101 เทคนคการแกปญหาอยางสรางสรรค (Creative Problem Solving Techniques)

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

ลขสทธภาษาไทย : บรษท อ.ไอ.สแควร พบลชชง จำกด แตเพยงผเดยว หามลอกเลยนแบบไมวาสวนหนงสวนใดของหนงสอเลมน นอกจากไดรบอนญาตเปนลายลกษณอกษร

Copyright ©2006 James M. Higgins. All rights reserved. Authorized translation from English language edition published by New Management Publishing Company Inc.

Thai translation rights © 2011 by E.I.Square Publishing Company Limited. All rights reserved.

101 เทคนคการแกปญหาอยางสรางสรรค (Creative Problem Solving Techniques)

แปลจาก 101 Creative Problem Solving Techniques : The Handbook of New Ideas for Business

James M. Higgins เขยน ดร.วทยา สหฤทดำรง และ ธนะศกด พงฮว แปล

ขอมลบรรณานกรม

ฮกกนส, เจมส เอม.

101 เทคนคการแกปญหาอยางสรางสรรค (Creative Problem Solving Techniques).

-- กรงเทพฯ : อ.ไอ. สแควร สำนกพมพ, 2554.

288 หนา.

1. การแกปญหา. 2. การเปลยนแปลงองคกร.

I. ดร.วทยา สหฤทดำรง, ผแปล. II. ธนะศกด พงฮว, ผแปลรวม.

III. ชอเรอง.

658 .403 ISBN 978-616-7062-13-6

10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 58 57 56 55 54

• บรรณาธการบรหาร บญจรตน สหฤทดำรง • บรรณาธการเลม สนยรตน ลมปนววธ • กองบรรณาธการ พนดา เกษมวรพงศกล, บญสง ลปมาศ, จนทมา คำยง • การตลาด/ขาย สจตรา ออนชวย, มาลน จำปาวะด, นนตชตา งานไธสง • ออกแบบปก io.graphy@yahoo.com • ออกแบบรปเลม องสนา ชตรตน

หากหนงสอเลมนผลตไมไดมาตรฐาน อาท หนากระดาษสลบกน หนาซำ หนาขาดหาย สำนกพมพยนดรบผดชอบเปลยนใหใหม หากตองการซอจำนวนมากเพอใชในการฝกอบรม สงเสรมการขาย หรอเปนของขวญ กรณาสอบถามราคาพเศษได ยนดนอมรบความเหนหรอคำตชม

ผลตโดย อ.ไอ.สแควร สำนกพมพ

จดจำหนาย : บรษท อ.ไอ.สแควร พบลชชง จำกด

เลขท 143/2 ซอยลาดพราว 94 ถนนลาดพราว แขวง พลบพลา เขตวงทองหลาง กรงเทพฯ 10310

พมพ : บรษท ส.เอเซยเพรส (1989) จำกด

ตดตอ : publishing@eisquare.com โทรศพท 0 2539 3373, 081 923 4122 โทรสาร 0 2539 3379 www.eisquare.com

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

คำนำผแปล

มคำกลาวของผบรหารระดบสงของบรษท Toyota ในสหรฐอเมรกาทานหนงวา

ตว T ใน TPS (ททกคนเขาใจวาคอ Toyota Production System) นน ยงมอกความหมาย

หนง คอ Thinking (การคด) ดวย กลาวคอเปน Thinking Production System บรษท

Toyota พยายามพฒนาคน พยายามสรางสงแวดลอมททำใหคนคดไดและคดเปน นำ

มาซงปญญา และปญญานนจะนำมาซงการปรบปรงอยางตอเนองหรอไคเซน (Kaizen)

นนเอง ผมเคยอางองถงคำกลาวของ Micheal Ballec ในบทความหนงของผมไววา

กรอบความคดพนฐานของ Toyota สามารถแบงไดดงน คอ 1) กรอบความเชอดาน

สมรรถนะ (Performance Mindset) 2) ความตระหนกในปญหา (Problem Awareness)

3) แกปญหาในหนทางทถกตอง (Solving the Problem the “Right” Way) 4) พฒนา

คนดวยการแกปญหา (Developing People Through Problem Solving) นอกจากน

Jeffrey Liker ผเขยนหนงสอ วถแหงโตโยตา (The Toyota Way) ไดนำเสนอแบบ

จำลอง 4P ในหนงสอของเขาโดยม P (Problem Solving) อยบนสดของสามเหลยม 4P

จากเหตผลขางตนทำใหผมสนใจนำเสนอหนงสอทเกยวกบ “การแกปญหา”

(Problem Solving) หลกของการจดการองคกรใหอยรอดอยางยงยนกคอ การแกปญหา

ซงจะตองเปนงานหลกของทกคนในองคกร ดวยเหตวาไมมเครองมอใดๆ ทมนษยสราง

ขนมามคณลกษณะนหรอมความสามารถในการแกปญหาไดดอยางมนษย อยางไร-

กตาม หนงสอ 101 เทคนคการแกปญหาอยางสรางสรรค (Creative Problem

Solving Techniques) เลมน ไมไดนำเสนอเนอหาเพยงแคในดานของการแกปญหา แต

เปนการสรางความคดสรางสรรคเพอหาทางออกในเชงรก ซงเปนจดเรมตนไปสนวตกรรม

เสยมากกวา (ทงนวตกรรมผลตภณฑ/บรการทจะนำมาซงความแตกตาง และนวตกรรม

กระบวนการทจะทำใหมตนทนตำ) เปนสงททกองคกรตองการจากพนกงาน เพราะจะนำ

มาซงความสำเรจและเพมผลกำไร

หนงสอเลมนเขยนมาเพอพฒนาทกษะดานการแกปญหาอยางสรางสรรค

ของทรพยากรมนษยขององคกร หนงสอจะกลาวถง 8 ขนตอนพนฐานในกระบวนการ

แกปญหาอยางสรางสรรค นนคอ การวเคราะหสภาพแวดลอม การรบรปญหา การระบ

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

ปญหา การตงสมมตฐาน การสรางทางเลอก การประเมนทางเลอก การนำทางออกท

เลอกไวไปปฏบต และการควบคมผลลพธ และอธบาย 101 เครองมอทใช กระบวนการ

แกปญหาอยางสรางสรรคทนำเสนอไมไดยตลงทคำตอบของการแกปญหา แตเปนการ

นำเสนอวธสรางกระบวนการคด ทตองขยายไปยงขอบเขตไปยงสงทยงไมเปนปญหา

เพอปองกนไมใหปญหาและการแกปญหานนเกดขนซำอก และทำใหกระบวนการน

เปนการปรบปรงอยางเปนระบบ ผมมองวากจกรรมเหลานเปนสวนหนงของการจดการ

ความร (Knowledge Management) ในองคกรนนเอง

ดร.วทยา สหฤทดำรง

ผอำนวยการสถาบนวทยาการโซอปทาน

มหาวทยาลยศรปทม

vithaya@vithaya.com

MB: 081-613-6137

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

สารบญ

บทนำ 13

บทท 1

สรางนวตกรรม หรอสญพนธไป 17

ความคดสรางสรรคและนวตกรรม 20

ความคดสรางสรรค - จดเรมตนไปสนวตกรรม 22

สมการนวตกรรม 24

ความคดสรางสรรค 25

สงทพบไดในองคประกอบของความเปนองคกรทเกยวกบนวตกรรม 27

ภายในสภาพแวดลอมทางสงคมทใหการสนบสนน 29

สงผลใหเกดนวตกรรม 30

ความคดสรางสรรค นวตกรรม และความสามารถทางการแขงขน 31

บทท 2

กระบวนการแกปญหาอยางสรางสรรค 41

การแกปญหาอยางสรางสรรค 42

การวเคราะหสภาพแวดลอม 44

การระบปญหาหรอโอกาส 45

การรบรปญหาหรอโอกาส 48

การตงสมมตฐาน 49

การสรางทางเลอก 49

การประเมนทางเลอก 52

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

การนำทางออกไปปฏบต 52

การควบคมผลลพธ 53

การคด 2 แบบ 56

การรวมเอาความคดสรางสรรคเขาไวในการแกปญหาดวย 57

เทคนค CPS 101 ประการ 60

บทท 3

เทคนคดานความคดสรางสรรค

สำหรบการวเคราะหสภาพแวดลอม การรบร &

การระบปญหา และการตงสมมตฐาน 67

เทคนคสำหรบการวเคราะหสภาพแวดลอม 68

1/1. การเปรยบเทยบกบสงอน: 69

การรบฟงพนกงานและลกคา การแขงขนกบคแขงในจนตนาการ

2/2. จางนกพยากรณอนาคตและทปรกษาอนๆ 70

3/3. เฝาตดตามสญญาณทออนแอ 70

4/4. การคนหาโอกาส 71

เทคนคสำหรบการรบรปญหา 71

5/1. Camelot 72

6/2. รายการตรวจสอบ 72

7/3. การระดมสมองแบบกลบกน 73

8/4. กลอนตลกสนๆ และการเขยนลอเลยน 73

9/5. การทำรายการการรองเรยน 73

10/6. การตอบสนองผอน 73

11/7. การแสดงบทบาทสมมต 76

12/8. โปรแกรมแนะนำ 76

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

13/9. กระบวนการระบและแกปญหาภายในองคกร 77

อยางรวดเรวและเทคนคแบบกลมอนๆ

เทคนคสำหรบการระบปญหา 77

14/1. เสนอและลวงความคดของคนอน 78

15/2. การสรางความเหนพองรวมกน 78

16/3. วาดภาพปญหาออกมา 78

17/4. ชดเครองมอประสบการณ 79

18/5. แผนภมกางปลา 79

19/6. ราชาแหงภเขา 83

20/7. การนยามปญหาหรอโอกาสอกครง 83

21/8. เขยนวตถประสงคอกครงในแบบทแตกตางกน 84

22/9. บบเคนและยดออก 84

23/10. คณทราบอะไรบาง? 86

24/11. รปแบบใดทมอย? 86

25/12. แผนภม Why-Why 86

คำบรรยายปญหา 89

เทคนคสำหรบการตงสมมตฐาน 89

26/1. การพลกกลบสมมตฐาน 89

การวเคราะหสภาพแวดลอม การรบรและการระบปญหา 90

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

บทท 4

เทคนคแบบรายบคคลสำหรบการสรางทางเลอก 95

กระบวนการแบบรายบคคลสำหรบการสรางทางเลอกทสรางสรรค 97

27/1. การเปรยบเทยบและอปลกษณ 98

28/2. การวเคราะหทางออกในอดต และการเรยนรจากความลมเหลว 101

29/3. ความคดเชอมโยง 102

30/4. สายโซแหงความคดเชอมโยงโดยใชคณลกษณะ 105

31/5. การทำรายการคณลกษณะ 106

32/6. กลบไปทลกคา 107

33/7. กลบไปสดวงอาทตย 109

34/8. วงกลมแหงโอกาส 110

35/9. โปรแกรมคอมพวเตอร 112

36/10. เสนตาย 113

37/11. การเปรยบเทยบโดยตรง 114

38/12. สรางแหลงทมาของแนวคด 119

39/13. ตรวจสอบดวยประสาทสมผส 119

40/14. ตาราง FCB 120

41/15. เทคนคทมงเนนวตถ 124

42/16. สายตาอนสดใหม 126

43/17. การหาขอมลจาก Google 126

44/18. ชนสวนแนวคดและการกลนกรอง 126

45/19. ขอมลปอนเขา-ขอมลปอนออก 127

46/20. การวาดแผนผงความคด (Mind Mapping) 129

47/21. การฟงดนตร 133

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

48/22. เอยถงการใชทเปนไปได 133

49/23. เทคนคนโปเลยน 134

50/24. การคนหาแบบสมทเปนระบบ 134

51/25. การเปรยบตวเองเปนสงใดสงหนง 135

52/26. การกระตนดวยรปภาพ 136

53/27. รายการตรวจสอบการปรบปรงผลตภณฑ 137

54/28. ความเกยวของกน 139

55/29. คำทเกยวของกน 139

56/30. การพลกกลบ 141

57/31. การรวบรวมวตถดบใหมากเทาทจะทำได 141

58/32. SCAMPER 142

59/33. เทคนค 7 x 7 147

60/34. การนอนหลบ/การฝนถงมน 150

61/35. TRIZ 151

62/36. เทคนค 2 คำ 153

63/37. การมโนภาพ 155

64/38. จะเกดอะไรขน...? 155

ความคดสรางสรรคและนวตกรรมไมใชเรองงาย 156

สาระสำคญ 2 ประการสดทาย 160

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

บทท 5

เทคนคแบบกลมสำหรบการสรางทางเลอก 167

ขอไดเปรยบและขอเสยเปรยบของการตดสนใจแบบกลม 169

การใชเทคนคดานความคดสรางสรรคกบกลมขนาดเลก 171

กระบวนการแบบกลมสำหรบการสรางทางเลอกทสรางสรรค 171

65/1. การระดมสมอง 174

66/2. การระดมสมองโดยการเขยน 181

67/3. การระดมสมองโดยการเขยนดวยการอาศยแนวคดกลาง 182

68/4. การระดมสมองโดยการเขยน 6-3-5 183

69/5. วธใชแผนกระดาษของ Crawford 184

70/6. การสรางมโนภาพทสรางสรรค 188

71/7. การกาวกระโดดทสรางสรรค 189

72/8. เทคนค Delphi 189

73/9. เทคนคการออกเดนทาง 191

74/10. วธแบบแกลลอร 194

75/11. เทคนค Gordon/Little 195

76/12. กระดานแนวคด 195

77/13. สงกระตนแนวคด 196

78/14. คณะกรรมการนวตกรรม 196

79/15. กลมนวตกรรมระหวางบรษท 197

80/1 6. ถำสงโต 197

81/17. เทคนคดอกบวบาน หรอวธ MY (Matsumura Yasuo) 197

82/18. วธการระดมสมองแบบ Mitsubishi 200

83/19. การวเคราะหโครงสรางของคำ 201

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

84/20. วธแบบ NHK 204

85/21. เทคนคกลมแตในนาม 205

86/22. การระดมสมองทางออนไลน/ทมเสมอนจรง 209

87/23. นวตกรรมแบบเปด 212

88/24. เทคนค Philips 66 (การอภปราย 66) 213

89/25. การออกเดนทางโดยใชรปภาพ 213

90/26. เทคนคแบบ Pin Card 214

91/27. การเขยนภาพอนาคต 214

92/28. วธ SIL 219

93/29. การแสดงเรองราวลงบนกระดาน 220

94/30. เทคนค Synectics 238

95/31. เทคนคกลม 5 คน 240

96/32. วธแบบ TKJ 240

การใชเทคนคแบบกลมใหมากทสด 243

สาระสำคญประการสดทาย 248

บทท 6

เทคนคทสรางสรรคสำหรบ

การประเมนทางเลอก การนำไปปฏบต และการควบคม 253

การประเมนทางเลอก 254

97/1. เมทรกซกลนกรองแนวคด 254

98/2. การลงคะแนนโดยใชจด 259

การนำทางเลอกของคณไปปฏบต 259

99/1. แผนภม How-How 259

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

100/2. จงเปนนกรบเมอกำลงขายแนวคดของคณ 261

101/3. การวเคราะหแรงเสรม-แรงตาน 263

คำแนะนำเพมเตมในการขายแนวคดและนวตกรรมของคณ 264

ขอคดเหนสดทาย 269

การควบคมผลการดำเนนงาน 270

บทท 7

การใชเทคนค 273

การเชอสญชาตญาณของคณ 274

ภาคผนวก สรปเทคนคทใชในกระบวนการ CPS 275

เกยวกบผเขยน 282

เกยวกบผแปล 283

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

บทนำ  13

ธรกจและผจดการธรกจ เจาหนาทมออาชพ ผนำทม และพนกงานอนๆ เผชญ

กบความทาทายมากมายในทศวรรษนของศตวรรษท 21 การเปลยนแปลงกำลงเกดขน

ในอตราเรวทเพมขน ปรมาณและความแขงแกรงของคแขงกกำลงเพมขนอยางรนแรง

ธรกจและชวตกำลงเปนโลกาภวตนมากยงกวาทเคยเปนในอดตเมอไมนานมาน เทคโนโลย

ใหมกำลงถกนำเสนอดวยจงหวะทรวดเรว สวนประกอบของแรงงานกมความหลาก-

หลายเพมมากขน ไมเพยงแตในแงของปจจย เชน เพศ อาย และชาตพนธเทานน แตยง

รวมถงปจจย เชน คณคาและความเชออกดวย มการขาดแคลนทรพยากรบางอยางรวม

ถงพลงงานและคนงานทมความเชยวชาญสง มการเปลยนแปลงทเกดขนจากสงคมฐาน

อตสาหกรรมไปสสงคมฐานความร (Knowledge Based Society) สภาพเศรษฐกจ

และตลาดไมมเสถยรภาพเพมมากขนโดยเฉพาะอยางยงในระดบโลก กลมลกคาเรยก-

รองมากขน สภาพแวดลอมทางธรกจทงหมดเรมมความซบซอนมากขน และทายทสด

ภาวะโลกรอนกำลงเรมตนทจะสงผลกระทบสำคญตอชวตของพวกเราและตอการ

ดำเนนธรกจ

บทนำ

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

14  101 เทคนคการแกปญหาอยางสรางสรรค

(Creative Problem Solving Techniques)

ในการเผชญกบความทาทายเหลานและในการใชความไดเปรยบจากโอกาส

ทมอยนน ธรกจจะนำการแกปญหาอยางสรางสรรคและนวตกรรมมาใชอยางทไมเคย

มมากอน การทจะบรรลผลการแกปญหาอยางสรางสรรคในระดบทมประสทธผลและ

มประสทธภาพ รวมถงนวตกรรมซงเปนผลตามมา องคกรจะตองปรบปรงความคด

สรางสรรคของกลมทำงานและแตละบคคลขององคกร และจะตองสรางบรบทของ

องคกรทชวยสงเสรมนวตกรรมดวย

หนงในวธการสำคญทบคคลและกลมสามารถปรบปรงความคดสรางสรรคก

คอ การเรยนรเทคนคดานความคดสรางสรรค ซงเปนกระบวนการทใชประโยชนจาก

ความสามารถทางสญชาตญาณทมมาแตกำเนดและความสามารถทสรางสรรค และ

ยงเปนชองทางถายทอดความสามารถเหลานในการสรางผลตภณฑหรอบรการใหมๆ

ทดขน หรอในการทำใหกระบวนการขององคกรมประสทธผลและประสทธภาพมาก

ขน หนงสอเลมนจะอธบายถงรปแบบการแกปญหาอยางสรางสรรค (Creative

Problem Solving: CPS) ขนพนฐาน และจากนนจะอธบายเทคนค 101 ประการ

สำหรบการปลดปลอยความคดสรางสรรคของบคคลและกลมออกมา เทคนคเหลานจะ

ถกนำเสนอในขนตอนตางๆ ของกระบวนการ CPS

ผจดการ ผเชยวชาญ ผนำทม และพนกงานอนๆ ทสนใจในการปรบปรงสมรรถนะ

การทำงานของเขาหรอเธอ หรอของกลมทำงาน หรอของบรษททงหมด จะพบวาหนงสอ

เลมนมประโยชน หนงสอเลมนใชไดอยางงายดายในโปรแกรมการฝกอบรมของบรษท

โปรแกรมการฝกอบรมความคดสรางสรรคขององคกรเตบโตอยางรวดเรวในไมนานมาน

และหนงสอเลมนกไดรบการออกแบบมาใหตอบสนองความตองการของโปรแกรมดง

กลาว วตถดบในการฝกอบรมเพมเตมกมพรอมแลวเชนกน และบคคลทปรารถนาให

ตวเองไดรบชดทกษะทคนอนสวนใหญยงไมไดพฒนากจะไดรบประโยชนอยางยงจาก

หนงสอเลมน

สำนกพมพนยงมหนงสออก 2 เลมโดยผแตงคนเดยวกนนไวพรอมแลว

หนงสอทง 3 เลมนคอชดไตรภาคเกยวกบความคดสรางสรรคและนวตกรรม Escape

from the Maze: Increasing Individual and Group Activity คลายกบหนงสอเลมน

มนเปนหนงสอเกยวกบความคดสรางสรรค สวน Innovate or Evaporate: Test and

Improve Your Organization’s IQ - Its Innovation Quotient จะอธบายวาองคกร

สามารถชวยสนบสนนความคดสรางสรรคและเปลยนความคดสรางสรรคนนใหเปน

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

บทนำ  15

นวตกรรมไดอยางไร นวตกรรมจำเปนสำหรบการอยรอดและการเจรญรงเรองของ

องคกรในศตวรรษน

ขอขอบคณ 

ไมมหนงสอเลมใดทเปนงานของผแตงโดยลำพง ผมตองขอขอบคณผคน

จำนวนมากสำหรบขอมลทสำคญของพวกเขาในหนงสอเลมน บคคลแรก Susan

Novotny ผซงจดการกระบวนการทำงานไดอยางเชยวชาญตงแตตนจนจบ และ

เชนเดยวกบฉบบตพมพครงแรก งานศลปของ Keri Caffrey กเปนภาพประกอบได

อยางสรางสรรค สวน Carolyn Smith กคอยๆ พฒนางานเรยบเรยงจำนวนมากจาก

ตนฉบบเดมไดอยางยอดเยยม ผเขยนบทวจารณธรกจของผมกใหความเขาใจทสำคญ

ตอแงมมตางๆ ของหนงสอ นอกจากน บณฑตวทยาลยธรกจ Crummer ยงเปนสถานท

พเศษสำหรบฐานขอมลทางวชาการ ทซงการกำหนดทศทางการประยกตใชและ

เสรภาพทสรางสรรคคอสงทมความจำเปนมากกวาจะเปนสงทไดรบการยกเวน ดงนน

ผมจงอยากจะขอบคณทานคณบด Craig McAllaster สำหรบการสนบสนนของเขา

ตอโครงการน และคณบดคนกอนหนาเขา และทายทสด Susan ภรรยาของผมทให

การสนบสนนอยางมากระหวางกระบวนการเขยนและการตพมพอนยาวนานน

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

16  101 เทคนคการแกปญหาอยางสรางสรรค

(Creative Problem Solving Techniques)

