Upload
others
View
2
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
ZAKON ZA @ELEZNICI
I. USTAVEN OSNOV ZA DONESUVAWE NA ZAKONOT
Ustaven osnov za donesuvawe na Zakonot za `eleznici e ~len 68, stav 1, alineja 2 od Ustavot na Republika Makedonija , spored koja Sobranieto na Republika Makedonija donesuva zakoni.
II. PRI^INI PORADI KOI SE DONESUVA ZAKONOT
Odnosite vo oblasta na `elezni~kiot soobra}aj se regulirani so Zakon za makedonskite `eleznici ("Sl. vesnik na RM" br. 9 od 20 fevruari 1998 g.).
@elezni~kiot soobra}aj na teritorijata na Republika Makedonija e edinstven tehni~ko tehnolo{ki sistem koj funkcionira vo ramkite na Javnoto Pretprijatie "Makedonski `eleznici" Skopje.
Ovoj tehni~ko tehnolo{ki sistem podolg period ne e soobrazen so promenite {to nastanaa vo op{testvoto i stopanstvoto. Ekonomski ne e razre{en i ima akumulirano finansiski problemi.
Osnovna pri~ina za vakvata sostojba vo Javnoto Pretprijatie "Makeodnski `eleznici" e drasti~no opadnatiot obem na rabota, poradi {to drasti~no se namaleni prihodite, {to krajno negativno se odrazuva na vkupnata ekonomska i finansiska sostojba.
Od 10.09.1993 godina Makedonski `eleznici (M@) se ~lenka na Zdru`enieto na evropskite `eleznici (UIC) so sedi{te vo Pariz.
So ~lenstvoto vo UIC, M@ se ~lenki na pove}e me|unarodni zdru`enija i organizacii od oblasta na me|unarodniot `elezni~ki soobra}aj, kade zemjite ~lenki vostanovuvaat pravila za funkcionirawe i razvoj na `elezni~kiot soobra}aj.
Trgnuvaj}i od re{enijata vo Ustavot na Republika Makedonija za garantirawe na slobodata na pazarot i pretpriemni{tvoto, pravoto na sopstvenost i ednakvata pravna polo`ba na site subjekti na pazarot, kako i me|unarodnoto zakonodavstvo, Direktivite na Evropskata Unija za razvoj na `elezni~kiot soobra}aj, nu`no se nametna potrebata od gradewe na nov zakonski koncept za vr{eweto na `elezni~kiot soobra}aj vo Republika Makedonija.
So Predlogot za donesuvawe Zakon za `eleznici se obezbeduva vnatre{niot i me|unarodniot `elezni~ki soobra}aj da se vr{at na na~in i pod uslovi propi{ani so Direktivite na EU, zasnovani na transparentni, nediskriminatorski i objektivni principi.
Na osnova napred iznesenoto se predlaga donesuvawe na nov Zakon za `eleznici.
III. OSNOVNI NA^ELA NA KOJ SE ZASNOVA ZAKONOT
· Transparentnost;
· Efikasnost vo vr{eweto na dejnosta `elezni~ki soobra}aj;
· Zakonitost vo vr{eweto na rabota;
· Seopfatnost vo organizirawe na `elezni~kiot soobra}aj;
· Liberalizacija vo davawe na uslugi za `elezni~ki prevoz;
· Odgovornost;
· Kompatibilnost so Evropskite standardi vo oblasta na `elezni~kiot soobra}aj.
IV. SODR@INA NA ZAKONOT
Sodr`ina na predlogot za donesuvawe na Zakonot za `eleznici gi opfa}a osnovnite odnosi {to so nego se ureduvaat i na~inot na nivnoto ureduvawe. Sodr`inata e dadena vo vid na predlog za donesuvawe na zakon.
SODR@INA NA
ZAKON ZA @ELEZNICI
I. OP[TI ODREDBI
^len 1
So ovoj Zakon se ureduva organizacijata na `elezni~kiot sistem, na~inot i uslovite za izvr{uvawe na `elezni~kiot prevoz, statusot na `elezni~kata infrastruktura i uslovite za pristap kon nea, obezbeduvawe na uslugi od poseben javen interes i ureduvaweto na `elezni~kiot prevoz.
^len 2
Oddelni izrazi upotrebeni vo ovoj zakon go imat slednoto zna~ewe:
1. “Bilten za mre`ata” e detalen prikaz na raspolo`ivata `elezni~ka infrastruktura namenet za `elezni~kite prevoznici {to sodr`i op{ti pravila, rokovi, postapki i kriteriumi vo vrska so odreduvaweto na nadomestokot za koristewe na `elezni~kata infrastruktura i kriteriumi za raspredelba na kapacitetite kako i drugi informacii za uslovite za pristap na `elezni~kata infrastruktura;
2. “Vle~no vozilo” e `elezni~ko vozilo so sopstven pogon (dizel lokomotivi, elektri~ni lokomotivi, parni lokomotivi, motorni koli i motorni vozila za posebni nameni);
3. “Vle~eno vozilo” e `elezni~ko vozilo nameneto za prevoz na patnici, baga` ili stoka (patni~ki tovarni koli, prikolki);
4. “Voz” e propi{ano sostavena i zakva~ena niza na `elezni~ki patni~ki i tovarni vagoni so edno vle~no vozilo ili so pove}e vle~ni vozila so sopstven pogon, samo vle~no vozilo so sopstven pogon i samo motorni koli;
5. “Vozdu{en pru`en prostor” e prostor nad pru`niot pojas vo visina od 12 odnosno 14 metri pri premin na dalnovod so napon pogolem od 220 KV, smetaj}i od gorniot rab na {inata;
6. “Vozen red” e akt na upravitelot na `elezni~kata infrastruktura so koj se utvrduva planiraniot soobra}aj na vozovite za javen prevoz na patnici i stoka kako i prevozot za sopstveni potrebi na `elezni~kata infrastruktura;
7. “Dozvola za prevoz” e javna isprava izdadena od nadle`en organ, so koja na pravno lice mu se potvrduva status na `elezni~ki prevoznik so pravo na izvr{uvawe na site ili posebni vidovi na prevoz;
8. “Dozvola za upravuvawe so `elezni~kata infrastruktura” e javna isprava izdadena od nadle`en organ, so koja na pravnoto lice mu se potvrduva deka gi ispolnuva propi{anite uslovi za upravuvawe i odr`uvawe na `elezni~kata infrastruktura;
9. “@elezni~ki sistem” go so~inuvaat `elezni~kiot prevoz i `elezni~kata infrastruktura;
10. "@elezni~ki prevoz" e dejnost {to opfa}a prevoz na patnici i stoka i/ili vle~a na vozovi;
11. “@elezni~ka infrastruktura” se sostoi od `elezni~kite prugi so goren i dolen stroj, objektite na prugite, `elezni~kite stanici, objektite na elektri~nata vle~a na vozovite, signalno sigurnosnite sistemi, telekomunikacionite i informacioni sistemi vo `elezni~kiot soobra}aj, zgradite, depoata i drugi grade`ni objekti na `elezni~kite stanici koi se vo funkcija na organizirawe, regulirawe na `elezni~kiot soobra}aj i odr`ubvawe na infrastrukturata, zemji{teto koe funkcionalno i pripa|a na prugata, slu`benite mesta i objektite;
12. “@elezni~ka pruga” e suvozemna {inska soobra}ajnica po koja se odviva prevoz na patnici i stoka so `elezni~ki vozila;
13.“@elezni~ka stanica” e slu`beno mesto na `elezni~ka pruga od koe se regulira soobra}ajot na sprotivni i posledovatelni vozovi i vo koe se vr{i vleguvawe i izleguvawe na patnici, kako i natovar i istovar na stoka;
14. “@elezni~ki pru`en pojas” e zemjen pojas od dvete strani na i pod trupot na prugata opredelen so investiciono tehni~ka i ekspropriaciona dokumentacija. Najmalata {iro~ina na `elezni~kiot pru`en pojas e po 1,0 metar od dvete strani na zemjiniot trup na prugata;
15. “@elezni~ka mre`a” e sevkupna `elezni~ka infrastruktura so koja upravuva upravitelot na infrastrukturata;
16.“@elezni~ko vozilo” e vozilo nameneto za dvi`ewe po `elezni~ka pruga (lokomotiva, motorna kola, patni~ki i tovarni koli, kako i `elezni~ki vozila za posebni nameni);
17.“Za{titen pojas na `elezni~ka pruga” e zamislen zemji{en pojas od dvete strani na prugata, {irok po 200 metri, smetaj}i od kraevite na pru`niot pojas;
18 .“Infrastrukturen kapacitet” e vkupniot broj na trasi na vozovi, {to go ovozmo`uva `elezni~kata infrastruktura, koi se koristat vrz osnova na vozen red;
19.“Industriska `eleznica” e `eleznica so koja pravnoto lice vo oblasta na soobra}ajot, industrijata, rudarstvoto, {umarstvoto i vo drugi oblasti na stopanstvoto prevezuva lica i stoka za sopstveni potrebi;
20“Industriski kolosek” e `elezni~ki kolosek koj se priklu~uva na `elezni~kata infrastruktura i slu`i za dostavuvawe i otpremawe na stoka za sopstvenikot, odnosno na nositelot na pravoto na koristewe na toj kolosek;
21. “Javen prevoz” e prevoz na patnici i/ili stoka dostapen za sekoj pod ednakvi uslovi, {to se vr{i vrz osnova na dogovor me|u prevoznikot i korisnikot na uslugite;
22. “Masa na voziloto po dol`inski metar” e masata na prazno ili na natovareno `elezni~ko vozilo, podelena so dol`inata na voziloto vo metri, merena od ~eloto do ~eloto na nezbienite odbivnici (odbivni uredi), odnosno avtomatski spojki iska`ana vo KN po dol`en metar;
23. “Manipulativna pruga” e del od `elezni~kata infrastruktura, koja slu`i za prevoz na stoka po potreba i bez utvrden red na vozewe;
24. “Me|unarodna grupacija” e sekoja asocijacija od najmalku dve `elezni~ki pretprijatija osnovani vo dve dr`avi so cel za davawe na me|unarodni `elezni~ki uslugi;
25.“Nesre}a” e vonreden nastan vo `elezni~kiot soobra}aj vo koj edno ili pove}e lica zaginale ili pote{ko se povredeni ili nastanala zna~itelna materijalna {teta ili nastanal pogolem prekin na `elezni~kiot soobra}aj;
26. “Osno optovaruvawe” e masta na prazno ili na natovareno `elezni~ko vozilo izrazena vo KN podeleno so brojot na oskite na voziloto;
27. “Odr`uvawe na `elezni~ka infrastruktura” e zbir od site dejstvija na tekovna i investiciona popravka na `elezni~kata infrastruktura;
28. “Prevoznik” e pravno lice so privaten ili javen status ~ija {to osnovna dejnost e davawe transportni uslugi na patnici i/ili stoka po pat na `eleznica, vrz osnova na dozvola za prevoz soglasno ovoj zakon;
29. “Prevoz za sopstveni potrebi” e prevozot na patnici i/ili stoka {to prevoznicite i drugi pravni i fizi~ki lica sopstvenici na `elezni~ki vozni sredstva, go vr{at za svoite potrebi;
30. “Paten premin” e mesto na vkrstosuvawe na `elezni~kata pruga so pat vo isto nivo;
31. “Rekonstrukcija na `elezni~ka pruga, objekt na pruga, postrojka, uredi na `elezni~ko vozilo” e prepravka so koja se menuvaat nejzinite osnovni konstruktivni i tehni~ki karakteristiki;
32. “Remont na `elezni~ka pruga” zna~i kompletna zamena na gorniot stroj na prugata ({ini, kolose~en pribor, pragovi, svrtnici, re{etawe i dopolna na zastorot), sanacija na dolniot stroj i drugo na postrojnite `elezni~ki prugi;
33.“Re{enie za bezbednost” e isprava izdadena od nadle`en organ so koja na prevoznikot, pretprijatieto mu se potvrduva ispolnetosta na propi{anite uslovi za bezbedno izvr{uvawe na `elezni~kiot soobra}aj;
34.“Re{enie za bezbednost za upravuvawe so `elezni~kata infrastruktura” e isprava izdadena od nadle`en organ so koja na javno pretprijatie ili drugo pravno lice mu se potvrduva deka gi ispolnuva propi{anite bezbednosni uslovi za upravuvawe i odr`uvawe na `elezni~kata infrastruktura;
35.“Slu`beno mesto na pruga” se mesta od koi se regulira `elezni~kiot soobra}aj (`elezni~ki stanici, krstosnici, soobra}ajni otpremi{ta, tovari{ta raspatnici, mesta za premin od dvokolose~na na ednokolose~na pruga i stojali{ta);
36.“Trasa” pretstavuva plan na soobra}aj na voz pome|u dve slu`beni mesta, vo predvideno vreme i pod to~no utvrdeni tehni~ko-tehnolo{ki uslovi na `elezni~kata infrastruktura;
37.“Upravitel na infrastruktura” e javno ili drugo pravno lice ovlasteno za upravuvawe i odr`uvawe so `elezni~kata infrastruktura;
II. ORGANIZACIJA NA @ELEZNI^KIOT SISTEM
^len 3
(1) @elezni~kiot sistem vo Republika Makedonija utvrden so ovoj zakon se temeli na na~eloto na odvojuvawe na `elezni~kiot prevoz od `elezni~kata infrastruktura.
