÜŞÜNCE BI~I~Ç~19KU~_ıı i "H ,

~EL&L'rF ~ j i ~ = i~

Kitap - Okuyucu ilişkisi ve Felsefesi

Okuryazarlıktan kitap severliğe geçerken h"angi kitaQlar çok~kunuyorr

Geçen yüzyılda okuryazarlık, sanayileşme için asgari şart kabul edili­yordu, Devamında ise mesleki ve teknik eğitimin önemi vurgulanıyordu.

Bugün ise, bilgiye hakim olma ve kullanma ön plana çıkmış bulunu­yor. Netice olarak, ekonomik üretkenlik, bilgi gücüne bağlanıyor.

Bugün, yayıncılık bu yönde gelişiyor...

ADI

Üretkenliğin kaiIcl bir verimliliğe dönüşmesinin, maneviyat i

batiI olduğu öğrenildikten sonra, maddi olduğu kadar manevi deolan kitaplarm daha çok okunduğunusöyleyebiliriz.

Bir insanın, okuma özürlo olmasının s",e"b"eb",i,-,o",l",a!,ra",k;

1. Merak duygusunun körelmesini gösterebiliriz.

2. "üku" emrine uymayışini göster-ebi/iriz. (Bu emir hemhem de Varlık Alemiyle ilgilidir.)

Ki\ap\a i\ıı,i\ibit çaım,lffi \\edai)

Kainat Kitabı'm nasıl mı okı!yaca\!,I1.1

Yirmi dokuz harflerin çeşitli şekillerde kullamiışı sayesinde

elimizdeki yazıyı nasıl okuyoruz? işte aynen onun gibi, Dün­

ya ve K:linat denilen şu alemi okuyabilmek için, elementleri

birer harf kabul edebiliriz. En küçük yaratıktan, en büyük ge­

zegene ve hatta bütün kainata kadar her bir alemi de bu harf­

lerle yazılmış birer kelime, cümle ve kitap gibi düşünebiliriz.

Elementleri harf gibi kabul edince, bu harflerle yeni yeni

kelimelerin türediğini görürüz. Bu tür kelimeleri cümle,

cüm/eleri paragraf görünce, sonunda Kainat Kitabıyla karşı­

/aşırız.

işte Kainat Kitabı...

Şimdi bu modelimizle, kainattaki işleyişlere bakalım.

Atomların her biri, bir programa göre, bir varlıktan diğerine

akıp gitmiyor mu? Hem de her an ve mekanda benzer yeni­

lik ve yenilenme/er sürüp giderken ... (Bunca kitabı yazmak

için, denizler mürekkep ve ormanlar ka/em olsa yine de yet­

mez, değil mi?)

Hem bu dünya hem de öteki dünya; ilim, bilim ve sanatı­

nı bize tanıtan/tanıtmaya çalışan kitaplar, piyasada satıştadır.

Bize düşen onları okumak...

Elinizde tutup okuduğunuzda bir kitaptır. Bizzat kendisi

Katip olamaz...

Kainat da bir kitap gibidir. Ama asla Katip olmamıştır ve

olamayacaktır ...

ı

'71

ı.ı_ir okuyucu ne ister

veya istemeli?

1. Her okuyucu, piya­

sada satışta olan bütün

yayın bilgilerine ulaşmak

için (kataloglar veya ek­

ran vasıtasıyla) Yayın Bilgi

Merkezinin kendine hiz­

met vermestni ister. .. Bu­

nun için yayın kültürü ile

ilgili, iletişim ve etkileşim

ortamının; aktifı müessir

ADıM ADıM YAvrNCILlK

ve güncel tutulmasını ister.

2. Piyasada satışta olan bütün yayınlara, sipariş verince hemen ulaşa­

bilmeyi ister. Elbette sa-

tın almak istediği kitap­

lar hakkında sıhhatli

karar verebilmesi için,

bütün kitapların fiziki

olarak bi r mekanda ha­

zır bulundurulmasını

ister... Sonuç olarak, pi­

yasada satışta olan ki­

taplarla ilgili kütüpha­

ne-fuar hizmeti veril­

mesini ister.

3. Her okuyucu, me­

rak ve ihtiyaç duygu la­

rının tatmini içinı oku­

ma ve araştırma im­

kanlarının canlı tutul­

mas ın i ister.

ADıM ADıM YAYıNCılıK170

Bir yayıncı, kitap-okuyucuilişkişinin nasılolmasını ister veya istemeli?

1. Bir yayıncı, kitabının en uygun şekilde;

a. Dağıtıcı, kitapçı, kütüphaneci ve neticede bütün okuyucularatanıtılmasını ister. (Kitabının kütüphanelere tanıtımı için DOS ve ve gi­bi teknik okumalarının yapılmış olmasını ister.)

b. Kitabına ait tanıtıcı bilgilerin; bütün katalog, broşür, internet vee-mail kanallarında yayınlanmasını ister...

c. Bütün ilgililerin, yayınlarına kolayca ulaşmasını ister...

e. Derleme kanalıyla Derleme Kütüphaneleri'ne verdiği kitapların

en kısa zamanda sergilenmesini ister. Bu sebeple derlemenin tam ve ak­tif olmasını, bibliyografik bilgilerin güncellenip, kitabının kütüphane raf­larında yerini almasını ister.

2. Bir yayıncı, kitap alışkanlığının yayılmasını ister. Bunun için siyasiiradenin stratejik bir planının olmasını ister... Mesela, kitaplarla ilgilimerak, alışkanlık ve ihtiyaç duygularının özellikle okullarda geliştiril­

mesini ister. Konunun bir bütün olarak ele alınarak, okuma ve araştırma

oranını artıracak çalışmaların etkili olmasını ister.

3. Dağıtıcı, pazarlamacı ve kitapçının çok aktif olmasını ister. Bütünkitaplarının, güncel ulaşılabilecek bir sistemin içinde olmasını ister...

4. Dünya kitap piyasası ile irtibat kurmak ister. Kitaplarının tercümeedilip; komşu ülkeler, Türk ve islam Devletleri başta olmak üzere AB vebütün Dünya'da satılmasını ister. Dünya kitaplarından haberdar eden

bir sistemden hizmetalmak ister.

Neticede her yayıncı,

kitap-okuyucu ilişkisinin

yoğun ve sıhhatli olması­

nı ister... Keza her yayın­

cı, yayıncılıkla ilgili Dün­yadaki ekonomik payın,

ülkemize katkı yaparh~le dönüşmesini ister veelbette istemelirlir.

.....172

Bir kitabı,

hangileridir?

1. Tavsiye, reklam vs. tesirinde kalarak,(bağımlılık)

2. Kitapçıdan bizzat görerek, (göz ve elile)

3. Alışkanlıkla (bildiği yazar, yayınevi tir­yakiliğiyle)

4. Pazarlama, ikna kanalıyla (güdümlü)

5. Katalog, bilgisayar, internet vs. ile (akıl-mantık yoluyla hür seçim)

Bir kitap satın almak için bu kanalların hepsini de kullanabiliriz.

Okuma oranı ve kalitesini artırılıanın yöntemleri var mıdırL

Pek çok metot sıralanabilir. Stratejik açıdan bakarsak; bilme ihtiyacı­

nın artırılması, okuma oran ve kalitesini artırabilir.

Demek ki bilgi sahibi olmayı bir ihtiyaç haline getirmek bir yöntem­dir. Bilmek o kadar önemlidir ki nitekim okunacak kitaplar hakkında bil­gi sahibi olabilmenin bedeli, yayın envanterini bilmekten geçmektedir.

Kitap envanterinin bilinmesi, neden mi önemlidir?

1. Yazar, kendi konusuyla alakalı fikir ürünlerini bilirse, elbette yazı-

XIl( 't ,,'( \",c.\ \.\ "-

\w\aı\\\ munce'la,\ 1.ew6\I\\e"ıe­

<lerne\<.ÜI.

2. '{"ymCl, <lağıtlCl 'le \<.lta9<;1, i\~ı­

lendikleri konuyla alaka\ı yaym türle­rini bilirse, alma/satma şansmı çoğal­

tacak demekti r.

3. Bir insan için, kendi ilgi alanın­da olan eserlerin envanterini bilme­si, onu alıp okuma ihtiyacı duyması­

nın birinci adımıdır.

Okumanın hem de doğru okuya­bilmenin bedeli, bütün fikir ürünle­riyle ilgili bilgilenme, tasnif ve istifa­deye sunma mekanizmasını çalıştır­

makla mümkündür.

Demek ki okuma oran ve kalitesi­ni artırmak için merak duygularını

harekete geçirmek, önemli bir adım olacaktır. Merak duygularını tahriketmenin bir yolu, bilginin cazibesini kullanmaktır. Bilgiye karşı;

• ilgi çekmek,

• Sevdirmek,

• Alışkanlık kazandırmak (motive etmek) yöntemleridir.

Okuma oranı, nasıl kaliteli hale getirilebWr?

insan, hem kendini ve hem k3.inatı nasıl mı tanıyıp anlayabilir? Elbet­te okuyarak... Keza bir insan, bilgi vebecerisini nasıl mı artırabilir? Elbetteokuyarak...

Okumak, bilmek içindir. Bilmek,insanın kabiliyetlerini keşif ve açığa çı­

karmak için tek yoldur. Bir diğer ifadeile okumak, anlamak içindir. Anlamak;

- Bilgi ve beceri kazanma,

- Fikir üretme,

ADıM ADıM YAYıNCıLıK 17SADıM ADıM YAYıNCılıK

taraflar, karşı tarafın güzelliklerini örtebiliyor­

du. Bu arada kendi yetersizliklerini de kolay­

ca hasır altı edebiliyorlardı.

Ama bugün, hiçbir fikir ve haber, kapalı

kap,'ar ardında hayatını sürdüremiyor. Bu­

gün dünya bir köye dönmüştür. Para ve bil­

ginin dolaşım hızı gibi bütün kültürlerin ipi

pazara çıkmıştır. Bazı ideoloji ve kültürlere

ait yetersizlikler artık kolayca ortaya dökülmeye başlamış!>r.

Hele internet gibi iletişim vasıtası sebebiyle okuyucunun da kontro­

lü imkansız hale gelmiştir.

Bütün bu de~işimler, neticede kaliteli ve hür bir okuyucunun varlığı­

nı ispat etmektedir.

Aslında hür okuma alışkanlığı kazanan insanların, kelime hazinesi ve

düşünme kabiliyeti artmaktadır. Alternatif düşünme, farklılık ortaya

koyma konularında gelişme göstermektedirler. Aslında kitaplar, insanın

iç zenginli~inin artması bakımından çok önemlidir.

Çünkü kitaplar, sessiz öğretmenlerdir.

1/4

- Muhakeme yürütme,

- Problemlere çözüm bulma,

- Senteze ulaşma ve

- Elbette bütün bu kazanımları hayırlı işlerde kullanmak içindir.

Okuyucu kontıolü yaHllobilil mHh\<.ine\\ o\<.u~ucu nana ço\<. \<.O\\tlo\ eni\i~oınu. f.!Iese\a, \:ıa1.\ iceo\oii\

'j"6\\\e\\<\lıc\'!,\ Q\<."'j"c"\a' ,,,,,C\. 'l--\1\\\1,\e" \"''''ı\'\\\<. \Le C\11",a\\ \,~j .

\(,\\"c"- ıe\\\\'jQ'c".~" \,s\\<.Q\<:i\\'j\e\:iıı\:iıı\e'\l\e a\\\'\1\\\1,\1 a\\ e\",ı;.

Bilmerne ve dolayısıyla oku.maman,n mazereti var mıdır?

Kitap okuyamamanın gerçek bir sebebi olabilir mi?

1. Kitap pahalılığı,

2. Alım gücü zayıflığı,

3. Paranın el değiştirmesi,

4. Dildeki devamlı değişim,

5. Eski eserlerin anlaşılamaması,

b. Zaman darlığı, geçim sıkıntısı ...

Aslında hepsi de bahanedir. Kütüphaneler,

ücretsiz kitap okuma yerleri değil midir? Hem kim okumak istedi de bu­

na imkan bulamadı? ihtiyaç halinde, komşumuzdan neler istemiyoruz

ki ... ihtiyaç olarak görürsek, konu komşudan ister... Kitap okumanın bir

yolunu mutlaka bulabiliriz. Eğer, merak duygumuzu canlandırırsak,

okumayı bir ihtiyaç olarak görebiliriz. Neticede "Oku" emrine uyabilir·

sek, okumanın önemini daha iyi anlayabiliriz.

-ç-._'" ~-_._----._.~-_.-- '---'.'-- -,- _ ..--~------------ -~---_.,-,------ ·----7

1 Niçin okuyoruz? ~~ 1. Zevk için mi okuyoruz? ~,<. 2. Meslek kazanmak veya geliştirmek için mi okuyoruz?

L_3.~g~ edi."~,,~_(k~ltü!ü_müz~a~ırmak)ıç~n mi-,,-kuy~ruz? L

Tarih Boyunca,

Kitap ve Matbaanın Önemi

Dünyada ilk matba~

Daha güvenilir bir iletişim metodu olan matbaa, B'inci yüzyılda Ja­ponya'da yapılıyor. Harfleri porselenden tek tek yaparak baskıyı ise Çin­liler buluyor. O zamanın tekniğine göre, bu buluş matbaacılıkta bir dev­

rim oluyor.

Kitabın tarihi nkedir?

Dünya'da ilk kağıt Çin'de bulunmuş ve ilk kitap Çin'de yazılmış. Bu­luşun, milattan önce 14'üncü yüzyılda gerçekleştiği yazılıp çiziliyor. Buinsanlık tarihinde bir devrim özelliği taşıyor. Uzun bir süre el yazması

kitaplar dönemi geçiriyor dünya.

1. Bilgi ve kültürlerin tespit edilmesi için,

2. Bilgi ve kültürlerin iletişimi ve gelecek nesillere aktarılması içinen güvenilir metot olarak, ei yazması eserler kullanılıyor.

a::: BilGi MERKEZi

• E-YAYıNCılıK

c::e iNTERNETCISBN

BARKODc::e BANOROL

ca KiTAHEVic::e KORSAN

..... TEliF-....... OTO KONTROL.... AYRAÇ

NOKTAsı

SATIŞ iSTATisTiK

·.1;

178 ADıM ADıM YAYıNCılıK ADıM ADıM YAYıNCıllK 179

Son bulguların ışığında, ilk matbaanın, Çinliler değil Uygurlarca bu­lunduğu görüş/eri de ağırlık kazanıyor.

- Uygurlara ait bölgede yapılan kazılarda Türklerin 9'uncu yüzyılda

porselen harflerle yapılmış matbaayı kullandığı belirleniyor.

- Binlerce şekilden meydana gelen Çin yazısının, ilk matbaa baskısı­

na imkan vermeyeceği ve bazı bulgulardan hareketle ilk matbaa faali­yetlerinin Uygur yazısıyla yapıldığı... Avrupa'nın matbaa ile tanışması­

nın ise 1241 yılında Avrupa'ya giren Altun Ordu vasıtasıyla olduğu, ya­zılıp çiziliyor.

Avrupa'da ilk matb~

Avrupa'da matbaacdık, 15. yüzyıldan sonra gelişmeye başlıyor. ilkdefa Hollanda'da başlayan matbaa çalışmaları, hattatların tahta kalıpla­

ra kazıması tekniğiyle yapılıyor. Almanya'da ise Johannes Gutenberg,metal harfleri kullanarak, teknolOjik gelişmelere açık yeni matbaacılığa

imza atıyor. Böylece dünya, 1454 yılında Avrupa'dan başlayarak bilgiiletişiminde matbaa teknolojisine dayalı yeni bir çağa girmiş oluyor.

Osmal}l!'da ilk matbaa;

Osmanlı'da ilk matbaa, 1492 yılında engizisyondan kaçan Yahudilertarafından kuruluyor. Osmanlı topraklarında, Tevrat ve dini kitapların

basımına Sultan 2.Beyazıt izin veriyor. (1514 yılından itibaren Arapharfleriyle Halep'te kitaplar basılıyor.) Arkasından Ermeniler 1567'de veRumlar ise 1627 yılında matbaalarını kuruyorlar. Türkiye'deki Müslü­manlar, ancak 1727 yılında ıbrahim Müteferrika'nın ICıebbüsü ile mat­baaya kavuşuyorlar. Söz buraya gelmişken, her fırsatta gündeme gelenaşağıdaki soru ve cevabınd değinmeden edemcycccğiz.

Yayıncılık nasıl başladı ve nereye doğru gidiyor?

- Ei ile yazılmış belge ve eserlerin yayıncılığı, kendi çapında önemlibir süreç yaşamıştır. "Logografik kültür" ismi verilen bu yayıncılık, Os­manlının son döneminde, hat sanatlarıyla en üst noktaya çıkmıştır.

- TIpografi, sanayi ve teknolojinın gelişmesine paralelolarak bugunlere

gelmiştir. Kitap, dergi, gazete gibi doküman!ar bu sayede yaygınlaşmıştır.

- Audio-visuel kültür devri ... Radyo, film, tv, plak, bant, video, teyp vetelefon gibi iletişim araçları sayesinde, yeni bir yayıncıl,k türü gelişmiştir.

- Bugün, logografi örneklerini hilla görmek mümkün. Tipografi ve au­dio-visuel kültür de halen gelişme göstermektedir. Ancak, bilgisayar veinternet kanalıyla bir gelişme daha var ki ... Bu yeni tür yayıncılıkla be­raber, dünyanın yeni bir döneme gireceği açıkça görülmektedir.

Osmanlı Müslümanları, niye matbaaya ve yayıncılığa ilgisiz kalmıstı?

Bu soruya şimdiye kadar herkes kendi anlayışına göre.cevap vermiş­

tir. Bize göre;

- Dünya'da gelişen yeni değişim ve dönüşümler, mesela milliyetçilikakımları, Osmanlı'yı kendi kendisiyle uğraşır hale düşürmüştü. Bu vebenzeri sebeplerden, sanayi devrimi gibi yenilikleri kaçırmış, hızla geli­şen teknolOjiye ayak uyduramamıştı.

Osmanlı'nın özellikle son döneminde yayıncılığa, Kum, Ermeni ve

Yahudi gibi toplumlar ilgi gösteriyordu. Çoğu Türkçe ama kendi alfabe­siyle kitap basıyorlardı. (Kumların, Grek alfabesiyle bastığı kitaplara Ka­

ramanlıca... Ermenilerin kendi harfleriyle bastığı kitaplara ise Kaysericeismi veriliyordu.)

Osmanlı'daki bu da­ğınıklığın bir sonucuolarak, basım ışinin

başlaması ve yürümes;için lüzumlu teknik altyapı birliği sağlanama­

mıştl. Buna paralel ola­rak, matbaaya uygunkağıt üretimi de yeterliolamamıştl.

- Batı devletlerininyükselme devrinde, Os­manlı duraklama vedolayısıyla gerileme

dönemine girmişti. Bugün olduğu gibi maalesef Osmanlı'nın o dönem­lerinde de okuma oranı düşüktü. Okuma oranı düşük olunca, matbaagücü ile çok baskı yapmaya pek ihtiyaç duyulmuyordu. Nitekim ilk mat­baaya iş bulunamadığı için faaliyeti bir süre askıya alınmak zorunda ka­Iınmıştl. Demek ki matbaanın geç gelmesinde asıl sebeplerden biri, arzve talepti.

- Osmanlı Müslümanlarından okuma yazma bilenler, Hüsn-i Hat ileyazılan el emeği kitapları tercih ediyordu. Çünkü o devredeki matbaaharflerinin hüsn-i hat örneklerindeki gibi güzel harf karakteri gelişme­

mişti. Keza "Kitap Sanatları" olarak gelişen;

ebru, tezhip ve minyatür gibi inceliklerin, ozamanın matbaa tekniğiyle yapılması irn­kansızdı. (~itekim günümüzde bile bilgisa­yar harfleri çok gelişmesine rağmen, hat sa­natlı Kur'an talep edilmektedir.)

- Hüsn-i Hat ve "Kitap Sanatları" dalında

çalışan insanların "lonca" baskısı vardı. EIyazma eserlerden geçimini temin edenlerinmatbaa ile yapılacak baskılara karşı mcnfipropagandası etkili oluyordu. Neticede,özellikle Müslümanlar arasında, yayın üre­timinde alışılagelmiş klasik yol ve yöntem

uzun süre devam etti. Böylece kitap üretimini, teknolojik ilerleme ile ar­tırma yolu köreimiş oldu.

Asıl sebep ise; okuma oranının düşüklüğü ve "sanayi devrimi"n; ka­çırmamız idi ... Yoksa bazı zihniyetierin dile getirdiği gibi aslında diniaçıdan hiçbir engel yoktu.

Konuya bir başka açıdan bakmak için, mesela matbaanın icadından

önceki devirlere bakalım: O dev;rler için kullanılan "orta çağ karanlığı"

tabiri, Batı ülkeleri için geçerliydi. Nitekim o devirlerde, Osmanlı top­raklarında yüz binlerce kitap kapasiteli kütüphane/er varken, FransaKralı Charles ancak 900 kitap kapasiteli bir kütüphane kurabilmişti.

Evet, Fatih Sultan Mehmet bir çağ açıp bir çağ kapatmıştı. Ancak bu de­ğişiklikler, Batı toplumuna yaradı. Osmanlı'nın özellikle Müslüman top­lumu yeni gelişmelere ayak uydurmakta zorlanmıştl.

Bazı toplumlarla kıyas edince, maalesef bugün de yayıncılık açısın­

dan olmamız gereken noktada bulunmuyoruz.

Geri kalışımızın tarihine bakarsak, insanlık tarihi açısından daha dün gi­bidir. Inşallah ve ümidimiz o ki bu dönemden sonra bilgiye ve yayıncılığa

önem verilir ve kaybedilen zaman, kısa sürede telafi edilir. (Elinizdeki ki­tap, işte bu konularla ilgili tespit ve stratejik çözümleri konu etmektedir.)

TURKIYE piYASASıNDA SATıŞTA OLAN BUTUN KITAPLARıN

ALfABETIK INDEKSI BOLUMU

4 Yayınevi

(Publisher)

9 Kitap hakkında

açıklayıcıbilgi(Intro annomtion ofbook)

jj~smı~~ı. 3 Yazan, mülerelmiveya editörün adı

(N81D.e of aurhor,IntelpIeler or Editor)

8 ISBN nosu 10 Kitabın konusu(ISBN number) (Subjectolbook)

2 Kitabın adı____________T (nıle)

rr===C-;~~YAViN~'

6 Yayın tarihi~

(Yearol~ LT'-----+----\----'~pubJjcalion)

1 Kitabın Resmi(Pictrue ofbooks)

//7 Sayfası. ebadı ve kağıt cinsi

(Number ofpages, size, p8pe.rgualily)

5 Yayın y'een~'__+~-=iıI&r(City 4

ofPubHcatioD)

/~-~-~,

/' ic:c .,,,ı .,,"" \._ E-YAYıNCılıK

e:::ı:: iNTERNET1/ t.::ı ISBN

BARKOD! cı: I:\;VJQi\Ul

i ı:c KiTABEVic:ı: KORSAN

I--TELi'• --:; OTO ~O"l1I0L

i ~AYflAÇ

SATIŞ iSTATisTiK

.ıpn~' '.np /..0·..... 81 8.:i~/~.

l,","

"."'"