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

สรางนวตกรรม หรอสญพนธไป  17

ความสามารถหลกใหมทตองมมากขนเรอยๆ คอ “ความคดสรางสรรค”

Bruce Nussbaum

Business Week

เมอ Whirlpool พบวาตนเองจมปลกอยในอตสาหกรรมเครองใชในครวเรอน

ซงมความแตกตางจากผลตภณฑของคแขงเพยงเลกนอย บรษทกไดหนไปหานวตกรรม

ผลตภณฑ (Product Innovation) เพอใชเปนหนทางในการกลายเปนผเลนททรงอทธพล

ในอตสาหกรรม บรษทดำเนนการดงกลาวภายในระยะเวลาเพยง 5 ป โดยทำให

นวตกรรมเปนยทธศาสตรของบรษทกอน และจากนนกสรางสภาพแวดลอมในองคกร

แบบทเหมาะสมขนมาเพอสนบสนนความคดสรางสรรคและนวตกรรม เชน ในบรรดา

การกระทำมากมายทบรษทดำเนนการนน Whirlpool ไดฝกอบรมพนกงานขององคกร

ใหใชเครองมอและเทคนคเกยวกบความคดสรางสรรค เสนอแรงจงใจทเหมาะสมเพอให

เกดความคดสรางสรรคและนวตกรรม สงเสรมใหรวมรบผดชอบความเสยงดวยกน และ

ใหการยอมรบความคดสรางสรรคและนวตกรรมทประสบความสำเรจ1

บทท 1

สรางนวตกรรม หรอสญพนธไป

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

18  101 เทคนคการแกปญหาอยางสรางสรรค

(Creative Problem Solving Techniques)

เมอ Guy Laliberte และ Daniel Gauthier ผกอตง Cirque du Soleil เรมตน

รปแบบกจการละครสตวของพวกเขา พวกเขากเรมทจะสรางบางอยางซงจะนยาม

อตสาหกรรมละครสตวใหมทงหมด พวกเขาสรางละครสตวทมวสยทศนในเชงศลปะ

มากกวาทจะสรางเพยงชดตางๆ ของการแสดง ทกวนน Cirque ไมไดเปนเพยงคณะ

ละครสตวชดหนงเทานน แตมงานเดนสายแสดงโชวถง 5 ชดและมงานแสดงในสถานท

ทถาวรอก 4 ชด ซงแตละชดจะเสนอประสบการณและเรองราวทมเอกลกษณเฉพาะ

แตละชดจะเรมตนดวยนกแสดงพนฐานของคณะละครสตว เชน นกกายกรรมบนชงชา

สง ตวตลก และนกกายกรรมดดตว พรอมกบอปกรณของพวกเขา (ไมมการแสดงของ

สตว) และจากนนจะแตงตวนกแสดงดวยเครองแตงกายทเหนอจรง แวดลอมพวกเขา

ดวยฉากอนนาตนตาตนใจ ใชศลปะการแสดงทตระการตาและดนตรยคใหมแบบไมม

การหยดพก และเชอมโยงมนทงหมดเขากบเรองราวทคลมเครอ เชน การแสดงความ

เคารพตอวญญาณเรรอนของคณะโชวชด Varekai Cirque เปนเรองเกยวกบนวตกรรม

จรงทเจาของคณะตดสนใจทางธรกจไดดและวาจางพนกงานทมคณภาพ แตแกนแท

ของบรษทกคอ ความคดสรางสรรคและนวตกรรมอนตอเนอง ในการทบทวนผลงาน

ประจำปของผบรหารของพวกเขา คำถามทมกถกถามอยเสมอกคอ “คณไดเปลยนแปลง

อะไรใหมในปนบาง?”2

เมอ AMD คแขงสำคญของ Intel สำหรบชปในเครอง PC รสกเบอหนายกบ

การดเหมอนจะพายแพ Intel ในทกครงทบรษททำการเลยนแบบ Intel Jesus Ruiz

CEO จงนำบรษทไปสนวตกรรมทงดานผลตภณฑและกระบวนการ บรษทเปดตวชด

ไมโครโพรเซสเซอรใหมทพสจนวาเปนทนยมของลกคาองคกร รเรมกระบวนการผลต

ใหมอยางราบรน และผลกดนการออกแบบชปใหมซงมความตองการสงอยางมากมาย

AMD ปรบปรงแนวทางของบรษทในการเอาชนะ Intel ไดอยางประสบความสำเรจเปน

ครงแรกในประวตศาสตรของ AMD ดวยการใชนวตกรรม3

เมอ Sidney Frank ตดสนใจเปลยนแบรนด Grey Goose ซงเปนหนงใน

แบรนดวอดกาของเขาใหเปนแบรนดวอดกาชนหนง เขากใชการตลาดเชงนวตกรรม

เพอบรรลเปาหมายน วอดกาเปนสนคาโภคภณฑโดยพนฐาน ดงนน นวตกรรมจงม

สวนในการทำใหผบรโภคเชอมนอกอยางหนง กลยทธของ Sidney Frank คอการตง

ราคาวอดกาใหสง ทำใหมนเปนเครองดมประจำในงานหรหรา และขายมนเปนวอดกา

ทรสชาตดทสดของโลกหลงจากทไดรบรางวลดานรสชาตในป 1998 กลยทธทางการ

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

สรางนวตกรรม หรอสญพนธไป  19

ตลาดเชงนวตกรรมนประสบความสำเรจอยางดมากจนกระทง Sidney ไดขายแบรนด

Grey Goose ใหแก Bacardi Ltd. ไปมากกวา 2 พนลานเหรยญสหรฐฯ ในทสด4

การอยรอดและเจรญรงเรองในธรกจไมเคยเปนเรองงาย มกมปญหาทตองได

รบการแกไข และโอกาสใหฉกฉวยเอาไวอยเสมอ แตในชวง 2-3 ปถดไป นบจากนส

อนาคตอนไมไกลนก องคกรธรกจ ผบรหาร และพนกงานอนๆ ของพวกเขาจะเผชญกบ

ความทาทายเชงกลยทธทเหนอกวาในอดตทผานมาของธรกจ

ความทาทายสำคญดงกลาว ไดแก5

1. ทกๆดานของธรกจกำลงเปลยนแปลงดวยอตราเรวทเพมขน

2. การแขงขนเพมขน

3. ธรกจทมความเปนทวโลกอยแลว จะขยายขอบเขตของความเปนทวโลก

มากขนยงกวาเดม

4. เทคโนโลยใหมกำลงไดรบการแนะนำดวยอตราทนาทง

5. องคประกอบของแรงงานกำลงเปลยนแปลงไป เชนเดยวกบคณคาและ

ความคาดหวงของสมาชก

6. มการขาดแคลนทรพยากรเพมขนนบตงแตนำไปจนถงพนกงานทมฝมอ

7. เศรษฐกจของสหรฐอเมรกากำลงเปลยนรปจากเศรษฐกจแบบอตสาห-

กรรมไปสเศรษฐกจทอาศยความรและสารสนเทศ

8. สภาวะทางการตลาดและเศรษฐกจทวโลกแปรปรวนอยางสดขด

9. กลมคนตางๆ เชน ผถอหน รฐบาล และนกอนรกษสงแวดลอมกำลง

เรยกรองเอากบองคกรมากขน

10. สภาพแวดลอมทางธรกจไมเพยงแตกำลงเปลยนแปลงอยางรวดเรว แต

ยงจะมความซบซอนมากขนดวย

11. ภาวะโลกรอนกำลงจะเสนอชดความทาทายใหมและแตกตางทงหมด ไม

เพยงเฉพาะกบธรกจแตกบทกคนบนโลกดวย

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

20  101 เทคนคการแกปญหาอยางสรางสรรค

(Creative Problem Solving Techniques)

ผลจากความทาทายเหลาน ทกๆ ดานของธรกจ ตงแตกลยทธโดยรวมไปถง

กจกรรมแตละวนในองคกร จงเตมไปดวยปญหาและโอกาสใหมๆ และงานของ “การ

ทำธรกจ” กยงคงมอย งานนกมความยากในตวเองเพยงพออยแลวแมจะยงไมม

ภาระเพมเตมเหลาน แลวธรกจหรอสวนใดกตามของธรกจจะสามารถอยรอดหรอเจรญ

รงเรองไดอยางไรจากผลของความทาทายดงกลาวน?

ผมอำนาจสำคญทางธรกจเกอบทกคน ซงไดแก CEO จำนวน 500 คนจาก

การจดอนดบของนตยสาร Fortune นกวจย และทปรกษา ตางกเหนดวยวามแนวทาง

สำคญแนวทางหนงทบรษทสามารถใชรบมอกบทกความทาทายดงกลาวทพวกเขาตอง

เผชญในศตวรรษท 21 ไดอยางดทสด แนวทางนนกคอ การมความคดสรางสรรค

และนวตกรรม!6 Whirlpool, Cirque du Soleil, AMD และ Grey Goose ตางกทำ

ตามแนวทางนนเพอทจะอยรอดและเจรญรงเรอง “สรางนวตกรรม หรอสญพนธไป!”

คอประเดนทมความชดเจน

ความคดสรางสรรคและนวตกรรม 

บางสงใหมๆ ถกกลาววาเปนตนกำเนด ความคดสรางสรรค คอ กระบวนการใน

การสรางสงใหมๆ สงทเปนตนกำเนดและมคณคาตอบคคล กลม องคกร อตสาหกรรม

หรอสงคม7 ตนกำเนดความคดหลายลานอยางถกสรางขนมาทกวน แตสวนใหญ

ไมมคณคาหรอมคณคาไมมากพอ และดงนนจงไมเปนความคดททรงคณคา ความคด

ททรงคณคา (Creation) คอตนกำเนดบางสง บางสงนนทมคณคา บางสงทกลาว

ไดวาเปนความคดสรางสรรค (Creative) ถาสงนนใหมและมคณคา เชน การออก-

แบบโทรศพทมอถอแบบใหมอาจถกอธบายวาสรางสรรคเพราะมรปลกษณทนสมย

มาก หรอแนวคดเกยวกบกระบวนการบญช อาจถกเรยกวาสรางสรรคเพราะสามารถ

ประหยดเงนของบรษทได

ผคนซงสรางแนวคดทสรางสรรคไดอยางสมำเสมอจะถกเรยกวาเปนครเอทฟ

ในบางครง ในบรรดาคนเหลานนทถกเรยกวาเปนครเอทฟอยบอยครงกคอพวกศลปน

นกดนตร นกประพนธ ผสรางโฆษณาทประสบความสำเรจ นกออกแบบผลตภณฑ

และนกวทยาศาสตรดานการวจยและพฒนา วศวกรและชางเทคนค หนงสอเลมนจะ

อธบายถงเทคนค 101 ประการสำหรบการเพมความคดสรางสรรคอนเปนขนตอนแรก

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

36  101 เทคนคการแกปญหาอยางสรางสรรค

(Creative Problem Solving Techniques)

จดเรมตนทดเมอความคดสรางสรรคและนวตกรรมเปนสงจำเปน

กคอการเรมตนกบลกคา แตลกคากไมใชจดทดทสดในการเรมตนเสมอไป

โดยเฉพาะอยางยงในธรกจดานเทคโนโลย เพราะลกคาอาจไมรถงสงทเปน

ไปไดหรอสงทกำลงจะมาถงของเทคโนโลยในอนาคต แตอยางหนงท

แนนอนกคอลกคาจะทำการตดสนใจซอในทสด ดงนน มนจงไมเสยหายท

จะคนหาสงทลกคาตองการ แลวกสรางสรรคและปรบปรงเพอสนองความ

ตองการเหลานน

นนตรงกบสงทAlanG.LafleyCEOของProcterandGamble

(P&G)ไดดำเนนการเมอเขาทำการปรบปรงความรงเรองของยกษใหญดาน

ผลตภณฑอปโภคบรโภคแหงน Lafley ใชกลยทธ 3 ดานคอ คนหาสงท

ผหญงตองการ ใหความสำคญกบการออกแบบ และแสวงหา (สงเดยว

ทเปนความลบ) นวตกรรม จากประสบการณหลายปท P&G ของเขา

Lafley ตองการทจะแนใจวา P&G ไดรในสงทลกคาของบรษทตองการ

ดวยการใชการประชมกลมยอย (Focus Groups) การเฝาสงเกตผหญง

ในททำงาน ทบาน และในหองปฏบตการอยางยาวนาน การสมภาษณใน

รานขายของชำและการสำรวจลกคาจำนวนมากทำใหไดผลลพธทนาสนใจ

บางอยาง Lafley ไดสรปขอคนพบเหลานนใหกบกลมผบรหาร P&G ใน

เมอง Caracas ไวดงน “พวกเราพบวาผหญงไมสนใจเทคโนโลยของพวก

เรา และพวกเธอกไมใสใจเลยวาผลตภณฑถกผลตขนมาดวยเครองจกรใด

พวกเธอตองการไดยนวาพวกเราเขาใจพวกเธอ”

ดงนน การทำใหประสบการณของลกคาเปนไปในเชงบวกเทาทจะ

เปนไปไดจงกลายเปนจดสำคญของผลตภณฑ P&G และจากการเรยนร

อำนาจของการออกแบบจากประสบการณระยะเวลา 4 ปของการบรหาร

ดานการปฏบตการในเอเชยของ P&G จากญปน Lafley ยอมรบวา

ผลตภณฑและการออกแบบบรรจภณฑเปนองคประกอบทสำคญยงของ

ประสบการณนนดงนนเขาจงนำพาบรษทไปสการออกแบบทสรางสรรค

พลงของค

วามคดสรางสรรคกบการปฏบตงานจรงท

 1.1 

ความคดสรางสรรคและนวตกรรมท P&G 

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

สรางนวตกรรม หรอสญพนธไป  37

และมนวตกรรม ทายทสด เขารวาฟงกชนการทำงานของผลตภณฑคอ

สวนประกอบสำคญของประสบการณลกคา เขาจงนำองคกรไปสการ

แสวงหาการยกระดบผลตภณฑใหมากขนและสรางผลตภณฑใหมๆ ดวย

LafleyยอมรบวาP&Gจำเปนตองมผลตภณฑทไดรบการปรบปรงไมใชม

แคผลตภณฑใหมเทานน ผลลพธทเกดขนกปรากฏชดในตวเอง ในระยะ

เวลา5ปของการเปนCEOของเขาบรษทไดรบรายไดเพมขนเฉลย17%

และราคาหนของP&Gกเพมเปน2เทา

ทมา:SarahEllison,“FocusGroup—P&GChief’sTurnaroundRecipe:FindOut

WhatWomenWant,”Wall Street Journal(June1,2005),pp.A1,A16;Jennifer

Reingold, “What P&G Knows About the Power of Design,” Fast Company

(June2004),pp.56,57.

ความคดสรางสรรคและนวตกรรมท P&G พลงของค

วามคดสรางสรรคกบการปฏบตงานจรงท

 1.1 

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

38  101 เทคนคการแกปญหาอยางสรางสรรค

(Creative Problem Solving Techniques)

หนงสออางอง 

1Ann Pomery, “Cooking Up Innovation,” HR Magazine (November 2004), pp. 46-50.

2W. Chan Kim, Renee Mauborgne, “Blue Ocean Strategy,” Harvard Business Review (October

2004), p. 76; Geoff Keighley, “The Phastasmagoria Factory,” Fast Company (January/February

2004), pp. 103-107.

3Cliff Edwards, “Suddenly, It’s AMD Inside,” Business Week (September 20, 2004), pp. 32-35.

4Diane Brady, “The Wily Fox Behind Grey Goose,” Business Week (September 20, 2004), pp.

71, 73.

5Cait Murphy, “How the World Will Work: The Next 75 Years,” Fortune (September 2005) Pullout,

unnumbered; Editors, “Outlook 2005” The Futurist (November-December 2004), pp. 29-40; Susan

Joy Hassol, ACIA, Impacts of a Warming Artic: Artic Climate Impact Assessment (Cambridge:

Cambridge University Press, 2004), http://www.acia.uaf.edu; David Pearce Snyder, “Five

Meta-Trends Changing the World,” The Futurist (July/August 2004), pp. 22-27; Genaro C. Armas,

“U.S. Population Surges on Growth of Hispanics, Asians,” Associated Press, Orlando Sentinel

(June 15, 2004), p. A4; Victor Mallet, “Power Hungry: Asia’s Surging Energy Demand

Reverberates around the World,” Financial Times (May 12, 2004), p. 13; Andy Reinhardt, Hiroko

Tashior, and Ben Elgin, “The Camera Phone Revolution,” Business Week (April 12, 2004), p. 52;

Peronet Despeignes, “Report: Medicare to Go Broke by 2019,” USA Today (March 24, 2004),

p. 7A; Ayako Doi, “From Boom to Bust,” Financial Times (March 21, 2004), pp. W1, 2; Greg Ip,

“The Gap in Wages is Growing Again for U.S. Workers,” Wall Street Journal (January 23, 2004),

pp. A1, A4; Scott Kirsner, “5 Technologies that Will Change the World,” Fast Company

(September 2003), pp. 93-100; “The Future of Technology,” Business Week (August 18-25), entire

issue; Caroline Louise Cole, et. Al, “25 Trends that Will Change the Way You Do Business,”

Workforce (June 2003), pp. 43-56; Marvin J. Cetron and Own Davies, “Trends Shaping the Future:

Technological, Workplace, Management, and Institutional Trends,” The Futurist (March-April

2003), pp. 30-43; Marvin J. Cetron and Own Davies, “Trends Shaping the Future: Economic,

Societal, and Environmental Trends, The Futurist (January-February 2003), pp. 27-42; Peter

Drucker, Management Challenges for the 21st Century (New York: Harper Business, 2001).

6Bruce Nussbaum, “Get Creative,” Business Week (August 1, 2005), pp. 60-68. Robert D. Hof,

“Building an Idea Factory,” Business Week (October 11, 2004), pp. 194-200; “Special Report—

The Innovation Economy,” Business Week (October 11, 2004), throughout.

7John G. Young, “What is Creativity?” The Journal of Creative Behavior (1985, 2nd Quarter), pp.

77-87.

8Various authors, “The Masters of Design” Fast Company (June 2005), entire issue devoted to

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

สรางนวตกรรม หรอสญพนธไป  39

design and 20 masters of design; Bruce Nussbaum, “The Power of Design: IDEO Redefined Good

Design by Creating Experiences, not Just Products; Now It’s Changing the Way Companies

Innovate,” Business Week (May 17, 2004), pp. 88-99.

9George Land, “Creativity of the Heart,” (Santa Barbara, California, California: Innovative Thinking

Convergence 95) April 12, 1995; also see Emily T. Smith, “Mix Skepticism, Humor, a Rocky

Childhood—and Pronto! Creativity” Business Week (September 30, 1985), p. 45; Emily T. Smith,

Stephanie Yanchinski, Margaret Sabin, and Pam Ellis Simmons, “Are you Creative?” Research

Shows Creativity Can be Taught—and Companies Are Listening,” Business Week

(September 3, 1985), pp. 80-84.

10James M. Higgins, Escape from the Maze: Nine Steps to Personal Creativity (Winter Park, FL:

New Management Publishing Company, 1997).

11James M. Higgins, Innovate or Evaporate: Test and Improve Your Organiza-tion’s IQ, Its

Innovation Quotient (Winter Park, FL: The New Management Publishing Company, 1995).

12Michael E. Porter, “The Economic Performance of Regions,” Regional Studies (August-October,

2003), pp. 549-578.