(2) @elezni~kata infrastruktura e javno dobro nameneto za op{ta upotreba.
(3) @elezni~kata infrastruktura e sopstvenost na Republika Makedonija i na nea ne mo`at da se steknuvaat imotni prava.
(4) Upravuvaweto, izgradbata, rekonstrukcijata, remontot, odr`uvaweto, za{titata na `elezni~kata infrastruktura, organiziraweto i reguliraweto na `elezni~kiot soobra}aj i rakovodeweto so sistemite za regulirawe i bezbednost, kako dejnosti od javen interes gi vr{i Javno pretprijatie za `elezni~ka infrastruktura ili drugo pravno lice na na~in i pod uslovi utvrdeni so ovoj Zakon.
(5) @elezni~kiot prevozot na patnici i stoka, za javni ili sopstveni potrebi go vr{i pravno lice pod uslovi i na~in utvrdeni so ovoj zakon.
III. @ELEZNI^KI PREVOZ
^len 4
(1) @elezni~kiot prevozot e javen prevoz na patnici i stoka i prevoz za sopstveni potrebi.
(2) Javniot prevoz mo`e da bide me|unaroden ili vnatre{en soobra}aj i se izvr{uva spored pazarni uslovi i vrz osnova na dogovori za prevoz, osven ako so ovoj zakon ne e poinaku opredeleno.
(3) Javen `elezni~ki prevoz na patnici, koj se izvr{uva po objaven red na vozewe, mo`e da bide:
- gradski prevoz - za podra~je na gradot;
- prigradski prevoz - za po{iroko podra~je na gradot;
- regionalen prevoz - za podra~ja na pove}e op{tini.
^len 5
(1) @elezni~ki prevoznik mo`e da bide sekoe doma{no i stransko pravno lice koe ima dozvola za javen prevoz i re{enie za bezbednost.
(2) Prevoznik, vo smisla na ovoj zakon se smeta i me|unarodna grupacija.
1. Dozvola za javen prevoz
^len 6
(1) Dozvolata za javen prevoz (vo ponatamo{en tekst dozvola) na barawe na doma{no pravno lice ja izdava Ministerstvoto za transport i vrski.
(2) Za dobivawe na dozvolata od stav 1 od ovoj ~len, pravnoto lice mora da gi ispolnuva slednite uslovi:
1. Sedi{teto na pravnoto lice mora da e na teritorija na Republika Makedonija;
2. Da e registrirano vo soodveten registar za vr{ewe na dejnosta vo `elezni~kiot prevoz (so ili bez vle~a na vozovi ili samo za vle~a na vozovi);
3. Protiv nego da ne e pokrenata ili e vo tek ste~ajna postapka;
4. Odgovornoto lice ili ~len na organot na upravuvawe na pravnoto lice da ne e pravosilno osudeno ili da ne mu e izre~ena merka na bezbednost edna ili pove}e godini za krivi~no delo vo javnite finansii, platniot promet i stopanstvoto; krivi~no delo protiv op{tata sigurnost na lu|eto i imotot, krivi~ni dela protiv rabotnite odnosi, izbegnuvawe na carinski nadzor i nepla}awe na carina i drugi dava~ki koi se pla}aat vo carinskata postapka vo slu~ai koga prevoznikot bara dozvola za me|unaroden prevoz na stoka koja podle`i na carinska postapka, dodeka traat posledicite od presudata ili izre~enata merka na bezbednost;
5. Finansiski da e sposoben, {to zna~i svoite sega{ni i idni obvrski, pod normalni uslovi na rabotewe da mo`e da gi ispolnuva vo period od 12 meseci, iska`ani preku pismeni dokazi za ekonomskata i finansiskata sposobnost;
6. Vo raboten odnos da ima stru~ni rabotnici koi mo`at da obezbedat visok stepen na siguren prevoz so najmalku dva rabotnika po voz;
7. Da raspolaga so kvaliteten vozen park i druga soodvetna tehni~ka opremenost;
8. Da e osiguran vo osiguritelno dru{tvo i da prilo`i pismen dokaz za sposobnost za nadomestuvawe evenualnata {teta nastanata po osnov na odgovornost vo vr{eweto na negovata dejnost kon infrastrukturata, korisnicite na prevoznite uslugi, treti lica i okolinata, vo soglasnost so zakon i drugi propisi, kako i me|unarodni dogovori koi ja obvrzuvaat Republika Makedonija.
(3)Uslovite utvrdeni so stav 2 od ovoj ~len poblisku gi propi{uva ministerot za transport i vrski.
(4)Na sekoe pravno lice koe podnelo barawe i koe gi ispolnuva uslovite od stav 2 na ovoj ~len }e mu se izdade dozvola za javen prevoz.
(5) Dozvolata od stav 1 od ovoj ~len ne e dovolen uslov za prevoznikot da ima pravo na pristap na `elezni~ka infrastruktura.
(6)Prevoznikot mora vo sekoe vreme da gi ispoluva uslovite od stav 2 od ovoj ~len, osven vo slu~aite ako so ovoj zakonot poinaku ne e opredeleno.
(7) Na~inot na davawe i odzemawe na dozvola za javen prevoz, formata i sodr`inata na obrazecot na dozvolata, formata, sodr`inata i na~inot na vodewe na registarot za izdadeni i odzemeni dozvoli kako i visinata na nadomestokot za izdaveweto na dozvolata gi propi{uva ministerot za transport i vrski.
^len 7
(1) Dozvolata se izdava na rok od 5 godini so mo`nost za prodol`uvawe najdolgo do 20 godini.
(2) Vo slu~aj na prodol`uvawe na va`nosta na dozvolata soglasno na stav 1 na ovoj ~len, prevoznikot mora da doka`e deka i ponatamu gi ispolnuva uslovite od ~len 6, stav 2 od ovoj zakon.
(3) Za promenite vo odnos na va`nosta na dozvolata Ministerstvoto za transport i vrski e dol`no da gi izvesti site dr`avi so koi Republika Makedonija ima sklu~eno me|unaroden dogovor za me|usebno priznavawe na dozvoli.
^len 8
(1)Ako se utrvdi deka prevoznikot ne gi ispolnuva uslovite od ~len 6 stav 2, to~ka 5 od ovoj zakon, pod uslov da ne e zagrozena bezbednosta na `elezni~kiot prevoz, Ministerstvoto za transport i vrski }e mu naredi na prevoznikot odreden rok koj ne mo`e da bide podolg od 6 meseci od denot na dostavuvaweto na naredbata, za da gi odstrani nedostatocite.
(2) Dozvolata se odzema trajno ako:
1. Prevoznikot prestane da gi ispolnuva nekoi od uslovite od ~len 6 stav 2, osven uslovite od to~ka 5 na ovoj zakon;
2. Ako vo rokot od stavot 1 na ovoj ~len prevoznikot ne gi otstrani nedostatocite vo pogled na finansiskata sposobnost soglasno stav 1 na ovoj ~len.
^len 9
(1) Ako prevoznikot ne zapo~ne so dejnosta za koja dobil dozvola vo rok od 6 meseci od denot na izdavawe na dozvolata, ili zapo~nal, a ne ja vr{i dejnosta podolgo od 6 meseci, ministerot za transport i vrski mu ja odzema dozvolata so re{enie.
(2) Po isklu~ok, na barawe na prevoznikot, ministerot za transport i vrski mo`e da odobri prekin na dejnosta za period podolg od 6 meseci, ako toa stane neophodno so ogled na okolnostite i specifikite na prevozot koj go izvr{uva prevoznikot.
(3)
Ako prvoznik, ~ija {to dozvola bila odzemena soglasno stav 1 na ovoj ~len, podnese novo barawe i doka`e deka gi ispolnuva propi{anite uslovi, na prevoznikot mo`e da mu se izdade nova dozvola.
^len 10
(1)Prevoznikot e dol`en vo rok od 30 dena da gi prijavi na Ministerstvoto za transport i vrski statusnite promeni, kako i sekoja promena na faktite i okolnostite od zna~ewe za izvr{uvawe na dejnosta, odnosno izdavawe na dozvolata.
(2)Po priemot na prijavata od stav 1 na ovoj ~len Ministerstvoto za transport i vrski, vo zavisnost od goleminata i zna~eweto na nastanatite promeni, odlu~uva dali prevoznik treba da podnese novo barawe za da mu bide izdadena nova dozvola.
(3)Ako Ministerstvoto za transport i vrski utvrdi deka promenite od stav 1 na ovoj ~len se od takvo zna~ewe da baraat izdavawe nova dozvola, do nejzinoto izdavawe prevoznikot mo`e da prodol`i da gi izvr{uva onie prevozni uslugi i vo obem, dozvoleni so prethodno izdadenata dozvola, osven vo slu~ai na odzemawe na prethodno izdadenata dozvola poradi zagrozuvawe na bezbednosta na soobra}ajot.
(4)Protiv re{enieto na Ministerstvoto za transport i vrski za izdavawe ili odzemawe na dozvola mo`e da se podnese `alba do Komisija za re{avawe vo upravna postapka vo vtor stepen od oblasta na transportot i vrskite i `ivotnata sredina pri Vladata na Republika Makedonija vo rok od 15 dena od denot na priemot na re{enieto.
^len 11
(1)Na teritorijata na Republika Makedonija se priznavaat i dozvoli izdadeni na prevoznici od nadle`ni organi na drugi dr`avi vo soglasnost so me|unarodnite dogovori za me|usebno priznavawe na dozvolite.
(2)Vo slu~aj na somnenie deka prevoznikot, koj ima dozvola od nadle`no telo na druga dr`ava, ne gi ispolnuva uslovite za vr{ewe na dejnosta za koja ja dobil dozvolata, Ministerstvoto za transport i vrski bez odlagawe }e go izvesti nadle`noto telo na drugata dr`ava koe ja izdalo dozvolata.
2. Uslovi za bezbednost
^len 12
(1) Za izvr{uvawe na prevozot na prugite na `elezni~kata mre`a na Republika Makedonija, pokraj dozvolata od ~len 6 na ovoj zakon, prevoznikot (doma{en i stranski) mora da gi ispolnuva uslovite za bezbednost, poradi bezbedno izvr{uvawe na `elezni~kiot soobra}aj na oddelni `elezni~ki prugi ili na `elezni~kata mre`a.
(2)Ispolnuvaweto na uslovite za bezbednost na doma{en i stranski prevoznik se doka`uva so re{enie za bezbednost koe go izdava Ministerstvoto za transport i vrski na barawe na prevoznikot.
(3)Re{enieto od stav 2 na ovoj ~len se izdava za vreme od 2 godini i mora da se obnovuva sekoja vtora godina.
(4)Za da dobie re{enie za bezbednost prevoznikot mora da gi ispolnuva slednite uslovi:
1. tehni~kite uslovi i uslovite za soobra}aj propi{ani za izvr{uvawe na uslugi vo `elezni~kiot prevoz;
2. persona lot koj e vraboten za organizirawe, upravuvawe i/ ili pratewe na vozovite mora da bide soodvetno stru~no osposoben za da gi primenuva soobra}ajnite pravila za bezbeden `elezni~ki soobra}aj;
3. `elezni~kite vozila koi }e se koristat za izvr{uvawe na prevozot na prugite na `elezni~ka mre`a vo Republika Makedonija, mora da gi ispolnuva site uslovi za bezbednost propi{ani so koi se ureduva bezbednosta na `elezni~kiot soobra}aj vo Zakonot za bezbednost na `elezni~kiot soobra}aj;
4. tehni~ki uslovi za za{tita od bu~ava i za{tita na `ivotna sredina.
(5)Uslovite od stav 4 od ovoj ~len poblisku gi propi{uva ministerot za transport i vrski.
(6)Na~inot na davawe i odzemawe na re{enieto za bezbednost, formata i sodr`inata na obrazecot na re{enieto, formata, sodr`inata i na~inot na vodewe na registarot za izdadeni i odzemeni re{enija kako i visinata na nadomestokot za izdaveweto na re{enieto gi propi{uva ministerot za transport i vrski.
(7)Ako pri vr{ewe na inspekciski nadzor, inspektorot utvrdi deka nastanale okolnosti poradi koi imatelot na re{enieto za bezbednost pove}e ne gi ispolnuva uslovite od stav 4 od ovoj ~len, Ministerstvoto za transport i vrski so re{enie }e go ukine re{enieto za bezbednost.
(8) Ako pri vr{ewe na inspekciski nadzor, inspektorot utvrdi odredeni nepravilnosti, koi ne se od bitno zna~ewe za bezbednosta na `elezni~kiot soobra}aj, nadle`niot inspektor i drugi ovlasteni dr`avni slu`benici so re{enie }e naredat nivno otstranuvawe i }e odredat rok vo koj imatelot na re{enieto za bezbednost e dol`en da gi otstrani.
(9)Ako imatelot na re{enieto za bezbednost ne gi otstrani utvrdenite nepravilnosti vo predvideniot rok, Ministerstvoto za transport i vrski }e donese re{enie so koe re{enieto za bezbednost }e go ukine.