'11.'"

'''''''-',,,'..< ".,",.,,"

",":c''',',"',,,"oH

"",,,, ..,"""'1"'·',

:H~

""0',""';

-"~"''' ";;t;,y,,-,, ...

"··".·A",·.~,~,,..,.....,.... '-

__ ,,,,~L;i~rt1ı!:s~t::.,,,, Et.IT KULTUR YAYlı'lARı ~~~~r~;~;~';:""'" ![t;!5::::::,::::~'·'" "",••, 'c,".-' "I" ',"'" ,. ,. ','.. '" ~', "~';;,'~:'::,::.':'

<1'-, "r'.'''h'·.'"-'""q("""'~'''-.

'"-"'''',"'"~1.-'''__ ''''''

"""",,,.,,,<,""".,,',''''' :.",,;,'"-_'.>', ,"'~.c' ,.,'".~;·"t!>'.",-".'''

""."",""-'" ,",~.' ·'k', ..·.·" ".''"""",,.,.,:.""

,'I- "

""-"""!'-''''-'''''.''. ­'0-"'."'''''''''',..

,".-c,".'·"""· ,'"",,'~,. ,Cl """, ~"; _~"'-'''

AB

iKI AYDA BiR YAYıNLANAN TURKIYE KITAP KASET KIRTASIYE KATALOGU'NUNYAYıNEVi ALFABETIK iNDEKSI BOWMU

Yukarıda örnek sayfaları verilen rürdav'ın yayın kaıaloglan görülmektedir. Yayın is~

mi ve yayınevi ismi alfabetik indeksleri kullanılarak Türkiye piyasasında satrşta

" olan bütün kitap bilgilerine ulaşılabilir. Keza satış noktalan kataloğu kullanılarak,

"rkiyc'de mevcut bütün kitap satış noktaları adres bilgilerine ulaşılabilir.

Kitaplar Hakkında Kim Ne Biliyor?

Lürkiye'de yazar, y"yınevickitapç. veJ<itap bilgilerine nasıl ulaşılır?

Aşağıda adı geçen konulardaki güncel bilgilerin bütününe, Türdav

A.Ş.'nin yayınladığı kata log/ar kullanılarak ulaşılabilmektedir_

1, Ülkemizde kitapları halen satışta olan 24.303 yazar (müstear da­hil) vardır. Yazar isim indeksine (bir yazarın satışta kaç kitabı var ve han­gi yayıııevinde çıkmış vs ...) ulaşmak için, Türdav'ın bilgi merkezi ve ka­

talogları kullanılabilir.

2. Türkiye'de faaliyet gösteren, Eylül-Ekim 2009 Kataloğu tespitine

göre 2,288 yayınevi ve markas. vardır. Bunların;

a, Yayınevi isim alfabetik (adres, tel, faks, e.mail dahil) indeksine,

b, Yetkilinin soyadı alfabetik indeksine,

c Muhit/şehir indeksine ulaşmak için, Türdav'ın katalogları kul!a­

m\a\ı\\il.

"ı, \.\\"'-em\Lue 'l:'ı,o,M aüet 't("iTh';) 'Sa\\'!j No\<.\as.\ 'Ja'u". \""~\nC\, u"\\,-\, \<:;'e\fi""', maıo:La, CI'0.\.\.;"" 'JS \ \'0.'Cla'J' \""'-a\a\cı";'m"'-,,\\,,"'\a'

ADıM ADıM YAYıNCıllK ADıM ADıM YAYıNCılıK16S

Yayın bilgilerine havi bilgi merkezi ve katalogLJ,ne anlama gelmektedirı

1. Kataloglar; yazar, araştırmacı, yayınevi yetkilileri, dağıtımcı, kitap­Çı, kütüphaneci ve okurların güncel bilgiye kolay ulaşmasını sağlayansistem anlamına gelmektedir. liki ayltk katalog, yaymevi alfabetik in­deksine göre düzenlenmiştir. Kitabm ismi, yazan ve piyasada satışta

olan bütün kitaplarm son fiyatlannf kapsamaktadır. Yeni çıkan kitap bil­gileri de bu katalogda yer almaktadır. Ama kataloglann bütünü gözönüne almdığmda; yaymevi alfabetik indeksi, yayın ismi alfabetik in­deksi, konu başlığı alfabetiğinegöre kitap dökümü gibi her ilgilinin ih­tiyaç duyacağı bütün yayın bilgilerine bu kataloglar vasıtasıyla ulaşı/a­

bilmektedir.)

1. iki ayda bir Türkiye Kitap KasetKırtasiye Kataloğu yayınlıyoruz. (Bukatalogda, üreticilerin alfabetik isim­lerini ve buna göre düzenlenerı ve oay geçerli olan kitap ismi, yazar vefiyatlarını yayınlamaktayız. Kitaplar,yayınevlerinin kendi tercih sırasına

göre yayımlanmaktadır.

2. Türkiye'deki kitap ürünlerininsatışa sunulduğu adresleri tanıtmak

için Türkiye Kitap-CD-Kaset-Kırtasi­

ye Satış Noktaları Katalo!!u'nu ya­yınladık, yayınlıyoruz. (Bu katalogvasıtasıyla firma ismi, yetkili soyadı

ve firmaların konuşlandığı muhit in- i TOrdav'ın iki aylık yayın kataıoj"].deksine ulaşılabilmektedir.)

3. Satışta olan bütün yayınların; isim, yazar ve konu indekslerini ve­rerek, daha geniş bilgi sunmak gayesiyle hazırladığımız, Türkiye BüyükKitap Katalo!!u'nun 8 cildi yayınlanmış bulunmaktadır. (Bu kataloğun

beşinci bölümünde, piyasada satışta olan bütün kitapların alfabetik in­dekslerine ulaşılabilir. Sayfa 12'ye bakınız.)

Bu üç katalog bir arada kullanılarak, Türkiye'de faaliyet gösteren ya­yıncı, yazar ve kitapçının yanı sıra piyasada satışta olan bütün kitapla­rın bibliyografik bilgilerine de ulaşılabilir. Daha güncel bilgilere ulaş­

mak isteyenlerin ihtiyacı ise, bilgi merkezinden karşılanabilmektedir.

Türkiye'de yazar, yayınevi, kitapve kjtap satış noktalarıyla ilgili gün­cel bilgHere havi Türdav'ın katalog­larının kısa tanıtımı şöYLedir:

a. Müessese isim indeksine,

b. Yetkilinin soyadı indeksine,

c. Muhit!şehir indeksine göre, adreslerine ulaşılabilir.

4. Ülkemizdeki yayınevlerine ait halen satışta olan 138.755 kitap türüvardır (Bunlardan 3.246 tür kitap yabancı dilde basılmıştır). Bunların;

.. a. Kitap isim alfabetik indeksine Türdav Bilgi Merkezi'nden ulaşı­

labılır. (Yıllık olarak basılan Kitap Kataloğu'nun beşinci bölümünde, pi­yasada satışta olan bütün kitapların alfabetik indeksleri verilmiştir. Neti­cede, bilgisayar sistemimizde bütün kitapların isim alfabetik indeksiyleberaber, kapak resmi ve bibliyografik bilgilerine ulaşılabilir.),

b. Yazar alfabetik indeksiyle,

c. Kitap konu başlığı alfabetik indeksine ulaşmak için Türdav'ın

katalogları kullanılabilir.

Neticede, ülkemizde bir konuda kaç kitap çıkmıştır? Bu kitapların;

- ismi nedir,

- Yazarı kimdir,

- Hangi yayınevinde çıkmıştır,

- Kitapların, yayınevlerince ilan edilen son fiyatları nelerdir,

- Kitabın kaç sayfa olduğu, kağıt kalitesi, eni boyu, ISBN'si, konusu,özeti ....

Bütün bu ve benzeri bilgilere ulaş­

mak için Türdav'ın bilgi merkezi vesüreli yayınlarından katalogları kulla­nılabilir.

Türkiye piyasasında yeni çıkan ki­tap bilgilerine http://www.turdav.com.trITu rkishIYen iCik.php adresin­den ulaşılabilir. (Üyelik ücretsiz olup,yeni çıkan kitapların; kitap adı, yazaradı ve yayınevi sorgulanabilir.)

ı TOrdav satış noktaları kataloğu i

'1:1

10b ADıM ADıM YAYıNCıLıK AOIM ADıM YAYıNCılıK 187

ISBN------~~_.. -----j

dım.,.ııhır

.......,.""~__....... •__........a."'---''''_..;'

- .-

1. Derlem~ _ Müdürlü- ~'ia~~-~ ... ..ğü'nden güncel~Lalına­

bilir mi?

Yayın derleme çalışması,

Kütüphaneler ve Yayımlar

Genel Müdürlüğü'ne bağlı is­tanbul'daki Derleme MüdOr­lüğü'nce yürütülmektedir.Ülkemizdeki basılan yayınla-

rın blbliyografik denetimi,Milli Kütüphanemizde yapıl­

maktadır. ilgili memurların,

ellerinden gelen gayreti gös-termelerine rağmen, şimdiye

kadar gelinen nokta, ilgililer-ce malumdur. Neticede bukaynaklardan güncel bilgiye ulaşmanın mevcut sistem içinde mümkün ol­madığı görülmüştür. Derlemeleri gönderme sorumluluğunun yayınevleri­

ne verilmesi vs. gibi kanunda yapılan bazı değişikliklerinde güncel bilgi­ye ulaşmadaki sıkıntıları bitiremeyeceğini rahatlıkla söyleyebiliriz.

'Şimdiye kadarki derleme ve oradan elde edilecek bilgiler niye gOn­cel yürütüiemedi? Bundan sonraki işlemler nasılolmalı ki güncel ol­sun...' gibi sorulara cevap aramak için;

• Derlemenın tam ve zamanındayapılabilmesi için sistemin nasıl ol­ması gerektiği...

• Derleme için gelen yayınların güncelolarak zamanında kayıt edi­lebilmesi ve piyasanın nabzının tutulabilmesi için nasıl bir yöntemin ya­rarlı olacağı ...

• Derlemenin zamanında kayıt ve tasnif edilmesinden sonra, derle­me kütüphanelerine güncel sevk edilebilmesi ... Derleme Kütüphaneleri­ne ulaşan eserlerin, güncel tanımlanıp, kısa zamanda raflardaki yerinialabilmesi için sistemin nasıl işletilmesi gerektiği...

• e-yayınların değerlenebilmesi için sistemde devamlı bir değişim vedönüşümü gerektiği...

• Bibliyografik yayınların güncel yapılıp. güncel yayınlanabilmesi

için yöntemin nasılolması gerektiği sorgulanabilir.

Çözüm mO? Neticede bu sorgulama/ar yapıldıktan sonra; yazar, ya­'l.nCl, dağıtıcı, kitapçı ve kütüphaneci gibi büLün meslek erbabının tüm

Türkiy~l@sasında satı~

olan yayınla~la ilgili doğru bil­giyi kim bilebilir!

Türkiye'de derlenen, yeniçıkan veya piyasada satışta

olan kitaplar hakkında herkesbir şeyler söyleyebilmektedir.

Türkiye'de bu konuda, bilgiverebilecek kurum ve kuruluşlar

ile fonksiyonlarını tanımaya ça­\ı~alım. Böylece, ne kadar doğru

bi\ıı\n\n, hanııi kaynaktan vhanlb' ~altlarda al\f\abileceıi

\esI'i\ ede'oiliıiı..

III! «'~ ..... ",'C.,.,. ~"''"'"

Mıllı KQtQphone -

Son 'ı'\\\aili kada,'\" ü\kem\1.de.uas\\an 'ı'<l'lln­

\onn b\'tı\\,!oıtafık dene\\m\ \le. ,1'3.)'\\'\\ t,o\\\­li ~ü\lll''n''''e \..1'\10<\..1' ~ ..I'\\m;ı\<.\;;<\".

-- --_..-,_......_--' .... _.. '

2. Kataloglar, güncel yayın ürünlerinin bir hafızası olduğunun göster­gesi anlamına gelmektedir. (Hangi yayın hangi yayınevindeçıkmış, fiya­tı ne imiş vs. gibi soruların cevabını arayanlara bilgi sunmak, kütüpha­ne hizmetleri arasında olmalıdır.)

3. Kataloglar, tedariklerin sıhhatli ve bir sistem içinde yapılabileceği

anlamına gelmektedir. (Güncel bir katalog, muhatabma fiyat teminatı

veren yani itimat sağlayan adeta bir satıŞ elemanı gibidir.) Diğer bır ifa­de ile, kitap fiyatlarının ilanı sebebiyle, yayın ürünlerinin alış ve satışla­

rında fiyat istikrarı ve emniyeti anlamına gelmektedir.

Güncel kataloglaç muhatabma en rahat zaman kullanma ve kararverme imkanı tanımaktadır. Kütophanecilerin, piyasada satışta olan ki­taplar hakkmda bilgi sahibi olması (satm alacakları veya ellerindekimevcut kitaplarm güncel fiyatlartnl bilmesi), elbette önemli olacaklJr.

4. Kataloglar, yayın dünyasıyla ilgili stratejik kararların, piyasa işleyi­

şiyle ilgili istatistiki bilgilerin güncelolarak elde edilebileceği anlamına

gelmektedir.

a. Yeni basılacak bir kitabına isim arayan ilgilinin, daha önce ya­yınlanmış bütün kitapların alfabetik ismini bilmesi gibi pek çok fayda sa­yılabilir.

b. Türdav'ın kataloglarını kullanarak, yayıncılıkla ilgili çeşitli ista­tistik bilgilerine ulaşmak gibi pek çok fayda sayılabilir (Ekler'e bakınız).

E:--._-

;;~.----_..._--~-_.__......._- i....... _._ '-o-

189

•

• Derlenen kitapların bjbliyogra~

fik yayınları, güncel yapılmalı­

dır.

• Yukarıda özetlenen faaliyetlerdengüncel olaraki yazar, yayıncı, da­ğltıcı, kitapçı ve kütüphaneci gibimeslek erbabı istifade edebilme­lidir.

Derlemenin yararlı

olabilmesi için;

• Tam ve zamanında yapılmalıdır.

• Derleme için gelen yayınlar,

güncelolarak zamanında kayıt

edilmelidir.

• Zamanında kayıt ve tasniftensonra, derleme kütüphanelerinezamanında sevk edilmelidir.

• Derleme Kütüphanelerine ula­şan eserler, güncel bir şekilde

tanım/anıp rafltırrndaki yerinialmalıdır.

ADıM ADıM YAYıNCılıK

- Bandrolden muaf kitapların

oluşu ... (Altı forma ve altındaki

bazı tür kitaplara bandrol verilme­diği vs.)

- Bandrol verme bilgisiyle bas­kının yapılıp yapılmadığı bilgisiniteyid zorluğu ...

Bu ve benzeri gerekçeler gözönüne alınırsa, bandrol kanalıyla

eksiksiz "yeni yayın bilgisi"neulaşılamayacağıaçıkça görülmek­tedir. (192. sayfaya bakınız.)

c. Yayın bilgisine bu kanal­lardan ulaşılsa bile, tam bilgi içinfiziki olarak kitapların (Kapakları­

nın scanner edilmesi dahil) tanım­

lamalarının yapılması ve raflarda­ki yerini alması gerekecektir. Buise, ayrı bir planlama ve zaman is­teyeceği için gecikmelere sebepolacaktır.

Bütün bu ve benzeri konular,tahlil edilince görülecektir ki;

- Zamanında derlenen kitaplarbile, çok geç bir zaman dilimindetanımlanıp, istifadeye sunulabile-cektir.

- Derlenen ve özellikle yeni kitaplar, zamanında raflarda yerini ala­mayınca, sektörün bilgilenmesine katkı yapamayacaktır. Ayrıca, ilgilikütüphanelerimiz güncelliğini ve dolayısıyla okuyucunun ilgisini yitir­miş olacaktır.

r~ E~~~:~i k~~:-Ş~~d~~;~~~ark:-~e;I;~;lıi~~~;eri~~~;-;Jt yazar, yayıncı, dağıtıcı, kitapçı ve yazar dahil piyasa ça/ışanla- t<~ rının ihtiyacı ayrı ayrı ve bir butün olarak düşunülnıemiştir.Bil- ;:

~ giler ortak kullanıma sunulamamıştır. Halbuki çağımızda, an- <5/ cak ekonomiye aktarılabilen bilgi kıymetlidir. {2 }C_~·_~,, -.-__._- . .... .---~. ~ ~~ _ _ ~)

..".. ",ro,ı... ~"..,

.,.:;;:.

ISBN alınabilmesi için www.isbnturki­ye.gov.tr'den bilgi formunun doldurulması

gereklidir.

ADıM ADıM YAYINClUK

ihtiyacını güncel giderecek bir sistem gündeme gelecektir. O da dene­time açık ve şeffaf ortak çözüm veya bakanlığın denetimindeki bir özel­leştirmedir.

2. Sıh~tli yayın bilgileri, ISBN ve Bandrol sistemlerinden ögrenile­bilir mil

a. Ülkemizde 1987'den itibaren ISBN ve 1994'ten itibaren ISSN sis­temi uygulamaya alınmıştır. Çok yararlı bir sistem olduğunda hiç şüphe

yoktur. (Sayfa: 209) Ancak konumuz, 'Yayıncı ve yayın bilgi birikiminin ya­pıldığı bu yerlerden güncel bilgi alabilir miyiz?' sorusuna cevap aramaktır.

Yayın yapacak kurum ve kuruluşlar, basmayı planladıkları eserleriçin uluslararası kitap numarasını bu ajanstan almaktadırlar. AncakISBN numarasının alınmış olması, o kitabın basılacağı veya basıldığı

anlamına gelmemektedir. Diğer bir ifade ile bu numara;

(1) Basımı henüz gerçekleşmeyen eserlere verilmektedir.Bazı kişi ve kurumlar, ISBN numarası almasına rağmen,

yayın kararını değiştirebilmektedirler. Demek ki ISBN nu­maralarının, yeni yayınlara delilolabilecek bir yapısı

yoktur.

(2) Ayrıca, ülkemizde hala daha ISBN numarası kullanmayanyayınevleri vardır. Keza, geçmiş yıllarda basılmış eski kitap­larına, ISBN numarası almaya çalışan yayınevleri de mev­cuttur. Demek, ISBt-J numaraları güncel alınmış olsa bile,

bu metotla yeni yayınları tes­pit etmek mümkün değildir.

b. Bandrol Sistemi kul­lanılarak tüm yayın bilgisineulaşılabilir mi? Bakanlıktan

(her ilin Kültür ve TurizmMüdürlüğü) alınan bandrol­ler, basılacak eser ve mikta­rını belirlemede yararlı ola­bilir. Ancak;

- Her alınan bandrolünyeni kitaplarda kullanılmadı­

ğı..· Mesela, depoda kalmış

veya yeniden basılan kitapla­ra da bandrol alındığı ...

- Korsanedarm istlsmarı. ..

190 ADıM ADıM YAYıNCıLıK ADıM ADıM YAYıNCılıK 191

Derlenen kilapıar. şirketinıizin nıerk~zindeJbulunan, Yeni Çıkan Kitaplar standında gün­cel :;ergilenrnektedir.

Çok satan kitapları

kim bilebilir?

Yazar-yay i ncı -dağ ıt i cı -ki­tapçı-okuyucu zincirindehaklı olarak merak edilenbir konu vardır: "Bu aykibest seller" (Satış rekoru kı­

ran kitaplar) hangisidir?

Bugün ülkemizde yapılan

yanlış, eksik ve yanlı uygula­malardan biri "çok satan ya­yın tespit" konusudur. Çünkübu seçim, ciddi bir bilgi taba­nına oturtulmadan yapılmaktadır. Pek çok gazete, dergi ve özel kaıalagta

rastladığımız "Çok Satan" tasnillerindeki büyük farklılık bunun bir delilidir.

Yanlış, yanlı ve kasıtlı bilgilendirmeYi önlemek için öncelikle sistem­li bir iletişim ağının kurulması ve işletilmesi gerekmektedir. Kitaplar hak­kındaki bilgi kaynakları bellidir:

1. Matbaa-cilt faaliyetieri ve kağıt tüketimiyle ilgili raporlar,

2. Yayınevi, dağltmıevi, kitap satış birimlerinin münfcrit beyanları,

3. Bandrol kayıtları, (188. sayfaya bakınız. Bir kitap için çok sayıda

bandrol alınması ile o kitabın çok satması ayrı şeylerdir.) ISBN ajansıa­

rından elde edilebilecek veriler,

4. Derleme Müdürlüğü, Milli Kütüphane dahil kamu kurumlarından

elde edilebilecek ilgili istatistikler,

S. Dernek, gazete ve diğer kültür faaliyetlerinin yapıldığı yerlerin ya­yınladığı bilgiler...

Yukarıda adı geçen hiçbir sistem, çok satan kitaplar hakkında sıhhatli bil­gi verme imkanına sahip değildir. Bu sebeple bazı yayın organ/arında çoksatılan eser/er hakkında verilen bilgiler; klüp kanaati, grup kanaali ve tarafkanaati olmaktan öteye gitmemektedir. (Bugüne kadar, çok satan kitapları

~atasız tespit ve ilan edecek bir sistem henüz kurulamamıştır.)

'Çözüm mü? Sayfa 206'da özet şekildebelirtilen Bilgi Merkezi'nin kuru/­e çok satan kitap bilgilerinin faturaya dayalı olarak belirlenmesidir...

,•• ,.",,,,,,, " lO""",.~ ~._. ,_ \'-- "'''-" '''''',..,_..

tı..~""........ ~ """ı,"'..,ı;.;~"""~_, """""""iloo<;<.. __

Türdav A.Ş.'nin piyasa şartlarına uygun derlemesi daha da~geliştiri­

lebilir.

Türkiye piyasasında yayın yapan, yayıncıların yeni çıkmış eserleri,piyasa şartlarına uygun olarak Türdav tarafından derlenmekte ve bibli­yografik tanıtımıarı güncel yapılmaktadır. Bütün yayınevlerinin o tarihitibariyle, satışa sunduğu kitaplarına ait listelerinin tamamı, son fiyat bil­gisiyle beraber yayınlanmaktadır.Bu sistemin özelliği, o tarih itibariylepiyasada satışta olan kitap listelerinin bizzat yayıncının kendisindenalınmış ve aynen yayınlanmış olmasıdır. Bu özellik, piyasadaki yayın

hareketlerinin bizzat takip edilebilmesini sağlamaktadır.

