Upload
agrata
View
53
Download
0
Embed Size (px)
DESCRIPTION
ZASADY FUNKCJONOWANIA GIEŁDY PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH W WARSZAWIE S.A. AGENDA. Wprowadzenie Systemy notowań Fazy sesji giełdowej Kursy giełdowe Zlecenia giełdowe Dystrybucja informacji Animatorzy. WPROWADZENIE. - PowerPoint PPT Presentation
Citation preview
ZASADY FUNKCJONOWANIA GIEŁDY PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH W
WARSZAWIE S.A.
AGENDA
WprowadzenieSystemy notowańFazy sesji giełdowejKursy giełdoweZlecenia giełdoweDystrybucja informacjiAnimatorzy
3
WPROWADZENIE
Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie jest najważniejszą instytucją wtórnego rynku papierów wartościowych w Polsce
GPW powstała w kwietniu 1991 roku. Przy jej tworzeniu jako wzór przyjęto giełdę w Lyonie
4
GPW w Warszawie jest spółką akcyjną, której akcjonariuszami są banki, domy maklerskie i Skarb Państwa
Obrót na GPW odbywa się zgodnie z wymogami przepisów, a wszystkie notowane papiery zostały wcześniej dopuszczone do publicznego obrotu przez Komisję Nadzoru Finansowego
WPROWADZENIE
5
Celem GPW jest:
organizowanie publicznego obrotu papierami wartościowymi
promowanie obrotu papierami wartościowymi
upowszechnianie informacji związanych z obrotem papierami wartościowymi
WPROWADZENIE
6
ZADANIA GIEŁDY
Umożliwienie przepływu kapitałów od tych, którzy szukają jak najlepszej lokaty do tych, którzy potrafią z tych kapitałów zrobić jak najlepszy użytek.
7
ZADANIA GIEŁDY
Mobilizacja oszczędności – giełda stwarza możliwość osiągania zysków, inwestorzy wspomagają giełdę środkami finansowymi oczekując dochodów
8
Wycena notowanych papierów wartościowych – wycena przez rynek aktualnej wartości przedsiębiorstw notowanych na giełdzie
ZADANIA GIEŁDY
9
10
Architektura systemu
11
RYNKI NOTOWAŃ
Akcje spółek giełdy warszawskiej notowane są na rynkach:
podstawowym
równoległym
12
RYNKI NOTOWAŃ
KryteriumRynek
podstawowyRynek
równoległyWartość akcji dopuszczonych
do obrotu giełdowego (iloczyn liczby wszystkich akcji emitenta i prognozowanej ceny
rynkowej tychakcji, a w przypadku gdy określenie tej
ceny nie jest możliwe – kapitały własne
emitenta)
15 mln EUROgdy warunki rynku podstawowego nie
są spełnione
Ilość akcji w posiadaniu akcjonariuszy,
z których każdy uprawniony jest do wykonywania mniej niż 5%
głosów na walnym zgromadzeniu emitenta
a) min 15% akcji objętych wnioskiem o dopuszczenie do obrotu giełdowego lubb) min 100.000 akcji objętych wnioskiem o dopuszczenie do obrotu giełdowego owartości równej co najmniej 1.000.000 euro liczonej wg ostatniej ceny sprzedaży lub emisyjnej
gdy warunki rynku podstawowego nie
są spełnione
13
SYSTEMY NOTOWAŃ
Papiery wartościowe na warszawskiej giełdzie
notowane są w ramach następujących systemów
notowań:
System notowań ciągłych
System notowań jednolitych z dwukrotnym określeniem kursów
14
SYSTEMY NOTOWAŃ
System notowań ciągłych
Kursy mogą ulegać zmianom w ciągu danej sesji giełdowej w miarę napływających ofert – kupna sprzedaży
15
SYSTEMY NOTOWAŃ
System notowań jednolitych
Cena poszczególnych walorów ustalana jest jedynie na początku sesji giełdowej na podstawie zleceń, jakie napłynęły przed otwarciem sesji
Kursy jednolite nie ulegają zmianom w ciągu określonej części sesji, według nich rozliczane są wszystkie transakcje
16
SYSTEM NOTOWAŃ CIĄGŁYCHW systemie notowań ciągłych znajdują się:
akcje wchodzące w skład indeksów WIG20, mWIG40, NFIJednostki uczestnictwa typu ETFpozostałe akcje o wystarczającej płynnościobligacje skarbowe i inne, prawa pierwszeństwa z obligacji,certyfikaty inwestycyjnelisty zastawneinstrumenty pochodne (opcje na akcje, opcje na indeks, kontrakty terminowe na indeksy, kontrakty terminowe na kursy walut, kontrakty terminowe na akcje, warratnty opcyjne) prawa poboru z akcji notowanych w systemie notowań ciągłychprawa do nowych akcji, jeśli będą notowane w systemie notowań ciągłychjednostki indeksowe
17
SYSTEM NOTOWAŃ JEDNOLITYCH
W systemie notowań jednolitych znajdują się:
• akcje spółek o mniejszej płynności
• prawa poboru i prawa do nowych akcji jeśli dane akcje notowane są również w systemie jednolitym z dwukrotnym określeniem kursu
18
FAZY SESJI GIEŁDOWEJ
Notowania ciągłe dla obligacji
Notowania ciągłe
Notowania ciągłe - kontrakty terminowe
19
FAZY SESJI GIEŁDOWEJNotowania jednolite z jednokrotnym określeniem kursu jednolitego
Notowania jednolite z dwoma fixingami
20
FAZY SESJI GIEŁDOWEJ
Przed otwarciem
możliwe jest wprowadzanie zleceńzlecenia trafiają do centralnego arkusza zleceń, lecz nie są zawierane transakcjearkusz zleceń jest na bieżąco udostępniany użytkownikom systemupo wprowadzeniu każdego nowego zlecenia jest kalkulowany Teoretyczny Kurs Otwarcia (TKO), który jest podawany do publicznej wiadomości
21
FAZY SESJI GIEŁDOWEJ
Interwencjanie można składać zleceńjedynie animatorzy jedynie animatorzy mogą dokonywać modyfikacji złożonych zleceń (w celu zwiększenia płynności instrumentu finansowego i zmniejszenia nierównowagi)
wolumen zleceń może być wyłącznie zwiększany, limit ceny w zleceniach kupna może być wyłącznie podwyższany, limit ceny w zleceniach sprzedaży może być wyłącznie obniżany.
modyfikacje są widoczne dla wszystkich uczestników rynku
w przypadku instrumentów finansowych, dla których nie zawarto umowy o wykonywanie zadań animatora rynku, w czasie interwencji wszyscy członkowie giełdy wszyscy członkowie giełdy mogą dokonywać modyfikacji złożonych zleceń maklerskich. Zarząd Giełdy może zrezygnować z fazy interwencji
22
FAZY SESJI GIEŁDOWEJ
Fixing
następuje realizacja zleceń wprowadzonych do systemu w fazie przed otwarciemzostaje wyznaczona cena otwarcia (notowania ciągłe) lub kurs jednolity (notowania jednolite), równe ostatniemu znanemu TKO z fazy przed otwarciem
23
FAZY SESJI GIEŁDOWEJ
Notowania ciągłe
możliwe jest wprowadzanie zleceń transakcje są realizowane natychmiast po wprowadzeniu zlecenia, które może być zrealizowane
24
FAZY SESJI GIEŁDOWEJ
Dogrywka
wszyscy uczestnicy rynku mogą składać zlecenia kupna i sprzedaży po wyznaczonym kursie otwarciatransakcje zawierane są w sposób ciągłyalokacja zleceń odbywa się według czasu przyjęcia zlecenia do systemu
25
SPECYFICZNE FAZY SESJI GIEŁDOWEJ
Zamrożenie
następuje podczas notowań ciągłych, gdy:
wprowadzone zlecenie PKC nie może być wykonane w całości zlecenie z limitem mogłoby spowodować zawarcie transakcji poza widełkami ograniczającymi wahania kursu instrumentu
przyjmowanie zleceń ulega wstrzymaniuogłasza się równoważenie rynku
26
Równoważenie
może wystąpić:podczas otwarcia/zamknięcia notowań ciągłychw trakcie notowań ciągłych (po wprowadzeniu zlecenia powodującego zamrożenie instrumentu)
następuje jeżeli cena równowagi nie może być wyznaczona w granicach obowiązujących widełekogłasza się fazę przed sesją – przyjmuje się zlecenia i na ich podstawie wyznacza kurs równowagi
SPECYFICZNE FAZY SESJI GIEŁDOWEJ
27
Równoważenie – c.d.