(10)Protiv re{enieto na ministerot za transport i vrski od stav 2, 7 i 9 na ovoj ~len, mo`e da se podnese `alba do Komisija za re{avawe vo upravna postapka vo vtor stepen od oblasta na transportot i vrskite i `ivotnata sredina pri Vladata na Republika Makedonija vo rok od 15 dena, denot na priemot na re{enieto.
(11) @albata podnesena protiv ukinuvaweto na re{enieto od stav 7 i 9 od ovoj ~len ne go odlaga izvr{uvaweto na re{enieto.
^len 13
(1) Pravnite lica koi vr{at prevoz za sopstveni potrebi mora da imat re{enie za bezbednost.
(2) Odredbite od ~lenot 12 od ovoj zakon se primenuvaat i na pravnite lica koi vr{at prevoz za sopstveni potrebi.
IV. @ELEZNI^KA INFRASTRUKTURA
^len 14
(1)@elezni~kata infrastruktura gi opfa}a: `elezni~kite prugi so goren i dolen stroj, `elezni~kite stanici, objektite, postrojkite i uredite na prugite, sistemi za elektrifikacija, signalno-sigurnosni sistemi, telekomunikaciski i informativni sistemi vo `elezni~kiot soobra}aj, zgradite, depoata i drugite grade`ni objekti na `elezni~kite stanici koi se vo funkcija na organizirawe, regulirawe na `elezni~kiot soobra}aj i odr`uvawe na infrastrukturata, zemji{teto koe funkcionalno pripa|a na i pod prugata i objektit `elezni~kiot pru`en pojas kako i vozdu{niot prostor nad prugata vo visina od 12 m, odnosno 14 m. nad gornata ivica na {inata, kaj dalnovodi so napon preku 220 KV.
(2)Sostavnite delovi na `elezni~kata infrastruktura od stav 1 na ovoj ~len, podetalno }e gi odredi so svoj akt ministerot za transport i vrski.
1. Upravuvawe so `elezni~kata infrastruktura
^len 15
(1) Upravuvaweto so `elezni~kata infrastruktura e dejnost od javen interes.
(2) Dejnosta od stav 1 od ovoj ~len ja vr{i upravitelot na infrastruktura.
(3) Upravitelot na infrastrukturata:
· go organizira i regulira `elezni~kiot soobra}aj;
· obezbeduva pristap i koristewe na `elezni~kata infrastruktura na site prevoznici za `elezni~ki prevoznici koi gi ispolnuvaat uslovite propi{ani so ovoj Zakon;
· go organizira javniot prevoz i prevozot za sopstveni potrebi;
· planira izgradba, rekonstrukcija, remont, odr`uvawe i za{tita na `elezni~kata infrastruktura;
· vr{i modernizacija, odr`uvawe i za{tita na `elezni~kata infrastruktura, pru`nite vozila i ma{ini;
· prevzema merki za za{tita od bu~ava i za{tita na `ivotna sredina;
- vr{i i drugi aktivnosti {to se vo funkcija na dejnosta.
(4)Za upravuvawe so `elezni~kata infrastruktura, upravitelot na infrastrukturata, mora da ima dozvola upravuvawe so `elezni~ka infrastruktura i re{enie za bezbednost za upravuvawe so `elezni~kata infrastruktura.
(5)Za da dobie dozvola za upravuvawe so `elezni~kata infrastruktura, upravitelot na infrastrukturata mora da gi ispolnuva uslovite od ~len 6 stav 2 to~kite 1, 3, 4 i 5 od ovoj Zakon.
(6) Javnoto pretprijatie za `elezni~ka infrastruktura od ~len 3 stav 4 se semeta deka gi ispolnuva uslovite od stav 5 na ovoj ~len.
(7)Za da dobie re{enie za bezbednost za upravuvawe so `elezni~kata infrastruktura, upravitelot na infrastrukturata mora:
- da gi ispolnuva soodvetni tehni~ki uslovi i uslovite za organizirawe i regulirawe na `elezni~kiot soobra}aj;
· `elezni~kata infrastruktura so koja upravuva da gi zadovoluva propi{anite uslovi so Zakonot za bezbednost na `elezni~kiot soobra}aj i drugite propisi;
· vraboteniot personal da gi ispolnuva uslovite vo pogled na sposobnosta za organizirawe i regulirawe na `elezni~kiot soobra}aj, kako i za izgradba, rekonstrukcija, remont, modernizacija i odr`uvawe na `elezni~kata infrastruktura.
(8) Uslovite od stav 6 na ovoj ~len poblisku gi propi{uva ministerot za transport i vrski vo soglasnost so ministerot za `ivotna srdeina i prostorno planirawe.
(9) Obrazecot na dozvolata i obrazecot na re{enieto za bezbednost od stav 4 od ovoj ~len poblisku gi propi{uva ministerot za transport i vrski.
^len 16
Upravitelot na infrastrukturata mo`e da ostvaruva me|unarodna sorabotka, ~lenuva vo specijalizirani me|unarodni organizacii i mo`e da otvori svoi pretstavni{tva vo stranstvo.
^len 17
(1) Upravitelot na infrastruktura e dol`en da obezbedi postojan, neprekinat i kvaliteten pristap na `elezni~kata infrastruktura i drugite sredstva za rabota vo `elezni~kiot soobra}aj, kako i organizirawe i regulirawe na bezbeden `elezni~ki soobra}aj. Vo izvr{uvaweto na svoite funkcii, upravitelot mo`e ovie funkcii da gi dade da gi vr{at drugi izveduva~i, ako smeta deka toa e tehni~ki i finansiski opravdano.
(2)Upravitelot na infrastrukturata mo`e da go prekine pristapot na `elezni~kata infrastruktura ili na del od `elezni~kata infrastruktura, poradi nerentabilnost.
(3)@elezni~kata pruga ili nejzin del na koj poradi nerentabilnost }e se prekine pristapot od stav 2 od ovoj ~len, upravitelot na infrastrukturata mo`e da ja preuredi vo manipulativna pruga ili za drugi nameni i da gi propi{e uslovite za koristewe.
(4) Soglasnost za prekinot na pristapot od stav 2 od ovoj ~len i za preureduvawe na `elezni~kata vo manipulativna pruga ili pruga za druga namena dava Ministerstvoto za transport i vrski.
(5) Upravitelot na Infrastrukturata e dol`en da mu dostavi re{enie za prekin na pristapot od stav 2 od ovoj ~len, na `elezni~kite prevoznici, najdocna {est meseci pred predvideniot datum za prekin na prevozot.
(6) Upravitelot na infrastrukturata, so vr{eweto na dejnosta e dol`en da se gri`i za za{tita na `ivotnata sredina i prirodata vo soglasnost so Zakonot za `ivotna sredina i drugi propisi od oblasta na `ivotnata sredina.
(7) Upravitelot na infrastrukturata e odgovoren za {tetata koja }e se napravi na korisnicite na prevozot, `elezni~ki prevoznici, i na drugite pravni i fizi~ki lica zaradi neizvr{uvawe na obvrskite od stav 4 od ovoj ~len spored op{tite propisi za nadomest na {teta.
(8)Ako Ministerstvoto za transport i vrski nedade soglasnost od stav 4 od ovoj ~len, Vladata na Republika Makedonija e dol`na da go obe{teti upravitelot na infrastrukturata od finansiskite zagubi nastanati od obvrskata do nivoto na tro{ocite za odr`uvawe na infrastrukturata.
2. Izgradba, rekonstrukcija i remont na
`elezni~kata infrastruktura
^len 18
(1) Pod izgradba na `elezni~kata infrastruktura, vo smisla na ovoj Zakon, se podrazbira izgradba na nova `elezni~ka pruga na nova trasa, kako i izgradba na telekomunikacioni, signalno-sigurnosni, elektro-vle~ni, elektro-energetski i drugi postrojki i uredi, zgradi i objekti na nova pruga i na postojnite prugi.
(2) Odredbite od ovoj zakon, so koi se ureduva izgradbata na `elezni~kata infrastruktura va`at i za rekonstrukcijata na `elezni~kata infrastruktura.
(3) @elezni~kata infrastruktura se proektira, gradi, rekonstruira, remontira, opremuva i odr`uva, taka {to da odgovara na svojata namena, potrebite za bezbednosta na soobra}ajot i za{titata na `ivotnata sredina i prirodata, vo soglasnost so ovoj Zakon i drugi propisi kako i utvrdenata prevozna i propusna mo} na `elezni~kata pruga, brzinata na vozovite, osnoto optovaruvawe i masata na tovarnite vozila po dol`inski metar.
(4) @elezni~kite prugi {to slu`at za me|unaroden soobra}aj mora da gi ispolnuvaat uslovite utvrdeni so me|unarodnite dogovori koi ja obvrzuvaat Republika Makedonija.
^len 19
(1) @elezni~kata infrastruktura se proektira i gradi vrz osnova na uslovite utvrdeni so ovoj zakon, pobliskite propisi doneseni vrz osnova na ovoj zakon kako i normativite i standardite koi se odnesuvaat na `elezni~kata infrastruktura.
(2) Proektiraweto i gradeweto na `elezni~kata infrastruktura gi propi{uva ministerot za transport i vrski, vo soglasnost so ministerot za `ivotna sredina i prostorno planiraewe.
^len 20
(1) Pri izgradba ili rekonstrukcija na `elezni~ka pruga, investitorot e dol`en na svoj tro{ok da gi izmesti instalaciite (cevkovodi, vodovodi, elektri~ni telefonski i telegrafski vozdu{ni linii, podzemni kabli i drugi sli~ni instalacii i uredi), odnosno da gi prilagodi kon nastanatite promeni.
(2) Investitorot e dol`en vo rok od 60 dena pred otpo~nuvawe na rabotite da gi izvesti imatelite na instalaciite.
(3) Investitorot e dol`en da mu ovozmo`i na imatelot na instalaciite uvid vo dokumentacijata potrebna za izmestuvawe na instalaciite.
^len 21
(1) @elezni~kite prugi, spored namenata i obemot na soobra}ajot, stopanskoto zna~ewe ili zna~eweto {to go imaat za vnatre{niot i me|unarodniot soobra}aj, se glavni `elezni~ki prugi i ostanati prugi.
(2) Vladata na Republika Makedonija na predlog na ministerot za transport i vrski ja utvrduva mre`ata na glavni `elezni~ki prugi, i ostanatite `elezni~ki prugi, nivnata klasifikacija, kako i oznakite.
(3)Glavni `elezni~ki prugi se prugite {to se rasporedeni vo me|unarodnata `elezni~ka mre`a na evropskite prugi i po koja minuvaat pove}e od 30 000 vozovi godi{no.
(4) Ostanatite `elezni~ki prugi se prugite {to ne se opfateni vo mre`ata na magistralnite `elezni~ki prugi.
(5) Upravitelot na infrastrukturata i drugite pravni lica se dol`ni za `elezni~kite prugi i postrojkite, objektite i uredite na prugata da vodat evidencija i drugi tehni~ki podatoci {to se od zna~ewe za bezbednosta na `elezni~kiot soobra}aj na na~in utvrden so propis {to go donesuva ministerot za transport i vrski.
^len 22
(1) Za vreme na i po kompletnata ili delumna izgradba ili rekonstrukcija na `elezni~kite prugi i postrojkite, objektite i uredite na prugata vo celost i vo faza vo koja mo`at da se vklu~at vo soobra}aj se vr{i tehni~ki pregled so koj se utvrduva dali gi ispolnuvaat propi{anite uslovi, tehni~kite normativi i drugite uslovi {to moraat da gi ispolnuvat vo pogled na tehni~ko-tehnolo{koto edinstvo vo `elezni~kiot soobra}aj.
(2) Tehni~kiot pregled na `elezni~kite prugi i postrojki, objektite i uredite na prugata go vr{i Ministerstvoto za transport i vrski.
(3) @elezni~kite prugi i postrojkite, objektite i uredite na prugite mo`at da se predadat vo upotreba samo vrz osnova na re{enie izdadeno od Ministerstvoto za transport i vrski.
^len 23
Me|usebnoto vkrstuvawe na `elezni~kite prugi i vkrstosuvawe na `elezni~kata pruga so drug vid na pruga (so pruga na industriska `eleznica, so industriski kolosek, so tramvajska pruga i sli~no) voobi~aeno mora da bide na razli~iti nivoa, osven ako so odvojuvaweto na nivo se poka`e kako neekonomi~no i ako so toa ne se naru{uva bezbednosta na `elezni~kiot soobra}aj.
^len 24
(1) Ako `elezni~kata pruga treba da se izmesti zaradi gradewe na drug objekt (javen pat, aerodrom, hidroakumulacija, energetski objekti, rudnik i sli~no) delot na `elezni~kata pruga koj se izmestuva mora da bide izgraden so elementi koi odgovaraat na taa kategorija na `elezni~kata pruga bez ogled na stvarnata sostojba vo koja se nao|ala vo momentot na izmestuvawe.
(2) Tro{ocite za izmestuvaweto na `elezni~kata pruga od stav 1 na ovoj ~len gi snosi investitorot na objektot zaradi ~ija izgradba se vr{i izmestuvawe na `elezni~kata pruga.
