ระบบบร�หารความเสี่� ยงและการพั�ฒนาค�ณภาพัอย�างเชื่� อม
โยงตามมาตรฐาน HA
สี่ถาบ�นพั�ฒนาและร�บรองค�ณภาพัโรงพัยาบาล
Purpose Process Performance
ทำ#าไมต%องม�เราเราทำ#างานก�นอย�างไร
ทำ#าไปเพั� ออะไร ทำ#าได้%ด้�หร�อไม�
จะทำ#าให%ด้�ขึ้+,นได้%อย�างไร
3P (PDSA) ค�อ Basic Building Block
ขึ้องการพั�ฒนา
Study/Learn
Act/Improve
Plan/Design -> Do
Risk Risk ManagemenManagemen
ttการบร�หารความการบร�หารความ
เสี่� ยงเสี่� ยง
เป-าหมายเป-าหมาย โรงพัยาบาลเป.นสี่ถานทำ� ทำ� ปลอด้ภ�ยแก�
ผู้0%มาร�บบร�การ ญาต�และเจ%าหน%าทำ� ระด้�บบ�คคล : เจ%าหน%าทำ� ร�บทำราบขึ้%อม0ล
ขึ้�าวสี่ารเก� ยวก�บความเสี่� ยง หน�วยงาน/รพั.
oม�การเฝ้-าระว�งและการค%นหาความเสี่� ยงoม�มาตรการป-องก�นและควบค�มความ
เสี่� ยงoหน�วยงานสี่ามารถจ�ด้การก�บความ
เสี่� ยงทำ� เก�ด้ขึ้+,นได้%อย�างม�ประสี่�ทำธิ�ภาพั
…ร0%จ�ก .ความเสี่� ยงการบร�หารความเสี่� ยง
การบร�หารความเสี่� ยงระด้�บหน�วยงานการบร�หารความเสี่� ยงระด้�บโรงพัยาบาล
สี่ถาบ�นพั�ฒนาและร�บรองค�ณภาพัโรงพัยาบาล RM
อะไรค�อ ความเสี่� ยง อะไรค�อ ความเสี่� ยงความเสี่� ยงค�อ
โอกาสี่ทำ� จะประสี่บ………ก�บการบาด้เจ4บ/ ความเสี่�ยหาย (harm)
เหต�ร%าย (hazard) อ�นตราย (danger) ความไม�แน�นอน (uncertainty)
การ exposed organ ความสี่0ญเสี่�ย (loss)
เหต�การณ5ไม�พั+งประสี่งค5 Adverse Event (AE)
อะไรค�ออะไรค�อ
• เป.นเหต�การณ5หร�อสี่ภาวะทำ�ไม�คาด้หว�งจากกระบวนการต�างๆในการบร�การทำางการแพัทำย5 ทำ�ม�ผู้ลกระทำบต�อ
คนไขึ้% ว�ชื่าชื่�พั องค5กร ชื่�มชื่น• ได้%มาจากเหต�การณ5จร�ง เชื่�น การเก�ด้ภาวะแทำรกซ้%อน การ
บาด้เจ4บ การร%องเร�ยน • ป9ญหาเก�ด้ได้%ทำ�,งด้%านร�างกาย จ�ตใจ สี่�งคม และจ�ตว�ญญาณ
เหต�การณ5ไม�พั+งประสี่งค5Adverse Event (AE)
ทำ�ม�ความสี่#าค�ญค�อ AE ทำ� ม�HARMการสี่0ญเสี่�ยโครงสี่ร%างหร�อการสี่0ญเสี่�ยการทำ#าหน%าทำ� ขึ้อง
ร�างกายหร�อจ�ตใจ ซ้+ งอาจเป.นการสี่0ญเสี่�ยชื่� วคราวหร�อถาวรก4ได้%
ระด้�บความร�นแรงขึ้องความคลาด้ เคล� อนทำ� NCC MERP
( ก#าหนด้ขึ้+,นมาประย�กต5ใชื่% โด้ยเล�อกน�บ เฉพัาะเหต�การณ5ทำ� ก�อให%เก�ด้อ�นตราย
(harm) ต�อผู้0%ป;วยเทำ�าน�,น ต�,งแต� A-I