_ Türdav'ın derlemesi, arz ve talebe ve/veya gönüllülüğeuygun ola­

rak gerçekleşmektedir.

_ Türdav derlemesindeki başarının birinci sebebi, piyasa şartlarında

bilginin sıcak takibidir. ikinCisi, yayınevlerinin yeni kitaplarının ve liste­lerinin yayınlanmasının karşılığında hiçbir ücret talep edilmemesidir.(Kanuni bir zorlamanın olmamasına rağmen güncel derleme seviyesi ek­sik derlemeye rağmen bir başarı olarak kabul edilebilir. % 3-s'de olsaneden eksiklikler var, diye sorulabilir. Bazı yayınevi ve özellikle bazı ka­mu kurumlarına ait yayınlarda, derleme firesi delilolarak gösterilebilir.

Aslında, bu eksikliklerin istenirse telafi si mümkündür.)

Türdav'ın, iki ayda bir derleme yaptığı yeni yayınlorla ilgili ilan ettiği

rakamların doğruluğu, ispat edilebilir şeffallıktadır. Çünkü bilgi teyitaracı, katalogların kendisi ve yayınevleridir.Yeni listesi gelmediği içino ay yayınlanmasa da Türdav'ın bilgisayarında kayıtlı yayın listeleri,

Türkiye'de basılan ve piyasada satışta olan bUlUn yayınlan kapsamak-....

tadıı \EKlel' e baKınız). -

Tüıdav kata\aglannda tespit edilen rakamlara itiraz edebilmenin ~\!!i'li, bu kataloglarda olmayan yayınevi ve yayın listelerini gösterebU

\

193

.1

; , ill.'-,i j>l'

el,l:kulb,

'I,',,,>,,,,,, ",.,'~' "",,'.. < ",' ,"

j W"d."'"" ._," ,] ,,," "",-"" ... )" "

\1 ,,I'

. ~ i

\/,IVIIL Lııııılıı~I,llı kll,I)II,IIIII!1.1 111,11'1,,1

(d,ıı,ık ı..ı dl.lI),1( .ık l.lII 1'·1111 1',111 'i',IIIII: 1,1

1111',(1 111,111,1'·111,1 1('11" !J'lll''lj ,11"I,lllıH i

1(:111 ıııık 1',II"lii i II-,ill'I',1 ii( 111'11,1<. ,1,11

('llll({ /'llllli'l.ıılııl,lI YULdII'I,:, 111111,1'·

,1111," p.ı!.,111 'JIII",;1 ~:pl\dill,·Lı(\li:

4. ISBN numarası kimin

adına alınmış, ona da bakı­

labilir. Ancak bir firma, çe­

şitli markaları kullanıyor ola­

bilir. Neticede bir kitap, tica­

ret sicili olan bir kuruluş ma­

rifetiyle üretilip satılabildiği

için malokuruluşundur. Bu

durumda, kitaplara konan

marka sadece "isım hakkı"

iddia edildiği durumlarda

önemlidir. Eğer bir marka­

nın, ileride çok önemli bir

değer kazanacağı varsayıIı­

yar ise ve istenirse, patent

için müracaat edilebilir.

Patent alabilmek, uzun

bir süreçten sonra mümkün

olabilmekte ve bu arada iti­

razlar değerlendirılmektedir.

ADıM ADıM YAYıNCılıK

Eğer bir kurum, bir ismi sadece kendisi kullanmak istiyorsa; "ismin ta­

pusu manasına gelen" patent almak zorundadır. Eğer bir ismin patent

hakkını almış ise, aynı ismi kullanan başka kuruluşlar hakkında sadece

"haksız yere benim ismimi kullanıyorlar" diye suç duyurusu yapabilme

hakkını eline geçirmiş olur.

5. Bir kitabın kime ait olduğunu anlamak için;

a. Periyodik yayınlar gibi kitapların da jenerik sayfasındaki kanu­

nen konulması istenen bilgilere bakmak yeterlidir. Bir kitabın konunen

sahibi, bu bölümde ilan edilmektedir.

b. Ayrıca katalog gibi sektör dokümanında kitapların kimin adına

Bir eserin meydana getirilmesi

için harcama yapan kuruluş, o eserin

sahibi olacağı için faturaların kimin

adına kesildiğine bakılır.

Daha sonra, hangi marka ile olursa

olsun, satışların aynı kuruluşun fatura­

sıyla yapılıp yapılmadığına bakılır.

Bu işlemler, kitabın sahibini orta­

ya çıkaran delillerdendir.

ADıM ADıM YAYıNCıLıK

Bir kitabın kime ait olduğunu nasıl anlarız?

1. Bir kitabın hangi yayınevine ait olduğunu anlamak için; üzerine

yapışması zorunlu olan bandrol numarasının kime ait olduğuna bakabi­

liriz. Bu numara aynı zamanda, kanunen zorunlu olan belgelerin ta­

mamlanmış olduğunu da gösterir. Diğer bir ifade ile bu işaret, Kültür Ba­

kanlığı kayıtlarında, kitabın kime ait olduğunu belirleyen bir delildir.

Tabii o kitaba ait bir bandrol alınmış ve o bandrolün de bir korsanı

çıkmamış ise... "Bandrol, piyasadaki yaym bilgisine ulaşmada kullanila­bilir mi?" sorusuna cevap için 188, 189. sayfalara bakınız.

2. Kitabın gerçek sahibi, telif

hakkını elinde bulunduran kişi ve­

ya kurumdur. Hak sahibinin, anlaş­

mayı kiminle yaptığı önemlidir.

Anlaşma hangi kurum üzerine ya­

pılmış ise, baskı ve satış hakkını o

elde etmiş demektir. Demek ki ilgi­

li yazarın anlaşmayı kiminle yaptı­

ğının tespiti, o kitabın sahibini be­

lirlemede bir ölçüdür. (Yazar gibi varsa iç ve özellikle kapak ressamının

da bir anlaşma ile eser hakkını kime devretliğine bakılır. Bu da o eserin

kime ait olduğunu tespit için bir ölçüdür.)

3. Üretim için; dizgi, baskı, cilt, kağıt-karton, matbaa ve ciltevi fatu­

ralarına (imalat belgeleri) bakılır. Bu kanaldan elde edilecek bilgiler de

kitabın kime ait olduğunu gösterir.

ilan edilip işlem gördüğüne bakmak, bu bilgiyi teyit için bir başka delil

olmaktadır. (Nitekim ilgililer ihtilaf halinde, kitaplarla ilgili bilgiler için

Türdav'ın kataloglarına başvurmaktadır.)

Neticede bir kitabın kime ait olduğunu tespit ederken, problcme se­

bep olabilecek husus, yani bilinmeyen nokta, kimin ne kadar Oretip

hangi kanaldan nerelere sattı~ıdır.

Malum, ülkemizde halen yayıncılık yapan iki binin üzerinde (kamu

ve özel dahil) yayınevi vardır. Bunlara ait piyasada bugün satışta olan

yüz bini aşkın türde kitap mevcuttur. (Bu kitaplar yerli-yabancı yazarlar

tarafından üretilmiştir.)

Yine ülkemizde on bin kitap satış noktası bulunmaktadır. (Bütün bu

konu/ara ilişkin sektörümüzün kata/oglarını Türdav üretmektedir.)

Türdav'ın katalogları, ülkemiz şartlarına göre bir tür oto kontrollO

bir bilgi ağı manasına gelmektedir. (Bütün bilgiler şirket merkezinde

bir portaıda güncel tutulmaktadır.)

194 ADıM ADıM YAYıNCıLıK

....... ,j

• Piyasada hangi kitaplar var,

• Nerede satılıyor ve

• Nasıl temin edilebilir?

Sorularına herkes cevap bulabilecektir. Öncelikle bu sorunun cevabını

bilir/hildirirsek insanımızın merak duygularını harekete geçirmiş oluruz.Yazardan yayıncıya, dağıtıcıdan kitapçıya, kitapçıdan okuyucusuna kadarherkes kendi ilgilendiği konuyla alakalı yayınları bilirse alma/satma/oku­ma şansı çoğalacak demektir... Özetle; bilgilenme, tasnif ve istifadeyesunma mekanizması çalışırsa hem yayınların kalitesi yükselecek hem oku­ma oranı, yani kitap satışı artacak ve hem de bilgi ve iletişim boşluğundan

kaynaklanan korsan baskı gibi aksaklıklar engellenmiş olacaktır ...

6. Ülkemizde dağıtım görevini üstlenen bütün dağıtıcı/toptancı mü­essesenin ortak dokümanı durumundadır. (Bu, muhtemel işbirliklerinin

kapısını aralayacaktır.)

7. Hiçbir ayırım yapmadan bütün yayın envanterinin anonsu, yayın

muhtevasının zenginleşmesine tesir etmektedir.

Bunlardan başka, katalogların bazı faydalarını daha sayabiliriz.Kataloglar vasıtasıyla bilginin egemen olması, okuma oranına katkı sağ­

layacaktır. Böylece;

197"'OlM "'OlM VMINCILlK

Eliitün kitapların Ilir katalogda yayınlanmasının faydası nelerdir?

Piyasada satılan yayın ürünlerini tanıtan bir katalog, sadece ürünalışveriş aracı değil aynı zamanda "bugünkü piyasa şartlarında oluşan

kültür birikimi listesi"ni de göstermektedir. Bu yüzden üreticisinden da­ğıtıclSlna, satıcıdan alıcıya kadar ilgilendiği ürünler hakkında bilgi sahi­bi olmak isteyenler bu dokümana ihtiyaç duymaktadır.

Ülkemizdeki bütün kitapların bir katalogda olmasın ın pek çok faydasının

yanı sıra en önemlisi envanter tespitini oluşturmasıdır. Ortak katalog;

- Fikirlerin birbirini yoklaması,

- Sorgulaması,

- imtihan etmesi,

- Ölçüp tartması, anlamına gelmektedir.

Piyasada satışta olan kitaplar hakkında güncel bilgi var mıdır?

'. Türdav'ın yayınladığı; aylık, iki aylık ve yıllık yayınlanan kataloglarguncel bilgi iletişim araçlarıdır. '

1. Kataloglar, yayınların tanıtılması ve paz"r aranması için öneml" b'araçtır. i ir

2. Katal.og.vasıtasıyla fikir/erin birbirini yoklaması, sorgulaması, imti­han etmesı, olçup tartması sağlanabilmektedir.

3. Katala.glarvasıtasıylapiyasada satışta olan bütlin ürünlerin tespitedılmesı mumkun olmaktadır.

. 4. Yayın katalogları,.yazarların yetişmesindc dc faydalı olacak güncelbılgılert~şımaktadır. Boylece yazarlar, ilgilendikleri konulardaki eser/e­rın bılgısıne ulaşma imkanına kavuşmaktadır.

5. I~at~'oglar,. ürün alışverişinde bir disiplin sağlamaktadır. Güncel fi­yat degışıklıklerının ve yeni çıkan ürünlerin duyurulması sebebiyle tica­retı kolaylaştırmaktadır.

Kitaplara Ait Güncel Bilgiler

190 ADıM ADıM YAYıNCılıK ADıM ADıM YAYıNCılıK 199

Ancak, bu suretle yayıncılıkta gelişme mümkün olabilecektir. Yoksaonun düşünceleri fikrime ters deyip bazı tür kitapları katalog dışında bı­

rakmak, yayın yelpazesinin daralmasına sebep olacaktır. (Böyle bir or­tamda hür düşünceye sahip fikir adamı yetiştirmek ve ürünlerini mil­letlerarası sahaya çıkmasını beklemek imkansız olacaktır.)

Keza piyasada satışta olan bütün ürünlerin tespit edilmesi, sektör ta­rihimize ve medeniyetimize de ciddi faydaları vardır. Nesillerin eksikbilgilerini tamamlayacak şekilde besleyip büyüttüğü kümülatif bir me­deniyet, özellikle düşünce ürünü kitaplar, ilgililerin istifadesine sunul­mazsa başka nasıl gerçekleşebilir? insanlarımız ve özellikle yazarlar,kendi ilgi alanındaki bütün yayınlardan haberdar edilmezse nasıl elithale gelebilir? Türkiye'de yayınlanan ve halen satışta olan bütün kitap­ların kataloglaması;

1. Ürün alışverişinde güncelliğini koruyan aylık fiyat değişikliklerine

ait güncel bilgilerle sektöre ticari disiplin getirmiştir.

2. Anadolu'daki esnafın yapısına uygun kitapla beraber kaset ve kır­

tasiye ürün bilgisinin bir arada sunulması, ilgili sektörlerin ortak menfa­at noktaları bulmalarını sağlamıştır.

3. Ülkemizde dağıtım görevini üstlenen bütün dağıtıcl/toptancı mü­essesenin ortak doküman i olması pek çok konuda işbirliği yapılabilece­

ğinin bir numunesi olmuştur.

4. Böylece 'Piyasada kimin hangi kitapları var, nerede satılıyor ve na­sıl temin edilebilir/' sorusuna cevap verilebilir hale gelinmiştir. (Önce­likle bu sorunun cevabını bilir/bildirirsek insanımızın merak duyguları­

nı harekete geçirmiş oluruz. Yazardan yayıncıya, kitapçıdan, okuyucu­suna kadar herkes kendi ilgilendiği konuyla alakalı yayınları bilirse; al­ma/satma/okuma şansı çoğalır elbette...)

Özetle; bilgilenme, tasnif ve istifadeye sunma mekanizması; hem ya­yınların kalitesini yükseltmiş hem de okuma oranının, yani kitap satışı­

nın artmasına tesir etmiştir.

Bilgi, ekonomiye aktarılaQilirmi?

Hangi konuda olursa olsun, bilginin ekonomiye aktarılabilmesi için;

1. Bilginin tespit edilip derlenmesi,

2. Kullanıma uygun hale getirilmesi veya yeni yorumuyla üretilmesi,

3. ilgililere ulaştırılması ve

4. Meyvelerinin toplanması gibi süreçlerin bir sistem içinde çalıştırıl­

ması gerekiyor.

Özellikle yayıncılık mesleği için bu süreç, çok önemlidir. Bir yayın şir­

ketinin faaliyetleri için izleyeceği yololarak da düşünebiliriz, bu tasnifi ...

Bir kitabın meydana gelebilmesi için, aynı şeyler yapılmıyor mu? Ba­sılacak kitabın;

- Önce bilgisi tespit edilip, derleniyor.

- Toplanan bilgiler, eserin türüne uygun hale getiriliyor veya yenidenyorumianiyor.

- Sonra dizgi, baskı, cilt...

- Hedef kitleye ulaşması için reklam ve pazarlama aşaması işletiliyor.

Sonuçta, eserin meydana getirilmesindeki gaye tahakkuk etmiş oluyor.

Yayırı sektöründe, bilgi ekonomisine geçiş örnekleri var mıdır?

Dünya, üretim ekonomisinden bilgi ekonomisine geçiş sancısı çek­mektedir. Bu konuda en güzel örnek yayın sektöründen verilebilir. Özel­likle kendisini geleceğe ait bir dünya düzenine hazırlayan yayın şirket­

leri ... Bu durumda olan şirketlerin;

1. Çalışma,

2. Düşünme ve

3. Üretim kurallarını yeniden belirledikleri açıkça görülmektedir.

Zaten bütün şirketler açısından, başarının sırlarının değişmeye başla-

dığını görüyoruz. Mesela, günümüzde ekonomik üretimin temel taşları

değişmeye başlamıştır. Eskiden ekonominin temel taşları; toprak, işgücü

ve kapital idi. Yayıncılarda ise;

- Yazar-editör,

- Dizgi,

- Kağıt ve

- Matbaa/ciltevi önemli idi. Ama günümüzde yayıncılığın ekonomi-si, yukarıdaki maddelere ilave olarak yoğun bilgi ve iletişim eksenindedönmeye başlamıştır...

·ı.leo

Yayıncılıkta kağıdın hükümranlığı devam edecektir. Ancak bazı kO,nularda kağıdın yerini DVD, CD, INT vs. kana"arı ile bilgisayar sayfala­rı almaya başlamıştır.

Art,k bugün, rakiplerinden daha hızlı öğrenen ve değişebilen şirket­ler ön plana çıkmaya başlayacaktır. Üretim ekonomisinin başarısı eski­den;

1. Doğru yöntemin (makine ve proses)2. En verimli şekilde,

3. En kaliteli ürüne dönüşmesiyle mümkün oluyordu.

Bugün de bunlar önemli, ama daha önemlisi bilgidir. ...

"Bilgi Ekonomisi" devrinde ise, üretim ve servis ağlarını iyi ku"anabi­lenler ile bunlar aracılığıyla muhataplarına ulaşanlar kazanmaya başlamış­tır. Artık bir şirketin değerini belirleyen ölçüler değişmiştir. Özetle bunlar;

- Stratejik plan ve iletişim ile

- işbirlikleri olarak gelişmiştir.

Bilgi ve iletişim çağına girdiğimizi, paranın sanal hareketinden de an­lıyoruz. Eskiden mal takası veya altın gibi kıymetli madenler ile yapılanalışveriş daha sonra para, çek ve senet gibi kağıtların aracılığıyla yürü­tülmeye baş/andı. .. Bugün bu fiziki zorluklar, daha da azalmaya başla­mıştır. Artık para, giderek elektronik bir meta haline dönüşmüştür. (Ban­ka ekstreleri, kredi kartları, havale, e-ticaret vs.)

Bilgi Ekonomisi ile ciddi imkanlar kadar büyük riskleri de beraberin_de gelmeye başlamıştır. Mesela bilgi ekonomisinde; makine ve üretimedayalı ekonominin riskleri artış trendine girmiştir.

Görünen o ki bu devirde, stratejik düşünen ve planı olanlar, yani bil-gi ekonomismi yakalayanlar ön plana çıkacaktır. Özetle;

1. Dünyayı iyi izleyebilenler,

2. Uzun vadeyi hesaplayarak, doğru ürün ve servis kararı verebilenler,

3. Müşterileri kitlesiyle en sıhhatli bir şekilde buluşabilenler. .. Farklıkonuma gelmeye başlayacaktır. Görünen o ki öze"ikle AB sürecinde bil­giye dayalı yayıncılık mesleği önem kazanacaktır. (Bu tÜr yayıncılık için,Türdav'ın 142. sayfada bahsi geçen portalını geliştirmek önemlidir.)

---------

Yayıncılar Açısından Kütüphaneler

Kütüphane haftaları nasıl kutlanıyor? . o

. ·1· d kı in gayretlerıne rag-.... k i o e kütüphanelerle ılgı i erne er .Kultur Ba an ıgı v .... e mekıedir

kT·phane haftası kutlamaları oldukça sonuk g ç .men u u . . t .bi kelimeler çokÇünkü kütüphane haftasında sibernetık ve ınterne gı k d.

çok konuşulmaktadır. Ancak kiıapla i:gili s:~~:~ ;öer~~~~:~~(';edi~.n i

aralarında siber-inter yapacak bır uygu ama . k

o • kütüphanecı ve o uyu cu-Bekliyoruz. Yazar, yayıncı, dagltlcı, kıtapçı, .. d e gelecekyu bir bütün olarak ele alacak kutlamalar ne zaman gun em

diye... Stratejik bir plan ki; . .0.. . .. e

I o durulsun (Her isteyen ıstedıgı kitap bılgısın1. Kütüphane er çaga uy

ulaşsın ve istediği kitabı okuyabilsin)... .

2. Okuma oranımızı artıracak bir strateji izlensın... o • •

d h ·· etken hale gelmesine katkı saglayacak bılgı­3. Yazarlarımızın a a ur

- .,...0.........". ,T~~·"""'O' -oT-T ılI. I;,u.tiıı: t.J,;, .ı. ....

202 ADıM ADıM YAYıNCılıK ADıM ADıM YAYıNCılıK 203

Türdav Kütüphane Kurma Servisi'nde yapılan işlemler, resimlerle örneklendirilmiş­

tir. NKataloglama hizmeti" ismi verilen bu işlemler, kitapların kütüphanede hizme­te sunulması faaliyetlerini içermektedir. Böylece kitaplar; sınıflamaı barkodlama,hangi kütüphaneye ait olduğuna dair damgalama, ödünç kartı yerleştirme ve gü­venlik şeridi konulma gıbi işlemlerden geçmiş olur.

Her sınıfa küçük bir kütüphane

Okuma oranının artırılması,

yeni nesillerin kitapla buluş­

mas!. .. gibi tespitlerin çoğu

slogan halinde durmaktadır.

Aslında bu sloganları hayata

kabili tatbik hale getirmenin

bedeli, mesela bütün okullarda

kütüphane kurulmasıy/amüm-

"', ·kündür. Hatta bütün sınıflarda-f

irer. kütüphanenin açılması,

.1 u kütüphane/erin faal tu­

f=ni nesil/er açısından

. olacaktır.

4. Yayıncılarımızla ilgi­

li eğitim imkanları artırıl­

sın ve ülkemiz fikir ihra­

catı yapacak seviyeye

ulaştırılsın...

Ve sonuç olarak ülke­

m iz, yayın ticaret merkezi

oluversin ... işte, o zaman;

yazar, yayıncı, dağıtıcı, ki­

tapçı, kütüphaneci ve

okuyucu bir araya gelip,

coşku içinde kutlamaları­

nı yapacaklardrr...

15(Jtüphane hizmetleri

ye güncel ulaşım sağlan­

sın ...

}'ayıncılığın gelişmesi için önemli rı:ıidir1

Kütüphane/er, okuyucunun kitapla buluştuğu önemli mekanlardrr.

Başarılı bir kütüphaneci, yayın

sektörü ile ilgili yazar, yayıncı ve

editör ile irtibatlıdır. Bu özelliğinin

bir uzantısı olarak, mesela okurların

neleri okumak istediğini, yazar ve

yayıncılara aktarabilmektedir. Oe­

mekki kütü\lna\\eöle, ile yaymda-

Tl \ıi, ;ın,~" ı,e\\,e\\ ~(),~al et\..i\\\ı\..\e­

,il' ~""ı\m"~ı,~"~I\\CI\I\.. U\ı\\'i"~I\\\\\

ı,e\l'~me";l ""ı"ı\\ua\\ ö\\emlı ~",",\,,'

""%"~"c-,,\..\".

Bandrol ve ISBN Nedir?

Fikir eserleri, sanilJ Yililıtları, sınai buluşla"a ilgili haklar nasıl koru­nacak?