^len 25
Ako do vkrstuvawe na `elezni~ka pruga i javen pat, odnosno nekategoriziran pat dojde poradi izgradba na nova `elezni~ka pruga ili po barawe na op{tinata, odnosno gradot Skopje i drugo pravno lice, tro{ocite za izgradba za nadvoznici, podvoznici, odnosno paten premin, tro{ocite za postavuvawe na uredite i napravite i drugite tro{oci za obezbeduvawe na bezbeden i nepre~en soobra}aj na patniot premin gi snosi investitorot na novata `elezni~ka pruga.
^len 26
(1) Izveduvawe na rabotite na remont na `elezni~kata pruga se vr{i vrz osnova na tehni~ka dokumentacija pri {to treba da se obezbedi remont na `elezni~kata pruga najmalku na nivo na standardi i normi so koi istata e proektirana.
(2) Soglasnost na tehni~kata dokumentacija za izveduvawe na remont na `elezni~kata pruga dava ministerot za transport i vrski.
(3) Na~inot, dinamikata i uslovite na remontot, kako i tehni~ki pregled na izvedenite raboti gi opredeluva upravitelot na infrastrukturata.
3. O d r ` u v a w e
^len 27
(1) @elezni~kite prugi i postrojkite, objektite i uredite moraat da se odr`uvaat (tekovno i investiciono) vo sostojba {to obezbeduva bezbeden soobra}aj i da bidat redovno pregleduvani.
(2) Upravitelot na infrastrukturata i drugite pravni lica {to vr{at odr`uvawe, kontrola i redovni pregledi na `elezni~kite prugi, na postrojkite, objektite i uredite na niv moraat da gi ispolnuvaat uslovite od ~len 6, stav 2 to~ka 1, 3, 4, 5 od ovoj zakon, za vr{ewe na tie raboti, kako i da vodat smetka za toa deka tehni~kite instalacii i proceduri za odr`uvawe ne smeat da gi nadminat dozvolenite nivoa na bu~ava vo odnos na `ivotnata sredina.
(3) Na~inot na odr`uvaweto, kontrolata i povremenite pregledi na `elezni~kite prugi i na postrojkite, objektite i uredite, {to treba da gi ispolnuva upravitelot na infrastrukturata i drugite pravni lica na koi im e dovereno vr{eweto na rabotite od stav 2 na ovoj ~len poblisku gi propi{uva ministerot za transport i vrski.
^len 28
(1) Na mestata na vkrstosuvawe na kategoriziran i nekategoriziran javen pat so `elezni~ka pruga, odr`uvaweto na kolosekot, drugite postrojki i uredi {to mu slu`at na `elezni~kata pruga, kolovozot na patot na rastojanie od 3 metri od osovinata na kolosekot od dvete strani, soobra}ajnata signalizacija na `elezni~kata pruga i patot, postavuvaweto i odr`uvaweto na napravite i uredite {to im slu`at na patot i na `elezni~kata pruga, kako i obezbeduvawe na preglednosta na patniot premin go vr{i upravitelot na `elezni~kata infrastruktura.
(2) Odr`uvaweto na drugite delovi od patot na rastojanie pogolemo od 3 metri od osovinata na kolosekot, od dvete strani na patniot premin i signalizacijata na patot gi odr`uva pravnoto lice koe upravuva so patot na na~in koj ovozmo`uva bezbeden i nepre~en `elezni~ki soobra}aj.
^len 29
(1)Sredstvata za pokrivawe na tro{ocite od ~len 28 stav 1 od ovoj zakon se obezbeduvaat od Fondot za magistralni i regionalni pati{ta na Republika Makedonija soglasno so godi{na programa za opremuvawe, odr`uvawe i za{tita na patnite premini, {to ja donesuva upravitelot na infrastrukturata soglasno ovoj zakon i Zakonot za javnite pati{ta.
(2)Tro{ocite za odr`uvawe na drugite delovi na patot od ~len 28 stav 2 na ovoj zakon gi obezbeduva pravnoto lice koe upravuva so patot.
^len 30
(1) Ako pravno lice koristi isklu~itelno ili prete`no nekategoriziran pat, tro{ocite za odr`uvawe na kolovozot i obezbeduvawe na bezbeden i nepre~en soobra}aj na patniot premin se na tovar na pravnoto lice.
(2) Ako industriski kolosek ili industriska pruga se vkrstuva so ulica vo naseleno mesto, tro{ocite za odr`uvawe na kolovozot i obezbeduvawe na bezbeden i nepre~en soobra}aj se na tovar na sopstvenikot na industriskiot kolosek ili industriskata pruga.
^len 31
(1)Ako patniot premin se zamenuva so nadvoznik, odnosno podvoznik ili se ukinuva zaradi prenaso~uvawe na patniot soobra}aj, tro{ocite za izvr{enata izmena zaradi toa na `elezni~kata pruga i patot ako poinaku ne e dogovoreno se na tovar na:
1. Upravitelot na infrastrukturata ako taa promena e uslovena prete`no za potrebite na `elezni~kiot soobra}aj;
2. Pravnoto lice koe upravuva so patot ako taa promena e prete`no uslovena za potrebite na patniot soobra}aj; i
3. Ako izmenata od stav 1 od ovoj ~len e uslovena za potrebite na odredeno pravno lice koe isklu~itelno go koristi patot, tro{ocite za ovie izmeni na patot se na tovar na pravnoto lice.
(2)Vo slu~ai na site drugi promeni, vo vrska so vkrstuvaweto, vklu~uvaj}i go prilagoduvaweto i podobruvaweto na bezbednosta, tro{ocite za izmena na `elezni~kata pruga i patot se na tovar na upravitelot na infrastrukturata, odnosno pravnoto lice koe upravuva so patot podednakvo, na potrebite na `elezni~kiot i patniot soobra}aj koj gi uslovile tie promeni, dokolku poinaku ne e dogovoreno.
4. Za{tita na `elezni~kata infrastruktura
^len 32
(1) Rabotite na za{titata na `elezni~kite prugi, objekti, uredite, postrojkite, opremata i drugo, gi vr{i upravitelot na infrastrukturata.
(2) Pod raboti na za{tita od stav 1 na ovoj ~len se podrazbira prezemwe merki potrebni za spre~uvawe na nedozvoleni dejstvija i otstranuvawe na posledicite od nedozvoleno izvr{enite dejstvija na `elezni~kata pruga, vo trupot na `elezni~kata pruga, pru`niot i za{titniot pojas, na objektite, postrojkite, opremata na pru`niot i za{titniot pojas i drugo, kako i poveduvawe postapka za vra}awe na uzurpirano zemji{te od pru`niot pojas pred nadle`en organ.
(3) Za nedozvolenite dejstvija {to se izveduvaat vo trupot na `elezni~kata pruga, pru`niot i za{titniot pojas, se izvestuva Dr`avniot inspektorat za transport.
(4)Izvr{itelot na nedozvolenite dejstvija po naredba na inspektorot za `elezni~ka infrastruktura e dol`en vedna{ da gi otstrani posledicite od nedozvoleno izvr{enite dejstvija.
(5) Dokolku posledicite od nedozvolenite dejstvija ne bidat otstraneti od izvr{itelot, na smetka na izvr{itelot od stav 4 na ovoj ~len }e gi otstrani upravitelot na infrastrukturata.
(6) Na~inot na vr{ewe na rabotite na za{titata na `elezni~kata infrastruktura go propi{uva ministerot za transport i vrski.
^len 33
(1) Telefonski, telegrafski i drugi kablovski vodovi, nisko naponski elektri~ni vodovi, odnosno vodovi za napojuvawe, kanalizacija, vodovodi, toplovodi, cevkovodi i drugi sli~ni uredi mo`at da se postavuvaat vo pru`en i za{titen pojas po podneseno barawe i samo pod uslovi i na~in utvrdeni so soglasnost {to ja izdava upravitelot na infrastrukturata.
(2) Tro{ocite od stav 1 na ovoj ~len se na tovar na podnositelot na baraweto.
(3) Upravitelot na infrastrukturata mo`e da pobara od sopstvenikot na instalaciite i uredite od stavot 1 na ovoj ~len, da gi preuredi ili premesti koga toa e potrebno zaradi obnovuvawe ili rekonstrukcija, remont na `elezni~kata infrastruktura ili zaradi sproveduvawe na merki za za{tita na `elezni~kata infrastruktura i `elezni~kiot soobra}aj.
(4) Tro{ocite za preureduvawe ili premestuvawe na instalaciite gi snosi sopstvenikot na instalaciite.
(5) Upravitelot na infrastruktura mo`e da go odbie baraweto za izdavawe soglasnost od stavot 1 na ovoj ~len, ako so nivnoto postavuvawe bi se o{tetila `elezni~kata infrastruktura ili bide zagrozena bezbednosta na `elezni~kiot soobra}aj, ako postavuvaweto bitno vlijae na odr`uvaweto na `elezni~kata infrastruktura ili bi bila onevozmo`ena nejzina rekonstrukcija.
^len 34
Rabotite na za{tita na `elezni~kite prugi i objektite na niv, kako i za redovnosta i bezbednosta na soobra}ajot ili drugi aktivnosti na `elezni~kata pruga, pru`niot i za{titniot pojas mo`at da se vr{at so soglasnost na upravitelot na infrastrukturata.
^len 35
(1) Vo za{titniot pojas na `elezni~kata pruga mo`at da se gradat zgradi i drugi objekti i da se postavuvat postrojki i uredi pod slednive uslovi:
1. Vo naseleni mesta, planinski ili mo~uri{ni tereni, ili drugi mesta, kade {to terenskite uslovi go baraat toa, mo`e da se odobri otvorawe na rudnici, kamenolomi, izgradba na objekti za proizvodstvo na var, tuli, podigawe industriski zgradi, postrojki i drugi sli~ni objekti vo za{titniot pojas pokraj `elezni~kata pruga, ako zemji{teto na koe se nao|aat ovie postrojki se nao|a na podra~jeto koe organot na op{tinata go opredelil za izgradba na objekti i postrojki, no ne poblisku od 50 metri smetaj}i od oskata na krajnite koloseci.
2. Vo naseleni mesta i na zemji{teto od to~ka 1 na ovoj ~len, mo`e da se odobri izgradba na stanbeni, delovni, pomo{ni i sli~ni zgradi, kopawe bunari, rezervoari, septi~ki jami i sli~no, podigawe elektri~ni dalnovodi vo za{titniot pojas pokraj `elezni~kata pruga, no ne poblisku od 25 metri smetaj}i od oskata na krajnite koloseci.
3. Vo pru`niot i za{titen pojas i na objektite na `elezni~kata infrastruktura mo`at da se postavuvaat natpisi i reklamni panoa na oddale~enost od najmalku 7 metri od krajnata to~ka na pru`niot pojas, so prethodno odobrenie od upravitelot na infrastrukturata.
(2) Odobrenieto od stav 1, od ovoj ~len go izdava upravitelot na infrastrukturata.
(3) Tro{ocite za izdavawe na soglasnosta od ~len 33 stav 1 od ovoj zakon i odobrenieto od stav 2 na ovoj ~len, gi snosi podnositelot na baraweto.
(4) Odredbite od ovoj ~len za izgradba na objekti vo za{titniot pojas ne se odnesuvaat na naselenite mesta od gradski karakter, za koi postojat urbanisti~ki planovi i odluki so koi se utvrduvaat uslovite i re`imot za gradba.
^len 36
(1) Upravitelot na infrastrukturata e dol`en na mestata na odronuvawe, na mestata na poroi, mesta izlo`eni na re~na erozija i na mestata izlo`eni na zavejuvawe od silni vetrovi, na koi mo`e da dojde do popre~uvawe ili do zagrozuvawe na `elezni~kiot soobra}aj, samostojno ili zaedno so drugo pravno lice, navreme da gi prezemat potrebnite merki na tehni~ka i fizi~ka za{tita na `elezni~kite prugi i na objektite na prugata od elementarni nepogodi zaradi obezbeduvawe bezbedno odvivawe na `elezni~kiot soobra}aj.
(2) Upravitelot na infrastrukturata vo slu~aite od stav 1 na ovoj ~len ima pravo bez odobrenie da postavuva i odr`uva privremeni za{titni napravi i privremeno da smestuva materijal i drugi sredstva vo za{titniot pru`en pojas, ako e toa potrebno zaradi prezemawe merki za obezbeduvawe na bezbedno odvivawe na `elezni~kiot soobra}aj, odnosno za vospostavuvawe na `elezni~kiot soobra}aj.
(3) Koga }e prestanat pri~inite od stav 1 na ovoj ~len, upravitelot na infrastrukturata e dol`en od za{titniot pru`en pojas da gi otstrani privremenite za{titni napravi, materijalot i drugite sredstva {to gi ostavile pri prezemaweto na merkite za obezbeduvawe bezbeden soobra}aj, odnosno za vospostavuvawe na `elezni~kiot soobra}aj, da ja vospostavi porane{nata sostojba i da plati nadomest za koristewe na zemji{teto.
^len 37
(1) Na mestata kade `elezni~kata pruga pominuva niz {umi ili pokraj {umi, odnosno zemji{te zasadeno so zemjodelski kulturi koi se lesno zapalivi, upravuva~ot na {umata ili zemji{teto dol`en da prevzeme propi{ani merki za za{tita od po`ar na `elezni~kiot pru`en pojas, kako i merki za za{tita od po`ar na `elezni~kite vozila.