13Ted Abernathy, “Breathing New Life Into NC’s Research Triangle,” World Trade (June 2004), pp.

42-46; Jeffrey L. Furman, Michael E. Porter, Scott Stern, “The Determinants of National Innovative

Capacity,” Research Policy (August 2002), pp. 899-933. การศกษานใชสทธบตรเปนมาตรวดของ

นวตกรรมตลอดเวลา

14Chester Carlson—Xerography, “Xerox Internal Documents; A Profile in Entrepreneurship,”

a special advertising session, Inc. (July 1988), pp. 109, 110.

15Victor Kiam, speech to the Roy E. Crummer Graduate School of Business, Rollins College, Winter

Park, FL (October 28, 1985).

16William K. Hall, “Survival Strategies in a Hostile Environment,” Harvard Business Review

(September-October, 1980), pp. 73-86.

17Bruce Nussbaum, “Where Are the Jobs?” Business Week (March 22, 2004), pp. 36-46; Carly

Fiorina, “Be Creative, Not Protectionist,: Wall Street Journal (February 13, 2004), p. A12.

18Pete Engardio, Bruce Einhorn, Manjeet Kripalani, and Andy Reinhardt, “Outsourcing Innovation,”

Business Week (March 21, 2005), pp. 84-96.

19W. Chan Kim and Reneé Mauborgne, op, cit.; “Price-Waterhouse-Coopers: Innovation 2000

Study,” (London: Price-Waterhouse, Coopers, 2000); Gary Hamel, “Killer Strategies that Make

Shareholders Rich,” Fortune (June 23, 1997), pp. 70-84; Editor, “Short Takes: Two Strategies for

Growth, Journal of Business Strategy, (July-August, 1997), pp. 3, 4 รายงานการศกษาทกระทำโดย

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

40  101 เทคนคการแกปญหาอยางสรางสรรค

(Creative Problem Solving Techniques)

Michael A. May of Andersen Consulting; Charles E. Lucier and Amy Asin, “Toward A New Theory

of Growth,” Strategy & Business (Winter 1996), pp. 10-16; Ed Michaels and Phil Humann,

“Emerging Best Practices in Leading and Organizing for Growth,” (Strategic Leadership Forum:

Atlanta, GA:, April 29, 1996); Sarah C. Mavrinac and Neil R. Jones, with Marshall W. Meyer,

“Competitive Renewal through Workplace Innovation: The Financial and Non-financial Returns to

Innovative Workplace Practices,” (Boston: Center for Business Innovation, Ernst & Young, LLP,

June 1995); Jeff Mauzy, Succeeding in Innovation: The Synectics Report on Creativity &

Innovation in U.S. Corporations (Cambridge, MA: The Synectics Corporation, 1993).

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

กระบวนการแกปญหาอยางสรางสรรค  41

บทท 2

กระบวนการแกปญหาอยางสรางสรรค

ทายทสด นวตกรรมกเปนเรองเกยวกบการผลกดนสงทเปนไปไดอยาง

ตอเนอง

Michael J. Mandel

Business Week

จากการสำรวจผบรหารอาวโส 940 รายใน 68 ประเทศของ Boston Consulting

Group1 บรษท Apple, 3M, Dell, IBM, Google, Nokia, P&G, Virgin, Samsung,

Toyota, IDEO และ Starbucks คอ 12 บรษททมนวตกรรมมากทสดในโลก ปจจย

พนฐานทแยกบรษทเหลานออกจากบรษททเหลอในโลกกคอ ความสามารถของพวกเขา

ในการสรางสรรคและปรบปรงผลตภณฑ บรการ และกระบวนการทประสบความสำเรจ

อยเปนประจำ

พวกเขาเชยวชาญในการแกปญหาอยางสรางสรรค หลกสำคญอยททกษะ

ความสามารถในการสรางสรรค สำหรบแตละบคคลแลว การพฒนาทกษะการแกปญหา

อยางสรางสรรคเปนสงจำเปน ไมใชสงฟมเฟอยทามกลางสภาพแวดลอมการจางงานทม

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

42  101 เทคนคการแกปญหาอยางสรางสรรค

(Creative Problem Solving Techniques)

การแขงขนสงในศตวรรษท 21 เนองจากองคกรกตองแกปญหาในสภาพแวดลอมทม

การแขงขนสงดวยเชนกน การพฒนาทกษะเหลานใหกบสมาชกขององคกรจงเปนสง

จำเปน นนคอ องคกรกตองมความคดสรางสรรค บคคลและองคกรทมความคด

สรางสรรคและมนวตกรรมมากทสดคอบคคลและองคกรทเปนไปไดมากทสดวาจะอย

รอดและเจรญรงเรองในศตวรรษท 21

อยางไรกตาม การแกปญหาคอสวนสำคญของการดำเนนงานขององคกร ทกๆ

ครงทผนำ/ผจดการสงการใหผคนผลตสนคาหรอบรการ ปญหากจะถกแกไขและมการ

ตดสนใจเกดขน ทกๆ ครงททมหรอสมาชกขององคกรคดหาวธการใหมเพอลดตนทน

คดคนผลตภณฑหรอบรการใหมๆ หรอกำหนดแนวทางการชวยองคกรใหทำงานไดด

ขนดวยวธการบางอยาง การแกปญหากกำลงเกดขน แตวาการแกปญหาทกำลงเกดขน

ในสถานการณเหลานจะเปนเรองทสรางสรรคอยางแทจรงหรอไมนนกเปนคำถามอกขอ

หนง มบอยครงทคำตอบมกจะเปน “ไม” แตสถานการณนนกจะเปลยนแปลงไปเมอ

บคคลและองคกรเรมทจะรวมเอาความคดสรางสรรคและนวตกรรมเขาไปอยในกฎเกณฑ

ประจำวนของพวกเขา หนงสอเลมนจะนำเสนอเทคนคดานความคดสรางสรรคทชวย

ทำใหการแกปญหาเปนกระบวนการทสรางสรรคอยางแทจรงไดแกทงบคคลและองคกร

บทนจะเรมตนดวยการอธบายกระบวนการแกปญหาแบบดงเดมดงทถกดำเนนการโดย

นกธรกจมาเปนเวลาหลายป จากนนกอภปรายวาจะสามารถแกปญหาอยางสรางสรรค

มากขนไดอยางไร ดงนน บทนจงไดกำหนดขนตอนสำหรบการตรวจสอบแนวทางการ

แกปญหาอยางสรางสรรคมากขนผานการใชเทคนคดานความคดสรางสรรค

การแกปญหาอยางสรางสรรค 

เมอไมกปมาน การแกปญหาถกนยามอยางกวางๆ วาเปนความพยายามทม

เหตผล2 เมอนกวทยาศาสตรและนกวจยดานการจดการพยายามปรบปรงกระบวนการ

แกปญหา พวกเขากมงเนนไปทการวเคราะหและปจจยเชงปรมาณ แตเมอเรวๆ น พวก

เราไดตระหนกวาแนวทางแบบมเหตผลอยางเขมงวดทำใหพลาดประเดนสำคญของ

การแกปญหาไป ความคดสรางสรรคเปนสงจำเปนอยางยงตอการแกปญหาทประสบ

ความสำเรจ ดงนน กระบวนการแกปญหาจงถกอางองวาเปนกระบวนการแกปญหา

อยางสรางสรรค (Creative Problem-Solving Process หรอ CPS) มากขนเรอยๆ

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

กระบวนการแกปญหาอยางสรางสรรค  43

มขนตอนพนฐาน 8 ขนตอนในกระบวนการแกปญหาอยางสรางสรรค นนคอ

การวเคราะหสภาพแวดลอม การรบรปญหา การระบปญหา การตงสมมตฐาน การ

สรางทางเลอก การประเมนทางเลอก การนำทางออกทเลอกไวไปปฏบต และการ

ควบคมผลลพธ ขนตอนเหลานแสดงอยในภาพท 2.1 สวนภาพท 2.2 แสดงถงแผนผง

ทลงรายละเอยดมากขนของขนตอนตรงกลาง 4 ขนตอน ภาพนจะใหรายละเอยด

มากขนเกยวกบ 4 ขนตอนเหลานโดยสวนใหญจะแสดงใหเหนวาผทำการตดสนใจเรม

จากการระบปญหาและการคดเลอกมาตรการไปจนถงการตดสนใจเลอกทางเลอกท

แทจรงอยางไร สวนตอไปจะศกษาอยางยอๆ ถงขนตอนเหลานจากมมมองในทาง

ปฏบตของการแกปญหาภายในองคกร การแกปญหาสวนตวซงไมเกยวของกบงานก

ปฏบตตามขนตอนเดยวกนนได ทงกระบวนการเชงวเคราะหและเชงสรางสรรคก

สามารถประยกตใชไดกบทง 8 ขนตอนน

ภาพท 2.1 กระบวนการแกปญหาอยางสรางสรรค (The Creative Problem-Solving [CPS] Process)

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

กระบวนการแกปญหาอยางสรางสรรค  61

พลงของค

วามคดสรางสรรคกบการปฏบตงานจรงท

 2.4 

กระบวนการดานความคดสรางสรรคของ IDEO 

กระบวนการดานความคดสรางสรรคของ IDEO สะทอนถงขนตอน

ทง 8 ของกระบวนการ CPS เปนสวนใหญ กระบวนการของพวกเขา

เปนกระบวนการของกลมทมความกระตอรอรนสงซงอาศยขนตอนทง 5

เหลานคอ

1. การสงเกต: การรวบรวมขอมลใหครอบคลมและการวเคราะห

ความจำเปน ความตองการ และการกระทำของลกคา พฤตกรรมศาสตรม

ความสำคญยงในขนตอนน สมาชกของทม IDEO จะตดตามผบรโภค

อยางใกลชดขณะทพวกเขาใชผลตภณฑทเกยวของ จะบนทกวดโอผคน

ขณะทพวกเขาเกยวของกบกระบวนการของผบรโภค จะขอใหผบรโภค

คอยบนทกวดโอกจวตรประจำวนของกจกรรมการบรโภคของพวกเขา จะ

ใหผบรโภคบอกเลาเรองราวเกยวกบประสบการณการเปนผบรโภคของ

พวกเขา และจะใชกลมผบรโภคทหลากหลายเพอสรางฐานประสบการณ

2. การระดมสมอง: การประชมอยางเขมขนเปนเวลา 1 ชวโมงเปน

ประจำโดยอาศยกฎการระดมสมองขนพนฐาน (ดบทท 5) แตกรวมเอา

องคประกอบของเทคนคอนๆ ทถกอธบายในหนงสอเลมนจำนวนมากเขา

มาดวย กฎพนฐานของการระดมสมองถกนำมาบงคบใชอยางเขมงวด

นอกจากน พวกเขายงพยายามใชสใหหลากหลายเมอเขยนบรรยายแนวคด

ของพวกเขาโดยจะมงเนนอยกบหวขอหนงๆ และมเพยงบทสนทนาเดยวท

สามารถดำเนนไปไดในแตละครง โดยไมอนญาตใหมการขดจงหวะ

3. การสรางตนแบบทรวดเรว: มการสรางแบบจำลองของทางออก

ขนมาโดยใชวดโอในการสาธตการใหบรการหรอผลตภณฑใหมอยบอยครง

พวกเขาสรางแบบจำลองไดอยางรวดเรวและมราคาถก จะไมมสงท

ไมสำคญในตนแบบ พวกเขาจะสรางภาพเรองราวขนมาเพอแสดงใหเหน

วาผบรโภคอาจใชบรการอยางไร พวกเขาจะแสดงบทบาทสมมตของ

ผบรโภคประเภทตางๆ ทใชผลตภณฑและบรการ

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

62  101 เทคนคการแกปญหาอยางสรางสรรค

(Creative Problem Solving Techniques)

กระบวนการดานความคดสรางสรรคของ IDEO 

4. การขดเกลา: การระดมสมองถกใชเพอจำกดจำนวนของทาง-

ออกใหแคบลง ทางออกอาจถกนำมาผสมผสานกน ลกคาจะเกยวของใน

ขนตอนน ทงหมดนเกดขนอยางรวดเรว พวกเขาถกบงคบใหจำกด

ขอบเขตใหแคบลงอยางรนแรง พวกเขาจะมงเนนไปทผลลพธและบรรล

ความเหนพองจากผมสวนไดสวนเสยทงหมด

5. การนำไปปฏบต: ผลตภณฑหรอบรการทแทจรงจะถกสรางขน

มาโดยนำความสามารถทหลากหลายของสมาชกในทมทงหมดมาสราง

ผลกระทบตอปญหาหรอโอกาส กญแจสำคญในขนตอนนคอ การท

พนกงานมภมหลงทหลากหลายอยางยงซงจะชวยใหแนวคดการนำไป

ปฏบตอยางสรางสรรคสามารถพฒนาไดอยางรวดเรว

นอกเหนอจากความเขาใจในหลกพนฐานของกระบวนการนแลว

เจาหนาทของ IDEO ยงจำเปนทจะตองเขาใจถงความกระตอรอรน ความ

เอาจรงเอาจง ประสบการณ และความสามารถซงถกนำมาใชใน

สถานการณอกดวย ซงพวกเขากทำมนไดสำเรจ

แมมนคอนขางงายทมองเหนวากระบวนการนถกนำไปใชกบผลตภณฑ

ไดอยางไร แตมนกสามารถประยกตใชกบบรการไดโดยงายเชนกน IDEO

ขยายเขาไปสธรกจใหบรการเมอไมกปมาน กญแจสำคญกคอ การสงเกต

และศกษาการมปฏสมพนธของลกคาในสถานการณทเปนอย (ขนท 1)

จากนนกใชอก 4 ขนตอนเพอนำความคดสรางสรรคไปสทางออกของ

ปญหาดานการพฒนาการใหบรการ IDEO ไดรวมงานกบบรษทตางๆ

มากมายตงแตบรษท Warnaco (การออกแบบแผนกชดชนในของผหญง

ในรานคาทเนนผลตภณฑของ Warnaco ใหม) ไปจนถงโรงพยาบาล

(การออกแบบกระบวนการหองฉกเฉนใหม และการออกแบบใหกบ Kaiser

Permanente ซงเปนบรษทยกษใหญดานการดแลรกษาสขภาพ)

พลงของค

วามคดสรางสรรคกบการปฏบตงานจรงท

 2.4 

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

กระบวนการแกปญหาอยางสรางสรรค  63

กระบวนการดานความคดสรางสรรคของ IDEO 

เนองจากบรษททเปนลกคามองเหนความสำเรจของกระบวนการน

เมอ IDEO พฒนาผลตภณฑและบรการใหมใหกบพวกเขา พวกเขาจง

เรมขอให IDEO สอนกระบวนการนแกพวกเขาบาง คนอนๆ กไดยน

ถงกระบวนการของ IDEO เชนกน และในปจจบน IDEO กกำลงเรมทจะ

มผลกระทบสำคญตอวฒนธรรมองคกรจำนวนมากทวทงสหรฐอเมรกา

รวมถงในยโรปและเอเชยอยางเพมมากขนดวย

ทมา: Bruce Nussbaum, “The Power of Design,” Business Week (May 17, 2004),

pp. 86-93.

พลงของค

วามคดสรางสรรคกบการปฏบตงานจรงท

 2.4 

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

64  101 เทคนคการแกปญหาอยางสรางสรรค

(Creative Problem Solving Techniques)

หนงสออางอง 

1Bruce Nussbaum, “Get Creative,” Business Week (August 1, 2005), pp. 63-64.

2การอภปรายนอางองจากแหลงทมาจำนวนมาก สำหรบการทบทวนเพมเตม ด Joseph A. Tainter, “Problem

Solving: Complexity, History, Sustainability,” Population and Environment (September 2000),

pp. 3-33. ด E. Frank (New York: McGraw-Hill, 1962); Charles Kepner and Benjamin Tregoe, The

Rational Manager (New York: McGraw-Hill, 1965). ดวยเชนกน

3Rosemary T. Skordoulis, “Strategic Flexibility and Change: An Aid to Strategic Thinking or

Another Managerial Abstraction,” Strategic Change (August 2004), pp. 253-258; Michael

Nastanski, “The Value of Active Scanning to Senior Executives: Insights from Key Decision-

Makers,” The Journal of Management Development (Bradford: 2004, Issue 5/6), p. 426 มการ

อภปรายทเปนตวอยาง; Andrew Bolger, “Failure to Look. Ahead Increases Risk to Business,

” Financial Times (June 2, 2004), “FT Risk Management,” p. 1; Torben Juul Andersen, Integrating

the Strategy Formation Process: An International Perspective,” European Management Journal

(London: June 2004), pp. 263-26; Brent Dreyer, “Uncertainty, Flexibility, and Sustained

Competitive Advantage, Journal of Business Research (May 2004), pp. 484-495.

4David A. Cowan, “Developing a Process Model of Problem Recognition,” Academy of

Management Review (October 1986), pp. 763-776.

5Abrahm Lustgarten, Brian Dumaine, Julie Creswell, Christopher Thaczyk, et. Al., “14 Innovators,”

Fortune (November 15, 2004), pp. 192-197; Steven Gray, “Starbucks Posts 49% Rise in Net on

Innovations,” Wall Street Journal (November 11, 2004). P. B.5; Andy Serwer, “Hot Starbucks to

Go,” Fortune (January 26, 2004), pp. 60-74.

6Charles Kepner and Benjamin Tregoe, The New Rational Manager (New York: McGraw-Hill,

1989); Cowan, op. cit.

7เรองเดยวกน. สำหรบ 6 หวขอแรก หวขอท 7 มงไปทการรบรและการระบโอกาส

8Mariko Sanchanta, “Ikea’s Second Try at Japan’s Flat-Pack Fans,” Financial Times (March 4,

2004), p. 11.

9Eugene Sadler-Smith and Erella Shefy, “The Intuitive Executive: Understanding and Applying

‘Gut Feel’ in Decision-making,” Academy of Management Executive (November 2004), pp. 76-91.

10การอภปรายของผมกบหวหนาของการพฒนาดานการบรหารท Crummer School, เมษายน 2005

11Martha T. Moore, “Sorting Out a Mess,” USA Today (April 10, 1992), p. 5B.

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

กระบวนการแกปญหาอยางสรางสรรค  65

12สำหรบการอภปรายอยางละเอยดด Gordon S. Bonner, Implementing Innovative Solutions:

Harvesting Acres of Diamonds (Buffalo, New York: Creative Education Foundation, 1990), pp.

2-31.

13Bruce Nussbaum, “Get Creative: How to Build Innovative Companies,” Business Week (August

1, 2005), pp. 60-85.

14สำหรบตวอยางด: Jill Nemiro, Creativity in Virtual Teams : Key Components for Success (San

Francisco: Pfeifer: 2004); Barbara J. Streibel, Brian L. Joiner, Peter R. Scholtes, The Team

Handbook (Madison, WI: Joiner/Oriel, Inc. 2003); John Whatmore, Releasing Creativity: How

Leaders Can Develop Creative Potential in Their Teams (London: Kogan-Page, 1999);

Eric Skopec and Dayle M. Smith, How to Use Team Building to Foster Innovation Throughout

Your Organization (Chicago: Contemporary Books, 1997); และ Gregory P. Smith, The New Leader:

Bring Creativity and Innovation to the Workplace (Delray Beach, FL: St. Lucie Press, 1997).

