19
Ogrody Nauk i Sztuk nr 2019 (9) 301 Znaѐzђni ђ i ѤѝҝyѤ їzyka ѝostaѐi Ɛ yaјѢѤari єќƑ na ksztaҝtoѤani ђ koњѝђtђnѐї i їzykoѤyѐh studђntÓѤ ї aѝonistyki Ѥ Poљsѐђ P ¢cj Dc-H I¢ Ol¢, ZÙ J¢ Sl, U ¢ JllÚ Klm gl, l. Am M £ 3, 31-120 Kó , P l. E-ml: c.p¢cj@ml.cm ORCID: hĴ://. /0000-0002-6075-7553 Aяstrakt Cel bÚ. P   ¢m lm b £¢m j £ ¢Ù j £-   £j   j Ú j ¿£¢ (j . yakuwarigo, . role language), ïl mm j ¿£¢ ę¢j , £ ¢ ¢ £ j ¿£¢ j Ú lj j ¢. WÙ¢ j Úh mó manga £ mj anime £ ħ mj j ¿£¢ ¢h ó j ¢, Č bï° j ¿£¢  lh  ¢¿j ¢h  ¿£h  óÙ£j j Ú£- £¢£¢   j ¢ l£¢ l¢h £lï j ¿- £¢ ¢h m¢j ¢h ó . Me. GÙó  m b £ j Č ¢£¢ £ £¢  ïó ó  £, £ ó lj h j - ¢ U ¢ JllÚ. W b ££¢Ù ¿°£¿ m ó . N  £l£ l j £¢h bÚ  Ù¢ j Ú l- j ¿£¢£   ï ¿ £j   ¢l£j j ¿£¢ j, £  £¢m Sh K, ó £j ¿ £  ó¿ yakuwarigo. W¢ . P £   ¢ ¢ ¢£¢Ù¢ ól £  - ó j ¿£¢m j Ú m, Č f mm l ¢ m j m¢ , ¢ - mj . P£ Čj  ¿£ï° ó £l  Ù £  j Ú mang anime. Cl m ¢ b¢Ù £b, ó¢m j Ú m £ mm  £j j b¢ Ùj ¿ j £¿ïj £ £j ¿° £ £ £- j ¿m . W b £Ù ¿, Č  ¢b¢ ó  £¿ ¢  ¢l £- j j ¿£¢    ££ j Ú ¿£ , m¢ l b mj . W £ m ¢ ml  ¢£° ¿  £ ¢£ óČ¢h f m j ¿£¢ ,  j  ¢Č ïl j l . Z  Ù m  ¿£¢h ï . Cl m ¢ b¢Ù £b ól j  £¢ ï - mï j ¿£¢ j ó  £  ¢ ¢h mÙ ó , ¢ ¿£ó £  ¢Č  j   £ f m ó j Ú- h mó  mj mÙ ó ¢¢£¢h. S   ¢¢-  l l ï° ó £ ¢h  j Úh ¿£h, Č  ¢£ l £¢¢ ¢  ¢h m £ j Ú££¢£¢ . doi: 10.15503/onis2019.301.319

z ni i y W zyka osta Pya na kszta ari to ani R ko t n

  • Upload
    others

  • View
    1

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Ogrody Nauk i Sztuk nr 2019 (9) 301

Zna z ni i y zyka osta i ya ari na kszta to ani ko t n i zyko y h stud ntÓ a onistyki Po s

P cj D c-HI O l , Z J S l , U J ll

K l m l , l. A m M 3, 31-120 K ó , P l .E-m l: c.p cj @ m l.c m

ORCID: h :// . /0000-0002-6075-7553

A strakt Cel b . P m l m b m j j -

j j j (j . yakuwarigo, . role language), l m m j j , j j

l j j . W j h m ó manga m j anime m j j h ó j , b j

l h j h h ó j j - j l l h l j -

h m j h ó .Me . G ó m b j ó ó , ó l j h j - U J ll . W b m

ó . N l l j h b j l -j j l j j j, m

S h K , ó j ó yakuwarigo.W . P ól -ó j m j m, f m m l m j m , -

m j . P j ó l j mang anime. C l m b b , ó m j m m m

j j b j j j j -j m . W b , b ó l -j j j , m l b m j .

W m m l ó h f m j , j l j l . Z m

h . C l m b b ól j -m j j ó h m ó ,

ó j f m ó j -h m ó m j m ó h. S -

l l ó h j h h, l h m j .

doi: 10.15503/onis2019.301.319

302 Ogrody Nauk i Sztuk nr 2019 (9)

W . W b j , j m -j l m ó j . W

ób h l j . Z j j , , ó -j j m f m m l m j b ób l l -

j l ó l m m j h - j h. Z -j j j b j j l ,

l l , m j l h b h . C j, j , j

h h h h m m j m l , ó b m l l j -

j.N l j m b l , ó j m -

ó h l m f m j l f m j - l . W m -

j f m ó mangi anime j j j j m ó j h.

