Upload
steven-verlinde
View
217
Download
0
Embed Size (px)
DESCRIPTION
zwaluwen 2012
Citation preview
Toestand van de Zwaluwen in IJzer en Polder 2012
2012 was een ronduit slecht jaar voor de zwaluwen in onze regio. Nagenoeg alle regio’s dalen sterk in aantallen huiszwaluwen, en ook de boerenzwaluwen doen het niet denderend.
0
50
100
150
200
250
300
350
400
450
500
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Aan
tal n
este
n
Veurne
Nieuwpoort
Diksmuide
Koksijde
Alveringem
Lo-Reninge
Houthulst
Kortemark
De Panne
Lang.-Poelk. **
Figuur 1: aantal huiszwaluwennesten in IJzer en Polder tussen 2000 en 2012**: gegevens onvolledig/niet aangeleverd
Kijken we naar het aantal nesten, dan valt wel op dat er voor de meeste gemeenten een 5-jaarlijkse cyclus op te tekenen valt: 2002 was een zwak jaar, 2007 kende ook een grote terugval en nu is dit ook het geval in 2012. Dit kan ook te maken hebben met een “uitzonderlijk” jaar ervoor, als je kijkt naar de gemiddelden. Dit kan te maken hebben met weersomstandigheden hier en in de overwinteringsgebieden, het voedselaanbod en de mogelijkheden om nesten te bouwen. De exacte oorzaak kan moeilijk achterhaald worden, maar 2006 en 2011 waren hele warme jaren, gevolgd door een droog voorjaar (april 2007: geen neerslag, voorjaar 2012: koud en relatief droog). (bron: kmi.be)
Deze koudeperioden hebben een invloed op de zwaluwen rechtstreeks, maar ook via het voedselaanbod: insecten vliegen later uit, of zijn in veel minder grote getale aanwezig waardoor minder jongen geboren kunnen worden.
Vorig jaar dook het regiocijfer onder de 1500 nesten. Dit jaar gaat de achteruitgang verder, wellicht mee
veroorzaakt door het slechte voorjaar, en dalen we verder, nu onder de 1400 nesten. Het gemiddeld aantal nesten per locatie daalt lichtjes, het aantal plaatsen met huiszwaluwen daalt met 16 éénheden (vooral locaties met één enkel nestje).
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
Veurne 149 218 154 225 259 272 322 279 334 367 375 378 311
Nieuwpoort 75 107 120 107 117 127 139 148 145 152 145
Diksmuide 68 194 301 333 435 420 476 430 450 400 398
Koksijde 6 69 51 45 52 50 62 71 69
Alveringem 83 112 94 118 132 185 165 150
Lo-Reninge 68 137 102 118 117 143 138 139
Houthulst 15 41 84 102 150 159 157 127 113
Kortemark 2 0 0 0 0 0
De Panne 3 7 8 6
Lang.-Poelk. ** 34 49 43 47
Totaal 149 218 297 526 701 973 1258 1171 1421 1455 1567 1486 1331
totaal loc 16 24 50 62 75 84 130 140 171 176 196 198 182
gemiddelde 9,31 9,0 5,94 8,48 9,34 11,5 9,6 8,3 8,11 7,98 7,77 7,26 7,3
** = gegevens niet op tijd ontvangen
Aantal nesten Huiszwaluwen in regio IJzer en Polder + Westkust
Veurne
In 2012 werden in Veurne over het algemeen minder nesten aangetroffen. Het aantal gecontroleerde locaties daalde van 65 naar 61, maar dit staat niet in verhouding met de sterke daling van het aantal nesten. Vooral de grote kolonies daalden, locaties met slechts enkele nesten bleven meestal wel bestaan.
Beauvoorde blijft ook dit jaar het grootste aantal kolonies hebben. Hier treedt zelfs een stijging op in vergelijking met vorig jaar, net als bij Avekapelle. Alle andere deelgemeenten gaan sterk achteruit, De moeren kent zelfs een absoluut dieptepunt. In 2006 waren in De Moeren nog 128 nesten te vinden, nu nog ongeveer één derde (48). Ook het aantal locaties met nesten daalde in De moeren van 10 naar 6.
0
20
40
60
80
100
120
140
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Huiszwaluwen Veurne 2000-2012
Avekapelle
Beauvoorde
Booitshoeke
Bulskamp
De Moeren
Eggewaartskapelle
Houtem
Steenkerke
Veurne
Figuur 2: Huiszwaluwen in Veurne
Wat Boerenzwaluwen betreft, daar gaan zelfs alle gemeenten achteruit! Ook hier daalt het totale aantal zwaluwen met ongeveer één derde tegenover 2006. Opnieuw vindt de grootste daling plaats in De Moeren. Een reden voor deze plotse achteruitgang kan het recentelijk verdwijnen van de bomenrijen zijn in De Moeren. Deze bomen leveren vaak veel insecten op. reden voor deze plotse achteruitgang kan de vernieuwing of het afsluiten zijn van een deel van de loodsen op boerderijen, waardoor de zwaluwen moeilijker hun nest kunnen maken.
0
20
40
60
80
100
120
140
160
180
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Boerenzwaluwen Veurne 2003-2012
Avekapelle
Beauvoorde
Booitshoeke
Bulskamp
De Moeren
Eggewaartskapelle
Houtem
Steenkerke
Veurne
Figuur 3: Boerenzwaluwen in Veurne
Nieuwpoort
Algemeen blijkt hier in deze regio een lichte daling op te treden. Kijken we naar het aantal locaties met nesten, dan zien we voor de huiszwaluwen in Nieuwpoort en Ramskapelle even veel locaties als vorige jaren.