การสี่0ญเสี่�ยโครงสี่ร%างหร�อการสี่0ญเสี่�ยการทำ#าหน%าทำ� ขึ้อง ร�างกายหร�อจ�ตใจ ซ้+ งอาจเป.นการสี่0ญเสี่�ยชื่� วคราวหร�อ
ถาวรก4ได้%
National Coordinating Council for Medication Error Reporting and Prevention
ที่��ใช้�กั�นมากัคื อ
Harm
อ�นตรายในทำ� น�,จ+งได้%แก�ห�วขึ้%อ E, F, G, H, และ I ขึ้อง NCC MERP Index
E: อ�นตรายชื่� วคราวต�อผู้0%ป;วยซ้+ งต%องให%การบ#าบ�ด้ร�กษา
F: อ�นตรายชื่� วคราวต�อผู้0%ป;วยซ้+ งต%องทำ#าให%นอนโรงพัยาบาลนานขึ้+,น
G: อ�นตรายถาวรต�อผู้0%ป;วยH: ต%องร�บการบ#าบ�ด้ร�กษาเพั� อชื่�วยชื่�ว�ตI: ผู้0%ป;วยเสี่�ยชื่�ว�ต
การสี่0ญเสี่�ยโครงสี่ร%างหร�อการสี่0ญเสี่�ยการทำ#าหน%าทำ� ขึ้อง ร�างกายหร�อจ�ตใจ ซ้+ งอาจเป.นการสี่0ญเสี่�ยชื่� วคราวหร�อ
ถาวรก4ได้%
การบร�หารความการบร�หารความเสี่� ยงเสี่� ยง
1.กระบวนการบร�หารความเสี่� ยง2.ระบบบร�หารความเสี่� ยง3.การบร�หารความเสี่� ยงและ
ความเชื่� อมโยงก�บการปร�บปร�งค�ณภาพัและการประก�นค�ณภาพั
Risk Management
RM CQI/QA สี่ถาบ�นพั�ฒนาและร�บรองค�ณภาพัโรงพัยาบาล RM
1.1.กระบวนการบร�หารกระบวนการบร�หารความเสี่� ยงความเสี่� ยง
1.การค%นหาความเสี่� ยง2.การประเม�น ความเสี่� ยง ระด้�บความ
ร�นแรง ระด้�บความถ� บ�อย3.การจ�ด้การก�บความเสี่� ยง4.การประเม�นผู้ล
Risk Management
สี่ถาบ�นพั�ฒนาและร�บรองค�ณภาพัโรงพัยาบาล RM
ค%นหาความเสี่� ยง-ศึ+กษาจากอด้�ต-สี่#ารวจในป9จจ�บ�น-เฝ้-าระว�งไปขึ้%างหน%า
ประเม�นความเสี่� ยงการจ�ด้การก�บความเสี่� ยงควบค�มความเสี่� ยง-หล�กเล� ยง-ป-องก�น-ถ�ายโอน-แบ�งแยก-ลด้ความสี่0ญเสี่�ยการจ�ายเง�นชื่ด้เชื่ย
ประเม�นผู้ลระบบ
กระบวนการบร�หารความเสี่� ยงกระบวนการบร�หารความเสี่� ยง
สี่ถาบ�นพั�ฒนาและร�บรองค�ณภาพัโรงพัยาบาล RM
การค%นหาความเสี่� ยงการค%นหาความเสี่� ยง การค%นหาเชื่�งร�ก
การค%นหาแบบต�,งร�บ รายงานต�างๆ เชื่�น รายงานอ�บ�ต�
การณ5 รายงานเวรตรวจการ บ�นทำ+ก ประจ#าว�นขึ้องหน�วยงาน เป.นต%น
การตรวจสี่อบ เชื่�น ENV Round IC Round Risk Round การ
ทำบทำวนเวชื่ระเบ�ยน การค%นหาจาก กระบวนการทำ#างาน การทำ#าก�จกรรม
ทำบทำวน
แนวทำางการประเม�นแนวทำางการประเม�นความเสี่� ยงความเสี่� ยง พั�จารณาจาก : โอกาสี่เก�ด้เหต�การณ5/ความสี่0ญเสี่�ย