Giełda może:
przedłużyć równoważenie rynkurozszerzyć widełki, aby objęły one wyznaczony kurszakończyć notowania i ogłosić kurs nietransakcyjny równy dolnym/górnym widełkom
SPECYFICZNE FAZY SESJI GIEŁDOWEJ
28
KURSY GIEŁDOWE
W fazie przed sesją na bieżąco jest wyliczany i publikowany TKO w oparciu o przyjmowane zlecenia
Ostatni znany TKO staje się kursem otwarcia dla danego instrumentu
Zasady ustalenia kursu otwarcia / zamknięcia notowań ciągłych/ kursu jednolitego/ kursu określonego w wyniku równoważenia
29
KURSY GIEŁDOWE
TKO jest wyznaczany przy zastosowaniu kolejno następujących zasad:
maksymalizacja wolumenu obrotu
minimalizacja różnicy pomiędzy popytem a podażą
minimalizacja różnicy pomiędzy kursem określanym a kursem odniesienia
Zasady ustalenia kursu otwarcia / zamknięcia notowań ciągłych/ kursu jednolitego/ kursu określonego w wyniku równoważenia
30
KURSY GIEŁDOWE
Wyznaczony kurs musi zapewniać, że:
Wszystkie aktywne:zlecenia PKCzlecenia kupna z limitem ceny wyższymzlecenia sprzedaży z limitem ceny niższym
od kursu określonego muszą być zrealizowane w całości
Zasady ustalenia kursu otwarcia / zamknięcia notowań ciągłych/ kursu jednolitego/ kursu określonego w wyniku równoważenia
31
KURSY GIEŁDOWE
Dodatkowo przy wyznaczonym kursie:
zlecenia PCROi aktywne zlecenia z limitem ceny równym kursowi określonemu
mogą być zrealizowane całkowicie, częściowo lub mogą pozostać niezrealizowane
Zasady ustalenia kursu otwarcia / zamknięcia notowań ciągłych/ kursu jednolitego/ kursu określonego w wyniku równoważenia
32
KURSY GIEŁDOWE
Dodatkowo przy wyznaczonym kursie:
wszystkie zlecenia kupna z limitem ceny niższym od kursu określonegowszystkie zlecenia sprzedaży z limitem ceny wyższym od kursu określonego
nie są realizowane
Zasady ustalenia kursu otwarcia / zamknięcia notowań ciągłych/ kursu jednolitego/ kursu określonego w wyniku równoważenia
33
KURSY GIEŁDOWE
KURS NIETRANSAKCYJNY – podawany jeśli nie można wyznaczyć kursu jednolitego w dopuszczalnych widełkach
Transakcje nie są zawierane, a określony kurs stanowi punkt odniesienia na następną sesję
Zasady ustalenia kursu otwarcia / zamknięcia notowań ciągłych/ kursu jednolitego/ kursu określonego w wyniku równoważenia
34
REALIZACJA ZLECEŃ
Zlecenia są realizowane z zachowaniem:
priorytetu ceny
czasu przyjęcia lub uaktywnienia
oraz minimalizacji liczby transakcji
35
Kolejność realizacji zleceń:
PKCz limitem wyższym (zlecenia kupna) lub niższym (zlecenia sprzedaży)PCROz limitem ceny równym określonemu kursowiwśród zleceń PKC lub z tym samym limitem ceny jako ostatnie realizowane są zlecenia z warunkiem limitu aktywacji
REALIZACJA ZLECEŃ
36
KURSY GIEŁDOWE
Notowania ciągłe rozpoczynają się od ustalenia kursu otwarcia
Następnie transakcje mogą być zawierane po różnych cenach
Notowania w systemie notowań ciągłych
37
Transakcje zawierane są po kursie najlepszego zlecenia oczekującego na rynku