Haklar, bugünkü dünyada çok önemli hale gelmiştir. Bu değerlerin,

kime ait olduğu ve olacağı sorusu gündeme gelmiştir:

1. Hangileri ve ne kadarı, insanlığın ortak malı kabul edilecektir?

2. Hangileri ve ne kadarı, bunları ilk önce fark edip ortaya koyanla­rın malı sayılacaktır?

işte, bu sorulara cevap için kanunlar, yönetmelikler vazedilmiştir. So-nuçta bileşik kaplar gibi birbiriyle bağlantılı;

- Eseri yazan, üreten,

- Ürün haline getiren,

- Dağıtan,

- Satan ve

- Alan kişi ve kurumların ilişkileri düzenlenmeye çalışılmıştır.

Not: Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın, elektronik ortamda, bandrol veISBN'yi kapsayacak şekilde, zaman damgalı bir tescil üzerine çalıştığını veönümüzdeki yıla yetiştirileceğini memnuniyetle öğrenmiş bulunuyoruz.

3. Piyasada satışta olan

bütün kitaplar, en kısa zaman­

da toplumun istifadesine su­

nulmalıdır. Bu mekanlar aynı

zamanda, yayın bilgi ihtiyacını

ve istenilen her yayını temin

edebilme kolaylığını sağlama­

lıdır.

Kütüııhanelericin yayın derle"

nasıl olmalıdır?

1. Ülkemizde basılan bütün eserleri­

n derlemesi (toplanması);

a. Etkin,

b. Sağlıklı,

c. Eksiksiz yapılmalıdır.

Bunun için, derleme özelleşmeli­

dir. Ruhuna uygun stratejik özel bir

proje üretilmelidir. Bir proje ki piya­

sa şartlarında bütün yayın ürünleri

sıcak takibe alınmalıdır. (Yurt dışında

yayınlanan, ülkemiz ile ilgili bütün kitaplar dahil)

2. Derlenen kitapların bibliyografik tanımlamaları zamanında yapı­

lıp, en geç 15 gün içinde kü­

tüphane raflarındaki yerini al­

malıdır.

20& ADıM ADıM YAYıNCılıK ADıM ADıM YAYıNCılıK 207

Bandrol kimleri ilgilendiriyor ve maJiyeti nedir?

Bandrol bütün yayın sektörünü ilgilendirmektedir. Başlangıcta, korsanproblemini çözmek için yola çıkılmış, fakat beklenilen sonuç alınama­

mıştır. Bu yüzden istenirse sistemin aksayan kısımları tenkid edilebilir.Diğer taraftan yayıncılığı bir disipline alıştırması ve alınan bazı sonuçlarbakımından faydasından da söz edilebilir. Ancak bu sistemin hem iste­nen neticeyi vermediği, hem de çok pahalıya malolduğu ve olacağı göz

ardı edilemez. Şöyle ki:

1. Bütün kitaplar için yapıştırılacak bandrol fiyatı ve yapıştırma işle­

mi yayıncının masraflarını artırmıştır. (Her kitap ve her baskı için yapı­

lan kırtasiye masrafları dahiL ..)

2. Yönetmeliğin uygulanabilmesi için kurulacak komisyonlar ile ilgi­li bandrol uygulaması, bürokrasinin masrafını artırmıştır.

Sadece Kültür Bakan!Jğl'nm; her kitap ve her baskı için form vs. gibi ktr-tasiye masrafım, bunların dosyalanma ve arşivi gibi boyutlarım Problemzuhurunda yaZ/şma süre ve süreci de bu masrafa dahil edilebilir .

3. Adliye ve emniyet sistemi dahil ülke yönetim ve kadrolarına getir­

diği, getlieceği masrafları artmıştır.

4. Uygulamanın risk ve fireleri, istismarları artırmıştır. (Gelişen tekno­loji yardımıyla bandrolün de korsanının olabileceği... Hatta ondan daöte, kayıt dışı yayın faaliyetlerinin böylece legal gibi sunulabileceği...Tüketici tercihinin farklı olabileceği vs. göz önünde bulundurulursa, ge­lecekte katlanmak zorunda kalacağımızmaddi ve manevi kayıp ve mas­

raflar daha da artabilir.)

Yukarıda sadece ufuk açmak için sıralanan maddelerin getireceği

masrafları, biz alt alta toplamaya çalıştık. Sırf bandrol konusunda yapı­

lacak maddi masrafın, onda biri gibi bir harcama ile daha mütekamil bir

sistemin kurulabileceği sonucuna vardık.

Çözüm mü?1. Önce bir bilgi merkezi kurulmalıdır. Bu bilgi merkezinde; bütün ya­

ymevleri \2.266), sat\~ noktaları (10.164) ve piyasada satı~ta olan bütün kitap-obill',ileri \\ 1~.755) olmalıdır. (Yaymcıların bir araya gelmeleri teşvik edilerek,

bu bilgi merkezi yaymcıları temsil eden kurulu~lara da kurduruiabılır'!"f

1.. \.\\\<.emm\e\<:ı ,10.,11\\ \ııe\ıc.i, do.'(,I\IO \Le ~a\ıo\al\\\a me,leklelil\!{:eı\e\iı\me\e{ı \C;ı\\ ~o.ı\ec.e "ıu \~\e\<.\e \:ıu\U\\u\o.\iViII·.

"Ortak Bilgi Merkez'ine bal1lanacaks/mz. Fatura bilgilerinizin bir nüs­has/ bu merkezde toplanacak. BOylece kim, hangi eseri, kaç adet üretiyorve kime satıyorsa, fatura bilgiSinin bu bilgi merkezinde toplanması saIJla­nacak. Hukuki problem olduğu zaman sadece ilgililer, ilgili bilgiyi bumerkezden alabilecek... H

Evet, sadece yayınevi ve dağıtım şebekelerine ait fatura ve sonuçtabir kitabın hangi satış noktasına kaç adet gönderildiği bilgisinin bir bilgimerkezinde toplanması, bütün problemleri kökünden çözebilecektir...

Böylece bütün yazarlar, yayınevleri, dağıtıcılar ve satıcılar bir yan­da... Öbür yanda maliye dahil devletin bütün ilgili kademe~rinin en sıh­

hatli şekilde bilgilenmesi gerçekleşmiş olacaktır.

işte, maksada hizmet edecek, çağımıza uygun olgunluk ve etkinliktemodern bir bandrol sistemi ...

- Hem masrafların onda biri kadar bir harcama...

- Hem yorum ve istismar/ara hem de adaletin gecikmesine kapalı birnetlik...

- Üstelik yayıncı"~ın geleceğine önemli bir yatırım imkanı...

Bandrol, kitap korsanlığını önley",bilir milKitap korsanlığına, "bandrol/hologram" isimli "sihirli bir değnek" ile

çözüm bulunacağı zannedilmiştir. Bandrol ile ilgili çıkarılan kanundanmaksadın;

- Korsan ve vergi kaça~ı gibi menfiliklere çağdaş ve kalıcı çözümaramak,

- Telif haklarının korunması (yazar, sanatçı ve yayıncı haklarının ko­runması),

- YayıncI"ğımızın gelişmesini de sağlamak olduğu belirtilmektedir.

Halbuki çare öncelik/e; meslek içi bjfgi a~ının kurulması ve prensip­lerinin tesis edilmesinde yatmaktadır. Çünkü önemli olan, kimin ne ka­dar üretip hangi kana/dan nerelere sattığıdır.

Demek ki bütün sektörü kapsayan bir meslek içi bilgi ağı kurulursa,pütün ürünlerin trafiği tespit edilebilir. Diğer bir ifade ile yazar, yayıncı,,<ağıtıcı, kitapçı, pazar/ayıcı, okuyucu ve kütüphane arasında oluşturu­

-~.;ık oto kontrollU bir bilgi a~ı, kanunun çıkarılmasında ana gerekçe...~orsan ihtimalini kökünden çözecektir.

.. .... ".

!sıı~ numarası nedir, ne deilildir?

ISBN (International Standart Book Number) uluslararası standart kitap

numarasıdır. Yani dünya üzerinde her kitaba bu numaradan bir tane ve­

rilir. Böylece her kitabın kimliği tespit edilmi~ olur.

ISBN, on üç haneli rakamlardan oluşur.

Basılacak kitaplara ISBN numarası alabilmek için TC Külıür ve Tu­

rizm Bakanlığı Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü'ne bağlı

http}/www.earsiv.net adresine girilerek kayıt olmak gerekmektedir.

ISBN numarası, beş grup ve 13 haneden oluşmaktadır. Gruplara gö­

re ve sırayla;

- 978 yayının yapıldığı ulke kodu (978 rakamı, Türkiye'yi temsil et-

mektedir.)

- Yayımcı kodu,

- Kitaba ait sıra kodu,

- Denetim kodu (tek haneli) şeklinde dUzenlenmiştir.

"'Cl~SöS\\\\\ ,

- 't.oen\,1öt mo.\,1o.\I%I,

_ Ödül tekelci\ıği vs. gini pmnlemlere henüz çare nu\unamam\~t\l.

Sağlıklı i~lemeyen dağıtım ve tüketim kanallarını kendileri için avanta-

ia çeviren, diğer bir ifade ile bulanık suda balık avlayanlar olmu~tur. Kor­

,an üretim yapanlar, piyasadaki bilinmeyenler payının azalma,ı ,ebebiyle

karanlık işleri açığa çıkacağı için katalog gibi meslek içi i\eti~imi sağlayan

yayınlarda mümkün mertebe görünmemeyi tercih etmişlerdir. Ancak kesin

olan şu ki kataloglama gibi dokümanlar vasıtasıyla, meslek içi bilgilenme­

nin sınırları genişledikçe, sektördeki aykırılıklar azalacak, erozyona sebep

olan yapılanmalar kendi kendini tasfiye zorunda kalacaktır.

Öncelikle; bilginin hakim kılınması, akla en yatkın çare olarak gö­

zükmektedir.

.Bandrol nasıl alınır ve kullanılır?

http://www.ku lı uJ:J\.ov. tr adresinden,bandrol başvurusu ve nasıl alınıp, kulla­nılacağı hakkında yeterli bilgi alınabilir.9

Barkodun gayesi nedir ve nasıl_Üretiliı1

Barkod, değişik kalınlıktaki çizgi ve bo~luklardan oluşmaktadır. Bar-kod kullanılarak;

- Alışverişierde, hızlı ve hatasız ücret tespiti yapılabilmektedir.

- Otomatik olarak stok kontrolü yapılabilmektedir.

Barkodlardaki rakamlar; ülke kodu, firma kodu, ürün kodu ve kontrolnumarası şeklinde devam etmektedir.

Her tür kitap için, ayrı bir numara alınmaktadır. Aynı kitabın farklı

özellikleri için de ayrı numaralar kullanılmaktadır. Çünkü bir kitabın de­ğeri; kağıt, k"pak ve cilt özelliiderine göre farklılık ifade edebilmektedir.

Barkod üretmek için, çeşitli barkod programlarından istifade edil­mektedir. (Mesela, barcode producer gi-

i fi iii bi)

;ıı. ..".- 208

Özellikle, dağıtım ~ebekelerinin oto kontrollü bir bilgi mebağlanması, kimin hangi kanaldan alıp, kimlere kitap dağıttığını ~

göstermiş olacaktır. Böylelikle hak ve hukuk tanzimi ve tevzii, kd

kuvvctlcri yerine bilgisayar teknolojisiyle takip edilmiş olacaktır.

Bu yolla sağlanacak etki, hem kalıcı ve hem de istismara kapalı ola­

caktır. Özellikle, bu i~ için milli servete yüklenecek ekonomik harcamave personel işgücü kaybı, bandrol ve takibiyle kıyas edilemeyecek dere­cede az olacaktır.

Öte yandan maliyenin de vergi takip etkinliği artacaktır. Bu gibi fay­dalarının yanında, en önemlisi, ülkemizin geleceği için bir bilgi merke­zi kurulmuş olacaktır.

Çünkü yayıncılığımızın fikir ihraç edecek seviyeye çıkarılmasının be­delleri vardır. Bunun için önce bilginin sonra da kanunun hakim kılın­

ması gerekmektedir.

211ADıM ADıM YAYıNCılıK

1. Sansürsüz olarak hedef kitleye ulaşma imkanı kazanılmaktadır.

2. Bugün konırolsüz ve sahipsiz bir mecra gibi gözükse de yakında birsisteme girilecek bir yayıncılık olarak değerlendirilmektedir.

3. Geleneksel yayın araçlarına oranla farklılıkları gelişmeye müsaittir.a. Her bilgisayar, hem yayıncı hem dağıtıcı hem de satıcı olabilmek-

b. Sınırsız hedefe kolayca ulaşabilme kabiliyeti hızla artmaktadır.

c. Ulaşım hızlılığı yanında, geriye dönüşün etkinliği hızla gelişmekte­

dir. (feed-back)d. Yazıları yayınlanmayan veya yayın sıkıntısı çekenler için alternatif

bir zemin olmaktadır.

Ancak, bu kanaldan yayıncılığın istenilen seviyeye gelebilmesi zamanisteyecektir. Her ne şekilde yorumlanırsa yorumlansın, kağıt üzerine yapı­

lan yayıncılığın ömrü daha uzun süre devam edecektir,

tedir.

E Yayıncılık, kağıda düşman m!IBilgisayar marifetiyle (internet) yayın ve yayınların salışını yapan etken­

ler değişime uğramıştır.

Nitekim günümüzde bazı e-yayın siteleri oluşmuştur. Bu sistemin tenkitedecek tarafları elbette vardır. Mesela;

- Bu sitelerde yayımldnanlar, herhangi bir editörlOk sürecini geçirme­den yayına çıkmakıadır ... (Çoğu amalör yazarların hemen her ıÜrde verdik­leri ürünler, kolayca yayınlanmaktadır.)

- Çoğu gayesini bulamamış yayın durumundadır... Ne anlatmak istediği

belli olmayan kişisel sileler halindedir.- Bu sitelerin bir kısmı, önce kar amacıyla ortaya çıkmaktadır. Ancak, da­

ha sonra bunu nasıl yapacaklarını kestiremez duruma düşmektedir.

Daha başka aykırılıklar da sayılabilir. Ancak, yazar ile okuyucuyu birleş­

tiren, yeni bir iletişim ortamı doğmuş ve gelişmeye istidatlı gözükmektedir.Neticede, okuru merkeze koyan ve bilginin yaygınlaşmasmı temel alan

bir girişim durumundadır. insanların bilgiyle arasında var olduğunu sandığı

kalın duvar/arı kaldıran bu gücün, yarın nasıl bir şekil alacağı merak konu­sudur... Ama kesin olan şudur ki ekonomik kaynaklara paralelolarak, yayın

araçları da zengin/eşecek ve farklılaşacak!ır.

Kağıt merkezli yayın dünyasının karşısında görünen e yayıncılık, onu yok et­,Teye çalışan bir güç değil, iıksine onu zenginleştiren bir unsur gibi gözükmek­."'dir.

Bilgisayar destekli ve elektronik ortamda yapılan bu iki faaliyet, birbirin­den tamamen farklıdır.

Masaüstü yayıncılık, 500 yıllık geçmişi olan klasik matbaa sistemlerindedevrim yapan bir teknolojinin adıdır. Bu teknoloji ile yayınlar; bilgisayar veilgili programların desteğiyle, masa başında yapılabilmektedir ...

Baskı öncesi hazırlıkları, baskısı ve ciltlemes; kısa zamanda bir-iki kişiy­

le yapılabilen bu sistem her geçen gün gelişmektedir. Bu tekniğin kendiiçinde bazı safhaları vardır. Baskı öncesi hazırlıkta; sayfa tanımlama dili,sayfa düzenleme programı, grafik tabanlı işletim sistemi ve farklı resim veyazı karakterlerinin bir arada kullanma imkan veren (ihtiyaca uygun) yazı­

lım programları aracılığı ile yapılabilmektedir. Baskı öncesine ilave olarakbilgisayar destekli yazıcı ve ciltlerne teknikleri de masa üstüne sığabiiecek

şekle gelmiş bulunmaktadır.

"e" yayıncılık, kitap haline gelmiş basılı yayınların, internet dahil, uygunelektronik imkanlar kullanılarak, meydana gelirilmesidir. Dijital yayıncılık

ismiyle de anılmaktadır.

Internet veya elektronik yaymcılıl\ının geleceği nicedlrlZaman ve meKan smıılarınm Kalkması anlamma gelen, sanal ağırlıklı

~a~mc\\\Kt\1. \)u tlıı ~a~mCl\Ma;

cı::: BilGI MERKtl!

._E·YAYINCIlIK<CiNTERNETQISBN

BARKODceBANDROl

CDKITABEVI<C KORSANı-- TEliF~~~KçllNTlIDl

SATIŞ iSTATIsTiKeliill);;

.a.T...•· §. i ..

Masaüstü ve "E" Yayıncılık Ne Demektir?

."

~i

--•

"W"W"W .kitapkutusu.com

LU·...

E-,.••ıan...

HI'

• (ilri....1>:0"...." .Ionl.r

1\11 \1'1 AR, ~Lll..lJJ \ ~YI~I \H H \11 ı 11'11 ın \ o' ~lP:\f{l~ JOJ(\H

lIIı!LI: O....-a-Iıı.l ı."'ıııoın'" _"'ıı~l.liııl-ırıııııa:

1. !Iı..... "1'IIır. .....,," dlt .... lidIııldı...ıIıI......"~•• ııolrlıH:ııtıı ............ .-.çip, ......bıl

bbıllllıılltlııla,

J.lMl'IllIlalıı. ...Ç ..... llllllrııı _ ....n~ ....... MIlI'ÖiNl'o

., I!..tn ı.teooıın o..ıııldoırtnıı,ıın .,.... 1ııoıIIrI.-.ıı ft ıı..... _ri, iiiiii;

~Iıı. ılddlloı.lllHelı.l:ll'.......".. ..ı..ıı-tı: Lı.ııMdI -..... vwı.ıılllnlıılım• .., .-.nı.

1ıII.11lIllIıı.Lin..... _lında.....IıI.. glIn .

·'ii"'l

Yeniden baskı

- Kitabınızın

baskısı tükenin­ce, en kısa za­manda yeni bas­kısını yapabiliriz.Yeni baskılarda,

dizgi ve film gibigiderler olmaya­cağı için dahauzuca mal olma­sını sağlayabili­

riz.

[>..'{\;.ı.c.\\\'l-

iJ;; 6\\'ı\'"1.m~\ ...in \l~'b'.In \c; 'le \<.a,ıa\<.\<.a'l"t ,eC;"'" ~a,ıa~'\\\\1..in \l~'6\ln 'cıa,\<., 'le ö\\ "\1.meti '1e~e'cı\\\\\1.·

Oal',\t\m-satl~

hi1.meti- Ba"lan kita­

bınızı pazarlaya­bileceğiniz adresbilgilerini verebili­riz. Ş'ııketimizin il­gi alanına girenkonulardaki kitap­larınızı müşterile­

re tavsiye edebili­riz.

- Baskılar tüke­ninceye kadar ka­talog ve web site­mizde ilan edil­mesini sürdüre­biliriz.

Kitabınızı Bize Yaptırmak için ...

-~

/ a::c: BilGI MERKHI ~/ I~HAYINCIllK, e:tiNTERNET

e'SUNBARKDDc::::e IlAtUIROl

cı:ı KiTABEVic:::e KIJASAN

i-- TEliF'-OfOKDNTllOL:::ııı:::: AVRAÇ

Editörlük hizmetinde

- iç sayfa ve kapak tasarımıyla kitabınızı, göz alıcı bir ürün haline ge­

tirebiliriz.

- Kitabınızı, kataloglarımızda ve kitap alışveriş sitemizde ücretsiz ta­

nıtabiliriz. (Daha özel bir tanıtım için ayrıca anlaşma yapabiliriz.)

Kitabınızı yazdınız ve bastırıp ciltletme ve satış konusunda destek mi

istiyorsunuz?

Bu kitapta verilen bilgiler, size rehber olacaktır. Ancak, bu yardımı

profesyonel kuruluşlardan da alabilirsiniz. Mesela, bize müracaat eder­

seniz bir kağıdın kitap haline getirilişindeki bütün safhalarda size destek

olabiliriz. Özellikle;

- Editör/ük hizmeti,

- Basım, cilt hizmeti (en uygun iç ve kapak kağıdı dahil),

- Dağıtım-satış hizmetlerinde ise taVSiyelerde bulunabiliriz.

SATIŞ iSTATisTiK

l ııı-ıH'.",'NOKTA.. i i 'i:.:

Ekler (istatistik)

:::.c:: T~LI~ SOZlEŞMESI

•_ KUTUPHANELERI-YAYINCI iNDEKSieniSON._BA~KOO

1-6~r,UH(lL .

_KITABEVI....... KOASANI-YAYIN iNDEKSici:) OTO KDNTIlDl._~YRAÇ

EK - 1 Bir yazar ile bir yayınevi arasında yapılabilecek, telif hakları

sözleşmesi örnek olarak yayınlanmıştır. Karşılıklı anlaşmaya bağlı ola­rak, metinde değişiklikler yapılabilir.

EK- 2 Bir kitabın maliyetini tespit etmede yararlı olması gayesiyle ör­nek bir çizelge verilmiştir. Ön maliyet çizelgesi olarak da kullanılabile­

cek bu çizelgede kitap için olabilecek genel harcama kalemleriyazılmıştır. Yayının türü ve özelliğine göre, ekstra harcama olursa, çizel·geye ilave edilebilir. Harcama yapılmayan maddeler ise boş bırakılabi­

Iir.

EK - 3 Türkiye'de faaliyet gösteren yayınevleri, ürünleriyle kitap salış

noktalarına ait bilgiler sunulmuştur. Istatistik olarak verilen bilgiler, ispatedilebilir doküman/ara dayanmaktadır.

TOrdav Bilgi Merkezi'nde, en güncelolarak;

- Yayın dünyasıyla ilgili bütün bilgilerin toplanması,

- Bu bilgilerin analiz edilerek, kullanılabilirhale getirilmesi (kataloggibi)

~T~.Li~. SÖZLEŞMESi

_ KUTUPHANELERi-- YAYıNCı iNDEKSi,.~ISBN

""""'BARKOD-i-- BANDROl,.""", KiTABEVi....... KORSAN

i-- YAYıN iNDEKSien OTO KONTROL_ AYRAÇ

NOKTASI

SATIŞ iSTATisTiK

.1 1; ~'Iı-Q iiö ~ .::1

:.= .~ :.=cl '"y. ":iii

·...~~• 216

- Kullanılabilir bilgilerin ilgililerin is!ifadesine sunulmasıyla ilgili fa­

aliyetler sürmektedir.

Bu kitapta yayınlanan bilgiler, Türdav Yayın Bilgi Merkezi'nin periyo­

dik olarak yayınladığı kataloglardan ve bilgi merkezi portalından alın­

mıştır.

Türdav'ın Bilgi Merkezi'ndeki yayın bilgileri her gün değişmektedir.

(Yeni kurulan yayınevi, yeni çıkan kitap, kitapların değişen fiyatları vs.)