ม�ความถ� และร�นแรงมากน%อยเพั�ยงใด้ ม�ผู้ลทำางคล�น�กอย�างไร/ก�อให%เก�ด้ความสี่0ญเสี่�ยเทำ�าใด้ ม�ผู้ลต�อองค5กรอย�างไร
IMPACT
ต�วอย�างการจ�ด้ระด้�บความร�นแรงต�วอย�างการจ�ด้ระด้�บความร�นแรงแบบทำ� แบบทำ� 11
ระด้�บ A เหต�การณ5ซ้+ งม�โอกาสี่ทำ� จะก�อให%เก�ด้ความคลาด้เคล� อน ระด้�บ B เก�ด้ความคลาด้เคล� อนขึ้+,น แต�ย�งไม�ถ+งผู้0%ป;วย ระด้�บ C เก�ด้ความคลาด้เคล� อนก�บผู้0%ป;วยแต�ไม�ทำ#าให%ผู้0%ป;วยได้%ร�บอ�นตราย ระด้�บ D เก�ด้ความคลาด้เคล� อนก�บผู้0%ป;วยสี่�งผู้ลให%ต%องม�การเฝ้-าระว�งเพั� อให%ม� นใจว�าไม�เก�ด้อ�นตรายต�อผู้0%ป;วย ระด้�บ E เก�ด้ความคลาด้เคล� อนก�บผู้0%ป;วย
สี่�งผู้ลให%เก�ด้อ�นตรายชื่� วคราว และต%องม�การบ#าบ�ด้ร�กษา
ระด้�บ F เก�ด้ความคลาด้เคล� อนก�บผู้0%ป;วยสี่�งผู้ล ให%เก�ด้อ�นตรายชื่� วคราว และต%องนอนโรง
พัยาบาล หร�ออย0�โรงพัยาบาลนานขึ้+,น ระด้�บ G เก�ด้ความคลาด้เคล� อนก�บผู้0%ป;วยสี่�ง
ผู้ลให%เก�ด้อ�นตรายถาวรแก�ผู้0%ป;วย ระด้�บ H เก�ด้ความคลาด้เคล� อนก�บผู้0%ป;วยสี่�งผู้ลให%ต%องทำ#าการชื่�วยชื่�ว�ต ระด้�บ I เก�ด้ความคลาด้เคล� อนก�บผู้0%ป;วยซ้+ งอาจเป.นสี่าเหต�ขึ้องการเสี่�ยชื่�ว�ต
ต�วอย�างการจ�ด้ระด้�บความร�นแรงต�วอย�างการจ�ด้ระด้�บความร�นแรงแบบทำ� แบบทำ� 11
ระด้�บ 0 : เป.นเหต�การณ5ทำ� ก�อให%เก�ด้ ความคลาด้เคล� อน แต�ย�งไม�ถ+งผู้0%ร�บ
บร�การ/ ผู้0%ปฏิ�บ�ต�งาน (Nearmiss) ระด้�บ 1 : ผู้0%ร�บบร�การ/ ผู้0%ปฏิ�บ�ต�งานได้%ร�บผู้ลกระทำบแต�ไม�ต%องเฝ้-าระว�งหร�อร�กษา ระด้�บ 2 : ผู้0%ร�บบร�การ/ ผู้0%ปฏิ�บ�ต�งาน
ได้%ร�บผู้ลกระทำบ สี่�งผู้ลให%ต%องม�การด้0แลหร�อ เฝ้-าระว�ง เพั� อให%ม� นใจว�าไม�เก�ด้อ�นตราย
ระด้�บ 3 : สี่�งผู้ลให%เก�ด้อ�นตรายถาวร ต%องทำ#าการชื่�วยชื่�ว�ต และถ+งแก�ชื่�ว�ต
ต�วอย�างการจ�ด้ระด้�บความร�นแรงต�วอย�างการจ�ด้ระด้�บความร�นแรงแบบทำ� แบบทำ� 22
ระบบรายงานอ�บ�ต�การณ5ระบบรายงานอ�บ�ต�การณ5 ม�ค#าจ#าก�ด้ความขึ้องอ�บ�ต�การณ5/เหต�การณ5ไม�
พั+งประสี่งค5ขึ้องรพั. ม�แนวทำางทำ� ชื่�ด้เจนว�า ในกรณ�ใด้ทำ� จะต%อง
รายงาน ก#าหนด้ผู้0%ม�หน%าทำ� ในการเขึ้�ยนรายงาน ก#าหนด้เสี่%นทำางเด้�นขึ้องรายงานทำ� ร�ด้ก�ม เป.น