Jednostką transakcyjną jest 1 instrument (akcja, obligacja, kontrakt terminowy)
Notowania w systemie notowań ciągłych
KURSY GIEŁDOWE
38
W przypadku równoważenia rynku, można zmienić ograniczenia wahań kursów danego papieru wartościowego
Największe dopuszczalne odchylenie od kursu odniesienia nie może przekroczyć:
21% dla akcji6 punktów procentowych dla obligacji
OGRANICZENIA WAHAŃ KURSÓWNotowania ciągłe
39
OGRANICZENIA WAHAŃ KURSÓW
Notowania ciągłe – ograniczenia STATYCZNE
możliwość rozszerzenia widełek w przypadku równoważenia**jednostki uczestnictwa typu ETF
40
OGRANICZENIA WAHAŃ KURSÓWNotowania jednolite – ograniczenia STATYCZNE
Kurs na drugim fixingu na danej sesji może maksymalnie różnić się od kursu na pierwszym fixingu o 21%, jednak nie więcej niż 33,1% od kursu ostatniego fixingu na poprzedniej sesji
41
OGRANICZENIA DYNAMICZNE
jednostki uczestnictwa typu ETF
42
OGRANICZENIA WAHAŃ KURSÓWDla instrumentów finansowych, dla których w momencie wprowadzenia do systemu błędnego zlecenia, nie były zdefiniowane dynamiczne ograniczenia, wartości przedziału zmiany wahań kursów, o którym mowa w § 113 ust. 1 pkt. 2) Regulaminu Giełdy, są następujące:
Kurs odniesienia dla przedziału zmiany wahań kursów wyznacza przewodniczący sesji w momencie otrzymania wniosku o anulowanietransakcji.
Anulowanie transakcji
PIERWSZA SESJA / DEBIUT
Na pierwszej sesji obowiązuje teoretyczna wysokość kursu odniesienia, którą wyznacza Giełda, także dla określenia pierwszego kursu jednolitego lub kursu zamknięcia, gdy nie został określony na pierwszej sesji.Na pierwszej sesji zlecenia PKC, PCR, PCRO nie są przyjmowaneW dniu debiutu (pierwsza sesja po pierwszym dopuszczeniu do obrotu akcji , na której notowany jest dany instrument finansowy) nie obowiązują ograniczenia wahań kursów dla
praw do akcji lub akcji w systemie kursu jednolitego z dwukrotnym
określeniem kursu – w dniu debiutu ograniczenia nie obowiązują wyłącznie w odniesieniu do pierwszego kursu jednolitego.
43
44
DOKŁADNOŚĆ OKREŚLANIA KURSÓW
W zależności od wysokości kursu papieru wartościowego, różna jest dokładność, z jaką są notowane papiery wartościowe na giełdzie
45
DOKŁADNOŚĆ OKREŚLANIA KURSÓW
Sposób notowania
instrumentuRodzaj instrumentu
w złotych
akcje, PDA, prawa poboru, certyfikaty inwestycyjne,
warranty, kontrakty terminowe na waluty i akcje, certyfikaty
inwestycyjne i strukturyzowane, jednostki indeksowe typu ETF,
opcje na akcje
w punktach
kontrakty terminowe na indeksy (np.USD, EURO), opcje na
indeks, certyfikaty strukturyzowane
w procentach wartości
nominalnej
Obligacje, listy zastawne, kontrakty terminowe na
obligacje
46
DOKŁADNOŚĆ OKREŚLANIA KURSÓW
47
OGRANICZENIE WIELKOŚCI ZLECENIA
W trosce o bezpieczeństwo obrotu giełdowego, giełda wprowadziła ograniczenia maksymalnego wolumenu zlecenia dla instrumentów pochodnych. Ograniczenia przedstawia poniższa tabela.