S w l c we: j j , j l , m j l -, m j j , j j

Y kuw go. A B ef C c e c f J p e e R le L e f m e Pe pec-ve f J p e e L e E c P l

A stra tA m. Th m f h h bl m f J h

ll yakuwarigo ‘ l l ’ f m h l v l v f f l , h f J l h P l h

m v m . Th m f J m b , ll l - f h J x b ll b l h .

Me . Th h h b f h h v l . Th v m P l h f J ll U v h l h J l b h l l v l. Th mb f

57. Th b f h h b m l h f K , h f f h yakuwarigo .

Re l . Th q f h v f h l f P l h h J l l h h J m

b m . Th q v lv h f - h l m, m h m f

J h h l b h v f . I h h q - h m v j J l l x m l h

l h f h . Th l q x m h h l l - l f h h h bl m

f h. Th x h J x b , ll v l h v - m h f J

l .

Ogrody Nauk i Sztuk nr 2019 (9) 303

C cl . Yakuwarigo f l l v l , m , m v m . I l h -

l f f h , h b l l .A l f h v l h f h l l

f l l . H v , m h b b h, v v . N bl h l x l, mm l h l f h m /m h, l / h h, / l h J

l l h J l . C q l , m - l l h -

l . A ll , yakuwarigo h h m l h b J . O h h h , l l m h b h

f l x h , h J m h l b m f m l h J . W h l b x l mm

v b h , m v m l -l . T h , m l m yakuwarigo J l

h l b v l f v l h l m f . Ke w : j l , l l , l , l

m , l

W ro adz niW ó h m h ób h l j m j -

m, j lb l ó h f m j j l -. P j ó j h h j

m h , , l j - j , , j m ó l

j m m m manga 漫画 l m lm m m m anime アニメ. O m j m j ó j , l doramaドラマ ( j j-dorama l „J m ”) m

( j j-pop „J ”). S l j ó , h j l m m f m l j j. Z j j j mangi, h j

Z h j j l ( m H M m -1), l j m j , ó h j j h l b m l

( . Ghibli H M 2), ób j j j l h J .

C j m m j , l lmó , l f j m m j m j -

m. L j h j j j j -

1 H M m (j . M m H 村上春樹) . 1949 ., j , m l m j, l h b ll ó h ó P l .

2 H M (j . M H 宮崎駿) . 1941 ., j ó m ó lmó -m h, ó l l ó P l (m. . Ksi niczka Mononoke, Spirited Away: W krainie bogów, Ruchomy zamek Hauru)

304 Ogrody Nauk i Sztuk nr 2019 (9)

ó , ó j -l mang anime. T j j l l l

j ó f m m , l b j m j b j. N l j m b h ó l b h m j , l j ó -

j j m . W ó h ó b , ó m ó j h l b (hiragana katakana3).

W j m ó h m j b ó j -h, j j f m l m l ,

j h j j . J mang anime, , j l j h -

m l . G ó m m h j j . P j l h m ó j f m b j l ó , ó j j j -l j j j j. D h b ó m m m ó j j .

B , j j j j jm j h f m j m j yakuwarigo 役割語. P j ó h f m j h h l h

h l h. T m l j - h j j role language,

l j j (l m yakuwari 役割 ‘ l ’ -go 語 ‘j ’), l j j b m j j zyk postaci.

Y kuw go – ó c e j p c

P j yakuwarigo ‘j ’ ól l ó h h -bó mó j h l h b h ó j h m ó , m -

j , l. O ó h ó l l h ( ó ó , j h ó m h),

b m h, f h h. P j - j j S h K 2000 Y Propozycja bada nad j zykiem postaci (K , 2017, )4. B m j j j b j, bl -

j l m 5. U j j - b l j j j j .

3 Hiragana ひらがな, 平仮名 katakana カタカナ, 片仮名 j m m l l b -m , j j j l b . Hiragana m m m f mó

m h, katakana m ó b , l h h mb l mó j h.4 O iii j j j j bl j . 5 S ó jb j h K h j yakuwarigo l m : Yakuwarigo

tanky no teian (2000) Propozycja bada nad j zykiem postaci, V charu Nihongo: Yakuwarigo no Nazo (2003) Wirtualny japo ski: Zagadki j zyka postaci, Gendai Nihongo no Yakuwarigo (2010) Wspó czesny japo ski j zyk postaci Modern Japanese ‘Role Language’ (Yakuwarigo): ctionalised orality in Japanese literature and popular culture (2011) ( ó M h T h ), Yakuwarigo no sh jiten (2014) Ma y s ownik j zyka postaci, Virtual Japanaese: Enigmas of Role Language (2017) ( m -

V charu Nihongo: Yakuwarigo no Nazo).