(2) Korisnicite, odnosno sopstvenicite na {umi i zemji{te od stav 1 od ovoj ~len, dol`ni se vo pojas vo {irina od 10 metar vo {umi da gi otstranuvaat suvite drvja, grmu{ki i lisja, a vo pojas vo {irina od 5 metri na drugo zemji{te blagovremeno da gi otstranuvaat suvite i zapalivi rastenija i da prevzemat drugi merki za za{tita od po`ar.
^len 38
Pri ~istewe na sneg od nadvoznici nad elektrificirani `elezni~ki prugi mora da se obezbedi mehani~ka za{tita od obru{uvawe na snegot na kontaktnata mre`a.
^len 39
(1) Vo pru`niot pojas mo`e da se gradat samo objekti i postrojki koi slu`at na `elezni~kata infrastruktura.
(2) Po isklu~ok od stav 1 od ovoj ~len vo pru`niot pojas mo`at so prethodna soglasnost od upravitelot na infrastrukturata da se gradat objekti i postrojki na drugi pravni lica {to slu`at za tovarawe ili istovarawe na stoki za prevoz vo `elezni~kiot soobra}aj.
(3) Upravitelot na infrastrukturata vodi evidencija za: sostojbite na `elezni~kite prugi, geometriskite karakteristiki na prugata i pru`niot pojas, zemji{niot katastar, karakteristikite na terenot od interes za za{tita na prugata, instalaciite vo i na trupot na prugata i pru`niot pojas, opremata na prugata i pru`niot pojas, opremata na prugata so soobra}ajnata signalizacija, telekomunikaciskite uredi, kontaktnata mre`a, za{titnite ogradi, patnite premini i drugi podatoci, kako i za promena na ovie podatoci.
(4) Na~inot na vodewe na evidencijata i koristeweto na podatocite od stav 3 od ovoj ~len go propi{uva ministerot za transport i vrski.
5. Industriska `eleznica i industriski kolosek
^len 40
(1) Odredbite od ovoj zakon za izgradba, rekonstrukcija, remont, odr`uvawe i za{tita na `elezni~kata infrastruktura se odnesuvaat za industriska `eleznica i industriski kolosek.
(2) Prugata na industriska `eleznica ili industriski kolosek mo`e da bide priklu~ena na `elezni~kata infrastruktura.
(3) Pravno ili fizi~ko lice mo`e da ima industriski kolosek priklu~en na `elezni~kata infrastruktura, kako i industriski koloseci, postrojki, uredi i objekti na tie koloseci, `elezni~ki vozni sredstva i drugi sredstva izgradeni po posebni normativi i standardi.
(4) Priklu~uvaweto na industriska `eleznica od stav 2 od ovoj ~len i industriski koloseci od stav 3 na ovoj ~len se ureduva so dogovor me|u upravitelot na infrastrukturata i pretprijatieto, pravnoto ili fizi~ko lice ~ija {to industriska `eleznica, odnosno industriski kolosek e priklu~en.
(5) Pravno ili fizi~ko lice sopstvenik na industriskiot kolosek dol`en e da donese akt za uslovite na izgradba, rekonstrukcija, remont, odr`uvawe i za{tita na industriskiot kolosek, `elezni~kite vozni sredstva i drugi sredstva izgradeni po posebni tehni~ki normativi i standardi, kako i za organizirawe i regulirawe na `elezni~kiot soobra}aj na industriskiot kolosek, so prethodno obezbedeno odobrenie od Ministerstvoto za transport i vrski.
6. Pristap do `elezni~kata infrastruktura
^len 41
(1) Prevoznik koj ima dozvola za javen prevoz i re{enie za bezbednost, mo`e da vr{i uslugi vo javniot prevoz na `elezni~kata infrastruktura, pod uslov na prevoznik da mu e obezbeden pristap do nea.
(2) Pristap na `elezni~kata infrastruktura na prevoznicite koi gi ispolnuvaat uslovite propi{ani so ovoj zakon, odobruva upravitelot na infrastrukturata.
(3) Za pristap na `elezni~kata infrastruktura, prevoznicite sklu~uvaat dogovor so upravitelot na infrastrukturata.
(4) Dogovorot za pristap na `elezni~kata infrastruktura mora da bide nediskriminatorski i vo soglasnost so odredbite od ovoj zakon.
(5) So dogovorot za pristap na `elezni~kata infrastruktura od stav 3 od ovoj ~len se ureduvaat me|usebnite prava i obvrski me|u prevoznicite i upravitelot na infrastrukturata vo odnos na dodelenite infrastrukturni kapaciteti, visinata na nadomestokot za koristewe na `elezni~kata infrastruktura, kako i drugi pra{awa vo vrska bezbednosta na prevozot i za{titata na okolinata.
7. Nadomestok za koristewe na `elezni~kata infrastruktura
^len 42
(1) Za koristewe na `elezni~kata infrastruktura prevoznikot pla}a nadomestok. Visinata na nadomestokot ja odreduva i napla}a upravitelot na infrastrukturata.
(2) Na visinata na nadomestokot od stav 1 od ovoj ~len soglasnost dava Vladata na Republika Makedonija, na predlog na ministerot za transport i vrski
(3) Sredstvata od naplata na nadomestokot se prihod na upravitelot na infrastrukturata.
(4) Elementite za odreduvawe na visinata na nadomestokot za koristewe na `elezni~kata infrastruktura moraat da bidat ednakvi za site prevoznici i nediskriminatorski.
(5) Upravitelot na infrastrukturata mo`e spogodbeno so upravitelite na infrastrukturata na drugi dr`avi da utvrdi zaedni~ka ramka za odreduvawe na nadomestokot, po~ituvaj}i ja nezavisnosta na upravuvawe so infrastrukturata od strana na upravitelot.
(6) Visinata na nadomestokot za koristeweto na infrastrukturata se utvrduva vrz osnova na ostvarenite kilometri na vozot, sostavot na vozot, masata i brzinata na vozot, osnoto optovaruvawe, vremeto na koristewe na infrastrukturata i drugi posebni barawa.
(7) Upravitelot na infrastrukturata e dol`en pri odreduvaweto na nadomestokot za koristewe na infrastrukturata da primeni takov na~in na presmetuvawe so koj na razli~nite nositeli na dozvoli koi izvr{uvaat uslugi od ist vid, }e im obezbedi ednakov i nediskriminatorski nadomestok.
(8)Ako Vladata na Republika Makedonija pobara od upravitelot na infrastrukturata da ja odredi visinata na nadomestokot za koristewe na `elezni~kata infrastruktura za poseben slu~aj pod prifatenata ramka za presmetka na vakvite nadomestoci, Vladata na Republika Makedonija e dol`na da go nadomesti namaleniot iznos za nadomestokot za koristewe na `elezni~kata infrastruktura.
8. Raspredelba na infrastrukturnite kapaciteti
^len 43
(1) Barawe za dodeluvawe na infrastrukturen kapacitet, imaat pravo da podnesat prevoznicite i me|unarodnite grupacii (vo ponatamo{niot tekst: “Podnositeli na barawe”).
(2) Uslovite koi moraat da gi ispolnuvaat podnositelite na barawata za dodeluvawe na infrastrukturen kapacitet gi odreduva upravitelot na infrastrukturata i istite moraat da bidat soodvetni, jasno odredeni i nediskriminatorski.
(3) So uslovite od stav 2 od ovoj ~len treba da bidat ostvareni o~ekuvanite prihodi od koristeweto na infrastrukturnite kapaciteti.
(4) Uslovite od stav 2 od ovoj ~len se utvrduvaat vo Biltenot za mre`ata {to go izdava upravitelot na infrastrukturata kako del od principite za raspredelba na infrastrukturnite kapaciteti.
(5) Raspredelbata na infrastrukturnite kapaciteti ja vr{i upravitelot na infrastrukturata, vodej}i smetka za vidot i obemot na prevozot, iskoristenosta na `elezni~kata infrastruktura, finansiskite i delovni sposobnosti na prevoznikot, dopolnitelnite uslugi {to gi dava upravitelot vo vrska so vr{eweto na prevozot na infrastrukturniot kapacitet, kako i dejnosta od poseben dr`aven interes vo javniot prevoz.
(6) Dodeleniot infrastrukturen kapacitet, prevoznikot ne smee da go prenese na drug prevoznik.
(7) Sekoja trgovija so infrastrukturnite kapaciteti e zabraneta i ima za posledica isklu~uvawe na prevoznikot od ponatamo{ni raspredelbi na kapacitetite.
(8) Pravo na koristewe na infrastrukturnite kapaciteti vo vid na trasa na voz se odobruva na podnositelite na baraweto po pravilo edna{ godi{no i toa vo periodot na va`ewe na eden vozen red. Vo slu~aj na vonredni barawa na prevoznikot za dodeluvawe na kapacitet vo vreme na va`ewe na vozniot red (ad hoc), upravitelot na infrastrukturata mo`e da gi ispolni takvite barawa pod uslov da raspolaga so dovolno slobodni kapaciteti, po principot "prv dojden - prv koristen".
(9) Upravitelot na infrastrukturata i podnositelite na baraweto mo`at da sklu~at ramkoven dogovor za koristewe na kapacitetite na soodvetnata `elezni~ka infrastruktura i na rok podolg od periodot na va`ewe na eden vozen red, pod uslov da takviot dogovor ne isklu~uva odnapred koristewe na soodvetnata infrastruktura od strana na ostanatite podnositeli na barawe i za drugi uslugi.
(10) Upravitelot na infrastkruktura mo`e so drugi upraviteli na infrastruktura me|usebno da se dogovori i da odredi ramka i postapka na raspredelba na infrastrukturni kapaciteti, istovremeno po~ituvaj}i ja nezavisnosta na upravuvawe so infrastrukturata od strana na upravitelot na infrastrukturata.
(11) Pri raspredelba na infrastrukturni kapaciteti na pove}e od edna mre`a, upravitelot na infrastrukturata mora da sorabotuva so upravitelite na infrastruktura na drugi dr`avi za da se ovozmo`i ravnopravno u~estvo i raspredelba na infrastrukturni kapaciteti, zaradi organizirawe na me|unarodni trasi na vozovi.
(12) Podnositelite na barawata mo`at da podnesat barawe za dodeluvawe infrastrukturni kapaciteti koi proa|aat niz pove}e od edna `elezni~ka mre`a.
(13) Baraweto od stav 9 od ovoj ~len se podnesuva na eden od upravitelite na infrastkruktura, a koj vo ime na podnositelot na baraweto e ovlasten da gi pobara kapacitetite na infrastrukturata od ostanatite upraviteli na infrastrukturata na koi se odnesuva baraweto.
9. Bilten za `elezni~kata mre`a
^len 44
(1) Upravitelot na infrastrukturata donesuva i objavuva bilten za `elezni~kata mre`a, {to mo`e da se nabavi so pla}awe na nadomestok.
(2) Nadomestokot od stav 1 na ovoj ~len ne smee da bide pogolem od tro{ocite za objavuvawe.
(3) Zadol`itelnata sodr`ina na sekoj bilten za `elezni~kata mre`a se sostoi od pregled na `elezni~kata infrastruktura koja e na raspolagawe na prevoznicite, informacii za uslovite za pristap na predmetnata `elezni~ka infrastruktura i raspredelbata na kapacitetite, kako i principite na odreduvawe na nadomestokot za koristewe na `elezni~kata infrastruktura.
(4) Biltenot za `elezni~kata mre`a mora redovno da se dopolnuva so novi podatoci, a po potreba mo`e i da se menuva.
(5) Biltenot za `elezni~kata mre`a se objavuva javno ili veb-strana ili mediumi ili dneven pe~at vo najmalku dva dnevni vesnka najdocna ~etiri meseci pred krajniot rok za podnesuvawe na baraweto za dodeluvawe na infrastrukturnite kapaciteti, utvrden od strana na upravitelot na infrastrukturata.
10. Postapka na usoglasuvawe na raspredelbata
na infrastrukturnite kapaciteti
^len 45
(1) Pri raspredelbata na infrastrukturnite kapaciteti upravitelot na infrastrukturata e dol`en, ako za toa postoi mo`nost, da gi ispolni site barawa za infrastrukturnite kapaciteti vklu~uvaj}i gi i `elezni~kite pravci koi ne pominuvaat samo niz edna `elezni~ka mre`a.
(2) Vo slu~aj na preopteretenost na infrastrukturata, upravitelot na infrastrukturata mo`e vo postapkata na raspredelba na kapacitetite i usoglasuvawata so vozniot red, vrz osnova na temelna analiza na kapacitetite da gi odredi prioritetite pri raspredelbata. Upravitelot na infrastrukturata so predlog na vozeniot red dol`en e da gi zapoznae site zainteresirani prevoznici i od niv da bara pismeno da se proiznesat po predlogot.
(3)Rokot za proiznesuvaweto po predlog vozniot red ne mo`e da bide podolg od eden mesec od denot na dostavuvaweto. Pri usoglasuvaweto na predlog vozniot red so barawata na zainteresiranite prevoznici, upravitelot na infrastrukturata ima pravo da predlo`i drug infrastrukturen kapacitet razli~en od pobaraniot.
(4)Prioritetite od stav 2 od ovoj ~len poblisku gi propi{uva Vladata na Republika Makedonija, po predlog na ministerot za transport i vrski.