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

เทคนคความคดสรางสรรคสำหรบการวเคราะห

สภาพแวดลอม การรบร & การระบปญหา และการตงสมมตฐาน67

บทท 3

เทคนคความคดสรางสรรค

สำหรบการวเคราะหสภาพแวดลอม

การรบร & การระบปญหา และการตงสมมตฐาน

งานวจยแสดงใหเหนวาความคดสรางสรรคสามารถสอนได และบรษทก

กำลงฟงอย

Emily T. Smith และคณะ,

Business Week

เปนเรองงายมากทองคกรจะลมเหลวเมอองคกรประสบความสำเรจอยางสดขด

ประวตศาสตรของธรกจเตมไปดวยเรองราวของบรษททเดนตามเสนทางน ครงหนง

General Motors “ครอบครอง” สวนแบงตลาดยานยนตของสหรฐอเมรกาถง 60% แต

เมอเรวๆ นสวนแบงของบรษทอยทประมาณ 24% GM ลมเหลวทจะวเคราะหและ

ทำความเขาใจอยางรอบดานถงสงทบรษทยานยนตของญปนสามารถทำไดสำหรบการม

อำนาจเหนอตลาดของพวกเขา ครงหนง Digital Equipment Corporation (DEC) เคย

ครอบครองสวนตลาดมนคอมพวเตอร (Minicomputer) ของอตสาหกรรมคอมพวเตอร

แตปจจบน DEC เปนแคความทรงจำไปแลว ผบรหารระดบสงของ DEC มองเครอง PC

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

68  101 เทคนคการแกปญหาอยางสรางสรรค

(Creative Problem Solving Techniques)

วาไมเกยวของ โดยเชอวามนจะไมกอใหเกดภยคกคามใดๆ แตเนองจากความเรวและ

ความจำของเครอง PC ไดรบการพฒนาใหดขน ความตองการมนคอมพวเตอรจงลดลง

DEC ไมเพยงจะลมเหลวในการรบรปญหาเทานน แตยงลมเหลวในการรบรถงโอกาส

อกดวย เปนทนาประหลาดใจและนาขนท DEC ซงประสบความลมเหลวกลบถก

Compaq ซงเปนบรษทผลตเครอง PC เขาซอแผนกใหบรการ (ไมใชแผนกฮารดแวร)

โดย Compaq มองวาแผนกดงกลาวมความสำคญในธรกจเครอง PC Compaq ได

กลายเปนสวนหนงของ HP/Compaq ในเวลาตอมา

ไมมสายการบนหลกใดทยอมรบนวตกรรมทสายการบน Southwest นำเขา

มายงอตสาหกรรมสายการบนในตอนทพวกเขาควรจะยอมรบ ในปจจบน สำหรบสาย

การบนจำนวนมาก มนกสายเกนไปแลว และ Sony ซงประสบความสำเรจมาตลอด

กกำลงสญเสยสวนแบงตลาดในหลายๆ ตลาดผลตภณฑไป และยงดเหมอนจะสญเสย

ความสามารถของการเปนท 1 ในการทำตลาดใหกบผลตภณฑทมนวตกรรมอกดวย

บรษทเหลานและบรษทอนๆ จำนวนมากตางกลมเหลวไมวาจะเปนการวเคราะหสภาพ

แวดลอมอยางเพยงพอ การรบรวาปญหามอย การระบปญหาทแทจรง และ/หรอการตง

สมมตฐานทเหมาะสมกบสถานการณ

คณจะไมสามารถแกปญหาหรอใชประโยชนจากโอกาสไดจนกวาคณจะรวา

ปญหาหรอโอกาสนนมอยจรงและรวาคณจะแกปญหาทเปนมลเหตทสำคญ คณไม

อาจมความคดสรางสรรคในการสรางทางเลอกจนกวาคณจะมเหตผลในการทำเชนนน

คณจะไมประสบความสำเรจถาหากคณไมตงสมมตฐานทถกตอง

เทคนคสำหรบการวเคราะหสภาพแวดลอม 

เทคนคดานความคดสรางสรรคทถกอภปรายในบทนจะถกนำไปใชในการ

วเคราะหสภาพแวดลอมอยางสรางสรรค การรบรวาปญหาหรอโอกาสมอยจรง การระบ

ปญหาหรอโอกาสหลก และการตงสมมตฐาน เทคนคทใชเหตผลในการวเคราะหสภาพ

แวดลอมจะใหความสำคญกบกระบวนการควบคมและการตรวจสอบสภาพแวดลอม

เมอไมกปมาน การใชคอมพวเตอรเพอรวบรวมและวเคราะหขอมลกลายเปนสวนสำคญ

ของการวเคราะหสภาพแวดลอม ระบบบรหารทรพยากรองคกรในงานบญช เชน ระบบ

ทถกเสนอขายโดย SAP จะใหความสำคญกบขอมลภายใน โปรแกรมซอฟตแวรดาน

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

เทคนคความคดสรางสรรคสำหรบการวเคราะห

สภาพแวดลอม การรบร & การระบปญหา และการตงสมมตฐาน91

พลงของค

วามคดสรางสรรคกบการปฏบตงานจรงท

 3.2 

MOTOROLA 

เมอ Ed Zander เขาเปน CEO ของ Motorola เขาไดครอบครอง

บรษททในครงหนงมสวนแบงตลาดทวโลกสำหรบโทรศพทมอถออยท

50% และในไมชาเขากไดเรยนรวามเหตผลทจะภาคภมใจกบอดตมาก

กวาปจจบนของบรษท ผดำรงตำแหนงกอน Zander ซงเปนหลานชาย

ของผกอตงไดเรมดำเนนการเปลยนแปลงดวยการใหความสำคญกบผลต-

ภณฑททนสมยมากกวา การตดลดตนทนลง และการสรางบรษทลกใน

ธรกจสารกงตวนำทใชเงนทนสง Zander ตองตดสนวาปญหาสำคญคอ

อะไร ตองตงสมมตฐานวาอนาคตจะเปนเชนไร และตองลงมอปฏบตการ

อยางแขงแกรงและเดดขาด

หนงในคำวนจฉยแรกของ Zander กคอบรษทมปญหาทางดาน

ทศนคต ผคนยอมจำนนตอโชคชะตาของพวกเขา “ผมตองทำใหผคนเชอ

วาพวกเราสามารถเอาชนะได” เขากลาว ในการทำเรองน เขาไดจดการ

ประชมในเมองและการอภปรายกลมเลกๆ ตลอดทวทตงมากมายของ

บรษทขนมา โดยอธบายความคดของเขาเกยวกบอนาคต และสอถงการให

ความสนบสนนของเขาตอปฏบตการซงถกดำเนนการโดยผดำรงตำแหนง

กอนหนาเขา

เขายงคดดวยวาบรษทจำเปนตองคดเกยวกบการสรางผลตภณฑท

โดดเดนไมเหมอนใคร (ตองมผลตภณฑ) ซงการทำเชนนนได พวกเขาจะ

ตอง “ทนสมย” Zander รบรตงแตแรกๆ แลววาบรษทดำเนนการพฒนา

ผลตภณฑมาถกทางแลว เขาอางถงผลตภณฑทโดดเดนไมเหมอนใครใน

ปจจบนของบรษทซงกคอโทรศพทมอถอ RAZR วา “ผมพบสงนโดย

บงเอญเมอ 1 ปกอนในเดอนเมษายน และผมกคดวา มนสดยอด” เขาเรม

นำโทรศพทดงกลาวตดตวไปกบเขา และเมอผคนเหนมน พวกเขากจะพด

วา “ฉนอยากจะไดมน” ทนทท Zander รบรถงโอกาสทแทจรงสำหรบ

บรษท เขากเรงสงผลตภณฑดงกลาวเขาสตลาด

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

92  101 เทคนคการแกปญหาอยางสรางสรรค

(Creative Problem Solving Techniques)

MOTOROLA 

Motorola ไดพฒนาแคมเปญโฆษณาทชาญฉลาดและสรางสรรคให

กบโทรศพทมอถอ RAZR และทงๆ ทมราคาแพง แตมนกกลายเปนความ

สำเรจอนมหาศาลสำหรบบรษท อำนาจแหงการออกแบบไดถกพสจนให

เหนอกครงหนง เปนทนาสนใจทการออกแบบโทรศพทมอถอ RAZR

(แคมเปญ Hello Moto) ไดมาจากวศวกรและนกออกแบบทตองการ

ผลตภณฑททนสมย โดยไมไดมาจากการสนทนากลมยอยของลกคาแบบ

ดงเดมซงโดยปกต Motorola มกจะใชเพอการพฒนาผลตภณฑใหม

เขายงลงมอผลกดนผลตภณฑททนสมยมากขนผานทางการออก

ผลตภณฑใหม และดำเนนการเปลยนแปลงภาพลกษณทสขมของบรษท

ผานทางโฆษณาอนชาญฉลาด ในปจจบน เขากำลงดำเนนการกบวฒน-

ธรรมของบรษทโดยพยายามทจะไมเปลยนแปลงมนอยางรนแรง แตจะ

ขบเคลอนมนอยางสมำเสมอไปสการเปนบรษททมสมรรถนะการดำเนน

งานสง Zander ตระหนกวาเขาไมอาจจะขบเคลอนเรวเกนไป

“คำถามกคอ คณสามารถเหยยบคนเรงไดเรวเพยงใด? ผมอยากจะ

ไปใหได 100 ไมลตอชวโมงอยเสมอ แตเครองยนตรถคณอาจระเบด

ถาคณขบดวยความเรวเชนนน มบางเวลาทผมรวาผมสามารถไปได 50

หรอ 60 ไมลเทานน”

ประการสดทาย เขากลาววา “ผมคดวาพวกเรานาจะกลบไปให

ความสำคญกบลกคามากกวาสงใด มนฟงดเปนเรองงายๆ แตผมกคดวา

มนคอบางสงทบรษทอเมรกนทกแหง และบรษททวโลกทกแหงบางครงก

ไมเหนคณคา”

ทมา: Christopher Rhoads, “Motorola’s Modernizer,” Wall Street Journal

(June 23, 2005), pp. B1, B5; Ted C. Fishman, “How Ed Zander Hone RAZR’s

Edge,” Business 2.0 (June 2005), pp. 47-49.

พลงของค

วามคดสรางสรรคกบการปฏบตงานจรงท

 3.2 

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

เทคนคความคดสรางสรรคสำหรบการวเคราะห

สภาพแวดลอม การรบร & การระบปญหา และการตงสมมตฐาน93

หนงสออางอง 

1Chris Bogan, “Steal this Strategy,” Inc. (July 2001), pp. 62-69; Thomas A. Stewart, “GE Keeps

Those Ideas Coming,” Fortune (August 12, 1991), pp. 41-49.

2Amelia H. Ylagan, “Corporate Watch,” Business World (November 15, 2004), p. 1.

3Peter T. Johnson, “Why I Race Against Phantom Competitors,” Harvard Business Review

(September/October 1988), pp. 106-112.

4Elicet Cruz Jimenez, et. al., “Detecting New Technologies: the Biomaterial Case,” Competitive

Intelligence Magazine (November-December 2004), pp. 23-28.

5William F. Pounds, “The Process of Problem Finding,” Industrial Management Review, Fall 1969,

pp. 1-9.

6Paul Krill, “IBM Details New Tools,” InfoWorld (May 30, 2005), p. 19.

7Kent Seltzman, นกศกษา MBA ของผมแนะนำกระบวนการนและกลอนตลกสนๆ และการเขยนลอเลยนท

ตามมา

8Tony Husch and Linda Foust, That’s a Great Idea, (Berkeley, CA: 10 Speed Press, 1987).

9James M. Higgins and Julian W. Vincze, Strategic Management: Text and Cases, 5th ed., (Ft.

Worth, Tex.: The Dryden Press, 1993), บทท 10

10Arthur B. VanGundy, “The Product Improvement Checklist” (PICLTM) (Point Pleasant, N.J.: Point

Publishing, 1985).

11”Creative Group Techniques,” Small Business Report (September 1984), pp. 52-57.

12Anne Skagen, “Creativity Tools: Versatile Problem Solvers That Can Double as Fun and Games,”

Supervisory Management (October 1991), pp. 1-2.

13 No author, “The Invention of Velcro,” พบใน http://inventors.about.com/library/weekly/aa091207,

on 8-11-05; Victor Kiam, sppech to te Roy E. Crummer Graduate School of Business, Rollins

College, Winter Park, Florida (October 28, 1985).

14Susan J. Wells, “From Ideas to Results,” HR Magazine (February 2005), pp. 54-58.

15Jill Jusko, “Sharing the Wealth,” Industry Week (November 2004), p. 63; Robert H. Schaffer and

Matthew K. McCreight, “Build Your Own Change Model,” Business Horizons (May-June 2004), pp.

63-68; Thomas A. Stewart, loc. Cit.

16Charles Kepner and Benjamin Tregoe, The Rational Manager, (New York: McGraw-Hill, 1967).

17Bryan W. Mattimore, “Brainstormer’s Boot Camp,” Success (October 1991), pp. 22, 24.

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

94  101 เทคนคการแกปญหาอยางสรางสรรค

(Creative Problem Solving Techniques)

18สำหรบการอภปรายในปจจบนของแผนภมกางปลาและรปแบบทพฒนาไป ด Nigel Wood, “Make It Flow:

Moving from Batch and Queue to Single Piece Flow,” Management Services (May 2004), pp. 14-

18; ประวตศาสตรของกางปลาถกอธบายใน Simon Majaro, The Creative Gap: Managing Ideas for Profit

(London: Longman, 1988) pp. 133-137.

19Dan Koberg and Jim Bagnall, Universal Traveler (Los Altos, CA: William Kaufman, Inc., 1974), p. 57.

20เรองเดยวกน, p. 63.

21Simon Majaro, op. cit; pp. 137-138.

22เรองเดยวกน., p. 139.

23Michael Michalko, Thinkertoys (Berkeley, CA: Ten Speed Press, 1992).

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

เทคนคแบบรายบคคลสำหรบการสรางทางเลอก  95

บทท 4

เทคนคแบบรายบคคลสำหรบการสรางทางเลอก

แนวคดใหมคอผชวยใหรอดพนดวยการจนตนาการ

Frank Lloyd Wright

บรษทหลายพนแหง เชน Campbell’s, Disney, General Electric, ICI,

Lockheed, 3M,Pepsi, Procter&Gamble,Whirlpool และXerox ใหการฝกอบรม

เกยวกบเทคนคดานความคดสรางสรรคและกระบวนการดานความคดสรางสรรคอนๆ

และบรษทเหลานกยกผลกำไรจำนวนมหาศาลใหผจดการ เจาหนาทมออาชพ และ

พนกงานอนๆ นำไปใชใหเปนประโยชน และทสำคญมากกคอ งานวจยแสดงใหเหน

วาการฝกอบรมดานความคดสรางสรรคมประสทธผล และนำไปสผลการดำเนนงานท

สรางสรรคเพมขน1บรษทเสนอการฝกอบรมดงกลาวกเพราะวา:

1. บรษททประสบความสำเรจจะมความคดสรางสรรคและมนวตกรรม2 และ

การแกปญหาอยางสรางสรรคคอทกษะสำคญในการไปสผลลพธเหลานนและ

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

96  101 เทคนคการแกปญหาอยางสรางสรรค

(Creative Problem Solving Techniques)

2. หนงในวธการทงายทสดและรวดเรวทสดในการเพมระดบของนวตกรรมใน

องคกรกคอ การพฒนาทกษะของสมาชกในการแกปญหาอยางสรางสรรค โดยเฉพาะ

อยางยงในขนตอนการสรางทางออกทสรางสรรคตามทเปนสวนหนงของกระบวนการ

แกปญหา

ไมมอะไรท “ลกลบ” เปนพเศษเกยวกบทกษะเหลาน ผคนมกคดวาการม

แนวคดทดจรงๆ เปนไปไดสำหรบคนไมกคนเทานน และพวกเราทเหลอซงไมมความ

สามารถ “โดยสญชาตญาณ” เปนพเศษกไมอาจมความคดสรางสรรคได แตความจรง

ไมไดเปนเชนนนเลย การมความคดสรางสรรคเปนสงทมมาแตกำเนด สำหรบผคน

สวนใหญแลว การเรยนรวธการปลดปลอยความคดสรางสรรคทมมาแตกำเนดของ

พวกเขาออกมาเปนสงทจำเปนอยางยงเทคนคทถกอธบายในบทนและบทอนๆจะชวย

ในการทำเชนนน บทนและบทถดไปจะนำเสนอเทคนคดานความคดสรางสรรคจำนวน

มากสำหรบการสรางทางออกทเปนทางเลอก บางเทคนคอาจถกใชโดยรายบคคล

เทคนคอนๆอาจถกใชโดยกลมเทคนคสวนใหญอาจถกใชโดยทงรายบคคลและกลม

เทคนคเหลานจะกอใหเกดผลลพธอยางรวดเรวและงายดายสำหรบเกอบทก

คนทเตมใจจะใชเวลาในการเรยนรและใชเทคนคเหลาน เมอเทคนคเหลานถกนำไป

ประยกตใชกบการแกปญหาภายในวฒนธรรมองคกรทเหมาะสมพวกมนกจะชวยให

องคกรแกปญหาไดอยางมประสทธผลมากกวาคแขงซงรวมถงปญหาเกยวกบวธการได

มาซงขอไดเปรยบในการแขงขนดวย

คณลกษณะทเปนบวกของเทคนคสวนใหญทถกอธบายในบทนคอ

ความนาดงดดของพวกมนทมตอบคคลซงมความสามารถในการวเคราะห รวม

ถงบคคลทมความเชอในสญชาตญาณ เทคนคเหลานสวนใหญจะอาศยขนตอน

ทละขนซงถกปรบอยางรวดเรวใหเหมาะสมกบรปแบบการแกปญหาทใชเหตผลซงถกใช

โดยผจดการ เจาหนาทมออาชพและผแกปญหาขององคกรสวนใหญ กระทงเทคนคท

ตอนแรกดเหมอนจะเปนเรองของสญชาตญาณทงหมด เชน เทคนคการออกเดนทาง

(1ใน10กระบวนการทผมชนชอบทสด) เมอถกนำไปใชฝกฝนโดยผคนทเนนการวเคราะห

และเนนสญชาตญาณเทคนคนกเผยใหเหนถงคณคาของพวกมนไดอยางรวดเรว

ทกคนมแนวโนมทจะรสกสบายใจกบบางเทคนคมากกวาเทคนคอนๆ บาง

สวน เรองนกมาจากประเภทของปญหาทบคคลหนงเผชญบอยครงทสด และยงเปน

เรองของลกษณะทางบคลกภาพอกดวย เชน สไตลการแกปญหา ผมเองมกจะใช

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

เทคนคแบบรายบคคลสำหรบการสรางทางเลอก  157

เมอชาวองกฤษนามวา Howard Stringer รบชวงเปน CEO ของ

SonyตอจากNobuyuki Idei เมอเดอนมถนายนป2005 มรดกทเขา

ไดรบคอคำๆเดยววา“ความยงเหยง”ประการแรกSonyซงปาวประกาศ

มายาวนานวาเปนองคกรขนาดใหญทมความเปนนวตกรรมไดสญเสยความ

สามารถนของบรษทไป Sony ถกโจมตอยางตอเนองในทองตลาดจาก

บรษททคลองแคลวกวาและมนวตกรรมมากกวา เชน Apple ซงไลตาม

Sonyทนไดอยางคาดไมถงดวยเครอง iPodสวนSamsung(ทามกลาง

บรษทอนๆ) กผลตโทรทศนจอแบนทประสบความสำเรจไดกอน Sony

และสายกลอง Cyber Shot ของ Sony แมจะทนสมยแตกขาด

คณลกษณะหลายประการทผบรโภคตองการ เชน อายของแบตเตอรท

ยาวนานขน และจอ LCD ขนาดใหญขน รปแบบธรกจของ Sony

ตองการเปนทหนงในการทำตลาดผลตภณฑ อาท Walkman และ

ผลตภณฑทมเทคโนโลยทเหนอกวา เชน โทรทศน Trinitron ทตอมา

Sonyสามารถตงราคาสงได แตในตอนน การไมไดเปนทงเจาแรกในการ

ทำตลาดและไมมความเหนอกวาทางเทคโนโลย แบรนด Sony จงไมอาจ

ตงราคาทสงกวาไดอกตอไป และในบางตลาดของ Sony เชน เครอง

คอมพวเตอรสวนบคคล Sony กสญเสยสวนแบงตลาดไปมหาศาลเพราะ

อตสาหกรรมนนเปนสนคาอปโภคบรโภคและSonyกยงคงแสวงหาราคา

พรเมยมสำหรบสงทจะกลายเปนเพยงแคอกหนงผลตภณฑ Sony ยง

ประสบกบโครงสรางตนทนทคอนขางสงเมอเปรยบเทยบกบคแขงสวน

ใหญ เนองดวยไมอาจสรางความแตกตางไดมาก และดวยตนทนท

คอนขางสงSonyจงตองตอสดนรนเพอทจะทำกำไรในป2005ใหได

อะไรคอบางสาเหตของการสญเสยขดความสามารถดานนวตกรรม

ทชดเจนของSonyไป?ประการแรกSonyดำเนนงานดวยหนวยธรกจท

มความเปนอสระทงหมดอยางแทจรง การแขงขนกนและการขาดการ

ประสานงานระหวางหนวยตางๆ เหลานเปนเรองอนตรายมากในชวงทม

ความทาทายทางการแขงขนของ Sony พลงของค

วามคดสรางสรรคกบการปฏบตงานจรงท

 4.2 

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

158  101 เทคนคการแกปญหาอยางสรางสรรค

(Creative Problem Solving Techniques)

