ទឹសអីំពីកំ ពយ »»អេីទជកំ ពយ? កំ ពយជក មងពកយសមី មនពកយចួនរណំ ែណងណងយ៉ងពិេ ះ ែដលមនឃ មនលបះ េគរព ម កឹតយ កម េ យមនករកំណត់ពីក មិតចំនួនពយងគេទ មវធិី សនិពនធៃនបទនីមួយៗ។ »»កំ ពយសែមងេចញពីភ ដួងចិតរបស់កវ ីេធីឲយអនក ន អនក ប ់រេំភីប សបបយ ទុកខ ពយ ស ញ់ ខឹង សប ់និងឈចឺប់ជមួយ។

េដីមបនីិពនធកំ ពយឲយបនល េយងី តវ គ ល់ធតុសំខន់ៗរបស់កំ ពយដូចខងេ កម៖

១. ពយងគ

ជសូរ សះ ឬពយញជនៈែដលមិនទន់ បកប ឬក៏ បកបេហយីមនសូវសំេឡងែតមួយ េទះបីមននយ័កី មិនមននយ័កី។ ឧ. កូន ែខមរ េគ េងីប េឡងី ក ខ គ ឃ ង…

២. ពកយ

ជសូរសំេឡងែតមង ឬេ ចីនដង ប៉ុែនមននយ័ គប់ គន់។ ឧ. (ពកយ ១ពយងគ) ែខ ៃថង សី បស េគង… (ពកយ ២ពយងគ) ពះចនទ ទិតយ នរ ីបុរស… (ពកយ ៣ពយងគ) ពះច នទ សុរយិ មនុស ករុ …

ពកយេនកនុងកំ ពយែចកេចញជ ២េទ តគឺ៖ ពកយេពចន ៍ (ជពកយស មប់រេំលចនយ័ ខឹម រសរេសរកំ ពយឲយេលចេឡងីកនុងទ មង់សិលបៈខពស់ែដលបេងកីតបនជរូបរមមណ៍ េដីមបឲីយអនក ន អនក ប់ យល់នយ័ែដលអនកកវចីងន់ិយយ) និងពកយសមផស (ជពកយចួន ផទួន រណំ េនកនុងកំ ពយ)។

ក. សមផស កនុង៖ គឺជចំ បច់ួន ផទួន រណំ េនកនុងឃជមួយគន ។ ឧ. នឹក សកនឹក សវេនឯែ ស នឹកៃដពុកែមធ៉ប់ែថកូន ជួបមីងជួបមបត់ ដូន បត់ពុកែម៉សូនយសល់បូនបង។

កនុងឧទហរណ៍កំ ពយខងេលីេនះេឃញីថ សក រណំនឹង សវ, ែម៉ ចួននឹង ែថ, ជួប ផទួននឹង ជួប។ល។

ខ. សមផស េ ក៖ គឺជចំ ប់ចួន ផទួន រណំដូចគន ប៉ុែនេនកនុងពកយសមផស េ កេនះ ឆងពីឃមួយ េទឃមួយ ឬកព៏ីលបះមួយេទលបះមួយេទ ត។

*ឃ៖ េនកនុងកំ ពយគឺជពយងគេ ចីនរមួគន េទ មវធិី សបទនីមួយៗដូចជបទេម៤ មន៤ពយងគ កនុង ១ឃ។

*លបះ ឬលបះខណ៖ គឺឃេនកនុងកំ ពយរមួគន ែដលមនកំណត់េន មវធិី សបទនីមួយៗ។ ឧ. បទពកយ ៤ មនឃរមួគន ចំនួន ៤ បញចប់េ យខណេ ថ ១លបះ។

សូរសពទ ឬសូរេស ង (សេំន ង)

សូរសពទ សូរេស ង ឬសំេន ងមននយ័ថ សំេឡង។ ចំេពះកំ ពយ សំេឡងេនះសំខន់ ស់េ ពះកំ ពយល គឺជកំ ពយែដលមនចំ បច់ួនេគរព មសំេឡងពយញជនៈេឃសៈ ដូចជ “អ”៊ តវសរេសរឲយចួននឹង “អ៊”។ សំេឡងពយញជនៈអេឃសៈ “អ” តវសរេសរចួននឹង “អ” ដូចគន ។ ឧ. េឃសៈ៖ េរ ន មន ពន យន… អេឃសៈ៖ ម ធី ក េសន …

ពកយចនួែដលមនិែមនជកំ ពយ

១. ក មងែកវ៖ ពកយចួនែដរប៉ុែនគម ន កឹតយ កម។ ឧ. ែសន កងពលី សងផ់ទះជេដីម “េទីបអញខញុ ំ ពះធរណី ចូរអនកអេញជ ីញមកយក កយបូជ រេពី េទ នធូប ជ បុបផ គនធម េចកអំេព សវអងករ វ ដំឡូង ដូង លង សែណកទងំ យែដលេយងីខញុ ំេរ បចំថយអនកេ ង។

២. ពកយចួន បជ បិយ៖ សុភសិត ឬពកយបេ ជេដីម។

៣. ពកយ ល៖ ពកយស មប់េកមងេលងពួន។

៤. ពកយកពយ៖ ពកយចួនមន កិតយ កមដូចជកំ ពយែដរ ប៉ុែនជភ សមបកេ ក។

* *

*