หล�กประก�นในการร�กษาความล�บ และไม�อน�ญาตผู้0%ทำ� ไม�เก� ยวขึ้%องเขึ้%าถ+งได้%
การสี่ร%างความเขึ้%าใจว�า การแก%ป9ญหาน�,ม�ใชื่�การลงโทำษ
ประเภทำขึ้องรายงานอ�บ�ต�ประเภทำขึ้องรายงานอ�บ�ต�การณ5การณ5
เหต�การณ5ไม�พั+งประสี่งค5ทำ� ร�นแรง (Sentinel events)
เหต�การณ5ผู้�ด้ปกต�
เหต�การณ5ไม�พั+งประสี่งค5 (Adverse events)
จ�ด้ระบบเพั� อป-องก�นจ�ด้ระบบเพั� อป-องก�น//แก%ไขึ้ความเสี่� ยงแก%ไขึ้ความเสี่� ยง จ�ด้ระบบทำ� สี่ามารถป-องก�นความผู้�ด้พัลาด้
จ�ด้ระบบทำ� จะลด้ความร�นแรงขึ้อง ความเสี่�ยหาย จากความผู้�ด้พัลาด้
จ�ด้ระบบค%นหาความผู้�ด้พัลาด้ให% ปรากฏิเพั� อ หย�ด้ย�,งได้%ทำ�น
การประเม�นผู้ลการประเม�นผู้ล//เฝ้-าระว�งเฝ้-าระว�งความเสี่� ยงความเสี่� ยง การทำบทำวนระบบ/กระบวนการทำ� ได้%วางไว%/
ความเสี่� ยงทำ� เก�ด้ขึ้+,นใหม�ๆ สี่ามารถบอกประสี่�ทำธิ�ภาพัขึ้องระบบบร�หาร
ความเสี่� ยงได้% เชื่�นo จ#านวน และประเภทำ
risk/อ�บ�ต�การณ5/อ�บ�ต�เหต�oอ�ตราขึ้องความเสี่� ยง/อ�บ�ต�การณ5ตาม
กล��มประเภทำความเสี่� ยง/ความร�นแรงoระด้�บความร�นแรงo อ�ตราการเก�ด้ซ้#,า ฯ
• โปรแกรมทำ� เก� ยวก�บการบร�หารความเสี่� ยง
• การบร�หารความเสี่� ยงในหน�วยงาน• การประสี่านก�จกรรมบร�หารความเสี่� ยง
2. 2. ระบบบร�หารความระบบบร�หารความเสี่� ยงเสี่� ยง
Risk Management
สี่ถาบ�นพั�ฒนาและร�บรองค�ณภาพัโรงพัยาบาล RM
ความเสี่� ยงทำางคล�น�ค ความเสี่� ยงด้%านสี่� งแวด้ล%อมความปลอด้ภ�ยจากการใชื่%ยา อาชื่�วอนาม�ยและความปลอด้ภ�ย การควบค�ม/เฝ้-าระว�งการต�ด้เชื่�,อในโรงพัยาบาล การป-องก�นอ�คค�ภ�ย/อ�บ�ต�ภ�ย อ� นๆ(ตามทำ� โรงพัยาบาลก#าหนด้)
โปรแกรมทำ� เก� ยวขึ้%องก�บการบร�หารโปรแกรมทำ� เก� ยวขึ้%องก�บการบร�หารความเสี่� ยงความเสี่� ยง
3. การบร�หารความเสี่� ยงและความเชื่� อมโยงก�บ
การปร�บปร�งค�ณภาพัและการประก�นค�ณภาพั
บาด้เจ4บทำร�พัย5สี่�
นสี่0ญเสี่�ย
RMQA/CQI
•
•
ร�กษามาตรฐานและยกระด้�บค�ณภาพั
การด้0แลผู้0%ป;วย หร�อ ระบบ หร�อ Key
Process ต�างๆ
การป-องก�นป9ญหาควบค�มความ
สี่0ญเสี่�ยการตอบสี่นอง
ม�ระบบบร�หารความเสี่� ยง ความปลอด้ภ�ย และค�ณภาพั ขึ้องโรงพัยาบาลทำ� ม�ประสี่�ทำธิ�ผู้ลและประสี่านสี่อด้คล%องก�น รวมทำ�,งการพั�ฒนาค�ณภาพัการด้0แลผู้0%ป;วยในล�กษณะบ0รณาการ.