ความทาทายทางการแขงขนของ Sony 

การบรณาการทางเทคโนโลย ประการท 2 Sony เปนองคกรทมกฎ

ระเบยบขนตอนเหมอนระบบราชการ

กระบวนการตดสนใจจงเชองชาสำหรบยคทความเรวในการเขาส

ตลาดคอทกสงทกอยาง ประการท 3 Sony จมปลกอยในธรกจทใช

เทคโนโลยทลาสมย เชน โทรทศนหลอดรงสคาโทด และเครองเลนดนตร

Walkman มนดสกแบบแอนะลอก ในขณะทโลกไดกาวไปสจอพลาสมา

และระบบเสยงทใชฮารดดสกไดรฟและการดความจำแลว ดงนน Sony

จงถกทงใหลาหลง ยงไปกวานน แม Stringer จะประสบความสำเรจใน

การปรบเปลยนแผนกดานการบนเทงในสหรฐฯ ของ Sony แตเขากเปน

บคคลภายนอก เพราะเขาคอผบรหาร Sony รายแรกทไมใชคนญปน

เขาไมพดภาษาญปน และนอกจากน การเมองภายในยงมบทบาทสำคญ

ตอการไรซงความสามารถของ Idei ทจะสรางความเปลยนแปลงทจำเปน

มากๆในSonyอกดวยดวยเหตนStringerจงตองรบมอกบประเดนนน

ดวยเชนกน

Sony คอตวอยางทดของการทบรษทเลอกสวนทผดพลาดมาทำ

การปรบปรงหรอไมทำการปรบปรงอยางไร ดงนน ไมวาพวกเขาจะเกงกาจ

ทางนวตกรรมโดยพนฐานมากเพยงไรกตาม พวกเขากกำลงใชทกษะเหลา

นนอยางไมถกตอง และ Sony ยงเปนตวอยางทดซงแสดงใหเหนวา

การจดการทไมดและการเมองจะนำไปสโครงสรางทลมเหลว รวมถงการ

เสนอผลตภณฑทผดๆ ไดอยางไร และสงเหลานนนเองททำใหความเรว

ในการเขาสตลาดชาลงและนำไปสการขาดนวตกรรมในการจดการ

ทางเลอกผลตภณฑ การพฒนาผลตภณฑ การออกแบบผลตภณฑ

การออกแบบกระบวนการ และนวตกรรมในการจดการ คอ ประเภทของ

นวตกรรมทถกขบเคลอนไดโดยเทคนคดานความคดสรางสรรคทถก

อภปรายในหนงสอเลมน แนนอนวาทกษะพนฐานทเปนระบบตองอยใน

พลงของค

วามคดสรางสรรคกบการปฏบตงานจรงท

 4.2 

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

เทคนคแบบรายบคคลสำหรบการสรางทางเลอก  159

ความทาทายทางการแขงขนของ Sony 

สวนของการวจยและพฒนาผลตภณฑ แตกมสงใหทำมากมายมากไปกวา

ทกษะพนฐานดงกลาว และนนกคอจดทเทคนคดานความคดสรางสรรคจะ

มคณคาอยางยง

ทมา:MichiyoNakamoto,“ScreenTest:Stringer’sStrategyWillSignaltowhat

ExtentSonyCanStayintheGame.”Financial Times (September21,2005),

p.13ใหขอมลเกยวกบSonyเอกสารปดแสดงความคดเหนทถกพจารณาโดยJimHiggins

พลงของค

วามคดสรางสรรคกบการปฏบตงานจรงท

 4.2 

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

160  101 เทคนคการแกปญหาอยางสรางสรรค

(Creative Problem Solving Techniques)

สาระสำคญ 2 ประการสดทาย 

1. มเทคนคอย38ประการทถกอภปรายในบทนบางเทคนคคณอาจจะชอบ

บางเทคนค คณอาจจะไมชอบ แตจงลองใชใหมากเทคนคเทาทคณจะทำได แลวจง

คอยเลอกใชเทคนคทคณรสกสบายใจกบมนมากทสด ในขณะเดยวกนกใหกลบไป

ทบทวนเทคนคทเหลอทงหมดเปนครงคราวเพอทคณจะไดแนใจวา คณไมไดกำลงมอง

ขามเทคนคทอาจมคณคาสำหรบสถานการณใดสถานการณหนงของคณไป

2. คณสรางความคดใหมไดตลอดเวลา พวกมนเกดขนกบคณระหวางอาบนำ

ขณะนอนหลบหรอขณะขบรถ ใหคณพกสมดบนทกหรอกระดาษไวใกลมอเพอจะได

เขยนความคดของคณลงไปคณสามารถมาอานพวกมนภายหลงไดเมอความคดถก

ลมเสยครงหนงแลว มนกอาจสญหายไปตลอดกาลได ดงนน จงบนทกตงแต

ตอนนเลย!

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

เทคนคแบบรายบคคลสำหรบการสรางทางเลอก  161

**ทกเทคนค (ยกเวนเทคนคกลมในนาม) สามารถใชแบบรายบคคลหรอแบบกลมกได

เทคนค

SCAMPER/รายการตรวจสอบการ

ปรบปรงผลตภณฑ

การวาดแผนผงความคด ความคดเชอมโยง/ความคดเชอมโยง อยางอสระ

การหาขอมลจาก Google/การกระตน ดวยรปภาพ (ทเกยวของกน) การรวบรวมวตถดบใหมากเทาทจะทำได

เทคนค การระดมสมอง เทคนคดอกบวบาน การแสดงเรองราวลงบนกระดาน เทคนคการออกเดนทาง เทคนคกลมแตในนาม การวเคราะหโครงสรางของคำ

การใชทดทสด

สำหรบการออกแบบผลตภณฑหรอบรการทมอยอกครง

เพอปลอยใหความคดไหลอยางอสระ; สำหรบการออกแบบ โครงราง; สำหรบการรวบรวมความคดเกยวกบประเดนตางๆ

เมอคณตองการความคดใหมจำนวนมากอยางรวดเรวและ หนทางในการโยงพวกมนเขากบปญหา; เมอกระบวนการตามปกตไมไดนำมาซงแนวคดจำนวนมาก โยงพวกมนเขากบปญหา; เมอกระบวนการตามปกตไมไดนำมาซงความคดใหมจำนวนมาก สำหรบการไดรบความเขาใจใหมๆ การผสมผสานแนวคด และการแกปญหาทซบซอนซงจำนวนมากเปนทรจกกนด

การใชทดทสด สำหรบปญหางายๆ เมอตองการทางออกอยางรวดเรว เพอสรางแนวคดจำนวนมากอยางรวดเรวในการประเมนปญหา; ยอดเยยมสำหรบการสรางภาพอนาคต สำหรบการทำความเขาใจประเดนทเกยวของในปญหาท

ซบซอน และสำหรบการแกปญหาทซบซอน เมอปญหาแกไขไดยาก เมอมนยากทจะสรางแนวคดโดย

ใชเทคนคอนๆ

เปนประโยชนอยางยงเมอคณตองการไมใหใครคนหนงมอทธพลตอการประเมนทางเลอก สำหรบการสรางแนวคดจำนวนมากอยางรวดเรวเกยว

กบการปรบปรงผลตภณฑหรอบรการ

ตารางท 4.2 สรปคำชแนะเกยวกบเทคนคทผมชนชอบสำหรบการสรางทางเลอก

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

162  101 เทคนคการแกปญหาอยางสรางสรรค

(Creative Problem Solving Techniques)

หนงสออางอง 

1Kamal S. Birdi, “No Idea? Evaluating the Effectiveness of Creativity Training,” Journal of

European Industrial Training (Issue2/3,2005),pp.102-111reviewsonerelatedstudy;Ginamarie

Scott, Lyle E. Leritz, andMichael D.Mumford, “The Effectiveness of Creativity Training: A

QuantitativeReview,”Creativity Research Journal (Issue4, 2004),pp.361-380 reviewsseveral

relatedstudies.

2BruceNussbaum,“GetCreative,”Business Week (August1, 2005),pp.60-68;“SpecialReport—

TheInnovationEconomy,”Business Week (October11,2004),throughout.ดอางองทายเรองสำหรบ

บทท1ดวยสำหรบการศกษาทเกยว-ของจำนวนมาก

3DavidKohn,“TheDarwinianPoliceSketchwithCrime-FightingSoftwareInspiredbyEvolution,A

PictureIsWorthaThousand…otherPictures,”Popular Science(July2005),p.32.

4CharlesW. Petit, “TouchedbyNature: PuttingEvolution toWork on theAssembly Line,”U.S.

News & World Report (July27,1998),pp.43-46.

5PeterRodelsky,“TheManWhoMasteredMotion,”Science (May1986),pp.53,54.

6MagalyOlivero, “GetCrazy!How toHaveaBreakthrough Idea,”Working Woman (September

1990),p.198.

7Brian Burlacoff andMarkCoutts, “Conceptual Selling: Simple Ideas to Ignite your Selling,”

National Underwriter (July 4-July 11, 2005), pp. 14-16;RobertW.Boozer,DavidC.Wyld, and

JamesGrant, “UsingMetaphor toCreateMoreEffectiveSalesMessages,”Journal of Services

Marketing (Summer1990),pp.63-71.

8IkujiroNonaka, “TheKnowlegdge-CreatingCompany,”Harvard Business Review (November-

December1991),p.100.

9KristiArrellano,“GapUpgradesDesignofColoradoStorestoCatertoOlder,UpscaleCustomer,”

Knight Rider Tribune Business News (April22,2005),p.1.

10ThomasM.Burton,“ByLearningfromFailures,LilyKeepsDrugPipelineFull,”Wall Street Journal

(April21,2004),pp.A1,A12.

11ไมทราบแหลงทมา

12RobertSpitzer,“CollectiveCreativity,”Executive Excellence (August2000),p.14;TristramKorten

,“TheCreativeSpark,”Design News (February12, 1990),p.136.

13MarkGolin,“HowtoBrainstormbyYourself…andTripletheResults,”Young Executive (Spring

1992),p.75

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

เทคนคแบบรายบคคลสำหรบการสรางทางเลอก  163

14BryanW.Mattimore,“Breakthroughs:CreativelyDestroyingtheBarrierstoBusinessInnovation,”

Success (November1988),p.46.

15ArthurB.VanGundy,Creative Problem Solving (NewYork:QuorumBooks,1987),pp.123-124.

16Charles S.Whiting, “Operational Techniques ofCreative Thinking,”Advanced Management

(October1955),p.26.

17BruceNussbaum,“ThePowerofDesign,”Business Week (May17,2004),pp.86-94.

18DanKobergandJimBagnall,Universal Traveler (LosAltos,CA:WilliamKaufman, Inc.,1974),

p.50.

19MichaelMichalko,Thinkertoys: A Handbook of Business Creativity for the 1990s (Berkeley,

California:1991),pp.181-185.

20JosephM.Winski,“BigIdeainaBox,”Advertising Age (March25,1991),p.31;E.W.Brody,“Software

Review:IdeaFisher3.0,”Public Relations Review (Winter1990),pp.67-68.

21Winski,op.cit.;BryanW.Mattimore,“MindBlasters:SoftwaretoShatterBrainBlock,”Success

(June1990),pp.46,47.

22JennyC.McCune,“CreativityCatalysts,”Success (July-August1992),p.50.

23BrianMattimore,“TheAmazingInventionMachine,”Success (October1993),p.34.

24TeresaAmabile,“CreativityUndertheGun,”Harvard Business Review (August2002),pp.62-70

25BerkeleyRice,“ImaginationtoGo,”Psychology Today (May1984),p.48.

26“WanttoDesignaRobot?TryWatchingaBug,”Business Week(1986);MagalyOlivero,op.cit.,

p.148.

27JamesBraham,“Creativity:Eureka!”Machine Design (February6,1992),p.37.

28MichaelMichalko,op.cit.,p.29.

29MichaelE.Porter,Competitive Advantage (NewYork:FreePress,1985), pp.131-151.

30CharlesS.Whiting,op.cit.,p.29.

31CarlE.Gregory,The Management of Intelligence (NewYork:McGraw-Hill,1962),pp.45-51.

32DanKobergandJimBagnall,op.cit.,p.27.

33TonyBuzan,The Mind Map Book(London:BBCWorldwide,2003);TonyBuzan,“Mindmapping,”

Success(April1997),p.30;TonyBuzan,Use Both Sides of Your Brain,(NewYork:E.P.Dutton,

Inc.,1983).

34JoyceWycoff,Mind Mapping,(BerkeleyPublishingGroup:1991).

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

164  101 เทคนคการแกปญหาอยางสรางสรรค

(Creative Problem Solving Techniques)

35DarenA.BrownandNancyLeeHyer,“Whole-BrainThinkingforProjectManagement,”Business

Horizons (May-June2002),pp.47-53.

36Lars Torsten Eriksson and AmieM. Hauer, “MindMapMarketing: ACreative Approach in

DevelopingMarketingSkills,”Journal of Marketing Education (August2004),pp.174-199.

37JillNeimark,“MindMapping,”Success(June1986),pp.52-57.

38AnthonyJ.Mento,RaymondM.Jones,andWalterDimdorfer,“AChangemanagementProcess:

GroundedinBothTheoryandPractice,”Journal of Change Management (Issue1,2002),pp.45-59.

39JamesBraham,op.cit.,p.33.

40JillNeimark,op.cit.

41Andi Esposito, “MusicMakes TheirWorldGoRound:ACreativeOutlet forManyEngineers,”

Telegram and Gazette (December17,2000),p.E.1.;AnneH.Rosenfeld,“Music,TheBeautiful

Disturber,”Psychology Today(December1985),pp.48-56;71.

42JudithStone,“Velcro:TheFinalFrontier,”Discover (May1988),pp.82-84.

43AbouttheCompany,www.Envipco.com/envipco.asp,September2,2005;“InsideTrack:Finding

RichesinGarbage,”Success (May1987),p.30.

44BryanW.Mattimore,“Breakthroughs:CreativelyDestroyingtheBarrierstoBusinessInnovation,”

Success(November1988),p.48.

45EmilyT.Smith,“AreyouCreative?”Business Week (September30,1985),p.48.

46บทสนทนาของผแตงกบผเขารวมการประชม2คนในงานสมมนาของผมงานหนง

47MagalyOlivero,op.cit.,p.145.

48ArthurB.VanGundy,Creative Problem Solving,op.cit.,pp.136-137.

49“BuzzwordoftheMonth,”Success (November1985),p.20.

50H.F.Crovitz,Galton’s Walk (NewYork:Harper&Row,1970).

51Arthur B. VanGundy,Techniques of Structured Problem Solving (NewYork: VanNorstrand

Reinhold,1988),p.105.

52EdwardGlassman,“CreativeProblemSolving,”Supervisory Management (March1989),pp.14-18.

53Robert Eberle,SCAMPER: Games for Imagination Development (Buffalo,NewYork:D.O.K.

Press,1972);AlexF.Osborn,Applied Imagination (NewYork:CharlesScribner’s&Sons,1953).

54ไมทราบแหลงทมา

55CarlE.Gregory,op.cit.,pp.45-51.

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

เทคนคแบบรายบคคลสำหรบการสรางทางเลอก  165

56SuePalmer,“WhileTheyAreSleeping…”The Time Educational Supplement(March18,2005),

p. 24;AnahadO’Connor, “Really?”The New York Times (November 9, 2004), p. F.6;Ullrich

Wagner,SteffenGais,HildeHaider,RolfVerlegerandJanBorn,“SleepInspiresInsight,”Nature

(January22,2004),p.352;PierreMaquetandPerrineRuby,“InsightandtheSleepCommittee,”

Nature (January22,2004),p.304;DeirdreBarrett,The Committee of Sleep (NewYork:Crown,

2001) เสนอการอภปรายทครบถวนและเกรดจำนวนมากทเกยวของกบการนอนหลบและวธทชวยทำใหม

ความคดสรางสรรค

57จากการบรรยายทไดรบในการเยยมชมบานฤดหนาวของEdisonในFt.Myers,Florida, วนท 17พฤษภาคม

1987

58RobertWayne Johnston, “UsingDreams forCreativeProblemSolving,”Personnel (November

1987), pp. 58-63; EdwardZiegler, “Dreams: TheGenieWithin,”Reader’s Digest (September

1985),pp.77-81.

59GlennMazur, “Theory of Inventive ProblemSolving,” พบไดในwww.mazur.net/triz เมอวนท 2

กนยายน2005;AndyRaskin,“AHigherPlaneofProblem-Solving,”Business 2.0 (June2003),pp.

54-56.

60ArthurB.VanGundy,Creative Problem Solving,op.cit.,pp.118-120.

61LeaHall,“CanYouPictureThat?”Training & Development Journal (September1990),pp.79-81.

62DianeBrady,“TheTransformer:BethComstock,”Business Week (August1,2005),p.77.

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

เทคนคแบบกลมสำหรบการสรางทางเลอก  167

บทท 5

เทคนคแบบกลมสำหรบการสรางทางเลอก

นวตกรรมไมไดมอยเพยงในหองปฏบตงานวจยและหอคอยงาชางอน

โดดเดยวอกตอไป ในเศรษฐกจแบบบรณาการกนทวโลก ดวยเทคโนโลยแบบ

โอเพน ซอรสและมาตรฐานของอตสาหกรรมทมบทบาทเพมมากขน นวตกรรม

กคอทมๆ หนงนนเอง

Samuel Palmisano, CEO ของ IBM

จากคำพดเปดบทขางตน Samuel Palmisano ซงเปน CEO ของ IBM ไมได

เพยงแคพดถงทมงานภายในเทานน แตเขากำลงพดถงทมงานทถกสรางขนมาขามบรษท

และขามไปทวโลกในรปของพนธมตรอยบอยครงอกดวย ความพยายามเชงความ

รวมมออนๆ เชนนจะมความสำคญตอความสำเรจในระดบโลกอยางเพมขน นเปนเพยง

หนงในหลายๆ เหตผลทบรษท เชน IBM, Georgia-Pacific, W.R. Grace, Sun Life

Financial และ Chevron หนไปสการระดมสมองทางออนไลนเพอทจะไดดงแนวคด

ทดทสดออกมาจากพนกงานของพวกเขา บรษทเหลานรายงานวาการประชมทาง

ออนไลนของพวกเขาไมเพยงแตจะนำไปสการประหยดตนทนไดอยางมาก แตยงนำไปส

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

168  101 เทคนคการแกปญหาอยางสรางสรรค

(Creative Problem Solving Techniques)