Ogrody Nauk i Sztuk nr 2019 (9) 305

S. K j j , j m j m j m j m

j l oruおる „b ” (K , 2017, ). Z ó , h j l m j j j j 6, l

j m 7, j l l m f m j , b j (K , 2017). W m

m . b h8. W m j l m m : , , l , , ó , , , h ,

. O m m j ó m h ób, m mangi anime h l j -

ób lb m l ó m l b j - l b h . K l l l m j m m . K j l b j -

h ó b h ó , ó h l , l j , m m h - j m h m m. U h m j ó h j . N

j j j kyaraキャラ( kyarakut . charakter) (T m , 2007). O l kyara f j j ó l j

j h ó b . Z ó - l m, j ó , j ó h b

( . j h m h m h . b b ó ) m j l h b , ó j h

jb j h . tsuyoi kyara ‘ l ’, kawaii kyara ‘ ’, kakkoii kyara ‘ j ’, fuzaketa kyara ‘ ’ . T j j

ó f j m – lb l , ó ó ó l m l ój m b .

J j ól j h , j yakuwarigo l j m ó ( l h, h -

h), j l j lb m h - h m m l , l , l ó l -. H J m j h m h j jb j h h . C j

mangi m m ranb na sh nen ‘ m m m m ’, j hin na oj sama ‘ m m ’, toshiyori no hakase ‘ m -

’, interi issha ‘l m l m’, yasashii obasan ‘m ’, mukashi no oj san ‘ m m h ó ’, namake no ojisan ‘l m m’ . (T -m , 2007).

6 A j j m kcyjny – j b h -m j l ó , rzeczywisty – j j h l m

naturalny – j h h l h l ( . naturalna japo szczyzna -l h h h j h J ó ).

7 The origin of role language can often be traced back to actual spoken language in reality. From actual language use, indi-vidual speakers would acquire knowledge about the relationship between a particular variation of the language and the speakers, then categorize and reinforce this knowledge. What is important here is that this kind of knowledge does not stay within each individual but disseminates among individuals and is shared in the community (K , 2017, . 127).

8 A b m b m l -j mó , ó ób m j j l m .

306 Ogrody Nauk i Sztuk nr 2019 (9)

P m m l , ó ó m b m f m j m h j , m j j ól

b m ób mó . S. K V charu Nihongo: Yakuwarigo no Nazo l j -

h l ó h j , ó l jb j (2003, v)9. C l

b l ( b. 1).

Tabela 1. W ó h j j h j h m h.

T P W j

M S yo, atashi ga shi eru waそうよ、あたしが知って

るわ

s yo – f m ó , , atashi – m , ,

l ób m hshi eru wa – j f m j

(-teru) wa

P m

S ja, washi ga shi e oruそうじゃ、わしが知って

おる

s ja – f m , m , l ób h

washi – m m , l ób m

shi e oru – m

m oru ‘b ’

C K

So ya, wate ga shi oru dそや、わてが知っとるでえ

so ya – f m l l K

wate – m m lshi oru d –

j l j d f m j j

W jS ja, sessha ga zonjite oruそうじゃ、拙者が存じて

おる

s ja – f m , msessha – m m h j m

l j ózonjite oru – m j

‘ ; ’ (zonjiru) m m oru

M mS desu yo, watakushi ga

zonjite orimasu waそうですわよ、わたくしが存じておりますわ

s desu yo – f m , l b

watakushi – m 10

zonjite orimasu wa – m j wa

ród o: : O : K (2003, v).

9 O v j j bl j .10 Watakushi わたくし、私 m b ó h bl h h -

j l m. W j j j j m b l jm l - .

Ogrody Nauk i Sztuk nr 2019 (9) 307

P l yakuwarigo. I h j , j j -

j j11 S desu yo, watashi ga shi e imasu yo そうですよ、私が知っていますよ ‘M j , m m’. J b j m j ,

m ó l , ó j b l ó j . j . Ró j -

h j h j m m -b ( j m odszy - starszy, m ski - e ski,

potoczny - uprzejmy), j ‘ ’ (f m - shiru 知るl b j j m zonjiru

存じる), h h ( j m ski - e -ski, standardowy - regionalny), ó ó m m f m m j j s desu そうです ‘ j ; m j ’.