Kitabın yayın tarihi olan, Ekim 2009 tarihli katalogtaki bilgilere göre;

Türkiye'de faaliyet gösteren 1903 yayınevi (firma) vardır. Bu yayınevle­

rine ait 2.063 + 225 = 2.288 farklı yayın markası mevcuttur. Piyasada

satışta olan kitap türü sayısı 138.755 adettir.

Yayınevlerine ait markaları ve kitap türü sayısını artı ile ifade etmemi­

zin sebebi şudur: Ekim-Kasım 2009 bilgi portalımızın periyodunda, ba­

zı yayınevlerinden güncel bilgi gelmiş, bazılarından ise yeni ürün veya

fiyat değişiklikleri henüz gelmemiştir. Bu yüzden 2.063 markadan gelen

güncel bilgiler kataloğumuza alınmıştır. Güncelolarak bilgisi gelmeyen

225 markanın sadece ad ve adresleri verilmiş ve bu markalara ait 7.970

kitap bilgisi eski olduğu için yayınlanmamıştır.

EK-3 A: Ülkemiz piyasasında, "En çok kitabı satışta olan yayınevleri

hangileridir?" sorusu sık gündeme gelmektedir. iki yüz elli ve üzerinde

yayını olan yayınevlerini bu bölümde veriyoruz. Bu istatistiği, yayınev­

lerinin (firma) kullandığı markaları da göz önüne alarak en çok kitabı

olandan en az olana doğru belirledik. Elbette bu istatistik yayınevi alfa­

betiğine göreyapılabildiği gibi marka alfabetiğine göre de yapılabilmek­

tedir.

EK·3 B: Ülkemizde faaliyet gösteren yayın markaları istatistiği...

2009 katalog verilerine göre, ülkemizde faaliyet gösteren 2.288 mar­

kanın alfabetik listesini yayınlıyoruz.

(l) Güncel bilgisi olan 2.063 markaya ait alfabetik listeyi, bağlı oldu­ğu yayınevi ve Orlln sayısını belirterek yayınlıyoruz.

(2) Bilgisi güncelolmayan 225 markaya ait alfabetik listeyi, bağlı ol­

duğu yayınevi ve llrün sayısını ayrı belirleyerek yayınlıyoruz.

1\11\0 \ M, 'l ,o...'l \ N. C \l\\(

'i:.~-'?> C:. \\\e~e ıliW. 'ia'ill\ \iımasi, ma~~s\ 'le ~i\.aQ sa'i\~\ i~\.a'-i~'-i~i...Ülkemizde 1.901 yayınevi (\irma) ve 2.2\\\\ adet marKa D\l\\ll\d\lg\ll\\ı

belirtmiştik. Bunlara ait 138.755 kitap halen piyasada satıştadır. Işte,bunca yayınevinin (markanın) hangi illerde faaliyet gösterdiğini, il alfa·

betik listesine göre sunuyoruz.

EK.3 D: Illere göre kitap satış noktaları istatistil\i. .•

Ülkemizde ne kadar kitap satış noktasının olduğu, hep tahminlerle

ifade edilmekte idi.Tllrdav Yayın Bilgi Merkezi tarafından üretilen 'Satış Noktaları Kata·

loğu' güncellenerek ilgililerin istifadesine sunulmuştur. Satış noktaları

ile ilgili bilgiler her gün güncel bilgilerle yenilenmektedir. Bu katalogta,

kitap satış noktaları ile ilgili;

- Müessese ismi ı

- Yetkilinin soyadı ve

_ Satış noktasının bulunduğu muhit indeksleri verilmektedir.

Son kayıtlarımıza göre, ülkemizde 10.384 adet kitap satış noktası var­dır. Bunlara ait bilgi, özellikle kitaplarını pazarlamak isteyenler için

önemli bir doküman özelliğini korumaktadır.

EK.4: il alfabetiğine göre Türkiye'de yayınlanan süreli yayın yayıncı­

sı ve yayın adet olarak indekslenmiştir. Buna göre, Türkiye'de 5.742

adet periyodik yayın vardır.

ADI!',1",,,PI!',1'YAYIN eıLi K :219

::=.::: Tı;,lIı: SÖZLEŞMESI

•_ KUTUPHANElERı-- YAYıNCı INDEKSi.._ISBN.....ıııl'BARKOO--BANDRDt!:::KirADEVI...... l(OASAN

ı-- YAYıN iNDEKSiCl)oloıOtflllDl._A'nA~

SATIŞ ISTATiSTIK

elliı"ı n -,..OM,T.... lt ..

EK-l *

Yazar ile Yayınevi Arasında Yapılabilecek

Örnek Telif Hakları Sözleşmesi

işbu sözleşme, 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu hOkOmleri ye bu kanunun de­ğiştirilmi~ maddeleri muvacehesinde taraflar araıoında akdedilmiştir.

I.TARAFLAR:1. Merkezi; adresinde bulunan

................ ' ; "'Yayımcı",

2 adresinde mukimı

...................................... oğlu/kızı/ 1 i do~um tarihli, , ..TC. Kimlik No'lu , yazarleser sahibi" adıyla anılacaktır.

II. SÖZl~MEN\N KONUSU,'laurm sa\'\\u\ o\OU%U;" ,.." isim\i eseri{\ '5846 sayıh fik~r ~e Sa~at

Lse.t\eı\ v...a\\u{\u ı ıe.{\e\ "ü\Wm\eı 'l/e'bu sö'Z.\e'ime <:ı:art\an c,erc,eIo'es\\\oe ~i.\e~me.t~l~hmoen ~ua~e\\ ma\\ \'\n~\anl'l\ 'le 'bu ma" \'\n~\.m~. \\'ı<:ı:~i{\ ~\\.\\n{\mn tu\'\sa\m\, U\\. \:,\aum \e\\~'m )lun t\\~'\)a1.3.~\nma "a~\anm ıa'ı'l\ ~au\\\ rücu Q\aın\.. 'ı'a'ı'\{\o'ı'a Q.e\,lH~:\m~~' \N sö1.\~m~{\mY.O{\U ;,

.. 'N'N\N.\uH\a\'ı.c.Qm.\\lO'Q~umn{\r;e\\\J-Ae\\'\'.Q.t:)C ao.l'e'i\{\o.oen \'u ömoek y3.1.\,1' ~~ .. '

III. SÖZLEŞMENIN KAPSAMI:

(a) Yazara ait olup ismi yukarıda Ilerilen eseri; kitap formatında, telif haklarının geçerli ol­duğu süre içerisinde Ile telif hakları ile Ilerilen tüm ilaııeleri, gerekli tüm reııizyonlar Ile düzelt­melerle birlikte yegane Ile münhasır olarak Türkiye içinde veya dışında, uygun dillerde bas­mak, yayınlamak Ile satmak, telif pazarlaması yapmak,

(b) Yegane Ile münhasır hakkı olarak, eserin tamamını veya beli,lI bölümlerini yeniden bas­tırmak ve ses kayıtlarını veya mekanik tasvirler, film, radyo, televizyon ve video performans veadaptasyonları, elektronik, manyetik, dijital, optik ve lazer-temelli bilgi depolama ve geri edin­me sistemleri, diskeHemelli yazılım, CD-ROM, interaktif yazılım ve kompakl disk, optik disk,ROM Kartı, silikon çip, çevrimiçi elektronik veya uydu-temelli veri iletimi ve diğer bu gibi sis­temleri Ile elektronik çoğaltım, yayın, da~ıum veya iletim ortamı; şu anda mevcutsa veya bu­radan sonra herhangi bir tarihte ortaya çıkarsa; kör alfabesiyle yazım..ve büyük ebatlarda ba­sımlar, mikrofilm ve mikrofişii yayımlar, yeniden baskılar, kitle-pazarları için ciltli basımı, tica­ri dltli basımıar, büyük baskılı basımıar, dramatizasyon, posta siparişi ve kitap-kulobü basım­

ıarı, özet basımıar, çevirilerı kısaltmalar, telhisler, sıralamalar, gazete veya dergilere satım,

renkli kitap yayınları, çizgi roman yayınları, posta kartı, posta kartı kOleksiyonları, not kartla­rı, tebrik kartları, takııımıer, posterler, baskılar, ticari ürünler, veya benzer biçimde Eserin ikin­cil kullanımını gerçekleştirmek,

(c) Yegane ve münhasır hakkı olarak eserin, mekanik, elektronik veya buradan sonra icatedilecek herhangi bir araçla, herhangi bir şekilde yeniden ürelilme hakkı dahilolmak ancakbununla sınırlı kalmamak üzere, devredilmiş hakkın geçerli olduğu çerçevede yukarıda parag~

raf (b)'de belirtilen haklardan herhangi birini üretmek, satmak veya bunları kullanmak üzerediğer kişilere lisans vermek.

LV. YAZARıN SORUMLULUKLARI:

(a) Yazar; eserin ve bu sözleşmede belirtilen hakları bah~etmek için tek yetki sahibi oldu­~unu; eserin orijinalolduğunu ve kamu kullanımına açık olmadığını, diğer herhangi bir form­da yayınlanmad(~ını,hakaret içermediğini, mahremiyete saldlflda bulunmadığını veya diğer

herhangi bir şekilde yasa dışı olmadıgmı ve eserin ve ayrıca; eğer başlık eser sahibi tarafından

seçildiyseı başlı~ın, üçüncü tarafların herhangi bir telif hakkı veya mülkiyet hakkını ihlal etme­diSini teyiden beyan Ile garanti etmektedir. Ayrıca; işbu Sözleşme'deki garanti ve tazminatlarişbu Sözleşmenin sona ermesinden sonra da lisans alanlar, dagıtımCllar ve tayin edilen diğer

kişiler için de geçerli olacaktır.

Yazar; Yayıncı ve Yayıncımn lisans sahiplerini, distribütörlerini ve tayin enigi di~er kişile­

ri, işbu Sözleşmedeki beyanlarının veya garanlilerinin ihlalini oluşturacak dava, talep, eylemııeya yargılamalara karşı koruyacaAml ve zararlarını tazmin edeceğini ve Yayıncının kendisinekar~ı herhangi bir kararı yerine getirirken veya yazarın kabul edeceği herhangi bi, davanın so­nuçlarında maruz kalacagı, avukat masrafları da dahil, tüm masrafları ve anılan beyan ve ga­rantilerin ihlali sonucunda Yayıncmınmaruz kalaca~ı herhangi bir yükümlülük, kayıp veya ha­sarı da tazmin edeceğini kabul etmektedir.

(b) Yazar; işbu Sözleşmenin geçerlilik süresi içerisinde eserin satışıııı engelleyebilecek olan"zer bir kitabı yayınıamayaca~ını veya kendi flZasl olmadan yayınlanmasına izin vermeyeceği­

'i\'t!işbu Sözleşmenin eserin ancak yukarıda zikredilen lisansını oluştumugunu kabul etmektedir.

~fYazar; jşbu Sözleşmenin imza/anması akabinde yayınClya eserin dosyalarını iletecek­yazar, eserin dosyalarını yayıncı tarafından kabul edilecek şekilde ve içerikte, ilgili ta­. ,

21\ADıM ADıM YAYıNCılıKriht·· b'sö ~n one:~vehya u tarıh.t~ göndermezse; Yayıncı, sadece kendi takdir yelkisine bagıı olarak

z eşmeyı ıes etme yetkısıne sahip olacaktır.

(d) Yazar; masrafları kendisi tarafından karşılanmak üzere . ta i ..rekli tüm re kı" i i f ~ ,c<;enn mam anması ıçın ge-

L·d . n. i ~ ~Yt arı, otograf/arı, çizimleri, haritaları veya (bölümler de dahil) çiz i i .

yenı en üretım ıçın uygu b" d)' ~. . e ge endan karşılarırnak b 'IJ~' J~ımı ,e ,temın edecegını ve Yayıncıya, masrafları kendisi tarafrn-

ve u gı i ızın enn ışbu Sözleşme uyarınca yayıncı b h ıJI .~:nh~k~~rı kar~ılaması koş~luYJa, diğer kişilerin telif hakları altında oı:ı~; ~et~~ ;e:~ ~~:~ilkaf~:~~g_injgka~~rVee,tuınk,md~teryaJın berde yeniden bastırılması için gerekli olan tüm izinleri ilelece­

me e ır.

(e) Yayıncı tarafınrlan talep edilmesi üzerine yClzar kiLabın eni b' i " .

:~~:~~~~cl~a~;~~~:~~~I~aYa~ann, vefat veya hastalık ;eya araşt;rma, :~:y~~ı~~~~:r:~I~:ı:~zır amasınt engerreyecek herhangi bir nedenden T' .. b i b· k

şılayamaması durumu rl y. o uru u ta e i ar­ve rı n .a,.. ayl.nCl yenı matRryalin hazırlanması için başka kişiler tutabilecek

masra arı yazarın telıf ucretınden düşülmek üzere talep edebilecektir.

V. YAYıNEVININ HAK VE SORUMLULUKLARI,

f (a) :aymcı; eserin satılması için; kullanılacak kağıdın cins ve çeşirli de dah'lorm, stıl, boyut, tür ve şekilrle bir veya birkaç dlt h5.linde eseri yayınlayabilir. i, en uygun

(b) Yazann onayını almak şartıyla eseri düzelıebilir ve revize edebilir.

(c) Uyg~n başlıkları koyabilir, degiştirebilir, eserin satılacağı fiyatları beJirleyebilir.(d) Eser'') yayınlanma tarfhini reklam r

:~~~~r~~:s~:I~r~~~~i~~.skl mı yoks~ di~er bir~ü~~~:~~:ıv~I::~~IY~~::ii~,i ;~:;:~i;i~~~~: ~:~(e) Yeniden haskıların yapılıp yaptım v

yaJlerinin nasıl saklanacaSma ve bu mat:::~I~:;~na;:kn~~~pm:~.rapılaca~.ına'küretimma~e.r­Yayıncı k b i d·1 i meyecegıne arar verebılır

nın, a u e i en eser metnini alrlıktan sonraki 1 (b') I· " d' .sı durumunda' b Sö i . ır yı ıçerısın e esen yayııılamama-

, IŞ U Z eşme uyarınca Yayıncıya verilen tüm haklar yazara geçer.(f) Yazarın adı, kitabın dı'i kapağ d . b

d ~ ( ~ ın a ve eserın asılan her bir nüshasındajeneriğin bulun-ugu say a.ya .ya~~lacaktır ve yayıncı eser ie.-·;n yapılan tüm reklam/arda ve i bu Sözle m

~11~~~=~:II~~~I:~~~~~~rak yayınClya verilen tüm hakların ifası sırasında yaza~ın arlınt~Şan~I~~:~

(gL Yayıncı, eserin üretilen tüm nOshalarına kendi logosunu, markasını basabilir.

her~:~:ia~li~~k ~:~~akrlir yetkisine göre :serin~~atışlarını arttıraca,!l:ına karar verirse, yazararalan-. d .' ~a~~~dan uygun gorecegı herhangi bir seleksiyon, Özel kısaltma sl-

."a, ergı ve gazete ıçın ozetler ve k 'k .. i "yabilir veya diğer kişilerin yayınlamasın:~z~nn~~r:~;I~~. ve ses ürünleri veya k<ıyıt!arı yayrnla-

(I) Yayıncı, eserin metninin promosyonu ve/veya reklamını knı, tasvirini ve biyografisini kuJlanabilir. yapma amacıyla yazarın adı·

(i) Yayıncı, ilk baskıda _ eseri yazara ücretsiz olarak verecektir.

i ~.)/a~ınci' es~~ iç~risind.e difedi,!l:i güzel sanat ~serlerinj kullanabilir, rliledigi ressam la ça­

al~~sı~~~n ~~ ~~kl~~~~r:aa~: haklar yayınevine aittir. Bunlar eser içinde ku!Janılma"kla yazar

(k) Yayıncı, bu eserin telif haklarını yurt dışına pazarlayabilir. izarı da bağlar. An a~mada g~çen haklar, ya-

~AO\-M '''D\M 't' I\'t' \ NC\UK

Vi. ÖDEME VE ÖDEME ŞEKillERI,

aL Yayıncı; eserin üretim, yayın, dağıtım, satış ve telif haklarını devralması karşılığında malsahibine telif ücreti olarak her baskı için, eserin satışa sunukiuğu tarihteki kitap üzeri fiyatının

% ...... 'S! brüt olarak vergi ve kesintiler sonrası kalan tutar, eserin satışa sunuldugu tarihi izle-yen ayın sonundan başlamak üzere eşit taksitte içinde yazara ödeye-cektir. Telif ücretlerinde stopaj ve kesintiler, yayıncı tarafından bloke edilerek, yazar adına ya­tırılacaktır. Yayıncı, daba sonraki basımıarını yapmak ve bask, adetlerini kararlaştırma konu­sunda tek yetkilidir. Ancak ek veya tekrar baskı için yukarıdaki hesaba göre aynı telif ödeme­sini yapacaktır.

bL Yayıncı, eserin satış fiyatını satışa sunulduSu tarihten sonra, piyasa şartlarına göre tek yan­Iı olarLık artırabilecek veya düşUrebilecektir.Yazar; yapılabilecek bu artırma veya eksilıme nede­niyle ya da başka bir nedenle, yayıncıdan başkaca herhangi ilave bir ücret talep etmeyecektir.

cl Eserin, ses kayıtları veya mekanik tasvirler, film, radyo, televizyon ve video performansve adaptasyonları, elektronik, manyetik, dijital, optik ve lazer-temelli bilgi depolama ve geriedinme sistemleri, disket-temelli yazılım, CD-ROM, interaktif yazılım ve kompakı disk, optikdisk, ROM Kartı, silikon çip, çevrimiçi elektronik veya uydu-temelli veri iletimi ve diger bu gi­bi sistemleri ve elekıronik ço~altım, yayın, daSıttm veya iletim ortamı; şu anda mevcutsa veyaburadan sonra herhangi bir tarihte ortaya çıkarsa; kör alfabesiyle yazım ve büyUk ebatlarda ba­sımlar, mikrorilm ve mikrofişli yayımlar, yeniden baskılar, kiıle-pazarları için dltli basımı, tica­ri cHtli basımıar, büyük baskılı basımıar, dramatizasyon, posta siparişi ve kitap-kulObü basım­

ıarı, özet basımıar, çeviriler, kısaltmalar, telhisler, sıralamalar, gazete veya dergilere satım,

renkli kitap yayınlan, çizgi roman yayınları, posta kartı, posta kartı koleksiyonları, not kartla­rı, tebrik kartları, takvimler, posterler, baskılar, ticari ürünler, herhangi bir dilde yabancı baskı­

lar veya benzer biçimde eserin ikincil kullanımı dahil, yayıncı tarafından izin verilen herhan­gi bir basımı veya adaptasyonu için, yayıncı yazara, yayıncı fiifi gelirinin yüzde ellisini (%50)ödeyecektir.

d) Yayıncı tarafından yukarıda paragraf (c)'de belirtilen herhangi bir materyalin basılması

durumunda, yayıncı; yazara (.1) da belirtilen oranda telif ücreti ödeyecektir.

e) Herhangi bir dilde yabancı basımlar için telif anlaşması yapılır~a, anlaşma yapılan buüçüncü tararlardan tahsil edilen fiili gelirlerinin yüzde ellisini ('Yo50) yazara ödeyecektir.

f) Yazar veya yasal temsilcileri tarafından aksine bir bildiri yapılmadığı sürece Yayıncı, di­ger uygun dokOmantasyonla birlikte telif hakkı çekIerVödemeyi aşa,!l:ıda belirtilen isim ve ad­rese gönderecektir.

VII. SÜRE VE SINIR,

Yayıncı, sözleşmede belirtilen mali hakları 5846 sayılı Yasanın 48. maddesinde belirtildi-ği üzere yıl Süre ile baskı sayısı sınırsız almıştır.

Yazar tüm baskılar için peşin olarak izin vermiştir. Eserin birinci tab'ından sonrası için oku­yucuların talebi, yayıncının fikrine göre devamlı yayını karlı saymak için yeterli değilse, yayın­

cı eseri baskısı tlikenmiş olarak ilan edebilir. Yayıncı, yazarın sürekli yayın talep eden tebliga­tını aldığı tarihten itibaren bir yıl boyunca eserin baskı dışında kalmasına izin verirse, BorçlarKanunu'nun 375/2 maddesinde yazılı prosedürü takip etmek şartıyla eser yazara devir edilmiş

olacaktır.

ADıM ADıM YAYINCILj K 223 EK2

KITAP MAliYET ÇizELGESI

öz· IWIQI~~ --.~

JEWERIK ... CI~TruılJi~GlU:RI

IlASIIlYElllVlU HR~.

_oı.llOrAPIısıIııI'14YFNFDRIIA

ün- OROtllilJl4D1

llReTIMf 8A'''- T.

'l'AV<R14D1IJı1/lT1iAıCIIı:ıI TUUllT.oalH1

'e-şkil _i .... LıM IIl1(TAAlI11IT '~AA '" KllvıJlVTM %HI!8AflI

"~'" AA'"leş- DIGER .

ORfTIM ıt.lUIIIURI 1''''AI"TlRkAN FiRM14 ,IoÇlKLAMALAR ' 11ITMIT~1 ~, I<DYLlTUTAR %HE....'

IÇvtıı<APAKTI4lWllIl

a- TAHlIlH. REDMfE

za- EDITlJR

laş- IÇ.ıl.U'AKREIIIII

Dl:ı:G1_ÇIKIf

",,~ ~..DIllER

1Iç

fın._~

~..ka- ",m

"~

~..DI~ER

'AA. EKeA8IM

~,

lik- SELEFO~ -ler.

~~

.~- ~OO~

eb- KARTOI'! KAPAK

lıOÇl~~IT DIKIşlıCılT

OIGEJl;CI~T

tt", ;ı:;'IF

NAl<t.tveLER

VE'lGIPAYI

DIÖEIl OEPO VE 8OfolRAS1GIDERlElli

ca.El.GlDEIl.PAI'1

de.lşıeruEKARl

lINClT(lf'LA~l.AR

an- slRlM MALIYETI TOPLAM MALI'ı1:TI

MJILOLUŞFlYATII KOVLL)

,i MALOLUŞF"'An (GE~ELGlDER DAHl1.)

EN SON PIYASASATıŞFIYATı KDVCI

KAIlARVEfll'E~ YENI8AT~ TlJTAAI

ONAYPANOSU

ORETJroI :ııORUMl.USU .llUHA&EBE SOILULLWIU EDITÖR"'" lIORlIlılLIISII "AlAIlL.AMA lIDRUMl.Ul!U

y",.,INCI,

NOT: Ek.Zyt http://www.lurd8v.com,tr/dokumanlÖn_M.llyet_Cızelgesl.xls adresinden indlreblllrslnb:.-,...c. ,.ıı:" ,;

~

YAZAR AD, ADRES ve iMZASı YAYıNCı AD, UNVAN ve iMZASı

Tarafların serbest iradelerini hay i işbu sözleşme; i i tarihin"............... .. adresinde iki nüsha olarak imzalmışıır.