48
ZLECENIA GIEŁDOWE
System giełdowy WARSET stosowany na
GPW gwarantuje równe traktowanie wszystkich inwestorów:
indywidualnych i instytucjonalnychkrajowych i zagranicznych
49
ZLECENIA GIEŁDOWE
System WARSET zapewnia System WARSET zapewnia inwestorom:inwestorom:
dostęp do rynku i informacji giełdowych, bez względu na to, gdzie inwestorzy się znajdują
wykonanie prawie natychmiastowe i automatyczne ich zleceń
50
ZLECENIA GIEŁDOWE
Dwie zasady pierwszeństwa przy wykonywaniu zleceń:
CENA (najważniejsza)CZAS
51
ZLECENIA GIEŁDOWE
CENA
• zlecenie zakupu z wyższym limitem jest realizowane przed zleceniami o niższym limicie
• zlecenie sprzedaży z najniższym limitem jest realizowane przed zleceniami o wyższym limicie
52
ZLECENIA GIEŁDOWE
CZAS
dwa zlecenia tego samego typu i z tą samą ceną są realizowane według czasu zarejestrowania w systemie giełdowym
MODYFIKACJA ZLECEŃ
Zlecenia maklerskie mogą być modyfikowane przez członka giełdy, który złożył dane zlecenie maklerskie.W przypadku modyfikacji zlecenia polegającej na:
Zwiększeniu wielkości ujawnianej zleceniaZwiększeniu wolumenu zlecenia bez warunku wielkości ujawnianejZmianie limitu ceny bądź oznaczeniu limitu cenyZmianie lub określeniu limitu aktywacji zlecenia
zlecenie maklerskie traci piorytet czasu przyjęcia do systemu informatycznego giełdy, a modyfikacja traktowana jest jako wprowadzenie nowego zlecenia.
53
54
ZLECENIA GIEŁDOWE
Inwestor składając zlecenie określa:
rodzaj oferty (kupno/sprzedaż)limit ceny lub rodzaj zlecenia bez limitu cenytermin ważności zlecenianazwę instrumentu finansowegoliczbę papierów wartościowych (wolumen)dodatkowe warunki wykonania zlecenia
55
ZLECENIA GIEŁDOWE
Na podstawie złożonego zlecenia w biurze maklerskim, biuro sporządza zlecenie maklerskie, które jest przekazywane do realizacji na Giełdę
INWESTOR
PUNKT OBSŁUGI KLIENTA
CENTRALA BIURA
MAKLERSKIEGO
MAKLER GIEŁDOWY
KOMPUTER GIEŁDY
Droga zlecenia składanego przez inwestora
57
OD ZLECENIA DO ROZLICZENIA
STRONY TRANSAKCJI
Stroną transakcji giełdowej może być wyłącznie:członek giełdy, w tym podmioty pkt 3. i 4., (por. slajd 58) we własnym imieniu i na własny rachunekKrajowy Depozyt albo spółka, której Krajowy Depozyt przekazał wykonywanie czynnościspółka prowadząca izbę rozliczeniową.
58
EWIDENCJA TRANSAKCJI
Niezwłocznie po zawarciu transakcji są wystawiane i przekazywane w formie przekazu elektronicznego członkom giełdy karty umów będące dowodem zawarcia transakcji giełdowych.W terminie określonym przez Zarząd Giełdy strony transakcji mogą zgłosić przewodniczącemu sprzeciw sprzeciw co do zgodności co do zgodności kart umów z przyjętymi przez giełdę zleceniami. Nie zgłoszenie sprzeciwu oznacza potwierdzenie.
Giełda przekazuje potwierdzone karty umów do Krajowego Depozytu w celu rozliczenia zawartych transakcji.
59
KARTY UMÓW
Karta umowy może dotyczyć wielu transakcji giełdowych. Karta umowy powinna określać w szczególności:
numer własny (numer operacji rozliczeniowej), datę zawarcia transakcji, kod instrumentów finansowych będących przedmiotem transakcji, liczbę instrumentów finansowych będących przedmiotem transakcji, wartość transakcji, rodzaj transakcji (kupno/sprzedaż), indywidualny kod członka giełdy zawierającego transakcje,
numer i datę złożenia zlecenia maklerskiego.
60
CZŁONKOWIE GIEŁDY
Członkiem Giełdy Członkiem Giełdy jest podmiot dopuszczony do działania na Giełdzie , który przekazuje na giełdę, modyfikuje i anuluje zlecenia maklerskie. Może nim zostać:
1. firma inwestycyjna
2. zagraniczna firma inwestycyjna nieprowadząca działalności maklerskiej na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej
3. inny podmiot będący uczestnikiem KDPW lub, której KDPW przekazał wykonywanie czynności lub spółki prowadzącej izbę rozliczeniową i izbę rozrachunkową
4. inny podmiot niebędący uczestnikiem KDPW pod warunkiem wskazania podmiotu będącego uczestnikiem KDPW, który zobowiązał się do wypełniania obowiązków w związku z rozliczaniem transakcji.