W m m j l l , l j j j l j ób b l j j -

j j. N l m l j m l h l ( . m - h K -

j f m m l l m ), l j f m j , m , lb j l j h -

m, m j m j m m - m j .

Z l j j j m ó j m b - onna kotoba 女言葉 12, ó l h

j j teyo/ dawa kotobaてよだわ言葉 ‘j teyo/ dawa’. W ól m

11 J (hy jungo標準語)- j j m j - m j bl j j l j. U m l m h (T m ,

2004: 185). W j j m l l h. Z j j m l (j l j j) j m XIX XX . l -

m f m h j h (H , 2015: 14). U j m j j ó . j ól l b j h (ky tsugo 共通語), ó m -

m j l h m ó J (H , 2017: 161). H l hy jungo j m l -m, ky tsugo j m m (2015: 15). T m m , l j

j , h f m j bl (2004: 185).12 K ó h onna kotoba ‘j b ’ J : O H (794-1185) – S Sh (966-1017) Makura no S shi m , Koto kotonaru mono. H shi no

kotoba. Otoko onna kotoba… ‘J ó . I j mó m b j . I j b m ’. N m ó m m j j m m h f h (S ,

2006, . 110).O M m h (1392-1568) – b j -masu l m -

. P j j ny bo kotoba ‘j ó ’. O M (1868-1912) N m S S h (1909) m ó

h b h ó (f m m : da, da ne, da yo wa, . + ne, . + na no). W m m j J j j m m h ó (shosei kotoba . m m kimi, boku,

tamae) m (jogakusei kotoba, . teyo/dawa kotoba) (T , 1988: 8). P m - b j l , l j l h 80. XIX f m teyo/ dawa h m -

h m h l , l h 30. XX j l m b (H , 2015). W ó m J j j f m teyo/ dawa. I h m j l ó ,

j j ó j j l j m l j . M b , l -j j j j m h J , ó j f m jm j m .

308 Ogrody Nauk i Sztuk nr 2019 (9)

b ó h J ó J m ó j j, l l j m f l j. Y H

m b m m m m , -m m , ó m f m m ,

(2015). J j m l m b j m b j b j b m b , m -

h l j , jm , j ó h J , j m ól m, j m, ó m b h b j l h.

Y. H j S. K , j -b l l j b j j j : „ l m m l v h f

l-l f h. K ll h l- m YAKUWARIGO” (H -, 2015, . 360). C j, m j j ó j J , ó j l -m f m j m. O l h mangach j j l b h – m J , j j m j l l b l l ,

ó m f j j j l , l b , h -m l ó j f m l m m h

m , j l m l j 13.J , l m j

l h m . P j m b j - m j j m j m j j l m b ó m h j l l m b h ó .

N j j j j m - ó j : „b mó mangach”, „ m j m

anime”, „ m h l j ”, ó j j j - ó , m f m m l j f m J ó

j . J h f -

b h ó l ó . R l m -

13 Dwa przyk ady japo skich komiksów dla dziewcz t (tzw. sh jo manga少女マンガ) powsta y w latach 70. Garasu no ka-men oraz Hana yori dango z lat 90. ukazuj widoczne ró nice wyst puj ce w j zyku e skich postaci. M ode uczestniczki pierwszego dialogu, Sayaka i Mina stosuj typowo e skie kombinacje partyku (wa + ne oraz no + yo). Natomiast naturaln cech konwersacji bohaterek komiksu powsta ego dwadzie cia lat pó niej, Tsukishi oraz Yuki, jest maskulinizowanie b d ce rezultatem przenikni cia okre lonych form m skich do mowy kobiet (skrócona forma spójki da w po czeniu z partyku wykrzyknikow yo, kontrakcje cza-sowników: shinjirannai zamiast formy zupe nej shinjirarenai, wakannai zamiast wakaranai).

1. Sayaka: Kowai wa ne. ‘Boj si jej’Mina: E?‘Co?’Sayaka: Kowai wa ne tte itta no. Ano ko, ki ga tsuita no yo, kotoba tte mono ni. Osoraku wa honn de kagitotta no yo. ‘Mówi ,

e si jej boj . Ta dziewczyna wyczu a to, co chcia am powiedzie . Chyba jako instynktownie.’2. Tsukushi: S da yo. Hanashiaeba ii n da yo. Hanashiaeba… ‘Racja. Lepiej z nim pogada . Je li si da...’ Yuki: Ee? Shinjirannai. D my ji san to? Nande? ‘Co? Nie wierz . Ty z Domyojim? Jak to?’Tsukushi: Nariyuki de. Nikagetsu ne.’ Jako tak wysz o. To ju dwa miesi ce.’Yuki: Suki na no? D my ji san no koto. ‘Lubisz go? Tego Domyojiego?’Tsukushi: Wakannai. Yuki wa d iu koto suru no? Kare to? ‘Nie wiem. A ty, co masz zamiar z nim zrobi ?’Yuki: Ee? Futs da yo. ‘Ja? A no nic.’ (Aizawa, 2003, s. 87)