การพฒนาผลตภณฑใหมและการใชผลตภณฑเกาในรปแบบใหมๆ อกดวย Mark

Turrell ซงเปน CEO ของบรษท Imaginatik ซงเปนบรษทซอฟตแวรและทปรกษาดาน

นวตกรรมใน Boston ตงขอสงเกตวา “ในเศรษฐกจทวโลก ชาวอเมรกนไมใชผผลต

ตนทนตำ ดงนน คณจงจำเปนตองมพลงสมอง คณคาเพมของคณอยทไหนอกบาง?”1

ใชเลยททกวนนบรษทตองเพมคณคามากมายเพอทจะอยรอดและเจรญ

รงเรอง และในระบบเศรษฐกจฐานความร (knowledge based economy) คณคาเพม

สวนใหญนนจะมาจากแนวคดของพนกงาน “จากการศกษาของ PriceWaterhouse

Coopers แนวคดทใหกำไรงามเกอบครงหนง (45%) ไมวาจะเปนผลตภณฑหรอ

บรการทเปนการคนพบครงยงใหญ การใชผลตภณฑหรอบรการเกาในรปแบบใหมๆ

หรอวธการลดตนทนตางกมาจากพนกงานทงสน (สวนลกคา ผสงมอบวตถดบ และ

คแขงคออกครงหนง)”2 และเนองจากงานในปจจบนจำนวนมากถกดำเนนการเปน

กลม แนวทางการจดการในปจจบนมากมายจงมงเนนไปทกลมพนกงาน เชน ทมทำงาน

แบบอสระและทมโครงการ หรอทมเสมอนจรงซงไมจำเปนตองพบกนทางกายภาพจรงๆ

แตจะพบกนทางออนไลนมากกวา ยงไปกวานน เมอไมกปมาน ทมงานคอหนงในกลไก

พนฐานทใชในการปรบปรงคณภาพ ผลตภาพ และนวตกรรมโดยผานโปรแกรมการ

จดการคณภาพทอาศยทมงาน หรอผานทมการออกแบบกระบวนการหรอผลตภณฑ

ใหม ทมการพฒนา และทมการปรบปรง

เนองจากทงงานวจยและประสบการณบงชวาโดยปกตแลวกลมจะเสนอ

ทางออกไดดกวารายบคคล มนจงสมเหตผลทจะทำความเขาใจและใชเทคนคแบบ

กลมสำหรบการสรางทางเลอกทสรางสรรค และถาคณซงเปนผจดการหรอผนำหรอ

สมาชกของกลม/ทมขนาดเลกตองการใหทมของคณมประสทธผลมากขน คณกจำเปน

ตองฝกอบรมสมาชกในทมของคณดวยกระบวนการททำใหทมประสบความสำเรจมาก

ขนในการสรางทางเลอกทสรางสรรค การระดมสมองทางออนไลนเปนเพยงหนงใน

เทคนคจำนวนมากทถกอภปรายในบทน

บทนจะเรมดวยการอภปรายถงขอไดเปรยบและขอเสยเปรยบของการตดสน-

ใจแบบกลม และจากนนกจะศกษาถงรายละเอยดบางอยางของเทคนคแบบกลมท

สำคญสำหรบการสรางทางเลอก เชน การระดมสมอง การออกเดนทาง ระบบสนบสนน

การตดสนใจแบบกลม (ซงรวมถงการระดมสมองทางระบบอเลกทรอนกสดวย) เทคนค

ดอกบวบาน การวเคราะหโครงสรางของคำ เทคนคกลมแตในนาม การแสดงเรองราวลง

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

เทคนคแบบกลมสำหรบการสรางทางเลอก  245

พลงของค

วามคดสรางสรรคกบการปฏบตงานจรงท

 5.3 

กลไกการแกปญหาวกฤตอยางตอเนองของ Samsung 

ศนย VIP ของ Samsung เปนหนงในเหตผลสำคญททำให Samsung

กลายเปนองคกรยกษใหญทางดานสนคาอเลกทรอนกสสำหรบผบรโภค

โดยลม Sony ลงจากการเปนอนดบ 1 ในแงของยอดขาย กำไร และมลคา

หลกทรพยตามราคาตลาดไดภายในเวลาไมถง 10 ป VIP ยอมาจาก

Value Innovation Program “ศนย VIP ถกนยามไดดทสดวาเปน

สายการผลตเพอสรางแนวคดและผลกำไรตลอด 24 ชวโมงและเฉพาะ

กบผทไดรบเชญเทานน โดยเปนทซงนกวจยชนนำ วศวกร และนก

ออกแบบของ Samsung จะเขามาเพอแกปญหาทสำคญทสดของพวก

เขา” ผลตภณฑใหมทสำคญและกระบวนการทเกยวของสวนใหญจะ

ดำเนนการผานศนย VIP ศนยนจะใหทพกพงแกทมงานทกำลงทำงานอย

กบผลตภณฑสำคญ โดยทวไปแลวจะมทมงาน 10-15 ทมทอาจกำลง

ทำงานอยในศนย ณ ชวงเวลาหนงๆ บางโครงการใชเวลาสนๆ ประมาณ

1 เดอน แตบางโครงการกยดเยอไปถง 1 ปหรอมากกวา

สมาชกในทมจะมาจากสาขาเฉพาะท เกยวกบผลตภณฑนนๆ

วตถประสงคทวไปสำหรบทมอาจไดแก การเพมคณลกษณะเขาไปแต

ทำใหผลตภณฑปฏบตงานไดงายขน การทำใหเกดการผสมผสานกนของ

แฟกซ สแกนเนอร เครองพมพ และเครองถายเอกสารซงราคาถกกวา

25% หรอการสรางโทรศพทเคลอนทซงจะครอบครองตลาดทงหมดดวย

คณลกษณะใหมๆ แตตนทนถกลง เปนตน ทมอาจทำการวจย พฒนา

และออกแบบผลตภณฑและชวยทำการเปลยนแปลงปฏบตการทจำเปน

ตอการผลต การตลาดอาจไดรบการบรณาการระหวางทาง ทมมขนาด

ตงแต 5 คนไปจนถง 50 คนหรอมากกวานน และขนาดของแตละทม

โครงการอาจมความสำคญอยางมากโดยขนอยกบวาทมกำลงทำงานอย

ในขนตอนใดของโครงการ จะมเจาหนาทประมาณ 50 คนทชวยสนบสนน

ทม

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

246  101 เทคนคการแกปญหาอยางสรางสรรค

(Creative Problem Solving Techniques)

พลงของค

วามคดสรางสรรคกบการปฏบตงานจรงท

 5.3 

กลไกการแกปญหาวกฤตอยางตอเนองของ Samsung 

ศนยดงกลาวเปนเรองของการแกปญหาอยางสรางสรรค แตกเปน

เรองของการทำงานหนกดวย สมาชกในทมไดรบการสนบสนนใหกลบ

บานทกคนเพอไปอยกบคสมรสของพวกเขา แตนนมกจะหมายถงพวกเขา

อยทศนยมาแลว 20 ชวโมง และกเชนเดยวกนทบอยครงทพวกเขาจะใช

เวลากลางคนในบรษทซงจดเตรยมหอพกไวให ศนยแหงนไมเคยปด นก

วจยรายหนงอธบายวนทำงานใน 1 สปดาหวามวนจนทร วนองคาร วนพธ

วนพฤหสบด และวนศกร วนศกร วนศกร กำหนดเสนตายของผลตภณฑ

ยากๆ ทจะเขาสตลาดแทบจะไมเคยถกเลอนออกไปแมวาทมจะไดรบ

เงอนไขทมากขน

ทมงานในศนยจะพงพาอยางมากกบขดความสามารถในการวจย

ชนแนวหนา แตกใชบางเทคนคของการแกปญหาอยางสรางสรรค เทคนค

ทถกใชมากทสดคอ TRIZ ซงเปนชอยอในภาษารสเซยสำหรบทฤษฎ

การแกปญหาเชงประดษฐคดคน ไดมการอธบายถง TRIZ กอนหนาน

อยางลงรายละเอยดบางในบทท 4 ของหนงสอเลมน TRIZ กลายเปน

เทคนคทางเลอกในการแกปญหาอยางสรางสรรค เปาหมายของ Samsung

คอ การฝกอบรมนกวจยและวศวกรทกคนดวยการการคดแบบ TRIZ ใน

ทสด

การทจะเขาใจถงวธการและเหตผลของสงทดำเนนการอยในศนย

VIP นน ประการแรก คณจะตองเขาใจประวตศาสตรบางอยางของบรษท

ประการตอมา ประวตศาสตรดงกลาวมอทธพลตอปรชญาและ

กลยทธของบรษทอยางไรตามทถกมองโดยผานสายตาของหนงในผนำ

ทมอำนาจมากทสดซงกคอรองประธาน Jon-Yong Yun เหตการณ

ทางประวตศาสตรสำคญเกดขนในป 1996 เมอ Kun Hee Lee ซงเปน

ประธานของบรษทตระหนกวาบรษทพงพาสายผลตภณฑหนงมากเกน

ไป บรษทออนไหวตอการกลายเปนสนคาโภคภณฑ และไมเกงในการ

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

เทคนคแบบกลมสำหรบการสรางทางเลอก  247

พลงของค

วามคดสรางสรรคกบการปฏบตงานจรงท

 5.3 

กลไกการแกปญหาวกฤตอยางตอเนองของ Samsung 

เปดตวผลตภณฑใหมเปนพเศษ ดงนน ในเดอนธนวาคม ปนนเอง เขาจง

เลอก Yun ขนเปน CEO และขอรองใหเขา “เปลยนแปลงทกอยางยกเวน

คครองและลกๆ ของคณ”

ในชวงเวลาสนๆ Yun ทำใหบรษทมความหลากหลาย และสราง

กลยทธของผลตภณฑขนมาโดยอาศยการลงทนดานการวจยและพฒนา

อยางหนกเพอบรรลความไดเปรยบในการแขงขนระยะยาว และลดตนทน

ลงเพอบรรลความไดเปรยบในการแขงขนระยะสน นหมายถงการเปนท

หนงในการทำตลาดดวยผลตภณฑทเปนนวตกรรม ไมใชการเขาสตลาด

โดยไมมโอกาสเปนเบอรหนง และหมายถงการเอาแผนกทไมทำกำไรออก

ไปอยางไรความปราณและการปรบปรงโซอปทาน (Supply Chain) และ

การจดการการตดสนใจอยางตอเนอง บรษทยงมงเนนไปทความสามารถ

ในการปรบตวและดานคณภาพอกดวย ในตอนน คณจะเหนไดวาเหตใด

ศนยจงใหความสำคญอยางยงกบนวตกรรม ตนทนทตำ และความสมบรณ

แบบ

ทมา: Peter Lewis, “A Perpetual Crisis Machine,” Fortune (September 19, 2005),

pp. 58-76.

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

248  101 เทคนคการแกปญหาอยางสรางสรรค

(Creative Problem Solving Techniques)

สาระสำคญประการสดทาย 

มเทคนค 32 ประการอธบายในบทน คณอาจเลอกใชสก 5-10 เทคนคทคณ

รสกสะดวกใจ แตโปรดลองใชทกเทคนคกอน และกลบมาใชพวกมนทงหมดอกเปนครง

คราวเพอหลกเลยงความนาเบอหนาย

หนงสออางอง 

1ไมปรากฏชอ, “IBM Sets Up First A-Pac Lotus Support Centre in Pune,” Knight Ridder Tribune

(September 21, 2005), p. 1; Larry Rullson, “CEO Says Innovation is the Key,” Knight Ridder

Tribune (September 16, 2005), p. 1; Anne Fisher, “Get Employees to Brainstorm Online,” Fortune

(November 29, 2004), p. 72.

2 เรองเดยวกน

3David J. Placek, “Creativity Survey Shows Who’s Doing What; How to Get Your Team on the Road

to Creativity,” Marketing News (November 6, 1989), p. 14.

4Alex Osborn, Applied Imagination (New York: Charles Scribner & Sons, 1953), pp. 297-304; ด

Robert Kerwin, “Brainstorming as a Flexible Management Tool,” Personnel Journal (May 1983),

pp. 414-418.

5มหลกฐานทขดแยงกนบางอยาง เชน ด Adrian Furnham, “The Brainstorming Myth,” Business

Strategy Review (Winter 2000), pp. 21-28.

6”Group Techniques: Part 2, Alternatives to Brainstorming,” Small Business Report (October 1981), p.

15.

7Jonathan Alter, “How to Save the Big Easy,” Newsweek (September 12, 2005), p. 53.

8Taryn Plumb, “Local Volunteers Learn to Help: Red Cross Trains Recovery Personnel,” Telegram

and Gazette (September 4, 2005), p. A1.

9Aimee Deeken, “MindShare,” Adweek (June 21, 2004), pp. SR 34, 35.

10Chris Woodyard, “Frequent Fliers Brainstorm to Create a Better Cabin,” USA Today (October

1, 2002), p. 5B.

11Steve Garhausen, “How Lowell Five Rebuilt Its Marketing Unit, Strategy,” American Banker

(August 9, 2005), p. 14A.

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

เทคนคแบบกลมสำหรบการสรางทางเลอก  249

12Jefferson Morris, “Boeing Team Brainstorming List of ISS Exploration Experiments,” Aerospace

Daily & Defense Report (July 18, 2005), p. 4.

13Daniel Fienberg, “Transporter2’ Director Cuts to the Chase,” Knight Ridder Tribune Business

News (September 2, 2005), p. 1.

14”IP Offers Creative Partnership,” Purchasing World (August 1990), pp. 38-41.

15การอภปรายนเกยวกบเทคนคดานความคดสรางสรรคของชาวญปน และเกยวกบเทคนค 4 ประการทถก

อภปรายตอมาในบททไดมาจาก: Sheridan M. Tatsuno, Created in Japan: From Imitators to

World-Class Innovators, (New York: Harper & Row, Ballenger Division, 1990), pp. 104-115; และ

บทสรปของเทคนคเหลานดงทถกอภปรายใน Sheridan M. Tatsuno, “Creating Breakthroughs the

Japanese Way,” R & D Magazine (February, 1990), pp. 137-142.

16Arthur B. VanGundy, Creative Problem Solving (New York: Quorum Books, 1987), pp. 131-144.

เอกสารเกยวกบ 6-3-5 กพบไดในหนาเหลานเชนกน

17Horst Greschka, “Perspectives on Using Various Creativity Techniques,” in Stanley S. Gryskiewicz,

Creativity Week II, 1979 Proceedings (Greensboro, North Carolina: Center for Creative

Leadership, 1979), pp. 51-55.

18จดหมายจาก Kathleen Gesell, Rohrbach Consulting BmbH วนท 4/17/95.

19การอภปรายนสวนใหญไดมาจาก Janet Fiero, “The Crawford Slip Method,” Quality Progress (May

1992), pp. 40-43; ด Robert M. Krone, “Improving Brainpower Productivity,” Journal for Quality and

Participation (December 1990), pp. 80-84.

20Lea Hall, “Can You Picture That?” Training & Development Journal (September 1990), pp. 79-81.

21James F. Bandrowski, “Taking Creative Leaps,” Planning Review (January/February 1990),

pp. 34-38.

22Ray Dull, “Delphi Forecasting: Market Research Method of the 1990s,” Marketing News (August

29, 1988), p. 17.

23J. Daniel Couger, “Key Human Resource Issues in IS in the 1990s: Interviews of ID Executives

Versus Human Resource Executives,” Information and Management (April, 1988), pp. 161-174.

24James F. Robeson, “The Future of Business Logistics: A Delphi Study Predicting Future Trends

in Business Logistics,” Journal of Business Logistics (#2, 1988), pp. 1-14.

25Yeong Wee Yong, Kau Ah Keng, Tan Leng Leng, “A Delphi Forecast for the Singapore Tourism

Industry: Future Scenario and Marketing Implications,” European Journal of Marketing (November

1989), pp. 15-26.

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

250  101 เทคนคการแกปญหาอยางสรางสรรค

(Creative Problem Solving Techniques)

26Magaly Olivero, “Get Crazy! How to Have a Break Through Idea,” Working Woman (September 1990), p. 144.

27ดงทถกรายงานใน Stan S. Gryskiewicz and J.T. Shields, “Issues and Observations,” (Greenville, N.C.: Center for Creative Leadership) (November 1983), p. 5.

28Horst Geschka, loc. cit.

29เรองเดยวกน

30Arthur B. VanGundy, Creative Problem Solving (New York: Quorum, 1987), p. 136.

31Edward Glasman, “Creative Problem Solving,” Supervisory Management, (March, 1989), pp. 17-18.

32Bryan W. Mattimore, “Brainstormer’s Boot Camp,” Success (October 1991), p. 24.

33John Case, “Customer Service: The Last Word,” Inc. (April 1991), pp. 89-93.

34Knut Holt, “Consulting in Innovation through Intercompany Study Groups,” Technovation (July 1990), pp. 347-353.

35Robert Bookman, “Rousing the Creative Spirit,” Training & Development Journal (November 1988), pp. 67-71.

36Sheridan M. Tatsuno, Createn Japan, op. cit., p. 110-113.

37Sheridan M. Tatsuno, Createn Japan, op. cit., p. 109-110.

38Carl E. Gregory, The Management of Intelligence (New York: McGraw-Hill, 1967), pp. 200-202.

39 Sheridan M. Tatsuno, Createn Japan, op. cit., p. 110.

40Andre L. Delbecq, Andrew H. Van de Ven, and D.H. Gustafson, Group Techniques for Program Planning (Glenview, III.: Scott Foresman & Company, 1975).

41Don Hellriegel, John W. Slocum, Richard W. Woodman, Organizational Behavior, 4th ed. (St. Paul, Minnesota: West Publishing Company, 1986), p. 259.

42ด S. Scott Sink, “Using the Nominal Group Technique Effectively,” National Productivity Review (Spring 1983), p. 181.

43Aubrey L. Mendelow and S. Jay Liebowitz, “Difficulties in Making OD a Part of Organizational Strategy,” Human Resource Planning (1989, #4), pp. 317-329.

44James B. Thomas, Reuben R. McDaniel, Jr., and Miachael J. Dooris, “Strategic Issue Analysis: NGT + Decision Analysis for Resolving Strategic Issues,” Journal of Applied Behavioral Science (1989), #2, pp. 189-200.

45Edward J. Szewczak, “Building a Strategic Data Base,” Long Range Planning (April 1988), pp. 97-103.

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

เทคนคแบบกลมสำหรบการสรางทางเลอก  251

46”Incentive Magazine: Nominal Groups in Action,” Incentive (November 1988, pp. 60-62.

47William M. Fox, “Anonymity and Other Keys to Successful Problem Solving Meetings,” National

Productivity Review (Spring 1989), pp. 145-156; William M. Fox, “The Improved Nominal Group

Technique (INGT),” Journal of Manage-ment Development (1989), #1, pp. 20-27.

48Anne Fisher, op. cit., อภปรายทงการสรางการรวมมอกนทำงาน/แนวคด และการแบงปนความร; George

Anders, “Inside Job,” Fast Company (September 2001), pp. 176-183 อภปรายดานการจดการความร

ของการระดมสมองทางออนไลนดวยการเสนอ 7 ขนตอนตอเครอขายภายในองคกรทดกวาสำหรบการ

แบงปนแนวคด

49ProjectLounge.com, (September 15, 2005), p. 1; MyWiseOwl.com/Groove/software, (September

15, 2005), p. 1; คนหา Groupware ไดท Business.com (September 19, 2005) และคณจะพบรายการ

และคำอธบายสนๆ เกยวกบชดซอฟตแวร Groupware จำนวนมาก และถาคณคนหาเวบไซตเกยวกบ “การ

ระดมสมองทางออนไลน” คณกจะพบบรษทจำนวนหนงทเสนอและ/หรอขาย อธบาย ฯลฯ ชดซอฟตแวรและ

กระบวนการระดมสมองทางออนไลนจำนวนมาก ถาคณคนหา “การระดมสมองทางออนไลน” ท MyWise

Owl.com คณกจะพบรายการเกยวกบทรพยากรซอฟตแวรทเกยวของจำนวนมาก ด entrepreneur.com/

article/0,4621,322894,00.html – Sep 17, 2005.

50Robert J. Allio, “Interview: The InnoCentive Model of Open Innovation,” Strategy & Leadership

(Issue 4, 2004), pp. 4-10; Paul Kaihla, “Building a Better R & D Mousetrap,” Business 2.0

(September 2003), pp. 50, 52.

51”Group Techniques: Part 2, Alternatives to Brainstorming,” Small Business Report (October

1981), pp. 15-17.

52Bryan W. Mattimore, loc. cit.

53Horst Geschka, loc. cit.

54Paul J. H. Schoemaker and Cornelius A. J. M. van der Heijden, “Integrating Scenarios Into

StrategicPlanning at Royal Dutch Shell,” Planning Review (May-June 1992), pp. 41-46.

55Simon Majaro, The Creative Gap (Great Britain: Longman, 1988), pp. 202-203.

56Fred Mobasheri, Lowell H. Orren and Fereidoon P. Sioshansi, “Scenario Planning at Southern

California Edison,” Interfaces (September-October 1989), pp. 31-44.

57Horst Geschka, loc. cit.

58Mike Vance, “Storyboarding” from “Creativity” ชดเทปเสยงเกยวกบความคดสรางสรรคทไดมาจาก

จลสารแนบประกอบกบชดเทป (Chicago: Nightingale-Conant, 1982); Jerry McNellis, “An Experience

in Creative Thinking,” (New Brighton, PA: The McNellis Company, no date); and Lawrence F.

Lottier, Jr., “Story-boarding Your Way to Successful Training, Public Personnel Management

(Winter 1986), pp. 421-427.

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

252  101 เทคนคการแกปญหาอยางสรางสรรค

(Creative Problem Solving Techniques)

59Larry Rand, “Victorville, California, Museum Endures Financial Difficulties,” Knight Ridder Tribute

Business News (June 15, 2004), p. 1.

60Morris I. Stein, Stimulating Creativity: Group Procedures, (New York: Academic Press, 1975),

Chapter XV, pp. 172-221; William J.J. Gordon, Synectics: The Development of Careative Capacity

, (New York: Collier Macmillan, 1961).

61William J.J. Gordon and George M. Prince, The Operational Mechanisms of Synectics, (Cambridge,

Mass.: Synectics Incorporated, 1960), p. 2.

62Tom Alexander, “Synectics: Inventing by the Madness Method,” Fortune (August, 1965), p. 168.

63R. A. Proctor, “The Use of Metaphors to Aid the Process of Creative Problem Solving,” Personnel

Review (1989), #4, pp. 6-12.

64Gordon and Prince, pp. 6-12.

65 เรองเดยวกน. สำหรบรปแบบทคอนขางแตกตางด: Morris I. Stein, Stimulating Creativity: Volume 2,

Group Procedures (New York: Academic Press, 1975), pp. 196-202.

66Sivasailam Thiagarajan, “Take Five for Better Brainstorming,” Training & Development Journal

(February 1991), pp. 37-42.pp.

67Sheridan Tatsuno, Created in Japan, op. cit., pp. 104-106 สำหรบวธ KJ; Michael Michalko,

Thinkertoys: A Handbook of Business Creativity for the 90s (Berkeley, CA: Ten Speed Press,

1991), pp. 308-311 สำหรบวธ TJK

68สำหรบแนวคดเพมเตมด: Briget Finn, “Brainstorming for Better Brainstorming,” Business 2.0 (April

2005), pp. 109-114; Noah Falstein, “Brainstorming,” Game Developer (September 2004), p. 47;

Greg Bachman, “Brainstorming Deluxe,” Training & Development (January 2000), pp. 15-18.

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

เทคนคทสรางสรรคสำหรบ

การประเมนทางเลอก การนำไปปฏบต และการควบคม253

บทท 6

เทคนคทสรางสรรคสำหรบ

การประเมนทางเลอก การนำไปปฏบต และการควบคม

คณกำลงจะเอาเงนทนจากแผนกทมการจดการอนยอดเยยมไปเพอเรมตน

แผนการทสะเพรานนหรอ?