61
CZŁONKOWIE GIEŁDY
Podmiot może zostać dopuszczony do działania na giełdzie jeżeli:posiada zezwolenie na prowadzenie działalności maklerskiejdaje rękojmię należytego wykonywania obowiązków członka giełdyposiada podstawowe środki organizacyjno-techniczne wymagane do obsługi obrotu instrumentami finansowymi notowanymi na giełdziejest osobą prawną
62
CZŁONKOWIE GIEŁDY
Członek Giełdy obowiązany jest do prowadzenia:listy maklerów giełdowychlisty osób mających dostęp do systemu 4brokernetewidencję zleceń maklerskich, zawierającej informację o maklerze giełdowym, który przekazał zlecenie na giełdę i maklerze nadzorującym odpowiedzialnym za daną procedurę i jej stosowanie w odniesieniu do poszczególnych zleceń maklerskichewidencję procedur dotyczących przekazywania zleceń na giełdę
i udostępniania na pisemne żądanie Giełdy.
63
MAKLERZY GIEŁDOWI
Wyznaczeni przez członka giełdy i upoważnieni w jego imieniu do przekazywanie, modyfikowania i anulowania zleceń maklerskich Odpowiedzialni za przekazywanie na giełdę zleceń maklerskich czyli weryfikację i autoryzację zgodnie z wewnętrznymi regulacjami członka giełdy, w sposób umożliwiający członkowi giełdy przyporządkowanie zlecenia do danego maklera giełdowego.
64
MAKLERZY GIEŁDOWI
Maklerem giełdowym może zostać osoba, która:jest wpisana na listę maklerów papierów wartościowych prowadzoną przez KNFposiada odpowiednie, zweryfikowane przez członka giełdy, kwalifikacje i doświadczenie, zapewniające sprawność i bezpieczeństwo obrotu giełdowegojest zatrudniona przez członka giełdy lub jest członkiem jego władz.
65
MAKLERZY NADZORUJĄCY
Członek Giełdy obowiązany jest do wyznaczenia i ogłoszenia co najmniej jednej osoby nadzorującej proces przekazywania nadzorującej proces przekazywania na giełdę zleceń maklerskichna giełdę zleceń maklerskich przez członka giełdyZa działalność maklera nadzorującego całkowitą całkowitą odpowiedzialnośćodpowiedzialność ponosi członek giełdyczłonek giełdyMaklerem nadzorującym może zostać osobą, która
jest wpisana na listę maklerów papierów wartościowych prowadzoną przez KNFzłożyła egzamin z zakresu znajomości przepisów i obowiązujących na giełdzie procedur dotyczących zasad przekazywania na giełdę zleceń maklerskich i otrzymywania informacji na potrzeby obsługi notowańjest zatrudniona przez tylko jednego członka giełdy lub jest członkiem jego władz
66
MAKLERZY NADZORUJĄCY Odpowiedzialni za:
Prowadzenie listy maklerów giełdowychWeryfikację kwalifikacji i doświadczenia maklerów giełdowych Nadzorowanie maklerów giełdowych członka giełdyDopuszczanie maklerów giełdowych do przekazywania zleceń na giełdęNadzorowanie i przestrzeganie wymagań regulacyjnych przy przekazywaniu zleceń maklerskichZarządzanie tworzeniem i realizacją procedur dotyczących przekazywaniem zleceń na giełdęDziałanie jako osoba pierwszego kontaktu dla upoważnionych pracowników giełdy oraz pozostałych członków giełdy w sprawie transakcji zawartych na giełdzieTworzenie i zarządzanie kodami dostępu do sytemu 4brokernet, przekazywanie w użytkowanie kody wyłącznie maklerom giełdowym
67
68
ANIMATORZY
ANIMATOREM jest członek giełdy lub podmiot niebędący członkiem giełdy wykonujący czynności animatora za pośrednictwem członka giełdy uprawnionego do działania na rachunek klienta i zobowiązał się do wspomagania płynności danego instrumentu finansowego na podstawie:umowy z Giełdą (ANIMATOR RYNKU) zobowiązał się do stałego zgłaszania ofert kupna lub sprzedaży danego papieru wartościowego na własny rachunek
bez zapytania członka giełdy,lub bezzwłocznie w odpowiedzi na zapytanie członka giełdy.