Ogrody Nauk i Sztuk nr 2019 (9) 309

h j j j m m l - f m . M j f m b jb j

, m j l m -h b wa わ, lb , , l j m

l b h m h b h ó j l l h h l - m h . dekai でかい ‘ l ’ l b umaiうまい ‘ ’ l b j

f . ore ni makasero オレに任せろ‘ m ’. N m m m - j j h j h h

h m ó j h, j l , J , m b l h (watashi m

m boku).I m b m j l m ó , m -

h m b , ó ób, ó j l J j -h . J m ó j l j j j j . j aruyo

アルヨことば, ó j aru(yo) b j m b j . N j aru(yo) h

Nihongun ga kita aru m Nihongun ga kita ‘W j j b ’ (K , 2003) j ó ó l j Ch -ó m h h m ó h l h j

XIX . W m b l j j j j m b m b m j h. P -

, ó Ch j b j m j j j m (K , 2003). P b m m m ól m, j m j m, ó

j j .W m b j b j j -

j j j, ó m l b lb l m mangi anime m l j f m j h l m h l .

T m J , b -m h j - l h,

b , ó m j l b l b j J m j l m m .

C i toda ada zaP , ó j ó m h m m j -

j j l j j . W l h h ó j j -

m j j h m h mang l h anime, ó b ó ó

j . I b b l l l m ó -j h m j j l h ó .

D m f m j m j l j b j - l l h m h h j

j .

310 Ogrody Nauk i Sztuk nr 2019 (9)

U m b b m ó , - ó l j h j j . C l -

ó ó m h, h l b , j b l b l j b

J , m m , h ób - j j ó m ó -

ó l j h. R l m h l b , ó m l m m m m . W -

f m b l l j j .

Ana iza ynikÓ

Obec m ng n m w c e ów j pZ m j b b -

ó j m f m m l m j manga anime, -, j h j l , j ó -

m m m . S ó h, 61,4% (35 ób) , j j m ó . N 91,2% (52

b ) , mangi l b l anime m ó . 82,5% (47 ób) l j , l ó j m f m m

l . J m h l l , h h - m m m j m m l , m m

j , ó m b b b l b -m f m m j j l .N l j ó , m ó h

h l b f m m l . P b l j j ( b.2).

Tabela 2. W bó j l ó m ó mW l A l m P l m

C j h m ó 22,8% (13) 63,2% (36) 35,1% (20)

T l l W l l m m

Z l m bb m

O l j h m j 8,8% (5) 82,5% (47) 0% (0)

ród o: B A .

W m j b l j , ó l-ó m ó , j ó ó j h m j j j b m

j m j j l (63,2% ó l l h m m ó , 82,5% , l j j m j -

l j l m m ). P -

Ogrody Nauk i Sztuk nr 2019 (9) 311

l 1/5 ó j h m ó l (22,8%). W m h b j l , m b -m j ó ó h j m m – j

l l b l m , m l m b j , m ó , h -

b j h.

W y zyka osta i na y Ór a o ski h zai kÓ i r sz oso y oraz or adr so ania drugi oso yJ j j m m b ó h f m l j j j, ó m l m m h, l ó -

h l h f m h m l h. J l - j m l h j l f j l h h h j ,

h l h . D l j j l , j ó j b . Z m m j h f m l h

konnichiwa こんにちは‘ b ’ l h j. say nara さようなら ‘ ’. N l m

l j j J ó , h l l j . J l

h , j j j j j b l -, j j j f m j. shitsurei

shimasu 失礼します . ‘ m, j m jm ’ ( h l ), oja-ma shimasu お邪魔します . ‘ m, m’ ( h j -

m l b m ), senjitsu wa d mo 先日はどうも . ‘ j m ’ ( j b , ó m m l m m ) .

N l , ó m l m l l m -h l b h m h l h J j P l b -

m l m j l m f m jm j . W j , ó j m

j m j ó l m m j m j m l - h m j m j h.

P b j j h m ó b h m-ó f m h j b . W l h h -

j h h j j , j -j b m watashi 私 b m anata あなた.