XII. IHTILAFLARıN HALLINDE YETKILi MERCILER:

Ihtiluf yukuunda; istanbul mahkemeler! ye icra daireleri yetkilidir.

Xi. TARAFLARıN TEBLIGAT ADRESLERi,

Taraflar, tebligata esas Jdreslerinin aşağıda gösterildiği şekilde oldugunu, adres değişik

lerinin diğer tarafa değişikliğin yukulIndan 7 gün önce bildirilmesi gerekti~ini kabul ederBu süre içinde adres değişikliği bildirilmediği takdirde, işbu sözleşmedeki adresler geçerli 1ligat adresi olarak kabul edilir.

ıx. DI~ER HÜKÜMLER;

(a) işbu sözleşmede değişiklik yapılabilmesi ancak yazılı şekilde olması halinde mümkdür.

Viii. SÖZLEŞMENIN YORUMU:

Bu sözleşme ile taraflar arasında hiçbir şekilde bir hizmet ilişkisi doğmamışolup, işbu sleşme hiç bir şekilde bir hizmet akdi olarak yorumlanamaz.

X. CEZAI ŞART:

Yükümlülüklerini yerine getirmeyen ye sözle~me aksine hareket eden taraf, karşı tarauğradığı zararı herhangi bir bildirime ye hukuki merasime gerek olmadan tazmin etmeyibul ve taahhüt eder.

(b) Bu sözleşmenin her hangi bir maddesi veya bölümünün uygulanması her hangi birbeple gayri mümkün olur ise bu sözleşmenin geri kalan kısmının uygulanmasına engel teetmez.

(e) Taraflar arasında, eserin mali haklarının devrine ilişkin olarak yapılmış olan tek sözme işbu sözleşmedir.

Yayıncı, bu sözleşmeye bağıl olarak bu eseri, üçüncü şahıs ve kurumlara telif pazarlamsanı yapma hakkını elinde bulundurur. Üçüncü şahıs ve kurumlarla yapılan antlaşmalar, yarı da bağlar. Bu sözleşme, yar ise kendisinden önce taraflar arasında yapılmış her Wrlü anmayı bertaraf eder. Bundan do~acak uyuşmazlıklardanyazar sorumludur.

.,"".."'"""""~".,~...'"~,

~ "" aı-Y".AI(lNlIIR)

" M' O YA"'\~

~ "'" YAYltIlARI

" 'M OO~"'AYılOClLıt<:

'" on YAYlta.AA1

'".., YAYıNLAAl

" on "" YAVıtf-M1

" -,1!A......T ...AYlltlJ,HI

'" ~ IıOYUTYAYlNGRUBU

M '" . """ ....m:v YAYıNLARı

'" ~.~, ,~

'" '" . 1lE'ı'1ız:~ıw."""''ı'\I'VdU

" ,613 "'"" ." ı.ıoRPA YA~

'" "'. ıı'tAYINI'-LJIl."o, .

" "".. ...., ~ .

l.lanb~1

l."'nbulstanbulot"nt>ıJ1

''''nbul.'''''bulst""bulstanbul''''MuIı.ıar,b...'I""bullotonb'",~

'",""utAnk~ra

Ankara.­IManbuiAAk~,~

~lıuıb,,1

staobul.~.

''''MuI"Mh,,'stonbUIstant>ıJI Ana<kılu

I''''nbul Anadolu:ılanbul AA,,"olu

taObuI An.dolustant>ıJI

'lanbUI-<st"nb~1

otanbUI.lanb~

slonbLJl"tanbul Anadolu1''''rıtı~1 Anadolıl

.ıanb"1 An.<bl~

'tantıııl Anoıl>lu

olanblıl AnadoluSlanb" AnMOI<ı

stanbul An.d:NUstanNI Ana""'uI''''nbul ""'l1<101<ı

.ıonb"' Anadolul\iııtıulAruıdolu

stanbul Anadolu;.Iıuıb<ri Anadoluol.nbul

...1antu!IstanbUl,."'nbul.tanbulmnbultanbuı

~"'taot.JInbul

AnkaraianbuI

.;l.nbul.!antlul,tanbul Anadolu'tıiobui Anodou.1...l>uIAroido-u,tanoul Anadolu'Illnb" Anodo"l.!BnbUI Anod."..

1.430

'M"~,'"1.456

"1.509,,,'"'""\,Z!6

135&".'20'...

'M1.284

"114511201.054'.052,~.,m..."'"'M"on

"~~.

"""'"'"'00

'"..'""•""1.1.1..,,"..""'"".".00~,

•"~,",~'""

T 'ı'AYlNı...o.RI

ıı::ITAP rORUNE GI:ıR~ EN ÇOK YAYıNı aL.JıN FIRMA/M"'RICA LisTESI

M_ ,",;;;;,,~.,""",----ıC,c,,-----ıs. i~i

ALFA a.o.:;IM YAYıM

Afl;TEM ı; 1AYINlJlR8 Y LO FENEReVEFlEST VAYINLARIKAPı V"'VINLARIINKI KITABEVMANDOLIN YAYıNLARı

YAPI KRED KULTUR SANAT YAYıNCılıK

ANT K v...YINL....'1aA ARAN E iM ynlNLARIL'" M YAYıNEVI

SUF APT~~ YAYI\iLJl,RICAN YAYıNLARı

EBA8l YAYıNCılıKNOBEL VAYIN DAGITIM00 /l,NE(;MQHT DC\JKK1AJ"lAI\ID N TAP ILIKM,E,B. YAYıNlARıETK LE iM YAYıNLARı

NES L YAYBLli YAYı,

RK YE aANKASI K .TUR YAYıNLARı

F""",&ı

DAMLA '(AVINlARI

ALTIN K TAflAR YAYINE~

iNKıLAp !<lTASCVI

'(APı KREQ K LTÜR SANAT YAYıNCılıK

ALfABASıMYAYıM

IlETIşiM YAYıNLARı

ZAM8AK YAYINl.ARl

eılRLEşIK VAY

B LG VAVINEVH KMET NE R VAT"E'-ll KTAliE'"NOf1.EL TIP K TAS~VLE

DoCAN EGMONT ÇOClJ'; KITAPlARI

M.E,S. YAVINlARI

m<SlI.Y...~\~t

SORAT A.Ş

TlMA$ VAYINLARI

llETI>.aA5)1o\YAYlM

SE KNY"'~INCILIK

EPsILOO YAYlNCILIK

o.NYAYI~1

NöBEL YAYıN QAQ.ITI"I

'"

1.01a

1356

1.322

1.0)4

1040

1.31ı

1284

1.200

11201.1)54

Topı .... KII~p

Yilrlla i

""

"

"

"

""

"

..

'"

Aşağıda 212 ve üzeri tür kitabı olan yayınevlerinin istatistiği verilmiştir. Liste, en çok kitaptÜrüne sahip firmalar sırasına göre düzenlenmiştir. FirmalRrln k.arşılarında markaları ve kaç tÜrkitaba sahip oldukıarı gösterilmiştir.

~~4~

1 Ekim 2009 tarihi iUbariyle, Türkiye piyasasında 1.903 yayıneııi faaliyetini sOrdürmüştür. Bu'yayınevleri kitaplarını, kendi isimlerine ilave olanık 3135 marka adı altında yayınlamışlardır,:

Toplam 2.288 markanın kullanıldığı gôrOlmüştür. Bunların içersindeki 255 markaya ai17.970 türkııahın gl'lncel takibi yapılamamıştır. (Bkz. EK 3 B/2) Türkıye Kitap Piyasasında satışta mantoplam 138.755 tür kitap varelır.

Lo,

EK 3A

AA'~....nbLJlrlatlbulslanbul.tor>lııJl

~oo"8nOOl"~,

AA>_"'"~,","00,

,~""o18"tlıll

.18nb....Anka.",.borıb.......," ," ,~~,

1~1lftOOI

"'"~,51,,"001.lanbul;ıanbuı

-"~oo"

.tarıll....

,.."'"r;tanbul.mnbulsltınbul

....noolınbul

.lırıbuI

'T""OOI"11"bulı"nhul

"""bulAnk.",ılanllul

51""001AA_I....nbulAnkarao18nbul.wllbul",ırıllul

IS!Bnbull!ilılnOOI

swnbul Anadolu,-.._..1'18nbllf

I""'bul,lenbul.Iaıbul

""'-""_.'"--Istanbulstanbul.wnbul.lIonblllolaııbul

Istanbulst3nbIJI'!BnbUı

Istanl><ıl

s"'nbul AnadQluI"""bul'10"001stanbul.t.nbul

1'!Bnbulstanbulstanbul An_luIsı.nbul An.dQlu.tınbul

Ol"nbul<Ianbul1.!Bnb"'.ta"bul

'",,,'"'""~~,

u.

'"U'"'"'",,,'"",~''"'".,.."'"..".."."."•'""'"..""~'""m".n.".,,,",'"",~'"'",~m

'"'"'""'"'"'"..~

",m

'""'",,'"..'"'"..'"'",218,,",,"~

'",'"'"

KlI.opTP.Sı iii

YAyıN DA ITIM

IYAN YAYıNLARı

DEGI IM YAYıNlARı

ERI M yAYıNLARı

POL.AR s YAYıNLARı

DERS KAPLARı AG L YAYIMCıUK

DLlNYA;AAT ELKAR YER YAYıNLARı

MAV YELKEN YAYıNLARı

KJ<9A,(C1YAYINEVGUN !OL YAYıNCılıKUYDU 1'1\YıNLARıODA YAYıNLARı

PER YAYINI'ARIÇıÇEK YAYıNCılıK

KOZMIK KITAPLARNEDEN KrrAP YAYıNLARı

KOLAJ KTAPLl iPEGASUS YAYıNLARı

U UR YAYıNLARıU !.iR YAYıNLARı

PEGASUS YAYıNLARı

KITAP TORONE GORE EN ÇOK YAYıNlOLANFIR..... /MARKA ı..JııTESI

281 TELOS YAYıNCılıK

272 BERFJı>ı YAYıNLARı

219 TOKER YAYıNlARı

272 KASTA YA~ıNLARI

263 ATil RKA TIRMAMERKEZ

280 ŞULE YA'\'1NLARı

259 GER EKSANATYAYIl>lLi\R12ş4 MULTILlNGUALYAYINLARI;/48 ARKEDLOJ VE SANAT YAY

;/46 BAHAR YAYıNLARı

2l!1 VARLIKYIWINLi\RI

279 sn YAYıNCılıK

218 i\RT ... SAYPABASINYAYINDA ITIM

241 KAHRAMAN YAYıNLARı

2411 MA\Il A~AÇYAYıNCıLıK

24.l OlYOREK YAYıNEVI

241 KURALDıŞı YAYıNLARı

225 ANKARAOKULU YAYıNlARı

225 CUMHURIYET K T/\PLARI225 ZG R YAYıNLARı

22J T RKMEN K TAliEV

ın DEGlşlM YAYıNLARı

no Dı;RS KITAPLARI A.ş

220 OUNYAAKTlJEL

220 KARIY~RYAYıNLARı

219 KABALCIYAYINEVI

218 GÜNCEL yAyıNCılıK

218 DDA YAYıNLARı

218 PER YAYlt'LARI216. EK YAYıNCıU'"

NEDEN KITAP YAYıNLAAI

To........ K"op FI"""olTIl.So 101

2~~ pı;OEM A YAYıNCıLıK

282 '<i\P TAL

m

'"'"'"'"m

'"

'"

'"

,~

'"119

'",,"

".

...,.'"'"

'"'",~

'"

,,,

227

131 ;/42 Yl'NI ASYA NEŞRIYATf-+--+- ---'-----

134 239 UYSAL YAYINEV '\ıK1b"1

135 238 DETAY ANATOCIA AKADEM K YAYıNCılıK

136 238 ENVARNE RYAT137 236 RNKNE RIYATlJR 235 AKAO BASıM YAYıN

139 233 CEM YAYINEV140 232 HLAS NUR NESRliAl

141 232 KAREYAY1NLARl

•" '"143 23'144 230145 229146 229H7 228148 227

14~ 228

T~O 225

nbul Aııı<kılu-,sloınbu4

stanbulmanbul

Ankara

-"'Arıkara:

Ankara

1018nOOI!iklnbu4stanbul

""'nbulArıI<•••

AA"""!BobulAA~_

Arık;ırı--.!anlıul .......dolu.18nbul.,,,,,bulAA~_

~...,_..taııbul

stanbul

olanbulstanbulIstal1bul,...,olanool

'lanbuls1anbuı._ulrIIlntıo.ıl

.t;ınbul

.l~nbul

"~,'liInb\i1

-"'.'.nbulıılHnbul

stanbulstanbul

Ankaıa

''''­Anka.ra

Anka'".tanbul

Anka••An~ar.

.•tanbulstanbulstanblA

""nOOIIstanbUl

"s1ar>lıulı.lanbul

/\!ıkaı.

.I.nbul

....nbulı.lanbul

hl~nl>ıJl ......~Oi",13nl:nı1

1.....>!Io\

\~\&J1bu1

'!Mb"1

\"fllib<ı\

\\M.Mııl,­ı"",,1>ıı\

..

EK 3A

'"'"'",~'"'"'"''",".'"='"'",'"'"'"""'"",'",~'"'"',"~'"'""""'",,",ro

"nil,",~"""'"'"",,"'"'"'"'"'"325.124,~

HO,ro

'"'"'"'""'"•,,,"'"n"'"'",,,"'" ,,~".",,,..

"".,.

Kltııplllr

,"

TM MERKEZ '( ....VlNL

D ITIM

,CO

i "'A1.ı1.IK ,"IZMETLE

SH...ı;\\\,J>,\'\tı'{"'{~\

eN. t\ YI\'(INCILI.....

JM BULUT YAyıNlARı

,~

,~

~

'",,"'"".

,,,'"'"

",

:l36 KARAKUro YAYıNLARı

341 BlREYYAYINcIUK

JJ8 SISTEM YAYıNCılıK

".".313

:l48 L ERAnJR YAYıNlARı

)0 SOSYAl YAYıNLAR

~T TQRDAVY"YINGRU8U

ICITAP lilRUNE OÔRE EN çOK YAYıNı OLAN FllUılAl MARKA lisTEsi

380 GLOBAL YAYKiGILlK VE DA ITIM

:leO P-'l~ YAYıN OAGIlIM

300 TAlI. tl WJ<FL YURT YAYıNlARı

394 OEI\ Y"YlNEVI

392 B!;Yi>.N VAYINl.ARI

3% DERGAtiYAYINlARI

395 KESIT TANıTıM

-ToplamKlt.p _,

nı.s. ,~,i) K1ZKULES401 ruDEM

4(i!l BII. YIWlNelLlKA.Ş.

J\Ill F NAL YAYıNLARı

391 'fETl';NBASIMYAYIMVEDA IIIMA.

"

",

""""

'""'

~

""

M

"'

n

"

,o,,,"'"

""

M..'"

,~,.M

"M

"

226

,II

"-·-~·7-,-,-'""

'"""....

"---,-,----,"""",,---,­,","'"....",,"..,,.'"•"--"•""".,..""---'5Q

,..".....---,,-

.,,•---,

'".."---,,-

'"­.'--'---Anl~_"_" _

".""""~,.­AM.,.

I~orıtıul

ı;;;..'-

ı"....,.'KUl." •..-i,,~i

m~'i,'."""Ank_raI".nbol","""","mntlu'.la"wı

"""wlı"."w.K. scr<""""r,i"'nbul..."bo'.....buli>i~..."""'1."'.bIJ'Imnbol""....m~'

1.._rt..,!<'.:ıO",<;1".",""",".001",,~

~

'"­An~._~1>I,,"oulM.dolu

A"',,,M"•-~':':~LAR r-tER,,!~I~__~_ =~ --

A"'...An ....

b" Aılodo" ı:ı.......,. 19

:~~~ lAo"'~~L ~---- ı~',,,,,,"-;;;~-~ 12

"".... 54I.""''''', Aoodolu l4_.... .,-, "i~~~ -:,1b,,,",,"1 23'

9"'~ __ ._====-~=,'(""""""J ı;

.lan"'l 9")'_. ',"',,""' ---i~

"'."" -,.M~-'---

I''''''buizrrYr.tıınbul""' .....ol..,b.'1''''''''"_'__1,-',""""­ı".",,"'.....k...

.,,~,--,---""",,,. -,'~."--------1,""'"'"

INLAR-'-------- i"on!ıul

Kitap TO,

SlıY'Sl ,,,,•"..,•,",..••'t,,•,~,.,,..,,'.,---.-",..,..'",·•,..•,..,,"',.",,..",..,,"..""•..•,..,..",••",'.,""'.'","

i"..~-,-I.....btıi -..

-~~.~,,

Türkiye piyasasında 1 Ekım 2009 itibariyle, satıçta olan 138.755 tur kitap vardır. Bu kitaplar 2.2B8marka (Finrıa ismi dahil) tarafından yayınlanmaktadır. Marka alfabetik listesine göre bağlı olduguyayınevi ve ürOn tür sayısını yayınlıyoruz. Aşağıda 1 Ekim 2009 itibariyle güncel bilgisi alınan

2.063 marka listelenmiştir. (Geliye kalan 225 firmanın veya markanın güncelolmayan listesi EK3B f 2'dedir)

230 EK3B/1 231 EK3B/1

Y/l.YlN IıIARKAALFIl.BETICllftGORE GONca USTI!

Lo,

""tM Arııı<lol.

~"~I"'nbul

-~""

~"­"'.bul---lO,,~/lnMOı"ı""".ui dol.11lllnbUI--~MO.o!oobu'-,,.~

MO.M_­_.,--.....k.o'8M_­....._.'.ı....bui

~-,-,,.-Bm'"I"","buli_i...,."'"-,

Ionl>'".."k.oE"M_---."~O..mnbn'

1._lodoIu.....",,,builIIIob"'_."lant>oJlM&ı!<ıkJ

,,""bul-/In~...mnblll_.ko.""...•I..,nb"'..'llM""_-,-~~~

ı"'."",~"~._,-

ıı;ıtııpn,..,.,"•",W..",,",.ıoı-

",,"""..",•,.,",","""·,•",",'",."",,"•",,""'"","•""-,-,,'.,",,""'""'",m••"•"",,.ı",,"•,"",l(f~

•

"(';1TOPLUlU(';U

VAYINLAAI

Y/l.YlN !lARM /l.LFABI!TI&lN1 aöRE GOI'ICEl L1BTE

,,,

"~­."~..nbul

"'"'."'_._.--,M'_,--,~-,-"~~­

"'"~~~-,.

1!lıınb<J'

~-,­M'oı<.­....ka,.-­~...,",...~~-"Om.loIorıbo!.lBnbUI _-..I••,,,""',"o"""-l

1".1'o!luI~"~

....g ..

"'nD";",~.-"""Ikı' ""'.."""-,"'..,bul,.,-"''"""I~",,",,~.AYI<AI<l..ARI~n~.'"IlIBriı>ui Arıı>dolu...,...., ..''''''"........O<IOLU''''n.LA"",nbul

""....~--/In~.,.

....,,""IM."'"I"".OlOnb'"._,ıonıı.ı""",,,,,,,,ı

~,.

....bulW.,,,",,""nbul

" .l.lonblJI ""oclu--"'lBnbul-..M_-"',""nbul

"'nbul

I".'"""._,.~..~.'""..,.

M ...,~

SlanOOl,I,'''''',I,"'.b"I<tanw

'''.nbLl odoiu1.1anoLAolanbll

~"~

KbpTUı.'."•~

aU~

'"~,""",~..m,m,",,,,•

00

'","""'".."".,,..••

'"""".",,•

1120..--"·,""•,",,,,•""•".•,,"",.".••,..--,--""..,~

"•,,'",,,"',,,.",~

EK38 f 1

EK:ııBI1

••.."<ô

",,'"......",,,'".."'.-"''"nn,""

on,,--

-~:--. 3~

"

~--.;

. --.1~_. 3 __

"

1010,,,,"" AnlMloWlEI"',-,,~

i"........ A"",,",u

M'".Ia"""_.ı....\~",-­,"'oilo,I"""_lo"ohulI".,..,~

I,"n,,"'

:~~lrl 4An"'" 4J

-i=~: 6i5'i..'"~'------ ,2""'.,. ITI;;."bu' ,\

",,,,,", 16 ,

I"',nhul --.---§..nll.1 'if~-'''''''''')-1,"",",",A-ı ..u -~1"';;""1 iı".nbol 2~

I...obu' lJll_1:=- .;;"on~ V",",,"u1 .llI6~~ "5,,,'""' =$=~'ıI""nbo' s4

","bul 40

-~.. - '~r~~~~i~·' •~:k:: ---,-;i"::: -4.~m~U< 11

I,"'"~_ 2lı".""" '.95D; _"'"". 3"::~i ---~~-_

"'''.lf> ,s1"._IAn_.ı. 30l"'obIJ' 44Tr.t1zoo '6

'" <ta 6'~:::i . '"~,,"'~Y 3o,."""'IANı""'" 71~. 'A"'... ~,..""" ,~

"",.'" 55".",,"' ~BAcU>A 2

1".00",,-""'o.._.A,~a'a

I~,,"h'"",."".,"""i .<104"

,ton."

".,"''''i~

".r"~...."_.,..,"'u,I,,-"..cıiu

Ao,k",~

,.""'I,,.,,bui

-""",al.,...""'"1."'obIJI

...."""'..."'"~,.

""....",."bui

KlIıI.plO'

~ay..'

,,'",'"---o.."',,",~

1'#-

".0;

Lo

".",,---'-~

""•'",·',i-"",'",--,..,

_-C

"" ­,,-USô,.."•"·"'M,

m

".i""""'"""'LO,..."---n(i~

'"'",,

,,on

'";e.G

"'",,""1,"1];;,.,,'"'""",,,,

i"

'''',hU<

'-',"n"".",nbul""n""'(Ano~o"

"'onb'"1".nb,,1Sa. •stonb"_..,,"nbuJ

".,,"'"t'''nIıoJI A"o~oJo

'.'""",',_tonbol.tw,w'.,"nbu' olu

I"."bu'1"0'"'",",.......,i",""w10000""ol A""",,,"

O'"Anbr~

,ılınb"'

".,",",,,,..,,""',""'o"'"h..,llIanb,,1,,"nbLII Anodo'"

"'onbuiIsı~"'"

An.."