umowy z emitentem (ANIMATOR EMITENTA) Giełda może uznać, że w przypadku niektórych spółek notowanych na giełdzie, których płynność akcji jest bardzo mała, niezbędne jest podpisanie przez taką spółkę umowy z animatorem emitenta
ANIMATOR RYNKU
Animator rynku jest zobowiązany do:wprowadzania nie później niż 5 minut przed określeniem kursu otwarcia oraz kursu zamknięcia zleceń kupna i sprzedaży oraz utrzymywania je w arkuszu przez cały czas trwania notowańdostosowywania w trakcie notowań swoich zleceń w czasie nie dłuższym niż 5 minut. wprowadzania nie później niż 5 minut przed rozpoczęciem fazy interwencji
Nie może składać takich zleceń, których realizacja doprowadziłaby do sytuacji, w której zawierałby transakcje sam ze sobą!Zlecenia nie mogą zawierać limitu aktywacji i muszą posiadać limit ceny
69
JED
NO
LIT
EC
IĄG
ŁE
70
RODZAJE ZLECEŃ
Kryteria podziału zleceń składanych przez
inwestorów:
Limit ceny w zleceniuZlecenia z dodatkowym warunkiem wykonaniaTermin ważności zlecenia
71
RODZAJE ZLECEŃ
Kryterium limit ceny w zleceniu
Zlecenia z limitem cenyZlecenia bez limitu
PCR (po cenie rynkowej)PCRO (po cenie rynkowej na otwarcie)PKC (po każdej cenie)
72
RODZAJE ZLECEŃ
Kryterium zlecenia z dodatkowym warunkiem wykonania
Wmin – minimalna wielkość (wolumen) wykonaniaLimAkt – limit aktywacjiWUJ – wielkość ujawniana
Wielkość ujawniana zlecenia (WuJ) nie może być mniejsza niż 100 jednostek transakcyjnych!
ZLECENIA Z LIMITEM AKTYWACJI
1.1. zlecenie może być utworzoneutworzone: limit aktywacji (K) ≤ lub ≥ (S) limit zlecenia
2.2. wprowadzone wprowadzone do arkusza: limit aktywacji > lub < kurs ostatniej transakcji
3. aktywacja +ujawnienie 3. aktywacja +ujawnienie (ciągłe): limit aktywacji ≤ lub ≥ kurs otwarcia itp
4. ujawnienie 4. ujawnienie (faza przed otwarciem, zamknięciem, w trakcie równoważenia) : limit (bądź wolumen) powoduje zmianę wartości kursu teoretycznego limit aktywacji ≤ lub ≥ kurs teoretyczny
73
74
Kryterium termin ważności zlecenia
zlecenia z określonym terminem ważności
zlecenia bez określonej daty ważnościDZIEŃ (ważne do końca sesji giełdowej)DOM (ważność domyślna, bezterminowo)WiN (ważne do momentu zawarcia pierwszej transakcji, niezrealizowana część zlecenia traci ważność)WuA (ważne do momentu zawarcia pierwszych transakcji, musi być zrealizowane w całości lub nie jest realizowane w ogóle
RODZAJE ZLECEŃ
75
ZLECENIA GIEŁDOWE
Zlecenie kupna/sprzedaży z określoną przez inwestora ceną
Limit dla zlecenia kupna określa MAKSYMALNĄ cenę zakupu papierów wartościowych
Limit dla zlecenia sprzedaży określa MINIMALNĄ cenę sprzedaży papierów wartościowych
Zlecenie z limitem ceny
76
Zlecenie z limitem ceny
ZLECENIA GIEŁDOWE
Termin ważności Ilość Limit aktywacji
ważne do końca sesji giełdowej
ważne domyślnie
ważne do pierwszego wykonania
wykonaj lub anuluj
ważne do konkretnej daty
określona ilość
z warunkiem minimalnej wielkości
wykonania
z warunkiem wielkości ujawnienia