11. Vozen red
^len 46
(1)Prevozot na patnici i stoki se vr{i vo soglasnost so vozen red odnapred utvrden od upravitelot na infrastrukturata.
(2)Vozniot red za javen prevoz na patnici i negovite izmeni se objavuvaat vo sredstvata za javno informirawe ili na drug na~in pred negovo vleguvawe vo sila.
(3)Prevoznicite koi vr{at javen prevoz dol`ni se da se pridr`uvaat na objaveniot vozen red, osven vo slu~aj na promenite na soobra}ajot koi se nastanati poradi elementarni nepogodi i `elezni~ki nesre}i, pri {to e nastanato pogolemo o{tetuvawe na `elezni~kata infrastruktura.
12. Regulatorno telo
^len 47
Za obezbeduvawe na otvoreno i nediskriminatorno vr{ewe na dejnostite vo `elezni~kiot prevoz, koi se vr{at kako uslugi vo javniot prevoz so poseben zakon }e se osnova regulatorno telo.
13. Planirawe na izgradba, rekonstrukcija, modernizacija, remont iodr`uvawe na `elezni~kata infrastruktura
^len 48
(1) Planovite za izgradba na nova pruga, kako i rekonstrukcija, modernizacija, remont i odr`uvawe na postojanata `elezni~ka infrastruktura, se ureduvaat so pomestuva~ka i dinami~ka nacionalna programa za `elezni~ka infrastruktura koja se donesuva za period od pet godini (vo ponatamo{en tekst nacionalna programa).
(2)Nacionalnata programa ja donesuva Sobranieto na Republika Makedonija, na predlog na Vladata na Republika Makedonija, po donesuvawe na Fiskalnata strategija na Republika Makedonija.
(3)Nacionalnata programa od stav 2 na ovoj ~len na predlog na Vladata na Republika Makedonija ja revidira sekoja godina Sobranieto na Republika Makedonija so izzemawe na izminatata godina i dodavawe na edna godina pove}e.
(4)So nacionalnata programa se utvrduvaat najva`nite zada~i za izgradba, rekonstrukcija, modernizacija, remont i odr`uvawe na `elezni~kata infrastruktura, nivnata golemina, dinamika na realizacija na prioritetite, kako i visinata i izvorite na finansiskite sredstva potrebni za izvr{uvawe na zada~ite.
(5)Na utvrduvaweto na visnata na Buxetskoto finasirawe na planovite od stav 1 od ovoj ~len, soodvetno se primenuvaat propisite koj se odnesuvaat na izgotvuvawe na godi{niot Buxet na Republika Makedonija.
(6) Vrz osnova na usvoenata nacionalna programa upravitelot na infrastrukturata, so soglasnost so ministerot za transport i vrski, izrabotuva godi{en plan za izgradba, rekonstrukcija, modernizacija, remont i odr`uvawe na `elezni~kata infrastruktura, ~ija izrabotka mora da bide vremenski usoglasena so rokovite za izrabotka i donesuvawe na buxetot na Republika Makedonija.
(7)Za ostvaruvawe na godi{niot plan, Ministerstvoto za transport i vrski vrz osnova na izve{tajot na upravitelot na infrastrukturata, podnesuva izve{taj do Vladata na Republika Makedonija.
13. Koncesija
^len 49
(1) Koncesija mo`e da se dade za:
1. Gradewe na nova `elezni~ka infrastruktura;
2. Upravuvawe so del ili so celata postojna `elezni~ka infrastruktura soglasno ovoj zakon;
(2)Koncesijata za upravuvawe so del od postoe~kata `elezni~ka infrastruktura se dava na predlog na ministerot za transport i vrski ili na predlog na upravitelot na infrastrukturata odobren od ministerot za transport i vrski koga ovaa koncesija e ekonomski opravdana.
(3)Koncesijata mo`e da se dade na doma{no i stransko pravno i fizi~ko lice (koncesioner), koi imaat kapital i koi raspolagaat so kadrovski potencijal i oprema za uspe{no izvr{uvawe na rabotite koi se predmet na koncesijata.
(4) Za dodeluvawe koncesija od stav 1 to~ka 2 od ovoj ~len, podnositelot na baraweto mora da ima dozvola za upravuvawe so `elezni~kata infrastruktura i re{enie za bezbednost.
(5) Odluka za davawe na koncesija od stav 1 na ovoj ~len donesuva Vladata na Republika Makedonija.
(6) Davaweto na koncesija se vr{i vo soglasnost so ovoj zakon i Zakonot za koncesii.
(7) Za dodelenata koncesija se pla}a nadomestok vo visina i na na~in utvrden soglasno Zakonot za koncesii.
^len 50
(1) Koncesijata za izgradba na nova `elezni~ka infrastruktura, se dava na rok koj nemo`e da bide podolg od 50 godini od po~etokot na koncesijata.
(2) Koncesijata za upravuvawe na del od postoe~kata infrastruktura se dava na rok koj nemo`e da bide podolg od 20 godini.
^len 51
(1) Me|usebnite prava i obvrski na Vladata na Republika Makedonija i koncesionerite se ureduvaat so dogovor za koncesija.
(2) So dogovorot od stav 1 od ovoj ~len pokraj drugoto se opredeluvaat uslovite i pod koi se dava koncesijata, na~inot na pla}awe na nadomestokot kako i negoviot iznos.
^len 52
Koncesionerot e dol`en `elezni~kata pruga ili objekt na prugata da gi proektira, izgradi i dade vo upotreba, odnosno da gi koristi soglasno so propisite, normativite i standardite za vakov vid objekti vo Republika Makedonija.
^len 53
Pravata i obvrskite utvrdeni so ovoj zakon i propisite doneseni vrz osnova na ovoj zakon vo odnos na odr`uvawe, za{titata i nadzorot na `elezni~kata infrastruktura i sproveduvaweto na merkite za bezbednost na `elezni~kiot soobra}aj va`at i za koncesionerot.
^len 54
Koncesijata prestanuva da va`i na na~in i pod uslovi predvideni vo Zakonot za koncesii i drugi slu~ai predvideni so dogovorot za koncesija.
15. Odzemawe na statusot na dobro od op{t interes za Republikata
^len 55
(1) Na delot na `elezni~kata infrastruktura za koj ne postoi op{t interes i interes za korisnicite na uslugite vo javniot prevoz ili na koj trajno prestanal javniot prevoz, mo`e da mu se odzeme statusot na dobro od op{t interes za Republikata.
(2) Odluka za traen prestanok na javniot prevoz i odzemaweto na statusot na op{to dobro od stav 1 na ovoj ~len, na predlog na Vladata na Republika Makedonija, donesuva Sobranieto na Republika Makedonija.
(3) Vladata na Republika Makedonija mo`e delot na `elezni~kata infrastruktura, na koj e odzemen statusot na dobro od op{t interes od stav 1, da go prenese na drug korisnik ili da go ovlasti upravitelot na infrastrukturata za prevzemawe pravni raboti za negoviot ponatamo{en status i namena pod uslovi utvrdeni so odlukata od stav 2 od ovoj ~len.
16 Finansirawe na `elezni~kata infrastruktura
^len 56
(1)Finansiraweto na `elezni~kata infrastruktura se vr{i spored godi{nata programa, soglasno ~len 48, stav 5 od ovoj Zakon.
(2)Sredstvata za finansirawe na izgradba na `elezni~kata infrastruktura se obezbeduvaat od:
1.Sredstva obezbedeni od Buxetot na Republika Makedonija za tekovnata godina;
2. Krediti i zaemi;
3. Drugi izvori.
(3) Sredstvata za finansirawe na rekonstrukcijata, remontot, odr`uvaweto i za{titata na `elezni~kata infrastruktura se obezbeduvaat od:
1. Nadomestok za koristewe na `elezni~ka infrastruktura;
2. 0,3% od planiranite dano~ni prihodi vo centralniot Buxet na Republika Makedonija;
3. Sredstva obezbedeni od Buxetot na Republika Makedonija za tekovnata godina;
4. Buxetite na edinicite na lokalnata samouprava za finansirawe na uslugi od poseben dr`aven interes vo `elezni~kata infrastruktura;
5. Del od od vlo`uvawe na doma{ni i stranski lica;
6. Sredstva od drugi izvori.
(4)Namenata na sredstvata i na~inot na nivnoto koristewe se utvrduvaat so godi{nata programa od ~len 48 stav 5 od ovoj Zakon.
V. USLUGI OD POSEBEN DR@AVEN INTERES
VO @ELEZNI^KIOT PREVOZ NA PATNICI
^len 57
(1) So cel da se ostvari posebniot dr`aven interes, vo `elezni~kiot prevoz na patnici vo Republika Makedonija kade prihodot ostvareni od transportnite uslugi nemo`e da gi pokrie tro{ocite, kako i za da se zgolemi sposobnosta na prevoznicite vo `elezni~kiot prevoz na patnici da bidat konkurentni so drugite vidovi prevoz, Vladata na Republika Makedonija ili edinicite na lokalna samouprava, }e gi odredat takvite uslugi i za toa pismeno }e go informiraat Ministerstvoto za transport i vrski.
(2) Obezbeduvawe na sredstvata za namenata od stav 1 od ovoj ~len }e se izvr{i od Buxetot na Republika Makedonija i/ili buxetite na edinicite na lokalnata samouprava spored slednive kriteriumi:
· Postoewe na poseben dr`aven interes
· Dostapnost na drug vid na soobra}aj
· Politika na dr`avata vo odnos na cenata na bileti za patni~ki `elezni~ki prevoz
· Vlo`uvawa vo bezbednosta na `elezni~kiot soobra}aj.
^len 58
(1) Ministerstvoto za transport i vrski, preku javno naddavawe, go izbira prevoznikot koj }e gi izvr{uva uslugite od ~len 57 od ovoj zakon.
(2) Izbraniot prevoznik }e sklu~iuva dogovor za period od najmalku pet godini so Vladata na Republika Makedonija ili gradona~alnicite na op{tinite odnosno gradona~alnikot na Grad Skopje. Dogovorot }e mu obezbedi na izbraniot prevoznik kompenzacija vrz osnova na presmetki dogovoreni so dogovorot.
(3) Ako na javnoto naddavawe od stav 1 od ovoj ~len ne se izbere prevoznik i ne se sklu~i dogovor, ministerot za transport i vrski mo`e da sklu~i dogovor direkno so odreden prevoznik, koj gi ispolnuva uslovite propi{ani so zakon. Dogovorot }e mu obezbedi na izbraniot prevoznik kompenzacija vrz osnova na presmetki dogovoreni so dogovorot.
^len 59
(1) Po isklu~ok na ~len 57 od ovoj Zakon, ako Vladata na Republika Makedonija utvrdi obvrska prevoznik da vr{i prevoz na patnici i stoka po povlasteni ceni za takvite prevozi na prevoznikot }e mu se nadomesti razlikata do polnata cena na ~inewe.
^len 60
Sredstvata za nadomest na del od tro{ocite na prevoznici, od ~len 57 od ovoj Zakon, se obezbeduvaat od Buxetot na Republika Makedonija, odnosno od Buxetot na edinicite na lokalnata samouprava.
VI. DOL@NOSTI NA [TRAJKUVA^KIOT ODBOR
I RABOTNICITE ZA VREME NA [TRAJK
^len 61
(1)Za vreme na {trajkot, {trajkuva~kiot odbor i rabotnicite koi u~estvuvaat vo {trajkot se dol`ni da obezbedat neophodno nivo na procesot na rabota so koe nema da se zagrozi `ivotot, zdravjeto, ekonomskata i socijalnata sigurnost na gra|anite i neophodnoto odvivawe na stopanskite i drugi dejnosti na zemjata, odnosno za vreme na {trajkot morat da soobra}aat slednive vozovi koi:
· prevezuvaat `ivotni;
· prevezuvat sve`i proizvodi;
· prevezuvaat opasni materii i predmeti;
· soobra}aat vo me|unarodniot soobra}aj;
· prevezuvaat surovini, repromaterijali i pogonski materijali koi se neophodni za odvivawe na stopanskite i drugi dejnosti na zemjata;
· po eden par vozovi vo lokalniot patni~ki soobra}aj na site relacii.
(2) [trajkuva~kiot odbor i rakovodnoto lice na upravitelot na infrastrukturata i rakovodnoto lice na prevoznikot gi odreduvaat rabotnicite koi {to }e gi izvr{uvaat rabotite od stav 1 od ovoj ~len.
(3) Neobezbeduvaweto na neophodnoto nivo na procesot na rabota vo smisol na ovoj ~len pretstavuva pote{ka povreda na rabotnata obvrska.
VII. NADZOR
^len 62
Nadzor nad zakonitosta na rabotata na upravitelot na infrastrukturata i prevoznicite i drugite pravni lica {to vr{at `elezni~ki soobra}aj vr{i Ministerstvoto za transport i vrski.
^len 63
Inspekciski nadzor nad primenata na odredbite na ovoj zakon i propisite {to se odnesuvaat na `elezni~kiot soobra}aj vr{i Dr`avniot inspektorat za transport (vo ponatamo{niot tekst: Inspektorat).
^len 64
(1) Inspekciskiot nadzor se vr{i preku inspektori za:
· `elezni~ka infrastruktura;
· vle~a na vozovi i vozni sredstva;
· `elezni~ki soobra}aj i prevoz;
· signalno-sigurnosni,telefonsko-telegrafski i elektrotehni~ki postrojki.