,;"~,'"ul

,."""'',--­.."b~,lonbuJI,'onl>ııl

1""0,""E"",,,;,.-=--_..""".1""Ou','""bul

1,'onbLO"'on","htk.,"1,,,,",,;Ji'-'....oh..OM'"olu!,u,nlıY'

Ri,.

i"",,""I"'n"'~"MbOJ' ~._,I,ı.ıowı

ı,"' .."~.(""""'allJ---Anko'"

'''nbı'

'onb""on,,"'',,,""W,I."""'"'.-I.'""hutwnb,,1.lonbuJ,OonbLO1,,",,,,"1... ~.",""~'r.M~

wnbo,,lanb,,1\"onbu'ı".oı,,,,

".n~

to""'"_'""wL

."",,"fa

'''''nbu'''',nbu'I".n~;

I"on"",..""bo'I._'nodod"\~WF

""""''''''...oulAn"ratanIı<J'A,.•"",~

te"W'''''''nwl

YAYıN MARI<A />J.fA8EıIGINIE "ÖRE GÜNCEL liSTE.---------,--

."0""~232

234 EK3B/1 235 EK3B/1

,"""',,

O

'"•'"•,....,'"",'"".."'"""•,'""oo,•

'"'",'"',•,•·"·,"",."".","'"""-."ı i

",..,..·",,,'"""O,,--,-,"'.,,ıı-­,..•,•,,

"."'",•"-,'"",.•,

KIlIıprOr

s. ,.,"

~~,

-,~

-"~......... """dciu.-I"'.bul,_._.~-An'.ra

1"'.1Iul~

_OL ..dolu._U! .Isoono..MO"_..­"."""IIna",,"~~,

1"'hOOII".nl,.,~..olan""l

.'"".... ~"'",~

~~_.~

~ ~"~

Mo.~~

-~_.,MO_~,,-1.""",

i......'"'.!>.'-~" ..'bul

"'-'"b'",-~

IlIıınlıul

~~,

"0",,"1

"'nbIJ'_",".ılıoJI

IU1kar.1"'"001-1>".,0".-

.oIıIJ' ....ııololo....tıoJ' _

.","Y...,"',""ô,..•"",",'"•"",,",,',

"O'"Ô"'""""'"'""'"•••,,"""'"'"""""--,-,-O

•·..'","""""••~...."' ­,""·",•"•..•'"•..'"..'"

KltapJllrS.yı",

­""'""'"~"'"..­­,.---,~

i.

--~~~

~­orıb«lMocIoIu

~­.~­.­..­"'"bo~,.,..~-1010 ....i" .....e"""'mIBlant>ı.ıi

~,~

"..''''''''bul---..-,-_..~,

"h'..-"1".ntlYl"<otoJ.~,~

"'."ul1>IO.bulsı".blO! "'"..'o,".,Ol.....

''''.bLl An.~,""m"bIlI

ko,.-.,"'"."'"-.-~""....,~-

"'''","-..,-­"-~ı.-.....""",,-i ...""'...-llERrv~\<f\ ........-

-~-~_.,-~

~

~,­, ­­"-..-..-~,~...,~,.

T1..ERLro. _,_ ~,~

...""~Du...~,~

-~''''n"'''"",,,",.~-

Kil;ıpTIU

'-' ,,,"-,""",•••,,,""".,"'n,,,,",.""------"

---M-,-•

1.054,"",•"m",."","'"""."•__m_

,'"­"""""'"'""

·m--

'"'.."..,""",".."•'",,

m- ,""".."",-o•"",,,

EK3Bf1

,,,I.tao",'I."no,.

tonbulolonblıl

1"."","~..I~onbul

1.I.nbulAnk.raı...nııuı_.'3""n'ooı~",~­"-oı--.I""bu',,,,,,.~,

ı"",~~,","",,,,,'"''0"'''-".tanblıl

l""'nbullL'1ol<loiIJı.""be;i.ı.obul

1010"""OIo.bul"'nool An.Mj",10",,"1

1~!'!'!l>uI

l"a"bu11000n,,"1.tınlıul,-,--j,t,.<w,

I"""'..'blo-i,,-,-.",

I""b.'laııb.'

I.t",,""'.0;;>",.ı.,;;ı;;;ı­

....,~L"

• ...,~Ui

.lıınbLLi

An",.~Ank."-....,.,"1_.,1''''''''"'lo"mbU<i.tanbulMO.'a

wnbulM."""Ankora""nb<JI

1:+::::!.t""bui~.._.

o!ılnbul"".<IoIu

I""',,"'"i........ı.ıaro.ı_._.,~.""",he;........,.

1O....,..e;""nbe;wnbul ......Mj..lonOOI',""boll1"..,.,.'

100""11\0100010tsı.nbulMoOOlu""kA,...~

1,lonIııJl-An,,,,.i........'I",,"bol'

••~........KO_"_

i.....,..,.-1.....bulIAn.!IoI.~..

BASıM

F........

KARt\Il.K I;C;. ı ~EK LT R;lAi.K"Y"Yli-lLA'lIHAMLEYAYıNlAAI

UANIMaı YAYINF.VIHIIN VYE TAP lUKHARF E IolYAYINCn."M ,

HAR"'A"AA~I-IASI\Il,,~,,-,HASl3IHAl YAYıNV'"HAYAL yAyitlLA....HA'iI,l_ETKI'..,p-HAYAT A~.o.cL YAYıNLARı -----­,"",YAT YAYıNCARı

HAYI\Aı'~IYAT

HA"Y"lı',,~ -fırCEY~

HEKIAD LUVAYıı-<C.JK

He" O... YAYtNC"-",~ ~ YAY'OlCIlIKHEMiAYIN ITIMARlYAYıN & YA~IM GRlJl'Uf1rRMES YAYıNLARı

237

,.",,

","",.,---,

'"._,'"--,".."'","..,..'",,".'".,""

EK 3B/1

----,",,,

T.6,"..".,."",",,,,,•"'",,

"'nO"An...."'"-,i."''''",I....'e;..._,.lBııb"'

1,I.nbul1"",,,",1ı.to""ui An.Mj.11".nlM Anodolt..taotı"'....nO"IAno<.lolu

Ankor.I,tonb.,IM••,,",1"0000-'--­

1'~"'_doJ"An.....I.nboll,-"u"'...1,,,,,,

...,...'...,;;;;-,".nb..~-

1""00011'''nb.1,tınbu<

1.nb<JI

'"o1"."tM1••""""1'''nbU<'1000" An"""",...nb<JI~L"""o1o'")

""i"'.101"""'1--An'"',.,,-I',"nbo'

1","0"".nı.,ı

E.k •I"'~nbul

._,,-,---~----J;;~]

toııb.I"".""", =tl'"''''''' '0"'''"''''~ "-,

:~~a,,-,~-,'---- ~~ i

,1.nOOı ,~

''"'""" 34ı.ı.,"bul '"""ıo;;;;--- 2Ankar. 16---- '"sti.tM ID"""or. TO

""""" 6ı..."ı....ı 60ı".ot>ol 511.ı...bu'- ~

---- ~i>_._- ",~;~ ~""'"h,~ ---,-,-

Ko'..., ıı

.toııb"' ıl,lllnbul LO

1"""00' "i~· 17'I.'''"be; r-Ad.", -i1ıınbu' .eD""U~ iI"-'nbul 164IMo"~t 171Is<aııb"'''''..... 511'''nW --,-,-Ank." 49

lonb"' -""• .ıu<"ı ıı,,",nb.1 2I~ 111.1",-,",-,---A""";;'­ı.tonbe;

,1.nOOI

".'bu'i,~ ..1,1.",,"1_.

238EK 3811 239 EK3B!1

ITIM

•....~.'"""q,.""t.ıo..-,-,..i.....'d...-..- o."""",o..~m."~...-,-

0100001-W..Ka/ı....,..". ...,,­-,W~,

OıO"1lVt_.._.~..­loı:ı_ı

1,","0.1....blJl..

W

,...I... "'8"''''_.w_.._.I,,,,"bui..,-i.."""'" "'"Iot>ntıul_......'oniliıi("".d<Ou

1...0001• ,.nlıtJl­~.."'­,,....',­E"" """_..~".....Is",""'"""..r...~.w

.W

"-,.,."WI ",,"oiIJ,..-....I..."","...-,ıanbul,­_.....-

lUUopTlIr~~. ,

""00o..,,-,•","..00,•"""'56",."""'"o.,,•,.""".",•",,,~

•.,"..'""""",,"'""'"~~m•..",..,••'",""'",..""•.'"",

o..m

".....",",,

"m_-,,-, -,-,,,-._.,---W

W_.....----_W

...,...._.~.._w....

wN'",_wN_""o""U_"'""'.blJli....'"".....,.loio.1luI

...."'" olu.. .

."",,"'""k"ra---._......-Iol..,bui_.._......1....tM

...."'1....I","",.'I..."..'""ko".....''''''"L>ııI.k.ra.­ı.rarıbul

,,".bul.18.bol­...._..~---_.._..1'''''buiIV_M,",'.

...."'"..1"."001_..

•,,..••..,.,.""""",..~

"",,.",.."..,""."""'"•",,•,•"m•..,""''""•~

o."ro,",....,"""-,

'oo"",..·o",•,..,",""..•o,".,-.­,••",,"..

",..",,,,."ıi"f',~

",""'",.,-",,1"-­",•"""·~--~,

""'""--.••,.,""•"•~ ..,,,•'"",-"..,.-,--.-"'"•,"---,,--•

'""..4~

"••,,....,••"·'"O..,,......,•

'"",."..,

b.....bul__"",nbul

I.t"n""ImnbulIstanbul

"",b"""""·'UI",n"'-'

'..,1"",,ld IAtWoin

"";;,;"I""'~

ı.""'bui

"W.""buloı."bul

"',kuı.

I"'n""

"'nl>ul " ....""'011..,1luI""""",0

1,"",bUı

~"--1'10",",'• 1..."""'

...,~.,.

..."""'""""'",,~"'"",,,,,,,hı'

.Bal'".'ı<_W.­I".ntıul

",.,."1",.,hcrlIAn_1...oboJI ,,"dolu

W"W.~

"'-.z"n1".nbıJI

,~-

W_.....l·...

1"";",;;;;­ı."",.~

ı.""b"'I.rıl>u' "",ol".~",dOlul

10"'"""'&-

--ı."nbul

.....,bul'NoboJI

"""oc,"",,ıı.HA,,""O'u)

IslOnto" , ...<10'.--';ın.,,"

M"".lo<ıbul

~-,

M""jj~T..,","J A..oolu

""~.._"'"''''~UI

,"""oli,..'.....'1..-:;;""'••ı,"nl>ul

"'nOiJII"'nb~ _tIoh••m."m'~•tMhı'

ranbul~...i.ııtıo".

"--'---~---

ı"''''''''".",",." .'''nOiJI <101"\"',"",0I"."~I",n,,"'I"'nl>ulMoI., •

An~""

TJPDERN~ i

fi'm....

"';,"

,,•;

"

"",,"----00

~--,-

">1

'",-132-

'","'ol

""'"'""--,-"...~,-,,----,,-•"'0",'"•,,--,.-

I(llapT~.

Sa~'"-----.­m,""--,-,;;

"",---,-,,,o;

"",,•,

",.--,.-""

,O'- 127

~,--,-,-"","----"--.J" ,,,,",,

~ "- -'I'

;;,'"---';

,,,

"."...I,'.""'"i~Is",,,bul.","",-,,--­Anka'".Ioııb"'

~"--­1''''0"'''__"'nb'" A...oo'u---1,....~Ui~-

I•••,,"'""..,...1_,oo~

"""""i An.odol"I"onbul...,,,,,,"'nbIJIb ••"""ıı,.~-".-,-­

MO.,.

""­_..""nb<JI

1"00"_", _

''''''buiı.lon,,"'

- ~!".'"

."""...""..;.--"....,',,,,,O",

~Ao'"",N--d.

".n,""I~orılı~_..Isı"",,"ı1"__'

""b'~

''''"''"',,-KO "1""",,,-'--....,-,;-,---""'0""' Aı","""

~-Slö"bul

" '---" .1 Ao,"",""r.ı.nbullA_1i_i,..""bui odoIuı

·'...",,"1A_~

"'nhol._.An""A"k.",

1",0""'i>~

________ ~"ıırıı

!;'""bui

'''''"b''"'no."...rıbu'

A.""",'~

"-"'-'-­i,,"'""'""'."Ank",'.Ionbuli'","bul

1","""'1,,""""',"nbui

,."'"""1-.~'i.",,,",,.t.ont>u'.1......, A",Ov'Y'

'''onb"' --

YAYıN MARKA ALFABETIdiNE G<"ıRE GUNCEL LISTE

----~,--

240

242 EK3B/1 243 EK3B/1

'",••••w

'",""•

lULoopYD.-

",.'"""'",",,"

"0"•,,""•'",,,,,,""""•'""'",",•"",,""",",.,,,•--,-"'","'"..""".,,,,,•"•"",,,

---,o""•,.."...."".,"","•--"

"

I","nbul

....,"".i........... ...­_...~

.~,.._..,,---..........~.~

~...I"'ntı<!l......~-,..-" ",-,,.-_.~

"...l"'.bui"'ntıul_....-A,*",.,"".,......,.,.''''"bo'-~oIBn"')

1,""lboIl1"","'"IM._

""".'.1,..'.-_'Dtll

" ...-1f.t>.,W~.~

"""bIJ'....i".,,,,"'A"""'"_bu'.~..,,"",.

1.I'mbLIIla"....I;,tio~

"""bLO~.~

""...... .n.........l"'nbul'Ant>dolu~.rıI,oıi.

M'.'"sı""""' .'.nO<lolu-­Go_.-~~.,>Ionbul....,,1>.1l

1'''''00'M ••",._,

VA'I1N IıI..,RKA"'LI',.,BET1ClNf GOıtE GllNCEL lJ8n

,,"

ıK HIZMen.~RI

E TIMYAYıNlARı

\

,.'"n•.'M..""",•","..,"00,"",","m,·,",•m

'""•MO..""'"",o,",.,"

11',",",•,,"",•,,,,"",•",,,",

HO

","'"11~5

"",,,"'",","•'","n,­,~

KitııpfUr

8,,1,'1<1"

-.loobul~

\...",~uI

'"->Ml.,.---M~._."'"­r~-.......~.,-

'"",,,bulM_I",,"nbııl-,--,,-~

i~,,-.­.~~_..,­ko,.oi>ui_.1,I.ntıul

."~lonbul

'"~i"."bulI'lanbulI....nbul_."'.,"01 An"",","i"..,t«i~­1_I.dolu--,­_.

",nt><~

'nn....ı.,".bul

,lonouI

n"-~L~.~L1""r.LL',1M ...1.""'bıll..~"'''".'._-­...."b". M'~UMoı·'ı",,,,-""I"'"bui

'"~.­--On""1 "",.-._,I/>,n.<iohı,-Lo_i'._1'_'(1),0...­

."",,,"1

ı""",bul

ı.tanbu'

_uı""-.

Wn"""

.~

-~i...."'""'nl>lıi"'_~.~

....,,""1-1.","""1M_.-~,.­.~

.......ra.-~~

~­"'"bui_,",

"",,,,, ,.,I.""bul '"""'nt.>ulı",,,,dol. ·ı"".bul "I"'n/u' nn"""" ","nbUı •""""ro '""""bul "".,'buı AnO.OIU ,1".""", ,"..,oul "",nbul "Ankoro ""'."bul "I,'..,~"' '",'..,bLO ,'Lanb,' ""0"001 ,LO'''nı'

,I~';;b'''' "Ank.,. ,_1anOO' ,"o_' "-- ,""'"bul ," -,-.,-'''.',,,"1 "1".nb.1 ....'''"001 '"'l,lantı<J1 ,-,,,., ,

1.<"""Li O....nlıu' ,,1000nl ,.Is'..,bul o'T,.",,,,,"".bul .~. ,1"""""' 'An'_ ,""'b'" ,,,-"~ "ı•.,nlınl .,Mk",. ""_o ,"",",ra ;._ı""n;ıını ,I>loııb.I'''''''''''"l "'"""bul "".'.001(_" "1"'1'10'" ,.,_"nbul •""nbul ·I"'"""'" "",",." "- ,"""bul ..~ .."'nnOOl .- '"ı.'""bul "."<>nbul

""k.,. ".lBrıbul •

•,"..,..

..."..

Bn'..""'b.1Is~""-,,....l""nWBlonbul~....

l"orıbU'~.-_..~"~

~"~~~

1",,"0,,"'---,.­~"....nJ><.

"~,--,-,i.........'Su. ",.,,",,'

,1.0",",1"""""'"

...n....

""ko!"1.""'.,..1-lo,,,,,,,,.i....b..

>10"""1-,k'MWI,""bul_cl"~.,._,AnI<'''' __'lanı"

ı....bul""nbu'-.,,""ı>uı .......oiu

1".nl>Ul""L"~,.,-,._,An""'"­i....n~'",--­.~.­,l>nW

f Y"'YItl~"'~Z~vo.llfI1"1'1'l.Jdl'

\'~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~.~.:_~~.~.:..~.~.~"~?''''':':':_::~":_='c:'='='_'_:::::::: ~-r , ,'~ ,,~....... ,..- ~ , \<'I\~l'ıi>l

'\ -i~ ~~~~--- ,,~

\~\OıMII n,~'

"""' "\i~\W ~ı'''>Nıul i

'I:~ ---~-.-""lwc" 5.\anbul _ 51~,.I"M_ 31

ı.ı.rıiıo.ıi 67

,'""bul 17>lon,,"' ~ı'ı.rl;,' n",,,,,••>11 2~...,. "".ıaııl>ol 8,..... 1

,,"""'" ,scI"'nl>~ lDl"'.bul 48,- .",""","I 90

i""",.' 22M'''" 112

..."1>'" 2_.ro ','.rılnJl 24b'."bL~ 19hm~ ..

".."'•,"

---~

"'""'"",••••'""","mn

"'",~

•"-,-,-""....,.'",",.""".."'•'"o

..---.-""'."'""""m""'""'..'",52

'"'""O111>

""O

"·,...m

"•

KilapT;),Sayıs,

,.'''''nOuI5Oon",,'Ank",.ı"""",.ı

~ı.ta.bul

1''''obIJlMI<.,..

1"""bUL"""bul<Lan,,",

I>W>wı "":;;"""\--IS","bULL""n-'-'--­""...."""""1I!'"nbu'"".,,,"',,''o~Ao'><l(ıl"1

I"'"bul""'"t>u1I"..n""._,'''''''''u,bto"bul..","bul ",dol".I!on"','M'_

",'o

"",,oo"'""·0'..."'",,'""m,"'""",,,"3""•'"'27,.,""'""..",",.•,.,"•"""2~-j-,-"",..,

.."..,",,,"--,.-.."-.'","•"""•"..,,,,

tn",""----","",•__M

---"

Kıı.pJllr...,.EK3B/l

i.

"',,!,~"ri,"'~1...0 ....

~ol<a,.

100001l'lan",,1...,,"'" An.<IoJ"

1'''nOOI"""bu'

-"'"nboJl

"'-""1".0......

Ank.,._u, ""~O"'

..."",,.l"'nt>\A-.M"-'--­i"...;w---­,Iofıoul

_ ....k.roVAKFıy -..,.

""k.,.,""~'"'

Anb••

.I""b"',1001><.01.1ofıt<.,

~

'....,,""'I"..,b,,'M••d<o10100&1'l'nooIAn""",",,.''''"bul"",,",,,"._,

An•.•••i.......

'"''''ur..­M"-'-­'''n~

E<Ilm.

---- -"'"

O"1in1<...,,­",O",

A"....-,"'"b.1.-An.....-l.tım,,"1

stanb"

i""".....­otı!nWl""'okıIı.

-"'"""'.,--,­ıoı.nbul

'''no\.l0,

I,,","bu'

r.~~=1<,;"""'

ob.. ı

,"mbuJ1,ı.rıOuI

"'"".,1i"".1","0tAi.."""',.ı."b"'

.ı"oo",

i".""'" An>dol"

"""~"'1",0",,"'le I.(anı.;:;r-

~,.o."'LEViZY{lN KURUMU GeNEL MOnü ı,::;:::;:R rAY'~ 'ORU&! '...."bul (1lJı."",,,!

1""ot.J!IIIIUKIO'"ı.lı>nboJI'(AnaookJ

"'n",,' 0DIIt),Iao"",

247

•"'"""";o,'"•,,.,'",•""OH,"'""·","'••'"..""""·•,,,"""w"""'"""""'""

","•,~--,-,'"•­..

'M

"'","'""•,."'"''","",'","'·"""..

'"","

EK38/1

"'.~,.~,

."~MO'M""",

,",

Ionb"'._,-,M~

MO~

~O~

MO'~.

MO"

~""'1""""1 Ma'oIvM_MO~

MO",

ıh"......~,"'~..,',",,,,"I._,".<WI....'~""i " ,."Od<ıIUi ......tanbul

",nbOl ._l.ta"bol(Aoıo<lolu,...,bul~.._,1._'-,""It,,,.--"1..."tM","nbul

nO.,I_dolul~ı"t"(_dOiU"IO<1t>tJIIII""Oo'.'''aoboJ' ",,"do""""",,"IM_MO",

_bU! "","u~..,,,,.,,1Wj"l.1ntııı1._,-",O",

1'*'""'""" ....""~'"'

~

1._1._,_••nbul

".ntıul

ITlr.l

i,VAKA

IIBEVI

,"'o!ı<JI

An"".Io'."b"'

EME "" GEU T LIIE VAKFı ...."".".no..ıl olu",O",

"'O~TAV 1"'"001 i\"~-.

~ Vf llOKÜMAN1MWt! MERKEZlER s","b'~

-"'buIArı_"""

246

"....",".-,-""n."'""m"..~--

'"""•~,'",•"""""",,..'"'"",..,m

'"'•,~

"'"",.""'"

138.7~' i

e~~­

~'"""~..""'""",,.

/\lı••,.~~,--,~-,

Is'.,>bul

~....."""''larıI>uI'....aolu,-,_oI>ta""'-'lota"b"_\No"""/\lı"',.

-~i""'"""'"...~

.tarıbul

I"'rıbu'~,-

.""um.,''''bul

1,,,,,,OL"

~ 'l1>\affL>UL ~

Kon , "~~ ,~"" .._i 4&_bul ....ado'" 61

i.''''",. ,.,1""..'" 11,oto"ool <LOIU M_~ 4G

..""""I 9I""',...' 1i;l.'nboJI .."'"'_ '4ı,,.n,., 1<1ı"".i>ul AA'M1. .--W_..".ın,,,, """.oluı

ı,,,,,,"Uı

",,'.1~.

",.Dul ""dolu_.".~~

""",,",Ank.ı,......",.,""bul,I..,bul

........u. ",OObUlhn,,",uıul

I"""'''.ı."",bul-­'liInbLll,_o1;'''''bLolı,;;;,;"~-

,..."bU<

TOPLAM

YAYıNLARı

, R YAYıNLARı

RUMEL M DAFM· HJKUJ<: YAYıN

e'

,,·"·-2

""·•,"•·,,"---,,-,.,"'",.

m

'""".."""