0
20
40
60
80
100
120
140
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
Huiszwaluwen Nieuwpoort 2002-2012
Nieuwpoort Ramskapelle St.-Joris
Figuur 4: Huiszwaluwen Nieuwpoort
De boerenzwaluwen daarentegen zijn er wat slechter aan toe. In de 3 deelgemeenten gaan de aantallen boerenzwaluwen flink achteruit. In 63% van de locaties die bezocht werden, werden effectief boerenzwaluwennesten gevonden. Dit tegenover 67% van de locaties vorig jaar. De daling is het grootst in Ramskapelle waar enkele kolonies van meer dan 10 nesten gereduceerd werden tot slechts een tweetal.
0
50
100
150
200
250
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
Boerenzwaluwen Nieuwpoort 2002-2012
Nieuwpoort
Ramskapelle
Sint-Joris
Figuur 5: Boerenzwaluwen in Nieuwpoort
Diksmuide
Wanneer we kijken naar de resultaten van Diksmuide dan merken we een wisselende trend: sommige regio’s vertonen een stijging, na een dipje vorig jaar, en andere populaties duiken sterk naar beneden. Opvallend is wel de zware crash die Woumen ondergaat de voorbije 3 jaren: De populatie daalde hier van 100 nesten in 2009 tot slecht ¼ van de nesten (24) in 2012. Op één locatie is het aantal nesten teruggevallen van 74 nesten in 2009 tot 11 nesten dit jaar.
0
20
40
60
80
100
120
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
Huiszwaluwen Diksmuide 2002-2012
Beerst Diksmuide Esen Kaaskerke Keiem Lampernisse Leke Nieuwkapelle Oudekapelle Pervijze Sint-Jakobskapelle Stuivekenskerke Vladslo Woumen
Figuur 6: Huiszwaluwen in Diksmuide
Koksijde
De huiszwaluwen van Koksijde kenden een stabilisatie ten opzichten van vorige jaren. (69 nesten tov 71 vorig jaar. Hier is vooral Wulpen verantwoordelijk voor deze resultaten, met maar liefst een verdubbeling van het aantal nesten (van 10 naar 20) en een verdubbeling van het aantal locaties waar nesten gevonden werden.
0
10
20
30
40
50
60
70
80
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
Huiszwaluwen Koksijde 2004-2012
Wulpen
Oostduinkerke
Koksijde
Figuur 7: Huiszwaluwen Koksijde
Net zoals vorig jaar werden in Oostduinkerke geen boerenzwaluwen geïnventariseerd door het afhaken van een medewerker. Wulpen is voor de gemeente Koksijde goed voor bijna 75% van de nesten, namelijk 57 nesten (bij 9 van de 25 onderzochte locaties) tegenover 21 nesten in Koksijde zelf (op 4 locaties van de 11 onderzochte).
Alveringem
Ook de Alveringemse huiszwaluwen hebben het niet goed gedaan in 2012. Ook hier daalden in alle deelgemeenten, behalve Stavele de aantallen nesten. Stavele kent sinds 2009 een sterke vooruitgang in het aantal nesten (een extra inspanning werd de voorbije jaren gedaan om potentiele locaties te bezoeken), waarbij gemerkt wordt, dat de nesten die er zijn redelijk stabiel gebleven zijn de laatste 4 jaar, terwijl op alle andere locaties het aantal nesten er toch wel sterk op achteruit gaat.
0
10
20
30
40
50
60
70
80
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
Huiszwaluwen Alveringem 2004-2012
Fortem
Alveringem
Stavele
Izenberge
Beveren a/IJzer
Figuur 8: Huiszwaluwen Alveringem
Lo-Reninge
Wat de huiszwaluwen van Lo-Reninge betreft, hier merken we op dat het totaal aantal nesten stabiel blijft, terwijl het totaal aantal locaties met 1/5 daalde (van 25 locaties naar 20 locaties), vooral in Lo, waar we ook de sterkste daling in het aantal nesten opmerken. In Reninge daarentegen steeg de totale populatie van 39 zwaluwen naar 47, wat gezien de huidige algemene trend toch wel opvallend is.
0
20
40
60
80
100
120
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
Huiszwaluwen Lo-Reninge 2006-2012
Lo
Pollinkhove
Noordschote
Reninge
Figuur 9: Huiszwaluwen Lo-Reninge
Houthulst
Ook in Houthulst merken we dezelfde trend op: ook hier dalen in alle deelgemeenten de aantallen zwaluwen, met als sterkste daling deelgemeente Klerken. Hier daalde de populatie van 24 nesten naar 9 nesten, wat een daling is met 40% van het totaal aantal nesten.
0
20
40
60
80
100
120
140
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
Huiszwaluwen Houthulst 2004-2012
Merkem
Klerken
Houthulst
Figuur 10: Huiszwaluwen Houthulst
De Panne
Sinds 2009 worden in De Panne ook huiszwaluwen en vanaf vorig jaar ook boerenzwaluwen geteld. We zien hier een relatief stabiele populatie, voor hetzelfde aantal locaties met huiszwaluwen. (varieert tussen 6 en 8 nesten). De periode is echter te kort om er een evolutie in te kunnen zien.
De Boerenzwaluwen daarentegen waren talrijker aanwezig, maar ook hier heeft de populatie een stevige knauw gekregen: in 2011 werden nog 98 nesten geteld, terwijl in 2012 slechts 67 nesten geteld werden. Hierbij moet ik echter vermelden dat 1 locatie met beperkt aantal nesten niet bezocht werd. Ook hier is het echter nog te vroeg om een trend vast te stellen.
Foto’s : Ivo Nollet
Elien Dewitte