Watashi ’j ’ j m m j l m, l m, l j j f m m b j h j l h. N -m m j j j j m b -

m (H , 2015) m, h m m j f m l j, . l m, b m l . Z m b

anata ‘ ’ j l , l m (H , 2015), jm f m

312 Ogrody Nauk i Sztuk nr 2019 (9)

ób ó m l b m j m 14. J l j-b j h m j ó h J ó ,

j j b m l b m - -sanさん ‘ ; ’. S m ó j -

b , h j anata l b kimi, j m j h b , j Y. H , l m

j m: „TY!” (2015, . 68).W l , h m ó b h

j h m h h m j h j - ó j , h , j m m m f m m

j j j j j j b l , j J m l . W b -

ó h b l h h j.

Tabela 3. U j h m ó b h f m j b j j j ( j j h

j j h)Z m b F m b

watashi 私 98,2% (56) m -san  m -さん 80,7% (46)boku 僕 5,3% (4) anata あなた 52,6% (30)

atashi あたし 7% (3) m m   17,5% (10)ore 俺 1,8% (1) kimi 君 0% (0)

ród o: O A .

Tabela 4. U j h m ó b h f m j b j m j j ( j j h

j j h)Z m b F m b

watashi 私 82,5% (47) m -san m -さん 80,7% (46)boku 僕 10,5% (6) -san

-さん24,6% (14)

atashi あたし 10,5% (6) anata あなた 19,3% (11)ore 俺 8,8% (5) kimi 君 3,5% (2)

ród o: O A .

Z ó m ó j, j j b , m l l j j j h f m . U l ó

m l h j l m .B l ó m j b j j-

j f m b b m watashi (56 ób – 98,2% j , 47 ób – 82,5% j m ). P f m ( m m -

14 Z m anata j ó m j m f m m f – j l f m m . J ó j ó l m

h m .

Ogrody Nauk i Sztuk nr 2019 (9) 313

j l boku僕 m f ore 俺, atashi あたし) - l j . J m

b m b j m j f m l j, j j j J m l . C j, m -

h j m l l h , j b j j b m j m m , l -

m , j m m j. boku h j wai わい, m j b mó .

W m m j l , m b b m m j (H 2015). N b - m b m m watashi ó j -

– j b l m l ó j – , m b m l . W m l -

ó b mó m watashi j m mf , ó j j l m

m l m ‘j ’. N j j f m j b ó -

j , j ó j m b m m m -m -san ( . Ania-san, Tomek-san, Yuki-san, Takeshi-san .), ó 46 ó (80,7%). U m j b anata

j j j 30 ó (52,6%). J j J m j m m anata b , 19,3% (11 ób). D , l j -

b j m b j j m m -m -san ( . Nowak-san, Kowalska-san, Yamada-san, Matsuda-san .), ó

l j 14 ób (24,6%). J ó , m j J m j h m j j l h, j anata - , m m l b mó . W b j , bó m j l b j b

ó j m m j m b -j . W m h j j m b j h j j

j , m h m ó h m h -h (m m m m anata, ó m b m -

j m m h). N m j h h j m j l

m j h. D j m j l h j h mó ó b h m -

m j .

W y zyka osta i na zna o o a o ski h od ian zyko y h Sh j S ó m -

j l j j Shakai gengogaku (1992), ó m j l j m h gen 方言 j ó j h rejisut レジスター, gengo

shiy iki 言語使用域 (T m , 2004, . 172) , m j

314 Ogrody Nauk i Sztuk nr 2019 (9)

b h (zokusei 属性), ó l j l , h l b mó , j m l j m -

j (bamen 場面), ó j j j mó h l m (S . 1992). W j m j l m m j l

ó j m gengo henshu 言語変種 (S , 1992). J j , b j j , j ó . W -

j m l m l ( l j ), ( j l -), ó m l j , ó j . B m h f m j h, ó h ó m j l m

b m mó , j l j . S. K h h l , yakuwarigo j , -

l m m j : „ h f l h h l x m l m l h -

l , m m f l l ” (2017, . 127).J m b j b h ó j l -j b l l j , l m . P m m - l j j , h j j , lb

, h j m b j h h mó . S ó j l h -h l j j h m ó l b h . C l m b b , ó

m j . W b f m b l .

Tabela 5. D j h j l j l b h

P T C l b

I. Yappari watashi ga yaru waやっぱりわたしがやるわ

‘N j b ’

U l m 64,9% (37)U l m 15,8% (9)

Mi a starsza pani 12,3% (7)M j m 7% (4)

II. Ma eta ze まってたぜ‘N ’

Tsuite kunna ついてくんな‘N l m ’

Nieletni cz onek gangu 73,7% (42)U m j m 15,8% (9)

I l m 1,8% (1)N l 1,8% (1)

III. Nani ka kikitagena kao degozaru

何か聞きたげな顔でござる‘W l j b h

M 3,5% (2)Ob j m j J 7% (4)

S m m 12,3% (7)Wojownik 75,4% (43)

ó : O A .