•".."·.."'",,,"•,""'"'""J'

"..m

'",~-."'m

",,","o,..,,,,.'"..•""

"",

""nbcO,'on,,"1EI.,.~".."A", 'a.lanl>"_.'10".""o,.,.I,,""..'~.

ı.tıı"""'",""d"ı.

~"-"--­An.....

l.""'"u'','.ooul1"'01>«~....~I,"",bul

",""bul

ı""",,"'_.,'1.1""'",tııotıul

8",,"

"""ulI...,,"'" ..,.~'"u

"~"'(M"""Utatıbul--1""'"'"'lO""'"~,~.,.,....n_u,~.ul

."'nbLl01._'\....,.ull_A,,..,,ıı.nıı.,ı"""""",~­

~"~"""",",-­ı"""bul..."",,...,"'nIMJI,...,OUL

,"'"Wl......or.,,,.,,,,",~""~­1._1

"",bı.oi

"""001_.1,"nblJI"'..,buli<l.'''t..!

".""'"~.

~"~-,o.,1.,".",-, ""ıı".u

ı PHAN:Clt.ERI DEIlNE

~~===-=====._ I""'"-----)" .......-'----­

A"~."

i'i."~~i..."~'i<_o">ni>.<_______ '''0"''""'''',,-i''''"b~i"a""~.."""."".n.~1,'ontı<J1

1>,'''''''''E",v'",""An..,.

----- """."1>1""..,..."bul

I"'n""'_..An"'ra

'''''"''u11"._'l",""",

s". No "~,*a.'

N.,"'ili il

-'-'ol·I-I*I·I'löl-I·I'I'I-I-I-I'I.I·I-I-I~I' -I:!!I~I""I!!!I'·I:;I~I Lı; -'·"1-1-1-1.1.1 ,1-1·1'1-1-1*1-1-1'1-1'1-1*1'1-1-1-1-1-1 ,1-1"1-1-1-1'1'101"- '.~

~

ii,i~

P j i . ii 1.1 i i1~lııııj!llliılJlllijjjj'I!lllilljjIİjllllıIJjIIİııillıllıillll]!llIJııiılılllılılıiillll

i ! "~ ~ - ~

• ~ ~ h. • - -ii -<J _ ~ ı:ı if ~~~:::ı: '5, ~ ~;:: :ii! ı:ı ~ L::'" '" '" ;:: -~ 1;;1 li; E! ~ ~ ~~~ ~ >< ~ - i ~~ _

. .... cl ll- ,. ç <ii '" _ ı! lt t:: ıı;1;0 li: ,~~ L!:~ 1:l!za: li ır _ s ",ıı:~ ~ ~ .. ~ ,.. ".:i! 1i1~i.~ ~- ~_ i ~~~~ gE ~~~~~_;~a:~>; ~ ~&§İ~i ~a:"'~~~ ~ E~ _~ ~~~~~~~ ~~ii~~1 ;-~~~! ~iLL!~~~ l!i.I~;~il~-I~~llıilii~~§lii~~~~ ! ~~i~~i~~li~!i~~;lst·1

Jlllil;~li!li!il!ii!!!liiil~iliilililii~iiii!iilllii~iili i 1!11~;I;:il:III;I;lli,~

. -; i .i • i 1I,!II!!1 i i ~ ~ ~ i ii i; .." 5 , -I-I' II· ~ ,~ ~~ li; 1_ ~ ~ ~~~3- ~ i i~", ~ ii:

, < -E. • H,. .~ <o •• ~ ~. ,,,,., L-i > ~~ia: ~ ~Z~~~1i1~~ i~ .~ ~ -g~~~~ _~~ ~~5 ~~ _~~_ ~~ z ~ ~5

I~ll ~!!!lsI!"lı~IIIIIII!III,lllllli,'!I;III~ ;~LL i ;1!liliilj~il ijli~~; ~~ .~~e~~~~.~~~~w~~~~~ffi!~ ~w 0~~ ~~~ ~~8 C ~.L_~~O ~~~~m • ~~i<

~i~~ i~i~g~~~~~~~!~j;~~a~~~~ğa~§~i!i~~;i~~ !~~ ~ ~gi~~I~~~~~~~ ij~i!!

ıi

"ii!J"tQIP ...v~ 44 M ,;1 " g n ~--~-~.,-~,-,~, .,----N

III"w

~ ,~ LE :;, ' ~ _ !~ ;' , . !'ı>. ""i ~ z ~ ~ 1-~~~;: ~ ~ ~fa ~ Q ,~- i

.- i ,,~w ji i li!' ı ~ ıl i~ i - ,~ 'P" ffi~, ,,, " ii: ' i~' "<; ,.' - ~i 'i I~' 1~ ~i ~~.- ~j~ -'- ~L!~!! ~ • -·Ii~fa ! i[ ı~~~~~_i ili I,i-;ı!~ı~ı

j l! i; ~fiiiiiıii!i~ iJ i; 1111ii~!iı! LLLiiLI! ~ i!iıLU! iitııııl! j ~ıi Nılılıi 1\1 jii.. "'''''''mmm ... '''iliili ii: u<,;~u (5.ij.v5. !'5Q~l!lQo~8 ... ~;:; ... li:i:);;jw"'''' 1,1. ,i -I'o<> ;ı;:li"''''

:i ~ .... "'. '" "' ......... ~;: ~ ~:ı:~ ~ ',:. 5!1~ 1<.;:; ı::ı 13." 1C:ll :.I~ le LÔ!;:: 'il' ,:;1., i!l i!l ı:; ııı 1>; ş:; ~ ;1:; ~ 1: "'i; ~ ırı:;; ::11:;:1:1; ~ illı/<; ı;ıl~$:;; :ılı;;;ı;", III ,

~i~I~'''I'''I~I'''I~I;;;'-'.1-1'1-1' I-I-I-I!1'1"1'1'1'1'1'1-1 ,i- lıl'l ,I-ı-I '1'1'1-1-1' 1-1'1'11 ,-" i· '"'I-ı-lıl'i ,I-I~ 1'1 -I; 1,1 .1" I' 1"1,I"'

• ıjlılııılllfll

i~..

~ ııı'. - " - ılı, .1 ı ı ı i _ ! .. , ıı;'

i II iHilılt~ ı i i i! ı ı i lıHi ı i i III ı i il i! Hlılıı II HHhılılıı ~ı i ıı l' ıı~ _ i-!i ~ ~

~ ~ ~ ~ !i ! ~ : ' ~.~ ~ ~_~~ « ~ ~S _ _ o:

i ~ i!~;: ~ ~- ~~ i ~ ~ i~~ ~• , p, ~,- w ,~ .! ~ .1 "dl i "I' -.. il 'il :::;::5> ~ - - ":i: ...... ,.... j ~

ı ~ JH~ -i~i ~ n- u H ' dl:~H l.ıj\~! qPh i ! H. i-' h-n~

! Jllil:ıillllIU! hlih li L.ii iU!;j~ ~ !1!~llıinlg i! iiLiiii I;I;II!Iiiii!i ii! li~i ~ .. ~< ~ m~Zm .. ~~mmmmm~u~uuv~~VVW~~~~~~Qc~mw~www~'"

i~~

~~~, ..~EE~~LQ ..:

~~if::ı c >. ı:::

ID il) ii 111~~§~-Eo~ 0=nı2Jo-..>o!

>:c·~e

sB:E ~0- ı::: _..>o!~~8=3 aı C!ll)::O,&~~ ... >-o~~;;;.!!!~

~~~!.ıı;ıW lIlLo !:i "E Ss"O.!!! 0...."..s 0...2:l~~.8x~~:K~

ı~~~dı >,0>­.Q~t>o

;eı::'l~C)(tl-IllO"tJO>G')

~.§~~E~5!'8ı:i:.2:l:80>W;;;::ı'~"'~IDg(\i ı::ı • .cı::ı ._ :E ı::

5: E.~ tIII .~ E aıIII ıu ı:: EIII ı:: .B! aı

-5:.!= .s ra0>!:I:..,gı~~.. '.g ~-e:-e: ~

N i=~~g!

252 ." ....'Iı

..,,--- -===:-:__:-:::____ EK 38 12YAYlIlllAllkA ALFABETlı'lltlEGÖRE GO"'Cf'~'~"~,;,,~~:;;;U~,~,,;-----------~

253 EK3C

illere göre yayın firma ve bağlı olduğu marka sayısı ve bunlara ait ürün türadetleri şöyledir. Buna göre Türkiye'de 1.903 yayınevi ve bunlara bağlı 2.288 marka,bu markaların ismi altında 138.755 tür kitap satışa sunulmuş durumdadır.

il Adı Firma Sayısı Marka Sa ISI To lam Kitap Tür Sayısı

Adana 9 9 217Adıyaman 1 1 OAfyorı 2 3 33Aksara 1 1 2Ankara 399 453 26.194Antalva 5 5 BOBalıkesir 2 2 32Batman 1 1 3Binaö! 1 1 7Bolu 1 1 24Burdur 1 1 1Bursa 25 27 1.166

orum 1 1 23Denizli 1 1 11Divarbakır 2 2 36Düzce 1 1 2Edime 3 3 96Elazıa 4 4 95Erzurum 11 11 220Eskisehir 2 , 13Gaziantep 4 4 11Giresun 1 1 2Hatay 1 1 3Isparta 5 5 162I/eel 3 3 322stanbul 1.094 1.356 94.244

istanbul (Anadolu 175 233 11.792ızmir 39 41 1.516Kahramanmaraş 2 2 28Kayseri 12 12 268Kocaeli 4 4 35Konva 44 50 1.480KütahYa 3 3 17Malatya 3 3 55Manisa 2 2 17Mardin 1 1 2Mu la 2 2 3BNi!"1de 3 3 15Rize 1 1 4Sakarya 4 4 103Samsun 6 6 65Siirt 1 1 ,.Sivas 3 3 5antıurta • 4 66

Trabzon 7 8 132Van 3 3 72Yalova 2 2 32TOPLAM 1.903 2.288 138.755

-~--,;---

•<on

•,""

,-4-

'"O,'"

•7.117G

K;taj>lü,S,yı.'

",,,""eo

.------+--,;-•",•"",•"

-~

•'"",•"'".-"ı1~

'""",,"""'"=+""".""

i-­.._--------+-~•

"

TOPLAM

N~ 1l6,k,sl ~Flmı.&. Ili

----if~. ~::~ ~::"T.a:,SINYA'Yl" OMLn", ART"" SAYPA ~A~i" YAYıN OA(;ITI'"'''-'''' KESIT TANıTıM - A:IYa

i :~~ 1ffi~~:Y~:~~~~ aeolR YA~NLARI ~;;:IIS3 SElÇUK UNi YAY SEL Y,\YIN OAGITrı.4 A"or"

1r..ı """'ERE SELÇUKÜNI YAY ~o..ya

::: SENA YAY... dAGın.., ~~~AS:~~Y~:~~T~~OMrn", I"'"bul

151 ::;~:~~~~~~i SEIlANDER YAYıNLARı ;::::',

'5~ SIm:AP"" UÇAN BAlON iXJCUK KITAPIJGI :~:~~~IASIM'YAYIN I"'"bul

-i~~j~T~~:;lı:ı.:A~'M SISTr... O"OITI" YAyı~lAAI :,':~~' IA,,_"!

161 SONGÜRYAYltlelllK :~~~RO~:~~~:~~MYAYıM ""'oro:: ~~~~~~~::sIVAl<FIYM;'NlARI SOSYAlllEMGN......sI VAKFı YAYli'll.AA1 :::1~~,~AYINr.'lIK ~~i~:;i:i~i~:i - ''',"bul

~~~:~D~A;~~~~1 IŞARETYAYıNLARı ::~~:ıST ıT KA M TE"STI'. VE KONFEKSfVONA ~TIR.I.<. ŞURHOY YAYıNlARı i...nbııı.----wa 'WHUYJ\A RAŞ MERK TKA "'TEKSTIL VE KDtlFEKs/YOO AAAŞTıRMAMCRK 1_"""

L~~ TARIH & 18RETHI1NUlRI TAlIH UYAR An'"~"Q TARIH ENCOMEN! YAYINI.AAI TARIH & ıBRETYAY'NLARI ı.,.o",.'II TEK SEÇENEK YAYINLAIl' TARIII E'lCÜI>IENI YA'I"'AR' I"M.OOI

~~i~~ YMINCILIK TEK SEÇENEKYAYıNLARı A,,,.~~ TEMA·· -_ ~~Ş'"YAI1NCIlIK Arık"r.

'I. TEVHlo YAYıNlARı TEMA 1""oboJI

175 r"""'OB ""'OE'lMOHENOISlERI OOASI YAYıNlARı IrKA YAYıNlARı I"."bull7li ,""MOH MAiliNA MOl-jENO~LERI cıa TMMOI .....DEN MÜHENDiSlERI ODASı YAYlNlAR' Arık"ra1n TDPAlE YAYıNlARı ~sl TMMOB "'AltıNA MOHENOISlERI ODASı Arı""'.•176 lOCUNAY YAYıNCılıK TO{lAJE YAYINLARj A"kora'"ro ClIolBUl YAYıNEVI TOLUNAYYAYI"GIUK NI,ı,d&

100 TOPRAK KITAP TOMBUL YAYıNevI I"'''"u'

'--------'--"- TOIlOS YAYıNlARı TOPRAK KITAI' ı.ı."ı>~'1S, - TUM ElASIN YAY'N TOROS YAYINlM< ı'Lanb<ri1~~ TUGEV YAYıNlARı JUMBASIN YAVIN i.~".."lB4 WRlıM 8AKAtllIGı ru"EVY>YltlUlRI '".'00'''115 TuRKISH OAlL f 'lEWS KıTAllEVI TURııM ilAl<Jli'jııtil ArıI<ara1aij TURKOFONI YAYrt<lAAI TU'lKI6H oAJıy NEWS KITABEVI A"""~

ı----:.:f- ~ıı:IN.YAYIN O~L Evj YAYıNlARı I"'"bul1a1! lUGlAo ~ü~:SIN-YAYIN ArıI<.'o

::~ ~::::~:;~:UYAYI~RI TDRK2000VAKF'W ::::~:~'~1 TtlRK KÜlTÜRÜNe Hız. VKF ~:: ~~;~~~~::u Y~AyıNLARI AM","

::~ ~~:;~~~~~~~~:~RNf(ı1YAYıNlARı TORKKÜTDPI<A><ECIlE;;'RNEGI YAYıNLARı ~:~:'194 TÜRK VURDu YAY'NV\Rl TORK TARIHilURUMU VAY Arı""'.

195 TÜRKIVE OAlETECli..Eio CEMIYETl YAYıNLAR' ,;oR/( YLflOU YAVINl.ARI A,",...196 TÜRKIVE K.l.INlKLEI'lIKIT ÜRKfYl' GAZETECILERCElIlYETI YAYıNLARı i..""""19r RKIYE YAV'NCI,""" BIRLltil lURKIVE KLINIKLERI Ktr A"~..-.196 TÜRKIYE Y~IlLARıiIRUl11 ı"(lRKIYEYAYltlCllAR BIRUGI ı',"nbul199 TOFlS,t,B YAYıNLARı YURKlYE YAZAALARIIIRLIC:I ""'"

2[)[1 TOsES YAYıNLARı TÜRSAB YAYıNlARı I"MbulXi' IO~IAO TÜS€SYAYINLARI 1."",-",1

~~-~ ~ ~------ıoı UOlJRBÖCEtilYAYINLAI\I UÇUKYA"fINlARI ı.lıoo/>uI

204 UHUO DAtilTlM ZAFER YAYıN O$lU5U "'"obol

205 ULUOA~(INIVERSITESi PAŞA,;; UHuDOA~rıM I".nbul2Q!l UTKu YAYıNCılıK ULUOAC, LlwrvEllSITESI VIPAŞA.Ş Bo".

~a7 Ü OACNEŞI>I~Ar UHı1JYAYINCILIK A"'",,"

~ OlK~MOA<JmM ÇDAlNEŞRIYAT I"""i>ui

m - üNlOERSITE YA~"lLARI ÜLK~."'DAGITIM lota;;""1

210 VAAIFLARGE»El.MOO KülTtlFlYA'fINLA~' MAV DAc.ITıM ı"an""ı~ .EHBlKOÇVAKFIYAYı~RI VAi<WlARGENELMO!ı KUlruFlVAYINIARI A(lh"

~ i!iRAYETYAYINCIlIK ItEl-jBI.KoçVAKFI YAYI"I.AR' IS!<ıf1bol"] YANSlMAYAYlNlARl V~';"YETYAYINCılIK Ko.v.~_ YARGıTAY YAI1NLARI YANSIMA YAYINLOilI A",,"ro

21S YASA YAYitlLARı y~r,;ITAY YAYıNlAIli AnkBr>

216 YAZINYAYlNCILıK YA~AYAYlı-lLAF<1 I"","bol

217 ~NI K K V"l1l'~UlRI YA1I1IVAYlt/CllIK ~"1ııJ1

2lB YE;N! YAŞAM YAYıNlARı ~:: KUŞAK YA'"NlARI Atı""r.o~ YE§ıLAYCEoMYeTlYAYINt.AAı YEŞıı:~~~::r~LARI i_il_u)

220 YILlliRIli YAVINLARJ YILDIRIM YAYINLAR~AY"I-N<l ::':~I~~ ~~~=:ılelNlGElIl1RMEVAKF1 YURT MADEl/CllGINI GElIşTIRMEVAKFı I_

Zi] ZAGROSYAYINEVI YOCEYAYINLA~I " .."~u,:<2. ZIRVEVAI1NCII.IK ZAGROŞ YAI1NEVI i.........= VE YAYıNLARı ~=To::';A\'IN1ARl I"""ııul

I"".buı~·'_',i)

254 EK3D 255 EK4

TOrkiye piyasasında satışta olan kitaplar, 10.384 farklı satış noktasında okuyucuların hizmetinesunulmaktadır. Bu bilgiler TOrkiye Kitap Satı, Noktaları Kataloğun'da (SNK) yayınlanmış

olup, 1 Ekim 2009 itibari ile Illerde bulunan güncel satış noktalarının LI alfabetiQine göre sayılarılistelenmiştir.

Türkiye'de yayınlanan sOreli yayınların il alfabetiı;Jine göre listeleri ve ürün adetlerigösterilmiştir. (GÜncellanseaktir.)

iı Adı

AdanaAdı amanA on

AksaraAmes aAnkaraAnlar aArdahanArtvinAdın

Balıkesir

Bartın

BatmanBa burtBilecikBin ölBitlisBoluBurdurBursa

anakkaleankın

orumDenizliDi arbakır

DlizceEdirneElazı

Erzıncan

ErzurumEski hirGazian\eGiresunGOmO haneHakkarı

Hatai dır

Is artai .1

SNKSa ısı

1314247212251

1.004129

31368861840

61518102828

17481174563613758594239366047

55

588

35193

TOPLAM

i AdıIstanbulIstanbul Anadoluızmir

KahramanmaraKarabakKaramanKarsKastamonuKa serı

Kırıkkale

Kırklareli

Kı ehirKilisKocaeliKon aKOtah aMala aManisaMardın

Mu~la

MuNevehirNi deOrduOsmani eRizeSaka aSamsunS1irtSinoSivasanlıurfa

ımak

Tekirda w

TokatTrabzonTunceliU akVanYalovaYoz at20 uldak

5NK Sa ISI

3.959978279106

3628274174145423

6182227

507961407217323259403474801821

116117

337885

1249

2134182978

10.384 . TOPlAM 5.742

BASK\ lEKNOLOJ\LER\NDE

.~KELEIlEK .,.... "."-tOrITBAACII.\l{

A'OAN Z'YE

katkılarındandolayı teşekkürederiz.

AhmetVURAL

L:Ş

•.,.,.",,_ 1~~1< L.ı;~,..ı.."-,." ..... '1<.. .."."1.

."" ., • ".. ~~ J,l1i!liIIl il tll!!!Il!!1. <. ~ ,I

:::i '" ~ ı\!11l!t nit LI'''

ÇÖZÜM ÜRETiRiz

_.- iE.=....==::""':::"'..::""'..ı::t..':==-

ı:=~:.,..'""';"r,:-..=-....:==:-'::­

===..::f-.:.--- ".;'i':

'"

j

tı ~\~s.~!~~~ '97",i,,/:... ~:!~~~ \ B/öR'

f I1Ibnkl .1s1115Yon môlh Atatürk S41lıi1YI Bölgesı Dr. MIlho1l Martı Cad. Nu;9 hi: 101121 nı .~4 ').4 fa...~ li1212ı 771 54 fiBi 771 5~ bL

\

Mıerk...; l.il'ub Yolu Nevzat Fi1<rlll K&ıru Holdıng Bina~ı No; 'In ,fıılı (\\11n 5r.7 40 7JWeb ,www.kelebeknJillba~cil; •. coın.1f E-M;si1 = irırııOkelebekm3tbiı.:ıcj1ıı..~o[lı.lf

!

Hıdııalıll

T.....

LJ elik ok telefon öru mesı yok.

ORONO. HIzMETI, FIKRI baskı altında tutuyoruz.

Uzman iş gÜcümüz VE' en son teknolojik ma~ine parkımızla,

tarldı beklentilere fark!ı ~özurnler üreterek.en gOzel fikirlerıniii ı:agıda döküyOfUZ.

Çevrenizdeki görsel yogun,luttan sıyrılıp ön olana çıkmak için.kurumsal çızginızle bıraktıSınız etki çok önemlıdir.

Bii: bu kafite sCıreklili~irıj saglıyoruz.,

Bizimle daha çok işiniz olacak...

• ••• •

BASıMıNı YAPTIRACAGIN KiTAPVEYADERGiNiN SEÇENEKLERiNi BEliRLE,FiYATıNı E-POSTA iLE ANıNDA ÖGREN

CerenMatbaaeılıkEvren Mh. Halkalı Cd. Kuzu sk. 3/A Mahmutb€;' i Güneşli Istanbul

1oııı5504949 Eoı12651 0961

(EREN MATBAA/DAN SÜPERYENiliKister renkli, ister sıyah beyaz, ister birkaç forma, ister birkaç yüz sayfa,farketmez. Şimdi bastı rm ayı planladığınız tüm kitap ve dergilerintekliflerini, web sitemizden öğrenebilirsiniz.

fiyat teklifformunda kitabmızm

özelliklerini belirleyin ve teklifimiz anında e-posta adresinize gelsin.Web sitemizi ziyaret edin, talebinizi iletin, kitap veya derginizinbasım maliyetini hemen öğrenin:

,~TEKLIFONliNE KiTAP VE DERGi FiYATlANDIRMA SiSTEMi