II – 1.2 ระบบบร�หารความเสี่� ยง ความปลอด้ภ�ย และค�ณภาพั(Risk, Safety, and Quality Management
System)
1
ประสี่านโปรแกรมความ
เสี่� ยงระบบ
สี่ารสี่นเทำศึค%นหาและจ�ด้ล#าด้�บความสี่#าค�ญขึ้องความเสี่� ยง
ก#าหนด้มาตรการป-องก�น,
สี่� อสี่าร, สี่ร%างความตระหน�ก
ระบบรายงานอ�บ�ต�การณ5
รายงาน วิ�เคืราะห์� ใช้�ประโยช้น�
ประเม�นประสี่�ทำธิ�
ผู้ลปร�บปร�
ง
ว�เคราะห5สี่าเหต�
แก%ป9ญหา
กั�าห์นดกัลุ่��ม/วิ�ตถุ�ประสงคื�
กั�าห์นด KPIใช้�วิ�ธี�กัารที่��ห์ลุ่ากัห์ลุ่าย
ก. ระบบบร�หารความเสี่� ยงและความปลอด้ภ�ย
ขึ้. ค�ณภาพัการด้0แลผู้0%ป;วย234
1
2
34
6
5
ทำบทำวนการด้0แลผู้0%ป;วยพั�ฒนาค�ณภาพัการด้0แลสี่#าหร�บกล��มเป-าหมาย
ประเด้4นสี่#าค�ญขึ้องประเด้4นสี่#าค�ญขึ้องมาตรฐานมาตรฐาน
ม�การประสี่านระหว�างโปรแกรมต�างๆ ทำ� เก� ยวขึ้%อง ก�บระบบบร�หารความเสี่� ยง
- ความปลอด้ภ�ยขึ้องเจ%าหน%าทำ� และ อาชื่�วอนาม�ย- ระบบร�กษาความปลอด้ภ�ย( security)- การควบค�มการต�ด้เชื่�,อในโรงพัยาบาล- ความเสี่� ยงในการด้0แลผู้0%ป;วย ( clinical risk)- การจ�ด้การก�บค#าร%องเร�ยน
ม�การเชื่� อมโยงระบบขึ้%อม0ลขึ้�าวสี่ารเก� ยวก�บความ เสี่� ยง ( risk MIS)
ประเด้4นสี่#าค�ญขึ้องประเด้4นสี่#าค�ญขึ้องมาตรฐานมาตรฐาน
ม�การจ�ด้การก�บความสี่0ญเสี่�ย/ความเสี่�ยหาย ทำ� เก�ด้ขึ้+,นอย�างม�ประสี่�ทำธิ�ภาพั
ทำ�กหน�วยงานว�เคราะห5ความเสี่� ยงขึ้องตนเอง ม�การก#าหนด้มาตรการป-องก�นทำ� ร�ด้ก�ม ม�การเฝ้-าระว�ง/ ระบบรายงานอ�บ�ต�การณ5
บทำบาทำคณะกรรมการRM
ก#าหนด้ทำ�ศึทำาง นโยบายและต�ด้ตามประเม�นผู้ลว�า ระบบทำ� ใชื่%อย0�น�,นม�ประสี่�ทำธิ�ภาพัเพั�ยงใด้
สี่ามารถป-องก�นและจ�ด้การก�บความเสี่� ยงหร�อความ สี่0ญเสี่�ยได้%ด้�เพั�ยงใด้
ทำ#าหน%าทำ� ประสี่านเชื่� อมโยงก�จกรรมและขึ้%อม0ล ขึ้�าวสี่ารระหว�างโปรแกรมต�างๆ เพั� อให%เห4นภาพัรวม ขึ้องความเสี่� ยงทำ�,งโรงพัยาบาล
ให%ความชื่�วยเหล�อแก�หน�วยงานต�างๆเพั� อสี่ร%าง ความเขึ้%าใจ และสี่งบความไม�พั+งพัอใจแก�ผู้0%สี่0ญเสี่�ย
ให%เร4วทำ� สี่�ด้
ผู้0%จ�ด้การความเสี่� ยง ม�ห์น�าที่��ประสานกั�จกัรรมบร�ห์ารคืวิามเส��ยงของรพ. ที่��
เป'นรายงานประจ�าวิ�น ได�แกั� การรวบรวมและว�เคราะห5รายงานอ�บ�ต�การณ5
การประสี่านก�บคณะกรรมการทำ� เก� ยวขึ้%องก�บความเสี่� ยงน�,นๆ
การต�ด้ตามประเม�นผู้ลการจ�ด้การ การให%ความร0%และสี่ร%างความตระหน�ก การประสี่านงานด้%านกฎหมาย