W j b l jb j b h ó , ó l j j m b m ó h

f m j h. W j j . G ó m -

Ogrody Nauk i Sztuk nr 2019 (9) 315

m j h b m j - m watashi m m m m j. wa. P b l m j

b jm , m l . J j m ób (12,3%). P -

j ó (64,9%) l m j b h j b jm . W bó ó b-

, b h l j m ó h m h b , j wa. J j j l -

– j j m h , lb „m h b m ” . oj samaお嬢様.

W j (nieletni cz onek gan-gu) ó (73,7%). P bó

m b j j h f m l l h ó l ó j j l l j. W ó m j -

m j b h m j j. ma e-ta m f m j l j ma e ita ‘ ’ f j j f m

kunna m kuruna ‘ h ’, m j -j ze. J l j ó m h j -

h m l , uczennice gimnazjum 9 ó (15,8%).

S m j ój desu j j ó j, j f m (de gozaru) l j j -

j m jó ó (75,4%). U f m j de gozaimasu j h h

ó j j , l b j m l j j j, h j l l j ó

h j h lm h, m h m j h j. Rur ni Kenshin - N b h W .

T m ó j , ó l m m - m m m, , h m l b m mó ,

j b m j h j j , l l - m m, ó ó h. W

m m , l j ó m j j j m l h P l

j h f m m l h.

J zyk osta i iado o i stud ntÓ – roz oznani , stosun k, o naW j b h j -

h , j ób j h j j m l h l ó j h m ó lmó m h. W m, b h j l b h f m m -

l h h ó h l h, m ó h m b mang anim , j -

316 Ogrody Nauk i Sztuk nr 2019 (9)

ó m h f m j h ó m j . W m m h j mangach anime, h l j j j,

l ó j h h j j j j . S l l j (TAK) l b j (NIE).

Tabela 6. O ó j m j l m m j j j

NIE TAK O66,0% 34,0% I. W m h manga lm h anime j j j , ó

ób l j j .60,0% 40,0% II. J m ó manga lmó anime l

j l m b j m j j j m.

21,6% 78,4% III. K m manga lm anime f m m j j l b

m ó h.80,0% 20,0% IV. K m manga lm anime b j

m , m j f m j h .

39,2% 60,8% V. Z m f m j h h l j j h m ó m j m j

j j m.17,4% 82,6% VI. K m manga lm anime m j

l j .51,1% 48,9% VII. W m m l , ó j

j h m h m j h j. tem , chikush , kuso h m j m.

37,5% 62,5% VIII. W m m j m jf m b (onna kotoba) j m j .

7,5% 92,5% IX. W m m Ore ga yaru zo 俺がやるぞ b mb m .

100,0% 0% X. W m m , l j h j j l j j l j

j .ród o: O A .

W j b l j , j m l h bl mó m f m Ore ga yaru zo j m j. W h j mf j zo m l -j j j j 92,5% ó . S -

l ó j b mangi anime , f j j (78,4%) -

l j , m f m m m l m h m j j (82,6%).

Ogrody Nauk i Sztuk nr 2019 (9) 317

P h ób , j f m j , ó l l b m m m m j m m j j j -

m (60,8%). P b ó j , h j ó j , j m

J j f m b . onna kotoba (62,5%). M j , h b m l j j j j l -

j , ó ó l j h m j m l j J m j m ó m .

W h, j m m ó ó , j l ó m h j m -

h l j l j (100%). S l ób l j , l ó h

m ó . U h m j m m h m h j b h m j m.

W m j m m m -h j , ó h m j m -

j j m j , j . C j h ó ó h h . Z j j 66% ó ,

j h m h lm h m h j j j , ó m j m . Z j 60% ó ,

, j anime mangi l l j - l m b . D

m f , h l h j j m j - j h l m l m m m j m. W m ó f m m m l m m j m l j . W b j -

h j l h j j j j -h l h . J j m , j -

m b l j , l j j, b j j.

WnioskiP j yakuwarigo ‘j ’ b m m h

j m l , ó h f m j j . N j j b j m l -

ó j h m h manga, l m h ó j b -h ó j h l , lmó l m h, l f b l h .