(2)Za inspektor za infrastruktura mo`e da se nazna~i lice so visoka stru~na podgotovka, diplomiran grade`en in`ener – soobra}ajna nasoka, so najmalku tri godini rabotno iskustvo vo strukata.
(3)Za inspektor za vle~a na vozovi i vozni sredstva mo`e da se nazna~i lice so visoka stru~na podgotovka diplomiran elektro-tehni~ki ili ma{inski in`ener, so najmalku tri godini rabotno iskustvo vo strukata.
(4)Za inspektor za `elezni~ki soobra}aj i prevoz mo`e da se nazna~i lice so visoka stru~na podgotovka diplomiran soobra}aen in`ener – nasoka za `elezni~ki soobra}aj i transport, so najmalku tri godini rabotno iskustvo vo strukata.
(5)Za inspektor za signalno-sigurnosni, telefonsko-telegrafski i elektro-tehni~ki postrojki mo`e da se nazna~i lice so visoka stru~na podgotovka diplomiran elektro-tehni~ki in`ener so najmalku tri godini rabotno iskustvo vo strukata.
^len 65
(1)Inspektorot e ovlasten:
1. Da naredi privremeno otstranuvawe na tehni~kite i drugi nedostatoci, odnosno privremeno isklu~uvawe od soobra}aj `elezni~ki vozila ako postoi opasnost so nivnata upotreba da se zagrozi bezbednosta na `elezni~kiot soobra}aj;
2. Privremeno da go otstrani od rabotnoto mesto `elezni~kiot rabotnik koj neposredno u~estvuva vo vr{eweto na soobra}ajot, ako ne gi ispolnuva propi{anite zdravstveni i stru~ni uslovi za samostojno vr{ewe na rabotite na svoeto rabotno mesto ili ako na rabotnoto mesto se nao|a podolgo od propi{anoto rabotno vreme;
3. Da naredi otstranuvawe na nepravilnostite vo vr{eweto na `elezni~kiot soobra}aj i vr{eweto na toj soobra}aj da se usoglasi so propisite, a po potreba da go opredeli na~inot za otstranuvawe na utvrdenite nepravilnosti;
4. Da naredi zapirawe na rabotite {to se izveduvaat na `elezni~ka pruga i vo za{titniot pojas na `elezni~kata pruga ako se utvrdi deka postoi opasnost so tie raboti da se zagrozi bezbednosta na soobra}ajot;
5. Da naredi zapirawe na rabotite {to se izveduvaat vo za{titniot pojas na `elezni~kata pruga ako tie se izveduvaat bez odobrenie za gradewe;
6. Da ja pregleda tehni~kata dokumentacija vo vrska so izgradbata, rekonstrukcijata, remontot i odr`uvaweto na `elezni~kite prugi;
7. Da gi pregleda rabotite na izgradbata, rekonstrukcijata, remontot, odr`uvaweto i za{titata na `elezni~kite prugi i objektite na prugite;
8. Da naredi ru{ewe na objekt ili negov del {to se gradi vo za{titniot pojas, sprotivno na ovoj zakon;
9. Da ja proveri ispolnetosta na uslovite za upravuvawe so `elezni~kata infrastruktura;
10. Da ja proveri ispolnetosta na uslovite za prevoz na patnici i stoka vo `elezni~kiot soobra}aj;
11. Da go proveri izvr{uvaweto na prevozot na patnici i stoka vo `elezni~kiot soobra}aj na na~in i pod uslovi predvideni so ovoj Zakon i propisi so koi se ureduva bezbednosta na `elezni~kiot soobra}aj;
12. Da proveri dali pravilno i redovno se sproveduva utvrdeniot i objaveniot vozen red vo `elezni~kiot soobra}aj.
(2) Ako `elezni~kata pruga ne e vo takva sostojba {to na nea mo`e da se vr{i bezbeden soobra}aj, inspektorot }e naredi vedna{ da se prezemat merki za obezbeduvawe na soobra}ajot, a po potreba }e go zabrani i privremeno soobra}ajot na `elezni~kata pruga, odnosno na zagrozenata delnica od `elezni~kata pruga.
^len 66
Pravnite i fizi~kite lica koi na `elezni~kata pruga ili vo neposredna blizina na `elezni~kata pruga izveduvaat ili vr{at raboti, dol`ni se na inspektorot da mu ovozmo`at vr{ewe na inspekcija, da mu dadat potrebni objasnuvawa i da mu ja stavat na uvid potrebnata tehni~ka dokumentacija.
^len 67
(1) Inspektorot rabotite na inspekcijata gi vr{i samostojno i donesuva re{enie vo ramkite na ovlastuvawata opredeleni so ovoj Zakon.
(2)Protiv re{enieto na inspektorot mo`e vo rok od osum dena od denot na priemot na re{enieto da se podnese `alba do ministerot za transport i vrski.
(3)@albata od stav 2 od ovoj ~len ne go odlaga izvr{uvaweto na re{enieto, ako toa go bara itnosta na merkite odredeni vo re{enieto.
^len 68
(1)Inspektorot ima legitimacija.
(2)Na~inot na izdavaweto i odzemaweto na legitimacijata, formata, sodr`inata, obrazecot i amblemot na legitimacijata, go propi{uva ministerot za transport i vrski.
^len 69
Upravitelot na infrastruktura i prevoznicite dol`ni se na Dr`avniot inspektorat, na negovo barawe, da mu dostavuvaat izve{taj za sostojbata na `elezni~kite prugi i `elezni~kite vozila.
VIII. KAZNENI ODREDBI
^len 70
(1) So pari~na kazna od 100.000,00 denari do 300.000,00 denari }e se kazni za prekr{ok pravno lice ako:
1. Vr{i javen prevoz na patnici i stoka bez dozvola za prevoz (~len 6);
2. Vr{i javen prevoz na patnici i stoka bez re{enie za bezbednost (~len 12);
3. Vr{i prevoz za sopstveni potrebi bez re{enie za bezbednost (~len 13);
4. Proektira, gradi, remontira i opremuva `elezni~ka infrastruktura {to ne odgovara na potrebite na bezbednosta na soobra}ajot i za{titata na `ivotnata sredina i prirodata (~len 18 stav 3);
5. Vo pru`niot i za{titniot pojas vr{i postavuvawe na vodovodni, kanalizacioni, elektri~ni, telefonski i telegrafski vodovi, bez soglasnost za izvr{uvawe na tie raboti (~len 33 stav 1);
6. Vr{i trgovija so infrastrukturni kapaciteti (~len 43 stav 7);
(2) So pari~na kazna od 30.000,00denari do 50.000,00 denari }e se kazni za prekr{ok od stav 1 od ovoj ~len odgovorno lice vo pravnoto lice,.
(3) So pari~na kazna od 10.000,00 denari do 30.000,00 denari, fizi~ko lice }e se kazni za prekr{ok od stav 1 to~ka 4, 5 i 6 od ovoj ~len.
^len 71
(1)So pari~na kazna od 30.000,00 denari do 100.000,00 denari }e se kazni za prekr{ok pravno lice ako:
1. Ako vo utvrdeniot rok ne gi otstrani nedostatocite (~len 8);
2.Ako vo utvrdeniot rok ne gi prijavi statusnite promeni, promena na faktite i okolnostite od zna~aj na izvr{uvawe na dejnosta (~len 10, stav 1);
3.Izgraduva i rekonstruira `elezni~ka infrastruktura bez odobrenie (~len 19 stav 1);
4.Predade vo soobra}aj `elezni~ka pruga i postrojka, objekt i ured na prugata bez re{enie za upotreba (~len 22 stav 3);
5.Me|usebno vkrstuvawe na `elezni~ki prugi i vkrstuvawe na `elezni~ka pruga so druga pruga (industriska `eleznica, industriski kolosek, tramvajska pruga i sl.), izvr{i sprotivno na ~len 24 od ovoj Zakon;
6.Izveduva raboti na remont na `elezni~ka pruga bez tehni~ka dokumentacija i soglasnost na tehni~ka dokumentacija (~len 26 stav 1 i 2);
7.Ne ja organizira i trajno ne ja vr{i kontrolata na sostojbata i odr`uvaweto na `elezni~kite prugi, postrojkite, objektite, uredite i opremata na tie postrojki (~len 27 stav 1);
8.Ne vr{i raboti na za{tita na `elezni~kata pruga, objektite, uredite, postrojkite i opremata, soglasno so ~lenot 32 stav 1 i 2 od ovoj Zakon;
9.Ne prezema potrebni merki za tehni~ka i fizi~ka za{tita na `elezni~kata pruga i na objektite na prugata (~len 36 stav 1);
10. Ne se pridr`uva kon utvrdeniot vozen red (~len 46 stav 3);
11.Prenesuvawe na dodelen infrastrukturen kapacitet na drug prevoznik (~len 47 stav 6).
(2)So pari~na kazna od 10.000,00 denari do 35.000,00 denari za prekr{ok od stav 1 od ovoj ~len }e se kazni odgovornoto lice vo pravnoto lice.
^len 72
(1) So pari~na kazna od 20.000,00 denari do 50.000,00 denari }e se kazni za prekr{ok pravno lice ako:
1.Ne postapi soglasno so ~len 20 od ovoj Zakon;
2.Ne vodi evidencija i drugi tehni~ki podatoci od zna~ewe za bezbednosta na `elezni~kiot soobra}aj (~len 21 stav 5);
3.Pri vkrstuvawe na `elezni~ka pruga i pat vo isto nivo ne gi odr`uva patnite premini (~len 28 stav 1);
4.Izveduva raboti ili drugi aktivnosti na `elezni~kata pruga i pru`niot pojas bez soglasnost (~len 34);
5.Vo za{titniot pojas na `elezni~kata pruga gradi zgradi i objekti ili postavuva postrojki i uredi sprotivno na ~len 35 na ovoj Zakon;
6.Ne postapi soglasno so ~len 36 stav 3 od ovoj Zakon;
7.Gradi objekti i postrojki na pru`niot pojas bez soglasnost na upravitelot na `elezni~kata infrastruktura (~len 39 stav 2);
8.Ne vodi evidencija soglasno so ~len 39 stav 3 od ovoj Zakon;
9.Ne donese akt soglasno ~len 40 stav 5 od ovoj Zakon;
10. Obavuva prevoz bez sklu~en dogovor za pristap na `elezni~kata infrastruktura (~len 41 stav 3).
(2) So pari~na kazna od 10.000,00 denari do 35.000,00 denari za prekr{ok od stav 1 na ovoj ~len }e se kazni odgovornoto lice vo pravnoto lice.
IX. PREODNI I ZAVR[NI ODREDBI
^len 73
Do donesuvawe na nacionalnata programa od ~len 48 od ovoj zakon, finansiraweto na `elezni~kata infrastruktura se vr{i soglasno godi{nata programa od ~len 127 od Zakonot za Makedonski @eleznici (Slu`ben Vesnik na R.M. br 9/98).
^len 74
Vladata na Republika Makedonija, nacionalnata programa od ~len 48 od ovoj zakon, vo rok od 6 ({est) meseci od denot na vleguvawe vo sila na ovoj zakon, }e ja dostavi do Sobranie na Republika Makedonija.
^len 75
Propisite i drugite akti ~ie donesuvawe e utvrdeno so ovoj Zakon, }e se donesat vo rok od tri meseci od denot na vleguvaweto vo sila na ovoj Zakon.
^len 76
So denot na vleguvaweto vo sila na ovoj Zakon prestanuva da va`i Zakonot za Makedonski `eleznici (Slu`ben vesnik na Republika Makedonija br. 9/98), osven odredbite od ~len 44 do ~len 125 od istiot Zakon koi }e va`at do donesuvawe na Zakon za bezbednost, i ~len 127 od istiot Zakon koj }e va`i do donesuvaweto na nacionalnata programa od ~len 48 od ovoj zakon.
^len 77
Ovoj Zakon vleguva vo sila osmiot den od denot na objavuvaweto vo Slu`ben vesnik na Republika Makedonija.
O B R A Z L O @ E N I E
1. Ocenka na sostojbata vo oblasta i celta {to treba da se postigne so zakonot.
Vr{eweto na `elezni~kiot soobra}aj, izgradbata, rekonstrukcijata, remontot, odr`uvaweto i za{titata na `elezni~kata infrastruktura, bezbednosta i finansiraweto se regulirani so Zakon za makedonskite `eleznici ("Sl. vesnik na RM" br. 9 od 20 fevruari 1998 g.).
@elezni~kiot soobra}aj na teritorijata na Republika Makedonija e edinstven tehni~ko-tehnolo{ki sistem koj funkcionira vo ramkite na Javnoto Pretprijatie "Makedonski `eleznici"- Skopje.
@elezni~kiot sistem vo Republika Makedonija podolg peirod ne e soobrazen so promenite koi nastanaa vo op{testvoto i stopanstvoto, ekonomski ne e razre{en i ima akumulirano finansiski problemi.
Pri~ina za vakvata sostojba na ovoj sistem e drasti~no opadnatiot obem na rabota, osobeno izgubeniot prevoz na nafta, predizvikan so pu{taweto vo eksploatacija na naftovodot Solun-Skopje, poradi {to drasti~no se namaleni prihodite, a finansiskite rezultati od raboteweto se negativni, odosno Javnoto Pretprijatie Makedonski `eleznici poka`uva zaguba vo raboteweto.