Richard Foster หนสวนอาวโสแหง McKinsey & Company

ซงใหความเหนเกยวกบความเปนไปไดทจะเกดพฤตกรรมทางการเมองขน

อนเปนผลมาจากปฏกรยาของผจดการอาวโสทวไปทมตอการใหเงนทนแกโครงการ

ในอกแผนกหนงของบรษท

เมอทางเลอกถกสรางขน กระบวนการในการประเมนทางเลอกทดทสด การ

นำทางเลอกไปปฏบต และการประเมนผลลพธของการนำทางเลอกเหลานนไปปฏบตก

จะตองเกดขน บทนจะนำเสนอเทคนคดานความคดสรางสรรคสำหรบการดำเนนการ

แกปญหาอยางสรางสรรคสำหรบ 3 ขนตอนเหลาน

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

254  101 เทคนคการแกปญหาอยางสรางสรรค

(Creative Problem Solving Techniques)

การประเมนทางเลอก 

การประเมนทางเลอกตางๆ มกจะถกอธบายวาเปนกระบวนการทใชเหตผล

หลกเกณฑตดสนถกเลอกไวกอนหนานแลวในขนตอนการระบปญหาของกระบวนการ

แกปญหาอยางสรางสรรค ในตอนน ทางเลอกตางๆ ทถกสรางขนมาตองถกนำมา

เปรยบเทยบกบหลกเกณฑเหลานน และทำการคดเลอก (ดภาพท 2.2)

การกลนกรองแนวคดถกดำเนนการใน 2 ขนตอน ขนตอนแรก แนวคดจะ

ถกกลนกรองสำหรบระดบของความคดสรางสรรคและระดบของความเขากนไดกบ

วตถประสงคและขอจำกดขององคกร ขนตอนท 2 แนวคดจะถกกลนกรองผลกระทบ

ทอาจเปนไดของมน สำหรบนวตกรรมผลตภณฑ เรองนจำเปนตองทำการวเคราะห

ตลาด แตสำหรบนวตกรรมกระบวนการ เรองนจำเปนตองศกษาผลกระทบทมตอ

องคกรเอง และอาจรวมถงผลประโยชนของตลาดทเปนไปได เชน การสามารถลด

ราคาลงเพราะตนทนตำลง

บทนจะศกษาถงเทคนคทสรางสรรค 2 ประการซงถกออกแบบมาเปนพเศษ

สำหรบใชในการเปรยบเทยบหลกเกณฑตดสนกบทางเลอกตางๆ ซงไดแก เมทรกซ

กลนกรองแนวคดและการลงคะแนนโดยใชจด

97/1. เมทรกซกลนกรองแนวคด 

Simon Majaro ทปรกษาดานนวตกรรมไดสรางเมทรกซกลนกรองแนวคดขน

มา มนเปนวธทยอดเยยมในการคดเลอกแนวคดทจะผานดานแรก1 ภาพท 6.1 คอ

ตวอยางของเมทรกซดงกลาว แตละแกนหมายถงหลกเกณฑสรป แกนความคด

สรางสรรคแสดงถงความนาสนใจของแนวคดซงอาจรวมถงดานคณภาพ เชน ความคด

รเรม และคณคาทเปนทรบร แกนนวตกรรมแสดงถงความเขากนไดกบวตถประสงค

และขอจำกดขององคกรของแนวคด2 ซงอาจรวมถงประเดน เชน ความมพรอมของ

ทรพยากรทางการเงนและบคลากร

ในภาพท 6.1 แนวคด 40 อยางถกประเมนวามความคดสรางสรรคสง ปาน-

กลาง หรอตำ และมนวตกรรมสง ปานกลาง หรอตำ จดตดของการประเมนเหลานกคอ

แนวคดหมายเลขตางๆ เชน แนวคดหมายเลข 30 ถกประเมนวามทงความคดสราง-

สรรคและนวตกรรมตำ ในทำนองเดยวกน แนวคดหมายเลข 6 ถกประเมนวามความ

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

เทคนคทสรางสรรคสำหรบ

การประเมนทางเลอก การนำไปปฏบต และการควบคม255

คดสรางสรรคสงและนวตกรรมปานกลาง ภาพท 6.1 คอเมทรกซกลนกรองเบองตนซง

ตำแหนงของแนวคดจะอาศยการประเมนของบคคลดวยการใชคำวาสง ปานกลาง และ

ตำในการอธบายแบบงายๆ

การทจะทำใหการตดสนถกตองมากขนนน ตำแหนงของแนวคดในเมทรกซ

อาจตองอาศยหลกเกณฑทเฉพาะเจาะจงมากขน และการประเมนความเกยวของของ

พวกมนทมตอสถานการณ หลกเกณฑดงกลาวนถกนำเสนอในตารางท 6.1 คณคา

ทเกยวของของแนวคดถกคำนวณไดโดยใชภาพท 6.2 จากนน แนวคดจะถกวางลง

บนเมทรกซซงเหมอนกบเมทรกซทแสดงอยในภาพท 6.3

ภาพท 6.1 เมทรกซกลนกรองแนวคด

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

เทคนคทสรางสรรคสำหรบ

การประเมนทางเลอก การนำไปปฏบต และการควบคม271

หนงสออางอง 

1การอภปรายนสวนใหญอางองจาก Simon Majaro, The Creative Gap: Managing Ideas for Profit

(London: Longman, 1988), 44-50. ผมใชแนวคดพนฐานของเขา และแกไขใหมเพอทำใหการใชของมนเขา

กนกบมาตรวดอนๆ เชน มาตรวดทใชในการจดการหลกทรพยลงทน

2ผมขยายแนวคดของ Majaro ตรงนเลกนอย เขามองการกลนกรองวาเปนกระบวนการ 2 ขนตอน ผมรวม 2

ขนตอนเปนหนงขนตอน และใชเมทรกซในการทำทง 2 ขนตอน เขาใชแนวคดนทำการตรวจสอบสวนแรก

เทานน ซงสวนใหญเกยวของกบความตองการขององคกร ผมเพมปจจยดานตลาดเขาไป

3สำหรบการอภปรายด James M. Higgins and Julian W. Vincze, Strategic Management: Text and

Cases, 5th. ed. (Ft. Worth, Texas; Dryden Press, 1993), pp. 266-268.

4Bryan W. Mattimore, “Brainstormers Boot Camp,” Success (October 1991), p. 28.

5Bryan W. Mattimore, เรองเดยวกน.

6Simon Majaro, The Creative Gap: Managing Ideas for Profit (London: Longman, 1988), p. 153.

7เอกสารนไดมาจาก Roger von Oech, A Kick in the Seat of the Pants (New York: Perennial Library,

1986), pp. 12-19.

8เรองเดยวกน. p. 16.

9Don Frey, “Learning the Ropes: My Life as a Product Champion,” Harvard Business Review

(September-October 1991), pp. 46-56.

10Kurt Lewin, Field, Theory, and Social Science: Selected Theoretical Papers (New York: Harper

& Row, 1951).

11การปรกษาของผแตงรวมกบผจดการในแผนกน

12Starthrower สามารถพบไดท Starthrower.com

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

การใชเทคนค  273

บทท 7

การใชเทคนค

จงกลายเปนความเปลยนแปลงทคณกำลงแสวงหา

Mahatma Ghandi

ขอผมจบดวยการเนนยำถงความสำคญของการวางแผนอยางตงใจทจะใช

เทคนคเหลาน เทคนคเหลานจะเปนประโยชนอยางยงกตอเมอคณใชมนเทานน จงอาน

มนกอน จากนนกกำหนดแผนการทจะใช แลวบรณาการเขากบความพยายามในการ

แกปญหาของคณและของกลมทำงานของคณ รวมถง (ถาเปนไปได) ของคนทเหลอใน

องคกรของคณ ผมไดฝกอบรมผจดการจำนวนมากทในปจจบนไมเคยดำเนนการประชม

โดยไมใชเทคนคเหลาน การประชมระดบอาวโสและการประชมทางวชาชพจำนวนมาก

ในองคกรตางๆ กอาศยเทคนคเหลานเปนหลก ตงแตการออกแบบและการพฒนา

ผลตภณฑไปจนถงการออกแบบกระบวนการใหมและการปรบปรงบรการอยางตอเนอง

เทคนคเหลานจะมความจำเปนอยางยงตอความสำเรจเพยงแคคณใชพวกมน

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

ภาคผนวก  275

กระบวนการ: คำอธบายแบบยอ และหรอใชไดดทสดสำหรบ:

ขน: การวเคราะหสภาพแวดลอม

1/1 การเปรยบเทยบกบสงอน:

การเทยบเคยง แนวปฏบตทดทสด

การแขงขนกบคแขงในจนตนาการ

สถานการณเชงกลยทธทมการแขงขนสงสำหรบ

การคนหาปญหาดานคณภาพ/ตนทน

ทางออกเชงนวตกรรม

2/2 จางนกพยากรณอนาคต / ทปรกษา เมอการมองจากภายนอกเปนสงทชวยไดเมอคณไมมกำ

ลงคนหรอเงนทนสำหรบความพยายามภายในองคกร

3/3 เฝาตดตามสญญาณทออนแอ การระบสญญาณทออนแอในตลาด

การตรวจสอบเชงกลยทธ การระบประเดนเชงกลยทธ

4/4 การคนหาโอกาส สถานการณใหม การประยกตใชความรปจจบนแบบ

ใหม สถานการณเชงกลยทธ

ขน: การรบรปญหา

5/1 Camelot เพอใหมนใจวาปญหาไมไดถกมองขาม ใชสถานการณ

ทเปนอดมคต

6/2 รายการตรวจสอบ การคนหาปญหากบผลตภณฑ/บรการปฏบตการทมอย

การสรางแนวคดการสงเสรมการตลาด

7/3 การระดมสมองแบบกลบกน เมอเทคนคประจำวนไมชใหเหนถงปญหาจำนวนมาก

8/4 กลอนตลกสนๆ และการเขยนลอเลยน เมอแนวทางตรงไปตรงมาไมทำใหเหนปญหาหรอความ

เขาใจทลกซงจำนวนมาก เพอเพมอารมณขน

9/5 การทำรายการรองเรยน การมองหาปญหาจากภายในองคกรหรอจากลกคา

10/6 การตอบสนองผอน เมอผอนเสนอโอกาสหรอปญหา

11/7 การแสดงบทบาทสมมต ความเขาใจทลกซงของกลมและของบคคลทมตอ

ปญหาทเรยบงายและซบซอนโดยเฉพาะอยางยงด

สำหรบปญหาระหวางบคคล และลกคาสมพนธ

ภาคผนวก 

สรปเทคนคทใชในกระบวนการ CPSCop

yrigh

ted M

ateria

l of E

.I.Squ

are P

UBLISHIN

G

276  101 เทคนคการแกปญหาอยางสรางสรรค

(Creative Problem Solving Techniques)

ขน: การรบรปญหา (ตอ)

12/8 โปรแกรมแนะนำ การรบรปญหาทเปนระบบ เมอมการแสวงหาการมสวน

รวมของพนกงาน

13/9 กระบวนการระบและแกปญหา

ภายในองคกรอยางรวดเรว

และเทคนคแบบกลม/ทมอนๆ

ปญหาซบซอนทซงการปอนเขาของกลมและการสราง

ทมมความสำคญ กระบวนการระบและแกปญหาถก

นำไปใชไดดทสดในการประชม

ขน: การระบปญหา

14/1 เสนอและลวงความคดของคนอน เมอคณตองการแนใจวาคณไมไดมองขามอะไรไป

15/2 การสรางความเหนพองรวมกน เมอคำจำกดความของกลมเกยวกบปญหามความ

สำคญ

16/3 วาดภาพปญหาออกมา ปญหาทซบซอนจะใชการจนตนาการเพอ “มอง” ปญหา

17/4 ชดเครองมอประสบการณ เพอใหผคนเผชญกบปญหาอยางเปนสวนตวมากขน

18/5 แผนภมกางปลา แสวงหาความเขาใจในสาเหตไดดขน

19/6 ราชาแหงภเขา คำจำกดความของกลมเกยวกบปญหา กจกรรม

สนกสนาน

20/7 การนยามปญหาหรอโอกาสอกครง ความเขาใจตอปญหาทแทจรงเพมขน

21/8 เขยนวตถประสงคอกครงในแบบ

ทแตกตางกน

สำหรบมมมองทแตกตางกนของปญหา

22/9 บบเคนและยดออก สำหรบความเขาใจสาเหตของปญหาทซบซอนมากขน

23/10 คณทราบอะไรบาง? เพอเรมตนเกยวกบปญหา

24/11 รปแบบใดทมอย? สำหรบความเขาใจปญหาทซบซอนมากขน

25/12 แผนภม Why-Why เพอจะไดเขาใจสาเหตของปญหาทซบซอนไดดขน

ขน: การตงสมมตฐาน

26/1 การพลกกลบสมมตฐาน สำหรบการทำความเขาใจสมมตฐานและการไดรบทาง

ออกทเปนไปได

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

ภาคผนวก  277

ขน: การสรางทางเลอกแบบรายบคคล

27/1 การเปรยบเทยบและอปลกษณ เมอจำเปนตองมมมมองใหม

28/2 การวเคราะหทางออกในอดต การประยกตใชทางออกของคนอนตอปญหาของคณ

29/3 ความคดเชอมโยง เมอจำเปนตองมรสชาตใหมๆใหสรางแนวคดจำนวน

มาก

30/4 สายโซแหงความคดเชอมโยงโดย

ใชคณลกษณะ

ความเปลยนแปลงของผลตภณฑ/บรการ

31/5 การทำรายการคณลกษณะ ความเปลยนแปลงของผลตภณฑ/บรการ

32/6 กลบไปทลกคา สำหรบการตอบสนองความตองการของลกคา; คลาย

กบเทคนคกลบไปสดวงอาทตย

33/7 กลบไปสดวงอาทตย ความคดเชอมโยงแบบเขมขน

34/8 วงกลมแหงโอกาส การเปลยนแปลงผลตภณฑ หรอบรการเมอจำเปนตอง

มแนวทางใหม

35/9 โปรแกรมคอมพวเตอร ปญหาทซบซอน โปรแกรมคอมพวเตอรโดยทวไปจะ

นำคณผานขนตอนของ CPS เสนอคำแนะนำ บาง

โปรแกรมจะยกระดบกระบวนการ เชน การระดมสมอง

36/10 เสนตาย เพอสรางแรงกดดนในการเพมความคดสรางสรรค

37/11 การเปรยบเทยบโดยตรง เพอถายโอนความรจากสาขาหนงไปยงอกสาขาหนง

38/12 สรางแหลงทมาของแนวคด คนหาแหลงทมาทจะชวยนำเสนอทางออก

39/13 ตรวจสอบดวยประสาทสมผส ความเขาใจใหมๆ ปญหาทซบซอนหรอเรยบงาย

ความคดเชอมโยงแบบเขมขน

40/14 ตาราง FCB การวางตำแหนงผลตภณฑ

41/15 เทคนคทมงเนนวตถ คลายกบเทคนคความคดเชอมโยง และการนำสงตางๆ

มาสมพนธกน

42/16 สายตาอนสดใหม เมอคนในไมอาจมองเหนภาพรวมเพราะหมกมนกบ

รายละเอยด

43/17 การหาขอมลจาก Google เมอคณจำเปนตองไดรบความคดใหมจรงๆ และม

เสนทางสมองทแตกตางกน

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

278  101 เทคนคการแกปญหาอยางสรางสรรค

(Creative Problem Solving Techniques)

ขน: การสรางทางเลอกแบบรายบคคล (ตอ)

44/18 ชนสวนแนวคดและการกลนกรอง การจดระเบยบแนวคดของคณ ปญหาทซบซอน

45/19 ขอมลปอนเขา-ขอมลปอนออก การวศวกรรม การบรหารดานการปฏบตการ; สรางทาง

ออกทเปนไปไดจำนวนหนง

46/20 การวาดแผนผงความคด

(Mind Mapping)

สรางแนวคดใหม ระบประเดนหลกและประเดนยอย

ทงหมดของปญหา พฒนาขดความสามารถในการใช

สญชาตญาณ

47/21 การฟงดนตร การสรางทางเลอก/โอกาสผานจตใตสำนก

48/22 เอยถงการใชทเปนไปได การสรางการใชใหมสำหรบผลตภณฑ

49/23 เทคนคนโปเลยน การไดมาซงความเขาใจใหมๆ อยางแทจรง เมอเทคนค

อนๆ ลมเหลว

50/24 การคนหาแบบสมทเปนระบบ วธงายๆ ในการรบความคดใหม

51/25 การเปรยบตวเองเปนสงใดสงหนง เพอใหผคนทำใหตนเองมสวนเกยวของกบปญหา

มากขน

52/26 การกระตนดวยรปภาพ ใชการจนตนาการเพอเพมความเขาใจใหดขน

53/27 รายการตรวจสอบการปรบปรง

ผลตภณฑ

สรางผลตภณฑ/บรการใหม ปรบปรงผลตภณฑ/

บรการเกา

54/28 ความเกยวของกน การสรางแนวคดจำนวนมากไดอยางรวดเรว คลาย

กบเทคนคความคดเชอมโยง

55/29 คำทเกยวของกน ความพยายามเชงศลปะ การเขยน หรอชอผลตภณฑ/

การพฒนาผลตภณฑ

56/30 การพลกกลบ ปญหาทดเหมอนคณจะไมสามารถทำใหคบหนามาก

ได

57/31 การรวบรวมวตถดบใหมากเทาท

จะทำได

เมอแนวคด กรอบความคดจำนวนมากเปนทจำเปนใน

การสรางความเขาใจใหมๆ

58/32 SCAMPER การปรบปรงผลตภณฑ บรการ กระบวนการ

59/33 เทคนค 7 x 7 การจดระเบยบแนวคด ปญหาทซบซอนของคณ

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

ภาคผนวก  279

ขน: การสรางทางเลอกแบบรายบคคล (ตอ)

60/34 การนอนหลบ/การฝนถงมน ปญหาทซบซอนหรอเรยบงาย สรางทางเลอกโอกาส

ผานจตใตสำนก

61/35 TRIZ ปญหาทางธรกจทซบซอน

62/36 เทคนค 2 คำ ปญหางายๆ ทตองการความเขาใจใหมๆ

63/37 การจนตนาการ เมอคณจำเปนตอง “มอง” ปญหาใหดขนสามารถใช

รวมกบกระบวนการอน นำเสนอความเขาใจใหมๆ

64/38 จะเกดอะไรขนถา ... การวางแผนเชงกลยทธ; ปญหาทซบซอนหรองายๆ

การทำนายภาพในอนาคต

ขน: การสรางทางเลอกแบบกลม

65/1 การระดมสมอง การสรางทางออกจำนวนมาก; ปญหาทไมซบซอน

66/2 การระดมสมองโดยการเขยน อกวธหนงของการระดมสมอง

67/3 การระดมสมองโดยการเขยนดวย

การอาศยแนวคดกลาง

อกวธหนงของการระดมสมอง

68/4 การระดมสมองโดยการเขยน 6-3-5 อกวธหนงของการระดมสมอง

69/5 วธใชแผนกระดาษของ Crawford การไปไกลกวาการระดมสมอง; ปญหาทซบซอน

70/6 การสรางมโนภาพทสรางสรรค ปญหาทซบซอน ใชการสรางมโนภาพ

71/7 การกาวกระโดดทสรางสรรค ปญหาทซบซอนซงจำเปนตองไดผลลพธสำคญ

รวมถงการสรางมโนภาพดวย

72/8 เทคนค Delphi ปญหาซบซอนทไดรบการแกไขโดยขอคดเหนของ

ผเชยวชาญ

73/9 เทคนคการออกเดนทาง ปญหาทเทคนคอนๆ ไมสามารถแกไขไดยอดเยยม

สำหรบมมมองใหมๆ

74/10 วธแบบแกลลอร การใชรปภาพเพอกระตนการระดมสมอง

75/11 เทคนค Gordon/Little ดสำหรบการถอยออกจากปญหา

76/12 กระดานแนวคด ปญหาทไมเรงดวน คลายกบวธแบบแกลลอรโดยไมม

ขอจำกดดานเวลา

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

280  101 เทคนคการแกปญหาอยางสรางสรรค

(Creative Problem Solving Techniques)

ขน: การสรางทางเลอกแบบกลม (ตอ)