J h ó m , ó l j j j l , h b l j h -

. T . b – , ó m m b m m , , h , f j b h . S. K j l j (v charu Ni-

318 Ogrody Nauk i Sztuk nr 2019 (9)

hongo) l j , j -ób m , b m j m h l ó , j ó .

P j m l ó b j l - l m m l m

j j , j , j m -j l m ó j . W

ób h m j j . Z j j , ó -j j m f m m l m j b ób l l -j l ó ó l m m j h - j h.

P m j l j j ó j -, m m ó m j j , -

m l ó , mó j j m. K j m j m m ó

ó h j .Z j h l j , ó j man-

g anime j j b m m , l l j h , m j

l h b h . P , j j h h h h m

, m j m l , ó b m l l j j. R l m j b j

h m l ó m ó j .

K ó l l ó m h h j j l , j l l m h m -

j . W l h j j h h h m m, b j f m h, m m h. N j -

ó j l j , m j j m ó -

b h. P j m, j j m h -h ó l l m l j m. W m,

j h ó b b m , m m bj m , ó l j l j l ó J .

N l j m b l , ó j ó h m f m j l f -

m j - l . W m j m j j l h ó , ó m f m -

ó mangi anime, ó m j j j j . m j . S m m b l l j

m j m h ó bj m ó -j h m h j h j , m m, -

b ( ) l m j . F j , j S. K , m b b m m m m .

Ogrody Nauk i Sztuk nr 2019 (9) 319

Bi iogra ia1. A , M. (2003). Sh jo manga ni miru onna kotoba [J b j m h l ]. Meikai

Japanese language journal (8), 85-99. 2. A h , K. (1998). MANGAJIN’s Basic Japanese Through Comics [N j m m -

ó ]. N J T : W h h ll. 3. B D. H. (2000). Principles of language learning & teaching [Z j ó ]. N J :

L m . 4. H , K., Ab , S., O , M., K , H. (2017). K su sutadi. Nihongo no rekishi [B . H

j j ]. T : f .5. H , Y. (2012). The Routledge Course in Japanese Translation [K j ]. L : R l .6. H , Y. (2015). Japanese: A Linguistic Introduction [J j : j ]. C mb : C m-

b U v P .7. H , Y. (2011). Gakk no k ki. Wakamono no kibun [A m f l . O m ].T : I m Sh -

.8. I h , K. (2013). Nihongo wa k ki ga kimeru. Shakai gengogaku ny mon. [„A m f ” m j j j .

W j l ]. T : K b h .9. J , H. (2007). Nichikan yakuwarigo taish kenky : Sono kan sei o saguru [B ó m m j m

m j m . P j l h ó ] W: K , S. ( .), Yakuwarigo kenky no chihei ( . 71-93). [P b j m ]. T : K h Sh .

10. K , S. (2003). V charu nihongo: Yakuwarigo no nazo [W l j . Z j ]. T : I m Sh .

11. K , S. (2010). Gendai Nihongo no yakuwarigo: Sutereotaiputeki watai no kenky [W ó j j : B m f m m m ]. W: Gengogaku to Nihongo ky iku ( . 1-7). [J j j j ]. T : K h Sh .

12. K , S. (2014). Kore mo Nihongo aru ka? Ijin no kotoba ga umareru toki [C ó j j j ? K j j h l ]. T : I m Sh .

13. K , S. (2014). Yakuwarigo sh jiten [M j ]. T : K h .14. K , S. (2017). Enigmas of Role Languag [Z j ]. O : O U v P .15. M j , M. (2007). Grzeczno w komunikacji j zykowej. W : W PWN.16. N , H. (2017). Nihongo o bunseki suru ressun [Z j l j j ]. T : T h

Sh .17. S , Sh., Sh b , K., J h , M., S , S. (1992). Shakai gengogaku [S j l ]. T : f .18. S l , L. (1972). I l . I l R v f A l L L T h [I j .

M l j j m]. IRAL, 10 (2), 209-231. 19. T m , H., I , H., H -K m , Y., I , Y., N h , S., O m , Y. (2004). Shin hajimete no Nihongo

ky iku. Kihon y go jiten [N j j . S h j ]. T : ASK.20. T h , M., K , S. (2011). Modern Japanese ‘Role Language’ (Yakuwarigo): ctionalized orality in Japanese lite-

rature and popular culture [W ó j j : M j l j j l l l j]. Sociolinguistic Studies, 5 (1), 37-58). DOI: 10.1558. l .v5 1.37

21. T m , A. (2007). Kyarakut to Nihonjin [P J ]. S m m CIDIR. T .22. U , T., S , K., S b , T., N , H. (2013). K su sutadi. Nihongo no baraeti [B . Z ó -

j j ]. T : f .