So cel pretprijatieto "Makedonski `eleznici" da se prilagodi na novata ekonomska realnost, osobeno da se namalat tro{ocite na raboteweto vo uslovi koga mo`nostite za zgolemuvawe na obemot na rabota se ograni~eni i bez realna {ansa vo naredniot period da se vrati obemot na rabota od periodot na devedesetite godini Vladata na Republika Makedonija, usvoi Akcionen plan za transformacija na Javnoto Pretprijatie "Makedonski `eleznici".
Donesuvaweto na nov Zakon za `eleznici pretstavuva prv preduslov za izvr{uvawe na Akcioniot plan, odnosno transformacijata ana Javnoto Pretprijatie "Makedonski @eleznici"
2. Celi koi treba da se postignat so predlo`eniot zakon
So Predlogot za donesuvawe na Zakon za `eleznici se vr{i odvojuvawe na `elezni~kiot prevoz od `elezni~kata infrastruktura, poradi {to postojnoto Javno Pretprijatie "Makdonski `eleznici" se deli vo dve novi pretprijatija, za transport i za infrastruktura.
Za vaka izvr{enoto odvojuvawe na prevozot od infrastrukturata, so Predlogot za donesuvawe na Zakon za `eleznici, se ureduva organizacijata na `elezni~kiot sistem, na~inot i uslovite za izvr{uvawe na `elezni~kiot prevoz, statusot na `elezni~kata infrastruktura, uslovite za pristap kon `elezni~kata infrastruktura i dr.
Predlogot za donesuvawe na Zakon za `eleznici ima za cel da go liberalizira `elezni~kiot transporten pazar, so {to doma{ni pravni lica mo`e da nastapuvaat i stranski pravni lica, pod uslov da poseduvaat dozvola za javen prevoz i re{enie za bezbednost.
Od druga strana, vo pogled na `elezni~kata infrastruktura, isto taka, se otvara proces na liberalizacija vo odnos na izgradbata, odr`uvaweto kako i upravuvaweto so taa infrastruktura, za eden nejzin del ili celata infrastruktura po pat na koncesija.
3. SODR@INA NA PREDLOGOT
Predlogot za donesuvawe na Zakon za `eleznici sodr`i devet glavi i 77 ~lena i toa:
· Vo glava I "Op{ti odredbi" se ~lenovite 1 i 2.
Vo ~lenot 1, dadeni se elementite {to gi ureduva Zakonot.
Vo ~lenot 2 , dadeno e zna~eweto na oddelni izrazi upotrebeni vo Zakonot.
· Vo glava II "Organizacija na `elezni~kiot sistem"
So ~lenot 3 utvrdeno e deka `elezni~kiot sistem vo Republika Makedonija se temeli na na~eloto na odvojuvawe na `elezni~kiot prevoz od `elezni~kata infrastruktura, kako i nositelite na funkciite prevoz i infrastruktura.
· Vo glava III "@elezni~ki prevoz"
So ~lenovite 4 i 5 se definira javniot prevoz na patnici i stoka, prevozot za sopstveni potrebi i kako i mo`nosta koj mo`e da bide prevoznik,
Vo istata glava se to~kite
1. Dozvola za javen prevoz, so ~lenovite od 6 do 11.
Vo ovie ~lenovi opredeleni se uslovite, postapkata za steknuvawe na dozvola, izdavawe i odzemawe na dozvola, rok na va`ewe na dozvola, pravoto na `alba, kako i priznavawe na dozvoli na stranski prevoznici izdadeni od nadle`ni organi na stranski dr`avi.
2. Uslovi za bezbednost, so ~lenovite 12 i 13.
So ~lenot 12 opredeleni se uslovite za izdavawe i odzemawe na re{enie za bezbednost, kako i pravoto na `alba.
^lenot 13 e vo vrska so ~lenot 12 i se odnesuva na pravni lica koi vr{at prevozot na sopstveni potrebi pod isti uslovi kako vo ~len 12.
· Vo glava IV "@elezni~ka infrastruktura",
So ~lenot 14 se opredeluvaat elementite na `elezni~kata infrastruktura.
Vo istata glava se to~kite:
1. Upravuvawe so `elezni~kata infrastruktura, so ~lenovite od 15 do17.
So ~lenot 15 se opredeluva koj ja vr{i dejnosta upravuvawe na `elezni~ka infrastruktura, kako i dol`nostite na upravitelot na infrastrukturata vo pogled na regulacija na `elezni~kiot soobra}aj. Isto taka so ovoj ~len se ureduvaat uslovite za steknuvawe na dozvola za obavuvawe na ovaa dejnost i dobivawe na re{enie za bezbednost.
Vo ~lenovite 16 i 17 se definira me|unarodnata sorabotka na upravitelot na infrastruktura kako i negovoto pravo da ~lenuva vo specijalizirani me|unarodni organizacii, kako i obvrskata da obezbedi nepre~en pristap na `elezni~ka infrastruktura na prevoznicite, uslovite za prekin na pristap i preureduvawe na `elezni~kata pruga vo manipulativna pruga, za{tita na `ivotnata sredina i prirodata i odgovornosta za nastanata eventualna {teta vo odnos na korisnicite na prevoz, `elezni~kite prevoznici, pretprijatijata i drugi pravni i fizi~ki lica vo slu~aj na prekin na prevoz.
2. Izgradba, rekonstrukcija i remont na `elezni~kata infrastruktura, so ~lenovite od 18 do 26.
So ovie ~lenovi se regulira izgradbata, rekonstrukcijata i remontot na `elezni~kata infrastruktura, vidovite na prugi spored namenata i obemot na soobra}aj, tehni~kiot pregled na `elezni~kite prugi, vkrstuvawe na `elezni~kie prugi so drug vid na pruga i vkrstuvawe na `elezni~ka pruga i javen pat, kako i tehni~kata dokumentacija potrebnaza izveduvawe na grade`ni raboti.
3. Odr`uvawe, so ~lenovite od 27 do 31.
So ovie ~lenovi se regulira odr`uvaweto, kontrolata i pregledite vrz `elezni~kite prugi i postrojkite, objektite i uredite zaradi obezbeduvawe na bezbeden `elezni~ki soobra}aj, isto taka vo ~lenot 29 se opredeluvaat sredstva nameneti za pokrivawe na tro{ocite za odr`uvawe.
4. Za{tita na `elezni~kata infrastruktura, so ~lenovite od 32 do 39.
So ovie ~lenovi opredelena e obvrskata na upravitelot na infrastrukturata da vr{i raboti na za{tita na `elezni~kite prugi, objekti, uredite, postrojkite, opremata i drugo. Vo ~lenot 35, regulirani se uslovite za izgradba na zgradi i drugi objekti vo za{titniot pojas na `elezni~ka pruga. Vo ~len 39, opredeleni se objekti i postrojki koi mo`at da se gradat vo pru`niot pojas, so soodvetni isklu~oci, kako i obvrskata na upravitelot na infrastrukturata da vodi evidencija za sostojbata na `elezni~kata infrastruktura.
5. Industriska `eleznica i industriski kolosek, so ~lenot 40.
So ~lenot 40 opredeleno e deka odredbite na ovoj Zakon {to se odnesuvaat na izgradbata, rekonstrukcijata, remontot i odr`uvaweto na `elezni~kata infrastruktura, va`at i za industriska `eleznica i industriski kolosek i uslovot za priklu~uvawe na industriska `eleznica ili kolosek na javna pruga.
6. Pristap do `elezni~kata infrastruktura, so ~len 41.
Vo ~lenot 41 se odreduva uslovot za vr{ewe uslugi vo javniot prevoz na `elezni~kata infrastruktura, kako i dogovorot za pristap na `elezni~ka infrastruktura koj mora da bide nediskriminatorski podednakvo otvoren za site prevoznici.
7. Nadomestok za koristewe na `elezni~kata infrastruktura, so ~lenot 42.
So ovoj ~len se regulira koristeweto, nadomestokot za koristewe, visinata na nadomestokot, vo smisla na toa koj ja odreduva, naplatuva i odobruva. Isto taka, vo ovoj ~len se regulira na~inot na utvrduvaweto na visinata na nadomestokot za koristewe na infrastrukturata.
8. Raspredelba na infrastrukturnite kapaciteti, so ~lenot 43.
So ovoj ~len se ureduva postapkata za dodeluvawe na infrastrukturen kapacitet, uslovite koi mora da gi obezbeduvat podnesitelite na barawata za dodeluvawe na infrastrukturen kapacitet, koj ja vr{i raspredelbata na infrastrukturnite kapaciteti i pod koi uslovi, kako i sorabotkata na upravitelot na infrastrukturata so upravitelite na infrastruktura na drugi dr`avi, zaradi ovozmo`uvawe ramnopravno u~estvo i raspredelba na infrastrukturni kapaciteti vo vrska so organiziraweto na me|unarodni trasi na vozovi.
9. Bilten za `elezni~kata mre`a, so ~lenot 44.
So ovoj ~len se regulira pravoto na upravitelot na infrastrukturata da donesuva i objavuva bilten za `elezni~ka mre`a, kako i sodr`inata na biltenot i potrebata od redovno dopolnuvawe i javno objavuvawe preku sredstva za informirawe ili na veb-strana.
10. Postapka na usoglasuvawe na raspredelbata na infrastrukturnite kapaciteti, so ~lenot 45.
So ovoj ~len se utvrduva dol`nosta na upravitelot na infrastrukturata da gi ispolni site barawa za infrastrukturnite kapaciteti, kako i prioritetite pri raspredelba na istite so rok za proiznesuvawe po predlo`enite vozni redovi.
11. Vozen red, so ~lenot 46.
So ovoj ~len se opredeluva na~inot na koj se odviva `elezni~kiot prevoz na patnici i stoka, kako i objavuvaweto vo sredstva za javno informirawe.
12. Regulatorno telo, so ~lenot 47.
^lenot 47 e od posebno zna~ewe, od pri~ina {to vo na{eto zakonodavstvo kako i vo dejnosta `elezni~ki prevoz se vostanovuva za prv pat novo telo koe treba da obezbedi otvoreno i nediskriminatorsko vr{ewe na raboti od ovaa oblast, da vr{i regulatorna funkcija pome|u upravitelot na infrastrukturata i prevoznikot kako i da vr{i apelaciona funkcija kako javno ovlastuvawe vo postapka po `alba podnesena od prevoznikot.
Ova pra{awe podetalno }e se regulira so poseben zakon vo soglasnos so Direktivite na Evropskata Unija.
13. Planirawe na izgradba, rekonstrukcija, modernizacija i odr`uvawe na `elezni~kata infrastruktura, so ~lenot 48.
So ovoj ~len se opredeluva planiraweto na izgradba, rekonstrukcija, modernizacija i odr`uvawe na `elezni~kata infrastruktura da se uredat so pomestuva~ka i dinami~ka Nacionalna programa za period od 5 godini, {to na predlog na Vladata na Republika Makedonija go donesuva Sobranieto na Republika Makdeonija. Vo ovoj ~len isto taka se opredeluvaat i utvrduvaat visinata i izvorite na finansiskite sredstva za utvrduvawe na ovie zada~i.
14. Koncesija, so ~lenovite od 49 do 54.
So ovie ~lenovi se ureduva pra{aweto na koncesija za gradewe nova `elezni~ka infrastruktura i upravuvawe so del ili so celata postojna infrastruktura uslovite i rokot za dodeluvawe na koncesija, koj ja donesuva odlukata za davawe na koncesijata, kako i pra{aweto za pla}awe na nadomestok za dodelena koncesija.
15. Odzemawe na statusot na dobro od op{t inters za Republikata, so ~lenot 55.
So ovoj ~len se utvrduvaat uslovite za odzemawe na statusot na dobro od op{t inters za Republikata, koj donesuva odluka za odzemawe, kako i pravoto na prenesuvawe na del od `elezni~kata infrastruktura na koj mu e odzemen statusot na dobro od op{t interes na drug korisnik.
16. Finansirawe na `elezni~kata infrastruktura, so ~lenot 56.
So ovoj ~len se ureduva finansiraweto na `elezni~kata infrastruktura preku Buxetot na Republika Makedonija za tekovnata godina, buxetite na ednicite na lokalnata samouprava, krediti i zaemi i drugi izvori.
· Vo glava V "Uslugi od poseben dr`aven interes `elezni~kiot prevoz na patnici", so ~lenovite od 57 do 60.
Vo ovie ~lenovi e opredelen na~inot kako }e se nadomestat del od sredstvata {to se javuvaat kako razlika pom}e tro{ocite i prihodite {to gi ostvaruva prevoznikot vo vr{eweto na `elezni~kiot prevoz na patnici, obezbeduvaweto na tie sredstva spored kriteriumi, kako i na~inot i postapkata za izbor na prevoznik i sklu~uvawe na dogovor za vr{ewe na `elezni~ki prevoz.
Vo ~len 60 se opredeluvaat izvorite na sredstva za ovaa namena.
· Vo glava VI "Dol`nosti na {trajkuva~kiot odbor i rabotnicite za vreme na {trajkot", so ~lenot 61.
So ovoj ~len, opredeleno e noephodnoto nivo na proceost na rabota, {to mo