77/13 สงกระตนแนวคด การใหผคนมสวนรวมกบปญหา

78/14 คณะกรรมการนวตกรรม ปญหาทซบซอนหรองายๆ คลายกบกลมพฒนาความคด

สรางสรรค

79/15 กลมนวตกรรมระหวางบรษท จดทบรษทภายนอกอนๆ สามารถชวยไดเปนทนยม

ในยโรป และกำลงไดรบความนยมในสหรฐอเมรกา

80/16 ถำสงโต 2 ทม ทมหนงเสนอปญหาตออกทมหนงเพอสราง

ทางออก

81/17 เทคนคดอกบวบาน ปญหาทซบซอนหรองายๆ โดยเฉพาะอยางยงดสำหรบ

การสรางภาพอนาคตเชงกลยทธ

82/18 วธการระดมสมองแบบ Mitsubishi การระดมสมองดวยการวาดแผนผงแนวคดสำหรบ

ปญหาทซบซอน

83/19 การวเคราะหโครงสรางของคำ การเปลยนแปลงผลตภณฑหรอบรการ

84/20 วธแบบ NHK ปญหาทซบซอน

85/21 เทคนคกลมแตในนาม การขจดผลกระทบของบคลกภาพทครอบงำคนอนใน

กลม

86/22 การระดมสมองทางออนไลน ทมเสมอนจรง

87/23 นวตกรรมแบบเปด การแกปญหาทยงยาก

88/24 เทคนค Philips 66 เพอกระตนการระดมสมองแบบมสวนรวมดวยการแตก

กลมขนาดใหญใหเปนกลมทมสมาชก 6 คน

89/25 การออกเดนทางโดยใชรปภาพ การระดมสมองทมการกระตนการมองเหน

90/26 เทคนคแบบ Pin Card อกวธหนงของการระดมสมอง

91/27 การเขยนภาพอนาคต ปญหาทซบซอนโดยเฉพาะอยางยงการวางแผนเชง

กลยทธ

92/28 วธ SIL อกวธหนงของการระดมสมองสำหรบปญหาทซบซอน

93/29 การแสดงเรองราวลงบนกระดาน ปญหาทซบซอน การระบประเดนการสรางทางเลอก

จำนวนมาก

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

ภาคผนวก  281

ขน: การสรางทางเลอกแบบกลม (ตอ)

94/30 เทคนค Synectics ปญหาทซบซอน การระดมสมองดวยการเปรยบเทยบ

คำอปลกษณ การออกเดนทาง การวเคราะหเชง

วพากษแบบจรงจง

95/31 เทคนคกลม 5 คน การไปไกลกวาการระดมสมอง; ปญหาทซบซอน

96/32 วธแบบ TKJ ปญหาทซบซอน ใชการด แผนภาพ และความคด

เชอมโยง

ขน: การประเมนทางเลอก

97/1 เมทรกซกลนกรองแนวคด การเลอกทางออกของปญหาทกชนด

98/2 การลงคะแนนโดยใชจด การเลอกทางออกของปญหาทกชนด

ขน: การนำไปปฏบต

99/1 แผนภม How-How การกำหนดปฏบตการทสำคญสำหรบการนำไปปฏบต

ทประสบความสำเรจ

100/2 จงเปนนกรบเมอกำลงขายแนวคด

ของคณ

การทำใหแนวคดถกนำไปใชในบรษท

101/3 การวเคราะหแรงเสรม-แรงตาน การวเคราะหอปสรรคตอการนำไปปฏบต

ขน: การควบคม

ดการวเคราะหสภาพแวดลอม

การรบรปญหา และการระบปญหา

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

282Stat... Stat..

เกยวกบผเขยน

James M. Higgins - Cornell Professor of Innovation Management,

Crummer Graduate School of Business, Rollins College รฐฟลอรดา สหรฐอเมรกา

เขาไดใหคำปรกษาและมสวนรวมในโปรแกรมการพฒนากลยทธ ความเปนผนำ

นวตกรรม การเปลยนแปลง ฯลฯ รวมกบองคกรชนนำ เชน ABB Power R&DRaleigh,

Catalina Marketing, Coca-Cola Research and Engineering Development-

Atlanta, Convergys-Cincinnati (formerly CBIS), ID Forum-Denmark, Kirchman

Corporation, Leigh Hospital, Neighborly Care Service, Olsten-Kimberly

Healthcare, Skopbank of Helsinki, Sun Trust Banks, Walt Disney ฯลฯ

เขาไดพฒนา Innovation Quotient Inventory ซงวดบรบทของนวตกรรมใน

องคกร เปนผเขยน Innovation Performance Inventory ซงอธบายวาจะวดสมรรถนะของ

นวตกรรมในองคกรอยางไร และ Innovation Quotient Inventory: Manager’s

Assessment ซงชวยใหสามารถวดสมรรถนะของผจดการในเรองเกยวกบนวตกรรมดวย

Higgins เปนผเขยนและผเขยนรวมของหนงสอการจดการหลายเลม รวมถงหนงสอ

เกยวกบความคดสรางสรรคและนวตกรรม อกมาก เชน 101 Creative Problem Solving

Technique, Innovate or Evaporate, Escape from the Maze

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

283อภธานศพท

เกยวกบผแปล

ดร.วทยา สหฤทดำรง

ปจจบนดำรงตำแหนงผอำนวยการสถาบนวทยาการโซอปทาน มหาวทยาลย

ศรปทม เปนนกคด นกเขยน นกวจย ทปรกษา และวทยากรเกยวกบการจดการลอจสตกส

และโซอปทาน แนวคดแบบลน การปรบปรงกระบวนการ ฯลฯ

ดร.วทยา มงานเขยนบทความ หนงสอ และผลงานแปลมากมาย อาท วถแหง

โตโยตา (The Toyota Way), ลอจสตกสและการจดการโซอปทาน อธบายได...

งายนดเดยว, แนวคดแบบลน, การจดการกระบวนการตามหลก Six Sigma ฯลฯ

ตดตอดร.วทยาไดท vithaya@vithaya.com

ธนะศกด พงฮว

หลงจากสำเรจปรญญาตรคณะวศวกรรมการผลต สถาบนเทคโนโลยพระจอม-

เกลา พระนครเหนอ ใชชวตสวนใหญในการทำงานดานการแกปญหาในโรงงานอตสาห-

กรรม โดยเฉพาะปญหาคณภาพ มประสบการณทงเชงบวกและเชงลบจากอตสาหกรรม

รถยนต อเลกทรอนกส และบรรจภณฑ ไดรบประกาศนยบตรจาก American Society

for Quality Six Sigma Black Belt (ASQ) และ MBB และประกาศนยบตร TRIZ

level 3 / TRIZ Practioner จาก Dr. Yuri Salamatov (ลกศษยของ Genrich Altshuller

ผคดคน TRIZ) และ The International TRIZ Association Russia ทงยงมและมผลงาน

หนงสอ จากคดไดอยางไร สอยางไรกคดได ดวย TRIZ กบ อ.ไอ.สแควร สำนกพมพ

ปจจบนเปนกรรมการผจดการ ทปรกษาและวทยากรของ บรษท ดอนเวนเตอร

ดเวลลอปเมนท จำกด ฝกอบรมและใหคำปรกษาการฝกทรพยากรบคคล ใหมแนวคดใน

การพฒนาผลตภณฑและกระบวนการผลต เชงนวตกรรม รวมทงเปนอาจารยพเศษและ

วทยากรบรรยายในมหาวทยาลยและสมาคมตางๆ อกหลายแหงในหวขอทเกยวของกบ

TRIZ, DOE และ Six Sigma

ตดตอธนะศกดไดท consult@tanasak.com

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

284Stat... Stat..

Andy & Me เซนเซกบผม : วกฤต ในโรงงาน และการเดนทางส “ลน” เขยนโดย : Pascal Dennis แปลโดย : ดร.วทยา สหฤทดำรง และ ธญธร ขจรรงศลป ISBN : 978-974-7628-64-7 ราคา : 260 บาท Lean Logistics : ลอจสตกสแบบลน เขยนโดย : Michel Baudin แปลโดย : ดร.วทยา สหฤทดำรง และ ยพา กลอนกลาง ISBN : 978-974-7662-69-6 ราคา : 430 บาท ถอดรหส DNA โตโยตา : Inside The Mind of TOYOTA เขยนโดย : Satoshi Hino แปลโดย : ดร.วทยา สหฤทดำรง และ ธรกร เกยรตบรรลอ ISBN : 978-974-0462-57-6 ราคา : 450 บาท ปรบปรงการผลต ดวยแนวคดแบบลน : Improving Production with Lean Thinking เขยนโดย : Javier Santos, Richard Wysk, Jose Manuel Torres แปลโดย : พรเทพ เหลอทรพยสข ISBN : 978-974-0462-48-4 ราคา : 340 บาท ลอจสตกสการตลาด : Marketing Logistics เขยนโดย : Martin Christopher Ph.D., Helen Peck Ph.D. แปลโดย : ดร.วทยา สหฤทดำรง ISBN : 974-94684-2-2 ราคา : 280 บาท

วถแหงลอจสตกสและโซอปทาน

เขยนโดย : ดร.วทยา สหฤทดำรง

ISBN : 974-91387-5-9

ราคา : 150 บาท

วถแหงลอจสตกสและโซอปทาน 2

เขยนโดย : ดร.วทยา สหฤทดำรง

ISBN : 974-92314-8-1

ราคา : 150 บาท

Andy & Me เซนเซกบผม 2 ตอน ประยกตใชแนวคด แบบลนกบนอกอาณาเขตโรงงาน เขยนโดย : Pascal Dennis แปลโดย : ดร.วทยา สหฤทดำรง และ ยพา กลอนกลาง ISBN : 978-616-7062-10-5 ราคา : 390 บาท จากวฒนธรรมแบบโตโยตา สวฒนธรรมแบบลน : Creating a Lean Culture เขยนโดย : David Mann แปลโดย : ดร.วทยา สหฤทดำรง ดร.อธศานต วายภาพ และ ยพา กลอนกลาง ISBN : 978-974-2588-83-0 ราคา : 350 บาท แนวคดแบบลน : LEAN THINKING เขยนโดย : James P. Womack และ Daniel T. Jones แปลโดย : ดร.วทยา สหฤทดำรง และ ยพา กลอนกลาง ISBN : 978-974-7231-31-1 ราคา : 450 บาท การจดการคลงสนคาระดบโลก : World-Class Warehousing and Material Handling เขยนโดย : Edward H. Frazelle, Ph.D. แปลโดย : อนวฒน ทรพยพชผล และ ไพบลย กจวรวฒ ISBN : 974-94684-3-0 ราคา : 330 บาท เพราะ “ลอจสตกส” เปนมากกวา “การสง” : ศลปแหงการจดการโซอปทาน เขยนโดย : Damon Schechter, Gordon Sander แปลโดย : ปรยาธร พทกษวรรตน ISBN : 974-94420-9-1 ราคา : 330 บาท มองรอบทศ...คดแบบลอจสตกส

(หนงสอชดวถแหงลอจสตกสและ

โซอปทาน 3)

เขยนโดย : ดร.วทยา สหฤทดำรง

ISBN : 974-94063-7-0

ราคา : 150 บาท

หนงสอแนะนำจาก E.I. Square Publishing...

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

285อภธานศพท

คมอ S&OP การวางแผนการขาย

และปฏบตการ

เขยนโดย : Thomas F. Wallace

แปลโดย : ดร.วทยา สหฤทดำรง

และ ดร.วชรพล สขโหต

ISBN : 978-611-7062-05-6

ราคา : 350 บาท

วางหมากปรบกลยทธ :

STRATEGY MOVES

เขยนโดย : Jorge A. Vasconcellos E S

แปลโดย : สวฒน หลเหม

ISBN : 978-974-9468-48-7

ราคา : 290 บาท

Samsung ปะทะ Sony

เขยนโดย : Sea - Jin

แปลโดย : ดร.วทยา สหฤทดำรง

และ พนดา เกษมวรพงศกล

ISBN : 978-974-2368-21-0

ราคา : 295 บาท

วถแหงแอปเปล : The Apple Way

เขยนโดย : Jeffrey L. Cruikshank

แปลโดย : อนวฒน ทรพยพชผล

และ ธรกร เกยรตบรรลอ

ISBN : 978-974-8388-60-1

ราคา : 320 บาท

เปลยน Mindset...ชวตเปลยน

เขยนโดย : Carol S. Dweck

แปลโดย : วโรจน ประสทธวรนนท

ISBN : 978-974-7628-65-4

ราคา : 295 บาท

เอาตซอรส (Outsource) :

ใครเกงสงไหน กทำสงนน

The Manager’s Step-by-Step Guide to Outsourcing เขยนโดย : Linda R. Dominguez

แปลโดย : ดร.วชรพล สขโหต

ISBN : 978-974-7231-22-9

ราคา : 270 บาท

เจาะ “แกน” โซอปทาน :

Essentials of Supply Chain Management

เขยนโดย : Michael Hugos

แปลโดย : ดร.วทยา สหฤทดำรง

ISBN : 974-93568-3-7

ราคา : 270 บาท

ตนกำเนดแบรนด : The Origin of Brands

เขยนโดย : AI Ries, Laura Ries

แปลโดย : สมวงศ พงศสถาพร

ISBN : 974-94253-2-4

ราคา : 350 บาท

Does IT Matter? : ฤๅ ไอท สำคญ

เขยนโดย : Nicholas G. Carr

แปลโดย : ดร.วทยา สหฤทดำรง

ISBN : 974-9391-78-0

ราคา : 250 บาท

ตามรอย...เดลล : How Dell Does It

เขยนโดย : Steven Holzner

แปลโดย : ดร.วทยา สหฤทดำรง

และ ธรกร เกยรตบรรลอ

ISBN : 978-974-9468-49-4

ราคา : 330 บาท

การคดเชงระบบ : Systems Thinking

เครองมอจดการความซบซอนใน

โลกธรกจ

เขยนโดย : Virginia Anderson และ

Lauren Johnson

แปลโดย : ดร.วทยา สหฤทดำรง

และ ศรศกย เทพจต

ISBN : 978-974-8388-61-8

ราคา : 260 บาท

การบรหารโปรเจคทใหสมฤทธผล :

แบบตาบอดคลำชาง

เขยนโดย : David A. Schmaltz

แปลโดย : ปรยาธร พทกษวรรตน

ISBN : 974-91903-9-4

ราคา : 225 บาท

http://publishing.eisquare.com

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

286Stat... Stat..

การวดสมรรถนะ อธบายได...

งายนดเดยว :

Performance Measurement Explained

เขยนโดย : Bjqrn Andersen,

Tom Fagerhaug

แปลโดย : ดร.วทยา สหฤทดำรง และ

ดร.ชชชาล รกษตานนทชย

ISBN : 974-94407-9-X

ราคา : 290 บาท

จากคดไดอยางไร

สอยางไรกคดไดดวย TRIZ

เขยนโดย : ธนะศกด พงฮว

ISBN : 978-974-0547-37-2

ราคา : 190 บาท

Best Practices

ในการจดการสนคาคงคลง

เขยนโดย : Dr.Tony Wild

แปลโดย : ไพบลย กจวรวฒ

ISBN : 978-974-2368-26-5

ราคา : 450 บาท

ERP สำหรบผบรหารประเดน

ในการเลอกใช ดำเนนโครงการ

และขยายผล

เขยนโดย : David Olson

แปลโดย : ดร.วทยา สหฤทดำรง

และ ดร.เผาภค ศรสข

ISBN : 978-616-7062-01-3

ราคา : 320 บาท

ศาสตรแหงโซอปทาน

Supply Chain Science

เขยนโดย : Wallace Hopp

แปลโดย : ดร.วทยา สหฤทดำรง,

ดร.บญทรพย พานชการ

และ ดร.อธศานต วายภาพ

ISBN : 978-616-7062-02-0

ราคา : 390 บาท

แปรนโยบายสการปฏบตสำหรบ

วสาหกจแบบลนดวย Hoshin Kanri

เขยนโดย : Thomas L. Jackson

แปลโดย : ดร.วทยา สหฤทดำรง,

ไรยวนท บญสวสด

และ ยพา กลอนกลาง

ISBN : 978-616-7062-04-4

ราคา : 390 บาท

What is Lean Six Sigma?

เขยนโดย : Michael L. George,

David Rowlands, Bill Kastle

แปลโดย : ดร.วทยา สหฤทดำรง

และ พรเทพ เหลอทรพยสข

ISBN : 978-616-7062-08-2

ราคา : 220 บาท คมอการจดการลอจสตกสและการกระจายสนคา : The Handbook of Logistics and Distribution Management 3rd ed. เขยนโดย : Alan Rushton, Phil Croucher and Peter Baker แปลโดย : ดร.วทยา สหฤทดำรง ดร.วชย รงเรองอนนต และ ดร.บญทรพย พานชการ ISBN : 978-974-09-6754-5

ราคา : 650 บาท RFID การนำไปใชเชงยทธศาสตร และผลตอบแทน (ROI) เขยนโดย : Charles C.Poirier & Duncan McCollum แปลโดย : ดร.วทยา สหฤทดำรง ดร.เผาภค ศรสข และ ธวชชย อนพงษอนนต ISBN : 978-974-2588-88-5 ราคา : 350 บาท

เมอลนไมทำกำไร! แลวควรจดการ

อยางไรดวย Lean Accounting

เขยนโดย : Brian H. Maskell

และ Bruce Baggaley

แปลโดย : สมชาย ศภธาดา

ISBN : 978-616-7062-00-6

ราคา : 490 บาท

TPM สำหรบโรงงานแบบลน

เขยนโดย : Ken’ichi Sekine

และ Keisuke Arai

แปลโดย : ธาน อวมออ

ISBN : 978-616-7062-03-7

ราคา : 550 บาท

การผลตเวลดคลาส เหตเกดในโรงรถ

All I Need to Know about Manufacturing

I Learned in Joe’s Garage

เขยนโดย : William B. Miller

และ Vicki L. Schenk

แปลโดย : ดร.วทยา สหฤทดำรง

ISBN : 978-616-7062-09-9

ราคา : 150 บาท

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

287อภธานศพท

What is Lean Six Sigma?

เขยนโดย : Michael L. George,

David Rowlands,

Bill Kastle

แปลโดย : ดร.วทยา สหฤทดำรง

และ พรเทพ เหลอทรพยสข

ISBN : 978-616-7062-08-2

ราคา : 220 บาท

การกระจายสนคาแบบลน :

Lean Distribution

เขยนโดย : Kirk D. Zylstra

แปลโดย : ดร.วทยา สหฤทดำรง และ

ดร.ชชชาล รกษตานนทชย

ISBN : 978-616-7062-06-8

ราคา : 350 บาท

มงสลน ดวยการจดการสายธารคณคา : Value Stream Management เขยนโดย : Don Tapping, Tom Luyster, Tom Shuker แปลโดย : ดร.วทยา สหฤทดำรง, ยพา กลอนกลาง และ สนทร ศรลงกา ISBN : 978-974-9468-47-0 ราคา : 295 บาท

สถตสำหรบ Six Sigma งายนดเดยว

เขยนโดย : Warren Brussee

แปลโดย : พรเทพ เหลอทรพยสข

ISBN : 978-616-7062-05-1

ราคา : 400 บาท

PDCA แบบ Toyota ดวยการคดแบบ A3 :

Understanding A3 Thinking

เขยนโดย : Durward K. Sobek และ

Art Smalley

แปลโดย : ดร.วทยา สหฤทดำรง, ไรยวนท บญสวสด

และ อฑฒ สนทรโรหต

ISBN : 978-616-7062-11-2

ราคา : 320 บาท

สรางสถานะอนาคตแบบลน

ดวยการจดการสายธารคณคา

(Creating your Lean Future State)

เขยนโดย : Tom Luyster และ Don Tapping

แปลโดย : ดร.วทยา สหฤทดำรง, ไรยวนท บญสวสด,

อฑฒ สนทรโรหต และ ยพา กลอนกลาง

ISBN : 978-616-7062-14-3

ราคา : 250 บาท

วนย 5 ประการ สำหรบองคกรแหงการเรยนร (Learning Organization) ฉบบนทาน แบบชด 5 เลม ISBN : 978-611-7062-06-3 ราคา : 850 บาท

The Tip of the Iceberg : ยอดของภเขานำแขง การจดการพลงซอนเรนซงอาจสรางหรอทำลายองคกรของคณ ISBN : 978-611-7062-00-1

The Lemming Dilemma : สภาวะลำบากของหนเลมมงจ ใชชวตอยางมจดประสงค นำอยางมวสยทศน ISBN : 978-611-7062-01-8

Shadows of the Neanderthal : เงาแหงยคหน การทำความกระจางในความเชอทจำกดองคกรของเรา ISBN : 978-611-7062-02-5

Outlearning the Wolves : ฉลาดเกนหนาหมาปา การอยรอดและเตบโตในองคกรแหงการเรยนร ISBN : 978-611-7062-03-2

Listening to the Volcano : สดบเสยงภเขาไฟ การสนทนาทเปดใจรบความเปนไปไดใหมๆ ISBN : 978-611-7062-04-9

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING

288Stat... Stat..

Copyri

ghted

Mate

rial o

f E.I.S

quar

e PUBLIS

HING