77
ZLECENIA GIEŁDOWE
W zleceniu PCR inwestor nie określa limitu ceny, po której chce dokonać transakcjiZlecenie PCR jest realizowane natychmiast po wprowadzeniu po cenie wyłącznie pierwszego NAJLEPSZEGO oczekującego w arkuszu zlecenia przeciwnego
Zlecenie po cenie rynkowej (PCR)
78
ZLECENIA GIEŁDOWE
Realizowana jest TYLKO najlepsza oferta po stronie przeciwnej
Niezrealizowana część zlecenia staje się zleceniem z limitem równym kursowi ostatniej zawartej transakcji
Zlecenie po cenie rynkowej (PCR)
79
Zlecenie PCRO może być składane:
wyłącznie w trakcie notowań ciągłych z wyjątkiem fazy równoważenia rynku
ZLECENIA GIEŁDOWEZlecenie po cenie rynkowej (PCR)
80
ZLECENIA GIEŁDOWE
Inwestor składając takie zlecenie chce nabyć określoną liczbę akcji, nie określając dokładnie ceny zakupu
Niezrealizowana część zlecenia PCRO staje się zleceniem z limitem ceny równym ostatniej zrealizowanej transakcji
Zlecenie po cenie rynkowej na otwarcie (PCRO)
81
Zlecenia PCRO biorą udział w wyznaczaniu kursu otwarcia
Zlecenia PCRO są realizowane przed zleceniami z limitem równym kursowi jednolitemu, otwarcia, zamknięcia, kursowi określonemu w wyniku równoważenia rynku
Zlecenie po cenie rynkowej na otwarcie (PCRO)
ZLECENIA GIEŁDOWE
82
nie mogą być modyfikowane w fazie interwencji
nie mogą zawierać dodatkowych warunków: LimAkt, Wmin, WUJ, WuA
Zlecenie po cenie rynkowej na otwarcie (PCRO)
ZLECENIA GIEŁDOWE
83
ZLECENIA GIEŁDOWE
W przypadku obrotu:prawami pierwszeństwa z obligacji,warrantami subskrypcyjnymi,prawami poboru do akcji notowanych w systemie ciągłymcertyfikatami strukturyzowanymiopcjami indeksowymi
zlecenia PKC, PCR i PCRO nie są przyjmowane!
84
ZLECENIA GIEŁDOWE
W fazie równoważenia przyjmowane są
tylko zlecenia:
z limitem cenyPCROPKC
85
ŁĄCZENIE DODATKOWYCH WARUNKÓW WYKONANIA
Faza przed otwarciem
86
ŁĄCZENIE DODATKOWYCH WARUNKÓW WYKONANIA
Faza notowań ciągłych
87
ŁĄCZENIE DODATKOWYCH WARUNKÓW WYKONANIA
Dogrywka
88
STRUKTURA ORGANIZACYJNA
89
STRUKTURA ORGANIZACYJNA
Walne Zgromadzenie Giełdy
mogą w nim uczestniczyć wszyscy akcjonariusze GPW
do kompetencji WZA należy:
dokonywanie zmian w statucie
zatwierdzanie regulaminu Giełdy
wybór Rady Giełdy
90
Rada Giełdy
nadzoruje działalność Giełdy
dopuszcza do obrotu giełdowego papiery wartościowe
decyduje o nadaniu lub cofnięciu statusu członka Giełdy
Rada składa się z przedstawicieli banków, domów maklerskich, instytucji finansowych, izb gospodarczych i emitentów
STRUKTURA ORGANIZACYJNA
91
Zarząd Giełdy
Kieruje bieżącą działalnością Giełdyokreśla zasady wprowadzania papierów wartościowych do obrotuokreśla datę rozpoczęcia działania członka giełdy na giełdzie na wniosek członka giełdy,nadzoruje działalność maklerów giełdowych i domów maklerskich w zakresie obrotu giełdowego
STRUKTURA ORGANIZACYJNA
92
Źródła:Regulamin GiełdySzczegółowe Zasady Obrotu GiełdowegoZasady obrotu Giełdowego – Jarosław Ziębiecwww.bossa.pl